Upload
alaattin-cindarik
View
221
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
8/17/2019 2014 Yılı Raporu
1/24
NORVEÇ RAPORU
2014
ŞUBAT 2015
T.C OSLO BÜYÜKELÇİLİĞİ TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ FRİDTJOF NANSENS PLASS 9, 0160 OSLO
8/17/2019 2014 Yılı Raporu
2/24
8/17/2019 2014 Yılı Raporu
3/24
8/17/2019 2014 Yılı Raporu
4/24
3
ölçümüne oranı giderek azalmaktadır. Bunun nedeni bu alanlarda inşaat yapılmaktadır. Bu
durum araştırmacıların dikkatini çekmektedir. Norveç 12,5 milyon dekar ekilebilir olmayan
araziye sahip, ancak bu arazinin % 2'den az bir kısmında iklim bitki yetiştirmeye müsaitt ir.
2005 – 2007 yılları arasında 7 500 dekar tarım arazisi tarım dışında başka amaçlar için
kullanıma açılmıştır.
Nüfusun neredeyse % 80 'i dar yerleşim bölgelerinde ikamet etmektedir. Bu nedenle
nüfus yoğunluğu bu bölgelerde km2 başına 1600 kişinin üzerindedir. Bu bölgeler aynı
zamanda verimli topraklar olması nedeniyle, kısıtlı tarım alanları yerleşim bölgelerine açılmış
olmaktadır. Son yıllarda yol inşaatları, dağ evi inşaatları nedeniyle giderek nüfusun daha az
yer leşim bölgesi olan kuzeye doğru dağıldığı gözlenmektedir.
Norveç'in nüfusu 100 000 in üzerinde olan büyük şehirleri. Oslo; Nüfusu yaklaşık: 600 000
Bergen: Nüfusu yaklaşık: 260 392
Trondheim; Nüfusu yaklaşık: 173 486 Stavanger; nüfusu yaklaşık: 126 021
Nüfusu 100 000'in altında olan diğer 26 şehri aşağıda yer almaktadır. Kristiansand, Fredrikstad, Tromsø, Sandnes, Drammen, Sarpsborg, Skien, Bodø, Alesund,Sandefjord, Larvik, Arendal, Tønsberg, Porsgrunn, Haugesund, Moss,
Halden, Gjøvik, Hamar, Lillehammer, Horten, Mo i Rana, ,Kongsberg, Molde, Harstad,
Stjørdal
Hava alanı ve liman sayısı Norveç'te Avinor adlı devlete bağlı bir şirketin yönetiminde olan 46 adet havaalanı bulunmaktadır. Bunlardan 12 ‘si askeri havaalanı olarak ta kullanılmaktadır
Norveç' te 48 tane liman vardır. En büyüğü Oslo Limanıdır.
- Oslo Malzeme Limanı genişleme aşamasındadır. Tamamlandığında büyüklüğü 615 dekar
olacaktır.
- Oslo Limanı Norveç'in kamuya ait en büyük malzeme ve yolcu limanıdır. Normal bir hafta
trafiğinde Oslo Limanına 50 ile 70 arasında yük ve yolcu gemisi gelmektedir. 2015 yılından
itibaren Oslo Limanının yeni konteyner bölümününü Yıldırım Holding’in kuruluşu Yılport
AS işletmeye başlamıştır.
3- Bağımsızlık tarihi ve önemli gün ve bayramlar
17 Mayıs Norveç anayasanın kabulü -17 Mayıs 1814
8 Mayıs Norveç'in Alman güçlerinden kurtuluşudur - 8 Mayıs 1945
Bağımsızlık günü İsveç ile Norveç'in Ayrılması- 7 Haziran 1905
17 Mayıs Norveç' in Milli Günü
Paskalya Bayramı- 28 Mart -6 Nisa
8/17/2019 2014 Yılı Raporu
5/24
8/17/2019 2014 Yılı Raporu
6/24
5
İdareler ve Seçim İşleri bölümleri bulunmaktadır. Kilise işleri Kültür Bakanlığına
bağlanmıştır. Çevre Bakanlığı 2014 yılının ilk gününden itibaren İklim ve Çevre Bakanlığı
olarak görevine devam etmektedir. Bu Bakanlığa Maliye Bakanlığından iklim kotaları işleri
ile Dışişleri Bakanlığı bünyesinde bulunan orman işleri bölümü bağlanmıştır. Çalışma
Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Bakanlığı olarak görevine devam edecektir .
Innovation Norway GEO'su Gunn Ovesen 31 Aralık günü görevinden ayrılmıştır. Bu göreveAnita Krohn Traaseth getirilmiştir . Innovation Norway’in kuruluşunda atanan Gunn Ovesen
bu görevi 10 yıldır sürdürmüştür. Daha önce Innovation Norway’in İstanbul Müdürü olan
Peter Almklov Kuruma Direktör olarak atanmıştır.
Norveç Ticaret, Sanayi ve Balıkçılık Bakanın ( Ticaret ve Sanayiden sorumlu)Özgeçmişi:
Adı : MonicaSoyadı : Mæland Doğum tarihi : 1968, Evli iki çocuk sahibi Eğitim : Bergen Üniversitesi Hukuk mezunu
2013- : Ticaret ve Sanayi Bakanı
2003-2013 : Bergen Şehrinin Konsey lideri/ City council leader
1999-2003 : Bergen Şehrinin Konsey üyesi / Mayor of Bergen kommune
1994-1999 : Avukat
1994 : Hordaland bölgesinin sağ AB çalışanı.
Norveç Ticaret, Sanayi ve Balıkçılık Bakanın ( Balıkçılıktan sorumlu) Özgeçmişi
Elisabeth Aspaker Minister of Fisheries
Born:16.10.1962
E-mail:[email protected]
Telephone:+4722246400
Fax: +4722 24 95 87
Akademik Geçmişi Tromsø College of Education (General Teacher Training) 1981– 1984
Media Studies and Mathematics, Volda University College/Tromsø College of Education
1984 – 1985
mailto:[email protected]:[email protected]:[email protected]
8/17/2019 2014 Yılı Raporu
7/24
8/17/2019 2014 Yılı Raporu
8/24
7
adamlarının katıldığı seminerler yapılmıştır. Bu seminerlerde potansiyel projeler ve işbirliği
imkanları tanıtılmıştır.
