2.1 © 2002 by Prentice Hall Hoofdstuk 2 2 Informatiesystemen binnen de onderneming

2.2.11 © 2002 by Prentice Hall

Hoofdstuk

22Informatiesystemen Informatiesystemen

binnen de binnen de ondernemingonderneming


Na dit hoofdstuk ben je in staat om:Na dit hoofdstuk ben je in staat om:

© 2002 by Prentice Hall

- dde rol van de zes belangrijkste typen e rol van de zes belangrijkste typen informatiesystemen in organisaties en hun informatiesystemen in organisaties en hun onderlinge relaties te analyseren;onderlinge relaties te analyseren;

- dde typen informatiesystemen te beschrije typen informatiesystemen te beschrij--ven ven die de belangrijkste functionele gebieden die de belangrijkste functionele gebieden van het bedrijfsleven ondersteunen;van het bedrijfsleven ondersteunen;

- dde relatie tussen organisaties, informatiee relatie tussen organisaties, informatie--systemen en bedrijfsprocessen, inclusief de systemen en bedrijfsprocessen, inclusief de processen voor relatiebeheer en supply processen voor relatiebeheer en supply chain management, aan te geven;chain management, aan te geven;


Na dit hoofdstuk ben je in staat om:Na dit hoofdstuk ben je in staat om:

- uuit te leggen hoe enterprisesystemen en it te leggen hoe enterprisesystemen en netwerken binnen bedrijfstakken nieuwe netwerken binnen bedrijfstakken nieuwe efficiëntere processen voor onderneefficiëntere processen voor onderne--mingen ontwikkelen;mingen ontwikkelen;

- dde voordelen en beperkingen van e voordelen en beperkingen van enterprisesystemen en netwerken binnen enterprisesystemen en netwerken binnen bedrijfstakken te evalueren.bedrijfstakken te evalueren.

© 2002 by Prentice Hall


ManagementuitdagingenManagementuitdagingen • Belangrijke systeemapplicaties binnen de Belangrijke systeemapplicaties binnen de

organisatieorganisatie • Systemen vanuit een functioneel Systemen vanuit een functioneel

perspectiefperspectief • Integratie van functies en Integratie van functies en

bedrijfsprocessenbedrijfsprocessen


ManagementuitdagingenManagementuitdagingen1.1. IntegratieIntegratie

2.2. De reikwijdte van het denkpatroon van De reikwijdte van het denkpatroon van managersmanagers


Typen informatiesystemenTypen informatiesystemenType informatiesysteemType informatiesysteem Groepen die Groepen die

worden bediendworden bediend Strategisch niveauStrategisch niveau Hoger managementHoger management

ManagementniveauManagementniveau MiddenmanagementMiddenmanagement

Operationeel Operationeel Operationeel Operationeelniveauniveau managementmanagement

KennisniveauKennisniveau Kennis- en Kennis- en gegevens-gegevens-verwerkersverwerkers

Verkoop ProductieVerkoop Productie FinanciënFinanciën Boekh. Boekh. PPers.-ers.- & marketing & marketing zaken zaken


De zes belangrijkste typen De zes belangrijkste typen informatiesystemeninformatiesystemen

• Transactieverwerkingssystemen (TPS – transaction processing Transactieverwerkingssystemen (TPS – transaction processing systems)systems)

• KantoorsystemenKantoorsystemen• Kennisverwerkingssystemen (KWS – Kennisverwerkingssystemen (KWS –

knowledge work systems)knowledge work systems)• Beslissingsondersteunende systemen Beslissingsondersteunende systemen

(DSS – decision-support systems)(DSS – decision-support systems)• Bedrijfsinformatiesystemen Bedrijfsinformatiesystemen

(MIS – management (MIS – management information systems) information systems)

• ManagementonderManagementonder--steunende systemen steunende systemen (ESS – executive (ESS – executive support systems)support systems)


Toepassingen van Toepassingen van transactieverwerkingssystementransactieverwerkingssystemen

