ΓΙΑΝΝΗ ΤΖΑΒΑΡΑΕλληνική φιλοσοφική αρθρογραφία (1980-σήμερα)

Immanuel Kant (= Ιμμάνουελ Καντ, 1724-1804)

Τελευταία ενημέρωση: Μάιος του 2011

1980Κύρκος, Βασίλειος: «Immanuel Kant και Αθανάσιος Ψαλίδας. Προσεγγίσεις και επιδράσεις».

Στο: Αφιέρωμα στον Ευάγγελο Παπανούτσο. Τόμος Α΄, Αθ. 1980, 249-279.Μακρής, Νίκος: «Schopenhauer, ρηξικέλευθος μαθητής των Berkeley και Kant». Εποπτεία

49 (1980), 613-621.Μεταξόπουλος, Αιμίλιος: «Το πρόβλημα της ατομικής ιδιοκτησίας στις θεωρίες του φυσικού

δικαίου και στη νεώτερη φιλελεύθερη φιλοσοφία: Hobbes, Locke, Kant». Επιθεώρηση κοινωνικών ερευνών 39-40 (1980), 414-432.

1982Βλάχος, Γεώργιος: «Το πρόβλημα των ορίων του δικαίου στη φιλοσοφία του Καντ και του

Φίχτε». Φιλοσοφία 12 (1982), 277-304.Δημητρακόπουλος, Μιχαήλ: α) «Ο Hegel κριτής των κοσμολογικών ιδεών (αντινομιών) του

Καντ». Παρνασσός 24 (1982), 170-208. β) «Σύγκριση των περί χώρου και χρόνου αντιλήψεων του Leibniz, Newton και Kant» [Περίληψη γερμανικού άρθρου]. Παρουσία 1 (1982), 343-345.

Ζούμπος, Αναστάσιος Ν.: «Καντιαναί απόψεις εν τη Σχολαστική φιλοσοφία». Παρνασσός 24 (1982), 156-158.

Πολέμης, Μιχάλης: «Σχέσεις ανάμεσα στην αριστοτελική και καντιανή ηθική». Στο: Πρακτικά παγκοσμίου συνεδρίου «Αριστοτέλης». Τόμος ΙΙΙ, Έκδοσις Υπουργείου πολιτισμού και επιστημών, Αθ. 1982, 23-30.

Χρόνης, Νικόλαος: «Η περί σχηματοποιήσεως θεωρία του Καντ». Παρουσία 1 (1982), 42-70.

1983Αντωνόπουλος, Γεώργιος: «Ο άνθρωπος εις το β΄ μέρος της Κριτικής του καθαρού λόγου [του

Καντ]». Φιλοσοφία 13-14 (1983-84), 468-473.Μουτσόπουλος, Ευάγγελος: «Μορφή και σκοπιμότης στην καντιανή αισθητική» [Περίληψη

γαλλικού άρθρου]. Φιλοσοφία 13-14 (1983-84), 351-352.

1984Χρόνης, Νικόλαος: α) «Οι αναφορές του Καντ στον Δημόκριτο». Στο: Διεθνές Δημοκρίτειο

Ίδρυμα, Πρακτικά του Α΄ διεθνούς συνεδρίου για τον Δημόκριτο. Β΄ τόμος, Ξάνθη 1984, 333-342. β) «Οι αναφορές του Καντ στον Δημόκριτο». Παρουσία 2 (1984), 1-9.

1985Χρόνης, Νικόλαος: «Καντ Ιμμάνουελ». Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια. Παγκόσμιο

βιογραφικό λεξικό. «Εκδοτική Αθηνών», Τόμος 4, Αθ. 1985, 248-250.Guillermit, Louis: «Ο Emmanuel Kant και η κριτική φιλοσοφία». Στο: F. Châtelet (Επιμ.): Η

φιλοσοφία. Τόμος Γ΄: Από τον Καντ ως τον Χούσσερλ. «Γνώση», Αθ. 1985, 15-68.Sandkühler, Hans Jörg: «Η φιλοσοφία μπροστά στο καθήκον της ειρήνης. Από τον Καντ στον

μαρξισμό-λενινισμό». Επιστημονική σκέψη 21 (1985), 38-48.