JETCO Anlaşması (Ekonomik ve Ticari Ortaklık Komisyonu Anlaşması) taslağı NorveçSanayi, Ticaret ve Balıkçılık Bakanlığına iletilmiştir. Anılan Norveç Bakanlığınca Anlaşma
taslağı incelenmiş ve Büyükelçiliğimiz ve Müşavirliğimizce Ekonomi Bakanlığımızagönderilmiştir. 2015 yılı içerisindeAnlaşmanın imzalanarak yürürlüğe girmesi
beklenmektedir.
NORVEÇ EKONOMİSİ 2014 VE GELECEK YILLARA YANSIMASI2014 yılı sonbahar da görülen petrol fiyatlarındaki ani düşüş ülke ekonomisini olumsuz
etkileyerek büyüme tahminlerinin aşağı doğru inmesine neden olmuştur. Bunun nedeni ülke
ekonomisinin ana eksenini petrol ve doğal gaz sektörünün oluşturmasıdır. Devlet gelirlerinin
çok büyük bir bölümünün bu sektörde yapılan faaliyetlerden elde edilmesi nedeniyle, tüm
yarırımlar bu sektöre ve bu sektörlerle doğrudan çalışan sektörlere yapılmıştır. Bu nedenle busektörlerde yaşanan petrol fiyatlarının % 50’den fazla düşmesi ülke ekonomisini ciddi şekilde
etkilemiştir. Geçen 4 yılda varili 100 USD üzerinde syr eden petrol fiyatları 2014 yılı K asım
ayında 70 USD seviyelerine düşmüştür. 2008 yılından beri bu büyüklükte bir düşüş ilk kez
görülmektedir. Norveç ekonomisinin itici gücü petrol üretimi ve petrol üretimi için yapılan
yatırımlardır. Norveç’li yetkililere göre; 2008 yılında petrol fiyatları global krizin etkisiyle
düşmüştür. Ancak bu kez düşme nedeni tamamen global krizden kaynak lanmamaktadır.
Fiyatlardaki düşmenin nedeni zayıf global büyüme ile birlikte çok fazla kaynaklardan yapılan
ve giderek artan petrol arzıdır. Bu nedenle 2014 yılının üçünçü çeyreğinde büyüme oranı %
0,4 olarak gerçekleşmiştir. Daha önceki çeyreklerde görülen %1,2 oranının çok altındadır. Bu
durum tamamen tabi nedenlerden kaynaklanmakta ve Norveç’in yapabileceği fazla bir şey
yoktur. Düşük petrol fiyatlarının gelecek dönemlerdeki seyri ülke ekonomisine doğrudan
olumsuz bir şekilde yansıyacaktır. Petrol sanayinden gelen düşük talep ve hane halkının alım
gücünde düşme ekonomide açık bir şekilde aşağı yönlü bir seyre yol açmaktadir. Yapısal
petrol dışı kamu açığı ve daha düşük faiz oranı Norveç GDP’sinde 2015 yılında % 1 artışa
neden olacağı tahmin edilmektedir. İşsizlik oranının ise % 4 seviyelerini geçeceği tahmin
edilmektedir. Ekonomik faaliyetlerde 2015 yılında görülecek düşmeye rağmen, uluslararası
ekonomik şartlarda görülecek olumlu gelişmenin Norveç ekonomisindeki büyümeye katkı
sağlayacağı bununda 2016 yılında hissedilerek toparlanmaya yola açacağı yetkiller tarafından
ifade edilmektedir.
Petrol faaliyetleri talebinde düşüşYılın ilk üççeyreğinde petrol sanayinde bir değişiklik gözlenmemiştir. Son çeyrekte petrol
fiyatlarındaki sert düşüş petrol firmalarını devam etmekte olan projelerin ve faaliyetlerin
yapımında düşük maliyete odaklanmalarına yol açmıştır. Bu durum gelecek yıllara ilişkin
yatırım faaliyetlerinde de bir düşüş beklentisine firmaları itmiştir. Buna göre 2015 yılı
projeksiyonunda da bu sektörde yatırımlarda % 13, 2016 yılında ise % 7 lik bir düşüş
öngörülmektedir. Tahminlere göre petrol fiyatlarının varil fiyatının 70 USD civar ında ser
edeceği, 2015 yılı ilkbaharından itibaren hafif artışlarla 2017 yılında 80 USD seviyelerine
ulaşacağı beklenmektedir. Petrol sanayindeki düşüş GDP’de önemli bir düşüşe yol açacaktır.
8/17/2019 2014 Yılı Raporu
9/24
8
Bu durum hane halkı gelirlerini olumsuz etkileyerek tüketim talebinde de daralmaya yol
açacağı beklentisi hakimdir.
Norveç’in ticari partnerlerinde de 2014 yılında ekonomik büyümelerinde 2013 yılına göreyavaşlama görülmüştür. Ancak petrol fiyatlarındaki düşme önümüzdeki yıllarda bu ülkelerde
büyümeyi güçlendirecektir. 2014 yılındaki düşük faiz oranları 2015 yılı içinde de düşme
seyrini devam ettirecektir.
Düşük Norveç Kronu rekabeti artıracaktır 2013 yılının ikinci yarısından itibaren ciddi düşme eğilimine giren Kron rekabet maliyetinin
azalmasına yardım etmektedir. 2014 yılının ikinci yarısında ikinci ve üçüncü çeyrekte
ihracattaki artışın en önemli etkenidir. 2015 yılı ilkbahar ayında diğer para birimlerine karşı
küçükte olsa bir artış göstereceği düşünülmesine rağmen, önümüzdeki yıllarda Kron’un diğer
para birimleri karşısında güçsüzşüğü devam edecektir. Bu durumun önümüzdeki dönemlerde
Norveç ihracatına ve dolayısıyla büyümeye olumlu katkıda bulunacağı düşünülmektedir.
Parasal ve Mali politikaya uyarıcı etkisi Düşük ekonomik faaliyetler in faizler üzerinde düşme yönünde etkisi olmaktadır. Bunun
sonucunda politika faizinde % 0,5 oranında bir düşüklük beklenmekte ve buna bağlı olarak
para piyasalarında % 1,2 oranında bir düşüşün görüleceği öngörülmektedir. Aynı şekilde
bankaların faiz oranları marjında düşüş görüleceği beklenmektedir. Buna ilaveten morgage
oranlarında düşüş yaşanacaktır.
