Upload
duonghanh
View
233
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
EPISTULA LEONINA XLVII
PERIODICUM LATINĒ SCRIPTUM, QUOD ĒDITUR
E DOMO EDITORIĀ INTERRETIALICUI NOMEN EST
LEO LATINUSLEO LATINUSLEO LATINUSLEO LATINUS
http://www.leolatinus.com/
N.B.! EPISTULAS LEONINAS ACCIPIS G R A T I S ET S I N E ULLĀOBLIGATIONE . NAM LEO LATINUS PUTAT HOMINIBUS LATINAMLINGUAM DISCENTIBUS AUT DOCENTIBUS CORDI ESSE VERBALATINA. SI TAMEN TALES EPISTULAS ACCIPERE NON VIS,RESCRIBE HOC NOBIS: TUM STATIM NOMEN TUUM EX INDICEACCEPTORUM TOLLEMUS.
HŌC TEMPORE DUO FERĒ MILIA HOMINUM LATINĒ DOCTORUMACCIPIUNT EPISTULAS LEONINAS ELECTRONICĒ MISSAS.EPISTULAS LEONINAS 1 - 46 INVENIES IN INTERRETI SUB HACINSCRIPTIONE, QUAE SEQUITUR: http://ephemeris.alcuinus.net/l eonina.php
MAXIMĒ ID CURAMUS, UT COPIAM VERBORUM LATINORUMCONVENIENTER AUGEAMUS ET TEXTŪS MODERNOS CUIUSVISARGUMENTI QUAM OPTIMĒ IN LATINUM SERMONEMCONVERTAMUS.
ROGATUR, UT MANUSCRIPTA MITTANTUR VIĀ ELECTRONICĀ.MENDA SIVE GRAMMATICA SIVE METRICA, QUOAD FIERI POTEST,TACITĒ TOLLUNTUR.
EN HABES EPISTULAM LEONINAMQUADRAGESIMAM SEPTIMAM (47) !
1
ARGUMENTASENTENTIOLA GAUSSIANA – DE URBE ROMA (II) - VOCABULADOMESTICA (XI).
LEO LATINUS OMNIBUS HOMINIBUS LATINITATEM AMANTIBUSSAL.PLUR.DIC. S.V.B.E.E.V.
Cara Lectrix, Care Lector,
valdê gaudeo, quod mihi licet Tibi offerre Epistulam Leoninam quadragesimamseptimam.
Primo loco Te monemus sententiolae, quam dicere solebat Carolus FridericusGauss princeps mathematicorum.
Secundo loco pernoscas symbolam Wikipedianam de Urbe Roma scriptam etLatinâ veste indutam.
Denique tertio loco Tibi offeram multa verba nova secundum praeceptumCiceronis novis rebus imposita: VOCABULA DOMESTICA (XI).
Ergo haec Epistula Leonina est modica: tres tantum res habeo Tibiproponendas. Tamen placent verba Gaussiana: PAUCA SED MATURA.
Pancratice vale et perge mihi favere!
Medullitus Te salutat
Nicolaus GroßLEO LATINUS
http://www.leolatinus.com/
LEO LATINUS
Senden, ex oppidulo Bavariae Suebicae, die Veneris, 29º m. Apr., a.2011
2
PAUCA SED MATURACAROLUS FRIDERICUS GAUSS
„Princeps mathematicorum“
(1777-1855)
3
DE URBE ROMA (II)
Symbola, quam e Wikipediâ encyclopaediâ liberâ excerpsit Nicolaus Groß
De Româ quid factum sit mediâ aetate adultâ novâque aetate
Proelio Ostiensi a.849 impeditus est arabicus impet us tertius.
Aetate Pippini Roma, quae mediâ aetate 20.000 (viginti milibus) tantumincolarum fuit, eo coepit reconvalescere, quod facta est PatrimoniumPetri et praeter Hierosolymam atque Compostellam (Santiago deCompostela) urbs a piis Christianis peregrinatoribus maximê petenda.Denuo urbs splenduit, cum Carolus Magnus a papâ Leone III.ocoronatus est Caesar Sacri Romani Imperii. Inter annos 843 et 849Arabes Muslimi ter frustra conati sunt Romam expugnare, sed 846direpta est pars Romae dimidia in Tiberis ripâ dextrâ sita.
4
Roma qualis fuerit aetate mediâ.
Inde ex anno 1300, annis sacris sequentibus cum sepulchrum apostoliPauli, qui post incendium Romae Nerone auctore a.64 supplicium subiit,ipsâ in Urbe Româ esse ab ecclesiâ catholicâ putaretur, inummeraequereliquiae sacrae inventae esse dicerentur, piis peregrinatoribuspromissae sunt gratiae atque indulgentiae extraordinariae. Hoc fieripotuit cum aliis tum praecipuê, quia Simon Petrus dicebatur unâ cumPaulo supplicium sumpsisse et Romae sepultus esse. Hac de opinionehistorici usque hodie alii aliter sentiunt. Peregrinatores magno usui erantUrbi, quae ex 12.o saeculo studebat iure proprio se administrare. Urbscum papîs Arnoldo Brixiano participe litigans reviviscebat, cum a.1155Friderico Barbarossâ imperatore facto auctoritatem violenter perdidit.Renascentiae aetate Roma a.1527 desiit efflorescere ingenti direptione,
5
quae Italicê appellata est Sacco di Roma. Nam Caroli V.i militesmercennarii Romam diripuerunt vastaveruntque.