Verkoop en marketingsystemenVerkoop en marketingsystemen

Belangrijke functies van het systeemBelangrijke functies van het systeem• VerkoopbeheerVerkoopbeheer• MarktonderzoekMarktonderzoek• PromotiePromotie• PrijzenPrijzen• Nieuwe productenNieuwe productenBelangrijkste systemenBelangrijkste systemen• VerkoopinformatiesysteemVerkoopinformatiesysteem• MarktonderzoeksysteemMarktonderzoeksysteem• CommissiesysteemCommissiesysteem



ProductieProductie

Belangrijke functies van het systeemBelangrijke functies van het systeem• PlanningPlanning• InkoopInkoop• Verzending/ontvangstVerzending/ontvangst• TechniekTechniek• BedrijfsvoeringBedrijfsvoering Belangrijkste systemenBelangrijkste systemen • MachinebeheersysteemMachinebeheersysteem• InkoopsysteemInkoopsysteem• KwaliteitscontrolesysteemKwaliteitscontrolesysteem



Financiën/boekhoudingFinanciën/boekhouding

Belangrijke functies van het systeemBelangrijke functies van het systeem• BudgetteringBudgettering• GrootboekGrootboek• RekeningenRekeningen• KostenbeheerKostenbeheerBelangrijkste systemenBelangrijkste systemen • GrootboekGrootboek• Rekeningen (inkomend/uitgaand)Rekeningen (inkomend/uitgaand)• FondsenbeheersysteemFondsenbeheersysteem



PersoneelszakenPersoneelszakenBelangrijke functies van het systeemBelangrijke functies van het systeem• PersoneelsbestandPersoneelsbestand• VerzekeringenVerzekeringen• CompensatieCompensatie• WerkrelatiesWerkrelaties• TrainingTrainingBelangrijkste systemenBelangrijkste systemen • LoonuitbetalingLoonuitbetaling• WerknemersgegevensWerknemersgegevens• VerzekeringssysteemVerzekeringssysteem• CarrièreplannerCarrièreplanner



Andere typen (bijvoorbeeld voor universiteit)Andere typen (bijvoorbeeld voor universiteit) Belangrijke functies van het systeemBelangrijke functies van het systeem• ToelatingToelating• CijferoverzichtCijferoverzicht• VakkenoverzichtVakkenoverzicht• AlumniAlumni Belangrijkste systemenBelangrijkste systemen • ToelatingToelating• CijferoverzichtCijferoverzicht• VakkenoverzichtVakkenoverzicht• AlumniAlumni


KennisniveauKennisniveau• Informatie-input: Informatie-input: oontwerpspecificaties; ntwerpspecificaties;

kennisbasiskennisbasis• VerwerkingVerwerking: : simulatiessimulaties, modellen, modellen• Informatie-outputInformatie-output: : mmodellen; diagrammenodellen; diagrammen• Gebruikers: technische stafGebruikers: technische staf

KennisverwerkingssystemenKennisverwerkingssystemen


KantoorsystemenKantoorsystemen• Kantoor zonder papierenKantoor zonder papieren• Geïntegreerde softwareGeïntegreerde software• Ergonomisch ontwerpErgonomisch ontwerp• Heldere, plezierige werkplekHeldere, plezierige werkplek


ManagementniveauManagementniveau• Informatie-inputInformatie-input: s: samenvattingen van amenvattingen van

transactiegegevens; grote hoeveelheden transactiegegevens; grote hoeveelheden gegevens; eenvoudige modellengegevens; eenvoudige modellen

• VerwerkingVerwerking: r: routinerapportage; outinerapportage; eenvoudige modellen; eenvoudige analyseeenvoudige modellen; eenvoudige analyse

• Informatie-outputInformatie-output: s: samenvatting en amenvatting en rapportage uitzonderingenrapportage uitzonderingen

• GebruikersGebruikers: m: middenmanagementiddenmanagement

BedrijfsinformatiesystemenBedrijfsinformatiesystemen


• Gestructureerde en semi-gestructureerde Gestructureerde en semi-gestructureerde besluitvormingbesluitvorming

• Overzichten en rapportages van Overzichten en rapportages van afwijkingenafwijkingen

