Upload
esmee-smet
View
225
Download
4
Embed Size (px)
Citation preview
16 mei 2008 - SERV – VIA Atelier Talent
101 goede voorbeelden competentiemanagement
Actie van de sociale partners en de SERV bij de Competentie Agenda 201016 mei 2008: 54 goede voorbeelden geselecteerd
Meer info: www.serv.be/goedevoorbeelden
Start People-Staffing sector-Antwerpen, AGC Flat Glass Europe-glasproductie en –verwerking-Mol, De Hagewinde-gehandicaptenzorg-Lokeren, VDAB-arbeidsbemiddeling en beroepsopleiding-Brussel, Accent vzw-ravalidatie bij kinderen met ontwikkelingsstoornissen-Kortrijk-Heule, Klein-Brabant vzw-beschutte werkplaats-Puurs, Secretary Plus Management Support nv-recrutering & selectie-Brussel, Regionaal Ziekenhuis Sint-Maria vzw-ziekenhuissector-Halle, Noordheuvel vzw-beschutte werkplaats-Brasschaat, Wit-Gele Kruis van West-Vlaanderen-gezondheidszorg-Brugge, Ten Anker vzw-gezondheidssector-Nieuwpoort, Celanese nv-fabricatie acetaatvezel voor sigarettenfilters-Lanaken, Jobcentrum West-Vlaanderen vzw-non-profit-Gits, ACTA vzw-BASF-scheikundige nijverheid-Kalmthout, Genencor int-voeding-Brugge, Milcobel cvba-zuivel-Langemark, Garage Willy nv-autosector-Nazareth, Borgerstein-beschutte werkplaats-Sint-Katelijne-Waver, De Noordboom-bouw-schrijnwerkerij-Ronse, SD Worx-sociaal secretariaat/HR consultancy-Antwerpen, Centrum voor illegalen Merksplas-openbaar bestuur-Merksplas, Etap verlichting nv-metaalverwerkende industrie-Malle, Deceuninck nv-kunststofverwerking-Hooglede-Gits, SAMOCO nv-montagesector-Londerzeel, FOD Binnenlandse zaken P&O stafdienst-publieke sector-Brussel, Kringloopcentrum Leefbaar Wonen-sociale werkplaats-Ruddervoorde, Nike ELC-distributie sportartikelen-Laakdal, Lanxess nv-chemische industrie en life sciences-Antwerpen, Optima T-beschutte werkplaats-Lichtervelde, Wienerberger nv-bouwsector-Kortrijk, Management Information-diensten-Brussel, Astra Sweets-confiserie-Turnhout, InBev Belgium nv-voeding-Hoegaarden, Agentschap K&E-cultuur-Brussel, Grondwerken GLK bvba-bouwsector-Kruishoutem, WEB vzw-socio-culturele sector-Turnhout, Grimaldi Belgium nv-expeditie/lijnagentuur-Antwerpen, Human Interface Group-diensten/ICT/consultancy-Mechelen, Departement bestuurszaken MOD-managementondersteundende diensten-Brussel, CPM-strategisch en organisatie advies HR advies selectie en recrutering talentmanagement-Melle, CTG Belgium-ICT-Diegem, Roxell nv-land- en tuinbouwsector-Maldegem, Siemens-ICT-Anderlecht, EADS Belgium nv-veiligheid en defensie-Oostkamp, Bekaert nv-metalen & materialen-Zwevegem, Heinz-voeding-Turnhout, Danone-voeding-Brussel, Allard Europe-staal- en ijzergieterij-Turnhout, Beneens & zonen-bouwbedrijf-Olen, Glacio-ijsspecialiteiten-Beerse, Miko-voeding kunstof-Turnhout, Renotec-bouwsector-Geel, Brouwerij Martens nv-fabricatie en verpakking van bieren en limonades-Bocholt, NV Rabbit – voeding – Diest.
101 goede voorbeelden Competentiemanagement
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkStartpeople
Staffing
Antwerpen Medewerkers zijn vertrekpunt in “staffing business”; wens om ze tot “ambassadeurs” van het
bedrijf te maken Traject “smartpeople@startpeople” bevat 15 projecten opgebouwd rond “plezier- en
prestatiepijlers”: inspirerende werkomgeving, loon&beoordeling, open communicatie, evenwicht en erkenning en waardering
Project Ontwikkelgesprekken: focust op talent en interesse; verantwoordelijkheid voor eigen persoonlijke ontwikkeling - Via talentenkaart groeien van functie naar functie
Toelichting personeel en oproep tot ambassadeurs
Traject “smartpeople@startpeople” vast agendapunt op Ondernemingsraad
Context van rebranding Visie is sterke kapstok voor werknemers:
Value profit chain Plezier- en prestatiepijlers Delight management
16 mei 2008 3SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijk
16 mei 2008 SERV – VIA Atelier Talent 4
AGC Flat Glass Europe
Glasverwerking
Mol AGC wil een lerende organisatie zijn met gemotiveerde medewerkers Jaarlijks opleidingsplan op basis van functioneringsgesprekken en bedrijfsnoden Voor arbeiders en bedienden Een competentieattest na elke opleiding Open leercentrum voor alle medewerkers
Project functieclassificatie-competentiebeheer arbeiders opgestart in dialoog met vakbond
Paritair samengestelde begeleidingscommissie
Opleidingen maandelijks besproken in OR en opleidingsplannen jaarlijks
Competentiemodel is maatwerk Administratie voor leidinggevenden beperkt
door opleidingsdatabase, opleidingsformulier en individuele opleidingsfiche
Database is transparant en voor iedereen toegankelijk
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijk
De Hagewinde
Gehandicaptenorg
Lokeren
Bottom-up: medewerkers vertalen competenties in gedragskenmerken en niveaus Trainersniveau: medewerkers leren van elkaar Functioneringsgesprek leidt tot persoonlijk ontwikkelingsplan Competenties in een team komen in beeld
Werkgroepen per functie Bekrachtiging door leidinggevenden Opvolging in Ondernemingsraad
Voor de Social profit Niet organisatiespecifiek Gangbare software (Acces)
16 mei 2008 5SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkVDAB
Arbeidsbemiddeling en beroepsopleiding
Brussel Doel: duidelijker beeld op competenties, leerproces ondersteunen, neutrale
selectieaanpak, loopbaan - denken stimuleren en medewerkers vinden voor projecten Geïntegreerd in personeelsevaluatie Online tool Volgende fase: ontwikkelpaden om te groeien in en naar een job
