1UdTMAGAZINE Dit

init

iati

ef d

raag

t bi

j aan

Ude

naar

de

toek

omst

202

0w

ww

.ude

naar

deto

ekom

st.n

l

De volgende stapVerbinders

2e G1000Impuls voor Udenaar de toekomst

Udenaar de Toekomst magazine 01/2016

2 UdTMAGAZINE

Reporters 2 november 2015

Fotografie

Redactie

Eindredactie

Ontwerp

Productie

Dominique Uittenbogerd, Van taal tot z

Ad Hartman, CleanNed BV

Gert de Goede

Albert Hermes

Heleen Litmaath, Studio Granaatappel

Inge Smolders, Gemeente Uden

Albert Hermes

Gert de Goede

Inge Smolders

Judith Vermeulen

Chantal Schoen

Ad Hartman, CleanNed BV

Dominique Uittenbogerd, Van taal tot z

Gert de Goede

Albert Hermes

Inge Smolders, communicatieadviseur

Heleen Litmaath

Ad Hartman, CleanNed BV

Inge Smolders

Judith Vermeulen

Nilgün Türkay

Shirley de Koning

Gemeente Uden

3UdTMAGAZINE

De sprekers

Verbinden, verbreden en

zichtbaar maken

Initiatieven van onze kanjers

Neem contact op met de initiatieven

De verbinders

Hoe breng ik mijn initiatief verder

Op weg naar succes

What’s next?

Jij kunt het verschil maken

De volgende stap

DNA van de Udenaar

Sponsoren

Financiën

Wat delen we met elkaar

Dit waren de vrijwilligers

4-5

6-7

8-16

17

18-21

22-24

25

26

27

28-29

30-31

32

33

34-35

35

Maandag 2 november, theater Markant. Een jaar na de G1000 opnieuw een evenement in Uden. Dit keer om te verbreden, zichtbaar te maken en te verbinden: inwonerinitiatieven met elkaar én met alle betrokkenen. Om elkaar te inspireren en van elkaar te leren. De G1000 heeft laten zien dat als inwoners gevraagd worden mee te denken en doen, zij zeker bereid zijn daar gehoor aan te geven. De echte essentie lag niet in de uitkomst, vertaald in projecten. Die ligt in de ervaring dat als je naar elkaar wil luisteren, met elkaar wil meedenken in een open gesprek, er een energie loskomt om samen te verken-nen hoe je ideeën en oplossingen kunt realiseren. Voor alle betrokkenen was het een uitdaging om er een goed vervolg aan te geven.

En nu, een jaar later. De bal die - vanaf 2011 - al in beweging was gekomen in Uden is gelukkig blijven rollen. De positieve energie van inwoners is omgezet in acties, soms heel snel en soepel, maar soms ook nog een zoektocht, met vallen en opstaan. De kunst is dan om niet af te haken als het even niet lukt maar samen vol te houden en de juiste weg te zoeken. Elkaar op te zoeken - precies zoals we dit ook 2 november deden - en die bal SAMEN in goede banen te leiden.

Niet alleen de initiatieven die voortkwamen uit de G1000 of Udenaar de Toekomst, maar 45 initiatieven, ook uit de regio, presenteerden zich in de evenementenhal. Hoe een initiatief begint is niet zo relevant. Waar het om gaat is hoe we met elkaar die energie kunnen vasthouden, dingen mogelijk kunnen (blijven) maken en elkaar verder kunnen helpen. Dat we die ideeën, initiatieven en betrokkenheid koesteren en de opbrengst, de maatschappelijke waarde, behouden. Zichtbaar, of liever: vindbaar, verbindend en verbredend.

Inwoners, gemeentebestuur en ambtenaren hebben met elkaar een opdracht om die dialoog op gang te brengen en houden. Ieder vanuit hun eigen rol. In contacten tussen inwoner en overheid is het zaak om aan te sluiten bij elkaars belevingswereld. De Verbinders - komend uit die drie bloedgroepen en gepresenteerd op 2 november - zijn de eerste stap. Zonder dat ze een nieuw instituut vormen gaat ieder op zoek naar de invulling van een eigen opdracht, houden ze de samenhang in beeld, enthousiasmeren en betrekken anderen. In dit magazine stellen de verbinders zich verder aan u voor.

Ook diverse sprekers verrijkten ons met nieuwe inzichten. Het was een vol programma, waardoor wij allemaal moesten kiezen waar we gingen luisteren of met elkaar in gesprek gingen. Gelukkig kunt u in dit magazine veel teruglezen; over de onderwerpen van de sprekers, de initiatieven en de verbinders. We wensen u veel leesplezier!

VOORWOORD

INHOUDSOPGAVE

Hetty van Lemmen

4 UdTMAGAZINE

DE SPREKERS

Uden, ga door met jullie voortrekkersrol. Den Haag is watching you!Vanwege een werkbezoek aan Aruba en Curaçao, moest minister Plasterk helaas verstek laten gaan bij het vervolg van de G1000. Toch zweeg hij niet: hij sprak tot de aanwezigen in een videofragment. Daarin blikt hij terug op de G1000 2014 en toont hij opnieuw zijn betrokkenheid bij het “Udense Experiment”. Hij spreekt zijn bewondering uit voor de burgers en de kartrekkers van (het vervolg van) de G1000.

“Uden betreedt een onbekend terrein. De verbin-ding tussen politiek en burgers die jullie hier proberen vorm te geven, draagt bij aan het debat over een nieuwe democratie. Het deliberatieve proces beïnvloedt het formele proces. Jullie zijn de pioniers van de deliberatieve democratie. De kans van slagen is sterk afhankelijk van de politiek. De gemeenteraad móet de concrete aanbevelingen uit de burgerinitia-tieven oppakken. Dat is de grootste hobbel. Mijn hoop en advies: gemeenteraad, omarm je burgers, ga de verbinding aan.”

Deliberatieve democratie is een vorm van publieke besluitvorming waarin informatievergaring, overleg en de uitwisseling van argumenten centraal staan. Bron: Wikipedia.

Kijk eens wat vaker door de bril van de ander. Burgemeester Henk Hellegers bij de opening:“In 2012 formuleerden we als Udense gemeenschap een prachtige toekomstvisie onder de titel ‘Udenaar de Toekomst’. Een visie van, voor en door Udenaren. Velen van jullie brachten hun kennis, ervaring en intuïtie in. Groen, Gezond, Gastvrij en Gezellig vormen de vier pijlers van die visie. Onder de vlag van Udenaar de Toekomst zijn daarna al verschillende nieuwe groepen met elkaar aan de slag gegaan. Met mooie voorbeelden als de Energiecoöperatie en D’n Hof van de Toekomst als resultaat.

Op zaterdag 4 oktober 2014 vond vervolgens de G1000 Uden plaats. Ruim 300 betrokken inwoners uit Volkel, Odiliapeel en Uden brachten 327 ideeën in en kozen samen een top tien. Verschillende van die ideeën zijn het afgelopen jaar gerealiseerd. Zo is er een Leercafé opgezet en een Fietsvisie opgesteld. Inmiddels hebben we meer dan 50 bewonersinitiatie-ven in onze gemeente. Ze tonen aan dat er een Udense beweging met zeer bevlogen inwoners is ontstaan. Ik nodig iedereen van harte uit om kennis te maken met deze initiatieven en om met elkaar in gesprek te gaan. Ontdek wat u voor elkaar kunt betekenen. Alleen door gezamenlijke inspanning kunnen we deze initiatieven verder helpen: samen voor elkaar. Probeer aan te sluiten bij elkaars belevingswereld: kijk eens wat vaker door de bril van de ander. We zijn allemaal heel verschillend qua achtergrond, drijfveren, kennis en kunde. Wanneer we erin slagen écht contact te maken en verbinding te leggen, is de optelsom vele malen groter dan de som der delen.”

5UdTMAGAZINE

‘Of het concept van het Repair Café toe te passen is op andere initiatieven?

Volgens mij wel! De aanpak is prima te kopiëren. Zorg voor een startpakket dat

aan alle kanten faciliteert, dan kunnen mensen vlot en

zelfstandig aan de slag.’

5

Onze succes-formule is prima na te volgen door andere initiatieven! Martine Postma, oprichtster van het Repair Café Anno 2015 is Repair Café International uitgegroeid tot een wereldwijd initiatief met meer dan 850 locaties in twintig landen. Grondlegster Martine Postma heeft het concept in 2009 bedacht vanuit haar passie voor duurzaamheid. De beweging zet zich in voor het behoud van reparatiekennis in de samenleving en voor beter repareerbare producten.