Roma qualis fuerit circa annum 1490.
Aetate christianâ constructa sunt multa aedificia magni momenti, velutquattuor basilicae patriarchales, quae sunt: Basilica Sancti Pauli extramuros, quae saeculo quarto supra sepulchrum apostoli Pauli estaedificata; Basilica Laterana, quae etiam aedificata est saeculo quarto,sed a.1646 a Francisco Borromini in sacrum annum 1650 ad genusaedificandi baroccianum redactum est; Basilica Sanctae Mariae Maiorquinto saeculo exstructa; Basilica Sancti Petri vel Vaticana, cuius formahodierna originem repetit ex aetate renascentiae et aetate baroccianâ.
Iisdem aetatibus Urbs praecipuê insignita est ecclesiis, sed etiam novisviarum tractibus, quorum erant axes optici obeliscis impositi, palatiis,plateis, quibus inerant putei. Hic status Romae cum remaneret usque adhodiernum diem, civitas Romae antiqua praeter Sedem Vaticanam tituloheredii cultûs civilis mundani honorata est.
Conspectus Romae e septentrione factus, circa a.164 0 delineatus.
6
Conspectus Romae e meridie factus, circa a.1640 del ineatus.
URBS AETERNA
Iam aetate caesareâ Romae impositum est nomen Urbis aeternae.Vergilius poeta Romanus illustrissimus (70–19 a. Chr.n.)secundum exemplum Homeri scripsit Aeneida, qua narrat,quomodo exortum sit et quantum valeat imperium Romanum. Hocopus, quod iam antiquis temporibus adhibebatur ad discipulosinstituendos, habebatur pro Romanorum carmine nationali. Ineodem deus Iuppiter vaticinatur Romam fore in aeternum. DicitRomanorum esse parcere subiectis et debellare superbos.
Exeunte quoque aetate caesareâ (saeculo quarto p.Chr.n. medio autexeunte) nonnulli auctores dicunt Romam numquam esse interituram.Ammianus Marcellinus praefectus militum et historicus (circa a.333 –a.391) aeternitatem Romae eo explicat, quod narrat, Urbs cumconderetur, Virtutem et Fortunam foedus iunxisse pacis aeternae, quoauctrices essent Romam, dum homines viverent, esse exstaturam.Aurelius Prudentius Clemens autem iurisconsultus atque magistratusgradûs altioris (a.348- ca. a.405) ideam Romae aeternae comparavitcum ideâ Romae christianae. Qui dixit Imperio Romano gentes inter seconiunctas esse eiusdemque pace viam praeparatam esse a christianisingrediendam. Praeterea Romam neque robore privatam esse nequeconsenuisse, sed, si bella gerenda essent, adhuc posse arma capere.
Caput Italiae
7
Re publicâ ecclesiasticâ abolitâ Roma d.26. m.Ian. a.1871 facta est urbsItaliae novae principalis. Mussolinio dictatore dissensiones inter rempublicam et ecclesiam exortae a.1929 foederibus Laterani cum SanctâSede pactis finitae sunt et Civitas Vaticana independens condita est.Altero bello mundano finito a.1946 Italia a rege relicta facta est respublica libera. A.1960 Romae facti sunt ludi Olympiaci septimi decimi.
Roma hodierna
Magna aedificia saeculi vicesimi ferê omnia exstructa sunt in tribubusUrbis exterioribus, velut in Tribu Expositionis Romae Universali (E.U.R. =Esposizione Universale di Roma), ubi exempli gratiâ situm est PalatiumLaboris (Palazzo del Lavoro). Sed mediâ in Urbe ad monumenta colendararo permittuntur aedificationes. Hôc tempore magnae fiunt effossionesin locis Fororum Caesarum antiquorum. In modernâ quoque Urbe multislocis adhuc apparent parietinae antiquae. E.g. Theatrum Pompeii adCampum Florum (Campo dei Fiori) primo saeculo a.Chr.n. aedificatum,in cuius propatulo aetate Gaii Iulii Caesaris fuit curia, ubi ipsuminterfectum esse verisimile est, magnâ ex parte relictum est. Atsaeculorum decursu e plateâ spectatorum semirotunda facta suntaedificia inhabitanda. Hodie enim eidem insunt hypogeum, stabulumautocinetorum subterraneum, cauponae, thermopolia, habitacula privata,deversoria. Omnia autem conclavia propter structuram theatrisemirotundam formam habent trapezoideam.
8
Colosseum quadratum in Tribu Expositionis Romae Uni versalis (E.U.R.) situm.