Besproken in EOC (Entiteitsoverlegcomité)
Heterogene panels van functiehouders en verantwoordelijken
Briefings door HR In Leonardo project “Competensys”
Vertaalslag van theorie naar praktische tool Integratie HR-aspecten in
competentiemanagementtool
16 mei 2008 6SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkRevalidatiecentrum Accent
Revalidatie
Kortrijk Bedrijf ervaarde lacune op gebied van personeelsbegeleiding en –evaluatie Gestart met competentieprofielen, vanuit “Management Cycle” theorie Functiebeschrijvingen basis voor werving, begeleiding, evaluatie, … en performant gericht
werken
Geen formele overlegorganen Uit jaarlijkse bevraging bleek er te
weinig personeelsevaluatie Kerncompetenties afgeleid uit
missie gedragen door RVB Consensus over acht basis-
competenties overlegd per dienst
Integrale managementsbenadering waarbij competentiemanagement past binnen missie en visie
Praktijkgericht
16 mei 2008 7SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijk
BW Klein-Brabant
Beschutte werkplaats
Puurs
Kansen op loopbaanperspectief voor doelgroepmedewerkers (met arbeidshandicap) Werkstress doen dalen en welbevinden verhogen voor doelgroepmedewerkers Screening en opleiding (18 mnd) van doelgroepmedewerkers tot lijnassistent Meer tijd voor medewerkers met nood aan meer begeleiding Past binnen bedrijfsmissie en visie
Besproken en goedgekeurd in Ondernemingsraad
Informatie aan omkaderingsmedewerkers
Meerwaarde : medewerkers tevredenheid, minder stress, open geest, creativiteit en ontwikkeling
Opleiding overgenomen in sectoraal aanbod VIVO
16 mei 2008 8SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkSecretary Plus Management
Support NV
Recrutering en selectie
Brussel Zoekt medewerkers die passen binnen waarden van de organisatie Competentieontwikkeling: individueel en collectief, gericht op persoonlijke en taakgerichte
ontwikkeling, via een structureel aanbod Jaarlijks gesprek over persoonlijke en professionele evolutie en eigen toekomst binnen de
organisatie
Geen formele overlegorganen Betrokkenheid van werknemers via
voorbereiding in workshops
Draagvlak creëren door voorafgaande bevraging bij de medewerkers
16 mei 2008 9SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkRegionaal ziekenhuis
Sint-Maria vzw
Ziekenhuis
Halle Doel : competenties in beeld brengen, opleiding en ontwikkeling, evaluatie,
individuele en collectieve prestaties Medewerkers betrekken bij resultaten van hun afdeling Via competentiemanagement en Persoonlijke Ontwikkelingsplannen (POP) naar afdelings -
ontwikkelplannen Medewerker en verantwoordelijke scoren en overleggen gedrags- en technische competenties als
basis voor planning
Werkgroep met afdelingsverantwoordelijken, verpleegkundigen en zorgkundigen
Voorgelegd aan Ondernemingsraad
Competentiemanagement leidt tot competentiegericht denken
Persoonlijke ontwikkelplannen kunnen bijdragen aan afdelingsontwikkelplannen
Systematiek is overdraagbaar Verantwoordelijkheid krijgen, stimuleert
medewerkers
16 mei 2008 10SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkNoordheuvel
Beschutte werkplaats
Brasschaat Goed personeelsbeleid = juiste persoon op de juiste plaats vanuit oogpunt organisatie én
werknemer, nu en toekomstgericht Tal van evoluties (globalisatie, vergrijzing, …) leiden tot nood aan kwaliteitssysteem en
profactief, professioneel personeelsbeleid Verschillende softwaretools helpt ploegbazen communiceren met arbeiders over
capaciteiten en het plannen va doelen en acties
RVB, directie, personeel en ondernemingsraad betrokken
Jaarlijks verslag en actieplan in Ondernemingsraad
Functioneringsgesprekken tussen ploegbaas/arbeider vraag van vakbonden
Bedrijfs-CAO
Software is door 19 beschutte werkplaatsen overgenomen
Haalbaar en betaalbaar
16 mei 2008 11SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkWit-gele kruis West-
Vlaanderen
Thuisverpleging
Van nood aan coaching voor de medewerkers in de thuisverpleging ... tot begeleidingsfiche met kerncompetenties en deelcompetenties … tot tool voor functioneringsgesprek, persoonlijk ontwikkelingsplan, rekruteringscriteria … tot HR-tool om teams per regio in kaart te brengen
Overleg met coaches en lijnverantwoordelijken
Periodieke rapportering Ondernemingsraad
Geïnspireerd op noden werkveld Praktisch Gestructureerd door HR Communicatie is belangrijk
16 mei 2008 12SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkTen Anker
Gezondheidssector
Nieuwpoort Competentiemanagement = Talentmanagement: identificiëren, begeleiden en stimuleren
van medewerkers Iedere medewerker persoonlijk opleidingsplan Functieomschrijvingen en competentieprofielen worden gekoppeld Pluspunten bevestigen, zwakke punten verbeteren
Geen formele overlegorganen Toelichtingsvergadering voor alle
afdelingshulpen
Competentiemanagement ook mogelijk in kleine instelling
Niet alleen voor high potentials, aanrader voor iedereen
16 mei 2008 13SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkCelanese
Industrie
Lanaken Competentiemanagement al tien jaar rode draad in personeelsbeleid Bedrijf met multidisciplinaire en polyvalente functies ipv eigen afgelijnde functies Vraagt multi-jobtraining, kwaliteitscontrole, geïntegreerde technische ondersteuning Classificatiecommissie zowel voor arbeiders-, bedienden als kadergroep (Half)jaarlijkse functioneringsgesprekken: over evaluatie én evolutie
Taakclassificatie wordt paritair opgevolgd
Combinatie van rechtstreekse communicatie en wettelijk gestructureerd overleg