Düşük hane halkı geliri nedeniyle tüketimde azalma olacaktır.
Ekonomik faaliyetlerdeki durgunluk yıllık gelirlerde düşüşe yolaçacağı, bunun da 2015yılında % 3,1 olacağı beklenmektedir. Bununla birlikte zayıf Kron tüketici fiyat endeksini %2,1 oranında artıracağı tahmin edilmektedir. Düşük faiz oranlarına rağmen , hane halkı
tüketiminde 2014 yılında % 2,1, 2015 yılında ise % 1,4 düşme beklentisi vardır.
Kısa dönemde ev fiyatlarında düşme görülecektir. Petrol fiyatlarında 2014 yılının son çeyreğinde görülen düşme hane halkında geleceğe ilişkin
kaygı yaratmış ve muhtemel ev alma taleplerini ertelemek durumunda kalmalarına yol
açmıştır. Bu durum konut piyasasında görülen talepteki daralma ile son çeyrekte teyit
edilmektedir. 2015 yılında konut fiyatlarında özellikle ikinci altı aylık dönemde görülmesi
beklenmektedir.
Yüksek İşsizlik Düşük üretim önümüzdeki iki yılı içerisinde yeni yatırımların devreye girmesi ile istihdamda
çok az bir artış sağlayacağı düşünülse bile, iş gücünde azalma ve göçmen işçilerde düşüş
işsizliği artıracaktır. 2015 ve 2016 yıllarında işsizliğin % 4’ün üzerinde olması muhtemeldir.
Ekonomik Büyüme2014 yılının üçüncü çeyreğinde % 0,4 büyüyen ekonomi 4. Çeyrekte belirgin bir şekilde %
1,2 düşmüştür. 2014 yılındaki büyüme tamamen doğal olarak Norveç dışında meydan gelen
8/17/2019 2014 Yılı Raporu
10/24
9
faktörlerden güçlü bir şek ilde son çeyrekte olumsuz etkilenmiştir. Doğal olarak petrol
fiyatlarındaki düşüş sektöre yapılan yatırımları da gelecek yıllarda olumsuz etkileyecektir.
Aşağıda Norveç İstatistik Kurumu Statistics Norway tarafından hazırlanan 2014 yılı ilk 3
üççeyreğe ilişkin Ödemeler Dengesi Tablosu ve Grafiği İngilizce lisanında yer almaktadır.
Balance of payments. NOK million3rd quarter 2013 4th quarter 2013 1st quarter 2014 2nd quarter 2014 3rd quarter 2014
Current account balance 67 237 90 407 101 502 55 348 52 256Balance of goods and services 61 135 88 078 95 345 59 845 41 630
Balance of income and current transfers 6 102 2 329 6 157 -4 497 10 626
Capital transfers to abroad, net 144 300 736 257 39
Net lending, current account 67 086 90 099 100 754 55 089 52 217
Direct investment -24 458 44 423 41 492 -6 452 -19 637Portofolio investment 73 076 55 392 62 778 69 542 17 024
Other investments -24 809 1 497 -1 270 60 994 5 130Reserve assets (IMF breakdown) 2 897 -15 231 24 870 4 521 25 922
Net lending, financial account 26 706 86 081 127 870 128 605 28 439
Net errors and omissions 40 380 4 018 -27 116 -73 516 23 778
NORVEÇ TEMEL SEKTÖRLERİ VE DIŞ TİCARETİ
Norveç İstatistik Kurumunun yayınladığı klasik ta blolarda dış ticaret rakamları toplam olarak
gösterilmesinin yanında; petrol, gaz ve gemi ve petrol platformlarına ilişkin rakamlar toplam
rakamların içinde yer almasına rağmen ayrıca gösterilmektedir. Bu durum sektörlerin
8/17/2019 2014 Yılı Raporu
11/24
10
ekonomideki öneminin yanında özellikle gemicilik sektörünün tarihsel ve kültürel öneminden
kaynaklandığı ifade edilmektedir . Aşağıdaki bölümlerde detaylı tablolar yer almaktadır.
DIŞ TİCARET ( MAL) NOK Million ORAN ( %) ORANDA
DEĞİŞİKLİK( %)
2014 2014 2013 - 2014
iTHALAT 560 723 100.0 6.2
Gemi ve petrol platformu 10 757 1.9 -1.3
İHRACAT 897 810 100.0 -0.9
Ham petrol 269 601 30.0 -3.0
Doğal gaz 224 988 25.1 -9.5Doğal gaz (kondanse) 8 007 0.9 -3.2
Gemi ve petrol platformu 7 099 0.8 1.5
TİCARET DENGESİ 337 087 -11.0
Kaynak: Statistic Norway
Tablodan da görüleceği üzere 2014 yılı ticaret fazlası 337.1 milyar NOK olarakgerçekleşmiştir. Bu fazlalık 2013 yılıyla mukayese edildiğinde % 11 oranında düşüktür. Petrolve doğal gaz ihracatı toplam mal ihracatının % 55.1 ine tekabül etmektedir. 2013 yılı ile
mukayese edildiğinde % 6.1 oranında düşüktür. Balık ve balık ürünleri, metal,endüstriyelmakinalar ihracatında bir önceki yıla göre % 6.5 artarak 388.1 milyar NOK seviyesineulaşmıştır.
Petrol ve doğal gaz fiyatlarında ve ihracatında önemli düşüş2014 yılı doğal gaz ihracatında bir önceki yıla göre % 9,5 oranında düşük görülerek NOK 225
milyar olarak gerçekleşmiştir. Gaz ihracatındaki düşüşün nedeni dünya pazarlarında fiyatlarda
görülen düşmeden kaynaklanmakta olup, ortalama fiyat, 2013 yılı ile karşılaştırıldığında % 11
daha düşük olmuştur. 2014. İhraç edilen toplam gaz miktarı hacim olarak 102,6 billion cubic
metredir. Hacim olarak bir önceki yıla göre % 1,2 oranında düşmüştür.
Ham petrol ihracatı da düşük fiyatlardan etkilenerek, 2013 yılına göre % 3 oranında düşerek,
NOK 270 milyon olarak gerçekleşmiştir. Ham petrol fiyatları Haziran ayından itibaren keskin
bir düşüş göster miştir. Bu durum bu tarihten itibaren ihracatı olumsuz etkilemiştir. Geçen
yılla yaklaşık aynı hacimde ihracat yapılmasına rağmen ( 434 milyon varil ) Haziran ayında
fiyatlarda yaşanan düşüşle ihracatta gelir kaybına neden olmuştur.
