28

2_Πορτρέτα Ποιητών(Μαγιακοφσκι)

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 2_Πορτρέτα Ποιητών(Μαγιακοφσκι)

VL. MAYAKOVSKY 1ο

Γυμνάσιο Ευκαρπίας 2009-2010

Page 2: 2_Πορτρέτα Ποιητών(Μαγιακοφσκι)

ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥ

Είναι απροχώρητη αυτή η ανωνυμία των τάξεων. Ζουν με το πρόσχημα μιας τσαλακωμένης αναμονής, μ’ αυτό το δήθεν των πινάκων εργασιών με το ημιτελές άδειο, μ’ αυτό το διαρκές ξεβαφτικό Γ1, Β3, Α5, που απαριθμεί αμήχανα αριθμούς. Είτε μπαίνουμε εδώ, είτε μπαίνουμε εκεί, φοράμε τα ίδια γυαλιά ενός ψυχραμένου ίδιου.

Ποιος όμως τελικά δίνει το όνομα και τη φωνή (δηλ. το περιεχόμενο) στα πρόσωπα, στα πράγματα, στο χρόνο και στον τόπο;

Μ’ αυτά και μ’ αυτά είπαμε να ανταγωνιστούμε τη «φαρμακόγλωσσα ενοχή μας». Μπορούμε να δώσουμε φωνή στην αφωνία; Μπορούμε να κάνουμε τις τάξεις ενός σχολείου να μιλούν; Και ίσως όχι απλά να μιλούν, αλλά να απευθύνονται;

Έτσι φτιάχτηκε η «ομάδα των ποιητών» για να φτιάξει την «τάξη των ποιητών»… Ναι, τόσο το βάθος του Καβάφη… αυτό το πάθος του Νερούντα… αυτό το φως του Ελύτη… λέξεις και εικόνες και σκέψεις της ποιητικής γραφής, έφευγαν από τα απομακρυσμένα ράφια της βιβλιοθήκης ή του διαδικτύου και κάθε Πέμπτη γίνονταν ο δρόμος της δικής μας φυγής και συγκίνησης.

Το αποτέλεσμα αυτής της διαδρομής θα είναι μια τάξη γεμάτη πορτρέτα και λόγια ποιητών. Αυτά θα φαίνονται. Θα είναι όμως γεμάτη και από τους δικούς μας κραδασμούς, που δε θα φαίνονται… αλλά θα πολλαπλασιάζουν την αντήχηση!

(Ι.Π.)

ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΠΟΥ ΣΥΝΕΡΓΑΣΤΗΚΑΝ:

«Ομάδα των ποιητών»… τι είναι αυτό; σκέφτομαι. Ας μπω κι αν δε μου αρέσει φεύγω, είπα. Τελικά πέρασα τέλεια… Και όταν διαβάζαμε τα ποιήματα όπως π.χ. του Καβάφη, μελαγχολούσαμε, δακρύζαμε και βλέπαμε τα κοινά σημεία ανάμεσα σε εμάς και τα ποιήματα… μέσα στον κόσμο των ονείρων, η πραγματικότητα.

Πελαγία Μαυρίδου

Μαζί με τον Καββαδία και τον Ελύτη μάθαμε κι εμείς να εκφραζόμαστε και να γινόμαστε ομάδα. Από τότε που άρχισα να ασχολούμαι με την ποίηση… μπορώ και ονειρεύομαι… μπορώ και επικοινωνώ καλύτερα.

Σωτηρία Μάρτζιου

Το καλύτερο που μπορώ να σκεφτώ από αυτό που περάσαμε δουλεύοντας στην «ομάδα των ποιητών» είναι ότι συνυπήρχε μάθημα και τρέλα μαζί. Ούτε που θα το πίστευα αν μου το έλεγαν πριν από δύο χρόνια… ότι θα κάθομαι με τόση κούραση μετά το εφτάωρο να διαβάζω ποίηση.

Θα μου μείνει χαραγμένη στο μυαλό εκείνη η μέρα που μια ομάδα φίλων (μαθητών-καθηγητών) με γέλιο και χαρά ζωγραφίζαμε σχεδιάζαμε και κρεμούσαμε παπύρους με στίχους του Π. Νερούντα, για την παγκόσμια μέρα της ποίησης.