Pragmatische aanpak Duurzaam trainingsproces
16 mei 2008 14SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkJobcentrum West-Vlaanderen
Bemiddeling en opleiding personen met handicap
Gits Zicht op kennen en kunnen zowel van personen in bemiddeling als eigen medewerkers Competenties uitbouwen en beheren via kennis- en competentiekaart Globale kenniskaart: gebruiksvriendelijk en interactief instrument dat overzicht biedt van
aanwezige competenties in organisatie Individuele competentiekaart: individuele kaart met per functie de gewenste en relevante
competenties, brengt aan het licht waar de opleidingsnoden zitten
Instrumenten ontstaan op vraag van personeel na dialoog
Project uitgewerkt in werkgroepen en directie aanwezig bij start werkgroepen
Verslag in officiële overlegorganen
Eenvoudig raster van functie-eisen en competenties
Gegroeid vanuit personeel Competentiekaarten kunnen externen
overzicht geven van aanwezige competenties
16 mei 2008 15SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkBASF
Chemische industrie en Life Siences
Antwerpen Opleidingstraject van 10 weken voor kandidaten die niet voldoen aan het
aanwervingsprofiel van BASF 2 weken ervaring opdoen in een ploegendienst, wennen aan de werkplek Combinatie van theorie en praktijkervaring dicht op elkaar (2 dagen) Zelfevaluatie door de cursisten Stage van 2 weken in het bedrijf
Overleg met sociale partners om probleem van rekrutering van procesoperatoren op te vangen
Kandidaten met een ‘ander’ profiel kunnen via een aangepast opleidingsprogramma toch aan de slag in de sector
Combinatie tussen theorie en praktijk, belang van ervaring opdoen en leren op de werkplek
16 mei 2008 16SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkGenencor
Voeding
Brugge Cultuur van “continuous improvement” Leren op de werkplek Persoonlijke opleidingsplannen Leermogelijkheden voor alle categorieën en functies Attesten na opleiding
Sociale dialoog via “performance appraisal team”
Communicatie via Ondernemingsraad
Overeenkomst met IPV
Opleidingsmatrix Learning cafe zorgt voor feedback over
aanpak
16 mei 2008 17SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkMilcobel
Zuivel
Langemark Proactief opleidingsbeleid Leeftijdsbewust personeelsbeleid Ontwikkelingsgesprekken i.p.v. evaluatiegesprekken Leervermogen hoog houden en competenties uitwisselen
competente werknemerspopulatie met hoge retentie
Communicatie in Ondernemingsraad Project verloopt via RvB van IPV en
via een overeenkomst met IPV (bepaalt o.a. dat werknemersvertegenwoordigers moeten geïnformeerd worden over de IPV dienstverlening (CAO 9))
Externe consultant versnelt proces Start met pilootzone Betrek alle stakeholders
16 mei 2008 18SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkGarage Willy
Autosector
Nazareth Competentieontwikkeling noodzaak gezien snelle technologische en elektronische evolutie Jonge en ervaren werknemers leren van elkaar Polyvalentie, jobrotatie, teamwork, open dialoog
Geen formele overlegorganen Zelfsturende teams Inspraak en overleg
Competentiemanagement niet enkel op niveau onderneming maar ook op niveau medewerkers
Keuze opleiding houdt rekening met werknemer, team en bedrijf
Persoonlijke benadering van medewerkers
16 mei 2008 19SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijk
Borgerstein
Beschutte werkplaats
Sint-Katelijne-Waver
Maximale kansen bieden op ontplooiing van competenties, oprichting dienst opleidingsbeleid
In kaart brengen van capaciteiten, op basis daarvan krijgen werknemers een traject: met vaardigheden waaraan gewerkt wordt en doelstellingen
Streven naar goede matching tussen werknemer en job
Project voorgelegd en bekrachtigd door de Ondernemingsraad
Budget en planning Vorming, Training en Opleiding jaarlijks op formeel sociaal overleg
Meer tevredenheid, minder verzuim en minder verloop
Functioneringsgesprekken worden positief verhaal door ze te koppelen aan groeimogelijkheden
16 mei 2008 20SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkDe Noordboom
Schrijnwerkerij
Ronse Maatschappelijk verantwoord ondernemen is rode draad Respect en medewerkersbetrokkenheid Opleidingen houden rekening met groeimogelijkheden medewerker; taakverruiming
mogelijk Samen met andere KMO’s opleidingen organiseren (schaalgrootte) HRM coach en externe consultant omwille van het borgen van methodieken
Geen formele overlegorganen Ploegchefoverleg Open vergadercultuur
Uitgangspunten: Respect Maatschappelijk verantwoord ondernemen Ondernemen doe je samen Open communicatie Jezelf als leidinggevende in vraag stellen
16 mei 2008 21SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkSD WORX
Sociaal Secretariaat
Antwerpen Investeren in menselijk kapitaal en bouwen aan een werknemersbestand dat empowerd,
engaged en enthousiastic is Talentmanagement: het aantrekken, inzetten, ontwikkelen, binden en waarderen van talent Opleiding en ontwikkeling voor alle medewerkers wordt ondersteund door een
Talentenroute
Toelichting en overleg binnen alle divisies en departementen van het bedrijf
Vinden van uniek talent Talent Management en ontwikkeling van
medewerkers Jaarlijks wederkerende cyclus Aansporing voor medewerkers en
leidinggevende om proactief bezig te zijn met carrière
16 mei 2008 22SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkCentrum voor Illegalen Merksplas
Openbaar bestuur
