42
Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 1 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ΄ Λυκείου Γενικό Λύκειο Θήρας Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 2 Όνομα : Τάξη:

2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 1

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ΄ Λυκείου

Γενικό Λύκειο Θήρας

Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 2

Όνομα :

Τάξη:

Page 2: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 3

“Τίποτα στη Βιολογία δεν έχει νόημα παρά μόνο

υπό το φώς της εξέλιξης”

Θεοδόσιος Ντομπζάνσκυ

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 4

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ΄ Λυκείου

· Ύλη Πανελληνίων [Σελίδα 4] · Γενετικος Κώδικας [Σελίδα 6]

· Ασκήσεις Κεφαλαίου 1 [Σελίδα 7]

· Ασκήσεις Κεφαλαίου 2 [Σελίδα 11]

· Ασκήσεις Κεφαλαίου 4 [Σελίδα 21] · Ασκήσεις Κεφαλαίου 5 [Σελίδα 27]

· Ασκήσεις Κεφαλαίου 6 [Σελίδα 35] · Ασκήσεις Κεφαλαίων 7 & 8 & 9 [Σελίδα 45]

· Επαναληπτικές Ερωτήσεις [Σελίδα 56]

· Επαναληπτικές Ασκήσεις [Σελίδα 65]

Page 3: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 5

ΥΛΗ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 6

Γενετικος Κώδικας

Page 4: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 7

Κεφάλαιο 1ο

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 8

Ενότητα 1

Ενότητα 2

Ενότητα 3

Ενότητα 4

Ενότητα 5

Page 5: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 9

Ενότητα 6

Ενότητα 7

Ενότητα 8

Ενότητα 9

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 10

Ενότητα 10

Ενότητα 11

Ενότητα 12

Ενότητα 13

Ενότητα 14

Ενότητα 15

Page 6: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 11

Κεφάλαιο 2ο

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 12

Ενότητα 1

Ενότητα 2

ΑΣΚΗΣΗ 1: Να γράψτε τον συντακτικό τύπο του πεπτιδίου

Ala-Phe

ΑΣΚΗΣΗ 2: Να γράψτε τον συντακτικό τύπο του πεπτιδίου

Phe-Ala

ΑΣΚΗΣΗ 3: Να γράψτε τον συντακτικό τύπο του πεπτιδίου

Phe-Ala-Cys-Gly

Δίνονται οι συντακτικοί τύποι:

Page 7: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 13

Ενότητα 3

Ενότητα 4

[ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ]

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 14

Ενότητα 5

Ενότητα 6

Page 8: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 15

Ενότητα 7

[ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ]

Ενότητα 8

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 16

Ενότητα 9

[ΟΕΦΕ 2013]

Page 9: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 17

Ενότητα 10

[ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ]

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 18

Ενότητα 11

Ενότητα 12

[ΟΕΦΕ 2011]

Page 10: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 19

Ενότητα 13

Το παρακάτω γονίδιο αποτελείται από 20.000 νουκλεοτίδια. Το γονίδιο αυτό μεταγράφεται σε mRNA, το οποίο μεταφράζεται σε μια πολυπεπτιδική αλυσίδα 1.799 αμινοξέων. Στο γονίδιο περιέχονται 2 εσώνια Α και Β. Αν στο εσώνιο Α περιέχονται 2.640 δεσμοί υδρογόνου και το 30% των νουκλεοτιδίων του περιέχουν την αζωτούχο βάση αδενίνη (Α), να βρείτε: α. Το μήκος του εσωνίου Β. Δίνεται ότι οι 5΄ και 3΄ αμετάφραστες περιοχές αποτελούνται συνολικά από 200 νουκλεοτίδια. Μονάδες 10 Δεδομένου ότι κατά τη μετάφραση τμήματος του παραπάνω γονιδίου τα αντικωδικόνια των tRNA με τη σειρά που έλαβαν μέρος είναι: 5΄ACG 3΄, 5΄UCU 3΄, 5΄CUU 3΄, 5΄ACC 3΄, 5΄UUG 3΄. β. Να γράψετε την αλληλουχία των αμινοξέων που κωδικοποιείται από το παραπάνω τμήμα DNA. Μονάδες 5 γ. Να γράψετε στο σχήμα τα κωδικόνια του DNA που αντιστοιχούν στα αμινοξέα του σχηματιζόμενου πεπτιδίου. Μονάδες 5 δ. Αν το τμήμα αυτό αποτελεί και θέση έναρξης της αντιγραφής, να δείξετε τη συνεχή και την ασυνεχή σύνθεση του DNA στις νεοσυντιθέμενες αλυσίδες σε κάθε αλυσίδα του παραπάνω τμήματος DNA. Μονάδες 5

