2004 YILINDA ANKARA’DA TARANAN 2004 YILINDA ANKARA’DA TARANAN

CEZAEVLERİNDE CEZAEVLERİNDE TÜBERKÜLOZTÜBERKÜLOZ

Gülnaz ÇİMEN BEYAZ, Gülnaz ÇİMEN BEYAZ,

Asiye İNAN SÜERAsiye İNAN SÜER, ,

Dilek YAŞAR GÜRZ,Dilek YAŞAR GÜRZ,Belgin KURANELBelgin KURANEL

3 Nolu Verem Savaş Dispanseri, Ankara3 Nolu Verem Savaş Dispanseri, Ankara

TÜBERKÜLOZ GİBİ BULAŞICI HASTALIKLAR CEZAEVLERİNDE HIZLA YAYILIR

Hastaların geç saptanması ve yetersiz tedavisi Aşırı kalabalık Yetersiz havalandırma Kötü beslenme Fiziksel / duygusal stresler Uyuşturucu kullanımı vb. nedenlerle

WHO,2000

BU DURUM; MAHKUM, PERSONEL ve TOPLUM İÇİN RİSK OLUŞTURUR

Yer değiştirmeler cezaevi içinde cezaevleri arasında mahkeme hastane

Ziyaretçilerle temas Personelle temas Tahliye

Coninx R, BMJ 2000

Ülkemizde Adalet, İçişleri ve Sağlık Bakanlığı arasında2000 yılında düzenlenen protokolle;

TÜM HÜKÜMLÜ VE TUTUKLULARIN EN AZ YILDA BİR KEZVEREM SAVAŞ DİSPANSERLERİ TARAFINDANTARAMADAN GEÇİRİLMESİ KARARLAŞTIRILMIŞTIR.

Dispanserimiz 1996 yılından beri Ankara Kapalı Cezaevini,

son 2 yıldır Kapalı ve Açık cezaevini taramıştır.

2004 yılında ise Ankara’da 5 cezaevinde tarama yapılmıştır.

2004 YILINDA ANKARA’DAKİ CEZAEVLERİ2004 YILINDA ANKARA’DAKİ CEZAEVLERİ

Tarama Yapılanlar* Ankara Kapalı Cezaevi (3 nolu VSD)

* Açık Cezaevi (3 nolu VSD)

* 1 nolu F tipi Cezaevi (4 nolu VSD)

* 2 nolu F tipi Cezaevi (4 nolu VSD)

* Çubuk Cezaevi (Çubuk VSD)

Tarama YapılmayanlarTarama Yapılmayanlar* Ankara Çocuk Islahevi

* Bala Cezaevi

* Çamlıdere

* Polatlı

* Elmadağ

* Haymana

* Kalecik

* Kızılcahamam

CEZAEVİNDE TÜBERKÜLOZ TARAMASICEZAEVİNDE TÜBERKÜLOZ TARAMASI

Tarama (Akciğer grafisi ile)

Dispanserde akciğer grafisinin değerlendirilmesi

Radyolojik olarak TB şüphesi

İLERİ TETKİK (bakteriyoloji ve standart grafi)

TB Non TB

MAHKUM TARAMASININ MAHKUM TARAMASININ SONUÇLARISONUÇLARI

Tarama şeması Tarama şeması MFMF 2x2 doktor2x2 doktor Standart grafiStandart grafi ARB (en az 3)ARB (en az 3)

TABLO I. TABLO I. Ankara Kapalı ve Ankara Kapalı ve Açık Cezaevindeki mahkum Açık Cezaevindeki mahkum

taramasının sonuçlarıtaramasının sonuçları

KAPALI KAPALI CEZAEVİCEZAEVİ

AÇIK AÇIK CEZAEVİCEZAEVİ

Toplam Toplam sayısayı 11561156 190190

Tarama Tarama yapılan yapılan (%)(%)

10031003

(%86,8)(%86,8)168168

(%88,4)(%88,4)

TB TB şüphelişüpheli 7171 1010

TABLO II. Taramada mikrofilmi TABLO II. Taramada mikrofilmi şüpheli bulunan mahkumların şüpheli bulunan mahkumların

sonuçlarısonuçlarıTETKİK TETKİK YAPILANLARYAPILANLAR KAPALI CEZAEVİKAPALI CEZAEVİ AÇIK CEZAEVİAÇIK CEZAEVİ

NormalNormal 66 11Diğer hastalıkDiğer hastalık 2020 11 Sekel lezyonuSekel lezyonu 2929 77Yeni TBYeni TB 22 --Bilinen TBBilinen TB 22 11TETKİK TETKİK YAPILAMAYANYAPILAMAYAN 1212 --

