201004 - underweis

Pasen

Eigenlijk kun je er niets over schrijven of zeg-gen. Onze zintuigen, onze waarneming, ons verstand schieten te kort bij alles wat we ervan horen. Het evangelie van Pasen blijft een geheim. Tegelijkertijd is het paasfeest het grootste feest wat de kerk kan vieren, al zal dat naar de bele-ving van veel mensen nu juist het kerstfeest zijn .In de paasnacht wordt de bedoeling van God met deze wereld zichtbaar.Het allereerste begin in de Schriften speelt zich af in een tuin, de hof van Eden, waar het Woord klonk: Er zij licht!Zo valt in de tuin van het graf ook het Licht, scheppingslicht!De graftuin wordt de hof van Eden. Er zij Licht, schepping!Daarom lezen we in de paasnacht ook de verha-len van schepping, van uittocht en doortocht, van bevrijding, van licht en leven, van liefde.In de synagoge wordt op het paasfeest gelezen uit het boek Hooglied waarin het gaat over ‘liefde sterk als de dood, liefde is een vlam-mend vuur, een laaiende vlam, zeeën kunnen haar niet doven, rivieren spoelen haar niet weg.´

Op Paasmorgen laat de Eeuwige zich kennen in een daad van onvoorstelbare liefde die niet uit te roeien is, van Licht dat niet te doven is, van leven dat doorgaat.Pasen is niet te beredeneren, niet bewijsbaar, alleen te begrijpen vanuit en te ervaren als lief-de.Het meest aangrijpende moment in het Paas-evangelie is wanneer Jezus Maria bij name noemt: Maria!, Rabboeni! Meester! Heer!In dit moment komt Pasen tot leven, je geroe-pen weten, tot leven, tot licht, tot een nieuw be-gin. Telkens weer opnieuw mogen beginnen wanneer het misgaat, opstaan tot leven.Jezelf durven toe te vertrouwen aan een liefde en trouw die groter is dan wij ooit kunnen den-ken en vermoeden, prachtig verwoord in dat schitterende lied van Huub Oosterhuis: De steppe zal bloeien. Hieronder het laatste couplet:

De dode zal levenDe dode zal horen: nu levenTen einde gegaanen onder stenen bedolven:dode, dode, sta op,het licht van de morgen.Een hand zal ons wenken,een stem zal ons roepen: Ik openhemel en aarde en afgrond.En wij zullen horen,en wij zullen opstaanen lachen en juichen en leven.

Een gezegend Paasfeest gewenst.ds. Sietske Bergsma

DANK U VOOR PASENDe nacht is verdwenenhet morgenlicht breekt baande Zon is weer verschenenhet offer is voldaande steen is afgewenteldhet dodenrijk is doodde Overwinnaar regeertgeeft ons de Levenskroongeprezen zij de Zoon.

11e jaargang nr. 4 – april 2010 1 ûnderweis

Kerkdiensten in de kerkgebouwen: It Breahûs, Van Swinderenstraat 6, Balk Paadwizer, Siemen de Jongstrjitte 2, Balk

donderdag 1 april Paadwizer Witte Donderdag H.A.19.15 uur ds. S.T. Bergsma m.m.v. Cantorij

vrijdag 2 april Paadwizer Goede Vrijdag19.15 uur ds. P.R. van Commenee

zaterdag 3 april Paadwizer Stille Zaterdag21.30 uur ds. S.T. Bergsma

zondag 4 april Paadwizer Pasen 9.30 uur ds. P.R. van Commenee m.m.v. de Cantorij

er is kindernevendienst en JOKcollecte: 1. JOP 2. kerkTalma Hiem

10.30 uur mw. A. Adema

maandag 5 april Paadwizer Raad van kerken 9.30 uur ds. M. van der Wal, Aldegea m.m.v. Spirit

zondag 11 april It Breahûs 9.30 uur ds. S.T. Bergsma

er is kindernevendienst en extra JOK collecte: 1. Dharangoan 2. kerkIt Breahûs Special / Choral

19.15 uur o.l.v. Henk Ruiter

zondag 18 april Paadwizer 9.30 uur mw. A. Adema

er is kindernevendienst en JOKcollecte: 1. binnenlands diaconaat 2. kerk

zondag 25 april Paadwizer doopdienst 9.30 uur ds. P.R. van Commenee

er is kindernevendienst collecte: 1. diaconie 2. kerkPaadwizer zangdienst

19.15 uur ds. P.R. van Commenee

zondag 2 mei Paadwizer 9.30 uur mw. T. de Vries, Nijemardum.

er is kindernevendienst en JOKcollecte: 1. Kerk in Actie 2. kerkTalma Hiem

10.30 uur pastor Madzen HoekzemaDoopsgezinde kerk Raad van kerken

19.15 uur pastor W. Mulder m.m.v. Tine Heegsma


Rijdienst: 4 april Paadwizer: H. v.d. Zee 603667 & J. Stapersma 60361711 april It Breahûs: J. v.d. Veen 602009 & A. Harkema 60331618 maart Paadwizer: J. Bierman 603775 & M. Haanstra 60526325 maart Paadwizer: K. Hornstra 603740 & W. v.d. Heide 603833 2 mei Paadwizer: J. Lemstra 602839 & B. v.d. Zee603415

Wilt u gebruik maken van de rijdienst dan graag een telefoontje naar de personen die voor die datum op het rooster staan.

Oppasdienst: 4 april Paadwizer: Jantien Rollema & Marlies Voogd11 april It Breahûs: Nynke Bootsma & Chantal Terpstra18 april Paadwizer: Sandra Visser & Jeltje Minkema25 april Paadwizer: Mirjam Sinnema & Gerda Tiemersma 2 mei Paadwizer: Agnes Terpstra & Angela Klijnsma

SchriftGemeenteleden kunnen hun gebedsintenties kenbaar maken in een schriftop de tafel in de hal van de kerk. Ze worden in de dienst voor het aangezichtvan God door de voorganger verwoord.

Bij de diensten: De Cantorij verleent medewerking aan de dien-sten in de Stille week en op Paasmorgen.Op stille zaterdag zullen er bij de ingangen vuurkorven branden.

Zondag 11 april, in de avonddienst, zal de zanggroep CHORAL een muzikale raamvertel-ling opvoeren. De liederen en verbindende tek-sten voeren de toeschouwer door het bewogen leven van de Joods Russische schilder Marc Chagall.Frans Ort, tekstdichter Jan Blei en componist Henk Ruiter hebben het schilderij van Chagall over het Hooglied tot leven gebracht. De in-dringende teksten met de soms swingende lie-deren vertellen het verhaal over liefde, blijd-schap, bitterheid en herwonnen vreugde. Uit de positieve en bewogen reacties blijkt dat het verhaal voor iedereen iets te vertellen heeft.Een avond om niet te missen.

Zondag 25 april is er ’s morgens een doop-dienst en avonds een zangdienst.U kunt door u gekozen liederen om te zingen opgeven bij fam. Alkema, De Greide 21 of tele-fonisch doorgeven op 605699.

