24
УЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ОЛИЙ ВА УРТА МАХСУС ТАЪЛИМ ВАЗИРЛИГИ ;атга олинди 201^йил “ У ” О/ /'■Узбекистсда Реепубликаси Олий ва/■ у рта махсус таълим вазирлщгшшнг 20)4Гйил “ 2- <g> Д- дата . ,У -?^?”-сх)нли буйруш билан тасдивланди “ИКТИСОДИЁТ^АЗАРИЯСИ” фанининг - УКУВ ДАСГПФЙ "* Билнм couch : Таълим сохдси: Таълим йуналишн: Билим сохаси: Таълим сохдси: Таълим йуналишн: Билнм сохасн: Таълим сохасн: Таълим йуналишн: 100000 - Гуманитар соха 110000 - Педагогика 5111000 - Касбтаълими (5230100-Икхисодиёт) 200000 - Ижтимоий соха, икд-исод ва хукук 230000 - Икгисод 5230100 - Иктисодиёт (микроиктисодиёт) 5230100 - Иктисодиёт ( макрои кт исод иёт) 5230100 - Иктисодиёт (иктисодий назария) 5230100 - Иктисодиёт (инфратузилма) 5230100 - Иктисодиёт (реал сектор) 5230100 - Иктисодиёт (ижтимоий соха) 5230100 - Иктисодиёт (хизматлар сохдси) 5230200 - Менежмент 5230200 - Менежмент (туризм) 5230200 - Менежмент (хизматлар сохдси) 5230200 - Менежмент (кичик бизнес ва тадбиркорлик) 5230200 - Менежмент (реал сектор) 5230300 - Кичик бизнес ва хусусий тадбиркорликни ташкил этиш 5230300 - Кичик бизнес ва хусусий тадбиркорликни ташкил этиш (хизматлар сохаси) 5230300 - Кичик бизнес ва хусусий тадбиркорликни ташкил этиш (реал сектор) 5230400 - Маркетинг 5230400 - Маркетинг (товарлар ва хизматлар) 5230400 - Маркетинг (логистика) 5230400 - Маркетинг (ташки иктисодий фаолият) 5230400 - Маркетинг (туризм) 5230500 - Божхона иши 5230500 - Божхона назорати(божхона назорати) 5231400 - Статистика 5231400 - Статистика (иктисодиёт) 5231600 - Мехнат икдисодиёти ва социологияси 5231700 - Кадрлар менежменти 5231800 - Ижтимоий соха ва инсок ресурслари менежменти 300000 - Ишлаб чикариш-техник соха 330000 - Компьютер технологиялари ва информатика 5330200 -Информатика ва ахборот технологиялари (иктисодиёт) Билим сохаси: 600000 -Хизматлар сохдси Таълим сохдси: 610000 -Хизмат курсатиш сохаси Таълим йуналишн: 5610100 -Хизматлар сохдси (туризмни ташкил килиш ва бошкариш) Тошкент - 201^^ 1

2- 201^йил “ У ” О / Д- дата . ,У -?^?”-сх)нли …yomi.uz/wp-content/uploads/2019/01/Iqtisodiyot...билим хосил килади. Шунга кура,

  • Upload
    others

  • View
    14

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 2- 201^йил “ У ” О /  Д- дата . ,У -?^?”-сх)нли …yomi.uz/wp-content/uploads/2019/01/Iqtisodiyot...билим хосил килади. Шунга кура,

УЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ОЛИЙ ВА УРТА МАХСУС ТАЪЛИМВАЗИРЛИГИ

№;атга олинди

201^йил “ У ” О /

/'■Узбекистсда Реепубликаси Олий ва/■ у рта махсус таълимвазирлщгшшнг 20)4Гйил “ 2- ”

<g> Д- дата . ,У -?^?”-сх)нли буйруш билан тасдивланди

“ИКТИСОДИЁТ^АЗАРИЯСИ”фанининг -

УКУВ ДАСГПФЙ " *

Билнм c o u c h : Т аълим сохдси: Т аълим йуналиш н: Билим сохаси: Т аълим сохдси: Таълим йуналиш н:

Б илнм сохасн: Т аълим сохасн: Т аълим йуналиш н:

100000 - Гуманитар соха110000 - Педагогика

5111000 - Касбтаълими (5230100-Икхисодиёт)200000 - Ижтимоий соха, икд-исод ва хукук230000 - Икгисод

5230100 - Иктисодиёт (микроиктисодиёт)5230100 - Иктисодиёт ( макрои кт исод иёт)5230100 - Иктисодиёт (иктисодий назария)5230100 - Иктисодиёт (инфратузилма)5230100 - Иктисодиёт (реал сектор)5230100 - Иктисодиёт (ижтимоий соха)5230100 - Иктисодиёт (хизматлар сохдси)5230200 - Менежмент5230200 - Менежмент (туризм)5230200 - Менежмент (хизматлар сохдси)5230200 - Менежмент (кичик бизнес ва тадбиркорлик)5230200 - Менежмент (реал сектор)5230300 - Кичик бизнес ва хусусий тадбиркорликни ташкил этиш5230300 - Кичик бизнес ва хусусий тадбиркорликни ташкил этиш (хизматлар

сохаси)5230300 - Кичик бизнес ва хусусий тадбиркорликни ташкил этиш (реал сектор)5230400 - Маркетинг5230400 - Маркетинг (товарлар ва хизматлар)5230400 - Маркетинг (логистика)5230400 - Маркетинг (ташки иктисодий фаолият)5230400 - Маркетинг (туризм)5230500 - Божхона иши5230500 - Божхона назорати(божхона назорати)5231400 - Статистика5231400 - Статистика (иктисодиёт)5231600 - Мехнат икдисодиёти ва социологияси5231700 - Кадрлар менежменти5231800 - Ижтимоий соха ва инсок ресурс лари менежменти

300000 - Ишлаб чикариш-техник соха330000 - Компьютер технологиялари ва информатика5330200 -Информатика ва ахборот технологиялари (иктисодиёт)

Б илим сохаси: 600000 -Хизматлар сохдсиТ аълим сохдси: 610000 -Хизмат курсатиш сохасиТ аълим йуналиш н: 5610100 -Хизматлар сохдси (туризмни ташкил килиш ва бошкариш)

Тошкент - 2 0 1 ^ ^

1

Page 2: 2- 201^йил “ У ” О /  Д- дата . ,У -?^?”-сх)нли …yomi.uz/wp-content/uploads/2019/01/Iqtisodiyot...билим хосил килади. Шунга кура,

Фаннинг укув дастури Олий ва урта махсус, касб-хунар таълими йуналишлари буйича Укув-услубий бирлашмапар фаолиятини Мувофикдаштирувчи Кенгашнинг 201 5 йил “ ” о / даги “ V ” -сонлимажлис баённомаси билан маъкулланган.

Фаннинг укув дастури Тошкент давлат иктисодиёт университетида ишлаб чидилди.

Тузувчилар:

Ш.Ш.Шодмонов - (ТДИУ)“Икхисодиёт назарияси” кафедраси профессори, икгисод фанлари доктори, профессор

А.В.Вахабов - (УзМУ)“Макроиктисодиёт” кафедраси мудири, иктисод фанлари доктори, профессор

Т.С.Расулов - (ТДИУ) “Иктисодиёт назарияси” кафедраси мудири,икгисод фанлари доктори, профессор

Т.Т.Жураев - ТМИ, “Иктисодиёт назарияси” кафедраси мудири,икгисод фанлари доктори, профессор

Э.Ш.Шодмонов - УзМУ, “Иктисодиёт назарияси” кафедраси мудири икгисод фанлари доктори, доцент

Р.А.Юсупов - (ТДИУ)“Икгисодиёт назарияси” кафедраси доценти,икгисод фанлари номзоди

Б.Д.Хажиев - ТДИУ, “Иктисодиёт назарияси” кафедраси доценти,икгисод фанлари номзоди, доцент

Такризчилар:

О.Х.Хамроев - (УзМАА)Икгисод фанлари доктори, профессор;

Б.Б.Адилов - (ТДИУ)“Иктисодиёт назарияси” кафедрасиикгисод фанлари номзоди;

Ш.Р.Ражаббаев - ТДИУ хузуридаги “Узбекистон икгисодиётиниривожлантиришнинг илмий асослари ва муаммолари” илмий-тадкикот маркази директори, икгисод фанлари номзоди, доцент.

Фаннинг укув дастури Тошкент давлат иктисодиёт университети Илмий- усдубий Кенгашида куриб чикилган ва тавсия килинган (201 ^ йил “ с ^ о Ь у ^ ^ аги“ У*-сонлибаённома).

2

Page 3: 2- 201^йил “ У ” О /  Д- дата . ,У -?^?”-сх)нли …yomi.uz/wp-content/uploads/2019/01/Iqtisodiyot...билим хосил килади. Шунга кура,

Кириш

Хдр томонлама камол топган юксак маънавиятли шахсни тарбиялаб етиштиришда, унинг илмий дунёкарашини шакллантиришда мухим рол уйновчи фан иктисодиёт назарияси фанининг ушбу дастури жамиятнинг икгисодий негизи, унинг таркибий кисмлари, умумиктисодий конунлар ва категориялар, икгисодий ходиса ва жараёнларнинг мохияти, ижтимоий- икгисодий тизимлар ва уларнинг амал килиш конуниятлари, бозор икгисодиётининг таркиб топиш хусусиятлари, утиш давридаги ижтимоий- икгисодий ислохотлар ва уларнинг натижалари, икгисодий усиш ва унта таъсир этувчи омиллар, жахон икгисодиёти ривожланишининг асосий тенденциялари каби масалаларни камраб олган. Хусусан, мазкур фаннинг ахамияти кейинги йилларда руй бераётган жахон молиявий-иктисодий инкирози, Узбекистан шароитида уни бартараф этиш йуллари ва чораларини излаб топиш ва изчил амалга ошириш хамда бу борада эришилаётган ютуклар оркали хам якдол намоён булади.