Balık ihracatında rekor artış Geleneksel ürünler ihracatında en büyük artış, balık ihracatında yaşanmıştır. 2014 yılı ihracatı
aynı zamanda şimdiye kadar ki en büyük ihracattır. 2013 yılına göre % 11,6 artış göstermiştir.
Toplam ihracat NOK 67 milyar olarak gerçekleşmiştir. Norveç’in en büyük ihracat pazarıRusya 2014 yılında kapanmıştı. Buna rağmen balık ihracatında büyük bir başarı yaşanmıştır.
8/17/2019 2014 Yılı Raporu
12/24
11
Metal ihracatında artış 2014 yılında metal ihracatı bir önceki yıla göre % 12,6 artarak NOK 53,3 milyar olmuştur.
Öte yandan işlenmiş metal ihracatında % 22,3 oranında düşüş yaşanmıştır. Endüstriyel
makineler ihracatında da bir önceki yıla göre % 9,2 oranında artış yaşanarak NOK 48,8
milyara ulaşmıştır.
İthalatta rekor artış 2014 yılında toplam ithalatta rekor yaşanarak NOK 560,7 milyar a ulaşmıştır. 2013 yılına
göre % 6,2 artış yaşanmıştır.
Elektrikli araba ithalatı iki katına yükselmiştir.Makine ve ulaşım ekipmanları ana grup ithalatı NOK 219,7 milyar olmuştur. Bir önceki yıla
göre NOK 15,7 artmıştır. Bu tutar % 7,5’e tekabül etmektedir. Karayolu araçları NOK 56,1
milyar , diğer sanayi makineleri ithalatı NOK 32,3 milyar ve elektrikli makineler ithalatı NOK
30,6 milyar olmuştur. Otomobil ithalatı 194 000 adet, NOK 34,9 milyar olarak bir önceki
yılın ithalatının çok az altındadır. İthal edilen otomobillerin ortalama fiyatı geçen yılın
fiyatlarını çok üzerindedir. Elektrikli otomobillerin ithalatı iki misli artmıştır. Bunun nedeni
şehir içerisinde ücretsiz şarj, özel parkların bulunması ve otobüs ve taksiler için ayrılan özel
yoldan elektrikli araçlarında yararlanmasıdır.
Diğer ulaşım ekipmanları ithalatı % 13,9 artarak NOK 28,2 milyar olmuştur. Bu mal
grubunun içerisine diğerlerinin yanında gemiler, uçaklar ve petrol platformları girmektedir.
Temmuz ayında NOK 4,7 milyar petrol platformu ithal edilmiştir. Geçen yıla göre artışın
nedeni bu ithalattır .
Tekstil, konfeksiyon, ayakkabı ve mobilya ithalatında artış Tekstil, konfeksiyon, ayakkabı, mobilya ithalatında 2013 yılına göre NOK 2 milyar artış
meydana gelerek toplamda NOK 35 milyar olmuştur.
Mobil telefone, bilgisayar ve tablet ithalatında artış görülmemiştir. 2.7 milyon mobil telefon, 1,8 milyon bilgisayar ve tablet ithal edilmiştir. Bu elektronik aletleri
genellikle 7 yaşından itibaren tüm Norveçliler kullanmaktadır.
Metal ithalatında artış 2014 yılında ana imalat sanayi ürünleri ithalatında 2013 yılına göre NOK 9,3 milyar artış
görülerek NOK 85,7 milyar olmuştur. İthalatın artışındaki önemli neden demir ve çelik ten
mamuller hariç, diğer metal mamullerde gerek hacim gerekse fiyat olarak artışı olmasıdır.
Metal cevheri ve hurda ithalatında artışSanayide kullanılan ham metal cevheri ve hurda ithalatı bir önceki yıla göre yaklaşık NOK
2.1 milyar artarak NOK 32.4 milyara ulaşmıştır .
Avrupa Norveç’in en büyük ticaret ortağıdır.
8/17/2019 2014 Yılı Raporu
13/24
12
İhracatın % 60’ından fazlası her yıl olduğu gibi bu yılda AB ye yapılmıştır. AB’ye yapılan
ihracat bir önceki yıla göre % 6,1 oranında artarak NOK 241 milyar olmuştur. Hollanda en
f azla ihracat yapılan AB ülkedir. Bu ülkeyi İsveç ve Birleşik Krallık (İngiltere) takipetmektedir.
İthalatta gemi ve petrol platformları hariç, en fazla ithalat Avrupa’dan yapılmıştır. Bu
ülkelerden yapılan toplam ithalat NOK 381,3 milyardır. 2013 yılına göre % 4,6 artış
yaşanmıştır. En fazla ithalat sırasıyla İsveç, Almanya, Birleşik Krallık ve Danimarka’dan
yapılmıştır. Avrupa ülkelerinden yapılan ithalatta başlıca kalemleri; çeşitli makineler,
otomobil, metal mamuller, meyve ve sebze, ilaç ve mobilya oluşturmaktadır.
Çin ve Asya ile artan ticaretAsya ülkelerinden yapılan ithalat 2013 yılına göre % 12,1 artarak NOK 94,8 milyar olmuştur.
Bu değerin içerisinde gemi ve petrol platformu ithalatı dahil değildir. Asya ülkeleri içerisinde
en fazla ithalat yapılan ülke Çin’dir. 2014 yılında Norveç’in toplam ithalatının % 9,6’sı Çin’den yapılmıştır. 2013 yılına göre % 11,8 artış göstermektedir. Norveç’in asya
ülkelerinden yaptığı ithalatta önemli kalemler mobil telefonlar, bilgisayar, tablet ve makineler
ve konfeksiyon ürünleri gelmektedir.
Asya’ya yapılan ihracat ise 2013 yılına göre % 12,6 artarak NOK 72,5 olmuştur. Benzer
şekilde Çin’e yapılan ihracatta % 24,1 oranında artış yaşanarak NOK 20 milyar olmuştur.
Çin’e yapılan ihracattaki en büyük artış sanayi makinelerinde, kimyasal ürünler ve balıkta
görülmektedir.