Urbis parte antiquâ renovandâ Romanis saepe afferuntur magnaemolestiae. Itaque nonnulli cives Romani negaverant ingens stabulumautocinetorum subterraneum a.2000 in colle tofoso ad Plateam SanctiPetri sito exstruendum esse, quia timuerant, ne delerentur reliquiaearchaeologicae. Eâdem de causâ nondum est exstructa linea traminissubterranei tertia, quamvis sit maximê necessaria.
Etiam maiores difficultates exortae sunt suburbiis saepe parum pulchris,ubi plura fiunt scelera quam aliis in regionibus. Ibidem post alterumbellum mundanum in Campaniâ Romanâ aedificia exstructa sunt sineullâ ferê curâ custodiâque publicâ, saepe a posteriori demum pecuniisexpensis permissa. Ecclesiae cum mediâ in Urbe propter abundantiamsuam vix possint conservari, in Urbis circumiectis saepe prorsus desunt.Adhuc in Urbe, cui olim infuerunt Thermae omnibus civibus patentes, vixulla exstant balnea publica.
9
Commeatus vehiculorum Romanus adhuc est magnâ diffi cultate.
Incolae Urbis sat pecuniosi in aliquo e cavaediis, quae saepe plantisobsita diligenter coli solent, possident habitaculum, immo villulam in Urbesitam. In summâ ex eo tempore, quo burgimagister electus estRutelli(us), qui partis politicae est Prasinorum, et Silvius Berlusconi(us)praeses Italiam gubernat, condicio Urbis parum melior facta est.
10
Papa Iohannes Paulus II. in plateâ ante Ecclesiam P etri cathedralem sitâ versans.
Iohanne Paulo II.o Pontifice Urbs bis tantâ affluentiâ hominum abundavit,quantâ numquam antea. Anno 2000 (bis millesimo) Die IuventutisUniversali ad missam sacram participandam duo miliones (viciescentena milia) hominum ad portas Urbis venerunt. D.8. m.Apr. a.2005 inPlateâ Sancti Petri sollemnium funeralium participes fuerunt ducentirerum publicarum gubernationumque praepositi necnon tres quattuorvemiliones hominum, qui ex omnibus terris mundi venerant; sed trecentatantum milia eorum sedes acceperant, ceteri caerimonias spectaveruntin magnis albis magnetoscopicis exhibitas.
11
Ecce Ôs Veritatis (La Bocca della Verità)
(TERTIA PARS SEQUETUR !)
SYMBOLAM WIKIPEDIANAMDE URBE ROMA SCRIPTAM
IN LATINUM CONVERTIT
LEO LATINUSLEO LATINUSLEO LATINUSLEO LATINUS
NICOLAUS GROSShttp://www.leolatinus.com/
12
VOCABULA DOMESTICA (XI)ex Orbe Picto pentaglotto excerpta et Latinê reddit a
CORBEIL,Jean-Claude/ARCHAMBAULT,Ariane: PONS Bildwörter-buch Deutsch-Englisch-Französisch-Spanisch-Italienisch. Stuttgart etc. (Ernst Klett Sprachen) 2003.
In hôc Orbe Picto mirabili 35.000 (triginta quinque milia) notionumimaginibus sunt illustrata et quinque linguis Europaeis denominata:Theodiscâ et Anglicâ et Francogallicâ et Hispanicâ et Italicâ. Nos autemcoepimus addere vocabula Latina, quorum hôc loco praebemus partemearum sextam, quae spectant ad res domesticas (VII. DOMESTICA).Provinciae rerum, quarum imagines et vocabula in Klettiani Orbis Pictipaginis 920 (nongentis viginti) inveniuntur, sunt hae quae sequuntur:
I.ASTRONOMIA – II. TERRA – III.REGNUM PLANTARUM –IV.REGNUM ANIMALIUM – V.HOMO – VI.NUTRIMENTA ETINSTRUMENTA COQUINARIA – VII.DOMESTICA – VIII.AUTURGIAET HORTICULTURA – IX.VESTIMENTA – X.INSTRUMENTAPERSONALIA – XI.ARS ET ARCHITECTURA – XII.COMMUNICATIOET INSTRUMENTA GRAPHEICA – XIII.TRANSPORTUS ET VEHICULA– XIV.ENERGIA – XV.SCIENTIAE – XVI.ATHLETICA ET LUDICRA.
Babae, quanta copia! quanta ubertas! quanta multiplicitas! Qui OrbisPictus etiam lexicographis Latinitatis recentioris est aurifodina et cornucopiae. Nam iidem vocabulis linguarum, praesertim Romanicarum, ineodem indicatis usi saepe perfacile inveniunt vocabulum Latinissimum.En cara Lectrix, care Lector, habeas septimam partem domesticamhuius enchiridii singularis vocabulis Latinis ditificatam.
Nicolaus Groß
LEO LATINUS
http://www.leolatinus.com/
13
p.288Haushalts-geräte
domesticappliances
appareilsélectroménagers
aparatoselectrodomésticos
elettrodomestici
īnstrūmentadomestica
Dampfbügel-eisen
steam iron fer à vapeur planchade vapor
ferro da stiroavapore
*l ēvigāmentumvapōrārium
Spitze front tip pointe avant puntadellaplancha
punta apex, -icism.