Διεύθυνση μεταγραφής

3΄ 5΄

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 20

Ενότητα 14

Δίνεται η παρακάτω αλληλουχία ευκαρυωτικού DNA που περιέχει γονίδιο και κωδικοποιεί ένα ολιγοπεπτίδιο: 5 ́ATTCGACTATAGCCTATGCACCGGTACGAACATGATCC3 ́3 ́TAAGCTGATATCGGATACGTGGCCATGCTTGTACTAGG5΄ περιέχει υποκινητή με αλληλουχία 5΄TATA3΄

3΄ATAT5΄ α. Ποια αλυσίδα είναι η μη κωδική; Αιτιολογήστε την απάντησή σας. Μονάδες 5 β. Να γράψετε την αλληλουχία του mRNA που προκύπτει. Μονάδες 4 γ. Τα αντικωδικόνια με τη σειρά που έλαβαν μέρος κατά τη σύνθεση του ολιγοπεπτιδίου είναι: UAC, GUG, GCC, UGU. Με δεδομένο ότι μεσολαβεί στάδιο ωρίμανσης να γραφεί η αλληλουχία βάσεων του mRNA που αποτελεί το εσώνιο, καθώς και τις 5΄και 3΄αμετάφραστες περιοχές. Μονάδες 6

Ενότητα 15

Page 11: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 21

Κεφάλαιο 4ο

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 22

Ενότητα 1

Ενότητα 2

Page 12: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 23

Ενότητα 3

Ενότητα 4

Ενότητα 5

Ενότητα 6

Ενότητα 7

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 24

Ενότητα 8

Ενότητα 9

Ενότητα 10

Ενότητα 11

Ενότητα 12

Ενότητα 13

Page 13: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 25

Ενότητα 14

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 26

Ενότητα 15

Page 14: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 27

Κεφάλαιο 5

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 28

Ενότητα 1

[ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ]

Page 15: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 29

Ενότητα 2

Ενότητα 3

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 30

Ενότητα 4

Ενότητα 5

Page 16: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 31

Ενότητα 6

Ενότητα 7

Ενότητα 8

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 32

Ενότητα 9

Ενότητα 10

Page 17: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 33

Ενότητα 11

Ενότητα 12

Ενότητα 13

Ενότητα 14

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 34

Ενότητα 15

Page 18: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 35

Κεφάλαιο 6

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 36

Ενότητα 1

Ενότητα 2

Page 19: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 37

Ενότητα 3

Ενότητα 4

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 38

Page 20: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 39

Ενότητα 5

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 40

Ενότητα 6

Page 21: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 41

Ενότητα 7

Ενότητα 8

Ενότητα 9

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 42

Ενότητα 10

Ενότητα 11

Ενότητα 12

Page 22: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 43

Ενότητα 13

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 44

Ενότητα 14

Ενότητα 15

Page 23: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 45

Κεφάλαια 7 & 8 & 9

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 46

Ενότητα 1

Ενότητα 2

Page 24: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 47

Ενότητα 3

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 48

Ενότητα 4

Ενότητα 5

Page 25: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 49

Ενότητα 6

Ενότητα 7

Ενότητα 8

Ενότητα 9

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 50

Ενότητα 10

Ενότητα 11

Page 26: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 51

Ενότητα 12

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 52

Ενότητα 13

Page 27: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 53

Ενότητα 14

Ενότητα 15

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 54

Ενότητα 16

Ενότητα 17

Page 28: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 55

Ενότητα 18

Ενότητα 19

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 56

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΤΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ)

1ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ

1. Να περιγράψετε τα πειράµατα του Griffith. Σε ποιο συµπέρασµα κατέληξε µε τα πειράµατά του;

2. Ποια δεδοµένα υποστήριζαν το 1944 ότι το DNA είναι το γενετικό υλικό;

3. Πότε επιβεβαιώθηκε οριστικά ότι το DNA είναι το γενετικό υλικό των οργανισµών;

4. Τι ονοµάζουµε αποικία;

5. Τι ονοµάζουµε ιχνηθέτηση;

6. Να περιγράψετε τον τρόπο µε τον οποίο δηµιουργείται µια πολυνουλεοτιδική αλυσίδα.