Kuzey Amerika ile yapılan ticarette artış 2014 yılında Kuzey Amerika’dan yapılan ithalatta artış görülmüştür. ABD ve Kanada ile
yapılan ithalat % 20 oranında artmıştır. ABD’den yapılan ithalat NOK 34 milyar,
Kanada’dan yapılan ithalat ise 14 milyardır. Bu ülkelerden genellikle sanayi ürünleri;
makineler ve teknik aletler ve araçlar ithal edilmektedir.
ABD’ye yapılan ihracatta 2013 yılına göre % 10,4 oranında artış yaşanarak ihracat NOK 28
milyar olmuştur.
BRIC ülkeleriyle ticaret Norveç 2014 yılında BRIC ülkelerinden: Güney Afrika hariç, Brezilya, Rusya, Çin ve
Hindistan’dan bir önceki yıla göre daha fazla ithalat yapmıştır. Güney Afrika’dan yapılanithalat 2007 yılındaki en düşük seviyededir. Norveç Güney Afrika’dan sebze ve meyve, semir
dışı metaller ve çelik ve metal cevheri ithal etmektedir. Hindistan’dan ithalat 2013
seviyesinde olup genellikle tekstil ve konfeksiyon mamulleri ithal edilmektedir. Brezilya’dan
kahve, tarım ürünleri, hammadde ithal etmektedir. Rusya’dan kimyasal ürünler, plastik
mamuller, demir ve çelik dışında metaller, mineral yağlar ile bitkisel ve hayvansal yağlar ithal
edilmektedir.
Aşağıdaki grafik ve tablolar Norveç’in dış ticaretini göstermektedir .
8/17/2019 2014 Yılı Raporu
14/24
13
NORVEÇ'İN DÜNYA İLE MAL TİCARETİ
METAL SEKTÖRÜ
Norveç'in Metal ürünler ticareti
2011 2012 2013 2014
Milyon
Dolar
Milyon
Dolar
Milyon
Dolar
Milyon
Dolar
İthalat 3.518 3.969 4.034 4.240
İhracat 1.185 1.268 1.851 1.341
KİMYA SEKTÖRÜ
Norveç'in Kimyasal ürün Ticareti
2011 2012 2013 2014
Milyon
Dolar
Milyon
Dolar
Milyon
Dolar
Milyon
Dolar
İthalat 8.905 8.455 8.599 8.663
İhracat 8.158 6.993 7.070 7.257
8/17/2019 2014 Yılı Raporu
15/24
14
AHŞAP, KAĞIT VE KAĞIT HAMURU SEKTÖRLERİ
Norveç'İn Ağaç Ürünleri Ticareti
Ağaç Ürünler (mobilyahariç)
2011 2012 2013 2014
Milyon Dolar Milyon Dolar Milyon Dolar Milyon Dolarİthalat 957 997 1.061 1.045
İhracat 240 202 186 195
Norveç'İn Kağıt, Karton ve Diğer Kağıt Ticareti
Kağıt, Karton ve DiğerKağıt Mamuller
2011 2012 2013 2014
Milyon Dolar Milyon Dolar Milyon Dolar Milyon Dolar
İthalat 1.337 1.243 1.231 1.203
İhracat 1.109 842 752 711
DENİZCİLİK SEKTÖRÜ
Norveç'in Yeni Gemi İthalatı
2011 2012 2013 2014
Milyon
Dolar
Milyon
Dolar
Milyon
Dolar
Milyon
Dolar
Yeni Gemi
İthalatı 1 .174 1. 227 1 .407 738
Norveç'in Kullanılmış Gemi İthalatı 2011 2012 2013 2014Milyon
Dolar
Milyon
Dolar
Milyon
Dolar
Milyon
Dolar
Eski Gemi
İthalatı 352 224 314 229
İNŞAAT SEKTÖRÜ
Norveç'İn İnşaat ve yapı Malzemeleri İthalatı ve İhracatı Milyon
Dolar
Milyon
Dolar
Milyon
Dolar
Milyon
Dolar
Milyon
Dolar
İnşaat veyapı
Malzemeleri
İthalat 9.081 9.742 9.974 10.444
İhracat 3.948 3.959 4.448 3.853
8/17/2019 2014 Yılı Raporu
16/24
15
Norveç'in Prefabrik yapı İthalatı ve İhracatı 2010 2011 2012 2013 2014
Bin Dolar Bin Dolar Bin Dolar Bin Dolar Bin Dolar
İthalat 263.407 356.368 434.075 533.231 515.212
İhracat 49.320 44.290 41.386 17.755 41.190
Norveç’te Müteahhitlik Firmalarınca Başlanmış ve Bitirilmiş Konut Sayısı
YILLAR Başlanmış Bitirilmiş
2011 27. 735 20. 046
2012 30 .189 26. 267
2013 30. 450 28 .496
2014 27.250 28.100
Norveç'te Bina Cinslerine göre Tamamlanmış Yapıların m2 Büyüklükleri
2011 2012 2013 2014
Konut 15.845 47.073 56.117 45.222
Yazlık Konut 426.423 444.691 436.290 435.386
Fabrika 130.392 176.169 63.624 57.003Tamirhane 124.221 183.960 128.102 188.386
Diğer endüstriyel yapılar 164.265 257.722 143.195 196.645
Depo 324.989 258.575 244.226 228.977
Ofis ve İdari binalar 134.147 455.562 283.696 193.405
AVM ve depoları 215.055 263.452 351.867 293.244
Benzin İstasyonları 6.461 4.533 2.957 2.142
Demir yolu ve istasyonları 452 1.833 3.517 788
Paket Terminalleri 540 764 16.142 95.568
Posta terminalleri 4.417 16.804 4.287 4.189Otel 110.782 84.382 28.296 145.410
