jaa a .1 oktober 1999

Aan deze ZernikeZaken werkten mee: Harrie Hadders, Aalt Kappert, Siska Pater, Klaas Pen, Marjolijn Rijnberg, Rieks Schoenmaker

Redactie: Ank Adriaansz, Gerrit Douma, Margriet Dral, Jan Hink, Ananja Wieringa, Martin Zoetman

Eindredactiejtekstredactie: Margriet Dral

Fotografie: Gerard Jager

Vormgeving: Woord in Beeld, Haren

e-mail ZernikeZaken:mdral@zernike.nl

november 15 tJm 18-11 mentorspreekavond jaar 1, 2 en 3

Helperbrink, Rummerinkhof en Zuidlaren 17-11 mentorspreekavond a+ 22 tJm 25-11 mentorspreekavond jaar 1, 2 en 3

Helperbrink, Rummerinkhof en Zuidlaren 23~11 oudercommissie Zuidlaren 24-11 ouderavond v3, v4 en kopklas 26-11 badmintonkamp Zuidlaren 30-11 mentorspreekavond aS, a6 en h5e (bezem)

december 01-12 mentorspreekavond h4, h5 (2C fase) en a4 13-12 uitdelen rapporten 15-12 mentorspreekavond Montessoristroom 16-12 docentenspreekavond v2, v3, v4 en m4 19-12 docentenspreekavond jaar 1, 2 en 3 Zuidlaren 21-12 docentenspreekavond jaar I, 2 en 3 Rummerinkhof 22-12 docentenspreekavond jaar 1, 2 en 3 Helpberbrink 23-12 kerstmaaltijd Montessoristroom

mentorspreekavond a+ 24-12 indoorsportdag bovenbouw

kerstrnaaltijd reguliere stroom sportoriëntatiedag h5 en a6 culturele dag a+

januari 12-01 docentenspreekavond a+ 13-01 oudercommissie Helperbrink 19-01 opening Rummerinkhof 21-01 openingsfeest leerlingen Rummerinkhof 22-01 informatiedag Zuidlaren 25-01 ouderavond a+ 28-01 badmintonkamp 29-01 informatiedag Rummerinkhof

vakanties 27-12 tJm 07-01 kerstvakantie 28-02 tJm 03-03 krokusvakantie 21-04 tlm 24-04 paasvakantie 01-05 tJm 05-05 meivakantie 01-06 tJm 02-06 hemelvaartsvakantie 12-06 tweede pinksterdag 17-07 tlm 01-09 zomervakantie

Het kan altijd beter

De redactie van Zernike Zaken is voortdurcnd op zoek naar onderwerpen waar u als ouders, bclangstelling voor heeft. Toch kan het altijd betcr. Daarom hct vcrzock aan oudcrs, maar ook aan pcrsoneel cn leerlingen, ons te latcn weten welke Zaken u van belang acht. Uw ideeën cn suggesties kunt u sturen naar: Rcdactic Zernikc Zaken, t.a.v. Margriet Dral, Postbus 149,9750 AC Haren ofvia e-mail mdral@zernike.nl. Wij zien ze met belangstelling tegcmoet!

De rcdactie 2

Springpauzes in Zuidlaren

Bijzonder blij waren we toen vorig jaar mei onze nieuwe, vergrote kantine klaar was. Wat een ruimte. Maar al gauw bleek dit onderkomen niet bestand tegen de grote instroom. Op regenachtige en koude dagen kon het helaas niet alle leerlingen een zitplaats garanderen. Zo nu en dan moest een groep leerlingen genoegen nemen met een staan­plaats. Tot onze grote vreugde was er een aantal dat er altijd voor koos te staan aan de "hangtafeis". Ook was er een kleine categorie die, weer of geen weer, een frisse neus ging halen. Vaak uit nood­zaak, omdat in de school natuurlijk niet gerookt mag worden.

Dit cursusjaar hebben we besloten om de zoge­naamde "springpauze" in te voeren. De ene groep heeft na twee lesuren ochtendpauze, dus om 10.00 uur, terwijl de andere groep een lesuur later pau­zeert, om 10.50 uur. De middagpauze is op de­zelfde manier in twee blokken verdeeld. Het enige probleem waar we nu nog tegenaan lo­pen is de onvoorstelbare hoeveelheid troep die de schooljeugd in staat is achter te laten. Dit is niet iets van de laatste tijd, maar hoe meer mensen, des te meer troep en dus valt het nu meer op. En al is er met de makke schapen in dit hok heel goed te le­ven, het zou wel fijn zijn als die iets bewuster met het (school)milieu om zouden gaan.