TOPLAMTOPLAM 7171 1010

* Önceden tanı alıp halen TB tedavisinde olan kişi* Önceden tanı alıp halen TB tedavisinde olan kişi

TABLO III. Ankara Kapalı ve Açık TABLO III. Ankara Kapalı ve Açık Cezaevindeki Cezaevindeki

Mahkum taramasının Mahkum taramasının sonuçlarısonuçları

KAPALI CEZAEVİKAPALI CEZAEVİ AÇIK CEZAEVİAÇIK CEZAEVİ

Toplam sayıToplam sayı 11591159 190190

Tarama yapılan (%)Tarama yapılan (%) 1003 1003 (86,8)(86,8) 168 168 (88,4)(88,4)

TB şüpheli TB şüpheli 7171 1010

Dispanserde tetkiki Dispanserde tetkiki yapılan (%)yapılan (%) 59 59 (83)(83) 10 10 (100)(100)

Yeni TBYeni TB 22 --

Bilinen TB*Bilinen TB* 22 11

Toplam TBToplam TB 44 11

Nokta prevalans Nokta prevalans (yüzbinde)(yüzbinde) 398398 595595

Standart Standart grafigrafi

1 doktor 1 doktor 1 ARB1 ARB

TABLO IV. Çubuk Cezaevi TABLO IV. Çubuk Cezaevi Mahkum Tarama SonuçlarıMahkum Tarama Sonuçları

TOPLAM SAYITOPLAM SAYI 4949

TARAMA TARAMA YAPILANYAPILAN

45 (%91,8)45 (%91,8)

TB ŞÜPHELİTB ŞÜPHELİ 77

KONTROLÜ KONTROLÜ YAPILANYAPILAN

77

YENİ TBYENİ TB --

MFMF 1 doktor1 doktor 3 ARB3 ARB

TABLO V. 1 ve 2 nolu F tipi TABLO V. 1 ve 2 nolu F tipi Cezaevleri mahkum tarama Cezaevleri mahkum tarama

sonuçlarısonuçları

1 nolu F 1 nolu F tipitipi

2 nolu F 2 nolu F tipitipi

TOPLAM SAYITOPLAM SAYI 309309 217217

TARAMA TARAMA YAPILANYAPILAN

279 279

(%90,2)(%90,2) 217217 (%100)(%100)

TB ŞÜPHELİTB ŞÜPHELİ 22 44

KONTROLÜ KONTROLÜ YAPILANYAPILAN 11 44

YENİ TBYENİ TB -- --

TABLO VI. Cezaevi personelinin tarama TABLO VI. Cezaevi personelinin tarama sonuçlarısonuçları

Ankara Ankara KapalıKapalı

Ankara Ankara AçıkAçık ÇubukÇubuk 1 nolu F 1 nolu F

tipitipi2 nolu F 2 nolu F

tipitipi ToplamToplam

TOPLAM TOPLAM SAYISAYI 244244 220220 77 183183 129129 783783

TARAMA TARAMA YAPILANYAPILAN

81 81

(%33)(%33)

143 143 (%65)(%65)

7 7 (%100(%100))

95 95 (%51,9(%51,9

))

50 50 (%38,7(%38,7

))

376 376 (%48)(%48)

TB TB ŞÜPHELİŞÜPHELİ 11 1111 11 11 -- 1414

KONTROLÜKONTROLÜ

YAPILANYAPILAN 11 1111 11 11 -- 1414

YENİ TBYENİ TB -- -- -- -- -- --

TÜBERKÜLOZ OLGULARITÜBERKÜLOZ OLGULARI

TB olguları Yayma/Kültürİlaç duyarlılık testi

Tedavi sonucu

Bulunan +/+ Duyarlı Kür

Bulunan -/+ DuyarlıTedavi tamamlama

Bilinen +/+ Duyarlı Kür

Bilinen +/+ Tümüne dirençli Tedavide

Bilinen +/+ İsoniazide dirençli Tedavide

CEZAEVLERİNDE TB ORANLARI TOPLUMDAKİ CEZAEVLERİNDE TB ORANLARI TOPLUMDAKİ ORANLARIN EN AZ 10 KATIDIR.ORANLARIN EN AZ 10 KATIDIR.

WHO, 2000WHO, 2000

Ülke YılNokta prevalans

(yüzbinde)

Rusya 1993-96 6500-7000

Azerbeycan 1994 4667

Gürcistan 1998 6500

Malawi 1996 5100

Bostwana 20023797 (mahkum) 2662 (personel)

NAZİLLİ CEZAEVİNAZİLLİ CEZAEVİ

Kiter G, Int J Tuberc Lung Dis 2003

YılNokta prevalans

(yüzbinde)

1997 342

1998 346

1999 694

2000 325

2001 0

ANKARA KAPALI CEZAEVİ

* mahkum+personel

YılNokta prevalans

(yüzbinde)Kaynak

1996 169* Bebitoğlu N.