• Gegevens uit verleden en hedenGegevens uit verleden en heden• Intern georiënteerdIntern georiënteerd• Langdurig ontwerpprocesLangdurig ontwerpproces

**

BedrijfsinformatiesystemenBedrijfsinformatiesystemen


Manage-Manage-mentmentbestandenbestanden

VerkoopVerkoopge-ge-gevensgevens

Product-Product-kosten per kosten per afdelingafdeling

Product-Product-wijzigingenwijzigingen

UitgavenUitgaven

RapportenRapporten

MANAGERSMANAGERS

Orderverwerkings-Orderverwerkings-systeemsysteem

Materiaalplanning-Materiaalplanning-systeemsysteem

Grootboek-Grootboek-systeemsysteem

BestellingenbestandBestellingenbestand

Productie-masterbestandProductie-masterbestand

BoekhoudbestandenBoekhoudbestanden

Hoe bedrijfsinformatiesystemen hun Hoe bedrijfsinformatiesystemen hun gegevens halen uit een gegevens halen uit een

transactieverwerkingssysteemtransactieverwerkingssysteemTransactieverwerkingssystemenTransactieverwerkingssystemen Bedrijfsinformatiesystemen Bedrijfsinformatiesystemen

Bedrijfs-Bedrijfs-informatie-informatie-systeemsysteem


MiddenmanagementMiddenmanagement• Informatie-inputInformatie-input: : bbeperkte hoeveelheid eperkte hoeveelheid

gegevens of grote databases gegevens of grote databases geoptimaliseerd voor gegevensanalyse; geoptimaliseerd voor gegevensanalyse; analytische analytische

• VerwerkingVerwerking: i: interactief; simulaties; analysesnteractief; simulaties; analyses• Informatie-outputInformatie-output: : sspeciale rapporten; peciale rapporten;

analyses voor besluitvorming; reacties op analyses voor besluitvorming; reacties op vragenvragen

• ProfessionalsProfessionals,, technische staf technische staf

Beslissingsondersteunende Beslissingsondersteunende systemensystemen


• Flexibel, snelFlexibel, snel• Gebruiker bepaald de input en outputsGebruiker bepaald de input en outputs• Geen professionele programmeringGeen professionele programmering• Ondersteund besluitvormingsprocesOndersteund besluitvormingsproces• Groot aantal modellen om gegevens te Groot aantal modellen om gegevens te

analyseren analyseren **

Beslissingsondersteunende Beslissingsondersteunende systemensystemen


Strategisch niveauStrategisch niveau• Informatie-inputInformatie-input: v: verzamelde gegevens: erzamelde gegevens:

extern, internextern, intern• VerwerkingVerwerking: d: diagrammen; simulaties; iagrammen; simulaties;

interactiefinteractief • Informatie-outputInformatie-output: : vvoorspelling; reacties oorspelling; reacties

op vragenop vragen• GebruikersGebruikers: h: hoger managementoger management

Managementondersteunende Managementondersteunende systemensystemen


• Hoger management-Hoger management-niveauniveau• Ontworpen voor het individuOntworpen voor het individu• Zeer duur in onderhoudZeer duur in onderhoud• Veelomvattende ondersteuning voor het Veelomvattende ondersteuning voor het

managementmanagement

**

Managementondersteunende Managementondersteunende systemensystemen


Onderlinge relaties tussen systemenOnderlinge relaties tussen systemen

Management-Management-

ondersteunende ondersteunende

systemensystemen

Bedrijfs-Bedrijfs-

Informatie-Informatie-

systemensystemen

Kennisverwerkings-Kennisverwerkings-systemen systemen

kantoorsystemenkantoorsystemen

Transactie-Transactie-Verwerkings-Verwerkings-systemensystemen

Beslissings-Beslissings-ondersteunende ondersteunende systemensystemen


Systemen vanuit een Systemen vanuit een functioneel perspectieffunctioneel perspectief

• Verkoop- en Verkoop- en marketingsystemenmarketingsystemen

• ProductiesystemenProductiesystemen • Financiële en Financiële en

boekhoudinformatiesystemenboekhoudinformatiesystemen • PersoneelsprocessenPersoneelsprocessen


