FOTO WIM VAN CAPELLEN

MAYSTADT TREKT TEN STRIJDE VOOR DE ARME ONDERDRUKTE VOLKSGENOTEN IN VLAANDEREN.OM VAN TE BEVEN EN TE BIBBEREN.

FRUSTRATIES

Met zijn verlanglijstje voor de komendestaatshervorming heeft het VlaamsParlement politiek Brussel in beroeringgebracht. Zowat de hele politieke wereld- tot het ACW toe - heeft het werkstuk uit-gebreid besproken, gewogen en te lichtbevonden.

Niemand is natuurlijk van die reacties

omvergevallen. De Franstaligen zien het

Vlaamse heir onwrikbaar verder werken aan de

vernietiging van alle Belgische verworven-

heden. Voor conservatief Vlaanderen gaat het

Vlaams Parlement al véél te ver en voor wie

vaart wil maken met hervormingen, is het

eigenlijk allemaal veel te braaf gebleven.

Van de vele reacties doet er echter slechts één

echt ter zake. Elke staatshervorming valt of

staat met wat de CVP daarover te zeggen heeft.

En voor deze ronde is dat niet bijzonder veel.

Dehaene, Van Rompuy de oudere en Chabert

staan al maanden op de rem. Elke poging tot

een debat in de partij werd door woordvoerder

Van Peel vakkundig toegeknepen. Tot grote

frustratie overigens van het andere kamp waar

mindere goden Van den Brande, Van Rompuy

de jongere en Grouwels slechts in het Vlaams

Parlement wat gecontroleerde stoom mochten

afblazen.

Vlaanderen moet zich weinig illusies maken.

Zolang de balans binnen de CVP blijft waar ie

is, blijft elke serieuze hervorming onder-

geschikt aan het Belgisch machtsapparaat. En

tenzij Dehaene op 13 juni een serieuze

oplawaai krijgt, ziet het er niet naar uit dat de

Vlaamse vleugel van de CVP veel in de pap te

brokken krijgt in de onderhandelingen.

Vraag is dan natuurlijk hoe het Vlaams

Parlement - en in casu de CVP-fractie - daarop

zal reageren ná de regeringsvorming. De alter-

natieven zijn daarbij niet zo dik gezaaid. Ofwel

slaagt de Vlaamse vleugel van de CVP erin om

de macht naar zich toe te trekken, ofwel geeft

het Vlaamse Parlement consequent de

Vlaamse belangen voorrang boven de federale

loyauteit, zoals het Waalse parlement dat

bijvoorbeeld deed voor de tabaksreclame.

Ofwel blijft het Vlaams Parlement ook na 13

juni wat het vandaag weer bewezen heeft te

zijn: een parlement van tweede orde met

weinig macht en veel frustraties.

Dirk Laeremanshoofdredacteur

3Maandbladmaart 1999

België-BelgiqueP.B.

Antwerpen X8/2828

Afgiftekantoor Antwerpen X

Baron Dhanislaan 182000 Antwerpen

V l a a n d e r e n s t a a t i n E u r o p a

BEELD-SPRAAK

7

8

9

11

4EEN NIEUWE

STAATS(HER)VORMING

Een commissie staatshervorming in hetVlaams Parlement heeft haar werkgedaan. Goed begonnen, half gewon-nen? We vroegen het aan de par-lementsleden Johan Sauwens, Joris VanHauthem en John Taylor.

DE BRIL VAN MAYSTADT?Eist de PSC het recht op om het gebruikvan Frans in heel Vlaanderen af tedwingen? Philippe Maystadt heeft zozijn eigen definitie over “NationaleMinderheden”.

BUY, BUY BODSON

Topman Bodson van Tractebel stapt op.België verliest een belangrijke pion inhet politiek-economische schaakspel. Isdit voor Vlaanderen een slechte zaak?

VLAAMSE ONTWIKKELINGSHULP

Het Vlaams Parlement wil de ontwikke-lingssamenwerking splitsen. De eigen,nog recente ontwikkelingservaring,onder meer inzake armoede, landbouwen taalstrijd, is een grote troef.

EEN GROEICOALITIE

VOOR BRUSSEL

Brussel en Vlaanderen hebben beidealles te winnen bij een verstands-huwelijk. Meer Vlaams geld in ruil vooreen grotere politieke Vlaamse inbreng.Een vrije tribune van Jos Bellincx (VEV)

TAAL VAN CASSATIEJohan Delanghe, gewezen kabinetschef

van Willy Claes, houdt in de Agusta-

zaak zijn onschuld staande en tekende

cassatieberoep aan tegen het Agusta/

Dassault-arrest. Delanghe vindt dat het

arrest een communautair tintje heeft.

‘De Vlamingen zijn harder gestraft dan

de Franstaligen. (…) Ik heb geprobeerd

de procedure in het Nederlands te laten

verlopen. Ik heb er geen spijt van dat ik

voor mijn overtuiging ben uitgekomen.

Ik vond dat ik dat als Vlaming moest

doen… Van de vijftien raadsheren was

er een meerderheid Franstalig. Bij

Cassatie bestaat een taalpariteit, terwijl

de dossiers voor zeventig procent

Nederlanstalig zijn. Waarom moet dat

behouden blijven?’ (HN, februari)

EEN DUBBEL SPOORJonny Van Den Rijse, voorzitter van het

ACOD-spoor, pleit openlijk voor een

regionalisering van de NMBS. In

Vlaanderen is er na een pijnlijke ver-

mageringskuur een enorm personeels-

tekort, terwijl de Walen profiteren van

hun zeer brede aanwervingspolitiek.

‘Er werken bijna evenveel Franstaligen

bij de NMBS als Vlamingen, hoewel de

werkbelasting in Vlaanderen bijna

dubbel zo groot is als in Wallonië… Het

personeelsbeleid is altijd in Waalse han-

den geweest. Schouppe moet twee

meesters dienen: de CVP in Vlaanderen

en de PS in Wallonië. Om PS-steun te

kunnen houden, moet hij zeer veel

water in zijn wijn doen. Ook op

investeringsvlak. Luik krijgt nu een

TGV-station van 6,6 miljard frank. Dat

geld komt van de massale verkoop van

Vlaamse gronden; terwijl in Wallonië

nog geen vierkante meter verkocht

werd, heeft men in Vlaanderen zo mil-

jarden binnengerijfd. Maar die miljar-

den gaan naar Luik. Wij willen niet

langer het slachtoffer zijn van die

wafelijzerpolitiek’. (Knack, 10 februari)

VLAAMS PARLEMENT OP CD-ROMHet Vlaams Parlement geeft een

dubbele cd-rom uit, met onder meer de

agenda’s van de vergaderingen, de

decreten, de volksvertegenwoordigers

en de geschiedenis van het Vlaams

Parlement. Deze digitale encyclopedie

is verkrijgbaar door 300 frank te

2DOORBRAAK nr. 3 - maart 1999

Steve Stevaert in Het Nieuwsblad, 30januari: ‘De Zaventemse luchthaven is een

Belgisch gegeven midden in Vlaams-

Brabant en dat kan eigenlijk niet. Het zou

efficiënter zijn als Vlaanderen zelf instaat

voor de luchthaven. Ik ben bevoegd voor

Ruimtelijke Ordening én Verkeer. Zeker als

het gaat over een eventuele uitbreiding

van de luchthaven, horen die twee beleids-

domeinen perfect bij elkaar.’

Gaston Geens, voormalig minister-voorzitter van de Vlaamse Regering, inDe Standaard, 15 februari: over zijn par-

tij en de komende staatshervorming: ‘De

CVP, als grootste partij in Vlaanderen,

moet in dit debat een duidelijke, geen wol-

lige taal spreken.’

Peter Vandermeersch, nieuwe hoofd-redacteur van De Standaard, in DS, 1februari: ‘Ik ga “België barst” niet

uitschreeuwen, maar je kunt er niet

omheen dat je in heel veel dossiers in dit

land, gaande van justitie tot fiscaliteit,

rekening moet houden met de specifieke

communautaire situatie van dit land. Het

nieuwe belgicisme is volgens mij een

naïviteit’.

Paul Vanden Boeynants, minister vanStaat, in Brussel Deze Week, 27 januari:

P E R S W I J S

‘Men moet er geen doekskes om doen. Bij

Vlaanderen, dat bestaat niet, en bij

Wallonië, dat willen de Brusselaars ook

niet. Want ze weten zeer goed dat Brussel

bij Wallonië in een verarmde deelstaat zou

terechtkomen. Dat is bij Les Miserables.’

Eric Van Rompuy, Vlaams minister vanEconomie, in La Libre Belgique, 3 febru-ari: ‘Wallonië moet zijn structuren en men-

taliteit nog veranderen. (…) Als u me een

goede naam vraagt om Wallonië te lei-

den, dan haal ik die van Philippe Maystadt

aan’.

Repliek van PS-voorzitter Philippe Busquin

de volgende dag in Le Matin: ‘Eric Van

Rompuy hanteert hier de oude clichés. Hij is

een van die Vlamingen die Wallonië

beschouwen als hun protectoraat, waarvan

ze bovendien ook reeds menen de leider

te moeten aanstellen!’

Snelbericht, tweewekelijks blad van hetVEV, 11 februari: ‘De afwijzende houding

(tegen een nieuwe staatshervorming) van

Wallonië leidt er enkel toe dat de reeds

diepe vertrouwenskloof tussen de twee

gemeenschappen in dit land stilaan

onoverbrugbaar wordt. Vertrouwen vormt

nochtans de noodzakelijke voedingsbodem

voor solidariteit. Stelt Wallonië dan zelf de

solidariteit in vraag?’

storten op 000-0107777-10 van het

Vlaams Parlement, met de vermelding

‘cd-rom Vlaams Parlement’. Het

jaarverslag 1997-1998 is op dezelfde

wijze aan te vragen voor slechts 500

frank. Bezoek alvast eens de webstek

van het Vlaams Parlement:

www.vlaamsparlement.be

ETHERGEDRUMDe Franse Gemeenschap wil een nieuw

frequentieplan voor haar lokale radio’s.

Als het van haar afhangt, mogen die in

een groot deel van Vlaanderen te

beluisteren zijn. Tot grote “verstom-

ming” van heel wat lokale Vlaamse

radio’s, die uit de ether worden

gedrumd. De Vlaamse regering stapt

daarom naar het Overlegcomité. Ook

de Duitse Gemeenschap, de Regie der

Luchtwegen hebben een aantal

bezwaren tegen een aantal frequenties.

