1.3. Mokra depozycja zanieczyszcze · 2006-09-19 · Raport o stanie środowiska w województwie małopolskim w 2001 roku 1.3. Mokra depozycja zanieczyszczeń Zanieczyszczenia gazowe,

Raport o stanie środowiska w województwie małopolskim w 2001 roku

1.3. Mokra depozycja zanieczyszczeń Zanieczyszczenia gazowe, pyłowe i areozolowe emitowane do atmosfery z różnych źró-

deł, zarówno naturalnych jak i antropogenicznych, ulegają w niej różnorodnym procesom fizycznym i chemicznym: konwekcji, dyfuzji, reakcjom chemicznym i fotochemicznym. Zanieczyszczenia te powracają na powierzchnię ziemi w wyniku: usuwania substancji z atmosfery wraz z opadami (deszcz, śnieg, rosa, mgła), sedymentacji grawitacyjnej dużych cząstek na podłożu, pochłaniania zanieczyszczeń gazowych i areozoli przez podłoże.

Substancje zanieczyszczające atmosferę mogą być deponowane stosunkowo blisko źródła zanieczyszczeń (np. pyły przemysłowe) lub być transportowane na odległość dziesiątków a nawet setek kilometrów, stając się problemem na znacznych obszarach. Szczególnie, zanie-czyszczenia gazowe przemieszczają się w kierunku zgodnym z cyrkulacją mas powietrza oraz wiejącymi wiatrami. Wprowadzone do atmosfery substancje gazowe i pyłowe, w wyniku przemian fizyko–chemicznych wywołują zakwaszanie opadów a w rezultacie również innych komponentów środowiska (np. wód i gleby). Podstawowymi związkami, będącymi źródłem zakwaszania powierzchni ziemi są dwutlenek siarki, tlenki azotu oraz amoniak. Większość tlenków siarki i azotu oraz jonów siarczkowych, wprowadzanych do atmosfery, w kontakcie z kropelkami wody tworzy silne kwasy – siarkowy i azotowy. Wspólnie z parami kwasu sol-nego, który tworzy się z chlorowodoru, zakwaszają powietrze i opadają w postaci tzw. kwa-śnych deszczy.

Obecność amoniaku w atmosferze prowadzi do obniżenia kwasowości opadów deszczo-wych, ale efekt ten zanika po dotarciu do gleby lub wody, gdzie jony amonowe są bezpośred-nio wykorzystywane przez mikroorganizmy (obfite nawożenie ekosystemów). Głównym me-chanizmem usuwania amoniaku z powietrza jest reakcja z kwasem siarkowym i azotowym. Amoniak w zanieczyszczonej atmosferze jest kluczowym związkiem w tworzeniu się i neu-tralizacji azotanów i siarczanów w aerozolach. Reagując z kwaśnymi aerozolami tworzy sole amonowe: NH4NO3 i NH4HSO4. Uważa się, że wśród aerozoli atmosferycznych sole amono-we w najwyższym stopniu przyczyniają się do korozji.

Ważnym, naturalnym w swojej większości składnikiem powietrza jest dwutlenek węgla CO2, który jest dobrze rozpuszczalny w wodzie. Na skutek jego konwersji do kwasu węglo-wego H2CO3 odczyn wody ulega zmianie od obojętnego o pH = 7 do odczynu kwaśnego o pH = 5,6.

Ilości wprowadzanego przez opady suchego i mokrego depozytu zanieczyszczeń zależą głównie od stopnia zanieczyszczenia atmosfery oraz od warunków meteorologicznych, tj. przede wszystkim od kierunku i prędkości napływu mas powietrznych z rejonów o dużej emi-sji, częstości i wielkości występowania opadów i wysokości warstw mieszania w atmosferze. Cel i program badań

Badania koncentracji makro i mikrojonów w opadach atmosferycznych w latach 2001 i 2002 na obszarze województwa małopolskiego, są kontynuacją badań prowadzonych w latach poprzednich na obszarze byłego województwa krakowskiego i miasta Krakowa.

Podstawowym celem badań chemizmu opadów atmosferycznych jest kontrola i ocena stanu zanieczyszczeń opadów na terenie województwa małopolskiego, w tym określenie wielkości stężeń zanieczyszczeń zawartych w opadach i wnoszonych ładunków. Badania prowadzone były w 18 punktach pomiarowych (należących do sieci regionalnej), których rozmieszczenie przedstawiono na rysunku 31.

— 1 —


BOCHNIA

MYŚLENICE

NOWY SĄCZ

stanowiska pomiarowe

Inwałd Szarów

Łyszkowice

Ciężkowice

Jabłonka

Dąbrowa Tarnowska Ojców

KRAKÓW

TARNÓW

Czchów Dobczyce

Muszyna

Krościenko

Koninki

BRZESKO

WADOWICE

SUCHA BESKIDZKA

NOWY TARG

ZAKOPANE

GORLICE

LIMANOWA

PROSZOWICE

WIELICZKA

MIECHÓW

OLKUSZ

CHRZANÓW

OŚWIĘCIM

Maków Podhalański

Rysunek 31. Lokalizacja stanowisk pomiarowych mokrej depozycji

W każdym punkcie pomiarowym zbierany był w sposób ciągły i analizowany w cyklach dwutygodniowych i miesięcznych opad całkowity (opad mokry łącznie z suchą sedymenta-cją). Miesięczne próbki opadów analizowane były na zawartość siarczanów, chlorków, azoty-nów i azotanów, azotu i fosforu ogólnego, sodu, potasu, wapnia, magnezu, miedzi, ołowiu, niklu, kadmu, manganu i żelaza. Kontrolowany był również odczyn pH opadów i przewodnic-two właściwe w każdej dwutygodniowej próbie. Równolegle prowadzone były pomiary wy-sokości opadu atmosferycznego.

1.3.1.Chemizm depozycji mokrej W oparciu o dane monitoringowe sporządzono ocenę stopnia zanieczyszczenia wód desz-

czowych w województwie małopolskim, zawierającą wielkości stężeń zanieczyszczeń opa-dów i wnoszonych ładunków tych zanieczyszczeń.

Stężenia zanieczyszczeń zawarte w opadach atmosferycznych przedstawiają się następu-jąco ( tabela nr 1):

— 2 —


Chemizm wód opadowych na terenie województwa małopolskiego w latach 2001 – 2002 . Stężenia średnie ważone w poszczególnych punktach pomiarowych

Lp

Punk

t pom

iaro

wy

Chl

orki

m

gCl/l

Si

arcz

any

mgS

O4/

l Fo

sfor

any

rozp

uszc

zone

m

gPO

4/l

Azo

t am

onow

y m

gNN

H4/

l A

zot a

zota

now

y m

gN-

NO

3/l

Sód

mg

Na/

l Po

tas

mgK

/l W

apń

mgC

a/l

Mag

nez

mgM

g/l

Man

gan

mg

Mn/

l Że

lazo

ogó

lne

mgF

e/l

Chr

om o

góln

y C

r mg/

l K

adm

m

gCd/

l M

iedź

m

gCu/

l N

ikie

l m

g N

i/l

Ołó

w

mg

Pb/l

Odc

zyn

pH

(śr.

aryt

m.)