7. Γιατί κάθε νουκλεοτιδική αλυσίδα έχει προσανατολισµό 5΄-> 3΄;

8. Ποια στοιχεία συντέλεσαν στη διατύπωση του µοντέλου της διπλής έλικας για το µόριο του DNA;

9. Ποια είναι η δοµή του µορίου DNA σύµφωνα µε το µοντέλο της διπλής έλικας;

10. Ποιες είναι οι λειτουργίες του γενετικού υλικού;

11. Τι ονοµάζουµε γονιδίωµα ενός οργανισµού;

12. Ποια κύτταρα ονοµάζονται απλοειδή και ποια διπλοειδή;

13. Ποια είναι η οργάνωση του γενετικού υλικού των προκαρυωτικών κυττάρων;

14. Τι είναι τα πλασµίδια και ποια είδη γονιδίων περιέχουν;

15. Ποια είναι η οργάνωση του πυρηνικού DNA;

16. Τι είναι το νουκλεόσωµα;

17. Ποιες είναι οι µορφές του γενετικού υλικού στη διάρκεια του κυτταρικού κύκλου;

18. Τι είναι οι ιστόνες;

19. Τι είναι οι αδελφές χρωµατίδες;

20. Tι είναι ο καρυότυπος;

21. Ποια χρωµοσώµατα ονοµάζονται αυτοσωµικά και ποια φυλετικά;

22. Τι είναι το κεντροµερίδιο;

23. Με ποια διαδικασία δηµιουργείται ο καρυότυπος;

24. Γιατί τα µιτοχόνδρια και οι χλωροπλάστες χαρακτηρίζονται ηµιαυτόνοµα οργανίδια;

25. Ποια είναι η οργάνωση του γενετικού υλικού των µιτοχονδρίων;

26. Γιατί κάθε άνθρωπος έχει περισσότερο γενετικό υλικό µητρικής προέλευσης;

27. Ποια είναι η οργάνωση του γενετικού υλικού των χλωροπλαστών;

28. Το γενετικό υλικό των ιών.

Page 29: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 57

2ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ

29. Ποιοι πρότειναν τον µηχανισµό αντιγραφής του DNA;

30. Γιατί ο µηχανισµός αντιγραφής του DNA χαρακτηρίζεται ηµισυντηρητικός;

31. Να περιγράψετε τη διαδικασία αντιγραφής γραµµικού µορίου DNA.

32. Τι είναι οι θέσεις έναρξης αντιγραφής;

33. Τι είναι το πριµόσωµα και ποιος είναι ο ρόλος του;

34. Τι είναι οι DNA ελικάσες και ποιος είναι ο ρόλος τους;

35. Τι είναι οι DNA πολυµεράσες και ποιος είναι ο ρόλος τους;

36. Γιατί όταν η µία αλυσίδα του DNA αντιγράφεται συνεχώς η συµπληρωµατική της

αντιγράφεται ασυνεχώς;

37. Τι είναι η DNA δεσµάση και ποιος είναι ο ρόλος της στην αντιγραφή του DNA;

38. Τι είναι τα επιδιορθωτικά ένζυµα;

39. Ποιες διαδικασίες περιλαµβάνει η έκφραση της γενετικής πληροφορίας;

40. Ποιος διατύπωσε το κεντρικό δόγµα της βιολογίας και τι αυτό δείχνει;

41. Πώς περιγράφεται σήµερα το κεντρικό δόγµα της βιολογίας σε τι διαφέρει από την αρχική του

διατύπωση και γιατί;

42. Σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται τα γονίδια;

43. Ποια είδη RNA παράγονται στο ευκαρυωτικό κύτταρο µε µεταγραφή και ποιος είναι ο ρόλος κάθε

είδους;

44. Ποιο µπορεί να είναι το αποτέλεσµα της µεταγραφής ενός γονιδίου;

45. Τι είναι η RNA πολυµεράση και ποιος είναι ο ρόλος της;

46. Τι είναι ο υποκινητής και ποιος είναι ο ρόλος του;

47. Τι είναι οι αλληλουχίες λήξης της µεταγραφής και ποιος είναι ο ρόλος τους;

48. Να περιγράψετε τη διαδικασία µεταγραφής ενός γονιδίου.