Minister Laurette laat al die bezwaren

Onkelinx liggen.

WIE GELOOFT DAT?‘Wij vragen niets aan Vlaanderen, wij

hoeven geen Vlaams geld. Vlaanderen

heeft zijn bevoegdheden in Brussel en

niemand betwist die. Maar we zijn te

fier om door Vlaanderen gefinancierd

te worden.’ Aldus Olivier Maingain

(FDF-PRL) in de Gazet van Antwerpen.

VILVOORDE IN VLAANDERENJe moet het maar meemaken. Je belt

voor dringende verzorging vanuit

Eppegem een medisch urgentieteam.

Als die mensen ter plekke komen, stel je

vast dat geen van hen in staat is om een

woordje Nederlands te spreken. Jonge

uit Brussel gerecruteerde dokters in hun

laatste specialisatiejaar blijken na al die

studiejaren nog geen woord Nederlands

te kennen. Die worden nu door

Vilvoordse ziekenhuizen ingehuurd en

op Vlaamse zieken losgelaten. Straks

zullen ze in zovele Brusselse zieken-

huizen hun carrière beginnen en daar

met hun mond vol Vlaamse taaltanden

staan tegenover Vlaamse patiënten.

Misschien zullen ze zelfs hierbij nog sla-

gen in een zogezegd taalexamen. Kunt

u zich voorstellen dat een ziekenhuis in

Waver Fransonkundige artsen Waalse

zieken zou laten behandelen?

3 DOORBRAAK nr. 3 - maart 1999

In Vlaanderen groeit in bredekringen het verlangen om ander-maal Belgische beslissingsmacht teveranderen in Vlaamse. Almaar meer mensen geloven dathet openbaar bestuur daardoorrationeler en zuiniger kan worden,en dat de financiële basis die detoekomst moet waarborgen op diemanier kan worden verstevigd. Een commissie van het VlaamsParlement heeft langdurig en tengronde erover gediscussieerd eneen rapport opgesteld. Ook opandere niveaus, in het bedrijfs-leven, aan de universiteiten en inallerhande particuliere denkgroe-pen staat de kwestie aan de orde.Het overleg valt niet stil.

De technische en staatsrechtelijke kan-

ten spreken de gewone burger niet aan,

maar met de gedachte van een verder

verruimd zelfbestuur heeft hij geen

probleem. Hij heeft begrepen dat meer

Vlaamse autonomie meer middelen

verschaft om de werkgelegenheid te

bevorderen, de lasten op het bedrijfs-

leven te verlichten, de ziekteverzeke-

ring te saneren en gezondheidszorg te

moderniseren. De kaderleden en de

mandatarissen van de Vlaamse partijen

beseffen dat de bevolking de voordelen

van de verandering inziet. Zij zouden

daarop willen inspelen, maar botsen

op het verzet van hun leidende

instanties.

De Vlaamse politici die aan de top van

de Belgische federale staat het land

mee regeren, moeten daar immers

samenwerken met de vertegenwoordi-

gers van twee bevolkingsgroepen, die

iedere uitbreiding van het Vlaamse

zelfbestuur afwijzen: de Walen die

vasthouden aan de status-quo omdat

zij de financiële steun uit Vlaanderen

willen gehandhaafd zien; de franco-

fone Brusselaars die vrezen dat een ver-

sterkt Vlaams gezag krachtiger zal

optreden tegen de verfransing van de

hoofdstad en van Vlaams-Brabant..

De Vlaamse federale bewindslieden

kunnen en willen niet de zijde kiezen

van de autonomisten in hun partijen.

De volksvertegenwoordigers die een

beleid wensen te voeren conform de

groeiende consensus in Vlaanderen,

zullen de confrontatie moeten aangaan

met de topleiding. En het hoofd van de

Vlaamse regering, Luc Van den Brande,

zal moeten kiezen; de steun van de

Vlaamse basis aanvaarden of de poli-

tiek van de federale top ondergaan.

De nadering van het onvermijdelijke

politieke conflict vergt overleg en

samenwerking op parlementair vlak.

Daarbij kunnen lessen worden

getrokken uit het verleden. Steeds

hebben Belgische regeringen de groei

naar Vlaamse autonomie tegenge-

werkt. Steeds hebben zij moeten

toegeven onder Vlaamse parlementaire

druk. Zo werkt nu eenmaal de demo-

cratie.

Manu Ruys

DE DRUK VAN HET VOLK

AL GEMERKTEen van onze steunabonnees uit Duffel

schreef minister Elio Di Rupo (SP) over

zijn herhaalde Franstalige uitleg voor

de Vlaamse media. Di Rupo

antwoordde o.m. ‘Weet dat ik persoon-

lijk zeer eerbiedig sta tegenover de

Vlamingen en hun taal, en dat ik

belangrijke inspanningen lever om

mijn Nederlands te verbeteren.’

GOEDE BURENDe Vlaamse Regering heeft een nieuwe

brochure klaar over de taalwetgeving.

Degelijk werk en bijzonder informatief.

Het boekje is erg bruikbaar om naar

vrienden en familieleden in binnen- en

buitenland te sturen, die eigenlijk niet

weten waarover het allemaal gaat. Alle

informatie bij het ministerie van de

Vlaamse Gemeenschap op

(02) 553 56 25.

Vlaanderen drie jaar hard gewerkt

heeft. De SP is de enige partij die op

geen enkele manier nog constructief

aan beleid wenst te doen. Zij denkt

enkel nog aan de verkiezingen, en de

veroordelingen in Agusta zijn daar

natuurlijk niet vreemd aan.

Bij de CVP is het anders ook niet erg

duidelijk.

De signalen die ik opvang zijn dat de

fractie in het Vlaams Parlement zich

houdt aan de afspraken.

Wat niet geldt voor de partij als

geheel.

Wel, ik wil zien wat er uiteindelijk als

verkiezingsprogramma naar voren zal

komen. Het is logisch dat de fractie in

het Vlaams Parlement zich onafhanke-

lijker opstelt dan vroeger. De CVP die

de wankele Belgische evenwichten wil

behouden, staat voor een onhoudbare

opdracht.

Maar het Vlaams Parlement loopt

wel het risico dat het zich belachelijk

maakt.

Dat is een pertinente vraag. Dat zal de

geloofwaardigheid zijn die moet wor-

den opgebouwd. Nu is er geen reden

om daaraan te twijfelen. Voor de

Volksunie is dat makkelijker dan voor

de meerderheidspartijen. Maar dat is de

geloofwaardigheidstoets waaraan CVP

en ook de VLD blootstaan.

Het ziet er anders niet naar uit dat er

een grote hervorming komt.

Ik heb wat dat betreft groot vertrouwen

in de kiezer.

HET VLAAMS PARLEMENT OVER DE STAATSHERVORMING

ZORG DAT UW LINKERHAND NIET WEET...

afgeleverd worden, kortom een aantal

grondgebonden materies moeten door

het gewest uitgeoefend worden.

Essentieel is dat de tweeledigheid sterk

is uitgebouwd bij het verder defedera-

liseren van een aantal bevoegdheden,

zoals kinderbijslag en gezondheidszorg.

Hoe zwaar heeft de Volksunie

gewogen op deze tekst?

Wij hadden op een aantal punten nog

wat verder willen gaan, maar ik durf

toch zeggen dat de rol van de voorzitter

en de fractie een duidelijke inbreng

hebben gehad.

Is dit dan een afgezwakte versie van

het Volksunie-programma?

Het is een goed afgewogen geheel. Ik

had zelf veel verder willen gaan op het

vlak van justitie bijvoorbeeld, maar een

aantal mensen wil het octopusoverleg

een kans geven. En zo zijn er nog andere

voorbeelden. Ik had ook wat verder

willen gaan in de sociale zekerheid.

Loopt het Vlaams Parlement niet het

risico dat deze tekst totaal niet meer

meetelt op 14 juni?

Dat zal bepaald worden door de kiezer.

De SP klampt zich ten volle vast aan de

PS om pure machtsbestendiging. Zij

hebben 90% van de teksten goedge-

keurd. Nu breken zij af waaraan

VERTROUWEN

IN DE KIEZERJohan Sauwens speelde als voorzitter

een belangrijke rol in de commissie.

Het wordt in het Vlaams Parlement

algemeen erkend dat de commissie

onder zijn voorzitterschap drie jaar

lang hard en goed gewerkt heeft.

Wat is voor u het belangrijkste van

dit werkstuk?

Het vertolkt een duidelijke coherente

visie. We zijn in de zoektocht naar con-

sensus niet naar een vage formulering

gegaan. Het allerbelangrijkste is wel dat

we voor ruime fiscale autonomie plei-

ten, en dat ook heel concreet maken.

Maar Brussel wordt niet uitgekleed.

Men kan in Brussel geen Vlaamse en

Waalse tram laten rijden, er moeten

bouwvergunningen door één instantie

Het Vlaams Parlement heeft na drie jaar besprekingen een resolutie overde staatshervorming de wereld ingestuurd. De grootste vraag blijft wat deVlaamse partijhoofdkwartieren met de tekst gaan doen. Doorbraak polstebij een aantal spelers van het Vlaams Parlement. Doorbraak klopte aan bijJohn Taylor (CVP), Johan Sauwens (VU-ID) en Joris Van Hauthem (VlaamsBlok). Bij de SP gaf op dat moment niemand thuis.

DOORBRAAK nr. 3 - maart 1999 4

FOTO

DO

ORB

RAA

K

JOHAN SAUWENS: EEN COMMUNAUTAIR NEUTRALE TEKST

Op 8 februari liet de CVP weten dat het voor de volgende staatshervorming

‘meer fiscale autonomie, federalisering van gezondheidszorg en kinderbij-

slagen, regionalisering van de gemeente- en provinciewet, gegarandeerde

vertegenwoordiging van de Vlamingen in de Brusselse instellingen en homo-

gene pakketten’ op de agenda zet. De tekst van het Vlaams Parlement is

voor de CVP als partij daarbij ‘inspirerend’.

Meer dan ‘op de agenda zetten’ zit er voorlopig niet in.

I N S P I R E R E N D

WET

ST

RA

AT

En als het aan de Franstaligen ligt,

komt er helemaal niets van in huis.

