1 SERİ NOLU GÜMRÜK GENEL TEBLİĞİ (TIR İŞLEMLERİ) İLE

GETİRİLEN YENİ DÜZENLEMELER

Yavuz ÖZTIR ve Taşıt Dairesi Başkan V.

2

4458 sayılı Gümrük Kanununun değiştirilmesi ve TIR Uygulama Tebliğinde yayımı tarihinden itibaren yapılan değişiklikler sonucu Tebliğin kendi içinde bütünlüğünü kaybetmesi;

Uygulamada karşılaşılan sorunlara ilişkin olarak, Müsteşarlığımız tarafından yapılan tespitler ile özel sektör temsilcileri tarafından gündeme getirilen değişiklik önerilerini değerlendirmek;

Teknolojik gelişmelere bağlı olarak ortaya çıkan

yeniliklerin Tebliğe yansıtılmasını sağlamak.

Tebliğin revizyonunaneden ihtiyaç duyuldu?

3

TIR Güzergahları

“Zorunlu Güzergah” uygulaması belirli durumlar ile sınırlandırılmış ve nakliyecilerin TIR güzergahları haritasında belirlenen yollar üzerinde kendileri açısından en makul yolu seçebilme imkanı getirilmiştir.

4

Mülga Tebliğde, yabancı plakalı taşıtlar ile serbest dolaşımda olmayan eşyayı Türkiye’den

transit olarak geçiren Türk plakalı taşıtlar için belli bir güzergahın izlenmesi zorunluluğu bulunmaktaydı.

Ancak, Yeni Tebliğ ile;

Taşıtların seyredeceği güzergahlar Tebliğin 5 ve 6 numaralı eklerinde belirlenmiştir. Bununla birlikte,

Kaçakçılık yapılacağına dair ihbar, istihbarat, kuvvetli şüphe bulunması, gerek taşınan eşya gerekse taşıyıcı hakkında gümrük idarelerinde risk verilerinin mevcut bulunması veya

Taşıta ATS cihazı takılması veya Ulaştırma Bakanlığı tarafından verilen özel izin belgesi veya özel yük taşıma izin

belgesinde bir güzergâh belirlenmesi hallerinde yerli veya yabancı plakalı ayrımı yapılmaksızın serbest dolaşımda olmayan

eşyayı taşıyan taşıtlar için Tebliğin 5 ve 6 numaralı eklerinde belirlenmiş yollardan belli bir güzergahın takip edilmesi zorunluluğu getirilmiştir.

Belirtilen bu haller dışında, ek-5 ve ek-6’da belirlenen yollarda seyretmek koşuluyla, belli bir güzergahın takip edilmesi zorunluluğu kaldırılmıştır.

Serbest dolaşımda olan eşyayı taşıyan yabancı plakalı taşıtlar için uygulanan güzergah kısıtlamasına da son verilmiştir.

5

Böylece;

Riskli eşya taşımaları ve ATS cihazının kullanıldığı durumlar hariç olmak üzere güzergah zorunluluğu uygulaması esnetilerek güzergah serbestliği getirilmiştir.

TIR rejimine ilişkin ülkemiz uygulamalarının Sözleşmeye taraf diğer ülke uygulamalarına paralel hale getirilmesi sağlanmıştır.

6

Güzergah kat etme süresini ihlal eden ve belirli bir güzergahın izlenmesinin zorunlu tutulduğu durumlarda güzergah ihlalini yapan taşıtların fiziki kontrole yönlendirilmesi öngörülmüştür.

Güzergah ve Transit Süresinin İhlali

7

05/03/1993 tarihli “Karayolu ile Uluslararası Eşya Taşıyan Araçların Seyir, Konaklama, Denetleme, Güvenlik ve Gümrük İşlemlerine Ait Yönetmelik” yürürlükten kaldırılmıştır.

Yönetmeliğin kaldırılması ile birlikte TIR Denetleme ve

Konaklama Noktalarına uğrama zorunluluğu ortadan kaldırılmış ve transit güzergah yolları üzerindeki tesislerden yararlanma imkanı getirilmiştir.

TIR Denetleme ve Konaklama Noktaları

8

Bu sayede; mevcut TIR Denetleme ve Konaklama Noktalarının, söz konusu yönetmeliğin öngördüğü özellikleri ve güvenlik şartlarını taşımamasından dolayı ortaya çıkan TIR sürücülerinin mağduriyet ve şikayetlerinin önüne geçilmiştir.

Diğer taraftan, giriş gümrük idarelerinde verilip çıkış gümrük idarelerinde geri alınan ve denetleme noktalarında yapılması gereken işlemleri kapsayan bir belge olan “denetleme belgesi” kaldırılmıştır.

9

Yeni Tebliğde, “TIR Güzergahları ve TIR Denetleme/Konaklama Noktaları” konularında getirilen yenilikler sayesinde;

Avrupa’nın en büyük TIR filosuna sahip olan ve ihracatının önemli bölümünü karayolu ile yapan ülkemizin, Türk ihracatçı ve nakliyecilerinin zaman kaybı ve cezai müeyyidelere maruz kalmaması sağlanmıştır.