Kindje dat het water voeltWeet je dat God jou bedoeltDruppels op je babywang

Raken jou je hele leven lang

Water tekent een geheimDat je kind van God mag zijn

Water levert het bewijsGod gaat met je mee op reis

Want wanneer je bent gedooptWeet je dat God naast je loopt


Uit de kerkenraadKerkvisitatie Op maandag 19 april a.s. ontvangt onze ge-meente weer reguliere visitatie. Deze visitatie is bedoeld om de kerk op klassikaal en landelijk niveau een indruk te geven van het reilen en zeilen op het grondvlak: de plaatselijke ge-meente. Iedereen die op dit gebied zorgen of vreugden wil delen met de visitatoren, wordt op die datum in de gelegenheid gesteld met hen te spreken om 18.30 – 19.30 uur in It Breahûs. Voor wie dat gemakkelijker is, is er ook de mo-gelijkheid telefonisch of per e-mail contact op te nemen met de visitatoren: ds. J.J. v.d. Sleen (0512-844789, [email protected]) en dhr. D. Vis (0518-431750, [email protected])

Verkiezingen ambtsdragersOok dit jaar is er weer een aantal vacatures van ambtsdragers. Wat betreft de inhoud en proce-dure verwijzen wij u naar de bijlage van dit nummer van ‘ûnderweis’.

UITNODIGING GEMEENTEAVOND Woensdagavond 28 april in de Paadwizer.De agenda voor de gemeenteavond is als volgt:19.30 – 20 uur Inloop met koffie en thee.a. 20 uur openingb. Notulen gemeenteavond 15 april 2009 *c. Financiële zaken: Rekening kerkrentmeesters, diaconie, zending, jeugdwerk, verslag kascommissied. Diaconaal beleide. Evaluatie gebruik kerkgebouwenf. Evaluatie Avondmaalsvieringg. Uitbreiding van de Paadwizer tbv. de jeugdh. Rondvraagi. Pauzej. ???? * De notulen van de gemeenteavond van 15 april '09 zijn voor u beschikbaar en liggen op de tafel in de hal van de kerk.Zowel de algemene jaarrekening, als de jaar-rekening 2009 van de diaconie liggen in de week voor de gemeenteavond vanaf woensdag 21 april ter inzage bij de penningmeester van de kerkrentmeesters dhr. Dirk Faber, It Hoef-izer 8, tel: 603717. Vriendelijk verzoek om eerst even te bellen om een afspraak te maken.

Namens de kerkenraad, L. Kroes, scriba

PastoraatDe gezamenlijke maaltijd op vrijdag 26 febr. j.l. in de Paadwizer was wederom een succes.45 personen (oud en jong) namen eraan deel.

De kookgroep (zie foto) schotelde ons een ge-weldig menu voor: Als ‘starter’ groentesoep en daarna kon men kiezen uit, boerenkool-, zuur-kool- en hutspotstamppot, met als ‘dessert’ vla en yoghurt.Het was reuze gezellig en iedereen ging met een goed gevulde maag weer huiswaarts.

Oderberg-weekend Zoals bij de meesten van u wel bekend heeft onze kerk een partnergemeente in Oost Duits-land. Om het jaar bezoekt een afvaardiging uit Oderberg onze gemeente en het andere jaar be-zoeken wij haar. Dit jaar is het onze beurt om naar Oderberg af te reizen met een groep men-sen uit onze kerk.In het afgelopen winterseizoen hebben wij ons bezig gehouden met een centraal thema, waar ook in Oderberg over gesproken is. Dit was het verhaal van Jezus, die in de storm over het wa-


ter naar de discipelen loopt. Petrus loopt over het water naar Jezus toe, maar twijfelt en zakt dan door het water, waarop Jezus hem de hand toesteekt en hem uit het water omhoog trekt. Tijdens het komend ‘Oderberg-weekend’ wil-len we hierover ook met onze Duitse vrienden van gedachten wisselen.Lijkt het u of jou leuk om ook eens mee te gaan? Dat kan! We vertrekken op vrijdag 30 april en reizen op maandag 3 mei weer terug. Geef je voor 15 april op bij Diana (604125 of [email protected]). Ook voor vragen of inlichtingen kunt u bij Diana terecht.

In een verpleeghuis buiten BalkWe noemen elke maand de namen van gemeen-teleden die buiten Balk verpleegd worden met de verjaardagsdatum:W. Jongstra, GGZ Friesland, Postbus 19, 8800 AA te Franeker (16 februari)J. de Kroon, De Finke, T.v.d.Walstraat 26, 8723 CC Koudum (16 februari)Jelmer van Loon, Het Zwaluwnest,Mr.C.P.M. Rommestraat 12, 8603 CZ Sneek (21 april)Stefan van der Berg, De Baalder 43-45, 8447 DE Heerenveen (31 juli)Geert Visser, Borneroord, Freulesingel 10, De Wissel 1, 9244 EW Beetsterzwaag (8 aug.)Mw. I. Veldstra-Roskam ‘Suderigge’,Chr. de Vriesstraat 2, 8531 EL Lemmer

Talma Hiem

Kerkdienst in de grote zaal:4 april 10.30 uur mw. A. Adema2 mei 10.30 uur pastor Madzen Hoekzema

Bijbellezing: Woensdagmiddag om 15 uur in de Tuinzaal 7 april PKN P. Meinema14 april DG C. Duinkerken /T. Bergsmain de Koepel21 aprilt PKN P.v.Commenee/S.Bergsma in de Tuinzaal28 april RK W. Mulder/Y. de Kroon 5 mei PKN A. Adema 4/5 meiviering

In en om Talma HiemMet Palmpasen gaan de kinderen na de dienst in de Paadwizer in optocht naar Talma Hiem. Al zingend lopen zij dan door de gangen, langs alle deuren. Het is inmiddels een traditie ge-worden om dat te doen. Een traditie die door de bewoners erg op prijs gesteld wordt. Het is ook een vrolijk gezicht, een fleurig en kleurig lint van zingende kinderen.Fijn dat jullie dat willen doen!

Doordat Pasen dit jaar op de eerste zondag in de maand valt, hebben we Eerste Paasdag een kerkdienst in Talma Hiem. Geweldig om dit met de bewoners te vieren!Het belooft een feestelijke dienst te worden met de medewerking van dhr. Kroijenga achter het orgel, dhr. Henk Boersma op de trompet en ‘It Manlju’s dûbelkwartet’. De donderdag ervoor, op 1 april, hebben we de reguliere Paasviering in Talma Hiem, die dit jaar meer in het teken zal staan van de Goede Week. We zullen stilstaan bij de graankorrel, die eerst onzichtbaar is in de aarde en daarna opkomt en vrucht draagt. Het ouderenkoor Sjongnocht verleent haar gewaardeerde mede-werking. Deze viering begint om 15 uur in de grote zaal.

Ik vermeld ook vast maar de 4/5 mei herden-king/viering. Dit jaar is dat op woensdag 5 mei om 15 uur in de grote zaal. Voor de generatie waartoe de bewoners van Talma Hiem behoren hebben deze dagen een speciale lading. Verdrietige, ontroerende en vreugdevolle herinneringen. En aan alle aspec-ten proberen we aandacht te schenken op deze middag. Het programma staat nog niet hele-maal vast, maar zeker is dat de heren Piet de Jong en Piet van der Zee enkele liederen zullen zingen. Deze zangers staat garant voor kwaliteit.