Sake Porte, onderkoning kaatsen Omdat ik toch het gymveld op voor de vierde keer afgevaardigd wordt gekaatst. "In Spanje verdient moest om wat leerlingen toe te spre­ naar het Europees kampioenschap in een goede kaatser zelfs meer dan de ken, maakte ik van de gelegenheid Italië. gemiddelde gymleraar bij ons", al-gebruik om even met onze dus Sake. Van dit land verwacht beroemdste collega bij te pra­ hij op het EK dan ook de grootste ten en dan gaat het al gauw tegenstand. Smakelijk vertelt hij over kaatsen. Als ik de media over de finale van een paar jaar mag geloven is Sake in Fries­ geleden, waarin de Spanjaarden land hard op weg Abe Lenstra voor eigen bloedfanatiek publiek qua populariteit naar de kroon alle trucs uit de kast haalden om te steken. Zelfblijft Sake er de titel in de wacht te slepen. Het heel nuchter onder, ondanks worden - verwacht ik - dure we­het feit dat zijn prijzenkast ken voor Sake: eerst is hij jarig bijkans vol is: vijf keer de PC (natuurlijk rekenen we op oranje­in Franeker gewonnen (dè koek) en als hij erin slaagt de wedstrijd van het jaar, de in­ Europese titel in de wacht te sle­nige omhelzing door Erica Terpstra staat me nog scherp voor de geest), onlangs individueel lands­kampioen geworden, wat inhoudt dat je de beste kaatser van de natio­nale competitie bent en ... binnenkort

Wie denkt dat, zoals bij korfbal, het verslaan van België genoeg is om de titel in de wacht te slepen, heeft het mis. In Spanje, Italië, België en zelfs een aantal Zuid-Amerikaanse landen

pen, mag dat natuurlijk ook niet ongemerkt voorbijgaan. Maar mis­schien weet hij zich in Italië dusda­nig in de kijker te spelen dat er een aardig contract in Spanje in zit ...

(rota: Lccuwarder Courant)

3

Harrie Hadders

Beenmerg "Ha, eten." Daar ben ik wel aan toe. Man, hon­ger na zo'n lange dag." Excursie naar Futuroscope, Mavo 4, 73 leerlingen, Neerlands hoop in bange dagen, zetten zich samen met de zeven begeleiders aan tafel. "Gatver, weet je wat daar inzit? Eet ik niet op hoor!" Het voorafje, waar kooL wortels en broccoli met samenhan­gende kleurschakeringen in verwerkt zaten, werd met een misnoegd gebaar naar het midden van de tafel geschoven. Het effect van "een schaap over de dam" deed ook bij dit pluimvee snel zijn intrede. "Lekker kippenpootje. Ja, doe mij nog maar een. Die tafel achteraan, daar liggen er nog een paar." Alsof ergens voedselpakketten worden uitgedeeld gaat een docent langs de tafels en komt met een groot aantal poten terug, vier kippen zouden hier nog een tijdlang op hebben kunnen scharrelen. Daar waar de tafel met bege­leiders luid kakelend de maaginhoud vult met vlees, daar zijn veel leerlingen aanmerkelijk min­der enthousiast. Niet gaar, te gaar, goor; allerlei kwalificaties waarmee het meest veelzijdige stukje weggeschoven werd. Daar ook het toetje blijkbaar alleen voor 18+ te eten was, kon het bestek hier en daar direkt weer de lade in. Honger is dus blijkbaar een rekbaar begrip, wat ook al bleek uit het feit dat er 's morgens bij het ontbijt naast de begeleiders slechts zeven leer­lingen op kwamen dagen. De rest prefereerde een verlenging van de wat korte nachtrust bo­ven een goed gezond ontbijt. "Ja, maar dit kan je toch niet weggooien? Moet je zien, de tafel gedekt voor dik tachtig personen en dat gaat straks allemaal naar de vuilnis?" Een combinatie van bewust met het voedsel omgaan en gierig­heid bracht de docenten er toe om na het naar binnen werken van een fiks aantal broodjes, met enkele lege vuilniszakken de tafels bij langs te gaan teneinde 76 croissantjes, 148 bolletjes, 208 "jammetjes", 72 pakjes boter en acht liter­flessen jus d' orange in eigen bezit te houden. Aldus werd er voor de leerlingen 's middags een echte picknick geregeld; gratis en voor niets. De inhoud van de op het gras leeggegooide vuilnis­zakken werd door de scholieren nog lekker ge­vonden ook, behalve die paar kinderen die door de grote hoeveelheid achterover gewerkte zak­ken chips geen honger meer hadden. Ja, ja, met leerlingen op excursie. Als er ooit vooroordelen bevestigd zijn over zuinige Neder­landers, dan wel in het hotel in Futuroscope. Een mooi park, veel gedaan en gezien, als intro­ductie meer dan geslaagd, maar het eten van de kinderen? Dat gaatje door merg en been.

'Daar vraag je me wat' Loes van Heuvelen

Wordje in een volgend leven weer lerares Duits? Het omgaan met jonge mensen is boeiend en "Deutsch macht Spal3" natuurlijk. Maar misschien ga ik dan ook wel iets heel anders doen.

Wat is het leukst aan lesgeven in Zuidlaren? De plezierige sfeer tussen leerlingen, onderwijzend en niet-onderwijzend personeel en de fijne collegialiteit.

Wat is je(avoriete vakantieoord? We zijn nu jaren achtereen in de Languedoc (Zuid­Frankrijk) geweest: afwisselend landschap, heerlijk klimaat en heel geschikt voor "racefietsers". Daar zijn mijn man en ik in de vakantie heel fanatiek in.