1986Pascal, G.: «Η σκέψη του Καντ». Μετάφρ. Αλέξανδρος Βέλιος. Σκέψη και τέχνη 8 (1986), 5-

18.

[1]

1987Δεληκωνσταντής, Κώστας: α) «Αγωγή Ελευθερίας. Παρατηρήσεις στην παιδαγωγική

ανθρωπολογία του Καντ». Επιστημονική Παρουσία Εστίας Θεολόγων Χάλκης, Αθ. 1 (1987), 427-439. β) «Η αγάπη στη φιλοσοφία του Καντ». Παρνασσός 29 (1987), 449-461.

1988Βιρβιδάκης, Στέλιος: «Ο ρόλος της υπερβατολογικής διαλεκτικής στην Κριτική του καθαρού

λόγου του Kant». Στο: Ελληνική Φιλοσοφική Εταιρεία, Η Διαλεκτική. Αθ. 1988, 122-136.

1989Γεωργοπούλου-Νικολακάκου, Νικολίτσα: «Η καντιανή obligatio passiva: Η σχέση της προς

το δίκαιο και την ηθική και η αναφορά της στην πλατωνική πολιτεία». Στο: Ελληνική Φιλοσοφική Εταιρεία: Περί Δικαιοσύνης. Η πλατωνική και αριστοτελική αντίληψη για τη Δικαιοσύνη σε συσχετισμό προς τις νεώτερες και σύγχρονες θεωρίες για τη Δικαιοσύνη. Αθ. 1989, 181-187.

Δεσποτόπουλος, Κωνσταντίνος Ι.: «Ο Καντ και η φιλοσοφία της Ηθικής». Να Εστία 125 (1989), 76-87.

Ζούμπος, Α. Ν.: «Οι νεοκαντιανοί, το ‘πράγμα αυτό καθ’ εαυτό’ του Καντ και η θεωρία της εννοιοκρατίας». Φιλοσοφία 19-20 (1989-1990), 407-409.

Μπίρου, Β. Α.: «Σεμινάριο Καντ ‘πολιτική και λόγος’» (Αθήνα 8-10 Δεκεμβρίου 1988)». Ελληνική Φιλοσοφική Επιθεώρηση 6 (1989), 113-114.

Σταμάτης, Κ.: «Ιστορικές οφειλές του δικαιοπολιτικού προβληματισμού του Καντ». Ο Πολίτης 97 (1989), 38-39.

Kant, Immanuel: α) «Απάντηση στο ερώτημα ‘τι είναι διαφωτισμός’». Στο: Τι είναι διαφωτισμός. Μετάφρ. Νίκος Μ. Σκουτερόπουλος. «Κριτική», Αθ. 1989, 17-19. β) «Τι σημαίνει προσανατολίζομαι στη σκέψη». Στο: Τι είναι διαφωτισμός. Μετάφρ. Νίκος Μ. Σκουτερόπουλος. «Κριτική», Αθ. 1989, 127-150.

Luczak, R. J.: «Σύνθεση στην αισθητική Ιδέα του Καντ» [Περίληψη αγγλικού άρθρου]. Φιλοσοφία 19-20 (1989-1990), 406.

1990Ανδρουλιδάκης, Κωνσταντίνος: «Το πρόβλημα του περιεχομένου στην Ηθική του Καντ».

Ελληνική Φιλοσοφική Επιθεώρηση 7 (1990), 247-262.Πατέλλη, Ιόλη: «Μορφικές μεταβολές όρων στο καντιανό έργο: Φυσικο-επιστημονικές και

κοινωνικο-επιστημονικές χρήσεις». Αξιολογικά 1 (1990), 92-137.

1991Kant, Immanuel: «Το αίσθημα του υψηλού». Μετάφρ. Γιάννης Π. Σκαρπέλος. Διαβάζω 254

(1991), 22-24.

1995Μανιάτης, Γιώργος: «Ανθρώπινη φύση και ιστορία. Η διαμάχη Kant-Herder». Αξιολογικά 8

(1995), 48-69. Σκαλτσογιάννης, Παύλος: «Το υψηλό στην αισθητική φιλοσοφία του Ιμμ. Καντ». Χρονικά

Αισθητικής 35 (1995), 139-161.