“Het was een doelbewust streven om het Repair Café een (inter)nationaal initiatief te maken. Het Repair Café beantwoordt namelijk aan een universele behoefte: onze voorraad aan grondstoffen is beperkt. Mensen zijn zich daar best bewust van, en we maken het ze gemakkelijk om duurzaam te handelen. Dichtbij, in hun eigen omgeving, met een hele concrete activiteit. Het succes is ook te danken aan onze aanpak: we hebben er een concept van gemaakt dat wereldwijd toepas-baar is. Met het startpakket dat vrij te downloaden is, kan iedereen direct aan de slag. Je hebt nu eenmaal in elke buurt mensen mét en mensen zonder praktische kennis, mensen mét en mensen zonder gereedschap. Repareren stoffig of saai? Echt niet! Op deze manier is het leuk, gezellig, goedkoop én duurzaam!

Het heeft zich inmiddels bewezen, de tijd is rijp voor dit soort dingen. Mensen willen de controle terug, zijn geen willoze consumenten meer. Er is behoefte aan ambachtelijkheid en echtheid. Binnen het format is er veel ruimte voor eigen invulling, er is geen Repair Café hetzelfde. De vrijwillige organisatoren creëren vanzelf een plek en een sfeer die past bij de buurt. Of het concept toepasbaar is op andere burgerinitiatieven? Ja hoor, de aanpak is volgens mij prima te kopiëren. Zorg voor een startpakket dat aan alle kanten faciliteert, dan kunnen mensen vlot en zelfstandig aan de slag. Succes!”

Martine Postma

UdTMAGAZINE

6 UdTMAGAZINE

Hier in Uden begint de uitvinding van de lokale verzorgingsstaat Albert Jan Kruiter, Instituut voor Publieke Waarden“Van wie is democratie eigenlijk? Van wie is de publieke zaak? Wie kunnen het aan om een democratie te besturen? Vragen die 2500 jaar oud zijn. Uden erft een flinke historie.”

“Beroemde filosofen als Plato en Aristoteles hebben deze vragen in hun eigen tijd geprobeerd te beant-woorden. In woorden van nu zou hun antwoord luiden: de publieke zaak is van iedereen die zelfredzaam is en de verantwoordelijkheid kan dragen om voor anderen te zorgen. Samenredzaamheid, in feite. Nu moeten we ons wel realiseren dat de Griekse democratie heel kleinschalig was, ca. 50.000 mensen. Dat is een mooi, werkbaar aantal. Wordt de populatie te groot, dan hebben we bureaucratie nodig om mensen te contro-leren. Is de populatie te klein, dan is het onmogelijk om grote problemen op te lossen. Wij leven momenteel in een grootschalige verzorgingsstaat die draait op drie pijlers: de overheid, de samenleving en de markt. Zij vertegenwoordigen ieder verschillende kernwaarden:

Kernwaarde markt: Rendement (efficiency, effectiviteit, doelmatigheid)Kernwaarde overheid: Legitimiteit (rechtsstaat, grondwet, rechtmatigheid)Kernwaarde samenleving: Betrokkenheid (solidariteit, engagement, eigenaarschap)

De kernwaarden zijn onderling afhankelijk en de balans ertussen bepaalt de effectiviteit en efficiency van het oplossen van publieke problemen. De vraag

is of de huidige inrichting van het publieke domein effectief en efficiënt is. Nederland heeft een zeer gedecentraliseerde geschiedenis, alles werd geregeld vanuit de steden. Anno 2015 staan we echter ónderaan de Europese ladder wat dat betreft. Dat betekent: héél veel regeltjes vanuit Den Haag. Moeten we dat willen? Nee! De publieke zaak is van ons mensen, niet van de politiek. Ik hoop dat we dit soort initiatieven zoals hier in Uden kunnen gaan standaardiseren. Terug naar de lokale democratie!”

Geef elkaar de ruimte om te experimenteren!Henri Swinkels, gedeputeerde ‘Leefbaarheid en Cultuur’ Provincie Noord-Brabant“Onze samenleving is inmiddels behoorlijk geïnstitutionaliseerd: bij veel van ons handelen zijn we gebonden aan protocollen en procedures. Dat maakt traag en soms zelfs inefficiënt. En het is natuur-lijk dodelijk voor nieuwe ideeën. Dan is de overheid eerder een hindermacht dan degene die faciliteert. Wat kan ik daar als gedeputeerde aan doen, dacht ik bij mijn aanstelling. Ik wil namelijk geen drempel zijn, maar een loopplank. De overheid moet in mijn ogen een instantie zijn die ruimte creëert om nieuwe initiatieven een kans te geven. We hebben veel te bieden, alleen al door onze kennis en ons netwerk, maar ook veel te halen. Elke overheid is immers gebaat bij goede voorbeelden. Daar zijn we in Brabant al best ver mee trouwens. Dat heeft te maken met wat ik wel de Brabantse methode noem: we zijn in onze provincie van oudsher goed in coöperatieve samen-werkingsverbanden. Maar het heeft ook te maken met lef. Het lef bijvoorbeeld om niet langer alleen maar programma’s te ontwerpen die zijn ingesteld om fouten te voorkomen, maar ook programma’s waarin ruimte is om een beetje ‘aan te klooien’, in de betekenis van experimenteren, inclusief het risico op fouten.

We moeten fouten durven accepteren. Daar leren we uiteindelijk ook weer van! Lef ook in de wijze waarop je succesvolle programma’s verder uitrolt. Inmiddels weten we dat elke situatie een andere aanpak vraagt. Het is dus niet altijd meer een kwestie van even proberen en dan provinciebreed uitrollen. Dat vraagt

7UdTMAGAZINE

We namen Jan een eindje mee vooruit naar

vroeger. We schrijven 2040. Opa Jan neemt zijn kleinzoon mee op stap. Waarheen? Wat vindt opa Jan inspirerend, wat moet de kleine

Rotmans absoluut zien?

7UdTMAGAZINE

“Ik wil hem de vooruitgang laten zien. Ik ben een optimist in hart en nieren.’’‘‘Ik wil hem laten zien dat we al heel lang geen oorlog hebben, dus ik neem hem mee naar de sporen van de twee wereldoorlogen in Noord-Frankrijk. Maar ook naar mijn appartementje in Noordwijk, het strand. De kustlijn daar wordt continu gerenoveerd. We gaan zeker naar de Stadsboerderij in Rotterdam, waar je kunt leren hoe je je eigen eten verbouwt. Proeven, eten, échte smaken. En naar de Euromast. Vroeger was dat het hoogst haalbare, nu een luciferhoutje. In de contrasten zie je de vooruitgang.”

een andere opstelling van de overheid. Ook dat vergt lef: we moeten elk project steeds op maat beoorde-len. Vertrouwen in ons beoordelingsvermogen en een creatief klimaat zijn daarbij belangrijke kritische succesfactoren. Talenten moeten zich uitgenodigd voelen om een bijdrage te leveren. In dat licht is G1000 en nu de volgende stap van Udenaar de Toekomst een spannend initiatief, waarin de rollen van burger- initiatief en een democratiserende Gemeenteraad hand in hand lijken te gaan. Mijn advies: reken elkaar niet meteen af als er iets fout gaat, maar geef elkaar de ruimte om te experimenteren!”

Jan Rotmans, Hoogleraar transitiekunde

aan de Erasmus Universiteit Rotterdam“Momenteel leven we in een meervoudige crisis: zowel op economisch als op institutioneel en ecologisch vlak hebben we te maken met een morele crisis. Waarden die eeuwenlang centraal stonden in Nederland, zoals gastvrijheid en een open blik, zijn gekelderd tot onderaan de Europese ladder. Het systeem faalt, maar besef: wij zijn het systeem. En wij zijn degenen die ervoor kunnen zorgen dat we ‘vooruit naar vroeger’ gaan. We willen terug naar de mense-lijke maat, naar eenvoud, naar vertrouwen in plaats van wantrouwen. We hebben instituties gebouwd op basis van wantrouwen, denk aan zorgverzekeraars en banken. We hebben van studeren een rendements-race gemaakt, met outputfinanciering als aanjager. Studeren was ooit synoniem aan het beste uit jezelf halen, nu is het efficiënt vakjes halen. De weeffout komt aan de oppervlakte: we hebben rendements-denken gelijkgesteld met aantallen. Maar rende-ment is geen ééndimensionaal gegeven. De mens is ondergeschikt geraakt aan het systeem, menselijke waarden aan systeemwaarden. Doelmatigheid en efficiency zijn belangrijker geworden dan tijd en aandacht. Controle en beheersing winnen het van persoonlijke ruimte. Keuzevrijheid legt het af tegen regelzucht. Kosten en baten tellen zwaarder dan kwaliteit. Maar we komen in opstand, de mens eist zijn plek op in de on(t)menselijke samenleving. WIJ moeten weer centraal komen te staan. De burgerinitiatieven die overal ontstaan, zijn een antwoord op de efficien-cy maatschappij. Klein en lokaal versus massaal. Vertrouwen tegenover wantrouwen. De kanteling is onvermijdelijk. We willen geen onderdaan meer zijn, maar overdaan. En de overheid wordt onderheid. We leven in een geweldige tijd, de meest revolutionaire tijd die je je kunt indenken. Leve de chaos! Alle deuren

gaan open om dingen wezenlijk anders te gaan doen. Onze verontrusting is de voedingsbodem voor de samenleving 3.0, die we samen bezig zijn te creëren. Nu, hier. Deze fundamentele verandering neemt onge-veer twee generaties in beslag. Van verticaal, centraal en top-down kantelen we naar horizontaal, decentraal en bottom-up. Mijn devies: Wees Niet Bang. Laat je niet verlammen, laat sneuvelen wat moet sneuvelen en vier de chaos. Bouw mee aan de nieuwe orde. Jullie zijn tot véél in staat met jullie kennis en expertise. Jullie macht lijkt misschien klein, maar onderschat de micromacht niet. Macht kun je gebruiken om tegen te houden, maar ook om te ontwikkelen. Transformatie-ve macht heet dat. Gelóóf in die kathedraal!”

