86
366215 366215 366215 366215 เภส ชวทยาส าหร บทนตแพทย เภส ชวทยาส าหร บทนตแพทย สอน ผศ สอน ผศ. . ศิริมาศกาญจนวาศ ศิริมาศกาญจนวาศ ,PhD ,PhD ภาควิชาเภสัชวิทยา ภาควิชาเภสัชวิทยา คณะแพทยศาสตร คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแก มหาวทยาลยขอนแก มหาวทยาลยขอนแกน มหาวทยาลยขอนแกน DT 2-2554 1

1. Dosage Form-route DT54 Slide

  • Upload
    -

  • View
    395

  • Download
    10

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

366215366215 366215 366215 เภสชวทยาสาหรบทนตแพทยเภสชวทยาสาหรบทนตแพทย

ผสอน ผศผสอน ผศ. . ศรมาศกาญจนวาศ ศรมาศกาญจนวาศ ,PhD,PhD

ภาควชาเภสชวทยาภาควชาเภสชวทยา

คณะแพทยศาสตรคณะแพทยศาสตร

มหาวทยาลยขอนแกนมหาวทยาลยขอนแกนมหาวทยาลยขอนแกนมหาวทยาลยขอนแกน

DT 2-2554

1

Page 2: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

ภาคทฤษฎ: Lecture

กรณศกษา (Case CVS)

สมนากลมยอย: หองประชมกลมยอยคณะแพทย

แบบฝกหด

http://learning kku ac th/eLearning/index php

แบบฝกหด

2

http://learning.kku.ac.th/eLearning/index.php

Page 3: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

htthtt ://:// --l il i kkkk ththhttphttp://://ee--learninglearning..kkukku..acac..thth

3

Page 4: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

4

Page 5: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

5

Page 6: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

ภาควชาเภสชวทยาคณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกนคณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

EE--learning: Test/ Self assessment/Quizlearning: Test/ Self assessment/Quiz6

Page 7: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Dosage forms, Routes of administration Aims: g ,and Drug prescription

- บอกถงหลกการเรยกชอยา (Drug nomenclature)

- เปรยบเทยบ Dosage forms ตางๆ และวธการใช

บอกถงขอด & ขอเสย ของการบรหารยาแบบตางๆ (Route of administration)-บอกถงขอด & ขอเสย ของการบรหารยาแบบตางๆ (Route of administration)

- บอกถงรปแบบของยาเตรยมตางๆ และเปรยบเทยบขอด-ขอเสย

-อธบายบญชยาหลกแหงชาต : วตถประสงค, การจดหมวดหม และยกตวอยางยาไดถกตอง

-- บอกถงการเลอกใชยาเตรยมรปแบบตางๆ ทเหมาะสมไดถกตอง บอกถงการเลอกใชยาเตรยมรปแบบตางๆ ทเหมา สมไดถกตอง

-เขยนใบสงยา (Drug prescription) ไดถกตอง

- บอกถงระเบยบในการสงจายยาเสพตดใหโทษและวตถออกฤทธตอจต

ป ใ โ7

ประสาทตาม พ.ร.บ. ยาเสพตดใหโทษ

Page 8: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

8

Page 9: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Drug Names (drug nomenclature)g ( g )

Chemical name: indicate structure of the drug or Code name

Generic name (Offi i l ) non proprietary name hi h i bli

-> unofficial short nameGeneric name (Official name): non-proprietary name which is public

property, always use Generic name, can vary internationally.

A d f A d f U it d U it d St t d St t d Ad t d N (USAN)Ad t d N (USAN)Accepted from Accepted from United United Stated Stated Adopted Name (USAN)Adopted Name (USAN)

(( ))British Approved British Approved Name Name ((BABANN))

International NonproprietaryInternational Nonproprietary Name (Name (ININNN)): WHO: WHO

9RTrade name (Brand, proprietary name):

Page 10: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Example: Drug name

Chemical Name Generic Name Trade Name

2-4(isobutylphenyl) Ibuprofen Brufen2 4(isobutylphenyl)propionic

bup o e Brufen

N-Acetyl-p-aminophenol Paracetamol(A t i h )

PanadolS (Acetaminophen) Sara

10

Page 11: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

11

Page 12: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

บญชยาหลกแหงชาต บญชยาหลกแหงชาต ::

เรมจดทาบญชยาหลกแหงชาต พเรมจดทาบญชยาหลกแหงชาต พ..ศศ.. 25242524

บญชยาหลกแหงชาต บญชยาหลกแหงชาต ::

เรมจดทาบญชยาหลกแหงชาต พเรมจดทาบญชยาหลกแหงชาต พ..ศศ. . 25242524

-ลดความฟมเฟอยและความสญ เปลาทเกดจากการใชยา - สงเสรมใหใชยาอยางเหมาะสม

หลกเกณฑการเลอกยาบรรจในบญชยาหลกแหงชาตหลกเกณฑการเลอกยาบรรจในบญชยาหลกแหงชาต

Efficacy & Safety ความแรง (strengths)

Sensitivity & Resistant-ศกยภาพในการผลตยาป

12-ปญหาสาธารณสข

Page 13: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

บญชยาหลกแหงชาต พบญชยาหลกแหงชาต พ..ศศ. . 25422542: : แบงเปนแบงเปนญญ

1. บญชยาสาหรบโรงพยาบาล สถานบรการสาธารณสข

2. บญชยาสาหรบงานสาธารณสขมลฐาน

Ph l i d th ti l ssifi ti

การจดหมวดหมรายการยา การจดหมวดหมรายการยา

Pharmacologic and therapeutic classificationบญชยอย บญชยอย 55 บญช บญช บญชยอย บญชยอย 5 5 บญช บญช

ตามคณลกษณะของยาแตละรายการ ความจาเปน ตองใชในสถานพยาบาลระดบตางๆ

Generic name Dosage formระดบความ รความเชยวชาญของแพทยทสมควร เปนผสงใชยา

Generic name Dosage formCombination preparation: ตวยาสาคญในสตรยาทงหมด

13http://www.fda.moph.go.th/edl/joke/index.htm

Page 14: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

บญชยาหลกแหงชาต พ.ศ. 2551

“บญช ก” : รายการยาทมความจาเปนสาหรบสถานพยาบาลทกระดบ

“บญช ข” : รายการยาทใชสาหรบขอบงใชหรอโรคบางชนดทใชบญช ก. ไมไดผล“ ” ใ ใ โ ป “บญช ค” : รายการยาท ตองใชในโรคเฉพาะทาง เนองจากเปนยาอนตราย

หรอเปนสาเหตใหเชอดอยาไดงาย

“บญช ง” : รายการยาทมราคาแพง ตองระบขอบงใชการจะสงจายยา จายโดยแพทยผ

โ โ ชานาญเฉพาะโรค และโรงพยาบาลจะตองมระบบตรวจสอบการใชยา เพอตรวจสอบไดภายหลง (Drug utilization evaluation)

“บญช จ” : รายการยาสาหรบใชเฉพาะโครงการพเศษของกระทรวง ทบวง กรม

14

Page 15: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

15http://www.fda.moph.go.th/edl/joke/index.htm

Page 16: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

16

Page 17: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

2551• บญชยาหลกแหงชาต พ.ศ.2551 (มผลบงคบใชตงแตวนท 11 มนาคม 2551)

