[1]

Điện Tàu Thủy dành cho Sĩ Quan Máy Võ Quang Hải

LÁI - MÁY LÁI 1 / SOLAS ( ẤN PHẨM HỢP NHẤT , 2004 – ĐĂNG KIỂM VIỆT NAM BIÊN DỊCH ) CHƯƠNG II-1 . Kết cấu – Cơ cấu , phân khoang và ổn định , Hệ thống máy và hệ thống điện Quy Định 29 Máy lái Quy định 29.3.2 Máy lái chính và trục lái phải Có khả năng chuyển dịch bánh lái tứ 35P

oP mạn này sang 35P

oP mạn kia khi tàu có chiều chìm đi biển sâu

nhất và đang chạy tiến với vận tốc khai thác tối đa , và cũng trong những điều kiện đó , chuyển dịch bánh lái từ 35P

oP mạn này sang 30P

oP mạn kia trong vòng không quá 28 giây .

Quy định 29.8 Mọi hệ thống điều khiển máy lái chính và phụ , có thể vận hành từ buồng lái , phải thỏa mãn các yêu cầu sau đây : Quy định 29.8.1 Nếu hoạt động bằng điện , nó phải được cấp nguồn bởi một đường dây cáp điện riêng độc lập với đường cáp động lực máy lái từ một điểm trong buồng đặt máy lái hoặc trực tiếp từ bảng điện cung cấp cho đường cáp động lực máy lái tại một điểm trên bảng điện, kế cận với đường cung cấp cho đường cáp động lực máy lái. Quy định 29.8.2 Phải có phương tiện trong buồng đặt máy lái để ngắt mọi hệ thống điều khiển sử dụng được từ buồng lái ra khỏi máy lái mà hệ thống đó phục vụ ; Quy định 29.8.3 Phải có khả năng đưa hệ thống điều khiển vào hoạt động từ một vị trí trên buồng lái . Quy định 29.8.4 Trong trường hợp mất nguồn điện cung cấp cho hệ thống điều khiển , trên buồng lái phải có tín hiệu báo động bằng âm thanh và ánh sáng ; và Quy định 29.8.5 Mạch điều khiển máy lái chỉ trang bị thiết bị bảo vệ ngắn mạch. Quy định 29.10 Phải trang bị một phương tiện thông tin liên lạc giữa buồng lái và buồng đặt máy lái . Quy định 29.12.2 Mỗi bình chứa chất lỏng thủy lực phải có một thiết bị báo động mức nước chất lỏng xuống thấp hơn cho phép để chỉ báo đến mức nhanh nhất có thể thực hiện được về việc rò rỉ chất lỏng thủy lực . Phải bố trí thiết bị báo động bằng âm thanh và ánh sáng ở những chổ dễ nhìn thấy trên buồng lái và trong buồng máy . Quy định 30 Các yêu cầu bổ sung đối với máy lái điện và điện thủy lực Quy định 30.1 Trên buồng lái hoặc tại một trạm điều khiển máy chính thích hợp phải có phương tiện chỉ báo rằng: các động cơ của máy lái điện và thủy lực đang hoạt động . Quy định 30.2 Mỗi máy lái điện hoặc điện thủy lực gồm một hoặc nhiêù bộ động lực phải được cấp điện trực tiếp từ bảng điện chính bằng ít nhất hai đường cáp riêng biệt ; tuy vậy , một trong hai đường cáp này phải được cung cấp từ bảng điện sự cố .Máy lái dự phòng hoạt động bằng điện hoặc điện thủy lực có liên quan đến điện hoặc điện thủy lực chính , có thể được đấu vào một trong những đường cáp điện phục vụ máy lái chính đó . Các đường cáp điện phục vụ máy lái điện hoặc điện thủy lực phải có đủ công suất để cung cấp năng lượng cho tất cả các động cơ có thể được đấu đồng thời đến chúng và có thể phải làm việc đồng thời . Quy định 30.3 Phải trang bị thiết bị bảo vệ ngắn mạch và báo động quá tải cho các đường cáp điện và động cơ nói trên . Thiết bị chống quá dòng , kể cả dòng khởi động , nếu có thì phải tính cho dòng có cường độ không nhỏ hơn 2 lần dòng toàn tải của động cơ hoặc mạch được bảo vệ và phải thiết kế sao cho có thể chịu được dòng khởi động . Khi sử dụng nguồn điện ba pha , phải trang bị thiết bị báo động khi mất một trong các pha nguồn , Các thiết bị báo động do mục này quy định phải gồm cả còi hiệu , đèn hiệu và phải bố trí tại chổ dễ nhìn thấy trong buồng máy chính hoặc trong buồng điều khiển máy chính và thỏa mãn quy định 51 . 2/ ĐĂNG KIỂM , CHÍNH QUYỀN HÀNH CHÍNH TÀU TREO CỜ , PSC