Dan moeten de Vlaamse partijen de

vaste afspraak maken om niet in een

Belgische regering te stappen.

Daar maken ze voorlopig geen punt

van.

Dat zullen we wel zien. Het politieke

feit van de stemming in het Vlaams

Parlement brengt daar misschien veran-

dering in. Ik heb met de commissie het

initiatief genomen om een aantal

gesprekken met de Franstaligen aan te

knopen. Als Wallonië uit het econo-

mische dal wil komen, heeft het fiscale

autonomie nodig. Wat we nu brengen

is eigenlijk communautair heel neu-

traal. De grote weerstand die we krij-

gen, is eerder vanuit federale kabinet-

ten, en dikwijls van Vlamingen. De

strijd binnen de CVP is een strijd tussen

Kelchtermans en Miet Smet. Ook het

kabinet Dehaene bestookt het kabinet

Van den Brande. Het gaat over machts-

behoud en afbakening van territorium.

Wat gebeurt er als er geen staatsher-

vorming komt?

De partijen die dit afdekken, komen wel

in een bijzonder moeilijk parket langs

Vlaamse zijde. Nu zijn we wat gehy-

pothekeerd door de goede economie.

Enkel de insiders beseffen dat onze

huidige welvaart op heel broze funda-

menten is gebouwd. De dag dat het

moeilijker wordt, staan we voor de echte

uitdaging en dan hebben we die beleids-

efficiëntie broodnodig. En dan pas zal

blijken dat België niet werkt. Het zijn de

Vlaamse huisartsen, de ziekenhuizen die

ons geduwd hebben naar de splitsing.

Het waren het NCMV en het VEV die

ons aantoonden dat we de economische

hefbomen nodig hebben. België is niet

gewapend om problemen aan te pakken.

Wie zich nu niet beter wil organiseren zal

daar morgen voor moeten opdraaien.

LATEN BARSTENJoris Van Hauthem trok de kar voor

het Vlaams Blok, dat actief meewerkte

in de commissie, en daar ook – in

tegenstelling tot wat gebeurt in andere

commissies - gerespecteerd werd. Toch

onthield het Blok zich tijdens de stem-

ming.

Het Vlaams Blok heeft niet voorge-

stemd?

Dat klopt. Maar we hebben ook niet

tegengestemd. De tekst is als dusdanig

te weinig verregaand. Wij geloven niet

meer in verdere stapjes in de staatsher-

vorming. Men heeft ook de drieledig-

heid van dit land niet fundamenteel in

vraag gesteld.

Die tweeledigheid is toch duidelijker

gesteld dan ooit tevoren?

Dat heeft men inderdaad in de premis-

sen gesteld. Maar in de tekst zelf wordt

er bijna niet geraakt aan de bevoegdhe-

den van het Brussels gewest.

Chabert heeft toch al ongelukkig

gereageerd?

Dat is misschien een gelukkig teken.

Wat Chabert nu doet, hebben we in de

commissie ook gezien: de Brusselaars

van alle andere partijen hebben zich

blijkbaar na tien jaar genesteld in de

Brusselse situatie. In ‘89 heeft men

geklaagd dat Vlaanderen zich te weinig

met Brussel bezighield. Nu Vlaanderen

zich na tien jaar meer gaat bekom-

meren om Brussel, nu ziet men de

omgekeerde reactie. Wij zitten hier

goed in ons gewestje, geef ons meer

geld, en hou u voor de rest met ons niet

bezig.

Voor de splitsing van de sociale

zekerheid wordt nochtans de keuze

gelaten. Een soort subnationaliteit

dus.

Men durft de keuze niet maken.

Waarom zou Brussel niet gewoon

aansluiten bij het Vlaamse systeem? En

aan de andere kant stelt de tekst ook

voor een aantal bevoegdheden weer in

drie te verdelen. Telecommunicatie,

spoorwegen,… Het gezond verstand

zegt toch dat Brussel op infrastructu-

urvlak één geheel vormt met Vlaan-

deren.

Toch worden de Vlaamse eisen

duidelijk op tafel gelegd.

Dat denk ik niet. Wij hebben uit-

drukkelijk gevraagd wat nu het statuut

van deze tekst is. Wij kunnen ook stem-

men dat de aarde plat is, hé? Wordt

deze tekst door de partijen au serieux

genomen?

In casu de CVP.

Niet alleen in casu; álle partijen. Ik wil

niet meestappen in een scenario, waar-

bij we in het Vlaams Parlement stoere

taal spreken, maar waarvan men

achteraf zegt dat ze alleen van de fractie

in het Vlaams Parlement komt.

Als het een slappe tekst is, stemt het

Blok niet mee. Als het een stoere tekst

DOORBRAAK nr. 3 - maart 19995

Het Vlaams Parlement heeft een verlanglijstje opgesteld. Even belangrijk als wat

er opstaat, is waarschijnlijk wat er niet opstaat.

Op het lijstje staat o.a. splitsing van de personenbelasting, de gemeentevoogdij,

ziekteverzekering en kinderbijslag, buitenlandse handel, de spoorwegen, en de

ontwikkelingssamenwerking. En natuurlijk de gewaarborgde Vlaamse vertegen-

woordiging in Brussel.

Opvallend afwezig op het lijstje is de grondwetgevende bevoegdheid en de

splitsing van de vennootschapsbelasting, de federale schuld, justitie en de

kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde.

E E N R E S O L U T I E

FOTO DOORBRAAK

JORIS VAN HAUTHEM: GEEN STAPJES MEER

Johan Sauwens:‘DE GROTE WEERSTAND KOMT

UIT DE FEDERALE KABINETTEN, EN DIKWIJLS VAN VLAMINGEN’.

WET

ST

RA

AT

DOORBRAAK nr. 3 - maart 1999 6

schouwen. En dan? Wij hebben in

Vlaanderen toch altijd gesteld dat de

federale staat moet worden opgebouwd

op basis van tweeledigheid?

Nogal wat mensen in uw partij

denken daar anders over.

We stellen vast dat er op het federale

niveau een eigen dynamiek is ontstaan.

Vroeger stelde zich dat probleem niet.

De CVP heeft een partijprogramma

goedgekeurd in verband met verdere

staatshervorming, gebaseerd op vijf

punten, met onder andere de fiscale

autonomie. Iederéén moet die tekst

toch nog eens lezen. Daar staat toch

gehele of gedeeltelijke overheveling in

van de personenbelasting?

Dan denkt de CVP toch op zijn minst

in twee snelheden?

Wat is de beste strategie? Ik ben daar

zelf nog niet helemaal uit. De radi-

calere, met het risico dat het doel nooit

wordt bereikt, of een voorzichtige, die

stapsgewijs richting doel evolueert? Het

erge is dat elk afzwakken van een tekst

in Vlaanderen zal overkomen als ander-

maal een toegeving…

En wat als de Franstaligen blijven

afremmen?

De Franstaligen moeten goed beseffen

dat “samenleven” met ons maar kan als

er dialoog is. Als je in een gezin met

twee wilt samenleven, en de een wil

niet luisteren naar de ander, dan moét

dit vroeg of laat toch slecht aflopen?

De tekst van het Vlaams Parlement gaat

vanaf nu een eigen leven leiden, of

men hem nu negeert of niet. Het is

geen tekst van een meerderheid, maar

van heel het Vlaamse land. Wie geen

dialoog wil aangaan, neemt een zeer

zwaar risico. Het gevoel dat wij

Vlamingen tegen een muur botsen,

gaat nog groeien. Ik denk overigens dat

de tekst méér belang gaat krijgen als hij

geweigerd wordt, dan als men in

dialoog gaat. Wie nog gelooft in een

federaal koninkrijk, heeft dus geen

andere keus.

DL

JVdC

Wat wou de commissie eigenlijk

bereiken met haar tekst?

Ons uitgangspunt was het “objectieve”

streven naar een beter bestuur in

Vlaanderen. Het federale niveau was

allesbehalve enthousiast. Wij hebben

echt niet alleen mensen gevraagd die

pro verdere staatshervorming zijn,

maar sommige mensen van het federale

niveau zijn gewoon niet mogen komen.

Nu goed, we hebben hard gewerkt en

dit werk resulteerde in een resolutie die

onomkeerbaar het Vlaamse standpunt

vertolkt.

Franstalig België loopt niet echt

warm voor “beter bestuur”.

De Franstalige pers toont zich erg com-

battief. Maar ze volgt daarin gedwee de

Franstalige politici. Wij zouden

egoïstisch zijn? Onze solidariteit staat

toch in de resolutie ingeschreven? Maar

de solidariteit moet doorzichtig zijn en

objectief. Hoelang vragen we nu al om

die geldstroom naar Wallonië eens

duidelijk uitgetekend te zien? Dat mag

toch geweten zijn? Meneer Jadot maak-

te een rapport over de transferten, maar

mocht niet komen spreken in onze

commissie. Waarom niét?

Deze tekst neigt toch wel lichtjes

naar confederalisme?

Het woord confederalisme komt in

onze tekst niet voor. Maar we pleiten

natuurlijk voor een opbouw vanuit de

twee deelstaten en het feit dat we de

term ”deelstaten” gebruiken, kan men

als een soort confederalisme be-

is, verwijt het Blok de anderen

hypocrisie. Het is ook nooit goed?

Deze tekst is niet stoer en wordt boven-

dien niet aanvaard. Als men een tekst

meeneemt naar de Franstaligen als con-

ditio sine qua non, zou hij tenminste

geloofwaardig moeten zijn. Wij hebben

daar ook drie jaar aan meegewerkt. Hij

geeft duidelijk aan dat Vlaanderen niet

tevreden is, en verder wil gaan dan wat

nu bereikt is. En ook het Waals

afwijzingsfront is een verdienste. Dat

maakt nog maar eens duidelijk dat

hierover geen eerbaar compromis meer

mogelijk is. En de partijen aan Vlaamse

kant gaan tot de conclusie komen dat

dit land institutioneel geen toekomst

meer heeft.

Het ziet er anders naar uit dat de

komende staatshervorming maar een

mager beestje zal zijn.

Dat is een reden voor onze onthouding.