Wat is het mooiste plekje in Noord-Nederland? De kop van Drente, met de Drentse Aa.

Voor welk gerecht mag ik je 's nachts wakker maken? Voor ijs, hoe meer hoe liever'

Waarom wordt Fe Groningen dit jaar kampioen? Volgens mijn man (zelf heb ik er geen verstand van) kunnen ze alleen kampioen worden als ze wat meer van Feyenoord leren!

Wat is jefavoriete Duitse boek? Ik heb heel veel boeken met plezier gelezen; doe maar: "Das Parfiim" van Patrick Süskind.

Welkeftlm .spreektje het meest aan? "One flew over the cuckoo's nest" met Jack Nicholson.

Wat isje grootste hobby? Ik zwem graag, liefst in een openluchtbad; verder wan­delen en lezen.

Wat is je favoriete muziek? Ik heb geen uitgesproken voorkeur, maar in ieder geval géén meezingers en "levensliederen".

Hoe gaat het in de toekomst met het vak Duits in de 2e fase? Ik ben er blij mee dat dti I nu in de bovenbouw een ver­plicht vak is, waar de leerling zich tot en met klas 6 mee bezighoudt. Maar ik ben bang, dat het aantal leerlingen dat het aanvult met du2 niet zo groot zal zijn als de groep die vroeger Duits als examenvak koos. Boven­dien is het jammer dat het onderdeel literatuur een flinke veer heeft moeten laten.

4

Een goed begin... Dit schooljaar begonnen alle groepen hun eerste school­week met een introductieprogramma. Leerlingen maak­ten niet alleen kennis met elkaar en met hun docenten, maar ook met de verschillcnde nieuwe vakken. Per ves­tiging was een programma bedacht met veel afwisseling. De Montessoriklassen gingen kanovaren in Eernewoude, de atheneumplussers sloegen hun tenten op in Winsum, mavo 4 en de grafische afdeling over­leefden in de Franse Ardennen en de havo- en atheneumtop verkenden stad, Hortus en studiehuis. Maar voor de eersteklassers was echt alles nieuw. We peilden hun mening:

"Ik vond de survival leuk. Ik vond het alleen jammer dat ik geen leraar of lerares heb zien zwemmen, want die stonden gewoon lui aan de kant te kijken." "De disco was ook tof, maar mocht wel een uurtje lan­ger duren." "Ik vond de eerste dag wel leuk maar ik vond het slagbal iets te kinderachtig." "Gelukkig kregen we de kano op de kant en ik begon hem met twee schoenen leeg te maken." "Vooralline-dance was tof."

Rob Bulthuis uit klas I M behoort tot de eerste groep leerlingen die dit schooljaar les krijgt aan de Rummerinkhof. Op onze vraag of hij voor onze school en deze locatie gekozen heeft omdat hij in Glimmen

woont, antwoordt hij ontkennend: Rob is sfeergevoelig en vond het Zernike het gezelligst en het best: boven­dien kon je op de open dagen lekker met de pc aan de slag. De introductiedagen op het hoofdgebouw aan de Wes­terse Drift, vond hij zeer geslaagd. Naast veel "regel­zaken", zoals roosteruitleg en boeken kaften, waren er ook leuke activiteiten, zoals het maken van fotolijstjes en een wandel/puzzeltocht met een bezoek aan het nieuwe gebouw aan de Rummerinkhof waar het toen nog een grote troep was.Verder werd er een dia­verkeersquiz gehouden en werd er op een stralende vrijdag een waterfestijn georganiseerd: 's morgens zwemmen in de Hoornse Plas en vervolgens roeien en uiteraard weer kopje onder bij het Friescheveen.Ter afsluiting was er voor alle eersteklassers een disco aan de Helperbrink. Omdat Rob z'n eigen schoenmaat on­der- en die van zijn veel grotere medeleerlingen over­schatte won hij helaas geen t-shirt: degene met de groot­ste schoenmaat mocht dit kledingstuk namelijk meene­men. Maat 42 won, terwijl hij zelf maatje 43 heeft... In ieder geval heeft Rob zijn nieuwe klasgenoten en men­tor tijdens de introductie goed leren kennen en dat was ook de bedoeling. Hij is zeer tevreden over het nieuwe gebouw: "het lijkt er al op en de dag schiet voorbij." En over onze vraag wat hij nu nog mist, moet hij erg lang nadenken, maar tenslotte komt het er toch uit: "de pc's."