Χριστίνα Μουφτόγλου

Διασκέδασα πολύ στην ομάδα της ποίησης, αλλά ιδιαίτερα τρελάθηκα με τα ερωτικά ποιήματα του Π. Νερούντα. Δεν πίστευα ποτέ ότι αυτά που γίνονται στη ζωή μπορεί ένας άνθρωπος να τα μεταφέρει στο χαρτί και να με αγγίξει μέχρι την υπερβολή.

Γεωργία Κολσούζογλου

2

Page 3: 2_Πορτρέτα Ποιητών(Μαγιακοφσκι)

Θα θυμάμαι για πάντα την παγκόσμια μέρα της ποίησης που στολίζαμε το σχολείο με ποιήματα του Π. Νερούντα… και τη Γεωργία που διάβαζε τους στίχους του και έκλαιγε!

Δήμητρα Κουμάνη

Διαλέξαμε εμείς τους στίχους που μας άρεσαν από τον Π. Νερούντα. Είχαμε αγωνία, άγχος τρέχαμε πάνω κάτω να τελειώσουμε στην ώρα μας. Ήταν τέλεια!

Γιώτα Μερτζιώτη

Είδα να υπάρχουν κι άλλοι κόσμοι. Μπήκα μέσα σ’ αυτούς και εντυπωσιάστη-κα

Αγγελική Μοσχούτη

Μέσα στην ομάδα γνώρισα τα άλλα παιδιά απ’ την πλευρά της ποίησης.Ιέρα Μιλόση

Καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της δραστηριότητας-επεξεργασίας ποιημάτων το βασικό συναίσθημα ήταν αυτό το πάθος που δεν έσβηνε με τίποτα. Ειδικά όταν ετοιμάζαμε την παγκόσμια μέρα της ποίησης ένιωσα υπέροχα, η αγωνία να προλάβουμε να τα έχουμε όλα έτοιμα, μαζί με την κίνηση και την ομαδική δουλειά με τρέλαινε, με έκανε να ξεχνάω το άγχος και το όριο του χρόνου και παθιαζόμουν, προσπαθούσα να βάλω τα δυνατά μου για να υπάρξει ένα όμορφο αποτέλεσμα.

Ειρήνη Μοσχούλα

Στην τελευταία της συνάντηση η ομάδα έγραψε το δικό της ποίημα με την τεχνική της ιδεοθύελλας:

Η ΠΟΙΗΣΗ

Από όνειρα, από ζωή, από έρωτα, από λέξεις…Ποιος;Η ποίηση!Εμπειρία να ζούμεΌ,τι νομίζουμε,Ό,τι πιστεύουμε,Ό,τι αγαπάμε,Ό,τι επιθυμούμε.Εμείς, εσείς, αυτοί…Να κλείσουμε το τίποτεΝ’ ανοίξουμε το άλλο,Το επόμενο,Το μεθεπόμενο,Την καρδιά μας τη χαρά ή τη λύπη μαςΣτον αέρα,Στο φως!Η ποίηση!

3

Page 4: 2_Πορτρέτα Ποιητών(Μαγιακοφσκι)

Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι

4

Page 5: 2_Πορτρέτα Ποιητών(Μαγιακοφσκι)

ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ρώσος ποιητής, με πληθωρική παρουσία τα πρώτα χρόνια της Οκτωβριανής Επανάστασης. Υπήρξε ο κορυφαίος εκπρόσωπος του ρωσικού φουτουρισμού.

Γεννήθηκε στη Βαγδάτη της Γεωργίας στις 7 Ιουλίου 1893. Ο πατέρας του ήταν ευγενούς καταγωγής (Ρώσος με κοζάκικες ρίζες), δασοφύλακας το επάγγελμα. Η μητέρα του ήταν ουκρανικής καταγωγής.

Από τα 14 χρόνια του ασπάσθηκε τις ιδέες του σοσιαλισμού και συμμετείχε ενεργά σε αντιτσαρικές διαδηλώσεις στη γενέτειρά του. Μετά τον ξαφνικό θάνατο του πατέρα του, ο νεαρός Βλαντιμίρ, η μητέρα του και οι δύο αδελφές του, Όλγα και Λουντμίλα, μετακόμισαν στη Μόσχα.