Wat een voorrecht om zo met elkaar te kunnen gedenken en vieren.En altijd zijn er weer mensen die zich daarvoor willen in-zetten. En het mooie is, dat zij er net zo-veel van genieten als de bewoners.

Goede paasdagen voor u allen. Anneke Adema

Pastoraat ‘In en om Talmamw. A. Adema, Joure, tel. 06-50868890

[email protected]

IN MEMORIAM Willem Eppinga

* Wâldsein, 11 februari 1926† Balk, 17 februari 2010

Op woensdag 17 februari is Willem Eppinga overleden. Jarenlang heeft hij met zijn vrouw in de Age Hylkes Trompstrjitte gewoond en het laatste jaar verbleven ze samen in Talma Hiem in Balk. Hij is 84 jaar geworden. Eppinga werd op 11 februari 1926 als 5e en jongste zoon ge-boren in het gezin van Titte en Wytske Eppin-ga-Zandstra. Zijn vader had het niet zo breed en zo kwam het dat hij al snel moest mee ver-dienen na de lagere school hoewel hij een goe-de leerling was. Hij werkte en leerde in zijn vrije tijd en kwam zo terecht op het verzeke-ringskantoor waar hij later boekhouder werd. Hij trouwde in 1958 met Fokje Hellema en sa-men kregen ze twee kinderen: Tinie en Thea. Vier kleinkinderen maakte hun leven rijk, hoe-wel ze wel op afstand woonden. Op 62-jarige leeftijd kon hij stoppen met werken. Er kwam een tijd voor een andere invulling van tijd. Na zijn pensioen maakten ze reizen naar Zwitser-land en Nieuw Zeeland, de huidige woonplaats van dochter Thea, haar man en kinderen. Ook maakten ze nog een reis naar Argentinië waar een broer van Eppinga woont. Hij genoot samen met zijn vrouw op die manier

van het leven, maar verder was het de calvinis-tische levensstijl die hem kenmerkte. In zijn vrije tijd heeft hij menig uur vrijwilligerswerk voor de kerk gedaan. Meerdere perioden heeft hij als ouderling zijn ambt vervuld en ook an-dere taken heeft hij op zich genomen. Het was Eppinga die de tekst aandroeg voor de quilt die in de huidige Karmel hangt. Plichtsgetrouw deed hij zijn werk, waarbij hij niet schroomde om als het nodig was te preeklezen wanneer er een predikant uitviel.Hij was een diepgelovig man. Trouw aan fami-lie en vrienden, nauwgezet in werk en vrij-willigerswerk maar ook zijn snedige en humo-ristische opmerkingen zullen bij veel mensen goede herinneringen oproepen. Je zág Eppinga altijd denken, hij zei dan weinig maar dan in-eens kwam hij met een rake opmerking. De laatste twee jaar ging zijn gezondheid ach-teruit. Regelmatig moest hij worden opgeno-men in het ziekenhuis van Sneek vanwege longproblemen. Maar telkens wist hij er weer bovenop te komen. Mede door zijn geloof. Eén van zijn uitspraken kwam als rode draad in on-ze gesprekken terug. Wanneer de adem hem benomen werd zei hij ´Hij geeft moed en krachten voor al die op hem wachten´.Toch werd het fysiek steeds moeilijker. Dat leidde vorig jaar tot de verhuizing naar Talma -Hiem. De afgelopen maand heeft hij naar zijn 84e verjaardag toegeleefd. Hij dankte God voor die 84 jaar waarin hij de trouw en goedheid van God mocht ervaren. Het leek de afsluiting van zijn leven. Het was goed zo. Hij verlangde naar zijn Hemelse Vader. Op 17 februari kort na zijn verjaardag is hij in Tal-ma Hiem gestorven. Het afscheid kwam toch nog sneller dan gedacht. In een dankdienst van Woord en Gebed moch-ten we op 23 februari zijn leven en sterven ge-denken in De Karmel. De woorden van 2 Timo-theus en Psalm 27 stonden daarin centraal. Psalm 27 was de lievelingspsalm van Willem Eppinga: ‘De Here is mijn licht en heil.’ Dat heil mag hij nu aanschouwen. Hij was er vast van overtuigd dat hij bij God thuis zou komen. Dat sprak ook uit de woorden en liederen die hij zelf had uitgekozen voor de dankdienst voor zijn leven.We wensen zijn familie en nabestaanden Gods licht en heil toe voor de tijd die komt. ds. Renske Bosman-Romkema


IN MEMORIAM Willem Johannes Elsinga* Franeker, 22 augustus 1925† Sneek , 5 maart 2010

“Ik ben dankbaar voor iedere dag dat ik leven mag”. Dit stond boven de rouwbrief van Wil-lem Elsinga. Die dankbaarheid kenmerkte hem. Zeker voor de jaren die hij met zijn geliefde vrouw Ellie Muller door het leven mocht gaan. In Franeker groeide hij op in een groot gezin. In de oorlog ontmoette hij Ellie Muller uit Amsterdam, die zo fortuinlijk was om aan het oorlogsgebied daar te ontsnappen. Na de oorlog ging hij naar Indonesie, eerst als militair, later werkte hij daar voor de Ned. Handelmij. Hij ging terug naar Nederland om met Ellie te trou-wen. Het werk op de bank bracht hen in ver-schillende plaatsen in Nederland. Tot hun grote geluk werden er twee jongens geboren: Peter en Rinse. Veel goede herinneringen zijn er aan de vakanties in de bergen met en zonder kinderen.Wim en Ellie waren een echte twee-eenheid. Ze deden alles samen en hadden weinig behoefte aan contacten buiten het gezin. Hun kinderen en later de kleinkinderen stonden voor hen cen-traal.In de afscheidsdienst op 10 maart luisterden we naar de woorden uit Prediker 4 over de warmte en steun die je aan elkaar kunt hebben. Over het drievoudige sterke snoer van liefde tussen mensen onderling en God.Willem Elsinga ervaarde dat ook zo. Zeker in de verdrietige dingen van het leven die ook hem niet bespaard zijn gebleven, wist hij van de dragende kracht van God en de sterke band met zijn vrouw. Na het werkzame leven kwam Fryslân weer in beeld. Het werd Balk, waar ze eerst in de Wil-helminastraat en later op De Greide gewoond hebben. In 2007 overleed Alida Muller, na een tijd van afnemende gezondheid. Het alleen zijn viel hem zwaar, maar hij is tot het einde toe een goede vader en een lieve opa geweest.In dankbaarheid hebben wij hem herdacht in het vertrouwen dat God een schuilplaats is, waar Willem Johannes Elsinga geborgen is.Dat moge zijn kinderen en kleinkinderen tot steun zijn.Anneke Adema

BedanktHierbij willen wij iedereen bedanken die in wat voor vorm ook aan ons gedacht heeft bij onze 50-jarige huwelijksdag op 3 maart.