1 G t i t ti l t บทท 1 Gastro-intestinal system บทท 2 Cardiovascular system

บทท 3 Respiratory system บทท 4 Central nervous system บทท 4 Central nervous system

บทท 5 Infections บทท 6 Endocrine system บทท 7 Obstetrics, gynaecology and urinary-tract di ddisorders บทท 8 Malignant disease and immunosuppression

บทท 9 Nutrition and blood บทท 10 Musculoskeletal and joint diseasesบทท 10 Musculoskeletal and joint diseases

บทท 11 Eye บทท 12 Ear, nose, oropharyxn and oral cavity บทท 13 Skin

บทท 14 Immunological products and vaccines บทท 15 Anaesthesia

บทท 16 Antidotes บทท 17 Contrast media and Radiopharmaceuticals บทท 17 Contrast media and Radiopharmaceuticals ภาคผนวก

Pharmacologic and therapeutic classification17

Pharmacologic and therapeutic classification

Page 18: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

11. . บญชยาสาหรบโรงพยาบาล สถานบรการสาธารณสขบญชยาสาหรบโรงพยาบาล สถานบรการสาธารณสข

บญช กบญช ก: : จาเปนสาหรบสถานพยาบาลทกระดบจาเปนสาหรบสถานพยาบาลทกระดบ

Aluminium hydroxide chewable tab, tab, suspMagnesium hydroxide susp

Amoxicillin trihydrate cap dry syrAmoxicillin trihydrate cap, dry syrAmpicillin sodium sterile pwdr

บญช ขบญช ข ::ใชสาหรบขอบงใชหรอโรคบางชนดทใชบญช กใชสาหรบขอบงใชหรอโรคบางชนดทใชบญช ก. . ไมไดผลไมไดผล

Fluconazole cap ใชสาหรบ dermatomycoses

ใ ใ โ ป ใ ใ โ ป บญช คบญช ค::ใชในโรคเฉพาะทาง เนองจากเปนยาอนตราย ใชในโรคเฉพาะทาง เนองจากเปนยาอนตราย

หรอเปนสาเหตใหเชอดอยาไดงายหรอเปนสาเหตใหเชอดอยาไดงาย18Codeine phosphate tab

Page 19: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

11. . บญชยาสาหรบโรงพยาบาล สถานบรการสาธารณสขบญชยาสาหรบโรงพยาบาล สถานบรการสาธารณสข

1616 Local anaestheticsLocal anaesthetics บญช กบญช ก1616.. Local anaestheticsLocal anaesthetics บญช กบญช ก

((11) ) benzocaine gel benzocaine gel

((22) ) bupivacaine hydrochloride injection bupivacaine hydrochloride injection

((33) ) lidocaine hydrochloride viscous solution, injection, injection (dental lidocaine hydrochloride viscous solution, injection, injection (dental

catridge), jelly, ointment, spraycatridge), jelly, ointment, spray

((44) ) lidocaine hydrochloride + epinephrine injection, injection (dental catridge) lidocaine hydrochloride + epinephrine injection, injection (dental catridge)

((55) ) lidocaine hydrochloride + norepinephrine injection (dental catridge) lidocaine hydrochloride + norepinephrine injection (dental catridge)

((66)) mepivacaine injection (dental catridge) mepivacaine injection (dental catridge) ((66) ) mepivacaine injection (dental catridge) mepivacaine injection (dental catridge)

((77) ) mepivacaine + epinephrine injection (dental catridge)mepivacaine + epinephrine injection (dental catridge)

19

Page 20: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

บญช งบญช ง: : จายโดยแพทยผชานาญเฉพาะโรค และโรงพยาบาลจะตองมจายโดยแพทยผชานาญเฉพาะโรค และโรงพยาบาลจะตองม

P lit l t il ll

ญญ ญ ญ

ระบบตรวจสอบการใชยา เพอตรวจสอบไดภายหลงระบบตรวจสอบการใชยา เพอตรวจสอบไดภายหลง

Paclitaxel sterile solsol 1. ใชสาหรบมะเรงเตานมทไมตอยบสนองตอ doxorubicin hydrochloride

y2. ใชสาหรบมะเรงรงไข และ advanced non-small cell lung cancer

บญช จบญช จ

Didanosine (ddI) Didanosine (ddI) tab, oral pwdr tab, oral pwdr

Zidovudine (AZT) Zidovudine (AZT) cap, oral sol cap, oral sol

20

Page 21: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

22. . บญชยาสาหรบงานสาธารณสขบญชยาสาหรบงานสาธารณสข

ยาธาตนาแดง

ยานาอะลมนา-แมกนเซย

ยาระบายมะขามแขกยาระบายมะขามแขกยาเมดพาราเซตามอล

ยาเมดแกแพ

ยาเมดวตามนซยาเมดวตามนซ

ยาเมดวตามนบรวมยาเมดวตามนบรวม

21

Page 22: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

22. . บญชยาสาหรบงานสาธารณสขบญชยาสาหรบงานสาธารณสขญ ญ

สบคนตามประเภทยา สบคนตามประเภทยา สบคนตามประเภทยา สบคนตามประเภทยา

15 ป ฟ (D l d )15. ยาแกปวดฟน (Dental drugs)

((11) ) ยาแกปวดฟน ยาแกปวดฟน (Toothache Drops) (Toothache Drops) (( )) ( p )( p )

Chlorobutanol Chlorobutanol 2525..00 00 g. g. 88 มลมล..

Clove Oil (Clove Oil (กานพลกานพล))

22

Page 23: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Prescription writingPrescription writing1. Time

ac (ante cibos)= กอนอาหาร

( t ib ) หลงอาหาร 33 Route Route pc (post cibos) = หลงอาหาร

hs (hora somni)= กอนนอน

33. Route . Route

po (per os) = orally by mouthstat (statim) = ใหใชยาทนททไดรบยา

2 F

po (per os) = orally, by mouth

SC = subcutaneous2. Frequency

OD (once dialy) = วนละ 1 ครงIM = intramuscular

IV = intravenousbid (bis in die)= วนละ 2 ครงtid (ter in die) วนละ 3 ครง

IV = intravenous

q h (quaque horae) = ทก ชมtid (ter in die)= วนละ 3 ครงqid (quarter in die)= วนละ 4 ครง

q…..h (quaque horae) = ทก…..ชม.