Το 1908 ο Μαγιακόφσκι έγινε μέλος του Ρωσικού Σοσιαλδημοκρατικού Εργατικού Κόμματος και φυλακίστηκε επανειλημμένα για την ανατρεπτική δράση του. Στο κελί της απομόνωσης άρχισε να γράφει τα πρώτα του ποιήματα. Μετά την αποφυλάκισή του φοίτησε στη Σχολή Καλών Τεχνών της Μόσχας και προσχώρησε στο κίνημα των ρώσων φουτουριστών, όπου γρήγορα διακρίθηκε κι έγινε ο κύριος εκπρόσωπός τους.

Το 1912, ο κύκλος των ρώσων φουτουριστών εξέδωσε μανιφέστο με τίτλο «Χαστούκι στο γούστο του κοινού». Το κίνημα του φουτουρισμού ανήγαγε σε φετίχ του το μέλλον και ύμνησε την τεχνολογική εξέλιξη. «Ένα βρυχώμενο αυτοκίνητο αγώνων είναι πιο όμορφο από τη Νίκη της Σαμοθράκης» υποστήριζε ο «γκουρού» του φουτουρισμού, ιταλός Τομάσο Μαρινέτι. Στο ίδιο μήκος κύματος και οι ρώσοι συνοδοιπόροι του: «Το παρελθόν είναι στενάχωρο. Η Ακαδημία, ο Πούσκιν, ο Ντοστογιέφσκι, ο Τολστόι, είναι πιο ακατανόητοι κι από ιερογλυφικά» γραφόταν στο Μανιφέστο. Οι φουτουριστές συνήθιζαν να διαβάζουν ποιήματά τους καταμεσής του δρόμου, έριχναν τσάι στο ακροατήριό τους και γενικά έκαναν το παν για να ενοχλούν τον καθωσπρεπισμό των αστών.

Το 1915 δημοσιεύει το πρώτο μεγάλο του ποίημα με τίτλο: «Σύννεφο με παντελόνια», από το οποίο πήρε και το όνομά του το γνωστό ελληνικό μουσικό σχήμα «Σύννεφα με παντελόνια». Το καλοκαίρι του ιδίου χρόνου γνωρίζει και ερωτεύεται τη Λιλλή Μπρικ, γυναίκα του εκδότη του, Όσιπ Μπρικ. Της αφιερώνει το επόμενο σπουδαίο ποίημά του «Σπονδυλωτό Φλάουτο» (1916). Και τα δύο αυτά έργα του καταγράφουν έναν έρωτα χωρίς ανταπόκριση κι εκφράζουν τη διάσταση του ποιητή με τον κόσμο που ζούσε.

Με την έκρηξη της Οκτωβριανής Επανάστασης, ο Μαγιακόφσκι υπηρέτησε πολυποίκιλα με την πέννα του το νέο καθεστώς. Έγραφε στρατευμένα ποιήματα («Ωδή στην Επανάσταση», «Αριστερή Πορεία»), άρθρα, βιβλία για μικρά παιδιά και ζωγράφιζε αφίσες και σκίτσα, τα οποία συνόδευε με στίχους και συνθήματα, ενώ παράλληλα περιόδευε τη χώρα, κάνοντας διαλέξεις και απαγγελίες. Το 1924 έγραψε μία ελεγεία από 3.000 στίχους για τον θάνατο του Λένιν.

Μετά το 1925 ταξίδεψε στην Ευρώπη, τις ΗΠΑ, την Κούβα, το Μεξικό, εκμεταλλευόμενος τις διασυνδέσεις της ερωμένης του στη διαβόητη μυστική υπηρεσία «Τσε-Κα». Τις εντυπώσεις από το ταξίδι του στο Νέο Κόσμο τις αποτύπωσε στο βιβλίο του «Πώς ανακάλυψα την Αμερική».

Σε μια διάλεξή του στις ΗΠΑ γνωρίζεται με την Έλι Τζόουνς. Καρπός του κεραυνοβόλου και σύντομου έρωτά τους είναι μια κόρη, για την ύπαρξη της οποίας

5

ΒΛΑΝΤΙΜΙΡ ΜΑΓΙΑΚΟΦΣΚΙ

Page 6: 2_Πορτρέτα Ποιητών(Μαγιακοφσκι)

έμαθε το 1929, όταν συναντήθηκε κρυφά με την Τζόουνς στη Γαλλία. Εκείνη την εποχή ο Μαγιακόφσκι ζούσε ένα παθιασμένο έρωτα με την Τατιάνα Γιακόβλεβα, μία συμπατριώτισσά του εμιγκρέ, που ζούσε στο Παρίσι. Επιθυμούσε να την παντρευτεί, αλλά αυτή αρνιόταν πεισματικά.

