92
วัฒนธรรมการบริโภคสะท้อนวิถีชีวิต โดย นางสาวสุลักคณา สุขสง วิทยานิพนธ์นี้เป็ นส่วนหนึ่งของการศึกษาตามหลักสูตรปริญญาศิลปมหาบัณฑิต สาขาวิชาทัศนศิลป์ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร ปีการศึกษา 2557 ลิขสิทธิ ์ของบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร

2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

วฒนธรรมการบรโภคสะทอนวถชวต

โดย นางสาวสลกคณา สขสง

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศลปมหาบณฑต สาขาวชาทศนศลป

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2557

ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 2: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

วฒนธรรมการบรโภคสะทอนวถชวต

โดย นางสาวสลกคณา สขสง

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศลปมหาบณฑต สาขาวชาทศนศลป

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2557

ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 3: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

EATING CULTURE AND THE REFLECTION

By Miss Sulakkana Suksong

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree Master of Fine Arts Program in Visual Arts

Graduate School, Silpakorn University Academic Year 2014

Copyright of Graduate School, Silpakorn University

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 4: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร อนมตใหวทยานพนธเรอง “ วฒนธรรมการบรโภคสะทอนวถชวต ” เสนอโดย นางสาวสลกคณา สขสง เปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศลปมหาบณฑต สาขาวชาทศนศลป

……........................................................... (รองศาสตราจารย ดร.ปานใจ ธารทศนวงศ)

คณบดบณฑตวทยาลย วนท..........เดอน.................... พ.ศ...........

อาจารยทปรกษาวทยานพนธ ผชวยศาสตราจารยไพโรจน วงบอน คณะกรรมการตรวจสอบวทยานพนธ

.................................................... ประธานกรรมการ (ศาสตราจารยเกยรตคณอทธพล ตงโฉลก) ............/......................../..............

.................................................... กรรมการ .................................................... กรรมการ (รองศาสตราจารยรง ธระพจตร) (ผชวยศาสตราจารยธณฤษภ ทพยวาร) ............/......................../.............. ............/......................../..............

.................................................... กรรมการ .................................................... กรรมการ (ผชวยศาสตราจารยนาวน เบยดกลาง) (ผชวยศาสตราจารยไพโรจน วงบอน) ............/......................../.............. ............/......................../..............

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 5: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

54001210: สาขาวชาทศนศลป ค าส าคญ: การเรยนรและการท าความเขาใจในวถชวตผานวฒนธรรมการบรโภค สลกคณา สขสง: วฒนธรรมการบรโภคสะทอนวถชวต. อาจารยทปรกษาวทยานพนธ: ผศ.ไพโรจน วงบอน. 80 หนา. ผลงานสรางสรรควทยานพนธ “วฒนธรรมการบรโภคสะทอนวถชวต” เปนการรวบรวมเนอหารปแบบ และขนตอนการสรางสรรคผลงานโดยผเขยนตองการสอให เหนถงเรองราวของ วถการบรโภคอาหารในพนถนใตทขาพเจาสมผสและคนเคยมา ทสามารถสะทอนถงสภาพการด าเนนชวตของคนในพนถนได ซงไดน าเอาสาระของรายละเอยดมาท าใหเหนถงคณคาของความงามทมการผสมผสานระหวางรปแบบของหนนงกบความเปนพนถนภาคใตโดยถายทอดออกมาในรปแบบของจตรกรรมแนวเหมอนจรงผานกระบวนการทางจตรกรรมสน ามนบนผาใบ เพอสะทอนใหเกดคณคาความงามในวถการบรโภคอาหารภาคใต

สาขาวชาทศนศลป บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ลายมอชอนกศกษา........................................ ปการศกษา 2557 ลายมอชออาจารยทปรกษาวทยานพนธ ........................................

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 6: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

54001210: MAJOR: VISUAL ARTS KEY WORD: THE INNER STUDYING AND UNDERSTANDING LIFESTYLE THAT’S REFLECTED BY EATING CULTURE SULAKKANA SUKSONG: EATING CULTURE AND THE REFLECTION. THESIS ADVISOR: ASST.PROF. PAIROJ WUNGBON. 80 pp. The thesis project titled “Eating Culture and The Reflection” is based on the procedure of creating artworks with the arrangement of shapes and colors created by the substances. I want to indicate the history of local southern consumption which I appreciate and experienced personally. This gives the opportunity of showing an aspect of southern style of living. In my art work, I present specific details for each dish and express the differences and similitudes of southern local foods. My thesis presents realistic works done with oil on canvas and reflects the beauty and value of southern dishes.

Program of Visual Arts Graduate School, Silpakorn University

Student's signature ........................................ Academic Year 2014 Thesis Advisor's signature ........................................

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 7: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

กตตกรรมประกาศ

ขาพเจาขอนอมร าลกพระคณอนหาสงใดเปรยบ ของบดามารดาผใหก าเนด และคณตาคณยายอนเปนทรกยงของขาพเจา พระคณของแผนดน และคณพระศรรตนตรย ขาพเจาขอกราบขอบพระคณ รวมทงทาง คณะจตรกรรม ประตมากรรม และภาพพมพ มหาวทยาลยศลปากร และอาจารยทปรกษาวทยานพนธ ผชวยศาสตราจารยไพโรจน วงบอน รวมถงทานคณาจารยทกๆทาน ทเมตตาอบรมสงสอนและสนบสนนใหการศกษาตางๆแกขาพเจา ใหมความรและสต จนเปนแรงผลกดนใหขาพเจาเกดความตงใจอยากจะสรางสรรคงานจตรกรรมในโครงการวทยานพนธน ส าเรจลลวงไปไดดวยด และหวงวาคงจะเกดประโยชนแกผอนไมมากกนอย

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 8: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

สารบญ หนา บทคดยอภาษาไทย ........................................................................................................................ ง บทคดยอภาษาองกฤษ ................................................................................................................... จ กตตกรรมประกาศ ........................................................................................................................ ฉ สารบญภาพ ................................................................................................................................... ฌ บทท

1 บทน า ............................................................................................................................. 1 ความเปนมาและความส าคญของการสรางสรรค ............................................................ 2 วตถประสงคของการสรางสรรค .................................................................................... 5 สมมตฐานของการสรางสรรค ........................................................................................ 5 ขอบเขตของการสรางสรรค ............................................................................................ 6 วธการสรางสรรค ........................................................................................................... 6 แหลงขอมลในการสรางสรรค ........................................................................................ 6 อปกรณทใชในการสรางสรรค ....................................................................................... 7

2 ขอมลทมความเกยวของกบการสรางสรรค .................................................................... 8 แรงบนดาลใจและอทธพลจากวถชวต ............................................................................ 8 แรงบนดาลใจและอทธพลจากสภาพแวดลอมและสงคม ............................................... 14 แรงบนดาลใจและอทธพลจากลทธทางศลปะ ................................................................ 23

3 ขนตอนการด าเนนการสรางสรรค ................................................................................. 31 วธการสรางสรรค ........................................................................................................... 31 รปแบบการสรางสรรค ................................................................................................... 32 ทศนธาตในการสรางสรรค ............................................................................................. 32 การสรางสรรคผลงานจรง .............................................................................................. 33

4 ขนตอนและกระบวนการในการสรางสรรคผลงานวทยานพนธ .................................... 43 ผลงานกอนวทยานพนธ ระยะท 1 ................................................................................. 43 ผลงานกอนวทยานพนธระยะท 2 ................................................................................... 51 ผลงานกอนวทยานพนธระยะท 3 (TERMINAL PROJECT) ......................................... 59 การสรางสรรคผลงานวทยานพนธ ................................................................................. 68

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 9: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

บทท หนา 5 บทสรป .......................................................................................................................... 77

รายการอางอง ................................................................................................................................... 78 ประวตผวจย .................................................................................................................................... 80

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 10: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

สารบญภาพ ภาพท หนา

1 ภาพประกอบแรงบนดาลใจและอทธพลจากวถชวต (แกงไตปลากะท) ......................... 10 2 ภาพประกอบแรงบนดาลใจและอทธพลจากวถชวต (แกงไตปลากะท) ......................... 11 3 ภาพประกอบแรงบนดาลใจและอทธพลจากวถชวต(แกงสมเปลอกแตงโม ................... 11 4 ภาพประกอบแรงบนดาลใจและอทธพลจากวถชวต(แกงสมเปลอกแตงโม) ................. 12 5 ภาพประกอบแรงบนดาลใจและอทธพลจากวถชวต(ลกเหรยงผดเครองแกงกบกง) ...... 12 6 ภาพประกอบแรงบนดาลใจและอทธพลจากวถชวต(ลกเหรยงผดเครองแกงกบกง) ...... 13 7 ภาพประกอบแรงบนดาลใจและอทธพลจากวถชวต(แกงควกะทกลวย) ........................ 13 8 ภาพประกอบแรงบนดาลใจและอทธพลจากวถชวต(แกงควกะทกลวย) ........................ 14 9 “แกงสม” ภาพประกอบแรงบนดาลใจและอทธพลจากสภาพแวดลอมและสงคม ......... 18 10 “แกงพงปลา” ภาพประกอบแรงบนดาลใจและอทธพลจากสภาพแวดลอมและสงคม ...... 19 11 “ย าบดทรงเครอง” ภาพประกอบแรงบนดาลใจและอทธพลจากสภาพแวดลอมและ

สงคม ..................................................................................................................... 20

12 “ขนมจนกบผกเหนาะ” ภาพประกอบแรงบนดาลใจและอทธพลจากสภาพแวดลอมและสงคม ..............................................................................................................

21

13 “ผกเหนาะ” ภาพประกอบแรงบนดาลใจและอทธพลจากสภาพแวดลอมและสงคม...... 22 14 “น าชบโจร” ภาพประกอบแรงบนดาลใจและอทธพลจากสภาพแวดลอมและสงคม ..... 23 15 ภาพผลงานของ ชยวฒ เทยมปาน ชอผลงาน กาแฟ ปาทองโก ....................................... 28 16 ภาพผลงานของ Ralph Goings ชอผลงาน Donut,2006 .................................................. 29 17 ภาพผลงานของ Ralph Goings ชอผลงาน Trio,2008 ..................................................... 30 18 ภาพขนตอนวธท าและบนทกภาพราง ............................................................................ 34 19 ภาพขนตอนวธท าและบนทกภาพราง ............................................................................ 34 20 ภาพขนตอนวธท าและบนทกภาพราง ............................................................................ 35 21 ภาพขนตอนวธท าและบนทกภาพราง ............................................................................ 35 22 ภาพขนตอนการเตรยมเฟรมผาใบ .................................................................................. 36 23 ภาพขนตอนการก าหนดมาตราสวนของภาพราง ........................................................... 37 24 ภาพขนตอนการรางภาพลงบนผาใบ .............................................................................. 37 25 ภาพขนตอนการลงสน ามนในผลงานจรง ...................................................................... 38 26 ภาพขนตอนการลงสน ามนในผลงานจรง ...................................................................... 38

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 11: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

ภาพท หนา 27 ภาพขนตอนการลงสน ามนในผลงานจรง ...................................................................... 39 28 ภาพขนตอนการลงสน ามนในผลงานจรง ...................................................................... 39 29 ภาพขนตอนการลงสน ามนในผลงานจรง ...................................................................... 40 30 ภาพขนตอนการลงสน ามนในผลงานจรง ...................................................................... 40 31 ภาพขนตอนการเกบรายละเอยดของผลงาน ................................................................... 41 32 ภาพขนตอนการเกบรายละเอยดของผลงาน ................................................................... 41 33 ภาพผลงานทเสรจสมบรณ ............................................................................................. 42 34 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 1 ชนท 1 ................................................................ 44 35 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 1 ชนท 2 ................................................................ 45 36 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 1 ชนท 3 ................................................................ 46 37 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 1ชนท 4 ................................................................. 47 38 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 1 ชนท 5 ................................................................ 48 39 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 1 ชนท 6 ................................................................ 49 40 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 1 ชนท 7 ................................................................ 50 41 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 1 ชนท 8 ................................................................ 51 42 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 2ชนท 1 ................................................................. 52 43 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 2 ชนท 2 ................................................................ 53 44 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 2ชนท 3 ................................................................. 54 45 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 2 ชนท 4 ................................................................ 55 46 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 2ชนท 5 ................................................................. 56 47 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 2 ชนท 6 ................................................................ 57 48 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 2 ชนท 7 ................................................................ 58 49 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 2 ชนท 8 ................................................................ 59 50 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 3 (TERMINAL PROJECT) ชนท 1 ...................... 60 51 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 3 (TERMINAL PROJECT) ชนท 2 ...................... 61 52 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 3 (TERMINAL PROJECT) ชนท 3 ...................... 62 53 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 3 (TERMINAL PROJECT) ชนท 4 ...................... 63 54 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 3 (TERMINAL PROJECT) ชนท 5 ...................... 64 55 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 3 (TERMINAL PROJECT) ชนท 6 ...................... 65

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 12: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

ภาพท หนา 56 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 3 (TERMINAL PROJECT) ชนท 7 ...................... 66 57 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 3 (TERMINAL PROJECT) ชนท 8 ...................... 67 58 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 3 (TERMINAL PROJECT) ชนท 9 ...................... 68 59 ภาพผลงานวทยานพนธชนท 1 ....................................................................................... 69 60 ภาพผลงานวทยานพนธชนท 2 ....................................................................................... 70 61 ภาพผลงานวทยานพนธชนท 3 ....................................................................................... 71 62 ภาพผลงานวทยานพนธชนท 4 ....................................................................................... 72 63 ภาพผลงานวทยานพนธชนท 5 ....................................................................................... 73 64 ภาพผลงานวทยานพนธชนท 6 ....................................................................................... 74 65 ภาพผลงานวทยานพนธชนท 7 ....................................................................................... 75 66 ภาพผลงานวทยานพนธชนท 7 ....................................................................................... 76

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 13: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

1

บทท 1

บทน า

การบรโภคอาหารเปนหนงในกจวตรประจ าวนทส าคญของทกคน ซงมความแตกตางกน ออกไปตามปจจยภายนอกและภายใน ตามสภาพแวดลอมนนๆ เอกลกษณของแตละภมภาคในประเทศไทยถกสรรคสรางขนจากองคประกอบตางๆ ทเปนเอกลกษณเฉพาะทงทางภมประเทศภมอากาศ ความรอนชน และสภาพแวดลอมทวไป สงผลใหรปแบบการด าเนนชว ตของคนในสงคมทองถนมลกษณะการด ารงชว ตและการบรโภคทตางกนตามไปดวยอาจเพอการปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอมทเอออ านวยกบวถชวต ดงเชน ภาคกลาง เปนผนดนทเปนทราบลมแมน า ม ดนด เหมาะแกการเพาะปลก ชาวภาคกลางสวนใหญจะท านา ท าสวน และอาชพทเกยวกบลมน าล าคลอง เพราะคนภาคกลางจะผกพนกบน า จะมการท าประมงน าเคมอยบางเลกนอย ตามจงหวดทตดกบชายทะเล และท าการประมงน าจดอยบาง แตกไมมากนก อาหารของคนภาคกลาง สวนใหญจงไดมาจากพช ผก ตามไรสวน และสตวน าตามสาขาล าคลองตางๆ รสชาตอาหารของคนภาคกลางจะมรสชาตกลมกลอม เนนหวาน สวนภาคตะวนออกเฉยงเหนอหรอภาคอสาน มสภาพแวดลอมเปนทราบสงและเทอกเขา ไมมพนทตดกบทะเล ลกษณะดนสวนใหญเปนดนปนทราย แตดทมแมน าสายส าคญตาง ๆทอดมสมบรณ อาหารการกนของคนภาคอสานนยมรบประทานขาวเหนยวเนองจากเพาะปลกงอกงามดในพนท รบประทานปลาน าจด และเนนอาหารทสามารถเกบถนอมไดเปนเวลานาน มรสชาตเผดจดและครบทกรส เพอดบรสและกลนของอาหารทไดจากการถนอมอาหาร ภาคเหนอเอง เปนภาคทมปาเขามากมาย แตกลบเปนปาเขาทกกเกบน าไดไมด จงมกม น าไหลหลากจากปาเขาลงสทราบเบองลาง ท าใหดนบรเวณทราบมความสมบรณเพราะในน าทไหลมาอดมดวยแรธาตทสง เกดเปนแหลงพชพนธ ผลไม อาหารปา และสตวปา ซงเปนแหลงวตถดบหลก ในการประกอบอาหารของคนเหนอ มวถการบรโภคไมคอยแตกตางจากคนอสานนกในดานของการถนอมอาหารแตจะแตกตางในเรองของรสชาต เพราะคนเหนอไมนยมปรงแตงรสชาตของอาหารมากนก แมแตวธปรงอาหารกไมยงยาก เนน เผา ปง หมก จ เปนวธการประกอบอาหารทสอดคลองกบสภาพอากาศดวย การทจะเขาใจเรองการกนการอยของชาวภาคใตไดดและถกตองนน จ าเปนอยางยงทจะตองเขาใจลกษณะทางภมศาสตรของภาคใตเสยกอน เพราะอทธพลทางภมศาสตรเกยวของกบ