Einfüllöffnung filler hole orifice deremplissage
boquilladellenado
bocca dicarico
ōrificiumimplēbile
Dampfdüse spray vaporisateur vaporizador
vaporizzatore *spargibulumvapōrārium
Sprühknopf spray button bouton devaporization
botón delvaporizador
pulsante delvaporizzatore
+bōtō*sparsōrius
Gewebe-Einstellskala
fabric guide guide destempératures
cuadro detemperaturas
quadro delletemperature
scālatemperātūrae
Griff handle poignée mango impugnatura manubrium ,-ī n.
Netzkabel flex cordon cordón cordone capulum, -īn.[ThLL III 382,62]
Kabel-versteifung
flex support lève-fil embocadura delcable
supporto delcordone
indūmentum capulī
Kontroll-Leuchte
pilot light voyant lumineux piloto spia luminosa lūx indexBügelheck heel rest talon d’appui talón de
apoyotallone diappoggio
calxlēvigāmentī
Bügelsohle soleplate semelle plancha piastra solealēvigāmentī
Temperatur-regler
temperaturecontrol
réglage destempératures
control detemperatura
termostato *thermostatum, -ī n.
Dampfstärke-regler
spray control contrôle de lavapeur
control delvaporizador
regolatore delgetto divapore
*r ēgulāmentumvapōrārium
Wasserstands-anzeige
water-leveltube
repère de niveaud’eau
nivel delagua
indicatore dellivellodell’acqua
*indic āmenlībraeaquāticae
Gehäuse body capot armazón calotta capsa, -ae f.Akku-Mini-Staubsauger
hand vacuumcleaner
aspirateur à main aspiradormanual
miniaspiratutto
*aspīrātrummanuāle
14
Lade-Anschluss-Buchse
rechargingbase
socle-chargeur cargador presa perricarica
*carric āmentum, -ī n.
Staubbehälter dust receiver godet à poussière depósitode polvo
vanoraccoglipolvere
*pulvericipulum, -ī n.
Entriegelungs-taste
locking button verrouillage botón decierre
pulsante dibloccaggio
+bōtō+reserātōrius
Ein/Aus-schalter
on/off switch interrupteur interruptor interruttore mūtāmen,-inis n.
Motorblock motor unit bloc-moteur motor blocco motore *mōtrum , -īn.
p.289Handstaub-Sauger
uprightvacuumcleaner
aspirateur-balai escobaeléctrica
aspirapolvereverticale
*aspīrātrumverticāle
Ein/Ausschalter
on/off switch interrupteur interruptoron/off
interruttore *mūtāmen, -ī n. [Ei. VOXLAT.78,168]
Schlauch hose tuyau flexible tuboflexible
tubo flessibile uter, utris m.
Bürste brush brosse cepillo spazzola pēniculus, -īm.
Zubehör tools accessoires accesorios
accessori rēsaccessōriae
Höhen-verstellung
cleaner heatadjustmentknob
sélecteur dehauteur
palancaderegulacióndealtura
manopola diregolazionedell’altezza
plēctrumaltitūdinisrēgulandae
Beutelfach bagcompartment
compartiment desac
cajetínportabolsa
scomparto delsacchetto
*saccothēca,-ae f.
Zubehörfach tool storagearea
compartimentd’accessoires
cajetín deaccesorios
scompartodegliaccessori
thēca*accessōri ālis
Boden-Staubsauger
cylindervacuumcleaner
aspirateur-traîneau aspirador aspirapolvere *aspīrātrumhorizontāle
Verschluss locking device système deverrouillage
seguro dispositivo dibloccaggio
reserāmentum, -ī n.
Saugrohr rigid tube tube droit tuborigido
tubo rigido tubusrigidus
flexiblerSchlauch
flexible hose tuyau flexible tuboflexible
tubo flessibile tubusflexibilis
15
Luftaustritts-Schlitz
ventilatinggrille
grille de ventilation rejilla delventilador
griglia diventilazione
crāticula*ventil ātōria
Stoßleiste bumper pare-chocs topeamortiguador
protezioneantiurto
scāpustūtōrius
Lenkrolle caster roulette ruedecilla ruotaorientabile
rotagubernia
Tragegriff handle poignée asa maniglia manubrium ,-ī n.
Haube hood capot tapa calotta obtegimentum, -ī n.
