N L D E N E S N T L E R

TERZ BABA (1)

NECDET ARDI VE NECM (YILDIZ) SRES

Neml Sresi 27/40. yet

2 3 a 2 3 a 2 3 a 2 3 a haza min fadli rabbiy

(bu rabbimin fazlndandr)

DERLEYEN ve YAZAN

. H. U.

NECDET ARDI

RFAN SOFRASI

Tasavvuf Serisi 12

G N L D E N E S N T L E R

gggggygggggygggggygggggy a ya ya ya y a a ggggg2a a ggggg2a a ggggg2a a ggggg2 bismillahir rahmanir rahiymi

Mmin Sresi 40/41. yet

vvvv a a a b b a a a b b a a a b b a a a b b 6b6b6b6b a a ma a ma a ma a m ve ya kavmi maleyi edukm ilennecati ve teduneniy ilennar

Ey kavmim! Bama gelen nedir? ben sizi necata (kurtulua), (cennete) davet ediyorum, siz ise beni nara (atee) aryorsunuz.

TERZ BABA ( 1 )

NECDET ARDI VE NECM (YILDIZ) SRES

DERLEYEN ve YAZAN

. H. U.

NECDET ARDI RFAN SOFRASI Tasavvuf Serisi 12

30.09.2004 MEKKE B E N M L E Beni ben ettim, beni benimle, beni ben Gsme koydum da, bir ben. Beni ben ettim, beni benimle, beni ben Gayr komadm hi arada, Seni sen ettim, orada seninle, seni sen. Huuu dedim, hep birlikte, sana, bana, ona. Onu da, huu ettim, benimle, seni, beni, benimle ben. N. A.

31/12/1997 aramba

Terzi Babamlarn evinde

(Tark)

25/04/1983 TERZ BABA

NEDR (?)

Varlk nedir ? Yokluk. Yokluk nedir ? Varlk. Her ikisi nedir ? Ulhiyet.

Kul nedir ? Rabbani zuhur. Rab nedir ? nsani zuhur. Her ikisi nedir ? O. O, nedir ? Kendini seyretmek.

Biz nedir ? Ltifeli yaknlk. Siz nedir ? Ltifeli uzaklk. Ben nedir ? Ya ben, nedir?

Basar nedir ? Zahir grmek. Basiret nedir ? Btn grmek. Her ikisi nedir ? Tek gr.

Hac nedir ? Seyri lllah. Mirac nedir ? Seyri Fillh. Her ikisi nedir ? Zati seyran.

Hayat nedir ? Yaamak. Yaamak nedir ? Duymak. Duymak nedir ? kilik okluk. okluk nedir ? yle bir ey yok ki.

Can nedir ? Canan. Canan nedir ? Cihan. Cihan nedir ? lhi Ceml. lhi ceml nedir ? Zati keml. Zati keml nedir ? Nzul ve Uruc. Onlar nedir ? Zati keyif. Zati Keyif nedir ? Sende znt bende sevin. Bende znt sende sevin.

Ben, sen nedir ? im ben, dm sen. , d var m ? tibaridir. tibari nedir ? Vehmetmek. Vehim nedir ? Deiik zuhur. Zuhur nedir ? Kendini sevmek. Kendini sevmek nedir ? Bakas olmad iindir.

dem nedir ? lk ne'e. lk nee nedir ? "Venefaht" (Adem'e flenen rh) venefaht nedir ? "knt kenzen" (Gizli hazine) idim "knt kenzen" nedir ? "'ma"nn gr (zuhura kma) O nasl i ? Ehli bilir.

Ehil nedir ? Yakyn'lik. Yakyn'lik nedir ? drake gelme. Gitme var m ki gelme olsun ? Onu sen anla.

Yerin neresi ? Her yer. Her yer var m ? Yok. yle ise ? Ya, byleyse. Peki neyi sevmezsin ? Bazen sevmemeyi. Haydi yr artk ? Nereye. Dilediin veya dilemediin yere ? O nasl i. Hangi i ? O sadece bir Emirdir.

(1965 Senesi Adanada ekilmitir.)

Nusret Tra Uki Hazretleri Sandaki genlik hli ile Terzi Baba,

Solundaki Hakka yrm olan Gner Kombak.

(1965 Senesi Adanada ekilmi olan) Nusret Tra Uki Hazretlerinin

fotorafn arkasndaki kendi el yazs ile yazlann

orijinali

Nusret Tra Uki Hazretlerinin Fotorafn arkasndaki

Kendi el yazs ile yazlann temize ekilmi hli

Bkesim ben sand lem, halbuki ben herkesim Mihverim lemlere, Hem de muhti lemim

Kbeye dikkatle baksa haclar, zatm grr

Didede olmazsa fer, her bir nefeste ldrr, Kime yazmtm bu beyti, kimlere oldu nasip Haydi Necdet gayret eyle bekliyor zira HABP....

Nusret Tra Uki 1965

Kelimeler : Bkes : Kimsesiz. Dide : Gz. Mihver : Eksen, merkez. Fer : Parlaklk, aydnlk Muhit : Etrafn eviren. Habib : Seven, sevgili, dost.

NUSRET TRA UK HAZRETLER

nsn isen gel mauku seyret. Fni vcdu bkiye devret. Mahbbu Hakksn ilminde zevket. Yorulma gitme celle doru.

N. T.

Hazretin bu resminin arkasndaki kendi el yazs ile yazdklarnn ori-ginali ve trke tercmesi, arka sahifeye dklmtr.

Bu vesile ile, yaznn tetkiki yaptrlp, neticesi aaya aynen kon-mutur. Tetkik :

Belge, hatt- rk'a tarznda kaleme alnm ksa bir mektb (rka') olarak grlmekte; belgenin zerine tarih, makam ve yer keide edilmemitir. Bu durum belgenin elden teslim edilebileceinden ve/veya taraflarn birbirini yakinen tanyor olmalarndan kaynakla-nyor olabilir. Ayrca kelimelerin sadeliinden kullanlan malzeme kalitesinden belgenin yakn tarihli olduu sylenilebilir.

Hazretin resminin arkasndaki kendi el yazsnnn orginali :

Hazretin resminin arkasndaki kendi el yazsnnn trkesi

Bismi Gemi nefsler ezeliyyete, gelecek nefsler ebediyyete aid olup, u nokta-i vcudumuz

iki nn birletii bir lhzedir. Grnce 65 senelik bir hayt sresince ne ma'nl ne ne'eli ne gaml demler gemi, fa-kat ne gam ey evladlarm Rabbimin huzrunda memnnum, mesr-rum Mevlm size de huzrlar sa'detler hsn-i htimeler ihsn buyur-sun. min.

N.Tra

Kelimeler : n : Lhza, gz ucu ile bir kere bakncaya kadar geen sre. Bismi : Allah'n ismiyle. Ezel : Balangc olmayan gemi zaman. Ebed : Sonu olmayan gelecek zaman. Hsn-i htimeler : Son nefeste kelime-i ahdet getirme. hsn : yilik. Lhze : Lhza, gz ucu ile bir kere bakncaya kadar geen sre. Mesrr : Memnn, sevinmi Mevl : Allah, efendi, sahip. Nefs : Hayat, can, insn.

NECDET ARDI UK

09/11/1999 Sal Mekke (Kbe) ATAYIM DEDM Bir eyler ataym dedim, Herkes bir ey atyorken. Bir eyler sataym dedim, Herkes bir ey satyorken. Gelmiim n bu aleme, Hem dert verip derman iin. Dse gnller uleme, Hep yanarlar iin iin. u zamanda dodun, derler. Ben domadm o zamanda. Doan u cesettir, derler. Ben bakyim her zamanda. ekmiim varlk perdesin, Sen var olmuun arada. imdi geriye dn var, Sen, ben olmandr srada. Ufkunu geni tut ey zahit, Bildiin gibi deil iler. Alemde "Ben"dir tek vahit, Her eyi isimlerim iler. Salarsam Mudil ismimi, Bulamazsn bir tek m'min. Her ey inkr eder beni, Sanma elindedir imn.

Eer karrsam Hd'yi, Cmle zuhurda ortaya. Herkes bulurdu Bk'yi, Gayr kalmazd arada. Cellimi asam bir an, Kalmaz ortada zahirim. Altst olur btn lem, Ben yine benle bakyim., Cemlimi eer asam, Mest olurdu btn lem. Ta hara dek aylmazlar, ekmiler, derdin hepsi dem. Zatmla bassam zemine, Kaldramaz vallah beni. Bir nefes alsam yeniden, Nefes-i Rahmn almaz beni. Allah dediler ismime, Anlamad kimse beni. nsan dediler cismime, Sallamad kimse beni. ster deli de, ister mecnun, ster vel de, ister cnun. Ne dersen de, hep yleyim, Ben zannna greyim.

TERZ BABA

2

N D E K L E R

BENMLE ........................................................... .

NEDR (?) ........................................................... .

BKESM ............................................................. .

ATAYIM DEDM ..................................................... .

NDEKLER ......................................................... . 01

NSZ ............................................................... . 03

THAF .................................................................. . 06

BALARKEN .......................................................... . 08

HALVET VE HALVETLK .......................................... . 09

KIYMETL OKUYUCUM ............................................ . 15

TERZ BABA KMDR ? .......................................... . 19

HAZM TRANIN HUZURUNDA ................................ . 25

NSRET EFENDYE NTSABI ................................... . 26

EYHMLE SON KADR GECES ................................. . 29

ULU DERGHINA GELDM ........................................ . 36

TERZ BABA DNEM ............................................. . 37

TERZ BABANIN AHSYET VE KL ..................... . 39

SOHBETLER VE YERLER ......................................... . 43

ALES ................................................................. . 49

NKET ANNE ................................................... . 50

40. YIL DNM ............................................... . 53

ESERLER ............................................................. . 61

SEYEHATLER VE KBE NOTLARIM ............................ . 66

BO EVRME ELLERM Y RASLLLAH .................... . 67

KONYA ZYARETLER ............................................ . 70

1986 AUSTOS YAZ TATLNDEN ESNTLER ............... . 73

MS (A.S.) DUASI .............................................. . 74

HZ. PEYGAMBERE OLAN HTABLAR ............................ . 75

KBE NOTLARIM ................................................... . 82

NEDR DEDLER ..................................................... . 84

SON SABAH .......................................................... . 91

MEYDANE GEL ....................................................... . 94

URFA BRAHM ...................................................... . 96

SRYE IRAK SEYAHAT NOTLARI BALANGI ......... . 98

3

BAZI HATIRALAR ................................................... . 115

EKERC DEDE ...................................................... . 127

BAZI ZUHURATLAR VE TECELLLER ............................ . 129

SAYILARIN DLNDEN ............................................ . 136

NE DEDLER ........................................................ . 174

GLDESTEDEN BR DEMET ...................................... . 217

HALVETTEN NOTLAR ............................................... . 220

SEYR HAKKINDA ................................................... . 233

GRLEN KERAMETLER ........................................... . 239

ZMRDEN KK BR NEFES .................................... . 253

HLFET VE MERTEBELER ....................................... . 256

NECAT NEDR ? ..................................................... . 267

SON SZ .............................................................. . 273

SLSLE- ERFE .................................................... . 278

NECM SRES ......................................................... . 281

4

N S Z

Kymetli Gnl Dostlarm, Elinize alp okumaya altnz bu kitap sizleri bir gnl dostu ile

tantracak ve onun manevi ikliminde hikmet ve esrar dolu bir yolculuk yaptracaktr.

KMDR BU GNL DOSTU? Bu gnl dostu, son dnemin byk mutasavvf ve velsi, nsn-

Kmil, riflerin incisi Hazreti Pirimiz Necdet Ard Uki Terzi Baba efendimizdir.

Byk gayretlerle ve zenle derlemeye altmz bu kitabmzn

ana temas Hz. Pirimiz Necdet Ard Uki Hazretlerini sizlere tant-maya almak, sevdirmek ve gnllerinize misafir edebilmektir, in-allah bu kitab okuduunuzda yakyn bir bilgi ve hl ile onu tanyacak, idrak edecek ve muhabbet duyacaksnz.

Pirimiz Necdet Ard Uki Hazretlerini sizlere anlatrken, yakn

evresi ve mntesipleri ona "TERZ BABA" diye hitap ettiklerinden, biz de ayn ismi kullanp "TERZ BABA" diyeceiz.

slm Tasavvuf tarihini ve seyrini incelediimizde; bu faaliyet iinde

yer alan birok tarkat, cemaat ve guruplarn mevcudiyetini gryoruz. zel ilgi alanm olmas hasebiyle bu tasavvufi hareketleri yakndan tanma ve inceleme frsat buldum. Amalarn ve sistemlerini ren-meye altm.

Bunlarn hepsi kendi mertebeleri gerei, slmn ierisindeki yerle-

rini almlardr. Ancak yce dinimiz slmiyetin gerek hedefi, kiiye mirc yolunu ap onu Tevhid ve Vahdet idrakine eritirmektir. Yeg-ne grevinin de bu olmas lzmdr.

Bunun da ancak daha nce bu seyri tamamlam kmil bir vel ve

rifin nezaretinde, bu yola hizmet etmekle olabildiini, gemite de g-nmzde de btn uygulama ve almalarn bu istikmette olduunu grdm.

te Terzi Babam da bu ilhi vasflarla muttasf olmu mstesna bir

zttr. Dier guruplarda bulamadm Tevhid, irfaniyet, gzel ahlk ve muhabbeti ancak onda buldum ve grdm.

Onun gerek sohbetlerinde, gerekse eserlerinde hep ilham, hikmet,

irfaniyet ve muhabbeti buluruz.

5

Onun szleri ou zaman akllarda inklp ve inkiaf meydana getirir. Dinleyenlerde ise, derin bir hayret uyandrr.