23prn (pro re nata)= ใชเมอจาเปน หรอ ใชเมอมอาการ

Page 24: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

การออกฤทธของยาขนกบวตถประสงคในการใหยา

Local effect

Systemic effect

การดดซมยา ขนกบ

- ความเขมขนของตวยาทให

- การไหลเวยนของโลหตบรเวณทใหยา

- รปแบบของยาเตรยม และการบรหารยา

24

Page 25: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Route of Administration

Enteral routes: ผานทางเดนอาหาร

oral ผาน Fi t t b li

Enteral routes: ผานทางเดนอาหาร

oral -ผาน First pass metabolism,

ระคายเคองทางเดนอาหาร

sublingual (buccal) sublingual (buccal)- ดดซมผาน oral mucosa จะเหนผลของยาเรวกวาแบบรบประทาน

rectal- ดดซมผานลาไสใหญ ใชกบคนไขทหมดสต กลนยาไมไดrectal ดดซมผานลาไสใหญ ใชกบคนไขทหมดสต กลนยาไมได

แตการดดซมผานลาไสใหญนไมคอยแนนอนและไมสมบรณ

25

Page 26: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

FirstFirst--pass hepatic metabolismpass hepatic metabolismFirstFirst--pass hepatic metabolismpass hepatic metabolism

First-pass effect (pre-systemic metabolism):การให

ยารปแบบรบประทาน เกดจากการเปลยนแปลงยาท

liver กอนทยาเขา systemic circulation จงทาให

ปรมาณยาเดมเขาสรางกายนอยลง ปรมาณยาเดมเขาสรางกายนอยลง

Ch i h ti i h i

First pass effect ของยาลดลง

- Chronic hepatic cirrhosis

i i i fi Nitroglycerine > high first pass

hepatic metabolism 26

hepatic metabolism

Page 27: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

การใหโดยวธรบประทาน

ปลอดภยใชสะดวก & ราคาถกกวายาทใหโดยการฉดขอด:

ขอเสย: - เหนผลของยาชา

ยาบางชนดมฤทธระคายเคองผนงทางเดนอาหาร หรอถกทาลาย- ยาบางชนดมฤทธระคายเคองผนงทางเดนอาหาร หรอถกทาลาย

ดวยนายอยในกระเพาะอาหาร

- ถกเปลยนแปลง (biotransformed) โดยตบ แบคทเรยภายใน

ทางเดนอาหารกอนจะเขาสกระแสเลอด

- ทาปฏกรยากบยาชนดอนๆ หรอ สารอาหารทรบประทานเขาไปในเวลาเดยวกน

ทางเดนอาหารกอนจะเขาสกระแสเลอด

ฏ ๆ

(drug interaction)

ใ 27

- คนไขจะตองอยในสภาพทรบประทานยา กลนยาได (patient cooperation)

Page 28: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Parenteral routes: คอการใหยาทไมผานทางเดนอาหาร

Intravenous (IV) Intramuscular (IM)

Subcutaneous (SC) Subcutaneous (SC)

- อยในรปของยานา ซงอาจจะเปนแบบ

ยานาใสไมมตะกอน หรอยาแขวนตะกอน

- ตองทาใหปราศจากเชอตองทาใหปราศจากเชอ

28

Page 29: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

29

Page 30: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Parenteral routes: ตอ

intrathecal (การฉดเขานาไขสนหลง): ยาสามารถผานintrathecal (การฉดเขานาไขสนหลง): ยาสามารถผาน

เขาส CSF โดยตรง ยาทไมสามารถผาน BBB: เคมบาบดเขาส CSF โดยตรง ยาทไมสามารถผาน BBB: เคมบาบด

i t l l (ก ร ข ช ป )intrapleural (การฉดเขาชองปอด)

intradermal (การฉดเขาระหวางชนของผวหนง)

intraarticular (การฉดเขาขอตอกระดก)

30

Page 31: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Advantages/Disadventages of common routes of administrationAdvantages/Disadventages of common routes of administration

Route Absorption Pattern

Special utility Limitations and Precautions

Intravenous

Avoid first-pass metabolism, rapid effect

Valuable for emergency use

Increased risk factors, may introduce bacteria through contamination

Intramuscular

Prompt, aqeous solution,

Suitable for modulate volumes,

During anticoagulant

Slow and sustained

Oily vehicles and some irritating substance

medication Subcutaneous

Slower than intravaneous and sustained from its

Suitable for some insoluble suspensions and

Not suitable for large volumes Possible pain or necrosis from irritating substances sustained from its

area of action suspensions and for implantation of solid pellets

irritating substances

31

Page 32: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

100 U100 U

Subcutaneous insulinSubcutaneous insulin

32

Page 33: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Advantages/Disadventages of common routes of Advantages/Disadventages of common routes of g gg gadministrationadministration

Route Absorption Pattern

Special utility Limitations and Precautions Precautions

Oral ingestion Variable: depends upon

Most conveneint

Reqires patient

many factors and economical; usually more

cooperation Biovialability < 100 % * usually more

safety < 100 %

* incomplete extent of absorption and first pass effect

33

Page 34: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Bioavailability: ชวปรมาณออกฤทธ หรอ ชวประสทธผลy ฤ

หมายถง สดสวนของยาจากยาทงหมดทนาเขาสรางกายคนไข ทสามารถ เขาส

systemic circulation (อตราเรวและปรมาณยาทจะไปถงตาแหนงทออกฤทธ เปน

ตวแทนบอกถงการดดซมยา)ตวแทนบอกถงการดดซมยา)

Absolute biolvialability (F) = AUCx.Dose ivy ( ) x ivAUCiv. Dosex

R l ti bi l i l bilit (F) AUCRelative biolvialability (F) = AUCformulationAUCstandard

(AUC = Area under the curve of plasma concentration-time curve)

เมอฉดทาง intravenous ยาทงหมดจะเขาสกระแสเลอด

ถอวามสดสวนของยาทถกดดซม = 1 (100%)34

ถอวามสดสวนของยาทถกดดซม 1 (100%)

ยาทใหโดยวธอน ถอวามสดสวนของยาทถกดดซม <1 (<100%)

Page 35: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Extent of Absorption ( )(F)

D Aatio

n

Minimum Drug A

cent

ra Minimum toxic level

Drug B

a con

c

Minimum

lasm

a effective level

Drug C

P

AUC: Area Under the drug-concentration-time Curve บงถงปรมาณยาทปรากฏอยในกระแสเลอด (เปนฟงช นความเขมขนกบเวลา)

35tmax: time for maximal drug concentration

Cmax: maximum drug concentration after drug administration

Page 36: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Inhalant: ยาเตรยมทใชโดยการสดดม

Inhalation : given as an aerosal into respiratory tract(neb li er and inhaler) the dr g enter to circ lation b

(nebulizer and inhaler), the drug enter to circulation by diffusion across the alveolar membrane, difficult to adjust dosedoseการใหยาแบบสดดมเขาทางจมก แลวยาจะเขาสกระแสเลอดไดในทนททยาไปถงถงลมในปอด

การใหยาแบบสดดมนจะมปอดเปนอวยวะสาคญในการออกฤทธของยาและการกาจดยาออกมา

กบลมหายใจ ยาเตรยมทจะใหโดยวธนตวยาจะเปนสารทระเหยได

Topical: place on skin eg: lotion, ointment, creamp p g

การใหยาโดยวธทาถนวดบนผวหนงดานนอกรางกาย รวมทงการใหยาการใหยาโดยวธทาถนวดบนผวหนงดานนอกรางกาย รวมทงการใหยา

บนเยอเมอก (mucosal surface) ของตา ห คอ จมก ดวย เพอให

(36

ยาออกฤทธเฉพาะบรเวณของรางกายทสมผสกบยา (local effect )

Page 37: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Transdermal Patch (รปแบบของแผนบรรจยา)Transdermal Patch (รปแบบของแผนบรรจยา)

Transdermal: bypass of hepatic first pass metabolism and pgastrointestinal incompatabolities

ยาจะออกจากแผนบรรจยาผานชนผวหนงไปออกฤทธตรงตาแหนงทเกดอาการ ตวยา

ไป บางชนดเมอผานชนผวหนงแลว สามารถถกดดซมเขาสกระแสเลอดไปเกดผลตอ

อวยวะภายใน (systemic effects) 37

Page 38: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Pharmaceutical dosage forms:g