Een van de belangrijke zaken in het Montessori-onderwijs is, dat de leerlingen in hun eigen tempo kun­nen werken. Dit natuurlijk binnen bepaalde grenzen: na een bepaalde tijd is er een toets die gemaakt moet worden. Daarvoor moet het werk af zijn. Is het werk eerder af dan mag de leerling eerder toetsen. Later dus niet. Bij hun planning worden ze gehol­pen door werkschema's en werk­wijzers. Op de werkschema's staat wat er per week gedaan moet wor­den en op de werkwijzers wat ze per taak moeten kunnen en kennen. Ook krijgen ze per trimester een inleiding waarin vermeld is wat ze te wachten staat. De mentor be­spreekt met zijn leerlingen hun voortgang: waar ben je met ge­schiedenis, hoe gaat het met wis­kunde. De leerlingen hebben een

taken klapper. Daarin hebben ze per vak een taken kaart. Op deze taken­kaart geeft de docent aan of ze de taak af hebben en welke score ze voor hun toets hebben gehaald. De score wordt in de Montessoristroom aangegeven in letters. De leerlingen kunnen voor hun werk een g(goed), v (voldoende), m (matig), 0 (onvol­doende) of een s (slecht) halen in plaats van een cijfer met tienden. Ook staat er de einddatum per taak op. De indruk zou kunnen ontstaan dat de leerlingen altijd individueel be­zig zijn. Dat is niet zo: Er wordt ook klassikaal en in groepjes gewerkt. Bij een taal bijvoorbeeld is het belangrijk ook klassikaal dingen te bespreken, of samen luister- en spreekvaardigheidsoefeningen te doen. Een taal moet immers leven. Ook de toetsen zijn voor het groot­

ste deel klassikaal. Wanneer er zelfstandig gewerkt wordt, zitten ze in groepjes van maximaal drie personen. Ze zoeken klasgenoten op die ongeveer hetzelfde niveau hebben of op dezelfde plaats in de stof zijn. Samenwerkend leren dus. Dit wordt in het werkschema aan­gegeven. Wanneer de docent vaststelt dat een leerling te ver achterloopt, wordt deze verwezen naar de over­uren. Dit zijn uren waar de leer­ling, na schooltijd, onder begelei­ding van een docent door moet werken aan de taken die nog niet zijn afgerond. Als een toets onvol­doende is gemaakt, bestaat er altijd recht op een herkansing. Want we hechten er veel waarde aan dat leerlingen de stof op vol­doende niveau beheersen.

5

Ook dit schooUaar zijn er weer veel nieuwe gezichten onder het personeel van het Zernike College. Twee ervan hebben zo'n "zichtbare" plaats binnen de school­organisatie dat we ze u hier graag voorstellen:

Henk van Delden: vestigingsleider Bordewijklaan en Rummerinkhof Personalia: Geboren op 21 januari 1946 in Veendam. Getrouwd en vader van twee dochters. De jongste zit in vwo-4 en houdt hem op de hoogte van haar ervaringen met het studiehuis. Hobby's: Theater, volleybal, tennis en lange wandelingen. Opleiding en werk: Na de hts was hij werkzaam als practicum leraar informatica. Al gauw bleek dat hij zich graag bezig hield met organisatie en onder­wijskundige vernieuwingen. In 1984 werd hij dan ook directeur van de J. van der Laanschool, een technische school in de stad Groningen. Er volgden twee fusie­processen. Bij de laatste fusie werd de school opgedeeld: een deel ging naar het Röling College en de afdeling gra­fische technieken ging naar het Zernike College. Per 1 augustus 1999 is hij benoemd als vestigingsleider aan het Zernike waar hij twee schoolgebouwen onder zijn hoede heeft. De uitdaging: Het brede onderwijspakket dat het Zernike aanbiedt, dwingt tot het volgen van de meest recente onderwijskundige ontwikkelingen en houdt de geest scherp. En meer specifiek: het werken aan het tot stand komen van een goede invulling van de leerwegen in het vmbo, dat nu echt snel van start gaat. Voor deze afdeling moet bovendien een nieuw onderkomen worden gevonden want de vestiging aan de Bordewijklaan wordt volgend schooUaar opgeheven. Ook heel belangrijk voor hem is het nastreven van een fijne leer-/werkomgeving voor leer­lingen en personeel.

Hidzer de Vries: decaan Personalia: Geboren op 12 september 1956 te Drachten. Woonachtig op een prachtige klipperaak de "Swarte Tönnis", ligplaats Noord-Willemskanaal in Gronin­gen. Hobby's: het schip, parachutespringen en motorrijden

Opleiding en werk: Was na zijn lerarenopleiding wis­kunde en economie in Amsterdam twaalf jaar werkzaam als leraar op een agrarische school in Emmen. Werkte ver­volgens drie jaar op de mavo in Zuidlaren en gaf de laat­ste vijf jaar voornamelijk les op de Helperbrink. De uitdaging: Met de komst van het studiehuis heeft de functie van decaan een andere inhoud gekregen. Zo infor­meert en ondersteunt de decaan nieuwe stijl vooral de mentoren bij de keuzebegeleiding van "hun" leerlingen. De mentor kent zijn leerlingen immers het beste. Hij vindt het een uitdaging om dit nieuwe decanaat, samen met de medewerkers van het decanaatsbureau, Marion Bosma en Gerard Nieborg, verder invulling te geven. De ouders geeft hij tijdens de informatieavonden voorlichting over het keuzeproces.