Bodendüse carpet andfloor brush
suceur à tapis etplanchers
boquillaparasuelos yalfombras
spazzola pertappola epavimenti
*sūgibulumpavīmentī[cfr Kritisch-etymologischesWörterbuch dermagyarischen Sprache von GregorDankovszky, Posonii1833, p.865: „sugibulum, dasPfeifenrohr“]
Kabel flex cordon cordón cordone capulum, -īn.[ThLL III 382,62]
Ansatzrohr extension tube rallonge tubo deextensión
tubo rigido diprolunga
tubusextēnsiōnis
Ein/Ausschalter
on-off switch interrupteur interruptor interruttore *mūtāmen, -ī n. [Ei. VOXLAT.78,168]
Saug-zubehör
cleaning tools accessoires accesorios
accessori dipulitura
īnstrūmentasūgendīaccessōria
Polsterdüse upholsterynozzle
suceur triangulaireà tissus
boquillaparatapicería
bocchetta pertappezzeria
*sūgibulumtōmentī
Saugbürste dusting brush brosse àépousseter
cepillo-plumero
spazzola apennello
pēniculuspulverārius
Fugendüse crevice tool suceur plat boquillarinconera
bocchetta perfessure
*sūgibulumfissūrāle
Bürste floor brush brosse aplanchers
cepilloparasuelos
spazzola perpavimenti
pēniculuspavīmentī
p.290Dunstabzugs-haube
extractor hood hotte campana cappa *n īdōricipulum, -ī n.[cf. EL 30,33; cfr mūscipulum,*pingui-
16
cipulum,*luticipulum,*pulvericipulum]
Filter filter filtre filtro filtro cōlum, -ī n. Kochplatte surface
elementserpentin placa
eléctricapiastraelettrica
discuscoctōrius[Ei. VOXLAT.81,16]
Heizspirale tubularelement
élément tubulaire resistencia
serpentina elementumtubulāre
Anschluss terminal borne enchufe terminale *terminal ,-ālis n.
Auffang-schüssel
drip bowl cuvette protector bacinellaraccogligocce
patellareceptōria
Schutzring trim ring anneau arandela anello dichiusura
ānulusclūsilis
Gasherd gas cooker cuisinière à gaz cocina degas
cucina a gas focus*gasicus
Abdeckung lid couvercle depropreté
tapa coperchio operculum,-ī n.
Kochmulde hob table de travail encimera piano dicottura
alveuscoctōrius
Bedienleiste control pannel tableau decommande
panel demandos
quadro dicomando
tabulamoderātōria[2. cfrDiccionario de lalenguacastellana, RealAccademiaEspanola 1832,p.640, s.v.registro: “…horologii rotulamoderatoria.”]
Backofentür door porte puerta sportello foriculafurn āria
Backofen oven four horno forno furnus, -ī m.Auszug drawer tiroir cajón
calientaplatos
cassetto forulusductilis
Backgrillrost rack grille parrilla griglia crāticulaassāria
Frontscheibe window hublot visor finestra dicontrollo
fenestramoderātōria[v.s.Bedienleiste]
Griff handle poignée tirador maniglia manubrium ,-ī n.
Regelschalter burner controlknobs
robinets mandosde los
manopole dicomando dei
+bōtōnēs
17
quemadores
bruciatori moderātōri īBrenner burner brûleur quemador bruciatore *ustrum , -ī
n.Rost grate grille rejilla griglia crātis
coctōriaElektroherd electric cooker cuisinière
électriquecocinaeléctrica
cucinaelettrica
focusēlectricus
Backofen-schalter
oven controlknob
réglage du four botón delhorno
manopola delforno
+bōtōfurn ārius
Schaltuhr clock timer horlogeprogrammatrice
reloj contaminuti hōrologium*programma-ticum
Kontrollleuchte
pilot light voyant lumineux piloto spia luminosa lūx indexSchalter control knob bouton de
commandebotón demando
manopola bōtōmoderātōrius
Bedienleiste control panel tableau decommande
panel demandos
quadro dicomando
tabulamoderātōria
Kochplatte cooker ring serpentin hornillo piastraelettrica
discuscoctōrius
Herdkante hob edge rebord borde bordo delpiano dicottura
ōra alveī
Griff handle poignée asa maniglia manubrium ,-ī n.
Sichtfenster window hublot visor finestra dicontrollo
fenestramoderātōria
Auszug drawer tiroir cajóncalientaplatos
cassetto forulusductilis
Backofen oven four horno forno furnus, -ī m.Rost shelf grille parrilla griglia crāticula,
-ae f.Kochmulde hob surface de
cuissonencimera piano di
cotturaalveuscoctōrius
Zusatzstecker timer socket prise chronométrée enchufeconcontrol detiempo
presa dicorrentetemporizzata
spīna*chronometrica
Blende black panel dosseret panel demandos
alzata dorsum, -īn.
p.291Gefriertruhe
chest freezer congélateur coffre arcóncongelador
congelatoreorizzontale
arcagelātōria[Ei. 81,16]
Deckel lid couvercle tapa coperchio operculum,
18
-ī n.Schloss lock serrure cierre serratura claustrum,
-ī n.Truhenkörper cabinet cuve cuba struttura
esternastructuraexterna
Temperatur-regler
temperaturecontrol
thermostat termostato
termostato thermostatum, -ī n.
Tauwasser-ablauf
defrost drain bouchon devidange
válvula dedrenaje
valvola didrenaggio
valvuladēfluvi ī
Korb basket panier cesto cestello sportula, -aef.