Restaurant ve kafe 9.093 5.465 3.516 4.849
Ana okulu 88.301 62.910 59.929 78.141
İlköğretim okulu 59.601 53.829 89.292 68.717
Orta okul 26.598 32.269 32.031 38.773
Liseler 64.274 63.883 66.834 37.224
Universite ve yuksek okul yapıları 18.519 28.167 31.767 77.951
Spor sahaları 96.181 87.857 90.705 82.730
Hastane 33.747 9.477 30.942 10.821Yaşlı bakım evleri 20.222 9.421 46.211 7.644
8/17/2019 2014 Yılı Raporu
17/24
16
Hapishane 238 1.089 2.512 658
Norveç’in Ticareti ve Ticarette Önemli Kalemler:
NORVEÇ'İN DÜNYA İLE TİCARETİ 2010 2011 2012 2013 2014
Milyon Dolar Milyon Dolar Milyon Dolar Milyon Dolar Milyon Dolar
İthalat 77.365 90.665 87.225 90.159 89.004
İhracat 130.483 160.177 160.776 153.279 142.510
Ticaret Hacmi 207.848 250.842 248.001 243.438 231.514
NORVEÇ İTHALATINDA ÖNEMLİ KALEMLER 2011 2012 2013 2014
Fasıl
KalemlerMilyon
Dolar
Milyon
Dolar
Milyon
Dolar
Milyon
Dolar
78 Kara Yolu Araçları 8.809 8.857 9.354 8.897
33 Mineral yakıtlar, mineral yağlar 4.663 5.043 5.617 4.244
74 Diğer endüstriyel makineler ve ekipmanlar 4.202 4.674 4.976 5.131
77 Elektrikli Makine ve Cihazlar 4.234 4.294 4.674 4.853
79 Diğer Taşıt Araçları (Gemi Dahil) 6.212 4.143 4.480 4.470
89 Çeşitli mamul eşya 4.205 4.094 4.123 4.038
69 Metal ve mamuller 3.525 3.984 4.036 4.240
72 Makineler(Özel Bazı Sanayi Grupları İçin) 3.455 3.574 3.771 3.691
76 Haberleşme Cihazları 3.267 3.299 3.387 3.339
28 Maden cevherleri ve metal atıklar 4.950 3.781 3.260 3.278
84 Giyim ve Giyim Aksesuarları 2.894 2.676 2.807 2.737
75 Büro makineleri, veri işleme ekipmanları 2.838 2.797 2.755 2.669
67 Demir Çelik 2.401 2.396 2.230 2.564
82 Mobilya ve Aksesuarları 1.996 2.106 2.081 2.123
54 Tıp ve Eczacılık ürünleri 1.931 1.955 1.951 2.116
87 Bilimsel ve Teknik Cihazlar 1.778 1.799 1.936 2.107
05 Sebze ve Meyveler 1.420 1.455 1.618 1.593
71 Güç Üreten Makineler ve Teçhizatları 1.517 1.529 1.386 1.529
68 Demir Dışı Metaller 2.129 1.598 1.349 1.412
Liste Toplam 66.426 64.054 65.791 65.031
Genel Toplam İthalat 90.826 87.525 90.159 89.004
8/17/2019 2014 Yılı Raporu
18/24
17
NORVEÇ İHRACATINDA ÖNEMLİ KALEMLER 2011 2012 2013 2014
Fasıl Kalemler
Milyon
Dolar
Milyon
Dolar
Milyon
Dolar
Milyon
Dolar
33 Mineral yakıtlar, mineral yağlar 68.435 63.775 57.368 51.722
34 Gaz (Tabii ve İşlenmiş) 39.960 47.930 44.882 39.237
03 Balıklar ve Denizde Yaşayan Kabuklular 9.305 8.760 10.285 1.0662
68 Demir Dışı Metaller 8.288 6.873 6.099 6.439
74 Diğer endüstriyel makineler ve ekipmanlar 2.448 2.854 3.263 3.435
72 Makineler (Özel Bazı Sanayi Grupları İçin) 2.224 2.715 2.735 2.499
77 Elektrikli Makine ve Cihazlar 2.137 2.155 2.434 2.281
87 Bilimsel ve Teknik Cihazlar 1.665 1.929 2.058 2.131
67 Demir Çelik 2.255 2.144 1.968 2.024
51 Organik Kimyasallar 1.618 1.608 1.960 1.959
59 Kimyasal madde ve ürünleri 3.017 2.225 1.957 1.932
69 Metal ve Mamüller 1.187 1.284 1.890 1.341
79 Diğer Taşıt Araçları (Gemi Dahil) 2.020 1.675 1.690 1.850
71 Güç Üreten Makineler ve Teçhizatları 1.135 1.272 1.240 1.401
89 Çeşitli mamul eşya 1.181 1.260 1.116 1.029
52 Organik olmayan kimyasallar 1.276 1.012 988 1.069
28 Maden cevherleri ve metal atıklar 906 1.154 945 892
78 Kara Yolu Araçları 878 830 869 873
76 Haberleşme Cihazları 1.184 867 815 832
57 İşlenmemiş Plastik 939 827 762 772
64 Kağıt, Katron ve Diğer Kağıt Mamülleri 1.111 845 752 711
25 Kağıt Hamuru ve Selüloz 659 544 501 359
32 Kömür, kok kömürü ve briket 206 1.339 182 136
Liste Toplam 154.034 155.877 146.759 135.586
Genel Toplam 160.463 161.330 153.278 142.510
8/17/2019 2014 Yılı Raporu
19/24
18
TÜRKİYE - NORVEÇ TİCARETİ
Türkiye ile Norveç araındaki ticaret rakamları önemli kalemler bazında aşağıdaki tablolarda
yer almaktadır.