Aanpassing nJ

sneller d ·n

6

.euwe vestiging v wacht

In het eerste nummer van Zemike Zaken berichtten we u dat dit "nieuwe" gebouw in Haren na de herfstvakantie door de leerlingen bevolkt zou kun­nen worden. Het bleek anders uit te pakken:

Week 35: de laatste vakantieweek en even sfeer­proeven in het nieuwe gebouw. Een gigantische verhuiswagen wordt met de spullen van het Maartenscollege gevuld. Verhuizers en schilders ontwijken elkaar in de hal, niemand heeft oog voor de nieuwsgierige blikken van iemand die hier in de toekomst les gaat geven. Nee, dit wordt minstens november. .. Week 36: de introductieweek; eersteklassers van de Rummerinkhof doen hun locatie even aan tijdens hun wijkverkenning en vertrekken schielijk weer naar hun tijdelijke standplaats aan de Westerse Drift. Intussen wordt in de centrale hal, gangen en kantine een oogverblindend mooie vloer gelegd, schilders rekenen snel en grondig af met de 70-er jaren kleuren en boormachines ratelen onophoude­lijk. In de loop van de week wordt duidelijk dat de eerste klassen in ieder geval al kunnen starten en heel voorzichtig wordt zelfs al geopperd dat ook de beide tweede klassen volgende week een vleugel kunnen bezetten. Het wachten is slechts op ... stoe­Ien. Week 37: yes, groen licht, iedereen kan starten. De leerlingen druppelen binnen en worden naar hun tijdelijke vleugels verwezen; de rector sjouwt stoe­len naar de lift; de vestigingsdirecteur loopt in hemdsmouwen aanwijzingen te geven en gebruikt de trap om kasten te transporteren, de conciërge zorgt voor de liters broodnodige koffie. Schilders,

timmerlui en vloerenleggers werken zeer efficiënt, gedegen, geen gemopper, een geweldige werksfeer en een stralende zon. Informatieoverdracht vindt vooralsnog plaats met één pc, één mobiele telefoon en zes krijtjes. Om 9.10 uur kunnen we onze laatste eersteklasser verwelkomen: ze was verdwaald, maar vader was zo lief haar te brengen. In de eerste pauze lijkt het alsof de leerlingen hier nooit zijn weggeweest: iedereen vindt in alle rust zijn weg, hier en daar worden vast wat huisregeltjes ingefluisterd en buiten doet de zon op het (nog) met onkruid overwoekerde plein de rest. Is het gebouw dus klaar? Nee, nog lang niet, maar het wordt dan ook een paradepaardje waar we te­recht nu al erg trots op zijn; kijk in de ogen van de medewerkers en constateer dat ze er allemaal ver­schrikkelijk veel zin in hebben er een onderwijs­paradijs van te maken. Heeft uw zoon of dochter hier les, dan krijgt u uiteraard dit schooljaar alle gelegenheid het gebouw te bezichtigen, maar ook alle andere nieuwsgierige mensen zijn natuurlijk van harte welkom!

7

Klaas Pen

Excursie Moeizaam schuifelde hij de zaal binnen. Er was een reünie en Hein was één van de vele oud­collega's. "Hoe gaat het Klaas?" "Alles goed, Hein" "En met de excursies?"

Ik moest denken aan een ver verleden. Als jonge nieuwkomer werd ik door hem in de lerarenkamer apart genomen. "Wij moeten eens samen praten, Ik heb wat informatie over je ingewonnen en je bekeken in de docentenkamer en volgens mij ben je wel geschikt om met ons mee te gaan op excur­sie. Kijk, we hebben een leuke MAVO 4 excursie, maar het moet allemaal niet te fanatiek met veel musea en zo, Dus we nemen niet iedere willekeu­rige collega mee. Het moet een beetje gezellig blijven." Kortom: ik mocht mee met de bijna ge­pensioneerde collega 's Hein en Toine naar Zuid­Limburg. Zij in de volgauto en ik op de fiets (naar mij later duidelijk werd). Hein en ik reisden samen met de leerlingen naar Maastricht. Voor we vertrokken gaf hij de leerlingen nog enkele in­structies voor de treinreis. "Dat ze bij ons in de buurt blijven?" vroeg ik. "Nee, juist niet! Ze mo­gen overal zitten, maar niet in onze coupé. Ik wil een beetje rustig reizen." Alles verliep prima en aangekomen in Maastricht huurden we fietsen. Het was het begin van een leuke week. De leerlin­gen genoten met volle teugen. We fietsten dwars door Zuid-Limburg. Wanneer we na een zware klim boven op een heuvel kwamen, dan zaten de beide oudere heren ons op een terrasje al op te wachten. "Goed zo jongens!" riep Hein dan, terwijl we passeerden. 's Avonds kookten de leer­lingen zelf - de hoeve waar we logeerden was van alle gemakken voorzien - terwijl Toine, Hein en ik culinair Limburg inspecteerden. Op eigen kosten, want daar was Hein principieel in. "Zo moetje dat dus aanpakken", aldus Hein, "als je straks wat ouder bent is het jouw beurt':

Inmiddels leid ik jaarlijks een fietsexcursie. We leggen forse afstanden af en ik word er door de jeugd finaal uitgefietst. 's Nachts slaap ik in een tentje terwijl collega Aad thuis op een bed slaapt omdat hij rond die tijd van het jaar altijd last van zijn rug heeft. Ik denk dan nog wel eens weemoedig terug aan de tijden van Zuid­Limburg. "Hein, het loopt prima" antwoordde ik ."Wat wil je ook met zo'n leermeester. "Hein glimlachte tevreden.