1997 336* Aktaş Z.

2003 968 İnan Süer A.

2004 398

DİĞER TARANAN CEZAEVLERİDİĞER TARANAN CEZAEVLERİ

Ankara Açık Cezaevi2003 yılında yüzbinde 460

2004 yılında yüzbinde 595

Malatya Kapalı Cezaevi*2003 yılında 440 mahkumda TB yok

* Hacıevliyagil SS, 2003 Malatya Kongresi

Türkiye’de TB prevalansı bilinmemekle beraber, TB insidansı 2000 yılı için

yüzbinde 27’dir. WHO Report 2002

Cezaevlerindeki prevalans rakamlarının toplumdan kat kat yüksek olduğu

görülmektedir.

CEZAEVLERİNDE TB OLGULARINI NASIL CEZAEVLERİNDE TB OLGULARINI NASIL BULABİLİRİZ ?BULABİLİRİZ ?

Şikayetleri olanların tetkik edilmesi (pasif yöntem)

Tarama yapılması (aktif yöntem) Cezaevine girerken Nakil veya tahliye olurken Yılda bir periyodik tarama

CEZAEVİ TARAMALARINDA ÖNEMLİ CEZAEVİ TARAMALARINDA ÖNEMLİ NOKTALARNOKTALAR

Hedef nüfusün tamamına ulaşmaya çalışmak (eğitim, işbirliği, iletişimle)

Taranan kişiler hakkındaki bilgilerin doğruluğunu sağlamak

Şüpheli filmleri olanların bir an önce dispansere sevkini sağlamak

Tahliye ve başka cezaevine sevk olanların adresini temin etmek

Taramalarda standardizasyonu sağlamak

CEZAEVLERİNDE TB KONTROLÜ İÇİN NELER YAPILABİLİR ?

Cezaevlerinde TB kontrol programı Tedavi başlananlara doğrudan gözetimli tedavi

uygulanması Koruyucu önlemler -Hastaların izole edilmesi -Risk faktörlerinin azaltılması -Koruyucu ilaçlar

TBTB cezaevi duvarıcezaevi duvarı

veya veya uluslararası sınırlaruluslararası sınırlar

gibigibiinsan eliyle yapılmış insan eliyle yapılmış

sınırlarısınırlarıdikkate almaz.dikkate almaz.

WHO, 2000

Cezaevinde TB hastası olmak, Cezaevinde TB hastası olmak, bir mahkumun cezasınınbir mahkumun cezasının

bir parçası değildir. bir parçası değildir.

Mahkumların sağlığının düzeltilmesi, Mahkumların sağlığının düzeltilmesi, insani bir görev olmanın ötesinde, insani bir görev olmanın ötesinde, faydası tüm toplumda görülecekfaydası tüm toplumda görülecek

bir hizmettir. bir hizmettir. Laniado-Laborin R, Chest 2001

Sonuç olarak:Sonuç olarak:

2004 yılında Ankara’da 2 cezaevinde 2004 yılında Ankara’da 2 cezaevinde nokta prevalansının yüksek olması, nokta prevalansının yüksek olması,

cezaevi taramalarının önemini bir kez cezaevi taramalarının önemini bir kez daha göstermiştir. daha göstermiştir.

Bu taramaların devamlılığı, Bu taramaların devamlılığı, yaygınlaştırılması ve standardize yaygınlaştırılması ve standardize

edilmesi gerekmektedir.edilmesi gerekmektedir.

TEŞEKKÜRTEŞEKKÜR

Cezaevi çalışmalarında emeği geçenCezaevi çalışmalarında emeği geçen

• 3 nolu VSD çalışanlarına3 nolu VSD çalışanlarına• 4 nolu VSD’ne4 nolu VSD’ne• Çubuk VSD’neÇubuk VSD’ne• Ankara Kapalı ve Açık Cezaevi doktorları ile revir Ankara Kapalı ve Açık Cezaevi doktorları ile revir

çalışanlarınaçalışanlarına• VSDB merkez röntgen tarama ekibineVSDB merkez röntgen tarama ekibine• Ankara Dispanserleri Koordinatörümüz Ankara Dispanserleri Koordinatörümüz Dr. Mecit Çiçek’eDr. Mecit Çiçek’e• Desteği ve katkılarından dolayı Desteği ve katkılarından dolayı Doç.Dr. Şeref Özkara’ya teşekkür ediyoruz.Doç.Dr. Şeref Özkara’ya teşekkür ediyoruz.