Voorbeelden van verkoop- Voorbeelden van verkoop- en marketingsystemenen marketingsystemen

SysteemSysteem OmschrijvingOmschrijving Organisatorisch niveauOrganisatorisch niveau

OrderverwerkingOrderverwerking Invoeren, verwerken en Invoeren, verwerken en bijhouden van bestellingenbijhouden van bestellingen

OperationeelOperationeel

MarktanalyseMarktanalyse Identificeren van klanten en Identificeren van klanten en markten met gebruik van markten met gebruik van gegevens over demografie, gegevens over demografie, markten, markten, consumentengedrag en consumentengedrag en trendstrends

KennisKennis

prijsanalyseprijsanalyse Bepalen van prijs voor Bepalen van prijs voor producten en dienstenproducten en diensten

ManagementManagement

Voorspellingen Voorspellingen verkooptrendsverkooptrends

Voorbereiden van Voorbereiden van voorspelling van verkoop voorspelling van verkoop over periode van vijf jaarover periode van vijf jaar

StrategischStrategisch


Voorbeelden van productie-Voorbeelden van productie-informatiesystemeninformatiesystemenSysteemSysteem OmschrijvingOmschrijving Organisatorisch niveauOrganisatorisch niveau

MachinebeheerMachinebeheer Controleren van Controleren van activiteiten van machines activiteiten van machines en apparatuuren apparatuur


Computer-aided designComputer-aided design Ontwerpen van nieuwe Ontwerpen van nieuwe producten met producten met gebruikmaking van de gebruikmaking van de computercomputer

KennisKennis

Productieplanning Productieplanning Bepalen wanneer en hoe Bepalen wanneer en hoe producten moeten worden producten moeten worden geproduceerdgeproduceerd


Faciliteiten en locatiesFaciliteiten en locaties Bepalen waar nieuwe Bepalen waar nieuwe productiefaciliteiten zich productiefaciliteiten zich zullen bevindenzullen bevinden



Voorbeelden van financiële en Voorbeelden van financiële en boekhoudinformatiesystemenboekhoudinformatiesystemen


Te betalen facturenTe betalen facturen Geld dat de onderneming Geld dat de onderneming nog moet ontvangen van nog moet ontvangen van klantenklanten


PortfolioanalysePortfolioanalyse Portfolio van investeringen Portfolio van investeringen samenstellensamenstellen

KennisKennis

BudgetteringBudgettering Kortetermijnbudgetten Kortetermijnbudgetten voorbereidenvoorbereiden


WinstplanningWinstplanning Langetermijnresultaten Langetermijnresultaten plannenplannen



Voorbeelden van Voorbeelden van personeelssystemenpersoneelssystemen


Training en ontwikkelingTraining en ontwikkeling Bijhouden van training, Bijhouden van training, vaardigheden en prestaties vaardigheden en prestaties van werknemersvan werknemers


CarrièreplanningCarrièreplanning Plannen van carrières van Plannen van carrières van werknemerswerknemers

KennisKennis

SalarisanalyseSalarisanalyse Bijhouden van de Bijhouden van de verdeling van salaris en verdeling van salaris en bonussenbonussen


PZ-planningPZ-planning Plannen van Plannen van personeelsbehoefte op de personeelsbehoefte op de lange termijnlange termijn



Voorbeelden van Voorbeelden van bedrijfsprocessenbedrijfsprocessen

• Fabricage en productie: het assembleren Fabricage en productie: het assembleren van producten, kwaliteitscontrolevan producten, kwaliteitscontrole

• Marketing en verkoop: identificeren van Marketing en verkoop: identificeren van klanten, het creëren van aandacht door de klanten, het creëren van aandacht door de klantklant

**


Voorbeelden van Voorbeelden van bedrijfsprocessenbedrijfsprocessen

• Financiën en boekhoudingFinanciën en boekhouding: het betalen : het betalen van crediteuren, het beheren van van crediteuren, het beheren van rekeningenrekeningen