Henk en Durkje de Boer-Bootsma

Heel hartelijk bedankt voor de kaarten, tele-foontjes e.d., die ik mocht krijgen tijdens mijn verblijf in het ziekenhuis en bij mijn thuis-komst.

G.Sipkema

JubileaDhr. en mw. Albert Zuiderhof en Bertha Zui-derhof-Postma, Tsjerk Hiddesstraat 16, hopen op 4 april hun 50-jarig huwelijksjubileum te vieren.


Op 6 april zijn dhr. E. Jansen en mw. K. Jan-sen-Muizelaar, Suvelstrjitte 34, 55 jaar ge-trouwd.

Op 17 april vieren Marten Schram en Oppie Schram-Roelvink, Julianastraat 18, de dag dat zij 40 jaar geleden in het huwelijk zijn getre-den.

Dhr. B. Falkena en mw. S. Falkena-van der Meer, Talma Hiem kamer 222 zijn op 26 april 65 jaar getrouwd. Hun wens is: ‘We hopen dat we deze dag nog samen mogen beleven.’

Wij wensen u allen een onvergetelijke feestdag toe op uw eigen gedenkdag.

J A R I G E N

april 3 mw. A. Blom - de Witte

Jelle Meineszleane 45 4 mw. W. de Vries - Muizelaar

Ludgerusstraat 14 4 mw. R. Boukes - Bremer

De Greide 18 8 dhr. A. Hoogerdijk

Klaas van Houtstrjitte 6 9 mw. A. de Vries - Visser

Talma Park 1 /103 9 mw. R. Dijkstra - van Dijk

Talma Park 1 /11210 mw. J. Bosma - Boersma

Talma Park 1 /21210 mw. T. Roffel - Pander

Gaaikemastraat 1312 dhr. T. van der Zee

Jelle Meineszleane 8315 dhr. K. Westra

Talma Park 1 /207

17 mw. G. Bruinsma - HendriksDe Greide 20

18 mw. T.M. van Dijk - van der SluisLubertus van Beekstrjitte 8

18 mw. A. van der Goot - HoekstraJelle Meineszleane 55

21 mw. J. de Leeuw - van der WalTribune 20

25 mw. S. Ottema - van der GootZuidwesthoekstraat 10

28 dhr. J. van BerkumPypsterstikke 25

29 mw. T. Soepboer - FeenstraMeester C. J. Trompstraat 2

30 mw. P. Weerman - van DijkJulianastraat 12

mei 1 dhr. H. Eijgendaal

Tribune 134 1 mw. E. Pietersma - Storm

De Dammen 43

Allemaal, ook de hier niet genoemden die in deze periode jarig zijn: hartelijk gefeliciteerd !

Kerkelijke stand

februari/maartOverleden:Willem Johannes Elsinga, 84 jaar,De Greide 24 (w 103)Geboren:1 maart: Mark Hidde Schilstra,Bogermanstraat 28 (w 105)Vertrokken naar:Ealahuzen: Wiebe Stegenga, Jachtlustweg 37 (w 113)Ureterp: José Jantje Herder, De Greide 29 (w 103)Lemmer: Johannes Willem Haga,Rosenbergstrjitte 5 (w 109)Koudum: Anna de Jong,Hielkemastrjitte 21 (w 108)Zwijndrecht: Fam. L. Rietveld,Jacob Bremerstrjitte 8 (w 106)Ingekomen van:Koudum: Antje de Vries-Visser, Talma Park 1/103 (w 110)Rutten: Froukje de Kroon,Bauke Boersmastrjitte 12 (w 108)


Verhuisd binnen de kerkelijke gemeente:Sjoerd Spoelstra van Menno van Coehoornweg 10 (w 113) naar Du Toursstraat 28 (w 113)Marike Feenstra van Hoite Detmastrjitte 12 (w 109) naar Lapidothstrjitte 3 (w 107)Voorkeurkerk:Harich: Boy Bjorn Bruno en Janneke Bruno-Geertsma, Willem Barentszstraat 4a (w 107)Harich: Amarins Tetje Giliam, Tsjamkedykje 4 (w 104)Aldemardum: Bouke Geertsma,Jachthavendyk 6 (w 105)Sleat: Lenie Deinum en zoon Tiemen Ferry Altenburg, Menno Simonszstraat 15 (w 106)Bedankt als lid:Roelof Hornstra, Jachthavendyk 1A (w 105)

Berichten voor de Kerkbrief inleveren vóór elke donderdagavond 19.00 uur bij: fam. E.A. Dijkman, Hielkemastrjitte 15, tel. 602747 E-mail: [email protected]

DiaconieOpbrengst collecten:21 febr. 40-dgn project Het kan € 275,3528 febr. 40-dgn project Het kan € 324,78 7 mrt. 40-dgn project Het kan € 292,20

Collecten:1, 2 en 3 april: Kerk in Actie totaalIn de 40-dagentijd hebben we gecollecteerd voor diverse projecten van Kerk in Actie, met als motto: Het kan! Sta op voor een betere we-reld. Centraal daarin stonden projecten voor on-der andere Indiase vrouwen zonder perspectief op een betere toekomst. Voor de dialoog tussen christenen en moslims in Nigeria die tegen el-kaar worden uitgespeeld. Voor kinderen in Bo-livia die zonder ouderlijke zorg opgroeien. Voor hen komen wij in beweging. Voor hen willen wij het verschil maken en staan we op voor een betere wereld. In deze drie diensten collecteren wij voor al deze projecten in z’n geheel.

4 april: JOPJOP richt zich op de jeugd en jongeren van de PKN Nederland. Voor en door jongeren. JOP ondersteunt het plaatselijk jeugdwerk. Natuur-lijk willen wij als gemeente waar het aantal kinderen in de kerk groeiende is, kijk maar naar de kindernevendienst en JOK, daaraan ook bij-dragen.

11 april: DharangoanKindernevendienst en JOK sparen dit jaar voor Dharangoan. Zoals u in de vorige ûnderweis hebt kunnen lezen, komt Sake van den Berg op 11 april over dit project vertellen. Zowel bij de kinderen als in de kerk. Hij is nu in India en zal ons van zijn ervaringen vertellen.

18 april: diaconaatVoor de collecte voor Binnenlands Diaconaat staan twee projecten centraal welke zich inzet-ten voor mensen met een psychiatrische achter-grond en voor degenen die intensief voor hen zorgen: • Hetvakantiebureau.nl verzorgt al vijftig jaar lang vakanties voor ouderen en mensen die eenvoudige hulp of begeleiding nodig hebben. Sinds een paar jaar organiseert dit bureau spe-ciale vakanties voor dementiepatiënten en hun partners. • De organisatie ‘Ruimte voor anders zijn’ maakt zich er sterk voor dat mensen met een psychiatrische achtergrond een warm welkom vinden in de kerk. Bijvoorbeeld met het project KerkMaatjes dat psychiatrische patiënten over hun drempels heen helpt, zodat ze naar de kerk kunnen en durven.