O, insn ve tad srlar Mrifetullah (Allah bilgisi) ile rifane bir

ekilde gnllere aktarrd. Terzi Babama bakanlar ve onu idrak edebi-lenler, men rean fekad reel hak Bana bakan Hakk' grr, srryla, Necm Sresinde beyan edilen in hve ill vahyun yuha Onun konumas ancak vahiy iledir, vahiy hakikatinden olan il-ham srrn mahede ederler.

Sevgili gnl ehli kardeim, Terzi Babamdaki bu ilhi srlarn bir

nebze de olsa vaktiyle aa kmasn ve bilinmesini ok arzuladm. Ge-nellikle, rifler ve kmil insnlar hep bu dnyadan gtkten sonra ha-trlanr ve bilinmeye allr. Oysa onlar hayatta iken bulup tanmaya, sevmeye ve faydalanmaya almalyz.

Bu anlaylar ierisinde kendisinden (Terzi Babamdan) gerekli ma-

nevi izni aldktan sonra hemen bu ie koyuldum. Kendisinden hayatn anlatmasn rica ettim, o da bana ocukluundan itibaren geirmi oldu-u safhalar sabrla zaman iinde yava yava anlatmaa balad.

Onun sohbet, hl ve davranlarndaki kemlt ve varidatlar, evre

aratrmalar da olmak zere, notlar hlinde toplayp; ayrca onunla ilgili kendi gnlmde tecelli eden varidatlar da anlatmaya karar verdim. Esasen benim ne kalemim, ne de kelmm onu anlatamaz. Onu yine o-nunla anlatmaya alacam.

Onun esiz nraniyetini sizlere sunarken, ayn zamanda onun

gnlnden sizlere doru bir muhabbet ipi uzatyoruz. Temennim, sizlerin de bu ipe tutunup onunla yolculuk yapmanzdr. Gayret bizden, muvaffakiyet Allah'tandr.

Bu iddiasz derlememizi sizlere sunarken amacm kimseyi vmek ve

yceltmek deildir. Hazreti Peygamberimizin "hret afettir" dstu-runu kendisine ilke edinmi olan Terzi Babam da bunu istemedii gibi buna ihtiyac da yoktur. Ana gayemiz var olan, tespit edileni ve gr-neni tarafsz olarak sunmaktr.

Bu kitabmzn gerek tasavvufu yaamak isteyenlere k tutaca

ve yol gsterecei kanaatindeyiz. Allah'tan (c.c.) bu gizli hazinenin srlarndan hepimizi nasipdar et-

mesini, gnlmz ve ufkumuzu amasn ve onu idraklerimize yakla-trmasn niyaz ediyorum ve bu grevi bana verdii iin Terzi Babama ayrca teekkr ediyorum.

ONU TANIMAKLA NELER KAZANACAIMIZI BR BLEBLSEYDK!

6

Ya Rabbi, bu acizane almamzdan meydana gelecek ma-nevi haslat bata sevgili Peygamberimiz Hz. Muhammed Mus-tafa (s.a.v.) efendimizin ve ehlinin, ehli beytinin rhaniyetlerine hediye eyliyoruz. Ayrca Pirimiz Hasan Hsameddin Uki haz-retlerinin ve ihvannn, stadmz, Hz. Pirimiz Necdet Ard U-ki hazretlerinin ve muhterem einin ve de bu kitabn hazr-lanmasnda, yazlmasnda, baslmasnda emei geenlerin cm-lesinin rhaniyetlerine hediye eyliyoruz, kabul eyle ya Rabbi. Amin.

10/08/2000 Perembe

. H. U.

7

T H A F

(Terzi Babaya ithaf olunur)

17.05.2001 Perembe . H. U.

y y y y a ya ya ya y a a 2a a 2a a 2a a 2

bismillhir rahmnir rahiym

Ne zaman gnl haneme doru hicret etsem Onu bulurum. Onu grrm. Onunla konuurum. Onunla hareket ederim. Onun nruyla aydnlanr, Onunla var olurum. Onun olmad ne bir mekn, ne de bir zaman vardr benim iin...

Onun ismini duyunca derin bir Ahhh! ekerim, Onunla yer,

Onunla ierim, Onunla uyur, Onunla uyanrm. zm de Odur, szm de Odur.

Ey riflerin ve muhabbetin menba, Velyetin htemi, canmn ca-

nan, gnlmn sultan, Ya Hazreti Pirim! u benim divane gnlm senin muhabbet oklarnla yaralandndan

bu yana dermansz bir derde yakalandm. Ya Hazretim! Ben sana mtakm. Suya muhta olanlarn, suya ka-

vuabilmenin hasreti ile yanmalar gibi ben de her an seni bilmenin, sa-na ulamann, seni grmenin hasreti ierisindeyim.

Senin muhabbetin bir sarmak gl gibi btn varlma sarld ve

kucaklad. Senden gayrya bakamyorum nk gzlerim baland. Seni hayatma hayat kldm. Necdet ismini kendime mirc eyle-

yip bama tac yaptm. Senin huzuru derghna girip de gzelliinden sarho olmayan gnl

gnl mdr? Ey aklar yolunun efendisi, Ey esrr- btnn ntk, Dillerde okunan sensin, venefahtdeki Rh sensin. Kevser gibi

ezelden ebede doru akan sensin. Derdine derman arayanlarn derman sensin.

8

Derviin zikri 28 harfin Elifi, Muhammedin gzledii Hakkn habibi, Almin ilmi, Hlimin hilmi sensin.

Safa sende, vefa sende, takva sende... Sensiz hayat ise eza ve cefa

olur. Senden ayr denlerin hli nice olur? Seni bulan, bulur Hakk- Seni gren, grr Hakk- - Ya Hazreti Pirim! Nrundan mest olup feyzinle doysam, zt-i tecellini rhumda duy-

sam... Senin yolun Hac yoludur. Bitmeyen bir yoldur. Ben ise sadece sana

ynelmekteyim... Lebbeyk Allahmme Lebbeyk... Ey can dostum! Senin gzelliini seyretmek, senin gizli lisnn du-

yabilmek ne byk saadet. Bu lisnn bir elle gibi alayarak ztma doru akmas ne byk

zevk... Ey Can dostum... Senin sarayn hazine dolu. Ancak bugnlk benim kelmm bitiyor.

Krnda yemin edildi sana Zaim kavmi dendi adna Hasret ekildi hep yoluna Ahir zamanda ktn ortaya TERZ BABA armaan olsun btn canlara

Ey Medinenin gl ! Alayan gzlerimin iinde gl, trl renklerinle gnlme dkl, Sende buldu bulanlar vuslatn neesini, Her gece, her gn, her saate varln yan (ak) Seni nasl tantaym! Kitaplara smazsn ki, Seni aramak beyhde, zamandan ve mekndan mnezzehsin sen, Dinleyin Dostlarm... Grn Sahabe-i Kiram Asr- Saadettir bu, Erin artk Necatnza Frka-y Naciyedir bu, Seninle herey bir oldu, Gnl Mekkesinin Fethidir bu.

17.05.2001

. H. U.

9

B A L A R K E N

uuuu a ba ba ba b 'a b2 a'a b2 a'a b2 a'a b2 a y y y y a ya ya ya y a a 2a a 2a a 2a a 2

euz billhi mine eytanir raciym

bismillhir rahmnir rahiym

Rahmn ve Rahim olan, her an hereyi bilen, gren, gzeten, kua-tan Allah'n (c.c.) adyla sze balyorum.

Muhterem gnl dostu kardelerim, rfan bana giri, Allah yolunun nclerine balanmadan ve onlarn

gsterdikleri hak yoluna girmeden imknszdr. Onlarn ahlk kurallarna ve dini tavsiyelerine uymadan gayeye varlamaz.

u itirafm itenlikle, aklkla ve gnl rahatl ierisinde belirtmek

isterim, ki bu dnya hayatnn en gzel, en faziletli, en mkemmel ha-disesi; bir nsn- Kmile gnl verip ona mlki olmak, etrafnda per-vane gibi dnmek, onun ilhiyat mektebinde irfan eitimi almak ve by-lece aslna rcu etmektir.

Bu hadisenin deerini ve kymetini hibir ey ile lmek mmkn

deildir. zellikle de her gn biraz daha yalnzla doru srklenen amz insnnn en nemli ihtiyalanndan birisi de budur.

Asrlardan beri Kevser nehrini gnllerden gnllere aktaran, can-

lara can katan, znde Tevhid, Allah bilgisi ve Allah sevgisi olan bu il-hiyat mekteplerinden birisi de Tarkat- liyye-i Halvetiyye-i Ukiy-ye'dir.

Bu derlemeyi hazrlamaya karar verip zerinde alma yaptm

gnlerde, Hazretimiz (Terzi Babam) bu kutsal yolun kurucular hk-mnde olan Pirlerini ve mbarek ahsiyetlerini de bu blme almamzn daha uygun olacan sylediler.

Biz de bunu yerine getirirken bu gnl erlerimizi tanyp sevmenin,

zellikle bu istikmette slk eden sliklerin kendi yollarn bilme ve tanmalar asndan, nemli olduunu vurgulamak isteriz.

10

H A L V E T VE H A L V E T L K

Halvet: Kapal bir yerde yalnz kalma, tenhaya ekilme, tenhalk,

yalnzlk, kimsenin bulunmad yer anlamlarna gelir. Zahid ve muta-savvflarn en belirgin zelliklerinden birisi, yalnz yaamay tercih et-meleri ve Hakk'la olmak iin halktan ayr kalmaya nem vermeleridir.

Mutasavvflar halvetin dini hayat asndan nemini gstermek iin

Hz. Peygamberimizin halvetten ve yalnzlktan holandn, zaman za-man Mekke yaknndaki Hira maarasna ekilip burada inziva hayat yaadn ve itikfa girdiini ifade ederler.

Sevgili Peygamberimiz Hz. Muhammed (a.s.) henz risletle vazife-

lendirilmezden nce yalnz bana tefekkre dalmak, Rabbini anmak is-terdi. Bu maksatla da Hira maarasna ekilir, Hira dan kaplayan ses-sizlik ve huzur iinde maddi hayatn btn kayglarndan, grltlerin-den uzak kalr, derin dncelere dalard. Bylece ii alr, hissiyat in-celir, kalbi sknete erer ve artk her eyi olduu gibi grrd. Rya-lar bile hakiki vakalar ifade ederdi. Onun bu hlini gren araplar "Mu-hammed Rabbine ak oldu" diyorlard. *(1)

Hz. Peygamberimiz yann krka varmasna kadar bu tarzda hare-

ket etmi; onun senelerce sren bu derin tefekkr ve riyzat kendisini en son peygamberlik grevini yklenmeye hazrlam, rhunu ilhi hita-b duyabilecek dereceye ulatrmt. Hz. Peygamberimizin mbarek ha-yatlarnn bu nemli ksm Halvet ve Halvetilie baka nemli bir k tutar.

Balangta toplum hayatn terk edip evinin bir kesinde inzivaya

ekilen veya ssz yerlerde yaamay tercih eden zahidler, daha sonraki dnemlerde de bu adetlerini srdrmler; baz mutasavvf ve hakikat mensuplar bu yolda onlar takip ederek "halvet"i, tasavvuf hayatn gerekli bir unsuru hline getirmilerdir.

Kahire'de Mukattam Da, Suriye'de Lukam Da, Beyrut'ta Lbnan Dalar, Filistinde Beytl makdis Dalar, Sina lnde Tr Da sfilerin inzivaya ekilip halvet yaadklar

mehur yerlerdir. *(2) *(1) Gazzali. El Munkizu min ed-dalal S. 65 *(2) bnl Cevzi IV: 344-345

11

Halvetten murad, gnl evini Allah'n gayrndan temizlemek, Hakk'n saysz nimetlerini dnmek ve O'na kretmektir (tefekkr, tezekkr ve kr). Halvet, uzletten daha hususidir. Sret ve ekil bakmndan itikfa benzer, ancak itikf gibi mescitte yaplmaz. Halvet esnasnda devam eden tefekkr ve zikir kulu Allah'a yaklatrr.

Mutasavvflar Krn- Keriymde Mzzemmil (73)/8

6 5njm a 36 5njm a 36 5njm a 36 5njm a 3 njm 2 aa Xnjm 2 aa Xnjm 2 aa Xnjm 2 aa X vezkurisme rabbike ve tebettel ileyhi tebtiyla

"rabbinin adn an (ibadetlerinde O'ndan baka her eyden kesilerek) yalnz O'na ynel" *(3) yetini ve benzerlerini halvete delil olarak gsterirler.

Hz. Ms'nn Tr-i Sina'daki krk gnlk ile ierikli yaants da hal-

vete rnek gsterilebilir. Mutasavvflar halvette kalma sresini ortalama krk gn (en az) olarak belirtmilerdir. Ancak gnmzn artlar gz nnde bulundurulduunda bu sreyi ksaltmak mmkn olabilmek-tedir.

Halvet mutlak anlamda inzivaya ekilme ve dnyay terk etme de-ildir. Bu yaanty benimsemi bir slik bedeniyle toplum iinde, gn-lyle de Hakk'la birlikte olmaldr. Yani zahirde halk ile btnda Hakk ile olmaldr. stadmz (Terzi Babam) bizlere t verirken "El ite gnl dostta olsun. Halk iinde Hakk'la olun, ifadelerini kullanrd.

Kymetli okuyucum, bu satrlarn kada dkld anlarda gn-

lmde yle bir tecelli vuku buldu. Yukarda halvetin ekil ve sret ola-rak itikfa benzediini belirtmitik. stadmz Terzi Babamn yllar nce bir halvetinde kendisinde vuku bulan tecelli ve mahedeleri de bu b-lme almay dnmtm; ancak konunun hacmini genileteceinden daha sonra gelecek olan ilgili yerde tamamn vermeyi uygun bulduk.

Halvetiyye ise, evliyann byklerinden Siraceddin mer bin Ekme-

leddin Lhici'nin tasavvufta takip ettii yoldur. Kendisine ksaca Pir mer Halvet de denilir. Zamannn byk bir ksmn halvette geir-dii ve halvette kalmay ok sevdii iin kendisine "Halvet" lkab verilmitir.