1997Κουκής, Αναστάσιος: «Από τον εκλεκτικό καντιανισμό στον εγελιανισμό: Η έννοια της

ελευθερίας στο έργο των Κωνσταντίνου Στρατούλη και Παύλου Γρατσιάτου». Στο: Η έννοια της ελευθερίας στον Νεοελληνικό στοχασμό. Ημίτομος Δεύτερος: Δέκατος ένατος αιών. «Ακαδημία Αθηνών – Κ.Ε.Ε.Φ.», Αθ. 1997, 73-143.

Σταμάτης, Γιώργος: «Περί μιας ψευδοκαντιανής βασάνου του Marx. Ένα σημείωμα». Θέσεις 58 (1997), 59-118.

[2]

1999Larochelle, Gilbert: «Από τον Kant στον Foucault: Τι παραμένει από το συγγραφικό

δικαίωμα;». Μετάφρ. Ευαγγελία Μαραγγιανού. Ελληνική Φιλοσοφική Επιθεώρηση 16 (1999), 123-137.

2000 Ελληνική Φιλοσοφική Εταιρεία: Νεοελληνική Φιλοσοφία. Επιμ. Κωνσταντίνος

Βουδούρης. «Ελληνικά Γράμματα», Αθ. 2000 [Συντομογραφικά: Νεοελληνική Φιλοσοφία (2000)].

Γερογιωργάκης, Σ.: «Η σχηματοποίηση των εννοιών στον Καντ και η ιδέα του κονστρουκτιβισμού στα μαθηματικά». Δευκαλίων 18/1 (2000), 27-44.

Πέτσιος, Κώστας Θ.: «Immanuel Kant και νεοελληνικός διαφωτισμός: καταγραφή μιας γνωριμίας». Στο: Νεοελληνική Φιλοσοφία (2000), 235-257.

Evans, Dylan: «Από την Καντιανή ηθική στην μυστική εμπειρία: Μια ανίχνευση της jouissance και των κοινωνικών και πολιτισμικών συνεπειών της». Μετάφρ. Γιάννης Σταυρακάκης. Σύγχρονα Θέματα 73 (2000), 43-53.

Nussbaum, M. C.: «Ο Καντ και ο στωικός κοσμοπολιτισμός». Δευκαλίων 18/2 (2000), 157-192.

2001Παγωνδιώτης, Κ.: «Το πρόβλημα της κατασκευής των μαθηματικών εννοιών στον Kant».

Δευκαλίων 19/1 (2001), 5-25.Σαργέντης, Κωνσταντίνος: «Το γεγονός του λόγου στην ηθική φιλοσοφία του Καντ.

Περίληψη της διδακτορικής διατριβής στην ελληνική». Ελληνική Φιλοσοφική Επιθεώρηση 18 (2001), 217-222.

2002Δαμάσκος, Παναγιώτης Κ.: «Η ατομική ιδιοκτησία, η οικογένεια και ο γάμος κατά τον

Kant». Φιλοσοφία και Παιδεία 26 (2002), 23-24. Ηλιόπουλος, Γιώργος: «Ο Σωκράτης, ο Kant και η λογοκρισία». Φιλοσοφία και Παιδεία 25

(2002), 4-5.

2003Ανδρουλιδάκης, Κώστας: «Το πρόβλημα του καθαρού Λόγου στη φιλοσοφία του Kant.

Σύγχρονες ερμηνευτικές προσεγγίσεις». Αριάδνη (Επιστημονική Επετηρίδα Φιλοσοφικής Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης) 9 (2003), 91-110.

Καραγιάννης, Γεώργιος Σ.: «Πόσο και υπό ποίες προϋποθέσεις είναι δυνατή η καθολικότητα και η αναγκαστικότητα των αισθητικών και τελεολογικών κρίσεων. (Σκέψεις με βάση την ‘Κριτική της κριτικής δυνάμεως’ του Im. Kant)». Φιλοσοφία και Παιδεία 29 (2003), 11-12.

Κόντος, Παύλος – Καράλης, Β.: «Immanuel Kant, Κριτική της κριτικής δύναμης». Νέα Εστία 1757 (2003), 1056-1062.

Σαργέντης, Κωνσταντίνος: «Ηθική ενόραση και αυτενέργεια της ανθρώπινης βούλησης. Το ηθικό Εγώ στον Kant». Δευκαλίων 21/2 (2003), 189-217.