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 14: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

2

ชวตความเปนอยของชาวพนเมองมาก กลาวโดยยอ ภาคใตมฝนตกชก ตลอดปม 2 ฤด คอฤดรอนกบฤดฝน อากาศชมชน มปาไมหนาทบ ตนไมมขนมากทวไปและเขยวชอมตลอดป ผดแปลกแตกตางจากภาคอนอยางเหนไดชด1ท าใหสงเกตไดวาบคคลในสงคมทแตกตางกนตามแตละทองถนลกษณะการบรโภคกแตกตางกนไปดวยเชน สงคมของคนภาคใตนยมบรโภคอาหารทมรสชาตจดจาน เผดรอน ปรงจากวตถดบซงสวนใหญจะไดจากทะเล พชผกตามทองถน รวมทงสะทอนใหเหนถงความสอดคลองกบบคลกทเดนชดของคนภาคใตและสภาพภมประเทศชายฝงทะเล ดงนนการบรโภคอาหารของคนในสงคมทองถนแตละทจะมความแตกตางกน แตในความแตกตางของการบรโภคพนถนนนกลบกลายมาเปนเอกลกษณของตวมนเองและสามารถบอกไดมากกวาแคอาหาร เพราะสามารถบอกคณคาของความงามโดยใชสญลกษณของอาหารมาสะทอนใหเหนสงทเกยวโยงในแงมมอนๆไดดวย ความเปนมาและความส าคญของการสรางสรรค การบรโภคอาหารเปนปจจยหลกทส าคญของทกคนในสงคมซงการบรโภคของคนในสงคมไทยกมความหลากหลาย แตกตางกนออกไปตามสภาพแวดลอมของแตละทองถน ทงทางภมศาสตร ภมอากาศ ความรอนชน และสงแวดลอมทวไป ท าใหไดมาซงวตถดบทน ามาประกอบอาหารเพอบรโภคของคนในแตละทองถนแตกตางกนดวย เชน ภาคใต เปนภาคหนงของประเทศไทย ทมเอกลกษณและจดเดนของอาหารทนาสนใจ เปนภมภาคทมพนทตดกบทะเลเสยสวนใหญ วตถดบทไดมกมาจากทะเล รวมทงพชผกทขนตามทองถน นอกจากนนแลวอาหารยงเปนเอกลกษณทบงบอกถงภมปญญาในการรงสรรคปรงแตงอาหาร ไมวาจะเปนแกง ตม ผด คว หรอน าพรกตางๆของภาคใต ลวนแตมรสชาตทจด เผดรอน จดจาน และอาหารเปนมรดกทางวฒนธรรมอนเกดจากการพฒนา การปรบตว ปรบวถชวต ใหเขากบสภาพแวดลอมของทองถน ตลอดจนสะทอนใหเหนถงบคลกทเดนของคนพนถนภาคใตทเปนคนท าอะไรรวดเรว ฉบไว พดเรว น าเสยงดง ผวสเขม ดดดน เปนเอกลกษณทเราสมผสไดจากคนใต ฉะนนนอกจากอาหารใตจะเปนสอสะทอนเอกลกษณของผคนในทองถนแลว ยงสะทอนถงวถชวต ประเพณวฒนธรรม และสภาพแวดลอมตางๆในพนถนอกดวย กลาวคอสภาพภมประเทศสภาพภมอากาศของภาคใตทสงผลตอ การด าเนนวถชวต อาชพ จนท าใหคนเรมมการปรบการใชชวต และวถการบรโภคใหเขากบสภาพแวดลอมตางๆ ดงเชน

1ประทม ชมเพงพนธ, วถชวตชาวใต (กรงเทพฯ: ชมรมเดก, 2544), 187.

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 15: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

3

การท าสวนผลไม ภาคใตมฝนตกชกนานเกอบตลอดป สภาพอณหภมความรอนเยนกคงทสม าเสมอและมปาเขาทวไป ดนอยในลกษณะทคอนขางจะดกวาภาคอน ตามปกตจงมพนธพฤกษชาตนานาชนดขนอยเปนดงดบหนาทบ ลกษณะแหงพชพนธไมมกจะไมคอยเปลยนแปลง เพราะมพชเหลานนคอยขนเปนประจ าอยเสมอ สวนไมพชผลจงมมาก เชน ทเรยน มงคด ละมด สะตอ เนยง เหรยง มะพราว ลองกอง ลางสาด หมาก ขนน จ าปาดะ กลวย เงาะ ฯลฯ เปนผลไมพนถน เดมเปนปา ตอมามการพฒนาปรบปรงพนธ ไดผลผลตมากจงสงขายไปทว การท าแปงสาค ตนสาคเปนพชเศรษฐกจพนบานชาวปกษใตอยางแทจรงมาแตสมยตามพรลงค โบราณนบพนปอกชนดหนง เปรยบเสมอนปาชายเลนน าจด เกยวของกบวถชวตชาวบานนบตงแตชนรากหญาจนแยกไมออก เปนสาคท าจากตนสาค ซงเมอเปนตนออน ใบจะคลายตนจาก แตพอแกขนใบจะคลายตนมะพราว ใบสาคใชมงหลงคาทนนาน 6-10 ป เรยก “จากสาค” เปลอกสาคใชสานเปนผนแผงกนเปนฝาบานเรอนลวดลายตางๆสวยงาม และทนดกวาไมไผ ยางตนสาคยงใชท ากาวไดดอกดวย ตนสาคเมออกดอก ออกลกแลว กจะตาย ตนสาคเมอโตเปนกอ จะเรมสะสมแปงไวในล าตน เมอโตเตมท มดอกตมเปนเขากวาง ชาวพนเมองจะเอาตนสาคมาเลอยเปนทอนๆ ใชขวานผาออกเปนซกเสยว แลวใชหนามตนทองหลางหรอแผงตะปถไสตนสาค ใหหลดออกมาเปนฝอยคลายขดมะพราว เอาฝอยไสตนสาคมาใสถงผาหอคน น าแปงจะหยดผานผากรองลงในภาชนะ เชน ตม ไห ทรองรบ ทงไวประมาณหนงคน แปงทปนน าจะตกตะกอนเปนสขาว เมอปลอยใหแปงแหงสนทประมาณ 2 วน กสามารถน าแปงสาคไปท าอาหาร ท าขนม หรอจ าหนายได การหาของปา เปนอาชพทเกาแกแพรหลาย เนองจากทรพยากรในปามมาก ชาวตางชาต เชน โปรตเกส ฮอลนดา องกฤษ ฝรงเศส เคยเขามาตดตอคาขาย ตงคลงสนคาทปตตาน สงขลา นครศรธรรมราช และภเกต เพอรบซอสนคาตางๆ ซงสนคาจากปามหลายอยาง เชน ตผง หรอหารงผงเพอน าผงและยวงมาขาย คอน าผงน ามาเขาเครองยา ยวงผงใชท าเทยน หวาย น ามาท าเครองจกสาน อปกรณเครองใช สรางเรอนเครองผก ยอดออนท าเปนอาหาร การท าน าตาล ภาคใตมตนไม 3 ชนด ทคนพนเมองน าน าหวานมาเคยวท าเปนน าตาลได คอ ตนโตนด ตนมะพราว และตนจาก เรยกกนวา “น าผง” เพราะเขมขนหวานคลายน าผงยวง ถาเคยวตากแหงกเปน “น าตาลงบ” หรอน าตาลแวน เปนกอนกลมแบนคอท าไดหลายแบบ การท าน าสมจาก เปนผลตผลจากตนจากทมมากแถบเมองชายทะเล เชน ปากพนง หวไทร เชยรใหญ จงหวดนครศรธรรมราช การท าน าตาลจากม 2 วธ วธแรกใชมดปาดจากงวงตนจาก (เรยกไมยง) ทก าลงเปนดอกตม วธทสอง ใชมดปาดจากงวงตนจากทมผลแลว กอนปาดงวงตองนวด โยก คลง ไวกอนหลายครง เพอกระตนใหเกดน าหวานคงไหลออกด โดยเอากระบอกไปรองทงไว

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 16: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

4

คางคน ไวใหน าตาลสด หรอน าหวานไหลจากงวงจนหมด เมอไดน าหวานแลวกน าไปกรองใหสะอาดบรรจใสไห (เรยกเท) ทงไว 15 วน กจะมรสเปรยวจงน ามาเปน “น าสมจาก” น าใชปรงอาหารตางๆ หรออกวธหนงคอ การน าเอาเปลอกของน าตาลขณะทเคยวเพอท าเปนน าผง บรรจลงไห ทงไวประมาณ 10 วน กจะเปรยว กลายเปน “น าสมจาก” คณภาพดน าออกจ าหนายได นอกจากสภาพภมประเทศและสภาพแวดลอมตางๆทสงผลตอการด าเนนชวตและการบรโภคแลวนน อกอยางทเปนสงผลตอลกษณะการบรโภคของคนในพนถนกคอ ประเพณวฒนธรรม และความเชอ โดยภาคใตมประเพณวฒนธรรมและความเชอทสบทอดมาตงแตโบราณทเกยวของกบการบรโภคมากมายไมนอยไปกวาภมภาคอนๆ ทเปนเอกลกษณเฉพาะภาคใตดวย เชน ประเพณสารทเดอนสบ เปนงานบญประเพณทมชอเสยงโดงดงทสดของชาวปกษใต เนองจากเปนงานทยดถอปฏบตกนไปทวทกจงหวด และตางยดมนเขมแขงมาแตโบราณไมเคยเปลยนแปลง งานบญเดอนสบอาจเรยกไดวาเปนงานบญรวมญาต เมอถงเวลา ทกคนไมวาจะท างานอาศยอยหวเมองใดใกลหรอไกล จะตองเดนทางกลบไปเยอนถนเกดเสมอ เพอรวมท าบญอทศสวนกศลใหแกบรรพบรษและพบปะเยยมเยยนญาตพนอง วนแรม 13 ค า เดอน 10 ชาวพนเมองเรยก “วนจาย” คอวนทแตละบานจะตองเตรยมจบจายซอหาสงของตางๆทจะท าบญ มทงผก ผลไม อาหารแหง สงของเครองใชนานาชนด ทพระสงฆจ าเปนตองใชและเกบรกษาไวกนไวใชไดนานๆ เนองจากเขาฤดฝนฤดมรสม การบณฑบาตอาหารการกนจะขาดแคลน และสะดวกตอการจดใสภาชนะ เชน กระจาด ตะกรา กระเชอ กะละมง ถง ชะลอม หลว กระบง ซงขาวพนเมองเรยก “หมรบ” (ส ารบ) อยางใหญส าหรบถวายสงฆทาน จดเปนสลากภตงานบญใหญ และอาหารแหงอยางหนงทจะขาดเสยมได หรอเปนหวใจของส ารบ เพราะเปนขนมประเพณ ทท าสบมาแตโบราณ 5 ชนด ส าหรบใหผเปรตน าไปใชสอยในเมองนรก คอ ขนมลา ขนมพอง ขนมบา ขนมดซ า เปนตน ประเพณใหทานไฟ ในเดอนย มกระแสมรสมทศตะวนออกเฉยงเหนอพดพาเอาอากาศหนาวเยน ทางภาคเหนอและทะเลจนใตมายงแหลมมลายตอนเหนอ ท าใหอากาศในภาคใต รสกหนาวเยนกวาปกตดวย บางปหนาวถงตองกอกองไฟในตอนเชามดกม ชาวบานจงรวมใจกนชวยเหลอพระสงฆซงไดรบผลกระทบจากภมอากาศทเปลยนแปลงไปน ดวยการมาชวยกอกองไฟใหพระสงฆผง สรางความอบอน และถอโอกาสท าขนม ท าอาหารมาถวายพระสงฆไปดวยกน เพราะปกตชาวบานตองตกบาตรท าบญกนอยเปนประจ าทกเชาอยแลว แตการท าบญในโอกาสน พระสงฆไมตองออกไปบณฑบาตทามกลางอากาศหนาวเยนล าบาก หากชาวบานนดรวมตวกนในชวงวนทมอากาศหนาวเยนมาท าบญพรอมกน ดวยการกอกองไฟและท าขนมตางๆถวายใหพระสงฆฉนทลาดวด จงไดเรยกกนวา “ใหทานไฟ” คอการท าบญดวยไฟ สวนขนมตางๆทนยมท าถวายพระสงฆคอ ขนมเบอง ขนมครก ขนมกรอก ขนมจจน กลวยทอด กลวยแขก ขาวเหนยวกวนทอด ขนมมา ขนมดวง ขนมรง

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 17: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

5

แตนรงตอ ขนมปะดา ขนมโค ขนมกรบ ขนมขาวเกรยบปากหมอ และอนๆ ซงเปนประเภทนง - ทอด – เผา ดวยเตาไฟ อนจะใหทงความรอนและความอบอน และเปนอาหารการกนไดไปพรอมกนโดยแยกกอกองไปออกเปนกองๆ ปเสอ นมนตพระสงฆมานงฉนขางกองไฟ ทางนครศรธรรมราชนยมท าบญใหทานไฟกนเสมอเกอบทกป ยกเวนปไหนอากาศไมหนาวเยนกจะงด ไปบาง แตถอเปนประเพณทเกาแกและดงาม นาศรทธาทถอปฏบตกนมาชานาน2 วตถประสงคของการสรางสรรค ขาพเจาตองการสะทอนวถชวตความเปนอย รวมถงบคลกของคนใตและเอกลกษณความเปนพนถน สอผานทางอาหารทชาวใตนยมบรโภค โดยขาพเจาจะสรางสรรคผลงานจตรกรรมทแสดงถงขอเทจจรงของสาระวตถ รวมถงองคประกอบตางๆทางศลปะและทศนธาต ใหเกดความเปนเอกภาพ เพอใหสงทสรางสรรคน สามารถถายทอดความคด อารมณ ความรสกสวนตว ในรปแบบผลงานเหมอนจรง ประเภทจตรกรรมทมลกษณะเฉพาะตนและสามารถพฒนาใหสงขนตอไปได สมมตฐานของการสรางสรรค ขาพเจาก าหนดเนอหาในเรองราวของวถชวตการบรโภคของคนภาคใตตามความเปนจรง โดยใชอาหารพนถนทมความเปนเอกลกษณในตวเองมาสอถงวถชวตของคนในสงคมพนถนภาคใตทขาพเจาไดคลกคลและสมผสมาตงแตเดกโดยขาพเจาจะสรางสรรคผลงานจากอาหาร กระบวนการ กรรมวธการท า ตลอดจนการคดสรรวตถดบและเตรยมการปรงอาหารพนถนเหลานน โดยตองการใหเหนถงรายละเอยดท มความนาสนใจของการไดมาซงอาหารนน และแสดงถงเอกลกษณความเปนอยในพนถนในรายละเอยดเลกๆนน ผานกระบวนการรางสรรคจตรกรรมสน ามนบนผาใบ โดยใชรปแบบในลกษณเหมอนจรงทมมมมองเฉพาะหรอเปนการขยายใหมขนาดใหญเกนความจรง เชน จากตนแบบทเปนถวยชามในขนาดปกต แตน ามาขยายสเกลใหมขนาดใหญกวาปกตเพอทในการสรางสรรคจะสามารถสรางสรรคใหเหนถงรายละเอยดไดอยางชดเจนยงขน แตยงคงใหความถกตองและขอเทจจรงของรายละเอยดตางๆไว เพอเปนการสรางความนาสนใจใหผชมตองพจารณาในรายละเอยด

2ประทม ชมเพงพนธ, ศลปวฒนธรรมภาคใต (กรงเทพฯ: สวรยาสาสน, 2548), 211.