Lemazat'ta mer Halvet'den bahsedilirken, onun yedi kere hacca gittiini, sahrada dolarken, bir gn ok byk bir nar aac grp halvete niyetle 40 erbani (40x40) birbiri ardnca burada tamamla-d-n, tesis ettii yolun adna "Halvetiyye" denilmesinin sebebinin bu olduu rivyet edilmektedir. *(4)

*(3) Mzemmil 73/8 *(4) Lemazat S. 155

12

Pir mer Halvet gndzleri bo vakitlerini mridine hizmette gei-rir; gece yarsndan sonra daa karak, tehecct namazn, zikir ve te-fekkrn burada ifa ettikten sonra tekrar derghna dnerdi. Halve-tiyye yolunda slikin her gn okuduu zikirleri, dualar ve virdleri var-dr.

Ayrca haftann veya ayn belli gnlerinde de dergh ve tekkelerde sohbet, cehri zikir ve devranlar yaplrd. Halvetiyyede nefsin ktlk-lerden ve gnahlardan arndrlmas esastr.

Tasavvufta nem verilen "az yeme, az konuma, az uyuma, in-

ziva, fikir, zikir, mride gnlden balanma" ilkelerine halvetilik-te hassasiyetle uyulur.

Mahede mertebesine ulamak iin mcahede arttr. Abdl Ka-

dir Geylani Hazretlerinin Risle-i Gavsiyesinde, Cenb- Hak "Ya Gavs, kim mcahededen mahrum ise, ona mahedeye yol yoktur," buyurmutur.

Halvetiyye yolunun znde Tevhid gr ve anlay hakim oldu-

undan kendisinden doan kollarn birou Muhyiddin-i bn'l Arab'nin "Vahdet-i Vcud" grn benimsemilerdir.

HALVETYYE Hz. Pir mer Halvet'nin vefatndan (1397) sonra bir-

ok kola ve ubeye ayrlm olup Anadolu, Suriye, Msr, Balkanlar ve Kuzey Afrika'ya yaylmtr.

Sar Abdullah Bosnevi "Semaratl Fuad" adl eserinde; Halvetiyyeh kelimesinin;

(h) snn sivadan kalb kuvvetine, (lm) nn zikir lezzetine, (vav) nn zahir ve btn korumak ile ahde vefaya, nnnn (te) sinin temkine (ye) sinin usre/zorluklardan sonra yesir/kolayla (he) sinin ise, mahedeye dellet ettiini zikreder. Halvetiyye yolunun ve fikrinin nemli kollarndan birisi de Uki-

liktir. klar yolu anlamna gelen Ukilik yolunun kurucusu ise, evliyann byklerinden Hz. Pir Hasan Hsameddin'dir.

13

1475 ylnda Buhara'da doan Pir Hasan Hsameddin Hazretlerinin soyu Peygamber Efendimizin torunu Hz. Hseyin'e kadar ular.

Hsameddin Uki ilk tahsilini babasnn himayesinde tamamlad.

Babasnn vefatyla birlikte ticaretle uramaya balad. Rivyete gre bir gece ryasnda kendisine yle denilir; "Bo yere ticaretin zah-metini ekmek, hakikat ehli iin zarar ve ziyandr. Arzun ahiret ticareti yani Allahu Teal'ya kavumak olsun. Sonsuz sermayeyi elde etmek iin dnya mallarndan yz evirip Anadolu ehirle-rinden Erzincanda oturan Seyyid Ahmed Semerkandi hazretle-rine teslim ol."

Bu manevi iaretten sonra babasndan kalan btn mallarn ve tica-

ret hayatn kardelerine devredip Anadolu'ya gelir, ilk olarak Erzincan'a gelen Hsameddin Uki o srada bu ehirde bulunan Seyyid Ahmed Semerkandi'ye balanarak dersler almaya balar. Ksa srede tasavvu-fun yksek derecelerine ulaarak kemle erer. Yine hocasnn emri ze-rine Uak ehrine yerleti. Kendisine "Uki" denilmesinin sebeple-rinden biri de budur.

Hasan Hsameddin Uki hocasnn vefatndan sonra talebe yeti-

tirmeye balad. Sultan III. Murat Han'n davet ve ricalar zerine stanbul'a gelip Kasmpaa'da yaptrlan dergha yerleti. Bu arada s-tanbul'da bulunan evliyann byklerinden mm Sinan hazretleriyle de grr. Bu zt ona halvetlik yolundan hilfet verir. Hocas ise ona Kbreviyye ve Nr-i Bahriyye yolunun hilfetini vermitir. Hsameddin Uki de bu iki yolu birletirerek Ukilik yolunu kurmutur.

Hasan Hsameddin Uki hac farizasn eda edip dnerken Konya'

da vefat etmitir. Vasiyeti gerei stanbul'a getirilerek Kasmpaa'daki dergha defnedilmitir.

Kasmpaa'daki bu dergh eitli onarm ve tadilatlar neticesinde bu gnk konumuyla Hz. Pir Hasan Hsameddin Uki'nin trbesini de iinde bulundurarak hizmet vermeye devam etmektedir.

Sz buraya gelmiken, daha evvelce bir mddet kapal ve bakmsz

kalan derghn bu gnk hle gelmesinde, kendini oraya adam olan, trbedar Nihat n beyin byk emei olmu, 25 yl boyunca binann tamiratn ve tezyinatn salam ve 25 yl boyunca derghta ezanlar okumutur. Ne yazk ki kendisi 25 yln verdii bu yerden, fuzli igal gerekesiyle, uzaklatrlmtr. Bu uzaklatrlma neticesinde birok sr-tme ve dedikodu olmu. Daha sonra mlki amirlikler tarafndan Tr-benin hizmet blmndeki st katlar yktrlm, Trbe son haliyle by-lece kalmtr.

Bir rivyette yle anlatlr; Kasmpaa'da Uki Hazretlerinin der-

ghnn yaknnda Ali Efendi isminde bir zt vardr.

14

Ali Efendi misk satcl yaparak geimini salyordu. Ali Efendi hac farizasn eda etmek iin Mekke'ye gider. Hac olduktan sonra Medine'ye geip Hz. Peygamberimizi de ziyaret etmek ister. Ancak, ayaklarnda meydana gelen rahatszlk gitmesini engeller. Bu duruma ok zlr. Bir gece ryasnda Peygamber Efendimizi grr. Peygamber Efendimiz Ali Efendiye, "zlme sakn! Kasmpaadaki evldm Hsameddin'in kabrini ziyaret et; Onu ziyaret beni ziyaret gibidir," buyururlar. Sonra istanbul'a dnen Ali Efendi her gn ie gidip gelirken Uki Haz-retlerinin kabrini ziyaret etmeyi kendine vazife edinir. lrken de bunu ocuklanna vasiyet etmitir.

Uki yolunun kurucusu ve ilk Piri olan bu mbarek zta kar sta-

dmzn (Terzi Babamn) derin bir muhabbeti vardr. Frsat bulduka onun Kasmpaa'daki kabrini ziyarete gider; orada zikir, sohbet ve mu-habbet meclisleri olutururdu.

Tarikat- liyye-i Halvetiyye-i Ukiyye'nin bir baka nemli ahsi-

yeti ise, Hz. Pir Abdullah Selhaddin Uki'dir. Anadolu'da yetien byk velilerimizden birisidir.

1705 ylnda Rumeli'deki Kesiyre kasabasnda dodu. 20 yana ka-

dar Kesiyre'de kalp ilim rendi. Zek ve alkanl ile evresinde hep ilgi uyandran Selhaddin Uki, Hekimolu Ali Paann tevecchn kazanarak onun mektup ileriyle vazifelendirildi. Hekimolu Ali Paa ile birlikte Msr'a gitti.

Burada zellikle Arapasn ok ilerletti. Allah-u Teal'nn bir ihsan olarak gnlnde tasavvuf yoluna kar bir rabet ve alka uyand. Her gittii yerde tasavvuf ehlini arar, bulur ve grrd.

Bir mddet sonra Ali Paa ile tekrar stanbul'a geri dnd. Rumeli'ye

grevi gerei giden Ali Paa beraberinde Selhaddin Uki'yi de gtr-mtr. Edirne'ye vardklarnda kendisi Cemleddin Uki Efendiyi zi-yaret etmitir.

Selhaddin Uki arad manevi srlarn burada olduuna inanp

Cemleddin Uki'ye talebe olmutur. Selhaddin Uki artk kendini tamamen tasavvufa adayp Ali Paann yanndaki mektup grevlisi grevinden ayrlmtr.

Uzun yllar mcahede ve riyzatla gemitir. Sonra hocas Cem-

leddin Uki kzn Selhaddin Uki'ye vermitir. Bir mddet sonra Selhaddin Uki stanbul Tahir Aa derghna

"eyh" olarak vazifelendirilir ve uzun yllar burada kalp grev yapar-ken derghn bir yangn sonucu yanmasyla, ailesiyle birlikte tekrar ho-cas ve kaynpederinin yanna dner. Ksa bir mddet sonra da vefat et-mitir.

15

Rivyetlerde onun iin yle denilir; "Selhaddin Uki hoca-sndan icazet aldktan bir mddet sonra onun giydirdii hrkay kard ve saklad. Ben o hrkay giyecek gc ve kuvveti ken-dimde gremiyorum, dedi. "

Daima gizlilik zere yrd. Zamannda pek kymeti bilinmedi. Bir

gece ryasnda Muhyiddini Arab Selhaddin Uki'ye drt satrlk bir yaz okuttu. Bu yazlar; eriat, Tarikat, Hakikat ve Mrifete dairdi. Uyandnda kendisinin btn ilhi srlara kavutuunu idrak etti. Selhaddin Uki'nin 200'e yakn eseri mevcut olup bunlar Arapa, Farsa ve Trke dilleriyle yazlmtr. Kabri ise uzun yllar grev yapt Tahir Aa derghnn bahesindedir.

16

K I Y M E T L O K U Y U C U M !

Tarikat- liyye-i Halvetiyye-i Ukiyye'nin gnmze doru uza-

nan eceresine baktmzda ise, "TERZ BABA KOLU ile karlayo-ruz.

Tasavvuf hareketlerini incelediimizde, tarikatlarn ve onlarn kol-

larnn isimlerini kurucularndan aldklarn gryoruz. te Tarikat- liy-ye-i Halvetiyye-i Ukiyye'nin "TERZ BABA KOLU da ismini, halkn ve sevenlerinin kendisine "Terzi Baba" diye hitap ettikleri veliyyi m-kerrem, nsn- Kmil, rif-i billh, sevgi ve muhabbetine doyum olma-yan, Allah ve Raslnn ahlkn zerinde tayan bir zt- muhterem olan Pir Necdet Ard Uki efendimizden almaktadr.

Burada hemen u soruyu sormak ve cevap aramak akla gelebilir. Necdet Ard Beyefendinin Pirlii nereden geliyor?... Onun Pir olduunu nasl bilip idrak edeceiz?.... Bu sorularn izahna gemeden "Pir" kelimesinin neyi ifade ettiini

iyi bilmeliyiz. Pir kelimesinin lgatta, yal, ihtiyar, bir eyin kurucusu gibi anlam-

lar vardr. *(5) Necdet Ard Beyefendi ise, znde Vahdet anlay olan bu irfan

yolunu daha da geniletip gelitirmi, srri nitelikte olan noktalar da aa karmtr. Yeni ufuklar aarak mirc yolunu ve seyr-i slk sis-temini ok ak ve anlalabilir, kolay tatbik edilebilir bir mrifetullah bilgisi ile gzler nne sermitir.

zellikle de onun "rfan Mektebi Hak Yolunun Seyir Defteri" adl eserini incelediimizde bu yenilii, akl ve derinlii grp mahede edebilmemiz zor olmayacaktr.

Yine bunun haricinde Necdet Ard Beyefendiyle belli bir mddet ar-

kadalk yapan, ona muhabbetle yaklaan, onun sohbetlerine devam edip nazarna mlki olanlar, ondaki bu ilhi vasf Pir sezgi, keif ve derni bir hl ile anlayp idrak edebilirler.

Muhterem arkadam; Pirimiz Necdet Ard Uki hazretlerini sizlere takdim ederken onun

baz vasflarn da belirtmitik. Onun vasflanndan bir tanesi de "rif" bir zt oluudur.

*(5) Osmanlca Byk Lgat

17

O hlde rif nedir? Kime denir? rifin belirli vasflar nelerdir? Bu kelimelerin gerek karln bulup yerine oturttuumuzda, ifadeleri-mizin daha iyi anlalacan umuyoruz.

ncelikle, kullanlan alm, eyh, mrid gibi terimler rif sz-

cnn karl deildir ve onun yerini de tutamazlar. eyh ve mrid, eriat ve tarikat mertebelerinde yol gsteren,

rehberlik yapan, baz bilgileri reten anlamlarna gelirler.

rif ise, tanyan, bilen, vakf olan, aina olan, hlden anlayan m-nlarna gelmektedir.

rifin bilgisine, mrifetullah (Allah bilgisi) denir. rif, mrifet ehli kabul edilir rif ile dierleri arasndaki fark, irfaniyet ile ilim arasndaki fark gi-

bidir.

Alm, eyh ya da mrid, rnek ve rehber edinilir. rifle ise, hidyete erilir ve yaanr. rif, Allah' Allah'la bilir ve tanr. Dierleri ise, kendi birimsel akl, ilim ve nefisleriyle bilmeye alr-

lar. rif, kinat aacnn meyvesi gibidir. Ancak rifler de mrifet, gr

ve bililerinin geniliine gre farkl mertebelerde olabilirler. Muhyiddin-i Arab hazretleri "Lbbl Lb" adl rislesinde, "Bir irfan

sahibi hakikaten rif olduu zaman bir tikad ile kaytlanmaz. (Yani bir kayda girmez.)" ifadeleriyle rifi tanmlamaktadr.

rif, ahlk ve manevi arnma sayesinde sezgi gc ve derni tec-

rbe ile bilen ve anlayandr. Ondan bilen kendisi deil, Allah'tr. O, Allah'n nru ile bakar ve yalnz Allah ile meguldr.