Als je het gekonkel ziet van de CVP, is

het resultaat van drie jaar werken niet

fantastisch. Ik ga die tekst niet stem-

men om meneer Van den Brande te

steunen. Maar de tekst wordt nu al door

het zuiden in zijn globaliteit verwor-

pen. Er valt niet meer te praten met

Wallonië, en men is zich tegen 100 per

uur aan het vastrijden.

Dat ruikt naar een verrotingsstrategie.

Wij zeggen als partij al lang dat het

moet barsten. Anderen moeten daar

nog van overtuigd worden. Als zij na die

drie jaar werk tot diezelfde overtuiging

komen, is al het werk niet verloren.

NIET MEER WEG TECIJFERENVoor de CVP volgde John Taylor de

commissie staatshervorming. Binnen

die CVP-fractie is er hard gebakkeleid

over Brussel tussen Chabert en

Grouwels, maar ondanks vele aan-

passingen bleven de belangrijkste ele-

menten overeind. Taylor was daarbij

niet direct een zwaargewicht van de

CVP, maar werd duidelijk gesteund en

gestuurd door de groep rond Van den

Brande.

Joris Van Hauthem:

‘WE KUNNEN OOK STEMMEN

DAT DE AARDE PLAT IS’.

John Taylor:

‘WIE GEEN DIALOOG WIL

AANGAAN, NEEMT EEN ZEER

ZWAAR RISICO’.

JOHN TAYLOR: TEGEN DE MUUR BOTSEN

WET

ST

RA

AT

FO

TOW

IMV

AN

CA

PELLEN

MAYSTADT LACHT NIET MET DE

ONDERDRUKKING VAN ZIJN VOLKSGENOTEN

DOORBRAAK nr. 3 - maart 19997

Aan het woord is Philippe Maystadt,

bekwaam minister van Financiën,

maar sinds midden vorig jaar tot partij-

voorzitter van de Franstalige christen-

democraten gebombardeerd om die

partij uit een crisis te halen. En dat is

heel wat anders dan feiten en cijfers

presenteren. Dan moet er gegoocheld

worden met emoties om kiezers te

lokken. Mensenrechten doen het altijd

goed in zo’n verband. En wat is er

dankbaarder dan de rechten van

Franstaligen benoorden de taalgrens:

zeker als die volgens de Raad van

Europa als minderheid zouden kunnen

worden beschouwd.

OOSTBLOKDe Europese Kaderconventie over de

Bescherming van Nationale Minderheden

kwam tot stand in de Raad van Europa

na de val van de Berlijnse Muur. De

bedoeling was vooral om in de voor-

malige Oostbloklanden de vele etnis-

che en taalkundige minderheden een

plaats te geven. De conventie schetst

de rechten van zo’n minderheden.

Maar het is een raam, een kader: een

precieze definitie van wat een

nationale minderheid juist is, staat er

niet in.

En dat maakt dat de tekst voor veel

doeleinden kan worden gebruikt.

Volgens Maystadt zijn er ontegen-

sprekelijk vier nationale minderheden

in België. De Franstaligen in Vlaan-

deren, de Vlamingen in Brussel, de

Vlamingen in Wallonië en de Frans-

taligen op het grondgebied van de

Duitstalige Gemeenschap. (Noteer: de

Duitstaligen zelf in het Waals Gewest

komen dus blijkbaar niet in aanmer-

king).

Van de zowat veertig lidstaten van de

Raad van Europa zijn er slechts twee

die de kaderconventie nog niet hebben

ondertekend: België en Turkije. Turkije

in verband met de Koerden. België

omdat de Vlaamse regering alleen maar

wil tekenen als in de notulen wordt

opgenomen dat de Franstaligen géén

minderheid vormen in België.

Volgens Vlaams minister-president Van

den Brande is in een federale

interministeriële werkgroep in 1997

overeen gekomen dat er alleen sprake

kan zijn van een minderheid als die

binnen het Belgische staatsverband

ook daadwerkelijk door anderen wordt

gedomineerd. De paritaire samen-

stelling van de ministerraad, de alarm-

belprocedure en andere grondwet-

telijke beschermingen voor de

Franstaligen zijn daarmee in tegen-

spraak. Weshalve er geen sprake kan

zijn van een Franstalige minderheid in

de Rand rond Brussel.

GEDOMINEERDMaar nogmaals: de kaderconventie zelf

bevat geen definitie. Wat Maystadt toe-

laat om te stellen dat de rondzend-

brieven van de Vlaamse regering over

de interpretatie van de faciliteiten een

inbreuk vormen op de rechten van de

Franstalige inwoners. Maar het echte

gevaar van de kaderconventie schuilt

hem in artikel 10, en wij citeren: ‘les

Parties s’efforceront d’assurer, dans la

mesure du possible, des conditions qui

permettent d’utiliser la langue mino-

ritaire dans les rapports entre ces per-

sonnes et les autorités administratives’.

In de agressieve interpretatie van het

FDF is de gevolgtrekking dat alle

Franstaligen in Vlaanderen het recht

hebben overal en altijd het Frans te

gebruiken. En Maystadt mag dan nog

zo hard beweren dat hij niet dezelfde

interpretatie voorstaat, het feit dat hij

de Franstaligen in Vlaanderen in de

tekst van zijn persconferentie als min-

derheid beschouwt, betekent evengoed

dat de PSC het recht opeist om in een

later stadium het gebruik van het Frans

in héél Vlaanderen als recht af te

dwingen. Tot spijt van wie het benijdt.

Het zou daarom niet slecht zijn als de

heer Maystadt eens geconfronteerd

wordt met een andere tekst van de

Raad van Europa, namelijk het Charter

voor Regionale of Minderheidstalen. Daar

staat wél een strikte definitie in, en die

luidt ‘par l’expression “langues

régionales ou minoritaires”, on entend

les langues…différentes de la (des)

langue(s) officielle(s) de cet Etat.”

I.Ko

(de auteur is politiek journalist)

BESCHERMING VAN NATIONALE MINDERHEDEN

MINDER OF MEER

Help! De rechten van de Franstaligen in de Gordel worden met voetengetreden. De Vlaamse regering wil ons de faciliteiten afnemen. Er is maaréén oplossing: stem PSC en eis met ons de ondertekening van de EuropeseKaderconventie voor de Bescherming van Nationale Minderheden!

Raadpleeg de webstek

van de Raad van Europa:

http://www.coe.fr/fr/txjur/traites.html(Frans)

http://www.coe.fr/eng/legaltxt/treaties.html (Engels)

En de webstek van de PSC:

http:/www.psc.be(communiqués de presse)

VO O R M E E R I N F O R M AT I E

WET

ST

RA

AT

DOORBRAAK nr. 3 - maart 1999 8

BELGISCHE TOPMAN VERDWIJNT VAN DE SCÈNE

BYE, BYE BODSON?

Let wel: “Belgische”. Want in de loop derjaren heeft Tractebel altijd de Belgischekaart getrokken. Het Franstalige over-wicht bleef stuitend. Ook de opvolgervan Bodson - Jean-Pierre Hansen - is eenFranstalige. Tractebel heeft immersVlaanderen niet nodig: energiebeleid iseen federale materie.

Tractebel is qua omvang en qua strate-

gisch én politiek impact één van de

belangrijkste ondernemingen van dit

land. Het bedrijf produceert energie en

is via de gemengde intercommunales

sterk aanwezig in de distributie.

Daarnaast is Tractebel actief in aller-

hande nutsvoorzieningen, gaande van

afvalverwerking (Watco) tot elektro-

nische verkeersmodelsystemen.

De laatste tien jaar kende het bedrijf

een grondige gedaanteverandering. Via

Tractebel en zijn dochter Powerfin werd

de Belgische monopoliepositie in de

elektriciteitssector verzilverd in een

buitenlandse expansie.

PIJLER VAN FRANS KAPITAALTractebel is van uiterst belang voorSuez. Electrabel was jarenlang de “cash-cow” van de Generale, en is dat dus nuvoor Parijs. Het belang van Tractebel isoverigens niet verwaterd na de over-name van de Generale door het FranseSuez, later gefusioneerd met denutsgroep Lyonnaise des Eaux. DeFinancieel-Economische Tijd berekendeonlangs dat de beurskapitalisatie (dewaarde van alle aandelen) van Tractebel14 miljard euro bedraagt. Dat is meerdan de beurswaarde van de rest vanSuez Lyonnaise des Eaux (13,4 miljardeuro), de Franse grootmoederholdingvan Tractebel. Met andere woorden:méér dan de helft van de waarde van deFranse groep Suez bestaat uit deBelgische nutsvoorzieningen.

Die rekensom is belangrijk bij hetbericht dat Suez haar greep op Tractebel- op papier een “onafhankelijk” bedrijf,maar elke waarnemer weet beter - wilversterken. Gérard Mestrallet, topmanvan de Franse holding, zet daartoeTractebel-topman Philippe Bodson aande deur. De Franstalige kranten sloegeneerst alarm: Philippe Bodson, de lieve-ling van het Frans-Belgische establish-ment, stond immers garant voor hetBelgische karakter van Tractebel.

Franstalig België treurt. Nadat Le Soir en Trends de eerste berichten uit-brachten, werd het nieuws halfweg februari breed uitgesmeerd in de media.Philippe Bodson, topman van Tractebel, stapt half maart op onder druk vande Franse aandeelhouder. België verliest weer een belangrijke pion in hetpolitiek-economisch schaakspel.

ECO

NO

MIE

ST E R K I N L O B B Y W E R K

PHILIPPE BODSON: FRANKRIJK STUURT EEN BELGISCHE PION

DE LAAN UIT

FO

TOW

IMV

AN

CA

PELLEN

Tractebel kon zijn positie opbouwendankzij een jarenlang monopolie, dathet te danken heeft aan veel en effi-ciënt lobbywerk. In vele Vlaamsegemeentebesturen is Electrabel via degemengde intercommunales tegelijkklant en leverancier. De lokalebesturen spelen dat spel mee. InAntwerpen kreeg een gemengde inter-communale onder controle vanElectrabel, de steun van de Volksunie,Agalev én het Vlaams Blok, diedaarmee hun steun gaven aan eenanti-Vlaams nucleair industrieel com-plex.