Sum

a op

adów

m

m

* Pr

zew

odność

ele

k-try

czna

właśc

iwa

uS/c

m

1 Tarnów 1,015 6,410 0,043 1,107 0,718 0,206 0,251 2,159 0,161 0,021 0,064 0,001 0,001 0,004 0,001 0,003 5,37 565 71 (15–274)

2 Dąbrowa Tarnowska 0,998 5,221 0,044 0,742 0,664 0,205 0,478 1,022 0,138 0,016 0,051 0,001 0,001 0,004 0,001 0,003 5,30 505 57

(12–232)

3 Czchów 1,084 5,716 0,091 0,796 0,719 0,339 0,232 1,142 0,127 0,023 0,050 0,001 0,001 0,004 0,001 0,005 4,96 607 58 (14–200)

4 Ojców 1,026 4,160 0,101 0,584 0,640 0,218 0,408 0,967 0,129 0,019 0,053 0,002 0,001 0,004 0,002 0,006 5,02 728 32 (10–81)

5 Miechów 1,230 6,770 0,199 1,014 0,709 0,612 0,309 2,134 0,177 0,021 0,063 0,001 0,001 0,004 0,002 0,004 5,91 483 72 ( 14–356)

6 Łyszkowice 0,989 7,067 0,126 0,932 0,706 0,891 0,663 2,230 0,218 0,023 0,059 0,001 0,001 0,004 0,002 0,003 5,78 417 86 (13–491)

7 Szarów 1,202 6,404 0,100 0,816 0,699 0,442 0,643 1,573 0,201 0,028 0,084 0,001 0,002 0,007 0,002 0,005 5,75 537 60 (17 – 212)

8 Ciężkowice 0,896 5,290 0,050 0,812 0,667 0,225 0,218 1,386 0,134 0,023 0,086 0,001 0,001 0,003 0,003 0,006 5,37 651 45 ( 9– 127)

9 Muszyna 0,716 3,730 0,338 0,922 0,537 0,304 0,339 0,768 0,122 0,020 0,059 0,001 0,001 0,005 0,001 0,003 5,06 702 35 ( 9 – 134)

10 Krościenko 0,764 4,673 0,132 0,891 0,591 0,204 0,266 0,803 0,152 0,021 0,051 0,001 0,001 0,004 0,001 0,003 5,37 600 48 ( 15 – 246)

11 Jabłonka 5,570 3,375 0,060 0,666 0,580 0,198 3,290 0,804 0,121 0,021 0,051 0,001 0,001 0,003 0,001 0,002 5,08 613 49 ( 14– 350)

12 Koninki 0,714 4,750 0,072 0,619 0,578 0,214 0,321 0,449 0,066 0,020 0,456 0,001 0,001 0,003 0,001 0,005 4,54 769 38 ( 16 – 156)

13 Dobczyce 0,925 5,680 0,098 0,879 0,756 0,250 0,283 1,019 0,117 0,020 0,053 0,001 0,001 0,003 0,001 0,005 4,94 547 60 ( 16– 183)

14 Maków Podhalański 1,061 4,774 0,049 0,703 0,687 0,264 0,166 0,744 0,138 0,022 0,072 0,002 0,001 0,004 0,002 0,006 4,72 742 40

( 16 – 115)

15 Inwałd 2,564 5,593 0,070 0,925 0,762 0,554 0,246 0,680 0,093 0,021 0,064 0,001 0,001 0,004 0,001 0,006 4,63 663 58 ( 17 – 166)

16 Oświęcim 1,190 6,520 0,071 0,863 0,712 0,428 0,490 0,799 0,171 0,020 0,068 0,002 0,002 0,004 0,001 0,007 4,68 632 58 ( 22 – 166)

17 Chrzanów 1,491 8,270 0,075 0,906 0,781 0,682 0,184 1,412 0,216 0,020 0,080 0,001 0,001 0,005 0,001 0,012 4,68 648 57 ( 22 – 180)

18 Olkusz 1,753 9,563 0,298 0,629 0,687 0,698 0,448 2,118 0,264 0,022 0,084 0,001 0,005 0,007 0,002 0,031 4,98 588 78 ( 17 – 176)

* Przewodność elektryczna właściwa: wartość średnia z roku i zakres notowanych wartości.

* Odczyn opadów Średni miesięczny odczyn wód opadowych mieścił się w przedziale od 3,14 (marzec –

Inwałd) do 6,85 (kwiecień – Szarów). Generalnie niższe wartości pH obserwowano w okresie zimnym, a wyższe w okresie ciepłym. Najwięcej opadów o pH powyżej 5,6 (traktowanego jako poziom naturalny w temp. 15o C i stężeniu CO2 320 ppm) wystąpiło w kwietniu i maju.

Średnie ważone wartości odczynu pH opadów, uwzględniające wysokości opadów na każdym stanowisku pomiarowym, mieściły się w przedziale od 4,19 do 5,14. Wysokie średnie ważone wartości pH opadów wystąpiły na terenach: północnym, północno–wschodnim wo-jewództwa (Miechów, Łyszkowice, Tarnów i Dąbrowa Tarnowska) i południowym (Kro-ścienko), a najniższe na obszarze południowo–zachodnim i środkowym.

Dla porównania w 2000 roku, w stacji monitoringowej w Krakowie, średni roczny odczyn wynosił 5,72 i mieścił się w przedziale od 4,95 do 7,01.

— 3 —


* Jony wodoru Średnie stężenia H+ w opadach miesięcznych, w poszczególnych punktach pomiarowych,

zawierały się w przedziale od 0,0003 mgH+/l do 0,7244 mgH+/l. Najwyższe średnie miesięcz-ne stężenia wystąpiły w grudniu i listopadzie, natomiast najniższe średnie miesięczne warto-ści – w kwietniu i maju. Średnie stężenie roczne H+ dla obszaru województwa wyniosło 0,031 mgH+/l i najwyższe było dla stanowiska pomiarowego w Koninkach ( 0,0641 mgH+/l), a najniższe w Łyszkowicach (0,0072 mgH+/l).