Ksaca rif, Allah'n konuan dili, gren gz, iiten kula-dr.

Cneydi Badadi Hz. rifi yle tanmlar; "rif, kendisi sustuu

hlde iinde Hakk'n konutuu kimsedir." *(6) Bu vasflara brnm olan byle mbarek ztlar bulmak, tanmak

ok zordur. nk bilinen ve tannan bir ekilleri ve nianlar yoktur. *(6) Slemi. 157

18

Sizlere takdimini yaparken zorlandm, onun nruyla aydnland-m, yoluna yzler srdm, rif-i billh Necdet Ard Beyefendiyi idraklerinize sunuyorum.

Kymetli okurum; Bu iddiasz derlememizin baz blmlerinde zaman zaman ebced he-

sap sistemi ve saylarla baz ilemlerin yapldn ve ifade edildiini greceksiniz, ileriki blmlerde karmza kacak olan, ilgi ve alkanz da ekeceini umduum "Ebced" hesap sistemiyle ilgili olarak ksa bir aklama yapmay burada uygun bulduk.

Ebced; Arap veya Krn alfabesinin veya harflerinin tad say

deerlerine dayanan hesap sistemidir. *(7) Ebced hesabna gre her harfin rakkamlarla ifade edilen bir deer

karl vardr. Dini metinlerde Ebcedin kullanm sahasnn Hz. Adem'e kadar gittii rivyet edilir.

Hz. Peygamber devrinde de kullanlan Ebcedle ilgili olarak Hz. Ali

Efendimizin, tealleml ebaciyde ve tefsrha feinne f tefsiyriha l aciyb

"Muhtelif ebced kaidelerini, saylarn ve kullan usullerini reniniz. nk onlarla birok aciyibi esrar zuhura gelir." *(8)

Ebced sisteminin tasavvufta ayr bir yeri olmakla birlikte, (astrono-

mi, astroloji, edebiyat, mimri ve cifr) ilimlerinde de kullanlmtr. zellikle Muhyiddin-i Arab, Bursal smail Hakk, Saidi Nrs gibi ahsiyetler ebcedi kullananlarn banda gelir.

Ebced hesabnn tarihesiyle ilgili olarak bu ksa aklamadan sonra

bu hesap sistemini almamzda neden kullandk onu aklayalm. Bilindii gibi bu kitapta yer alan almalar Terzi Babay tantma

amacna ynelik olduundan, ondaki ilhi kemlat ve vasflar, srri ni-telikte olan bilgileri ve hakikatleri zuhura karp gzlerinizin nne ser-mek istedik. ncelediinizde hayret ve hayranlnzn artp, onun derin-liine doru yol alacanz kanaatindeyim.

Tasavvufu insnn kemle ermesini temin eden bir vasta olarak

dnebiliriz. Domatesi bile daha iyi yetitirmek iin uzman arand; hayvanlarn, bitkilerin daha kaliteli ve verimli olmas iin labaratuar almalarnn yapld gnmzde insn yetitirmek iin ilgisiz kalmak doru bir davran olmasa gerektir.

*(7) slm Ans. Cilt 10 *(8) Gizli ilimler C. I

19

slm Dinini sadece sevap gnah ynleriyle ele alrsak; onun Kmil insn, iyi insn yetitirme zelliini gzard etmi, Krnn belirttii din anlayn ortaya koyamam oluruz.

Manevi hastalklarmzn doktor ve hekimleri Hazreti Peygambere

kesintisiz bir silsile ile ulaan Kmil insnlardr. Onlar gnl sahiplerini terbiye etmek, kemle eritirmekle meguldrler. Onlarn bu zellii rahmetin ve ihsann ta kendisidir.

Tasavvuf tarihinde yeni ufuklar aacak derecede mrifet ve fikir sa-

hibi olduuna inandm, Hakk'a giden yolda sliki merkez olarak kabul edip halka hep rahmet olmaya alan Kmil insn TERZ BABA yo-lunda dost ile dost olmaya alalm.

Onun tadna ve seyrine doyum olmayan irfan sofralarn, gnl

kbesini ve Hakkat-i Muhammedi'nin ondaki gzelliklerini anlamaya ve yaamaya gayret edelim. Bunun iin de bizlere gerekten iiten bir kulak, gren bir gz, anlayan ve hisseden bir kalb vermesini; ilhi muhabbet ve sevgi ile yanmayan gaflet ehli kimselerin ekil ve merasim dindarlndan korumasn Rabbimizden niyaz edelim.

30/11/2000

Perembe

20

T E R Z B A B A K M D R ?

"Terzi Baba kimdir?" sorusuna cevap aramak, onu daha iyi ve ok ynl tanyp bilmek, hayat akn ve felsefesini renebilmemiz iin sizleri yaadmz zamann biraz gerilerine doru gtrmek istiyorum.

Tarih: 15 Aralk 1938 Yer: Tekirda Tekirda'n yerli ailelerinden olup da geimini iftilik ve baclk ya-

parak srdrmeye alan Sadk Ard Efendi ve Melek (Meliha) Hanm' n ortanca (ikinci) ocuklar dnyaya gelir. Orta hlli ve mtevazi bir ha-yat srdren bu aile yeni doan ocuklanna baba Sadk Efendi ile Melek Hanmn ortak kararyla "yiitlik, kahramanlk ve efelik" anlamna gelen "NECDET" ismini verirler.

Bylece Necdet, aabeyi Ahmet ve sonraki yllarda doacak olan

kardei Cevdet ile birlikte Ard ailesinin iindeki yerini alr. Yllar yava yava gemeye balar. ocukluk dnemini yaayan

"Necdet" artk yedi yana gelmi ve okula gitmeye balamtr. Okul dnemiyle birlikte onun doutan sahip olduu; asalet, gzellik, akl ve zeka stnl gibi keml olgunluk hlleri de kendisinde belirmeye ve grlmeye balam, gerek okulda gerek evresinde zeki, alkan ve gzel ahlkl oluuyla ilgi ve alka ekmeye balamtr. Hatta ondaki bu olgunluk hllerini gren baretmeni ve matematik retmeni onu okul arkadalarna rnek ve rehber renci diye takdim ederken, birlik-te oyun oynadklar ocukluk arkadalar ise, "yahu sen nasl bir o-cuksun? Bize hi benzemiyorsun, biz o kadar kfr ettiimiz hl-de senin azndan hi kfr duymadk," diyorlard.

O ocuk iken dier ocuklardan farkl idi. Genliinde de dneminin

genlerine benzemedi. Kklnde arkadalar hep bykler, yeti-kinliinde ise, hep genler olmutur.

lkokul yllarnn sonlarna doru ise, kendi i leminde dini duygular

ve fikirler, Allah ve Peygamber sevgisi olumaya balad. zellikle de Hz. Ali Efendimizin menkbelerini ve kahramanlklarn anlatan kitaplar okuyarak, onlara kar ilgisi ve muhabbeti artmaya balad.

Ya on ikiye gelip ilkokul dnemi bittiinde Necdet'in arzusu oku-

mak ve yksek tahsilli birisi olabilmekti. Ancak ailesinin o gnk art-larda (1950 Yl) imknlar yeterli olmadndan onu okutamadlar.

Geimini topraa bal olarak srdren babas Sadk Efendi ise

oullannn kendi mesleini devam ettirmelerini pek istemez, oullar bir sanat ve meslek sahibi olsunlar dncesindeydi.

21

Bunun zerine amcas Mehmet Efendi de bota gezmesin ve bir meslek sahibi olsun dncesiyle o dnemlerde gzde bir meslek say-lan terzilii" renmesi iin Tekirda'da Hseyin Kuymu (Kara Hseyin) adnda bir terzinin yanna Necdet'i rak olarak verir. Artk o-nun en nemli hedeflerinden birisi ine ile iplik arasnda geecek olan terzilik mesleini ok iyi renip iyi bir terzi olabilmektir.

Daha ilkokul yllarnda kendisinde balayan din sevgisi ve muhabbeti

de iyice belirmeye balam; daha ocuk yalarnda olmasna ramen be vakit namazn dzenli ve cemaatle klmaya zen gsterirken bir yandan da dini eitim ve retim almak iin Tekirda'n tannm imam-larndan olan ve o dnemde merkez iftlikn Cmii imam hatipliini yapan Ahmet Elita Hoca Efendiden Krn- Keriym ve dini bilgiler dersleri almaya balamtr.

Kalbi ok rikkatli idi. ocukluunun bu dnemlerinde, bir gn sa-

bah namazna kalkamad iin pe pee gn oru tutmak su-retiyle nefsini terbiye etmeye ynelmitir.

O, sabahlar ok erken saatlerde kalkar, abdestini alr, Krn- Ke-

riym ve ilgili ders kitaplarn eline alp, evlerine yaklak iki kilometre uzaklkta olan iftlikn Cmiine fecrin karanlnda yryerek gider, burada sabah namazn cemaatle birlikte eda ettikten sonra hocasyla o gnk Krn- Keriym ve dini bilgiler derslerini alrlar ve gnn ilk saatlerinde balayan mesi iin arda bulunan terzihane dkknna geri dnerdi.

ini ve mesleini severek yapyordu. ok alkan ve mrifetli oldu-

undan ksa srede terzilik mesleini ve inceliklerini renmeye bala-d. Terzilik mesleinde ilk ustas olan Hseyin Kuymu onda grd ka-biliyet, alkanlk ve gzel ahlk iin sk sk evresine "Bu ocuk bir cevher ve ok mrifetli" derdi.

yl alt raklk ve kalfalk dnemini tamamlad bu terzihane

dkknnda ustasnn da mterilerinin de sevgi ve muhabbetini kazan-mt. Terzihane dkknnn bir kesinde aslm olan zerinde u ms-ralann yazl olduu tablo onu ok etkilemiti;

Her seherde besmele ile alr dkknmz, Hazreti dris aleyhisselmdr pirimiz stadmz.

Her okuyuunda derun hisleriyle etkilendii bu msralann srrn ve hakikatini yllar sonra idrak edecektir.

Necdet'in bu hli ailesini de mutlu ediyordu. zellikle ocuklar iin

iradeli ve efkatli bir mrebbiye olan annesi Melek Hanm ise, olu Nec-det'in mtedeyyin ve alkan hli karsndaki sevincini ei Sadk Efen-diye, "Bu ocuk bizi de adam edecek" szleriyle ifade ediyordu.

22

Ald Krn- Keriym ve dini bilgiler derslerini epey ilerletince bu defa da yine Tekirda'n o dnemdeki mehur kraat imamlarndan olan merhum Behet Toy Hoca Efendiden kraat, huruf ve tecvit dersleri al-maya balad. Bu almalarn askere kadar srdrd. Kraat ve huruf derslerine devam ettii dnemdeki birka hatrat ise yledir:

[zel ve talim zere bir alma gerektiren bu dersleri iin, bir gece

evinin bir odasna kapanan Necdet, srekli olarak

u u u u a ba ba ba b 'a b2 a 'a b2 a 'a b2 a 'a b2 a yyyy a ya ya ya y a a 2 a a 2 a a 2 a a 2

euz billhi mine eytanir raciym bismillhir ahmnir rahiym

szn boaz talimi yaparak defalarca tekrar ediyordu. Misafirlikten dnerken kapnn nne geldiinde, onun sesini duyan annesi, olum Krn okuyacak onu sessizce dinleyeyim diye d kapnn nnde bek-lemeye balar.

Ancak hep ayn cmleyi tekrar ettiini duyunca da bir mddet sonra dayanamayp kapdan ieriye girer ve oluna da; Krn okuyacak-sn diye darda bekliyordum, arkas yok mu bunun? der.]

Gerek terzihane dkknndaki almalar gerekse dini bilgi ve ilimler

zerindeki almalar kk yataki bedenine ar gelmeye balamt. Nitekim o yalarda iken iinden evine gelip gece saat 12 civarnda yats namazn eda ederken ar yorgunluktan secde hlinde iken uyuyup kalm, dardan evine gelen babas Sadk Efendi onun bu hlini grn-ce heyecanl ve telal bir biimde acaba oluma bir ey mi oldu endi-esine kaplm, yanna gelip seslendiinde kendisinden cevap alnca, onun namaz esnasnda yorgunluktan uyuya kaldn anlayp rahatla-mtr.

Merhum Behet Toy Hoca Efendiden huruf ve talim dersleri ald

dnemlerde gerekli zaman ve meknn olmayndan dolay, sesli olarak da allmas gereken bu dersleri iin, o zamanki Orta Cmi mezzini olan ve Necdet'i ok seven Ali Efendi ona yle yardmc oluyordu. Her akam yats namaz klndktan sonra mezzin Ali Efendi cmi kapsn kilitleyip anahtar cminin dnda zel bir yere brakyordu. Gece 12 civarlannda i mesisini bitiren Necdet anahtar braklan yerden alp cmiyi ayor ve derslerini ancak byle alma imkn bulabiliyordu. Bazen de gecenin bu saatinde cmiyi amak kendisine zor geliyor ve biraz aadaki Paa Cmiinin dndaki son cemaat blmnde ders ya-pyordu.

Nitekim bir gece onun Paa Cmiinden gelen seslerini duyan gece bekisi, acaba cmide bir vukuat m var endiesiyle sessizce cmiye gelip bir sre Necdet'in banda durup tekrar oradan ayrlp gitmitir.