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 18: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

6

ขอบเขตของการสรางสรรค 1. ขอบเขตทางดานเนอหา ก าหนดเนอหาของการศกษาใหอยในเรองของวถชวตการ

บรโภค อาหารการกน กรรมวธการปรง ตลอดจนวตถดบตางๆ ตามแบบอยางความเปนจรงท เรยบงายของวถชวตคนพนถนภาคใตโดยใชรปแบบทางศลปะในการตอบสนองความตองการในการเรยนรและถายทอดน

2. ขอบเขตทางดานรปแบบ เปนการสรางสรรคผลงาน 2 มต รปแบบจตรกรรมเหมอนจรง (Realistic) โดยน ารปราง รปทรง ตามความเปนจรงมาสรางสรรคผลงาน

3. ขอบเขตทางดานเทคนค เปนรปแบบผลงานจตรกรรม เทคนคสน ามน (Oil Color) บนผาใบ (Canvas) วธการสรางสรรค

1. ศกษาและรวบรวมข อมลดานเอกสาร จากต ารา หนงสอ นตยสาร วารสาร หนงสอพมพ อนเตอรเนต (Internet) สอสารมวลชนอนๆ ทเกยวของกบแนวเรองและหวขอในการสรางสรรค

2. ศกษาและรวบรวมขอมลจากความเปนจรง ประสบการณจรง วฒนธรรม ภมปญญา วถการบรโภคในชวตประจ าวน ตามความเปนจรงของตนเองและบคคลใกลชดในพนถนภาคใต น ามาสรปหาสาระทชดเจนและตรงตามความมงหมายของการสรางสรรค

3. เกบขอมลทไดจากการลงมอประกอบอาหารตางๆ โดยใชวธการบนทกภาพถายในหลายมมมอง น าภาพดงกลาวมาคดเลอกภาพทมความเหมาะสมทสด เพอน ามาเปนตนแบบ ท าการก าหนดองคประกอบของภาพ สดสวนและขนาดทเหมาะสมในการสรางสรรค

4. สรางสรรคผลงานจรง โดยค านงถงตนแบบ ใหเปนไปตามขอเทจจรง เพอใหไดความถกตองและเปนไปตามวตถประสงคทวางไว

5. น าผลงานเขาสการวเคราะห วจารณ ทงแนวความคด เนอหา รปแบบ และเทคนควธการ ในชนเรยน เพอการพฒนาผลงานตอไป

6. ประมวลผลและสรปผล เพอรวบรวมขอมล จดท าเอกสารประกอบวทยานพนธ แหลงขอมลในการสรางสรรค ขาพเจาไดเรยนรจากประสบการณในชวต และบนทกเรองราวตามความเปนจรงทขาพเจาไดสมผสและคลกคลมา โดยทศนคตในการสรางสรรคทเกดขน ไดถกหลอมรวมกบสภาพแวดลอมในชวตประจ าวนสงคมพนถนทเคยไดพบเหนและใชชวตมา

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 19: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

7

โดยขาพเจาไดแบงการไดรบอทธพล จากสงตางๆคอ 1. อทธพลไดรบจากสงแวดลอมรอบตว จากความเปนจรงในวถชวตประจ าวน 2. อทธพลทไดจาก หนงสอ วารสาร บทความ รวมถงสอออนไลนตางๆ 3. อทธพลทไดรบทางศลปะ

อปกรณทใชในการสรางสรรค

1. อปกรณถายภาพ 2. ภาพถายและอปกรณทน ามาใชในการสรางตนแบบ 3. อปกรณทใชในงานจตรกรรมสน ามน ไดแก เฟรม ผาใบ แปรงพกน สน ามน น ามน

ลนสด น ามนสน ส

ำนกหอสมดกลาง

Page 20: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

8

บทท 2

ขอมลทมความเกยวของกบการสรางสรรค

ในการสรางสรรคผลงานศลปะ สงส าคญคอตองท าการศกษาคนควาขอมลตางๆทจะน าไปสการสรางสรรคเปนผลงานวทยานพนธทสมบรณ โดยประกอบดวยขอมลหลายๆดานทตรงกนและเปนไปในทางเดยวกนกบแนวความคด อทธพลตางๆยอมมบทบาททชดเจนในการท างาน โดยขาพเจาแสวงหาสงทจะน ามาเปนสอในการแสดงออกใหตรงกบความรสกนกคดของตนเองมากทสด ทงทางตรงและทางออม นนกคออทธพลจากสภาพแวดลอมในชวตประจ าวน การพบเหน อทธพลจากผลงานศลปกรรมของศลปนตางๆ และทส าคญคอการไดรบประสบการณในสงทประสบพบเหน และคนเคย ซงอยใกลตว จดเปนสงส าคญส าหรบการคนหาแนวทางอนจะน าไปสการสรางสรรค แรงบนดาลใจและอทธพลจากวถชวต ขาพเจาเตบโตในแถบพนทชนบททางภาคใต ไดมองเหนและเขาใจถงลกษณะรปแบบเอกลกษณทางวฒนธรรมอยางลกซง ดงนนการใชขอมลทเราสมผสบอยและเขาใจกมกจะไดมาซงขอมลจากเหตผลและหาไดงาย ดงนนส าหรบการท างานสรางสรรคทมลกษณะเฉพาะตน กยงสมควรใชขอมลใกลตวใหมากทสด ท าใหเราไดมาซงสงทดทสดในการเตมเตมและแกปญหาในกระบวนการท างาน การเลอกขอมลทเกยวกบการบรโภคของคนไทยภาคใตใหเหนถงคณคาทางวฒนธรรมและความโดดเดนทควรอนรกษ โดยใชเทคนควธการสน ามนในรปแบบเหมอนจรงซงไดถายทอดความรสกผานวสดตางๆในเครองแกงหรอสวนผสมของอาหารใหเหนคณคามากกวาความเปนแคตววสด ผานการจดวางทางองคปะกอบและมมมอง เพอแสดงสาระรายละเอยดทกอยางลวนสอดคลองกบสภาพจรงของการคนควาหาขอมล กลาวคอ เราจะลดทอนรปทรงจากภาพแกงสมให เหลอแตความรสกเปรยว เผด ไมได แตเราสามารถเขยนใหเหนสภาพจรงตามตาเหน แตใสความรสกใหเกดอารมณดงกลาวไดในลกษณะศลปะเหมอนจรง ดงนน ผลงานบางอยางเหมาะสมกบเทคนควธการในการแสดงออกในรปแบบของมน ท าใหการก าหนดรปแบบเหมอนจรงในการสรางสรรคครงน ไมไดถกก าหนดดวยขาพเจาเอง แตจะถกก าหนดจากความรสกของอาหารใหคงไวซงความจรงของรสชาตอาหารใตวฒนธรรมการกนของชาวภาคใต มทงสวนทพองกนทวทงภาคและสวนทแตกตางกนไปแตละถนยอย ทงนบางอยางเกดจากทรพยากรในทองถนทสบเนอง

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 21: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

9

มาจากสภาพภมศาสตร บางอยางเกดจากคตทางศาสนา บางอยางเกดจากอทธพลของการสมพนธกบคนตางชาตและมหลายอยางทเกดจากเทคนควธ อาศยความสามารถเฉพาะของบคคลในแตละทองถน คดคนและปรบปรงตอๆกนมา จนเกดเปนนสยการกนของทองถนนนๆ ชาวภาคใตรบประทานขาวเจาเปนอาหารหลก สวนขาวเหนยว นยมใชประกอบเปนของหวาน รบประทานกนเปนบางมอบางคราว ดวยเหตน ชาวนาภาคใตจงใชเนอทนาทงหมดปลกขาวเจา จะเจยดเนอทเพยงบางสวนปลกขาวเหนยว โดยถอคตวา “อยางนอยใหพอมขาวเหนยวท าบญไดตลอดป” ดวยเหตน ราคาขาวเจา (ขาวพนเมอง) จงถกกวาขาวเหนยว ชาวบานสวนมากรบประทานขาวเปนอาหารหนกเพยงวนละ 2 มอ คอ มอเชาและเยน เวนแตฤดกาลท าไรท านา หรอผทท างานหนกตลอดวนทจะขาดมอเทยงไมได มอเชานยมรบประทานหลงจากพระบณฑบาตไปแลว เวนแตผทจะท างานแตเชามด แตจะตองตกขาวถวยแรกไวส าหรบตกบาตรเสยกอน (เรยกขาวใสบาตรนวา “ขาวทานะ”) หรอมฉะนน จะตองกนขาวเยน(ขาวทเหลอจากมอกอน) ส าหรบมอเยนนยมรอรบประทานพรอมกนทงครอบครว มอมกบขาวถง 3 อยาง ถอวา คอนขางจะอดมสมบรณเปนพเศษ แตในกรณทมแขกเหรอมาพกอาศยอย นยมจดหากบขาวใหไดไมนอยกวา 2 อยาง ถามถง 3 อยาง หรอมากกวานน ยอมแสดงออกถงความพงใจตอนรบเตมทถามเพอนบานใกลเรอนเคยงมาประจวบเหมาะกบเวลาทรบประทานอาหารกนอย ขอรบประทานอาหารดวยหรอเพยงเอยปากชวนกรวมวงดวยทนท เจาของบานถอวาเปนการใหเกยรตและใหความเปนกนเองอยางยงเสมอดวยญาตทใกลชด แตกรณเชนน จะมแตเฉพาะมอเทยงกบมอเยนเทานน ในทางตรงขาม ถาใครไปอาศยบานอน รบประทานอาหาร ในมอเชามกจะถกต าหน เวนแตแขกเหรอทมาจากถนไกลหรอญาตทใกลชด ชาวใตสวนใหญชอบอาหารรสจด คอ เปรยวจด เผดจด ถาเปนแกงกตองมรสกะปเขมและมกมสเหลองจดรสฉนของขมนคอนขางแรง วฒนธรรมการใชขมนผสมเครองแกงเปนเอกลกษณเฉพาะของภาคใต ทงนเพอใชฆากลนคาว นอกจากนชาวภาคใตในสมยกอนยงมความเชอวาขมนเปน “ยาแกยา” หรอ “พญายา” คอท าใหบรรดาเวทมนตคาถาหรอคณไสยตางๆ ทผอนกระท าหรอปองรายใหเสอมสญ ทงยงเปนสมนไพรแกโรคไดหลายชนด ชาวใตไมนยมใชกระชายผสมในเครองแกง สวนมากไมรบประทานผกชและยหรากบขาวแตละมอสวนมากจะไมขาดประเภทรสเผดและประเภททมน าแกง ถากบขาวชนดใดมครบทงสองรสนกจะเปนทนยมอยางกวางขวาง ถงแมกบขาวมอนนจะมกบขาวเพยงอยางเดยว กอาจเจรญอาหารมากกวามหลายอยางแตไมครบทงสองรส จงเปนอาหารทแตละบาน หมนเวยนเปนประจ า ถาวนใดไมมแกงเหลานจะมน าพรกมาแทน การม “น าแกง” เปนสงจ าเปนจนเกดส านวนพดวา “ถามลกมหลานเปนหญงพลอยไดกนน าแกงมนมง” ม

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 22: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

10

นยความหมายวา ลกผหญงมกเอาใจใสปรนนบตพอแมไมใหอดอยากขาดแคน1อาหารทองถนภาคใตนยมใสขมนในอาหารเพอขจดกลนคาว ใสเคยหรอกะปเปนเครองปรงอาหารท าใหเกดสสนของอาหารทเปนความโดดเดนเฉพาะตวอกดวย จากวถชวตการรบประทานทเรยบงาย และสมถะ เปนไปตามรปแบบวฒนธรรมพนถนใตแตเดมทขาพเจามความผกพนตงแตเยาววยมาจนถงปจจบน จนเกดเปนความประทบใจ และมความเขาใจสภาพทเปนจรงของสงคม ในเรองราวของวฒนธรรมและการด าเนนชวต มองเหนคณคาและความงามจากสงธรรมดาสามญทอยใกลตว มความประทบใจในรปแบบของอาหารการกน และขาวของเครองชามทมความเปนเอกลกษณ จากแนวความคดในการสรางสรรค ขาพเจาไดศกษาและสงเกตจากกจวตรประจ าวนของขาพเจาและคนในพนถน โดยมงเนนไปในเรองราวของการบรโภคอาหารการกนของภาคใต ทเปนปจจยพนฐานของการด ารงชวต ทมความชดเจนอกอยางหนงกคอ วถการบรโภคอาหาร ทสามารถบอกใหรถงรปแบบของวถชวต ภมภาค ภมประเทศ ภมอากาศ ถนฐานทอย วฒนธรรม ศาสนา และองคประกอบอนๆ

ภาพท 1 ภาพประกอบแรงบนดาลใจและอทธพลจากวถชวต (แกงไตปลากะท)

1มลนธสารานกรมวฒนธรรมไทย ธนาคารไทยพานชย, วฒนธรรมอาหารภาคใต, เขาถงเมอ 9 กนยายาน 2557, เขาถงไดจาก http://www.dusittrang.com/food/?page_id=8

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 23: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

11

ภาพท 2 ภาพประกอบแรงบนดาลใจและอทธพลจากวถชวต (แกงไตปลากะท)

ภาพท 3 ภาพประกอบแรงบนดาลใจและอทธพลจากวถชวต(แกงสมเปลอกแตงโม)

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 24: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

12

ภาพท 4 ภาพประกอบแรงบนดาลใจและอทธพลจากวถชวต(แกงสมเปลอกแตงโม)

ภาพท 5 ภาพประกอบแรงบนดาลใจและอทธพลจากวถชวต(ลกเหรยงผดเครองแกงกบกง)

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 25: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

13

ภาพท 6 ภาพประกอบแรงบนดาลใจและอทธพลจากวถชวต(ลกเหรยงผดเครองแกงกบกง)

ภาพท 7 ภาพประกอบแรงบนดาลใจและอทธพลจากวถชวต(แกงควกะทกลวย)

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 26: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

14

ภาพท 8 ภาพประกอบแรงบนดาลใจและอทธพลจากวถชวต(แกงควกะทกลวย) แรงบนดาลใจและอทธพลจากสภาพแวดลอมและสงคม มส านวนค าพดหรอค าพงเพยทเกยวกบอาหารการกนพนบานของชาวปกษใตอยหลายค า อนสะทอนใหเหนถงวถชวตแบบด งเดม เชน นครพงปลา สงขลาผกบง พทลงลอกอ (เมองนครศรธรรมราชมพงปลามาก สงไปขายยงจงหวดใกลเคยง เมองสงขลาปลกผกบงกนทวไป สวนเมองพทลงอดมสมบรณดวยมะละกอ) ยงเหมอนหมวดขาวย า (ยงเหยงสนด) แกงผกใหหนกเคย แกงบอนใหหยอนเคย (บอกวธปรงอาหาร) เดอน 11 เดอน 12 พงชางพงมา เดอน 4 เดอน 5 พงนกพงรอก (หนารอนกนขาวอรอยสหนาฝนไมได) กนเหนยว(งานแตงงาน) กนดเหมอนน าชบแมกมโหย (แมกมโหยเปนแมครวของพระยารษฎานประดษฐเทศาภบาล ต าน าพรกอรอยนก) กนเหมอนไฟเดอนหา (หวจด) กนเหมอนยดบอก (กนจมาก) กนเหมอนแพะตาบอด (กนเอากนเอา) กนเหมอนแพะของ (กนจนหมดเกลยง) กนขาวกบพรก ใบบกตมเกลอ (จนแสนสาหสตองใชกะลาแทนจาน) กนจนสนเหมง (จนยากไมมอะไรเหลอหรอเลย) ชอนแกงสม หมอตมหลกตก ดกไหลไกคว ววแกงท ปลาดจใสหอ (บอกวธเลอกชนดท าอาหาร) เปนตน2

2ภญโญ จตตธรรม, ภาษตชาวบาน (คตชาวบานอนดบ 3) (สงขลา: วทยาลยครสงขลา, 2517), 12.