Dla porównania w 2000 roku, w stacji monitoringowej w Krakowie, średnie roczne stęże-nie H+ wynosiło 0,0051 mgH+/l i mieściło się w zakresie od 0,0001 do 0,0112 mgH+/l. * Wysokość opadu atmosferycznego

W okresie od czerwca 2001 do maja 2002 roku, wysokość miesięcznego opadu atmosfe-rycznego na obszarze województwa małopolskiego, w poszczególnych punktach pomiaro-wych wynosiła od 0,0 mm do 158 mm H2O. Najwyższy miesięczny opad wystąpił w lipcu 2001 roku w miejscowości Muszyna – 158 mm H2O. Najwyższe a do tego gwałtowne i nagłe opady dobowe (które doprowadziły do powodzi) występowały w miesiącu lipcu 2001 roku. Najmniej opadów zanotowano w miesiącu marcu 2002 r. Najwyższe roczne opady w trakcie prowadzenia badań, wystąpiły w Koninkach (powiat limanowski) a najniższe w Łyszkowi-cach (powiat proszowicki). * Przewodność elektryczna właściwa

Średnia roczna przewodność w poszczególnych punktach pomiarowych wahała się od 32 µS/cm (Ojców) do 86 µS/cm (Łyszkowice). Najwyższe średnie miesięczne wartości prze-wodności występowały w miesiącu marcu (bardzo niski opad) i styczniu. * Stężenia podstawowych anionów Siarczany

W okresie pomiarowym od 2001 do 2002 roku stężenia siarczanów, mieściły się w zakresie od 2,6 do 66,4 mgSO4/l. Podwyższoną koncentrację siarczanów notowano w okresie grzewczym, a najwyższą miesięczną koncentrację siarczanów stwierdzono w styczniu, w Inwałdzie (66,4 mgSO4/l).

Najwyższe wartości w poszczególnych miesiącach stwierdzono: · 7,0 mgSO4/l – czerwiec – Olkusz, · 10,0 mgSO4/l – lipiec – Chrzanów, · 6,3 mgSO4/l – sierpień – Chrzanów, · 8,3 mgSO4/l – wrzesień – Olkusz, · 18,5 mgSO4/l – październik – Miechów, · 12,4 mgSO4/l – listopad – Inwałd, · 14,6 mgSO4/l – grudzień – Dąbrowa Tarnowska, · 66,4 mgSO4/l – styczeń – Inwałd, · 15,5 mgSO4/l – luty – Olkusz, · 17,6 mgSO4/l – marzec – Tarnów, · 25,8 mgSO4/l – kwiecień – Olkusz, · 6,2 mgSO4/l – maj – Łyszkowice. Dla porównania w 2000 roku w stacji monitoringowej w Krakowie średnie roczne stęże-

nie siarczanów wynosiło 3,26 mgSO4/l i mieściło się w przedziale od 0,49 do 6,65 mgSO4/l.

— 4 —


Stężenia średnie ważone siarczanów na poszczególnych stanowiskach pomiarowych mie-ściły się w zakresie od 3,73 mgSO4/l (Muszyna) do 9,56 mgSO4/l (Olkusz). Wysokie koncen-tracje siarczanów stwierdzono w zachodniej części województwa (Olkusz i Chrzanów).

Stężenie powyżej 2 mgSO4/l, charakterystyczne dla obszarów zanieczyszczonych (Hry-niewicz, Przybylska 1993 r.), było cały czas przekraczane. Chlorki

Stężenia chlorków na terenie województwa małopolskiego w latach 2001–2002 mieściły się w zakresie od 0,38 do 66,4 mgCl/l. Stwierdzono sezonowe zróżnicowanie koncentracji chlorków.

W grudniu i styczniu odnotowano najwyższe stężenia chlorków, a najniższe w maju, czerwcu, lipcu, sierpniu i wrześniu.

Najwyższe wartości w poszczególnych miesiącach stwierdzono: · 0,97 mgCl/l – czerwiec – Chrzanów, · 1,70 mgCl/l – lipiec – Chrzanów, · 1,60 mgCl/l – sierpień – Olkusz, · 0,83 mgCl/l – wrzesień – Inwałd, · 3,50 mgCl/l – październik – Olkusz, · 2,60 mgCl/l – listopad – Inwałd, · 5,40 mgCl/l – grudzień – Inwałd, · 66,4 mgCl/l – styczeń – Inwałd, · 5,20 mgCl/l – luty – Łyszkowice, · 3,60 mgCl/l – marzec – Czchów, · 3,20 mgCl/l – kwiecień – Olkusz, · 0,77 mgCl/l – maj – Oświęcim. W 2000 roku w stacji monitoringowej w Krakowie stężenie średnie roczne chlorków wy-

nosiło 0,80 mgCl/l i mieściło się w przedziale od 0,32 do 2,16 mgSO4/l. Średnie ważone wartości stężenia chlorków, na poszczególnych stanowiskach pomiaro-

wych mieściły się w zakresie 0,714 mgCl/l (Koninki – powiat limanowski) do 5,57 mgCl/l (Jabłonka – powiat nowotarski). Azot azotanowy

Średnie miesięczne wartości azotu azotanowego mieściły się w zakresie od poniżej 0,2 mg NNO3/l do 4,4 mg NNO3/l. Wyższe wartości stężeń notowano w miesiącach zimo-wych niż w miesiącach letnich. Najwyższe wartości stężeń azotu azotanowego zanotowano:

· 1,7 mg NNO3/l – październik – Miechów, · 1,5 mg NNO3/l – listopad – Ojców, · 1,2 mg NNO3/l – grudzień – Olkusz, · 2,4 mg NNO3/l – styczeń – Łyszkowice, · 2,6 mg NNO3/l – luty – Łyszkowice, · 4,4 mg NNO3/l – marzec – Muszyna, · 2,6 mg NNO3/l – kwiecień – Olkusz, Podwyższone wartości stężeń azotu azotanowego wystąpiły w zachodniej części woj. ma-

łopolskiego (powiat oświęcimski, chrzanowski i wadowicki). Najniższe wartości stężeń wy-stąpiły w północnej części województwa (powiat proszowicki).

— 5 —


Średnie ważone wartości NNO3 mieściły się w przedziale 0,537 mgNNO3/l (Muszyna) do 0,781 mgNNO3/l (Chrzanów).

Dla porównania w 2000 roku w stacji monitoringowej w Krakowie stężenie średnie rocz-ne azotu azotanowego wynosiło 0,595 mg N/l i mieściło się w przedziale od 0,17 do 1,14 mg N/l. Fosforany

W okresie pomiarów od czerwca 2001 do maja 2002 roku, stężenia fosforanów mieściły się w zakresie od poniżej 0,03 mgPO4/l do 5,8 mgPO4/l. Zmienność koncentracji nie wyka-zywała wyraźnej sezonowości. Najwyższe wartości stężeń miesięcznych występowały w paź-dzierniku i marcu (niskie opady atmosferyczne) np. w Olkuszu – 5,8 mgPO4/l, a najniższe stężenia w poszczególnych punktach pomiarowych najczęściej występowały we wrześniu i lutym.