Ook vandaag nog is de Generale délobby in België. De Standaard laakteooit de “belangenvermenging” omdatElectrabel ‘burgemeesters, hun zonen,dochters of aanverwanten een be-heersmandaat of een baan bezorgde’.De Vlaamse ondernemer Hendrik

Seghers spreekt van ‘maffioze prak-tijken’ en getuigt: ‘Het netwerk van de‘groep’ is ruim verspreid. Menbenoemt gewezen ministers, kabinets-leden en ambtenaren in de directie-structuren en beïnvloedt de overheid.(...) Studaxen van de groep en haardochters bereiden rapporten en stand-punten voor die politici en belangen-groepen moeiteloos nakwaken.’

Volgens een Oesorapport van 1996heeft België ‘de hoogste elektriciteits-prijzen van Europa.’ In feite is dezehoge energieprijs een occulte belas-ting, die deels naar de gemeenten endeels naar Tractebel (dus Suez) vloeit.Ter illustratie: 94% van zijn 37,6 mil-jard nettowinst (1997) genereerdeElectrabel bij de kleine gebruikers, diegoed waren voor 60% van de omzet.

Het omgekeerde is echter ook waar.

Gezien de openstelling van de concur-

rentie heeft Vlaanderen Tractebel even-

min nodig. Het stuit dan ook tegen de

borst dat de gemengde intercommu-

nales - tegen de Europese trend en

regelgeving in - in 1996 voor de kleine

consumenten een tienjarig contract

met Electrabel afsloten. De federale

minister van Energie Jean-Pol Poncelet

(PSC) lijkt ondertussen weinig haast te

maken van een liberalisering bij de

“zuivere” intercommunales.

Als Philippe Bodson wegvalt, verliest

Tractebel heel wat steun bij het

Belgische establishment. Vlaanderen

kan er rustig voor opteren om werk te

maken van de liberalisering, ook op

federaal niveau. Het vertrek van

Philippe Bodson is dus geen slechte

zaak voor Vlaanderen. Bye, bye Bodson.

H. van Heeserbergen

(de auteur is economisch journalist)

DOORBRAAK nr. 3 - maart 19999

DE BELGISCHEARMOEDE-ERVARINGIn de 19de eeuw had Vlaanderen een

landbouwproletariaat dat leefde van dag

tot dag, en opbraste wat haar onder de

hand viel. Er was geen perspectief, geen

toekomstvisie, en dus ook geen spaar-

lust. In 1866 (Laurent) startte het

Belgisch onderwijs het schoolsparen. De

mentaliteit werd veranderd via de

kinderen. Bovendien was voor de kleine

spaarders in 1865 de ASLK opgericht.

Want de 19de-eeuwse banken deden

alleen grote zaken, en daar kon de

kleine spaarder niet terecht.

Maar zelfs de ASLK bracht bij de kleine

boeren drempelvrees teweeg. Daarom

werd een Middenkredietkas opgericht,

zodat de kleine spaarder ook eens aan

een bedrijfslening kon geraken. Zo

kreeg de kleine man perspectief, zijn

ondernemingslust werd aangewakkerd,

en hij kon nu werken aan projecten.

Recent (’92) hielp België de Grameen

Bank in Bangladesh om aan arme

vrouwen, die niet bij de banken terecht

kunnen, leningen te verstrekken om

een eigen bedrijfje te beginnen. Zo zien

we het graag. De Vlaamse ontwikke-

lingshulp moet in de ontwikkelingslan-

den de overheid helpen met de uitbouw

van structuren, die de spaar- en

ondernemingslust van de kleine man of

vrouw aanwakkeren.

DE VLAAMSE LANDBOUWERVARINGOok uit zijn vroegere landbouw kan

Vlaanderen veel leren. In de 19de eeuw

waren wij een hopeloos onderont-

wikkeld, agrarisch gat. De akkerbouw

was niet meer concurrentieel (VS +

Canada graanbouw).

Overbevolking versnipperde de percelen.

De bebouwing werd geïntensiveerd, niet

gemoderniseerd. Doch vanaf de jaren

1890 veranderde dit. De Boerenbond

richtte coöperatieven in, die gezamenlijk

dure kunstmest en dure machines koch-

ten, voor collectief gebruik.

De Raiffeisen en katholieke boeren-

banken hielden het geld van de

boerenspaarders in de landbouw, en

lieten het niet afvloeien naar de Waalse

industrie. En de pastoors en de

katholieke elite organiseerden de

agrarische volksmens in allerlei

verenigingen (toneel, sport), wat de elite

structuren verschafte om de volksmens

te moderniseren. De lessen voor de

Vlaamse ontwikkelingshulp zijn

duidelijk. Men moet arme volkeren bij-

staan in de activiteit die ze hebben, en

met de middelen die er zijn. Geen

grootschalige infrastructuurprojecten

(een stuwdam die nutteloze electriciteit

produceert). Geen Europese KMO’s

(joint-venture), geen punctuele technis-

che projecten (waterpompen vs droogte)

die ineenzakken van zodra de Europese

technici en het Europese geld verdwij-

nen. Vlaanderen moet in de ontwikke-

lingslanden de plaatselijke elite

aanzetten om met de volksmens het

eigen spaarwezen uit te bouwen, en de

eigen activiteiten, zoals landbouw en

ambachten, te moderniseren. Men moet

daar niet zozeer gaan redden (dat is

noodhulp), dan wel de zelfredzaamheid

duurzaam gaan optouwen (ontwikke-

lingshulp).

DE VLAAMSE TAALERVARINGOok onze taalstrijd was een ontwikke-

lingsles. Lodewijk De Raet stelde in 1905-

’06 vast dat Vlaanderen niet kon indus-

trialiseren, omdat er geen geschoolde

arbeiders en middenkaders waren.

Technisch onderricht werd verschaft in

het Frans, en dat verstond de Vlaamse

volksmens niet. Toen het onderwijs was

vernederlandst (1930+’32) is het

WORTELS IN HET VERLEDEN

EEN VLAAMSEONTWIKKELINGSHULP

Voor de 5de staatshervorming van 1999 (na die van 1970+’80+’88+’93)eisen CVP, VLD en VU in het Vlaams Parlement dat ook de ontwikke-lingssamenwerking naar de Vlaamse regering gaat. Goed! Maar dan moetde Vlaamse ontwikkelingshulp wel gestoeld zijn op Vlaamse ervaringen.Welnu, tot lang na de Eerste Wereldoorlog was Vlaanderen zélf een ontwik-kelingsland. Onze ontwikkelingservaring is dus kersvers.

BU

ITEN

LA

ND

Nederlandstalig technisch onderwijs van

de Vlaamse provincies in de jaren ’50

nauw gaan aansluiten bij de noden van

de industrie (met succes).

De Vlaamse ontwikkelingshulp moet dus

vechten tegen koloniale talen, zeker in

het lager-, middelbaar- en technisch

onderwijs. Geen Spaans voor de

Indianen van de Andes en van Centraal-

Amerika. Geen Frans, Engels of Portugees

voor het onderwijs in Zwart Afrika.

Vlaamse missionarissen hebben schatten

aan taalkundige kennis opgebouwd.

Vlaanderen moet die gebruiken om in

die landen woordenboeken, spraakkun-

sten en leerboeken in de Afrikaanse en

Indiaanse talen te laten opstellen. Eigen

taalkundige kringen en instellingen

moeten opgericht worden. Er moet in die

talen een eigen letterkundig- en geestes-

leven ontwikkeld worden.

Daartoe moet Vlaanderen vooral de uit-

bouw van media (kranten, radio’s) in die

talen stutten. Aan de plaatselijke univer-

siteiten moeten licenties in Afrikaanse of

Indiaanse talen worden opgericht, en

moet het onderricht ook in die talen

worden verstrekt. En hun gediplomeer-

den moeten het alleenrecht op het

onderwijs verwerven. En eenmaal

aangepast aan de plaatselijke gemeen-

schap, moet dit onderwijs zich ook

schikken naar de plaatselijke noden. Het

technisch onderwijs in die talen moet

zich dan afstemmen op de behoeften

van de plaatselijke landbouw en de plaat-

selijke ambachten. De zelfredzaamheid

bevorderen kan alleen door de eigen

mensen, en in de taal van de eigen

mensen. Na meer dan 400 jaar onderont-

wikkeling (ca. 1585-1960) met het Frans,

heeft Vlaanderen die les wel héél grondig

geleerd. Die les kan nu doorgegeven wor-

den.

Marcel Gunst

GEEN SPAANS VOOR DE

INDIANEN VAN DE ANDES EN

CENTRAAL-AMERIKA.

DOORBRAAK nr. 3 - maart 1999 10

TWEE-SPRAAK

ONTWIKKELINGSSAMENWERKING:SPLITSING OP POLITIEKE AGENDA?

NEEN‘De vraag of we de bevoegdheid over

ontwikkelingssamenwerking aan de

deelstaten moeten toewijzen, is niet

aan de orde. Voor ons is het institu-

tionele kader op dit ogenblik niet van

die aard dat het gelijk welke werking

zou beperken. Er zijn tal van formules

mogelijk waarbij rekening wordt

gehouden met de identiteit van de

deelstaten. De SP heeft zich in de

Commissie Staatshervorming van het

Vlaams Parlement onthouden, maar

heeft niet tegengestemd om het debat

niet af te blokken. Ik vraag me

trouwens af of de partijen die vragen

om verder te gaan dit ook zullen hard

maken bij de onderhandelingen.

Zo’n opsplitsing is geen prioriteit,

behalve voor hen die willen splitsen

om te splitsen. Maar als de deelstaten

het eens zijn, gaan wij er ons niet tegen

verzetten. Het stoort me dat men er

geen rekening mee houdt dat de

krachtlijnen die de Commissie Staats-

hervorming uittekent, de basis moeten

vormen van het debat met Wallonië.

De vraag die we ons moeten stellen, is

of het noodzakelijk is dat we de betref-

fende diensten opsplitsen om een-

zelfde resultaat te boeken. In heel dat

debat hebben wij uitsluitend gedis-

cussieerd vanuit het oogpunt van de

efficiëntie en de mogelijke verbetering

van het beleid terzake. Je kunt alles

vanuit de communautaire invalshoek

benaderen, maar dat weerstaat niet aan

een serieuze analyse. Zij die wijzen op

de scheeftrekkingen waar Wallonië een

voordeel uit puurt, mogen niet ver-

geten dat er ook Vlaamse projecten zijn

die niet altijd “koosjer” zijn.’