Kühlschrank refrigerator réfrigérateur frigorífico frigorifero *refr īgerāculum,-ī n.[ducitur a verbotemporali, q.e.:refrīgerō,refrīgerāre. -vocabulacomparabilia sunt:receptāculum,con-ceptāculum,habitāculum,tabernāculum,prōpugnā-culum,cēnāculum,tempe-rāculum,umbrāculum, sus-tentāculum,retināculum,tenāculum,+tentāculum,crepitaculum(dem. crepi-tācillum),curriculum,vehiculum,perpendiculum,retentāculum. -Huic suffixo inestsignificatio etreceptaculi etinstrumenti.Minus apta suntnomina, q.s.:armāriumfrīgidārium (nimislongum) frīgidā-rium (voxProcrustēa, quiaantiquitus valetaliam rem),refrīgerātor (sicutCaelestisEichenseer iterum
19
iterum queexplicabat, nonlicet machinasinstrumentave denominarenominibus agen-tis);refrīgerātōrium(quia habetformam adiectiviparum utile adnomina maioracomponenda)]
Eiswürfel-schale
ice cube tray bac à glaçons bandejaparacubitos dehielo
vaschetta percubetti dighiaccio
vāscubōrumglaciālium
Türstopper door stop butée de porte tope de lapuerta
fermaporta *apocrūstēr ,-ēris m.[cfr neogr. ἀποκρουστήρ]
Tür freezer door porte puerta delcongelador
porta delcongelatore
foris *cryoth ēcae[2.cfrLIDDELL &SCOTT p.1000:κρύος,εος,τό,
icy cold, frost. ]magnetischeDichtung
magneticgasket
joint magnétique imán guarnizionemagnética
*dēnsātūra*magnētica
Griff handle poignée manilla maniglia manubrium ,-ī n.
Eierfach egg tray œufrier huevera scomparto perleuova
*ōothēca,-aef.
[v. LIDDELL-
SCOTT s.v. “ῷόν,
τό, … egg”; cfr
Wikipedia s.v. (t.t.
zoologicus): An
ootheca (pl.
oothecae) is a type
of egg mass made
by any member of
a variety of
species (usually
insects or
mollusks). The
word is a latinized
combination of
oo-, meaning
"egg", from the
Greek word ōon
(cf. Latin ovum),
20
and theca,
meaning a "cover"
or "container",
from the Greek
theke. Ootheke in
Greek means
ovary.]Butterfach butter
compartmentcasier à beurre comparti
mientoparamantequilla
scomparto perilburro
*būtŷrothēca,-ae f.[v. LIDDELL-SCOTT, s.v.“βούτυρον, τό,
butter, …also
βούτυρος, ὁ …
βουτυροϕάγος
…,ου, ὁ, butter-
eater“]Innentür storage door porte étagère puerta del
refrigerador
controportaattrezzata
foris cellae
Fach fürMolkerei-produkte
dairycompartment
casier laitier compartimientoparalácteos
scomparto perilatticini
*galactothēca,-ae f.[ v. LIDDELL-SCOTT s.v.γάλα, τό, gen.γάλακτος …milk; op.mem.,p.336:γαλακτοποιία..
produc tion of
milk,.. γαλακτο
ποσία drinking
of milk…
γαλακτοπότης
milk-drinker, …]Türfach door shelf balconnet anaquel scomparto
dellacontroporta
*thyroth ēca,-ae f.[v. LIDDELL-SCOTT s.v. 812:ϑυροϕύλαξ,
ακος, ὁ, door-
keeper]Sicherheits-leiste
guard rail barre de retenue listón listarella retentāculum, -ī n.[VEN.FORT.VitaS.Menardi 12]
Abstellrost shelf clayette rejilla ripiano crātisdēpositōria
Obst- undGemüseschale
salad crisper bac à légumes cestoparaverdura
cassetto perlaverdura
opōrothēca,-ae f.
21
[VARROrust.1,2,10 Fundienim eius propterculturamiucundiorespectaculo suntmultis, quam regiepolita aedificiaaliorum, cumhuius spectatumveniant villas,non, ut apudLucullum, utvideantpinacothecas, sedoporo thecas. id.1,59,2 …Praesertim cum idnon sit faciendum,quod quidamfecerunt, utRomae coemptapoma rusintulerint inoporotheceninstruendamconvivi causa. Inoporothecâ mâlamanêre putantsatis commode… ;LIDDELL-SCOTT p.1243ὀπωροϑήκη, ἡ,
fruit-room,
VARRO
RR1.59 ]
lachanothēca,-ae f.[LIDDELL-SCOTT, p.1032:λαχανοϑήκη, ἡ,dish or pot forvegetable]
Glasplatte glass cover tablette de verre bandejade vidrio
lastra di vetro lāminavitrea
Kühlfach refrigeratorcompartment
réfrigérateur espaciointerior
scomparto delfrigorifero
thēca*refr īgerāculī
Rasterleiste shelf channel crémaillère riel paralas rejillas
griglia deiripiani
scāpuscrātium
Fleisch-und Wurstfach
meat keeper bac à viande cajónparacarnes
cassetto perlacarne
*creothēca,-ae f.[LIDDELL-SCOTT p.992:
22
κρέας, τό, ...
gen.