8 UdTMAGAZINE

INITIATIEVEN VAN ONZE KANJERS!

MisfitsMisfits, jonge wondernemers & bijzonder- nemers. Jonge mensen die met veel energie en passie hun ondernemersdroom waar willen maken. Vol creativiteit! Een top 10 plek tijdens een G1000 is geen garantie voor succes. En andersom. Dit initiatief is daar wel ontkiemd maar groeit en bloeit ook zonder top 10 plek. Platform voor jonge, startende ondernemers uit Uden en omstreken. Laagdrempelig en toegan-kelijk, waar ze hun talenten, producten en dien-sten aan kunnen bieden aan de maatschappij, en waar ze kunnen groeien als ondernemer.

SamSamBuurtbewoners kunnen veel voor elkaar betekenen. De één is een fantastische oppas-moeder, de ander repareert moeiteloos lekkende kranen. De één heeft vaak tijd over, de ander kookt weleens te veel. Alles komt samen op SamSam: de digitale marktplaats voor diensten. Bij SamSam is het geven én nemen: iedereen heeft iets te bieden en iedereen heeft soms iets nodig. SamSam betekent niet ‘voor wat hoort wat’, maar gewoon wanneer het u uitkomt.

Buurtbemiddeling Uden Ergernissen of conflicten tussen buren beginnen vaak met een kleinigheid. Door er niet over te praten ontstaat er onenigheid. Buurtbemidde-laars kunnen dan helpen met probleem oplossing met behoud van goede sfeer.

Buurttuin Bitswijk UdenDoor de sloop van buurtgebouw het Trefcentrum ontstond er ruimte voor dit geweldige project. Enkele bewoners sloegen de handen ineen en buurttuin de Bitswijk was geboren. Groen, Gezond, Gezellig én Gastvrij!

8 UdTMAGAZINE

9UdTMAGAZINE

VOKUDeze reeds lang bestaande vereniging stelt zich ten doel om door middel van vorming en ontmoeting mee te werken aan de ontplooiing van vrouwen. Er word door deze vrouwen enorm veel goeds georganiseerd; zoals uitjes, lezingen, workshops enz.

Werkgroep Toegankelijkheid en Toegankelijke zorg & Stichting Samen beter thuisGegarandeerde zorg voor iedereen in de Gemeente Uden, uitgaande van het VN Verdrag op het gebied van de rechten van mensen met een handicap. Gebruikers betrekken voor de uitwer-king van plannen. Bijvoorbeeld de gids- en gelei-delijnen voor slechtzienden rondom de markt.

Repair Café UdenRepair Cafés organiseren gratis toegankelijke bijeenkomsten die draaien om het (samen) repareren van kapotte spullen. Mensen met waardevolle praktische kennis worden weer gewaardeerd en kunnen deze kennis over-gedragen. Spullen worden langer bruikbaar gemaakt en hoeven niet te worden weggegooid. Niets te repareren? Neem een kop koffie of thee en geniet van de positieve houding die in alle Repair Cafés voelbaar is; duurzaam denken in oplossingen.

Maison Unique - Uden doet duurzaamTextielatelier/winkel Maison Unique wil mensen met een indicatie voor dagbesteding (WMO/WLZ) en anderen met een afstand tot de arbeidsmarkt zij aan zij te laten werken. Om elkaar te kunnen helpen en zo ook zelf te groeien naar meer zelfstandigheid. In de reguliere dagbesteding zien we mensen met dezelfde (soort) beperking bij elkaar in een groep, maar bij Maison Unique zorgen ze juist voor verbinding tussen deelnemers met verschillende kwaliteiten, c.q. beperkingen. Samen maken zij duurzame lifestyle producten van leer en stof voor in en om het huis, die ze in de winkel verkopen.

10 UdTMAGAZINE

OpMaatDit project is voortgekomen uit de eenzaam-heidswerkgroep en wil maatwerk op ieder vlak voor bewoners van St. Jan faciliteren. Persoon-lijke aandacht voor waar de specifieke bewoner behoefte aan heeft. Dit loopt uiteen van zorg, geestelijke verzorging, vele passende activiteiten en passende contacten met professionals, vrijwilligers en mede-bewoners.

Fiets Forum UdenHoe Uden fietsvriendelijker, fietsveiliger en fiets-comfortabeler gemaakt kan worden. Het Fiets-forum is het directe resultaat van de werkgroep fietsvisie van de G1000. Bij de presentatie van het resultaat van hun werk, op vrijdag 27 maart 2015, kwam naar voren dat het wenselijk was om diverse betrokken organisaties en personen in Uden de krachten te laten bundelen, en een fietsforum op te richten naar het model van Tilburg. Dat is gelukt en nu zijn zij voortvarend aan de gang.

Bewonersraad AREADe leden van de bewonersraad zijn zelf huurder bij Area en zij behartigen op een eigentijdse manier de belangen van huidige en toekomstige huurders en bewoners.

Vrijwilligerscollege VivaanVrijwilligers zijn inmiddels doorgesijpeld in veel sectoren van de maatschappij waarbij de taken ook steeds belangrijker worden. Voor het optimaal uitvoeren van die taken is een goede ondersteuning nodig in de vorm van scholing. Met de juiste ‘kennis van zaken’ zal de vrijwil-liger zich gesterkt voelen in de uitvoering van het werk. Dit draagt weer bij tot enthousiasme en een goede motivatie.

11UdTMAGAZINE

Wereldvrouwen OssWereldVrouwen Oss is een bijzonder multicultureel koor (momenteel 32 vrouwen van 12 verschillende afkomsten) dat zang als middel gebruikt om diverse doelen te bereiken. Het project wordt ondersteund door het Oranje Fonds en het is nu al zichtbaar en merkbaar dat het werkt. Zij willen zich regionaal profileren en voor andere steden een voorbeeld zijn. Ze willen laten zien hoe vrouwen elkaar kunnen helpen om zich te ontwikkelen, hun problemen en zorgen te delen, elkaar te respecteren en te accepteren, te integreren in de maatschappij en hoe ze netwerken op kunnen bouwen. En dit alles met zang als belangrijkste middel.

Gebiedsplatforms UdenDe gebiedsplatforms en dorpsraden zijn al en aantal jaar een klankbord voor overleg en advies over toekomstig beleid en de uitvoering ervan binnen de gemeente Uden. Zij brengen zowel gevraagd als ongevraagd advies uit.

Coöperatie Coopnet - Brabant CoöperatiefEen coöperatie starten en runnen is niet altijd makkelijk. De missie van Coopnet is: mensen en bedrijven helpen bij het verwezenlijken van hun coöperatieve doelen, dromen en ambities. Zij bouwen aan een slim en sterk netwerk en delen kennis rondom coöperatief ondernemen. Ga zeker eens langs voor advies, begeleiding en opleidingen voor eventuele nieuw op te zetten of al bestaande coöperaties.

11UdTMAGAZINE

‘‘Mensen en bedrijven helpen bij het verwezenlijken van

hun coöperatieve doelen, dromen en ambities.’’

12 UdTMAGAZINE

Energiecoach AREAEnergie besparen doen we samen. Maar hoeveel energie gebruik jij eigenlijk? Ben jij benieuwd hoe je jouw energiekosten omlaag krijgt met slechts enkele simpele oplossingen? Ga dan eens langs bij de energiecoach en profiteer van snelle tips.

Energie UdenDe enige echte energie coöperatie voor betaal-bare, duurzame en eigen energie voor inwoners en ondernemers in Uden, Volkel en Odiliapeel.

Veiligheid en leefbaarheid in de buurtDoe, praat en denk ook mee over de veiligheid en leefbaarheid in je eigen woonomgeving. Waar is inzet van BOA’s gewenst en nodig en wat is hun rol? Zijn er in je eigen woonomgeving aandachts-punten waar zij een rol in kunnen spelen? Welke ervaringen zijn er en zijn er suggesties voor verbetering? Kortom: ga met de BOA’s in gesprek over gastheerschap.