Dla porównania w 2000 roku w stacji monitoringowej w Krakowie stężenie średnie rocz-ne wynosiło 0,081 mgPO4/l i mieściło się w zakresie od 0,020 do 0,207 mgPO4/l.

Stężenia średnie ważone mieściły się w przedziale od 0,043 mgPO4/l (Tarnów) do 0,338 mgPO4/l (Muszyna).

Najwyższe stężenia wystąpiły w części południowo–wschodniej (Muszyna) i północno–zachodniej (Olkusz i Miechów) województwa małopolskiego. * Stężenia podstawowych kationów Azot amonowy

Średnie stężenie azotu amonowego, w analizowanym okresie pomiarów, mieściło się w zakresie od poniżej 0,2 mgNNH4/l do 7,5 mgNNH4/l. Najwyższą koncentrację azotu amo-nowego na poszczególnych stanowiskach pomiarowych notowano w październiku i kwietniu oraz w marcu, w miesiącu o najniższych opadach atmosferycznych. Najwyższe stężenia azotu amonowego stwierdzono:

· 3,4 mgNNH4/l – czerwiec – Muszyna, · 2,7 mgNNH4/l – październik – Miechów, · 1,8 mgNNH4/l – listopad – Tarnów, · 1,5 mgNNH4/l – grudzień – Tarnów, · 7,5 mgNNH4/l – styczeń – Łyszkowice, · 6,2 mgNNH4/l – luty – Łyszkowice, · 4,8 mgNNH4/l – marzec – Muszyna, · 3,3 mgNNH4/l – kwiecień – Inwałd i Tarnów, · 1,3 mgNNH4/l – maj – Krościenko. Wysokie stężenia azotu amonowego wystąpiły punktowo na terenie: Miechowa, Łyszkowic,

Tarnowa, Inwałdu i Muszyny. Niskie stężenia odnotowano w Olkuszu, Ojcowie i Koninkach. Średnie ważone wartości stężenia NNH4 mieściły się w zakresie od 0,584 mgNNH4/l (Oj-

ców – powiat krakowski) do 1,107 mg NNH4/l (Tarnów). Dla porównania w 2000 roku w stacji monitoringowej w Krakowie stężenie średnie rocz-

ne azotu amonowego wynosiło 0,80 mgNNH4/l i mieściło się w przedziale od 0,10 do 1,77 mgNNH4/l. Sód

Średnie miesięczne wartości stężeń sodu mieściły się w zakresie od 0,01 do 15,6 mg Na/l. Podwyższone koncentracje sodu wystąpiły w październiku, grudniu i styczniu, a najniższe we wrześniu, maju, czerwcu i sierpniu.

— 6 —


Średnie ważone wartości sodu mieściły się w przedziale od 0,198 mgNa/l (Jabłonka) do 0,891 mgNa/l (Łyszkowice).

Podwyższona koncentracja stężeń sodu wystąpiła w zachodnio–północnej części woje-wództwa z wyłączeniem obszaru Ojcowa.

Dla porównania w 2000 roku w stacji monitoringowej w Krakowie stężenie średnie rocz-ne sodu wynosiło 0,437 mgNa/l i mieściło się w przedziale od 0,12 do 0,99 mgNa/l. Potas

Średnie miesięczne wartości stężeń potasu mieściły się w zakresie od 0,04 do 33,1 mgK/l. Wyższe stężenia potasu stwierdzono w październiku, grudniu i styczniu.

Stężenia średnie ważone potasu mieściły się w przedziale od 0,166 mgK/l (Maków Pod-halański) do 3,29 mgK/l (Jabłonka).

Najwyższa depozycja potasu wystąpiła na obrzeżu południowo–zachodniej części woje-wództwa.

Dla porównania w 2000 roku w stacji monitoringowej w Krakowie stężenie średnie rocz-ne potasu wynosiło 0,27 mgK/l i mieściło się w zakresie od 0,06 do 0,48 mgK/l. Wapń

Średnie miesięczne stężenia wapnia mieściły się w przedziale od 0,17 mgCa/l do 11,2 mgCa/l. Podwyższone średnie miesięczne stężenia wapnia stwierdzono w kwietniu, styczniu, lutym i marcu, a najniższe w lipcu.

W 2000 roku w stacji monitoringowej w Krakowie średnie roczne stężenie wapnia wyno-siło 1,63 mgCa/l i zawierało się w przedziale od 0,64 do 4,36 mgCa/l .

Stężenia średnie ważone wapnia zawierały się w przedziale od 0,68 mgCa/l (Koninki) do 2,23 mgCa/l (Łyszkowice). Podwyższone koncentracje stężeń średnich ważonych wystąpiły na terenach północnych województwa. Magnez

Średnie miesięczne stężenia magnezu zawierały się w przedziale od poniżej 0,01 mgMg/l do 1,63 mgMg/l. Podwyższone wartości Mg notowano w październiku i kwietniu, a najniższe w lipcu i wrześniu.

Dla porównania w 2000 roku w stacji monitoringowej w Krakowie średnie roczne stęże-nie magnezu wynosiło 0,246 mgMg/l i zawierało się w przedziale od 0,12 do 0,49 mgMg/l.

Stężenie średnie ważone magnezu mieściły się w zakresie od 0,066 mgMg/l (Koninki) do 0,264 mgMg/l (Olkusz). Podwyższona koncentracja stężeń magnezu wystąpiła na obrzeżu północno–zachodniej części województwa . * Stężenia metali Mangan

Stężenia średnie miesięczne manganu zawierały się w przedziale od poniżej 0,02 mgMn/l do 0,16 mgMn/l. Nieznaczne podwyższenie stężeń odnotowano w miesiącach zimowych .

Dla porównania w 2000 roku w stacji monitoringowej w Krakowie stężenie średnie rocz-ne manganu wynosiło 0,0083 mgMn/l i zawierało się w przedziale od 0,0004 do 0,0307 mgMn/l.

Stężenia średnie ważone manganu zawierały się w przedziale od 0,016 mgMn/l (Dąbrowa Tarnowska) do 0,028 mgMn/l (Szarów). Podwyższone koncentracje manganu wystąpiły w Makowie Podhalańskim, Wadowicach, Koninkach, Ciężkowicach, Czchowie i Muszynie. Żelazo

— 7 —


Średnie miesięczne stężenie żelaza ogólnego zawierało się w przedziale od poniżej 0,04 mgFe/l do 0,45 mgFe/l. Niskie wartości stężeń notowano w miesiącach od lipca do września, a podwyższone wartości od października do marca.

Średnie ważone stężenia Fe zawierały się w przedziale od 0,05 mgFe/l (Czchów) do 0,456 mgFe/l (Koninki).

