114
การจัดการพลังงานไฟฟ้าในอาคารแบบบูรณาการ : กรณีศึกษาอาคารกรมการกงสุล ชลวิทย์ เผือกผาสุข สารนิพนธ์นี้เป็นส่วนหนึ่งของการศึกษาตามหลักสูตรวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการเทคโนโลยีอาคาร บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์ พ.ศ. 2554 DPU

DPUlibdoc.dpu.ac.th/thesis/145924.pdf · 2015-03-05 · A Sustainable Electricity Management for building : Study of Department of Consular Affairs . Chonlavit Puekpasuk . A Thematic

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

การจดการพลงงานไฟฟาในอาคารแบบบรณาการ : กรณศกษาอาคารกรมการกงสล

ชลวทย เผอกผาสข

สารนพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจดการเทคโนโลยอาคาร บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

พ.ศ. 2554

DPU

A Sustainable Electricity Management for building : Study of Department of Consular Affairs

Chonlavit Puekpasuk

A Thematic Paper Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Master of Science

Department of Building Technology Management Graduate School , Dhurakij Pundit University

2011

DPU

กตตกรรมประกาศ

ในการจดท าสารนพนธฉบบน ผ จดท าขอขอบพระคณอยางสงตอทานผชวยศาสตราจารย ดร.ตกะ บนนาค อาจารยทปรกษาสารนพนธทไดกรณาสละเวลาอนมคาคอยใหค าปรกษา ค าแนะน า ขอคดเหนตางๆ ทเปนประโยชนอยางยงในการจดท าสารนพนธฉบบนตลอดจนตรวจสอบตนฉบบสารนพนธ

ขอขอบพระคณกรรมการสอบสารนพนธและคณาจารย สาขาวชาการจดการเทคโนโลยอาคาร ทกรณาใหค าปรกษา ขอเสนอแนะเพมเตมและใหวชาความรทเปนประโยชนตอการเรยบเรยงสารนพนธใหมความสมบรณมากยงขน จนเปนผลใหสารนพนธนเสรจสมบรณ

ขอขอบคณก าลงใจจากบคคลในครอบครวและเพอนรวมชนเรยน ผเขยนขอมอบคณประโยชนของสารนพนธฉบบนใหแก บพการ ครอาจารยและผมพระคณทกทาน

ชลวทย เผอกผาสข

DPU

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย.................................................................................................................. ฆ

บทคดยอภาษาองกฤษ............................................................................................................. ง กตตกรรมประกาศ.................................................................................................................. จ สารบญตาราง.......................................................................................................................... ซ

สารบญรป............................................................................................................................... ฌ

รายการสญลกษณ................................................................................................................... ฎ บทท 1. บทน า.........................................................................................................................

1

1.1 ทมาและความส าคญของปญหา.......................................................................... 1 1.2 วตถประสงคของการศกษา................................................................................. 3 1.3 ขอบเขตของการศกษา......................................................................................... 3 1.4 ประโยชนของการศกษา...................................................................................... 3 1.5 แผนการศกษา..................................................................................................... 4 2. แนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของ................................................................ 5 2.1 พระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน พ.ศ. 2535............................... 5 2.2 การใชพลงงานไฟฟาในอาคาร............................................................................ 10 2.3 ตวแปรทางไฟฟาทเกยวของ............................................................................... 11 2.4 อตราคาไฟฟา...................................................................................................... 12 2.5 ฐานขอมลสารสนเทศดานพลงงาน..................................................................... 13 2.6 การอนรกษพลงงานไฟฟาในระบบปรบอากาศ.................................................. 14 2.7 การอนรกษพลงงานไฟฟาในระบบแสงสวาง..................................................... 22 2.8 การวเคราะหเศรษฐศาสตร.................................................................................. 31 2.9 ผลงานวจยทเกยวของ......................................................................................... 31 3. ระเบยบวธการวจย..................................................................................................... 35 3.1 ขอมลทวไป......................................................................................................... 35 3.2 ขอมลการใชพลงงานไฟฟาในอาคาร.................................................................. 36

DPU

สารบญ (ตอ)

หนา บทท 3.3 อปกรณทใชในการเกบขอมล.............................................................................

37

3.4 การเกบรวบรวมขอมล........................................................................................ 39 3.5 การวเคราะหขอมล.............................................................................................. 44 4. ผลการศกษา............................................................................................................... 48 4.1 ลกษณะการใชพลงงานไฟฟาในอาคาร............................................................... 48 4.2 สดสวนการใชพลงงานไฟฟาในอาคาร............................................................... 49 4.3 ปรมาณการใชพลงงานไฟฟายอนหลงทผานมา.................................................. 49 4.4 การวเคราะหแนวทางในการจดการพลงงานไฟฟา............................................ 50 5. สรปผลการศกษา....................................................................................................... 62 5.1 สรปผลการศกษา................................................................................................ 62 5.2 ขอแนะน าส าหรบการศกษาตอไป...................................................................... 63 บรรณานกรม.......................................................................................................................... 65 ภาคผนวก............................................................................................................................... 68 ภาคผนวก ก รายละเอยดสถานทตดตง ชนด ขนาด และ................................................ ชวโมงการท างานของระบบปรบอากาศ

69

ภาคผนวก ข รายละเอยดสถานทตดตง ชนด ขนาด และ................................................ ชวโมงการท างานของระบบไฟฟาแสงสวาง

76

ภาคผนวก ค การใชพลงงานไฟฟาในอาคาร................................................................... 83 ภาคผนวก ง การค านวณการใชก าลงไฟฟาและความสามารถ........................................ ในการท าความเยนของเครองท าน าเยน

86

ภาคผนวก จ การค านวณการใชก าลงไฟฟาของคาก าลง................................................. ไฟฟาสองสวางสงสดทตดตงในอาคาร

92

ภาคผนวก ฉ การค านวณมาตรการอนรกษพลงงาน........................................................ 94 ประวตผเขยน.......................................................................................................................... 102

DPU

สารบญตาราง

ตารางท หนา 1.1 แผนการศกษา.......................................................................................................... 4 2.1 แสดงสดสวนการใชไฟฟาในอาคารประเภทตางๆ แบงตามระบบตางๆ................. 10 2.2 แสดงรายละเอยดการใชพลงงานไฟฟาของเครองจกรในอาคารส านกงาน.............. 11 2.3 อตราคาไฟฟาแบบปกต............................................................................................ 13 2.4 ชนดของหลอดทใหอณหภมส และสของแสงตางๆ................................................ 23 2.5 แสดงหลอดไฟฟากลมตางๆ กบประสทธภาพทางแสงของการสองสวาง............... 23 3.1 ลกษณะการใชพนทในอาคารกรมการกงสล............................................................ 35 3.2 แสดงการใชไฟฟาในอาคารกรมการกงสล ระหวาง ม.ค. 52-ธ.ค. 52...................... 37 3.3 รายละเอยดการบนทกขอมลการใชพลงงานไฟฟาของระบบปรบอากาศ................ 40 3.4 ตารางเกบขอมลในการใชพลงงานไฟฟาของระบบปรบอากาศ.............................. 41 3.5 รายละเอยดการบนทกขอมลการใชพลงงานไฟฟาของระบบไฟฟาแสงสวาง......... 42 3.6 ตารางเกบขอมลในการใชพลงงานไฟฟาของระบบไฟฟาแสงสวาง........................ 43 3.7 คาประสทธภาพพลงงานของระบบปรบอากาศชนดระบายความรอนดวยน า......... 44 3.8 มาตรฐานการใชไฟฟาแสงสวางในอาคารควบคมประเภทตางๆ............................. 46 4.1 รวมผลการศกษาการจดการพลงงานไฟฟาในแตละมาตรการ................................. 60

DPU

สารบญรป

รปท หนา 2.1 ขนตอนการจดการพลงงาน...................................................................................... 9 2.2 วฎจกรการท าความเยนโดยการกดดนไอ................................................................. 15 2.3 เครองท าน าเยนแบบระบายความรอนดวยอากาศ.................................................... 18 2.4 เครองท าน าเยนแบบระบายความรอนดวยน า.......................................................... 19 2.5 หลอดฟลออเรสเซนต (Flurescent Lamps)………................................................. 25 2.6 หลอดไอปรอทความดนสง (High-pressure Mercury Vapour Lamps).................... 26 2.7 โคมไฟส าหรบหลอดฟลออเรสเซนตแบบสะทอนแสง........................................... 27 2.8 บลลาสตชนดตางๆ.................................................................................................. 29 3.1 อาคารกรมการกงสล................................................................................................ 36 3.2 คลปแอมป (Clip Amp)............................................................................................ 37 3.3 ดจตอลเทอรโมมเตอร (Digital Thermometer)…………….................................... 38 3.4 ลกซมเตอร (Lux Meter)……………………................................................…….. 38 4.1 สดสวนการใชพลงงานไฟฟาในอาคาร................................................................... 49 4.2 ปรมาณการใชพลงงานไฟฟาในอาคาร ระหวาง พ.ศ. 2551-พ.ศ. 2553.................... 50 4.3 ความสามารถในการท าความเยนของเครองท าน าเยน............................................. 51 4.4 คาสมรรถนะของเครองท าน าเยน............................................................................. 51 4.5 การประหยดพลงงานโดยการปรบปรงคาสมรรถนะ............................................... การท าความเยนของเครองท าน าเยน

52

4.6 การประหยดพลงงานโดยการลดชวโมงการท างานของเครองท าน าเยน.................. 53 4.7 การประหยดพลงงานโดยการลดชวโมงการท างาน................................................. ของปมน าในระบบปรบอากาศ และหอผงน า

55

4.8 การประหยดพลงงานโดยการลดชวโมงการท างานของเครองสงลมเยน................ 56 4.9 เปรยบเทยบหลอดฟลออเรสเซนต ชนด T8 กบ T5................................................. 57 4.10 การประหยดพลงงานโดยการเปลยนหลอดฟลออเรสเซนต ชนด T8 กบ T5......... 58 4.11 หลอดโซเดยมความดนสง (High-pressure Sodium Vapour Lamps)..................... 58 4.12 หลอดคอมแพคฟลออเรสเซนตแบบมบลลาสตภายใน.......................................... 59

DPU

สารบญรป (ตอ)

รปท หนา 4.13 การประหยดพลงงานโดยการเปลยนหลอดโซเดยม.............................................. ความดนสง เปนหลอดคอมแพคฟลออเรสเซนต

59

DPU

รายการสญลกษณ

สญลกษณ ความหมาย หนวย AHU เครองสงลมเยนแบบตงพน (Air Handing Unit) BTU หนวยของความสามารถในการท าความเยน BTU C อณหภมในหนวยเซลเซยส (Celsius) C CDP ปมน าหลอเยน (Condenser Water Pump) CH เครองท าน าเยน (Chiller) CHP ปมน าเยน (Chilled Water Pump) ChP คาสมรรถนะของเครองท าน าเยนส าหรบระบบปรบอากาศ kW/Tr CT หอผงน า (Cooling Tower) E พลงงานไฟฟา (Watt-hour) Wh EL พลงงานไฟฟาทใชในรอบป kWh/year FCU เครองสงลมเยนแบบแขวนเพดาน (Fan Coil Unit) I กระแสไฟฟา (Ampere) A K อณหภมในหนวยเคลวน (Kelvin) K kV หนวยของแรงดนไฟฟาเทากบ 1,000 โวลต kV kVA หนวยของพลงไฟฟาปรากฏเทากบ 1,000 โวลต-แอมป kVA kW หนวยของก าลงไฟฟาเทากบ 1,000 วตต kW kWh หนวยของพลงงานไฟฟาเทากบ 1,000 วตต-ชวโมง kWh lux หนวยปรมาณแสงทตกกระทบลงบนวตถตอพนท lux l/m มาตรวดปรมาณการเคลอนท (ลตรตอนาท) l/m l/s มาตรวดปรมาณการเคลอนท (ลตรตอวนาท) l/s MWP ปมเตมน าหอผงน า (Make up Water Pump) m² หนวยของพนท (ตารางเมตร) m² m³ หนวยของปรมาตร (ลกบาศกเมตร) m³ P ก าลงไฟฟา (Power) W PF คาตวประกอบก าลงไฟฟา (Power Factor) T ระยะเวลาทใชงานของอปกรณไฟฟา h TOD อตราคาไฟฟาตามชวงเวลาของวน (Time of Day)

DPU

รายการสญลกษณ (ตอ) สญลกษณ ความหมาย หนวย TOU อตราคาไฟฟาตามชวงเวลาของการใช (Time of Use) Tr หนวยของความสามารถในการท าความเยน เทากบ 12,000 BTU Tr V แรงดนไฟฟา (Voltage) V

DPU

หวขอสารนพนธ การจดการพลงงานไฟฟาในอาคารแบบบรณาการ : กรณศกษาอาคารกรมการกงสล

ชอผเขยน ชลวทย เผอกผาสข อาจารยทปรกษา ผชวยศาสตราจารย ดร.ตกะ บนนาค สาขาวชา การจดการเทคโนโลยอาคาร ปการศกษา พ.ศ. 2554

บทคดยอ

การศกษานเปนการศกษาการใชพลงงานไฟฟาในอาคารกรมการกงสล ซงมเวลาท าการของอาคาร ตงแตวนจนทร- วนศกร เวลา 08.00-17.00 น. การศกษามงเนนทระบบปรบอากาศ และระบบไฟฟาแสงสวาง โดยการรวบรวมขอมลรายละเอยดสถานทตดตง ชนด ขนาด และชวโมงการใชงานของเครองจกรเพอเปนฐานขอมลอปกรณทใชพลงงานไฟฟา เพอหาแนวทางการบรหารจดการพลงงานไฟฟา ดวยการวเคราะหหามาตรการในการอนรกษพลงงานในระบบปรบอากาศ และระบบไฟฟาแสงสวาง โดยท าการเปรยบเทยบขอมลการใชพลงงานไฟฟากอนปรบปรงและหลงปรบปรง และวเคราะหหาระยะเวลาคนทนในแตละมาตรการทไดก าหนด

ผลการศกษาใน ป พ.ศ. 2553 พบวาอาคารมการใชพลงงานไฟฟารวม 3,337,000 kWh/ year คดเปนจ านวนเงนทงสน 10,953,858.06 บาทตอป มสดสวนการใชพลงงานหลกอยทระบบปรบอากาศ รอยละ 51.63 ระบบไฟฟาแสงสวาง รอยละ 11.92 และระบบอนๆ รอยละ 36.44 ของการใชพลงงานไฟฟาทงหมดของอาคาร ทงน ไดก าหนดมาตรการอนรกษพลงงานรวม 6 มาตรการ ไดแก มาตรการปรบปรงคาสมรรถนะการท าความเยนของเครองท าน าเยน มาตรการลดชวโมงการท างานของเครองท าน าเยน มาตรการลดชวโมงการท างานของปมน าในระบบปรบอากาศ และ หอผงน า มาตรการลดชวโมงการท างานของเครองสงลมเยน มาตรการเปลยนหลอดฟลออเรสเซนต ชนด T8 เปน T5 และมาตรการเปลยนหลอดโซเดยมความดนสงเปนหลอดคอมแพคฟลออเรส -เซนต รวมผลประหยดพลงงานไฟฟาทกมาตรการเทากบ 659,097.88 kWh/year คดเปนเงน 2,161,841.05 บาทตอป

DPU

Thematic Paper Title A Sustainable Electricity Management for building : study of Department of Consular Affairs

Author Chonlavit Puekpasuk Thematic Paper Advisor Asst. Prof. Dr. Tika Bunnag Department Building Technology Management Academic Year 2011

ABSTRACT

This study aims to present the energy consumption in air conditioning system and lighting system at Department of Consular Affairs Building operating from 8.00 a.m.-5.00 p.m. Monday – Friday. The study begins with collecting data of machine type, size and working hours in each floor to be used as a starting point in determining efficient energy consumption measures and analyzer possible energy conservation measures in the air conditioning system and lighting system by comparing the data of energy consumption before and after implementing each measure as well as assessing financial impact in terms of payback period.

In 2010, The Department of Consular Affairs Building consumed electrical energy totaling 3,337,000 kWh/year equivalent to 10,953,858.06 baht/year and the energy consumption proportions are air conditioning system 51.63 %, lighting system 11.92 % and other system 36.44 % respectively. In this paper, there are 6 electrical energy conservation measures as follows ; improvement coefficient of performance value of water chiller, reduction of water chiller’s working hours, reduction of pumps and cooling tower’s working hours, reduction of air handling unit’s working hours, replacement of fluorescent lamp from T8 to T5 and replacement of high-pressure sodium vapour lamp with compact fluorescent lamp. These 6 electrical energy conservation measures will results in electricity saving of approximately 659,097.88 kWh/year which is equivalent to 2,161,841.05 baht/year.

DPU

บทท 1 บทน า

1.1 ทมาและความส าคญของปญหา

มนษยเรมรจกพลงงานตงแตดกด าบรรพ เชน ลม แสงอาทตย ความรอนใตพภพ นอกจากนมนษยยงคนพบถานหน และปโตรเลยม ซงเปนพลงงานทมความส าคญอยางยงและใชประโยชนจากพลงงานดงกลาวทงหมดในการด ารงชวต และสรางความเจรญใหกบโลกสบมา โดยเฉพาะในชวง 400 ป หลงจากมนษยมความรความเขาใจทางวทยาศาสตรมากขน จงไดน าความรมาพฒนาวสด อปกรณ เครองจกรตางๆ เพอชวยใหการด ารงชวตสขสบายขน และพฒนาการทางดานวทยาศาสตร และเทคโนโลย จากการทมนษยใชพลงงานสามารถแบงไดเปน 2 ประเภท ประเภทแรก คอ พลงงานสนเปลอง ซงหมายถงพลงงานทใชแลวหมดไป สวนใหญเปนพลงงานทมาจากน ามน กาชธรรมชาตและถานหน สวนทสอง คอ พลงงานหมนเวยนหรอพลงงานทดแทน ซงหมายถงพลงงานทางเลอกทสามารถสรางขนเพอชดเชยสวนทใชไป หรอเกดขนตามธรรมชาต เชน พลงงานน า พลงงานลม พลงงานแสงอาทตย เปนตน

ความตองการใชพลงงานของโลก จะเพมขนตามผลผลตมวลรวมของโลก และจ านวนประชากรของโลก ท าใหตองผลตพลงงานเพมมากขน เพอใหเพยงพอตอความตองการ สงผลใหปรมาณหรอแหลงส ารองน ามนลดนอยลง โดยน ามนทส ารวจพบแลว ถงป พ.ศ. 2546 มปรมาณเหลออยเพยง 0.9-1.0 ลานลานบารเรล โดยความตองการใชน ามนของโลกอยระหวาง 36,000-40,000 ลานบารเรลตอป หากความตองการใชพลงงานของโลกดงกลาวอยในระดบทรงตว ไมเพมขน เราจะมน ามนใชอกไมเกน 40 ป ซงเปนสาเหตหนงทท าใหระดบราคาน ามนเชอเพลงทรงตวอยในระดบสงอยางตอเนอง

ทงน ประเทศไทยเปนประเทศทมขดความสามารถในการผลต วดจากผลผลตมวลรวมไดปละประมาณ 35,000 ลานลานบาท โดยมอตราการขยายตวทระดบรอยละ 5-6 และมประชากรประมาณ 63 ลานคน มความตองการการใชพลงงานปละกวา 900,000 ลานบาท โดยในความตองการใชพลงงานนเปนพลงงานไฟฟากวา 1,800 kWh/คน มอตราเพมขนรอยละ 6-8 และจะตองน าเขาพลงงานปละประมาณ 500,000-600,000 ลานบาท นอกจากน ยงมอตราการขยายตวของความตองการใชพลงงานเพมขนกวารอยละ 14 โดยมผลผลตทางดานการเกษตรทสามารถสงออกไดเพยงปละประมาณ 300,000-350,000 ลานบาท นอกจากน ประเทศไทยยงตองพงพาพลงงานจาก

DPU

2

ตางประเทศสงถงกวารอยละ 70 และส ารวจไมพบแหลงพลงงานทมศกยภาพมากพอในการผลตพลงงานใหเพยงพอตอความตองการใชพลงงานของประเทศได โดยกาซธรรมชาตซงเปนพลงงานทพบในประเทศมากทสด มปรมาณส ารองทส ารวจพบแลวเพยง 2,188 ลานบารเรล ในขณะทคนไทยมความตองการใชกาซธรรมชาตถงปละ 147 ลานบารเรล ซงจะสามารถใชกาซธรรมชาตไดอกไมถง 15 ป สงผลใหประเทศเขาสวกฤตดานพลงงาน ซงจ าเปนอยางยงทคนไทยจะตองตระหนก และมสตในการใชพลงงาน

การอนรกษพลงงานในประเทศไทยเรมตนมาตงแตป พ.ศ. 2516 เนองจากทวโลกเกดวกฤตพลงงาน โดยรฐบาลในขณะนนไดก าหนดมาตรการตางๆ เพอลดการใชพลงงาน เชน การปดบรการปมน ามนในเวลากลางคน ลดการใชไฟฟาแสงสวางในทางสาธารณะลงรอยละ 50 เปนตน หลงวกฤตพลงงานผานพน มาตรการเหลานไดถกยกเลกไป และในป พ .ศ. 2522 ไดเกดวกฤตพลงงานของโลกเปนครงท 2 จงเกดแนวคดทจะตองออกกฎหมายเพอการอนรกษพลงงานใชบงคบอยางจรงจง ตอมาไดมการเรมตนรางและจดท าพระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงานขนจนเสรจสมบรณในป พ.ศ. 2535 กไดผานการพจารณาจากสภานตบญญตแหงชาตและไดมพระบรมราชโองการฯ ใหประกาศในราชกจจานเบกษาเมอวนท 2 เมษายน 2535 โดยมผลบงคบใชตงแตวนท 3 เมษายน 2535 นอกจากนยงไดมการออกพระราชกฤษฎกาก าหนดอาคารควบคม พ.ศ. 2538 ขนมา โดยมผลบงคบใชกบอาคารควบคมทวประเทศตงแตวนท 12 ธนวาคม 2538 พระราชกฤษฎกาก าหนดโรงงานควบคม พ.ศ. 2540 มผลบงคบใชกบโรงงานควบคมตงแตวนท 17 กรกฎาคม 2540

แตเนองจาก พระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน พ.ศ. 2535 มบทบญญตบางประการไมเหมาะสมกบสภาวการณในปจจบน ฝายนตบญญตจงเหนสมควรแกไขเพมเตมบทบญญตดงกลาวเพอใหสามารถก ากบและสงเสรมการใชพลงงานการอนรกษพลงงานใหมประสทธภาพและสามารถปรบเปลยนแนวทางการอนรกษพลงงานใหทนตอเทคโนโลย ก าหนดมาตรฐานดานประสทธภาพของการผลตเครองจกรและอปกรณ การเกบรกษาเงนและทรพยสนของกองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงานตลอดจนการมอบหมายใหบคคลหรอนตบคคลตรวจสอบและรบรองการจดการพลงงาน การใชพลงงานในเครองจกรหรออปกรณ และคณภาพวสดหรออปกรณเพอการอนรกษพลงงานแทนพนกงานเจาหนาท เพอใหทนตอการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจและสงคม จงไดตรา พระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน (ฉบบท 2) พ.ศ. 2550 ขนบงคบใชโดยประกาศในราชกจจานเบกษาเมอวนท 4 ธนวาคม 2550 และใหมผลใชบงคบเมอพนก าหนด 180 วนนบแตวนประกาศในราชกจจานเบกษา ซงมผลใชบงคบตงแตวนท 1 มถนายน 2551 เปนตนไป

DPU

3

ดงนน ในฐานะอาคารกรมการกงสล จดเปนอาคารควบคม ตามทก าหนดในพระราชกฤษฎกาก าหนดอาคารควบคม พ.ศ. 2538 และตามพระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงานพ.ศ. 2535 (ฉบบแกไขเพมเตม) ตองด าเนนการจดการพลงงานในอาคารควบคมตามตามมาตรฐาน หลกเกณฑ และวธการทก าหนดในกฎกระทรวงวาดวยการก าหนด มาตรฐาน หลกเกณฑ และวธการจดการพลงงานในโรงงานควบคม และอาคารควบคม

1.2 วตถประสงคของการศกษา 1. จดท าขอฐานมลอปกรณไฟฟาของอาคารกรมการกงสล 2. เพอหาแนวทางการบรหารจดการพลงงานไฟฟาของอาคารกรมการกงสล เพอการอนรกษ พลงงาน 3. เพอก าหนดแนวทางการใชพลงงานอยางมประสทธภาพในอาคารกรมการกงสล 1.3 ขอบเขตของการศกษา 1. การศกษานจดท าเฉพาะอาคารกรมการกงสล ถนนแจงวฒนะ เทานน 2. รวบรวมขอมลลกษณะการใชพลงงานไฟฟาในปจจบน เฉพาะสวนของระบบปรบอากาศ และระบบไฟฟาแสงสวาง 3. วเคราะหหาระยะเวลาคนทน ในแตละมาตรการทไดก าหนด 1.4 ประโยชนของการศกษา 1. ไดฐานขอมลอปกรณทใชพลงงานไฟฟาในอาคารกรมการกงสล 2. ไดแนวทางการบรหารจดการพลงงานไฟฟา และการอนรกษพลงงานไฟฟาในอาคารของรฐ 3. ปฏบตตามพระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน พ.ศ. 2535 ซงแกไขเพมเตมโดย พระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน (ฉบบท 2) พ.ศ. 2550

DPU

4

1.5 แผนการศกษา

ตารางท 1.1 แผนการศกษา

กจกรรม ระยะเวลา (เดอน)