«Иктисодиёт назарияси» фани талабаларни жамиятда руй берадиган икгисодий конунларни билиш ва уларнинг амал килишига онгли муносабатда булишда, мамлакатни демократлаштириш ва иктисодиётни бозор тамойиллари асосида ислох килиш жараёнларининг мохиятини тушунишда зарур булган билимлар билан куроллантиради. Шунингдек, бу фан жамиятнинг хар бир аъзосини гоявий жихатдан йуналтириш, маънавий дунёкарашини кенгайтириш, икгисодий маданиятини оширишга ахамиятли таъсир курсатади.

Фаннинг максад ва вазифалари

Фанни укитишдан максад - талабаларга икгисодий билимларнинг назарий асосларини, икгисодиётнинг асосий тушунчалари ва категорияларини, икгисодий конунлар ва тамойилларини ургатиш хамда уларни амалда татбик этиш куникмасини хосил килиш.

Фаннинг вазифалари - талабаларни назарий билимлар, икгисодий мушохада килиш усуллари билан куроллантириш; икгисодий ходиса ва жараёнлар мазмунини мантикий мушохада килиш учун зарур булган услубий ёндашувларни эгаллашига кумаклашиш; улар онгига миллий истикдол гоясини ва миллий мафкуранинг асосий коидаларини сингдириш; иктисодиётни модернизациялаш, эркинлаштириш ва ислохотларни чукурлаштириш асосида хозирги замон ривожланган бозор икгисодиётини вужудга келтиришнинг долзарб муаммоларини очиб бериш; иктисодиёт ва икгисодий муносабатлар тугрисида амалий куникмаларни хосил килиш.

з

Page 4: 2- 201^йил “ У ” О /  Д- дата . ,У -?^?”-сх)нли …yomi.uz/wp-content/uploads/2019/01/Iqtisodiyot...билим хосил килади. Шунга кура,

Фан буйича талабаларнинг билим, куникма ва малакаларига куйиладиган талаблар

«Иктисодиёт назарияси» укув фанини узлаштириш жараёнида амалга ошириладиган масалалар доирасида талаба:

- иктисодиёт назарияси асосларини;миллий иктисодиётнинг амал килиши ва ривожланиши конуниятларини; макроиктисодий даражадаги вазиятларни;иктисодий жараёнларнинг амал килиш хусусиятларини билиши;

- талаба иктисодий ходиса ва жараёнларни тахдил килиш усулларини куллаш; иктисодий конунларни, илмий тушунчаларни (категорияларни), иктисодий муаммолар буйича ечимлар кабул килиш куникмаларига эга булиши;

- талаба иктисодий жараёнларни тахдил килиш ва хулоса чикариш; иктисодий муаммоларини хал этиш учун зарур булган маълумотлар туплаш ва улардан фойдаланиш малакаларига эга булиши керак.

Фаннинг укув режасидаги бошка фанлар билан узаро богликлиги ва услубий жихатдан узвийлиги

«Иктисодиёт назарияси» фани гуманитар ва ижтимоий-иктисодий фанлар туркумига кириб, у бакалавриатнинг барча таълим йуналишларида укитилади. Мазкур фан бошка иктисодий фанларнинг назарий ва услубий асосини ташкил килиб, уз ривожида аник йуналишдаги иктисодий фанлар (молия-кредит, банк иши, солик ва соликка тортиш, бухгалтерия хдсоби ва аудит, сугурта ва божхона иши ва Х-К.)дан хам озука олади. У тадкикот усуллари буйича бошка ижтимоий (фалсафа, тарих, хукукшунослик, социология, сиёсатшунослик) фанлар билан хам мустахкам богликдир.

Фаннинг ишлаб чикаришдаги урни

«Иктисодиёт назарияси» фани талабаларда илмий дунёкараш ва иктисодий тафаккурни, жамиятнинг иктисодий асосини тушуниш, объектив иктисодий конун ва жараёнларга онгли муносабатда булиш куникмасини шакллантиради. Барча амалий иктисодий фанларнинг назарий-услубий асослари тугрисида билим хосил килади. Шунга кура, фаннинг ижтимоий ишлаб чикаришни ташкил килиш ва бошкаришдаги урни мухим хисобланади,

Фанни укитишдаги замонавий ахборот ва педагогик технологиялар

Талабаларнинг «Иктисодиёт назарияси» фанини у а л а ш т и р и ш л а р и учун укитишнинг илгор ва замонавий усулларидан фойдаланиш, янги информацион- педагогик технологияларни татбик килиш мухим ахамиятга эгадир. Фанни узлаштиришда дарслик, укув ва услубий кулланмалар, маъруза матнлари, таркатма материаллар, электрон материаллар, кейс-технологияларидан

4

Page 5: 2- 201^йил “ У ” О /  Д- дата . ,У -?^?”-сх)нли …yomi.uz/wp-content/uploads/2019/01/Iqtisodiyot...билим хосил килади. Шунга кура,

фойдаланилади. Маъруза ва семинар машгулотларида удитишнинг интерактив усуллари (визуал, муаммоли, муаллифлик маърузалари, икки томонлама тахдил, Инсерт, кластер, «Венна», синквейн)дан фойдаланилади.

АСОСИЙ КИСМ

“Иктисодиёт назарияси” фанининг предмети ва билиш усуллари

Иктисодиёт тушунчаси ва унинг камров жихатидан турлари. Икгисодий фаолиятнинг мазмуни. Такрор ишлаб чикариш фазалари: ишлаб чикариш, таксимот, айирбошлаш, истеъмол. Эхтиёжларнинг мазмуни ва уларнингтуркумланиши. Эхтиёжларнинг усиб бориши конуни. Икгисодий ресурсларнинг мазмуни ва туркумланиши. Икгисодий ресурслар ва эхтиёжларнинг кондирилиш даражаси уртасиДаги богликдик. Иктисодиёт олдидаги муаммолар.

Иктисодиётга оид билимларнинг шаклланиши ва ривожланиши. Кддимги Шарк ва Г арб халкларидаги икгисодий гоялар. Иктисодиёт назариясининг фан сифатида шаклланишидаги асосий окимлар: меркантилизм, физиократлар, инглиз классик икгисодий мактаби, марксизм ва маржинализм. Хозирги замон иктисодиёт назариясидаги асосий окимлар.

Иктисодиёт назарияси фанининг предмети тугрисида турлича ёндашувлар. Иктисодиёт назарияси фанининг предмети. Икгисодий ходиса ва жараёнлар. Модций ва маънавий неъматларни ишлаб чикариш, таксимлаш, айирбошлаш ва истеъмол килиш жараёнидаги икгисодий муносабатлар.

Иктисодиёт назарияси фанининг вазифалари. Иктисодиёт назариясининг бошка фанлар билан узаро богликлиги. Иктисодиёт назарияси - барча икгисодий фанларнинг услубий пойдевори ва давлат икгисодий сиёсатининг илмий асоси эканлиги. Хозирги замон икгисодий тафаккурининг шаклланишида, ижтимоий-иктисодий ривожланиш муаммоларини тахдил килиш ва билишда иктисодиёт назарияси фанининг роли. Иктисодиёт назарияси фанининг талаба-ёшлар онгида илмий дунёкарашни шакллантиришда ва миллий истиклол гоясини сингдиришдаги ахамияти.

Икгисодий конунлар ва категориялар. Икгисодий конунларнинг туркумланиши.

Икгисодий конунлар ва жараёнларни илмий билишнинг диалектик коидалари. Икгисодий ходиса ва жараёнларни урганиш усуллари: илмий абстракция, индукция ва дедукция, тахдилвасинтез, мантикийлик ва тарихийликнинг бирлиги, икки томонлама ёндашув, эмпирик усул ва фаразлардан фойдапаниш. Микро ва макроиктисодий тахдил. Икгисодий тахдилда математик, статистик ва график усуллардан фойдаланиш. Позитив ва норматив усуллар.Мамлакатимиз Президента И.А.Каримовасарлари ва маърузаларида иктисодиёт назарияси фанининг бойитилиши ва уларни урганишнинг илмий-услубий ахамияти.

5

Page 6: 2- 201^йил “ У ” О /  Д- дата . ,У -?^?”-сх)нли …yomi.uz/wp-content/uploads/2019/01/Iqtisodiyot...билим хосил килади. Шунга кура,

Ишлаб чикариш жараёни ва упинг натижалари

Ишлаб чикариш омиллари ва уларнинг туркумланишига турлича ёндашувлар. Ишлаб чикариш омилларининг узаро богликпиги ва бир-бирининг урнини босиши.

Ишлаб чикариш жараёнининг мазмуни ва унинг иктисодий асослари. Ишлаб чикаришнинг таркибий тузилиши. Ишлаб чикариш жараёнининг икки томони. Киска ва узок даврдаги ишлаб чикариш. Ишлаб чикаришнинг жамият хаётидаги ахамияти. Ишлаб чикариш ва хизмат курсатишнинг узаро богликлиги. Товар ва хизматлар нафлилиги ва кийматининг яратилишида ишлаб чикариш омилларининг роли.

Ишлаб чикаришнинг умумий ва пировард натижалари. Ялпи ижтимоий махсулот. Такрорий хисоб. Оралик махсулот, пировард махсулот, кушилган махсулот, соф махсулот. Зарурий ва кушимчамахсулот. Кушимча махсулот нормаси ва массаси. Кушимча махсулотнинг зарурлиги ва ахамияти. Ишлабчикаришфункцияси.Умумий, уртача ва сунгги кушилган махсулот, уларни хисоблаш тартиби. Сунгги кушилган омил унумдорлиги. Унумдорликнинг пасайиб бориши конуни.

Ишлаб чикариш имкониятлари тушунчаси. Тула бандлик. Ишлаб чикариш имкониятлари чегараси. Ишлаб чикариш имкониятлари эгри чизиги. Мукобил харажатлар. ФТТ ва ишлаб чикариш имкониятлари чегарасининг кенгайиши. Ишлаб чикаришни оптимаплаштириш.