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 27: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

15

อาหารสวนใหญของคนภาคใต มกเกยวของกบปลาและสงอนๆ จากทองทะเลอาหารทะเลหรอปลาโดยธรรมชาตจะมกลนคาวจด อาหารภาคใตจงหนไมพนเครองเทศ โดยเฉพาะขมนดจะเปนสงทขาดไมได เพราะชวยในการดบกลนคาวไดดฉะนนจะเหนไดวาอาหารปกษใตจะมสออกเหลอง ๆ แทบทกอยางไมวาจะเปนแกงไตปลา แกงสม แกงพรก ปลาทอด ไกทอด กมขมนกนทงสนและมองในอกดานหนงคงเปนวฒนธรรมการกนทผสมผสานกลมกลนกนระหวางชาวไทยพทธและชาวไทยมสลมในภาคใตนนเองเพราะชวตของคนภาคใต เกยวของกบทะเลเมอออกทะเลหาอาหารมาไดมากเกนรบประทานใหหมดในหนงมอไดคนภาคใตจงน าอาหารทไดจากทะเลมาท าการถนอมอาหารเชนกงสมซงสวนใหญจะใชกงแตะซงจะมสเขยว กงชนดนเมอน ามาท าเปนกงสมสจะออกแดง ๆ และมรสเปรยวการท ากงสมนน น ากงมาหมกกบเกลอน าตาลทรายหมกทงไวประมาณ 7 วนจนมรสเปรยว จงน ามาท าอาหารรบประทานได

1. ปลาขเสยดแหงคอการน าปลาสเสยดมาใสเกลอจนทวตวปลา แลวตากแดดใหแหงเกบไวรบประทานไดนาน

2. ปลาแปงแดง คอการน าปลาโคบหมกกบขาวสก เกลอ ใสสแดง หมกทงไว 3-4 วน จงน ามาปรงอาหารได

3. ปลาเคม คอการน าปลามาหมกกบเกลอ เมอกอนชาวประมงออกหาปลา พอไดปลามากกหมกกบเกลอบนเรอครนเรอเขาฝงกจะไดปลาเคมไวรบประทาน

4. กงแหง คอการน ากงทไดมาเคลากบเกลอ แลวตากแดดใหแหง เกบไวรบประทานไดนาน 5. พงปลา ไดจากการเอาพงปลาทหรอปลารงมารดเอาสงสกปรกออก แลวใสเกลอหมก

ไว 1 เดอนขนไปจงน ามาปรงอาหารได 6. เนอหนาง คอการน าเอาหวของววไปยางไฟออน ๆ จนสกทวกนด แลวแชน าทงไว

1 คนรงขนขดเอาสวนทไหมออกจนขาวสะอาดด เลาะเอาแตเนอ น ามาเคลากบเกลอ น าตาลปบ หมกทงไว 2-3 คน อาหารปกษใตแมจะเปนอาหารทอรอย นาลมลองแตสงหนงทประทบใจผคน คอความเผดรอนของรสชาตอาหาร ผคนในภาคใตนยมรสอาหารทเผดจด เคม เปรยวแตไมนยมรสหวาน รสเผดของอาหารปกษใตมาจากพรกขหนสดพรกขหนแหงและพรกไทยสวนรสเคมไดจากกะป เกลอรสเปรยวไดจากสมแขก น าสมลกโหนดตะลงปลง ระก า มะนาว มะขามเปยก และมะขามสดเปนตน เนองจากอาหารภาคใตมรสจด อาหารหลาย ๆ อยางจงมผกรบประทานควบคไปดวยเพอลดความเผดรอนลงซงคนภาคใต เรยกวา ผกเหนาะหรอบางจงหวดอาจเรยกวา ผกเกรด ผกเหนาะของภาคใตมหลายอยางบางอยางกเปนผกชนดเดยวกบภาคกลาง เชน มะเขอเปราะ ถวฝกยาว

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 28: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

16

ถวพ ฯลฯ แตกมผกอกหลายอยางทรจกกนเฉพาะคนภาคใตเทานน การเสรฟผกเหนาะกบอาหารปกษใต ชนดของผกจะคลายๆกน หรออาจเปนผกทผรบประทานชอบกได ผกเหนาะทคนภาคใตใชรบประทานควบคกบอาหารประเภทน าพรก หรอแกงมหลายอยาง เชน

1. สะตอ เปนผกชนดหนงทางภาคใตลกษณะเปนฝกคลายฝกของตนหางนกยงรบประทาน เมลดทอยในฝก ใชเปนผกเหนาะหรอน าไปประกอบอาหารไดหลายชนด

2. สะตอเบาคอตนกระถน รบประทานไดทงยอดออนและเมลดในฝกยอดออนจะใชเปนผกเหนาะ สวนกระถนมกรบประทานกบขาวย า

3. สะตอดองคอสะตอทท าใหมรสเปรยวโดยการดองกบน าตาลและเกลอ 4. ลกเนยงเปนผลของไมยนตนชนดหนงในภาคใตลกษณะของผลจะมเปลอกแขงรบประทาน

เมลดขางใน ลกเนยงถายงไมแก เปลอก ในทตดกบเมดจะมสนวลเนอสเหลองนวลเชนกน มรสมนและกรอบ ผลทแกจดเอาไปตมจนเนอเหนยว รบประทานกบมะพราวทนทก ขดผสมกบน าตาลทรายและเกลอใชเปนของขบเคยวได

5. ลกเนยงหมานคอการเอาลกเนยงทแกไปแชน าพอใหเปลอกแตกแลวน าไปหมกไวในทราย พรมน าใหชนทงไวสก 2-3 วน พอมรากงอกออกมาเปนใชได ลกเนยงหมานจะมกลนฉน

6. หนอเหรยง มลกษณะคลายถวงอกหวโต แตหวจะโตกวาถวงอกและมสเขยว รส มนกลนฉ ใชเปนผกเหนาะ และน าไปประกอบอาหารไดหลายชนด

7. ยอดยารวง คอ ยอดออนของตนมะมวงหมพานต มรสชาตฝาดๆ เปรยวๆใชเปนผกเหนาะกบน าพรกตางๆ ขนมจนน ายา และแกง

8. ยอดปราง คอ ยอดออนของตนมะปราง มรสฝาด ใชเปนผกเหนาะ 9. ยอดมะกอก คอยอดออนของตนมะกอก มรสเปรยว ใชเปนผกเหนาะ 10. หยวกกลวยเถอน คอแกนกลางของตนกลวย น ามาลวกเปนผกเหนาะ หรอจะท าแกง

สมแกงเผด แกงเลยง 11. ยอดหมย ลกษณะใบเรยวเลก รสมน กลนหอมใชเปนผกเหนาะ

นอกจากผกเหนาะทมมากมายแลว ยงมผกชนดอนๆและเครองปรงอาหารอกหลายอยางทเปนลกษณะเฉพาะของอาหารภาคใตเชน

1. เหดแครง เปนเหดทขนตามตนยางพาราทถกโคนแลว มมากในฤดฝน ลกษณะคลาย ดอกไม มทรายมาก เวลาท าอาหารจงตองลางหลายๆครง เพอใหทรายหมด ใชท าอาหารไดหลายชนดเหดแครงน ามาตากแหงเกบไวไดนาน

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 29: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

17

2. ออดบ คอตนคนของภาคกลาง เวลาใชปรงอาหารใหลอกเยอบาง ๆ ออก แลวหนเปนทอนคลายสายบว3 ประชาชนในจงหวดภาคใตเปนทรจกกนดวาใจคอหนกแนนพดเรว เดนเรวและท าเรว อาหารปกษใตจงเปนสงทสะทอนลกษณะไดอยางชดเจนในเรองของรสชาตอาหารทเผดจด เคมจด ตลอดจนเปรยวจด อาหารปกษใตทขนชอลอชาอยางมากๆคอแกงไตปลา แกงเหลอง น าพรก กงเสยบ น าบด น ายาปกษใต ตลอดจนอาหารปกษใตทไดรบอทธพลมาจากพวกมาลาย และอนเดย จ าพวกอาหารอสลาม และกบขาวส ารบทเรยกวา หมรบนอกจากนนอาหารปกษใตในทกมอยงประกอบไปดวยผกสดทส าคญโดยเฉพาะพชตระกลถวจ าพวกสะตอหรอลกเนยงทจะเปนตองตดไวในอาหารแทบทกมอ4 อาหารไทยภาคใตมความสมพนธเกยวเนองกบประชากรและสภาพภมศาสตรของจงหวดภาคใต ดงน ลกษณะทวไปของพนทภาคใตเนองจากสภาพภมล าเนาของจงหวดทางภาคใต ชายฝงทะเล มอาหารทะเลประเภทป ปลากง หอย อดมสมบรณ รวมไปถงผลตผลจากอาหารทะเล ไดแก กะป น าปลา มนกงเสยบกงแหง ปลาแหง น าบด นอกจากอาหารทะเลแลวยงอดมสมบรณไปดวยผกทงผกบานและผกปา รวมไปถง ผลไม ประเภทเงาะ ทเรยน มงคด ชมพ จ าปาดะลองกองหมนเวยนใหไดรบประทานสวนผกทชาวใตน ามารบประทานเปนอาหารมทงผกบานและผกทขนตามปาหลายชนดเนองจากชาวภาคใตนยมรบประทานผกทงชนดทน ามาปรงเปนอาหาร ผกสดและพชสมนไพร ประเภทแกง แกงสวนใหญมท งทใสกะทและไมใสกะท ทใสกะทไมนยมเคยวใหแตกมน ไมวาจะเปนแกงเผด แกงเขยวหวานแกงคว ดงนนแกงจงมรสหวานของกะทตามธรรมชาต เนอสตวทน ามาท าแกงมทงเนอหม ไก เนอวว สวนสตวน าไดแก กง หอย ปปลา ทงน าจด และน าเคม รวมทงผกทน ามาแกง มหลากหลาย5

3โอเค เนชน, ผรวบรวม, ภาคใต, เขาถงเมอ 6 มนาคม 2557, เขาถงไดจาก http://www. oknation. net/ blog/print.php?id=207962 4ใกลรง จวเชอพนธ, ผรวบรวม, อาหารไทย, เขาถงเมอ8 มนาคม 2557, เขาถงไดจาก http://www.l3nr.org/posts/122608 5มสลมไทยโพสต, ผรวบรวม, เอกลกษณอาหารไทย 4 ภาค ตอนภาคใต, เขาถงเมอ 8 มนาคม 2557, เขาถงไดจาก http://www.info.muslimthaipost.com/main/printable.php?category=29 &id=15150

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 30: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

18

แกงสม แกงสมเปนแกงต ารบเอกหรอเปนอาหารหลกโดยแท ทตองมตดส ารบเสมอและขนหนาขนตามชอ เพราะเปนแกงทใหรสชาตอรอย คอ แมจะมรสเปรยวและรสเผดน า แตมรสอนผสมอยดวยกนอยางกลมกลอม โดยมปลาทะเลสด (ปลาน าจดกได) กบผกเปนตวผสานเชอมส าคญ และมขมนเหลองหรอขมนชนสดเปนเครองปรงหลกพรอมสม (สงทมรสเปรยว) ทจะขาดไมได ท าใหแกงสมของปกษใตมสเหลอง เปนเหตใหคนทางกรงเทพฯเรยกแกงสมปกษใตวา “แกงเหลอง” แตกตางออกไป ชาวปกษใตอาจกนแกงสมไดทกมอไมรสกเบอ เพราะรจกวธพลกแพลงใชผกและปลานานาชนดไมใหซ ากน โดยเปลยนตามชนดของปลา กง ผกตางๆ และสมทใชใหเขากน เชน ถาหากแกงปลาไมมเกลด เชนปลานกกระจอก ปลาสวาย ปลาดก มกจะแกงดวยน ามะนาว แกงปลาแหง เชน ปลารวกวแหง ปลาสละแหง มกจะใชฟกเขยวเปนผก ใชน าสมสายชเปนสม แกงปลาทสดกบมะละกอใชมะดนเปนสม แกงกงหรอปลากะพงกบสบปะรดใชมะขามสดหรอมะขามเปยกเปนสม หรอจะใชสมหลายๆ ชนดรวมกนกได เปนตน

ภาพท 9 “แกงสม” ภาพประกอบแรงบนดาลใจและอทธพลจากสภาพแวดลอมและสงคม แกงพงปลา แกงพงปลาเปนอาหารทคนกรงเทพฯ เรยกเสยใหมวา “แกงไตปลา” เนองจากมตบไตไสพงของปลาผสมอยเปนหลก ซงคนปกษใตเขาไมเรยกกน แกงพงปลานบเปนแกงพนบานทส าคญ ขาดส ารบไมไดอกอยางหนง เพราะคณสมบตคลายกบปลาราปลาแดก ในภาค

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 31: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

19

กลางและภาคอสาน สามารถกนผสมกบอาหารอยางอนไดหลายอยาง เชน ราดคลกกบขาวเปลากนได แมแตขนมจนถาไมมน าแกง(น ายา) กใชน าแกงพงปลาราดแทนกนได แตตองราดแตนอย เนองจากแกงพงปลารสออกเคมอนเกดจากไตปลา และมรสเผดทสด ในบรรดาอาหารทงหลายของชาวปกษใต ยกเวน น าชบ(น าพรก) เพราะนอกจากใสพรกชนดเผดสดๆทเขาเรยก ดปลขนก หรอพรกปาแลว ยงใสพรกไทยลงไปอก บางทกมพรกไทยสดเตมลงไปอก น าแกงพงปลามกใสผกทไมคอยเปอย เชน หนอไม ปลายาง น าแกงเขมขนสามารถอนกนไดหลายวนไมเสย เหตทชาวพนเมองชอบกนเผดกเพราะ ยงเผดยงอรอยและชวยใหกนขาวไดมากๆ เพอทจะไดมแรง สามารถท างานหนกหรอแขงแรงอดทนไมหวงาย