25 april: DiaconieDeze zondag collecteren we voor onze eigen lokale activiteiten van de diaconie. Denk daar-bij aan de kerstactiviteiten, de actie minima, de bus voor ouderen in de feestweek en de onder-steuning van de voedselbank.

College van Kerkrentmeesters

PaascollecteMet Pasen vieren we de opstanding van Jezus Christus. Hij heeft de dood overwonnen. Door Hem zijn wij herenigd met God. Dit mogen we, waar wij ook staan of gaan, ervaren. Maar des te meer ervaren wij het in onze eigen kerkelijke


gemeente onder andere in onze vieringen, ge-sprekskringen en diaconale activiteiten kunnen we het steeds opnieuw beleven. Daarom vragen we met Pasen uw bijdrage voor het werk in onze gemeente.Dat is immers de plaats waar we het geloof met elkaar delen. Waar we bij elkaar komen, praten, zingen, stil zijn en ons omringd mogen weten door de Geest van God. Een plek om te koes-teren!Binnenkort ontvangt u een acceptgiro voor de jaarlijkse paascollecte. U kunt:• gebruikmaken van de acceptgiro;• een gift doen tijdens de collecte in de kerk.De opbrengst van deze paascollecte is voor on-ze eigen kerkelijke gemeente.

Verantwoording collecten vanaf 21 februari:21 februari € 183,8528 februari € 273,387 maart € 204,957 maart Talma Hiem € 131,00Opbrengst cassetterecorder februari € 110,20Voor alle bijdragen hartelijk dank!Dirk Faber, penningmeester

Herinnering betaling abonnementsgeld Kerkblad Underweis.Willen degenen die vergeten zijn het abonne-mentsgeld 2010 voor het kerkblad Underweis te betalen, nu het bedrag van € 15,- vóór 15 april a.s., over maken op (bank)rekening 722057 t.n.v. Kerkblad Underweis Prote-stantse Gemeente Balk, o.v.v. abonnement Underweis 2010.Alvast bedankt voor jullie medewerking.Berend Venema

Jeugd enJongeren

Kindernevendienst maart Op 21 februari is de 40-dagentijd begonnen. In de 40-dagentijd worden de verhalen van Mozes verteld in de kindernevendienst. In de kerk staat een tafel waaraan iedere week een leidster van de kindernevendienst, een paar kinderen en een speciale gast aanschuift. Er wordt dan een gesprekje gevoerd over het the-ma van die zondag.

zondag 7 maart: SlavernijOp deze zondag was de jeugd van het JOK ge-vraagd om aan te schuiven. Samen met Bart hebben zij het gehad over slavernij. Ook heb-ben ze gesproken over moderne vormen van slavernij. Mensen zijn soms ook slaaf van hun eigen gewoontes zoals drank, drugs of gamen.

zondag 14 maart: De farao luistert nietOp deze zondag was er een speciale gast aanwezig. Het thema van deze zondag was de farao die niet luisterde naar God. Maar wat is een farao nou eigenlijk? Heel toevallig was er een farao in de kerk aanwezig. Deze fa-rao mocht ook aan tafel aan-schuiven. Samen met de kin-deren hebben wij het gehad over wat een farao is. Hoe zorgt een farao voor zijn volk? Verder hebben wij het

gehad over goede en slechte leiders. Wat doet een goede leider? En waar komen wij leiders tegen?

zondag 21 maart: De plagen en de bevrijding van het volkHet tafelgesprek van deze ochtend ging over straf. De plagen die Egypte hebben geteisterd was een straf van God. Krijgen mensen nu ook wel eens straf? En wat voor straf is dat dan? Gerben wist te vertellen dat meester Siete ook wel eens straf geeft. Hij mocht dan ook aan-schuiven bij de tafel en hierover vertellen. Waarom wordt er eigenlijk straf gegeven? Om goed met elkaar te kunnen samenleven heb je regels nodig. Er zijn altijd mensen die zich niet aan deze regels houden. Straf helpt om de men-sen wel te laten luisteren naar deze regels.


EO-jongerendag Op zaterdag 5 juni wordt de jongerendag al-weer voor de 36e keer georganiseerd. Het vindt plaats in het GelreDome te Arnhem. De EO-Jongerendag is een jaarlijks terugkerend evenement in Nederland waarbij christelijke jongeren afkomstig uit diverse kerken met el-kaar zingen, bidden en naar toespraken luiste-ren. Ook treden er christelijke artiesten uit bin-nen- en buitenland op. De eerste EO-Jongerendag werd gehouden in 1975 in de Martinihal in Groningen. Het was een regionaal evenement waar zo'n 1500 à 3000 bezoekers op af kwamen. Na vier andere kleinschalige jongerendagen in Arnhem, Hil-versum, Leiden en Den Bosch besloot men om in 1980 te verhuizen naar de Jaarbeurs in Utrecht om er een landelijk evenement van te maken. Het aantal deelnemers groeide de eerste jaren sterk en zodoende kwamen er in 1982 al zo'n 20.000 mensen op het evenement af. Toen de Utrechtse Jaarbeurs te klein werd voor het aantal deelnemers, werd er verhuisd naar het stadion Galgenwaard, eveneens in Utrecht, waar zo'n 30.000 mensen in pasten. In 1998 werd de locatie wederom verplaatst, dit keer naar het nieuw opgeleverde stadion GelreDome in Arnhem, dat overdekt is en waar 35.000 mensen in kunnen.Wat je wel te wachten staat? Dat hoor je de komende tijd. Hou de website eojongerendag.nl goed in de gaten! Reserveren is noodzakelijk.

Op zondag 11 april is er een extra JOK

Sake en een collega zijn dan terug in Nederland en zullen uitgebreid verslag doen van hun be-vindingen en ervaringen. Wij nodigen alle jeugd vanaf klas 1 VO uit om deze ochtend aanwezig te zijn. Wij collecteren ook dan voor Dharangoan.Natuurlijk zijn wij als gemeente één met onze jeugd. Daarom wordt er tijdens de ochtend-dienst ook in de kerkzaal gecollecteerd voor dit doel in India. Bent u nieuwsgierig geworden kom dan vooral deze ochtend naar de kerk. Voorafgaand aan de collecte krijgt u een korte toelichting.Namens de mensen van Dharangoan, Wereld-kinderen regio Fryslân, leiding en jeugd van de Kindernevendienst en JOK bedankt voor uw belangstelling en steun.

Discozwemmen

Vrijdagavond 16 april is er discozwemmen in Workum. Heb je zin om mee te gaan en heb je minimaal zwemdiploma A, geef je dan op. Het vertrek is om 18.30 uur vanaf de Paadwizer en wij zijn ca. 21 uur weer thuis. De bijdrage is €2,50 per persoon. Zijn er nog ouders die willen rijden? Opgave tot 9 april bij Elanda Bergsma tel: 604942 of [email protected]

Puzzel

Mijn naam is ……….1. Ik ben bekend uit bijbelse verhalen, als de weldoener van het volk Israël. Ik verschafte hun werk en onderdak en hun zonen kregen een opleiding, zodat ze nooit zonder werk zaten.