1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4

1. ตรวจสอบการใชพลงงานทผานมา

2. ส ารวจการใชพลงงานเบองตน

3. ตรวจวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยด

4. ก าหนดแนวทางในการลดการใชพลงงาน

5. เปรยบเทยบขอมลกอนและหลงการปรบปรง

6. วเคราะหหาระยะเวลาคนทน

7. สรปผลการศกษาและขอเสนอแนะ

DPU

บทท 2 แนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของ

พลงงานเปนปจจยส าคญส าหรบการด ารงชวตมนษย แหลงพลงงานทมอยในปจจบนม

จ ากด ดงนนมนษยจงตองเรยนรวธการใชอยางประหยดเพอใหมเวลาเพยงพอส าหรบการวางแผนในอนาคต และพฒนาแหลงพลงงานอยางอนมาใชทดแทนกอนทแหลงพลงงานในปจจบนจะถกใชหมดไป 2.1 พระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน พ.ศ. 2535 ซงแกไขเพมเตมโดยพระราช บญญต การสงเสรมการอนรกษพลงงาน (ฉบบท 2) พ.ศ. 2550

พระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน พ.ศ. 2535 ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน (ฉบบท 2) พ.ศ. 2550 โดยมวตถประสงคหลก 3 ประการ ดงน

1) เพอก ากบดแล สงเสรม และสนบสนนใหผทตองการด าเนนการอนรกษพลงงานตามกฎหมายมการอนรกษพลงงานดวยการผลตและใชพลงงานอยางมประสทธภาพและประหยด

2) เพอสงเสรมและสนบสนนใหเกดการผลตเครองจกรและอปกรณทมประสทธภาพสง รวมทงวสดทใชในการอนรกษพลงงานขนใชในประเทศ และใหมการใชอยางแพรหลาย

3) เพอสงเสรมและสนบสนนใหมการอนรกษพลงงานอยางเปนรปธรรม โดยการจดตง “กองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน” เพอใชเปนกลไกในการใหความชวยเหลอทางการเงน แกผทตองด าเนนการอนรกษพลงงานตามกฎหมาย

2.1.1 ขอบเขตการบงคบใชพระราชบญญตฯ โดยทพระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน พ.ศ. 2535 (ฉบบแกไขเพมเตม)

มวตถประสงคหลกเพอก ากบดแล สงเสรม และสนบสนนให“โรงงานควบคม” และ “อาคารควบคม” ด าเนนการอนรกษพลงงานดวยการผลตและใชพลงงานอยางมประสทธภาพและประหยด และเพอสงเสรมและสนบสนนใหเกดการผลตเครองจกรหรออปกรณทมประสทธภาพสง รวมทงสงเสรมการใชวสดหรออปกรณเพอการอนรกษพลงงานขนในประเทศและใหมการใชอยางแพรหลาย ฉะนน กลมเปาหมายทรฐมงเขาไปก ากบดแล สงเสรม และสนบสนนเพอใหเกดการด าเนนการอนรกษพลงงานตามพระราชบญญตนจงประกอบดวย 3 กลมดงน

DPU

6

1) โรงงานควบคม 2) อาคารควบคม 3) ผผลตหรอผจ าหนายเครองจกรหรออปกรณทมประสทธภาพสง รวมถงวสดหรอ

อปกรณเพอการอนรกษพลงงาน ดวยเหตนพระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน พ.ศ. 2535 (ฉบบแกไข

เพมเตม) จงบงคบใชกบกลมเปาหมายเพยง 3 กลมทกลาวมาขางตนเทานน ในสวนของกลมโรงงานควบคมและอาคารควบคมทอยภายใตของพระราชบญญตฯ

นนจะมงเนนโรงงานและอาคารทมการใชพลงงานในปรมาณมากและมศกยภาพพรอมทจะด าเนนการอนรกษพลงงานไดทนท ทงน โรงงานหรออาคารใดเขาขายเปนโรงงานควบคมหรออาคารควบคมหรอไมยอมเปนไปตามทพระราชกฤษฎกาก าหนดโรงงานควบคม พ.ศ. 2540 และพระราชกฤษฎกาก าหนดอาคารควบคม พ.ศ. 2538 ไดก าหนดไว ในสวนของกลมผผลตหรอจ าหนายเครองจกรหรออปกรณทมประสทธภาพสง รวมถงวสดหรออปกรณเพอการอนรกษพลงงานนนจะไดรบสทธอดหนนชวยเหลอทางการเงนเพอใหมการผลตหรอจ าหนายเครองจกร อปกรณ และวสดเหลานจ าหนายใหแกประชาชนอยางแพรหลายและมราคาถก ซงชวยใหประชาชนทวไปลดการใชพลงงานลงได ทงน การก าหนดเครองจกรหรออปกรณตามประเภท ขนาด ปรมาณการใชพลงงาน อตราการเปลยนแปลงพลงงาน และประสทธภาพการใชพลงงานอยางใด เปนเครองจกรหรออปกรณทมประสทธภาพสงทอยภายใตบงคบของพระราชบญญตน ย อมเปนไปตามกฎกระทรวงซ งไดก าหนดเปน เ รองๆ ไป เชน กฎกระทรวง ก าหนดเครองปรบอากาศทมประสทธภาพสง พ.ศ. 2552 กฎกระทรวงก าหนดตเยนทมประสทธภาพสง พ.ศ. 2552 หรอกฎกระทรวงก าหนดหมอหงขาวไฟฟาทมประสทธภาพสง พ.ศ. 2552 เปนตน และเชนเดยวกน การก าหนดวสดหรออปกรณเพอการอนรกษพลงงานตามประเภทคณภาพและมาตรฐานอยางใดเปนวสดหรออปกรณเพอการอน รกษพลงงานทอยภายใตบงคบของพระราชบญญตนยอมเปนไปตามกฎกระทรวงซงไดก าหนดเปนเรองๆ ไป เชน กฎกระทรวงก าหนดกระจกเพอการอนรกษพลงงาน พ.ศ. 2552 เปนตน

2.1.2 ลกษณะของโรงงานควบคมและอาคารควบคม ผทมหนาทตองด าเนนการอนรกษพลงงานตามพระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษ

พลงงาน พ.ศ. 2535 (ฉบบแกไขเพมเตม) นนจะถกเรยกวา “โรงงานควบคม” หรอ “อาคารควบคม” แลวแตกรณโดยจะเนนไปทโรงงานและอาคารทมการใชพลงงานในปรมาณมากและมศกยภาพพรอมทจะด าเนนการอนรกษพลงงานไดทนท ทงน ลกษณะของโรงงานควบคมหรออาคารควบคม

DPU

7

ยอมเปนไปตามทพระราชกฤษฎกาก าหนดโรงงานควบคม พ.ศ. 2540 และพระราชกฤษฎกาก าหนดอาคารควบคม พ.ศ. 2538 ไดก าหนดไว ดงน

โรงงานควบคมหรออาคารควบคม หมายถง โรงงานหรออาคารทมหนาทต องด าเนนการอนรกษพลงงานตามพระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน พ .ศ. 2535 (ฉบบแกไขเพมเตม) ซงโรงงานหรออาคารทเขาขายเปนโรงงานควบคมหรออาคารควบคมนนจะตองมลกษณะการใชพลงงานอยางหนงอยางใดดงตอไปน

1) เปนโรงงานหรออาคารทไดรบอนมตจากผจ าหนายพลงงานใหใชเครองวดไฟฟาหรอใหตดตงหมอแปลงไฟฟาชดเดยวหรอหลายชดรวมกนมขนาดตงแต 1,000 kW หรอ 1,175 kVA ขนไป หรอ

2) เปนโรงงานหรออาคารทใชไฟฟาจากระบบของผจ าหนายพลงงาน ความรอนจากไอน าจากผจ าหนายพลงงาน หรอพลงงานสนเปลองอนจากผจ าหนายพลงงานหรอของตนเอง อยางใดอยางหนงหรอรวมกนตงแตวนท 1 มกราคมถงวนท 31 ธนวาคมของปทผานมา มปรมาณพลงงานทงหมดเทยบเทาพลงงานไฟฟาตงแต 20 ลานเมกะจล ขนไป

อยางไรกตาม ส าหรบอาคารบางประเภทแมมลกษณะการใชพลงงานเขาขายเปนอาคารควบคมตามทกลาวมาขางตน แตพระราชกฤษฎกาก าหนดอาคารควบคม พ .ศ. 2538 กไดก าหนดยกเวนไวไมใหอาคารดงตอไปน เปนอาคารควบคม ซงไดแก อาคารทใชเปนพระทนงหรอพระราชวง อาคารทท าการสถานทตหรอสถานกงสลตางประเทศ อาคารทท าการขององคการระหวางประเทศหรอทท าการของหนวยงานทตงขนตามความตกลงระหวางรฐบาลไทยกบรฐบาลตางประเทศ โบราณสถาน วดวาอารามหรออาคารตางๆ ทใชเพอการศาสนา ซงมกฎหมายควบคมการกอสรางไวแลวโดยเฉพาะ

2.1.3 หนาทของอาคารควบคมและโรงงานควบคม ในพระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน พ.ศ. 2535 (ฉบบแกไขเพมเตม) ได

ก าหนดใหผท เปนเจาของอาคารควบคมและโรงงานควบคม มหนาทตองด าเนนการอนรกษพลงงานดงตอไปน

1) จดใหมผ รบผดชอบดานพลงงานทมคณสมบตและจ านวนตามทก าหนดใน กฎกระทรวง ภายในเวลาทก าหนด

2) ตองด าเนนการจดใหมการอนรกษพลงงานตามมาตรฐาน หลกเกณฑ และวธการ การจดการพลงงานทก าหนดในกฎกระทรวง

DPU

8

3) สงรายงานผลการตรวจสอบและรบรองการจดการพลงงานให พพ. ภายในเดอน มนาคมของทกป โดยตองไดรบการตรวจสอบและรบรองจากผตรวจสอบพลงงานทไดรบใบอนญาตจาก พพ.

2.1.4 การอนรกษพลงงานในอาคาร พระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน พ.ศ. 2535 (ฉบบแกไขเพมเตม) ได

ก าหนดการด าเนนการเพอการอนรกษพลงงานในอาคารควบคมตามมาตรา 17 ไดแก การด าเนน การอยางใดอยางหนง ดงตอไปน

1) การลดความรอนจากแสงอาทตยทเขามาในอาคาร 2) การปรบอากาศอยางมประสทธภาพ รวมทงการรกษาอณหภมภายในอาคารใหอย

ในระดบทเหมาะสม 3) การใชวสดกอสรางอาคารทจะชวยอนรกษพลงงานตลอดจนการแสดงคณภาพของ

วสดกอสรางนนๆ 4) การใชแสงสวางในอาคารอยางมประสทธภาพ 5) การใช และการตดตงเครองจกรอปกรณ และวสดทกอใหเกดการอนรกษพลงงาน

ในอาคาร 6) การใชระบบควบคมการท างานของเครองจกรและอปกรณ 7) การอนรกษพลงงานโดยวธอนตามทก าหนดในกฎกระทรวง

นอกจากน เพอประโยชนในการอนรกษพลงงานในอาคารควบคม มาตรา 21 วรรคหนง ก าหนดใหรฐมนตรโดยค าแนะน าของคณะกรรมการนโยบายพลงงานแหงชาตมอ านาจออกกฎกระทรวงในเรอง ดงตอไปน

1) ก าหนดมาตรฐานหลกเกณฑ และวธการจดการพลงงาน ใหเจาของอาคารควบคมตองปฏบต

2) ก าหนดใหเจาของอาคารควบคม ตองจดใหมผรบผดชอบดานพลงงาน ประจ าในอาคารควบคมแตละแหง ตลอดจนก าหนดคณสมบตและหนาทของผรบผดชอบดานพลงงาน

อนง ในกรณทมเหตอนสมควรใหอธบดกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงานมอ านาจออกค าสงใหเจาของอาคารควบคมรายใดแจงขอเทจจรงเกยวกบการใชพลงงานเพอตรวจสอบใหการอนรกษพลงงานเปนไปตามมาตรฐาน หลกเกณฑและวธการทก าหนดในกฎกระทรวงทออกโดยรฐมนตรวาการกระทรวงพลงงาน และใหเจาของอาคารควบคมรายนนปฏบตตามภายใน 30 วนนบแตวนทไดรบค าสงนนตามมาตรา 21 ประกอบมาตรา 10

DPU

9

2.1.5 แนวทางการจดการพลงงาน จากขอก าหนดตามกฎกระทรวงก าหนดมาตรฐาน หลกเกณฑ และวธการจดการ

พลงงานในโรงงานควบคมและอาคารควบคม ซงก าหนดใหโรงงานควบคมและอาคารควบคม จ าเปนตองเรมใหมวธการจดการพลงงานเพอใหเกดการใชพลงงานอยางมประสทธภาพสงสด โดยวธการจดการพลงงานนนตองมการปฏบตอยางเปนขนตอน รวมทงมการวางแผนด าเนนการทด และเหมาะสมกบองคกร เพอใหบรรลตามเปาหมายของการจดการพลงงาน การด าเนนการสามารถแบงไดออกเปน 8 ขนตอน ดงน

รปท 2.1 ขนตอนการจดการพลงงาน ทมา: เอกสารประกอบการอบรมโครงการพฒนาบคลากรดานการบรหารจดการพลงงานในเขต ภาคกลาง และ กทม, 2552

1. ตงคณะท างานดานการจดการพลงงาน

2. ประเมนสถานภาพการจดการพลงงานเบองตน

3. ก าหนดนโยบายอนรกษพลงงาน

4. ประเมนศกยภาพการอนรกษพลงงาน

5. ก าหนดเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน และแผนการฝกอบรมและกจกรรมสงเสรมการอนรกษพลงงาน

8. ทบทวน วเคราะหและแกไขขอบกพรองของการจดการพลงงาน

7. ตรวจตดตามและประเมนการจดการพลงงาน

6. ด าเนนการตามแผนอนรกษพลงงาน และตรวจสอบและวเคราะหการปฏบตตามเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน

DPU

10

1) ตงคณะท างานดานการจดการพลงงาน 2) การประเมนสถานภาพการจดการพลงงานเบองตน 3) นโยบายอนรกษพลงงาน 4) การประเมนศกยภาพการอนรกษพลงงาน 5) การก าหนดเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน และแผนการฝกอบรมและกจกรรม

สงเสรมการอนรกษพลงงาน 6) การด าเนนการตามแผนอนรกษพลงงาน และการตรวจสอบและวเคราะหการ

ปฏบตตามเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน 7) การตรวจตดตามและประเมนการจดการพลงงาน 8) การทบทวน วเคราะหและแกไขขอบกพรองของการจดการพลงงาน

2.2 การใชพลงงานไฟฟาในอาคาร

การใชพลงงานในอาคารจะมากหรอนอยขนอยกบตวแปรตางๆ หลายอยาง เชน 1) ประเภทของอาคาร 2) ความตองการของผใชอาคาร 3) ต าแหนงทตง 4) ลกษณะการออกแบบ 5) ชวโมงการใชงาน

ตารางท 2.1 แสดงสดสวนการใชไฟฟาในอาคารประเภทตางๆ แบงตามระบบตางๆ ประเภทของอาคาร ระบบปรบอากาศ (%) ระบบแสงสวาง (%) ระบบอนๆ (%)

โรงแรม 60-70 15-20 10-25 ส านกงาน 50-60 20-30 10-20 ศนยการคา 60-65 20-25 10-20 โรงพยาบาล 50-60 20-30 10-30 สถานศกษา 30-45 30-50 5-40

ดงนน ปรมาณพลงงานทใชในอาคารจงแตกตางกนไปไดมาก อาคารบางชนดใช

แตไฟฟา ในขณะทอาคารบางชนดใชพลงงานความรอนดวย จากการส ารวจอาคารตางๆ จะพบวา

DPU

11

ใชไฟฟาในกจกรรมหลกๆ 3 สวน คอ ระบบปรบอากาศ ระบบไฟฟาแสงสวาง และใชในทางอนๆ ซงอาคารแตละประเภทกใชไฟฟาแตกตางกน สดสวนการใชพลงงานของระบบตางๆ นนจะแตกตางกนไปในแตละประเภทของอาคาร ดงแสดงในตารางท 2.1 ซงแสดงรายละเอยดการใชพลงงานไฟฟาของอปกรณเครองจกร ในอาคารส านกงาน ดงน

ตารางท 2.2 แสดงรายละเอยดการใชพลงงานไฟฟาของอปกรณเครองจกร ในอาคารส านกงาน

อาคารส านกงาน 100 % ระบบปรบอากาศ

50-60 % ระบบแสงสวาง

20-30 % ระบบอนๆ 10-20 %

ชนดแยกสวน ชนดรวมศนย ชนดเปนชด หลอดไฟชนดตางๆ ปมน าใชสอย เครองท าน าเยน ปมน าหลอเยน บลลาสต พดลมระบายอากาศ ปมน าเยน หอผงน า ลฟทและบนไดเลอน ปมน าหลอเยน ระบบบ าบดน าเสย หอผงน า อปกรณส านกงาน เครองสงลมเยน เครองใชไฟฟาอนๆ 2.3 ตวแปรทางไฟฟาทเกยวของ

องคประกอบคาควแปรทางไฟฟาทใชหลกๆ ไดแก 1) แรงดนไฟฟา มหนวย เปนโวลต (Volt) สญลกษณ V ในนจะกลาวถงแรงดนไฟฟา

แรงต าทใชงานในอาคารทวๆไป โดยมคาแรงดนไฟฟา 220 V ส าหรบระบบไฟฟา 1-เฟส กบ 380 V ส าหรบระบบ 3-เฟส

2) กระแสไฟฟา มหนวยเปน แอมแปร (Ampere) สญลกษณ A กระแสไฟฟาจะไหล ผานอปกรณไฟฟา โดยกระแสไฟฟาจะมคามากหรอนอยขนอยกบอปกรณไฟฟานนๆ ใชก าลง ไฟฟาเทาไร

3) ก าลงไฟฟา มหนวยเปน วตต (Watt) สญลกษณ W คอ ก าลงไฟฟาจรงทตองการใช ไปในการท าใหเกดเปนพลงงานรปตางๆ เชน พลงงานแสงสวาง พลงงานความรอน พลงงานกล เปนตน ซงหาไดจากสมการ

ระบบไฟฟา 1-เฟส P = VI Cos ..…………………………………… 2.1 ระบบไฟฟา 3-เฟส P = 3 VI Cos .…………………………………… 2.2

DPU

12

เมอ P หมายถง ก าลงไฟฟา (W) V หมายถง แรงดนไฟฟา (V) I หมายถง กระแสไฟฟา (A) Cos หมายถง คา Power Factor

4) พลงงานไฟฟา มหนวยเปนวตต-ชวโมง (Watt-hour) สญลกษณ Wh คอ คาของ

พลงงานไฟฟาทอปกรณหรอเครองจกรใชในการท างานในระยะเวลาหนง ซงหาไดจากสมการ E = PT …….………………………………… 2.3

หรอ ระบบไฟฟา 1-เฟส E = VI Cos x T .………………………………… 2.4 ระบบไฟฟา 3-เฟส E = 3 VI Cos x T ………………………………… 2.5

เมอ E หมายถง พลงงานไฟฟา (Wh) T หมายถง ระยะเวลาการใชงานของอปกรณไฟฟา (hour)

5) คาเพาเวอรแฟกเตอร หรอคาตวประกอบก าลง (Power Factor : PF) คอ อตราสวน

ของพลงไฟฟาจรงกบพลงไฟฟาปรากฏ มคาจาก 0 - 1 โดยทวไปจะควบคมอยระหวาง 0.85 - 1.00

2.4 อตราคาไฟฟา ในการคดอตราคาไฟฟา การไฟฟาไดจ าแนกผใชไฟฟาออกเปน 7 ประเภท ไดแก

ประเภทท 1 บานอยอาศย ประเภทท 2 กจการขนาดเลก ประเภทท 3 กจการขนาดกลาง ประเภทท 4 กจการขนาดใหญ ประเภทท 5 กจการเฉพาะอยาง ประเภทท 6 สวนราชการและองคกรทไมแสวงหาก าไร ประเภทท 7 สบน าเพอการเกษตร โดยมการแบงประเภทของอตราคาไฟฟาม 3 ประเภทคอ อตราปกต อตราตามชวงเวลาของการใช (Time of use, TOU) และอตราตามชวงเวลาของวน (Time of day, TOD)

ลกษณะการใชไฟฟาส าหรบอาคารของราชการ จะถกก าหนดประเภทผใชไฟฟา ประเภทท 6 สวนราชการและองคกรทไมแสวงหาก าไร ส าหรบการใชไฟฟาของราชการ หนวยงานตามกฎหมายวาดวยระเบยบบรหารราชการสวนทองถน ตลอดจนบรเวณทเกยวของ ซงตองมความตองการพลงไฟฟาเฉลยใน 15 นาททสงสดต ากวา 1,000 kW และมปรมาณการใชพลงงานไฟฟาเฉลย 3 เดอน ไมเกน 250,000 หนวยตอเดอน โดยตอผานเครองวดหนวยไฟฟาเครองเดยว ซงรายละเอยดอตราคาไฟฟาไดแสดงไวใน ตารางท 2.3

DPU

13

ตารางท 2.3 อตราคาไฟฟาแบบปกต ประเภท ระดบแรงดน คาพลงงานไฟฟา

(บาท/หนวย) คาบรการ (บาท/เดอน)

6.1.1 แรงดน 69 kV ขนไป 1.9712 228.17 6.1.2 แรงดน 12-24 kV 2.1412 228.17 6.1.3 แรงดนต ากวา 12 kV 20.00

10 หนวยแรก(หนวยท 1-10) 1.3576 เกนกวา 10 หนวย(หนวยท 11 เปนตนไป) 2.4482 2.5 ฐานขอมลสารสนเทศดานพลงงาน

ระบบสารสนเทศดานพลงงานก าหนดขนตามระบบการเกบรวบรวมขอมล การวเคราะหและการรายงานขอมลซงเกยวของกบการปฏบตงานทางดานพลงงานทสนบสนนการจดการดานพลงงาน ระบบสารสนเทศดานพลงงานอาจเปนระบบเดยว (Stand-Alone) ซงเปนสวนหนงของระบบรวม (Integrated System) หรออาจเปนการผสมผสานกนของสองถงสามระบบทแตกตางกน ระบบสารสนเทศทางดานพลงงานไมไดมองคประกอบเพยงแตมาตรวดและเครองคอมพวเตอร เพราะในความเปนจรงแลวระบบสารสนเทศประกอบดวยกระบวนการและวธการทงหมดขององคกรทท าใหระบบสารสนเทศนนด าเนนการได ระบบสารเทศทางดานพลงงานอาจจะเปนแบบการผสมผสานแหลงขอมลทงจากภายนอกและภายใน

หนาทหลกของระบบสารสนเทศคอ การสนบสนนการจดการดานพลงงานซงเปนสวนหนงของกลยทธโดยรวมขององคกร ขอมลการจดการดานพลงงานสามารถแบงได 3 ประเภทหลกๆ คอ

1) ปรมาณการใชพลงงาน (Consumption) คอ ปรมาณการใชพลงงานเปนขอมลพนฐานทส าคญทสดส าหรบการจดการดานพลงงาน ซงพลงงานไฟฟาและกาซธรรมชาตมแหลงขอมลหลกคอ มาตรวด

2) ตนทนคอ การควบคมตนทนเปนเหตผลหลกส าหรบองคกรสวนใหญเพอปฏบตงานดานการจดการดานพลงงาน ทงนตนทนเปนเรองทใชสอสารไดงายกบทกๆดานของการท างาน ส าหรบแหลงขอมลหลกของตนทนคอ ผจดจ าหนายพลงงาน ไมวาจากพกดอตราคาธรรมเนยมหรอใบเสรจการใชพลงงานทเกดขนจรง

DPU

14

3) ปจจยทมผลตอการใชพลงงาน (Drivers) เปนปจจยใดๆทมผลตอการใชพลงงาน ซงบรรยากาศการท างานจะเปนปจจยทส าคญทสดส าหรบอาคารส านกงานสวนใหญ ปจจยทมผลตอการใชพลงงานทส าคญม 2 ชนด คอ

- ปจจยทมผลตอการใชพลงงานทมาจากกจกรรมการท างาน (Activity Drivers) เปนลกษณะกจกรรมทมผลตอการใชพลงงาน เชน จ านวนชวโมงการใชงาน ระดบของการผลต จ านวนลกคาและชวโมงการเปดท างาน

- ปจจยทมผลตอการใชพลงงานทมาจากสภาวะการท างาน (Conditional Drivers) คอ ปจจยทไมอยในรปของกจกรรมแตจะเปนเงอนไขก าหนด เชน บรรยากาศ สภาพวตถดบและชวโมงทไมมแสงสวาง (Darkness) 2.6 การอนรกษพลงงานไฟฟาในระบบปรบอากาศ

การใชไฟฟาในประเทศไทยสามารถแยกเปนพวกใหญๆ ได 3 ประเภทคอ ในภาคพาณชยกรรม อตสาหกรรม และทอยอาศย การใชไฟฟาในภาคพาณชยกรรมไดแก การใชในอาคารพาณชยตางๆ เปนสวนใหญ ซงการใชในสวนนไดเพมขนอยางตอเนองในระยะทผานมา จากการส ารวจการใชอาคารพบวา อาคารพาณชยเหลานจะใชไฟฟาในระบบปรบอากาศ ประมาณครงหนงของพลงงานไฟฟาทใชทงหมด ดงนนระบบปรบอากาศในอาคารพาณชยจงเปนจดทใชพลงงานมาก และมศกยภาพทจะท าการประหยดพลงงานไดมากเชนกน