Ишлаб чикариш самарадорлиги. Иктисодий ресурсларни тежаш конуни. Мехнат унумдорлиги ва унга таъсир килувчи омиллар. Самарадорликни белгиловчикурсаткичлар тизими. Ишлаб чикариш самарадорлигини ошириш омиллари. ФТТнинг эволюцион ва революцион шакллари. Мамлакатимизда таркибий узгаришларни ва иктисодиётни диверсификация килиш жараёнларининг давом эттирилиши. Мамлакатимиз Президенти И.Каримов маърузаларида ишлаб чикаришни ривожлантиришга алохида зътибор берилиши ва унинг сабаблари.

Ижтимоий-иктисодий тизимлар ва мулкчилик муносабатлари

Ижтимоий-иктисодиёт тараккиёт боскичларини билишга турли хил ёндашувлар: тарихий-формацион, маданийлашиш (цивилизация) даражаси, техника ва технологик даражаси, иктисодий тизимлар узгаришижихатидан ёндашув. Жамиятнинг ишлаб чикарувчи кучлари. Ишлаб чикариш муносабатлари. Ишлаб чикариш усули. Ижтимоий-иктисодий формация. Цивилизациянинг тарихий ривожланиш типлари. Цивилизацияларнинг алмашуви назарияси. Ишлаб чикаришнинг технологик усули. Одций кооперация,мануфактура вайирик машиналашган ишлаб чикариш. Индустрлашишгача булган жамият, индустрлашган жамият, юкори индустрлашган (ахборотлашган)жамият.

6

Page 7: 2- 201^йил “ У ” О /  Д- дата . ,У -?^?”-сх)нли …yomi.uz/wp-content/uploads/2019/01/Iqtisodiyot...билим хосил килади. Шунга кура,

Иктисодий тизим тушунчаси. Икгисодий тизим моделлари: анъанавий иктисодиёт, маъмурий-буйрукбозлик иктисодиёти, бозор иктисодиёти. Бозор иктисодиётининг боскичлари: эркин ракобатга асосланган ва хозирги замон бозор иктисодиёти.

Мулкчилик муносабатларининг икгисодий мазмуни: эгалик килиш,фойдаланиш ва тасарруф килиш. Мулк объект и ва субъекта. Мулкчиликнинг икгисодий ва хукукий жихатлари.

Мулк шаклларининг таснифланиши.Давлат мулки, жамоа мулки, шахсий мулк, хусусий мулк ва аралаш мулк.

Иктисодиётни ислох килишда мулкчиликнинг уРни-Мулкчилик шаклларини узгартариш усуллари: миллийлаштириш, давлат тасарруфидан чикариш ва хусусийлаштириш. Давлат мулкини хусусийлаштиришнинг усуллари. Узбекистан Республикасида мулкчиликни давлат тасарруфидан чикариш ва хусусийлаштириш жараёнини амалга ошириш боскичлари.

Товар-пул муносабатлари ривожланиши бозор иктисодиёти шаклланиши ва амал килишининг асосидир

Ижгимоий хужалик шакллари. Натурал ва товар ишлаб чикаришнинг белгилари ва фарклари. Товар ишлаб чикаришнинг вужудга келиши ва ривожланиши сабаблари.

Товар ва унинг хусусиятлари. Товарнинг нафлилиги ва айирбошланиш кобилияти (киймати). Товар кийматининг микдори. Индивидуал ва ижтимоий зарурий нафлилик. Индивидуал ва ижтимоий-зарурий мехнат сарфлари. Ижтимоий-зарурий иш вакти. Мехнатнинг икки ёкдама тавсифи: аник мехнат ва абстракт мехнат.Мехнат унумдорлиги ва интенсивлигининг товар киймати микдорига таъсири.

Кнйматнинг мехнат назарияси. Кнймат конуни. Товар киймати ва нархининг узаро фаркданиш шарт-шароитлари. Кейинги кушилган микдор нафлилиги назарияси. У мумий ва аник нафлилик. Нафлиликнинг пасайиб бориши. Кнйматнинг мехнат назарияси ва кейинги кушилган микдор нафлилиги назариясининг узаро алокаси хамда бир-бирини тулдириши. Кнймат парад окси.

Пулнинг келиб чикиши ва мазмуни. Пулнинг рационалистик ва эволюцион концепциялари. Киймат шакллари. Пул тугрисидаги металлистик, номиналистик ва микдорий назариялар. Пулнинг асосий вазифалари: кнймат улчови, муомала воситаси, жамгариш воситаси, тулов воситаси. Нархлар улчови (масштаби). Хозирги замон пулининг табиати ва мазмуни.Олтин ва когоз пулларнинг узаро богликлиги. Накд ва кредит пулларнинг хусусиятлари.

Узбекистонда миллий валюта - сумнинг муомалага киритилиши боскичлари ва уларнинг ахамияти. Миллий валюта баркарорлигини ошириш вазифаларини хал этиш борасидаги дастурлар.

7

Page 8: 2- 201^йил “ У ” О /  Д- дата . ,У -?^?”-сх)нли …yomi.uz/wp-content/uploads/2019/01/Iqtisodiyot...билим хосил килади. Шунга кура,

Бозор иктисодиётининг мазмуни ва амал килиши

Бозор иктисодиётининг мазмуни ва унинг ривожланиши. Бозор иктисодиётининг субъектлари: уй хужаликлари, тадбиркорлик сектори, давлат сектори ва банк Бозор иктисодиётининг асосий белгилари. Бозор тизимининг уз-узини тартибга солувчи механизми. Классик ва хозирги замон бозор иктисодиёти, уларнинг умумий томонлари ва фаркдари. Замонавий бозор хужалиги моделлари.

Бозор иктисодиёти шароитида доимий муаммоларни хал килиш ва ресурслардан самарали фойдаланиш йуллари.

Бозор иктисодиётининг афзалликлари. Ресурсларни таксимлашнинг самарадорлиги. Иктисодий фаолият ва танлов эркинлиги. Иктисодий субъектлар харакатининг таъминланиши. Бозор иктисодиётининг бошка ижобий жихатлари. Бозор иктисодиётининг асосий зиддиятлари ва салбий жихатлари.

“Бозор” ва “бозор иктисодиёти” тушунчаларининг узаро фаркданиши. Бозорнинг мазмуни ва асосий белгилари. Бозор механизми. Бозорнинг объектлари ва субъектлари. Бозорнинг вазифалари. Бозорнинг туркумланиши. Ресурслар, махсулотлар ва даромадларнинг доиравий айланиши.

Бозор инфратузилмаси. Бозор инфратузилмаси муассасаларини гурухдаш йуналишлари. Бозор инфратузилмаси таркиби.

Бозор иктисодиётига утиш даври ва унинг Узбекистондаги хусусиятлари

Бозор иктисодиётига утиш даврининг мазмуни. Бозор иктисодиётига утиш -барча мамлакатларга хос умумий жараён. Бозор иктисодиётига утишйуллари.Бозор иктисодиётига утишнинг революцион ва эволюцион шакллари. Маъмурий-буйрукбозликка асосланган иктисодиётдан бозор иктисодиётига утишнинг хусусиятлари. Утиш даврида бозор иктисодиётини шакллантиришнинг асосий йуналишлари.

Утиш даври иктисодиётининг асосий белгилари. Бозор иктисодиётига утишнинг миллий моделлари. Мамлакатимиз Президента И.Каримовнинг бевосита рахбарлигида ишлаб чикилганбозор иктисодиётига утишнинг узбек модели, унинг тамойиллари ва хусусиятлари. Узбек моделида хозирги даврдаги жахон молиявий иктисодий инкирозининг салбий таъсирларидан химоя воситасининг мужассамлашганлиги. Узбекистонда бозор иктисодиётига утишнинг боскичлари.

Иктисодий ислохотларнинг мазмуни. Узбекистонда иктисодийислохотларни амалга ошириш концепцияси ва стратегияси. Иктисодийислохотларни амалга оширишнинг асосий йуналишлари. Иктисодий ислохотларнинг боскичлари ва уларнинг вазифалари. Узбекистондаислохотларни чукурланггириш ва иктисодиётни эркинлаштиришнинг асосий йуналишлари.

Page 9: 2- 201^йил “ У ” О /  Д- дата . ,У -?^?”-сх)нли …yomi.uz/wp-content/uploads/2019/01/Iqtisodiyot...билим хосил килади. Шунга кура,

Узбекистонда миллий тараккиёт боскичлари. Дастлабки боскичнинг мазмуни ва вазифалари. Уларни амалга ошириш оркали эришилган натижалар. Иккинчи боскич — фаол демократик янгиланишлар ва мамлакатни модернизация килиш даврининг вазифалари.

Мамлакатни модернизациялаш жараёнининг мазмуни ва ахамияти. Модернизациялаш жараёнининг тамойиллари, асосий белги ва таркибий кисмлари. Узбекистонда модернизациялаш жараёнларининг асосий йуналишлари. 2014 йилда мамлакатимизни ижтимоий-иктисодий ривожланишнинг устувор йуналишлари.

Талаб ва таклиф назарияси. Бозор мувозанати

Талаб тушунчаси. Индивидуал талаб ва бозор талаби. Талаб конуни. Гиффен самараси. Талаб эгри чизиги. Талаб микдорига таъсир кипувчи омиллар: истеъмолчи диди, бозордаги истеъмолчилар сони,уларнинг пул даромади, урнини босувчи товарлар нархи, келажакда нарх ва даромадларнингузгариши эхтимоли. Олий ва паст тоифали товарлар. Энгель конуни. Энгель эгри чизиги.

Таклиф тушунчаси. Таклиф конуни. Таклиф эгри чизиги. Таклиф микдорига таъсир курсатувчи омиллар: ресурслар нархи, ишлаб чикариш технологияси, соликлар ва субсидиялар, бошка товарлар нархи, нархузгаришининг кутилиши, ишлаб чикарувчилар сони. Икгисодий ресурсларга талаб ва таклифнинг хусусиятлари.

Талаб ва таклиф микдорларининг мос келиши. Хиска ва узок даврларда талабнинг узгариши. Бозор мувозанати. Хусусий ва умумий мувозанатлик. Талаб ва таклиф эгилувчанлиги ва уларни белгилаб берувчи омиллар.