Dla porównania w 2000 roku w stacji monitoringowej w Krakowie średnie roczne stęże-nie żelaza wynosiło 0,026 mgFe/l i zawierało się w przedziale 0,007 do 0,077 mgFe/l. Chrom ogólny

Stężenia średnie miesięczne chromu w poszczególnych punktach pomiarowych zawierały się w przedziale od poniżej 0,001 do 0,009 mg Cr / l. Jedynie w grudniu, styczniu i marcu notowano w niektórych punktach wzrost stężeń tego zanieczyszczenia (np: 0,009 mg Cr / l – Inwałd – marzec).

Stężenia średnie ważone chromu zawierały się w przedziale od 0,001 mg Cr / l do 0,0023 mg Cr / l.

Dla porównania w 2000 roku w stacji monitoringowej w Krakowie stężenie średnie roczne chromu wynosiło 0,00045 mgCr/l i zawierało się w przedziale od 0,0004 do 0,0008 mgCr/l. Kadm

Średnie miesięczne stężenia kadmu w poszczególnych punktach pomiarowych zawierały się w przedziale od poniżej 0,001 do 0,016 mgCd/l. Najwyższe stężenie 0,016 mg Cd/l zano-towano w Olkuszu w miesiącach grudniu i styczniu.

Średnie ważone wartości stężenia kadmu zawierały się w przedziale od 0,001 do 0,005 mg Cd/l. W 2000 roku w stacji monitoringowej w Krakowie średnie roczne stężenie kadmu wynosiło 0,00013 mg Cd/l i zawierało się w przedziale od 0,00003 do 0,00026 mg Cd/l. Miedź

Średnie miesięczne stężenia miedzi zawierały się w przedziale od 0,001 do 0,068 mg Cu/l. Najwyższe stężenie 0,068 mg Cu/l zanotowano w Szarowie w miesiącu marcu.

Średnie ważone wartości stężenia miedzi zawierały się w przedziale 0,003 mgCu/l do 0,0071 mgCu/l. Podwyższone wartości stężeń miedzi wystąpiły w grudniu, styczniu i marcu.

W 2000 roku w stacji monitoringowej w Krakowie średnie roczne stężenie miedzi wynosi-ło od 0,0029 mgCu/l i zawierało się w przedziale od 0,0006 do 0,0077 mg Cu/l.

Przeciętne wartości obserwowane na terenie Polski wynoszą około 0,01 mg/l (wg. Hry-niewicz, Przybylskiej 1993). Nikiel

W okresie prowadzonych badań średnie miesięczne stężenia niklu zawierały się w przedziale od 0,001 do 0,028 mg Ni/l. Podwyższone wartości stężeń niklu wystąpiły w grudniu, styczniu, marcu i kwietniu. Średnie ważone wartości stężeń niklu zawierały się w przedziale od 0,001 do 0,0027 mg Ni/l.

W 2000 roku w stacji monitoringowej w Krakowie średnie roczne stężenie niklu wynosiło 0,00082 mgNi/l i zawierało się w przedziale od 0,0003 do 0,0019 mg Ni/l. Ołów

W okresie pomiarów od czerwca 2001 do maja 2002 roku stężenia ołowiu zawierały się w przedziale od poniżej 0,001 do 0,064 mg Pb/l. Najwyższe wartości stężeń ołowiu wystąpiły:

· 0,064 mgPb/l – Olkusz – styczeń, · 0,039 mgPb/l – Szarów – marzec, · 0,038 mgPb/l – Oświęcim – grudzień. Średnie ważone wartości stężeń zawierały się w przedziale od 0,0023 do 0,0062 mg Pb/l.

— 8 —


Zdecydowanie większe koncentracje przypadają na okres jesienno–zimowy niż na okres letni. W 2000 r w stacji monitoringowej w Krakowie średnie roczne stężenie ołowiu wynosiło

0,0019 mgPb/l i zawierało się w przedziale 0,0008 do 0,0042 mg Pb/l.

1.3.2. Depozycja zanieczyszczeń z opadów na teren województwa małopolskiego w latach 2001–2002

W zależności od koncentracji danego zanieczyszczenia w opadzie atmosferycznym oraz ilości opadu, wprowadzana jest odpowiednia wielkość depozytu zanieczyszczeń do podłoża. Na obszar województwa małopolskiego (tabela nr 2) wody opadowe w okresie od czerwca 2001 do maja 2002 r. wniosły: 52 559,1 ton siarczanów (34,7 kg SO4

–2/ha ), 12 944,3 ton chlorków (8,54 kgCl–/ha ), 10 876,2 ton wapnia (7,18 kg Ca/ha), 7 519,8 ton azotu amonowe-go (4,96 kg N/ha), 6 235,7 ton azotu azotanowego (4,12 kg N/ha), 4 653,6 ton potasu (3,07 kg K/ha), 3433,0 ton sodu (2,26 kgNa/ha), 1377 ton magnezu (0,9 kg Mg/ha), 196,0 ton manga-nu (0,129 kg Mn/ha), 583 ton żelaza (0,385 kgFe/ha), 11,89 ton chromu ogólnego (0,0078 kg Cr/ha), 12,7 ton kadmu (0,0084 kg Cd/ha), 38,47 ton miedzi (0,025 kg Cu/ha), 13,6 ton niklu (0,0089 kgNi/ha), 60,6 ton ołowiu (0,04 kgPb/ha) oraz 302,2 tony wolnych jonów wodoro-wych (0,199 kg H+/ha).

Procentowo największy udział w ogólnej ilości deponowanych zanieczyszczeń miały: siarczany – 51,6 %, chlorki – 12,7 %, wapń – 10,7 % i azot amonowy – 7,4 % (rys. 37). Procentowy udział oznaczanych metali w ogólnej ilości zanieczyszczeń wyniósł 0,9%.

Siarczany 51,6%

Fosforany rozpuszczone

1,0%

Chlorki 12,7%

Jony wodoru0,3%

Magnez 1,3%

Mangan 0,9%

Azot amonowy7,4%

Azot azotanowy 6,1%Sód 3,4%Potas 4,6%Wapń 10,7%

Rysunek 37. Procentowy udział wielkości ładunków charakterystycznych zanieczyszczeń

wnoszonych przez opady atmosferyczne na teren województwa

— 9 —


Tabela 2. Depozycja zanieczyszczeń z opadów atmosferycznych na teren woj. małopol-skiego w okresie od czerwca 2001 do maja 2002 r.