Gilbert BossuytVlaams-Parlementslid SP

JA‘Vlaanderen is in staat om een eigen

beleid inzake ontwikkelingssamen-

werking te voeren. Vandaag is reeds een

deel van het buitenlands beleid in han-

den van de Vlaamse regering en

Vlaanderen kan internationale akkoor-

den sluiten. Als dat kan, waarom voor

de rest niet? De gevoeligheden liggen

anders in Vlaanderen. Zoals het thema

leefmilieu is daar veel meer gevoel voor

in Vlaanderen dan in Wallonië. Zo kun-

nen we eigen accenten leggen, iets wat

elk land moet kunnen doen. Ik zie niet

in waarom ook een domein als buiten-

landse handel nationaal moet blijven.

Wat de subsidiëring van projecten be-

treft, stel je trouwens een verschil vast

op het terrein tussen de aanpak van

Vlaanderen en het federale ABOS. Aan

Vlaamse zijde beslist de regering, terwijl

op federaal niveau een ingewikkelde

procedure wordt gevolgd. Bij de Vlaam-

se regering is het dus gemakkelijker.

Het valt op dat Vlaanderen een groter

aantal en veel grotere niet-gouverne-

mentele organisaties (ngo’s) kent dan

Wallonië. De Vlaamse ngo’s dienen ook

veel meer plannen in.

Vorig jaar was er groot ongenoegen aan

Waalse zijde omdat ze minder financiële

middelen kregen. Maar ze hadden ook

veel minder plannen ingediend! En dan

heeft Reginald Moreels, die een unitarist

is, 85 miljoen extra gegeven om hen

tevreden te stellen. Dit is wafelijzerpoli-

tiek, want men geeft geld om ze te

sussen. Het is ook onaanvaardbaar dat

de raad van beheer van de federale

dienst voor ontwikkelingssamenwerking

paritair moet zijn samengesteld.

Hetzelfde zie je trouwens bij de Belgische

Dienst voor Buitenlandse Handel.’

Jef ValkeniersVLD-kamerlid

In zijn beleidsbrieven over het Vlaams buitenlands beleid stak Van denBrande niet onder stoelen of banken dat hij het “merkwaardig” vond datontwikkelingssamenwerking nog steeds een federale bevoegdheid is. Recentvroegen CVP, VLD en VU in de Commissie Staatshervorming van het VlaamsParlement om de ontwikkelingssamenwerking toe te wijzen aan de deelstat-en. Doorbraak zocht een voor- en tegenstander op.

IN-SPRAAK

RATTACHISMEMet belangstelling las ik uw rubriek TWEE-

SPRAAK over het Waals rattachisme. Over

“her-aanhechting” kan toch niet gesproken

worden, aangezien de Zuidelijke Neder-

landen nooit tot Frankrijk hebben behoord.

Ze werden er wel en helaas herhaaldelijk

door bezet.

Ik kan professor Herman Pauwels verzeke-

ren dat de gewone Waalse mens niét

wakker ligt, sterker nog, vijandig staat

tegenover rattachisme. Wat me stoort, is

het minderwaardigheidscomplex van de

professor, die voor zijn heel-Nederlands (?)

ideaal op de hulp van Wallonië rekent.

Heel-Nederland zal een stap dichterbij

komen, dank zij het rattachisme van de

Walen!

Opvallend is dat beide auteurs niet de min-

ste aandacht hebben voor de wel zeer

actieve rol van de Franse diplomatie bij dit

gebeuren.

De redenering van Luc Pauwels lijkt ons

beter gefundeerd. Jammer dat hij als een

echte Lega Nordist op dezelfde golflengte zit

als de rest van de Vlaamse Beweging, die de

dualiteit van België, uitsluitend gebouwd op

taalmotieven en een direct gevolg van het

(Frans) unitarisme, als een vaststaand

geopolitiek gegeven beschouwt. En juist

dààr schuilt de bron van alle ellende.

Vik EggermontEkeren

HOOFDSTAD PRIJSGEVENIk heb vernomen dat VVB-voorzitter Ivan

Mertens in Gazet van Antwerpen schreef

dat Vlaanderen desnoods zonder Brussel

onafhankelijk moet worden. Ik heb het

daar persoonlijk een beetje moeilijk mee,

omdat ik vind dat een volk dat zijn hoofd-

stad prijsgeeft niet soeverein kan worden

Jan CallebautOostende

ONGEBONDEN FORUMDe nieuwe Doorbraak is alleszins geslaagd

en lezenswaardig. Er is onmiskenbaar weer

een flinke stap vooruit gezet. Als je de

vergelijking doortrekt tot jaren geleden, dan

is de afstand enorm en dan is duidelijk dat

de VVB de wind in de zeilen heeft.

Het moet me dan ook van het hart dat ik

bijzonder ontgoocheld ben over reacties in

de stijl van ‘ik erger mij’ of ‘Doorbraak

hoeft voor mij niet meer, want u drukt een

foto af van een Belgisch minister van Staat’

of ‘u verzwijgt mijn partij’ of ‘u geeft een

prikje aan mijn partij, maar niet aan die

andere’.

OP

INIE

DOORBRAAK nr. 3 - maart 199911

Met de euro en de verdere Europese

integratie wint Brussel enkel nog aan

gewicht als internationaal beslissings-

centrum. Anderzijds gaat de globali-

sering van de economie hand in hand

met de concentratie van economische

activiteiten rond politieke of econo-

mische centra, een metropolisering van

de economie. Brussel heeft alles in zich

om meer dan ooit een magneet te wor-

den voor de internationale zaken-

wereld. Die aantrekkingskracht zal tot

ver buiten de grenzen van Brussel

werken.

Toch stel ik vast dat wij, Vlamingen en

Franstaligen, ons best lijken te doen om

Brussel als internationale troefkaart te

verkwanselen. De Europese instellingen

stuiten bij vele Brusselaars op argwaan

of worden zelfs ronduit verwenst. Een

groot deel van “la Flandre profonde”

beschouwt Brussel als een te mijden

vuilnisbelt van maatschappelijke

kwalen: files, onveiligheid, migranten.

Omgekeerd keren Franstalige Brusse-

laars zich af van Vlaanderen. Zo’n men-

taliteit kan ik moeilijk begrijpen, tenzij

met één woord: navelstaarderij (of

stammentwist).

Het discours over Brussel heeft dringend

nood aan een fundamentele koerswen-

ding, zowel langs Vlaamse als langs

Franstalige kant. Brussel en Vlaanderen

hebben beiden alles te winnen bij een

verstandshuwelijk. Brussel kan met de

steun van Vlaanderen zijn vitaliteit her-

winnen. Vlaanderen kan met Brussel

zijn belangrijkste economische en inter-

nationale troefkaart uitspelen. Beide

partners moeten daarom investeren in

een nieuwe relatie.

Van Vlaanderen vergt dit een grotere

bereidheid om samen te werken met

Brussel en er ook financieel in te

investeren. Van Brussel vergt dit een

bereidheid om op alle politieke niveaus

een grotere Vlaamse inbreng niet enkel

te dulden, maar ook te ondersteunen.

Brussel is dit overigens verplicht aan

zijn hoofdstedelijke functie.

In het huidige institutionele kader leven

Brussel en Vlaanderen echter geschei-

den van tafel en bed. De huidige struc-

tuur leidt er immers toe dat Brussel zich

te veel opsluit, terwijl het niet bij

machte is om volledig op eigen kracht

zijn sociaal-economische en interna-

tionale toekomst veilig te stellen. Hoe

kan de file-ellende opgelost worden,

indien Brussel en Vlaanderen elk voor

zich hun ruimtelijk structuurplan

uitwerken?

Waartoe leidt het opbod in de strijd om

buitenlandse investeerders? Welke

toekomst heeft Zaventem zonder een

innige band met Brussel? Brussel is als

kloppend hart van de Vlaamse

economie tot in de kleinste vezels met

Vlaanderen verbonden. Brussel ligt

geografisch in Vlaanderen. De twee zijn

niet te scheiden.

Brussel zal dus mee op de politieke

onderhandelingstafel moeten komen,

in het kader van het onafwendbare

gesprek over de verdere staatshervor-

ming na de verkiezingen. Maar dergelijk

gesprek heeft pas kans op slagen als we

eerst werken aan een nieuw partner-

ship.

Het VEV-Comité heeft één centrale

missie voor de nabije toekomst: bijdra-

gen tot de vorming van een groeicoali-

tie voor Brussel, over de taal- en gewest-

grenzen heen. Die groeicoalitie heeft

Brussel nodig om zijn beloftevolle inter-

nationale toekomst waar te maken. Wij

beogen geen overnamebod, wel een

joint venture met een echte 50/50-ver-

houding. Niet meer, maar ook niet min-

der.

Jos Bellincx

Voorzitter VEV-Comité Brussel

VRIJE TRIBUNE

EEN GROEICOALITIEVOOR BRUSSEL

“Brussels” is op de internationale scène een begrip. In de vele gesprekken dieik voer met internationale zakenlui hoef ik niet uit te leggen wat de betekenisis van Brussel. Ze kennen allemaal de feitelijke hoofdstad van Europa. Velenzijn hier present, of willen het zijn. Brussel is een sterk merk, waartegen Belgiëof zelfs Vlaanderen verbleekt.

Op die manier halen we het nooit. Laat

Doorbraak dus voort een algemeen Vlaams

ongebonden forum zijn, los van en boven

de enge grenzen van een politieke partij. En

in Doorbraak mag gerust ruimte zijn voor

foto’s en meningen van tegenstanders.

Meer nog: het hoort bij een volwassen dis-

cussie en het is strategisch noodzakelijk dat

men de (argumenten van de) andere kant

kent.

Jan VerhaverbekeEdegem

IMAGOMag ik u hartelijk feliciteren met de inhoud

en presentatie van uw maandblad

Doorbraak. Het imago van de Vlaamse

Beweging gaat door deze publicatie zeer

sterk vooruit.

Ing.G. Van WichelenOndervoorzitter Liberaal Vlaams

VerbondVoorzitter Vlaamse Ingenieurskamer

FRANCOFONIE

TRIOMFEERTDe Belgische francofonie triomfeert. Dit

blijkt onder meer uit de vernietiging van

Vlaams-Brussel, waar de francofone

extremisten nu reeds heer en meester zijn.