49. Ποια ονοµάζουµε κωδική και ποια µη κωδική αλυσίδα;

50. Ποια γονίδια ονοµάζονται ασυνεχή και σε ποιους οργανισµούς υπάρχουν;

51. Τι είναι τα εσώνια και τι τα εξώνια;

52. Τι είναι το πρόδροµο mRNA και ποιες περιοχές περιλαµβάνει;

53. Τι είναι το ώριµο mRNA και τι περιλαµβάνει;

54. Πού πραγµατοποιούνται οι διαδικασίες της αντιγραφής, µεταγραφής και ωρίµανσης στο

ευκαρυωτικό κύτταρο;

55. Τι είναι ο γενετικός κώδικας;

56. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του γενετικού κώδικα;

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 58

57. Γιατί ο γενετικός κώδικας χαρακτηρίζεται συνεχής;

58. Γιατί ο γενετικός κώδικας χαρακτηρίζεται µη επικαλυπτόµενος;

59. Γιατί ο γενετικός κώδικας χαρακτηρίζεται εκφυλισµένος;

60. Τι είναι τα συνώνυµα κωδικόνια;

61. Τι απαιτείται για τη µετάφραση ενός mRNA;

62. Τι είναι το ριβόσωµα και από τι αποτελείται;

63. Ποιες θέσεις σύνδεσης µε άλλα µόρια έχει ένα µόριο tRNA;

64. Τι είναι το αντικωδικόνιο;

65. Τι είναι το σύµπλοκο έναρξης της πρωτεϊνοσύνθεσης;

66. Να περιγράψετε τα στάδια της πρωτεϊνοσύνθεσης.

67. Τι είναι το πολύσωµα;

68. Γιατί η πρωτεϊνοσύνθεση χαρακτηρίζεται «οικονοµική διαδικασία»;

69. Πώς µπορεί ένα κύτταρο να «αυξήσει» την ποσότητα της παραγόµενης πολυπεπτιδικής αλυσίδας;

70. Γιατί είναι απαραίτητη η ρύθµιση της γονιδιακής έκφρασης;

71. Σε τι αποσκοπεί η ρύθµιση της γονιδιακής έκφρασης στα προκαρυωτικά κύτταρα;

72. Τι εξυπηρετεί η ρύθµιση της γονιδιακής έκφρασης στους πολυκύτταρους οργανισµούς;

73. Τι είναι το οπερόνιο της λακτόζης και ποια είναι η δοµή του;

74. Τι είναι το ρυθµιστικό γονίδιο και τι η πρωτεΐνη καταστολέας;

75. Τι είναι τα οπερόνια;

76. Να περιγράψετε τη λειτουργία του οπερονίου της λακτόζης παρουσία γλυκόζης και παρουσία µόνο

λακτόζης.

77. Σε ποια επίπεδα γίνεται η ρύθµιση της γονιδιακής έκφρασης στους ευκαρυωτικούς οργανισµούς και

µε ποιο τρόπο;

Page 30: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 59

4ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ

78. Τι ονοµάζουµε ανασυνδυασµένο DNA;

79. Τι είναι η γενετική µηχανική;

80. Η τεχνολογία του ανασυνδυασµένου DNA περιλαµβάνει όλες τις τεχνικές που οδηγούν σε µεταφορά

γενετικού υλικού από τον έναν οργανισµό σε άλλον. Να περιγράψετε τα στάδια της διαδικασίας αυτής.

81. Τι ονοµάζουµε κλώνο και τι κλωνοποίηση;

82. Τι ονοµάζεται µετασχηµατισµός;

83. Τι είναι η γονιδιωµατική βιβλιοθήκη; Να περιγράψετε τη διαδικασία δηµιουργίας

γονιδιωµατικής βιβλιοθήκης.