Skiën met het Zernike

We organiseren al tien jaar wintersportreizen voor onze leerlingen. Het begon als een snuffelcursus en dat is het eigenlijk ook gebleven. Zij het dan dat er steeds meer leerlingen meegaan die al goed kunnen skiën. Zij vinden het kennelijk erg gezellig om dat met een groepje vrienden en vriendinnen te doen. We begonnen in de Harz, daarna gingen we naar het Sauerland. Beide gebieden bleken zeer sneeuw­onzeker te zijn. We zochten het hogerop, in het Bayerische Wald, tegen de Tsjechische grens aan, in de jeugdherberg van Frau Mayer, wat een Mensch. Je kon veel van haar zeggen, maar haar keuken was goed. De bagage werd met de pistebully van de Parkplatz opgehaald en de groep liep dan door kniehoge sneeuw zeulend en steu­nend (na een nacht in de bus) de berg op om uitein­de10k na een dik uur doodmoe in de jeugdherberg aan te komen. De eerste dag oefenen op het zacht­glooiende voorterrein en de volgende dag naar de pistes van de Geistkopf. Daarna zijn we een aantal jaren in het Hochschwarzwald geweest, bij Herr Schmids. De zeer gezellige jeugdherberg (voorheen boerderij) en de enige kroeg in het dorp met de zure ser­veerster met haar "Was möchten Sie trinken?", hebben veel bijgedragen aan het succes van deze skireizen. Het skigebied de Feldberg is overigens een uitermate geschikt gebied om met beginners te starten, terwijl gevorderden aan de andere kant van de weg zeker 15 liften tot hun beschikking hebben om lekker te skiën. Het was er prachtig totdat we halverwege de week weg moesten omdat er voor de tweede groep geen sneeuw meer lag. Goede raad was duur. Maar ook nu was de organisatie niet voor één gat te vangen en na veel overleg kwam de tweede groep in Bad Ischl in Oostenrijk terecht. De jeugdherberg stond midden in de stad en dat had voor een aantal leerlingen ook wel wat. De bergen waren er natüurlijk hoger, de pistes langer dus ... volgend jaar maar weer. We hebben er geen idee meer van hoeveelleerlin­gen bij ons voor het eerst op de ski' s hebben ge­staan maar inmiddels zijn dat er heel erg veel. En we mogen dan ook van geluk spreken - maar het zegt ook iets over de kwaliteit van de skileraren ­dat we slechts twee keer naar het hospitaal moes­ten. We hopen dan ook dat we deze prachtige ex­cursie, gehouden onder de Zernike paraplu, nog vele malen kunnen aanbieden.

8

Piet Doedens neemt afscheid en gaat de kick van het lesgeven missen

Na een dienstverband van ruim 38 jaar verliet Piet Doedens onze school op I november. Een interview ten afscheid.

Wanneer ben je op onze school in Zuidlaren te­rechtgekomen? In Zuidlaren werk ik sinds 1 juli 1968. Daarvoor heb vijfenhalfjaar op een lagere school in Assen lesgegeven. In die tijd heb ik m'n wiskundeakte gehaald en ben zodoende in het voorgezet onder­wijs terechtgekomen. Later heb ik daar mijn natuur­kunde- en scheikundeakte aan toegevoegd. Ik had dus een heleboel bevoegdheden.

Je bent dus nog 'van voor de Mammoet '. Welke verandering vind je ingrijpender; de Mammoetwet ofde basisvorming? Voor mij is de basisvorming ingrijpender geweest, omdat dat een andere manier van lesgeven vereist. Ik was jarenlang het klassikale lesgeven gewend, nu moest het opeens anders.

Onder de col/ega 's staje bekend als de muzikant. Waarom heb je de akte muziek nooit gehaald? Ik was bezig met m'n MO-wiskunde en voor mu­ziek kreeg ik dispensatie van de inspectie. Zo heb ik zeven jaar muziekles gegeven. Ik had trouwens ook geen tijd om die bevoegdheid te halen, want in die tijd werkte ik ook nog op de avondschool. We­kelijks 32 lessen draaien in Zuidlaren en in de avonduren nog acht op de avondschool.

Straks geen schoolse verplichtingen meer. Wat ga je dan doen? Ik hou erg van knutselen, tennissen, bridge en na­tuurlijk muziek. Ik heb nog ergens een klarinet lig­gen die nodig bespeeld moet worden. Voor de rest ligt er nog werk op me te wachten bij de Culturele Vereniging. Alles moet opnieuw gecoördineerd worden na de gemeentelijke herindeling van Zuid­laren. Ook heb ik meer tijd voor m'n kinderen en kleinkinderen. Mijn zoon zit met z'n gezin op Curaçao. We gaan daar in december op bezoek. En natuurlijk staat de caravan altijd klaar. We kunnen nu weg zodra het weer het toelaat.