Στα τρία τελευταία χρόνια της ζωής του εξέδωσε δύο θεατρικά έργα («Κοριός» και «Λουτρό»), με κριτική διάθεση απέναντι στη σοβιετική γραφειοκρατία. Η αποτυχία της παράστασης του «Λουτρού» στο Λένινγκραντ το 1930, οι ερωτικές του απογοητεύσεις, οι διαδοχικές παρεξηγήσεις και συγκρούσεις με τον Ρωσικό Σύνδεσμο Προλεταρίων Συγγραφέων, οδήγησαν τον Μαγιακόφσκι στην απελπισία. Απογοητευμένος και από τη σοβιετική πραγματικότητα, μετά την άρνηση των αρχών να του δώσουν άδεια να ταξιδέψει στο εξωτερικό, έβαλε τέλος στη ζωή του στις 14 Απριλίου του 1930.

Το σημείωμα που βρέθηκε στον τόπο της αυτοκτονίας του έγραφε: «Σε όλους. Μην κατηγορήσετε κανέναν για το θάνατο μου και παρακαλώ να λείψουν τα κουτσομπολιά. Ο Μακαρίτης τα απεχθανόταν φοβερά. Μαμά, αδελφές, και σύντροφοι, σχωρέστε με – αυτός δεν είναι τρόπος (δεν τον συμβουλεύω σε κανένα), μα εγώ δεν έχω διέξοδο. Λιλλή αγάπα με. Συντρόφισσα κυβέρνηση, η οικογένειά μου είναι η Λιλλή Μπρικ, η μαμά, οι αδελφές και η Βερόνικα Βιτόλνταβνα Πολόνσκαγια. Αν τους εξασφαλίσεις μια ανεκτή ζωή, σ' ευχαριστώ. Τα αρχινισμένα ποιήματα δώστε τα στους Μπρικ, αυτοί θα τα καθαρογράψουν. Όπως λένε "Το επεισόδιο έληξε". Η βάρκα του έρωτα συντρίφτηκε πάνω στην καθημερινότητα. Έχω ξοφλήσει τους λογαριασμούς μου με τη ζωή. Προς τι, λοιπόν, η απαρίθμηση των αμοιβαίων πόνων, των συμφορών και των προσβολών;Να 'στε ευτυχισμένοι.»

Μετά την αυτοκτονία του, ο σοβιετικός τύπος επιτέθηκε στον ποιητή, χαρακτηρίζοντάς τον «φορμαλιστή» και «συνοδοιπόρο» και όχι «Καλλιτέχνη του Λαού», όπως συνηθιζόταν για τους στρατευμένους καλλιτέχνες. Η Λιλλή Μπρικ έγραψε, το 1935, ένα γράμμα στο Στάλιν και του ζητούσε την αποκατάσταση του ονόματος του Μαγιακόφσκι. Ο Στάλιν έγραψε ένα σχόλιο πάνω στο γράμμα της Μπρικ:"Σύντροφε Nikolai Yezhov, παρακαλώ να αναλάβεις να ενεργήσεις τα σχετικά με την επιστολή της Μπρικ. Ο Μαγιακόφσκι παραμένει ο καλύτερος και ο πιο ταλαντούχος ποιητής της Σοβιετικής περιόδου. Η αδιαφορία για την καλλιτεχνική του κληρονομιά είναι έγκλημα. Τα παράπονα της Μπρικ είναι, κατά την γνώμη μου, δικαιολογημένα..."

Αυτός ήταν και ο «δεύτερος θάνατος του Μαγιακόφσκι», σύμφωνα με τον φίλο του συγγραφέα Μπόρις Πάστερνακ («Δρ Ζιβάγκο»), αφού μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης (1991) χαρακτηρίστηκε «ένας από τους εκπροσώπους του ολοκληρωτισμού», ενώ μια μερίδα της κριτικής θεωρεί σήμερα το έργο του ξεπερασμένο. Ο Μαγιακόφσκι, με τον λυρισμό και τις τεχνικές καινοτομίες, βρήκε αξιόλογους συνεχιστές στην πατρίδα του (Οστρόφσκι, Έρενμπουργκ, Γεφτουσένκο) και στο εξωτερικό (Ελιάρ, Αραγκόν, Νερούντα, Ρίτσος, Πατρίκιος).