การเลอกใชยาเตรยมรปแบบตางๆ ใหเหมาะสมการเลอกใชยาเตรยมรปแบบตางๆ ใหเหมาะสม

คนไข

ป ใ

- คนไข

- วตถประสงคของการใชยา

- เหมาะสมกบการนาไปใช

-ไดประโยชนสงสด และอนตรายนอยทสด

38

Page 39: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Liquid dosage forms Liquid dosage forms:

Liquid dosage forms หมายถงยาเตรยมทอยในสภาพของเหลวป ป ( )

Liquid dosage forms หมายถงยาเตรยมทอยในสภาพของเหลวป ป ( ) ประกอบดวยสวนทเปนตวยาและตวทาละลาย (solvent) ซงหากตวยาถกละลายไวแลวจะเปนยาเตรยมชนดยานาใส (solution) แตหาก

ประกอบดวยสวนทเปนตวยาและตวทาละลาย (solvent) ซงหากตวยาถกละลายไวแลวจะเปนยาเตรยมชนดยานาใส (solution) แตหากถกละลายไวแลวจะเปนยาเตรยมชนดยานาใส (solution) แตหากตวยาไมละลายหรอยงคงสภาพของแขงจะถอวาเปนยาเตรยมชนด

ถกละลายไวแลวจะเปนยาเตรยมชนดยานาใส (solution) แตหากตวยาไมละลายหรอยงคงสภาพของแขงจะถอวาเปนยาเตรยมชนด

39ยาแขวนตะกอน (suspension)ยาแขวนตะกอน (suspension)

Page 40: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Liquid dosage forms:

Solution

Solution หมายถงยาเตรยมชนดยานาใส ไมมตะกอน เนองจาก

ตวยาจะถกละลายเปนเนอเดยวกบตวทาละลาย ซงตวทาละลายอาจ

Solution หมายถงยาเตรยมชนดยานาใส ไมมตะกอน เนองจาก

ตวยาจะถกละลายเปนเนอเดยวกบตวทาละลาย ซงตวทาละลายอาจตวยาจะถกละลายเปนเนอเดยวกบตวทาละลาย ซงตวทาละลายอาจ

เปนนา (aqueous solution) หรอไมใชน า (non-aqueous solution) ไ ไ ใ ใ ( )

ตวยาจะถกละลายเปนเนอเดยวกบตวทาละลาย ซงตวทาละลายอาจ

เปนนา (aqueous solution) หรอไมใชน า (non-aqueous solution) ไ ไ ใ ใ ( )กได ตวทาละลายทไมใชนาทนยมใชมากทสดคอ เอทานอล (ethanol)

ยาเตรยมชนดนาใสนสามารถแบงโดยอาศยสวนประกอบหรอ

กได ตวทาละลายทไมใชนาทนยมใชมากทสดคอ เอทานอล (ethanol) ยาเตรยมชนดนาใสนสามารถแบงโดยอาศยสวนประกอบหรอ

40วตถประสงคของการใช ออกเปนชนดตางๆ ไดหลายชนดวตถประสงคของการใช ออกเปนชนดตางๆ ไดหลายชนด

Page 41: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Liquid dosage forms:Syrup

q g

Syrup เปนยานาใสซงแตงรสหวานดวยสารนาตาล เพอใหมรสชาด

Syrup เปนยานาใสซงแตงรสหวานดวยสารนาตาล เพอใหมรสชาด

41นารบประทานมากขน นยมเตรยมเปนยารบประทานสาหรบเดกนารบประทานมากขน นยมเตรยมเปนยารบประทานสาหรบเดก

Page 42: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Liquid dosage forms:

Elixir

Elixir เปนยานาใสซงมกแตงกลนหอมหรอรสหวาน

Elixir เปนยานาใสซงมกแตงกลนหอมหรอรสหวาน

ป และมเอทานอลเปนสวนผสม เพอชวยการละลายของตวยา

โดยมความเขมขนของเอทานอลระหวาง 4-40% จงควรระวงและมเอทานอลเปนสวนผสม เพอชวยการละลายของตวยา

โดยมความเขมขนของเอทานอลระหวาง 4-40% จงควรระวงการใชยานในผปวยทหามใชเอทานอลการใชยานในผปวยทหามใชเอทานอล

Spirit: high alcoholic solutions (alcohol ~ 60-90%) 42

Spirit: high alcoholic solutions (alcohol 60 90%)

Page 43: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Liquid dosage forms:Mouthwash

q g

Mouthwash เปนยานาใสใชอมบวนปาก เพอดบกลนปาก

เพอฆาเชอโรคหรอเพอความสดชน แลวแตชนดของตวยาทเปน

Mouthwash เปนยานาใสใชอมบวนปาก เพอดบกลนปาก

เพอฆาเชอโรคหรอเพอความสดชน แลวแตชนดของตวยาทเปนเพอฆาเชอโรคหรอเพอความสดชน แลวแตชนดของตวยาทเปน

สวนประกอบ

เพอฆาเชอโรคหรอเพอความสดชน แลวแตชนดของตวยาทเปน

สวนประกอบ43

Page 44: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Liquid dosage forms:

Enema

Enema เปนยานาใสใชทางทวารหนก (rectal solution)

ป ส โ

Enema เปนยานาใสใชทางทวารหนก (rectal solution)

ป ส โนยมเตรยมเปนยาระบาย เพอทาความสะอาดทางเดนอาหารโดยเฉพาะ

สวนลาไสใหญกอนทาการผาตดอวยวะภายในชองทอง หรอเตรยมเปน

นยมเตรยมเปนยาระบาย เพอทาความสะอาดทางเดนอาหารโดยเฉพาะ

สวนลาไสใหญกอนทาการผาตดอวยวะภายในชองทอง หรอเตรยมเปนญ

ยา radiopaque substance เพอการถายภาพรงสของทางเดนอาหาร

ยา radiopaque substance เพอการถายภาพรงสของทางเดนอาหาร

44สวนลางสวนลาง

Page 45: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Liquid dosage forms:q g

Douche: เปนยานาใสเพอใชโดยตรงกบ cavity eg eye douche, nasal y g y ,douche, vaginal douche

45

Page 46: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Tincture เปนยาเตรยมทประกอบดวยสารทสกดจากพชหรอTincture เปนยาเตรยมทประกอบดวยสารทสกดจากพชหรอ

Tinctureสารเคมในเอทานอล โดยหากระเหยสวนของเอทานอลออกจาก

สารสกดจนหมดและเหลอตวยาเปนผงหรอกอนจะเรยกวา extract

สารเคมในเอทานอล โดยหากระเหยสวนของเอทานอลออกจาก

สารสกดจนหมดและเหลอตวยาเปนผงหรอกอนจะเรยกวา extract สารสกดจนหมดและเหลอตวยาเปนผงหรอกอนจะเรยกวา extract

แตหากสารสกดทไดอยในสภาพของเหลว จงเรยกวา fluid extract

สารสกดจนหมดและเหลอตวยาเปนผงหรอกอนจะเรยกวา extract

แตหากสารสกดทไดอยในสภาพของเหลว จงเรยกวา fluid extract

ยาเตรยม tincture นอาจเตรยมเปนรบประทานหรอยาใชภายนอกกไดยาเตรยม tincture นอาจเตรยมเปนรบประทานหรอยาใชภายนอกกได