NORVEÇ-TÜRKİYE TİCARETİ 2010 2011 2012 2013 2014
Milyon Dolar Milyon Dolar Milyon Dolar Milyon DolarMilyon
Dolar
Norveç’in İthalatı 553 691 769 965 880
Norvç’in İhracatı 524 896 902 901 1.002
Ticaret Hacmi 1.077 1.587 1.671 1.866 1.882
NORVEÇ’İN TÜRKİYE’YE İHRACATINDA ÖNEMLİ KALEMLER
2011 2012 2013 2014
Fasıl Kalemler Bin Dolar Bin Dolar Bin Dolar Bin dolar
34 Gaz (Tabii ve İşlenmiş) 350.247 534.903 408.458 534.829
68 Demir Dışı Metaller 51.712 52.447 85. 964 67. 401
03 Balıklar ve Denizde Yaşayan Kabuklular 77.328 67. 413 74. 439 75. 865
57 İşlenmemiş Plastik 46.353 54. 351 57. 534 51. 087
67 Demir Çelik 34.710 27. 252 34. 347 24. 964
72 Makineler (Özel Bazı Sanayiler Grupları İçin) 13.345 19. 136 32. 825 31. 253
74 Diğer endüstriyel makineler ve ekipmanlar 19.230 18. 047 32. 635 28. 591
76 Haberleşme Cihazları 3. 940 6. 516 28. 676 7. 716
41 Hayvansal Yağlar 18. 966 22. 394 25.555 30. 501
87 Bilimsel ve Teknik Cihazlar 10.501 14. 513 15. 779 13. 820
71 Güç Üreten Makineler ve Teçhizatları 15. 037 11. 042 12. 249 17. 838
59Kimyasal madde ve ürünler 4.158 3. 065 9. 320 10. 329
69 Metal ve Mamüller 7. 644 6.999 8. 442 10. 197
77 Elektrikli Makine ve Cihazlar11. 407 8. 752 8. 073 14. 347
64 Kağıt, Karton ve Diğer Kağıt Mamulleri 21. 968 14. 059 6.439 6. 306
65 Tekstil, iplik ve Kumaş 4. 607 3.241 6.365 3. 830
21 Deri ve postlar 10.974 3. 154 6.144 5. 475
52 Organik olmayan kimyasallar 9. 716 3. 861 5. 755 6. 212
53 Boyama ve Renklendirme Maddeleri 2. 371 3. 162 4. 942 6. 573
8/17/2019 2014 Yılı Raporu
20/24
19
78 Kara Yolu Araçları 4. 045 5. 548 4. 659 6 577
89 Çeşitli mamul eşya 33. 755 3. 400 2. 942 16.124
25 Kağıt Hamuru ve Selüloz 971 2. 530 2. 779 325
51 Organik Kimyasallar 1. 047 7. 367 2. 623 10. 443
58 İşlenmiş Plastik 2. 734 2. 429 1. 857 2. 423
26 Tekstil, Elyaf ve atıkları 971 1. 344 1. 237 1. 244
27 Ham Gübre ve Mineral 1. 646 1. 130 1. 181 549
81 81 Prefabrik yapılar 178 1. 276 1. 002 1. 492
79 79 Diğer Taşıt Araçları (Gemi Dahil) 2. 419 173 268 2. 321
Liste Toplam 752.985 899. 504 882. 489 988. 632
Genel Toplam 897. 500 905. 000 900. 851 1.002.381
NORVEÇ’IN TÜRKİYE’DEN İTHALATINDA ÖNEMLİ KALEMLER 2011 2012 2013 2014
Fasıl Kalemler Bin Dolar Bin Dolar Bin Dolar Bin Dolar
79 Diğer Taşıt Araçları (Gemi Dahil) 45. 912 123. 415 260. 688 230. 795
84 Giyim ve Giyim Aksesuarları 216. 922 222. 415 228. 508 214. 223
78 Kara Yolu Araçları 112. 330 115. 850 139. 044 131. 403
89 Çeşitli mamul eşya 23.478 12. 513 39.536 11. 375
77 Elektrikli Makine ve Cihazlar 42.199 45. 879 39. 462 52. 669
05 Sebze ve Meyveler 32.082 33. 209 36. 233 38. 592
65 Tekstil iplik, kumaş, 26. 519 25. 720 25. 796 24. 546
66 Metalik olmayan mineraller 21. 910 22. 810 24. 515 22. 973
76 Haberleşme Cihazları 34. 216 41. 072 22. 989 18. 448
69 Metal ve Mamüller 11. 333 16. 374 21. 119 21. 808
74 Diğer endüstriyel makineler ve ekipmanlar 12. 764 12. 088 17. 799 20. 008
72 Makineler (Özel Bazı Sanayi Grupları ) 6. 542 3. 458 11.777 4. 898
62 Kauçuk 7.005 8. 528 10. 495 10. 327
81 Prefabrik yapılar 5. 464 6. 110 7. 963 8. 105
52 Organik olmayan kimyasallar 6. 525 7. 830 7. 478 6. 108
54 Tıp ve Eczacılık ürünleri 6.769 11. 122 6. 481 2. 763
82 Mobilya ve Aksesuarları 11. 200 8. 256 5.790 4.791
09 Çeşitli yenilebilir ürünler 4. 961 4. 276 5. 336 3. 483
28 Maden cevherleri ve metal atıklar 6. 930 6. 430 5. 140 11. 474
29 Ham hayvansal ve bitkisel materyaller 4. 156 2. 889 4. 316 3. 110
67 Demir Çelik 12. 956 7. 003 3. 205 3. 850
68 Demir Dışı Metaller 4.708 4. 490 2.791 3.52104 Hububat ve hububattan hazırlanmış ürünler 4.550 3. 203 2.617 3.278
8/17/2019 2014 Yılı Raporu
21/24
8/17/2019 2014 Yılı Raporu
22/24
21
Giyim ve giyim aksesuarları Norveç’e ülkemizden yapılan en önemli ve düzenli ihracat kalemlerinin başında giyim ve
giyim aksesuarları gelmektedir. Son dört yıl içerisinde Norveç’e ihracatımız düzenli bir
şekilde 210 milyon USD üzerinde bir seyir izlemektedir. 2014 yılında yapılan ihracatımız
geçmiş yıllara göre USD bazında az bir düşüş göstermesine rağmen, Norveç Kronunun % 50
ye yakın değer kaybetmesi dikkate alındığında ihracatımız aynı seviyede kalmıştır diyebiliriz.
Kara Yolu Araçları Kara yolu araçları ihracatımız 2013 yılından çok az bir şekilde 131,4 milyon USD olarakgerçekleşmiştir. Karayolu taşıtlarının ithalatının azalmasında özellikle Norveç’te elektriklitaşıtların kullanımına getirilen çok çeşitli teşvikler neden olmaktadır.
Elektrikli Makine ve Cihazlar
Norveç’e önemli ihracat kalemlerimizden olan elektrikli makineler ihratında bir öncek i yla
göre % 30 civarında bir artış görülmektedir. Evlerde ve iş yerlerinde kullanılan elektrikle
çalışan makinelere karşın özellikle gemi imalatında kullanılan makineler Norveç’ten ithal
edilmektedir.
Yaş sebze ve meyveler Ortalama 8 ay süren kış şatları Norveç’te seracılık dışında sebze üretimi ile ve meyve
üretimini engellemektedir. Ülkemizden yapılan sebze ve meyve ihracatında giderek artma
eğilimi görülmektedir. 2012 yılındaki 33,2 milyon USD ihracatımız 2013 yılında 36,2 milyon
USD, 2014 yılında 38,6 milyon USD olmuştur.