Μετά το θάνατο του Στάλιν κυκλοφόρησαν φήμες ότι ο Μαγιακόφσκι δεν αυτοκτόνησε, αλλά δολοφονήθηκε κατ' εντολή του. Τη δεκαετία του '90, όταν άνοιξαν τα αρχεία της KGB, δεν βρέθηκε κάτι σχετικό κι έτσι οι φήμες παρέμειναν αναπόδεικτες.

6

Page 7: 2_Πορτρέτα Ποιητών(Μαγιακοφσκι)

ΕΠΟΧΗ – ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΟΥ

Ο καλλιτεχνικός του κόσμος αποτελεί ένα σύνθετο δράμα, το οποίο περιλαμβάνει διάφορα είδη δραματουργικής έκφρασης: τραγωδίες, μυστήρια, επικά και ηρωικά δράματα, κωμωδίες, κινηματογράφο, κ.λπ. «"Κάτω ο έρωτάς σας", "Κάτω η τέχνη σας", "Κάτω το σύστημά σας", "Κάτω η θρησκεία σας" - να οι τέσσερις κραυγές του Μαγιακόφσκι. Στον έρωτα, την τέχνη, τη θρησκεία και το κοινωνικό σύστημα του παλιού κόσμου αντιπαραθέτει τον δικό του έρωτα, τη δική του τέχνη, τη δική του αντίληψη για τον τρόπο κοινωνικής οργάνωσης του μέλλοντος, τη δική του πίστη στο ιδανικό του νέου, όμορφου απ' όλες τις απόψεις, ανθρώπου». Πολύ γρήγορα το πάθος του αρχίζει και γίνεται ειρωνεία για όσα στρεβλά αναφύονται γύρω του. «Στο ποίημα "Καλώς!" και στα σατιρικά "Κοριός" και "Μπάνιο" ο Μαγιακόφσκι απεικονίζει πώς μέσα από την επαναστατική πάλη γεννιέται η Σοβιετική Ρωσία, δοξάζει "την πατρίδα" και προσεκτικά παρατηρεί τα βλαστάρια της νέας ζωής, θέλοντας ως ποιητής ρομαντικός και φουτουριστής συνάμα να βοηθήσει τη γρήγορη ανάπτυξή τους. Την ίδια στιγμή όμως εντοπίζει τα μοιραία μικρόβια της σοβιετικής κοινωνίας που την απειλούν με θανατηφόρες ασθένειες». Στο ποίημα «Είμαι όλος φωνή» αποκαλεί «πετρωμένα σκατά» το παρόν.

Ο Μπορίς Παστερνάκ έγραψε: «Πολύ μου άρεσε ο πρώιμος λυρισμός του Μαγιακόφσκι. Στο πλαίσιο της τότε γελοιότητας, η σοβαρότητά του, δύσκολη, τρομερή και παραπονιάρικη, ήταν τόσο ασυνήθιστη. Ήταν ποίηση που λαξεύτηκε με μεγάλη τέχνη, περήφανη, δαιμονική και ταυτόχρονα καταδικασμένη, αφανισμένη, σχεδόν καλούσε σε βοήθεια».

ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ

1912: «Χαστούκι στο γούστο του κοινού» (θεωρητικό κείμενο, μανιφέστο του κυβοφουτουρισμού).1913: «Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι. Μια τραγωδία» (θεατρικό).1915: «Ο αδέσποτος σκύλος», «Σύννεφο με παντελόνια» (ποιήματα).1917 - 1918: «Μυστήριο Μπούφο» (θεατρικό στην τελική του μορφή, παίζεται το 1920, στο δεύτερο συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς).1918: «Ωδή στην Επανάσταση» (ποίημα), «Σταρίσια λέξη» (συλλογή).1919: «Αριστερό Εμβατήριο» (ποίημα).1921: «150.000.000» (ποίημα, δημοσιεύτηκε ανώνυμα).1922: «Παρασυνεδριαζόμενοι» (σατιρικό ποίημα).1923: «Αγαπώ», «Γι' αυτό» (ποιήματα).1924: «Βλαντίμιρ Ιλιτς Λένιν (ποίημα).1924 - 1925: ποιήματα και σκίτσα εμπνευσμένα από τις περιοδείες του στη Δυτική Ευρώπη, στις ΗΠΑ, στο Μεξικό και την Κούβα.1926: «Πώς γίνεται η ποίηση» (πεζογράφημα).1927: «Καλά» (συνθετικό ποίημα). Σειρά σεναρίων για τον κινηματογράφο.1928: «Ο κοριός» (θεατρικό).1929: «Το χαμάμ» (θεατρικό).