23

Yllar yava yava ilerleyip 1953 ylna gelindiinde Necdet'in ya 15 olmutur. 3 yl boyunca alt, raklk ve kalfalk yapt ustasnn yannda terzilik meslei adna renecei baka bir ey kalmaynca, bu defa rendii bu sanat daha da ilerletip gelitirmek iin ailesinin de iz-nini alarak stanbul'a gitmeye karar verdi.

stanbul'a gittiinde Beyolu'ndaki bir terzihane atlyesinde alr-

ken, babasnn ablas olan ve Bebek semtinde ikmet eden halas Rah-miye Hanmlarn evinde geceleri misafir olarak kalyordu.

Artk mcadelesi, gayesi ve gittike artan maneviyat ve dindarl olan hayat izgisi kendisinde olumaya balamt. O gnlerde (19 53) say deerlerinin hayatn ne kadar derinden etkileyeceini bilemi-yordu.

stanbul'da alt yaklak 1 yl zarfinda evinde geceleri misafir

olarak kald halas Rahmiye Hanmn ei olan ve tasavvufi bir yaam olan M. Nsret Tra'nn da ok dikkat ve nazarn ekmekte; enitesi, onunla konuurken srekli olarak "pehlivan" diye vgl hitapta bulu-nuyordu. Onun hakknda sylenen bu "pehlivan" sznn anlam daha sonraki yllarda ok iyi anlalacaktr. Bir mddet sonra da, i yerinin bulunduu caddeye Hseyin Pehlivan Caddesi ismi verilmitir.

Annesi Melek Hanmn da rzasyla stanbul'da 1 yl kadar kaldktan

sonra tekrar Tekirda'a geri dndnde ise, bu defa bayan terziliine yneldi. Zamannn deerini ve kymetini ok iyi bildiinden iinden son-raki bo zamanlannda ise, daha nceki yllarda Krn- Keriym dersleri ald hocasndan bu defa Arapa dersleri de almaya balad. Yine ayn dnemlerde Tekirda'da hafzlk almalarna balad, ancak zamannn yetersizlii dolaysyla bu almalar brakmak zorunda kald.

Bayan terziliini epey ilerletip kendi terzihane dkknn atnda

ya henz 18'dir. Bu yllarda babas Sadk Efendinin ani lm onu ve ailesini epey sarsmtr.

stanbul'da bulunduu dnemlerde evlerinde misafir olarak kald

halas Rahmiye Hanmn ei M. Nsret Tra Bey, ondaki zellikleri ve muhabbeti kefedince, onu bota brakmamak ve kendisine faydal ola-bilmek dncesiyle, kendi mridi olan ve ayn zamanda Fatih der-simlarndan ve Sleymaniye Ktphanesinin mdrln de yapan, Uki eyhlerinden Hazmi Tra Uki Efendiye gnderir. Hazmi Tra Uki Hazretlerinin huzuruna, elindeki tantm kadyla giden ve kabul edilen Necdet Ard Bey bylece tasavvufi hayata, yani gnl yolculuuna da balam oluyordu.

Mridi Hazmi Tra Uki Efendiye intisabndan sonra mcadelesi,

ilesi, fedakarl, riyzat olan tasavvufi almalarna balad. Frsat bulduka istanbul Fatih'te Keeciler Caddesindeki Bedrettin Derghnda ikmet eden mridini ziyaret ediyor, onun sohbetlerine itirak ediyor-du.

24

Bu ziyaretlerinden ve almalarndan ok memnun kalan mridi yine bir ziyaret esnasnda Necdet Bey'e u szlerle taltifte bulunuyor:

"Olum, iki eyinden memnun kaldm. Birincisi tasavvuf almalarna devam etmen, ikincisi ise, grdn (ta giyme ve Ihlas okuma v.b.) zuhuratlarndr.

Alm ve rif bir zt olan Hazmi Tra Uki Hazretleri haftann cu-

martesi gnleri ikindi namazn mteakiben de Beyazt Cmiinde Mes-nevi erif okutuyordu. Necdet Bey imkn bulduka cumartesi gnleri Tekirda'dan Beyazt Cmiine gidiyordu.

1958 Ylna gelindiinde ya 20 olan Necdet Ard Bey askerlik va-

zifesi iin Ankara'nn yolunu tutar. imdiki adyla Cumhurbakanl Muhafiz Alay Karargah Blnde 24 ay sren askerliini ifa eder.

Askerlii sresince meslei olan bayan terziliini epey gelitirmitir. zellikle de Ankara'da bu dnemde tant Paris Terzilik Akademi-sini bitiren, terzi Bekir Ceyhan'la birlikte uzun sre almalar yap-mtr.

Askerlik sresinin bitmesiyle birlikte geleceiyle ilgili olarak da karar vermesi gerekiyordu.

Ankara'da kalp mesleini srdrmesi iin kendisine cazip teklifler

sunulurken, onun hedefi ya stanbul'da kalmak ya da modann ve giyi-min merkezi olan Paris'e gidip mesleini burada srdrmek ve dnya apnda bir terzi olabilmekti. Bir mddet Franszca lisnn renme a-lmalar da yapt.

O dnemlerde bir karar vermesi gerekiyordu. Dnd ve tasavvuf

ynnn daha ar basmasyla Hak yolunu tercih edip terhisiyle birlikte Tekirda'a tekrar geri dnd. Hemen burada bir dkkn ap bayan ter-zilii almalanna devam etti. Zamanna gre ok iyi ve ileri derecede giyim rettiinden, ksa srede tannd. evre illerden gelen mterileri kendisine "Tekirda'n Dior'u" lkabn da takmlard. Bu arada as-kerlik dn ile birlikte tasavvuf almalarnn yannda Arapa, tefsir, hadis ve fkh derslerini de devam ettiriyordu.

Necdet Ard Bey bir gn terzihane dkknnda diki makinesinin

banda alrken bir hl ile karlayor. yle ki; alt diki makine-sinde yz duvara dnk iken birden duvardan Hazmi Tra Uki Haz-retlerinin silueti beliriyor. Bunun zerine hemen diki makinesini durdu-ruyor.

Mridi kendisine srekli "haydi olum, gayret olum... l ilhe illllah... haydi gayret" eklinde grnp bir mesaj veriyordu.

Bu hl getikten sonra t masasnn yanna giden Necdet Bey ilgin bir grntyle karlayor. O dnemlerde t iin mangal kmrleri kullanlmaktayd.

25

Yere doru baktnda beyaz yer karolarnn zerinde siyah kmr paralaryla ok ak bir ekilde izilerek yazlan,

(ayn), (ye) ve (dal) harflerinin olduunu grr. O anda bunlarn ne anlama geldiini bilemez. Ancak unutmamak

iin oradaki grnty bir kada yazar. Aradan ksa bir mddet geince mridi Hazmi Tra Efendiyi ziyaret

iin stanbul Fatih'teki, dergh olarak da kullanlan evine gider. Kapy aldnda Hanm Mride Anne kapy aar. eriye girip 5-10 dakika oturduktan sonra Necdet Bey Mride Ha-

nma, "Efendi Babam evde yok mu?" diye sorar.

Mride Hanm da ona, "Babanz sizindir yavrum" der. Necdet Bey bundan bir ey anlamaz.

Bir mddet sonra Mride Annesine "Efendi Babam daha gelmedi

mi?" diye tekrar sorduunda, yine "Efendi Babanz artk sizindir olum" cevabn alr. Bu ifadedeki maksat ve mny anlayan Necdet Bey, mridi Hazmi

Tra Uki Hazretlerinin vefat ettiini, yani btn tecellisine dnt-n anlar.

O anda ksa bir tefekkre dalan Necdet Bey Hz. Peygamberimiz b-

tn leme giderken Hz. Ebubekir ve Hz. mer'in syledii szler hatrna gelir.

O anda ok zgn ve deiik duygular yaayan Necdet Bey, alr-ken dkknda yaad hlet-i rhiyenin, mridinin rhunu teslim et-meden evvel kendisini son bir kez gayrete geirmek iin ziyarete geldi-ini idrak eder.

Bir mddet sonra "imdi biz ne yapacaz Mride Anne?" diye

sorduunda, Mride Hanm da, "Efendi Babanz yerine M. Nsret Tra'y b-

rakt. Emanetler artk onda. Sizler de bundan byle ona gide-ceksiniz," cevabn verir.

Tarikat- Aliyye-i Halvetiyye-i Ukiye'nin nemli ahsiyetlerin-

den biri olan; alm, rif ve fazl kiiliiyle tannan Hazmi Tra Uki, Necdet Bey'in tasavvuftaki seyr-i slkunda nemli bir yer tutar.

Mridinin vefatndan sonra o gnki hisler iinde kaleme ald ve

mridine olan sevgi ve muhabbetini anlatt, "Hazmi Tra'nn Huzurunda" adl iirini sizlere sunuyorum.

26

H A Z M T R A N I N H U Z U R U N D A Gitmitim bir gn Nsret Tra'ya, Gnderdi beni Hazmi Tra'ya. Yazd verdi elime bir kat, Sanki iinde bin trl at.

Gidip Fatih'e girdim derghna, Alp ieri oturttu yanna. Okudu elimdeki kad, zlen ayamn bayd.

Olum dedi, her gn unlar yap, Gittiin dnyadan hemen sap. Grnce o muhterem Hak dostu, O gnm bilsen ne hotu. Hadi olum Allah selmet versin, Yoluna gle gle gidersin. karma bizi sakn gnlden, Gaflette kalrsan ne gelir elden. Hazmi Tra ilk mridim oldu, hsanlar fakire ok boldu. Bir gn yine gittim derghna, Oturttu beni hemen karsna. Anlat bakalm grdklerini, Deerlendirelim hllerini. Anlattm tm grdklerimi, Bamdan geirdiklerimi. ki eye sevindim dedi bana, Bunlar anlataym sana. Biri unutmamsn bizleri, Dieri gitmisin hayli ileri. Okuturdu Mesnevi Bayezit'te Bir gn nasip oldu orda ziyarette. Anlatyordu hakikat-i Nuh'dan, Nasl kurtulunur o tufandan. Sanki u anda grr gibiyim, Rhaniyetini sezmi gibiyim. Bakyor sanki yazdklarma, Tebessm ediyor anlattklarma. Tekrar yine gittiimde dergha, Ulaamadan o padiaha.

27

Hacdan gelince pek hastalanm, Hemen rahmet-i Rahmn dalm. O anda sanki Sddk'n sz Muhammed ld ise Allah baki. imdi ne yapacaz? Dedim, Nsret Bey'e gideceksiniz dediler. Daha evvel dkknda alyorken, Sanki geldi karma duvar iinden. Coturdu beni Tevhid ile, Ben de atm o zaman bu ie. Sonra baktm yere lyd yazlm, Sanki bir el hat kazm. Anladm ki o an bayramm, Fakire ltfen vedaya gelmi.

Bu hadiseyi (tecelliyi) sonradan Necdet Bey, Nsret Efendiye anlatt-

nda, olum harften aaaa (IYD) meydana gelen bu kelime (bayram) demektir. O anda onun bayram yani Hakka vuslat imi, diye kendisine ifade ettiini bildirmitir.

N S R E T E F E N D Y E N T S A B I Hazmi Tra Uki Hazretlerinin vefatyla birlikte yerine halife olarak

brakt M. Nsret Tra Hazretlerine dier sliklerle beraber intisab eden Necdet Ard Bey iin seyr-i slkunun ikinci dnemi de bylece balam oldu.

stanbul Boazii Bebek Semtinde ikmet eden ve Devlet Deniz Yol-

larnda memur olarak alan M. Nsret Tra'ya iltihak ettikten sonra ise ok sk bir ekilde hem dnyaya hem de ahirete ynelik olarak a-lmaya balamtr. Sohbet gnleri ve kandil gecelerinde Tekirda'dan kalkp stanbul'a giderdi. Mridinin hanm halas olmas dolaysyla da daha sk ziyaret edip gryor ve sohbetlerine katlma imkn bulu-yordu.

Necdet Bey seyrinin bu blmnde mridi ile ok yakn olmaya

balar. Seyri ilerledike ufku ve idraki de alp geniliyordu. Arapa ve Tefsir derslerine almalar devam ederken riyzat ve dier nafile ibadetlerini de arttrarak srdryordu. Daha kk yalarda tutmaya balad ve uzun yllar devam ettirdii nafile orular onun yaamnda nemli bir yer tutar.

28

Haftann gnlerinin ounluunu, senenin gnlerinin yarsndan faz-lasn orulu geirirdi. Tasavvufta derviin kemle ermesinde nemli olan ve adna da Erbaiyn (Krk gn orucu pe pee tutmak) denilen riyzat orularn hayvani gdalardan arnm olarak uzun yllar tutar-ken, bir defasnda da erbaiyni pe pee tutmu ve nc erbaiynin son be gnn de iftarsz oru eklinde tutabilen nadir insnlardan biri olmutur.

1964 ylnda ise Necdet Ard Bey mridinin de iaretiyle akrabalk

balarnn da bulunduu stanbul'dan Nket Hanmefendi ile evlenir. Bu evliliklerinden zzet ve Ceml Cem adnda iki olu olmutur. ki ocuu-nun olaca kendisine ryada gsterilmitir.

Mridi Nsret Tra'nn Bebek'teki evi ayn zamanda dergh olarak

da kullanlmaktayd. Sk sk ziyaretine gidip onun sohbetlerine katlan Necdet Bey, baz gnler onun evinde kaldnda yaad duygu ve hislerini yle ifade ediyordu:

"Ziyarete gidip derghta kaldm gecelerde Nsret Babamn okuduu sabah ezanyla uyanr, abdestimi alp yanna giderdim. Beraberce namaz eda ederdik. Biz zikir ve sohbetimizi yaparken ev halk da kalkar, birlikte kahvaltlar yaplr, sonra herkes kendi iine giderdi. Bahar sabahlar Bebek srtlarnda Aiyan korulu-unda ten blbllerin sesiyle zikirlerimiz birbirine karrd. Gemi zaman olur ki hayali cihan deer.