2004Ανδρουλιδάκης, Κώστας: α) «Η παρουσία της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας στο έργο του

Καντ». Στο: Φιλοσοφίας αγώνισμα. Μελέτες προς τιμήν του καθηγητού Κωνσταντίνου Βουδούρη. Αθ. 2004, 53-69. β) «Θεμελιώδη προβλήματα ερμηνείας, προσλήψεως και αποδόσεως της τρίτης καντιανής Κριτικής». Υπόμνημα 1 (2004), 11-36.

Αντωνόπουλος, Γεώργιος Ι.: «Ο άνθρωπος ως κοσμοθεωρός. Θεωρία και θεωρός στη φιλοσοφία του Imm. Kant». Φιλοσοφία και Παιδεία 31 (2004), 4-5.

Αυγελής, Νικόλαος: «Η Κριτική της κριτικής δύναμης του Immanuel Kant». Υπόμνημα 1 (2004), 7-9.

[3]

Μαρκής, Δημήτρης: «Η πρόσληψη της Κριτικής της κριτικής δύναμης στην Κριτική Θεωρία». Υπόμνημα 1 (2004), 169-188.

Μαρκολέφας, Η.: «Η αναγκαιότητα των τελεολογικών κρίσεων στην Κριτική της κριτικής δύναμης [του Καντ]». Υπόμνημα 1 (2004), 37-64.

Πενολίδης, Θ.: «Η έννοια του συστήματος της γνώσης και η αναστοχαστική σύνθεση στην υπερβατολογική φιλοσοφία του Immanuel Kant». Υπόμνημα 1 (2004), 115-146.

Σαργέντης, Κωνσταντίνος: α) «Είναι η αιώνια ειρήνη δυνατή; Για την ιδέα της ειρήνης στον Καντ». Ελληνική Φιλοσοφική Επιθεώρηση 21 (2004), 40-58. β) «Μια καντιανή προσέγγιση της ηθικής ψυχολογίας του Πλάτωνα στην Πολιτεία μέσα από το πρίσμα της μεταηθικής». Υπόμνημα στη Φιλοσοφία 2 (2004), 215-245.

Ψυχοπαίδης, Κοσμάς: «Το πρόβλημα της θεμελίωσης της πράξης στην καντιανή κριτική της τελεολογικής κριτικής δύναμης». Υπόμνημα 1 (2004), 65-86.

Hoffmann, S. T.: «Ο σκοπός, ο αιτιώδης λόγος και το συνεχές της γνώσης. Για τη μεταφυσική-κριτική διάσταση της καντιανής αναδιατύπωσης της τελεολογίας». Μετάφρ. Θ. Πενολίδης. Υπόμνημα 1 (2004), 147-167.

Simon, J.: «Οι σκοποί στον Καντ». Μετάφρ. Θ. Πενολίδης. Υπόμνημα 1 (2004), 87-113.

2005 Αφιέρωμα Καντ. Εργασίες από το Συμπόσιο: «200 χρόνια από το θάνατο του

Immanuel Kant», Αθ. 6-8/12/2004. Σύγχρονα Θέματα 91 (2005), 43-85 [Συντομογραφικά: Σύγχρονα Θέματα 91 (2005)].

Ανανιάδης, Γρηγόρης: «Καντ και πόλεμος: η κριτική των ορίων και τα όρια της κριτικής». Σύγχρονα Θέματα 91 (2005), 73-79.

Βιρβιδάκης, Στέλιος: «Μια ρεαλιστική ουτοπία: από τον Kant στον Rawls». Σύγχρονα Θέματα 91 (2005), 62-66.

Δρούλιας, Αναστάσιος – Μπαλτάς, Χαράλαμπος: «Μετά την αιώνια ειρήνη». Σύγχρονα Θέματα 91 (2005), 80-85.

Ηλιόπουλος, Παναγιώτης: «Κριτικισμός και Μεταφυσική. Η μέση οδός του Ιμμάνουελ Καντ». Διοτίμα (Αρκαδικό περιοδικό λόγου και τέχνης) 2 (2005), 73-79.