2. Ik ben bekend als de koning van het slaven-land Egypte. De leider van het volk Israël, ene Mozes, heeft net zo lang gezeurd tot ik dat sla-venvolk heb laten gaan, om van dat gezanik af te zijn.

3. Ik ben bekend als de koning van Egypte. Ik vertikte het de god van het slavenvolk te erken-nen, totdat bleek dat Hij de god van leven en dood is. Ik moest uiteindelijk erkennen dat die slavengod groter is dan onze goden. Hij bevrijdde zijn volk uit mijn land.

4. Ik ben zowel herder over schapen als over mijn volk geweest. Ik heb schapen en mensen door de woestijn geleid.

5. Ik ben de broer van Mozes. Ik ben hem tege-moet gegaan toen hij uit Midjan terugkeerde en samen zijn we naar farao toegegaan om vrijheid voor ons volk te vragen.

6. Ik ben de schoonvader van Mozes. Ik was priester in Midjan en heb hem tijdens de woestijnreis met goede raad bijgestaan.

7. Ik ben de zus van Mozes. Ik heb hem be-waakt terwijl hij in zijn arkje op de Nijl dreef en ik heb een vrolijke reidans gedanst.

8. Ik ben de prinses die uiteindelijk het kistje vond waarin een jongetje op de Nijl dreef. Ik heb hem zijn naam gegeven: Uit het water ge-trokken.


Help de goede herder om zijn schaapje terugte vinden. Begin bij de pijl.

Wat staat er boven de hier genoemde bijbel-gedeelten? Zet dat er onder.

Algemene informatie525 jaar Protestantse gemeente Balkvervolg 35door Y.J. van de Lageweg

Ds. Klaas Prins had op 2 augustus 1921 af-scheid van de Gereformeerde kerk genomen en was vertrokken naar het Groningse dorp Nie-zijl. Het zoeken was nu naar een opvolger die de gemeente wilde dienen als herder en leraar. De kerkenraad wilde bezuinigen, want in het achterhoofd van beide kerkenraden speelde nog steeds de gedachte ‘om nog eens op eigen be-nen te kunnen loopen met een eigen predikant’. Daarom schafte de kerkenraad voorlopig de verstrekking van sigaren tijdens de kerken-raadsvergadering af. Het voorstel om lammeren bij de boer te laten weiden ‘werd uit hoofde van het riskante dezer zaak van de hand gewezen’. Men was bang voor ziekten onder het vee, zo-dat de opbrengst geen winst, maar een groot verlies zou opleveren. Wel werd besloten om aandelen voor het orgel uit te geven. Daar voel-de de gemeente wel voor en men schafte ze aan. In het achterhoofd speelde de kerkenraad met de gedachte dat bij uitloting ervan het be-drag aan de kerk zou worden geschonken. In veel gevallen gebeurde dat ook.

Ondertussen ging het beroe-pingswerk gewoon door. Na een aantal bedankjes nam kandidaat Jochem Hettinga, afgestudeerd in Kampen, het uitgebrachte beroep aan. Op 10 juni 1923 werd hij als predikant van Wyckel en Balk bevestigd door zijn zwager ds. J. de Koning, die getrouwd was met zijn zus Jo. In de kerkenraadsver-gadering van 29 juni werd

hij tot preses benoemd. Dat was geen uitzonde-ring, want dit hing elke predikant boven het hoofd. Het behoorde bij een van de taken.Telkens weer had de Gereformeerde kerk het moeilijk met het nemen van besluiten omtrent gemengde huwelijken. Men wilde recht in de leer zijn en zo werd de huwelijksinzegening van een gereformeerde man met een niet gere-


formeerde vrouw toegestaan, mits de kinderen in de Gereformeerde kerk gedoopt zouden worden. Die belofte moest vooraf gegeven wor-den. De huwelijksbevestiging van een gere-formeerde vrouw met een niet gereformeerde man werd niet toegestaan en ze werden verwe-zen naar de Hervormde gemeente. Een ge-dwongen huwelijk hoefde al helemaal niet te rekenen op een kerkelijke bevestiging. Op deze te volgen koers kwam felle kritiek. Dit hield de Gereformeerde synode niet lang vol en enkele jaren later veranderde het standpunt in: Het huwelijk kon kerkelijk worden ingezegend als het bruidspaar beloofde hun kinderen in de Gereformeerde kerk te laten dopen. In 1924 werd de collecteschaal, die tot nu toe dienst had gedaan, vervangen voor de collecte-zak. Nu kon men niet meer zien wat de buur-man/-vrouw in de collectezak deed. Burgemeester Gaaikema verzocht de kerkenra-den op 5 september 1925 een collecte voor de inwoners van de ramp bij Borculo te laten hou-den. Op 10 augustus werd deze Gelderse plaats en omgeving getroffen door een windhoos. Er vielen vier doden en tachtig gewonden. De ra-vage was enorm.De predikant werd in de wintermaanden met de auto gehaald en teruggebracht. De penning-meester deelde een poosje later de kerkenraad mee dat de kas deze extra uitgaaf niet toeliet. ‘Op Wyckel rust de plicht de helft van de kos-ten te betalen’, vond de kerkenraad in Balk. Zo zal het wel gebeurd zijn, al zal het niet van harte zijn gegaan.

Jochem Folkerts Hettinga werd op 24 maart 1898 in Amsterdam geboren als zoon van Fol-kert Jochems Hettinga en Elisabeth Klazes de Jong. Jochem groeide op in Snits waar zijn va-der een zaak had. Hij kon goed leren en wilde graag predikant worden. In 1918 verhuisde het gezin naar Kampen. Wellicht mede om de stu-die van hun zoon aan de Theologische Hoge-school. Dat beperkte de studiekosten, want nu kon hij thuis wonen en studeren. Op 24-jarige leeftijd was hij klaar met zijn studie. Daarna liep hij een jaartje stage in Scheemda. Hier leerde hij zijn latere vrouw kennen. Op 1 juni 1923 trouwde hij te Termunten met boeren-dochter Willemina Siebolts (Wil) Smid, die op 17 maart 1902 te Wagenborgen het levenslicht zag. Het kerkelijk huwelijk werd in de Gerefor-