46Liquid dosage forms:

Page 47: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Suspension: Solid in liquidGel

Suspension: Solid in liquid

suspension ทเตรยมในรปแบบของ gel เปน suspension ทเตรยมในรปแบบของ gel เปน suspension ทเตรยมในรปแบบของ gel เปน

suspension ทตวยาทอนภาคเลกมากและสามารถดดนาไดดวย

suspension ทเตรยมในรปแบบของ gel เปน

suspension ทตวยาทอนภาคเลกมากและสามารถดดนาไดดวย

47ทาใหยามลกษณะเหนยวขนทาใหยามลกษณะเหนยวขน

Page 48: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Suspension: Solid in liquidLotion

Suspension: Solid in liquid

ภาพนเปน suspension ทเตรยมในรปแบบของ lotionภาพนเปน suspension ทเตรยมในรปแบบของ lotion

โดยใชเปนยาภายนอกโดยไมตองถนวด lotion บางชนดเตรยม

เปนแบบ l i

โดยใชเปนยาภายนอกโดยไมตองถนวด lotion บางชนดเตรยม

เปนแบบ l iเปนแบบ emulsionเปนแบบ emulsion

Lotions: ยาทาภายนอกทไมตองทาถนวด48

Lotions: ยาทาภายนอกทไมตองทาถนวด

Page 49: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Suspension: Solid in liquidSuspension: Solid in liquid

Magma & Milk: ยามอนภาคใหญขน Gel: small particle of solid

Magma & Milk: ยามอนภาคใหญขน

และเหนยวขนมาก

ตวยามอนภาคและดดนาได ทา

ใหยาเหนยวขน49

ใหยาเหนยวขน

Page 50: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Liniment

Liniment มกทาเปนยาทาภายนอก ซงเวลาใชตองถนวดดวย

Liniment มกทาเปนยาทาภายนอก ซงเวลาใชตองถนวดดวย

50เชน นามนมวยเชน นามนมวย

Page 51: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Solid dosage forms

เปนยาเตรยมทอยในสภาพเปนของแขงทาเปนเมดหรอเปนผง

- งายตอการนาตดตวและเกบรกษา

ขอด

- งายตอการแบงขนาดยา

- เหมาะทจะใชเตรยมยาทตวยาไมสามารถเตรยมเปนยานาได เชน aspirin

ซงจะสลายตวไดเรวมากเมอโดนความชน

- โอกาสทตวยาจะเกดปฏกรยาตอกน ไมเขากน (incompatibility) เกดนอย

มาก

- สามารถเตรยมยาทตองการใหออกฤทธทละนอยในระยะเวลานาน ไดสามารถเตรยมยาทตองการใหออกฤทธทละนอยในระยะเวลานาน ได

(sustained-release)

Tablet: เปนยาเมดทเตรยมไดจากการผสมตวยาออกฤทธและสวนประกอบ

51อนทจาเปนแลวใสเครองตอกอดออกมาเปนเมดเรยกวา compressed tablet

Page 52: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

ยาเมดแบบตางๆ

Solid dosage forms หมายถงยาเตรยมทตวยามเนอแขง

หรอเปนตวยาทถกบดเปนผง ทาใหไดยาเตรยมในรปแบบทเปนเมดยา

Solid dosage forms หมายถงยาเตรยมทตวยามเนอแขง

หรอเปนตวยาทถกบดเปนผง ทาใหไดยาเตรยมในรปแบบทเปนเมดยา หรอเปนตวยาทถกบดเปนผง ทาใหไดยาเตรยมในรปแบบทเปนเมดยา

หรอเปนผงยา เปนตน

หรอเปนตวยาทถกบดเปนผง ทาใหไดยาเตรยมในรปแบบทเปนเมดยา

หรอเปนผงยา เปนตน

52

Page 53: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

TabletTablets

Solid dosage form แบบ Tablets หมายถงSolid dosage form แบบ Tablets หมายถงSolid dosage form แบบ Tablets หมายถง

ยาเมดทเตรยมไดจากการใชแรงตอกอด ผงยาและสวนผสมทจาเปน

Solid dosage form แบบ Tablets หมายถง

ยาเมดทเตรยมไดจากการใชแรงตอกอด ผงยาและสวนผสมทจาเปน53ในแบบพมพใหอดแนนออกมาเปนเมด รปรางตามแบบพมพในแบบพมพใหอดแนนออกมาเปนเมด รปรางตามแบบพมพ

Page 54: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

ยาเมดชนดแรกคอ sugar-coated tablet เปนยาเมดทจะ

ยาเมดชนดแรกคอ sugar-coated tablet เปนยาเมดทจะ

Sugar-coated tablet เคลอบ

เมดยาหลงจากการตอกอดออกมาเปนเมดแลวดวยนาตาล

เคลอบ

เมดยาหลงจากการตอกอดออกมาเปนเมดแลวดวยนาตาล เมดยาหลงจากการตอกอดออกมาเปนเมดแลวดวยนาตาล

เนองจาก

เมดยาหลงจากการตอกอดออกมาเปนเมดแลวดวยนาตาล

เนองจาก

ตวยามรสชาดทไมนารบประทาน เมอเคลอบแลวนาตาลก

จะกลบรสท

ตวยามรสชาดทไมนารบประทาน เมอเคลอบแลวนาตาลก

จะกลบรสทจะกลบรสท

ไมนารบประทานของตวยานน ทาใหผปวยรบประทานยา

จะกลบรสท

ไมนารบประทานของตวยานน ทาใหผปวยรบประทานยา

งายขน

งายขน

54

Page 55: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Tablet

Enteric-coated tablet:Enteric-coated tablet:ยาเมดเคลอบดวยสารทไมแตกกระจายตว (disintegrate) g

ในกระเพาะ แตละลายในลาไสเลก (more alkaline)

55

Page 56: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

TabletSandwiched tablet

ยาเมดแบบนเรยกวา Multiple compressed หรอ

sandwiched tablet เตรยมไดจากการตอกอดผงยาทละชน

ยาเมดแบบนเรยกวา Multiple compressed หรอ

sandwiched tablet เตรยมไดจากการตอกอดผงยาทละชน sandwiched tablet เตรยมไดจากการตอกอดผงยาทละชน