Merksplas Competentiegericht onthaal- en begeleidingstraject voor nieuwkomers Competentieprofielen uitgewerkt in leeropdrachten en proeve van bekwaamheid Gericht op uniforme taakuitvoering en groter zelfvertrouwen nieuwe medewerkers Competentiegerichte werkplekopleiding Ondersteuning door consultbureau en externe feedback
Vakbondsafgevaardigden zijn actieve leden van de werkgroep begeleidingstraject nieuwe medewerkers
Project wordt uitgebreid over alle gesloten centra in België
Competentiemanagement is maatwerk Competentiemanagement vergt een
integrale, strategische benadering Competentiemanagement wordt
ondersteund via competentiegerichte werkplekopleiding
16 mei 2008 23SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkETAP verlichting NV
Metaalverwerking
Malle Bedrijf ondervindt problemen om technisch geschoolde medewerkers te vinden Daarom diversiteitsplan met oa opleiding en doorgroeitraject voor arbeiders, aanwerving
van medewerkers uit kansengroepen, … Pragmatische geïnspireerd competentieplan: kortgeschoolde vrouwen opleiden in
technische beroepen (Technische Operator-Steller) Meterschap in de montage: meters werken een draaiboek uit voor opvang nieuwkomers
Syndicaal afgevaardigden vragen tevredenheidsenquête
Projecten opgestart in overleg en met ondersteuning van de personeelsafgevaardigden (namen ook deel ad opleiding)
Eigenaarschap ligt bij de ‘lijn’
Projecten op basis van een competentiemodel
De ‘lijn’ werkt aan organisatieontwikkeling Intensieve coaching leidinggevenden door
HR Projecten gedragen door de ‘lijn’
16 mei 2008 24SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkDeceuninck NV
Kunstofverwerking
Hooglede-Gits Leeftijdsbewust loopbaanbeleid om employability te versterken en flexibiliteit te behogen Competentiematrix en opleidingsmatrix als basis voor jobrotatie Werknemers kunnen rol peter/meter opnemen Functioneringsgesprekken kaderen in competentiemodel Opleiding van leidinggevenden om competentiegericht te kunnen werken
Arbeiders betrokken bij ontwikkeling competentiemodel zodat ze eigenaar zijn
Communicatie met alle betrokkenen
Regelmatig overleg op Ondernemingsraad
Artikels in de personeelskrant
Sterkt de leidinggevende in hun sociale vaardigheden
Opvolging via tevredenheidenquête Bereidheid om opleiding te geven is bij
45+ers het hoogst
SERV – VIA Atelier Talent16 mei 2008 25
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijk
SAMOCO NV
Montagesector
Londerzeel
Productieplanning in functie van leermogelijkheden op de werkplek Leerlingen en nieuwkomers in opleiding zijn extra teamlid Stimuleert oudere werknemers om nieuwe collega’s te begeleiden Nieuwkomers en leerlingen (ILW) leren het vak in een reële arbeidssituatie
Opleiding laaggeschoolde jongeren en werkzoekenden is een verantwoordelijkheid van het bedrijf
Overleg en opvolging van competentiegerichte acties in het CPBW
No-nonsense personeelsbeleid Concrete acties om rekruteringsprobleem
aan te pakken Investeren in opleiding van nieuwkomers
maakt het werk werkbaar voor alle werknemers
2616 mei 2008 SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkFOD Binnenlandse zaken –
P&O stafdienst
Publieke sector
Brussel Begeleidingstraject middenkader Fase 1: 360° feedback en lifo-test wordt besproken met coach Fase 2: Opleiding en planning met leidinggevende in 3 functioneringsgesprekken Fase 3: 360° feedback en individuele tips
Vakbonden vragende partij begeleiding middenkader
Steun en leren van andere deelnemers Verschillende analyse-instrumenten die op
elkaar aansluiten Bewust van sterke en zwakke punten ROI meetbaar via 360° feedback Voorbeeldfunctie
16 mei 2008 27SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkKringloopcentrum Leefbaar Wonen
Sociale werkplaats
Ruddervoorde Competentiemanagement voor doelgroepwerknemers; voor omkadering in ontwikkeling Competenties bepaald op drie niveau’s: algemene, team- en taakcompetenties, vormen de
basis voor functieomschrijvingen Loopbaanplan met ontwikkeling van competenties Proefperiode, functioneringsgesprekken (2x jaar), evaluatiegesprek en POP in teken van
competentieontwikkeling
Betrokkenheid van doelgroepmedewerkers in beschrijving takenpakket en van werkbegeleiders in ontwikkeling van formulieren in overleg met HR
Overleg met CPBW - personeelsafvaardiging
Methodiek en instrumenten op maat van de organisatie
Raamwerk en lay-out instrumenten is een goed vertrekpunt voor andere organisaties
16 mei 2008 28SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkNike
Distributie sportartikelen
Laakdal Competenties ontwikkelen met oog op teamsucces Competenties: teamwork, communication, people sensitivity Vier fases van teamontwikkeling met opleiding in elke fase Concept “teamkompas”
Opleidingsnood onderzocht op diverse niveaus
Opleidingstraject gecommuniceerd aan Ondernemingsraad
CAO 5 opleidingsdagen/2jaar Evaluatie opleiding en volgende
stap komt ook op OR
Teamsucces ontwikkelen door versterken sociale vaardigheden
950 medewerkers opleiden in operationele omgeving vergt veel organisatie: onze aanpak willen we delen
16 mei 2008 29SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkLanxess NV/ BL CPL-MAN
Chemische industrie en Life Sciences
Antwerpen Competentieontwikkeling ondersteunen via acties op de werkplek Helder definiëren van de rollen van de peter, mentor en coach Kwalificatiemanagement, POP en e-portfolio opgenomen in kwaliteitshandboek Scheiding van opleidingslaag (input) en competentielaag (output van leren) Competenties koppelen aan functioneren en impact op bedrijfsdoelen
