Elbląg dawniej …

… i po wyborach samorządowych

A my

budujemy

nowe

społeczeństwo

i nową Polskę!

- Musimy odbudować to miasto…

Elbląg po II wojnie światowej Wybory samorządowe

Krótka informacja o Elblągu

                               

      

Herb Elbląga Flaga Elbląga

Województwo warmińsko-mazurskie

Powiat miasto na prawach powiatu

Gmina Elbląg

Założono 1237

Prawa miejskie 10 kwietnia 1246

Prezydent miasta Henryk Słonina

Powierzchnia 79,82 km²

Ludność (2009)• liczba• gęstość

126 4321584 os./km²

Władze samorządowe miasta Elbląga

Henryk Słonina

PREZYDENT MIASTA ELBLĄGA

Witold Wróblewski

WICEPREZYDENT ELBLĄGA

Artur Zieliński

WICEPREZYDENT ELBLĄGA

Jarosław Lango

SEKRETARZ MIASTA ELBLĄGA

Zbigniew Pater

SKARBNIK MIASTA ELBLĄGA

Dawniej – po II wojnie światowej

Mieszkaniec Elbląga Jan Węgrzyn

„Stare Miasto było bardzo zniszczone, jeszcze były gruzy. Kościół zgruzowany [katedra św. Mikołaja]. Dużo cmentarzy: na dzisiejszym rynku [plac targowy], w Parku Traugutta. Ślad po cmentarzach zanikł – w związku z nowymi budowlami”.

Fragment rozmowy z J. Węgrzynem

Stare Miasto zrujnowane podczas działań wojennych Katedra Elbląska zniszczona w czasie wojny

„Trzeba było gdzieś przenieść te groby, jednak nie wykonano tego do końca. Zrobili teraz obeliski po grobach, po cmentarzach. Władze pamiętają o pomnikach, ale też o zabytkach. Po latach zaniedbania nastąpiła poprawa.”

Odrestaurowana Brama Targowa w Elblągu

Odrestaurowana elewacja Katedry św. Mikołaja

Wybory samorządowe 27 maja 1990r.

„Cały sens PRL – owskiej administracji opierał się na idei odgórnego sprawowania władzy. (…) Słowem, zarządzanie państwem było przeciwne samorządności.”

„Kiedy po dwudziestu latach patrzy się na wolną Polskę, to wśród wielu sukcesów rzadko widzi się reformę samorządową. Tymczasem to jedno z najważniejszych osiągnięć wolności.”

W. Bereś, K. Burnetko: Nasza historia.20latRP.pl. Warszawa 2009, s. 203.

www.polskapartianarodowa.org

www.gazeta.pl

Wybory samorządowe 27 maja 1990r. – Rozmowa z dyrektorem Zespołu Szkół Handlowych w Elblągu

Dyrektor ZSH w Elblągu – Mirosław Zalewski

„W tamtym okresie wybory były bardzo ważne, ponieważ był to okres reaktywacji Solidarności. Okres, w którym ponownie poczuliśmy swoją wartość jako obywatele. Każdy z nas zrozumiał, że ma prawo coś powiedzieć i ten głos będzie wysłuchany. Wybory samorządowe odbywały się pod hasłem Wybieramy nowe , to nowe to ludzie Solidarności.

Zdecydowaną większość członków Rady Miejskiej w Elblągu stanowili przedstawiciele Solidarności, przedstawiciele dawnej władzy byli w opozycji. O ile dokładnie pamiętam – przewodniczącym Rady w tamtym okresie został wybrany pan Daszkiewicz, a prezydentem miasta został pan Gburzyński”.

Wybory samorządowe w Elblągu

„27 maja 1990 roku odbyły się pierwsze w powojennej historii, wolne i demokratyczne wybory samorządu terytorialnego w Elblągu. Większość mandatów w Radzie Miejskiej objęli przedstawiciele "Solidarności" i Komitetu Obywatelskiego. To oni wyłonili władze naszego miasta z Prezydentem Józefem Gburzyńskim na czele i przystąpili do tworzenia zrębów samorządności i społeczeństwa obywatelskiego w Elblągu. Olbrzymim wyzwaniem, które stanęło między innymi przed władzami miasta, było zewidencjonowanie a następnie skomunalizowanie, dotychczas państwowego, majątku znajdującego się w granicach Elbląga.”

Jerzy Wilk – radny Miasta Elbląga

Czy władze Elbląga pamiętają o przeszłości miasta?

Tablice pamiątkowe i pomniki

Władze samorządowe dopiero w ostatnich 20 latach zadbały o niektóre ślady

przeszłości Elbląga i wskrzeszenie pamięci o objętych do tej pory cenzurą wydarzeniach z historii Polski.