การปรบอากาศในอาคารมจดประสงคทส าคญ ดงน

1) เพอควบคมอณหภมของอากาศใหมคาคงทตามทตองการตลอดเวลา

2) เพอควบคมความชนของอากาศไมใหชนหรอแหงเกนไป

3) เพอควบคมการไหลเวยนของอากาศใหมความเรวลมตามตองการ

4) เพอควบคมคณภาพและความสะอาดของอากาศ

5) เพอควบคมระดบเสยงในพนทปรบอากาศ

2.6.1 หลกการท าความเยน

วฎจกรการท าความเยนทใชกนอยางแพรหลายในระบบปรบอากาศ คอ วฏจกรการท าความเยนโดยการกดดนไอ อปกรณพนฐานในการท าความเยน ประกอบดวย

DPU

15

1) เครองอด (Compressor)

2) เครองควบแนน (Condenser)

3) วาลวขยายตว (Expansion Valve)

4) เครองระเหย (Evaporator)

รปท 2.2 วฏจกรการท าความเยนโดยการกดดนไอ

ทมา: คมอและเอกสารประกอบการฝกอบรมการจดการพลงงานไฟฟา, 2549

จากรปท 2.2 เมอสารท าความเยนออกจากเครองระเหยทจด 1 สารท าความเยนจะมสภาวะเปนไออมตว (Saturated Vapor) มความดนต า สารท าความเยนมสภาวะไออมตวจะถกอดดวยเครองอด จนมสภาวะทจด 2 เปนไอรอนยงยวด (Superheated Vapor) มความดนสงและอณหภมสง สารท าความเยนจะผานเขาไปในเครองควบแนนเพอถายเทความรอนออก โดยทสารท าความเยนจะเรมเปลยนสภาพกลายเปนของเหลวทมความดนคงท จด 3 สารท าความเยนทออกจากเครองควบแนน จะมสภาวะเปนของเหลวอมตวทมความดนสงเมอสารท าความเยนผานวาลวขยายตวแลว จด 4 สารท าความเยนจะมความดนต า อณหภมต า และเรมกลายสภาพเปนไอและผานเขาไปในเครองระเหย ทเครองระเหยสารท าความเยนจะรบความรอน และกลายสภาพเปนไออมตว

DPU

16

ทจด 1 วฏจกรการท าความเยนจะด าเนนเชนนซ าตอๆ ไป

2.6.2 ชนดของเครองปรบอากาศ

เครองปรบอากาศทใชแพรหลายในประเทศไทย สามารถแบงออกไดเปน 2 แบบ คอ

2.6.2.1 เครองปรบอากาศแบบใชน าเยน (Chilled Water System)

เครองปรบอากาศแบบใชน าเยน (Chilled Water System) เปนเครองปรบอากาศทใชน าเยนเปนตวกลาง ในการถายเทความรอนอกทอดหนง ในระบบจะตองมเครองท าน าเยน (Chiller) เพอท าน าเยนกอน แลวจงใชเครองสบน าจายน าเยนหมนเวยนในระบบ เพอท าความเยนใหแกสวนตางๆ ภายในอาคาร เครองปรบอากาศแบบใชน าเยนยงแบงออกไดเปน

1) เครองปรบอากาศสวนกลาง (Central Air Conditioner) ประกอบไปดวย

พดลม มอเตอร ขดทอท าความเยน และแผนกรองอากาศอยในเปลอกเดยวกน เครองปรบอากาศสวนกลางทประกอบส าเรจจากโรงงานเรยกวา เครองสงลมเยน (Air Handling Unit) สวนประกอบตางๆ จะประกอบเขาดวยกนในเปลอกหม รวมถงการหมฉนวนและทาสใหเรยบรอยในโรงงานเครองสงลมเยนมขนาดทสามารจายลมเยนไดตงแต 550 ถง 27,800 l/s และแบงออกไดเปน 2 ชนดคอ แบบตงและแบบนอน

2) เครองขดทอและพดลม (Fan Coil Unit) เปนเครองปรบอากาศขนาดเลก

เครองประกอบดวย พดลม มอเตอร ขดท าความเยน และแผนกรองอากาศ เครองมทงแบบตงพนและแบบแขวนเพดาน ขนาดของการจายลมมกไมเกน 0.55 m³/s พดลมอาจเปนแบบหลายใบพด Multi Blade หรอแบบ Cross Flow และสามารถควบคมความเรวของลมไดเปน 3 ระดบ การจายลมเยนอาจใชทอลมหรอจายผานหนากากของเครองไดโดยตรง

2.6.2.2 ระบบปรบอากาศแบบหนวยเดยว (Unitary Air Conditioning System)

ระบบปรบอากาศแบบน ใชเครองแบบ Direct Expansion ประกอบดวย เครองท าความเยน พดลม และขดทอท าความเยน อยในเปลอกหมเดยวกน ระบบเครองปรบอากาศแบบนแบงไดเปน 4 ประเภท

1) เครองปรบอากาศแบบชดระบายความรอนดวยน า

2) เครองปรบอากาศแบบชดระบายความรอนดวยอากาศ

3) เครองปรบอากาศแบบแยกสวน

DPU

17

4) เครองปรบอากาศแบบตดหนาตาง

เครองท าความเยนทประกอบในเครอง อาจเปนแบบเครองควบแนนระบายความรอนดวยน า หรอเครองควบแนนระบายความรอนดวยอากาศ ในระบบแยกสวน (Split Type System) เครองควบแนนระบายความรอนดวยอากาศจะอยแยกจากเครองปรบอากาศ โดยมทอตอระหวางกนในเครองปรบอากาศแบบชดระบายความรอนดวยน า จ าเปนตองมเครองสบน าหลอเยนและหอผงน า เพอระบายความรอนจากเครองควบแนน และหมนเวยนน าหลอเยนกลบมาใชอก อาคารทใชเครองปรบอากาศแบบชดจ านวนมากมกจะมระบบน าหลอเยนสวนกลาง เพอระบายความรอนจากเครองควบแนนรวมกน

2.6.3 เครองท าน าเยน (Water Chiller)

เครองท าน าเยน สามารแบงได 2 แบบ คอ

2.6.3.1 เครองท าน าเยนแบบระบายความรอนดวยอากาศ (Air Cooled Water Chiller)

เครองท าน าเยนชนดนจะใชอากาศเปนตวกลาง เพอถายเทความรอนทงจากเครองควบแนน ซงตองการความสะดวกในการตดตง และตองการลดภาระการดแลรกษา เครองท าน าเยนแบบนเหมาะทจะใชกบบรเวณทสามารถหาน าทมคณภาพดไดยาก หรออาคารทไมมทส าหรบหอผงน าในระบบปรบอากาศทใชเครองท าน าเยนแบบระบายความรอนดวยอากาศจะประกอบดวยอปกรณ ดงน

1) เครองท าความเยนประกอบดวยเครองอด ซงมกจะเปนเครองแบบลกสบ (Reciprocating Compressor) เครองควบแนนแบบระบายความรอนดวยอากาศ พดลมระบายความรอนจากเครองควบแนนพรอมมอเตอร อปกรณลดความดนและอปกรณท าน าเยน (Water Cooler) ซงมกเปนแบบถงและทอ (Shell and Tube)

2) เครองสงลมเยนแบบใชน าเยน (Chilled Water Air Handling Unit or Fan Coil Unit) เปนอปกรณทตดตงในพนทปรบอากาศ เพอปรบสภาวะอากาศใหไดตามตองการในการปรบอากาศมกจะตองใชเทอรโมสตท ท างานควบคมกบอปกรณควบคมปรมาณน าท จายเขาในทอท าความเยน เพอใหไดสภาวะอากาศในพนทปรบอากาศตามตองการ

3) เครองสบน าเยน (Chilled Water Pump) ใชในการหมนเวยนน าเยนภายในระบบโดยการจายน าเยนจากเครองท าน าเยนไปยงเครองสงลมเยนในพนทปรบอากาศ เพอรบการถายเทความรอนจากอากาศทตองปรบสภาวะในแตละพนท น าเยนทมอณหภมสงขนจะถกสงกลบเขาไปในเครองท าน าเยนใหม และหมนเวยนเชนนตอไป

DPU

18

รปท 2.3 เครองท าน าเยนแบบระบายความรอนดวยอากาศ

ทมา: คมอและเอกสารประกอบการฝกอบรมการจดการพลงงานไฟฟา, 2549

เครองท าน าเยนแบบระบายความรอนดวยอากาศ มกมขนาดตงแต 50 ถง 500 Tr และใชพลงงานไฟฟาประมาณ 1.4-1.6 kW/Tr โดยมอตราสวนการใชพลงงานไฟฟาของอปกรณแตละตว ดงน

- เครองอดใชพลงงานไฟฟาประมาณรอยละ 80-85

- เครองสบน าเยนใชประมาณรอยละ 3-6

- พดลมระบายความรอนจากเครองควบแนนประมาณรอยละ 4-8

- เครองสงลมเยนประมาณรอยละ 5-10

2.6.3.2 เครองท าน าเยนแบบระบายความรอนดวยน า (Water Cooled Water Chiller)

เครองท าน าเยนชนดนจะใชน าเปนตวกลาง เพอถายเทความรอนทงจากเครองควบแนน ระบบปรบอากาศแบบนจะใชพลงงานโดยรวมต ากวาแบบระบายความรอนดวยอากาศ แตมคาลงทนทสงกวา และตองมน าเพยงพอ และมคณภาพเหมาะสมกบการน ามาเตมทหอผงน า ในระบบปรบอากาศทใชเครองท าน าเยน แบบระบายความรอนดวยน าจะประกอบดวยอปกรณ ดงน

DPU

19

1) เครองท าความเยนประกอบดวยเครองอด ซงมกจะเปนเครองแบบลกสบ หรอแบบหอยโขง (Centrifugal Compressor) เครองควบแนนแบบระบายความรอนดวยน า (Shell a The Condenser) อปกรณลดความดนและอปกรณท าน าเยน (Shell and Tube Water Cooler)

2) เครองสงลมเยนแบบใชน าเยน เชนเดยวกบทไดกลาวแลวในหวขอ 2.6.3.1

3) เครองสบน าเยน เชนเดยวกบทไดกลาวแลวในหวขอ 2.6.3.1

4) เครองสบน าหลอเยน (Condenser Water Pump) ใชในการหมนเวยนน าหลอเยนในระบบ โดยการสงน าหลอเยนทรบความรอนจากเครองควบแนน เพอไประบายความรอนทงทหอผงน า น าหลอเยนทมอณหภมต าลงพอเหมาะทจะน ากลบมาใชงานไดอก จะถกสงผานเขาไปในเครองควบแนนใหม และหมนเวยนเชนนตอไป

5) หอผงน า (Cooling Tower) เปนอปกรณทใชระบายความรอนจากน าหลอเยนทงไปในบรรยากาศ เนองจากน าทใชในระบบหลอเยนตองใชเปนปรมาณมาก จงจ าเปนตองใชระบบน าหมนเวยน และใชหอผงน าเพอปรบอณหภมของน าใหต าลง เพอสามารถน ากลบไปใช ไดอก ปรมาณน าจะสญเสยไปประมาณรอยละ 4-6 ของปรมาณน าหมนเวยน ซงแบงเปนน ารอยละ 2-3 กระเดนสญเสยไปโดยเปลาประโยชน และอกรอยละ 2-3 จะระเหยไป การระเหยของน าจะมากนอยเพยงใดขนอยอณหภมกระเปาะเปยกของอากาศทใชในการถายเทความรอน อณหภมกระเปาะเปยกของอากาศยงต าเทาใด เรายงไดน าหลอเยนทมอณหภมต ายงขน

รปท 2.4 เครองท าน าเยนแบบระบายความรอนดวยน า

ทมา: คมอและเอกสารประกอบการฝกอบรมการจดการพลงงานไฟฟา, 2549

DPU

20

เครองท าน าเยนแบบระบายความรอนดวยน า มกมขนาดตงแต 100 ถง 10,000 Tr โดยใชเครองอดแบบลกสบส าหรบเครองท าน าเยนขนาดเลก และใชเครองอดแบบหอยโขงส าหรบเครองท าน าเยนขนาดใหญ พลงงานไฟฟาทใชประมาณ 0.8 ถง 1.0 kW/Tr โดยมอตราสวนการใชพลงงานไฟฟาของอปกรณแตละตว ดงน

- เครองอดใชพลงงานไฟฟาประมาณรอยละ 75-80

- เครองสบน าเยนใชประมาณรอยละ 3-6

- เครองสบน าหลอเยนใชประมาณรอยละ 3-6

- เครองสงลมเยนประมาณรอยละ 6-10

- พดลมของหอผงน าประมาณรอยละ 2-3

2.6.4 ประสทธภาพของเครองท าความเยน

การแสดงใหเหนถงประสทธภาพของเครองท าน าเยน สามารถแสดงไดโดย

1) สมประสทธในการท างาน (Coefficient of Performance : COP) เปนคาทแสดงประสทธภาพของวฏจกรการท าความเยนคอ อตราสวนระหวางพลงงานทเครองสามารถท า ความเยนไดตอพลงงานทตองใช(พลงงานไฟฟา) โดยทวไปประสทธภาพของเครองยนตความรอนจะมคานอยกวา 1 แตส าหรบวฏจกรการท างานความเยนตางจากเครองยนตความรอน เพราะเครองท าความเยนนนท าหนาทเปนปมส าหรบถายเทความรอน ฉะนนเปรยบเทยบงานทท าในเครองอดกบความสามารถในการท าความเยนแลว ความสามารถในการท าความเยนจะมมากกวา

2) อตราสวนประสทธภาพพลงงาน (Energy Efficiency Ratio : EER) เชน เดยวกบสมประสทธในการท างาน เพยงแตพลงงานความเยนทใชมหนวยเปน BTU/hr แตพลงงานไฟฟาทใชมหนวยเปน W เพราะฉะนน ประสทธภาพ EER มหนวยเปน BTU/hr/W

2.6.5 การประหยดพลงงานทใชในเครองท าน าเยน

เครองท าน าเยนเปนอปกรณทใชพลงงานไฟฟามากทสดในระบบท าความเยน ดงนนจงควรพยายามหาวธการลดพลงงานในสวนน ซงจะท าใหสามารประหยดไดเปนปรมาณมาก วธการมาตรฐานทใชกบเครองท าน าเยนม 4 วธ ดงน

1) การปรบตงอณหภมน าเยนทออกจากเครองท าน าเยน จะมผลตอความสนเปลองพลงงานอยางมาก ในบางอาคารทปรบตงคาอณหภมน าเยนทออกจากเครองท าน าเยนไวต าเกนไป

DPU

21

สามารถเพมอณหภมของน าเยนขนได โดยไมกระทบตอสภาพของหองตางๆ ในอาคารมากนก การเพมอณหภมของน าเยนขน 1 องศาฟาเรนไฮต จะท าใหพลงงานทใชในเครองท าน าเยนลดลงรอยละ 1.5-2

2) การลดอณหภมน าหลอเยนทออกจาก Cooling Tower ทเขาส Condenser สามารถประหยดพลงงานของเครองท าน าเยนไดรอยละ 1.5-2 ส าหรบทกๆ 1 องศาฟาเรนไฮต ของอณหภมน าหลอเยนทลดต าลงโดยทอากาศในประเทศไทยคอนขางชน การท าน าหลอเยนใหมอณหภมต ามากๆ ตองลงทนดวยการซอ Cooling Tower ทมขนาดใหญขน หรอมฉะนนกเดน Cooling Tower ชดส ารองในขณะทความรอนภายในอาคารเกดขนสงสด

3) การควบคมความตองการไฟฟาสงสด (Electric Demand) ของเครองท าน าเยนมใหสงเกนไปท าได 2 วธ

- ท าการหยดเครองเปาลมเยนทใชท าความเยนแกบรเวณทมความส าคญนอยชวขณะในชวงเวลาทตองการไฟฟามแนวโนมจะสงเกนคาทตงไว วธการนไมท าใหเกดผลกระทบตอการควบคมอณหภมในบรเวณส าคญของอาคาร แตพลงงานทประหยดไดคอนขางนอย

- ควบคมการใชพลงงานไฟฟาของเครองท าน าเยน โดยการบงคบมให Inlet Vanes ของเครอง Centrifugal ท าน าเยน เปดกวางเกนไป วธการนประหยดพลงงานไดมาก แตอณหภมของอากาศในบรเวณส าคญของอาคารจะสงขน จงควรใชเฉพาะเมอจ า เปน หรอเมอเรมเดนเครองท าน าเยน หลงจากหยดระบบปรบอากาศไปเปนเวลานานหลายวนแลวเทานน

4) การจดตารางเดนเครองใหเหมาะสมกบภาระ พยายามจดล าดบการเดนเครองใหสอดคลองกบปรมาณความรอนทเกดขนภายในอาคารอยเสมอ โดยทความรอนภายในอาคารมก ไมคงท โดยจะแปรเปลยนไปตามฤดกาล เวลาในแตละวน และกจกรรมทเกดขน ดงนน หากเดนเครองท าน าเยนใหนอยชดและใหท าความเยนเตมทตามสมรรถนะของแตละชดแลว ประสทธภาพการท าความเยนจะสงสด และชวยประหยดพลงงานไดเปนจ านวนมาก ขอส าคญคอ ควรหลกเลยงการใชเครองท าน าเยนท างานต ากวารอยละ 40 ของสมรรถนะเตมทของเครองโดยเดดขาด

DPU

22

2.7 การอนรกษพลงงานไฟฟาในระบบแสงสวาง ตงแตชวงเรมตนของอารายธรรมจนกระทงปจจบนนมนษยจะไดแสงสวางมาจากไฟ

ถงแมวาไฟจะเปนแหลงของความรอนมากกวาแหลงของแสงสวาง ในศตวรรษท 21 เรายงคงใชหลกการเดมในการผลตแสงและความรอนผานทางหลอดไฟฟาแบบมไส มเพยงในชวงทศวรรษหลงๆ นเทานนทผลตภณฑแสงสองสวางไดกลายเปนสงทมความซบซอนและหลากหลายมากขน ไดมการประมาณไววา การใชพลงงานโดยแสงสองสวางนน มมากถงรอยละ 20-45 ของปรมาณการใชพลงงานทงหมดของอาคารพาณชย และเปนปรมาณรอยละ 3-10 ของการใชพลงงานทงหมดของโรงงานอตสาหกรรม ผใชพลงงานในภาคอตสาหกรรมและการพาณชยตางกตระหนกถงการประหยดพลงงานของระบบแสงสวาง

2.7.1 การท าความเขาใจกบพนททจะใหแสงสวาง

1) ปรมาณแสง (Luminous Flux) เปนปรมาณแสงทงหมดทไดจากแหลงก าเนดแสง มหนวยเปนลเมน (lm)

2) ความสองสวาง (Illuminance) เปนปรมาณแสง (lm) ทตกกระทบพนผวตอพนท 1 m² อาจเรยกวาระดบความสวาง (lighting level) เปนตวทบอกวาแสงทไดเพยงพอหรอไม มหนวยเปน lm/m² หรอลกซ (lux)

3) ความเขมแสง (Luminous Intensity) เปนความเขมของแสงทสองออกมาจากแหลงก าเนดในทศทางหนง โดยทวไปจะวดเปนจ านวนเทาของความเขมทไดจากเทยนไข 1 เลม จงมหนวยเปนแคนเดลา (cd)

4) ความสวาง (Luminance) เปนตวทบอกปรมาณแสงทสะทอนออกมาจากพนผวใดๆ ในทศทางใดทศทางหนงบางครงจงเรยกวาความจา (Brightness) ความสวางมหนวยเปน cd/m²

5) ประสทธภาพแสง (Light Efficiency) หลอดทมคาประสทธภาพแสงสง หมายถง หลอดทประหยดพลงงานไฟฟามาก เพราะกนไฟเทากนแตใหปรมาณแสงมากกวา ประสทธภาพแสงมหนวยเปน lm/W

6) อณหภมสของแสง (Color Temperature) อณหภมสของแสงมหนวยเปนเคลวน (K) อณหภมสเปนตวบอกวาแสงทไดมความขาวมากนอยแคไหน ถามอณหภมต าแสงทไดจะออกมาในโทนเหลองหรอแดง ถาอณหภมสงขนแสงกจะยงขาวขน

DPU

23

ตารางท 2.4 ชนดของหลอดทใหอณหภมส และสของแสงตางๆ กน

อณหภมส (K) สของแสง ตวอยาง

นอยกวา 3,000 K วอรมไวด (Warm White) หลอดอนแคนเดสเซนต

หลอดฟลออเรสเซนต

3,000-4,000 K ไวท/คลไวท

(White/Cool White)

หลอดฮาโลเจน

หลอดฟลออเรสเซนต

มากกวา 4,000 K เดยไลท (Daylight) แสงจากดวงอาทตย

หลอดฟลออเรสเซนต

ตารางท 2.5 แสดงหลอดไฟฟากลมตางๆ กบประสทธภาพทางแสงของการสองสวาง

ประเภทหลอด ลเมนตอวตถ อณหภมส (K) ดชนการเปลงส อายการใชงาน (ชม.)

หลอดไสทงสเตนฮาโลเจน

6-23 2,400-3,100 98-100 750-8,000

ฟลออเรสเซนต 25-84 2,700-6,500 55-95 5,000-20,000

หลอดไอปรอทความดนสง

30-63 3,300-5,900 22-52 16,000-24,000

เมทลฮาไลค 68-125 3,000-5,000 65-90 1,500-15,000

โซเดยมความดนสง 77-140 2,000-2,100 20 18,000-24,000

โซเดยมความดนต า 137-183 1,780 0 18,000

DPU

24

7) ความถกตองของส (Index Colour Rendering Ra หรอ CRI) เปนคาทใชบอกวาหลอดไฟประเภทตางๆ จะท าใหสของวตถทอยใตแสงจากหลอดนนผดเพยนจากความเปนจรงมากนอยเพยงใด คา Ra ไมมหนวย แตมคาตงแต 0-100 (100 = ดเยยม) แสงอาทตย มคา Ra เทากบ 100 เพราะแสงอาทตยใหสเปกตรมครบทกสหรออาจกลาวไดวาหลอดไสทกประเภททใหก าเนดแสงดวยวธ Incandescence จะมคา Ra เทากบ 100 เนองจากใหแสงทมสเปกตรมครบทกสเชนกน ซงหมายความวาสของวตถทอยภายใตแสงนนจะไมผดเพยนไปจากความเปนจรง หลอดกาซดสชารจทใหก าเนดแสงดวยวธลมเนสเซนต ซงใหสเปกตรมไมครบทกสท าใหคา Ra นอยกวา 100 ดงนนจงสรปไดวาถาหลอดประเภทใดใหแสงไมครบทกเฉดสแลวหลอดนนจะท าใหสของวตถทเรามองเหนผดเพยนไปจากความเปนจรง แตจะท าใหสใดผดเพยนนนขนอยกบชนดของอะตอมของกาซทบรรจภายในหลอด

2.7.2 การเลอกใชอปกรณไฟฟาแสงสวางตางๆ อยางเหมาะสม

อปกรณหลกในระบบแสงสวางประกอบดวย

2.7.2.1 หลอดไฟ (Lamp) เราสามารถแบงหลอดไฟชนดตางๆ ไดดงน

1) หลอดอนแคนเดสเซนต (Incandescent Lamps)

- หลอดอนแคนเดสเซนตธรรมดา (Standard Incandescent Lamp) หรอ ทเราเรยกกนทวไปวา “หลอดไส” เปนหลอดไฟประเภทเดยวกนกบทถกคนพบเมอ 100 ปทแลว แตมการพฒนาใหดขน อาศยหลกการการผานของพลงงานไฟฟาเขาไปยงหลอดทท าดวยทงสเตน (หรอคารบอนส าหรบหลอดคณภาพต า) ซงภายในหลอดบรรจดวยกาซเฉอย ไนโตรเจน หรอ อารกอน (หรอเปนสญญากาศในหลอดคณภาพต า)

- หลอดทงสเตน-ฮาโลเจน (Tungsten-Halogen Lamps) กคอ หลอด อนแคนเดสเซนตอกประเภทหนงทไดมการพฒนาขน โดยใชโลหะทงสเตนเปนวสดในการท า ไสหลอด หลอดแกวสวนใหญจะท าดวยแกวควอตต ภายในหลอดบรรจดวยกาซเฉอย ครปครอน หรอ ซนอน ผสมกบกาซฮาโลเจน (ปกตใชโบรไมด หรอไอโอไดน) เพอชวยท าใหอายการใชงานของไสหลอดยาวนานขน

2) หลอดฟลออเรสเซนต (Fluorescent Lamps) หรอเรยกอกอยางหนงวา “หลอดคายประจความดนต า” (Low pressure Discharge Lamps)

- หลอดฟลออเรสเซนตชนดหลอดตรงหรอชนดหลอดวงกลม (Tubular or Circular Fluorescent Lamps) เปนหลอดไฟทมหลกการแตกตางจากหลอดไส กลาวคอ

DPU

25

การเกดขนของแสง ไมไดใชการเผาไสหลอดใหรอนดวยไฟฟา แตใชแรงดนไฟฟา (ความตางศกย) ตกครอมทปลายขวของหลอดทงสองขาง เพอกระตนใหอเลคตรอนทขวอเลคโทรดหลดออก และวงขามจากขวทมความตางศกยสงไปขวทมความตางศกยต า โดยในขณะทท าการจดตดหลอด ครงแรกจะใชสตารทเตอรและบลลาสต ชวยในการท าใหความตางศกยทขวทงสองมคาสงกวาแรงดนไฟฟาตกครอมปกต ในขณะทอเลคตรอนวงขามจากอกขวหนงไปยงอกขวหนง อเลคตรอนจะชนเขากบอะตอมของกาซปรอท และกระตนท าใหอะตอมของกาซปรอทคายเอาพลงงานออกมา และพลงงานดงกลาวกคอ พลงงานในรปแสงยว (UV) ซงจะวงผานออกไปจากผนงในทกทศทาง ผานสารฟอสเฟอรทเคลอบอยดานในของผนงหลอดทมคณสมบตในการเปลยนแสงยวไปเปนแสงในระดบทสายตามนษยมองเหน และเมอหลอดไฟตดแลว บลลาสตจะท าหนาทเปนตวควบคมกระแสไฟฟาทผานเขาไปทหลอดใหมคาสม าเสมอและเหมาะสมตอการท างานของหลอดไฟ