Punk

t po

mia

row

y

Chl

orki

m

gCl/m

2

Siar

czan

y

mgS

O4/m

2

Fosf

oran

y ro

zpus

zcz.

m

gPO

4/m2

Azo

t am

onow

y m

gNN

H4/m

2

Azo

t azo

tano

wy

m

gNN

O3/m

2 Só

d

mg

Na/

m2

Pota

s m

gK/m

2

Wapń

mgC

a/m

2

Mag

nez

mgM

g/m

2

Man

gan

m

g M

n/m

2

Żela

zo o

góln

e

mgF

e/m

2

Chr

om o

góln

y

Cr m

g/m

2

Kad

m

mgC

d/m

2

Mie

dź

mgC

u/m

2 N

ikie

l m

g N

i/m2

Ołó

w

mg

Pb/m

2

Jony

wod

oru

m

gH+/

m2

Odc

zyn

pH

śred

nia

waż

ona

Sum

a op

adów

mm

Tarnów 573,47 3621,10 24,35 625,65 405,54 116,14 141,790 1220,04 91,20 11,820 36,220 0,628 0,698 2,339 0,680 1,946 6,308 4,95 565

Dąbrowa Tarnowska 504,27 2636,70 22,41 374,47 335,38 103,44 241,430 516,30 69,72 8,360 25,600 0,519 0,508 1,950 0,598 1,754 9,910 4,71 505

Czchów 658,10 3469,40 55,27 483,50 436,60 205,72 141,010 693,26 76,96 14,310 30,160 0,610 0,607 2,190 0,714 3,265 27,476 4,34 607

Ojców 747,19 3028,17 73,57 424,86 466,01 158,86 297,000 703,81 93,85 14,164 38,261 1,177 0,789 2,696 1,164 4,494 14,784 4,69 728

Miechów 592,44 3272,57 96,47 490,05 342,26 295,36 149,170 1030,90 85,90 10,394 30,456 0,526 0,504 2,032 0,789 2,064 5,803 4,92 483

Łyszkowice 412,50 2946,90 52,54 388,54 294,60 371,69 276,790 930,70 90,81 9,450 24,480 0,548 0,436 1,616 0,667 1,059 2,963 5,14 417

Szarów 645,32 3438,90 53,74 437,98 375,88 237,14 345,500 844,64 107,70 14,920 44,860 0,740 1,252 3,490 0,680 2,594 15,930 4,53 537

Ciężkowice 583,12 3445,00 32,38 528,76 434,52 146,54 142,210 902,13 87,34 15,010 55,680 0,868 0,713 2,087 1,772 3,621 15,638 4,62 651

Muszyna 502,71 2620,50 237,17 647,08 377,15 213,55 238,125 539,37 85,46 14,170 41,340 0,788 0,708 3,461 0,762 1,975 19,040 4,57 702

Krościenko 458,69 2803,70 79,20 534,60 354,43 122,20 159,860 481,93 91,48 12,340 30,720 0,591 0,591 2,144 0,761 1,710 12,173 4,71 600

Jabłonka 3415,21 2069,10 37,06 408,27 355,60 121,202017,160 493,10 74,07 12,800 31,380 0,744 0,614 1,881 0,874 1,499 16,160 4,58 613

Koninki 549,45 3655,10 55,60 476,04 444,77 164,68 247,220 345,00 50,97 15,640 35,040 0,935 0,847 2,555 0,996 4,046 49,260 4,19 769

Dobczyce 506,00 3106,10 53,76 480,94 413,50 136,99 154,990 556,89 63,99 10,900 29,080 0,660 0,560 1,881 0,649 2,727 16,515 4,52 547

Maków Podhalański 787,32 3542,10 36,59 521,54 509,93 195,96 123,500 552,35 102,34 16,460 53,700 1,684 0,742 3,253 1,269 4,581 45,390 4,21 742

Inwałd 1700,30 3708,30 46,15 613,24 505,44 367,40 162,840 450,87 61,670 14,084 42,360 0,699 0,688 2,499 0,912 4,126 29,770 4,35 663

Oświęcim 752,39 4122,30 44,91 545,48 449,96 270,85 309,950 505,52 107,92 12,600 43,260 0,977 1,015 2,420 0,840 4,458 25,920 4,39 632

Chrzanów 966,26 5361,90 48,49 586,85 505,97 441,96 119,440 915,07 139,98 12,900 51,870 0,789 0,645 2,996 0,874 7,886 26,940 4,38 648

Olkusz 1030,60 5622,90 175,36 370,10 404,13 410,77 263,230 1245,43 155,53 12,660 49,360 0,645 3,199 4,168 1,192 18,264 19,210 4,45 588

Depozycja zanieczyszczeń wniesiona przez opady atmosferyczne, w tonach/rok

Punk

t po

mia

row

y

Chl

orki

m

gCl/m

2

Siar

czan

y

mgS

O4/m

2

Fosf

oran

y ro

zpus

zcz.

m

gPO

4/m2

Azo

t am

onow

y m

gNN

H4/m

2

Azo

t azo

tano

wy

m

gNN

O3/m

2

Sód

m

g N

a/m

2

Pota

s m

gK/m

2

Wapń

mgC

a/m

2

Mag

nez

mgM

g/m

2

Man

gan

m

g M

n/m

2

Żela

zo o

góln

e

mgF

e/m

2

Chr

om o

góln

y

Cr m

g/m

2

Kad

m

mgC

d/m

2

Mie

dź

mgC

u/m

2

Nik

iel

mg

Ni/m

2

Ołó

w

mg

Pb/m

2

Jony

wod

oru

m

gH+ /m

2

Woje- wództwo

12944,3 52559,1 1030,7 7519,8 6235,7 3433,0 4653,6 10876,3 1377,2 196,02 583,74 11,89 12,71 38,47 13,61 60,64 302,2

% 12,70 51,60 1,00 7,40 6,10 3,40 4,60 10,70 1,30 0,90 0,30

Największym ładunkiem badanych zanieczyszczeń (Mg/km2) w województwie małopol-

skim został obciążony powiat olkuski z maksymalnymi najwyższymi w porównaniu do ob-ciążenia pozostałych powiatów ładunkami siarczanów, wapnia, magnezu, kadmu, miedzi i ołowiu. Najmniejsze obciążenie powierzchniowe wystąpiło w powiecie dąbrowskim, z najniższym w stosunku do pozostałych powiatów obciążeniem ładunkami siarczanów, fos-foranów, sodu, manganu, chromu i niklu. Zmienność powierzchniowego obciążenia charakte-rystycznymi zanieczyszczeniami, istotnymi dla chemizmu badanych opadów, przedstawiają załączone rysunki nr 32 – 36.

W tabeli nr 3 zestawiono porównawczo obciążenie powierzchniowe województwa mało-polskiego zanieczyszczeniami wniesionymi przez opady atmosferyczne w kolejnych latach.