Cmentarz przy Targowisku Miejskim ul. Płk. Stanisława Dąbka

„DAWNY CMENTARZ PÓŁNOCNYPAMIĘCI POCHOWANYM”

Cmentarz przy kościele Bożego Ciałaul. Bożego Ciała

„DAWNY CMENTARZ PRZY KOŚCIELE BOŻEGO CIAŁAPAMIĘCI POCHOWANYM”

Cmentarz Św. Anny i Św. Marii w parku Traugutta

„DAWNY CMENTARZ ŚW. ANNY I ŚW. MARIIPAMIĘCI POCHOWANYM”

Cmentarz Żołnierzy Radzieckich w Elblągu

Kontrowersyjną sprawą są symbole stalinizmu nieusunięte przez 20 lat wolnej Polski z cmentarza

żołnierzy radzieckich.

Cmentarz na rogu dzisiejszej ulicy Brzeskiej i Browarnej

„PAMIĘCI ŻYDÓW ELBLĄGADAWNY CMENTARZ 1812-1945”

Cmentarz żydowski w Elblągu - założono w 1812 roku. W czasach III Rzeszy został częściowo zdewastowany, a potem całkowicie

zlikwidowany przez władze PRL.

Cmentarz na rogu dzisiejszej ulicy Brzeskiej i Browarnej

W latach 1965-70 po wschodniej stronie cmentarza zbudowano obiekt istniejący do dzisiaj jako sklep z częściami do łodzi i silników. Plac przed sklepem otrzymał posadzkę betonową. Do utwardzenia terenu zastosowano macewy.

W 2001 ROKU WŁADZE SAMORZĄDOWE ZADECYDOWAŁY O UCZCZENIU PAMIĘCI

ZMARŁYCH, STAWIAJĄC POMNIK „PAMIĘCI ŻYDÓW ELBLĄGA”.

Skwer im. Ofiar Sprawy Elbląskiej oraz tablica pamiątkowa

17 czerwca 1993 roku Rada Miejska I kadencji zmieniła nazwę ul. Hożej na Skwer Ofiar Sprawy Elbląskiej.

UCZCZENIE PAMIĘCI OFIAR STALINIZMU

Pomnik Polskiego Państwa Podziemnego przy Zespole Państwowych Szkół Muzycznych im. Kazimierza

Wiłkomirskiego

„ZAWSZE WIERNI BOGU I OJCZYŹNIE1939-1945”

Apolityczny Róg 2 Maja

Pracownicy Radia El rozsławili Elbląg, wymyślając nazwę „Apolityczny Róg 2 Maja” na zbieg ulic 1 Maja (dawne święto komunistyczne) i 3 Maja (ojczyźniane). Urzędnicy miejscy kazali zdjąć tabliczkę, jednak ugięli się pod naciskiem społecznym i przywrócili napis. WOJEWÓDZTWO

ELBLĄSKIE

Grób województwa elbląskiego

• „ TU LEŻY WOJEWÓDZTWO ELBLĄSKIE”

• Władze miasta z humorem potraktowały smutną okoliczność utraty województwa.

Wizyta w Muzeum Archeologiczno- Historycznym

Rozmowa z ..

Małgorzatą Gizińską – historykiem

Krystyną Laskowską – etnografem

„Tematy z tamtego okresu [ po 1945 r. ] były bardzo bolesne dla jednej i drugiej strony. Otwartość na historię jest naprawdę większa niż wcześniej. „

Wydawnictwo

Wydawnictwo Operon

Jedna z publikacji o Elblągu wydana po wystawie w Muzeum.

Rozmowa z Małgorzatą Gizińską :

„W latach kiedy rozpoczynałam pracę (lata 79-80) każda wystawa musiała przejść przez cenzurę. Był pan cenzor, który najpierw każdy scenariusz oglądał, ewentualnie wyrzucał jakieś niezbyt odpowiednie treści czy nawet eksponaty. Odznaczeń, które nie były popularne w tym czasie [zakazane] , nie można było zbierać, np. za udział w wojnie polsko-radzieckiej 1920 roku. Na takie rzeczy cenzor zwracał uwagę i te były po prostu wycofywane z wystawy albo pokazywane inną stroną [rewers], żeby po prostu tej treści nie było widać, nie dało się jej odczytać. „„O niemieckości nie mówiło się… Teraz jest to możliwe, są kontakty z dawnymi mieszkańcami Elbląga, którzy bardzo chętnie przyjeżdżają, sami dzielą się swoimi pamiątkami, pozostawiając je w muzeum, przykładem jest Pan Hans-Joachim Pfau. „

Wręczenie medalu okolicznościowego przez Prezydenta Miasta Elbląga Henryka Słoninę

panu Hansowi Pfau w uznaniu jego zasług dla Elbląga.

