1

De 1218 in ere hersteldEen metamorfose in twee maanden

De 1218 in ere hersteldEen metamorfose in twee maanden

Martijn de Vries Martijn de Vries

2

De 1218 in ere hersteldEen metamorfose in twee maanden

De 1218 in ere hersteldEen metamorfose in twee maanden

Martijn de Vries Martijn de Vries

3

Dag 1: Zaterdag 24 september 2011

Toen ik aankwam in Blerick bleek dat er al aardig wat werk was verzet. De roosters waren verwijderd, iets waar een complete dag aan was gewerkt. Enkele bou-ten bleken zo vast te zitten dat ze zijn afgebroken. Ook kwam er veel stof vrij uit de filters die achter de roosters zitten. De roosters zijn daarna weggebracht naar een gespecialiseerd bedrijf om ze te laten stralen en spui-ten, in de bruine kleur van de bak (RAL 8012).

Er was ook al het nodige werk verricht aan de frontsei-nen. De oude lampunits zijn eruit geneden en stalen platen zijn in de gaten gelast, waarna het oppervlak glad is gemaakt met plamuur. Daarna zijn er nieuwe, ronde gaten uit het staal gesneden voor de oude stijl frontseinen. Ook de gaten voor de sluitseinen, in de hoeken van de neuzen, zaten er aan één kant al in. De derde frontseinen waren verwijderd en de gaten dicht-gemaakt. Verder waren o.a. de handgrepen, de cabine-deuren en kopdeuren verwijderd en was één van de stroomafnemers van het dak gehaald.

4

Op een hoekje van de loc waren enkele proefstukjes geschilderd. Het bruin bleek niet te dekken als het di-rect op het blauw wordt aangebracht (linksonder, bij de bufferbalk). In een goederenwagen in de loods werden echter bussen vol ouderwetse primer gevonden, die samengevoegd een merkwaardig roze-achtig kleurtje opleverden. Als dat als grondverf wordt gebruikt (zoals tussen de ladder en de steiger), dekt de bruine verf uitstekend.

Het rood bij de deur is menie. Op diverse plekken was al aan metaalbewerking gedaan. Zo zijn de trapplaten onder de deuren verwijderd en daar kwam de nodige ‘ellende’ onder vandaan. Een aantal gaatjes voor de af-voer van regenwater bleek te zijn dichtgesmeerd, waar-schijnlijk bij het ACTS-blauw schilderen van de loc.

Het gevolg daarvan is dat er water in de balken onder de vloer is gelopen en daar flink wat roest heeft ver-oorzaakt. Dat is zelfs aan de buitenkant zichtbaar in de vorm van bobbels in de zijwand.

Eigenlijk moet dit een keer grondig worden aangepakt, maar daar was de tijd niet voor. Zoals links te zien glimt er ook nog een heleboel, dus de eerste belangrijke klus die geklaard moest worden was schuren. Maar dan ook echt alles: bak, dak, stroom-afnemers, deuren, bufferbalk, buffers, handgrepen, dakleidingen... Het enige wat we niet geschuurd hebben zijn de draaistellen.

5

De oude ‘nieuwe’ frontseinen uit 1982.

Een blik op het front (cab 2). De nieuwe gaten waren gemaakt en de frontsein-houders zaten er los in om ze te passen. De kopwand is daar niet recht, dus als je de frontseinen zomaar in de gaten monteert, schijnen ze naar buiten toe. De kokers waar de lamphouders uit zijn gemaakt moesten dus onder een hoek aan de ringen bevestigd worden, die rond het gat komen. Het was nog een hele uitdaging om dat goed te krijgen...

De zijde van cabine 1, later op de dag. Hier zijn de platen erin gelast en gepla-muurd, maar de nieuwe gaten zijn nog niet uitgesneden.

6

De stroomafnemers en de dakluiken moesten lichtgrijs worden, dus ging ook de twee-de stroomafnemer eraf. Die komen we later in dit boek nog uitgebreid tegen...

In een echte werkplaats wordt hiervoor een kraan gebruikt, maar die hadden we niet tot onze beschikking. Gelukkig zijn er mensen die erg handig zijn met heftrucks... Met wat hulptroepen op het dak erbij ging dit vrij makkelijk, al paste het maar nét met de lampen aan het plafond...