Στα ελληνικά κυκλοφορούν:«Μαγιακόφσκι: Τα εύκολα και τα δύσκολα» (εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα), ποιήματά του μεταφρασμένα εξαιρετικά από τον Μήτσο Αλεξανδρόπουλο. Β.Ι. Λένιν (εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή) Ερωτική Αλληλογραφία με τη Λίλι Μπρικ (εκδόσεις Άγκυρα) 

7

Page 8: 2_Πορτρέτα Ποιητών(Μαγιακοφσκι)

Θεατρικά (εκδόσεις Γκοβόστης) «Ποιήματα» σε μετάφραση Γιάννη Ρίτσου (εκδόσεις Κέδρος) «Πώς ανακάλυψα την Αμερική» (εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή) «Σύννεφο με παντελόνια» (εκδόσεις Τραμάκια) «Φλέγομαι», μυθιστορηματική βιογραφία του Μαγιακόφσκι από τον Τούρμπγιερν Σέβε. (εκδόσεις Scripta) «Σύννεφο με παντελόνια» (εκδόσεις Αρμός).

8

Page 9: 2_Πορτρέτα Ποιητών(Μαγιακοφσκι)

Αντιπροσωπευτικάποιήματα

Το πρώτο από τα ποιήματαεπιλέχθηκε από τους μαθητές

ως το ωραιότερο

9

Page 10: 2_Πορτρέτα Ποιητών(Μαγιακοφσκι)

10

Page 11: 2_Πορτρέτα Ποιητών(Μαγιακοφσκι)

ΣΥΝΝΕΦΟ ΜΕ ΠΑΝΤΕΛΟΝΙΑ

Μαρία, Μαρία, ΜαρίαΆσε με να μπω Μαρία,

Δε μπορώ έξω στους δρόμους.Μαρία το βλέπεις –

που ανάμεσα στα δόντια μου κρατάω– πάλι –

το μπαγιάτικο ψωμάκιαπ’ το χθεσινό σου χάδι.

Μαρία. Άνοιξε. Πονάω.

Βλέπεις –μες στα μάτια μου μπήχτηκαν

οι καρφίτσες των γυναικείων καπέλων.

Μαρία,Φοβάμαι μην ξεχάσω τα’ όνομα σου,όπως φοβάται μην ξεχάσει ο ποιητής

μια λέξη που γεννήθηκεστις ωδίνες της νύχτας

μια λέξη μεγάλη σαν το Θεό.

Δε θέλεις Μαρία; Δε θέλεις;

Λοιπόν θα ξαναπάρω πάλισκυφτός και σκοτεινός την καρδιά μου

ποτισμένη με δάκρυγια να την κουβαλήσω

σαν το σκυλί που κουβαλάειστην τρύπα του

το  πόδι  του που  του ‘κοψε το τραίνο . . .

11

Page 12: 2_Πορτρέτα Ποιητών(Μαγιακοφσκι)

ΣΥΓΝΕΦΟ ΜΕ  ΠΑΝΤΕΛΟΝΙΑ

ΤΕΤΡΑΠΤΥΧΟ        ( Α π ο σ π ά σ μ α τ α )

                                  Σ' εσένα Λιλή  

Πρόλογος

Τη  σκέψη σας  που  νείρεται πάνω  στο πλαδαρό  μυαλό  σαςσάμπως  ξυγκόθρεφτος  λακέςσ' ένα  ντιβάνι λιγδιασμένο,εγώ  θα την  τσιγκλάωεπάνω  στο ματόβρεχτο  κομμάτι  της καρδιάς  μουφαρμακερός  κι αγροίκος  πάνταως  να χορτάσω  χλευασμό.