Spotkanie Prezydenta Miasta Elbląga z Panem Hansem-

Joachimem PfauRozmowa z historykiem :

-” Jestem członkiem stowarzyszenia Muzealników Polskich, działam we władzach okręgu warmińsko-

mazurskiego. Pisałam ostatnio pismo do pana prezydenta wyrażające zaniepokojenie stowarzyszenia

złą sytuacją finansową muzeum.

MUZEUM PODLEGA WŁADZOM MIASTA, OTRZYMUJE PODSTAWOWE PIENIĄDZE NA

FUNKCJONOWANIE, ALE SĄ TO MAŁE PIENIĄDZE, NIEWYSTARCZAJĄCE NA WSZYSTKIE DZIAŁANIA.”

! Walizka !W październiku 2009 roku., podczas remontowania starego budynku gospodarczego, adaptowanego na pracownie artystyczne Zespołu Szkół w Gronowie Górnym, natrafiono na skrzętnie ukrytą pod schodami walizkę podróżną. W walizce znajdowały się ciasno ułożone tekstylia, przykryte papierem stanowiącym część papierowej „reklamówki” z nadrukiem „Damen-und Herren-Bekleidung Oscar Stedefeld Elbing…” oraz kartka papieru, z odręcznym spisem w języku niemieckim, rzeczy zamieszczonych wewnątrz.

Muzeum wciąż odnajduje ślady przeszłości Elbląga i zachowuje je dla przyszłych

pokoleń.

Lista rzeczy sporządzona przez właściciela walizki…

Jak Biblioteka Elbląska im.C.Norwida troszczy się o ślady przeszłości Elbląga ?

§ 3.

1. Organizatorem Biblioteki jest Prezydent Miasta Elbląga, który sprawuje nad nią bezpośredni nadzór. § 4.

1. Biblioteka jest samorządową instytucją kultury.2. Biblioteka posiada osobowość prawną i podlega wpisowi do rejestru instytucji kultury prowadzonego przez Prezydenta Miasta Elbląga.

Statut Biblioteki Elbląskiej im. Cypriana Norwida ( nadany Uchwałą Nr XI/236/2003 Rady Miejskiej w Elblągu z dnia 27 listopada 2003 r. w sprawie statutu Biblioteki Elbląskiej im. Cypriana Norwida w Elblągu )

Statut Biblioteki Elbląskiej Fundusze Biblioteki

Fundusze na działalność to środki budżetowe przyznane przez władze miasta, ale także środki unijne ,np.

nowoczesny budynek biblioteki powstał dzięki wkładom własnym i

środkom unijnym .

Nowoczesna ekspozycja poświęcona F. Chopinowi

Sala wystawiennicza

Sala multimedialna

Nowoczesne wnętrze biblioteki

Czego dowiedzieliśmy się z rozmowy z Arkadiuszem Kowalczykiem –

kierownikiem Działu Komunikacji Społecznej?

Elbląg zwrócił się do biblioteki toruńskiej o zwrot depozytu : starodruków z przedwojennej biblioteki

elbląskiej, ponieważ miał już warunki do przechowywania cennych zbiorów .

Odzyskane starodruki

.

Biblioteka prowadzi prace konserwatorskie, opiekuje się książkami związanymi z historią Elbląga.

Konserwator P. Ewa Chlebus

Warsztat konserwatora Konserwator pracuje w rękawiczkach, chroniąc książki i siebie…

Główny trzon zbiorów zabytkowych stanowi księgozbiór dawnej Biblioteki Miejskiej w Elblągu (Stadtbibliothek) i Biblioteki Gimnazjum Elbląskiego. Zbiory te liczą blisko 50.000 jednostek. Najcenniejsze to inkunabuły w liczbie 69 woluminów, 527 rękopisów, 8938 jednostek starych druków oraz druki muzyczne, kartograficzne, ekslibrisy i grafiki.

Zeszyty uczniów z Gimnazjum Elbląskiego – XVII w.

Digitalizacja zbiorów

Biblioteka digitalizuje najcenniejsze zbiory, przede wszystkim te, które mogą niedługo ulec zniszczeniu.

Skaner Jest to urządzenie do skanowania starych gazet i książek które są poddawane digitalizacji. Muszą przejśćprzez skaner, ponieważ każde dotknięcie tego typu starodruku może spowodować uszkodzenie. Skaner umożliwia oglądanie starych zbiorów.