meerde kerk van Wagenborgen ingezegend.Door het beroep naar Wyckel en Balk aan te nemen vertrokken ze naar de pastorie in Wyckel.Uit dit huwelijk werden zes kinderen geboren, waarvan vier in de pastorie in Wyckel nl. Elisa-beth, Hillenius Ayolt, Folkert en Siebolt. De laatste twee was een tweeling. Zij werden niet door hun vader gedoopt, want hij stond met beide kinderen op de arm bij het doopvont, ter-wijl zijn vrouw het orgel bespeelde. Zij was re-gelmatig achter het orgel te vinden.‘Hij was begiftigd met bijzondere gaven. Een man die midden in het leven stond. Praktisch en zakelijk van aanleg en aanpak.’ De gemeente vond hem een pittig en kordaat mannetje, die vaak over de schreef ging. ‘Hij handelt en spreekt namens de geheelen kerkenraad, die daarvoor de verantwoordelijkheid draagt’, werd er dan gezegd. Alle woningen werden van elektriciteit voor-zien. Dat was een groot gebeuren. Nu was men van de petroleumlamp verlost. De kerkenraad bekostigde de vaste lampen en Hettinga moest zelf de losse lampen betalen, want bij een even-tueel vertrek zou hij deze toch meenemen. De kosten hiervoor bedroegen ƒ 3,90 per stuk.De gemeente ergerde zich aan een gemeentelid, dat tijdens de dienst de liederen in het Frysk zong.Hij was daar al eerder opgewezen dat dit onge-oorloofd was. Een ouderling zou hem daar nog-maals op wijzen en hoopte dat het gesprek nu tot een bevredigend resultaat zou leiden.In het voorjaar van 1927 kreeg de kerkenraad het rapport vrouwenkiesrecht onder ogen. Een commissie van de synode ging de vraag onder-zoeken of het ‘verleenen van het stemrecht aan de vrouw al of niet in strijd is met de Schrift’. Een gemeentelid was het niet eens met de in-houd van Hettinga’s preken. Had dit te maken met de discussie over het wel of niet spreken van de slang wat in die dagen het gesprek van de dag was?Tijdens de gereformeerde synode van Assen in 1926 werd heftig gediscussieerd over de vraag of de slang uit het bijbelboek Genesis echt ge-sproken had. Was de slang een reptiel met spraakvermogen of werd het dier in het bijbel-boek gebruikt als een zinnebeeld van de duivel? Tijdens de synode werd vastgesteld dat het daadwerkelijk een slang was geweest, die Eva


tot de erfzonde had weten te verleiden. Wie dit anders uitlegde maakte zich vanaf dat moment schuldig aan 'Schriftaanranding'.Het gemeentelid stuurde de predikant hierover een brief en haalde verschillende citaten van gereformeerde schrijvers aan ‘en daarbij voe-gende zijn eigen opmerkingen.’ Dat viel bij de kerkenraad en predikant niet in goede aarde. Hij maakte zich op zijn manier schuldig aan in-sinuaties. Hij kreeg een uitnodiging om tijdens een kerkenraadsvergadering zijn visie uit de doeken te doen. Hij kwam niet opdagen. Een tweede uitnodiging sloeg hij in de wind en ver-scheen niet. De kerkenraad was nu genoodzaakt ‘den kerkelijken weg te volgen’. Dat hielp, want de volgende keer kwam hij wel op de ver-gadering. Het ging er hard aan toe. Hij begon met: ‘Ik verlang alleen antwoord op de drie door mij gestelde vragen. Wanneer ik daarop geen antwoord krijg, ga ik weg.’ Hij zei tegen de ouderling, die het voorzitterschap had over-genomen: ‘De leiding van de vergadering be-rust niet bij jou maar bij de praeses.’ ‘Zijn op-treden was zo ergerlijk en beledigend dat ver-der samen spreken onmogelijk werd. Hij ver-zette zich welbewust tegen de leiding, het op-zicht en de tucht van den kerkenraad.’ Hij ver-liet de vergadering. Daarna werd hij schriftelijk in kennis gesteld, dat hij niet deel mocht nemen aan het HA. Dat kwam hard bij hem aan. Hij kroop opnieuw in de pen en gaf zijn verzet op. Hij trok het eerder geschrevene in. Daarna bracht hij een bezoek aan de pastorie en na een stevig gesprek kwam hij met de predikant in het reine. Nu kon de kerkenraad niet achterblij-ven en kreeg hij na zijn spijtbetuiging een uit-nodiging om aan het Heilig Avondmaal deel te nemen. Niets stond dat meer in de weg. ‘Zonder een vast geloof’ verzuchtte Hettinga eens ‘zijn al die negatieve kritieken bijna niet te overleven’.

Van de synodeDe PKN wil de komende jaren zes pioniers-plekken in het leven roepen. IJburg is hiervan de eerste. Dominee Rob Visser, onder meer be-kend geworden na het drama op Koninginne-dag 2009 in Apeldoorn waarbij de kerk haar deuren open zette voor iedereen die troost zocht, ziet een grote uitdaging weggelegd voor

de kerk op IJburg waar alles pas net begint. ‘In Apeldoorn is sprake van een echte kerkelijke gemeente met een groot potentieel aan medewerkers, in IJburg moet ik helemaal opnieuw beginnen. Ik voel me een beetje een zendeling die de basis waarop hij zelf terugvalt graag met anderen wil delen. Ik hoop iets moois te creëren waardoor anderen de rijkdom van de christelijke traditie kunnen ontdekken en daar zingeving voor hun leven aan kunnen ontlenen.’ In Nieuw-Vennep wordt hard gewerkt aan een tweede plek en ook in Rotterdam-Zuid is een pioniersplek in voorbereiding. Pioniersplekken worden daar gesticht waar nog geen kerk is – zoals in vinexlocaties – of daar waar de kerk verdwenen is. Ook kan zo’n plek gericht zijn op een bepaalde doelgroep, zoals in Rotterdam-Zuid op hoogopgeleide nieuwe Nederlanders.

Onlangs heeft het moderamen van de generale synode van de PKN een brief geschreven aan de Israëlische overheid, naar aanleiding van het document ‘Het uur van de waarheid’. Deze brief heeft geleid tot een groot aantal reacties. Behalve brieven van verschillende leden en groeperingen van de PKN, reageerde ook het Centraal Joods Overleg, het Wiesenthal Cen-trum en Christenen voor Israël. Met het Centraal Joods Overleg heeft inmiddels een goed gesprek plaats gehad. Vanwege de ve-le reacties reageerde het moderamen op woens-dag 10 maart 2010 met een verklaring waarin zij in tien punten een aantal zaken verheldert. Een van de punten was:De Protestantse Kerk is krachtens haar kerkor-de geroepen gestalte te geven aan haar onop-geefbare verbondenheid met het volk Israël. Tegelijkertijd weet de kerk zich verbonden met kerken en christenen in het Midden-Oosten. In 2008 heeft de generale synode zich diepgaand bezig gehouden met deze dubbele verhouding. In het beleidsdocument dat toen is vastgesteld ('Het Israëlisch-Palestijns conflict in de context van de Arabische wereld van het Midden-Oos-ten’) wordt o.a. gesteld, dat de oecumenische verbondenheid met kerken en christenen in het Midden-Oosten niet los staat van de verbon-denheid met Israël. Ook is uitgesproken dat de PKN inzake de wijze waarop zij naar het con-flict tussen Israël en de Palestijnen kijkt, willen laten leiden door internationaal recht.


AgendaApril 6 Koffieochtend diaconie

om 10 uur in It Breahûs.Vrouwengespreksgroep ‘Bidt en Werkt’Paadwizer om 19:30 uur.