Initiatief vanuit CPBW samen met lijnmanagement, opleiders op de werkplek, experten veiligheid, gedrijfsgeneeskundige- en milieudienst
Wijzigingen competentietabellen besproken en goedgekeurd in CPBW
Leeractiviteiten en begeleiding op de werkplek als basis van competentieontwikkeling
Project is een verbetering van de processen
Ondersteuning door ICT
16 mei 2008 30SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkOptima T – vzw Huize Tordale
Beschuttende werkplaats
Lichtervelde Testdag voor nieuwe doelgroepwerknemers, vergelijking van eisenprofiel met het
capaciteitsprofiel Functioneringsgesprek tijdens 1ste week, na 1ste maand, na 6 maanden om integratie en
duurzame tewerkstelling te bevorderen Loopbaanbegeleiding via een individueel werk- en begeleidingsplan Integratie via opleidingen PC, leeftijdsbewust personeelsbeleid, supported employment
Betrokkenheid OR en CWPB Sociale diensten om te luisteren
naar de doelgroepwerknemers Overleg per atelier Tevredenheidsmetingen
Mogelijkheden, capaciteiten, wensen en verwachtingen van de doelgroepwerknemers vormen de basis van het competentiebeleid
Competentiebeleid start met rekrutering en selectie en heeft ook consequenties voor het integratiebeleid van de organisatie
16 mei 2008 31SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkWienerberger
Bouw
Kortrijk Onthaal en introductie nieuwe medewerkers
Op de plants aangepast introductieprogramma (diversiteitsplan in site Aalbeke) Toewijzing peter/meterschap in alle plants
Gestructureerd opleidingsprogramma in kader ESF-project Het initiatief ‘iedereen leert’
Lokaal: jaarlijkse opmaak opleidingsplannen in samenspraak met de syndicale delegatie
Nationaal: bespreking opleidings-plannen door technische werk-groep vorming in paritair comité
Tweejaarlijkse bijeenkomst syndicale delegaties
Ervaringsbewijzen bij aanwerving en interne promotie
Gestructureerd opleidingsprogramma voor operatoren voor nieuwe technieken en verruiming individuele horizon
‘iedereen leert’ samen met Syntra geeft mogelijkheid zichzelf te ontplooien op domein dat eventueel buiten het werk valt
16 mei 2008 32SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkManagement information
Diensten
Brussel Jaarlijkse persoonlijke objectieven sluiten aan bij bedrijfsdoelstellingen Vier functioneringsgesprekken per jaar Gesprek over persoonlijk ontwikkelingsplan Evaluatiegesprek en Opleidingsplan TrainUp meet effect van de opleiding, ook op werkplek
Geen formele overlegorganen Maandelijkse vergadering
bedrijfsresultaten Label “Investors in People”
Eenvoudig Tijdsinvestering moet in moderne
organisatie kunnen Checklists en invuldocumenten zijn
aanpasbaar en overdraagbaar TrainUp is beschikbaar op de markt
16 mei 2008 33SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkAstra Sweets
Confiserie
Turnhout
Veel aandacht voor competentieontwikkeling Vier functiebeschrijvingen met telkens een lijst van 30 à 40 competenties Gedragsindicatoren die aansluiten bij de werksituatie Gebruik van de Poolster – methode
De Poolstermethode gaat uit van een gezonde dialoog tussen werknemer en werkgever
Volledige ondersteuning door de werknemersvertegenwoordigers
Communicatie staat centraal Overeenkomst met IPV
Gekozen voor een samenwerking met IPV en Quadri
Grondige werkplekanalyse met functieprofielen en taakomschrijvingen als uitgangspunt
16 mei 2008 34SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkInBev Belgium nv
Voeding
Hoegaarden
Teamleiders opleiden tot goede managers Ontwikkelingsplan op basis van feedback van een “competence panel”, wordt gevalideerd Evaluatie van het verloop van het ontwikkelingsplan, de acties, de doelen, technische
kennis en gedragscompetenties
Project verloopt via RvB van IPV en via een overeenkomst met IPV (bepaalt o.a. dat werknemersvertegenwoordigers moeten geïnformeerd worden over de IPV dienstverlening (CAO 9)) in casu competentiegebaseerd leertraject
Het leefbaar houden van competentiedenken in een productieomgeving
Teamleaders begeleiden en ondersteunen in hun kennis, attitudes en vaardigheden
Uitgebreid opleidingstraject van 1 jaar
16 mei 2008 35SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkAgentschap K&E(Kunsten en
Erfgoed)
Openbaar bestuur
Brussel Projecten zijn ingebed in competentiemanagement van de Vlaamse overheid: werken met
competentiewoordenboeken, competentieontwikkeling, selectiematrixen op basis van competenties, … www2.vlaanderen/be/personeelsbeleid/competentiemanagement
Invoer telewerken met selectie van telewerkers op basis van generiek competentieprofiel = selectiecriteria duidelijk voor iedereen; workshop voor alle evaluatoren
Tools : teamoverleg, gezamenlijk aanvraagformulier voor alle telewerkers van team Workshops voor alle teams volgens zelfde format
Sociale dialoog op verschillende niveau’s: globaal voor de Vlaamse overheid wat betreft CM, “anders werken” en telewerken; op niveau van entiteit in de overlegcomité’s
Verantwoordelijkheden op diverse niveaus = geresponsabiliseerde leidinggevenden
Selectie van telewerkers gebaseerd op transparante, globaal gecommuniceerde selectiecriteria
Werken met generiek competentieprofiel helpt Format van workshopformule Formulier op teamniveau bruikbaar voor elk
team
16 mei 2008 36SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkGrondwerken GLK Bvba
Bouw