Gazeta

wydana

w Elb

lągu

21 czerw

ca

1880 roku.

Biblioteka gromadzi dokumenty życia społecznego, współpracuje z innymi instytucjami, np. z Elbląskim Towarzystwem Naukowym, by zachować pamięć o dawnym Elblągu-Inicjatywa, pomysł rodzi się w Bibliotece, która stara się pozyskać środki, także u władz miasta, na realizację zamierzeń.-W XXI w. środki na inwestycje wyniosły 9 mln. zł.

Spotkanie z Miejskim Konserwatorem Zabytków – p. Mirosławem Jonakowskim

Miejski konserwator Zabytków:

Mirosław Jankowski

Elbląg od niedawna (rok), ma własnego konserwatora zabytków- to wielki sukces władz

miasta !

„Organem właściwym do sprawowania ochrony i opieki nad zabytkami w zakresie zadań powierzonych niniejszym porozumieniem jest Prezydent Miasta Elbląg, w imieniu którego zadania i kompetencje, w tym zakresie, wykonuje Miejski Konserwator Zabytków.”

Porozumienie

zawarte w Olsztynie w 2008r. pomiędzy Wojewodą Warmińsko-Mazurskim oraz Gminą – Miasto Elbląg

Miejski Konserwator Zabytków

Mirosław Jonakowski

„Z dokumentów, które analizowałem, wynika, że udział miasta w działaniach z zakresu ochrony zabytków zwiększa się. Na przykład większość działań na Starym Mieście do 1990 roku finansował konserwator ze środków zewnętrznych, zwłaszcza ministerstwa. Od 1990 roku miasto przejęło obowiązki finansowania znacznej części działań na Starym Mieście, m.in. prac archeologicznych. To zbiegło się ze zmianami politycznymi w mieście.”

Dwór z parkiem ul. Chrobrego 10

Niszczejący budynek, jeden z najstarszych zabytków Elbląga - pochodzący z 1795 roku.

Budynek ma prywatnego właściciela i, jak objaśniał konserwator zabytków, od niego także zależy odnowa obiektu.

Zabytkowe wnętrze budynku przy ul. Chrobrego 10

Karta ewidencyjna zabytków architektury i budownictwa - z dokumentów Konserwatora Miejskiego Zabytków.

Fundusze na renowację zabytków pozyskiwane są ze skarbu państwa bądź, jeśli są prywatne koszty renowacji, pokrywa je właściciel. Oczywiście, może ubiegać się o dotacje. Wielu prywatnych właścicieli zabytków z sukcesem odrestaurowuje swoje obiekty. Niektórzy właściciele utrudniają pracę konserwatorowi zabytków, więc z tego powodu nie można rozpocząć prac restauratorskich. Jednym ze sposobów na pozyskanie źródeł zewnętrznych na renowację zabytków jest Lokalny Program Rewitalizacji.

Jak pozyskiwane są fundusze na renowację zabytków?

Popadający w ruinę zabytek w pobliżu naszej szkoły – ul. Kazimierza Pułaskiego 10.

Miejski Konserwator Zabytków, który urzęduje samodzielnie dopiero rok, obiecał nam, że szczególnie zainteresuje się tym niszczejącym obiektem, by odrestaurować go w pierwszej kolejności.

Czy nasza obywatelska interwencja przyniesie

skutek ?

Władze samorządowe przez 20 lat starały się przywołać pamięć o

zdarzeniach nie tylko z najnowszej historii , ale także

ratowały pamięć o przeszłości – zaniedbaną przez lata PRL – u. Dla

nowych pokoleń .

To według nas sukces samorządu miejskiego.

Zespół Projektowy „ 20 lat wspólnie’’

• Małgorzata Goleń• Aneta Werner• Sebastian Banaszek • Przemysław Krysik • Michał Polkowski• Daniel Stęclik

• Opiekun : Wiesława Parys

OŚWIADCZENIE O PRAWACH AUTORSKICH

Niniejszym oświadczamy, iż posiadamy prawa autorskie do prezentacji multimedialnej przesłanej w ramach

projektu „20 lat wspólnie”.

Jednocześnie wyrażamy zgodę na wykorzystanie jej przez Centrum Edukacji Obywatelskiej w celu publikacji będącej

efektem projektu oraz na innych polach eksploatacji nieograniczonych czasowo ani terytorialnie.

Zespół Projektowy z Zespołu Szkół Handlowych w Elblągu.

Elbląg, 26 maja 2010 r.