14 Vrouwenochtend om 9.30 uur *)dorpshuis ‘Irene’ in Wyckel

16 Muziek aan de Luts **)om 20.30 uur in It Breahûs

19 Kerkvisitatie in It Breahûs van 18.30 tot 19.30 uur.

21 PCOB ouderenmiddag om 14 uur in Talma Hiem

28 Gemeenteavond om 20 uur in de Paadwizer.

*) Vrouwen KoffieochtendOp woensdag 14 april D.V. in dorpshuis ‘Irene’. Het thema van deze morgen is: ‘Wie kent mijn hart’.Spreekster: Edith SchoutenOrganist: Anneke van de LagewegZang: Annie en Minka DeinumHet programma begint om 9.30 uur en eindigt ongeveer om 11.30 uur.Vanaf 9 uur staat de koffie klaar.U bent van harte welkom.Namens de vrouwenwerkgroep Wyckel/Sloten

**) Muziek aan de LutsHet is na 12 jaar wel een gevestigde traditie te noemen dat er in de periode van april tot sep-tember bijzondere concerten worden georgani-seerd in It Breahûs. Steeds vaker melden zelfs musici en ensembles zich om voor een optreden in aanmerking te komen. De akoestiek van It Breahûs en de sfeer tijdens de concerten wor-den geroemd. Voor het komende seizoen staan zes bijzondere concerten op het programma. Op 16 april wordt het seizoen geopend met het Duelling Duos Guitar Quartet.Een viertal gitaristen t.w. Remco de Haan, Erik Westerhof, Peter Constant en Marion Schaap, die ook als duo’s optreden, vormen het kwartet. Met deze fusie willen twee topensembles aan een breed publiek tonen dat de klassieke gitaar het instrument is van vriendschap en samen-werking, schoonheid en kleur, passie, rust en traditie maar ook van innovatie. In de afgelo-

pen jaren hebben de gitaarklanken al een vaste plaats gekregen tijdens de concerten van de musici rond de topgitarist Johan Keus uit Balk.Duelling Duos Guitar Quartet biedt een afwis-selende muziekervaring waarin, naast het kwartetelement, elk duo op zijn eigen virtuoze manier laat zien hoe het een plaats in de harten van het publiek heeft veroverd.

Van voorzanger tot organist

In de erediensten van voor 1800 vond het psalmgezang met behulp van een voorzanger plaats. Een orgel was er niet en de gemeente moest zelfs tot de eeuwwisseling van 1800 hierop wachten. De voorzanger zong de psalm voor en de gemeente herhaalde dit totdat de ge-meente de melodie beheerste. De functie van voorzanger werd na de invoering van orgelbe-geleiding bij de gemeentezang langzaam maar zeker afgebouwd. De schoolmeester was vaak ook de voorzanger en soms werd zijn baan nog uitgebreid met het kosterschap en het vervullen van administra-tieve taken. Een schoolmeester was vaak een manusje van alles om zo in zijn onderhoud te kunnen voorzien. In de beginperiode was kerkmuziek heel een-voudig van aard. Wie de eerste organist is ge-weest wordt niet vermeld. Het eerste orgel be-gaf het en de kerkenraad zocht naar mogelijk-heden om een nieuw orgel aan te schaffen. ‘Sedert twee jaren nam onze Leraar den Wel-eerw. Heer J.R. de Bruine, ondersteund door notabelen en kerkvoogden dezer gemeente, de taak op zich om alle pogingen aan te wenden, ten einde door middelen van vrijwillige bij-dragen, een orgel te verkrijgen. Die pogingen werden door algemeenste medewerking, waar-onder vele aanzienlijke giften, achtervolgd, zodanig dat de somma voldoende was, ter be-koming van een orgel.’ De gebroeders Lohman kregen de opdracht om de kerk van een nieuw één klaviersorgel met 12 stemmen en aangehangen pedaal te bouwen. Bij de bouw ervan werden delen van het oude orgel ver-werkt. De kosten van bestek en voorwaarden voor levering van het orgel bedroegen ƒ 3.131 waarvan ƒ 2.554 door de gemeenteleden werd geschonken.


In een feestelijke dienst op 16 februari 1843, waarin ds. Jan Rudolph de Bruine voorging, werd het orgel ‘aan des zelfs geheiligde be-stemming toegewijd’. ‘Het was voor onze ge-meente een welkome en genoeglijke feestdag.’ Het nieuwe orgel werd ‘geëxami-neerd’ door de he-ren Jhr. Waubert de Puiseau, notaris te Lemmer en S. W. Velds, organist te Snits, die het ‘bij uitnemendheid vol-doende bevonden’.Daarna onderging het orgel nog di-verse verande-ringen. Sommige werden later weer weggehaald. In 1975 werd het orgel uitgebreid met een nieu-

we balgenkas en windvoorziening en er komt

een bovenwerk. Het orgel telde toen 18 stem-men. Een paar jaar later plaatsten de Gebr. Reil een Prestant 4' op een vrije sleep van het bo-venwerk.In 1982 bracht Albert Zuiderhof een Trompet 8' aan op een vrije sleep van het Pedaal. Hierdoor kreeg het hoofdklavier 11, het bovenklavier 6 en het pedaal 3 stemmen. 20 in totaal.

De eerste vaste organist was Uilke Willems de Jong, die in 1843 de gemeente begeleidde op het nieuwe orgel. Hij hield dit bijna 55 jaar vol. In 1897 moest hij afscheid nemen, omdat hij naar elders vertrok. Hij was toen 74 jaar oud.Voor zijn vertrek heeft hij Hendrik Keulen, die thuis een klein orgeltje had en er wel plezier in had, orgelles gegeven. Hij mocht af en toe een dienst begeleiden. In 1904 op 19-jarige leeftijd werd hij als vaste organist aangenomen. ‘Tot wederopzegging’ stond er in het contract. Op 14 april 1959 vierde hij het heugelijke feit dat hij 55 jaar organist was. Hij was de derde organist, die op het Lohmanorgel speelde. Op 1 maart 1960 overleed hij op de Bargebek op 75-jarige leeftijd. De kerkenraad vond in Jan Albada een tijdelijk vervanger, want hij was nog jong en studeerde voor onderwijzer. In 1960 kwam Albert Zuider-hof met zijn vrouw in Balk wonen. Zijn muzi-kale roem ging hem vooruit. De kerkenraad was dan ook wat blij dat zij er nog een organist bij konden krijgen. Samen hebben zij om beur-ten enkele jaren de gemeentezang begeleid. Al-bada verhuisde en Zuiderhof werd de organist.In 1975 bij de restauratie van het orgel werd het zelfgemaakte orgel van Zuiderhof gebruikt tijdens de diensten. Nadat het orgel weer in gebruik was genomen werd op verzoek van ds. Ries Nieuwkoop het kerkkoor de Cantorij opgericht. Zuiderhof is 23 jaar dirigent van dat koor geweest. Orgelspelen en dirigeren gingen niet samen. Wanneer hij het dirigentenstokje in handen nam, bespeelde Bertha Harkema het orgel, zodat beide functies door konden gaan.Hij ondersteunde de gemeentezang eerst in de Hervormde kerk die later de naam It Breahûs kreeg, en sinds het opgaan in de PKN ook in de Paadwizer. Hij treedt in de voetsporen van zijn illustere voorgangers, want vanaf 1843 zijn er slechts een vijftal organisten in It Breahûs geweest.


kleurplaat

Het graf is leeg: Jezus leeft!11e jaargang nr. 4 – april 2010 17 ûnderweis

Documents

201004 - underweis