Kruishouten Werkgever volgt cursus HRM-coach om personeelsbeleid beter op punt te stellen Wil een flexibel en klantgericht bedrijf zijn, dat kwaliteitsvol en veilig werkt met aandacht
voor het milieu. Opstellen van functies en daaraan gekoppeld competenties Functioneringsgesprekken zijn de eerste stap in het verder uitbouwen van een
competentiebeleid
Geen formele overlegorganen Functioneringsgesprekken als vorm
van directe communicatie over het bedrijf en eigen functioneren
Goed voorbereid functioneringsgesprek door zowel werkgever als werknemer loont
16 mei 2008 37SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkWEB vzw
Socio-culturele sector
Turnhout
Duurzaam ondernemen, maatschappelijke behoeften onderzoeken en invullen Individuele capaciteiten krijgen maximale ontplooiingskansen binnen het bedrijf Competentieprofielen rode draad in HR beleid: bij rekrutering, selectie, onthaal/introductie
en proefperiode, ontwikkeling en doorgroei, Opleidingsplan voor de hele organisatie
Inspraak en betrokkenheid van de medewerkers
Gestructureerd sociaal overleg Verschillende communicatiekanalen
binnen het bedrijf
Competentieontwikkeling biedt tal van voordelen voor werkgevers en werknemers: inzetbaarheid verhogen, communicatie bevorderen, systematische aanpak HR beleid, diversiteitsdenken
Professionalisering en verrijking van HR-beleid van ondernemingen
16 mei 2008 38SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkGrimaldi Belgium nv
Expeditie/Lijnagentuur
Antwerpen Grimaldi Belgium voert leeftijdsbewust rekruteringsbeleid Nieuw personeelsleden krijgen peter/meter Functioneringsgesprekken, ook tijdens de proefperiode Individuele opleidingen, ook buiten de werkplek Beloningen voor competentie, opleidingsinspanningen en anciënniteit
Geen formele overlegorganen Overleg tussen werkgever en
werknemer bvb omtrent afstemming werk-privé
Maandelijks info-flash naar alle werknemers
Openstaan voor nieuwe ideeën is een must Competentiebeleid is een groeiproces
16 mei 2008 39SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkHuman Interface Group
Diensten/ICT/Consultancy
Mechelen Competentiemanagement al algemeen kader voor HR-inspanningen Functietitels vernieuwen en omschrijvingen aanpassen Carrièrepad uitbouwen en alternatieven creëren Duidelijke evaluatieschaal Gerichte opleidingsstrategie
Geen formele overlegorganen Competentiemanagement is
ontwikkeld door en in nauwe samenwerking met de werknemers
Feedback door werknemers
Consultants en projectmanagers evolueren op eigen individuele manier met eigen expertise
Observeerbare en meetbare competenties
16 mei 2008 40SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkDepartement Bestuurszaken
MOD
Brussel Project ingebed in competentiemanagement van de Vlaamse overheid Schaarste op de arbeidsmarkt leidt tot 1) gerichte rekrutering, 2) ontwikkelkansen en doorgroei
voor huidig personeel en 3) het opzetten van een sterke organisatiecultuur “Waardegebonden competenties doen leven”, project dat inzet op organisatiecultuur en gedrag
personeelslid; proces i.s.m. met intern consultant van Agentschap voor Overheidspersoneel om competenties te vertalen naar werkvloer en individueel personeelslid
Waardegebonden competenties ingevoerd in overleg met vakorganisaties
Vakorganisatie vragende partij voor minder administratieve aanpak (PLOEG)
Eigenaarschap ligt bij teamverantwoordelijken en bij individuele personeelsleden
Focus op kerncompetentie: klantgerichtheid Teams maken zelf vertaling naar eigen
functie en werkterrein Diversiteit aan acties: procesverbetering,
teamreorganisatie, afspraken over dienstverlening, …
16 mei 2008 41SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijk
CPM
Dienstverlenende sector
Melle
Bedrijf wil zelf toepassen wat het bij anderen propageert; visie: er is een link tussen “people management” en bedrijfsresultaten
HR-strategie gericht op persoonlijke ontwikkeling van junior, senior en managing consultants
Ontwikkelingstraject voor juniors, specialisatietraject voor seniors – leren van elkaar via intervisie en on-the-job
Geen formele overlegorganen Zeer directie communicatie tussen
werkgever en werknemer, weinig hiërarchische niveaus
Leiderschap en feedback geven en krijgen is een uitdaging
Kansen creëren voor en door medewerkers om een sterke marktpositie te bereiken via intensieve feedback cultuur
16 mei 2008 42SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkCTG Belgium
ICT
Diegem Ontwikkeling en documentering van een bedrijfseigen “Competence Management
Systeem” (carrièreplanner: welke compenties zijn nodig, hoe kan je ze ontwikkelen) Persoonlijke begeleiding van een “Competence Developer” (lijnmanager) voor elke
medewerker, samen stellen ze een POP op met gebruik van de carrièreplanner Persoonlijke begeleiding ook in functie van een retentiebeleid; methodiek wordt reeds 10
jaar gebruikt en bewijst zijn nut
Samenstelling werkgroepen van ‘job performers’ om relevante competenties voor elke functie te bepalen
Resultaten worden voorgesteld en desgewenst bediscussieerd op de Ondernemingsraad
Werkgroepen voor opmaak van competentiewoordenboek en toewijzing competenties aan functies en/of rollen
Betrokkenen van bij begin betrekken, vraagt tijd en energie maar return on investment bij implementatie en latere wijziging is groter
16 mei 2008 43SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkRoxell
Mechatronica
Maldegem Kick-off van strategisch competentiemanagement in de organisatie met twee onderdelen:
de initiële kennismaking (infosessies) en het definiëren van kerncompetenties Opmaak van competentieprofielen Assessment van aanwezige competenties Integratie van competentiemanagement in diverse HR-domeinen: selectie,
prestatiemanagement, ontwikkeling, evaluatie
Bottom-up benadering : opstart project na uitvoerige informering van werknemers-vertegenwoordiging
Participatie en dialoog bij elke stap
Tips: aanpak op maat, communicatie naar alle betrokkenen, steun vh management, “quick wins” inbouwen
Uitwisselen van praktijkervaring en in kaart brengen van best practices
Kneden naar eigen bedrijfscontext
16 mei 2008 44SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkSIEMENS
Anderlecht
Boost Your T@lent is een gediversifieerd opleidingsprogramma voor uitvoerende administratieve bedienden
En een employability programma: verbreding van profiel, flexibele inzetbaarheid in bedrijf wat interne en externe tewerkstellingskansen verhoogt
90% van de deelnemers volgde na screening meerdere opleidingsmodules Sinds start project was geen enkele deelnemer betrokken in herstructureringsproject
Engagement om te investeren in extra vorming en opleiding voor specifieke doelgroepen vastgelegd in bedrijfs-CAO
Regelmatige rapportering over status project tijdens de syndicale delegatievergaderingen
Afstemming vereiste competenties van de doelgroepen op marktconforme functieprofielen
Samenwerking met externe partners die het behaalde certificaat ook erkennen
16 mei 2008 45SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkEADS Belgium, NV
Veiligheids- en defensieuitrusting
Oostkamp
Aanleiding is het nakend vertrek van bijna 2/3de van de arbeiders; zij beschikken over specifieke technische knowhow
Opleidingstraject voor brigadiers en diensthoofden Opmaak kennisfoto (= inventarisatie aanwezige en in de toekomst benodigde
competenties) en op basis daarvan individuele opleidingsplannen voor alle arbeiders Gebruik van een op de markt aanwezige ICT tool voor het beheer van competenties
Ingebed in ESF project dat werd goedgekeurd op de ondernemingsraad
Projectgroep met werknemersvertegenwoordiging
Communicatie belangrijk voor het slagen van het project
Concept en ICT tool gekoppeld aan bestaande HR software is niet bedrijfsspecifiek
Methodiek van stappenplan ook flexibel inzetbaar in andere bedrijven
ESF steun betekent duwtje in de rug
16 mei 2008 46SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkNV Bekaert SA
Metalen & materialen
Zwevegem Motieven zijn het kunnen inspelen op technische ontwikkelingen en veranderende
marktomstandigheden, de uitstroom van personeel omwille van pensionering en de wil om een krachtig leerklimaat te scheppen
Opmaak toekomstgerichte competentiematrix met competentieniveaus en in kaart brengen competenties van het personeel, zowel kader als bedienden en arbeiders
Competentietekorten wegwerken via opleiding; langetermijnplanning die regelmatig wordt bijgesteld
Opleiding en training van personeel doelstelling voor bedrijf en voor sociale partners
Zowel overleg via officiële kanalen als informeel
Regelmatige feedback over het project in de sociale overlegorganen
Tip: competentiemanagement zorgt voor energie bij de opstart maar enthousiasme daalt na verloop van tijd; eenvoudige instrumenten en het regelmatig vernieuwen van het proces werkt motiverend
16 mei 2008 47SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkHeinz
Voeding
Turnhout Bedrijf wil toekomst gerichter gaan werken en een coachende organisatie zijn Opmaak van een competentieprofiel, gevolgd door een competentieanalyse en een leertraject Maakt gebruik van het hulpmiddel MBTI (Myers-Briggs Type Indicator –
persoonlijkheidsomschrijving) Trainingconcept: “Performance by coaching”; bedrijfsgroei en persoonlijke groei gaan samen
Positieve sociale dialoog verloopt zowel via het gestructureerd sociaal overleg als informeel
Project wordt gedragen door het management en alle werknemers
Overeenkomst met IPV
Pleidooi voor “anders denken, anders doen”; cultuurverandering door het focussen op wijziging in attitudes
Via zelfkennis, zicht op eigen functioneren en dat van het team bouwen aan gedeelde verantwoordelijkheid voor productie en succes
16 mei 2008 48SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkDanone
Voeding
Brussel Bedrijf stimuleert persoonlijke groei als leider en coach Via project “Leadership en coaching”: een competentiegebaseerd ontwikkelingsaanbod
voor leidinggevenden Koppeling tussen situationeel leiderschap, competentieanalyse en –verwerking en
teamcoaching
Project verloopt via RvB van IPV en via een overeenkomst met IPV: werknemersvertegenwoordigers moeten geïnformeerd worden over de IPV dienstverlening (CAO 9)
Management wordt betrokken bij “leerrevolutie”
Werknemers verantwoordelijk voor de opmaak van een jaarlijks individueel “Development Plan” met daarin externe opleiding maar ook on-the-job ontwikkelingsideeën
16 mei 2008 49SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkAllard Europe
Staal- en ijzergieterij
Turnhout Conjunctuurgevoelige markt counteren door het leveren van kwaliteit dankzij
gemotiveerde, goed opgeleide werknemers (arbeiders en bedienden) Competentieprofiel per functie wordt afgetoetst aan competenties van werknemers, op
basis daarvan (intern) opleidingen organiseren Peterschapsbegeleiding voor nieuwe werknemers Bedienden nemen regelmatig deel aan seminaries in binnen- en buitenland