10

Nakliyecilerin büyük sıkıntı duyduğu memur refakati uygulamasının kapsamı daraltıldı

Refakat uygulaması belirli kriterlere bağlanarak elektronik araç takip sistemleri (ATS) ile ikame edilerek en asgari düzeye indirilmiştir.

Azami teminat tutarı altında

Azami teminat tutarı üstünde

kaçakçılık yapılacağına dair ihbar, istihbarat, kuvvetli şüphe,risk verileri mevcutsa

Memur Refakati

refakat uygulaması

ATS CİHAZI

refakat uygulaması

11

Müsteşarlığımız; bir taraftan sınır geçişlerini kolaylaştırmayı amaçlarken diğer taraftan kaçakçılık ve usulsüzlüklerin önüne geçmek amacıyla teknolojik gelişmeleri yakından takip etmektedir.

Bu kapsamda; Müsteşarlığımız 2010 yılının ikinci yarısında TIR sistemi ve Transit Rejimi hükümleri doğrultusunda toplam 1832 aracı varış noktalarına ATS cihazıyla sevk etmiştir.

Ayrıca, 13 Haziran 2011 tarihi itibariyle de 2011 yılında toplam 3724 araç varış noktalarına ATS cihazıyla sevk edilmiş olup memur refakati uygulamasının ikamesi olan ATS cihazı uygulamasının yaygınlaştırılması hedeflenmektedir.

12

Tebliğin 27 ve 40 ıncı maddeleri konusu, giriş ve çıkış gümrük idareleri tarafından taşıtların açılıp kontrol edilebileceği durumlarda; bu taşıtların muayenesi komisyon yerine muayene memuru tarafından yapılacaktır.

Taşıtların Kontrolü

13

Mücbir sebep, olağanüstü haller veya haklı bir sebebin bulunması koşuluyla, taşıtın TIR karnesinde yer alan varış veya çıkış gümrük idaresinden başka bir gümrük idaresinde işlem görmesi halinde, Gümrük Kanununun 241 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca uygulanan para cezası kaldırılmıştır.

Gümrük İdaresi Değişikliği

14

Mümkün olması halinde, TIR karnesinin 10 numaralı kutusuna, eşyanın Armonize Sistem Kodunun yazılması

öngörülmüştür.

AS Kodunun Yazılması

15

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununda belirlenen ağırlık ve boyutları aştığı tespit edilen ve bu ağırlık/boyutları aştığı halde Ulaştırma Bakanlığı (Karayolları Genel Müdürlüğü) tarafından düzenlenmiş izin belgesi bulunmayan taşıtların ülkemize girişlerine izin verilmeyecektir.

Ağırlık ve Boyut Kontrolü

16

TIR Sözleşmesinde engel bulunmadığından, diğer akit ülkelerin uygulamalarına paralel olarak, TIR karnesi himayesinde taşımacılık yapabilecek taşıt türlerine, panelvan ve kamyonetler de eklenmiştir.

Taşımacılık Yapılabilecek Taşıt Türleri

17

Taşıt onay belgesinin sahte olarak düzenlendiğinin ya da üzerinde tahrifat yapıldığının veya taşıtta gizli bölme bulunduğunun tespit edilmesi halinde, bu taşıta 6 ay süreyle taşıt onay belgesi düzenlenmemesi ve Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulmasına ek olarak bu taşıtlar için ayrıca Gümrük Kanununun 241 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca işlem yapılması yönünde düzenleme yapılmıştır.

Taşıt Onay Belgesinde Usulsüzlük

18

TIR karnesinin arka yüzüne tatbik edilen ve taşıtın mülkiyet bilgilerinin yazılmasına yönelik kaşe uygulamadan kaldırılmıştır.

Böylece, taşımacılığın önünde engel teşkil eden miktarca fazla ve sürece uzun olan uluslararası karayolu trafiğine ilişkin sınır geçiş prosedürlerinden bir kalem daha eksiltilerek işlem süreci hızlandırılmıştır.

Taşıt Mülkiyet Kaşesi

19

Mülga TIR Tebliğinde; TIR karnesinde, teslim tesellüm tutanağına göre eksiklik veya fazlalık tespit edilmesi durumunda, bu eksiklik veya fazlalığın nedeninin üç ay içinde belgelendirilmesi istenmekteydi.

Yeni Tebliğ ile bu süre; Talep edilmesi halinde üç ay, Haklı sebebin varlığı halinde ise ayrıca bir ay, daha uzatılarak TIR Karne hamillerine kolaylık

sağlanmıştır.

Eksiklik ve Fazlalık Takibatı

20

Varış/çıkış gümrük idarelerinde işlem görmüş Volet-2 yaprakları ve eklerinin giriş/hareket gümrük idarelerine gönderilme süresi 7 günden 15 güne çıkarılmıştır.

YGM’lerin, antrepolarda bir gün içerisinde sonlandırdıkları TIR karnesinin Volet-2 yaprakları ve eklerini bir bordro ekinde en geç 7 gün içerisinde antreponun bağlı bulunduğu gümrük idaresine göndermeleri zorunlu hale getirilmiştir.

Bu hükme uyulmaması halinde, her bir bordro için Gümrük Kanununun 241 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca işlem yapılması yönünde düzenleme yapılmıştır.

İşlem Görmüş Volet-2 Yaprakları

21

TEŞEKKÜRLER!

yavuzoz.gumruk.gov.tr