Истеъмолчи хатти-харакати назарияси. Истеъмолчининг афзал куриши. Нафлилик функцияси. Сунгги кушилган нафлилик. Нафлиликни максималлаштириш коидаси. Истеъмолчининг мувозанатли холати. Бефарклик эгри чизиги. Бефарклик картаси.Истеъмолчи бюджетининг чекланганлиги. Бюджет чизиги. Нарх ва даромадлар узгаришининг истеъмолчи танловига таъсири.

Ракобат ва монополия

Ракобатнинг мохняти ва объектив асослари. Ракобат мазмунига турли томондан ёндашув. Ракобатнинг вазифалари. Ракобатнинг турлари: тармок ичидаги ва тармоклараро ракобат. Ракобат шакллари: соф ракобат,монополистик ракобат, олигополия ва соф монополия. Ракобатлашиш усуллари: нарх воситасидаги ва нархсиз ракобат, гирром ва халол ракобат. Демпинг нархларни куллаш. Ракобат курашининг замонавий шакллари: махсулот сифатини ошириш, махсулотни янгилаш, хизмат сифати, реклама, сервис,маркетинг ва х.к.

9

Page 10: 2- 201^йил “ У ” О /  Д- дата . ,У -?^?”-сх)нли …yomi.uz/wp-content/uploads/2019/01/Iqtisodiyot...билим хосил килади. Шунга кура,

Монополиянинг мохияти ва унинг вужудга келиши сабаблари. Ишлаб чикариш ва капиталнинг тупланиши ва марказлашуви. Монополияларнинг турлари: софмонополия, олигополия, монопсония.Табиий монополиялар.Легалва сунъий монополиялар.Лернер коэффиценти. Монополистик бирлашмалар шакллари. Монополияларнинг афзалликлари ва ижтимоий- икгисодий окибатлари.Щумпетер гипотезаси. Давлатнинг монополияга карши тадбирлари. Ривожланган мамлакатларда монополияга карши сиёсат борасидаги тажрибалар. Монополияга карши конунчилик.

Узбекистонда ракобат мухитини шакллантириш борасидаги чора- тадбирлар.Мамлакатимизда ракобат мухитини кучайтиришнинг зарурлиги ва йуналишлари. Монополияга карши конунчиликнинг шаклланиши. Монополистик корхоналарни тартибга солиш усуллари. Монополияга карши сиёсатнинг натижалари. Миллий иктисодиёт ракобатбардошлигини оширишга каратилган чора-тадбирлар.

Нархнинг мохияти ва шаклланиш хусусиятлари

Нархнинг мазмуни ва унинг объектив асослари. Нарх тугрисидаги турли назариялар. Товардаги икки хил хусусиятларнинг нархлардаги ифодаси. Нархнинг шаклланишига таъсир этувчи омиллар. Бозор иктисодиёти шароитида нархнинг вазифалари.

Нарх турлари: улгуржи ва чакана нархлар. Нуфузли, демпинг ва дотацияланган нархлар. Шартномавий, эркин ва тартибга солинувчи нархлар. Худудий, миллий ва жахон бозори нархлари. Нархдиапазони. Нарх паритета.

Нарх ташкил топишининг бозор механизми. Мукаммал ракобат шароитида нархнинг шаклланиш хусусиятлари. Сотувчи ва харидор нархлари. Монополия шароитида нархнинг шаклланиши. Оммавий таклиф буйича нарх узгариши. Монопсония шароитида нархнинг шаклланиши. Оммавий талаб буйича нархнинг узгариши. Олигополия шароитида нархнинг шаклланиши. “Эргашиш” ва “инкор этиш” холатлари. Нарх буйича етакчилик.

Нарх сиёсати ва унинг Узбекистонда амалга оширилиш хусусиятлари. Нархларни эркинлаштириш йуллари ва боскичлари.

Жахон молиявий-иктисодий инкирози муносабати билан Узбекистонда энергия манбалари ва коммунал хизматларнинг асосий турлари буйича нархларнинг кутарилишини чекпаш механизмининг ишлаб чикилганлиги.

Тадбиркорлик фаолияти. Тадбиркорлик капитали ва унинг айланиши

Тадбиркорлик фаолиятининг мазмуни. Тадбиркорлик фаолияти назариясининг ривожланиш боскичлари. Тадбиркорлик фаолиятининг мохияти ва ривожланиш шарт-шароитлари.

Тадбиркорлик фаолиятининг шакллари: давлат, жамоа, хусусий, аралаш ва бошка шакллари. Кооператив, хусусий ва якка тартибдаги тадбиркорлик.

ю

Page 11: 2- 201^йил “ У ” О /  Д- дата . ,У -?^?”-сх)нли …yomi.uz/wp-content/uploads/2019/01/Iqtisodiyot...билим хосил килади. Шунга кура,

Корхона тадбиркорлик фаолиятининг асосий ва бошлангич бугини. Корхоналар фаолиятининг ташкил килиниши. Акциядорлик жамияти ва акциядорлик капитали. Акция ва унинг турлари. Акция курси. Дивиденд ва таъсисчилар фойдаси. Назорат пакети. Облигациялар. Маркетинг, унинг максади, вазифалари ва тамойиллари. Менежмент - корхоналарни бошкариш тизими сифатида. Менежментнинг асосий максади ва вазифалари.

Узбекистонда кичик ва оилавий бизнес, хамда хусусий тадбиркорликнинг янада эркинланггирилиши, рагбатлантирилиши ва давлат томонидан куллаб- кувватланиши.

Тадбиркорлик капиталининг мохияти.Тадбиркорлик капитали ва унинг харакатидаги икки томонлама хусусиятнинг намоён булиши. Тадбиркорлик капиталининг функционал шакллари: пул, унумли капитал ва товар.Капиталнинг харакат боскичлари. Тадбиркорлик капитали турли шаклларининг доиравий айланиши.

Тадбиркорлик капиталининг айланиши. Асосий ва айланма капитал, уларнинг фаркди белгилари. Капиталнинг айланиш вакди ва тезлиги. Асосий капитални такрор ишлаб чикариш: жисмоний, маънавий ва иктисодий эскириши ва кайта тикланиши. Амортизация ва унинг нормаси. Жадаллашган амортизация. Асосий ва айланма капиталдан фойдаланиш самарадорлиги ва унинг курсаткичлари. Асосий капиталдан фойдаланиш самарадорлигини ошириш йуллари. Тадбиркорлик капиталини ривожлантириш буйича давлат дастурлари ва карорларининг хаётга тадбик этилиши. Инвестициявий жозибадорликнинг кучайтирилиши.

Корхона (фирма) харажатлари ва фойдаси

Ишлаб чикариш харажатларини тадкик этишдаги ёндашувлар. Ижтимоий ишлаб чикариш харажатлари. Корхона ишлаб чикариш харажатлари. Ишлаб чикариш харажатларининг мазмуни, таркиби ва турлари. Бевосита ишлаб чикариш харажатлари ва муомала харажатлари. Ички ва ташки харажатлар.Доимий ва узгарувчи харажатлар. Уртача ва умумий харажатлар. Сунгги кушилган харажатлар тушунчаси. Харажатларни минималлаштириш коидаси.

Кцска ва узок муддатли даврда ишлаб чикариш харажатлари.Нагижалар узгаришига унумдорлик пасайиб бориши конунининг таъсири. Ишлаб чикариш микёсининг ижобий самараси. Таннарх.

Корхона (фирма) нинг пул тушумлари ва фойдаси. Харажатлар ва даромаддар эф и чизиги. Зарар курмаслик нуктаси. Умумий фойда. Фойда микдорига таъсир курсатувчи омиллар. Махсулот киймати таркиби. Ялпи фойданинг таксимланиши. Иктисодий фойда ва бухгалтерия фойдасининг фаркданиши. Меъёрдаги фойда. Соф фойда. Фойда нормаси ва массаси хамда ударни хисоблаш. Фойда нормасига таъсир курсатувчи омиллар.

Корхоналарнинг банкрот булиши (синиши) ва санация килиниши. Корхоналар фойдасини максималлаштириш шарти ва уни купайтириш йуллари.

п

Page 12: 2- 201^йил “ У ” О /  Д- дата . ,У -?^?”-сх)нли …yomi.uz/wp-content/uploads/2019/01/Iqtisodiyot...билим хосил килади. Шунга кура,

Фойда микдорини купайтиришда моддий ресурсларни тежашнинг ахамияти.Иктисодиётни ривожлантиришнинг 2014 йилга мулжалланган асосий вазифа ва устивор йуналишларда белгиланган махаллий ишлаб чикарувчилар махсулотлари самарадорлигини оширишнинг асосий йуналишлари.

Иш хаки ва мехнат муносабатлари

Яратилган махсулот ва даромадаарнинг таксимланиш тамойиллари. “Ишлаб чикаришнинг уч омили”, кушилган омил унумдорлиги ва бошка назариялар. Мазкур назарияларнинг камчиликлари. Яратилган махсулотни таксимлашнинг асосий йуналишлари.

Иш хаки тугрисида турлича назариялар. Иш хакининг икгисодий мазмуни. Номинал ва реал иш хаки. Реал иш хакининг даражаси ва узгаришига таъсир курсатувчи омиллар. Иш хакининг табакаланиши. Иш хаки ни ташкил килиш шакллари ватизимлари. Тариф тизими. Минимал иш хаки.

Мехнат муносабатлари. Мехнат шартномалари. Касаба уюшмапарининг тадбиркорлар ва давлат билан узаро муносабатлари. Касаба уюшмаларининг иш хаки даражасини ошириш йуллари. Ишчи кучи талаби ва таклифини узгартириш. Касб буйича малака даражасини лицензиялаш. Жамоа шартномалари ва ижтимоий сугурта тизими.Очик ва ёпик турдаги касаба уюшмаларининг иш хаки даражасига таъсири. Мехнат муносабатларини тартибга солишда давлатнинг роли.

Давлатнинг иш хаки сиёсати. Республикада мехнатни рагбатлантириш, иш хаки ни купайтириш ва ахоли даромадлари усишини таъминлашга каратилган сиёсатни амалга оширишда кулга киритилган натижалар. “Соглом бола” йили давлат дастуридан келиб чикадиган асосий вазифалар.