Κόντος, Παύλος: «Η καντιανή ηθική της υπόσχεσης». Σύγχρονα Θέματα 91 (2005), 50-54. Κουζέλης, Γεράσιμος: «Immanuel Kant για την αιώνια ειρήνη». Σύγχρονα Θέματα 91 (2005),

43. Μανιάτης, Γεώργιος: «Γιατί ο Καντ;». Ουτοπία 64 (2005), 141-152.Μοσχονάς, Σπύρος Γ.: «Επετειακή εκδήλωση για τον φιλόσοφο Imm. Kant [Αθήνα, 25-2-

2005]». Φιλοσοφία και Παιδεία 34 (2005), 23. Μπιτσάκης, Ευτύχης: «Καντ: όρια της νόησης, ή όρια της καντιανής γνωσιοθεωρίας;».

Ουτοπία 64 (2005), 127-139.Ξηροπαΐδης, Γιώργος: «Η εγγύηση της φύσης και ο ενθουσιασμός των θεατών. Η αιώνια

ειρήνη [κατά τον Καντ] ως χίμαιρα και ως εφικτός στόχος». Σύγχρονα Θέματα 91 (2005), 44-49.

Παπαγεωργίου, Κωνσταντίνος: «Πόλεμος και ειρήνη στον Καντ». Σύγχρονα Θέματα 91 (2005), 67-72.

Φίλη, Χριστίνα: «Η επίδραση του Kant επί του Hamilton». Φιλοσοφία 35 (2005), 226-233.Michalski, Mark: «Η πολιτική συγκρότησης της ειρήνης στον Leibniz και στον Kant».

Σύγχρονα Θέματα 91 (2005), 55-61.

2006 Καβουλάκος, Κωνσταντίνος (Επιμ.): Ιμμάνουελ Καντ: Πρακτικός λόγος και

νεωτερικότητα. Νέες προσεγγίσεις στην καντιανή φιλοσοφία. «Αλεξάνδρεια», Αθ. 2006 [Συντομογραφικά: Καντ: Πρακτικός λόγος και νεωτερικότητα (2006)].

Ανδρουλιδάκης, Κώστας: «Κριτικές της καντιανής ηθικής». Στο: Καντ: Πρακτικός λόγος και νεωτερικότητα (2006), 109-122.

Βάκη, Φωτεινή: «‘Διαλεκτικές του διαφωτισμού’ στον γερμανικό ιδεαλισμό: Ο Καντ και οι επίγονοι». Δευκαλίων 24/1 (2006), 87-108.

[4]

Βιρβιδάκης, Στέλιος: «Προβλήματα ερμηνείας και εφαρμογής της καντιανής ηθικής φιλοσοφίας». Στο: Καντ: Πρακτικός λόγος και νεωτερικότητα (2006), 29-47.

Ζούμπος, Αναστάσιος Ν.: «Καντιανά στοιχεία εν ταις κρίσεσι: ‘credo quia absurdum est’ και ‘credo ut intelligam’». Φιλοσοφία 36 (2006), 218-220.

Καβουλάκος, Κωνσταντίνος: «Εισαγωγή του επιμελητή». Στο: Καντ: Πρακτικός λόγος και νεωτερικότητα (2006), 9-26.

Κόντος, Παύλος: «Αριστοτέλης, Καντ, Χάιντεγγερ. Η φαινομενολογία της ηθικής εμπειρίας». Υπόμνημα στη Φιλοσοφία 5 (2006), 101-129.

Μακρυπούλιας, Βασίλης: «Η γέννηση του υπερβατικού προσώπου στη φιλοσοφία του Immanuel Kant». Φιλοσοφία και Παιδεία 37 (2006), 20-21.

Μαρκολέφας, Ηλίας: «Η λειτουργία της έννοιας του εποπτικού νου στην Κριτική της κριτικής δύναμης [του Καντ]». Στο: Καντ: Πρακτικός λόγος και νεωτερικότητα (2006), 244-278.

Ξηροπαΐδης, Γιώργος: «Επανασυνδέοντας την αισθητική κρίση με την ηθική εμπειρία. Ο Χανς-Γκέοργκ Γκάνταμερ για τον Καντ και τα όρια της αυτονομίας του αισθητικού». Στο: Καντ: Πρακτικός λόγος και νεωτερικότητα (2006), 279-314.