κρέως...flesh,
meat…” id.p.993: “κρεο-,
repre senting
stem of κρέας incompds., …”. id.p.994:“κρεοϑήκη, ἡ,
larder”]
*all āntothēca,-ae f.[LIDDELL-SCOTT p.68:“ἀλλαντοποιός,ὁ, maker ofsausages, …ἀλλαντο-
πώλης,ὁ,sausage-seller…
ἀλλᾶς, ᾶντος, ὁ,force-meat,sausage or black-pudding..”]
Schalter switch interrupteur interruptor interruttore *mūtāmen,-inis n.
Temperatur-regler
thermostatcontrol
commande detempérature
termostato
termostato *thermostatum, -ī n.
Gefrierfach freezercompartment
congélateur congeladorincorporado
scomparto delcongelatore
*cryoth ēca,-ae f.[LIDDELL &SCOTT p.1000:κρύος,εος,τό,
icy cold, frost]p.292Wasch-maschine
washingmachine
lave-linge lavadora lavatrice māchinalavātōria[José Maria Mir,Nova verbaLatina, Barcelona(Claret) 1970.p.233]
Wasserstands-regler
water-levelselector
sélecteur deniveau d’eau
selectorde nivelde agua
selettore dellivellodell’acqua
*sēlēctrumlībraeaquāticae
Temperatur-wähler
temperatureselector
sélecteur detempérature
selectordetemperatura
termostato *thermostatum, -ī n.
Programm-wähler
control knob programmateur programador
programmatore
moderāmentum,
23
-ī n.Deckel lid couvercle tapa coperchio operculum,
-ī n.Beweger agitator agitateur agitador
de aspascentrifuga *agitābulu
m, -ī n.Gehäuse cabinet carrosserie armazón struttura
esternacapsa, -ae f.
Laugenbottich tub cuve cuba vasca cupa, -ae f.Schwingungs-dämpfer
suspensionarm
bras desuspension
brazo desuspensión
braccio disospensione
bracchiumsuspēnsiōnis
Ablauf-schlauch
drain hose tuyau d’évacuation mangueradedesagüe
tubo didrenaggio
uter defluvii
Entleerungs-schlauch
emptying hose tuyau de vidange mangueradevaciado
tubo discarico
uterēvacuandī
Nivellierfuß levelling foot pied denivellement
pieajustable
piedinoregolabile
pēsextēnsīvus
Pumpe pump pompe bomba pompa antlia, -ae f.Feder spring ressort de
suspensionresorte molla elatēr , -ēris
m.Keilriemen drive belt courroie
d’entraînementcorrea deltambor
cinghia ditramissione
lōrumcuneātum[Ei. VOXLAT.82,330]
Drehmoment-wandler
torqueconverter
convertisseur decouple
convertidor detensión
convertitore dicoppia
*converticulumcōpulātīvum
Motor motor moteur motor motore *mōtrum , -īn.
Getriebe transmission transmission transmisión
trasmissione *mēchanismustr ānsmissiōnis[SL 51,13]
Flusensieb lint filtre filtre à charpie filtro depelusa
filtro perlanugine
cōlumfloccōrum
Trommel drum panier de lavage tambor cestello tympanum,-ī n.
Bottichrand tub rim rebord de cuve borde dela cuba
orlo dellavasca
ōra cupaeBlende backguard dosseret alzado alzata dorsum, -ī
n.Bedienleiste control panel tableau de
commandepanel decontrol
quadro dicomando
tabulamoderātōria
p.293Wäsche-
electric tumbledryer
sèche-lingeelectrique
secadorade ropa
asciugatrice *siccātrumlavandāri ōr
24
trockner umTemperatur-wähler
temperatureselector
sélecteur detempérature
selectordetemperatura
termostato *sēlēctrumtemperātūrae
Bedienleiste control panel tableau decommande
panel decontrol
quadro dicomando
tabulamoderātōria
Programm-wähler
control knob programmateur programador
programmatore
moderāmentum, -ī n.
Blende black panel dosseret panel demandos
alzata dorsum, -īn.
Türschloss door switch interrupteur de laporte
interruptorde lapuerta
interruttoredelportello
*mūtāmenportellae[1.Ei. VOXLAT.78,168]
Tür door porte puerta portello portella, -aef.
Gehäuse cabinet carrosserie armazón armadio capsa, -ae f.Nivellierfuß levelling foot pied de
nivellementpieajustable
piedinoregolabile
pēsextēnsīvus
Heizelement heatingelement
élément chauffant resistencia
elementoriscaldante
elementumcalefactōrium
Sicherheits-thermostat
safetythermostat
limiteur desurchauffe
termostato deseguridad
termostato disicurezza
*thermostatumsēcūrit ātis
Motor motor moteur motor motore *mōtrum , -īn.
Gebläse fan ventilateur ventilador ventilatore ventilābrum, -ī n.
Fusselfilter fluff trap filtre à charpie filtro depelusa
filtro perlanugine
cōlumfloccōrum
Trommel drum tambour tambor tamburo tympanum,-ī n.
Mitnehmer-Rippe
vane ailette aleta pala āla, -ae f.