Аграр муносабатлар ва агробизнес

Аграр муносабатлар ва уларнинг бозор тизимидаги хусусиятлари. Ернинг ресурс сифатидаги узига хос хусусиятлари. Ернинг табиий ва икгисодий унумдорлиги.К,ишлок хужалигида такрор ишлаб чикаришнинг узига хос хусусиятлари.Ер мулкчилик ва хужалик юритиш объекта. Ерга эгалик ва ердан фойдаланиш хукуки.

Ер рентаси мазмунига булган турли хил ёндашувлар ва ер рентасининг тарихий шакллари. Ер рентасининг мазмуни ва турлари: дифференциал рента, абсолют рента, монопол рента, ундирма саноат ва курилиш участкаларидан олинадиган рента. Ижара хаки. Ернинг нархи ва уни белгиловчи омиллар.

Агросаноат интеграцияси. Агросаноат мажуаси ва унинг сохалари. Афобизнес ва унинг турлари. Дехдон, фермер ва ширкат хужаликлари. Афофирма, афосаноат бирлашмаси, афосаноат комбинати.

Узбекистонда аф ар ислохотларни амалга оширишнинг асосий йуналишлари. Ерга мулкчилик муносабатлари. Ерларнинг мелиоратив холатини яхшилаш чоралари. Шахсий томоркаларнинг кенгайтирилиши. Кцшлок

12

Page 13: 2- 201^йил “ У ” О /  Д- дата . ,У -?^?”-сх)нли …yomi.uz/wp-content/uploads/2019/01/Iqtisodiyot...билим хосил килади. Шунга кура,

хужалик ишлаб чикариши таркибий тузилишини такомиллаштириш. Хужалик юритишнинг самарали шаклларини ривожлантириш. Фермер хужаликлари ер майдонлари хажмини огггималлаштириш. 1^ишлок жойларда ишлаб чикариш ва ижтимоий инфратузилмани жадал ривожлантиришнинг асосий йуналишлари.

Миллий иктисодиёт ва унинг макроиктисодий улчамлари.Ялпи миллий махсулот ва унинг харакат шакллари

Узбекистон Республикаси давлат мустакиллигининг эълон килиниши ва миллий икгисодиётнинг шаклланиши. Миллий икгисодиётнинг мазмуни ва унинг тузилиши.Макроиктисодиёт. Макроиктисодий тахдил ва унинг вазифалари. Асосий макроиктисодий курсаткичлар.

Ижтимоий такрор ишлаб чикариш. Миллий махсулотнинг иктисодий мазмуни ва унинг харакат шакллари. Ялпи миллий махсулот ва ялпи ички махсулот. Номинал ва реал ялпи ички махсулот. Нарх индекси. Ялпи ички махсулотнинг таркибий тузилиши.Соф миллий махсулот, миллий даромад ва шахсий даромад. Хуфёна иктисодиёт, унинг улчамлари ва намоён булиш шакллари. Миллий махсулот (ЯИМ) ни купайтириш омиллари ва йуллари.

Миллий хисоблар тизими.ЯИМни хисоблашга кушилган кийматлар буйича ёндашув. ЯИМни хисоблашга сарф-харажатлар буйича ёндашув. Уй хужаликларининг истеъмол сарфлари. Инвестицион сарфлар. Давлат сарфлари. Чет элликларнинг сарфлари.ЯИМни хисоблашга даромадлар буйича ёндашув.

Узбекистон иктисодиёти етакчи тармокдарини модернизация килиш, техник ва технологик янгилашни жадаллаштириш ва унинг куламини кенгайтириш, ишлаб чикаришни диверсификациялаш миллий махсулотни купайтиришнинг устивор йуналиши сифатида.

Ялпи талаб ва ялпи таклиф

Ялпи талаб тушунчаси ва унинг таркиби. Ялпи талаб эгри чизиги. Ялпи талаб микдорига таъсир этувчи омиллар: истеъмол сарфларидаги узгаришлар, инвестицион сарфлар, давлат сарфлари, соф экспортдаги узгаришлар.

Ялпи таклиф тушунчаси ва унинг таркиби. Ялпи таклиф эгри чизиги. Ялпи таклиф эгри чизигидаги ётик, оралик ва тик кесмалар. Ялпи таклиф микдорига таъсир килувчи омиллар: ресурслар нархининг узгариши, самарадорликнинг узгариши, хукукий меъёрларнинг узгариши.

Ялпи талаб ва ялпи таклиф уртасидаги мувозанат ва унинг узгариши. AD­AS модели. Ялпи талаб ва ялпи таклиф эгри чизикларининг кесишиши. Храповик самараси. Миллий бозорнинг туйинганлик даражаси. Такчилликнинг иктисодий табиати ва уни бартараф килиш йуллари.

Жахон молиявий-иктисодий инкирози давом этиб турган ва айрим мамлакатлар уртасида зиддият кучайган хозирги шароитда ялпи талабнинг кискариши хамда уни куллаб-кувватлаш буйича чора-тадбирлар.

13

Page 14: 2- 201^йил “ У ” О /  Д- дата . ,У -?^?”-сх)нли …yomi.uz/wp-content/uploads/2019/01/Iqtisodiyot...билим хосил килади. Шунга кура,

Истеъмолнинг мазмуни ва унинг турлари. Истеъмол фонди ва истеъмол сарфлари. Жамгарма ва унинг максади. Истеъмол ва жамгарма уртасидаги нисбатнинг узгариши. Истеъмол ва жамгарма даражасини белгиловчи омиллар. Истеъмол ва жамгарма функцияси. Истеъмол ва жамгарма хджмига даромадцан ташкари таъсир курсатувчи омиллар. Истеъмол ва жамгармага уртача ва кейинги кушилган мойиллик ва уларни аниклаш.

Жамгаришнинг мазмуни ва унинг манбалари. Ишлаб чикариш ва ноишлаб чикариш максадидаги жамгариш. Жамгариш нормаси. Номинал ва реал жамгариш.

Инвестицияларнинг мазмуни ва вазифалари. Инвестицияларнинг манбалари ва тузилиши. Инвестицияларга сарфлар даражасини белгиловчи омиллар. Ялпи ва соф инвестициялар. Ялпи инвестиция ва амортизация нисбати узгаришининг иктисодиётга таъсири. Инвестиция функцияси.

Жамгарма ва инвестиция уртасидаги нисбат. Жамгарма ва инвестиция уртасидаги мувозанатнинг классик ва кейнсча моделлари, улар уртасидаги фарклар.

Узбекистонда инвестицион фаолиятни таъминлаш ва унинг шарт- шароитлари. Миллий иктисодиётни ривожлантиришда ички инвестиция манбаларни сафарбар этиш ва чет эл инвестицияларини жалб кнлишнинг ахамияти. Таркибий узгаришларни изчнп амалга оширишда кулай инвестиция мухитининг яратилиши. Узбекистонда йул-тарнспорт ва коммуникация инфратузилмасини жадал ривожлантиришга сарфланаётган инвестициялар ва унинг ахамияти.

Иктисодий усиш ва миллий бойлик.

Икгисодий тараккиётнинг мазмуни ва курсаткичлари.Икгисодий усиш назариялари, концепция ва моделлари. Икгисодий усишнинг кейнсча ва неокейнсча моделлари.Кобб-Дуглас моделининг мазмуни. Р.Харрод ва Е.Домар моделлари. В.Леонтьевнинг “харажатлар-натижалар” модели. “Ноль даражадаги икгисодий усиш” концепцияси.

Икгисодий усишнинг мазмуни, мезонлари ва курсаткичлари. Икгисодий усиш суръати.«70 микдори коидаси». Икгисодий усишнинг экстенсив ва интенсив турлари. Икгисодий усишнинг алохида томонларини тавсифловчи курсаткичлар.

Икгисодий усишнинг омилпари. Ялпи талаб ва ялпи таклифнинг иктисодий усишга таъсири. Иктисодий усиш ни белгиловчи хусусий курсаткичлар. Кейинги кушилган ишлаб чикариш омилпари унумдорлиги курсаткичлари. Реал махсулот усишини аникдаб берувчи омиллар.

Миллий бойлик ва унинг таркибий кисмлари. Моддий-буюмлашган, номоддий (интеллектуал) ва табиий бойлик.

Истеъмол, жамгарма ва инвестициялар

14

Page 15: 2- 201^йил “ У ” О /  Д- дата . ,У -?^?”-сх)нли …yomi.uz/wp-content/uploads/2019/01/Iqtisodiyot...билим хосил килади. Шунга кура,

Мамлакатнинг иктисодий салохияти. У збекистоннинг иктисодий салохиятдан самарали фойдаланиши ва иктисодий усиш муаммолари.Иктисодий усиш самарадорлигини таъминлашда табиий, моддий ва молиявий ресурслардан тежаб-тергаб фойдаланишнинг ахамияти.

Мамлакатимизда 2014 йилга ва кейинги йилларга мулжалланган кенг куламли дастурлар, максад ва вазифаларни амалга ошириш асосида иктисодий усишнинг узок мудцатли баркарор суръатларини ва икгисодиётнинг мувозанатли ривожланишини таъминлаш.

Миллий иктисодиётнинг мувозанатли ва мутаносибли ривожланиши

Иктисодий мувозанат тушунчаси. Умумиктисодий ва хусусий мувозанатлик. Тургун ва муттасип ривожланиб борувчи мувозанатлик. Иктисодий мувозанат даражасини аникдаш усуллари. Иктисодий мувозанатнинг амал килиш тамойиллари ва намаён булиш шакллари.

Иктисодий мутаносиблик ва унинг турлари. Мутаносибликларнинг таснифланиши. Мутаносибликларни таъминлаш оркали миллий ишлаб чикаришнинг мувозанатли ривожлантириш максадлари.