แตละชนอาจจะมสตางกนเพอความสวยงาม หรออาจจะเปนเพราะ

sandwiched tablet เตรยมไดจากการตอกอดผงยาทละชน

แตละชนอาจจะมสตางกนเพอความสวยงาม หรออาจจะเปนเพราะ

56สของผงยากไดสของผงยากได

Page 57: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

ชนดนคอ sustained-released tablet เปนยาเมดทใน

1 ป ป

ชนดนคอ sustained-released tablet เปนยาเมดทใน

1 ป ป Sustained-released tablet 1 เมดประกอบดวยตวยาทเปนผงหรอ granule

ตวยาทยอยกนออกฤทธ ทาใหไดยาทออกฤทธไดนาน

1 เมดประกอบดวยตวยาทเปนผงหรอ granule

ตวยาทยอยกนออกฤทธ ทาใหไดยาทออกฤทธไดนาน ตวยาทยอยกนออกฤทธ ทาใหไดยาทออกฤทธไดนาน

ยาเมดแบบนจะรบประทานเพยงวนละ 1-2 เมดกเพยงพอตวยาทยอยกนออกฤทธ ทาใหไดยาทออกฤทธไดนาน

ยาเมดแบบนจะรบประทานเพยงวนละ 1-2 เมดกเพยงพอ

Granule: มขนาดของตวยาใหญกวายาผงเลกนอย มลกษณะเปนเมดเลก ๆ57

Granule: มขนาดของตวยาใหญกวายาผงเลกนอย มลกษณะเปนเมดเลก ๆ

Page 58: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Capsule

lid d f llid d f lSolid dosage form ยาเมดทเรยกวา capsule

เตรยมไดโดยการบรรจผงยา หรอ granule ยาไวในปลอกหมททาดวย

Solid dosage form ยาเมดทเรยกวา capsule

เตรยมไดโดยการบรรจผงยา หรอ granule ยาไวในปลอกหมททาดวย g

gelatin หรอ สารทจะหลอมละลายไดเมอเมดยาไปถงกระเพาะอาหาร

g

gelatin หรอ สารทจะหลอมละลายไดเมอเมดยาไปถงกระเพาะอาหาร

ไ 58ปลอยตวยาทอยในปลอกหมยานนออกมาออกฤทธตอไปปลอยตวยาทอยในปลอกหมยานนออกมาออกฤทธตอไป

Page 59: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

อกแบบหนงของ capsule คอ capseal เปน capsuleอกแบบหนงของ capsule คอ capseal เปน capsule

Capsuleอกแบบหนงของ capsule คอ capseal เปน capsule

ทปลอกหมยาทงสองสวนจะผนกตดกน ดงออกจากกนไมได

อกแบบหนงของ capsule คอ capseal เปน capsule

ทปลอกหมยาทงสองสวนจะผนกตดกน ดงออกจากกนไมได

มกจะเปนเพราะตวยาทบรรจอยภายใน capsule เปนของเหลว

เชน นามนตบปลา เปนตน

มกจะเปนเพราะตวยาทบรรจอยภายใน capsule เปนของเหลว

เชน นามนตบปลา เปนตนเชน นามนตบปลา เปนตนเชน นามนตบปลา เปนตน

TabletTablet

59

Page 60: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

TabletEffervescent tablet

ยาเมดชนดนมชอวา Effervescent tablet วธใชเหมอนกบ ยาเมดชนดนมชอวา Effervescent tablet วธใชเหมอนกบ

effervescent powder คอ ใหนาเมดยาใสในนาปรมาณ

ตามทกาหนด ยาจ แตกตว ล ลายเกดฟองฟ เนองจากeffervescent powder คอ ใหนาเมดยาใสในนาปรมาณ

ตามทกาหนด ยาจ แตกตว ล ลายเกดฟองฟ เนองจากตามทกาหนด ยาจะแตกตว ละลายเกดฟองฟ เนองจาก

carbon dioxide กอน รอจนยาละลายหมดแลว

ตามทกาหนด ยาจะแตกตว ละลายเกดฟองฟ เนองจาก

carbon dioxide กอน รอจนยาละลายหมดแลว60ดมสารละลายนนใหหมดดมสารละลายนนใหหมด

Page 61: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Tablet

61

Page 62: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Tablet

Chewable tablet

ชนดตอไปคอ Chewable tablet เปนยาทมคาแนะนาใหชนดตอไปคอ Chewable tablet เปนยาทมคาแนะนาให

เคยวกอนกลน เพอชวยใหยาแตกตวงายขนและออกฤทธไดอยางท

เคยวกอนกลน เพอชวยใหยาแตกตวงายขนและออกฤทธไดอยางท

ไ 62

ตองการ หากไมเคยวยาจะออกฤทธชากวาทควรตองการ หากไมเคยวยาจะออกฤทธชากวาทควร

Page 63: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Tablet

Lozenge

ป ( ) ป ( )ยาเมดทเปนยาอมมชอวา Lozenge (หรอมอกชอหนงวา Troche) เปนยาทใชอมใหยาละลายอยในปากชาๆ ไมใหกลน กลนนาลายไดแต

ยาเมดทเปนยาอมมชอวา Lozenge (หรอมอกชอหนงวา Troche) เปนยาทใชอมใหยาละลายอยในปากชาๆ ไมใหกลน กลนนาลายไดแตเปนยาทใชอมใหยาละลายอยในปากชาๆ ไมใหกลน กลนนาลายไดแต

ไมควรดมนา

เปนยาทใชอมใหยาละลายอยในปากชาๆ ไมใหกลน กลนนาลายไดแต

ไมควรดมนา

ในขณะทอมยาเพอใหยาออกฤทธอยภายในชองปากหรอทางเดนหายใจ

สวนตนไดอยางเตมท

ในขณะทอมยาเพอใหยาออกฤทธอยภายในชองปากหรอทางเดนหายใจ

สวนตนไดอยางเตมท63

สวนตนไดอยางเตมทสวนตนไดอยางเตมท

Page 64: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

TabletPill

Tablet ขนาดเลกๆแบบนคอ pill มกจะเปนยากลม hormones Tablet ขนาดเลกๆแบบนคอ pill มกจะเปนยากลม hormones 64เชน ยาคมกาเนด เชน ยาคมกาเนด

Page 65: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

TabletVaginal tablet

ยาเมดแบบสดทายคอ vaginal tablet เปนยาเมดทใชโดยยาเมดแบบสดทายคอ vaginal tablet เปนยาเมดทใชโดยยาเมดแบบสดทายคอ vaginal tablet เปนยาเมดทใชโดย

การเหนบทางชองคลอด มกจะเปนยาทใชเมอชองคลอดมการตดเชอรา

ยาเมดแบบสดทายคอ vaginal tablet เปนยาเมดทใชโดย

การเหนบทางชองคลอด มกจะเปนยาทใชเมอชองคลอดมการตดเชอรา65หรอจลชพอนๆหรอจลชพอนๆ

Page 66: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Tablet

Sublingual tablets (Buccal tablets):เปนยาเมดเลก ๆ แบน ๆ รปไ ใ ใ ไข อมใตลน ถาอมในกระพงแกมจะเรยกวา buccal tablet ทง 2 แบบ มขอดคอ

จะดดซมเขากระแสเลอดไดเรวกวายาทตองกลน เปนการเตรยมยาทไม

ใ ป ป 66

ตองการใหยาผานการเปลยนแปลงทตบ

Page 67: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

ENO®

Bulk powder เปนผงยาทตองตกใชครงละมากๆ เชน

Bulk powder เปนผงยาทตองตกใชครงละมากๆ เชน

ครงละ 1-2 ชอนโตะ หรอ ครงละ 1 ซองยา ตวอยางเชน

ยาลดกรด O®

ครงละ 1-2 ชอนโตะ หรอ ครงละ 1 ซองยา ตวอยางเชน

ยาลดกรด O®67

ยาลดกรด ENO®ยาลดกรด ENO®

Page 68: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

ยาผงแบบตางๆ

Solid dosage form แบบแรกคอแบบทเปนผงหรอ

Solid dosage form แบบแรกคอแบบทเปนผงหรอ

powder dosage form มชอเรยกเปน powder

ชนดตางๆแลวแตความละเอยดของผงยาหรอวธการใหยา

powder dosage form มชอเรยกเปน powder

ชนดตางๆแลวแตความละเอยดของผงยาหรอวธการใหยา68

ชนดตางๆแลวแตความละเอยดของผงยาหรอวธการใหยาชนดตางๆแลวแตความละเอยดของผงยาหรอวธการใหยา