Πανταζάκος, Παναγιώτης: «Καθήκον και υποχρέωση κατά τον Ιμ. Καντ». Επιστημονική Επετηρίς της Φιλοσοφικής Σχολής του Παν/μίου Αθηνών 38 (2006-2007), 229-246.

Πενολίδης, Θεόδωρος: «Ο ατέλεστος σκεπτικισμός του Ιμμάνουελ Καντ». Στο: Καντ: Πρακτικός λόγος και νεωτερικότητα (2006), 219-243.

Σαργέντης, Κωνσταντίνος: «Η έννοια του γνώμονα στην πρακτική φιλοσοφία του Καντ». Στο: Καντ: Πρακτικός λόγος και νεωτερικότητα (2006), 81-105.

Croitoru, Rodica: «Ο δυισμός της ψυχής στον Τίμαιο [του Πλάτωνα]. Καντιανοί απόηχοι» [Περίληψη γαλλικού άρθρου, μετάφρ. Δούκας Καπάνταης]. Φιλοσοφία 36 (2006), 170.

Ertl, Wolfgang (= Ερτλ, Βόλφγκανγκ, 1965- ): «Η καντιανή έννοια της αρετής και η αρχή της εμμένειας». Στο: Καντ: Πρακτικός λόγος και νεωτερικότητα (2006), 48-80.

Forschner, Maximilian (= Φόρσνερ, Μαξιμίλιαν, 1943- ): «Η θεωρία του Καντ για την πίστη του Λόγου και το πραξιακό κίνητρο». Στο: Καντ: Πρακτικός λόγος και νεωτερικότητα (2006), 157-179.

Gawlina, Manfred (= Γκαβλίνα, Μάνφρεντ, 1963- ): «Ροπή στο καθήκον; Περί της συνθετικότητας της ηθικής κρίσης». Στο: Καντ: Πρακτικός λόγος και νεωτερικότητα (2006), 123-138.

Michalski, Mark (= Μιχάλσκι, Μαρκ, 1963- ): «Παγκόσμια πολιτική στον Λάιμπνιτς και στον Καντ». Στο: Καντ: Πρακτικός λόγος και νεωτερικότητα (2006), 180-196.

Rojas-Mermúdez, Mariana (= Ρόχας-Βερμούδες, Μαριάνα, 1958- ): «‘Δημόσια’ και ‘ιδιωτική’ χρήση του λόγου στο ‘Τι είναι Διαφωτισμός;’». Στο: Καντ: Πρακτικός λόγος και νεωτερικότητα (2006), 197-216.

Vossenkuhl, Wilhelm (= Φόσενκουλ, Βίλχελμ, 1945- ): «‘Σε τι μου επιτρέπεται να ελπίζω;’. Το τρίτο ερώτημα του Καντ». Στο: Καντ: Πρακτικός λόγος και νεωτερικότητα (2006), 139-154.

2007Μάντζαρης, Ιωάννης Ε.: «Οι επιδράσεις της παιδαγωγικής του Ζ.-Ζ. Ρουσσώ στην Καντιανή

ηθική». Φιλοσοφία και Παιδεία 44-45 (2007), 14-17 και 46 (2008), 18-20.

2009Μερκούρης, Γιώργος: «Ο Kant και οι επίγονοι: ο γερμανικός ιδεαλισμός στον Fichte».

Ευδικία 9 (2009), Ι. Croitoru, Rodica: «Τυπικές και τελεολογικές αξίες στην καντιανή ηθική» [Περίληψη

αγγλικού άρθρου, Μετάφρ. Ειρήνη Σβίτζου]. Φιλοσοφία 39 (2009), 278.Ferrari, Jean: «Οι Έλληνες φιλόσοφοι στους στοχασμούς και στα μαθήματα του Καντ περί

της ιστορίας της φιλοσοφίας» [Περίληψη γαλλικού άρθρου, Μετάφρ. Ειρήνη Σβίτζου]. Φιλοσοφία 39 (2009), 260.

2010

[5]

Τζαβάρας, Γιάννης: «Η ύπαρξη του χρόνου κατά τον Αριστοτέλη, τον Καντ και τον Χάιντεγγερ». Φιλοσοφία και Παιδεία 55 (2010), 4-6.

[6]