รปท 2.5 หลอดฟลออเรสเซนต (Fluorescent Lamps)

ทมา: คมอและเอกสารประกอบการฝกอบรมการจดการพลงงานไฟฟา, 2549

- คอมแพคฟลออเรสเซนต (Compact Fluorescent) คอหลอดฟลออเรส-เซนตทมขนาดเลกและกระทดรดกวา ซงเราคนเคยกบค าเรยกทวา “หลอดตะเกยบ” โดยทหลกการการใหก าเนดแสงยงคงเหมอนเดม จดประสงคหลกในการออกแบบหลอดชนดนกเพอน ามาใชแทนหลอดไส

DPU

26

3) หลอดคายประจความดนสงหรอหลอดคายประจความเขมสง (High-pressure Discharge Lamps or High Intensity Discharge Lamps, HID Lamps) หลอดไฟประเภทนมหลกการการก าเนดแสงคลายกบหลอดฟลออเรสเซนต (หลอดคายประจความดนต า) แตมขอแตกตางในรายละเอยดคอ ภายในหลอดเผาไหมในขณะทใชงานหลอดจะมความดนภายในทสง ซงท าใหแสงทเปลงออกมามพลงงานแสงทหนาแนนและใหแสงสวางทเจดจา หลอดประเภทนสามารถแบงออกไดเปน 3 กลมใหญๆ ทใชงานกนอยทวไป ไดแก

- หลอดไอปรอทความดนสง (High-pressure Mercury Vapour Lamps) เปนหลอดกลมแรกในหลอดตระกล HID และมกรจกกนในชอของ “หลอดแสงจนทร” หลอดกลมนจะใหแสงออกมาในรปพลงงานแสงทมองเหนได และแสงยว ดงนน หลอดประเภทนจงตองการหลอดแกวชนดพเศษทท าขนมาเพอปองกนและกรองแสงยวทเปนอนตรายตอสงมชวต และสวนใหญจะมการเคลอบดวยสารฟอสเฟอรภายในผนงแกวดานใน เพอท าใหเกดความเหมอนจรงของส และคณภาพแสงทดขน

รปท 2.6 หลอดไอปรอทความดนสง (High-pressure Mercury Vapour Lamps)

ทมา: คมอและเอกสารประกอบการฝกอบรมการจดการพลงงานไฟฟา, 2549

- หลอดโซเดยมความดนสง (High-pressure Sodium Vapour Lamps) เปนหลอดทพฒนามาจากหลอดแสงจนทร โดยมจดประสงคเพอเพมประสทธภาพแสง หรอฟลกซการสองสวางใหมากทสดดวยการใสสารโซเดยมเขาไปในหลอด

DPU

27

- หลอดเมทลฮาไลด (Metal Halide Lamps) เปนหลอดทพฒนามาจากหลอดแสงจนทรเชนเดยวกน โดยมจดมงหมายเพอใหไดหลอด ทมความเหมอนจรงของสทด ภายในหลอดเผาไหมจะถกบรรจไวดวยสารโลหะผสมในตระกลฮาไลดและทหลอดแกวชนนอก ทผนงดานในของหลอดบางรนอาจจะถกเคลอบไวดวยสารฟอสเฟอรเพอชวยท าใหคาดชนความเหมอนสดขน

4) Induction Lamp เปนหลอดไฟทไมมไสหลอดเปนตวก าหนดอายการใชงานเหมอนหลอดชนดอนโดยจะท างานโดยอาศยหลกการเหนยวน ากระแสไฟฟา (Induction Lighting) ในการใหแสงสวาง เครองก าเนดไฟฟาอเลคทรอนคจะหนาทในการสงกระแสไฟฟาความถสงเขาไปในแกนสงพลงงานแมเหลกไฟฟาเหนยวน าใหเกดสนามแมเหลกไฟฟาความถสงรอบบรเวณแกนดงกลาวเปนผลใหกลมกาซภายในกระเปาะแกว (กาซเมควร) เกดการแตกตวและเปลงแสงอลตราไวโอเลตใหเปนแสงสวางทตาเราเหนได

5) Sulfur Lamps เปนหลอดไฟทมประสทธภาพสง โดยเหมาะกบการใชงานทตองการปรมาณแสงสวางมากกวา 140,000 lm เชน ในสนามกฬา ศนยแสดงสนคา เปนตน การท างานของหลอดไฟชนดจะใหแหลงก าเนดสญญาณไมโครเวฟ (Microwave Generator) สรางสญญาณไมโครเวฟ ซงจะท าใหเกดความรอน ท าให Sulfur ซงอยในกระเปาะกลายเปนไอ ซงไอนจะถกกระตนโดยใชไมโครเวฟใหเกดแสงสวาง

รปท 2.7 โคมไฟส าหรบหลอดฟลออเรสเซนตแบบสะทอนแสง

ทมา: คมอและเอกสารประกอบการฝกอบรมการจดการพลงงานไฟฟา, 2549

DPU

28

2.7.2.2 โคมไฟ (Luminaire) เปนอปกรณทใชในการควบคมทศทางของการสองสวางใหเหมาะสมและไมท าใหเกดความไมสบายในการมองเหนโคมไฟฟาทใชอยางแพรหลายจะไดแกโคมไฟส าหรบหลอดฟลออเรสเซนต ซงมการพฒนาใหผวดานในมประสทธภาพ ในการสะทอนแสงจากหลอดไฟและเพมประสทธภาพความสวางใหมากขน โคมประสทธภาพสงนจะไมดดกลน หรอกกแสงไวแตจะชวยสะทอนแสงสวางใหกลบลงมายงพนทใชงานไดเกอบเทาตว

2.7.2.3 บลลาสต (Ballast) เปนอปกรณจ าเปนทตองใช ตองมอยในระบบไฟฟาแสงสวางทใชหลอดไฟประเภทฟลออเรสเซนต และประเภทหลอดคายประจความดนสง โดยมหนาทควบคมกระแสไฟฟาทผานเขาไปทหลอดไฟมคาเหมาะสม สม าเสมอตามแตละประเภทหลอดแตละชนด แตละรน แตละขนาด โดยขณะทหลอดไฟผานขบวนการจดตดเปนทเรยบรอยแลวนน คาอมพแดนซ (Impedance) หรอคาความตานทานการไหลของไฟฟาของหลอดนนจะมคาตดลบนนหมายถง กระแสไฟฟาจะไหลผานตวหลอดในปรมาณทมากเพราะไมมตวตานทานไว ซงผลทเกดขนกคอ ก าลงงานทหลอดไฟไดรบจะมมากเกนกวาทออกแบบไว (Overload) ไสหลอดกจะเสยหายและขาดในทสด ดงนนจงท าใหตองน าบลลาสตมาตออนกรมในวงจร และบลลาสตนเองท าหนาทเปนตวตานทานการไหลของกระแสไฟฟา ในวงจรแทนหลอดไฟ

1) บลลาสตแกนเหลก (Magnatic Ballast) ดวยหลกการทกลาวไปแลว บลลาสตประเภทนจงถกออกแบบผลตไดเปน 3 ประเภทไดแก ประเภทอนดคทฟ (Inductive) คาปาซทฟ (Capacitive) และรซสทฟ (Resistive) ซงมหลกการตางกน แตใหผลในเชงตานทานการไหลทางไฟฟาเหมอนกน แตเราพบ และใชงานกนมากทสดจะเปนประเภทอนดคทฟ ซงจะประกอบดวยวสดหลกๆ คอแกนเหลกทประกอบขนมาจากแผนเหลกน ามาเรยงกนและพนโดยรอบดวยขดลวดทองแดง

อยางไรกตาม บลลาสตแกนเหลกชนดนจะมการสญเสยพลงงานในตวมนเองสงถงประมาณรอยละ 20 เมอเทยบกบพลงงานทจายใหกบระบบแสงสวาง พลงงานทสญเสยนจะเปลยนแปลงปรากฏออกมาเปนรปความรอน โดยปกตบลลาสตแกนเหลกจะมการสญเสยพลงงานอยในชวง 9-13 W แลวแตคณภาพของวสดแกนเหลก ขดลวดทน ามาใช และขนาดก าลงวตตของ บลลาสต มอณหภมขณะใชงานในชวงระหวาง 55-70 C

2) บลลาสตโลลอส (Low-loss Ballast) หรอบลลาสตประหยดไฟ เปนแกนเหลกเชนเดยวกบประเภทแรก แตไดรบการผลตโดยเลอกใชวสดแกนเหลกและขดลวดทมคณภาพดขนมผลใหจ านวนรอบของขดลวดทพนมนอยลง โดยไมท าใหความสามารถในการใชงานลดลง

DPU

29

แตประการใด บลลาสตชนดนจะมคาพลงงานทสญเสยในตวประมาณรอยละ 6-6.8 W แลวแตคณภาพและขนาดก าลงวตตของบลลาสต สวนอณหภมขณะใชงานระหวาง 35-50 C

3) บลลาสตอเลกทรอนกส (Electronic Ballast) หนาทหลกของบลลาสตอเลกทรอนกสจะไมแตกตางกบบลลาสตแบบแกนเหลก แตแทนทจะใชแผนแกนเหลกพนขดลวดเพอกอใหเกดผลทางไฟฟา กเปลยนมาใชวงจรทางอเลกทรอนกสสรางความถซงจะสรางความถในชวง 20,000 เฮรต ถง 30,000 เฮรต การสญเสยในบลลาสตอเลกทรอนกสในหลอดไฟนมเพยงประมาณ 1 W

รปท 2.8 บลลาสตชนดตางๆ

ทมา: คมอและเอกสารประกอบการฝกอบรมการจดการพลงงานไฟฟา, 2549

2.7.3 การใชเทคนคควบคมแสงสวาง

อปกรณทใชในการควบคมแสงสวางประกอบดวยตว Sensor ชดควบคม (Light Controller) และอปกรณแสงสวาง หลกการท างานคอ ชดควบคมรบสญญาณจากตว Sensor เชน Timer ตวตรวจจบการเคลอนไหว (Presence Detector) และ Photocell เปนตน แลวน ามาประมวลผล และสงสญญาณสงการไป เปด-ปด หรอหรแสงอปกรณแสงสวาง เทคนคการควบคมแสงสวางสามารถแบงไดดงน

1) การลดความสวางทเกนความจ าเปน (Overlight Compensation) วธทงายทสดในการลดความสวาง คอ การปลดหลอดไฟ (Delamping) เชน ในจดทมแสงสวางมากเกนความจ าเปน

DPU

30

กสามารถปลดหลอดไฟ 2 หลอดจากโคมไฟทม 4 หลอด ซงจะชวยลดพลงงานไดรอยละ 50 อยางไรกตามควรค านงถงคณภาพของแสง และผลกระทบทางจตวทยาตอคนท างานในบรเวณทมการปลดหลอดไฟ เนองจากการลดความสวางทนททนใดรอยละ 50 จะมผลกระทบตอการปรบสายตา สขภาพตา และความรสก ดงนนวธการลดความสวางสวนเกนทเหมาะสม คอ ใชอปกรณ หรแสง (Dimmer) โดยคอยๆ ลดเปนระดบการควบคม

2) การควบคมความสวางจากสวนชดเชย Light Loss Factor : LLF (LLF Compensation) โดยทวไปหลอดไฟใหมจะมความสวางสงเกนความจ าเปน เพอชดเชยแสงทลดลงเนองจากการเสอมเมอใชไปนานๆ ดงนน จากคณสมบตดงกลาวเราสามารถประหยดพลงงานโดยการหรแสงใหมความสวางในระดบทพอเหมาะในชวงเรมตนใชงาน โดยพลงงานทประหยดไดจะลดลงเมออายการใชงานหลอดนานขน ในกรณนสามารถประหยดพลงงานไดประมาณรอยละ 20

3) การใชอปกรณตรวจจบการเคลอนไหวเพอ เปด-ปด แสงสวาง (Room Utillization)เทคนคนชวยประหยดพลงงานโดยการใชแสงสวางเมอจ าเปนเทานน โดยตวจบการเคลอนไหวชนดอลตราโซนก หรอพาสซฟอนฟราเรด จะสงสญญาณใหตวควบคมไปสงใหเปดไฟโดยอตโนมต เมอมการเคลอนไหว และถาตรวจจบไดวาไมมการเคลอนไหว แสงสวางภายในบรเวณนนกจะดบ เทคนคนเหมาะสมกบบรเวณทไมคอยมคนใชงานหรอใชงานเปนชวงเวลา เชน หองประชม หองผบรหาร และหองเรยน

4) การใชแสงธรรมชาต (Daylight Utilization) หนาตางบรเวณกรอบอาคาร (Perimeter Zone) และ (Skylight) บรเวณภายในอาคาร (Interior Zone) ถกออกแบบมาเพอใหธรรมชาตเขามาภายในอาคาร เพอลดความตองการแสงสวางจากหลอดไฟในชวงกลางวน หลกการท างานคอ Photo Senser จะตรวจวดระดบแสงสวางในบรเวณใชงาน ถามแสงสวางธรรมชาตมาก ชดควบคมกจะสงสญญาณควบคมหรแสงจากฟลออเรสเซนตใหลดลงจนกระทงไดความสวางทก าหนดไวซงการควบคมตองใชควบคกบบลลาสตอเลกทรดนกส พลงงานทจะประหยดไดขนอยกบต าแหนงทศทางของอาคาร พนทหนาตาง ชนดกระจก และระยะหางของพนทท างานจากหนาตาง ในการออกแบบยงตองพจารณาถงความรอนทผานเขามาดวย ซงถาแสงธรรมชาตมากเกนไปจะท าใหความรอนมาก จะมผลท าใหระบบปรบอากาศท างานหนกมากขน ดงนนจงตองออกแบบใหสมดลย

DPU

31

2.8 การวเคราะหเศรษฐศาสตร

การเลอกระบบทางวศวกรรม สวนใหญจะใชวธการทางเศรษฐศาสตรชวยในการตดสนใจโดยพจารณาวาระบบใดเมอลงทนแลวจะใหผลตอบแทนคมคา โดยเสยคาใชจายนอยทสด นอกจากนการหาสภาพทเหมาะสมในการท างานของระบบมกจะเลอกสภาพการท างานหรอระบบทกอใหเกดคาใชจายของระบบดงกลาวมคานอยทสด การวเคราะหคาทางเศรษฐศาสตรมวธทงายและนยมใชกนมากคอ คดระยะเวลาคนทน (Payback Period) วธการนเปนวธทใชค านวณจ านวนปทคมทน ของโครงการทก าลงพจารณา ซงโครงการทใชระยะเวลาคนทนทสนทสดจะเปนโครงการทควรจะน ามาใช ซงหาไดจากสมการ

...................... 2.6

2.9 ผลงานวจยทเกยวของ

การศกษาการจดการพลงงานไฟฟาในอาคาร เพอการอนรกษพลงงาน ดงน สรนทร จนทสรยวช (2546) ไดศกษาการจดการดานการใชไฟฟา คณะแพทยศาสตร

มหาวทยาลยเชยงใหม ประกอบดวยอาคารตวอยาง 4 อาคาร คอ อาคารสจณโณ อาคารบญสม- มารตน อาคารศรพฒน และอาคารศลยกรรม โดยการตรวจวดหาคาและชวงเวลาทมคาความตองการพลงไฟฟาสงสดทใชงานจรงของอปกรณไฟฟาตางๆ ใน ระบบแสงสวาง และระบบ ปรบอากาศ เพอน าไปวเคราะหและวางแผนการจดการดานการใชไฟฟานน พบวาการใชพลงงานไฟฟารวมมลกษณะทสม าเสมอ โดยมคาความตองการพลงไฟฟาสงสด 1,521 kW และมปรมาณการใชพลงงานไฟฟาประมาณ 9.1X106 kWh/year คดเปนรอยละของการใชพลงงานไฟฟาใน คณะแพทยศาสตรทงหมด เทากบ 36.88 และ 44.34 ตามล าดบ ชวงเวลาทมความตองการใช พลงไฟฟาสงสดในรอบ 1 วน คอระหวางเวลา 9.00-16.00 น. ซงการจดการดานการใชไฟฟาในชวงทกวางน ควรใชวธการใชอปกรณไฟฟาทมประสทธภาพสง และลดการใชงานอปกรณไฟฟาท ไมจ าเปน ไดแก การใชบลลาสตสญเสยพลงงานนอย การใชโคมไฟสะทอนแสง การลดการใชหลอดไฟในหองทมก าลงไฟสองสวางเกนจ าเปน การใชเครองปรบอากาศประสทธภาพสง การบ ารงรกษาเครองปรบอากาศ จากการค านวณ พบวาในระบบแสงสวาง การจดการรวมทกแนวทางสามารถลดความตองการพลงไฟฟาได 226.96 kW และประหยดพลงงานไฟฟา 891,143 kWh/year คดเปนเงนทประหยดได 2,232,000 บาทตอป โดยมเงนลงทน 7,180,000 บาท มระยะเวลาการ

ระยะเวลาคนทน =

เงนลงทนเบองตน รายไดสทธเฉลยตลอดป

DPU

32

คนทน 3.22 ป และในระบบปรบอากาศ สามารถลดพลงไฟฟาได 0.41 kW ประหยดพลงงานไฟฟาไดรวม 46,770 kWh/year คดเปนเงนทสามารถประหยดไดเทากบ 119,900 บาทตอป โดยมเงนลงทน 63,000 บาท มระยะเวลาคนทน 0.52 ป

ป รช า ศ รป ร ะภ า ค า ร ( 2546) ไ ด ศ ก ษ า ก า ร จ ด ก า ร ใ ช พล ง ง า นไฟฟ า ใ น มหาวทยาลยเชยงใหม รวมทงหมด 23 หนวยงาน ไดท าการตรวจวดและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยด แบงออกเปน 3 ระบบ คอระบบแสงสวาง ระบบปรบอากาศ และระบบอนๆ ไดพจารณาตามชวงเวลาของ TOU Rate พบวาเปอรเซนต การใชพลงงานไฟฟาของมหาวทยาลย มสดสวนในระบบแสงสวาง ระบบปรบอากาศ และระบบอนๆ เปน 19.07 เปอรเซนต 20.88 เปอรเซนต และ 60.05 เปอรเซนต และเปอรเซนตของพลงไฟฟาสงสดมคา 18.47 เปอรเซนต 45.13 เปอรเซนต และ 36.40 เปอรเซนต ตามล าดบ คาความตองการพลงไฟฟาสงสดเกดขนเวลา 14.00-15.00 น. จากคาเปอรเซนตดงกลาว พบวาในระบบแสงสวางสามารถประหยดได 936,388.51 kWh/year ของคาพลงงานไฟฟา และ 161.74 kW/month ของคาพลงไฟฟาสงสด ในระบบ ปรบอากาศสามารถประหยดได 37,915.98 kWh/year ของคาพลงงานไฟฟา และ 22.18 kW/month ของคาพลงไฟฟาสงสด และในระบบอนๆ สามารถประหยดได 8,925 kWh/year ของคาพลงไฟฟา และ 30.09 kW/month ของคาพลงไฟฟาสงสด การประหยดพลงงานไฟฟาตอปมคา 983,229.49 kWh และคาพลงไฟฟาสงสด 214.01 kW/month คดเปนเงนทประหยดไดตอป 2,835,722.67 บาท โดยใชเงนลงทนทงสน 17,240,810 บาท คดเปนระยะเวลาคนทนเฉลย 6.08 ป

เสกสนต พนธบญม (2549) ศกษาการใชพลงงานไฟฟาและแนวทางการอนรกษพลงงานไฟฟาในโรงพยาบาลเลดสน ซงการศกษาอาคารตวอยาง 2 อาคาร คอ อาคารอ านวยการและอาคาร 33 ป โดยไดท าการส ารวจ ตรวจวดและวเคราะหการใชพลงงานไฟฟ าของอาคารดงกลาว ซงจากการวเคราะหพบวา อาคารอ านวยการและอาคาร 33 ป มการใชมเตอรไฟฟารวมกน มการใชพลงงานไฟฟา 3,891,000 kWh/year ซงคดเปนคาใชจายประมาณ 12,684,660 บาทตอป อาคารอ านวยการมสดสวนการใชพลงงานหลกอยทระบบปรบอากาศ คดเปน 70 เปอรเซนต ระบบแสงสวาง 13 เปอรเซนต และระบบอนๆ 17 เปอรเซนต ของการใชพลงงานไฟฟาทงหมด อาคาร 33 ปมสดสวนการใชพลงงานหลกอยทระบบปรบอากาศ คดเปน 59 เปอรเซนต ระบบแสงสวาง 16 เปอรเซนต และระบบอนๆ 25 เปอรเซนต ของการใชพลงงานไฟฟาทงหมด จากการประเมนศกยภาพการประหยดพลงงานของอาคาร พบวา มาตรการในการประหยดพลงงานทเหมาะสมส าหรบอาคารตวอยางทง 2 อาคาร ไดแก การปรบระดบแรงดนดานทตยภมของหมอแปลงใหเหมาะสม การเปลยนเครองปรบอากาศประสทธภาพสง การลดจ านวนหลอดฟลออเรสเซนต การเปลยนโคมไฟประสทธภาพสง การเปลยนบลลาสตอเลกทรอนกส การเปลยนบลลาสต Low

DPU

33

Watt Loss เปนตน ซงอาคารตวอยางทง 2 อาคารมศกยภาพในการประหยดพลงงานไฟฟาไดประมาณ 10.1 เปอรเซนต ของการใชพลงงานไฟฟาในป พ.ศ. 2548

ชชชย จนทะสลา (2549) ไดศกษาการใชพลงงาน และหาคาดชนการใชพลงงานไฟฟาในอาคารสรนธร โรงพยาบาลขอนแกน พบวา จะมลกษณะโดยทวไปคลายกน คอเปนอาคารรปทรงสเหลยม ใชคอนกรตเปนวสดหลกในการกอสราง การใชพลงงานไฟฟาสวนใหญใชในระบบแสงสวาง และระบบปรบอากาศ สาเหตของการสญเสยพลงงานไฟฟา สวนใหญเกดจากสาเหตทอปกรณไฟฟาขาดการบ ารงรกษา การตดตงโคมไฟฟามากเกนความจ าเปน คาความสองสวางในพนทมคาเกนมาตรฐานทก าหนด การใชอปกรณทไมมประสทธภาพในการประหยดพลงงานและอปกรณไฟฟามระยะเวลาในการท างานมากเกนความจ าเปน ดงนน จงไดเสนอมาตรการดงน ปลดหลอดไฟฟาทไมจ าเปนออก จะสามารถประหยดพลงงานไฟฟาไดประมาณ 96,540.8 kWh/year คดเปนเงนทประหยด 178,600.48 บาทตอป การประหยดพลงงานไฟฟาโดยการท าความสะอาดและบ ารงรกษาอปกรณ โดยวธการลางท าความสะอาดเครองปรบอากาศ จะสามารถประหยดพลงงานไฟฟาไดประมาณ 38,525.10 kWh/year และคดเปนเงนทประหยดไดประมาณ 71,271.44 บาทตอป การประหยดพลงงานไฟฟาโดยใชอปกรณชนดประหยดพลงงาน คอการใชบลลาสตอเลกทรอนกส จะสามารถประหยดพลงงานไฟฟาไดประมาณ 88,280.30 kWh/year และคดเปนเงนทประหยดไดประมาณ 163,318.5 บาทตอป สวนการใชเทอรโมสตทอเลกทรอนกสแทนเทอรโมสตทแบบธรรมดาจะสามารถประหยดพลงงานไฟฟาไดประมาณ 35,345 kWh/year และคดเปนเงนทประหยดไดประมาณ 8,500.45 บาทตอป และเสนอแนะใหใชมาตรการประหยดพลงงานไฟฟาโดยการใช Timer Switch ควบคมการท างานของเครองปรบอากาศ จะสามารถประหยดพลงงานไฟฟาไดประมาณ 9,768.35 kWh/year และคดเปนเงนทประหยดไดประมาณ 18,071.45 บาทตอป

วชระ จ าปาดษฐ (2550) ไดพฒนาระบบสารสนเทศดานพลงงานในอาคารโรงแรมโดยใชวธแผนทพลงงาน จากการด าเนนการในอาคารกรณศกษาพบวา เครองชลเลอร เปนอปกรณทมการใชพลงงานสงทสดในระบบปรบอากาศ โดยมสดสวนสงถง 53.41 % ของพลงงานรวมในระบบปรบอากาศ ส าหรบการใชพลงงานของระบบไฟฟาแสงสวางพบวา พนทสวนหนามการใชพลงงานสงถง 83.30 % ของพลงงานทใชในระบบแสงสวาง โดยสงทมผลตอปรมาณการใชพลงงานคอ จ านวนของอปกรณพลงงาน ก าลงไฟฟาของอปกรณ และชวโมงการใชงานตอวนของอปกรณ แผนทพลงงานประกอบดวยโครงสรางของอปกรณ ขอมลจ าเพาะของอปกรณพลงงานและการประมวลผลพลงงานทงหมด ซงจะเปนประโยชนตอการวางแผนเพออนรกษพลงงานประหยดเวลา