• PersoneelszakenPersoneelszaken: aannemen van : aannemen van medewerkers, het evalueren van medewerkers, het evalueren van prestatiesprestaties

**


VervoerVervoer VoorraadVoorraad

Planning en Planning en prognoseprognose

Order-Order-verwerkingverwerking

ProductieProductie

AcquisitieAcquisitie

BoekhoudingBoekhouding

LeverancierLeverancierssKlantKlantenen

Logistieke Logistieke dienstendiensten

DistributeurDistributeurss

INTRANETIntranetIntranet

Supply chain managementSupply chain management


Hoe bedrijfsinformatiesystemen Hoe bedrijfsinformatiesystemen supply chain management supply chain management

ondersteunenondersteunen•Besluit wanneer, wat geproduceerd, opgeslagen en vervoerd moet Besluit wanneer, wat geproduceerd, opgeslagen en vervoerd moet worden…worden…

•Snel communiceren van orders…Snel communiceren van orders…

•Nakijken van orderstatus…Nakijken van orderstatus…

•Nakijken van de beschikbare inventaris…Nakijken van de beschikbare inventaris…

•Nakijken van verzendingen…Nakijken van verzendingen…

•De productie plannen met de werkelijke vraag…De productie plannen met de werkelijke vraag…

•Snel communiceren van product…Snel communiceren van product…

•Ontwerpveranderingen…Ontwerpveranderingen…

•Verschaffen van productspecificatie…Verschaffen van productspecificatie…

•Delen van informatie over koersen, etc…Delen van informatie over koersen, etc…


Een traditioneel Een traditioneel beeld van systemenbeeld van systemen

• Binnen de onderneming: De verschillende Binnen de onderneming: De verschillende fucties hebben elk nut van de systemenfucties hebben elk nut van de systemen

• Buiten de grenzen van de onderneming: Buiten de grenzen van de onderneming: hier bevinden zich de klanten en hier bevinden zich de klanten en leveranciersleveranciers

De verschillende functies werken afzonderlijk De verschillende functies werken afzonderlijk van elkaarvan elkaar

**


Verkoop- en marketingprocessen

Boekhouding

Financiën

Productieprocessen

Personeels-processen

EnterprisesystemenEnterprisesystemen

BedrijfsprocesBedrijfsprocessensen

Ondernemingsbrede Ondernemingsbrede bedrijfsprocessenbedrijfsprocessen

Distribu-teurs

Klanten


Voordelen van Voordelen van enterprisesystemenenterprisesystemen

• Structuur van de onderneming en de Structuur van de onderneming en de organisatie: één organisatieorganisatie: één organisatie

• Management: ondernemingsbrede Management: ondernemingsbrede kennisbasis voor managementprocessenkennisbasis voor managementprocessen

• Technologie: een uniform platformTechnologie: een uniform platform• Onderneming: efficiëntere bedrijfsvoering Onderneming: efficiëntere bedrijfsvoering

en klantgeoriënteerde bedrijfsprocessenen klantgeoriënteerde bedrijfsprocessen

**


Uitdagingen van Uitdagingen van enterprisesystemenenterprisesystemen

• ImplementatieImplementatie • Hoge kosten nu/voordelen in de toekomstHoge kosten nu/voordelen in de toekomst • InflexibiliteitInflexibiliteit

**


Netwerken binnen een Netwerken binnen een bedrijfstakbedrijfstak

Koppelen organisaties binnen dezelfdeKoppelen organisaties binnen dezelfde

bedrijfstak aan elkaar tot één breed systeembedrijfstak aan elkaar tot één breed systeem • Horizontaal: koppelt organisaties in Horizontaal: koppelt organisaties in

dezelfde branche, inclusief concurrentendezelfde branche, inclusief concurrenten• Verticaal: koppelt organisaties met Verticaal: koppelt organisaties met

leveranciers in de zelfde bedrijfstakleveranciers in de zelfde bedrijfstak

**


Hoofdstuk

22Informatiesystemen Informatiesystemen

binnen de binnen de ondernemingonderneming

Documents

2.1 © 2002 by Prentice Hall Hoofdstuk 2 2 Informatiesystemen binnen de onderneming