1

Besturen zonder bestuur

2

VROM Raad: Effectief regionaal beleid?

Geen structuurdiscussies en –hervormingen

Flexibele regionale samenwerking  

3

Onderzoeksmodel

Randvoorwaarden• Algemene

bestuursstructuur• Specifieke condities

Succesvolle samenwerking

Netwerkmanagement•Structurering•Procesmanagement

4

Regionale samenwerking

Basis vrijwillige samenwerking van autonome gemeenten

Politiek proces: kunst van het haalbare Regionale effectiviteit geen garantie:

what’s in it for me? (organisatie-effectiviteit) Lange tijdshorizon wezenlijk, maar niet

vanzelfsprekend 

5

Regiospecifieke randvoorwaarden

Aantal gemeen-

ten

CongruentieBeleids-visies

Inter-depen-dentie

Capaciteit netwerk

Sociaal kapitaal

Arnhem-Nijmegen

– – 0 0 + / – –

Zuid-Limburg

+ + 0 0 – + / –

Steden-driehoek

+ 0 0 + / – +

Groningen-Assen

– 0 0 + +

6

Netwerkstructurering

Netwerk-structurering

NetwerkenGemiddelde Effectiviteit

Gemiddelde Legitimiteit

LaagSNZL-NWASNZL-BTSH-BT

3,36 3,46

Gemiddeld

SH-NWAGA-NWAGA-BTSAN-BT

3,34 3,35

Hoog SAN-NWA 3,22 3,00

Laag = samenwerkend bestuur: voorbereiding, bepaling en uitvoering beleid bij gemeenten; Hoog = netwerkorganisatie: flink deel beleidsvoering bij regio

7

Procesmanagement en succes

Procesmanagement en effectiviteit

1

2

3

4

5

0 0,2 0,4 0,6 0,8 1

Procesmanagement

Netw

BT

Procesmanagement en legitimiteit raad

1

2

3

4

5

0 0,5 1

procesmanagement

Netw

BT

8

Procesmanagement in context

Condities Proces-

managementNetwerken

Gemiddelde Effectiviteit

Gunstig Veel

Gunstig WeinigGA-NWAGA-BT

3,45

Redelijk Veel

SH-NWASH-BT

SNZL-NWASNZL-BT

3,36

Redelijk WeinigSAN-NWASAN-BT

3,16

9

Conclusies en aanbevelingen I

Politiek proces: kunst van het haalbare Regionale effectiviteit is niet voldoende,

samenwerking moet ook zichtbare waarde hebben voor alle partners (organisatie-effectiviteit).

Plaats opbrengsten in een breder kader: “you win some, you lose some” .

Noodzaak van stabiele verhoudingen: lange termijn horizon

10

Conclusies en aanbevelingen II

Stop voortdurende nationale discussie over nieuwe structuren

Bij regionale netwerkstructurering:• Zorg voor helder kader• Verander spelregels niet tijdens de

wedstrijd Zware structuur geen noodzakelijke

voorwaarde voor succes Netwerkorganisatie: niet ZIJ, maar

WIJ, gevaar van verlies van draagvlak

11

Conclusies en aanbevelingen III

Procesmanagement op korte termijn met name om bij ongunstige condities toch succesvol samen te werken

Procesmanagement op lange termijn investeren in samenwerkingsklimaat, structureel werken aan verbetering condities (bijvoorbeeld beleidsvisies, sociaal kapitaal)

Netwerkorganisatie: evenwicht tussen katalysator en gedeelde verantwoordelijkheid (samenwerken doe je met zijn allen).

12

Conclusies en aanbevelingen IV

Subsidies van hogere overheden (EU, Rijk en provincie) kunnen belangrijke stimulans zijn voor het proces, maar doorkruisen en frustreren ook niet zelden regionale processen

Vraagpunt: VROM-Raad beveelt aan markt en maatschappelijke organisaties meer te betrekken bij de samenwerking• Ja? Vreemde ogen dwingen…• Nee? Het is nu al complex genoeg …