[2]

Điện Tàu Thủy dành cho Sĩ Quan Máy Võ Quang Hải

Các chức năng : Báo động NO VOLTAGE / OVERLOAD / PHASE FAIL / L.L OIL TANK , lái sự cố , tốc độ dịch chuyển lái , độ chính xác của chỉ báo góc lái được kiểm tra trong đợt kiểm tra hàng năm , trung gian và đặc biệt của đăng kiểm . 3/ KIỂM TRA CHỨC NĂNG NO VOLTAGE / PHASE FAIL Sau khi đọc sơ đồ điện máy lái của tàu , sĩ quan phụ trách viết ra bảng quy trình thử chức năng báo động máy lái và đặt nó trong hộp điều khiển máy lái . Mọi sĩ quan có thể tham khảo quy trình này để kiểm tra máy lái . KIỂM TRA CHỨC NĂNG OVERLOAD / L.L OIL TANK

[3]

Điện Tàu Thủy dành cho Sĩ Quan Máy Võ Quang Hải

4/ ĐIỀU KHIỂNLÁI TẠI BUỒNG MÁY LÁI /LÁI SỰ CỐ “ EMERGENCY STEERING GEAR “ Khi hư hỏng hệ thống điều khiển lái từ buồng lái hoặc muốn thao tác chỉnh định máy lái , Việc điều khiển lái từ buông lái sẽ bị mất tác dụng , khi tắt cầu dao nguồn điều khiển máy lái trong buồng máy lái . Quy trình lái sự cố : Đưa một máy lái thủy lực vào hoạt động . Ngắt cầu dao cấp nguồn điện tới hệ thống điều khiển lái từ buồng lái (Cầu dao đặt trong buồng máy lái ). Dịch chuyển bánh lái bởi việc ấn trực tiếp lên lõi van điện từ tương ứng bằng thanh ấn chuyên dụng treo cạnh van điện từ . Đọc và quan sát góc bánh lái bằng chỉ báo cơ khí vị trí bánh lái .

[4]

Điện Tàu Thủy dành cho Sĩ Quan Máy Võ Quang Hải

Chú ý : Nếu thực hiện thao tác lái sự cố trong lúc tàu đang hành trình , thuyền trưởng phải cho giảm tốc độ tàu xuống tốc độ an toàn. 5/ KIỂM TRA TỐC ĐỘ DỊCH CHUYỂN BÁNH LÁI Quy định 29.3.2 : Tốc độ bẻ lái từ 35P

OP mạn này sang 30P

OP mạn kia ≤ 28 gy . Khi thời gian bẻ lái lớn

hơn 28 gy , phải kiểm tra : - Áp lực bơm dầu máy lái . - Xả e piston thủy lực khi máy lái có tiếng kêu không bình thường . Chú ý : Nên dùng chế độ lái không truy theo NFU khi kiểm tra tốc độ dịch chuyển lái , nhằm loại bỏ yếu tố ảnh hưởng của mạch điều khiển tới việc dịch chuyển lái . 6/ LA BÀN PHẢN ẢNH TẠI BUỒNG MÁY LÁI ( GYRO REPEATER )