’T Huis Warm‘T Huis Warm gaat met je in gesprek over de voordelen van woningisolatie en wat dat voor je oplevert. Stichting ’T Huis Warm is een initiatief van EnergieUden, in samenwerking met Boekel Energie en ondersteund door de provincie Noord-Brabant.

12 UdTMAGAZINE

13UdTMAGAZINE

Kleinschalige Hulp en Zorg op Buurtniveau Hoe krijg je gewoon in je eigen buurt vraag en aanbod van hulp en zorg goed bij elkaar? Daarmee is deze werkgroep na de G1000 aan de slag gegaan. Met die resultaten en conclusies zijn ze zelf aan de slag gegaan en willen daarmee ook andere buurten inspireren om ook zelf initiatieven te starten die bijdragen aan een vitale(re) zelfredzame buurt.

D’n Hof van de Toekomst UdenSinds voorjaar 2013 bestaat de eerste Udense permacultuurtuin; een duurzame vorm van land- en tuinbouw, waarbij er naar gestreefd wordt een gezonde aarde achter te laten voor volgende generaties.

Samenhanger UdenDe Samenhanger is een aanhanger met klus- en tuinmateriaal, statafels, thermoskannen etc. Deze wordt door de gemeente Uden en AREA uitgeleend aan buurtbewoners die samen hun woonomgeving willen opruimen/verfraaien. Mobiliseer de buren en kom ‘m reserveren!

Dorpsauto BoerdonkDe Dorpsauto is voor alle bewoners op afroep beschikbaar en rijdt naar plaatsen in de omge-ving die met het openbaar vervoer niet te bereiken zijn. Vrijwillige chauffeurs en een coördinator regelen dit vervoer.

‘‘D’n Hof van de Toekomst is voortgekomen uit het Project

‘Udenaar de toekomst’ met als motto: Groen, Gezond, Gastvrij,

Gezellig, én Gezamenlijk.’’

14 UdTMAGAZINE

Het Leercafé Iedereen heeft kennis, kunde, vaardigheden, ervaringen en talenten. Als je deze in openheid met elkaar deelt en leert, verrijkt dit je leven en je omgeving. Het Leercafé is een virtuele en fysieke plek waar mensen aan en van elkaar kunnen leren. De workshop “Kleren opleuken” bijvoorbeeld laat zien hoe je van oude kleding weer leuke en nieuwe kleding kan maken.

Stichting Uden FairtradeZij promoten de Fairtrade gedachte gemeentebreed en doen er alles aan de eind vorig jaar behaalde eervolle titel Fairtrade- gemeente te behouden. Zij stimuleren dat winkeliers, horecagelegenheden en kantines een groeiend assortiment aan Fairtrade producten aanbieden en consumenten en bedrijven deze artikelen afnemen. De gemeente geeft hierbij het goede voorbeeld door Fair- trade producten in te kopen en te gebruiken.

Hart en Ziel GroepMensen die vanuit het hart hun dromen met anderen willen delen. Hun droom van de toekomst in die andere samenleving. Vanuit die dromen wil men nieuwe acties plannen. Neem plaats in hun huiskamer en sta even stil bij: “hoe zie jij de toekomst voor Uden?” Één van die initia-tieven is bijvoorbeeld: Eten om de Hoek. Dit is een wandelroute rond Uden Centrum waarop je loca-ties vinden kunt van lokale voedsel aanbieders. Het idee is een digitale kaart te maken waarop je door middel van voedselspelden kunt zien waar per seizoen producten te koop zijn.

CoderdojoBij de Coderdojo leren jonge mensen tussen de 5 en 17 jaar, geholpen door vrijwilligers, program-meren, apps te ontwikkelen, games maken etc. Het gaat hierbij ook om ontmoeten van gelijk gestemden.

‘‘Ze delen waarmee ze bezig zijn en maken (samen) nieuwe dingen. De coderdojo is ook een

onderdeel van het Leercafé.’’

15UdTMAGAZINE

Aangename Dagtochten Op Zondag (ADOZ)Zij organiseren vanuit Udens boeiende, maar zeker ook gezellige dagtochten met een cultuur/ historische bestemming.

Groene Lopers Maashorst & IVNInitiatieven van actieve bewoners en onderne-mers vormen samen beleefbare verbindingen (Groene Lopers) vanuit de 7 kernen Uden, Zeeland, Schaijk, Herpen, Oss, Heesch en Nistelrode naar natuurgebied de Maashorst. Zet zelf maar eens je initiatief letterlijk op de grote kaart, dan kijken zij of en hoe ze dit kunnen verbinden met de groene lopers.

Toekomstbestendig Wonen voor Ouderen

De Groene Buurttafel OssVoor wie graag iets anders eet. En vooral plantaardig, biologisch, zonder suiker, zonder schadelijke vetten en E-nummers. Samen voorbereiden, samen eten, samen afwassen en opruimen in Wijkpunt Ruwaard, onderin de Sterrenbosflat in Oss.

15UdTMAGAZINE

‘‘Toekomstbestendig wonen voor ouderen bevorderen in bijv. hofjes, patiowoningen of

lege kantoorpanden.’’

16 UdTMAGAZINE

De Udense UitdagingDe Udense Uitdaging bouwt bruggen tussen het bedrijfsleven en de samenleving. Ze stimuleert maatschappelijk betrokken ondernemen in Uden en brengt daarmee concrete samenwerking tot stand tussen bedrijven en maatschappelijke organisaties. Ze wil oplossingen realiseren voor maatschappelijke vraagstukken en daarmee de leefkwaliteit voor inwoners in Uden verbeteren.

Studenten HAN - Eenzaamheid in BitswijkStudenten van de HAN werken aan het project Eenzaamheid in de Bitswijk. En proberen hierdoor tot oplossingen te komen.

Uden doet duurzaamUden doet duurzaam! Op lokaal niveau ondersteunen en ontwikkelen zij activiteiten.

Sportief SupportPlatform voor ontmoeting, uitwisseling en samenwerking tussen en met sportverenigingen in de regio Oss-Uden-Veghel.

‘‘Doel is het realiseren van een netwerk t.b.v. kennis-

deling, uitwisseling en krachtenbundeling op

diverse terreinen.’’

‘‘We streven naar een duurzame wereld door een gelijkmatige ontwikkeling in een sociale, ecologische en economische samenhang.’’

16 UdTMAGAZINE

17UdTMAGAZINE

Misfits, jong wondernemers & bijzondernemersImke de Kortewww.themisfits.nlfacebook.com/misfitsuden

Buurttuin BitswijkGerard van der Paswww.buurttuinbitswijk.nlfacebook.com/buurttuinbitswijk

SamsamJos Wijdevenwww.samsamuden.nlfacebook.com/SamSam-Uden-319481138199632

Buurtbemiddeling UdenNol Brakswww.buurtbemiddelinguden.nl

G1000 Werkgroep Toegankelijkheid en Toegankelijke zorg & stichting Samen beter thuisJos Wijdevenjoswijdeven@kpnmail.nl

VOKU vrouwenverenigingAns van de Broekwww.voku-uden.nl

MAEXchange – Jouw initiatief op de kaartSilvia de Ronde- Bresserwww.maexchange.nl

Movisiewww.movisie.nl

BibliotheekGabri Raaymakerswww.nobb.nlfacebook.com/BiebUden

Maison Unique & Uden doet duurzaamKarin Thuiswww.maisonunique.nl facebook.com/Maison-Unique-1652084791702150

Wereldvrouwen OssNezahat Akbal en Alaide Helmijrwww.wereldvrouwenoss.simpsite.nlfacebook.com/wereldvrouwenoss

Repair Café UdenAry Stuifbergenwww.repaircafeuden.nlfacebook.com/repaircafe.uden

OpMaat - thuis in St. JanMarianne v/d Berg en Juliette Bonariusmhberg5047@gmail.com en bonariusjuliette@gmail.com

Vrijwilligers college VivaanAnnie van Genugtenannievangenugten@planet.nl

Fiets Forum UdenAry Stuifbergenwww.fietsforumuden.blogspot.nl facebook.com/groups/fiets- forumuden

Bewonersraad AreaAngelica van Heulen-Paprottawww.bewonersraadarea.nlfacebook.com/bewoners-raadarea

Gebiedsplatforms UdenDanny van den Boomdanny.van.den.boom@groupsupport.com

Coöperatie Coopnet - Brabant CoöperatiefJos van Wegenwww.coopnet.nl

Gast van de RaadElsa Weijenbergelsa.weijenberg@uden.nl

Veiligheid en leefbaarheid in de buurtArie Cornelissen en Diana Chanarie.cornelissen@uden.nl en diana.chan@uden.nl

De Samenhanger Walter Gerritswww.uden.nl/inwoners/wonen/mijn-wijk/samenhanger

D’n Hof van de ToekomstNico Ettema en Annemieke van den Ingwww.dnhofvandetoekomst.nlfacebook.com/DnHofVan- DeToekomst