Узбекистонда иктисодиётнинг таркибий узгартириш, диверсификациялаш модернизациялаш асосида мутаносибли ривожлантирилиши. Макроиктисодий баркарорлаштириш сиёсатини амалга ошириш натижалари. Иктисодиёт ички тузилишидаги узгаришлар. Инновацион технологияларни жорий килиш буйича максадди лойихаларни уз ичига олувчи узок муддатли дастурларнинг ахамияти.

Иктисодиётнинг цикллиги ва макроиктисодий бекарорлик

Иктисодий ривожланишдаги номутаносибликлар ва уларнинг намоён булиш шакллари. Иктисодиётнинг циклли ривожланиши. Иктисодий цикл фазалари. Циклик тебранишлар.

Иктисодий цикл назариялари. Экстернал ва интернал назариялар. Соф монетар назария. Етарлича истеъмол килмаслик назарияси. Жамгариш назарияси. Психологик назария. Иктисодий цикл турлари.

Иктисодий инкирознинг мазмуни, сабаблари ва турлари. Пул-кредит сохасидаги инкироз, валюта инкирози, биржа инкирози, экологик инкироз, тармокдар инкирози, таркибий инкироз, аграр инкироз. Даврий, оралик, номунтазам инкирозлар. Ортикча ишлаб чикариш ва такчил ишлаб чикариш инкирозлари.

Хрзирги жахон молиявий-иктисодий инкирозининг мохияти, келиб чикиш сабаблари ва салбий окибатлари. Ривожланган мамлакатларнинг жахон молиявий инкирозидан чикиш борасидаги чора-тадбирлари.

Жахон молиявий инкирозининг Узбекистон иктисодиётига таъсири хамда унинг окибатларини олдини олиш ва юмшатишга асос булган омиллар.Узбекистонда инкирозга карши чоралар дастурининг мазмуни ва ахамияти.

15

Page 16: 2- 201^йил “ У ” О /  Д- дата . ,У -?^?”-сх)нли …yomi.uz/wp-content/uploads/2019/01/Iqtisodiyot...билим хосил килади. Шунга кура,

Ишчи кучи, унинг бандлиги ва ишсизлик

Ишчи кучининг ижтимоий-иктисодий мазмуни. Ишчи кучини такрор хосил килиш. Ялпи ишчи кучининг микдор ва сифат жихатдан аникланиши. ФТТнинг ишчи кучини сифат жихатдан такомиллашувига таъсири. Нуфус конуни. Ахолининг табиий усиши. Ишчи кучи миграцияси ва унинг шакллари.

Ишчи кучи бозори. Ишчи кучига талаб ва таклиф хамда уни аникдовчи омиллар. Ишчи кучининг киймати. Ишчи кучи бозорининг ижтимоий- иктисодий хусусиятлари. Филлипс эгри чизиги. Ишчи кучининг айрим сохалардан бушаши ва уни кайта таксимлашнинг бозор механизми.

Ишчи кучи бандлиги тугрисида турли хил назариялар. Неоклассик, кейнсча, монетаристик, инстилуционал-социологик мактаб концепциялари. Шартномага асосланган бандлик назарияси. Бандлик моделлари. Мослашувчан ишчи кучи бозори концепцияси.

Ишсизлик ва унинг турлари. Фрикцион, таркибий ва циклик ишсизлик. Инстшуционал, технологик, худудий, яширин, тургун ишсизлик. Ишсизликнинг табиий даражаси. Ишсизлик даражаси ва уни аниклаш. Ишсизликнинг икгисодий ва ижтимоий окибатлари. А.Оукен конуни. Ишсизлик ва инфляциянинг узаро богликлиги.

Узбекистонда ишчи кучи бандлигини таъминлаш ва ишсизларни ижтимоий хнмоялаш борасида давлат сиёсатининг асосий йуналишлари.

Молия тизими ва молиявий сиёсат

Молиянинг мазмуни ва ахамияти. Молиявий муносабатларнинг объектлари ва субъектлари. Молиянинг вазифалари. Молия тизими ва унинг бугинлари. Давлат бюджети ва унинг молиявий ресурсларни шакллантиришдаги ахамияти. Узбекистан Республикаси давлат бюджетининг тузилиши.

Давлат бюджетининг даромадлари ва харажатлари таркиби хамда уларнинг эгри чизиги. Бюджет такчиллиги ва давлат карзлари, уларнинг иктисодиётга таъсири. Давлат ички карзи. Давлат кредити. Давлат ташки карзи.

Бозор иктисодиёти шароитида соликдар ва унинг вазифалари. Солик солиш тамойиллари. Солик имтиёзлари.Соликдарнинг туркумланиши.Лаффер эгри чизиги. Солик юки ва унинг даражасини аниклаш. Солик юкининг таксимланиши. Молиявий сиёсат. Фискал (солик-бюджет) сиёсат.

Узбекистонда солик тизимининг соддалаштирилиши ва унификация килиниши. Соликсохасини янада эркинлаштиришнинг асосий йуналиш ва натижалари.

Пул-кредит тизими. Банклар ва уларнинг бозор иктисодиётидаги роли

Пул муомаласи. Пул тизими ва унинг таркибий кисмлари. Муомала учун зарур булган пул микдорини аниклаш ва унга таъсир этувчи омиллар. Пул

16

Page 17: 2- 201^йил “ У ” О /  Д- дата . ,У -?^?”-сх)нли …yomi.uz/wp-content/uploads/2019/01/Iqtisodiyot...билим хосил килади. Шунга кура,

муомаласи конунлари. Пулнинг айланиш тезлиги. Пул микдорини аниклашга турлича ёндашувлар. МУ=Р<3 тенгламасининг амал килиши. Пул агрегатлари. Пул бозорида талаб ва таклиф. Пул таклифи ва унинг мультипликатори.

Инфляция ва унинг келиб чикиш сабаблари. Инфляция даражаси ва суръати. Талаб ва таклиф инфляцияси. Инфляция турлари: урмалаб борувчи, жадал ва гиперинфляция. Инфляциянинг ижтимоий-иктисодий окибатлари, Давлатнинг инфляцияга карши сиёсати.

Кредитнинг мохияти, вазифалари ва турлари. Кредит муносабатларининг объектлари ва субъектлари. Кредит ресурсларининг манбалари. Кредит бериш тамойиллари. Фоиз ставкаси ва унинг даражасини аншуювчи омиллар. Кредит- пул тизимини давлат томонидан тартибга солиш.

Банкларнинг иктисодий мазмуни.Банк тизими. Марказий банк ва унинг вазифалари. Тижорат банклари ва уларнинг вазифалари. Банк операциялари ва банк фойдасининг хосил булиши. Банк тизимининг такомиллаштирилиши. 1Б - ЬМмоделида бюджет-солик ва пул кредит сиёсати.

Узбекистонда миллий валютани мустахкамлаш сиёсатининг амалга оширилиши. Сумнинг харид кувватини ошириб бориш ва баркарорлигини таъминлаш. Инфляцияга карши аник уйлзнга.н сиёсат утказиш. Пул микдорининг усишини товарлар ва хизматлар микдорининг тегишли даражада усиши билан боглаб олиб бориш. Миллий валюта алмашув курсининг баркарорлигига эришиш.

Бозор икгисодиётини тартибга солишда давлатнинг роли

Икгисодиётни тартибга солишнинг мохияти ва зарурлиги. Икгисодиётни тартибга солишнинг классик, монетаристах, кейнсча назариялари.

Икгисодиётни давлат томонидан тартибга солишнинг максади. Давлатнинг иктисодий урни ва вазифалари: бозор муносабатлари катнашчиларини хукукий химоялаш, ракобатчилик мухитини вужудга келтириш; ресурслар, махсулотлар ва даромадларни кайта таксимлаш; икгисодиётнинг ва пул муомаласининг баркарорлигини таъминлаш; ташки иктисодий фаолиятни тартибга солиш. Фан- техника тараккиёти, таркибий, ижтимоий ва минтакавий сиёсатни амалга оширишда давлатнинг урни.

Давлатнинг икгисодиётни тартибга солишдаги бевосита ва билвосита усуллари. Иктисодиётнинг давлат сектори ва унинг чегаралари. Давлат буюртмалари ва давлат харидлари. Икгисодиётни бевосита тартибга солишнинг маъмурий воситалари. Истеъмолчи ва ишлаб чикарувчи ортикчалиги. Пул- кредит сиёсати. Монетар сиёсат. Бюджет сиёсати. Давлат иктисодий дастурлари. Ташки иктисодий усуллари.

Хозирги даврдаги жахон молиявий-иктисодий инкирози давом этиб турган шароитда давлатнинг икгисодиётни тартибга солишдаги ролига карашларнинг узгариши.

17

Page 18: 2- 201^йил “ У ” О /  Д- дата . ,У -?^?”-сх)нли …yomi.uz/wp-content/uploads/2019/01/Iqtisodiyot...билим хосил килади. Шунга кура,

А холи даромадлари, уларнинг турлари ва шаклланиш манбалари. Номинал ва реал даромад. Даромадларнинг табакаланиш сабаблари ва омиллари. Турмуш даражаси ва сифати. Турмуш даражаси ва дашшокликнинг курсаткичлари. Оила бюджети: даромадлар ва харажатлар таркиби.Фаровонликнинг энг куйи чегараси. Турмуш тарзи.Яшаш минимуми. Истеъмолчи саватчаси.

Даромадлар тенгсизлиги ва унинг даражасини аниклаш. Лоренц эгри чизиги. Дицель ва Жини коэффициентлари.Кузнец гипотезаси. Бозор иктисодиёти шароитида даромадлар тенгсизлигини келтириб чикарувчи умумий омиллар.

Даромадларни давлат томонидан кайта таксимлаш гояси, максади ва дастаклари. Ижтимоий туловлар. Ижтимоий сиёсат. Узбекистан бозор иктисодиётига уташ шароитида ахолини ижтимоий хнмоялашнинг асосий йуналишлари. Даромадларнинг энг кам ва уртача даражасини мунтазам ошириб бориш. Ички истеъмол бозорини химоя килиш. Ахолининг кам таъминланган табакаларини ижтимоий химоялаш ва куллаб-кувватлаш. Ижтимоий сиёсатни амалга оширишда сифат жихатидан янги боскичга утилиши.Хозирги боскичда касаначилик сохаси бандлик ва оила бюджети даромадларини оширишнинг кушимча манбаига айланиб бораётганлиги.