Aanpak werd overlegd in de ondernemingsraad
Medewerkers mogen voorstellen doen wat betreft de aanpak
Goede bedrijfsresultaten in moeilijke sector dankzij competentiemanagement
Resoluut kiezen voor eigen aanpak loont
16 mei 2008 50SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijk
Beenens & Zonen
Bouwbedrijf
Olen
Interne opleiding voor nieuwe medewerkers Begeleiding nieuwe werknemer door ervaren schrijnwerker-timmerman IBO-contract voor aangeworven schoolverlaters 3 soorten opleidingen : traditioneel schrijnwerk, interieurwerk/meubelmakerij en schrijnwerk
op de bouwplaats Externe opleidingen voor medewerkers die al langer in dienst zijn ism VDAB en FVB
Vraag naar beleid rond competentieontwikkeling kwam vanuit het management op basis van vraag van de medewerkers
Ondersteuning vanwege paritair Fonds Vakopleiding in de Bouwnijverheid
Sterke betrokkenheid van medewerkers in beleid
Voorbeeldfunctie voor andere ondernemingen duurzaam ondernemen
Samen met de medewerkers een nog sterker beleid rond competentiemanagement voeren
16 mei 2008 51SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkGlacio
Voeding (Ijsspecialiteiten)
Beerse Bedrijf hecht belang aan samenwerken, flexibiliteit en leerbereidheid van de werknemers Focust vooral op instroombeleid: als invoegbedrijf langdurig werkzoekenden en lager
geschoolden integreren op de arbeidsmarkt Competentiegericht selectiegesprek, functies omschreven in competentiefiches,
ontbrekende competenties vormen ontwikkelpunten voor de (nieuwe) werknemer Begeleiding en ondersteuning met oudere werknemers als ervaringscoach
Project verloopt via RvB van IPV en via een overeenkomst met IPV: werknemersvertegenwoordigers moeten geïnformeerd worden over de IPV dienstverlening (CAO 9)
Andere manier van bedrijfsvoering: niet louter kijken naar diploma en werkervaring maar vertrouwen in kunnen (leren) van eigen personeel maar ook willen investeren in hun ontwikkeling
16 mei 2008 52SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkMiko
Voeding/Kunststof
Turnhout Gekwalificeerde en gemotiveerde medewerkers vormen de basis van de bedrijfsstrategie Gebruik van organogrammen en up-to-date functiekaarten; verschil tussen functievereisten
en competenties van personeel wegwerken door ontwikkeling en opleiding Opleidingsplannen met oog op ontwikkeling in huidige functie en/of doorgroei naar andere
functies
Project verloopt via RvB van IPV en via een overeenkomst met IPV (bepaalt o.a. dat werknemersvertegenwoordigers moeten geïnformeerd worden over de IPV dienstverlening (CAO 9))
Opleiden alleen is niet voldoende, continue aandacht voor het gericht inzetten van competenties is noodzakelijk; dat betekent zicht hebben op de aanwezige competenties in je bedrijf
16 mei 2008 53SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkRENOTEC
Bouw
Geel Tevredenheidsonderzoek onder de werknemers Oprichting HR-afdeling als start voor beleid rond competentieontwikkeling Doorstromingsmogelijkheden in kaart brengen Voor elke werknemer POP opstellen Ontwerp competentiematrix met technische kwaliteiten en gedrag Opleiding voor leidinggevenden over voeren functioneringsgesprek
Competentiematrix ontwikkeld in samenwerking met de medewerkers
Functioneringsgesprekken vanuit de vraag van werknemers
Vooraf informeren over functioneringsgesprekken
Via een open dialoog met medewerkers samen beleid verder uitwerken
Competentiematrix past bij bedrijfsstrategie Structuur van Renotec wordt doorgetrokken
in alles wat zij doen en dus ook in hun competentiebeleid
16 mei 2008 54SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkBrouwerij Martens
Fabricatie en verpakking bier/limonades
Bocholt Verleden: weinig opleidingsinspanningen, niet planmatig of doelgericht, zonder link
naar competenties, … leidde tot kennisgaps en kennismonopolies Competentieontwikkeling als hefboom voor verdere groei, snelle inwerking bij aanwerving,
inzetbare werknemers, aanpasbaarheid van de onderneming, kwaliteit Missie en doelstellingen worden transparant vertaald naar de werkvloer, het menselijk kapitaal
verhoogt alsook de productiviteit via optimaliseren van kennistransfer, evaluatie- en beheer en het gestructureerd invoeren van werkplekleren
Op de ondernemingsraad wordt maandelijks gerapporteerd; vraag naar competentieontwikkeling van productiepersoneel kwam uit de OR
Overeenkomst met IPV Betrokkenheid van personeel via
divers en regelmatig overleg
Kennismatrix per functie Opleidingsplan per productielijn Leeromgeving inrichten/cultuur wijzigen Certificiëring van kennis & kunde van
operatoren
16 mei 2008 55SERV – VIA Atelier Talent
Sociale dialoog Inspirerend/innoverend
Goede praktijkNV Rabbit
Voeding
Diest Generieke competenties bepaald voor de ganse organisatie Deze vormen de leidraad voor instroomprogramma’s, opleidingen, coaching en
evolutiegesprekken De functiespecifieke competenties worden als deeldomein in elke afdeling opgevolgd Ook vaktechnische vereisten opgenomen in persoonlijk opleidingsplan
Overeenkomst met IPV Bedrijf hecht belang aan
gedragenheid; overleg met werknemers (geen officieel gestructureerd overleg) in een open en constructieve sfeer
Als KMO vanuit common sense en met beperkte middelen iets specifiek en innovatief verwezenlijken
Instructietool in voor iedereen hanteerbare taal - Portfolio waarin verworven competenties worden bijgehouden
Alle werknemers betrokken: kader arbeiders, bedienden
16 mei 2008 56SERV – VIA Atelier Talent