Werkgroep Kleinschalige hulp en zorg op buurtniveauAnnemieke van den Inga.vandening@home.nl

Dorpsauto BoerdonkRini Weijersriniweijers@hotmail.com

Het Leercafe: Kleren opleukenFerry Groenendijkwww.leercafe.nlfacebook.com/leercafe

CoderdojoAd Hartmanwww.coderdojo-uden.nlfacebook.com/coderdojo.uden

Stichting Uden FairtradeDon Freijterswww.facebook.com/UdenFairtrade

G1000 Eten om de hoekChantal Schoenchantal_schoen@yahoo.com

Hart & ZielgroepAd Hartmanad.hartman@g1000uden.nl

Toekomstig bestendig wonen voor ouderenMarion de Goeijmarion-de-goeij@ziggo.nl

De Groene lopers (IVN & De Maashorst)Ido de Haan (coördinator de groene loper) of Marloes Mejani.de.haan@ivn.nl

CultuuragendaThelma van den Akker en Mieke Koxthelma.van.den.akker@uden.nl en mieke.kox@uden.nl

Aangename Dagtochten op zondag (ADOZ)Bert van den Elzen en Wim Wijdevenbertvandenelzen@outlook.com wimwijdeven@home.nl

De Groene BuurttafelMariëtte Groothoff mariettegroothoff@outlook.com

Udense uitdagingMelanie Reekerswww.udenseuitdaging.nlfacebook.com/UdenseUitdaging

Buurthuis de Nieuwe PitCis Evenwelwww.buurthuisdepit.nl

Sportief supportAnnie van Genuchtenwww.sportiefmagazines.nl/sportief-supportfacebook.com/sportiefsupport

Studentengroep eenzaamheid in BitswijkDort Spieringsdort.spierings@han.nl

G1000 Uden Afvalvrij in 2020Annie van Genugten of Ton van der Vegtannievangenugten@planet.nltonvandervegt@hotmail.com

Stichting Lokale Agenda 21 UdenLeo Brinkhorstwww.la21-uden.nl

Energiecoach AREA & BuurkrachtArie Abelsaabels@areawonen.nl

‘t Huis warmMarloes Bosmanwww.thuiswarm.nlwww.facebook.com/thuiswarm

Energie UdenHans Groenendijkwww.energieuden.nlwww.facebook.com/EnergieUden

NEEM CONTACT OP MET DE INITIATIEVEN!

18 UdTMAGAZINE18

G1000MAGAZINE

De verbinder is een zichtbare en vindbare persoon die initiatiefnemers coacht, kennis inbrengt, lijntjes legt tussen de juiste mensen en organisaties, waardoor ideeën tot bloei komen.

Udenaar de Toekomst 2.0De verbinders

Verbinder Ton de Vroomen Verbinder vanuit de gemeenteraad, waar ik als raadslid de VVD/ Leefbaar Uden vertegenwoordig. Ik woon in Volkel en vind het belangrijk dat ook de kerkdorpen in beeld zijn. Daarbij wil ik eraan bijdragen om de drempel voor inwoners naar de gemeente te laten verdwijnen. Dat doe ik door aanwezig te zijn, mensen de weg te wijzen. We leven ook in een tijd waarin het anders moet. Iedereen moet meer zelf doen en meer voor anderen doen. Wat ik voor anderen kan doen, is mensen aan elkaar verbinden, zodat ze zelf verder kunnen.

Verbinder Claus van Heesch Als Udenaar, ambtenaar én verbinder wil ik een brug slaan tussen de oude en nieuwe vorm van democratie, waarbij inwoners zelf initiatieven nemen. Ik wil mensen graag met elkaar in gesprek brengen, aan elkaar verbinden, waardoor ze weer verder kunnen met hun ideeën. Gelukkig heb ik een flink netwerk wat ik daarbij kan inschakelen, zowel binnen als buiten het gemeentehuis. Ik weet door mijn werk veel over de taken van de gemeente, dus zie snel waar initiatieven zouden kunnen thuis-horen. Het is mooi om te zien dat plannen mede door mijn hulp verder komen.

Verbinder Ninette Willemsen Vorig jaar was ik tafelvoorzitter bij de G1000. Dat vond ik ontzet-tend leuk om te doen. Toen ik gevraagd werd als verbinder, vond ik dat een leuke taak. Ik heb een groot netwerk en dat wil ik graag inzetten. Van inwoner tot inwoner, zeg maar. Sommige mensen hebben goede ideeën, maar net te weinig ingangen om er iets mee te doen. Mensen naast elkaar zetten en verbinden die elkaar versterken, daar ligt mijn kracht. Als ik zie dat door die verbinding er iets is ontstaan dat werkt, ben ik blij.

19UdTMAGAZINE

Verbinder Maarten van Gemert Onder andere geïnspireerd door G1000 met het van buiten naar binnen denken, heb ik me aangemeld. Want ik vind het als ambtenaar belangrijk dat we doen wat de gemeenschap zelf wil. Veel mensen hebben het tegen-woordig heel druk door het werk, de kinderen en andere dingen. Ik herken het wel. Dan is het fantastisch als deze mensen ook nog tijd willen steken in het mooier, fijner maken van hun leefomgeving. Ik wil daar graag aan bijdragen en mijn kennis en netwerken voor inzetten. Daarbij kijk ik breder dan alleen mijn eigen werkveld.

Verbinder Anne Marie Kamp Als verbinder kan ik met mijn grote netwerk, zonder dat het geld kost, mensen met elkaar in contact brengen. En daarmee meerwaarde leveren. Dat vind ik belangrijk als betrokken Udenaar. Soms moet je mensen aan de hand meenemen in hun zoektocht, soms is alleen de weg wijzen voldoende. Ik voel me goed als ik mensen daarmee blij maak. Als ik over een tijdje terugkijk op mijn rol als verbinder, dan vind ik het geslaagd als er mede door de inzet van mijn netwerken een mooi initiatief tot een goed einde wordt gebracht.

Verbinder Edwin Verbruggen Mensen en ideeën verbinden zit in mijn aard. Van nature regel, organiseer en verbind ik dingen, mensen en hun gedachten aan elkaar. Ik vind het fantastisch als ik mensen blij kan maken door hen verder te helpen en daardoor iets voor ze kan betekenen. En hoe lastiger, hoe leuker. Door een verhaal of vraag echt te horen, kan ik helpen met de antwoorden. Ook als ik het niet weet, zal ik dat aangeven. Vertrouwen in elkaar hebben, vind ik belangrijk. Ik vind mijn rol als verbinder geslaagd als ik de juiste partijen aan elkaar heb kunnen koppelen, waardoor een groep mensen hun droom kan waarmaken.

20 UdTMAGAZINE

Verbinder Ad Hartman Ik wil iets goeds doen, want dat geeft energie. Mijn mening is dat als je dingen wilt veranderen, je niet moet mopperen, maar je steentje moet bijdragen. Ik houd van vernieuwing, dingen anders doen. Mijn sterke kant daarbij is organiseren en gewoon doen. Dat kan zijn door kennis te delen of door mensen met elkaar in contact te brengen. Als ik over een tijdje terugkijk op deze beweging dan ben ik trots als er nog meer mensen dan nu, bezig zijn met de veranderende samenleving. Dat we als mens weer dichter bij elkaar staan en er een focus ligt op het lokaal zakendoen. Het grootste succes zal zijn als alle hokjes uit de politiek en samenleving verdwijnen en we dingen echt samendoen.

Verbinder Ramona Sour Ik wil als verbinder aan de slag, omdat ik merk dat er regelmatig geen duidelijkheid is over wat mensen kunnen verwachten van de gemeenteraad. Als raadslid wil ik daarom meedenken met initiatieven over wanneer iets behandeld zou kunnen worden in een raadsvergadering als dat al nodig is. Op deze manier voorkomen we teleurstelling. Daarnaast wil ik meedenken over hoe zaken het beste aangepakt kunnen worden, zodat de initiatieven niet vastlopen.

Verbinder Ton Segers De afstand tussen de gemeenteraad en de burger wordt steeds groter. Steeds meer burgers voelen zich niet begrepen, niet gehoord. Ik wil een bijdrage leveren om dit te verbeteren en zo proberen het vertrouwen in elkaar te vergroten. Ik denk dat dat begint met een gesprek, luisteren naar elkaar. Het bij elkaar brengen van mensen en gemeenteraad is hierin een eerste stap en ik wil mensen hierin ondersteunen.