Ben je al 'digitaal '? Jazeker. En met heel veel plezier. Ik heb de cursus voor het "digitale rijbewijs" gevolgd, maar geen toetsen meer gemaakt. De rest van de boekjes werk ik voor mezelf door. Thuis heb ik een computer met internetaansluiting. Wat een grandioos me­dium. Je typt wat en zendt het zo naar de kinderen in Curaçao inclusief foto's.

Dan tot slot de standaardvraag: wat ga je straks missen? Natuurlijk zal ik het contact met de collega's erg missen, maar ook de kick van het lesgeven. Ook de gezelligheid zal ik missen. Ik vond de sfeer hier op school altijd bijzonder goed. In al die jaren ben ik nooit met tegenzin naar school gegaan. Dat zegt genoeg.

Wij zullen Piet zeker ook missen op het Zernike. In het hele dorp Zuidlaren een bekende persoonlijk­heid en op die vestiging een gezichtsbepalende figuur.

9

De tweede fase biedt nieuwe kansen

Het Zernike College is tevreden met de resultaten van de tweede fase. Door onze ruime ervaring met zelfstandig werken en alles wat daarmee te maken heeft en doordat wij al een jaar ervaring hebben met de tweede fase, hebben we een duidelijke voorsprong op scholen die daar pas dit schooljaar mee te maken kregen.

Op 1 augustus 1998 heeft het Zernike College de tweede fase ingevoerd, zowel in havo 4 als in vwo 4. Daannee waren we een van de ruim 40 scholen­gemeenschappen in het land die de tweede fase schoolbreed invoerden. Tachtig andere scholen beperkten zich tot een gedeeltelijke invoering. Wij kozen bewust voor een onmiddellijke start omdat deze nieuwe onderwijsvonn goed aansloot bij de positieve ervaringen die in de hoogste klassen tus­sen 1993 en 1998 waren opgedaan met het project "Zelfstandigheid". Daarbij werken leerlingen al veel langer met studiewijzers en dergelijke. Boven­dien werd al met een nieuw rooster gewerkt en had de school reeds enige fysieke aanpassingen uitge­voerd, zoals studienissen. Ondanks alle publiciteit die anders doet vermoe­den, zijn we tevreden met de resultaten van de tweede fase tot nu toe. Vanzelfsprekend zijn er zaken die aanpassing behoeven. En natuurlijk zorgt een zo ingrijpende verandering voor onduidelijkheid en onrust. Dat is een van de rede­nen dat de mentor nu kleinere groepen begeleidt en veel meer als studiecoach optreedt. Wij zijn van mening dat het Zernike College de

veranderingen goed is ingegaan, dat de mogelijk­heden die de tweede fase biedt goed benut worden en, misschien wel het allerbelangrijkste, dat de eer­ste resultaten meevallen. Zo is in vwo 4 het doubleerpercentage meer dan gehalveerd ten op­zichte van schooljaar 1997/1998. Wel is duidelijk geworden dat vwo-leerlingen zich gemakkelijker aanpassen dan havisten. Dat is waarschijnlijk de reden dat de resultaten in havo 4 minder goed zijn dan in vwo 4. Een feit is ook dat zowel het havo als het vwo bepaald niet gemakkelijker zijn geworden: het aantal vakken in havo 4 is verdubbeld en er wordt een groter beroep gedaan op allerlei vaardig­heden van leerlingen. We noemen er een aantal willekeurig: zelfstandigheid, het omgaan met infor­matie en met deadlines, het maken van praktische opdrachten en samenwerken met andere leerlingen.

De totale omslag kost tijd voor alle betrokkenen. Maar door onze ruime ervaring met zelfstandig werken en alles wat daarmee te maken heeft en door een jaar ervaring met de tweede fase, hebben we een duidelijke voorsprong op scholen die daar pas dit schooljaar mee te maken kregen. Bovendien ziet het Zernike College de tweede fase niet als iets dat opgelegd is en dat nou eenmaal moet, maar als een verandering met nieuwe kansen voor grote groepen leerlingen en een moderne manier van omgaan met onderwijs, meer toegesneden op een sterk veranderde samenleving die zich in hoog tempo verder ontwikkelt.

Leren leren in de mediatheek Aan de Westerse Drift bevindt zich midden in het ge­bouw, boven de kantine, onze mooie mediatheek. Ook in het onderwijs van de vernieuwde tweede fase van havo en atheneum neemt de mediatheek een centrale plaats in.

Bij alle vormen van leren volg je steeds weer min of meer vaste patronen om je dingen eigen te maken: oriënteren: wat wil ik of wat moet ik leren? zoeken: waar vind ik mijn stof? verwerken: wat moet ik ermee doen, hoe onthoud ik het, hoe gebruik ik het? overdenken: wat heb ik geleerd en wat kan ik ermee? een nieuwe uitdaging zoeken of gewoon een nieuwe taak opkrijgen en je dan weer afvragen wat wil ik of wat moet ik leren, enzovoorts.