Page 69: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Dusting powder

D ti d เปนผงยาทมขนาดละเอยดมากๆ D ti d เปนผงยาทมขนาดละเอยดมากๆ Dusting powder เปนผงยาทมขนาดละเอยดมากๆ

ประโยชนใชทางการแพทย จะใชเพอโรยตามรางการผปวยโดยเฉพาะ

Dusting powder เปนผงยาทมขนาดละเอยดมากๆ

ประโยชนใชทางการแพทย จะใชเพอโรยตามรางการผปวยโดยเฉพาะ69

บรเวณหลง หรอตามขอพบเพอลดการระคายเคอง หรอลดการเสยดส

บรเวณหลง หรอตามขอพบเพอลดการระคายเคอง หรอลดการเสยดส

Page 70: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

5 5 years contraceptionyears contraceptiony py p

Implantation tablet: ยาเมดเลก เวลาใช ใชฝงใตผวหนงใหตวยาคอย ๆ

70ออกฤทธ

Page 71: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Semisolid dosage formsOintment

Semisolid dosage formsเปนยาเตรยมทในสภาพปกตจะสามารถคงตวตาม

ภาชนะบรรจ แตเมอใชทารางกายจะหลอมตวเปน

ของเหลว งายตอการถทาบนผวหนง ใชเปนยาภายนอกของเหลว งายตอการถทาบนผวหนง ใชเปนยาภายนอก

Ointment คอยาขผงทมตวยาและสวนประกอบตางๆ ละลายOintment คอยาขผงทมตวยาและสวนประกอบตางๆ ละลาย71

Ointment คอยาขผงทมตวยาและสวนประกอบตางๆ ละลาย

อยในนาหรอนามน

Ointment คอยาขผงทมตวยาและสวนประกอบตางๆ ละลาย

อยในนาหรอนามน

Page 72: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Semisolid dosage formsg

P t ข ไ Paste: ยาขผงมผงยาทไมละลายอยจานวนมาก

เนอหยาบกวา ointment72

เนอหยาบกวา ointment

Page 73: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Semisolid dosage formsSuppoitory

g

Suppository เปนยาเตรยมทมลกษณะเปนแทง

แตจะหลอมเหลวทอณหภมรางกาย สวนใหญจะใช

Suppository เปนยาเตรยมทมลกษณะเปนแทง

แตจะหลอมเหลวทอณหภมรางกาย สวนใหญจะใชแตจะหลอมเหลวทอณหภมรางกาย สวนใหญจะใช

โดยการเหนบทางทวารหนกหรอชองคลอด

แตจะหลอมเหลวทอณหภมรางกาย สวนใหญจะใช

โดยการเหนบทางทวารหนกหรอชองคลอด73

Page 74: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Semisolid dosage formsCream

g

สวนประกอบโดยทวไปของ จะเหมอนกบ l i สวนประกอบโดยทวไปของ จะเหมอนกบ l i สวนประกอบโดยทวไปของ cream จะเหมอนกบ emulsion

แตมความแนนของเนอยามากกวา บางครงจะเรยกวา

สวนประกอบโดยทวไปของ cream จะเหมอนกบ emulsion

แตมความแนนของเนอยามากกวา บางครงจะเรยกวา 74semisolid emulsionsemisolid emulsion

Page 75: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Metered dose inhaler

ยาพนสดแบบตางๆ เปนรปแบบยาทใชในผปวยโรคหอบหดยาพนสดแบบตางๆ เปนรปแบบยาทใชในผปวยโรคหอบหดยาพนสดแบบตางๆ เปนรปแบบยาทใชในผปวยโรคหอบหดยาพนสดแบบตางๆ เปนรปแบบยาทใชในผปวยโรคหอบหดยาพนสดแบบตางๆ เปนรปแบบยาทใชในผปวยโรคหอบหดยาพนสดแบบตางๆ เปนรปแบบยาทใชในผปวยโรคหอบหด

ยาพนสดแบบขนาดยาคงท ยาพนสดแบบขนาดยาคงท Metered dose inhaler (MDI) Metered dose inhaler (MDI)

ยาพนสดแบบตางๆ เปนรปแบบยาทใชในผปวยโรคหอบหดยาพนสดแบบตางๆ เปนรปแบบยาทใชในผปวยโรคหอบหด

ยาพนสดแบบขนาดยาคงท ยาพนสดแบบขนาดยาคงท Metered dose inhaler (MDI) Metered dose inhaler (MDI)

751010% % ของยาเขาสระบบทางเดนหายใจของยาเขาสระบบทางเดนหายใจ1010% % ของยาเขาสระบบทางเดนหายใจของยาเขาสระบบทางเดนหายใจ

Page 76: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Spacer เปนทอตอทชวยใหยาเขาสระบบทางเดนหายใจดขน

ใ โ ป

Spacer เปนทอตอทชวยใหยาเขาสระบบทางเดนหายใจดขน

ใ โ ปSpacer

ซงการใชยาโดยการสดพนรปแบบ Metered dose inhaler

โดยเฉพาะยา steroid มผลขางเคยงเฉพาะทจากยาทตกคางบรเวณลาคอ

ซงการใชยาโดยการสดพนรปแบบ Metered dose inhaler

โดยเฉพาะยา steroid มผลขางเคยงเฉพาะทจากยาทตกคางบรเวณลาคอ โดยเฉพาะยา steroid มผลขางเคยงเฉพาะทจากยาทตกคางบรเวณลาคอ

ไดแก เชอราในชองปากและคอ เสยงแหง เสยงแหบ และออกเสยงลาบาก

โดยเฉพาะยา steroid มผลขางเคยงเฉพาะทจากยาทตกคางบรเวณลาคอ

ไดแก เชอราในชองปากและคอ เสยงแหง เสยงแหบ และออกเสยงลาบาก

76

Page 77: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Dry powder inhalers

Dry powder inhalers (DPI) ม 2 รปแบบ ไดแกDry powder inhalers (DPI) ม 2 รปแบบ ไดแก

Turbuhaler และ Diskhaler

การใชยารปแบบ DPI ผปวยตองมแรงในการสดยา)

Turbuhaler และ Diskhaler

การใชยารปแบบ DPI ผปวยตองมแรงในการสดยา) การใชยารปแบบ DPI ผปวยตองมแรงในการสดยา)

โดยเมอยาเขาสหลอดลมยาสามารถดดซมไดด

การใชยารปแบบ DPI ผปวยตองมแรงในการสดยา)

โดยเมอยาเขาสหลอดลมยาสามารถดดซมไดด 77โดยไมตองใช spacer รวมดวยโดยไมตองใช spacer รวมดวย

Page 78: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

CartridgeCartridgeCartridgeCartridge

78

Page 79: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

VialVial

Ampule79

Page 80: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

Application of transdermal lidocaine patch for anesthesiaApplication of transdermal lidocaine patch for anesthesia