84. Τι είναι ο βακτηριοφάγος λ και πώς χρησιµοποιείται στην τεχνολογία του ανασυνδυασµένου DNA;

85. Ποια κύτταρα εκφράζουν τα γονίδια των αιµοσφαιρινών;

86. Τι είναι οι cDNA βιβλιοθήκες;

87. Να περιγράψετε τη διαδικασία δηµιουργίας cDNA βιβλιοθήκης.

88. Τι ονοµάζουµε αποδιάταξη και τι υβριδοποίηση;

89. Πώς µπορούµε να εντοπίσουµε το κοµµάτι DNA που θέλουµε από µία γονιδιωµατική ή cDNA

βιβλιοθήκη;

90. Τι είναι η αλυσιδωτή αντίδραση πολυµεράσης και πώς χρησιµοποιείται;

5ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ

91. Σε τι στηρίχθηκε η επιτυχία των πειραµάτων του Μέντελ;

92. Ποια πλεονεκτήµατα έχουν τα µοσχοµπίζελα που συντέλεσαν στην επιτυχία των πειραµάτων του

Μέντελ;

93. Πώς εργάστηκε στα πειράµατά του ο Μέντελ;

94. Ποια ονοµάζουµε αλληλόµορφα γονίδια;

95. Πότε ένα άτοµο ονοµάζεται οµόζυγο για µια ιδιότητα και πότε ετερόζυγο;

96. Πότε ένα αλληλόµορφο ονοµάζεται επικρατές και πότε υπολειπόµενο;

97. Τι ονοµάζουµε γονότυπο και τι φαινότυπο;

98. Σε τι οφείλεται ο τρόπος που κληρονοµούνται οι χαρακτήρες τους οποίους µελέτησε ο Μέντελ;

99. Ποιες ονοµάζουµε διασταυρώσεις µονοϋβριδισµού;

100. Τι ονοµάζουµε διασταύρωση ελέγχου και πώς χρησιµοποιείται;

101. Τι αναφέρει ο δεύτερος νόµος του Μέντελ και πότε ισχύει;

102. Ποιες ονοµάζονται διασταυρώσεις διϋβριδισµού;

103. Ποια γονίδια (αλληλόµορφα) ονοµάζονται ατελώς επικρατή και ποια συνεπικρατή;

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 60

104. Ισχύουν για τα συνεπικρατή και τα ατελώς επικρατή αλληλόµορφα οι νόµοι του Μέντελ;

105. Πώς καθορίζεται στον άνθρωπο η οµάδα αίµατος;

106. Ποια γονίδια (αλληλόµορφα) χαρακτηρίζονται θνησιγόνα;

107. Τι ονοµάζουµε πολλαπλά αλληλόµορφα;

108. Ποιες δυσκολίες εµφανίζει η µελέτη της κληρονοµικότητας στον άνθρωπο;

109. Ποιοι ονοµάζονται µονογονιδιακοί χαρακτήρες;

110. Ισχύουν οι νόµοι του Μέντελ στον άνθρωπο;

111. Τι είναι το γενεαλογικό δένδρο;

112. Πώς χρησιµοποιούνται τα γενεαλογικά δέντρα;

113. Ποια γονίδια ονοµάζονται φυλοσύνδετα;

114. Γιατί τα γνωρίσµατα που ελέγχονται από υπολειπόµενα φυλοσύνδετα γονίδια εµφανίζονται

συχνότερα στους άνδρες;

115. Ποιον τύπο κληρονοµικότητας ακολουθούν: η δρεπανοκυτταρική αναιµία, η β-

θαλασσαιµία, η οικογενής υπερχοληστερολαιµία, η µερική αχρωµατοψία στο κόκκινο-

πράσινο, η κυστική ίνωση, η αιµορροφιλία Α;

6ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ

116. Τι ονοµάζουµε µεταλλάξεις;

117. Σε ποιες κατηγορίες χωρίζονται οι µεταλλάξεις και µε ποιο κριτήριο;

118. Ποια είναι η σηµασία των µεταλλάξεων;

119. Τι είναι η δρεπανοκυτταρική αναιµία, σε τι οφείλεται και τι προκαλεί;