ภาพท 10 “แกงพงปลา” ภาพประกอบแรงบนดาลใจและอทธพลจากสภาพแวดลอมและสงคม น าบด น าบดเปนอาหารหลกของชาวไทยเชอสายมลายผอยใกลทะเล มคณลกษณะคลายกบปลารา ปลาแดก น าเคย และน าแกงพงปลา คอท าจากปลาไสตนหมกกบเกลอ ผสมน าตาลโตนดหรอน าตาลมะพราวดวยเลกนอย วธท าเขาจะเอาปลาหมกใสไหไวเปนแรมเดอนแรมป เมอจะน ามาท าเปนอาหารกควกเอามาตมเคยวใหสก น าจากปลาหมกนเองจะมรสเขมขนอยในตว ยงเมอน ามาปรงเครองกจะกลายเปน เชอผสม สามารถท าเปนอาหารไดหลายอยาง เชนเดยวกบแกงพงปลาและปลารา คอท าเปนอาหารเบองตนงายๆทสด ไดแก คลกกบขาวสกเปลาๆกกนไดแลว แตถาจะให

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 32: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

20

อรอยยงขนตองน าปรงใสเครอง เชน ตะไคร ใบมะกรด ขา หอม พรก น าตาล กงแหง มนกง ผกสด น ามะนาวฯลฯ มผกเหนาะหรอกบแกลมจ าพวกลกสะตอ ลกเนยง ลกเหรยง แตงกวา ถว ผกตางๆกนดวย กจะท าใหกนขาวไดอรอยยงขนหลายเทา น าบดยงใชกนกบขาวย าไดอยางวเศษ เพราะขาวย าจะอรอยหรอไมอยทน าบด ทไดปรงรสอยางดแลว และใชราดลงบนขาวเปนส าคญ

ภาพท 11 “ย าบดทรงเครอง” ภาพประกอบแรงบนดาลใจและอทธพลจากสภาพแวดลอมและสงคม ขนมจน ชาวปกษใตชอบกนเปนพเศษ ถอเปนอาหารจานหลกรองจากขาว กนไดตลอดวน ไมเบอ คนเฒาคนแกบางคนถงกบสงลกหลานวา ถาตายแลวชวยท าบญขนมจนไปใหดวย ขนมจนมน าแกงสองชนด ชนดหนงใสกะท อกชนดหนงไมใสกะท (เรยกแกงน าเคย) น าแกงหรอน ายาตองตงไฟอนอยเสมอจนจะอรอย ผกเหนาะ (ผกแกลม) กมสองประเภท คอผกสด กบผกดอง (รวมทงจ าพวกทอด ตมกะทดวย) ชาวปกษใตชอบกนผกมากเปนพเศษ ดงนนแมคาจะตองจดเตรยมผกไวเตมถาด แมคาเจาไหนมผกเหนาะใหเลอกกนมากและไมอน ลกคาจะมาอดหนนเนองแนนเสมอ6

6ประทม ชมเพงพนธ, ศลปวฒนธรรมภาคใต (กรงเทพฯ: สวรยาสาสน, 2548), 267-269.

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 33: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

21

ภาพท 12 “ขนมจนกบผกเหนาะ” ภาพประกอบแรงบนดาลใจและอทธพลจากสภาพแวดลอมและ

สงคม ทมา: เอ เอส ท ว ผจดการออนไลน, ผรวบรวม, ขนมจนเมองคอน, เขาถงเมอ 9 มนาคม 2557, เขาถงไดจากhttp://www.manager.co.th/Travel/ViewNews.aspx?NewsID=9500000119690 ผกเหนาะ ค าวา “ผกเหนาะ” เปนภาษาพนเมองหมายความวา ผกจม ผกแกลม เวลารบประทานอาหาร เชน เวลากนขาว กนขนมจน เปนตน ผกเหนาะมมากมายหลายสบอยางใหเลอก สาเหตทชาวภาคใตนยมรบประทานผกเหนาะกเพราะวาชาวพนเมองชอบอาหารรสเผดรอนอยางหนง เพอชวยชรสอาหารอยางหนงพชผกผลไมมมากหาไดงายอยางนอย และถอปฏบตกนมาจนเปนธรรมเนยมมาแตโบราณอกอยางหนง

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 34: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

22

ภาพท 13 “ผกเหนาะ” ภาพประกอบแรงบนดาลใจและอทธพลจากสภาพแวดลอมและสงคม น าชบโจร ชาวพนเมองภาคใตหรอในชนบทเรยก “น าพรก” วา “น าชบ” ทเรยกวา “น าชบโจร” กคอน าพรกทคดปรงขนแบบงายๆ ตามความจ าเปนและความสะดวกรวดเรว โดยใชดปลขนก(พรกขหน) ทขนอยตามปาตามเขาทวไปตามธรรมชาต หรอดปลดอกใหญ หน ทบ หรอถาไมมมดกใชมอเดดใหเปนชนเลกๆแลวเอาเคย(กะป) หวหอม ฯลฯ ใสบบมะนาว(สมนาว) คลกใหเขากน (ถาจะใชราดอยางน าแกงกผสมน าดวย) เปนอนใชกนได ไมตองใชอะไรมาก หรอถามน าปลาจะผสมลงไปอกอยางกได แตโดยมากไมคอยมเพราะเปนวธปรงแบบเครองไมครบ เพราะเวลาชดๆจนๆอยในดงในปาหรอรบรอนจะไปหาเครองปรงไดทไหน มประวตเลาก นวา น าชบโจรเกดจากพวกโจร หรอพวกอยปา เดนปา มอปกรณเครองปรงไมครบ มไมพรอมตามทตองการ จงคดปรงขนแตพอกนไดพอประทงชวตเทานน และไมตองใชครกโขลกใหเกดเสยงดง ชาวบานกจะรวามใครอยทไหนก าลงท าอะไร มลกษณะเปนแบบแอบท าลกปรงดวย และเนองจากความจ าเปนบงคบอยในดงในปา เดนทางไกลจะมเครองเคราพรอมอยางไรได มอยางไรกตองท ากนอยางนน อกกรณหนงชาวนาตนแตเชารบไปท านา มกจะแขงขนกนในตว ตางคนตางจะไดท านามากและเสรจกอนคนอน (เพอนบาน) กมกจะท าน า

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 35: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

23

ชบจรไปกน เพอไมใหเพอนรวาตนไปท านาแตเชามด ถ าเคารกนกจะตนดวย ตอมามคนจ าแบบอยางมาใชบางคนแพรหลาย และไดเสรมแตงเครองปรงใหพสดารออกไป7

ภาพท 14 “น าชบโจร” ภาพประกอบแรงบนดาลใจและอทธพลจากสภาพแวดลอมและสงคม ทมา: ดงดม, ผรวบรวม, น าชบโจร ไกลบาน, เขาถงเมอ 9 มนาคม 2557, เขาถงไดจาก http://www. bansuanporpeang.com/node/15706 แรงบนดาลใจและอทธพลจากลทธทางศลปะ ในชวงของการสรางสรรคผลงานศลปะ นอกจากจะมจดมงหมาย แรงบนดาลใจความคดและเทคนคในการสรางสรรคแลว อทธพลทางดานศลปกรรมจากผลงานของศลปน ทมชอเสยงกเปนปจจยหนงมสวนส าคญตอการสรางสรรค ขาพเจามความสนใจในผลงานของศลปนทวาดภาพในแนวเหมอนจรง (Realistic) เปนศลปะทเกดในชวงเรอแนซองส (Renaissance) จนถงชวงยคศตวรรษท 20 มววฒนาการ ทางดานแนวความคด เรองราว เนอหาและเทคนค ทมการเปลยนแปลงไปตามยคสมย ขาพเจาจงมความตองการทจะพฒนาแนวความคดและมมมองของตนเอง ใหแตกตางไปจากผลงานทเคยท ามาในชวงกอนหนาน และคนพบวาขาพเจาไดรบอทธพลทางศลปะ จากกลมศลปนเรยลลสซ (Realism)

7ประทม ชมเพงพนธ, วถชวตชาวใต (กรงเทพฯ: ชมรมเดก, 2544), 199.

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 36: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

24

ในชวงกงหลงของครสตศตวรรษท 19 ซงเกดลทธการแสดงออกทางศลปะตางๆนน ในวทยาศาสตรและเทคโนโลยไดเกดสงประดษฐและคดคนสงใหมหลายๆอยาง สงประดษฐทสงผลตอศลปะคอ การสรางกลองถายภาพของดาแกร สงประดษฐดงกลาว ท าใหการวาดภาพเสอมความนยมลง พรอมกนนนจตรกรไดหนเหความนยมจากการวาดภาพตามคตเดมทชอบยดเนอหาเปนหวใจของการสรางงาน เชน ถอวาการวาดภาพทางประวตศาสตรจะมคามากกวาการวาดภาพทวทศนหรอหนนง เปนตน ชวงระหวางน จตรกรกลมหนงไดหนเหจากทศนคตเดมดงกลาว ไปสนใจภาพความเปนจรงตามธรรมชาตและความเปนจรงทเกดขน หรอปรากฏในสงคมมากขน โดยพวกเขาตองการสรางงานจากสงซงปรากฏและสมผสไดโดยจกษประสาทมากกวาความเพอฝนเอาเอง ศลปนกลมนจงถกเรยกวา กลมสจนยม หรอกลมลทธเรยลลสม8 ผลงานของศลปนทมชอเสยงและไดรบการยอมรบเปนอกปจจยหนงทมอทธพลตอการสรางสรรคผลงานของขาพเจา ทงในดานเนอหา รวมไปถงรปแบบและวธการตางๆ จตรกรรมโฟโตเรยลลสมนบเปนระยะเวลานานหลายทศวรรษทศลปะแบบนามธรรมไดเขามามบทบาทส าคญในวงการของศลปะของโลก โดยเฉพาะอยางยงวงการศลปะรวมสมยในชวงทศวรรษของป ค.ศ.1970 บรรดาศลปนทชอบแสวงหาหรอเปลยนแปลงแนวคดและรปแบบหลายทาน เรมรสกเบอหนายตอการสรางสรรคศลปะทมงแสดงใหเหนถงภาวะของอารมณและความรสกสวนตนของศลปน ตลอดจนการแสดงออกในรปแบบของนามธรรม ซงยากแกการเขาถงและเปนทเขาใจได ศลปนเหลานนจงหนกลบมามองดโลกทลอมรอบตนเองอยในขณะนนในแงทเปนจรงมากขน ดงนนศลปะในแนวเหมอนจรงทงในดานของรปแบบและในดานของเนอหาจงไดเรมปรากฏใหเปนทประจกษตอสายตาของคนทวไปอยางแพรหลายอกครงหนง ความจรงแลว การหวนกลบมาของศลปนในแนวเหมอนจรงปจจบน น มผลสบเนอง มาจากบทบาทของศลปในยคกอนศตวรรษท 20 คอ ในชวงของศตวรรษท 19 นน ววฒนาการทางภาพถายเจรญรดหนาควบคกนไปกบการศกษาทางดานศลปะ สถาบนหรอโรงเรยนศลปะตาง ๆ ทงในยโรปและอเมรกาตางพากนผลตศลปนทสรางสรรคผลงานทงในดานจตรกรรม หรอประตมากรรม ในแนวเหมอนจรงอยางกวางขวาง ศลปนอเมรกนทเขยนภาพในแนวเหมอนจรงนนมความสามารถไมยงหยอนไปกวาศลปนยโรปทท างานในประเภทเดยวกนแมแตนอย การเขยนภาพในแนวเหมอนจรงของศลปนอเมรกนยงคงเปนทนยมอยางกวางขวางจวบจนทกวนน

8ก าจร สนพงษศร, ประวตศาสตรศลปะตะวนตก(ศลปะกอนประวตศาสตรและศลปะยคโบราณ) (กรงเทพฯ: ส านกพมพคราเดยเพรสบค, 2523).

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 37: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

25

ทง ๆ ทศลปะในแนวนามธรรมและศลปะในลกษณะแปลกใหมไดเขามามบทบาทอยในวงการศลปะของอเมรกนเชนกน และในขณะเดยวกนนเองศลปะแนวเหมอนจรงอกแขนงหนงไดเกดขนและยงความฉงนสนเทหใหกบผไดพบเหนผลงานเปนอยางมาก ศลปะในแนวดงกลาวเปนทรจกกนดในนามของ โฟโตเรยลลสม(PHOTO REALISM) "โฟโตเรยลลสม" (PHOTO REALISM) ชารพ โฟกส (SHARP FOCUS) ไฮเปอรเรยลลสม (HYPER REALISM) หรอ "ซปเปอร เรยลลสม" (SUPER REALISM) เปนศลปะในรปแบบทเหมอนจรงอกแนวหนงซงศลปนไดรบความบนดาลใจจากภาพถาย ศลปนใชกลองถายภาพและภาพถายเปนปจจยส าคญในการแสดงความคดและขอมลตาง ๆ ดวยการแสดงออกในงานจตรกรรม ศลปนเหลานนไมเพยงแตจะมความสามารถสงในการใชเทคนคทยงผลใหงานจตรกรรมของเขามลกษณะเหมอนภาพถายเทานน เขายงสามารถแสดงใหเหนถงสายตาอนแหลมคมของมนษย ตลอดจนการใชฝมอซงมความละเอยดลออและมความคมชดเหนอกวากลองถายภาพอกดวยเปนทนาสงเกตวา ศลปนกลม โฟโตเรยลลสต นน แมจะเขยนภาพในแนวเหมอนจรง ซงดราวกบวาตองขนอยกบรปแบบทแนนอนตายตวกตาม แตแททจรงแลว ศลปนเหลานนสรางสรรคผลงานอยางอสระโดยไมค านงวาครงหนงศลปนทเขยนภาพจากภาพถายนน ไดรบการประณามวาเปนผทไรความสามารถและไมมหวในการสรางสรรค ดแตลอกเลยนแบบจากภาพถายปราศจากชวตเทานน ศลปนจงสรางสรรคผลงานอยางมความมนใจและละทงความเชอแบบเกาไปโดยสนเชง อนทจรง การสรางสรรคศลปะนน ไมควรจะมใครมาก าหนด หรอตงกฎเกณฑวา ศลปนจะตองท างานศลปะในรปแบบนน รปแบบน จงจะเปนทยอมรบ การท างานศลปะเปนเรองของความคด ความพงพอใจเฉพาะบคคล ศลปนแตละคนมสทธเขยนภาพจากสงหนงสงใด หรอไดรบความบนดาลใจจากอะไรกได การเขยนภาพโดยมทมาจากภาพถาย จงไมนาจะเปนเรองทยอมรบไมได ทง ๆ ทการเขยนภาพจากภาพถายของศลปนไดมมานานนกหนาแลวต งแตศตวรรษท 19 ดงเชนผลงานของเดอลากรวซ ศลปนโรแมนตก หรอผลงานของ กรเบต ศลปนเรยลลสต เปนตน ภาพถายเปนสอชกน าใหศลปนพยายามเลอกสรรเรองราว เนอหา และรปแบบในการแสดงออกเพอสะทอนใหเหนถงชวตและภาวะแวดลอมตาง ๆ ทก าลงด าเนนอยในขณะนน และในท านองกลบกน งานจตรกรรมกมสวนสรางความบนดาลใจใหกบศลปนชางภาพและวงการศลปะการถายภาพดวย ศลปนโฟโตเรยลลสต มไดตงกฎเกณฑ หรอประกาศถอยแถลงเฉพาะกลมเปนทางการ เนองจากวา ศลปะในแนวนเปนศลปะทมรปแบบและมความหมายเปนทเขาใจไดงาย งานในลกษณะนไมจ าเปนตองอาศยการพสจนเพอหาค าตอบ หรอตองแปลความหมายอนลกซงอยางศลปะประเภทคอนเซบชวล อารต และศลปะในแนวอน ๆ การทศลปะในแนวของโฟโตเรยลลสต