Onun bu ifadeleri hayat ve hakikat ile dolu olduundan hayali bile

cihana deerdir. Kemalt sahibi, mrifetli rif bir zt olan M. Nsret Tra Efendi

Necdet Ard Bey'de grd cevheri ortaya karmak iin ok gayret gstermitir. Bazen bir gurup cemaate kendisini tantrken "En ok sevdiklerimizdendir," demesi ve "habib" mazharyla ona yaklamas gsterdii gayretin bir ifadesi olsa gerektir.

Onun yetimesinde byk emei ve faydas grlen kimselerden bi-

risi de mridinin hanm olan halas Rahmiye Annedir. Esasen onun hayatnda kadn byk yer tutar. Bunlardan birincisi

dnyaya gelmesine vesile olan bedeninin annesi Melek Hanm, ikincisi manevi terbiye alp Hakikat-i Muhammediyyenin kendisinde almasnda emei olan Rahmiye Annesi, ncs ise ei Nket Hanmdr.

ok uzun yllar mridinden feyz ve ilham almak iin Tekirda s-

tanbul arasnda adeta mekik dokuyan Necdet Bey bu almalarnn kar-ln da artk grmeye balamtr. 1972 ylnda seyr-i slkundaki derslerini tekmil tarik bitirmiti. "Tac erif mridi tarafindan 1979 ylnda kendisine giydirilmitir.

29

Seyr-i slkunda kemle erip, eminlik ve gvenilirlik vasflarn kazanan Necdet Ard Bey "lhi emaneti" de yklenecek duruma gel-mitir. Mridi M. Nsret Tra kendisine "Olum, sebeb-i vcudum (varlk nedenim) senmisin. Ben seni yetitirebilmek iin bu leme gnderilmiim" demitir.

Birok dervii, muhibbi ve 4 halifesi olan Nsret Tra Hazretleri m-

rnn son dnemlerinde, kendisindeki maddi ve manevi emanet-leri Necdet Ard Bey'e vermek sretiyle onu yerine halife olarak braktn aklamtr.

Kendisinin drt halifesi vardr;

Bakrkyl Ahmet AL Arnavutkyl Hseyin ANGI Kadkyl Sabri NEBOLU Tekirdal Necdet ARDI

1979 ylnda bu dnyadaki mrn tamamlayp, gnllerde derin

izler brakarak Hakk'a yrd. Onunla uzun yllar manevi yolculuk yapan halifesi Necdet Ard Bey

kendisiyle birlikte geirdii son kadir gecesinde yaad hislerini u iirinde dile getirmitir:

30

E Y H M L E S O N K A D R G E C E S

Bir Kadir gecesiydi o akam, Cmle yaran toplanmt o akam. Ne lemdi, ne lemdi o akam, eyhimle son Kadir gecesiymi o akam. Canlar toplanm sanki semada, Dergha gkten nrlar dolmada. Btn derviler hep yol almada, eyhimle son Kadir gecesiymi o akam. Pek konumuyordu, nk yorgun, Konuturuyordu canlar dalgn, Gecenin feyzi herkese yaygn, eyhimle son Kadir gecesiymi o akam. Bir vuslat ve gariplik hli idi, Ey canlar kadrinizi bilin dedi, Hepimize tek tek glmsedi, eyhimle son Kadir gecesiymi o akam. Yemee oturduk hep birlikte, Sofra-i maideden yedikte, Allah bize ltfetti dedikte, eyhimle son Kadir gecesiymi o akam. Balad zikri tevhid evk ile, Name name dkldler dile, Verdik canlar cokun sele, eyhimle son Kadir gecesiymi o akam. Ak Hseyin balad sze, Ayan oldu srlar kapal gze, Nasl geilmez bu hlde ze, eyhimle son Kadir gecesiymi o akam. Grmedi bir daha Kadir gecesi, Amma kadrin bilenlerin ycesi, Dmedi azndan akn hecesi, eyhimle son Kadir gecesiymi o akam.

M. Nsret Tra'nn vefatyla birlikte Tarikat- Aliyye-i Halvetiyye-i

Ukiyede yeni bir dneme geiliyordu. Tevhid ve irfaniyetin zirveye yerletii, muhabbet rzgrlarnn estii bu dneme "TERZ BABA d-nemi" adn veriyoruz.

31

Necdet Ard Bey'in bu seyr-i slku ayn zamanda kendisinin olgun-lama devresidir. Bundan sonra ise onun yksek maksad slm dininin zne uygun olarak yaamak ve yaatmak, insnlar cehlet, taassub ve tutsaklktan kurtarp insnlk, medeniyet, hrriyet nrlaryla ycelt-mekti. Zaman iersinde bu hasletlerle hayatn srdrd.

Bu arada sizlere terzi babamn anlattklarndan Hazmi ve Nsret ba-

bamlar hakknda da ksaca bilgi sunmaa alacam. Hazmi babamz aslen Malatyann Arapkir ilesinden imi, genliin-

de Erzuruma ilim tahsili iin gitmi orada bir efendiye dervi olmu, sonra tahsilini ilerletmek iin stanbula gelmi, bir mddet sonra Kasm-paadaki Uki derghna giderek Mustafa Sf efendiye intisab etmi, gzel bir seyr-i slk neticesinde derslerini bitirmi ve Mustafa Sf ba-bamz kendisinde grd kemalt zerine hayatta tek kz olan Mri-de hanmla evlendirmi ve kendisine onu da halife yapm. Bir de Ceml Efendi isminde olu varm.

Hazmi efendimin bir ok iir ve makaleleri olduu halde Terzi Baba-

ma ulaan sadece Hz. Peygamber Efendimize yazm olduu bir iiri kalm, ben de onu kendisinden buraya ilve etmek iin msaade iste-dim, bu iiri daha evvelce Terzi Babam Divannda da yaynlam idi. Yeti diye balayan, buram buram muhabbet kokan iiri yledir.

Kendileri hakknda daha geni bilginin Hseyin Vassaf Efendinin

Sefine-i Evliya kitabnda bulunabileceini de ifade etmitir.

Y E T

Ey goncai ba' safa, ey virdi handanm yeti. Ltfn senin derde deva, ey derde dermanm yeti. Dolmu gzm gynm senin aknla, ey nazl gzel.

Sensiz cihan neylerim, ey munisi canm yeti. tim gznden bir kadeh, akn arabn mest olup.

Aylmazam ta hare dek, ey mesti emanm yeti., Ey tuti'i skker deher, nutkun verir bu cisme can.

Kurb'an yolunda ba can, ey mah' tabanm yeti. Nr' Cemlin em'ine pervane ve yand gnl,

Akndan ayrma beni, ey em'i tabanm yeti. Dil blbl feryad eder, alar durur amu seher.

Bekler ol canandan haber, ey can'u cananm yeti. Ey goncai ba emel, ey hsn an bi bedel.

Ey Hzminin leyls gel, sultan habanm yeti.

32

Kitabmzn Grlen Kerametler blmnde daha baka bilgiler vardr. Hazmi Babamn kabri, Mustafa Sf efendi ile birlikte Kasmpaa Feriky Helvac bac kabristanndadr. 1882 - 1960 yllar arasnda ya-am. Mustafa Sf Hazret ise, 1925 ylnda vefat etmitir. Hazmi Ba-bamn ve mride annemin hi ocuklar olmam.

Nsret Babamn, babas kol aas smail efendi, annesi ise ahinde

hanm imi. Terzi Babam anlatmaya devam ederek, Rahmiye Annemin bildirdiine gre, kol aas smail efendi kk ocuk yalarnda Bulga-ristann Kzanlk blgesinden ailesi ile birlikte oradaki dzenlerinin bo-zulmasyla yola karlar hava souk ve karldr, kk kafile yerlerinden acele olarak byk bir tella ayrlmak zorunda kalmlardr. Bu zorlu yolculuun bir yerinde kk smaili kaybederler ve bir daha bulamaz-lar.

Bu arada kk smail de o kargaa arasnda yolda yalnz bana

karlar iinde kaybolmu ne yapacan bilmez korku ierisinde ve mit-siz bir halde iken, arkadan gelen Trkiyeye doru yola km olan ba-ka bir kk kafile, karlar ierisinde korkudan ne yapacan bilmez al-ar bir durumda olan kk smaili yolda bulurlar ve onu da yanlarna alarak hzla yollarna devam ederler, ancak bir daha smailin ailesini bu-lamazlar. Bylece kk smail o ailenin bir ocuu olmu olarak yan-larnda kalr.

Bu aile Trkiye ye gelince evvel belirli bir mddet Tekirdanda is-

kn olurlar daha sonra da stanbula gidip Kasmpaaya yerleirler. Te-kirdanda oturduklar srada bir ok ailelerle tanrlar, bunlardan biri de Aydodu Mahallesi abanolu bayrnda oturan Kk Ahmet l-kab- ile tannan ve hanm Emine hanm olan ailenin de bykleri ile ta-nrlar.

Daha sonralar kk smaili Kasmpaada Nalnc yokuunda a-

hinde hanmla evlenmi kol aas smail efendi olarak gryoruz. Onla-rn bu evliliklerinden 1903 senesinde Nsret isminde bir erkek evltlar ve (1917) senesinde Fatma Nafize isminde bir de kz ocuklar dnyaya gelir.

Nsret (18) yalarnda iken annesi ahinde hanm onun hakknda gzel bir r'ya grr.

(Bu r'ya kitabmzn ileriki, ilgili sayfalarnda belirtilmitir.) Bunun zerine smail efendi gen Nsret-i yanna alarak yine Ka-

smpaadaki, Uki derghna giderler ve orada Postniin olarak oturan Mustafa Sf efendiye dervi olarak, size bir Uki gl getirdim, diyerek teslim eder gen Nsretin bylece btn yolculuu balamtr.

Daha sonra kol aas smail efendi ailesi ile birlikte, yine Kasmpa-ada, Hac Ferhat Mahallesi Karanlk eme kmaznda aldklar eve ta-nrlar.

33

Bu arada gen Nsret, deniz yollarnda greve balayarak denizci olmu ve gemilerle seferlere karak hayatn bylece srdrr hale gel-mitir.

Devir sava yllar olduu iin herkesler gibi onlar da olduka sknt

iindedirler. Nsret efendi (25) yalarna geldiinde ailesi onu evlen-dirmek ister ve daha evvelce Tekirdanda ikmet ederek tanm ol-duklar Kk Ahmet efendinin de (4) ocuundan ikincisi Rahmiye ha-nm isimli kz ocuklardr. smail efendinin ailesi Kk Ahmet efendi-den kzlar Rahmiye hanm, oullan Nsret efendiye e olarak isterler ve talepleri kabul edilir. Bylece Rahmiye hanmn hayatnda da yeni bir sayfa alm olur.

Bu mtevazi aileye gelin olarak giden Rahmiye hanmla Nsret

efendi ok uyumlu ve saadetli bir hayat srmee balarlar, bu bera-berliklerinden (1928) senesinde Nriye isimli bir kz ocuu ve (1930) ylnda da Recai isimli bir erkek evltlar dnyaya gelir.

Nriye hanm (1950) senesinde Ali bey ile evlenir. Recai bey ise

(1962) senesinde Nimet Hanm ile evlenirler. Nuriye hanmn Betl ve Gnl isminde iki kzlar, Recai beyin ise, Armaan ve Murat isimlerinde iki oullar olmutur.

Nriye hanm ve ei Ali bey bir trafik kazas neticesinde (1986) y-

lnda birlikte vefat etmiler, Recai bey ise (2001) ylnda rahatszlanarak vefat etmitir. u anda her ikisininde evltlar ve torunlar hayattadrlar.

Bu arada Nsret efendinin kz kardei Fatma Nafize hanm (ki Terzi

Babann halas olacaktr) ise, Kasmpaada komularndan olan mhen-dis Muammer beyle evlenmiler, mhendis Muammer efendi bir kalp krizi neticesinde (1977) senesinde vefat etmitir.

Nafize hanm ise ondan sonra epey bir zaman daha yaayarak

(2000) ylnda vefat etmitir, kendilerinin Nilfer isminde bir kzlar var-dr.

Biz yine zet olarak Nsret efendiye dnelim. Dnya ve ahiret ile-

rini birlikte gtrmee alan Nsret efendi bu arada Hakk'a yryen Mustafa Sf efendi, hilfetini ve emanetlerini damad olan Hazmi efen-diye devretmi, tekke ve zaviyelerin kapanmas ile Uki dergh da faaliyetlerine son vermek zorunda kalmtr.

Hazmi efendi zamannda dergh, bilindii gibi Fatih Keeciler Cad-desinde bulunan Mahmud Bedrettin derghna nakledilmitir.

Hazmi efendi Babam ok alim, fadl ve arif bir zat idi. Bylece Nsret efendinin istikameti de dier derviler gibi, Fatih Ke-

eciler Caddesi olmaa balamtr.

34

Seneler gemekte Nsret efendi de her gn biraz daha olgunla-maktadr, nihayet derslerini bitiren Nsret efendi, bunun sevinci ile, Erler demine destur alalm diye balayan ilhisini yazmtr. Bu il-hi Televizyon ve Radyolarda eksik ve birazda deitirilerek okunmakta-dr, asl ise yledir.

E R L E R D E M N E Erler demine destur alalm. Pervaneye bak ibret alalm. Akn ateine gelbir yanalm. Dost, dost, dost, dost. Devrane uyup seyran edelim. Eyvah, vah, vah, vah demeden ALLAH diyelim. L ilhe illllah, La ilhe illllah. L ilhe illllah, H. Gnler geceler durmaz geiyor. Sermayen olan mrn bitiyor. Blbllere bak feryad ediyor. Ey gonca al mevsim bitiyor. Dost, dost, dost, dost. Devrane uyup seyran edelim. Eyvah, vah, vah, vah demeden ALLAH diyelim. L ilhe illllah, La ilhe illllah. L ilhe illllah, H. Aksan eer gel birleelim. eyhin izine yzler srelim. Ta fecre kadar zikreyleyelim. Feryad edelim efgan edelim. Dost, dost, dost, dost. Devrane uyup seyran edelim. Eyvah, vah, vah, vah demeden ALLAH diyelim. L ilhe illllah, La ilhe illllah. L ilhe illllah, H.