20 UdTMAGAZINE

Verbinder Angelika van Heulen Ik ben tot eind 2015 lid van de Bewonersraad Area Uden. Na 12 jaar valt het doek voor mij, omdat ik drie keer vier jaar lid mocht zijn. Op zoek naar een nieuwe uitdaging kwam ik de advertentie in Udens Weekblad tegen. Ik heb toen meteen gereageerd en mocht aan dit project deelnemen. Ik vind het erg boeiend om iets nieuws mee op te bouwen en succes te zien. Ook uit tegen-slagen kan geleerd worden. Mijn belangen liggen in het drempel verlagende werk voor inwoners uit Uden met de gemeente en de raadsheren. En het verbindende element te zijn tussen instanties en om er voor problemen van de gewone burgers klaar te staan en mij in te zetten.

21UdTMAGAZINE

Verbinder Stan Willems Ik ben Stan Willems, student bestuurskunde en gemeente-raadslid in Uden. Ik wil me graag inzetten als verbinder omdat ik iets toe wil voegen aan de verbinding tussen burger en gemeente. Ik hoop veel jongeren te kunnen verbinden met de gemeente en hen bij te kunnen staan met de vragen en ideeën die zij hebben. Uit ervaring weet ik dat jongeren de afstand tussen henzelf en de overheid of de politiek vaak groot achten. Dat is eigenlijk heel jammer omdat we samen veel kunnen doen en veel van elkaar kunnen leren!

Verbinder Fred van den Bosch Ik ben geboren en getogen in de gemeente Uden en voel me betrokken bij de ontwikkeling van deze gezellige en unieke gemeente. Ik ben er van overtuigd dat de kennis, ervaring en inzet van de Udense burgers een waardevolle bijdrage kan leveren aan het beleids- en besluitvormingsproces van de gemeente Uden. Niet door op de stoel van de gemeenteraad of ambtenaar te gaan zitten maar door op specifieke momenten in samenwerking een bijdrage te leveren. Daarom ben ik ook lid van Werkgroep 1 voortkomend uit de G1000 van vorig jaar. Graag zie ik mijn rol als verbinder ook als verbinder tussen de Werkgroep en dit initiatief, zodat we gezamenlijk stappen kunnen zetten naar een nog beter beleids- en besluitvormingsproces. Als organisatieadviseur heb ik een ruime kennis en ervaring in het begeleiden van veranderende ontwikkelprocessen in organisatie en met name bij gemeentelijke overheden.

Verbinder Inge Smolders Als ambtenaar werk ik letterlijk in dienst van de inwoners van de gemeente Uden. Toch weten we vaak onvoldoende wat er echt speelt en leeft onder inwoners. Andersom weten inwoners vaak ook niet voor welke moeilijke keuzes de gemeente staat. Ik ben van nature iemand die dingen die ik zie, ervaar, hoor of lees, aan elkaar wil verbinden. Ik draag daarom al een tijd actief bij aan de ontwikkeling van Udenaar de toekomst en de G1000. Hele mooie manieren om met inwoners in gesprek te gaan en elkaar te leren kennen en erkennen. Van daaruit komen we vaak samen tot hele mooie, nieuwe, andere oplossingen of manieren om samen te werken. Of we begrijpen elkaar beter. En dat geeft veel energie; ik zet me daar graag voor in.

21UdTMAGAZINE

22 UdTMAGAZINE

Kracht in NL maakt maatschappelijke initiatieven landelijk zichtbaar en verbindt ze met elkaar tot een nieuwe topsector. Een topsector die inzet op nieuwe lokale econo-mieën, door slim te combineren en samen te doen. Met haar bij-drage wil Kracht in NL overheden, bedrijfs-leven, de onderwijs-sector en de geld- en geefsector inspireren om ruimte en energie te geven aan die nieu-we topsector.

In de Kracht in NL community worden innovatoren uit alle sectoren samenge-bracht. Met elkaar zoeken ze naar nieuwe samenwerkingsvor-men, naar instrumen-ten die passen bij een netwerksamenleving

en een nieuwe eco-nomie. Met elkaar stellen ze fiscale, juridische en organi-satorische belemme-ringen aan de kaak.Daarnaast zet Kracht in NL zich in om via een landelijk podium zichtbaar te maken welke waarde elk initiatief creëert, en wat er nodig is om het te verduurzamen. Doel is om de initiatie-ven daarmee gericht onder de aandacht te brengen bij (lokale) overheden, fondsen en bedrijven, zodat zij meer gaan samenwer-ken met de initiatieven én participeren/inves-teren in deze nieuwe topsector. De waarde van elk initiatief wordt objectief en gestruc-tureerd bepaald met de MAEXchange (zie: www.maexchange.nl).

Over

Silvia de Ronde Bresser is initiatief- nemer van de coöperatie ‘Kracht in NL’, een landelijk platform dat zich inzet om lokale burgerinitiatieven landelijk zicht-baar te maken en te verbinden tot een nieuwe Topsector. Ze ontwikkelde onder andere de MAEXchange, een instrument dat de maatschappelijke waarde van burgerinitiatieven inzichtelijk maakt. We vroegen haar hoe Uden scoort op deze MAEXchange.

Silvia: “In Nederland groeit een nieuwe top- sector: duizenden bewonersinitiatieven, onder-nemende communities, wijkondernemingen en social enterprises produceren maatschappelij-ke waarde en versterken de lokale economie. Deze producenten van maatschappelijke waarde worden zichtbaar in de MAEXchange, een instru-ment van Kracht in NL, dat de impact van het maatschappelijk initiatief zichtbaar maakt en investeren in de sector van initiatieven bevordert. Elk initiatief maakt in de MAEXchange een eigen profiel aan en kan de doelgroep en gebruikers vragen om een waardering of reactie achter te laten op dit profiel. Kracht in NL analyseert de gegevens van de aan de MAEXchange genoteerde initiatieven, zowel voor heel Nederland als voor gemeenten, regio’s of thema’s op maat. We krijgen daarmee steeds beter inzicht in de impact die deze initiatieven op de samenleving hebben, maar ook van de behoeften die initiatieven hebben om te kunnen verduurzamen. Hier kunnen overheid, bedrijfsleven, kennis- instellingen en fondsen op inspelen en op een gelijkwaardige en wederkerige manier met deze sector samen werken. Het hart van onze analyse bestaat steeds uit het zogenaamde waardeweb. Dat laat zien dat de initiatieven afzonderlijk en de sector als geheel meervoudige waarde leveren. Elke waarde is opgebouwd uit verschillende subwaarden. Opvallende resultaten van die subwaarden lichten we kort toe.”

Hoe breng ik mijn initiatief verder?

22 UdTMAGAZINE

23UdTMAGAZINE

Over de

615 vrijwilligersleveren per initiatief 33 uur vrijwillige arbeid per week (mediaan) (landelijk genomen over 700 initiatieven is dit 50 uur)

10 betaalde medewerkersleveren per initiatief 1 uur betaalde arbeid per week (mediaan) (landelijk gezien over 700 initiatieven is dit 7 uur)

Stand van zaken in Uden volgens de MAEXchange

32

Initiatieven in Uden

De MAEXchange is een instrument dat de maat-schappelijke waarde van burgerinitiatieven inzich-telijk maakt, op basis van gegevens van de initiatief-nemer en de gebruiker. Daarmee is de MAEXchange meteen een middel dat investeren en participeren in die initiatieven bevordert. Het maakt niet alleen duidelijk wat er waar gebeurt, maar ook hoe initiatieven maatschappelijke meerwaarde realise-ren, welke effecten ze op het welzijn van mensen hebben en wat er nodig is om beter te kunnen pres-teren. De MAEXchange is er voor initiatiefnemers die willen delen met anderen wat ze doen en die op zoek zijn naar partners, geld, media aandacht, materialen, kennis etc. Maar de MAEXchange is er ook voor over-heden, bedrijven en fondsen die een initiatief willen steunen en op zoek zijn naar een afweegkader voor investering of bijvoorbeeld partners om gezamenlijk maatschappelijke oplossingen te realiseren.

Voordelen• Voor initiatiefnemers: je kunt je burgerinitiatief gratis aanmelden. Je krijgt een eigen pagina in de MAEXchange en kunt daar Nederland laten zien wat jouw initiatief toevoegt. Tegelijkertijd kun je laten

weten wat je nodig hebt om dit nog beter te kunnen doen, en wellicht partners vinden die je daarbij kun-nen helpen. Jij beheert zelf de informatie die uiteinde-lijk zichtbaar wordt. Verder kun je in de MAEXchange zien hoe vergelijkbare initiatieven het doen. Je kunt gemakkelijk met ze in contact komen, bijvoorbeeld om uit te zoeken hoe jullie elkaar kunnen versterken. • Voor overheden, fondsen, bedrijven en kennis- instellingen: de MAEXchange maakt een tot nu toe onoverzichtelijke sector van maatschappelijke initiatieven transparant. Via de MAEXchange vind je initiatieven die bij jouw criteria voor samenwerking of ondersteuning passen.• Voor inwoners van een gemeente/bewoners van een buurt: via de MAEXchange kun je kijken wat er bij jou in de gemeente/wijk allemaal speelt en waar je een bijdrage aan kunt leveren, bijvoorbeeld als vrijwilliger. Ben je erg goed geholpen door een initiatief of juist helemaal niet? Deel je ervaring!