Жахон хужалиги ва унинг эволюцияси

Жахон хужалигининг ташкил топиши, боскичлари ва асосий белгилари.Жахон хужалиги субъектлари. Жахон мамлакатларининг иктисодий ривожланиш курсаткичлари. Ишлаб чикаришнинг байналмилаллашуви. Халкаро мехнат таксимоти. Иктисодий узаро богликдикнинг усиши ва бевосита халкаро ишлаб чикаришнинг шаклланиши. Иктисодиётнинг байналминаллашувида ФТТ ва трансмиллий капиталнинг урни.

Глобаллашув жараёнининг мохияти ва асосий йуналишлари. Жахон хужалиги глобаплашуви жараёнларининг зиддиятли томонлари. Турли мамлакатлардаги иктисодий ривожланишнинг бир текисда бормаслиги. Бой ва кашшок мамлакатлар уртасидаги фаркнинг кучайиши. Экологик халокат тахдидларининг кучайиб бориши. Турли мамлакатларда ахоли сони узгаришининг фаркланиши.Хрзирги даврдаги жахон молиявий-иктисодий инкирозининг вужудга келишига глобаллашув жараёнларининг таъсири.

Халкаро иктисодий муносабатларнинг мазмуни ва шакллари. Капиталнинг халкаро харакати. Ишчи кучининг халкаро миграцияси. Фан-техника ютукдарининг халкаро айирбошпаниши. Жахон инфратузилмасининг ривожланиши.

Жахон хужалиги алокаларини халкаро тартибга солиш. Молия, валюта ва кредит, жахон савдоси сохаларидаги тартибга солувчи тузилмалар.

Ахоли да рома дл а рн ва давлатнинг ижтимоий снёсати

18

Page 19: 2- 201^йил “ У ” О /  Д- дата . ,У -?^?”-сх)нли …yomi.uz/wp-content/uploads/2019/01/Iqtisodiyot...билим хосил килади. Шунга кура,

Халкаро иктисодий интеграция ва Узбекистоннинг жахон хамжамиятига кириб бориши

Халкаро иктисодий интеграция жараёнлари тугрисидаги турлича назариялар ва уларнинг асосий йуналишлари. Халкаро иктисодий интеграциянинг мазмуни. Халкаро иктисодий интеграциянинг асосий шакллари. Халкаро иктисодий интеграция жараёнини такозо килувчи омиллар. Жахондаги асосий интеграцион гурухдарнинг амал килиш хусусиятлари. Очик иктисодиёт ва унинг узига хос белгилари.

Давлатлараро иктисодий интеграциянинг ривожланишидаги шарт- шароитлар. Турли минтакалардаги асосий интеграцион гурухлар. Европа Иттифоки (ЕИ), Эркин савдо тугрисида Шимолий Америка битими (НАФТА), Жануби-Шаркий Осиё мамлакатлари ассоциацияси (АСЕАН), Мустакил давлатлар хамдустлиги (МДХ).

Узбекистоннинг жахон иктисодиётига к у ш и л и ш и н и н г шарт-шароитлари. Республиканинг жахон хужалигига интеграциялашувининг глобал, трансконтинентал, минтакалараро, минтакавий даражалари. Узбекистон ташки иктисодий фаолиятининг асосий йуналишлари.

Жахон бозори. Халкаро валюта ва кредит муносабатлари

Халкаро савдо тугрисидаги турли хил назариялар. Мутлак устунлик ва киёсий устунлик назариялари. Хекшер-Олин-Самуэльсон модели. Ишлаб чикариш омиллари нисбати назарияси. Ишчи кучи малакаси модели. Мукобил харажатлар модели. Товарнинг хаётий цикли назарияси.

Халкаро савдонинг мазмуни. Экспорт ва импорт, улар уртасидаги нисбатнинг узгариши. Таккослама экспорт ихтисослашуви коэффициенти. Экспорт квотаси. Экспорт ва импорт мультипликатори. Экспорт ва импорт хажми узгаришининг ялпи миллий ишлаб чикариш хажмига таъсири. Халкаро савдонинг хусусиятлари.Протекционизм ва эркин савдо сиёсатлари. Экспортни рагбатлантириш усуллари.

Тулов баланси ва унинг таркиби. Ташки савдо баланси. Абсорбция. Капитал харакати баланси. Расмий захираларнинг асосий куринишлари. Расмий захиралар буйича операциялар. Жахон молиявий-икгисодий инкирозининг вужудга келишида ташки карз ва ташки савдо балансидаги номутаносибликлар кучайишининг таъсири.

Халкаро валюта-кредит муносабатлари. Миллий ва халкаро валюта тизими. Жахон валюта тизимининг ривожланиш боскичлари: олтин стандарт, олтин-девизли ва сузиб юрувчи валюта тизими. Валюта курси ва унга таъсир курсатувчи омиллар. Харид килиш лаёкати паритети назарияси.

Валюта-молия сохасидаги давлатлараро ташкилотлар фаолиятининг ривожланиши. Халкаро валюта фонди. Европа валюта тизими. Халкаро тикланиш ва тараккиёт банки. Халкаро молиявий корпорация. Иктисодий

19

Page 20: 2- 201^йил “ У ” О /  Д- дата . ,У -?^?”-сх)нли …yomi.uz/wp-content/uploads/2019/01/Iqtisodiyot...билим хосил килади. Шунга кура,

хамкорлик ва ривожланиш ташкилоти. Европа тикланиш ва тараккиёти банки. Осиё тараккёт банки.

Амалий машгулотларнинг тахминий руйхати

1. “Соглом бола йили” давлат дастурида иктисодиётни ривожлантиришга каратилган чора тадбирлар тугрисида.

2. Президентимиз И.А.Каримовнинг “2014 йил юкори усиш суръатлари билан ривожланиш, барча мавжуд имкониятларни сафарбар этиш, узини оклаган ислохотлар стратегиясини изчил давом эттириш йили булади” мавзусидаги маърузасида иктисодий тараккиётга эришиш ва иктисодий усишни таъминлашга каратилган фикрлари.

3. «Иктисодиёт назарияси» фанининг предмета ва билиш усуллари.4. Ишлаб чикариш жараёни ва унинг натижалари.5. Ижтимоий-иктисодий тизимлар ва мулкчилик муносабатлари.6. Товар-пул муносабатлари ривожланиши бозор иктисодиёти

шаклланиши ва амал килишининг асосидир.7. Бозор иктисодиётининг мазмуни ва амал килиши.8. Бозор иктисодиётига утиш даври ва унинг Узбекистондаги

хусусиятлари.9. Талаб ва таклиф назарияси. Бозор мувозанати.10. Ракобат ва монополия.11. Нархнинг мохияти ва шаклланиш хусусията.12. Тадбиркорлик фаолияти. Тадбиркорлик капитали ва унинг айланиши.13. Корхона (фирма) харажатлари ва фойдаси.14. Иш хаки ва мехнат муносабатлари.15. Аграр муносабатлар ва агробизнес.16. Миллий иктисодиёт ва унинг макроиктисодий улчамлари. ялпи

миллий махсулот ва унинг харакат шакллари.17. Ялпи талаб ва ялпи таклиф.18. Истеъмол, жамгарма ва инвестициялар.19. Иктисодий усиш ва миллий бойлик.20. Миллий иктисодиётнинг нисбатлари ва мувозанати.21. Иктисодиётнинг цикллилиги ва макроиктисодий бекарорлик.22. Ялпи ишчи кучи, унинг бандлиги ва ишсизлик.23. Молия тизими ва молиявий сиёсат.24. Пул-кредит тизими. Банклар ва уларнинг бозор иктисодиётадаги роли.25. Иктисодиётини тартибга солишда давлатнинг роли.26. Ахоли даромадлари ва давлатнинг ижтимоий сиёсати.27. Жахон хужалиги ва унинг эволюцияси.28. Халкаро иктисодий интеграция ва Узбекистоннинг жахон

хамжамиятига кириб бориши.29. Жахон бозори. Халкаро валюта-кредит муносабатлари.

20

Page 21: 2- 201^йил “ У ” О /  Д- дата . ,У -?^?”-сх)нли …yomi.uz/wp-content/uploads/2019/01/Iqtisodiyot...билим хосил килади. Шунга кура,

Лаборатория ишларини ташкил этиш буйича курсатмалар

Фан буйича лаборатория ишлари намунавий укув режада кузда тутилмаган.

Курс ишини ташкил этиш буйича услубий курсатмалар

Курс ишларининг намунавий мавзулари мазкур дастурда курсатилган мавзулар мазмуни асосида белгиланиб, уларни бажариш буйича услубий маслакатлар ва адабиётлар руйхатини уз ичига олган мустакил услубий Кулланма сифатида тайёрланади. Курс ишини бажаришда танланган мавзунинг долзарблиги, унда ёритиладиган масалаларнинг давр талабига мослигига эътибор каратиш, курс ишини бажариш ва расмийлаштириш буйича куйилган талабларга амал килиш, унда янги конун ва хукумат карорлари, Узбекистон Республикаси Президенти асарлари, икгисодиётда эришилаётган ютукдарни акс этгирувчи статистик ва бошка маълумотлардан кенг фойдаланиш лозим. Курс иши мавзулари сонини хар бир талаба учун 4-5 та микдорда тайёрлаш тавсия этилиб, муайян шароитларни хисобга олган холда уларнинг таркибига узгартиришлар киритилиши мумкин. Курс иши таркиби кириш, 4 ёки 5та савол, хулоса ва таклифлар хамда иловалардан иборат булиб, умумий хажми 35-40 бет булиши тавсия этилади.