In een aantal fasen van zo'n proces was vroeger een bibliotheek nuttig. Die vlag dekt echter de lading niet

meer, want er zijn nieuwe middelen om informatie bij de mensen te krijgen. Naast de gewone boeken en tijd­schriften biedt een mediatheek ook toegang tot CD­ROMs, Internet, videobanden, geluidsbanden, en wat we verder maar aan informatiedragers in de maatschap­pij vinden. De mediatheek is open op de tijden dat de leerlingen deze ondersteuni ng nodig hebben bij hun leerwerk. En de vaste mediatheekmedewerker is er altijd om te hel­pen bij het zoeken naar informatie en het verwerken ervan. Vraagbaak zijn verder de docenten, die zelf ook regelmatig gebruik maken van de mediatheek.

Omdat we op het Zernike College willen stimuleren dat het zoeken van informatie over toekomstige opleidin­gen vooral door de leerlingen zelf gebeurt, is het decanaat ook in de nieuwe mediatheek geplaatst. Het motto van het decanaat is: "Wij helpen graag mensen die zichzelf helpen". En dat kan hier uitstekend.

10

CKV1, wat is dat?

'De dorpen, eens ruii1es, waren weggevaagd. Er was in de Staat voor dorpen geen plaats. Er waren grote centrale punten. De stad was wijd en evenredig uitgelegd, de straten waren recht, die in het midden breder dan die aan de buitenkant. De gebouwen muurden op in soortgelijke kleuren, in de woonkwadraten vier vijf ramen hoog, in de arbeiderskwadraten lager. De Staat gebood een bepaalde klederdracht, de mode had op­gehouden. Tot 15 november werd wit met rood gedragen, tot 15 maart zwart met rood. Er bestonden slechts nationale liederen, over de Staat, de gemeenschap, de arbeid, de sport. Er waren geen orkesten meer, en nog sLechts weinig muziekinstrumenten. " Uit: Bordewijk, Blokken

half jaar mogen ze bij­In 1931 schetst Bordewijk voorbeeld het hierboven een toekomstige samenle­ geciteerde boek lezen of ving waarin geen plaats is de film West Side Story voor kunst, cultuur en bekijken.Wat voorname­individualiteit maar lijk thuis zal gebeuren, is waarin alles recht, uni­ het maken van verslagen form en gelijk is. Het vak en wellicht het creëren CKV 1, Culturele en Kunstzinnige Vorming, dat ie­dere leerling in havo 4 en vwo 4 en 5 krijgt, houdt zich juist met cultuur en kunst bezig. Leerlin­gen nemen voor dit vak deel aan culturele activiteiten, doen ken­nis op van de cultuurgeschiede­nis, ondernemen pogingen om zelf kunst te maken en denken na over vragen als: "wat vind ik nou eigenlijk kunst?" en "hoe belangrijk is cultuur voor mij?" De cultuurgeschiedenis wordt op het Zernike behandeld aan de hand van thema's, twee per jaar. Het thema van het eerste halfjaar is "de stad". Van de 60 uren die per thema aan dit vak besteed moeten worden, vindt minstens de helft buiten school plaats. Leerlingen bezoeken een film,

concert, galerie, museum, mode­show of theater, ze volgen een kunstroute en lezen strips of boeken. Havo-leerlingen moeten aan zes van deze culturele acti­viteiten per schooljaar deelne­men, vwo-ers aan vijf. De leer­lingen krijgen hiervoor van de overheid een CJP-pas en in het eerste jaar dat ze het vak volgen een boekje met bonnen ter waarde van f 50,-. Beide zullen naar alle waarschijnlijkheid hal­verwege november beschikbaar zijn. Het belangrijkste bij de activiteiten die ondernomen worden, is dat de leerling er ple­zier heeft, want is kunst daar niet om begonnen? Wel moeten ze grotendeels passen binnen het behandelde thema. Het komende

van een eigen kunstwerk. Het is de bedoeling dat elke leer­ling voor CKV 1 zelf gedichten of verhalen schrijft, een video, schilderij, foto's of strips maakt, een lied of toneelstuk instudeert. Iedereen kan CKV I dus voor een belangrijk deel inrichten zoals hij of zij dat zelf wil. Er zullen nogal wat keuzes gemaakt moe­ten worden. Door activiteiten aan te laten sluiten bij de eigen inte­resses kan elke leerling veel lol aan dit vak beleven. Het naden­ken over kunst kan door het thuisfront gestimuleerd worden door aan tafel eens te discussië­ren over de film die gister op tv was of over ieders muzikale voorkeuren. Gelukkig leven wij in een land waar smaken mogen verschillen!

De MR zoekt ouders die de komende twee jaar willen meedenken en -praten over allerlei zaken die op een grote school als het Zernike spelen. U doet dat tijdens zo'n negen vergaderavonden per jaar samen met vertegenwoordigers van personeel, leer­lingen en schoolleiding. De MR is de officiële ge­sprekspartner van het bestuur van de school, de gemeente Groningen. Vandaar dat er ook een groot

aantal formele stukken behandeld moet worden zoals het jaarplan, jaarverslag, formatieplan en der­gelijke. In de vorige Zernike Zaken heeft u daar over kunnen lezen. Is uw belangstelling gewekt en wilt u meer weten? Peter Wageman, secretaris van de MR, kan u informeren en bij hem kunt u zich tot 30 november ook opgeven als kandidaat. Telefoon: 05597-613425, e-mail: pwageman@zernike.nl.

11