Meer informatie:www.krachtinnl.nlwww.maexchange.nl

23UdTMAGAZINE

24 UdTMAGAZINE

Behoeften Media aandacht (22)Geld (16)Partners (12)Materialen (11)Vrijwilligers (11)Onderzoek (7)Werkplek/werkruimte (7) *

32 initiatieven bereiken in totaal13,5 duizend Nederlandersgemiddeld 220 per initiatiefmediaan 85 per initiatief

Thema top 5 Sociale Cohesie (12)Duurzaamheid & Energie (10)Leefbaarheid (9)Netwerk/Platform (9)Wijkontwikkeling (8) *

Inkomsten

25%30

23%28

19%29

14%27

13%29

11%28

032initiatieven

Gemiddeld aandeel in inkomsten (%) Aantal initiatieven

24

levensonderhoud

Doelgroep Omgeving

(sociale) veiligheid

sociale cohesie

samenwerken aaneen betereomgeving

(participatie)slim gebruik

(duurzaamheid)

vrijetijdsbesteding

ontwikkeling

zelfredzaamheid

Het waardeweb toont hoe de initia-tieven effect hebben op het welzijn van hun doelgroep en de omgeving t.o.v. de andere welzijns-waarden. Waarden in de bovenste helft van het web richten zich gemiddeld meer op primaire levens-behoeften, waarden in de onderste helft zijn meer secundair. Waarden aan de linkerkant richten zich meer op het individu, waar de rechterkant meer waarde voor de ge-meenschap toont.

* De getallen verwijzen naar het aantal keren dat deze onderwerpen zijn genoemd.

UdTMAGAZINE

2. Zakelijkheid & professionaliteit

Breng randvoorwaarden voor het initiatief in beeld en regel ze. Is

er geld nodig? Is het gezamenlijke doel bekend? Spreek af wie wat

wanneer doet. Deel de voortgang! Veel ‘gedoe’ om ontbrekende

randvoorwaarden kost energie. Dit goed organiseren voordat je echt

begint, kan naderhand veel vaart opleveren. Het motto lijkt ‘eerst

nadenken, dan beslissen over de aanpak, dan beginnen’.

1.Energie & passie initiatiefnemers

De meeste initiatieven ontstaan vanuit passie. Komt het initiatief van

de grond? Dat geeft energie. De kunst is om dit vast te houden, ook

bij tegenslagen of beproeving. Belangrijk is om de kleine, tussentijd-

se successen te erkennen. Dat geeft weer energie en de kracht om te

volharden.

OP WEG NAAR SUCCES

In het woordenboek staat succes omschreven als ‘het slagen van een opzet’ en ‘gunstige afloop’. Maar wat maakt bij de initiatieven van inwoners nou dat de plannen een succes worden. Uit alle initiatieven die hoogleraar transitiekunde Jan Rotmans tegenkwam, zag hij 5 succes- factoren.

4. Faciliterende overheid

Elk initiatief vraagt om andere kennis of onder-

steuning. Soms kan de overheid daarbij helpen.

Inmiddels is er een groep ‘verbinders’. Bestaande

uit inwoners, raadsleden en ambtenaren. Op basis

van de behoefte van het initiatief kan een verbinder

contacten leggen en het initiatief verder brengen.

Komend jaar krijgen de verbinders meer bekend-

heid. Heb je een vraag waarbij een verbinder kan

helpen? Mail dan naar udenaardetoekomst@uden.nl.

5.Visie- strategie-actie

Eerst goed nadenken over

wat je wilt en met wie, is

belangrijk voordat je begint.

Dan kun je de juiste mensen erbij

betrekken en samen een goede aanpak

bepalen. Als je dan overgaat tot actie, kun je

de energie en passie het meest effectief inzetten.

Het resultaat: Een geslaagde opzet!

3. Goede communicatie

Staat het initiatief? Maak het dan bekend bij een grotere

groep mensen. Denk na over wie je wilt bereiken en welke

communicatiemiddelen deze mensen gebruiken. In Uden

zijn al veel communicatiemiddelen opgezet waar je als

initiatiefnemer gebruik van kunt maken. Wil je hierover meer

weten? Mail je vragen dan naar udenaardetoekomst@uden.nl. sociale cohesie

25UdTMAGAZINE

WHAT’S NEXT?

“De overheid zit in transitie naar een faciliterende rol”

“Dit idee is zo mooi, het moet gewoon lukken”

Ik ontmoette twee dames die een andere woon-vorm op willen zetten voor zichzelf en voor andere mensen die niet in een regulier verzor-gingshuis willen wonen. Ze hebben een heel mooi plan maar kunnen het niet alleen. Ik vind dit idee van “Toekomst Bestendig Wonen” zo mooi dat ik hier heel graag aan mee wil helpen.

Roselinde van Ravestein, verbinder en toegepast Gerontoloog

26

“Winkels met FairTrade producten

letterlijk op de kaart zetten”

Wij proberen om van Uden een echte FairTrade gemeente te maken. Een van de dingen die we daarvoor bedacht hebben is

de ‘Eerlijke winkelroute Uden’: een handig uitvouwbaar plattegrondje op creditcardformaat. Er staan nu ruim 20 winkels op waar FairTrade

producten te koop zijn maar de bedoeling is natuurlijk dat straks zo veel mogelijk winkels het verdienen om letterlijk op de kaart te

worden gezet.

“Het inspireerde mij heel erg”

“Ik sta op deze manifestatie omdat ik pas lid ben geworden van de Misfits. In Odiliapeel

werken heel veel mensen gewoon ’in een normale baan’ [red.] Maar wij zijn allemaal mensen met een droom waar we gewoon voor willen gaan. Ik geef al langer dramalessen maar ben nu sinds een week ingeschreven al ZZP´er. De Misfits kwamen de hele tijd voorbij op internet en dat

inspireerde mij heel erg.”

Roelie van Son, dramadocente

“Programmeren heeft de toekomst” Onze toekomst zal voor een groot deel digi-taal, geautomatiseerd en gerobotiseerd zijn. Programmeren zal dan ook net zo belangrijk worden als lezen en schrijven. Scholen laten dat liggen, wij spelen daar met de Coderdojo op in.

Ad Hartman, oprichter Coderdojo-Uden

Genoveef Lucassen, verbinder en standhoudervoor “Uden FairTrade”

UdTMAGAZINE

27UdTMAGAZINE

Iedereen is het eens met de stelling dat je als inwoner moet kunnen meebeslissen over gemeen-telijk beleid. Maar toen er via de G1000 gelegenheid was zelf ideeën aan te dragen, bleek maar een beperkt aantal mensen daartoe bereid. Het blijkt lastig om mensen te motiveren mee te komen denken over de precieze aanpak en vooral: om mee te komen dóen bij de verdere ontwikkeling en uitvoering van goede ideeën!

Tips voor vervolgWat houd je tegen? En wat kunnen we doen om ervoor te zorgen dat jij de volgende keer ook meedoet? Die vragen stelden we tijdens de bijeenkomst en na afloop aan een paar mensen die er niet bij waren. Dit waren hun tips:

Jij kunt het verschil makenDe G1000-de-volgende-stap bijeenkomst op 2 november was een succes. Maar er was ook kritiek: het aantal aanwezigen was uiteindelijk maar een klein deel van alle inwoners van onze mooie gemeente. Dus ook nu kwam weer de vraag op: wat kunnen we doen om meer mensen te betrekken?

Heb jij ideeën hoe we meer mensen kunnen betrekken bij Udenaar de Toekomst of de G1000? Laat het ons weten via de website, onze Facebook- pagina of Twitter!

Ga minder zenden, ga in gesprek (en laat dat zien, ook online!). Zoek je criticasters op.

Laat mensen aan het woord die nu nog niet bij G1000 zijn aangesloten: op de site, in het magazine en bevraag ze op de sociale media.

Ga bewust op zoek naar communities die je normaal niet ontmoet, naar de ‘unusual suspects’, zoals kerkgenootschappen, sport- verenigingen, culturele organisaties e.d.

Ga G1000 presenteren bij business netwerk-clubs, service clubs, scholen enz.

Voor een volgend evenement:• begin eerder met aankondigen

(uitnodiging herhalen!)• maak het programma ook interessant voor

jongeren, bijvoorbeeld door de combinatie met goede live muziek

• kies een laagdrempeliger locatie, zodat het evenement toegankelijker voelt voor groepen die niet eerder in zicht waren

• vraag jongerenorganisaties persoonlijk om een bijdrage te leveren, bijv. in de vorm van een debat

27UdTMAGAZINE

Ideeën worden inititieven

Presentatie visie Udenaar de toekomstSamen met betrokken inwoners, ondernemers en raadsleden is een visie richting 2020 vast- gesteld, Udenaar de toekomst. De pijlers van de visie zijn de 4 G’s: groen, gezond, gastvrij en gezellig.