Мустакил таълимни ташкил этишнинг шакли ва мазмуни

Талаба мустакил ишни тайёрлаш да муайян фаннинг хусусиятларини хисобга олган холда куйидаги шакплардан фойдаланиш тавсия этилади:

- дарслик ёки укув кулланмалар буйича фанлар боблари ва мавзуларини урганиш;

- таркатма материаллар буйича маърузалар кисмини узлаштириш;- мустакил ишлар, кейс-стадилар билан ишлаш;- махсус ёки илмий адабиётлар (монографиялар, маколалар) буйича

фанлар булимлари ёки мавзулари устида ишлаш;- мамлакат ижтимоий-иктисодий ривожланиш жарёнларини ифодаловчи

статистик маълумотларни урганиш, уларни тахдил килиш;- талабанинг укув-илмий-тадкикот ишларини бажариш билан боглик

булган фанлар булимлари ёки мавзуларни чу кур Урганиш;- фаол ва муаммоли укитиш услубиданфойдаланиладиганукув

машгулотлари;- масофавий (дистанцион) таълим.«Иктисодиёт назарияси» фанидан талабаларнинг мустакил ишларини

реферат, семинар, доклад тайёрлаш, Президент асарларини конспекглаштириш ва бошка шаклларда ташкил этилиши тавсия этилади. Мустакил иш мавзуларини белгилашда маъруза ва семинар машгулотлари мавзулари хамда курс ишларини тулдиришга харакат килиниши лозим.

21

Page 22: 2- 201^йил “ У ” О /  Д- дата . ,У -?^?”-сх)нли …yomi.uz/wp-content/uploads/2019/01/Iqtisodiyot...билим хосил килади. Шунга кура,

1. “Соглом бола йили” давлат дастурида иктисодиётни ривожлантиришга каратилган чора тадбирлар тугрисида.

2. Президентимиз И.А.Каримовнинг “2014 йил юкори усиш суръатлари билан ривожланиш, барча мавжуд имкониятларни сафарбар этиш, узини окдаган ислохотлар стратегиясини изчил давом эттириш йили булади” мавзусидаги маърузасида иктисодий тараккиётга эришиш ва иктисодий усишни таъминлашга каратилган фикрлари.

3. Иктисодиёт назариясининг фан сифатида шакпланишидаги асосий окимлар.

4. Иктисодий тизимлар ва уларнинг турли моделлари.5. Кдйматнинг мехиат назарияси ва кейинги кушилган микдор нафлилиги

назариялари.6. Талабватаклифназарияси.7. Ракобатнинг мохияти, шакллари ва усуллари.8. Тадбиркорлик капитали ва унинг харакати боскичлари.9. Иш хадини ташкил этиш шакллари ва тизимлари.Ю.Миллий махсулотнинг мазмуни, таркибий кисмлари ва харакат шакллари.11.Иктисодий усишнинг омилпари.12.Иктисодий мувозанат, уни таъминлаш шарт-шароитлари ва аниклаш

усуллари.

Дастурнинг информацион-методик таъминоти

Мазкур фанни укитиш жараёнида таълимнинг замонавий усуллари, педагогик ва ахборот-коммуникация технологиялари кулланилиши назарда тутилган. Жумладан:

- иктисодий тараккиётнинг умумий асослари, бозор иктисодиёти назарияси булимларига тегишли маъруза дарсларида замонавий компьютер технологиялари ёрдамида презентацион ва электрон-дидактик технологияларидан;

-пул муомаласи ва унинг амал килиш конуниятлари, ишсизлик ва унинг турлари, ишсизлик даражасини аниклаш, давлатнинг иктисодиётга таъсир килиш усуллари ва воситаларига оид мавзуларда утказиладиган амалий машгулотларда аклий хужум, гурухли фикрлаш педагогик технологияларидан;

- кнйматнинг мехнат назарияси ва кейинги кушилган микдор нафлилиги назариялари, талабватаклифназарияси, ракобатнинг мохияти, шакллари ва усуллари, тадбиркорлик капитали ва унинг харакати боскичлари, иш хакини ташкил этиш шакллари ва тизимлари мавзуларида утказиладиган машгулотларда кичик гурухлар мусобакалари, гурухли фикрлаш педагогик технологияларини куллаш назарда тутилади.

Тавсия этилаётган муста кил ишларнинг мавзулари

22

Page 23: 2- 201^йил “ У ” О /  Д- дата . ,У -?^?”-сх)нли …yomi.uz/wp-content/uploads/2019/01/Iqtisodiyot...билим хосил килади. Шунга кура,

Фойдаланиладиган адабиётлар руйхати

Радбарий адабиётлар:

1. 2014 йил юкори усиш суръатлари билан ривожланиш, барча мавжуд имкониятларни сафарбар этиш, узини окдаган ислохотлар стратегиясини изчил давом эттириш йили булади// Узбекистон Республикаси Президенти Ислом Каримовнинг 2013-йилда мамлакатимизни ижгимоий-икгисодий ривожлантириш якунлари хамда 2014-йилга мулжалланган иктисодий дастурнинг энг мухим устувор йуналишларига багишланган Вазирлар Махкамасининг мажлисидаги маърузаси. Халк сузи, 2014 йил 18 январь.

2. Президент Ислом Каримовнинг “Замонавий уй-жой курилиши — кишлок жойларини комплекс ривожлантириш ва киёфасини узгартириш хамда ахоли хаётининг сифатини яхшилаш омили” мавзусидаги халкаро конференциянинг очилиш маросимидаги нутки // Халк сузи, 2013 йил 17 апрел.

3. Каримов И.А. Тинчлик ва осойишталик - барча ютук ва марраларимизнинг асосидир. Халк сузи. 2013, 09 май. № 91 (5765).

4. Каримов И.А. Бош максадимиз — кенг куламли ислохотлар ва модернизация йулини катъият билан давом эттириш: 2012 йилда мамлакатни ижтимоий-иктисодий ривожлантириш якунлари хамда 2013 йил га мулжалланган иктисодий дастурнинг энг мухим устувор йуналишларига багишланган Вазирлар Махкамасининг мажлисидаги маъруза. -Тошкент: Узбекистон, 2013. - 64 бет.

5. Каримов И.А. 2012 йил Ватанимиз таракиётини янги боскичга кутариладиган йил булади. 2011 йилнинг асосий якунлари ва 2012 йилда Узбекистонни ижтимоий-иктисодий ривожлантиришнинг устувор йуналишларига багишланган Вазирлар Махкамасининг мажлисидаги маъруза. - Т.: “Узбекистон”, 2012. -36 бет.

6. Каримов И.А. «Юксак билимли ва интеллектуал ривожланган авлодни тарбиялаш - мамлакатни баркарор тараккий эттириш ва модернизация килишнинг энг мухим шарти» мавзусидаги халкаро конференциянинг очилиш маросимидаги нутк // Халк сузи, 2012 йил 18 февраль.

7. КаримовИ.А. Узбекистон мустакцлликка эришиш остонасида.-Т.: Узбекистон, 2011 .-440 б.

8. КаримовИ.А. Мамлакатимизда демократик ислохотларни янада чукурлаштириш ва фукаролик жамиятини ривожлантириш концепцияси: Узбекистон Республикаси Олий Мажлиси К,онунчилик палатаси ва Сенатининг Хушма мажлисидаги маърузаси. Т.: Узбекистон, 2010. — 566.

9. Каримов И.А. Асосий вазифамиз — Ватанимиз тараккиёти ва халкимиз фаровонлигини янада юксалтиришдир / И.А.Каримов. - Т.: Узбекистон, 2010. - 80 6.

10. Каримов И.А. Жахон молиявий-иктисодий инкирози, Узбекистон шароитида уни бартараф этишнинг йуллари ва чоралари / И.А.Каримов. - Т: Узбекистон, 2009. — 56 б.

23

Page 24: 2- 201^йил “ У ” О /  Д- дата . ,У -?^?”-сх)нли …yomi.uz/wp-content/uploads/2019/01/Iqtisodiyot...билим хосил килади. Шунга кура,

11. Каримов И.А. Юксак маънавият-енгилмас куч. Т.: Маънавият, 2008,- 176-6.

Асосий адабиётлар

1.Шодмонов Ш.Ш., Гофуров У.В. Иктисодиёт назарияси. Дарслик.- Т.: IQTISOD-MOLIYА, 2010. - 728 бет.

2. Улмасов А., Вахобов A.B. Иктисодиёт назарияси. Дарслик. - Т.: «Шарк», 2006. — 480 бет.

3. И.К.Станковская, И.А.Стрелец. Экономическая теория. Учебник. 3-е изд., испр. - М.: «Эксмо», 2009. - 448 стр.

4. Самуэлсон Пол Э., Нордхаус Вильям Д. Экономика.Учебник. 18-е изд.: Пер с англ. - М.: ООО «И.Д.Вильямс», 2009. - 1360 стр.

5. Макконнел K.P., Брю C.J1. Экономикс: принципы, проблемы и политика. Учебник. 17-изд. - М.: ИНФРА-М, 2009. - 916 стр.

Кушимча адабиётлар

1. Шодмонов LU., Гафуров У. Иктисодиёт назарияси. Маърузалар матни. - Т.:ТДИУ, 2008. -3 2 0 бет

2. С.С.Носова, В.И.Новичкова. Экономическаятеория для бакалавров.Учебное пособие. - М.: КНО РУС, 2009. - 368 стр.

3. Худокормов А.Г. Экономическаятеория: Новейшие течения Запада.- М.: ИНФРА-М, 2009. - 416стр.

4. ВАвтономова, О.Ананьина, Н.Макашевой. История экономических учений. Учебное пособие.Под.ред. - М.: ИНФРА-М, 2009. - 784 стр.

5. Шодмонов Ш.Ш., Баубекова Г.Д. Педагогическое мастерство и инновации в преподавании экономической теории. - Т.: Янги аср авлоди. 2004.- 164 стр.

6. Egamberdiyev F.T., Topildiyev S.R., hamroqulov J.X. Iqtisodiyot nazariyasi. O’quv qo’llanma. ,-T .: IQTISOD-MOLIYA, 2014, -224 b.

Интернет сайтлари

1. www.stat.uz.2. www.eov.uz.3. www.norma.uz.4. www.minfin.uz.5. www.wto.uz.6. www.imf.uz.7. www.economv.uz.

24