De Brabantse gordel is bezweken onder

zware verfransingsdruk. Verfransing en

internationalisering rukken verder op tot

voor de poorten van Aalst, Leuven en

Mechelen. Aanhoudende Arabisch-, Frans-

en Engelssprekende migratie en vluchte-

lingenstromen brengen mensen naar onze

steden die onze taal waardeloos vinden.

Jan De Schuytener

Dilbeek

SPELREGELSInspraak staat open voor iedereen die een

reactie kwijtwil op Doorbraak. Niet alle

brieven kunnen worden geplaatst, dus

hou het liefst bondig. In de vrije tribune

laten we maandelijks iemand aan het

woord die rond een actueel thema een per-

soonlijke bijdrage kwijt wil. Een vrije tri-

bune telt maximum 3000 tekens. De

redactie houdt het recht om inzendingen te

weigeren of in te korten. Al uw reacties zijn

welkom per post bij Doorbraak, Baron

Dhanislaan 18, 2000 Antwerpen, per fax

op (03) 248 21 83 of per e-post bij

doorbraak@vvb.org.

OP

INIE

DOORBRAAK nr. 3 - maart 1999 12

De belangrijkste zin van het boek lezen

we op de eerste bladzijde: ‘De situatie in

België is op dit ogenblik zodanig dat de

identiteit van een auteur onwillekeurig

doorschemert in de zienswijze die hij

hanteert om de feiten te analyseren, his-

torisch te intepreteren of te beslissen

over hun belang.’ De auteurs van

Belgische toestanden bedoelden het

wellicht niet zo, maar net die vast-

stelling uit onverdachte hoek bewijst

wat de rest van het werk zo krampachtig

probeert te ontzenuwen: Vlamingen en

Walen bestaan!

BC

MARC SWYNGEDOUW,

MARCO MARTINIELLO

(RED.),

‘BELGISCHE TOESTANDEN’,

ICARUS-ANTWERPEN,

208 BLZ., 995 FR.

JEAN-MARIE GANTOISNaar aanleiding van de dertigste

sterfdag van de eminente Frans-Vlaamse

voorman, Jean-Marie Gantois, werd op

initiatief van Werkgroep de Nederlan-

den in samenwerking met de Vereni-

ging/Stichting Zannekin en Oranje-

jeugd een zeer verzorgde publicatie uit-

gegeven onder de titel Laus Flandriae. Ze

bevat de originele Franse tekst en de

Nederlandse vertaling van een niet

eerder gepubliceerd essay van Jean-

Marie Gantois. Het is een warme, emo-

tionele oproep gericht aan de Frans-

Vlamingen om trouw te blijven aan

hun Nederlandse identiteit. Aanbevolen

lectuur voor wie interesse heeft voor de

Frans-Vlaamse kwestie. Een ruimer uit-

gewerkte historische duiding zou dit

verzorgde werkje wel meer tot zijn recht

laten komen.

GM

JEAN-MARIE GANTOIS, ‘LAUS

FLANDRIAE’,

64 BLZ, 300 FR.

OVERSCHRIJVEN OP REK.

892-2301582-52 VAN

“WERKGROEP DE

NEDERLANDEN”, POPERINGE.

vader van de gedachte. Toch maakt dit

boek duidelijk dat volksidentiteiten -

ook al zijn ze dynamisch, van recente

datum en zelfs soms voor een belangrijk

stuk “uitgevonden” - zeer reëel zijn. Wie

ze negeert, maakt een fundamentele

fout.

PDR

R. PINXTEN (RED.),

‘CULTUUR EN MACHT’,

HOUTEKIET,

304 BLZ.,

790 FR.

BELGISCHE TOESTANDENHet zoveelste werk over de toestand in

België, dat vooral onze buurlanden zou

moeten interesseren. Franstalige en

Nederlandstalige wetenschappers en

journalisten, waaronder de onvermijde-

lijke Marc Reynebeau, Marc

Swyngedouw en Kris Deschouwer,

geven in vogelvlucht een kort overzicht

van de staatshervorming, ons koloniaal

verleden, Vlaamse en Waalse beweging,

immigratie en integratie, sociale zeker-

heid en politieke corruptie en cliën-

telisme.

Alle auteurs zouden “kritisch” staan

tegenover het Vlaamse of Waalse

nationalisme. Wat Reynebeau betreft,

die zijn Klauwen van de Leeuw nog eens

dunnetjes overdoet, mag dat best waar

zijn. Maar wat te denken van Denise

Van Dam, die het Waalse nationalisme

onder de loep neemt: zoals geweten

draagt zij haar studie-object een warm

hart toe. Ze laat daarbij niet na telkens

te hameren op de progressieve, ver-

draagzame invulling van het Waalse

regionalisme en de “etnische” definitie

van het Vlaamsnationalisme.

Ook de objectieve, wetenschappelijke

toon valt in het werk soms ver te

zoeken. Voor Reynebeau gaat de echte

inzet van het debat ‘over de controle

over het “eigen” geld’.

Voor Le Soir-journalist Bénédicte Vaes

zijn de noord-zuidtransfers in de sociale

zekerheid niet van culturele, maar van

socio-economische aard: ‘De klassenver-

schillen zijn sociaal duidbaar, en

hebben niets te maken met ras!’

JUDOKA RECHT VOOR DE RAAP

Wie meer wil weten over de politieke

ideeën van toekomstig politicus Jean-

Marie Dedecker, zal weinig hebben aan

Ik, Jean-Marie Dedecker. Het boek is hele-

maal gewijd aan het sportgebeuren in

dit land. En vooral aan de judosport. Z’n

one-liners fleuren het boek op.

Dedecker stelt terecht heel wat vragen

bij het beleid ter zake in dit land. Ook

de sport blijkt communautair verziekt te

zijn.

BDS

H. VANDEWEGHE,

J.-M. DEDECKER,

‘IK, JEAN-MARIE

DEDECKER’, VAN

HALEWYCK, 216 BLZ.,

698 FR.

CULTUUR EN MACHTIn 1994 onderzocht de Gentse antro-

poloog Rik Pinxten in Culturen sterven

langzaam het verband tussen identiteit

en conflict. Hij beklemtoont dat iden-

titeiten dynamisch zijn, maar ook dat ze

niet kunnen worden genegeerd. Met

Ghislain Verstraete schreef hij de ruime

inleiding op het verzamelwerk Cultuur

en macht. Zij werken, voortbouwend op

het vorige boek, aan een model voor

conflictbeheersing tussen (mensen uit)

verschillende culturen. Ze gaan daarbij

erg academisch te werk en leverden

eerder een syllabus af voor hun studen-

ten. Oninteressant is het allerminst,

maar men krijgt toch de indruk dat hun

model erg theoretisch is.

Medewerkers van het duo behandelen

in zeven hoofdstukken concrete

gevallen. Wie z’n kennis over de Bouriat

op de Mongools-Russische grens of de

Daasanech in zuidwest Ethiopië wat wil

bijwerken, komt aan z’n trekken. In

haar leerrijke (en geïdealiseerde?) bij-

drage over het Ottomaanse Rijk meent

Veerle Donceel lessen te kunnen

trekken voor het huidige multiculturele

samenleven. Haar oplossing gaat zowaar

in de richting van een soort apartheid,

vanzelfsprekend zonder die naam te

gebruiken. Of dat Ottomaanse model in

onze 21ste eeuw hanteerbaar is, blijft de

vraag. Ook hier lijkt de wens eerder de

BO

EK

EN

DOORBRAAK nr. 3 - maart 199913

Na een lange zoektocht kan je in een koninklijke kerstboodschap wonderboven wonder toch een nuttig aanknopingspunt vinden. Staat er daar in eenalinea over democratisch erfgoed niet te lezen dat ‘ieder van ons degebeurtenissen van de jaren dertig steeds indachtig dient te blijven?’

In onze drang naar historische kennis zijn we dus gaan grasduinen in dejaren 1830 en wat daaraan voorafging. Het eerste het beste geschiedenis-boek, dat van Pirenne inbegrepen, friste ons vermoeid geheugen op.

Na de zoveelste Franse annexatiepolitiek tot in Moskou toe was het welletjesgeweest. Onmiddellijk na “la morne plaine de Waterloo” had de interna-tionale gemeenschap van toen België en Nederland samen tot een bufferstaatgemaakt tegen de opdringerige zuiderburen: het koninkrijk der Nederlanden.

Een stel heethoofden, zo lezen we, verliet bij de opvoering van “De Stommevan Portici” in de Munt te Brussel, het gebouw om bij een aantalregeringspersonen de ruiten te gaan ingooien. Men maakte zich ook meestervan wapens. Door de ophitsende acties van Franse provocateurs moestenzelfs radicale leiders zoals Rogier Brussel ontvluchten omdat er chaos heerste.Ons land was rijp voor een opstandig en bloedig separatisme. Het zoge-naamde monsterverbond tussen katholieken en liberalen, aangewakkerddoor Franse annexionisten, had de prille Europese constructie de dasomgedaan.

Na het septemberverzet tegen de Nederlandse troepen en de verkiezing vaneen Nationaal Congres door 47.000 cijns- en bekwaamheidskiezers bood onsNationaal Congres een Franse zestienjarige koningszoon met kleine meerder-heid, maar toch democratisch, en met Franse steun het koningschap aan.Alleen onder Engelse druk trok het gekozen staatshoofd zich terug tenvoordele van de door Engeland gesteunde Leopold. Een dubbeltje op zijn kantvoor die van Saxen-Coburg-Gotha.

Dat dus elke brave borst in dit land deze gebeurtenissen van de jaren dertigten alle tijde indachtig blijve, samen met

uw Wilhelmus.

D E J A R E N D E R T I G ...TRENDS INTERNATIONALHet nieuwe maandblad Trends

International is op het buitenlands pub-

liek in Vlaanderen gericht. Met Engelse

vertalingen van de gewone Trends-

artikels, probeert uitgeverij Roularta

ook dit bijzonder koopkrachtige pub-

liek te bereiken. Al kunnen we ons

voorstellen dat de ondertitel Business

news from Belgium, Brussels, Flanders &

Wallonia bij menig buitenlander wel

wat wenkbrauwen zal laten fronsen.

Alle informatie bij Trends, telefoon:

051/26.66.53,

www.international.trends.be.