[5]

Điện Tàu Thủy dành cho Sĩ Quan Máy Võ Quang Hải

SOLAS : Các tàu đóng từ 01 / 09 / 1984 : Phải lắp đặt cố định một giá đỡ có dây dẫn , ổ cắm tại buồng máy lái để sẵn sàng lắp một la bàn phản ảnh của la bàn điện khi cần thiết trong việc điều khiển tàu . Các tàu đóng từ 01 / 07 / 2002 : Phải lắp đặt cố định một la bàn phản ảnh của la bàn điện tại buồng máy lái 8/ CHỈ BÁO GÓC LÁI . Các đồng hồ chỉ báo góc lái phải có thể quan sát tốt cả ban ngày và ban đêm và có độ chính xác theo yêu cầu sau ( Theo hướng dẫn kiểm tra của H14 – VR ) : Tại các góc 0P

OP , 15P

OP và 30P

OP ở cả mạn trái và mạn phải , sai lệch giữa chỉ báo góc lái của thiết bị chỉ báo

góc lái ( Rudder Indicator ) so với chỉ báo cơ khí góc lái trong buồng máy lái , không được vượt quá ± 0.5P

OP

[6]

Điện Tàu Thủy dành cho Sĩ Quan Máy Võ Quang Hải

ĐỌC SƠ ĐỒ ĐIỆN MÁY LÁI 1/ PHẦN TỬ :

Ký hiệu Mô tả phần tử Ký hiệu Mô tả phần tử 88 Công tắc tơ khống chế mạch chính A Đồng hồ ampe đo dòng động cơ 51 Rơ le nhiệt 47X Rơ le cảm ứng mất pha 88X Rơ le báo động cơ chạy WL Đèn báo nguồn GL Đèn báo động cơ chạy F1,F2… Cầu chì F9,F10 Cầu chì 4C,4T Rơ le tự giữ , keep ratching Relay 3-OX Rơ le 47Y Rơ le báo hư hỏng pha 51X Rơ le báo OVER LOAD 27X Rơ le báo mất điện áp 33LT Rơ le thời gian 33LX Rơ le báo mức L.O trong két thấp OL Đèn báo sấy 3C Nút ấn khởi động 3-O Nút ấn dừng

2/ NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG

Ấn nút khởi động 3C 4C = 3C . 3 − 𝑂𝑋��������� = 1 88 & 88X = 4C = 1 . Động cơ chạy GL = 88X = 1 . Đèn báo động cơ chạy Ấn nút dừng 3-O 3 - OX = 3 - O = 1 4T = 3 – OX = 1 → 4C = 0 88 & 88X = 4C = 0 . Động cơ dừng GL = 88X = 0 . Đèn báo động cơ dừng Khi máy lái 1 chạy . không chạy được máy lái 2 Tiếp điểm 88X máy 1 đưa qua khóa máy 2 Khi máy lái 2 chạy . không chạy được máy lái 1 Tiếp điểm 88X máy 2 đưa qua khóa máy 1 Ngắt cầu dao 88 để thử NO VOLT 27X = 0 . Mở mạch → Báo động Tác động lên rơ le 51X để thử OVER LOAD . 51X = 51 = 0 . Mở mạch → Báo động Tác động lên rơ le 47Y để thử PHASE FAIL 47Y = 47X = 0 . Mở mạch → Báo động Tác động lên rơ le 33LX để thử L.O TANK LOW 33LX = 27X . 33𝐿𝑇������� = 0 Mở mạch →Báo động

33LT = 𝐿.𝑂 (𝐹1 − 𝐹2)������������������� ( Mở khi mức thấp )

[7]

Điện Tàu Thủy dành cho Sĩ Quan Máy Võ Quang Hải

[8]

Điện Tàu Thủy dành cho Sĩ Quan Máy Võ Quang Hải