80

Page 81: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

พ ร บ ยาเสพตดใหโทษ พ ศ 2522 (ฉบบท 1) มาตราท 1-106 พ.ร.บ. ยาเสพตดใหโทษ พ.ศ.2522 (ฉบบท 1) มาตราท 1-106

คาจากดความคาจากดความ

ยาเสพตด หมายถง สารเคม หรอวตถชนดใดๆ ซงเมอเสพเขาสรางกายไมวา

จะโดยรบประทาน ดม สบ ฉด หรอดวยประการใดๆ แลว ทาใหเกดผลตอรางกาย ๆ

และจตใจในลกษณะสาคญเชน ตองเพมขนาดการเสพเรอยๆ มอาการถอนยา เมอ

ขาดยามความตองการเสพทงทางรางกายและจตอยางรนแรงอยตลอดเวลาและ

สขภาพโดยทวไปจะทรดโทรมลง รวมถงพช หรอ สวนของพชทเปน หรอให

ผลผลตเปนยาเสพตดใหโทษ หรออาจใชผลตเปนยาเสพตดใหโทษและสารเคม ท

ใชในการผลตยาเสพตดใหโทษดงกลาวดวย

มาตร

า ๔

Page 82: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

ยาเสพตดใหโทษแบงออกเปน ยาเสพตดใหโทษแบงออกเปน 55 ประเภท คอประเภท คอยาเสพตดใหโทษแบงออกเปน ยาเสพตดใหโทษแบงออกเปน 55 ประเภท คอประเภท คอ(1) ประเภท 1 ยาเสพตดใหโทษชนดรายแรง เชน เฮโรอน (Heroin),

demethylamphetamine (ป 2552)

(2) ประเภท 2 ยาเสพตดใหโทษทวไป เชน มอรฟน (Morphine) โคคาอน

(Cocaine) โคเดอน (Codeine) ฝนยา (Medicinal Opium)

(3) ประเภท 3 ยาเสพตดใหโทษทมยาเสพตดใหโทษประเภท 2 เปน(3) ประเภท 3 ยาเสพตดใหโทษทมยาเสพตดใหโทษประเภท 2 เปน

สวนผสมอยดวยตามท ไดขนทะเบยนตารบยาเชน ยาแกไอผสมโคเดอน

(Codeine Co gh S r p)(Codeine Cough Syrup)

(4) ประเภท 4 สารเคมทใชในการผลตยาเสพตดใหโทษประเภท 1 หรอ

ไ ไ ไ ประเภท 2 เชน อาเซตคแอนไฮไดรด (Acetic Anhydride) อาเซตลคลอไรด

(Acetyl Chtoride)

(5) ประเภท 5 ยาเสพตดใหโทษทมไดเขาอยในประเภท 1 ถงประเภท 4

เชน กญชา พชกระทอมญมาตรา 7

Page 83: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

มาตรา 16 หามมใหผใดผลต นาเขา หรอสงออกซงยาเสพตดใหโทษในประเภท 2 มาตรา 17 หามมใหผใดจาหนาย หรอมไวในครอบครองซงยาเสพตดใหโทษในประเภท 2 เวนแต

ไดรบใบอนญาต

การมยาเสพตดใหโทษในประเภท 2 ไวในครอบครองคานวณเปนสารบรสทธไดตงแตหนงรอยกรม ขน

ไปใหถอวามไวในครอบครองเพอจาหนาย

ใ ใ ใ ป ไป ไ ใการขอรบใบอนญาตและการออกใบอนญาต ใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขท กาหนดใน

กฎกระทรวง

18 17 ไ ใ มาตรา 18 บทบญญต มาตรา 17 ไมใชบงคบแก

(1) การมยาเสพตดใหโทษในประเภท 2 ไวในครอบครองไมเกนจานวนทจาเปนสาหรบใช รกษาโรค

เฉพา ตว โดยมหนงสอรบรองของผปร กอบวชาชพเวชกรรม หรอผปร กอบโรคศลป แผนปจจบนเฉพาะตว โดยมหนงสอรบรองของผประกอบวชาชพเวชกรรม หรอผประกอบโรคศลปะ แผนปจจบน

ชนหนงในสาขาทนตกรรมซงเปนผใหการรกษา

มาตรา 28 ใหผรบอนญาตตาม มาตรา 17 ปฏบตดงตอไปน

(1) จดเกบรกษายาเสพตดใหโทษในประเภท 2 ไวเปนสดสวนในทเกบซงมนคงแขงแรงและม ( )

กญแจใสไว หรอเครองปองกนอยางอนทมสภาพเทาเทยมกน

(2) ในกรณทยาเสพตดใหโทษในประเภท 2 ถกโจรกรรมหรอ สญหายหรอถกทาลายตองแจงเปน ญ

หนงสอใหผอนญาตทราบโดยมชกชา

Page 84: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

มาตรา 68 ผใดผลต นาเขา หรอสงออกซงยาเสพตดใหโทษในประเภท 2 อนเปนการฝาฝน

มาตรา 16 ตองระวางโทษจาคกตงแตหนงปถงสบป และปรบตงแตหนงแสนบาทถงหนงลาน

บาท

ถายาเสพตดใหโทษซงเปนวตถแหงการกระทาความผดเปนมอรฟนหรอโคคาอน ผนนตอง

ระวางโทษจาคกตงแตยสบปถงจาคกตลอดชวต และปรบตงแตสองลานบาทถงหาลานบาท

มาตรา 69 ถาผไดรบใบอนญาตตามมาตรา ๑๗ กระทาการฝาฝนตามวรรคหนง วรรคสอง

หรอวรรคสามตองระวางโทษจาคกไมเกนหาป และปรบไมเกนหนงแสนบาท

http://www thaifda com/narcotic/?pg=laws&title=กฎหมาย ระเบยบhttp://www.thaifda.com/narcotic/?pg=laws&title=กฎหมาย ระเบยบ

พ.ร.บ. ยาเสพตดใหโทษ พ.ศ.2545 (ฉบบท 5)

Page 85: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

มาตรา 69

ผใดจาหนาย หรอมไวในครอบครองเพอจาหนายซงยาเสพตดใหโทษในประเภท

2 อนเปน การฝาฝน มาตรา 17 ตองระวางโทษจาคกตงแตหนงปถงสบป และปรบตงแต

หนงหมนบาทถง หนงแสนบาท

ถายาเสพตดใหโทษซงเปนวตถแหงการกระทาความผดเปนมอรฟนหรอโคคาอน

มปรมาณคานวณเปน สารบรสทธไมเกนหนงรอยกรม ผนนตองระวางโทษจาคกตงแต

สามปถงยสบป และปรบตงแต สามหมนบาทถงสองแสนบาท

ถามอรฟนหรอโคคาอนนนมปรมาณคานวณเปนสารบรสทธเกนกวาหนงรอย

กรมขนไปตองระวาง โทษจาคกตงแตหาปถงจาคกตลอดชวตและปรบตงแตหาหมน

บาทถงหาแสนบาท

ถาผไดรบใบอนญาตตาม มาตรา 17 กระทาการฝาฝนตามวรรคหนง วรรค

สอง หรอวรรคสาม ตองระวางโทษจาคกไมเกนหาป และปรบไมเกนหนงแสนบาท

พ.ร.บ. ยาเสพตดใหโทษ พ.ศ.2545 (ฉบบท 5)

Page 86: 1. Dosage Form-route DT54 Slide

86