— 10 —


Tabela 3. Obciążenie powierzchniowe województwa małopolskiego zanieczyszczeniami wniesionymi przez opady atmosferyczne w kolejnych latach (ładunki jednost-kowe kg/ha *rok i ładunki całkowite w tonach/rok)

2001- 2002 rok 2000 rok 1998 rok według pomiarów prowadzonych przez: Lp Wskaźniki

zanieczyszczenia WIOŚ Kraków- Delegatura w Tarnowie (1) IMiGW Wrocław (2) Zakład Badań

kologicznych PANE (3) 1 chlorki: kg/ha*rok 8,54 8,97 9,51

ton/rok 12 944,30 13 581 2 siarczany: kg/ha*rok 34,7 30,52 13,99

ton/rok 52 559,10 46210

3 Fosforany rozpuszczone: kg/ha*rok 0,681 1,603 0,66

ton/rok 1030,67 2427,8 4 Azot amonowy kg/ha*rok 4,965 5,97

ton/rok 7519,8 9039 5 Azot azotanowy: kg/ha*rok 4,12 4,43 * 5,61

ton/rok 6235,72 6707,0 * 6 Sód: kg/ha*rok 2,267 4,22 3

ton/rok 3 433,05 6390 7 Potas: kg/ha*rok 3,07 2,93 13,62

ton/rok 4 653,60 4436 8 Wapń: kg/ha*rok 7,18 12,34 18,07

ton/rok 10 876,25 18684 9 Magnez: kg/ha*rok 0,9 1,53 1,66

ton/rok 1 377 2317 10 Mangan: kg/ha*rok 0,129 0,0753

ton/rok 196,02 114,01 11 Żelazo og.: kg/ha*rok 0,385 0,319

ton/rok 583,74 483 12 Chrom og.: kg/ha*rok 0,00785 0,00418

ton/rok 11,89 6,329 13 Kadm: kg/ha*rok 0,00839 0,00341 0,005

ton/rok 12,71 5,163 14 Miedź: kg/ha*rok 0,0254 0,061 0,118

ton/rok 38,47 92,4 15 Nikiel : kg/ha*rok 0,00899 0,0075

ton/rok 13,61 11,36 16 Ołów: kg/ha*rok 0,04 0,031 0,067

ton/rok 60,64 46,94 17 Jony wodorowe: kg/ha*rok 0,1995 0,0874 0,103

ton/rok 302,2 132,33 1 - Oszacowanie depozycji na podstawie 18 punktów pomiarowych 2 - Oszacowanie depozycji na podstawie 2 punktów pomiarowych i modelowania przestrzennego 3 - Oszacowanie depozycji na podstawie 14 stanowisk pomiarowych * - N ( NO2 + NO3)

Depozycja zanieczyszczeń atmosferycznych nadal jest znaczącym obciążeniem dla wo-jewództwa, szczególnie w przypadku kwasotwórczych związków siarki i azotu (kwaśne desz-cze), związków biogennych i metali ciężkich.

Zanieczyszczenia znajdujące się w atmosferze oddziałują na środowisko w sposób bezpo-średni, tj. dostają się do organizmów żywych w procesie oddychania, a w postaci kwaśnych deszczy osiadają na powierzchni pokrywy glebowo–roślinnej, a także oddziałują na przyrodę nieożywioną, inicjując np. procesy korozyjne, intensyfikując wietrzenie.

— 11 —


Podsumowanie Badania chemizmu wód opadowych prowadzonych w województwie małopolskim

w latach 2001–2002 pozwalają na następujące stwierdzenia: 1. Istnieje znaczne zróżnicowanie wysokości opadów, ich odczynu i składu chemicznego. 2. Na przeważającej część obszaru województwa małopolskiego występują opady

o odczynie kwaśnym, szczególnie na terenach zachodnich, południowo–zachodnich i południowych. Opady o odczynie wyższym od 5 występują w północnej i wschodniej części województwa.

3. Wysokie opady atmosferyczne odnotowano w południowej i zachodniej części woje-wództwa, a najwyższe (769 mm) w Makowie Podhalańskim.

4. Wysoka depozycja zanieczyszczeń z opadu atmosferycznego dominowała w zachodniej części województwa, a szczególnie w powiecie olkuskim. Najmniej obciążone zanie-czyszczeniami z opadu mokrego są tereny powiatu dąbrowskiego, południowe tereny no-wosądeckiego, wschodnie powiatu nowotarskiego i okolice Łyszkowic i Dobczyc.

5. Największy udział w mokrej depozycji miały jony siarczanowe (51,6%), chlorkowe (12,7%) zakwaszające opady i jony wapniowe (10,7%) alkalizujące opady.

6. Najwyższa depozycja metali ciężkich wystąpiła na terenach zachodnich województwa: ołowiu, kadmu, miedzi i magnezu w powiecie olkuskim, potasu w zachodniej części po-wiatu nowotarskiego, chromu w powiecie suskim, żelaza i niklu w powiatach: olkuskim, oświęcimskim i suskim oraz w powiatach: gorlickim i częściowo tarnowskim.

7. Stwierdzony stopień skażenia opadów w województwie małopolskim jest znaczącym źródłem zanieczyszczeń obszarowych i może powodować pogorszenie jakości gleb i niekorzystnie wpływać na jakość wód powierzchniowych i podziemnych.

Tarnów

Dąbrowa Tarnowska

Czchów

Ojców

Miechów

Łyszkowice

Szarów

Ciężkowice

Muszyna

KrościenkoJabłonka

Koninki

Dobczyce

Maków Podhalański

Inwałd

Oświęcim

Chrzanów

Olkusz

Ilość opadów [mm]

400

450

500

550

600

650

700

750

Kraków

Nowy Sącz

Rysunek 32. Roczna ilość opadów atmosferycznych w woj. małopolskim w okresie od czerwca

2001 do maja 2002 r.

— 12 —


Tarnów

Dąbrowa Tarnowska

Czchów

Ojców

Miechów

Łyszkowice

Szarów

Ciężkowice

Muszyna


Koninki

Dobczyce

Maków Podhalański

Inwałd

Oświęcim

Chrzanów

Olkusz

Odczyn pH

4.15

4.35

4.55

4.75

4.95

Rysunek 33. Odczyn pH opadów atmosferycznych w latach 2001–2002

Tarnów

Dąbrowa Tarnowska

Czchów

Ojców

Miechów

Łyszkowice

Szarów

Ciężkowice

Muszyna


Koninki

Dobczyce

Maków Podhalański

Inwałd

Oświęcim

Chrzanów

Olkusz

SIARCZANY

Depozycja mokra [mg/m2]