35

Ey yolcu biraz gel dinle beni. Kervan yryor sen kalma geri. Nsret denilen derya gezeri. Hatmetti bu gn seyru seferi. Dost, dost, dost, dost. Devrane uyup seyran edelim. Eyvah, vah, vah, vah demeden ALLAH diyelim. L ilhe illllah, la ilhe illllah. L ilhe illllah, H. Diyerek bu ilhi son bulmaktadr.

Nihayet dnyadaki gnlerini Hacc dnnden ksa bir sre sonra

sona erdirerek tamamlayan Hazmi Tra efendi Hz. (1960) senesinde Hakk'a yryerek yerini ve emanetlerini Nsret Efendiye brakmtr.

Kendisi hakknda kitabmzn grlen kerametler blmnde ayrca izahat ve bilgiler gelecektir.

Bylece Nsret Efendinin Halifelik dnemi balamtr. Rahmiye hanmn guatr rahatszl olduu iin, doktorlarn deniz ha-

vas olan bir yerde yaamalar gerektiini bildirmeleri zerine, (1950) senesinde Nsret Efendi ailesi ile birlikte, boazda Kk Bebek semti, briktar sokak No 4te aldklar eve Kasmpaadan nakli mekn ederek oraya yerlemilerdir.

Bylece Nsret Efendi Hilfet grevini bu Dergh evde (1979) ylna

kadar srdrmtr. Bu tarihte Hakk'a yrmesiyle Hilfetini ve emanetlerini Necdet

Efendiye devretmitir.

Bylece greve balayan Necdet Efendi, Rahmiye annemin vefatna, (1981) ylna kadar sohbetlerine burada devam etmi, daha sonra soh-betlere Fndkzade semtindeki Mesrure hanmn evinde devam edilmi-tir. Bu hususta kitabmzn sohbetleri ve yerleri bllmnde daha fazla izahat olacaktr.

Nsret Babam ve Rahmiye annem, vasiyetleri gerei, Pendik, Soanlk, Dolayoba, Yayalar ky kabristanlna defnedilmilerdir.

Nsret Babamn kitaplar: 1. Divan. 2. Vecizeler. 3. Tasvvufta ak ve gnl. 4. Esmal Hsna. 5. Rah- ak. 6. Mektuplar, ve dier yazlar. 7. Ayrca yaynlanmam bir ok iirleri de vardr.

36

Terzi Babam, Nsret Babamn, byk Arif ve sonsuz Hakk muhab-betlisi zarif, kmil bir zat olduunu bizlere her zaman ifade eder, onu ve Rahmiye annemi rahmetle yadeder idi.

Rahmiye annemin ailesinin Tekirdal (4) ocuk sahibi Kk Ahmet

ailesi olduunu belirtmitik. Bu ailenin en byk ocuu Emin Efendi, onun k Rahmiye Ha-

nm, onun k Sadk Efendi, ve en kkleri ise, Mehmet Efendi idi, diye devam eden Efendi Babam;

Emin Efendinin (yani byk amcamn) 2 erkek, 1 kz; Rahmiye hanmn (yani halamn, yani annemin) 1 kz, 1 erkek; Sadk Efendinin (yani Babamn) 3 erkek; Mehmet Efendinin (yani kk amcamn) ise, 1 kz, 2 erkek evltlar

olmutur. Onlarn da torunlar vardr, diye ilve ederek bizlere bildirmitir. Kk Ahmet ailesinin (3) nc ocuu olan Sadk Efendinin Ahmet,

Necdet, Cevdet, isimli ocuundan (ortancas) olan kendisini (Necdet beyi) Nsret Efendi, yerine brakarak Hilfetini ve emanetlerini, (ki Tac- erif, Cbbe, Kemer, baz evraklar ve duvar hals Yasin-i eriftir,) ona tevdi etmitir.

Bu vesile ile de o kanaldan gelen Hilfet Tekirdana gelmitir. Bu hususlarda daha geni bilgiler ileriki sayfalarda gelecektir. Bylece Terzi Babam Nsret Babam ile hem zahir hem de batn ba olduunu biz-lere bildirmitir.

37

U L U D E R G H I N A G E L D M Gnllere muhabbet veren Ab- hayattan iiren Kullar padiah eden Ulu derghna geldim

Bakan gzlere nr saan Minaremin kandillerini yakan Gizli hazinenin srlarn aan Ulu derghna geldim...

Krnda ad olan... Kbede kaps bulunan... Girenlere ikram olunan... Ulu derghna geldim...

13.03.1999 . H. U.

B U Y O L K M N ?

Bu yol; Onsekizbin lemi seyrn edenlerindir. Bu yol; Hak yolunda cann verenlerindir. Bu yol; Cmle varl sinesine gmenlerindir. Bu yol; Uki glne sz verenlerindir.

Bu yol; Rabbimin dn hitabn duyanlarndr. Bu yol; Nefsini gtrp kurua satanlarndr. Bu yol; Gafletten uyanp srra ulaanlarndr. Bu yol; Terzi Babaya gnl verip de, gnlde dolaanlarndr.

Bu yol; Kzldenizi geip Firavunu boanlarndr. Bu yol; Vatanndan uzaklap da sla hasreti ekenlerindir. Bu yol; Dikeni seven, derdi bilen, tuzaklar grenlerindir. Bu yol; Varlk bendini geip, yoklua erenlerindir.

Bu yol; Toprak gibi inenipte hayat verenlerindir. Bu yol; Erenlerin dergahnda Edep Ya H diyenlerindir. Bu yol; hrma girip te tavf edenlerindir. Bu yol; NECDET'N ZN BLPTE, HAKKA SECDE EDENLERNDR.

30/03/1999 . H. U.

38

T E R Z B A B A D N E M

Deerli okuyucum, Bizler hayatmzda btn ihtiyalarmza kfi gelecek tam bir rnek

ahsiyete srekli muhta durumdayz, insnolu ftrat gerei de daima ideal ve rnek ahsiyetler arar. Bazen de bu yolda hatalara bile de-bilir. Bu yzden, yaptmz uzun, derin ve dikkatli bir aratrmann ar-dndan sizlere gerek rnek ahsiyetlerden birisini gstermeyi kendime bir vazife addediyorum.

Terzi Baba dnemiyle onun hususiyet ve zelliklerini tanyp kavra-

yabilmemiz iin, ahsiyet ve kiiliinin topland "NECDET" ismi ze-rinde bir miktar durup, bu ismin hakikat ve mahiyetini izah edip, baz aklama ve bilgiler vermek istiyorum. Zira bu bilgiler sadece buras ile snrl kalmayp kitabmzn dier blm ve izahatlarnn daha iyi anla-lp idrak edilmesinde siz deerli okuyucularmza yardmc olacaktr.

Bilindii gibi her ismin bir mahiyeti ve deiik tezahr vardr. Peki "NECDET" isminde hangi hakikat ve tezahrler bulunmakta-

dr? Her bir kelime, dellet eyledii mnnn o srette meydana

geliinden baka bir ey deildir ve mn, o sretin rhudur. u hlde cismi Necdet, bu lemde zahir olan Allahu Teal'nn

kelimelerinden bir kelimedir. Ve onun dellet eyledii mn da rh-u Necatidir. "Necdet" (lgatta) kahramanlk, yiitlik, efelik gibi anlamlara

gelmektedir. Necattan gelen bir isimdir. Yani Necdet'in asl Necattr. Necat ise; kurtulu, kurtulua erme, hals olma, selmete er-

me gibi mnlara gelmektedir.

Krn harfleri ynnden "Necdet"in yazln incelediimizde;

nun, xxxx cim, dal, pppp/ te harflerinin yan yana yazlndan ibaret olduunu uuuu (necdet) gryoruz. "Necdet" ismini oluturan bu harfleri btini ynleriyle ele ald-

mzda ise yle diyebiliriz.

39

uuuu "Necdet" (nun) Nr-u ilhi xxxx (cim) Ceml-i ilhi (dal ) Delil-i ilhi pppp/ (te) Tevhid-i ilhi

O hlde "Necdet"; Nr-u ilhide Cemlllahn tevhid zere bilinip seyredilmesinin delilidir.

Necat ise; btn mertebelerde Hakikat-i Muhammed-i zere kur-

tulua erdiren, selmete gtren demektir. Burada aklmza hemen yle bir sual de gelebilir: Necdet ismini tayan binlerce ahsiyet vardr. Bu ifadeler onlar iin

de geerli deil midir?...

Bu suale cevabmz yle olur: Uzun, derin ve dikkatli bir almamz neticesinde anladk ki; btn

Necdet'ler byledir. Ancak onlarda bu zellik btnda kaldndan zahire kamamtr.

Nasl ki Cenb- Hakk'n rahmeti gazabnda gizli ise... Kadir Gecesi gecelerin iinde gizli ise... evliyas da halkn arasnda gizli olduu gibi...;

Necdet de Necdet'lerin iinde gizlenmitir, diyebiliriz. Krn- Keriym'de "Necdet" ismi mstakil olarak zikredilmemekle

birlikte, onun asln oluturan Necat Kelimesi ise 40.nc srenin 41.nci yetinde yle gemektedir:

v v v v a a a b b TQa a a b b TQa a a b b TQa a a b b TQ # 6b# 6b# 6b# 6b a a a a a a a a mmmm ve ya kavmi maleyi edukm ilennecati ve teduneniy ilennari "Ey milletim, ne tuhaftr ki ben sizi necat (kurtulu) a

aryorum. Ancak siz beni nar (ate) a davet ediyorsunuz. Bu konuyu ileriki blmlerimizde daha deiik bir biimde izah ede-

ceimizi belirtip Terzi Baba'nn ahsiyet ve kiiliine dnmek istiyoruz.

40

T E R Z B A B A N I N

A H S Y E T ve K L

Boyu orta boyludan biraz uzunca olup, beyaz tenli toprak renkli, or-

ta uzunlukta aklam sakal, parldayan yz ve btn vcuduna akse-den bir gzellii vardr. Dikkatli bakan herkes ondaki bu istisnal he-men sezebilir.

Daima parlayan ve kendisi glmedii hlde bile glmseyen bir vec-

hi vardr. Btn hareket ve davranlar sertlikten ve kabalktan uzak, yumuak (incitici olmayan) ve zriftir. nsnlarla muamele ve ilikile-rinde hi kimseyi skmayan, tevazu ve sevginin gzelletirdii asil bir grnm vardr.

Konumalar teker teker dklen inci taneleri gibidir. Konumaya

balad zaman bir deer ve kymet kesilir, skt ettiinde ise, kendi-sinde bir tefekkr hissedilir. Yksek sesle konumaz, kt sz syle-mez, kimsenin szn kesmez, knayan ve hata arayan zellii de yok-tur.

Sz sylediinde ak, anlalabilir ve mn btnln koruyan

gzel bir slpla konuur. Szlerini tekrar etme ihtiyac hissetmez. Rastgele hibir sz sylemez. Bazen konumalar arasnda glmseyip ltife yaparak konuya dikkat ekip baka anlamlar kazandrr. Genelde ondan kan szleri ezberlemek de ok kolaydr.

Onu grp ahsiyet ve kiiliine yakn olduunuzda "z szne

ne kadar mutabk birisi" diye de dnp deerlendirebilirsiniz. Onun beeri ilikilerinde hep samimiyet, gvenilirlik, tevazu, sadelik, nezaket ve sayg vardr.

Onu hep yn verici, yol gsterici, uyarc, sakndrc ve sevindirici

zellikleriyle tanrsnz. Onun bu arlar mn leminden kopup gelen sadk bir sestir. Terzi babam ayn zamanda efkatli bir baba, iyi bir aile reisi, rnek bir e ve arkada, kendi ilerini kendisi grp bakalarna yk olmadan hayatn srdren birisidir.

O, alar kucaklayan; daima tazeliini, gncelliini ve gzelliini

koruyan, insnlar hep mirc izgisine doru eken, bilimsel ve teknik gelimelerle de ters dmeyen birisidir. Onun sunduu t ve ilkeler, hep aranlan, hissedilen zelliklerdir.

O, yksek idrakleri bize yanstan bir ayna; asalet ile cmertliin, le-tafet ile nezaketin, tevazu ile edebin, ksaca insnlk denilen yksek de-erlerin, tekamln ve gzel ahlkn rneklerinden birisidir.

41

Bir ksmn sayabildiim bu zellikler insnlarn onu sevmelerine se-bep olan gzelliklerinden bazlardr. Biz bu vasflar onun ahsiyetinde gyet ak net izgilerle ve de renkleriyle grmekteyiz.

Terzi Babamn Hakk yolunda bilin, hakikat, keml hayranlk, ih-

tiam, ak ve gzellikler vardr. Ona doru yaklatka heyecannzn arttn, kendi kabnza samadnz, tatnz hissedersiniz (Azamet ve Kibriya tecellisi).

Yaklatka da onun sevdas sizi gafletinizden hemen uyandrr. Ya-

va yava onunla dolu bir atmosfere girip, onun sizinle olduunu kalbi-nizde, aklnzda, tefekkrnzde, bedeninizde duymaya balarsnz. Git-tike derinlie doru iner, indike hayret ve hayranlnz artar. Onun heybetinin arln anbean grp nefeslerinizi tutup, gzlerinizi krp-maya bile cesaret edemezsiniz.

Gz yalarnz iinize akarken "Ben sana mecburum ve muh-tacm" ifadelerini dile getirirsiniz. nk buras onun haremidir. O yle bir hedeftir, ki hep bir gaye olarak kalr.