De visie komt tot levenEen groep betrokken inwoners, ondernemers, raadsleden en ambtenaren gaan aan de slag met concrete initiatieven om de visie tot leven te brengen. Het gaat over anders denken, maar ook anders doen. De groep gaat vol passie aan de slag: de Passiegroep ontstaat. Het symbool voor Udenaar de toekomst wordt een boompje.

De boom groeitDe ideeën worden werkelijkheid: het Repair Café is op gericht, D’n Hof van de toekomst is aan-gelegd, digitaal systeem voor burenhulp SamSam gaat draaien. Als symbool wordt op de Markt in Uden een nieuwe boom – het Prilleke - geplant onder het mom van ‘vooruit naar vroeger’.

2011 2012 2013

28 UdTMAGAZINE

In Uden zijn twee platforms bezig met burgerinitiatieven en nieuwe democratie; Udenaar de toekomst en de G1000. Ze werken al veel samen, maar voor inwoners is het niet altijd duidelijk waar ze moeten zijn. We zetten nu de volgende stap en gaan samen door in één platform onder de naam Udenaar de toekomst. Aandacht is er voor meer duidelijkheid creëren, beter en meer communiceren, structuur aanbrengen en de beweging groter maken. Ook zijn er plannen voor een lokaal fonds. Het Kantelhuis is de plek waar uw burgerinitiatief een start kan maken. Daar vindt u een gratis plek om te vergaderen, gelijkgestemden, kennis en inspiratie!

Udenaar de Toekomst 2.0De volgende stap

KunstmestOm de boom verder te laten groeien, is het belangrijk dat meer inwoners meedoen. Een zogenaamde G1000 wordt georganiseerd om een nieuwe impuls te geven aan Udenaar de toekomst. 400 Inwoners doen mee en 10 nieuwe ideeën worden geadopteerd. Vanuit de G1000 gaan werkgroepen aan de slag om ze uit te werken.

VerbindenDe G1000 en Udenaar de toekomst groeien steeds verder naar elkaar toe. Een kernteam staat op, om de initiatiefnemers te helpen waar ze kunnen. Zij krijgen een vaste plek: het Kantelhuis aan de Markt in Uden. In november volgt een nieuwe G1000 in Markant. Vele initiatieven presenteren zich en maken met elkaar kennis. Uden is volop in beweging! Maar het loopt soms nog wat langs elkaar heen. Daarom is er een groep Verbinders die letter- lijk mensen en initiatieven aan elkaar verbindt en verder helpt.

Volle bloeiIn 2016 komt Udenaar de toekomst tot volle bloei! Udenaar de toekomst 2.0. Het symbool van het boompje wordt voortaan ook door G1000 gebruikt, om zo duidelijker te kunnen zijn naar inwoners. Heeft u een idee of initiatief? Laat het ons weten, misschien kunnen wij u ook verder helpen.

2014 2015 2016

29UdTMAGAZINE

UdTMAGAZINE30

DNA VAN DE UDENAAR

UdTMAGAZINE

DNA VAN DE UDENAARWe spreken in G1000-verband steeds over ‘dé Udenaar’, maar over wie hebben we het dan eigenlijk? Wat zijn nou typische kenmerken en karaktertrekken van de inwoners van Uden? We zetten ze nog eens voor u op een rijtje, zoals de Udenaren dat zelf deden tijdens het visie-traject Udenaar de Toekomst.

De belangrijkste kwaliteiten van de Udenaar van nu zijn de open mentaliteit, gemoedelijkheid en gastvrijheid. De Udenaar is tolerant, innovatief en creatief; hij toont daadkracht, is multicultureel ingesteld en eigenzinnig.

De belangrijkste kwaliteiten van Uden zijn haar centrale ligging en de goede bereikbaarheid. De gemeente heeft een onderscheidende positie in de regio en een hoog voorzieningenniveau met regionale trekkers. Er zijn woonmilieus met veel ruimte en groen en er is een groot en sterk netwerk van midden- en kleinbedrijf. Het is er groen en gezellig.

De gemiddelde Udenaar is trots op het ‘Udense eigene’ en wil dat dat behouden blijft. Hij wacht niet lijdzaam op wat er komt, maar speelt actief in op wat er gebeurt in zijn omgeving. Hij kiest bewust voor samenwerking en ontmoeten.

31UdTMAGAZINE

Sponsoren

&Beeld

32 UdTMAGAZINE

W E B D E S I G N | W E B S O F T WA R E | I N T E R N E T M A R K E T I N G

FinanciënInkomsten: 2015Bijdrage vanuit gemeenteraad € 7500,-Bijdrage coöperatie “Udenaar de toekomst” € 500,-Bijdrage Provincie Noord-Brabant (techniek/audio/Repair Café) € 3236,-Bijdrage Ministerie BZK (dagvoorzitter en MAEX) € 2000,-Bijdrage sponsor 1 (Jan Rotmans lezing bibliotheek) € 1500,-Bijdrage sponsor 2 (doe-democratie / evenementenhal) € -Bijdrage sponsor 3 (Repair Café Nederland) € 250,-Bijdrage campagne/communicatie/techniek € 1000,-Totaal: €15.986,-

Uitgaven: 2015Kosten theater Markant (overig) € 3951,21Kosten drank (367 x € 2,30 excl.) € 1021,36Kosten catering € 864,50Kosten techniek/geluid Markant (Provincie) € 3236,-Inhuur spreker Jan Rotmans (door bibliotheek) € 1500,-Inhuur dagvoorzitter Paul Suykerbuik (door BZK) € 1000,-Inhuur workshop MAEX-index (door BZK) € 1000,- Diverse kleine posten € 424,64Kosten evenementenhal (stands, materialen) € 1360,55Kosten communicatie/campagne/techniek € 1450,-Totaal: € 15.808,26

33

Het voordeel van € 177,74 wordt in mindering gebracht op de bijdrage van Udenaar de Toekomst

UdTMAGAZINE

34 UdTMAGAZINE

Klaar voor de 21e eeuwSteeds nadrukkelijker zal zich de vraag opdringen of we niet vaker samen op moeten trekken. Om samen die veranderingen te gaan realiseren. Terugkomen op dat te ver doorgeslagen ik-gedoe. Terughalen van ‘zaken’ en ‘dingen’ die ‘ons’ de afgelopen decennia zijn ontvallen. Diensten die in de schoot zijn gevallen van uiteen- lopende bedrijven, organisaties en instellingen. Waar we geen grip meer op hebben. Die prediken het goed met ons voor te hebben, maar zich in de praktijk vaak zeer anders opstellen. Anoniem, bureaucratisch, technocratisch, onvindbaar.

Het nieuwe delenDat nieuwe delen heeft ook te maken met het besef dat we niet alles weten. Dat er mensen rondlopen die om uiteenlopende redenen op een bepaald gebied domweg meer weten. ‘Iets’ beter kunnen. Vakmensen aan wie we ons tot op een bepaalde hoogte kunnen of moeten overgeven. Op dinsdag 19 januari a.s. spraken in theater Markant hoogleraar klinische psychologie en psychoanalyse Paul Verhaeghe en sociologe Christien Brinkgreve juist hierover. De bibliotheek brengt: ‘ Een ander verhaal over autoriteit en gezag’ als het eerste kantelcollege van 2016. Wil je dit thema blijven volgen? Kijk dan op http://kantelcolleges.blogspot.nl/.

Dit waren de vrijwilligers

Eduard BakermansCorine de SterkeMarius van GenugtenHetty van LemmenRobbert-Jan van LemmenTon SegersJos WijdevenDon FreijtersWilbert WillemsHenk PeetersLuc van LemmenNinette WillemsenAngelique VriendsGabri RaaijmakersAnnemarie RuisPiet vd BungelaarHennie BiemansIlse LucassenBettine van de WijngaardSuzan van TielIneke de WildClaus van HeeschChantal SchoenPaul SuijkerbuikRene JettenAnnie van GenugtenDominique UitenbogaardHeleen LithmaatAlbert HermesNilgün TurkayShirley de Koning Judith VermeulenInge DeckersInge SmoldersGert de GoedeAd Hartman

35

Wat delen we met elkaar?Het jaarthema van de bibliotheek is in 2016 ‘Wat delen we met elkaar?’ Een vraag die we op verschillende manieren en plekken aan u voor zullen leggen. Een vraag na het vorige jaarthema. Toen we overal mensen zagen die bezig waren met ‘Oefenen in een andere tijd’. Een trend die zich de komende jaren ongetwijfeld zal doorzetten. Waarom? Omdat het nodig is. En het weinig zin heeft op ‘Den Haag’ of andere machtscentra te wachten. Vaak begrijpt men daar nog niet dat de maatschappij aan het kantelen is.

UdTMAGAZINE

UDENinfo@g1000uden.nlwww.g1000uden.nl