DPU

34

ในขนตอนของการประมวลผล เมอมการเปลยนแปลงรายการของอปกรณทอาจเกดขนภายในอาคาร

สวเดช แกวชวย (2552) ไดศกษาการจดการใชพลงงานในอาคารหอสมดสรตน โอถานเคราะห ทมหาวทยาลยกรงเทพ วทยาเขตรงสต ซงเปนอาคารสถานศกษา โดยเปนหอสมดกลางของมหาวทยาลย เปดใชงานในป พ.ศ. 2545 เปนอาคารสง 5 ชน มพนทใชสอยรวม 22,700 m² มจ านวนผใชอาคารประมาณ 1,551 คน เวลาท าการของอาคาร วนจนทร-เสาร เวลา 07.30-17.00 น. การศกษามงเนนทระบบปรบอากาศและระบบไฟฟาแสงสวาง เพอหาแนวทางในการลดการใชพลงงานลงไมต ากวารอยละ 15 ตอป โดยใชมาตรการตางๆ ในการจดการพลงงาน พบวาในระบบปรบอากาศสามารถประหยดพลงงานไฟฟาได 392,631 kWh/year คดเปนเงน 1,505,345 บาทตอป ในระบบไฟฟาแสงสวางสามารถประหยดพลงงานไฟฟาได 93,993 kWh/year คดเปนเงน 281,979 บาทตอป รวมผลในระบบปรบอากาศและระบบไฟฟาแสงสวางทประหยดไดทงสน เปนพลงงานไฟฟา 486,624 kWh/year คดเปนเงน 1,787,324 บาทตอป

DPU

บทท 3 ระเบยบวธวจย

การศกษาการใชพลงงานของอาคารกรมการกงสล โดยการจดเกบขอมล และวเคราะห

การใชพลงงานของอปกรณเครองจกรโดยละเอยด มงเนนเฉพาะสวนของระบบปรบอากาศ และระบบไฟฟาแสงสวาง พรอมทงประเมนศกยภาพถงความเปนไปไดของมาตรการอนรกษพลงงาน เพอหาแนวทางในการลดการใชพลงงานในอาคารกรมการกงสล โดยมวธการด าเนนการศกษา เครองมอทใชในการศกษา และวธการวเคราะหขอมลผลการศกษา ดงน 3.1 ขอมลทวไป

อาคารกรมการกงสล ตงอยเลขท 123 ถนนแจงวฒนะ แขวงทงสองหอง เขตหลกส กรงเทพมหานคร โทรศพท 02-9817171 เปนอาคารประเภทส านกงาน ความสง 3 ชน เปดใชงานป พ.ศ. 2541 เวลาท าการของอาคาร ตงแตวนจนทร-ศกร เวลา 08.00-17.00 น. คดเปน 9 ชวโมงตอวน 241 วนตอป มพนทใชสอยรวม 17,412 m² แบงเปนพนทปรบอากาศ 13,359.50 m² พนทไมปรบอากาศ 4,052.50 m² และพนทจอดรถในตวอาคาร 5,014 m² รวมพนททงหมด 22,426 m²

ตารางท 3.1 ลกษณะการใชพนทในอาคารกรมการกงสล

ชน ลกษณะการใชพนท ดาดฟา หองเครองลฟต เครองจกรหอผงน า

3 หองประชม หองส านกงาน 2 หองส านกงาน 1 หองอาหาร หองพยาบาล หองส านกงาน หองเครองไฟฟา หอง-

เครองท าน าเยน หองเครองปมน าดบเพลง ลานจอดรถในอาคาร

DPU

36

รปท 3.1 อาคารกรมการกงสล

3.2 ขอมลการใชพลงงานไฟฟาในอาคาร พลงงานทอาคารน ามาใชเปนพลงงานไฟฟาจากการไฟฟานครหลวง หมายเลขเครองวด

อ-084257 เปนมเตอรผใชไฟฟาประเภทท 6.1.2 สวนราชการและองคกรทไมแสวงหาก าไร โดยคดคาไฟฟาแบบอตราปกต ระดบแรงดน 12-24 kV จายผานหมอแปลงของอาคารขนาด 1,250 kVA จ านวน 2 ชด ในป พ.ศ. 2552 มปรมาณการใชพลงงานไฟฟารวม 3,250,000 kWh/year คดเปนจ านวนเงน 10,667,378.96 บาทตอป คาไฟฟาเฉลย 3.28 บาท/kWh โดยมดชนการใชพลงงานไฟฟารวมเทากบ 612.65 kWh/m²/year ดงตารางท 3.2

DPU

37

ตารางท 3.2 แสดงการใชไฟฟาในอาคารกรมการกงสล ระหวาง ม.ค. 52-ธ.ค. 52

เดอน คาพลงงานไฟฟา (kWh)

คาไฟฟา (บาท)

คาปรบปรงตนทน Ft. (สตางค/kWh)

คาไฟฟาเฉลย (บาท/kWh)

ม.ค. 2552 238,000 781,209.96 92.52 3.28 ก.พ. 2552 262,000 859,962.82 92.52 3.28

ม.ค. 2552 292,000 958,403.89 92.52 3.28

เม.ย. 2552 264,000 866,525.56 92.52 3.28

พ.ค. 2552 272,000 892,776.51 92.52 3.28

ม.ย. 2552 284,000 932,152.94 92.52 3.28

ก.ค. 2552 262,000 859,962.82 92.52 3.28

ส.ค. 2552 272,000 892,776.51 92.52 3.28

ก.ย. 2552 272,000 892,776.51 92.52 3.28

ต.ค. 2552 314,000 1030,594.01 92.52 3.28

พ.ย. 2552 252,000 827,149.13 92.52 3.28

ธ.ค. 2552 266,000 873,088.3 92.52 3.28

รวม 3,250,000 10,667,378.96 - - เฉลย/เดอน 270,833 888,948.25 92.52 3.28

3.3 อปกรณทใชในการเกบขอมล

1) คลปแอมป (Clip Amp) ผลตภณฑ ฟลค รน 332 มความลาดเคลอน ± 1.8 % ใชส าหรบวดคากระแสไฟฟา และแรงดนไฟฟา ของอปกรณเครองจกรทท าการศกษา

รปท 3.2 คลปแอมป (Clip Amp)

DPU

38

2) ดจตอลเทอรโมมเตอร (Digital Thermometer) ผลตภณฑ ฟลค รน 971 ใชส าหรบวดคาอณหภม และความชนสมพทธภายในเครองเดยวกน การวดอณหภมท 0 ถง 45 C มความลาดเคลอน ± 0.5 % การวดความชนสมพทธท 10 % ถง 90 % ท 23 C มความลาดเคลอน ± 2.5 %

รปท 3.3 ดจตอลเทอรโมมเตอร (Digital Thermometer) 3) ลกซมเตอร (Lux Meter) ผลตภณฑ ดจคอน รน LX-70 มความลาดเคลอน ± 2 %

ใชส าหรบวดคาความสวางของแสงในพนททท าการศกษา

รปท 3.4 ลกซมเตอร (Lux Meter)

DPU

39

3.4 การเกบรวบรวมขอมล วธการเกบรวบรวมขอมลอปกรณเครองจกร มวธการโดย

1) ใชขอมลจากเอกสารการซอมบ ารงเครองจกร หรอ จากแบบแปลนแผนผงอาคารงานระบบวศวกรรม เพอหารายละเอยด เชน สถานทตดตง จ านวนอปกรณเครองจกร และคาพลงงานไฟฟาตามพกดจากผผลต

2) ใชคาเฉลยจากการจดบนทกขอมลการใชพลงงานไฟฟาประจ าวน ของเครองจกร เชน เครองท าน าเยน (Chiller) สามารถแสดงขอมลของกระแส แรงดน และเปอรเซนตการท างานของคอมเพรสเซอร ทหนาจอแสดงผลของเครอง ไดตามชวงเวลาตางๆ

3) ใชขอมลจากหนางานจรง โดยการตรวจวดคาพารามเตอรตางๆ ของอปกรณเครองจกรขณะใชงาน หรอตรวจนบจ านวนของอปกรณเครองจกร

เพอใหการจดท าฐานขอมลอปกรณไฟฟาส าหรบการศกษาเปนไปอยางมระบบ เขาใจไดงาย โดยมแนวทางในการก าหนดรปแบบตารางทบนทกขอมล เปนการจดท าโดยใชโปรแกรม Microsoft Excel เพอใหสะดวก และรวดเรวในการวเคราะห ดงน

3.4.1 ระบบปรบอากาศแบบรวมศนย ประกอบดวยเครองจกร - เครองท าน าเยน (Chiller : CH) - ปมน าเยน (Chilled Water Pump : CHP) - ปมน าหลอเยน (Condenser Water Pump : CDP) - หอผงน า (Cooling Tower : CT) - ปมเตมน าหอผงน า (Make up Water Pump : MWP) - เครองสงลมเยนแบบตงพน (Air Handing Unit : AHU) - เครองสงลมเยนแบบแขวนเพดาน (Fan Coil Unit : FCU)

ในการก าหนดรปแบบตาราง ประกอบดวยชองบนทกขอมลตางๆ ของเครองจกร ระบบปรบอากาศในแตละพนทของอาคาร โดยมรายละเอยด ดงตารางท 3.3

DPU

40

ตารางท 3.3 รายละเอยดการบนทกขอมลการใชพลงงานไฟฟาของระบบปรบอากาศ

ชองท รายการ รายละเอยด 1 ชน ต าแหนงชนทเครองจกรตดตงอย 2 สถานท ต าแหนงสถานททเครองจกรตดตงอย 3 รายการอปกรณ บนทกชอของเครองจกรทก าหนดขนตามแบบแปลน

อาคาร 4 Tr บนทกพกดความเยนของเครองจกร 5 kW บนทกพกดก าลงไฟฟาของเครองจกร 6 Phase บนทกระบบไฟฟาจ านวนเพสของเครองจกร 7 แรงดน (V) บนทกพกดแรงดนไฟฟาของเครองจกร

เชน ระบบไฟฟา 1-เฟส ใชแรงดน 220 V ระบบไฟฟา 3-เฟส ใชแรงดน 380 V

8 กระแส (A) บนทกกระแสไฟฟาของเครองจกร จากการตรวจวดการใชงานจรง

9 PF เปนการบนทกคาเพาเวอรแฟคเตอรของระบบไฟฟา ในทนก าหนดคาไวท 0.85

10 ชวโมงใชงาน (hour/day)

บนทกจ านวนชวโมงการเปดใชงานของเครองจกรตอวน

11 พลงงานไฟฟา/วน (kWh/day)

เปนชองทแสดงการใชพลงงานของเครองจกร โดยน าผลคณของขอมลจ าเพาะของเครองจกรในชองท 7,8,9 และ 10 หมายเหต - ระบบไฟฟา 1-เฟส คาทไดเปนผลคณของขอมล จ าเพาะของเครองจกรในชองท 7,8,9 และ 10 - ระบบไฟฟา 3-เฟส คาทไดเปนผลคณของขอมล จ าเพาะของเครองจกรในชองท 7,8,9,10 และ คาคงท คอ 1.732

DPU

42

ตารางท 3.4 ตารางเกบขอมลการใชพลงงานไฟฟาของระบบปรบอากาศ

ชน สถานท รายการอปกรณ พกด แรงดน

(V) กระแส (A)

PF (0.85)

ชวโมง ใชงาน

พลงงานไฟฟา/วน

Tr kW Phase (hour/day) (kWh/day) ชองท 1 ชองท 2 ชองท 3 ชองท 4 ชองท 5 ชองท 6 ชองท 7 ชองท 8 ชองท 9 ชองท 10 ชองท 11

41

DPU

42

3.4.2 ระบบไฟฟาแสงสวาง หลอดไฟทใชในประเภทอาคารส านกงานสวนใหญเปนชนดหลอดฟลออเรสเซนต ประกอบกบโคมไฟโครงโลหะส าเรจรป แบบฝาครอบตะแกรงมแผนสะทอนแสง ตดตงฝงฝาเพดาน ในการก าหนดรปแบบตาราง ประกอบดวยชองบนทกขอมลตางๆ ของอปกรณ ระบบไฟฟาแสงสวาง โดยมรายละเอยด ดงตารางท 3.5 ตารางท 3.5 รายละเอยดการบนทกขอมลการใชพลงงานไฟฟาของระบบไฟฟาแสงสวาง

ชองท รายการ รายละเอยด 1 ชน ต าแหนงชนทอปกรณตดตงอย 2 สถานท ต าแหนงสถานททอปกรณตดตงอย 3 รายการอปกรณ บนทกชอลกษณะของอปกรณทก าหนดขนตามแบบ

แปลนอาคาร 4 จ านวน (หลอด : โคม) บนทกจ านวนหลอดไฟทตดตงในโคมเดยวกน 5 จ านวนโคม บนทกจ านวนโคมไฟในพนทนนๆ 6 จ านวนหลอด บนทกจ านวนหลอดไฟในพนทนนๆ 7 พกดก าลงไฟฟา (W) บนทกพกดก าลงไฟฟาของอปกรณระบบแสงสวาง

(หลอดไฟกบบลลาสต) 8 ก าลงไฟฟารวม (kW) บนทกก าลงไฟฟารวมของอปกรณระบบแสงสวาง โดย

น าผลคณของขอมล (ในชองท 6,7) หารดวย 1,000 9 ชวโมงใชงาน (hour/day) บนทกจ านวนชวโมงการเปดใชงานของอปกรณตอวน

10 พลงงานไฟฟา/วน (kWh/day)

เปนชองทแสดงการใชพลงงานของอปกรณ โดยน าผลคณของขอมล ชองท 8 และ 9

DPU

43

ตารางท 3.6 ตารางเกบขอมลการใชพลงงานไฟฟาของระบบไฟฟาแสงสวาง

ชน สถานท รายการอปกรณ จ านวน จ านวน

โคม จ านวนหลอด

พกด ก าลงไฟฟา

ก าลงไฟฟารวม

ชวโมง ใชงาน

พลงงานไฟฟา/วน

หลอด : โคม (W) (kW) (hour/day) (kWh/day) ชองท 1 ชองท 2 ชองท 3 ชองท 4 ชองท 5 ชองท 6 ชองท 7 ชองท 8 ชองท 9 ชองท 10

43

DPU

44

3.5 การวเคราะหขอมล ในการวเคราะหขอมลทไดจากการส ารวจ และตรวจวด การใชพลงงานไฟฟาของ

เครองจกรทงหมดในระบบปรบอากาศ และระบบไฟฟาแสงสวางของอาคารกรมการกงสล เพอเปนฐานขอมลแสดงจ านวน สถานทตดตง คาก าลงไฟฟา จ านวนชวโมงการใชงานตอวน การประเมนพลงงานไฟฟาของอปกรณเครองจกรในรอบ 1 ป สามารถหาไดจากการค านวณเปรยบเทยบพลงงานกอนและหลงการปรบปรงในแตละมาตรการในการอนรกษพลงงาน

3.5.1 ระบบปรบอากาศ 1) การเปรยบเทยบคาการใชพลงงานไฟฟา kW/Tr ของเครองท าน าเยน กบคา

มาตรฐานทกฎกระทรวงก าหนดตามพระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน พ.ศ. 2535

ตารางท 3.7 คาประสทธภาพพลงงานของระบบปรบอากาศชนดระบายความรอนดวยน า

ชนดสวนท าความเยน/เครองท าน าเยน อาคารใหม อาคารเกา

(kW/Tr) ก. สวนท าน าเยนแบบหอยโขง(centrifugal chiller) ขนาดไมเกน 250 ตนความเยน 0.75 0.90 ขนาดเกนกวา 250 ถง 500 ตนความเยน 0.70 0.84 ขนาดเกนกวา 500 ตนความเยน 0.67 0.80 ข. สวนท าความเยนแบบลกสบ(reciprocating chiller) ขนาดไมเกน 35 ตนความเยน 0.98 1.18 ขนาดเกนกวา 35 ตนความเยน 0.91 1.10 ค. เครองท าความเยนแบบเปนชด(package unit) 0.88 1.06 ง. สวนท าน าเยนแบบสกร(screw chiller) 0.70 0.84 ทมา: กฎกระทรวงก าหนดมาตรฐานการปรบอากาศในอาคาร, 2538

การใชพลงงานไฟฟาของเครองท าน าเยนในระบบปรบอากาศ สามารหาไดจากการ

ค านวณหาคาประสทธภาพพลงงานของเครองท าน าเยน ซงหาไดจากสมการ

DPU

45

…....……………………… 3.1 เมอ ChP หมายถง คาสมรรถนะของเครองท าน าเยนส าหรบระบบปรบอากาศ

มหนวยเปนกโลวตตตอตนความเยน Tr หมายถง ความสามารถในการท าความเยนทภาระเตมพกด มหนวยเปน

ตนความเยน ซงหาไดจาก Tr = (F x T) / 50.40 F หมายถง ปรมาณน าเยนทไหลผานสวนท าน าเยน มหนวยเปนลตรตอนาท T หมายถง อณหภมแตกตางของน าเยนทไหลเขา และออกจากสวนท าน าเยน

มหนวยเปนองศาเซลเซยส kW หมายถง ก าลงไฟฟาทใชของสวนท าน าเยน มหนวยเปนกโลวตถ

2) การประเมนการใชพลงงานไฟฟาของระบบปรบอากาศในรอบ 1 ป สามารถ

หาไดจากการค านวณคาการใชพลงงานของอปกรณเครองจกร ซงหาไดจากสมการ

ระบบไฟฟา 1-เฟส EL = VI Cos x 10-3x h x d ..…..…...………………….. 3.2

ระบบไฟฟา 3-เฟส EL = 3 x VI Cos x 10-3x h x d ......……......…………… 3.3 เมอ EL หมายถง พลงงานไฟฟาทใชในรอบป (kWh/year) V หมายถง คาพกดแรงดนไฟฟา (V) I หมายถง คากระแสไฟฟาเฉลยจากการตรวจวด (A) Cos หมายถง Power Factor ก าหนดคาไวท 0.85 h หมายถง จ านวนชวโมงทเปดใชงานตอวน d หมายถง จ านวนวนท าการในรอบป

3.5.2 ระบบไฟฟาแสงสวาง

1) การเปรยบเทยบคาการใชพลงงานไฟฟาสองสวางสงสด W/m² กบคามาตรฐานทกฎกระทรวงก าหนดตามพระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน พ.ศ. 2535

ChP =

kW Tr

DPU

46

ตารางท 3.8 มาตรฐานการใชไฟฟาแสงสวางในอาคารควบคมประเภทตางๆ

ประเภทอาคาร คาก าลงไฟฟาสองสวางสงสด (W/ m²)

ส านกงาน โรงแรม สถานศกษาและโรงพยาบาล สถานทพกพน

16

รานขายของ ซปเปอรมาเกต หรอศนยการคา 23 ทมา: กฎกระทรวงก าหนดการใชไฟฟาสองสวางในอาคารโดยไมรวมพนททจอดรถ, 2538

คาก าลงไฟฟาสองสวางสงสดทตดตงในอาคาร คอ คาก าลงไฟฟาสองสวางทตดตงเฉลย

ตอหนวยพนทอาคารโดยไมรวมพนททจอดรถ สามารถค านวณไดจากสมการน

.……..…......…………… 3.4

เมอ PD หมายถง คาก าลงไฟฟาสองสวางทตดตงเฉลยตอหนวยพนทอาคาร มหนวยเปนวตตตอตารางเมตร (W/m²)

LW หมายถง ผลรวมของคาพกดก าลงไฟฟาของหลอดสองสวางทงหมด ทตดตงในอาคาร มหนวยเปนวตต (W)

BW หมายถง ผลรวมของคาก าลงไฟฟาสญเสยของบลลาสตทงหมด ทตดตงในอาคาร มหนวยเปนวตต (W)

GR หมายถง พนทใชงานรวมในอาคาร มหนวยเปนตารางเมตร (m²)

2) การประเมนการใชพลงงานไฟฟาในระบบแสงสวางในรอบ 1 ป สามารถหาไดจากการค านวณผลรวมการใชพลงงานของโคมไฟฟาแตละโคม ซงหาไดจากสมการ

EL = n x W x 10-3x h x d ….……......………………. 3.5

PD =

LW + BW GR

DPU

47

เมอ EL หมายถง พลงงานไฟฟาทใชในรอบป (kWh/year) n หมายถง จ านวนหลอดไฟ W หมายถง คาพกดก าลงไฟฟาของอปกรณ

(หลอดไฟกบบลลาสต) h หมายถง จ านวนชวโมงทเปดใชงานตอวน d หมายถง จ านวนวนท าการในรอบป

การวเคราะหแนวทางในการอนรกษพลงงานไฟฟา จะพจารณาเลอกวธการประหยด

ไฟฟาในจดทมการสญเสยพลงงานไฟฟา โดยอาศยขอมลทไดจากการวเคราะหประกอบการพจารณาเลอกวธการหรอมาตรการในการประหยดพลงงาน ในการพจารณามาตรการทไมมการลงทนเปนล าดบแรกและมาตรการทมการลงทนจะพจารณาโดยใชหลกเศรษฐศาสตรทมระยะเวลาคนทนนอยทสดเปนล าดบตอๆไป เพอประเมนความคมคาในแตละมาตรการ

DPU

บทท 4 ผลการศกษา

การศกษาการจดการพลงงานไฟฟาในอาคารแบบบ รณาการ กรณศกษาอาคาร

กรมการกงสลไดเกบขอมลของเครองจกรอปกรณ ดวยวธการส ารวจจากแบบแปลนแผนผงของอาคาร และการส ารวจหนางานจรง ประกอบกบการเกบขอมลโดยใชเครองมอตรวจวดนน สรปไดดงตอไปน 4.1 ลกษณะการใชพลงงานไฟฟาในอาคาร

อาคารกรมการกงสล เปนอาคารประเภทส านกงาน การใชพลงงานไฟฟาพนทภายในอาคารสวนใหญมลกษณะเพอใหบรการและอ านวยความสะดวกกบประชาชนทมาตดตองานราชการในการจดท าหนงสอเดนทาง ใหไดรบความพงพอใจ

1) ระบบปรบอากาศ อาคารตดตงระบบปรบอากาศแบบรวมศนย ประกอบดวยเครองท าน า- เยน (Chiller) ชนดระบายความรอนดวยน า ปมน าเยน (Chilled Water Pump) ปมน าหลอเยน (Condenser Water Pump) ปมเตมน าหอผงน า (Make up Water Pump) ชนด Horizontal Split Case หอผงน า (Cooling Tower) แบบระบบเปด ชนด Cross Flow และเครองสงลมเยน (Air Handing Unit and Fan Coil Unit) แบบจายปรมาณลมคงทกบแบบปรบปรมาณลมได 3 ระดบ โดยรายละเอยดสถานทตดตง ชนด ขนาด และชวโมงการใชงาน ของระบบปรบอากาศ แสดง ในภาคผนวก ก.

2) ระบบไฟฟาแสงสวาง ประเภทของหลอดทมการตดตงใชงานในอาคารสวนใหญ เปนหลอด Fluorescent ขนาด 36 W กบ 18 W ประกอบกบโคมไฟโครงโลหะส าเรจรป แบบฝาครอบตะแกรงมแผนสะทอนแสง และหลอด Compact Fluorescent ขนาด 18 W กบ 9 W แบบโคม Down light โดยรายละเอยดสถานทตดตง ชนด ขนาด และชวโมงการใชงาน ของระบบไฟฟา แสงสวาง แสดงในภาคผนวก ข.

DPU

49

4.2 สดสวนการใชพลงงานไฟฟาในอาคาร ปรมาณการใชพลงงานไฟฟารวมทงสน 3,337,000 kWh/year (ขอมลป พ.ศ. 2553) คด

เปนจ านวนเงนทงสน 10,953,858.06 บาทตอป คาไฟฟาเฉลย 3.28 บาท/kWh โดยแบงเปนการใชพลงงานไฟฟาแยกตามระบบตางๆ ดงน

1) ระบบปรบอากาศ มปรมาณการใชพลงงานไฟฟาเทากบ 7,148.99 kWh/day และมคา 1,722,906.59 kWh/year คดเปน 51.63 เปอรเซนต ของการใชพลงงานไฟฟาทงหมดของอาคาร

2) ระบบไฟฟาแสงสวาง มปรมาณการใชพลงงานไฟฟาเทากบ 1,650.68 kWh/day และมคา 397,813.88 kWh/year คดเปน 11.92 เปอรเซนต ของการใชพลงงานไฟฟาทงหมดของอาคาร

3) ระบบอนๆ มปรมาณการใชพลงงานไฟฟาเทากบ 1,216,279.53 kWh/year คดเปน 36.44เปอรเซนต ของการใชพลงงานไฟฟาทงหมดของอาคาร (รายละเอยดในการค านวณแสดงในภาคผนวก ค.) รปท 4.1 สดสวนการใชพลงงานไฟฟาในอาคาร 4.3 ปรมาณการใชพลงงานไฟฟายอนหลงทผานมา

ในป พ.ศ. 2551 พ.ศ. 2552 และ พ.ศ. 2553 มปรมาณการใชพลงงานไฟฟารวม 3,144,000 กบ 3,250,000 และ 3,337,000 kWh/year คดเปนจ านวนเงน 9,523,090.77 กบ 10,667,378.96 และ 10,952,858.06 บาทตอป ตามล าดบ โดยมแนวโนมทเพมขน การใชพลงงานไฟฟาในป พ.ศ. 2553 มปรมาณเพมขน รอยละ 2.68 เมอเทยบกบปทผานมา และการใชพลงงานไฟฟาในป พ.ศ. 2552 มปรมาณเพมขน รอยละ 3.37 เมอเทยบกบปทผานมา เนองจากมจ านวนผมาตดตอใชบรการเพมมากขน

DPU

50

รปท 4.2 ปรมาณการใชพลงงานไฟฟาในอาคาร ระหวาง พ.ศ. 2551-พ.ศ. 2553 4.4 การวเคราะหแนวทางในการจดการพลงงานไฟฟา

การจดการพลงงานไฟฟาในอาคารกรมการกงสล แบงการวเคราะหออกเปน 2 ระบบ คอ ระบบปรบอากาศ และระบบไฟฟาแสงสวาง เพอหาแนวทางการบรหารจดการพลงงานไฟฟาใหเปนไปอยางมประสทธภาพ

4.4.1 การจดการพลงงานไฟฟาในระบบปรบอากาศ 1) มาตรการปรบปรงคาสมรรถนะการท าความเยนของเครองท าน าเยน

- กอนปรบปรง จากการส ารวจอาคารมการใชงานระบบปรบอากาศแบบรวมศนยชนดระบายความรอนดวยน า โดยมเครองท าน าเยนขนาด 230 Tr จ านวน 4 เครอง ปกตเปดใชงาน 3 เครองตอวน มการเปด-ปด ตามเวลาดงน

เครอง CH-1 เปดเวลา 05.30 น. ปดเวลา 15.30 น. ใชงาน 10 ชวโมงตอวน เครอง CH-2 CH-3 เปดเวลา 05.00 น. ปดเวลา 17.00 น. ใชงาน 12 ชวโมงตอวน

มการใชพลงงานไฟฟา 4,332.02 kWh/day เทากบ 1,044,016.82 kWh/year คดเปนเงน 3,424,375.17 บาทตอป ทงน ไดท าการตรวจวดคาประสทธภาพพลงงานของเครองท าน าเยนเครอง CH-1 CH-2 CH-3 และ CH-4 มคาสมรรถนะการท าความเยนเทากบ 0.885 0.808 0.875 และ 0.815 kW/Tr ตามล าดบ (รายละเอยดการค านวณแสดงในภาคผนวก ง.)