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 38: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

26

แสดงความหมายในตวเองไดอยางแจมชดในลกษณะภาพถาย หรอเหนอภาพถายอยางตรงไปตรงมานน หากจะพดในดานของคณคาแลว ศลปะในแนวนมไดดอย หรอนอยความส าคญ ศลปนในกลมไดใหเหตผลและแสดงทศนะเกยวกบการใชภาพถายไวหลายประการ ศลปนบางทานจ าเปนตองทราบลวงหนาวา ภาพทเสรจสมบรณแลว จะปรากฏออกมาในลกษณะใด ดงนนเขาจงตองตดสนใจใหแนนอนลงไปเลยทเดยววาจะแสดงความคด หรอใชรปแบบการจดวาง ตลอดจนการใชเทคนคอยางไรเสยกอนทจะลงมอเขยนภาพจรง ๆ โดยปกตศลปนทว ๆ ไปมกจะลงมอเสกตซดวยการวาดเสน หรอใชสน าเปนภาพรางกอนเพอหาแนวทางในการสรางสรรค แตศลปนโฟโตเรยลลสต ใชภาพถายแทนการวาดเสนโดยตรง ออเดรยแฟลค (AUDREY FLACK) ศลปนในกลมผหนงไดแสดงความเหนวา การทเธอใชภาพถายเปนภาพรางแบบนชวยใหเธอไดใชเวลาในการศกษาภาพเหลานนอยางละเอยดถถวน การเขยนภาพคนจากภาพถายนนดกวาเขยนจากคนจรง เพราะเหตวา ภาพถายนนเปนภาพนง ไมเคลอนไหว อกทงสสน แสง เงา ในภาพกแนนอนตายตว เธอสามารถจะใชสมาธในการเขยนภาพ ไดอยางเตมทโดยไมตองกงวลวาสงเหลานนจะเปลยนแปลงในขณะทเขยนจากของจรง ภาพถายชวยใหเธอเลอกเรองราวตาง ๆ ทเธอตองการเขยนไดอยางอสระ และสามารถจะเนนสวนใดหรอดงจดไหนมาขยายเพอใสสวนละเอยดไดตามใจชอบโจเซฟราฟาเอล (JOSEPH RAPHAEL) ศลปนในกลมอกทานหนงเนนวา การเขยนจากภาพถายนนอ านวยความสะดวกในเรองของเวลาและสถานท เพราะเหตวา เขาจะเขยนภาพอะไรจากตรงไหน เมอใดกได นอกจากนยงไมตองเสยเวลามานงรางภาพเพอหาการจดวางองคประกอบดวยการเขยนภาพในแนวโฟโตเรยลลสต คอ การมองโลกทอยลอมรอบตวเราผานเลนซของกลองอกทหนง การมองดวยตาเปลานน เราอาจมองขามสงตาง ๆ ทปรากฏอยตรงหนาไดอยางมากมาย คลายเสนผมบงภเขา และเราไมสามารถจะมองเหนสวนละเอยดของทกสงทกอยางไดมากเทากบการบนทกดวยกลองถายภาพ ถงแมวาการมองดภาพถายจะไมมชวตจตใจเทากบการมองของจรงดวยตากตาม แตความงามของภาพถายกมลกษณะเฉพาะและดงดดความสนใจของผชมไดมากเชนกน ดานของเทคนค นอกเหนอจากการใชสน ามนและสอะครลคแลว ศลปนในกลมโฟโตเรยลลสต หลายทานไดน าสน ามาสรางสรรคผลงานทมความละเอยดลออไดเสมอเหมอน หรอมความคมชดยงกวาภาพถายและเนองจากสน าเปนสทมคณลกษณะพเศษ สามารถน าไปใชไดหลายวธการดวยกน นบตงแตการน าสไปปายลงบนกระดาษ ใหเกดเปนรปทรงหรอฝแปรงในลกษณะหยาบ ๆ หรอแมกระทงการบรรจงแตงแตมเกบสวนละเอยดใหเหมอนจรงทกประการเปนททราบกนดวา ในความคดของคนอกจ านวนไมนอย ยงเชอวา เทคนคสน าควรจะเปนเทคนคซงแสงความเปนอสระไมวาจะเปนทพกนทปาดลงบนกระดาษ การระบายสในลกษณะชม หรอการปลอยใหสซมเขาหา

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 39: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

27

กนอยางนมนวล และขอส าคญเทคนคสน าตองดแลวมความสด ความจรงเราไมควรจะก าหนด หรอจ ากดขอบเขตในดานเทคนควธการของสน าอยางแนนอนตายตว ศลปนสามารถจะน าสน าไปประยกตใชไดมากมายหลายวธดวยกน ทงนขนอยกบลกษณะของความคด เนอหา ตลอดจนรปแบบและความพงพอใจของศลปนแตละคน นบตงแตป ค.ศ.1972 เปนตนมา ดเหมอนวา ศลปน โฟโตเรยลลสต ใหความสนใจกบการเขยนภาพดวยสน ามากขน ศลปนทท าจตรกรรมสน าในแนวน ไดแก ราฟ โกองส (RAPH GOINGS), ดอน แมคลน(DON McCLEAN), ทอมแบลคเวล (TOM BLACKWELL) และชคโคลส (CHUCK CLOSE) เปนตน การเขยนภาพของศลปนดงกลาวตองอาศยประสบการณและความช านาญเปนพเศษ เพราะเนองจากวา เทคนคสน านนควบคมไดยาก ตางกบการใชเทคนคสน ามนหรอสอะครลค ซงควบคมไดงายกวา เมอมสงผดพลาดหรอมสวนทตองแกไขเพมเตม กสามารถจะระบายทบและแกไขไดโดยสะดวก แตการเขยนภาพสน าในแนวของโฟโตเรยลลสต นน ศลปนจะตองใชใหถกตองและเหมาะสมตงแตเรมลงมอเขยนภาพเลยทเดยว การแกไขขอผดพลาดในงานสน านนคอนขางยากและตองท าอยางระมดระวง หากมการใชดนสอรางกอนจะลงสตองเขยนใหเบาทสด เมอระบายสทบแลว รองรอยของเสนดนสอเหลานนจะไดไมปรากฏและไมท าใหความคมชดของภาพตองเสยไป อยางไรกตามอาจสรปไดวา ศลปน โฟโตเรยลลสต ไมแสดงออกซงความรสกและอารมณสวนตว จะมกเพยงแตการเสนอแนะความคดเทานน ความหมายภายในงานอาจจะไมมอะไรทลกซง แตสงตาง ๆ ทศลปนน ามาเขยนลวนมเนอหา และสาระทบงบอกความหมายในตวของมนเองอยางชดเจนอยแลวตามความเปนจรง ศลปนเหลานนไดสะทอนใหเหนถงชวตอกลกษณะหนง ซงเปนชวตทตองผกพนอยกบเทคโนโลยอนเปนผลตผลจากสมองและฝมอของมนษย อกทงยงเปนสญลกษณทางวฒนธรรมแบบวตถนยม ซงเราไมอาจจะหลกเลยงไดเชนกน9 ขาพเจามความประทบใจในผลงานของ ศลปนชยวฒ เทยมปาน(ChaiwutTeaimparn) ซงผลงานมรปแบบเหมอนจรง ยดหลกตามลทธเรยลลสม และ โฟโตเรยลลสมโดยการน าเอาการบรโภคของคนไทยแสดงใหเหนถงคณคาความงามจากความเรยบงายของวถชวตประจ าวนในสงคมไทยทเปนไปตามสภาพความเปนจรง โดยสรางสรรคผลงานจตรกรรมดวยเทคนคและวธการของการเขยนภาพเขยนสน ามน เพอแสดงถงแนวความคดและทมาของแรงบนดาลใจ ถายทอดในรปแบบเหมอนจรงทงดานรปทรง รปราง ส น าหนก มการเขยนทใหความส าคญกบรายละเอยดใน

9สมพร บญรอด, จตรกรรมโฟโตเรยลลสม, เขาถงเมอ 13 สงหาคม 2557, เขาถงไดจาก http://www1.finearts.cmu.ac.th/thai/articles/detail_article.php?v2=49017

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 40: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

28

ทกๆสวน เนนถายทอดใหออกมาเหมอนจรงทสด แมกระทงบรรยากาศโดยรอบในขณะนน คณคาทางทศนศลปในตวผลงานจตรกรรมจงอย ทการสรางภาพ 2 มตใหลวงตาหรอเรยกกนวา ภาพเหมอนจรง

ภาพท 15 ภาพผลงานของ ชยวฒ เทยมปาน ชอผลงาน กาแฟ ปาทองโก ทมา: ชยวฒ เทยมปาน, The Reality of Simple Lifestyle, เขาถงเมอ 7 มนาคม 2557, เขาถงไดจาก http://www. artbangkok.com/?p=16516

ศลปะแนวโฟโตเรยลลสต ( Photo Realist ) เปนรปแบบทางศลปะทมชอเสยงของอเมรกาในยคศตวรรษท 20 เปนรปแบบทางศลปะซงศลปนกลมนไดคนความงมนสรางสรรคผลงานใหมลกษณะเปนงานจตรกรรมทเหมอนจรงโดยใชภาพถายเปนอปกรณในการสรางสรรคผลงานดวยคณสมบตของกลองถายภาพซงสามารถจบภาพไดอยางฉบไวในชวงเวลาขณะนนเปนการวาดภาพจากภาพถายสะทอนเรองราวทเกยวกบวถการด ารงชวตประจ าวนของผคนศลปะแนวโฟโตเรยลลสตเปนการน าแนวความคดมาผนวกกบภาพวาดทเหมอนจรงทนาทงจากการวาดภาพดวยมอในกลมนมศลปนทขาพเจาใหความสนใจคอRalph Going เปนศลปนทมชอเสยงในระดบแนวหนาของกลมเขาน าเสนอดวยเรองราวของวถชวตประจ าวนของผคนภาพวาดมความละเอยดเหมอนจรงโดยม

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 41: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

29

มมมองแบบภาพถายมความนาสนใจตรงทการเขยนภาพทเนนในเรองของน าหนกและแสงสะทอนทตกกระทบลงบนวตถผวมนเชนเสตนเลสหรอแกว10

ภาพท 16 ภาพผลงานของ Ralph Goings ชอผลงาน Donut,2006 ทมา: RALPH Goings, RALPH GOINGS / REALIST PAINTER, Accessed March 10, 2014, Available from http://ralphlgoings.com/?page_id=321

10ชยวฒ เทยมปาน, “ความจรงของวถชวตทเรยบงาย” (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต

สาขาวชาจตรกรรม บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, 2544).

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 42: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

30

ภาพท 17 ภาพผลงานของ Ralph Goings ชอผลงาน Trio,2008 ทมา: Magnolia Editions, RALPH GOINGS, Accessed November 25, 2014, Available from http://www.magnoliaeditions.com/artists/ralph-goings/

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 43: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

31

บทท 3

ขนตอนการด าเนนการสรางสรรค

ในการสรางสรรคผลงานศลปะ การก าหนดรปแบบและวธการด าเนนงานเปนสงส าคญ โดยวธการตางๆของแตละคนจะมความแตกตางกนออกไปตามลกษณะของงาน รปแบบในการสรางสรรคผลงงานวทยานพนธของขาพเจาไดก าหนดขอบเขตของการท างาน อนประกอบดวย การก าหนดรปแบบการสรางภาพราง การสรางสรรคผลงานจรง และการวเคราะหทศนธาตทปรากฏในผลงานของขาพเจา วธการสรางสรรค

1. การหาขอมลในสวนทเปนเรองราวเนอหานน สวนใหญจะเปนเรองราวทเกยวกบการบรโภคของอาหารพนถนภาคใตทหาขอมลและเรองราวไดจากประสบการณของตนเอง ขาพเจาน าเสนอและใหความส าคญกบวถชวตการบรโภคอาหารทใกลตวขาพเจาทสมผสอยางคนเคย เพราะเปนแหลงพนถนทขาพเจาคลกคลมาตงแตเกด เพอทจะไดเขาใจในเนอหาดงกลาวทถกตองตามความเปนจรง โดยคนหาขอมลขนแรกคอขนปฐมภมจากผลงานตามสอตางๆเปนขอมลเนอหาคราวๆ แตใหความส าคญในขนทตยภม โดยศกษาจากสภาพความเปนจรงของการบรโภคอาหารใตโดยตรง จากการปรงอาหารเอง สามารถรบประทานไดเอง ไมใชแคการศกษาโดยผวเผน จากนน กท าการบนทกขอมล โดยวธการถายภาพตามภาพรางดวยมอทก าหนดไวคราวๆในขนตอนแรก เพอใหไดตามรปแบบ อารมณ และแนวความคด ตามจดประสงคทวางไว

1.1 คนหาขอมลขนแรกทจะน ามาใชในการสรางสรรคคอขนปฐมภมจากผลงานตามสอตางๆ เปนขอมลเนอหาคราว

1.2 คนหาขอมลและลงมอเกบขอมลในขนทตยภม ทขาพเจาไดใหความส าคญกบขนตอนนเปนอยางมาก โดยการศกษาจากสภาพความเปนจรงของการบรโภคอาหารใตโดยตรง จากการปรงอาหารเอง สามารถรบประทานไดเอง ไมใชแคการศกษาโดยผวเผน

2. การบนทกขอมล โดยวธการถายภาพตามภาพรางดวยมอทก าหนดไวคราวๆในขนตอนแรก เพอใหไดตามรปแบบ อารมณ และแนวความคด ตามจดประสงคทวางไว

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 44: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

32

3. พจารณาภาพถายทบนทกไว โดยคดเลอกภาพทมองคประกอบและอนๆตรงตามวตถประสงคทตองการจะสรางสรรค กอนจะน ามาปรบแตงขนาดใหเหมาะสมแกการขยายงานจรง แตในสวนอนๆ ยงจะคงไวซงรายละเอยด ส รปราง รปทรงตางๆตามความเปนจรงทสด

4. ปฏบตชนงานจรง เพอใหเกดสมฤทธผลเปนชนงานทวางไวตามวตถประสงค 5. น าผลงานเขาสการวเคราะห วจารณ ทงแนวความคด เนอหา รปแบบ และเทคนค

วธการ ในชนเรยน เพอการพฒนาผลงานตอไป 6. ประมวลผลและสรปผล เพอรวบรวมขอมล จดท าเอกสารประกอบวทยานพนธ

รปแบบการสรางสรรค การสรางสรรคผลงานวทยานพนธในหวขอ “วฒนธรรมการบรโภคสะทอนวถชวต” ประเภทจตรกรรม 2 มต ใชเทคนคสน ามนบนผาใบ สรางสรรคออกมาในลกษณะแนวเหมอนจรง เปนการแสดงออกถงสภาพความเปนจรง ในวถชวตประจ าวนของคนในสงคมภาคใต ในเรองของการบรโภคอาหารการกนตามแบบพนถนทมความเรยบงายและธรรมดาสามญ มความคดการน าเสนอแบบตรงไปตรงมา เพอใหสอความหมายไดอยางชดเจน ทศนธาตในการสรางสรรค

1. เสน เสนทขาพเจาใชในงาน แบงออกเปน 3 ลกษณะ คอ เสนรอบนอก เสนภายใน และเสนรายละเอยด มลกษณะดงน