Terzi Babamn hayatn ve kiiliini incelediimizde, bir zellii hep

n plnda gryoruz. O da almak ve almak yine almaktr. Ken-disi iin olmayan bir dnyas ve yaam vardr onun... Sanatyla imnn btnletirip zamannn byk bir ksmn ine ile kuma, kat ile ka-lem arasnda geirmitir.

Tekirda'daki terzihane dkkn ise, kendisinin daha kolay buluna-

bilmesi iin bulunduu mekndr. Bu mekndaki vakitlerinde kendisi -mr boyu hem bedenlere, hem de rhlara elbiseler dikmekle megul ol-maktayd.

Diktii bu elbiseleri ise, kiilerin zelliine gre bazsna dar, bazs-na bol yapmaktayd. Kim ki bu elbiseden giyme gayretinde olursa, ite o keml ehli olabilirdi.

Onun sanatnn bayan terzilii olmasnn hikmeti ise, avama

kar kendisini onunla perdeleyip gizlemesi ve de mr boyu nefs mcadelesine devam etmesi iindir.

O sreten temiz ve pak olduu kadar ahlken de li ve kemlatn

zirvelerindedir. Onun vechine doru baktnzda sevmemeniz mmkn deildir.

nk ilhi ceml hep zuhurdadr. Sddklk, rza, inyet (Allah'n sekin kullarna verdii mutluluk), ihls, takva, hilm, edep ve mrifet onunla zdelemi nrani hllerdir. Onunla birlikte ol-mak kalplere, gnllere huzur, safa, rahatlama ve ferahlk vermektedir.

tahallku bi ahlk- raslllah - Allah Raslnn ahlkyla

ahlklanma srr ve tecellisi kendisinde grlmektedir.

42

Onun gnlne girebilenler ise, hep huzur, emniyet, skn ve gven iinde yaamaya balamlardr. ve hazel beledil emiyn srr ve te-cellisidir.

alt terzihane dkknnn kaps her zaman herkese ak tutul-

mu, "yanmza edep ile gelenlere biz de edep ile muamele ede-riz. Bu kapdan ieri herkes girebilir. Esas olan ise, gnl kap-sndan ieriye girmektir." szleri onun hayat dsturlanndandr.

Onun sa elini ve avu iini pmek ise, Hacerl Esvedi pmek

ve istilm etmek (selmlama) bad' yenilemek ve ahde vefa gs-termektir.

Bunu nasl izah edersiniz diye sual olunduunda, yle aklayabili-

riz: Nasl ki hacca gidildiinde tavafa balayabilmek iin tavafin artla-rndan birisi de Hacerl Esved izgisine gelip Hacerl Esved'i pmek veya imkn dahilinde deilse uzaktan selmlamak gerekir;

nsn- Kmil de Allah'n beytidir. Dolaysyla O'na doru mi

rc yolculuu yapabilmek iin edep dairesine girip sa elini pmekle yo-la girilir. nk nsn- Kmil'in eli, Hacerl Esved mesabesinde, Hacer l Esved de, Allah'n eli mesabesindedir. *(9)

Raslllah (s.a.v.) Efendimize veliler hakknda bilgi sorulduunda

"Onlar grlnce Allah hatrlanr," buyurdular *(10) Mehur Yahudi almlerinden Abdullah Bin Selm Hazreti Peygambe-

rimizin (s.a.v.) mbarek yzn grdnde Bu yz yalanc ola-maz, diyerek mslman olmutur. *(11)

*(9) Hz. Ali'den nakledidiine gre; Hacerl Esved, Bezm-i

Elest'te Allah'n bu tr insnlardan kendisini Rab olarak tan-malar ynnde ald sz iinde tamakta olup ondan bu ahde vefa gsterenler lehinde, kyamet gn ahitlikte bulunmas is-tenecektir. (Erzak l, Sheyl 273 slm Ans. C: l 14)

Dier bir hadiste ise, Hacerl Esved'e dokunmak, Rahmn'n sa eline dokunmak gibidir, (bn-i Mace, Menasik 32 El Hindi XII 219)

Ktb- Sitte dndaki baz hadis kitaplarnda ise, "Hacerl Esved'in yeryznde Allah'n sa eli olduu, onun vastasyla kullar ile musafaha ettii, Hacerl Esved'e dokunann Allah'a bad etmi olaca anlatlr. (Heyseni III 242 Mttaki El Hindi XII 219 slm Ans. Cilt: 14)

*(10) bn-i Mace *(11) Asr- Saadet Cilt III S.784

43

Byk insn Peygamber Efendimizin yaamndan aktardmz bu -zellikleri onun izinden yryen Terzi Babamn ahsiyet ve kiiliinde bulmaktayz. Onun hayat felsefesi muhabbet ve mrifet zerine kurulu-dur.

Yce Rabbimizden bizi sevdikleriyle ve nimetlendirdikleriyle yolda

yapmasn niyaz ediyoruz. Amin.

44

S O H B E T L E R ve Y E R L E R

rad ve tebliin en nemli faaliyetlerinden birisi de Asr- Saadetten gnmze dein devam eden sohbetlerdir. "Beraber bulunma, gr-p konuma" gibi anlamlara gelen "Sohbet"i insnlar gayeye ula-tran en mhim vasta olarak da dnebiliriz.

Sahabe cehlet karanlklanndan yce makamlara Hz. Peygamberi-

miz (s.a.v.) in sohbetlerine devam ederek ulamlardr. zellikle de Medine'de Mescid-i Nebi sofasnda ikmet eden; devaml olarak soh-bet, ilim, riyzat ve ibadetle megul olan; btn ihtiyalar da Hz. Pey-gamberimiz tarafindan karlanan "Ashab- Suffa" slmn rhi haya-tnda ok derin izler brakmtr.

Bunlar hayatlarn Hazreti Peygamberimizle birlikte geirmeye ada-

m, yola ktklarnda dahi ondan ayrlmam, yaay ve davranla-ryla da slm tasavvufu iin bir ehemmiyet oluturmulardr.

"Ben bir muallim olarak gnderildim. Kiinin duyaca hik-

metli bir sz, bir yllk nafile ibadetten stndr," diyen Peygam-berimiz, sohbetin nemine dikkat ekerken; "Bir rifin huzurunda bir saat kalmak, 70 yllk nafile ibadetten stndr," diyen gnller sultan Hazreti Mevlna da yine sohbet konusuna dikkat ekmektedir.

Gnmz insnnn irad ve sohbete olan ihtiyac ise her zamankin-

den daha fazladr. nk irad ve sohbet hayatn gereidir. Dinimizin gzelliklerinin yaylmas ve yaanmas, slm insn olabilmek ancak bunun ile mmkndr. ln ortasnda susuz kalm olan bir kimsenin suya ihtiyac ne kadar mhim ise, gnmz insnnn da gerek sohbe-te ve irada olan ihtiyac o derece mhimdir.

Bu ksa izahat ve aklamalardan sonra Necdet Ard Uki Efen-

dimizin sohbetlerine gemek istiyorum. Esasen o, sohbet kelimesi ve meclisleriyle daha kk yalarnda iken tanmtr. Henz 15 yala-rnda Krn kursunda renci olduu dnemlerde, kendisine Krn- Keriym ve dini bilgiler dersleri veren hocasnn retmi olduu bilgile-rin halka ve cemaate gsterilmesi iin ve de tevik edilmesi maksadyla bir Cuma gn hocas; "Olum Necdet, oturduun yerden bizden renmi olduun bilgileri cemaate anlatver," der.

Bunun zerine o da bulunduu yerden cemaate hitab etmek sre-

tiyle rendii bilgileri anlatmtr. Bu onun sohbet ve hitabet yolundaki ilk admdr. ahsiyetinde reh-

ber ve yol gstericilik, mklleri halletme gibi vasflar olduu iin seyr-i slkunu srdrd yllarda da evresinde hep dostane arka-dalar ve guruplar olmutur.

45

Onun hayatn incelediimizde, dnyevi alma yn de dahil, za-mannn ok byk blm sohbet ile ve de bunun yapld meclis-lerde gemitir. Ona gre ancak sohbet ile elde edilen irfaniyet rabet edilen deerlerin en ereflisi, kazanlan cevherlerin en erdemlisidir.

Seyr-i slku ilerledike konuma, insnlar etkileme ve de irad

zellii de gelimitir. Mridi Nsret Tra hazretlerini ziyarete gidip evinde misafir olarak kald gnlerde ise, gerek ev halk, gerekse ev-reden gelen misafirlerle yapt sohbet ve konumalar mridinin han-m ve ayn zamanda halas olan Rahmiye Hanm derinden etkiledii iin, memnuniyetlerini "Olum, yine bizleri neelendirdin," ifadele-riyle dile getiriyordu.

1979 ylnda mridi Nsret Tra'nn vefatyla birlikte ilhi emaneti

(halife) ve sorumluluu stlendiinde 41 *(13) yanda olan Necdet Ard Uki Efendimiz mridinin Bebek'teki dergh olarak da kullan-lan evinde sohbet ve irad faaliyetlerini kald yerden devam ettir-mitir.

Bebek'teki bu tarihi evde iki yl boyunca devam eden sohbetleri, ge-

rek Rahmiye Hanmn vefat gerekse evin satlmas dolaysyla sona er-mitir, ihvann dalmasna ve sohbetlerin sona ermesine gnl raz ol-mayan hanm dervilerden Mesrure Hanm, Fndkzade'deki evini Allah rzas iin bu hizmetlerin devam ettirilmesi ynnden teklif etmitir.

Bu teklifi dnp olumlu bulan hazretimiz, bundan byle stanbul

ve evresindeki mntesipleri iin Fndkzade'deki bu evde ok uzun yl-lar sohbet, zikir ve irad faaliyetlerinde bulunmu, her trl maddi zor-luu da aarak her ayn belirli gnlerinde Tekirda'dan stanbul'a gidip kendisini burada zlemle bekleyen ihvann gnllerine seslenmitir.

Evini Allah rzas iin sohbet meclisine dntren Mesrure Hanm

ise arkada Ayten Hanm ve kz Nuriye Hanm ile birlikte sohbet dinle-meye gelenlere her trl hizmet ve yardm evk ile srdrmlerdir.

Hazretimizin stanbul'daki sohbetleri devam ederken yaamn sr-

drd Tekirda'da ise kendisine gnlden balanp izinden yryen, kalplerine "Terzi Baba" sevgisi fidanlarn diken dostane bir gurup olumutur. Kendisine tabi olan buradaki mntesipleri iin ise haftann belirli bir gnnde, dergh usulyle hazrlanm olan ve adna "rfan Mektebi" denilen evinin zel blmn sohbet gayesiyle onlarn hiz-metine sunuyor, dertlerine derman olmaya alyordu.

*(13) 41'in hakikati ileride aklanacaktr.

46

Yllar akp giderken O'nun gnllere ifa ve gda olan sohbetleri ve eserleri de dillerde "Terzi Baba" diye konuulmaya balanm, lkemi-zin eitli yerlerinden hatta yurt dndan kendisiyle grp konumak, bir mkilini halletmek ve biad etmek iin arayanlar ve ziyaretine ge-lenler oalmaktayd.

1990 sonras yllarda kendisine yaplan davetler zerine gitmi oldu-

u Ege ve Marmara blgelerinde yapt Hak ve hakikat sohbetleri, din-leyenlerde derin etkiler brakm, ksa srede bu evrelerden kendisine intisap eden ok sayda gnl ehli kmtr. Onlar iin de zaman zaman buralara gidip sohbetler yapmaya balamtr.

stanbul'daki sohbetlerin yapld evin sahibesi Mesrure Hanmn

hastal ve yall dolaysyla burada son bulan sohbetleri bu defa Ka-smpaa'daki Pir Hasan Hsameddin Uki Hazretlerinin kabrinin de iinde bulunduu, Uki derghnda yaplmaya balanmtr, iki yl bo-yunca zevk ve nee ierisinde tarihi meknn manevi atmosferinde ger-ekleen sohbetleri, derghn ynetimi hususunda kan ihtilf sonucu burada sona ererken nceki sohbetlere ev sahiplii yapan Mesrure Ha-nmn olu Sefer Bey, gayretleriyle stanbul'daki sohbetlerin ve hayrl hizmetin devam ettirilmesi ynnde vesile olmutur. Her ne kadar me-knlarn yeri zaman iinde deimise de sohbetleri devam etmektedir.

simlerini ve yerlerini belirttiimiz bu zel almalarnn dnda

Hazretimizin sohbetsiz geen gnleri yok gibidir. Gerek evinde, gerekse alt terzihane dkknnda ziyaretine gelenlerle, ilerini aksatmadan, sohbetini yapabilmekteydi.

Genellikle k aylarnn uzun gecelerinde hafta sonlarnda ihvandan

birisinin evine terif edip, dostlarn bir araya geldii "aile sohbetleri-ne" de katlmaktayd.

Ayrca aramba akamlar kesintisiz olarak irfan sohbetlerini de byk bir gayret ile srdrmekteydi.

Peki, onun sohbetlerinin genel zellikleri nelerdir? Necdet Ard Uki Efendimizin tasavvuf ve sohbet almalarnn

arl kiiye kendi hakikatini bildirmeye yneliktir. Bunu yaparken de ameli almalarn yan sra zihni ve fikri tefekkrle hedef gsterilerek "irfaniyetin" o kiide faaliyete gemesi salanmaktadr.

Sohbetine balamadan evvel mecliste hazr bulunanlara u nasihatte

bulunuu tasavvufi hikmetle doludur. "Kafanzda, gnlnzde bee-riyete ait ne varsa hepsini kanp atn ve unutun," demek sre-tiyle bir sohbetin hedefine ulaabilmesi iin dinleyen ve syleyenin ayn atmosferde bulumasnn gerekliliine dikkat ekerdi. Onun sohbet et-tii mecliste rhani bir hava oluur, herkes pr dikkat gzlerini ona doru evirir ve yle dinlerdi.

47

Peygamber Efendi