Εγώ  δεν έχω  ουδέ  μιαν άσπρη  τρίχα  στην ψυχή  μουκι  ουδέ σταγόνα  γεροντίστικης  ευγένειας.Με  την τραχιά  κραυγή  μου κεραυνώνοντας  τον  κόσμο,ωραίος  τραβάω, τραβάω,εικοσιδυό  χρονώ λεβέντης.

Εσείς  οι αβροί !..Επάνω  στα βιολιά  ξαπλώνετε  τον έρωτα.Επάνω  στα ταμπούρλα  ο  άξεστος τον  έρωτα  ξαπλώνει.

Ομως εσείς,θα  το μπορούσατε  ποτέ  καθώς εγώ,τον  εαυτό σας  να  γυρίσετε  τα  μέσα του  όξω, έτσι  που να  γενείτε  ολάκεροι ένα  στόμα ;

Ελάτε  να σας  δασκαλέψω,εσάς  τη μπατιστένια  απ' το  σαλόνι,εσάς  την άψογον  υπάλληλο  της κοινωνίας  των  αγγέλωνκ' εσάς  που ξεφυλλίζετε  ήρεμα - ήρεμα  τα χείλη  σας σα  μια μαγείρισσα  που  ξεφυλλίζει τις  σελίδες  του οδηγού μαγειρικής. 

Θέλετε-θάμαι  ακέριος όλο  κρέας,  λυσσασμένος,-κι  αλλάζοντας απόχρωση  σαν  ουρανός-θέλετε-θάμαι  η άχραντη  ευγένεια-όχι  άντρας πια,  μα  σύγνεφο με  παντελόνια

12

Page 13: 2_Πορτρέτα Ποιητών(Μαγιακοφσκι)

        Ι

Νομίζετε  ίσως πως  παραμιλάει  ο πυρετός;Εγινε.Εγινε  στην Οντέσσα."Θάρθω  στις τέσσερις",  είπε  η Μαρία.ΟχτώΕννέαΔέκα

Να  και το  βράδυέφυγε  απ' το παράθυρομες  στ' ανατρίχιασμα  της  νύχταςκατσουφιασμένο

δεκεμβριανό.Πίσω  απ' την ξαχαρβαλωμένη  πλάτη            χλιμιντράν χαχανίζουν  τα  πολύφωτα. .  . .  .  .  .  . .  .  .  .  . .  .  .  .  . .  .  .  .Και  να τεράστιος  καμπουριάζω  στο παράθυρολυώνοντας  με το  κούτελο  το τζάμι..  . .  .  .  .  . .  .  .  .  . .  .  .  .  . .  .  .  .Ακόμα,  ακόμα,με  το πρόσωπο  ζουληγμένοπάνω  στο βλογιοκομμένο  πρόσωπο  της βροχής,περιμένωπιτσιλισμένος  απ' τον κεραυνότων  παυλασμών της  πολιτείας.

Το  μεσονύχτι σειώντας  το γυμνό  μαχαίρι  του,έφτασε,τον  έσφαξε.Πετάχτε  τον.

Επεσε  κ' η δωδέκατη  ώρασάμπως  κεφάλι εκτελεσμένου  απ' το  ικρίωμα.

13

Page 14: 2_Πορτρέτα Ποιητών(Μαγιακοφσκι)

Χίλιες  φορές θα  στροβιλίσει  ο ήλιοςσε  χορό της  γης,όπως  η Ηρωδιάδατην  κεφαλή του  Βαπτιστή.Κι  όταν τα  χρόνια  μουτα  χορέψει ως  το  τέλος,μ' εκατομμύρια  στάλες αίμαθάχουν  στρωθεί τα  χνάρια  μου στο  δρόμοως  το κατώφλι  του  Πατέρα.

Παραμερίστε.Δε  θα μου  φράξετε  το δρόμο.    Κοιτάχτε -αποκεφάλισαν  ξανά τ' αστέρια -ματωμένος  ουρανός σα  σφαγείο.Εϊ,  εσύ ! Ουρανέ !Βγάλ' το  καπέλο σου.Εγώ  περνάω.        Ησυχία !  Κοιμάται  η οικουμένηακουμπώντας  το τεράστιο  αυτί  τηςπάνω  στο χέρι  της  το ολόστικτοαπ' τα  τσιμπούρια των  άστρων.