1.1 เสนรอบนอก เปนเสนทแบงขอบเขตของทวาง ขอบเขตรปทรงทรวมกนอย ขอบเขตของน าหนก และขอบเขตของส มโครงสรางเปนวงกลม เพอใหดแลวมเอกภาพ เปนจดศนยกลางของความนาสนใจ

1.2 เสนภายใน เปนเสนโครงสรางทก าหนดทศทางของรปทรง สามารถรบรไดดวยความรสกมากกวาตาเหน

1.3 เสนรายละเอยด เปนเสนขนาดเลกๆจ านวนมากทเกดจากรอยแปรงพกนเปนตวสรางน าหนกออนแก เขมสวางของแสงและเงาใหกบรปทรง

2. สและน าหนก สจะเปนไปตามธรรมชาตของความจรงของสในตวอาหาร ถาเปนแกงกจะเปนสในลกษณะของแกงใต ทมสสนสด จดจาน หรอใหความรสกคาว มน ไดอยางชดเจน มการเพมเตมและลดทอนไปบางในสวนของพนหลงทไมใชประธานหลกของภาพ แตจะคมใหเกดบรรยากาศใหดปกคลมไปดวยความรสกใหดจรงจง นง เพอใหสและน าหนกของพนหลงเกดความ

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 45: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

33

สงบนง และท าใหวตถหลกเบองหนา แสดงสาระไดอยางเตมท ไมเปนการไปรบกวนสวนของประธานหลก

3. พนผว จะเกดจากรอยพกนททบซอนกน จนเกดเปนน าหนกของส ใหลกษณะท ไมถงกบเรยบลน แตจะเปนรอยแปรงพกนทถายทอดใหเกดความรสกมากกวา วธการเขยนภาพดวยทแปรงสนๆ จงท าใหเกดพนผวทดคลายการผสานกนของจดเลกๆ เกดเปนความกลมกลนไดดวยสและน าหนก ซงความละเอยดของวธการเขยนสามารถลดความหยาบกระดางของรปทรงและเนอหาใหดมความนมนวลขน

4. รปทรง จะสามารถเปนตวบงบอกเรองวาเปนเรองราวอะไร ในทนรปทรงมาจาก ตวหนนง ทเปนอาหารภาคใต แสดงถงลกษณะของการบรโภคในสงคมพนถนเปนรปทรงทเกดจากการถายทอดออกมาในมมมองตางๆทนาสนใจ สวนใหญจะเปนรปทรงเดยวเปนหลก และมรปทรงยอยเปนสวนของรายละเอยดยอยจากรปทรงหลกอกท รปทรงทอยดานหนาจะเปนประธานหลกของภาพ ความงามทเกดจะเปนไปตามความจรง ไมผดเพยน แตสามารถถายทอดอารมณความรสก ไดซาบซงกวาความเปนจรง

5. ทวาง ในการสรางสรรคขาพเจาจะก าหนดรปแบบของการจดวางในภาพตนแบบเสยกอน ดวยการสรางภาพรางของรปทรง แลวก าหนดการจดวางทตองการ โดยสวนใหญในภาพๆหนงจะมประธานเปนรปทรงหลกอยแลว จงตดทอนรายละเอยดของทวางโดยรอบและเหลอการแสดงสาระเพยงแคประธานหลกเทานน ปลอยทวางเปนไปในรปแบบบรรยากาศตามความเปนจรง เพอทจะเนนใหประธานรปทรงหลกมความโดดเดนทสด การสรางสรรคผลงานจรง ในขนตอนการสรางสรรคผลงานจรง ไดน าเอาภาพรางทไดจากการจดองคประกอบตางๆมาขยายเปนผลงานจรง ลงบนเฟรมผาใบทมขนาดใหญกวาภาพรางบนกระดาษมากจงตองมการจดสเกลจากภาพรางใหละเอยดทสด เพราะผลงานจะตองมการเกบรายละเอยดของสวนตางๆทลวนแลวแตเปนสวนทส าคญอยมากมาย เพอเวลามาขยายงานจรงและเกบรายละเอยดแลวนน จะไดไมผดเพยนไปจากภาพรางทก าหนดไว 1. การสรางผลงานตนแบบ เมอไดขอมลทเปนภาพถายมากพอแกการสรางสรรคแลว จะมการคดเลอกภาพรางทดทสดจากภาพถายเหลานน เพอน ามาขยายเปนผลงานจรง จากภาพถายหนนงหนงหน จะมการบนทกไวในหลากหลายมมมอง เพอทจะน ามาเลอกหาภาพทดทสด ทจะน ามาเปนตนแบบ โดย

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 46: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

34

หลกเกณฑในการเลอกภาพ นอกจากจะค านงถงแนวคด อารมณความรสก ของงานแลว ยงค านงถงหลกทศนธาต (Element) เพอใหเกดความสมบรณในตวงานใหมากทสด

ภาพท 18 ภาพขนตอนวธท าและบนทกภาพราง

ภาพท 19 ภาพขนตอนวธท าและบนทกภาพราง

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 47: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

35

ภาพท 20 ภาพขนตอนวธท าและบนทกภาพราง

ภาพท 21 ภาพขนตอนวธท าและบนทกภาพราง

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 48: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

36

2. การสรางสรรคผลงานจตรกรรม 2.1 ก าหนดมาตราสวน เพอใชส าหรบหาขนาดของภาพผลงานจรง จากการขยายภาพ

ตนแบบ การก าหนดมาตราสวน กแลวแตความเหมาะสม แตตองค านงถงความเทยงตรงและแมนย า 2.2 ขนตอนการเตรยมเฟรมเขยนงาน ผาใบทใชในการสรางสรรคงานของขาพเจา

ขาพเจาเลอกใชผาใบทมลกษณะของลายทมขนาดลายของตาผาใบทไมเรยบจนเกนไป เพอความเหมาะสมกบเทคนคและวธการสารางสรรคในจตรกรรมสน ามน

2.3 การรางภาพ ท าการรางภาพโดยใชเทคนคดนสอสออน ในขนตอนแรกตองขดเสนก าหนดมาตราสวนตามทขยายมาจากตนแบบลงบนผาใบ แลวจงคอยๆรางภาพโดยค านงถงสดสวนของรปทรงตางๆใหถกตองทสด ฉะนนขนตอนนจงมความส าคญมาก

2.4 ท าการลงสและเกบรายละเอยด ถอวาเปนขนตอนทส าคญทสด เพอไมใหผดเพยนไปจากรายละเอยดทงของรปทรง รปราง และสสน โดยตองคอยตรวจสอบสสนและน าหนกใหเหมอนภาพตนแบบตลอดเวลาในขณะทเขยนภาพ

ภาพท 22 ภาพขนตอนการเตรยมเฟรมผาใบ

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 49: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

37

ภาพท 23 ภาพขนตอนการก าหนดมาตราสวนของภาพราง

ภาพท 24 ภาพขนตอนการรางภาพลงบนผาใบ

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 50: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

38

ภาพท 25 ภาพขนตอนการลงสน ามนในผลงานจรง

ภาพท 26 ภาพขนตอนการลงสน ามนในผลงานจรง

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 51: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

39

ภาพท 27 ภาพขนตอนการลงสน ามนในผลงานจรง

ภาพท 28 ภาพขนตอนการลงสน ามนในผลงานจรง

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 52: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

40

ภาพท 29 ภาพขนตอนการลงสน ามนในผลงานจรง

ภาพท 30 ภาพขนตอนการลงสน ามนในผลงานจรง

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 53: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

41

ภาพท 31 ภาพขนตอนการเกบรายละเอยดของผลงาน

ภาพท 32 ภาพขนตอนการเกบรายละเอยดของผลงาน

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 54: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

42

ภาพท 33 ภาพผลงานทเสรจสมบรณ

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 55: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

43

บทท 4

ขนตอนและกระบวนการในการสรางสรรคผลงานวทยานพนธ

การสรางสรรคผลงานศลปะใหมความตอเนอง ตรงกบแนวความคด จะตองอาศยการศกษาคนควาหาขอมลในเรองทตวเองมความสนใจ และสมผสไดจรงโดยตรง น าขอมลมาศกษาวเคราะหและคดคนรปแบบในการสรางสรรค เพอใหผลงานทออกมาตรงและสะทอนกบแนวความคดไดมากทสด จงจ าเปนตองมชวงในการศกษาหาแนวทางและการสรางสรรค ซงสามารถแบงออกได 4 ระยะดงนคอ ผลงานกอนวทยานพนธ ระยะท 1 ผลงานในชวงเวลาปการศกษาท 1 ของการเรยนในระดบปรญญามหาบณฑต ซงการทดลองและสรางสรรคผลงานศลปะเปนการท างานตอเนองจากการท างานศลปนพนธในระดบปรญญาตร คอ การน าเสนอแนวความคดของการด ารงชวตของพนถนไดในสงคมตางๆในมมมองทหลากหลายออกไป ท งทางดานสงคม สภาพแวดลอมและปจจยนอกและภายในตางๆ แสดงเอกลกษณความเปนพนถนของอาหารผลงานในชวงนจะพดถงวถชวตของภาคใตทงแบบดงเดมเรยบงายและแบบทตองปรบตวใหเขากบสภาพสงคมตางๆเปลยนไป การด าเนนชวตจากพนถนเขาสเมองใหญ การรบวฒนธรรมรปแบบการด าเนนชวตแบบสงคมเมองเขามาสทองถน ความรบเรงในวถการบรโภค งานในระยะนยงมความหลากหลายทางดานความคดมากเกนไป เนองจากเปนชวงแรกของการศกษาระดบปรญญาโท จงเปนชวงทมการคนหาตวตน และเอกลกษณของแนวงานอกดวย ฉะนนนอกจากแนวงานและแนวความคดทหลากหลาย ยงมการทดลองจดวางรปแบบของอาหารทหลากหลายดวย โดยในระยะแรกใชเทคนคสน ามนบนผาใบเหมอนเดมอยางทเคยใชปญหาในการสรางสรรคผลงานระยะแรก คอ เปนการน าเสนอทไดสมผสแคเพยงผวเผน ไมไดเขาใจและลงลกไปในรายละเอยดความเปนมาของแบบรางในการสรางสรรค รวมถงความไมชดเจนและความไมลงตวในรปแบบและการจดวางของตวหนนงทเปนอาหารนนเอง

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 56: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

44

ภาพท 34 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 1 ชนท 1 ชอผลงาน วถการบรโภค 1 (แกงควกลวยดบ) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 140 x 110 เซนตเมตร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 57: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

45

ภาพท 35 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 1 ชนท 2 ชอผลงาน วถการบรโภค 2 (ไขพะโล) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 130 x 100 เซนตเมตร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 58: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

46

ภาพท 36 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 1 ชนท 3 ชอผลงาน วถการบรโภค 3(แกงไตปลากะท) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 140 x 100 เซนตเมตร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 59: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

47

ภาพท 37 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 1ชนท 4 ชอผลงาน วถการบรโภค 4 (แกงถง) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 130 x 100 เซนตเมตร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 60: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

48

ภาพท 38 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 1 ชนท 5 ชอผลงาน วถการบรโภค 5(ตมกระดกหมใบชะมวง) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 140 x 100 เซนตเมตร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 61: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

49

ภาพท 39 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 1 ชนท 6 ชอผลงาน วถการบรโภค 6(ตมสมโหนดปลาท) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 140 x 140 เซนตเมตร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 62: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

50

ภาพท 40 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 1 ชนท 7 ชอผลงาน วถการบรโภค 7(แกงเผดปลาดก) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 120 x 90 เซนตเมตร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 63: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

51

ภาพท 41 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 1 ชนท 8 ชอผลงาน วถการบรโภค 8(แกงสมสบปะรด) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 150 x 110 เซนตเมตร ผลงานกอนวทยานพนธระยะท 2 ผลงานในชวงป 1 เทอม 2 นนมการน าเสนอรปแบบทแคบลงและโฟกสใหความส าคญกบรปแบบของการบรโภคทมความแนนอนมากยงขนจากชวงระยะแรก ทมความหลากหลายจนเกนไป ทงทางดานเนอหาสาระ มมมอง แนวความคด ตลอดจนรปแบบการจดวาง โดยการน าเสนอระยะท 2 น จะเปนการน าเสนอวถการบรโภคอาหาร ทแตกตางออกไปจากภาพหนนงของอาหารทวางอยเฉยๆ แตจะมการน าเสนอถงขนตอนกระบวนการท าเขาไปดวย โดยการท าภาพรางของการสรางสรรคผลงานในระยะท 2 น ขาพเจากลบมาใชวธการเกบขอมลดวยการลงมอท าอาหารและเกบบนทกขอมลภาพถายเหมอนชวงปรญญาตร เพอใหไดมความเขาใจในบรบทของตวอาหารอยางแทจรง ไมใชแคเพยงไปซอมาจดวางแลวบนทกภาพถาย ในชวงนยงคงสรางสรรค ผลงานในเทคนคเดมทขาพเจาถนดและคนเคยคอ เทคนคจตรกรรมสน ามนบนผาใบ หากแตเมอพจารณาวเคราะหผลงานในแตละชนงานแลว กยงมการพบเหนปญหาในการสรางสรรคในแตละชนงาน เชน อาหารบางอยางทเลอกมาเปนแบบในการสรางสรรคยงบอกความ

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 64: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

52

เปนลกษณะเดนของวถการบรโภคภาคใตไมเพยงพอ แตเปนไปในผลงานบางชนเทานน ในปญหาน จะตองมการแกไขตอไปในภายภาคหนา

ภาพท 42 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 2ชนท 1 ชอผลงาน วถการบรโภค 9(ไขเจยว) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 190 x 140 เซนตเมตร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 65: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

53

ภาพท 43 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 2 ชนท 2 ชอผลงาน วถการบรโภค 10 (แกงควกะทสมรม) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 140 x 140 เซนตเมตร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 66: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

54

ภาพท 44 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 2ชนท 3 ชอผลงาน วถการบรโภค 11(หนอเหรยงผดเครองแกงกง) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 200 x 140 เซนตเมตร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 67: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

55

ภาพท 45 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 2 ชนท 4 ชอผลงาน วถการบรโภค 12 (เครองแกงกง) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 165 x 110 เซนตเมตร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 68: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

56

ภาพท 46 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 2ชนท 5 ชอผลงาน วถการบรโภค13(กงสด) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 200 x 150 เซนตเมตร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 69: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

57

ภาพท 47 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 2 ชนท 6 ชอผลงาน วถการบรโภค 14 (ปลาเคม) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 130 x 130 เซนตเมตร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 70: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

58

ภาพท 48 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 2 ชนท 7 ชอผลงาน วถการบรโภค 15 (ไขครอบ) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 180 x 140 เซนตเมตร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 71: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

59

ภาพท 49 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 2 ชนท 8 ชอผลงาน วถการบรโภค 16 (ปลาทอด) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 150 x 120 เซนตเมตร ผลงานกอนวทยานพนธระยะท 3 (TERMINAL PROJECT) ในชวงเวลากอนการสรางสรรคผลงานกอนวทยานพนธระยะท 3 น ขาพเจายงคงตองการทจะถายทอดวถชวตของคนในสงคมภาคใตผานวถชวตการบรโภค โดยในชวงระยะน ขาพเจายงคงใชวธการลงมอปรงอาหารดวยตวของขาพเจาเอง เพอทจะท าการบนทกภาพถายมาใชคดเลอกเปนแบบภาพราง แตในครงน ขาพเจาเลอกทจะบนทกภาพ ตงแตการคดเลอกวตถดบในการปรงอาหารแตละอยาง การตระเตรยมวตถดบ เครองปรงตางๆ ตลอดจนถงขนตอนแรกในการปรงอาหารนนจนเสรจสนกระบวนการทกอยาง ไดมาซงอาหารหนงอยาง ท าใหขาพเจาเองสามมารถเขาใจถงสาระและขอมลทถกตองชดเจน ทจะน าสงทขาพเจาสมผสจนคนเคยไดนน มาถายทอดเปนผลงานโดยในชวงระยะนยงคงสรางสรรคเปนผลงานจตรกรรม 2 มต แนวเหมอนจรง ดวยเทคนคสน ามนบนผาใบเหมอนเชนทผานมา ปญหาทพบในการสรางสรรคผลงานในชวงน ถงจะกลาวไดวา มความชดเจนทางดานแนวคดแลว แตมมมองตางๆทขาพเจาหยบยกขนตอนกระบวนการการปรงอาหารนนๆมาถายทอด ยงไมสามารถบงบอกถงแนวคดไดอยางชดเจน นนกคอ สภาพวถชวตทขาพเจาตองหารถายทอด