120. Ποια είναι τα είδη των γονιδιακών µεταλλάξεων και ποιες συνέπειες µπορεί να

έχουν στο παραγόµενο πρωτεϊνικό προϊόν;

121. Ποιες µεταλλάξεις ονοµάζονται ουδέτερες και ποιες σιωπηλές;

122. Ποιες ονοµάζονται αυτόµατες µεταλλάξεις;

123. Ποιοι παράγοντες προκαλούν µεταλλάξεις;

124. Τι είναι οι αιµοσφαιρίνες και ποια είναι η δοµή τους;

125. Ποιες είναι οι φυσιολογικές αιµοσφαιρίνες του ανθρώπου και ποια είναι η δοµή τους;

126. Τι είναι οι αιµοσφαιρινοπάθειες; Ποιες αιµοσφαιρινοπάθειες γνωρίζετε;

127. Τι είναι η β-θαλασσαιµία, σε τι οφείλεται, τι προκαλεί και πώς αντιµετωπίζεται;

128. Σε τι οφείλεται η ετερογένεια των συµπτωµάτων των ασθενών που πάσχουν από β-

θαλασσαιµία;

129. Ποια άτοµα εµφανίζουν αυξηµένη σύνθεση αιµοσφαιρίνης Α2;

Page 31: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 61

130. Γιατί η συχνότητα των ετερόζυγων ατόµων µε β-θαλασσαιµία και δρεπανοκυτταρική

αναιµία είναι αυξηµένη σε περιοχές όπου παλιά εµφανιζόταν ελονοσία;

131. Τι είναι η α-θαλασσαιµία και σε τι οφείλεται;

132. Τι είναι η φαινυλκετονουρία, πώς αντιµετωπίζεται και πώς µπορεί να διαγνωστεί;

133. Τι είναι ο αλφισµός;

134. Σε ποιες κατηγορίες χωρίζονται οι χρωµοσωµικές ανωµαλίες;

135. Σε τι οφείλονται οι αριθµητικές χρωµοσωµικές ανωµαλίες;

136. Ποια άτοµα ονοµάζονται ανευπλοειδή; Να αναφέρετε περιπτώσεις ανευπλοειδίας

στον άνθρωπο και τον φαινότυπο των ατόµων σε κάθε περίπτωση.

137. Τι είναι το σύνδροµο Down, ποιος είναι ο φαινότυπος των ατόµων που πάσχουν και

να περιγράψετε πώς µπορεί να δηµιουργηθεί ένα άτοµο µε σύνδροµο Down.

138. Τι είναι τα σύνδροµα Klinefelter και Turner;

139. Σε τι οφείλονται οι δοµικές χρωµοσωµικές ανωµαλίες;

140. Σε ποιες κατηγορίες ανήκουν οι δοµικές χρωµοσωµικές ανωµαλίες;

141. Τι είναι το σύνδροµο cri du chat;

142. Ποια χρωµοσωµική ανωµαλία ονοµάζεται µετατόπιση και τι µπορεί να προκαλέσει; ;

143. Ποια χρωµοσωµική ανωµαλία ονοµάζεται αµοιβαία µετατόπιση και ποιες συνέπειες έχει;

144. Πώς µπορεί να γίνει η διάγνωση χρωµοσωµικών ανωµαλιών;

145. Σε τι βοηθάει η διάγνωση των γενετικών ασθενειών;

146. Με ποιες µεθόδους µπορεί να γίνει η διάγνωση των γενετικών ασθενειών;

147. Πώς µπορεί να διαγνωστεί η φαινυλκετονουρία;

148. Πώς µπορεί να διαγνωστεί η δρεπανοκυτταρική αναιµία;

149. Τι είναι η γενετική καθοδήγηση;

150. Τι πρέπει να γνωρίζει ο ειδικός επιστήµονας ώστε να συµβουλεύσει τους

ενδιαφερόµενους να αποκτήσουν υγιή παιδιά;

151. Ποιες οµάδες ατόµων πρέπει να ζητούν γενετική καθοδήγηση;

152. Πότε διενεργείται προγεννητικός έλεγχος;

153. Τι είναι η αµνιοπαρακέντηση;

154. Τι είναι η λήψη χοριακών λαχνών;