14

Page 15: 2_Πορτρέτα Ποιητών(Μαγιακοφσκι)

ΞΕΛΑΣΠΩΣΤΕ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ

Το μέλλον δε θα ‘ρθει από μονάχο του, έτσι νέτο-σκέτο,αν δεν πάρουμε μέτρα κι εμείς.Από τα βράγχια, κομσομόλε, άρπαξέ το !Απ' την ουρά του, πιονιέροι, εσείς.Η κομμούνα δεν είναι μια βασιλοπούλα του παραμυθιού, που λες, για να την ονειρεύεσαι τις νυχτιές.Μέτρησε, καλοσκέψου, σημάδεψε - και τράβα, βήματα τα βήματα, έστω και πάνω σε μικροζητήματα.Δεν είναι μόνον ο κομμουνισμός στη γη, στα κάθιδρα εργοστάσια εκείνα.Είναι και μες στο σπίτι, στο τραπεζάκι μπρός, στις σχέσεις, στη φαμίλια, στην καθημερινή ρουτίνα.Εκείνος κει, που ολημερίς τριζοβολάει βλαστήμιες σαν κάρο κακογρασωμένο, εκείνος που, σαν ολολύζει η μπαλαλάικα χλομιάζει ευθύς, αυτός το μπόι του μέλλοντος δεν το ‘χει φτασμένο.Πόλεμος δεν είναι μόνο, όπως θαρρείς εσύ, να λες ναι ναι, στα μέτωπα με βολές πολυβόλου. Της φαμίλιας, του σπιτικού, η επίθεση, για μας μικρότερη απειλή δεν είναι διόλου.Εκείνος που υποτάχτηκε στην πίεση της φαμίλιας, κοιμάται μες στη μακαριότητα

15

Page 16: 2_Πορτρέτα Ποιητών(Μαγιακοφσκι)

ρόδων φτιαγμένων με χαρτί, - αυτός δεν έφτασε το μπόι της προσήλιας, της δυνατής ζωής εκείνης που θα ‘ρθει.Σαν τη φλοκάτα και το χρόνο επίσης, ο σκόρος την καθημερνότητας τον κατατρώει στιγμή-στιγμή.Το μεινεσμένο ρούχο των ημερών μας για ν' αερίσεις ε, κομσομόλε, τίναξέ το εσύ.

16

Page 17: 2_Πορτρέτα Ποιητών(Μαγιακοφσκι)

17

Page 18: 2_Πορτρέτα Ποιητών(Μαγιακοφσκι)

Κατά τη σχολική χρονιά 2009-10 προσπαθήσαμε να προσεγγίσουμε τους ακόλουθους ποιητές: Ν. Χικμέτ, Σ. Πλαθ, Αν. Αχμάτοβα, Βλ. Μαγιακόφσκι.

Πηγές πληροφοριών είναι οι ιστορίες της Νεοελληνικής λογοτεχνίας, μελέτες ή αφιερώματα στους συγκεκριμένους ποιητές, εισαγωγές σχολικών εγχειριδίων, σχόλια μεταφραστών και ιστοσελίδες του διαδικτύου.

Στην ομάδα συνεργάστηκαν οι μαθητές:

Γεωργία Κολσούζογλου,Δήμητρα Κουμάνη,Σωτηρία Μάρτζιου,Πελαγία Μαυρίδου,Γιώτα Μερτζιώτη,Γέρα Μιλόση,Ειρήνη Μοσχούλα,Αγγελική Μοσχούτη,Χριστίνα Μουφτόγλου

Δημιουργία Εντύπου:

Ειρήνη Μοσχούλα

Βιβλιοδεσία:

Γεώργιος Λαδόπουλος

Επεξεργασία των εικόνων-πορτρέτων:

Νίκος Σαμαρίνας (Διευθυντής)

Εκτύπωση:

Χριστίνα Καραμούλα

Βάψιμο αίθουσας:

Παντελής Μοσχούτης

Την ευθύνη είχε η καθηγήτρια:Ιόλη Πολυδωρίδου

1ο Γυμνάσιο Ευκαρπίας

Παλαιών Πατρών Γερμανού 1 τ.κ. 56429

Τηλ. 2310-681695

[email protected]

Διευθυντής : Νικόλαος Σαμαρίνας

18