Norveç’te diğer ülkelerin doğrudan yatırımları 2013 yılı itibariyle Norveç’te toplam yabancı yatırım tutarı NOK 1 198 billionolarak gerçekleşmiştir. Aşağıdaki tablo ’da Norveç İstatistik Kurumunun Norveç’edoğrudan yatırımlarına ilişkin yayınladığı istatistiki tablo yer almaktadır.
FOREİGN DİRECT İNVESTMENT, STOCKS AND İNCOME. NOK MİLLİON 2010 2011 2012 2013
In Norway
Total 1 039 081 1 130 383 1 298 088 1 197 557
Equity capital 539 608 604 259 681 888 732 897
Other capital 499 473 526 124 616 200 464 660Income
Total 84 361 90 674 106 974 88 081
Distributed dividends 48 363 51 646 59 333 50 991
Reinvested earnings 17 833 17 769 23 963 15 476
Interests 18 165 21 259 23 678 21 614
Source: Statistik sentralbyr å
8/17/2019 2014 Yılı Raporu
23/24
22
NORVEÇ’TEKİ TÜRK YATIRIMLARI
1- Yatırım Envanteri: Norveç’teki belli başlı Türk yatırımları ekteki Excel tablosunda yeralmaktadır. Norveç’e Türkiye’den yatırım amaçlı yapılan sermaye transferleri aşağıdaki tablo’da yer almaktadır.
Ülkemizden Norveç'e doğrudan yatırımlar
2008 2009 2010 2011 2012 2013
Bin Dolar Bin Dolar Bin Dolar Bin Dolar Bin Dolar Bin Dolar
1063 476948 3145 2495 1374 22657
2. Türk yatırımları ve sektörleriÜlke ekonomisinin temelini teşkil eden üç ana sektör Norveç'e yurt dışından gelen yatırımlar
için cazip görünmektedir. Enerji- petrol, gaz, yenilenebilir enerji, gemicilik ve balıkçılık
sektörleri ve bu sektörlerin tedarikçisi sektörler yurt dışından yabancı yatırımcıları çekmekte
olup, bu sektörlere Türkiye'den bir yatırım ihracı söz konusu olmamıştır. Bunun asıl nedeni
ülkemizde bu sektörlerin yeterince gelişmemiş veya yurtdışında rekabet edecek büyüklükte
olmamalarından kaynaklanmakta olduğu düşünülmektedir. Bunun dışında gerek işçi
ücretlerinde enflasyonla mukayese edilemeyecek orandaki artışlar ve çalışanların sosyal
hakları, ülkenin iklimi ve iklime bağlı yaşam koşulları anılan sektörler dışında yatırımları,
genel olarak cazip hale getirmemektedir. Norveç'e gelen yabancı sermayenin büyük bir
bölümü tarihsel olarak birliktelikleri nedeniyle başta İsveç olmak üzere İskandinav
ülkelerinden ve İngiltere ve diğer AB ülkelerinden gelmiş ve gelmeye devam etmektedir. Bu
ülkeler dışında Çin ve gelişmiş uzak doğu ülkelerinden de bu sektörlere kısmi yatırımların
yapıldığı gözlenmektedir. Son 4 yılda anılan sektörlere ilaveten tarım sektöründe de ülkenin
AB üyeliğini reddetmesinden, AB'deki kriz ve özellikle tarım ürünleri üretimdeki korumacılıkve destekler nedeniyle bu sektörde yabancı yatırımlarda belirgin bir artış gözlenmektedir.
EFTA ve Norveç'le imzalanan 1992 tarihli STA'dan önce Türkiye'den Norveç'e yatırım
amaçlı bir sermaye gelmediği görülmektedir. Yapılan küçükte olsa özellikle hizmetlersektöründeki yatırımlar 1992 yılından sonra gerçekleşmiştir. Vize sorunu ve ülkenin iklimi ve
yaşam koşulları ve çalışanların sosyal haklarındaki gelişim ülkemizden firmalarımızın
Norveç'e gelerek yatırım yapmalarının önündeki engellerin başında gelmektedir. Son
zamanlarda AB ülkelerinde yaşanan kriz nedeniyle Almanya ve Hollanda'da faaliyette
bulunan Türk firmaları yatırımlarını Norveç'e kaydırmak istedikleri anlaşılmakta ve bu
amaçla Müşavirliğimizle görüşmeler yapmaktadırlar. 2012 yılı Nisan ayında Müşavirliğimiz
faaliyete geçtikten sonra Turquality kapsamında iki firmamız kısa dönem önce faaliyete
geçmişlerdir. Mobilya ve tekstil alanında faaliyette bulunan firmalarımızı diğer firmalarımızın
takip edeceği beklenmektedir. Tarım sektöründe Norveç'te yerleşik az sayıda küçük Türk aile
işletmesi, tarım alanı kiralayarak yatırım yapmakta ve yaklaşık 100 mevsimlik işçiyi üçeraylık dönemler halinde Türkiye'den getirmektedir. Bu sektör dışında başta turizm olmak üzere
8/17/2019 2014 Yılı Raporu
24/24
sağlık ve diğer hizmetler sektöründe Türk yatırımları vardır. İki turizm firmamız ve sağlık
turizmi konusunda faaliyette bulunan yaklaşık 4 firmamız bulunmaktadır. Norveç'e 1980
yılından başlamak üzere Türkiye'den gelen vatandaşlarımız bu ülkede elde ettikleri gelirle
market ve restoran işletmeciliği alanlarında yatırım yapmışlardır. Ülkenin soğuk ve güneşsizik lim koşulları Türk firmalarının başta turizm ve sağlık turizmi olmak üzere hizmetler
sektöründe yatırım yapılmasına neden olmuştur. İki turizm firmamız Türkiye'den sermaye
transfer edilerek kurulmuştur. Turizm sektörünü, Müşavirliğimiz kurulduktan sonraTurquality kapsamında 2013 ve 2014 yıllarında faaliyete geçen firmalarımızın bulunduğusektörler takip etmektedir. Bunlar mobilya, ev tekstili ve tekstil sektörleridir.
Bu sektörleri çok sayıda küçük firmalarımızın bulunduğu market ve restoran işletmeciliğ i vediğer hizmetleri takip etmektedir.