155. Ποια γονίδια σχετίζονται µε την καρκινογένεση;

156. Τι είναι τα πρωτο-ογκογονίδια και πώς σχετίζονται µε την καρκινογένεση; Τι είναι

τα ογκογονίδια;

157. Τι είναι τα ογκοκατασταλτικά γονίδια και πώς σχετίζονται µε την καρκινογένεση;

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 62

158. Τι είναι το ρετινοβλάστωµα;

159. Τι είναι η µελαχρωµατική ξηροδερµία και πώς σχετίζεται µε την καρκινογένεση;

160. Σε τι οφείλεται η πολυπλοκότητα του καρκίνου;

7ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ

161. Τι είναι η Βιοτεχνολογία;

162. Σε ποιους τοµείς συνεισφέρει η βιοτεχνολογία;

163. Σε τι στηρίζεται η Βιοτεχνολογία;

164. Τι ονοµάζουµε χρόνο διπλασιασµού, από τι καθορίζεται και από ποιους παράγοντες

επηρεάζεται;

165. Ποια είναι τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για την ανάπτυξη ενός

µικροοργανισµού;

166. Πώς επηρεάζει το pH το χρόνο διπλασιασµού;

167. Πώς επηρεάζει η διαθεσιµότητα οξυγόνου το χρόνο διπλασιασµού;

168. Πώς επηρεάζει η θερµοκρασία το χρόνο διπλασιασµού;

169. Τι απαιτείται για τη δηµιουργία καλλιέργειας ενός µικροοργανισµού;

170. Τι µορφή µπορεί να έχει το θρεπτικό υλικό που χρησιµοποιείται για την καλλιέργεια

µικροοργανισµών στο εργαστήριο και πώς παρασκευάζεται;

171. Πως εργαζόµαστε για τη δηµιουργία εργαστηριακής καλλιέργειας µικροοργανισµού;

172. Τι ονοµάζουµε ζύµωση;

173. Ποια είναι τα προϊόντα της ζύµωσης;

174. Πώς καλλιεργούνται οι µικροοργανισµοί σε κλειστή καλλιέργεια, ποιες φάσεις

διακρίνονται και τι συµβαίνει σε κάθε µια από αυτές;

175. Σε ποιες φάσεις µιας κλειστής καλλιέργειας µικροοργανισµών παράγονται χρήσιµα

προϊόντα;

176. Πώς δηµιουργούµε µία συνεχή καλλιέργεια µικροοργανισµών;

177. Πώς εργαζόµαστε για την παραλαβή του χρήσιµου προϊόντος µιας µικροβιακής

καλλιέργειας;

Page 32: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 63

8ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ

178. Σε ποιους τοµείς της Ιατρικής συµβάλλει η Βιοτεχνολογία και µε ποιο τρόπο;

179. Τι ονοµάζουµε φαρµακευτικές πρωτεΐνες;

180. Τι είναι η ινσουλίνη και ποιος είναι βιολογικός της ρόλος;

181. Να περιγράψετε τη µέθοδο παραγωγής ανθρώπινης ινσουλίνης από γενετικά

τροποποιηµένα βακτήρια.

182. Τι είναι οι ιντερφερόνες, σε ποιες κατηγορίες κατατάσσονται και γιατί παράγονται

σήµερα σε µεγάλες ποσότητες από γενετικά τροποποιηµένα βακτήρια;

183. Τι είναι τα αντισώµατα; Ποια ονοµάζουµε µονοκλωνικά αντισώµατα;

184. Πώς χρησιµοποιούνται στην ιατρική τα µονοκλωνικά αντισώµατα;

185. Να περιγράψετε τη διαδικασία παραγωγής µονοκλωνικών αντισωµάτων.

186. Τα µονοκλωνικά αντισώµατα ως ανοσοδιαγνωστικά.

187. Τα µονοκλωνικά αντισώµατα ως θεραπευτικά.

188. Τι µας επέτρεψε να µάθουµε τη µοριακή βάση των γενετικών ασθενειών;

189. Ποιες γνώσεις µας έδωσαν τη δυνατότητα ανάπτυξης της γονιδιακής θεραπείας;

190. Τι προϋποθέτει η εφαρµογή γονιδιακής θεραπείας;

191. Να περιγράψετε τη διαδικασία που ακολουθήθηκε για τη γονιδιακή θεραπεία της

ανεπάρκειας του ανοσολογικού συστήµατος λόγω έλλειψης ADA.