ABICHT ONTMASKERDDe Morgen citeert uitvoerig uit Solidair

(blad van de Partij van de Arbeid), dat

wil bewijzen dat de Antwerpse

filosofiedocent Ludo Abicht (Agalev)

een extreem-rechtse nationalist is, die

zich hult in een marxistische vermom-

ming. Zijn vader was ooit Verdinaso,

en hijzelf was aanwezig op de manifes-

tatie “Vlaanderen, staat in Europa” van

het Overlegcentrum van Vlaamse

Verenigingen (november 98). Voorts

schreef hij een bijdrage in een hulde-

boek van Herman Suykerbuyk (CVP)

en gaf hij een interview weg aan Alarm

Magazine.

FISCALE CONSENSUSUnaniem eist Vlaanderen meer fiscale

autonomie. Ook in Wallonië groeit de

vraag naar een verder strekkende fis-

cale onafhankelijkheid. Een vol-

waardig sociaal-economisch beleid,

zonder eigen belastingen, is immers

niet mogelijk. De consensus rond de

herziening van de federale financier-

ingswet, die van kracht is sinds 1989

groeit. (Trends, 28 januari 1998)

RAAR LANDIn The Economist van 13 februari ver-

scheen een interessant artikeltje over

onze premier, Belgium’s political glue.

Erg lovend is het niet, maar Dehaene is

nu eenmaal de enige die de federale

regering kan bij elkaar houden. De

conclusie van The Economist: ‘Zelfs als

mijnheer Dehaene in juni een elec-

torale oplawaai krijgt, zal er op korte

termijn niets veranderen in België. De

federale regering zal macht blijven ver-

liezen aan de deelstaten, zonder zelf

volledig te verdwijnen. Er zal waar-

schijnlijk alleen meer debat en ergernis

komen. Het lijkt een rare manier om

een land te besturen. Maar België is een

raar land om te besturen. Probeer het te

begrijpen, voor het weg is.’

EXIT BELGIËBegin februari keurde een meerderheid

van CVP, VLD en VU in de Commissie

Staatshervorming van het Vlaams

Parlement een voorstel goed over de

hervormingen die bij de volgende

staatshervorming moeten worden

doorgevoerd, waarover eerder meer in

dit nummer van Doorbraak. The

Bulletin, een Engelstalig weekblad voor

de buitenlandse gemeenschap in

Brussel, wijdt elke week enkele pagina’s

aan het politieke gebeuren in België.

Voor haar redacteur is het duidelijk :

‘In a pre-election gambit, Flemish MPs

call for break-up of Belgian state.’

Minister-president Van den Brande zou

de separatisten aanvoeren.

OUBOLLIGOp een debat voor het Antwerps liber-

aal Verbond (17 feb.), viel Minister van

Staat Herman Decroo even uit zijn rol.

Tegenspeler prof. Matthias Storme wist

het publiek te overtuigen met een gear-

gumenteerd betoog voor “Vlaanderen

– staat in Europa”. Decroo vond het

nodig Julius Caesar te citeren. U weet

wel: ‘van alle Galliërs zijn de Belgen de

dappersten…’. Wij citeren volledig:

‘…omdat ze het verst van de bescha-

ving verwijderd zijn.’

DOORBRAAK nr. 3 - maart 1999 14

Doorbraak is een uitgave van de Vlaamse Volksbeweging vzw. Verschijnt maan-delijks (niet in augustus).

Hoofdredacteur: Dirk Laeremans - Eindredactie en redactiesecretariaat: Jan Van de CasteeleKernredactie: Karel Adams, Jan Van de Casteele, Karl Drabbe, Katleen Van den Heuvel, Dirk Laeremans, HansMichiels, Herman De Mulder, Anke Nobels, Peter De Roover, Bram De Schepper.Redactie-adres: Baron Dhanislaan 18, 2000 Antwerpen. Tel (03) 216 45 24 - Fax (03) 248 21 83 - e-post:doorbraak@vvb.org/doorbraak.

Abonnement: 585 fr. voor een abonnement van 12 maanden.Studentenabonnement: 385 fr. voor een abonnement van 12 maanden, met opgave van leeftijd en onderwijs-instelling.Internet-abonnement: 385 fr. voor 12 maand toezending van Doorbraak (pdf-bestanden) via internet. Het(studenten)abonnement geeft recht op een gratis Internet-abonnement.Abonnering door storting op rekening 409-9591911-13 van Doorbraak met vermelding van het type abonnement.

U kunt ook lid worden van de VVB door overschrijving van 600 fr. op rekening 409-9521741-71 van VVB-leden-administratie. Dan krijgt u naast Doorbraak ook Binnendoor, het ledenblad van de Vlaamse Volksbeweging toege-stuurd.

Doorbraak is lid van de unie van de uitgevers van de periodieke pers.

Verantwoordelijke uitgever: Dirk Laeremans, Baron Dhanislaan 18, 2000 Antwerpen.

C O L O F O N

VRIJ-SPRAAK

NEGATIEF NATIONALISME

van onvervalste progressieve bloede,

zowaar met enkele beruchte figuren uit

de extreem-rechtse scène in Duitsland.

We kunnen het debat hier onmogelijk

samenvatten. Uw dienaar beperkt zich

tot een berg van een tegenstelling die

hij in dit debat meent op te merken.

Volgens Walser kan de huidige Duitse

generatie niet zomaar aansprakelijk

gesteld worden voor de nazi-misdaden.

Volgens Bubis draagt Duitsland ook

vandaag nog een bijzondere verant-

woordelijkheid.

Wanneer we een vorm van nationa-

lisme bepalen als de leer die vindt dat

een volk rechtstreeks en sterk beïnvloed

voortvloeit uit het eigen verleden, dan

zegt de logica dat niet Walser maar

Bubis nationalistisch denkt. De pri-

jswinnaar had dat - als een der enigen -

van in het begin begrepen. Hij noemde

het instrumentaliseren van Auschwitz

met de woorden van de historicus

Winkeler ‘negatief nationalisme’.

Peter De Roover

Wie tussen 11 oktober en nieuwjaar een

ietwat ernstige Duitse krant in handen

kreeg, heeft weet van de controverse

tussen Martin Walser en Ignatz Bubis.

De schrijver Walser kreeg in de his-

torische Frankfurter Paulskirche de

Vredesprijs van de Duitse Boekhandel.

Zijn dankrede maakte behoorlijk wat

ophef. Niet dat Walser iets bracht dat hij

nog niet eerder op tafel smeet, maar dit

keer ontving hij de meest prestigieuze

Duitse prijs voor een zaal met alle, naar

onze heerlijke Belgische woordenschat,

gestelde Duitse lichamen. Walser pleitte

tegen de instrumentalisering van

Auschwitz. Die schande - die hij niet

ontkent of ook maar enigszins zou ver-

goelijken! - wordt als een “Moralkeule”

misbruikt. Daarmee schonk hij zijn taal

meteen een nieuw, onvertaalbaar,

begrip, dat we toch proberen te vertalen

als “moraalknots”.

Bubis, voorzitter van de Duitse joden,

ging zwaar in het verzet. In een onbe-

waakt moment vergeleek hij Walser,

UIT HET LAND

VAN MAAS EN WAAL

NEDERLAND IS IMMIGRATIELANDZo stelde het kabinet Kok begin decem-ber 1998. Met een verwachte instroomvan 65.000 voor 1999 wordt Nederlandhet belangrijkste vluchtelingenland inde EU. Alleen al Noord-Brabant, dat delangste provinciegrens met Vlaanderendeelt, telt ruim 15.000 asielzoekers, ver-spreid tot in de kleinste gehuchten.Ongeveer 50% wordt uiteindelijk toege-laten. In het tweede soepele land,Groot-Brittannië, is dit 26%, in België16%, in Duitsland 14%. Van deafgewezenen wordt nog geen 20% uit-gezet, de rest wordt illegaal.Bij gebrek aan terugkeerbeleid start vooriedere vreemdeling een proces dat leidttot een Nederlands paspoort. Gevolg:nu reeds zijn er zo’n 2,7 miljoenallochtonen. Tussen 1990 en 1997groeide de autochtone bevolking met1,4%, de allochtone met 40%. InAmsterdam is 60% van de geboortenallochtoon.Dit leidt tot de snelste bevolkingsveran-dering in de geschiedenis, met onge-kende gevolgen voor de Nederlandsecultuur. Eén ervan is de eentaligheid:overheidsinformatie, wervingsfoldersvan de ANWB, verzekeraars, banken,verschijnen nu in het Arabisch, Turks,Chinees enz.Sinds Marokkanenrellen, uitgaans-moorden en Koerdenopstanden zijn dekrantencommentaren harder gewor-den. Trouw (18 febr.): “Dit is een paardvan Troje. Nederland ontfermt zichover zielige asielzoekers die hier lustigdoorgaan met hun oorlogen.” DeImmigratie- en Naturalisatiedienst isstuurloos en heeft dit jaar 1 miljardgulden extra nodig. De VVD wil deandere Europese landen hiervoor latenbetalen, aldus hun strenger beleidstraffend.Politici van de Partij van de Arbeid(socialisten) slopen nu heilige huisjes:staatssecretaris Cohen (Justitie) doetstreng tegen hongerstakende illegalen;Tweede Kamerfractieleider Melkert wilafgewezen asielzoekers sociale voorzie-ningen ontnemen; Minister Peper(Binnenlandse Zaken) waarschuwtvoor een toestroom van geheime agen-ten. De media zien hierin een kopievan de Bolkestein-strategie, die in 1995bij de Provinciale Statenverkiezingen(en daarmee de Senaat) de VVD tot degrootste partij maakte.

Oscar HendriksNijmegen

FAILLIETDe Dag van de Democratie zal dit jaar

op zondag 13 juni plaatsvinden, de dag

van de verkiezingen. Op 5 oktober 1997

organiseerden de politieke jongerenor-

ganisatie TriAngel en het Centrum voor

Politieke Vernieuwing voor het eerst dit

forum waarop organisaties en politieke

partijen de kans kregen om zich voor te

stellen terwijl er de hele dag gedebat-

teerd werd over Nieuwe Politieke

Cultuur. Vorig jaar was het op 3 oktober

opnieuw verzamelen geblazen voor dit

politieke gebeuren. Toen stond de

opkomst in schril contrast met het suc-

ces van de eerste editie. Triangel zat

nadien met een hoge schuldenberg

opgezadeld. Dit jaar zal opnieuw een D-

Dag worden georganiseerd, maar wel

onder de noemer van een nieuw

opgerichte organisatie.