2000

2400

2800

3200

3600

4000

4400

4800

5200

Kraków

Nowy Sącz

Tarnów

Dąbrowa Tarnowska

Czchów

Ojców

Miechów

Łyszkowice

Szarów

Ciężkowice

Muszyna


Koninki

Dobczyce

Maków Podhalański

Inwałd

Oświęcim

Chrzanów

Olkusz

400

800

1200

1600

2000

2400

2800

3200

CHLORKI


Kraków

Nowy Sącz

— 13 —


Tarnów

Dąbrowa Tarnowska

Czchów

Ojców

Miechów

Łyszkowice

Szarów

Ciężkowice

Muszyna


Koninki

Dobczyce

Maków Podhalański

Inwałd

Oświęcim

Chrzanów

Olkusz

FOSFORANY ROZPUSZCZONE


20

50

80

110

140

170

200

230

Kraków

Nowy Sącz

Tarnów

Dąbrowa Tarnowska

Czchów

Ojców

Miechów

Łyszkowice

Szarów

Ciężkowice

Muszyna


Koninki

Dobczyce

Maków Podhalański

Inwałd

Oświęcim

Chrzanów

Olkusz

AZOT AZOTANOWY


290

330

370

410

450

490

Kraków

Nowy Sącz

Rysunek 34. Depozycja (mg/m2) podstawowych anionów: siarczanów, chlorków, fosforanów,

azotu azotanowego

Tarnów

Dąbrowa Tarnowska

Czchów

Ojców

Miechów

Łyszkowice

Szarów

Ciężkowice

Muszyna


Koninki

Dobczyce

Maków Podhalański

Inwałd

Oświęcim

Chrzanów

Olkusz

JONY WODORU H+


0.0

9.0

18.0

27.0

36.0

45.0

Kraków

Nowy Sącz

Tarnów

Dąbrowa Tarnowska

Czchów

Ojców

Miechów

Łyszkowice

Szarów

Ciężkowice

Muszyna


Koninki

Dobczyce

Maków Podhalański

Inwałd

Oświęcim

Chrzanów

Olkusz

WAPŃDepozycja mokra

[mg/m2]

300

400

500

600

700

800

900

1000

1100

1200

Kraków

Nowy Sącz

Tarnów

Dąbrowa Tarnowska

Czchów

Ojców

Miechów

Łyszkowice

Szarów

Ciężkowice

Muszyna


Koninki

Dobczyce

Maków Podhalański

Inwałd

Oświęcim

Chrzanów

Olkusz

POTASDepozycja mokra

[mg/m2]

100

300

500

700

900

1100

1300

1500

1700

1900

Kraków

Nowy Sącz

Tarnów

Dąbrowa Tarnowska

Czchów

Ojców

Miechów

Łyszkowice

Szarów

Ciężkowice

Muszyna


Koninki

Dobczyce

Maków Podhalański

Inwałd

Oświęcim

Chrzanów

Olkusz SÓD


100

140

180

220

260

300

340

380

420Kraków

Nowy Sącz

— 14 —


Tarnów

Dąbrowa Tarnowska

Czchów

Ojców

Miechów

Łyszkowice

Szarów

Ciężkowice

Muszyna


Koninki

Dobczyce

Maków Podhalański

Inwałd

Oświęcim

Chrzanów

Olkusz

MAGNEZ


50

70

90

110

130

150

Kraków

Nowy Sącz

Tarnów

Dąbrowa Tarnowska

Czchów

Ojców

Miechów

Łyszkowice

Szarów

Ciężkowice

Muszyna


Koninki

Dobczyce

Maków Podhalański

Inwałd

Oświęcim

Chrzanów

Olkusz

AZOT AMONOWY


360

400

440

480

520

560

600

640Kraków

Nowy Sącz

Rysunek 35. Depozycja (mg/m2) podstawowych kationów: jonów wodoru, wapnia, potasu,

sodu, magnezu, azotu amonowego

Tarnów

Dąbrowa Tarnowska

Czchów

Ojców

Miechów

Łyszkowice

Szarów

Ciężkowice

Muszyna


Koninki

Dobczyce

Maków Podhalański

Inwałd

Oświęcim

Chrzanów

OlkuszMIEDŹ


1.6

2.0

2.4

2.8

3.2

3.6

4.0

Kraków

Nowy Sącz

Tarnów

Dąbrowa Tarnowska

Czchów

Ojców

Miechów

Łyszkowice

Szarów

Ciężkowice

Muszyna


Koninki

Dobczyce

Maków Podhalański

Inwałd

Oświęcim

Chrzanów

Olkusz

OŁÓW


1.0

3.0

5.0

7.0

9.0

11.0

13.0

15.0

17.0Kraków

Nowy Sącz

Tarnów

Dąbrowa Tarnowska

Czchów

Ojców

Miechów

Łyszkowice

Szarów

Ciężkowice

Muszyna


Koninki

Dobczyce

Maków Podhalański

Inwałd

Oświęcim

Chrzanów

Olkusz

NIKIEL


0.6

0.8

1.0

1.2

1.4

1.6

Kraków

Nowy Sącz

Tarnów

Dąbrowa Tarnowska

Czchów

Ojców

Miechów

Łyszkowice

Szarów

Ciężkowice

Muszyna


Koninki

Dobczyce

Maków Podhalański

Inwałd

Oświęcim

Chrzanów

Olkusz

KADM


0.4

0.8

1.2

1.6

2.0

2.4

2.8

Kraków

Nowy Sącz

— 15 —


Tarnów

Dąbrowa Tarnowska

Czchów

Ojców

Miechów

Łyszkowice

Szarów

Ciężkowice

Muszyna


Koninki

Dobczyce

Maków Podhalański

Inwałd

Oświęcim

Chrzanów

Olkusz

MANGAN


8

10

12

14

16

Kraków

Nowy Sącz

Tarnów

Dąbrowa Tarnowska

Czchów

Ojców

Miechów

Łyszkowice

Szarów

Ciężkowice

Muszyna


Koninki

Dobczyce

Maków Podhalański

Inwałd

Oświęcim

Chrzanów

Olkusz

CHROM OGÓLNY


0.5

0.7

0.9

1.1

1.3

1.5

Kraków

Nowy Sącz

Tarnów

Dąbrowa Tarnowska

Czchów

Ojców

Miechów

Łyszkowice

Szarów

Ciężkowice

Muszyna


Koninki

Dobczyce

Maków Podhalański

Inwałd

Oświęcim

Chrzanów

Olkusz

ŻELAZO OGÓLNE


24

28

32

36

40

44

48

52

Kraków

Nowy Sącz

Rysunek 36. Depozycja (mg/m2) metali: miedzi, ołowiu, niklu, kadmu, manganu, chromu

ogólnego i żelaza ogólnego

Siarczany 51,6%

Fosforany rozpuszczone

1,0%

Chlorki 12,7%

Jony wodoru0,3%

Magnez 1,3%

Mangan 0,9%

Azot amonowy7,4%

Azot azotanowy 6,1%

Sód 3,4%

Potas 4,6%Wapń 10,7%

Rysunek 37. Procentowy udział wielkości ładunków charakterystycznych zanieczyszczeń

wnoszonych przez opady atmosferyczne na teren województwa małopolskiego w 2001–2002 roku

— 16 —

Documents

1.3. Mokra depozycja zanieczyszcze · 2006-09-19 · Raport o stanie środowiska w województwie małopolskim w 2001 roku 1.3. Mokra depozycja zanieczyszczeń Zanieczyszczenia gazowe,