192. Να περιγράψετε τη διαδικασία που ακολουθήθηκε για τη θεραπεία της κυστικής

ίνωσης.

193. Πως εργαζόµαστε για την εφαρµογή ex vivo γονιδιακής θεραπείας; Πότε µπορεί να

εφαρµοστεί αυτή η µέθοδος γονιδιακής θεραπείας;

194. Γιατί δεν εφαρµόζεται ευρέως η γονιδιακή θεραπεία;

195. Ποιος ήταν ο στόχος του προγράµµατος του ανθρώπινου γονιδιώµατος;

196. Σε ποιους τοµείς θα συνεισφέρει η ανάλυση του ανθρώπινου γονιδιώµατος;

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 64

9ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ

197. Με ποιους τρόπους µπορεί να αυξηθεί η φυτική και ζωική παραγωγή; Να

σχολιάσετε τις δύο µεθόδους.

198. Ποιους ονοµάζουµε γενετικά τροποποιηµένους οργανισµούς;

199. Με ποια διαδικασία δηµιουργούνται γενετικά τροποποιηµένα φυτά;

200. Πώς βοηθάει η Βιοτεχνολογία στον τοµέα της καταπολέµησης παρασίτων και

εντόµων;

201. Ποια είναι τα κυριότερα φυτά που έχουν τροποποιηθεί γενετικά για να έχουν

ανθεκτικότητα στα έντοµα;

202. Τι είναι η µικροέγχυνση;

203. Με ποια διαδικασία δηµιουργούνται γενετικά τροποποιηµένα ζώα;

204. Τι ονοµάζουµε gene pharming;

205. Τι είναι η α1-αντιθρυψίνη;

206. Ποια βήµατα απαιτούνται για την παραγωγή φαρµακευτικής πρωτεΐνης ανθρώπινης

προέλευσης από ένα διαγονιδιακό ζώο;

207. Ποια διαδικασία ακολουθήθηκε για τη δηµιουργία της Tracy; Από πόσους και ποιους

οργανισµούς προέρχεται το γονιδίωµά της;

208. Να συγκρίνεται την µέθοδο παραγωγής φαρµακευτικών πρωτεϊνών από βακτήρια και

διαγονιδιακά ζώα.

209. Να συγκρίνετε τη δηµιουργία διαγονιδιακών οργανισµών για την αύξηση της φυτικής

και ζωικής παραγωγής µε την µέθοδο των διασταυρώσεων.

210. Ποια διαδικασία ακολουθήθηκε για τη δηµιουργία της Dolly; Από πόσους και ποιους

οργανισµούς προέρχεται το γονιδίωµά της;

211. Ποιες εφαρµογές µπορεί να έχει η κλωνοποίηση ζώων;

ΚΑΛΗ ΤΥΧΗ !!!!!!!!!!!

Page 33: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 65

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 66

Ενότητα 1

Ενότητα 2

Ενότητα 3

Page 34: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 67

Ενότητα 4

Ενότητα 5

Ενότητα 6

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 68

Ενότητα 7

Ενότητα 8

Page 35: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 69

Ενότητα 9

Ενότητα 10

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 70

Ενότητα 11

Page 36: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 71

Ενότητα 12 A

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 72

Ενότητα 12 B

Ενότητα 13

Page 37: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 73

Ενότητα 14

Ενότητα 15

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 74

Ενότητα 16

Ενότητα 17

Ενότητα 18

Page 38: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 75

Ενότητα 19

Ενότητα 20

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 76

Ενότητα 21

Page 39: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 77

Ενότητα 22 (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2014)

Ενότητα 23 (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2014)

Ενότητα 24 (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2014)

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 78

Page 40: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 79

Ενότητα 25 (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2014)

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 80

Ενότητα 26

Ενότητα 27

Page 41: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 81

Ενότητα 28

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 82

Ενότητα 29

Page 42: 2013 Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ασκήσεις

Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου - Επιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας 83

ΚΑΛΗ ΤΥΧΗ !!!!!!!!!!!