Warmluftzufuhr
heating duct conduit dechauffage
conductode airecaliente
condotto diriscaldamento
conductusāeriscalefactōri ī
Einschalter start switch interrupteur dedémarrage
interruptor pulsante diaccensione
*mūtāmen+expedītōrium[1.Ei. VOXLAT.78,168; 2.MLWIII,11,p.1625]
25
p.294Geschirr-Spül-maschine
dishwasher lave-vaisselle lavavajillas
lavastoviglie
māchinaēlutōria[→ Eichenseer,Palaestra Latina63,133sq.]
Bedienleiste control panel tableau decommande
panel decontrol
quadro dicomando
tabulamoderātōria
Kontrolleuchte pilot light voyant lumineux piloto spia luminosa lūx indexProgramm-wähler
programselector
programmateur programador
programmatore
moderāmentum, -ī n.
Drucktaste push-button bouton-poussoir botón-selector
pulsante +bōtōpressōrius
Belüftungs-Schlitz
air-vent grille d’aération rejilla delaventilación
sfiatatoio *āericipulum, -ī n.
Riegel latch loquet palancade cierre
chiusura ascatto
repāgulum,-ī n.
Korb rack panier cesto cestello sporta, -ae f.Wascherarm wash tower tourelle torrecilla
delavado
torre dilavaggio
turriculaēlūtōria
Isoliermaterial insulatingmaterial
isolant aislante materialeisolante
māteria* īnsulātr īx
Bottich tub cuve cuba delavado
vasca cupa, -ae f.
Schiene slide glissière rielcorredizo
guida rēgula, -ae f.
Wasser-schlauch
water hose conduite d’eau mangueradealimentación
tubo dialimentazionedell’acqua
uteraquāticus
Heizelement heatingelement
élément chauffant resistencia
elementeriscaldante
elementumcalefactōrium
Ablauf-schlauch
drain hose tuyau de vidange mangueradedesagüe
tubo didrenaggio
uter dēfluvi ī
Pumpe pump pompe bomba pompa antlia, -ae f.Nivellierfuß levelling foot pied de
nivellementpieajustable
piedinoregolabile
pēsextēnsīvus
Motor motor moteur motor motore *mōtrum , -īn.
Besteckkorb cutlery basket panier à couverts cestoparacubiertos
cestello per leposate
sportulaīnstrūmentōrumēscāri ōrum
Klarspülmittel-Behälter
rinse-aiddispenser
distributeur deproduit de rinçage
recipientedel
serbatoio peril
receptāculu
26
abrillantador
brillantante m*ēlūmentī
Dichtungsring gasket joint junta guarnizione *dēnsāculum, -ī n.
Reinigungs-mittelbehälter
detergentdispenser
distributeur dedétergent
recipientedeldetergente
vaschetta perildetersivo
receptāculum*dētergimentī
Scharnier hinge charnière bisagra cerniera cardō, -inism.
Überlaufschutz overflowprotectionswitch
dispositifantidébordement
reguladordeentradade agua
dispositivoantiallagamento
*redundāculum, -ī n.
Sprüharm spray arm bras gicleur pulverizador
bracciospruzzante
bracchiumsparsōrium
p.295Haushalts-gegenstände
householdequipment
articles ménagers articulosdelimpieza
attrezzidomestici
rēsdomesticae
Geschirrtuch kitchen towel torchon bayeta decocina
strofinacciodacucina
pannusculīnāris
Kehrschaufel dustpan pelle à poussière recogedor paletta vatillumquisquiliārum[1.VARROrust.3,6,5]
Besen broom balai escoba scopa scōpae,-ārum f.pl.
Stiel handle manche palo manico asserculus,-ī m.
Borsten fibres fibres credas setole saetae,-ārum f.pl.
Mop mop balai à franges fregona scopa afrangia
scōpaefimbri ātae
Putzschwamm scouring pad éponge à recurer estropajoconesponga
spugnaabrasiva
spongia+abrāsīva
Bürste brush brosse cepillo spazzola pēniculus, -īm.
Bürstenkörper block monture lomo dorso dorsumpēniculī
Borsten fibres fibres cerdas setole saetae,-ārum f.pl.
27
Abfalleimer refusecontainer
poubelle cubo debasura
bidone deirifiuti
situlapūrgāmentāria
Deckel lid couvercle tapa coperchio operculum,-ī n.
Griff handle poignée asa manico manubrium ,-ī n.
Eimer bucket seau cubo secchio situla, -ae f.Ausguss pouring spout bec verseur pitorro beccuccio rōstellum, -ī
n.Henkel handle anse asa manico ānsa, -ae f.
Haec vocabula domesticaexcerpsit et in Latinum convertit
Nicolaus GroßLEO LATINUS
http://www.leolatinus.com/
Proxima pars sequetur: VOCABULA AUTURGICA
HANC EPISTULAM LEONINAM QUADRAGESIMAM SEPTIMAM
SENDEN IN OPPIDULO BAVARIAE SUEBICAE COMPOSUIT
28
d. 29º m.Apr., a.2011
Nicolaus Groß
LEO LATINUS
http://www.leolatinus.com/
29