DPU

51

- ในมาตรการอนรกษพลงงานในระบบปรบอากาศ ท าไดโดยการท าความสะอาดทอดานน าหลอเยนภายในเครองท าน าเยน เพอใหมการแลกเปลยนอณหภมทดระหวางสารท าความเยนดานคอนเดนเซอรกบดานน าหลอเยน เนองจากเครองท าน าเยนมคาสมรรถนะการท าความเยนสงกวามาตรฐานทก าหนดในกฎกระทรวง ของเครองท าน าเยนแบบหอยโขง ชนดระบายความรอนดวยน า ขนาดไมเกน 250 Tr ส าหรบอาคารใหม คอไมเกน 0.75 kW/Tr หลงจากด าเนนมาตรการแลวท าการตรวจวดคาประสทธภาพพลงงานของเครองท าน าเยนเครอง CH-1 CH-2 CH-3 และ CH-4 พบวามคาสมรรถนะการท าความเยนเทากบ 0.711 0.718 0.711 และ 0.720 kW/Tr ตามล าดบ ซงมคาลดลงอยในเกณฑมาตรฐาน (รายละเอยดการค านวณแสดงในภาคผนวก ง.)

รปท 4.3 ความสามารถในการท าความเยนของเครองท าน าเยน รปท 4.4 คาสมรรถนะของเครองท าน าเยน

DPU

52

สามารลดการใชพลงงานไฟฟาได 684.94 kWh/day เทากบ 165,070.54 kWh/year คดเปนเงน 541,431.37 บาทตอป

- การลงทน ในการปรบปรงคาสมรรถนะการท าความเยนของเครองท าน าเยนโดย การท าความสะอาดทอดานน าหลอเยนภายในเครองท าน าเยน เปนจ านวนเงน 25,000 บาท มระยะ เวลาคนทน 0.04 ป (รายละเอยดการค านวณแสดงในภาคผนวก ฉ.)

รปท 4.5 การประหยดพลงงานโดยการปรบปรงคาสมรรถนะการท าความเยนของเครองท าน าเยน

2) มาตรการลดชวโมงการท างานของเครองท าน าเยน

- กอนปรบปรง จากการส ารวจอาคารมการใชงานระบบปรบอากาศแบบรวมศนยชนดระบายความรอนดวยน า โดยมเครองท าน าเยนขนาด 230 Tr จ านวน 4 เครอง ปกตเปดใชงาน 3 เครองตอวน มการเปด-ปด ตามเวลาดงน

เครอง CH-1 เปดเวลา 05.30 น. ปดเวลา 15.30 น. ใชงาน 10 ชวโมงตอวน เครอง CH-2 และ CH-3 เปดเวลา 05.00 น. ปดเวลา 17.00 น. ใชงาน 12 ชวโมงตอวน

มการใชพลงงานไฟฟา 4,332.02 kWh/day เทากบ 1,044,016.82 kWh/year คดเปนเงน 3,424,375.17 บาทตอป

- หลงปรบปรง เนองจากอาคารเปดท าการเวลา 08.00-17.00 น. ในเวลาเรมท าการ 08.00 น. และหยดท าการ 17.00 น. จะมประชาชนทมาตดตอราชการจ านวนนอย จงสามารถปรบเวลาการเปด-ปด เครองท าน าเยน โดยเปดกอนเวลาเรมท าการ และปดกอนเวลาหยดท าการ 30 นาท ซงไมสงผลการทบตอผใชอาคาร ตามเวลาใหมดงน

เครอง CH-1 เปดเวลา 07.30 น. ปดเวลา 15.30 น. ใชงาน 8 ชวโมงตอวน

DPU

53

(ลดลง 2 ชวโมงตอวน) เครอง CH-2 และ CH-3 เปดเวลา 07.30 น. ปดเวลา 16.30 น. ใชงาน 9 ชวโมงตอวน (ลดลง 3 ชวโมงตอวน)

จากการด าเนนมาตรการแลวสามารลดการใชพลงงานไฟฟาได 1,014.49 kWh/day เทากบ 244,492.09 kWh/year คดเปนเงน 801,934.06 บาทตอป

- การลงทน ในการปรบเวลาการเปด-ปด เครองท าน าเยน สามารถด าเนนการไดทนท โดยไมตองใชเงนในการลงทน (รายละเอยดการค านวณแสดงในภาคผนวก ฉ.)

รปท 4.6 การประหยดพลงงานโดยการลดชวโมงการท างานของเครองท าน าเยน

3) มาตรการลดชวโมงการท างานของปมน าในระบบปรบอากาศ และหอผงน า

- กอนปรบปรง จากการด าเนนการส ารวจอาคารซงมการใชงานระบบปรบอากาศแบบรวมศนยชนดระบายความรอนดวยน า โดยมปมสบน าเยน (Chilled Water Pump) ขนาด 30 kW จ านวน 4 เครอง ปกตเปดใชงาน 3 เครองตอวน มปมสบน าหลอเยน (Condenser Water Pump) ขนาด 18.5 kW จ านวน 4 เครอง ปกตเปดใชงาน 3 เครองตอวน มปมเตมน าหอผงน า (Make up Water Pump) ขนาด 1.5 kW จ านวน 2 เครอง ปกตเปดใชงาน 1 เครองตอวน และมหอผงน า (Cooling Tower) ขนาด 7.5 kW จ านวน 4 เครอง ปกตเปดใชงาน 3 เครองตอวน มเวลาการเปด-ปด ตามล าดบ ดงน

เครอง CHP-1 เปดเวลา 05.30 น. ปดเวลา 15.30 น. ใชงาน 10 ชวโมงตอวน เครอง CHP-2 และCHP-3 เปดเวลา 05.00 น. ปดเวลา 17.00 น. ใชงาน 12 ชวโมงตอวน เครอง CDP-1 เปดเวลา 05.30 น. ปดเวลา 15.30 น. ใชงาน 10 ชวโมงตอวน

DPU

54

เครอง CDP-2 และCDP-3 เปดเวลา 05.00 น. ปดเวลา 17.00 น. ใชงาน 12 ชวโมงตอวน เครอง MWP-1 เปดเวลา 04.30 น. ปดเวลา 17.00 น. ใชงาน 12.5 ชวโมงตอวน เครอง CT-1 เปดเวลา 05.30 น. ปดเวลา 15.30 น. ใชงาน 10 ชวโมงตอวน เครอง CT-2 และ CT-3 เปดเวลา 05.00 น. ปดเวลา 17.00 น. ใชงาน 12 ชวโมงตอวน

มการใชพลงงานไฟฟา 1,558.21 kWh/day เทากบ 375,528.61 kWh/year คดเปนเงน 1,231,733.84 บาทตอป

- หลงปรบปรง เนองจากอาคารเปดท าการเวลา 08.00-17.00 น. ในเวลาเรมท าการ 08.00 น. และหยดท าการ 17.00 น. จะมประชาชนทมาตดตอราชการจ านวนนอย จงสามารถปรบเวลาการเปด-ปด ปมน าในระบบปรบอากาศ และหอผงน า โดยเปดกอนเวลาเรมท าการ และปดกอนเวลาหยดท าการ 30 นาท ตามการปรบเวลาเปด-ปด เครองท าน าเยนใหม ซงไมสงผลการทบตอผใชอาคาร ตามเวลาใหมดงน

เครอง CHP-1 เปดเวลา 07.30 น. ปดเวลา 15.30 น. ใชงาน 8 ชวโมงตอวน (ลดลง 2 ชวโมงตอวน) เครอง CHP-2 และ CHP-3 เปดเวลา 07.30 น. ปดเวลา 16.30 น. ใชงาน 9 ชวโมงตอวน (ลดลง 3 ชวโมงตอวน) เครอง CDP-1 เปดเวลา 07.30 น. ปดเวลา 15.30 น. ใชงาน 8 ชวโมงตอวน (ลดลง 2 ชวโมงตอวน) เครอง CDP-2 และ CDP-3 เปดเวลา 07.30 น. ปดเวลา 16.30 น. ใชงาน 9 ชวโมงตอวน (ลดลง 3 ชวโมงตอวน) เครอง MWP-1 เปดเวลา 07.00 น. ปดเวลา 16.30 น. ใชงาน 9.5 ชวโมงตอวน (ลดลง 3.5 ชวโมงตอวน) เครอง CT-1 เปดเวลา 07.30 น. ปดเวลา 15.30 น. ใชงาน 8 ชวโมงตอวน (ลดลง 2 ชวโมงตอวน) เครอง CT-2 และ CT-3 เปดเวลา 07.30 น. ปดเวลา 16.30 น. ใชงาน 9 ชวโมงตอวน (ลดลง 3 ชวโมงตอวน)

จากการด าเนนมาตรการแลวสามารลดการใชพลงงานไฟฟาได 366.84 kWh/day เทากบ 88,408.44 kWh/year คดเปนเงน 289,979.68 บาทตอป

- การลงทน ในการปรบเวลาการเปด-ปด ปมน าในระบบปรบอากาศ และหอผงน า สามารถด าเนนการไดทนท โดยไมตองใชเงนในการลงทน (รายละเอยดการค านวณแสดงในภาคผนวก ฉ.)

DPU

55

รปท 4.7 การประหยดพลงงานโดยการลดชวโมงการท างานของปมน าในระบบปรบอากาศ และหอผงน า

4) มาตรการลดชวโมงการท างานของเครองสงลมเยน

- กอนปรบปรง จากการส ารวจอาคารมการใชงานระบบปรบอากาศแบบรวมศนยชนดระบายความรอนดวยน า โดยมเครองสงลมเยนจ านวน 50 เครอง แบงเปนเครองสงลมเยนแบบตงพน (Air Handing Unit) จ านวน 25 เครอง และเครองสงลมเยนแบบแขวนเพดาน (Fan Coil Unit) จ านวน 25 เครอง โดยปกตอาคารมเวลาการเปด-ปด เครองสงลมเยนตามพนทใชงาน ดงน

เครองสงลมเยน กลมท 1 ใชงานในพนทส านกงาน เปดเวลา 08.00 น. ปดเวลา 17.00 น. ใชงาน 9 ชวโมงตอวน

เครองสงลมเยน กลมท 2 ใชงานในพนทสวนกลาง เปดเวลา 07.30 น. ปดเวลา 17.00 น. ใชงาน 9.5 ชวโมงตอวน

เครองสงลมเยน กลมท 3 ใชงานในพนทหองอาหาร เปดเวลา 06.00 น.ปดเวลา 17.00 น. ใชงาน 11 ชวโมงตอวน

เครองสงลมเยน กลมท 4 ใชงานในพนทส านกงานมประชาชนมาตดตอ เปดเวลา 05.45 น. ปดเวลา 17.00 น. ใชงาน 11.25 ชวโมงตอวน มการใชพลงงานไฟฟา 1,258.77 kWh/day เทากบ 303,363.57 kWh/year คดเปนเงน 995,032.51 บาทตอป

DPU

56

- หลงปรบปรง เนองจากอาคารเปดท าการเวลา 08.00-17.00 น. ในเวลาเรมท าการ 08.00 น. และหยดท าการ 17.00 น. จะมประชาชนทมาตดตอราชการจ านวนนอย เครองสงลมเยนกลมท 1 และกลมท 2 ไมเปลยนแปลงเวลาในการเปด-ปด สวนกลมท 3 และกลมท 4 สามารถเลอนเวลาการเปดใหชาลง โดยเปดกอนเวลาเรมท าการ 30 นาท ตามการปรบเวลาการเปดเครองท าน าเยนใหม สวนเวลาปดยงคงเปนเวลาเดม เนองจากน าเยนทหมนเวยนในระบบยงมความเยนเพยงพอตอการใชงาน ซงไมสงผลการทบตอผใชอาคาร ตามเวลาใหมดงน

เครองสงลมเยน กลมท 3 ใชงานในพนทหองอาหาร เปดเวลา 07.30 น.ปดเวลา 17.00 น. ใชงาน 9.5 ชวโมงตอวน (ลดลง 1.5 ชวโมงตอวน)

เครองสงลมเยน กลมท 4 ใชงานในพนทส านกงานมประชาชนมาตดตอ เปดเวลา 07.30 น. ปดเวลา 16.30 น. ใชงาน 9 ชวโมงตอวน (ลดลง 2.25 ชวโมงตอวน) จากการด าเนนมาตรการแลวสามารลดการใชพลงงานไฟฟาได 146.67 kWh/day เทากบ 35,347.47 kWh/year คดเปนเงน 115,939.70 บาทตอป

- การลงทน ในการปรบเวลาการเปด-ปด ชวโมงการท างานของเครองสงลมเยนสามารถด าเนนการไดทนท โดยไมตองใชเงนในการลงทน (รายละเอยดการค านวณแสดงในภาคผนวก ฉ.)

รปท 4.8 การประหยดพลงงานโดยการลดชวโมงการท างานของเครองสงลมเยน

4.4.2 การจดการพลงงานไฟฟาในระบบไฟฟาแสงสวาง ระบบไฟฟาแสงสวาง จากการส ารวจคาการใชพลงงานไฟฟาสองสวางสงสดทตดตงใน

อาคาร โดยไมรวมพนทจอดรถเทากบ 9.524 W/m² โดยมคาต ากวามาตรฐานทก าหนดในกฎกระทรวง คอ 16 W/m² (รายละเอยดการค านวณในภาคผนวก จ.)

DPU

57

1) มาตรการเปลยนหลอดฟลออเรสเซนต ชนด T8 เปน T5 ในมาตรการอนรกษพลงงาน จากการประชมคณะกรรมการนโยบายพลงงานแหงชาต

เมอวนท 26 พฤศจกายน 2552 มมต ขอ 3.1.2 ใหผบรหารของอาคารควบคมสวนราชการและรฐวสาหกจทกแหง สงเสรมการใชหลอดประหยดพลงงาน ใหรวมมอและสนบสนนการด าเนนโครงการสงเสรมการใชหลอดผอมใหม เบอร 5 รวมกบ กฟผ. ในการจดเตรยมขอมล และอ านวยความสะดวกในการส ารวจขอมล และการเปลยนหลอดประสทธภาพสงแทนหลอดเดม เชน เปลยนมาใชหลอดฟลออเรสเซนต รน T5

- กอนปรบปรง การส ารวจพบวา อาคารมการตดตงโคมไฟแสงสวาง แบบหลอด ฟลออเรสเซนต ขนาด 36 W รวมกบบลลาสตแกนเหลก ซงมก าลงสญเสย 10 Wตอตว รวมทงหมดจ านวน 3,230 ชด มการใชพลงงานไฟฟา 1,267.85 kWh/day เทากบ 305,552.33 kWh/year คดเปนเงน 1,002,211.65 บาทตอป

รปท 4.9 เปรยบเทยบหลอดฟลออเรสเซนต ชนด T8 กบ T5

- หลงปรบปรง เมอท าการเปลยนเปนหลอดฟลออเรสเซนต ขนาด 28 W ชนด T5 รวมกบบลลาสตอเลกทรอนกส ซงมก าลงสญเสย 1 Wตอตว รวมทงหมดจ านวน 3,230 ชด จากการด าเนนมาตรการแลวสามารถลดการใชพลงงานไฟฟา 468.55 kWh/day เทากบ 112,921.51 kWh/year คดเปนเงน 370,382.57 บาทตอป

- การลงทน เขารวมโครงการอนรกษพลงงานในอาคารควบคมของรฐ ในการใชหลอดผอมใหม เบอร 5 รวมกบ กฟผ. โดยไมเสยคาใชจาย (รายละเอยดการค านวณแสดงในภาคผนวก ฉ.)

DPU

58

หมายเหต : กรมการกงสลไดสงขอมลจ านวนหลอดไฟทเขารวมโครงการใหกบทาง พพ. แลว ขณะนทางกรมการกงสลยงไมไดรบอปกรณหลอดไฟทจะน ามาเปลยนใหม ซงมาตรการนหากด าเนนการเองจะใชเงนลงทนในการซอวสดอปกรณหลอดฟลออเรสเซนต ขนาด 28 W ขนด T5 บลลาสตอเลกทรอนกส และอะแดปเตอร ส าหรบใชแทนหลอดฟลออเรสเซนต ขนาด 36 W ชนด T8 ในราคา 428 บาทตอชด โดยรวมเปนเงนลงทน 1,382,400 บาท ระยะเวลาคนทน 3.73 ป

รปท 4.10 การประหยดพลงงานโดยการเปลยนหลอดฟลออเรสเซนต ชนด T8 เปน T5 2) มาตรการเปลยนหลอดโซเดยมความดนสงเปนหลอดคอมแพคฟลออเรสเซนต

- กอนปรบปรง จากการส ารวจพบวา อาคารมการตดตงโซเดยมความดนสง ขนาด 125 W รวมกบบลลาสตแกนเหลก ซงมก าลงสญเสย 10 Wตอตว รวมทงหมดจ านวน 38 ชด บรเวณลานจอดรถและถนนรอบอาคาร มการใชพลงงานไฟฟา 61.56 kWh/day เทากบ 14,835.96 kWh/year คดเปนเงน 48,661.95 บาทตอป

รปท 4.11 หลอดโซเดยมความดนสง (High-pressure Sodium Vapour Lamps)

DPU

59

- หลงปรบปรง เมอท าการเปลยนเปนหลอดคอมแพคฟลออเรสเซนต ขนาด 18 Wแบบมบลลาสตภายใน จ านวน 38 ชด จากการด าเนนมาตรการแลวสามารถลดการใชพลงงานไฟฟา 53.35 kWh/day เทากบ 12,857.83 kWh/year คดเปนเงน 42,173.69 บาทตอป

รปท 4.12 หลอดคอมแพคฟลออเรสเซนตแบบมบลลาสตภายใน

- การลงทน เงนลงทนในการซอวสดอปกรณเปนจ านวน 6,080 บาท มระยะเวลา

คนทน 1.45 ป (รายละเอยดการค านวณแสดงในภาคผนวก ฉ.)

รปท 4.13 การประหยดพลงงานโดยการเปลยนหลอดโซเดยมความดนสงเปนหลอดคอมแพค- ฟลออเรสเซนต

DPU

60

ตารางท 4.1 รวมผลการศกษาการจดการพลงงานไฟฟาในแตละมาตรการ

มาตรการ ผลการประหยด เงนลงทน

(บาท) ระยะเวลาคนทน(ป) kWh/day kWh/year บาทตอป

ระบบปรบอากาศ 1. การปรบปรงคาสมรรถนะ การท าความเยนของเครอง ท าน าเยน

684.94 165,070.54 541,431.37 25,000 0.04

2. การลดชวโมงการท างาน ของเครองท าน าเยน

1,014.49 244,492.09 801,934.06 - -

3. การลดชวโมงการท างาน ของปมน าในระบบปรบ อากาศ และหอผงน า

336.84 88,408.44 289,979.68 - -

4. มาตรการลดชวโมงการ ท างานขอเครองสงลมเยน

146.67 35,347.47 115,939.70 - -

รวม 2,182.94 533,318.54 1,749,284.81 25,000 0.04 ระบบไฟฟาแสงสวาง ไดรบการ

1. การเปลยนหลอดฟลออ- เรสเซนต ชนด T8 เปน T5

468.55 112,921.51 370,382.57 สนบสนนจาก กฟผ.

-

2. การเปลยนหลอดโซเดยม ความดนสงเปนหลอด คอมแพคฟลออเรสเซนต

53.35 12,857.83 42,173.69 6,080 1.45

รวม 521.90 125,779.34 412,556.24 6,080 1.45 รวมทงสน 2,704.84 659,097.88 2,161,841.05 31,080.00 0.05

จากมาตรการอนรกษพลงงานทง 6 มาตรการ (ตารางท 4.1) สามารถแบงออกไดเปน 2

ลกษณะ คอ 1) มาตรการทไมตองลงทน ไดแก มาตรการลดชวโมงการท างานของเครองท าน าเยน มาตรการลดชวโมงการท างานของปมน าในระบบปรบอากาศ และหอผงน า และมาตรการลดชวโมงการท างานของเครองสงลมเยน โดยมาตรการเหลานเปนการจดการพลงงานในลกษณะของ

DPU

61

การใชงานเครองจกร (Operation) ซงเปนสงส าคญทสามารถลดการใชพลงงานไฟฟาลงไดโดย ไมตองลงทน และสามารน าไปปฏบตไดในทนท สวนในระบบไฟฟาแสงสวาง คอ มาตรการเปลยนหลอดฟลออเรสเซนต ชนด T8 เปน T5 โดยการสนบสนนจาก กฟผ. 2) มาตรการทมการลงทน พบวาในระบบปรบอากาศ มาตรการปรบปรงคาสมรรถนะการท าความเยนของเครอง ท าน าเยน สามารถคนทนไดเรวภายใน 0.04 ป หรอ 14.6 วน สวนในระบบไฟฟาแสงสวาง คอ มาตรการเปลยนหลอดโซเดยมความดนสงเปนหลอดคอมแพคฟลออเรสเซนต มระยะเวลาคนทน 1.45 ป

DPU

บทท 5 สรปผลการศกษา

5.1 สรปผลการศกษา

จากการด าเนนการเกบขอมล และจดท าฐานขอมลเครองจกรและอปกรณทใชพลงงานไฟฟาในระบบปรบอากาศ และระบบไฟฟาแสงสวางของอาคารกรมการกงสล มลกษณะการใชพลงงานไฟฟาทใกลเคยงกนในแตละพนท โดยมการใชงานอปกณไฟฟาทตดตงเกอบทงหมดในชวงวนเวลาราชการ เมอด าเนนการศกษาวเคราะหหาแนวทางการบรหารจดการพลงงานไฟฟา เพอการอนรกษพลงงานโดยมมาตรการตางๆ ดงน

1) การอนรกษพลงงานไฟฟาในระบบปรบอากาศ - มาตรการปรบปรงคาสมรรถนะการท าความเยนของเครองท าน าเยน โดยการท าความ

สะอาดทอดานน าหลอเยนภายในเครองท าน าเยน เพอใหมการแลกเปลยนอณหภมทดระหวางสารท าความเยนดานคอนเดนเซอรกบดานน าหลอเยน โดมมคาวสดอปกรณ 20,000 บาท คาด าเนนการ 5,000 บาท รวมเปนจ านวนเงน 25,000 บาท สามารถประหยดการใชพลงงานไฟฟาได 165,070.54 kWh/year คดเปนเงน 541,431.37 บาทตอป เงนลงทน 25,000 บาท ระยะเวลาคนทน 0.04 ป

- มาตรการลดชวโมงการท างานของเครองท าน าเยน โดยการปรบเวลาการเปด-ปด เครองท าน าเยน ใหเปดกอนเวลาเรมท าการ และปดกอนเวลาหยดท าการ 30 นาท สามารถประหยดการใชพลงงานไฟฟาได 244,492.09 kWh/year คดเปนเงน 801,934.06 บาทตอป มาตรการนไมมการลงทน

- มาตรการลดชวโมงการท างานของปมน าในระบบปรบอากาศ และหอผงน า โดยการปรบเวลาการเปด-ปดปมน าในระบบปรบอากาศ และหอผงน า ใหเปดกอนเวลาเรมท าการ และปดกอนเวลาหยดท าการ 30 นาท ตามการปรบเวลาเปด-ปดของเครองท าน าเยนใหม สามารถประหยดการใชพลงงานไฟฟาได 88,408.44 kWh/year คดเปนเงน 289,979.68 บาทตอป มาตรการนไมม การลงทน

- มาตรการลดชวโมงการท างานขอเครองสงลมเยน โดยการแบงกลมเครองสงลมเยนตามการใชงานในแตละพนทออกเปน 4 กลม ทงน กลมท 1 กบ กลมท 2 ยงคงใชเวลาเดมในการเปด-ปด สวนกลมท 3 กบ กลมท 4 ท าการเลอนเวลาการเปดใหชาลง โดยเปดกอนเวลาเรมท าการ 30 นาท ตามการปรบเวลาเปดเครองท าน าเยนใหม สามารถประหยดการใชพลงงานไฟฟาได

DPU

63

35,347.47 kWh/year คดเปนเงน 115,939.70 บาทตอป มาตรการนไมมการลงทน รวมผลประหยดพลงงานไฟฟาในระบบปรบอากาศได 533,318.54 kWh/year คดเปน

เงน 1,749,284.81 บาทตอป 2) การอนรกษพลงงานไฟฟาในระบบแสงสวาง

- มาตรการเปลยนหลอดฟลออเรสเซนต ชนด T8 เปน T5 โดยเขารวมโครงการสงเสรมการใชหลอดผอมใหมเบอร 5 รวมกบ กฟผ. เปลยนหลอดฟลออเรสเซนตขนาด 36 W ชนด T8 เปนขนาด 28 W ชนด T5 จ านวน 3,230 ชด โดยทาง กฟผ.เปนผจดสงอปกรณหลอดไฟฟาให ด าเนนการเปลยนโดยเจาหนาทชางฝายอาคาร สามารถประหยดการใชพลงงานไฟฟาได 112,921.51 kWh/year คดเปนเงน 370,382.57 บาทตอป มาตรการนไมมการลงทน (ในกรณถาไมไดรบการสนบสนน จะมคาอปกรณตางๆ ราคา 428 บาทตอชด รวมเงนลงทน 1,382,400 บาท ระยะเวลาคนทน 3.73 ป)

- มาตรการเปลยนหลอดโซเดยมความดนสงเปนหลอดคอมแพคฟลออเรสเซนต โดยการเปลยนหลอดโซเดยมความดนสงขนาด 125 W เปนหลอดคอมแพคฟลออเรสเซนตแบบมบลลาสตภายในขนาด 18 W โดยมคาอปกรณหลอดไฟราคา 160 บาทตอหลอด ด าเนนการเปลยนโดยเจาหนาทชางฝายอาคาร สามารถประหยดการใชพลงงานไฟฟาได 12,857.83 kWh/year คดเปนเงน 42,173.69 บาทตอป เงนลงทน 6,080 บาท ระยะเวลาคนทน 1.45 ป

รวมผลประหยดพลงงานไฟฟาในระบบแสงสวางได 125,779.34 kWh/year คดเปนเงน 412,556.24 บาทตอป

ทงน รวมผลประหยดพลงงานไฟฟาทกมาตรการเทากบ 659,097.88 kWh/year คดเปนเงน 2,161,841.05 บาทตอป จากการด าเนนมาตรการแลวสามารถลดการใชพลงงานไฟฟาลงได รอยละ 19.75 เมอเทยบกบการใชพลงงานไฟฟาในป พ.ศ. 2553

5.2 ขอเสนอแนะในการศกษาตอไป

แนวทางการบรหารจดการพลงงานไฟฟาในอาคารกรมการกงสล ตามมาตรการอนรกษพลงงานในระบบปรบอากาศ และระบบไฟฟาแสงสวาง เปนมาตรการพนฐานทใชด าเนนการกบอาคารทวไป ยงมมาตรการอนรกษพลงงานในแนวทางอนๆ ทมศกยภาพในการลดการใชพลงงานไฟฟาในอาคารกรมการกงสล ไดแก

- การศกษาแนวทางการจดการใชหมอแปลงอยางมประสทธภาพ เชน การจดภาระของหมอแปลงใหสมดลกนทกเฟส เพอใหหมอแปลงท างานไดเตมประสทธภาพ และชวยลดปญหาเรองแรงดนไฟฟาไมสมดลดวย

DPU

64

- การศกษาแนวทางการจดการใชมอเตอรประสทธภาพสง แทนมอเตอรเกาทช ารด หรอมอเตอรเกาทใชงานมานานเกน 10 ป ซงมคาซอมบ ารงสงกวารอยละ 65 ของราคามอเตอรใหม

- การศกษาแนวทางการปองกนความรอนผานกรอบอาคาร เชน การตดตงฉนวนใยแกว ทเพดานชนบนสด และการตดตงฟมลกนความรอนทผนงอาคารบรเวณทเปนกระจก เพอลดภาระของระบบปรบอากาศ

DPU

บรรณานกรม

DPU

66

บรรณานกรม

ภาษาไทย

หนงสอ

กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน. (2546). ระบบสารสนเทศเบองตนเพอการจดการดานพลงงาน. กรงเทพฯ: ลายเลน ครเอชน.