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 72: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

60

ออกมาในอาหารพนถน เพราะในบางชนงานทมความเปนพนถนในตวอาหารมนเองมากๆ ขาพเจายงไมสามารถดงความเปนเดนนนๆออกมาถายทอดใหชดเจนมากพอ ในทางกลบกน บางชนงานทเลอกมาถายทอดยงมความคลมเครอและไมชดเจนพอ ทจะยกมาถายทอดหรอแทนความเปนเอกลกษณของความเปนทองถนได ยงไมสามารถเปนอาหารทสะทอนวถชวตไดพอ จงตองแกไขปญหาและคนหาความเปนกลางและความพอดของมมมองทจะน ามาถายทอดใหดยงขนและพฒนาไดในชวงตอไป

ภาพท 50 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 3 (TERMINAL PROJECT) ชนท 1 ชอผลงาน วถการบรโภค 17(หอยขม) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 150 x 135เซนตเมตร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 73: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

61

ภาพท 51 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 3 (TERMINAL PROJECT) ชนท 2 ชอผลงาน วถการบรโภค 18 (พงปลา) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 150 x 110 เซนตเมตร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 74: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

62

ภาพท 52 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 3 (TERMINAL PROJECT) ชนท 3 ชอผลงาน วถการบรโภค 19 (น าพรกมะขาม) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 130 x 110 เซนตเมตร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 75: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

63

ภาพท 53 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 3 (TERMINAL PROJECT) ชนท 4 ชอผลงาน วถการบรโภค 20 (ละลายเครองแกง) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 130 x 110 เซนตเมตร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 76: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

64

ภาพท 54 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 3 (TERMINAL PROJECT) ชนท 5 ชอผลงาน วถการบรโภค 21(ปลาทเคมตมกะท) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 130 x 110 เซนตเมตร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 77: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

65

ภาพท 55 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 3 (TERMINAL PROJECT) ชนท 6 ชอผลงาน วถการบรโภค 22(ปลาทเคมตมกะท) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 130 x 110 เซนตเมตร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 78: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

66

ภาพท 56 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 3 (TERMINAL PROJECT) ชนท 7 ชอผลงาน วถการบรโภค 23 (ปลาตมซอวด าหวาน) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 130 x 110 เซนตเมตร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 79: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

67

ภาพท 57 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 3 (TERMINAL PROJECT) ชนท 8 ชอผลงาน วถการบรโภค 24 (ปลาหมกตมหวาน) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 130 x 110 เซนตเมตร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 80: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

68

ภาพท 58 ภาพผลงานกอนวทยานพนธระยะท 3 (TERMINAL PROJECT) ชนท 9 ชอผลงาน วถการบรโภค 25 (ปลากระบอกตมสมโหนด) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 130 x 110 เซนตเมตร การสรางสรรคผลงานวทยานพนธ ผลงานวทยานพนธน ขาพเจาน าเสนอวถชวตของคนพนถนภาคใตทขาพเจาเตบโตมาสะทอนผานการบรโภคของคนพนถนใตทมความเปนเอกลกษณ ทขาพเจาคนเคย สมผส และคลกคลมาตงแตยงเยาววย โดยขาพเจาพยายามแกไขและพฒนาจากการสรางสรรคทง 3 ระยะ ทพฒนามาอยางตอเนองเปนขนเปนตอน ทงทางดาน สาระ รปแบบ เนอหา ขนตอนการท างาน พยายามคดกรองประเดนความคดสรางสรรคใหชดเจนทสด ในสวนของผลงานครงน ขาพเจาพยายามจะสรางสรรคผลงานทจะสามารถแสดงเนอหาสาระไดเดนชดทสด จากการลงมอท าอาหาร แลวบนทกภาพในหลากหลายมมมอง เพอมาเปนตนแบบแลว ขาพเจามาครนคดพจารณาวามมมองหรอขนตอนใดนนมความนาสนใจ สามารถน ามาสรางสรรค และถายทอดใหเหนถงเอกลกษณไดมากทสด ขาพเจาจงพบวา สาระทแทจรงสามารถถายทอดออกมาในตวของอาหารเองไดอยางชดเจนทสดแลว ทงในเรองสสนทบงบอก

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 81: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

69

รสชาตทเดนชดและเปนเอกลกษณของพนถน หรอตววตถดบทองถนทเปนเฉพาะ มความนาสนใจ มความทาทายและนาทจะพยายามสรางสรรคออกมาใหไดเกดผลไดมากทสดตามแนวคดทวางไว เทคนคในการสรางสรรค ยงคงเปนเทคนคสน ามนบนผาใบ รปแบบจตรกรรมเหมอนจรง ตามทขาพเจามความเขาใจและถนด สามารถสรางสรรคออกมาไดดทสด โดยในการสรางสรรคงานชวงวทยานพนธน ขาพเจาใสใจและใหความส าคญกบรายละเอยดเลกๆนอยๆมากขนกวาชวงทผานมา เพอใหไดเปนผลงานทสมบรณทสด

ภาพท 59 ภาพผลงานวทยานพนธชนท 1 ชอผลงาน วถการบรโภค 26 (ปลาทยาง) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 120 x 90 เซนตเมตร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 82: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

70

ภาพท 60 ภาพผลงานวทยานพนธชนท 2 ชอผลงาน วถการบรโภค 27 (ผกเหนาะ) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 150 x 110 เซนตเมตร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 83: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

71

ภาพท 61 ภาพผลงานวทยานพนธชนท 3 ชอผลงาน วถการบรโภค 28 (แกงสมปลากระบอก) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 155 x 110 เซนตเมตร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 84: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

72

ภาพท 62 ภาพผลงานวทยานพนธชนท 4 ชอผลงาน วถการบรโภค 29 (หนอเหรยงผดกง) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 140x 100 เซนตเมตร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 85: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

73

ภาพท 63 ภาพผลงานวทยานพนธชนท 5 ชอผลงาน วถการบรโภค 30 (ผดเผดปลาดกมะเขอ) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 140 x 100 เซนตเมตร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 86: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

74

ภาพท 64 ภาพผลงานวทยานพนธชนท 6 ชอผลงาน วถการบรโภค 31 (ผดเผดปลาดก) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 160 x 120 เซนตเมตร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 87: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

75

ภาพท 65 ภาพผลงานวทยานพนธชนท 7 ชอผลงาน วถการบรโภค 32(แกงสมออดบ) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 150 x 110 เซนตเมตร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 88: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

76

ภาพท 66 ภาพผลงานวทยานพนธชนท 7 ชอผลงาน วถการบรโภค 33 (พรกแกงกงผดถวฝกยาว) เทคนค สน ามนบนผาใบ ขนาด 100 x 70 เซนตเมตร

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 89: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

77

บทท 5

บทสรป

การสรางสรรคผลงานวทยานพนธชด “วฒนธรรมการบรโภคสะทอนวถชวต” เกดจากความคดทวา ศลปะกบชวตเปนสงทเกยวของกนและมความส าคญซงกนและกนอยางยง จนท าใหขาพเจาตองการทจะสรางสรรคผลงานขนมา จากสงทขาพเจามความรสกรวม และสมผสไดใน วถชวตทคนเคยมาตลอดตงแตเดกจนเตบโต เปนสงทขาพเจารจกและเขาใจเปนอยางด ผานกระบวน การสรางสรรคผลงานทเปนไปตามระบบขนตอน โดยในเบองตนขาพเจาไดเกบรวบรวมขอมลทงจากการสมผสโดยประสบการณตรงในชวตประจ าวน จากการคนควาตามต ารา หนงสอและจากแหลงขอมลตางๆในหลายๆดานและหลายๆวธ เชน การบนทกภาพถายภาพราง และสมผสจรงในแตละรายละเอยดตางๆจนไดขอมลทเปนทนาพอใจ จากนนจงวเคราะหและสรางภาพรางเพอขยายผลงานจรง จนถงขนตอนในการสรางสรรคผลงานจรง ซงไดผลงานเปนจ านวน 8 ชน เตมไปดวยคณคาทางศลปะเพราะเกดจากพฒนาทตอเนองจากภาคเรยนตน (ชวงกอนวทยานพนธ) จงสามารถควบคมเรองราว ขอบเขต หลกองคประกอบศลป ตลอดจนความเหมอนจรงทกประการทกๆรายละเอยดใหมความลงตว เขมขนมากขน จากผลงานในชวงกอนวทยานพนธ จนเปนผลสะทอนเรองราวของวถการบรโภคอาหารพนถน ทเปนมมมองความงามจากความเปนจรง สะทอนออกมา สงเหลานไดถกถายทอดออกมาในเรองของการจดวางองคประกอบทมความนาสนใจ โดยเฉพาะทศทางและมมมองของรปทรงในตางๆทชดเจนขนและสสนทสดชดเจนในความเปนพนถนของอาหารใต ในบรรยากาศทถกตดทอนใหคลมเปนบรรยากาศทนงสงบของพนหลง จนดสมจรงและชวยเสรมใหตวหนนงทเปนประธานหลกมความโดดเดนและนาสนใจ มการจดวางไดอยางลงตว เกดความสมดลและเอกภาพทงประธานหลกและรายละเอยดยอย ในทายสดผลงานชดนจงเปนทนาพอใจของขาพเจาเอง และสดทายขาพเจาหวงวาผลงานในชด “วฒนธรรมการบรโภคสะทอนวถชวต” นาจะสรางประโยชนใหกบผทสนใจหรอนสตนกศกษาศลปะ ไดคนควาเหนตวอยางทงเรองราวและเทคนคทางจตรกรรมใหมความกาวหนาพฒนาตอไปใหกบวงการศลปะในประเทศไทย

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 90: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

78

รายการอางอง

ภาษาไทย ก าจร สนพงษศร. ประวตศาสตรศลปะตะวนตก (ศลปะกอนประวตศาสตรและศลปะยคโบราณ).

กรงเทพฯ: ส านกพมพคราเดยเพรสบค, 2523. ใกลรง จวเชอพนธ, ผรวบรวม. อาหารไทย. เขาถงเมอ 8 มนาคม 2557. เขาถงไดจาก http://www.

l3nr.org/posts/122608 ชยวฒ เทยมปาน. “ความจรงของวถชวตทเรยบงาย.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชา

จตรกรรม บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, 2544. ดงดม, ผรวบรวม. น าชบโจร ไกลบาน. เขาถงเมอ 9 มนาคม 2557. เขาถงไดจาก http://www.ban suan

porpeang.com/node/15706 ประทม ชมเพงพนธ. วถชวตชาวใต. กรงเทพฯ: ชมรมเดก, 2544. . ศลปวฒนธรรมภาคใต. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน, 2548. ภญโญ จตตธรรม. ภาษตชาวบาน (คตชาวบานอนดบ 3). สงขลา: วทยาลยครสงขลา, 2517. มสลมไทยโพสต, ผรวบรวม. เอกลกษณอาหารไทย 4 ภาค ตอนภาคใต. เขาถงเมอ 8 มนาคม 2557.

เขาถงไดจาก http://www.info.muslimthaipost.com/main/printable.php?category=29 & id =15150

มลนธสารานกรมวฒนธรรมไทย ธนาคารไทยพานชย. วฒนธรรมอาหารภาคใต. เขาถงเมอ 9 กนยายน 2557. เขาถงไดจาก http://www.dusittrang.com/food/?page_id=8

สมพร บญรอด. จตรกรรมโฟโตเรยลลสม. เขาถงเมอ 13 สงหาคม 2557. เขาถงไดจาก http://www1. finearts.cmu.ac.th/thai/articles/detail_article.php?v2=49017

เอ เอส ทว ผจดการออนไลน, ผรวบรวม. ขนมจนเมองคอน. เขาถงเมอ 9 มนาคม 2557. เขาถงไดจากhttp://www.manager.co.th/Travel/ViewNews.aspx?NewsID=9500000119690

โอเค เนชน, ผรวบรวม. ภาคใต. เขาถงเมอ 6 มนาคม 2557. เขาถงไดจาก http://www.oknation.net/ blog/print.php?id=207962

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 91: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

79

ภาษาตางประเทศ Magnolia Editions. RALPH GOINGS. Accessed November 25, 2014. Available from http://www.

magnoliaeditions.com/artists/ralph-goings/ RALPH Goings, RALPH GOINGS / REALIST PAINTER, Accessed March 10, 2014. Available

from http://ralphlgoings.com/?page_id=321 . The Reality of Simple Lifestyle. Accessed March 7, 2014. Available from http://www.

artbangkok.com/?p=16516

สำนกหอ

สมดกลาง

Page 92: 2557 - Silpakorn University · จ 54001210: major: visual arts . key word: the inner studying and understanding lifestyle that’s . reflected by eating culture . sulakkana suksong:

80

ประวตผวจย ชอ-สกล นางสาวสลกคณา สขสง เกด 5 พฤษภาคม 2531 ทอย 5/38 ถนนหนองจก ซ.2 ตรอก 6 ต.สะบารง อ.เมองจ.ปตตาน 94000 โทร 089-7370646 ประวตการศกษา พ.ศ. 2549 มธยมศกษา โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยสงขลานครนทร จ.ปตตาน พ.ศ. 2552 ศลปศาสตรบณฑต สาขาทศนศลป(จตรกรรม) คณะศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยทกษณ พ.ศ. 2557 ศลปมหาบณฑต สาขาทศนศลป ภาควชาจตรกรรม คณะจตรกรรม ประตมากรรม และภาพพมพ มหาวทยาลยศลปากร การแสดงผลงาน พ.ศ.2552 ไดรบคดเลอก เขารวมแสดง“โครงการประกวดศลปกรรมเยาวชนทกษณ คด”ณ อาศรมศลปกรรมทกษณ สถาบนทกษณคดศกษา พ.ศ. 2553 รวมแสดงในนทรรศการศลปกรรมรวมสมยของศลปนรนเยาว ครงท 27 รวมแสดงผลงานศลปนพนธในนทรรศการศลปะจากศลปนพนธครงท 2 ณ หอศลปสมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ พ.ศ. 2554 รวมแสดงในนทรรศการศลปกรรม TOSHIBA พ.ศ. 2555 รวมแสดงในนทรรศการ READING EUROPE รวมกบศลปนกลม โปยเซยน พ.ศ. 2557 รวมแสดงในนทรรศการจตรกรรม PANASONIC เกยรตประวต พ.ศ. 2553 รางวลสนบสนนศลปนรนเยาวในการประกวด“ศลปกรรมเยาวชนทกษณ ครงท 8” ประจ าป 2553 อาศรมศลปกรรมทกษณ สถาบนทกษณคดศกษา พ.ศ. 2554 ไดรบทนศกษาดงานและสรางสรรคผลงานศลปกรรม โดย ดร.ชมพล พรประภา เดนทางไปศกษาดงาน ณ ประเทศสาธารณรฐอตาล

สำนกหอ

สมดกลาง