De hele dag is er eigenlijk alleen maar geschuurd, ge-schuurd en nog eens geschuurd. Vooral de gele band zorgde voor zweetdruppeltjes, want die lag nogal dik bovenop het blauw. Als je de wand echter egaal bruin schildert, blijf je dat in reliëf zien, en dat kan natuurlijk niet. Dus werd er goed op gelet dat de overgang tussen geel en blauw overal helemaal glad werd geschuurd. Als de scheidslijn begint te vervagen, zoals hier te zien is, gaat het de goede kant op. Als je met je vingertoppen eroverheen streek, mocht je geen oneffenheid meer voelen. Dat gold voor de volledige lengte van de gele band, inclusief de neuzen, en ook voor de scheiding tussen blauw en rood op de bufferbalken. De bruine uit-voering is namelijk de enige waarbij het rood doorloopt tot vlak onder de bovenkant van de bufferbalken.

Een ander schuurtechnische uitdaging waren de plek-ken waar de grote Vos-logo’s hadden gezeten, zie de foto linksonder op pagina 8. De verf die daaronder ge-zeten had was uiteraard in veel betere conditie en er moest ter plaatse stevig geschuurd worden om dat ver-schil eruit te krijgen.

Aan het eind van deze eerste klusdag was iedereen donkerblauw van het stof en was de loc, op het dak en de stroomafnemers na, van buiten helemaal geschuurd. Met een beetje geluk zouden we de volgende week met de grondverf aan de gang kunnen!

7

De 1218 in ere hersteldEen metamorfose in twee maanden

De 1218 in ere hersteldEen metamorfose in twee maanden

Martijn de Vries Martijn de Vries

Hét verslag van de metamorfose van 1253 tot 1218

Samengesteld en geschreven door Martijn de Vries

100 pagina’s met ruim 250 foto’s

Lycka till Förlag presenteert dit unieke boek in twee uitvoeringen, namelijk als softcover en als hardcover boek. De softcover-versie zal via de reguliere verkoopkanalen verkrijgbaar zijn en kost 25 euro. De hardcover-versie zal uit-sluitend rechtsreeks bij de uitgeverij verkrijg-baar zijn en kost 35 euro. Van de opbrengst van de hardcover-versie zal 3 euro per boek worden gedoneerd aan de Stichting Klassieke Locomotieven, ten gunste van behoud van de 1218.

www.lyckatill.nl

www.facebook.com/1218boek

LyckatillFörlag

De 1218 in ere hersteld - softcover uitvoering liggend A4-formaat - 100 pagina’sISBN 978-94-92040-05-3Prijs: 25 euro

De 1218 in ere hersteld - hardcover uitvoering liggend A4-formaat - 100 pagina’sISBN 978-94-92040-06-0Prijs: 35 euro, waarvan 3 euro gedoneerd wordt aan de Stichting Klassieke Locomotieven

Bestellen is mogelijk via www.lyckatill.nl

8

9 789492 040053

LyckatillFörlag

In het diepste geheim werkte een kleine groep vrijwilligers gedurende de herfst van 2011 in en bij de spoorwegloods in Blerick aan het terugbrengen van NS-loc 1218 in de staat zoals deze in 1952 in dienst is gekomen. Deze locomotief wist, samen met een handvol lotgenoten, aan de slopershamer te ontkomen toen NS in 1998 de serie 1200 na jaren van trouwe dienst afdankte. Voor goederenvervoerder ACTS heeft de loc vervolgens enkele jaren in een blauw-gele kleurstelling rondgereden onder bedrijfsnummer 1253, alvorens onder de hoede te komen van de Werkgroep Loc 1501 / Stichting Klassieke Locomotieven.

Ter gelegenheid van het 80-jarig bestaan van de NVBS, dat samenviel met het het 60-jarig jubileum van de serie 1200, hebben vrijwilligers met veel enthousiasme en inspanning ervoor gezorgd dat dit feest op kleurrijke wijze luister bij werd gezet, door - als verrassing - de 1218 in het bruin te presenteren. Toen spoorwegliefhebber en fotograaf Martijn de Vries gevraagd werd mee te helpen aan het ‘onder hoge druk transformeren’ van de 1253 in 1218, besloot hij dit unieke project in detail vast te leggen. Dat deed hij in de vorm van vele foto’s, voorzien van uitgebreid commentaar. In dit boek treft u een bevlogen verslag in woord en beeld aan van een van de vele vrijwilligers die Nederland rijk is.