______________________________________. (2549). คมอและเอกสารประกอบการฝกอบรมการจดการพลงงานไฟฟา. กรงเทพฯ: ผแตง.

______________________________________. (2552). คมอพฒนาระบบการจดการพลงงานส าหรบโรงงานควบคมและอาคารควบคม. กรงเทพฯ: ผแตง.

วทยานพนธ

ชชชย จนทะสลา. (2549). การศกษาเพอหาแนวทางในการประหยดพลงงานไฟฟาส าหรบ

สถานพยาบาล กรณศกษาอาคารสรนธร โรงพยาบาลขอนแกน. วทยานพนธปรญญา ครศาสตรอตสาหกรรมมหาบณฑต สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา. กรงเทพฯ: มหาวทยาลย

เทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร. ปรชา ศรประภาคาร. (2546). การจดการการใชพลงงานไฟฟาในมหาลยเชยงใหม. วทยานพนธ

ปรญญาวศวกรรมศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาวศวกรรมพลงงาน. เชยงใหม: มหาวทยาลยเชยงใหม.

วชระ จ าปาดษฐ. (2550). การพฒนาระบบสารสนเทศดานพลงงานในอาคารโรงแรมโดยวธแผนทพลงงาน. สารนพนธปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาการจดการเทคโนโลยในอาคาร. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรกจบณฑตย.

สรนทร จนทสรยวช. (2546). การจดการดานการใชไฟฟา คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม. วทยานพนธปรญญาวศวกรรมศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาวศวกรรมพลงงาน. เชยงใหม: มหาวทยาลยเชยงใหม.

DPU

67

สวเดช แกวชวย. (2552). การจดการพลงงานในอาคารหอสมดสรตน โอสถานเคราะห มหาวทยาลยกรงเทพ วทยาเขตรงสต. วทยานพนธปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจดการทางวศวกรรม. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรกจบณฑตย.

เสกสนต พนธบญม. (2549). การจดการพลงงานไฟฟา กรณศกษาโรงพยาบาลเลดสน. วทยานพนธปรญญาวศวกรรมศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการจดการพลงงาน. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร.

DPU

ภาคผนวก

DPU

ภาคผนวก ก. รายละเอยดสถานทตดตง ชนด ขนาด และชวโมงการใชงานของ

ระบบปรบอากาศ

DPU

70

ตารางท ก.

1 แส

ดงรายการอป

กรณใ

นระบ

บปรบอากาศ

พกด

แรงดน

กระแส

PF.

ชวโมง

พลงงาน

TrkW

Phase

(V)

(A)

(0.85

)ใชงาน

ไฟฟา

/วน(ho

ur/da

y)(kW

h/day

)

Chille

r : CH

1หอ

งเครองจกร

CH-1

230.0

015

9.00

338

024

4.94

0.85

10.00

1370

.28

1หอ

งเครองจกร

CH-2

230.0

015

9.00

338

020

3.78

0.85

12.00

1368

.02

1หอ

งเครองจกร

CH-3

230.0

015

9.00

338

023

7.40

0.85

12.00

1593

.72

1หอ

งเครองจกร

CH-4

230.0

015

9.00

338

0-

0.85

--

Chille

d Wate

r Pum

p : CH

P

1หอ

งเครองจกร

CHP-

1-

30.00

338

039

.90.8

510

.0022

3.21

1หอ

งเครองจกร

CHP-

2-

30.00

338

040

.270.8

512

.0027

0.34

1หอ

งเครองจกร

CHP-

3-

30.00

338

040

.490.8

512

.0027

1.82

1หอ

งเครองจกร

CHP-

4-

30.00

338

0-

0.85

--

Cond

enser

Wate

r Pum

p : CD

P

1หอ

งเครองจกร

CDP-

1-

18.50

338

030

.170.8

510

.0016

8.78

1หอ

งเครองจกร

CDP-

2-

18.50

338

029

.620.8

512

.0019

8.85

1หอ

งเครองจกร

CDP-

3-

18.50

338

030

.140.8

512

.0020

2.34

1หอ

งเครองจกร

CDP-

4-

18.50

338

0-

0.85

--

ชนสถ

านท

รายการอป

กรณ

DPU

71

ตารางท ก.

1 แส

ดงรายการอป

กรณใ

นระบ

บปรบอากาศ (ตอ

)

พกด

แรงดน

กระแส

PF.

ชวโมง

พลงงาน

TrkW

Phase

(V)

(A)

(0.85

)ใชงาน

ไฟฟา

/วน(ho

ur/da

y)(kW

h/day

)

Cooli

ng To

wer :

CT

Roof

ดาดฟ

าCT

-125

0.00

7.50

338

011

.510.8

510

.0064

.39

Roof

ดาดฟ

าCT

-225

0.00

7.50

338

011

.330.8

512

.0076

.06

Roof

ดาดฟ

าCT

-325

0.00

7.50

338

011

.620.8

512

.0078

.01

Roof

ดาดฟ

าCT

-425

0.00

7.50

338

0-

0.85

--

Mak

e Up W

ater P

ump :

MW

P

Roof

ดาดฟ

าM

WP-

1-

0.75

338

00.6

30.8

512

.504.4

1

Roof

ดาดฟ

าM

WP-

2-

0.75

338

0-

0.85

--

Air H

andin

g Unit

: AHU

1โถงพ

กคอย

AHU-

G-01

22.23

4.10

338

07.4

20.8

59.5

039

.43

1หอ

งอาหาร

AHU-

G-02

56.00

11.20

338

010

.800.8

511

.0066

.46

1โถงทางเขา

AHU-

G-03

6.14

1.10

338

02.1

80.8

59.5

011

.59

2โถงพ

กคอย

AHU-

2-01

29.64

5.60

338

04.7

40.8

59.5

025

.19

2โถงพ

กคอย

AHU-

2-02

41.19

7.50

338

07.5

60.8

59.5

040

.18

2หน

งสอเดน

ทางบคคลท

วไป

AHU-

2-03

47.75

11.20

338

011

.120.8

511

.2569

.99

2หน

งสอเดน

ทางฑ

ต/ราชก

ารAH

U-2-

0433

.605.6

03

380

5.59

0.85

11.25

35.18

ชนสถ

านท

รายการอป

กรณ

DPU

72

ตารางท ก.

1 แส

ดงรายการอป

กรณใ

นระบ

บปรบอากาศ (ตอ

)

พกด

แรงดน

กระแส

PF.

ชวโมง

พลงงาน

TrkW

Phase

(V)

(A)

(0.85

)ใชงาน

ไฟฟา

/วน(ho

ur/da

y)(kW

h/day

)

2สวนบ

รการประช

าชน

AHU-

2-05

58.41

11.20

338

010

.130.8

511

.2563

.75

2บรเวณ

เขยน

ค ารอง

AHU-

2-06

46.47

11.20

338

09.7

90.8

511

.2561

.61

2ฝายแกไขห

นงสอ

เดนท

างAH

U-2-

0749

.6311

.203

380

9.88

0.85

11.25

62.18

2ฝายจายหน

งสอเดน

ทาง

AHU-

2-08

27.75

4.10

338

07.0

00.8

511

.2544

.06

2โถงพ

กคอย

AHU-

2-09

47.75

11.20

338

013

.080.8

59.5

069

.52

2โถงพ

กคอย

AHU-

2-10

26.42

5.60

338

05.4

90.8

59.5

029

.18

2โถงพ

กคอย

AHU-

2-11

39.36

7.50

338

08.5

60.8

59.5

045

.49

2โถงทางเขา

AHU-

2-12

25.11

5.60

338

05.6

30.8

59.5

029

.92

3กองคมครองฯ

AHU-

3-01

27.73

5.60

338

06.0

20.8

511

.2537

.89

3ส านก

งานเลขานการกรม

AHU-

3-02

34.81

7.50

338

012

.100.8

511

.2576

.15

3กองห

นงสอ

เดนท

างAH

U-3-

0324

.315.6

03

380

6.95

0.85

11.25

43.74

3ฝายอ านวยการ

AHU-

3-04

29.54

5.60

338

05.5

90.8

511

.2535

.18

3กองตรวจลงตราฯ

AHU-

3-05

34.72

7.50

338

09.4

00.8

511

.2559

.16

3ศน

ยขอมล

AHU-

3-06

22.29

5.60

338

06.7

60.8

511

.2542

.55

3ทางเด

นAH

U-3-

0723

.495.6

03

380

7.02

0.85

9.50

37.31

3หอ

งสนท

นาการ

AHU-

3-08

22.44

5.60

338

06.3

80.8

59.0

032

.12

ชนสถ

านท

รายการอป

กรณ

DPU

73

ตารางท ก.1

แสด

งรายการอปก

รณใน

ระบบ

ปรบอ

ากาศ (ตอ)

พกด

แรงดน

กระแส

PF.

ชวโมง

พลงงาน

TrkW

Phase

(V)

(A)

(0.85

)ใชงาน

ไฟฟา

/วน(ho

ur/da

y)(kW

h/day

)

3กองสญช

าตฯ/ศ.ป

.ล.น.

AHU-

3-09

36.33

7.50

338

09.0

00.8

511

.2556

.64

3สวนบ

รการประช

าชน

AHU-

3-10

19.30

4.10

338

07.2

00.8

59.5

038

.27

Fan C

oil U

nit : F

CU

1หอ

งพกแมบ

านFC

U-G-

013.2

20.3

71

220

2.34

0.85

9.00

3.94

1หอ

งพกพ

นกงานข

บรถ

FCU-

G-02

2.64

0.37

122

02.4

00.8

59.0

04.0

4

1หอ

งรบแ

ขกFC

U-G-

032.4

40.3

71

220

2.34

0.85

9.00

3.94

1หอ

งรบแ

ขกFC

U-G-

041.7

00.2

51

220

1.96

0.85

9.00

3.30

1หอ

งรบแ

ขกFC

U-G-

051.8

30.2

51

220

2.02

0.85

9.00

3.40

1ฝายตางประเทศ

ฯFC

U-G-

064.3

02x

0.25

122

02.8

70.8

59.0

04.8

3

1หอ

งจดส

งหนง

สอเดนท

างFC

U-G-

071.5

80.2

51

220

1.96

0.85

9.00

3.30

1ฝายอาคาร

FCU-

G-08

2.46

0.25

122

02.0

20.8

59.0

03.4

0

2ฝายตรวจสอบ

ประวตฯ

FCU-

2-01

2.54

0.37

122

02.5

00.8

59.0

04.2

1

2ฝายตรวจสอบ

ประวตฯ

FCU-

2-02

4.00

2x0.2

51

220

2.87

0.85

9.00

4.83

3หอ

งฝกอบรม

FCU-

3-01

7.63

0.55

122

03.0

30.8

59.0

05.1

0

3หอ

งประชม

FCU-

3-02

4.97

2x0.3

71

220

3.40

0.85

9.00

5.72

3หอ

งประชม

FCU-

3-03

3.74

2x0.2

51

220

2.60

0.85

9.00

4.38

ชนสถ

านท

รายการอป

กรณ

DPU

74

ตารางท ก.

1 แส

ดงรายการอป

กรณใ

นระบ

บปรบอากาศ (ตอ

)

พกด

แรงดน

กระแส

PF.

ชวโมง

พลงงาน

TrkW

Phase

(V)

(A)

(0.85

)ใชงาน

ไฟฟา

/วน(ho

ur/da

y)(kW

h/day

)

3หอ

งประชม

FCU-

3-04

3.68

2x0.2

51

220

2.66

0.85

9.00

4.48

3หอ

งประชม

FCU-

3-05

5.00

2x0.3

71

220

2.78

0.85

9.00

4.68

3หอ

งประชม

FCU-

3-06

2.82

0.37

122

02.2

30.8

59.0

03.7

5

3หอ

งประชม

FCU-

3-07

5.93

2x0.3

71

220

3.90

0.85

9.00

6.56

3หอ

งประชม

FCU-

3-08

2.82

0.37

122

02.2

80.8

59.0

03.8

4

3หอ

งสนท

นาการ

FCU-

3-09

4.00

2x0.2

51

220

2.34

0.85

9.00

3.94

3หอ

งสนท

นาการ

FCU-

3-10

3.86

2x0.2

51

220

2.44

0.85

9.00

4.11

3หอ

งสนท

นาการ

FCU-

3-11

3.00

0.37

122

02.2

30.8

59.0

03.7

5

3หอ

งสนท

นาการ

FCU-

3-12

5.67

0.55

122

03.0

80.8

59.0

05.1

8

3หอ

งสนท

นาการ

FCU-

3-13

5.50

0.55

122

02.5

00.8

59.0

04.2

1

3หอ

งสนท

นาการ

FCU-

3-14

3.16

2x0.2

51

220

2.28

0.85

9.00

3.84

3หอ

งสนท

นาการ

FCU-

3-15

2.65

0.37

122

01.9

60.8

59.0

03.3

0

ชนสถ

านท

รายการอป

กรณ

DPU

75

ตารางท ก.2 แสดงเครองจกรในระบบปรบอากาศ ล าดบ รายละเอยด ล าดบ รายละเอยด

1.

เครองท าน าเยน (Chiller)

ชนดระบายความรอนดวยน า

5.

ปมเตมน าหอผงน า (Make up Water Pump)

ชนด Horizontal Split Case 2.

ปมน าเยน (Chilled Water Pump)

ชนด Horizontal Split Case

6.

เครองสงลมเยนแบบตงพน (Air Handing

Unit) ชนดจายปรมาณลมคง 3.

ปมน าหลอเยน (Condenser Water Pump)

ชนด Horizontal Split Case

7.

เครองสงลมเยนแบบแขวนเพดาน (Fan Coil Unit) ชนดปรบปรมาณลม 3 ระดบ

4.

หอผงน า (Cooling Tower)

แบบระบบเปด ชนด Cross Flow

DPU

ภาคผนวก ข. รายละเอยดสถานทตดตง ชนด ขนาด และชวโมงการใชงานของ

ระบบไฟฟาแสงสวาง

DPU

77

ตารางท ข.

1 แส

ดงรายการอป

กรณใ

นระบ

บไฟฟ

าแสงสวาง

จ านว

นจ านว

นจ านว

นพก

ดก าลงไฟ

ฟาชวโมง

พลงงาน

หลอด : โ

คมโคม

หลอด

ก าลงไฟ

ฟารวม

ใชงาน

ไฟฟา

/วน

(W)

(kW)

(hour/

day)

(kWh/d

ay)

1 หองควบค

ม 2

x 36

W Fl

uores

cent แบบ

มปก

2 : 1

36

460.2

7624

6.624

1 หอง Ch

iller &

Pump

2 x

36W

Fluo

rescen

t แบบ

มปก

2 : 1

3366

463.0

361

3.036

1 หอง Tr

ansfo

rmer

2 x

36W

Fluo

rescen

t แบบ

มปก

2 : 1

1020

460.9

21

0.92

1 หอง G

enera

tor 2

x 36

W Fl

uores

cent แบบ

มปก

2 : 1

24

460.1

841

0.184

1 หอง St

ock

2 x

36W

Fluo

rescen

t แบบ

มปก

2 : 1

612

460.5

529

4.968

1 หองฝายบรห

ารอาคาร

2 x

36W

Fluo

rescen

t Refl

ector

2 : 1

612

460.5

529

4.968

1 หองเกบ

พสด

2 x

36W

Fluo

rescen

t แบบ

มปก

2 : 1

2754

462.4

841

2.484

1 หองแมบาน

2 x

36W

Fluo

rescen

t Refl

ector

2 : 1

918

460.8

289

7.452

1 หองพน

กงานขบ

รถ 2

x 36

W Fl

uores

cent R

eflect

or2 :

16

1246

0.552

94.9

68

1 หองรบแขก

2 x

36W

Fluo

rescen

t Refl

ector

2 : 1

48

460.3

689

3.312

1 หองจดสงหน

งสอเด

นทาง

2 x

36W

Fluo

rescen

t Refl

ector

2 : 1

24

460.1

849

1.656

1 หองอาหาร

2 x

36W

Fluo

rescen

t Refl

ector

2 : 1

7715

446

7.084

963

.756

2 x

36W

Fluo

rescen

t แบบ

มปก

2 : 1

36

460.2

769

2.484

1 x

9W Lo

w Pr

essure

Merc

ury 1

: 122

2213

0.286

92.5

74

1 ฝา

ยตางประเท

ศฯ 2

x 36

W Fl

uores

cent R

eflect

or2 :

116

3246

1.472

913

.248

ชนสถ

านท

รายการอป

กรณ

DPU

78

ตา

รางท ข.

1 รายการอป

กรณใ

นระบ

บไฟฟ

าแสงสวาง (ตอ)

จ านว

นจ านว

นจ านว

นพก

ดก าลงไฟ

ฟาชวโมง

พลงงาน

หลอด : โ

คมโคม

หลอด

ก าลงไฟ

ฟารวม

ใชงาน

ไฟฟา

/วน

(W)

(kW)

(hour/

day)

(kWh/d

ay)

1 ฝา

ยตางประเท

ศฯ 3

x 18

W Fl

uores

cent R

eflect

or3 :

11

328

0.084

90.7

56

1 หอง A

HU 2

x 36

W Fl

uores

cent แบบ

มปก

2 : 1

24

460.1

840.5

0.092

1 หองเกบ

ขยะ

2 x

36W

Fluo

rescen

t แบบ

มปก

2 : 1

48

460.3

680.5

0.184

1 โถ

งทางเดน

1 x

9W Co

mpact

Flu.

Refle

ctor

1 : 1

179

179

132.3

2724

55.84

8

1 โถ

งหนาลฟ

ท 3

x 18

W Fl

uores

cent R

eflect

or3 :

14

1228

0.336

93.0

24

1 บน

ไดหน

ไฟ 2

x 18

W Co

mpact

Flu.

Refle

ctor

2 : 1

1326

240.6

2424

14.97

6

1 หองน า

2 x

36W

Fluo

rescen

t แบบ

มปก

2 : 1

816

460.7

3612

8.832

1 x

9W Co

mpact

Flu.

Refle

ctor

1 : 1

66

130.0

7812

0.936

2 x

18W

Comp

act Fl

u. Re

flecto

r2 :

14

824

0.192

122.3

04

1 x

36W

Fluo

rescen

t 1 :

18

846

0.368

124.4

16

1 ลา

นจอดรถภายในอ

าคาร

1 x

36W

Fluo

rescen

t 1 :

183

8346

3.818

1245

.816

1ลานจ

อดรถภายน

อกอาคาร

1 x

125W

High

Press

ure So

dium

1 : 1

1616

135

2.16

1225

.92

1 ถน

นรอบ

อาคาร

1 x

125W

High

Press

ure So

dium

1 : 1

2222

135

2.97

1235

.64

1 Ra

mp 1

x 18

W Lo

w Pr

essure

Sodiu

m1 :

124

2428

0.672

128.0

64

1 สน

ามหญ

า 1

x 18

W Co

mpact

Flu.

1 : 1

1010

240.2

412

2.88

ชนสถ

านท

รายการอป

กรณ

DPU

79

ตารางท ข.

1 รายการอป

กรณใ

นระบ

บไฟฟ

าแสงสวาง (ตอ)

จ านว

นจ านว

นจ านว

นพก

ดก าลงไฟ

ฟาชวโมง

พลงงาน

หลอด : โ

คมโคม

หลอด

ก าลงไฟ

ฟารวม

ใชงาน

ไฟฟา

/วน

(W)

(kW)

(hour/

day)

(kWh/d

ay)

1 ไฟ

สองอาคาร

1 x

1000

W M

etal H

alide

1 : 1

88

1010

8.08

--

2 หนง

สอเดน

ทางบคคลท

วไป

2 x

36W

Fluo

rescen

t Refl

ector

2 : 1

224

448

4620

.608

918

5.472

1 x

50W

Halo

gen

1 : 1

3030

501.5

913

.5

2 หนง

สอเดน

ทางฑ

ต/ราชการ

2 x

36W

Fluo

rescen

t Refl

ector

2 : 1

7114

246

6.532

958

.788

2 ฝา

ยแกไขห

นงสอ

เดนทาง

2 x

36W

Fluo

rescen

t Refl

ector

2 : 1

2754

462.4

849

22.35

6

2 ฝา

ยตรวจสอบ

ประวตฯ

2 x

36W

Fluo

rescen

t Refl

ector

2 : 1

2856

462.5

769

23.18

4

2 ฝา

ยจายเลม

2 x

36W

Fluo

rescen

t Refl

ector

2 : 1

2958

462.6

689

24.01

2

2 โถ

งทางเดน

2 x

36W

Fluo

rescen

t Refl

ector

2 : 1

187

374

4617

.204

915

4.836

1 x

9W Co

mpact

Flu.

Refle

ctor

1 : 1

6363

130.8

1924

19.65

6

1 x

50W

Halo

gen

1 : 1

3030

501.5

913

.5

1 x 10

00W

High

Press

ure M

ercury

1 : 1

66

1010

6.06

954

.54

2 หอง A

HU 2

x 36

W Fl

uores

cent แบบ

มปก

2: 1

2244

462.0

240.5

1.012

2 บน

ไดหน

ไฟ 2

x 18

W Co

mpact

Flu.

Refle

ctor

2 : 1

2040

240.9

624

23.04

2 หองน า

2 x

36W

Fluo

rescen

t Refl

ector

2 : 1

1632

461.4

7212

17.66

4

1 x

9W Co

mpact

Flu.

Refle

ctor

1 : 1

22

130.0

2612

0.312

ชนสถ

านท

รายการอป

กรณ

DPU

80

ตา

รางท ข.

1 รายการอป

กรณใ

นระบ

บไฟฟ

าแสงสวาง (ตอ)

จ านว

นจ านว

นจ านว

นพก

ดก าลงไฟ

ฟาชวโมง

พลงงาน

หลอด : โ

คมโคม

หลอด

ก าลงไฟ

ฟารวม

ใชงาน

ไฟฟา

/วน

(W)

(kW)

(hour/

day)

(kWh/d

ay)

2 หองน า

1 x

36W

Fluo

rescen

t 1 :

125

2546

1.15

1213

.8

3 กอ

งคมครองฯ

2 x

36W

Fluo

rescen

t Refl

ector

2 : 1

5911

846

5.428

948

.852

3 ส า

นกงานเลขานการกรม

2 x

36W

Fluo

rescen

t Refl

ector

2 : 1

6312

646

5.796

952

.164

1 x

36W

Fluo

rescen

t Refl

ector

1 : 1

1212

460.5

529

4.968

2 x

18W

Comp

act Fl

u. Re

flecto

r2 :

14

824

0.192

91.7

28

1 x

9W Co

mpact

Flu.

Refle

ctor

1 : 1

2525

130.3

259

2.925

3 กอ

งหนง

สอเดน

ทาง

2 x

36W

Fluo

rescen

t Refl

ector

2 : 1

103

206

469.4

769

85.28

4

2 x

18W

Comp

act Fl

u. Re

flecto

r2 :

11

224

0.048

90.4

32

3 ฝา

ยอ านวยการ

2 x

36W

Fluo

rescen

t Refl

ector

2 : 1

3978

463.5

889

32.29

2

3 กอ

งตรวจลงตราฯ

2 x

36W

Fluo

rescen

t Refl

ector

2 : 1

7014

046

6.44

957

.96

3 ศน

ยขอมล

2 x

36W

Fluo

rescen

t Refl

ector

2 : 1

9218

446

8.464

976

.176

3 หอง Pa

nty 2

x 36

W Fl

uores

cent R

eflect

or2 :

17

1446

0.644

95.7

96

2 x

18W

Comp

act Fl

u. Re

flecto

r2 :

11

224

0.048

90.4

32

3 หองประช

ม 1

x 9W

Comp

act Fl

u. Re

flecto

r1 :

121

2113

0.273

92.4

57

2 x

18W

Comp

act Fl

u. Re

flecto

r2 :

136

7224

1.728

915

.552

ชนสถ

านท

รายการอป

กรณ

DPU

81

ตา

รางท ข.

1 รายการอป

กรณใ

นระบ

บไฟฟ

าแสงสวาง (ตอ)

จ านว

นจ านว

นจ านว

นพก

ดก าลงไฟ

ฟาชวโมง

พลงงาน

หลอด : โ

คมโคม

หลอด

ก าลงไฟ

ฟารวม

ใชงาน

ไฟฟา

/วน

(W)

(kW)

(hour/

day)

(kWh/d

ay)

3 หองประช

ม 1

x 18

W Fl

uores

cent

1 : 1

88

280.2

249

2.016

1 x

36W

Fluo

rescen

t 1 :

130

3046

1.38

912

.42

3 หองสน

ทนาการ

2 x

36W

Fluo

rescen

t Refl

ector

2 : 1

9118

246

8.372

975

.348

2 x

18W

Comp

act Fl

u. Re

flecto

r2 :

14

824

0.192

91.7

28

3 กอ

งสญช

าตฯ

2 x

36W

Fluo

rescen

t Refl

ector

2 : 1

4590

464.1

49

37.26

3 ศ.ป.ล

.น.

2 x

36W

Fluo

rescen

t Refl

ector

2 : 1

5711

446

5.244

947

.196

3 ทา

งเดน

2 x

36W

Fluo

rescen

t Refl

ector

2 : 1

3570

463.2

29

28.98

1 x

9W Co

mpact

Flu.

Refle

ctor

1 : 1

110

110

131.4

324

34.32

3 หอง A

HU 2

x 36

W Fl

uores

cent แบบ

มปก

2: 1

3264

462.9

440.5

1.472

3 บน

ไดหน

ไฟ 2

x 18

W Co

mpact

Flu.

Refle

ctor

2 : 1

2652

241.2

4824

29.95

2

3 หองน า

2 x

36W

Fluo

rescen

t Refl

ector

2 : 1

1428

461.2

8812

15.45

6

1 x

36W

Fluo

rescen

t 1 :

110

1046

0.46

125.5

2

Roof

หองเคร

องจกร

2 x

36W

Fluo

rescen

t แบบ

มปก

2: 1

24

460.1

841

0.184

Roof

บนไดหน

ไฟ 2

x 18

W Co

mpact

Flu.

Refle

ctor

2 : 1

1224

240.5

7624

13.82

4

ชนสถ

านท

รายการอป

กรณ

DPU

82

ตารางท ข.2 แสดงชนดหลอดไฟในระบบไฟฟาแสงสวาง ชนด รายละเอยด ชนด รายละเอยด

1.

2 x 36W Fluorescent แบบมปก

6.

1 x 36W Fluorescent 2.

2 x 36W Fluorescent Reflector

7.

1 x 125W High Pressure Sodium 3.

3 x 18W Fluorescent Reflector

8.

1 x 50W Halogen 4.

2 x 18W Compact Flu. Reflector

9.

1 x 1000W Metal Halide 5.

1 x 9W Compact Flu. Reflector

10. 1 x 1000W High Pressure Mercury

DPU

ภาคผนวก ค. การใชพลงงานไฟฟาในอาคาร

DPU

84

การค านวณสดสวนการใชพลงงานไฟฟาในอาคาร พลงงานไฟฟาทใชทงหมดตอป 3,337,000 kWh/year ระบบปรบอากาศมปรมาณการใชพลงงานไฟฟาเทากบ 1,722,906.59 kWh/year คดเปนสดสวน = (1,722,906.59 / 3,337,000) x 100 = 51.63 เปอรเซนต ระบบไฟฟาแสงสวาง มปรมาณการใชพลงงานไฟฟาเทากบ 397,813.88 kWh/year คดเปนสดสวน = (397,813.88 / 3,337,000) x 100 = 11.92 เปอรเซนต ระบบอนๆ = พลงงานไฟฟาทใชตอป - ระบบปรบอากาศ - ระบบไฟฟาแสงสวาง = 3,337,000 - 1,722,906.59 - 397,813.88 = 1,216,279.53 kWh/year คดเปนสดสวน = (1,216,279.53 / 3,337,000) x 100 = 36.44 เปอรเซนต

DPU

85

ตารางท ค.1 แสดงการใชพลงไฟฟาในอาคาร ระหวาง พ.ศ. 2551-พ.ศ. 2553

เดอน คาพลงงานไฟฟา (kWh)

ป พ.ศ. 2551 ป พ.ศ. 2552 ป พ.ศ. 2553 มกราคม 230,000 238,000 282,000 กมภาพนธ 252,000 262,000 267,000 มนาคม 282,000 292,000 296,000 เมษายน 260,000 264,000 266,000 พฤษภาคม 266,000 272,000 273,000 มถนายน 270,000 284,000 285,000 กรกฎาคม 260,000 262,000 263,000 สงหาคม 264,000 272,000 280,000 กนยายน 264,000 272,000 290,000 ตลาคม 286,000 314,000 301,000 พฤศจกายน 262,000 252,000 274,000 ธนวาคม 248,000 266,000 260,000

รวม 3,144,000 3,250,000 3,337,000 เฉลย / เดอน 262,000 270,833 278,083

DPU

ภาคผนวก ง. การค านวณการใชก าลงไฟฟาและความสามารถในการท าความเยน

ของเครองท าน าเยน

DPU

87

กอนปรบปรง CH-1 กระแสไฟฟาเฉลย 244.94 A ปรมาณน าเยนทไหลผานเครองท าน าเยน 2,262 l/m อณหภมน าเยนทไหลเขาเครองท าน าเยน 11.11 C อณหภมน าเยนทไหลจากเครองท าน าเยน 7.66 C ก าลงไฟฟาทใช = ( 3 VI Cos ) / 1000 = ( 3 x 380 x 244.94 x 0.85) / 1000 = 137.03 kW ปรมาณความเยนทท าได = (F x T) / 50.40 = (2,262 x (11.11-7.66)) / 50.40 = 154.84 Tr ก าลงไฟฟาทใชตอตนความเยน = 137.03 / 154.84 = 0.885 kW/Tr CH-2 กระแสไฟฟาเฉลย 203.78 A ปรมาณน าเยนทไหลผานเครองท าน าเยน 2,243 l/m อณหภมน าเยนทไหลเขาเครองท าน าเยน 10.72 C อณหภมน าเยนทไหลจากเครองท าน าเยน 7.55 C ก าลงไฟฟาทใช = ( 3 VI Cos ) / 1000 = ( 3 x 380 x 203.78 x 0.85) / 1000 = 114 kW ปรมาณความเยนทท าได = (F x T) / 50.40 = (2,243 x (10.72-7.55)) / 50.40 = 141.07 Tr ก าลงไฟฟาทใชตอตนความเยน = 114 / 141.07 = 0.808 kW/Tr

DPU

88

CH-3 กระแสไฟฟาเฉลย 237.40 A ปรมาณน าเยนทไหลผานเครองท าน าเยน 2,255 l/m อณหภมน าเยนทไหลเขาเครองท าน าเยน 10.61 C อณหภมน าเยนทไหลจากเครองท าน าเยน 7.22 C ก าลงไฟฟาทใช = ( 3 VI Cos ) / 1000 = ( 3 x 380 x 237.40 x 0.85) / 1000 = 132.81 kW ปรมาณความเยนทท าได = (F x T) / 50.40 = (2,255 x (10.61-7.22)) / 50.40 = 151.68 Tr ก าลงไฟฟาทใชตอตนความเยน = 132.81 / 151.68 = 0.875 kW/Tr CH-4 กระแสไฟฟาเฉลย 206.65 A ปรมาณน าเยนทไหลผานเครองท าน าเยน 2,297 l/m อณหภมน าเยนทไหลเขาเครองท าน าเยน 11.22 C อณหภมน าเยนทไหลจากเครองท าน าเยน 8.11 C ก าลงไฟฟาทใช = ( 3 VI Cos ) / 1000 = ( 3 x 380 x 206.65 x 0.85) / 1000 = 115.61 kW ปรมาณความเยนทท าได = (F x T) / 50.40 = (2,297 x (11.22-8.11)) / 50.40 = 141.74 Tr ก าลงไฟฟาทใชตอตนความเยน = 115.61 / 141.74 = 0.815 kW/Tr

DPU

89

ตารางท ง.1 แสดงสมรรถนะเครองท าน าเยนกอนปรบปรง

เครองท า น าเยน

กระแส ไฟฟาเฉลย

(A)

พลงงานไฟฟา (kW)

สวนท าน าเยน ความสามารถในการท า ความเยน

(Tr)

สมรรถนะ เครองท า น าเยน

(kW/Tr)

อตราการไหล(l/m)

อณหภมน า เยนไหลเขา

อณหภมน าเยนไหลออก

( C) ( C) CH-1 244.94 137.03 2,262 11.11 7.66 154.84 0.885 CH-2 203.78 114 2,243 10.72 7.55 141.07 0.808 CH-3 237.40 132.81 2,255 10.61 7.22 151.68 0.875 CH-4 206.65 115.61 2,297 11.22 8.11 141.74 0.815

หลงปรบปรง CH-1 กระแสไฟฟาเฉลย 197.19 A ปรมาณน าเยนทไหลผานเครองท าน าเยน 2,265 l/m อณหภมน าเยนทไหลเขาเครองท าน าเยน 11.05 C อณหภมน าเยนทไหลจากเครองท าน าเยน 7.60 C ก าลงไฟฟาทใช = ( 3 VI Cos ) / 1000 = ( 3 x 380 x 197.19 x 0.85) / 1000 = 110.32 kW ปรมาณความเยนทท าได = (F x T) / 50.40 = (2,265 x (11.05-7.60)) / 50.40 = 155.04 Tr ก าลงไฟฟาทใชตอตนความเยน = 110.32 / 155.04 = 0.711 kW/Tr

DPU

90

CH-2 กระแสไฟฟาเฉลย 182.55 A ปรมาณน าเยนทไหลผานเครองท าน าเยน 2,246 l/m อณหภมน าเยนทไหลเขาเครองท าน าเยน 10.75 C อณหภมน าเยนทไหลจากเครองท าน าเยน 7.56 C ก าลงไฟฟาทใช = ( 3 VI Cos ) / 1000 = ( 3 x 380 x 182.55 x 0.85) / 1000 = 102.12 kW ปรมาณความเยนทท าได = (F x T) / 50.40 = (2,246 x (10.75-7.56)) / 50.40 = 142.15 Tr ก าลงไฟฟาทใชตอตนความเยน = 102.12 / 142.15 = 0.718 kW/Tr CH-3 กระแสไฟฟาเฉลย 196.41 A ปรมาณน าเยนทไหลผานเครองท าน าเยน 2,257 l/m อณหภมน าเยนทไหลเขาเครองท าน าเยน 10.90 C อณหภมน าเยนทไหลจากเครองท าน าเยน 7.45 C ก าลงไฟฟาทใช = ( 3 VI Cos ) / 1000 = ( 3 x 380 x 196.41 x 0.85) / 1000 = 109.87 kW ปรมาณความเยนทท าได = (F x T) / 50.40 = (2,257 x (10.90-7.45)) / 50.40 = 154.49 Tr ก าลงไฟฟาทใชตอตนความเยน = 109.87 / 154.49 = 0.711 kW/Tr

DPU

91

CH-4 กระแสไฟฟาเฉลย 185.19 A ปรมาณน าเยนทไหลผานเครองท าน าเยน 2,295 l/m อณหภมน าเยนทไหลเขาเครองท าน าเยน 10.86 C อณหภมน าเยนทไหลจากเครองท าน าเยน 7.70 C ก าลงไฟฟาทใช = ( 3 VI Cos ) / 1000 = ( 3 x 380 x 170.58 x 0.85) / 1000 = 103.60 kW ปรมาณความเยนทท าได = (F x T) / 50.40 = (2,295 x (10.86-7.70)) / 50.40 = 143.89 Tr ก าลงไฟฟาทใชตอตนความเยน = 103.60 / 143.89 = 0.720 kW/Tr ตารางท ง.2 แสดงสมรรถนะเครองท าน าเยนหลงปรบปรง

เครองท า น าเยน

กระแส ไฟฟาเฉลย

(A)

พลงงานไฟฟา (kW)

สวนท าน าเยน ความสามารถในการท า ความเยน

(Tr)

สมรรถนะ เครองท า น าเยน

(kW/Tr)

อตราการไหล(l/m)

อณหภมน า เยนไหลเขา

อณหภมน าเยนไหลออก

( C) ( C) CH-1 197.19 110.32 2,265 11.05 7.60 155.04 0.711 CH-2 182.55 102.12 2,246 10.75 7.56 142.15 0.718 CH-3 196.41 109.87 2,257 10.90 7.45 154.49 0.711 CH-4 185.19 103.60 2,295 10.86 7.70 143.89 0.720

DPU

ภาคผนวก จ. การค านวณการใชก าลงไฟฟาของคาก าลงไฟฟาสองสวางสงสด

ทตดตงในอาคาร

DPU

93

ผลรวมคาก าลงไฟฟาของหลอดและผลรวมคาก าลงไฟฟาสญเสยของบลลาสทงหมดทตดตงใน

อาคารเทากบ 165.836 x 103 W พนทใชงานรวมของอาคารโดยไมรวมพนทจอดรถเทากบ 17,412 m²

คาก าลงไฟฟาสองสวางสงสดทตดตง = 165.836 x 103 / 17,412 = 9.524 W/m²

DPU

ภาคผนวก ฉ.

การค านวณมาตรการการอนรกษพลงงาน 1. มาตรการปรบปรงคาสมรรถนะการท าความเยนของเครองท าน าเยน 2. มาตรการลดชวโมงการท างานของเครองท าน าเยน 3. มาตรการลดชวโมงการท างานของปมน าในระบบปรบอากาศ และหอผงน า 4. มาตรการลดชวโมงการท างานขอเครองสงลมเยน 5. มาตรการเปลยนหลอดฟลออเรสเซนต ชนด T8 เปน T5 6. มาตรการเปลยนหลอดโซเดยมความดนสงเปนหลอดคอมแพค ฟลออเรสเซนต

DPU

95

ฉ1. มาตรการปรบปรงคาสมรรถนะการท าความเยนของเครองท าน าเยน CH-1 ก าลงไฟฟาทใชงานลดลง = 26.71 kW ชวโมงการใชงาน = 10 ชวโมงตอวน พลงงานไฟฟาลดลง = 26.71 x 10 = 267.10 kWh/day CH-2 ก าลงไฟฟาทใชงานลดลง = 11.88 kW ชวโมงการใชงาน = 12 ชวโมงตอวน พลงงานไฟฟาลดลง = 11.88 x 12 = 142.56 kWh/day CH-3 ก าลงไฟฟาทใชงานลดลง = 22.94 kW ชวโมงการใชงาน = 12 ชวโมงตอวน พลงงานไฟฟาลดลง = 132.81 x 3 = 275.28 kWh/day รวม = 267.10 + 142.56 + 275.28

= 684.94 kWh/day จ านวนวนท างาน = 241 วน พลงงานไฟฟาทประหยดได = 684.94 x 241 = 165,070.54 kWh/year คาไฟฟาเฉลย = 3.28 บาท/kWh คาไฟฟาทประหยดได = 165,070.54 x 3.28 = 541,431.37 บาท/year เงนลงทน = 25,000 บาท ระยะเวลาคนทน = 25,000 / 541,431.37 = 0.04 ป

DPU

96

ฉ2. มาตรการลดชวโมงการท างานของเครองท าน าเยน CH-1 ก าลงไฟฟาทใช = 137.03 kW ชวโมงการใชงานลดลง = 2 ชวโมงตอวน พลงงานไฟฟาลดลง = 137.03 x 2 = 274.06 kWh/day CH-2 ก าลงไฟฟาทใช = 144 kW ชวโมงการใชงานลดลง = 3 ชวโมงตอวน พลงงานไฟฟาลดลง = 144 x 3 = 342 kWh/day CH-3 ก าลงไฟฟาทใช = 132.81 kW ชวโมงการใชงานลดลง = 3 ชวโมงตอวน พลงงานไฟฟาลดลง = 132.81 x 3 = 398.43 kWh/day รวม = 274.06 + 342 + 398.43

= 1,014.49 kWh/day จ านวนวนท างาน = 241 วน พลงงานไฟฟาทประหยดได = 1,014.49 x 241 = 224,492.09 kWh/year คาไฟฟาเฉลย = 3.28 บาท/kWh คาไฟฟาทประหยดได = 224,492.09 x 3.28 = 801,934.06 บาท/year

DPU

97

ฉ3. มาตรการลดชวโมงการท างานของปมน าในระบบปรบอากาศ และหอผงน า CHP-1 ก าลงไฟฟาทใช = 22.23 kW ชวโมงการใชงานลดลง = 2 ชวโมงตอวน พลงงานไฟฟาลดลง = 22.23 x 2 = 44.64 kWh/day CHP-2 ก าลงไฟฟาทใช = 22.53 kW ชวโมงการใชงานลดลง = 3 ชวโมงตอวน พลงงานไฟฟาลดลง = 22.53 x 3 = 67.59 kWh/day CHP-3 ก าลงไฟฟาทใช = 22.65 kW ชวโมงการใชงานลดลง = 3 ชวโมงตอวน พลงงานไฟฟาลดลง = 22.65 x 3 = 67.95 kWh/day CDP-1 ก าลงไฟฟาทใช = 16.87 kW ชวโมงการใชงานลดลง = 2 ชวโมงตอวน พลงงานไฟฟาลดลง = 16.87 x 2 = 33.74 kWh/day CDP-2 ก าลงไฟฟาทใช = 16.57 kW ชวโมงการใชงานลดลง = 3 ชวโมงตอวน พลงงานไฟฟาลดลง = 16.57 x 3 = 49.71 kWh/day CDP-3 ก าลงไฟฟาทใช = 16.86 kW ชวโมงการใชงานลดลง = 3 ชวโมงตอวน พลงงานไฟฟาลดลง = 16.86 x 3

DPU

98

= 50.58 kWh/day MWP-1 ก าลงไฟฟาทใช = 0.35 kW ชวโมงการใชงานลดลง = 3.5 ชวโมงตอวน พลงงานไฟฟาลดลง = 0.35 x 3 = 1.23 kWh/day CT-1 ก าลงไฟฟาทใช = 6.44 kW ชวโมงการใชงานลดลง = 2 ชวโมงตอวน พลงงานไฟฟาลดลง = 6.44 x 2 = 12.88 kWh/day CT-2 ก าลงไฟฟาทใช = 6.34 kW ชวโมงการใชงานลดลง = 3 ชวโมงตอวน พลงงานไฟฟาลดลง = 6.34 x 3 = 19.02 kWh/day CT-3 ก าลงไฟฟาทใช = 6.5 kW ชวโมงการใชงานลดลง = 3 ชวโมงตอวน พลงงานไฟฟาลดลง = 6.5 x 3 = 19.5 kWh/day รวม = 44.64 + 67.59 + 67.95 + 33.74 + 49.71 + 50.58 + 1.23 + 12.88 + 19.02 + 19.5

= 366.84 kWh/day จ านวนวนท างาน = 241 วน พลงงานไฟฟาทประหยดได = 366.84 x 241 = 88,408.44 kWh/year คาไฟฟาเฉลย = 3.28 บาท/kWh คาไฟฟาทประหยดได = 88,408.44 x 3.28 = 289,979.68 บาท/year

DPU

99

ฉ4. มาตรการลดชวโมงการท างานขอเครองสงลมเยน เครองสงลมเยน กลมท 3 ใชงานในพนทหองอาหาร ก าลงไฟฟาทใช = 6.04 kW ชวโมงการใชงานลดลง = 1.5 ชวโมงตอวน พลงงานไฟฟาลดลง = 6.04 x 1.5 = 9.06 kWh/day เครองสงลมเยน กลมท 4 ใชงานในพนทส านกงานมประชาชนมาตดตอ ก าลงไฟฟาทใช = 61.16 kW ชวโมงการใชงานลดลง = 2.25 ชวโมงตอวน พลงงานไฟฟาลดลง = 61.16 x 2.25 = 137.61 kWh/day

รวม = 9.06 + 137.61 = 146.67 kWh/day

จ านวนวนท างาน = 241 วน พลงงานไฟฟาทประหยดได = 146.67 x 241 = 35,347.47 kWh/year คาไฟฟาเฉลย = 3.28 บาท/kWh คาไฟฟาทประหยดได = 35,347.47 x 3.28 = 115,939.70 บาท/year

DPU

100

ฉ5. มาตรการเปลยนหลอดฟลออเรสเซนต ชนด T8 เปน T5 ขอมลจากภาคผนวก ข. หลอดไฟฟลออเรสเซนตขนาด 36 W จ านวน 3,230 ชด

- กอนปรบปรง หลอดฟลออเรสเซนต ขนาด 36 W รวมกบบลลาสตแกนเหลก ซงมก าลงสญเสย 10 วตตตอตว ก าลงไฟฟารวม = 36 + 10 W

= 46 วตตตอชด จ านวนหลอดไฟ = 3,230 ชด ก าลงไฟฟาทใช = 46 x 3,230

= 148.58 kW พลงงานไฟฟาทใช = 1,267.85 kWh/day

- หลงปรบปรง เมอท าการเปลยนเปนหลอดฟลออเรสเซนต ขนาด 28 W ชนด T5 รวมกบบลลาสตอเลกทรอนกส ซงมก าลงสญเสย 1 วตถตอตว ก าลงไฟฟารวม = 28 + 1 W

= 29 วตตตอชด จ านวนหลอดไฟ = 3,230 ชด ก าลงไฟฟาทใช = 29 x 3,230

= 93.67 kW พลงงานไฟฟาทใช = 799.29 kWh/day ผลการประหยด = พลงงานไฟฟากอนปรบปรง – พลงงานไฟฟาหลงปรบปรง = 1,267.85 - 799.29 = 468.55 kWh/day จ านวนวนท างาน = 241 วน พลงงานไฟฟาทประหยดได = 468.55 x 241 = 112,921.51 kWh/year คาไฟฟาเฉลย = 3.28 บาท/kWh คาไฟฟาทประหยดได = 112,921.51 x 3.28 = 370,382.57 บาท/year เงนลงทน = 1,382,400 บาท ระยะเวลาคนทน = 1,382,400 / 370,382.57 = 3.37 ป

DPU

101

ฉ6. มาตรการเปลยนหลอดโซเดยมความดนสงเปนหลอดคอมแพคฟลออเรสเซนต ขอมลจากภาคผนวก ข. หลอดโซเดยมความดนสง ขนาด 125 W จ านวน 38 ชด

- กอนปรบปรง โซเดยมความดนสง ขนาด 125 W รวมกบบลลาสตแกนเหลก ซงมก าลงสญเสย 10 วตตตอตว ก าลงไฟฟารวม = 125 + 10 W

= 135 วตตตอชด จ านวนหลอดไฟ = 38 ชด ก าลงไฟฟาทใช = 38 x 135

= 5.13 kW พลงงานไฟฟาทใช = 61.56 kWh/day

- หลงปรบปรง เมอท าการเปลยนเปนหลอดคอมแพคฟลออเรสเซนต ขนาด 18 W แบบมบลลาสตภายใน ก าลงไฟฟารวม = 18 วตตตอชด จ านวนหลอดไฟ = 38 ชด ก าลงไฟฟาทใช = 38 x 18

= 0.684 kW พลงงานไฟฟาทใช = 8.208 kWh/day ผลการประหยด = พลงงานไฟฟากอนปรบปรง – พลงงานไฟฟาหลงปรบปรง = 61.56 - 8.208 = 53.352 kWh/day จ านวนวนท างาน = 241 วน พลงงานไฟฟาทประหยดได = 53.352 x 241 = 12,857.83 kWh/year คาไฟฟาเฉลย = 3.28 บาท/kWh คาไฟฟาทประหยดได = 12,857.83 x 3.28 = 42,173.69 บาท/year เงนลงทน = 6,080 บาท ระยะเวลาคนทน = 6,080 / 42,173.69 = 1.45 ป

DPU

102

ประวตผเขยน

ชอ-นามสกล นายชลวทย เผอกผาสข ประวตการศกษา ปรญญาตร คณะวศวกรรมศาสตร สาขาวศวกรรมไฟฟา มหาวทยาลยศรปทม

ปทส าเรจการศกษา พ.ศ. 2543 สถานทท างานปจจบน บรษท วนเทจ วศวกรรม จ ากด ต าแหนง ผจดการโครงการ หนวยงาน บานวทยาศาสตรสรนธร ประสบการณ ผรบผดชอบพลงงาน

DPU