33
รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช้ปัญหาเป็นฐานในรายวิชาโครงงานการท่องเที่ยว และการบริการ หลักสูตรบริหารธุรกิจ สาขาการจัดการท่องเที่ยวและ การบริการ มหาวิทยาลัยนอร์ท-เชียงใหม่ Problem-Based Learning in Tourism and Hospitality Project, Tourism and Hospitality Management, North-Chiang Mai University อาจารย์ณัฐสุดา ผาลา รายงานวิจัยในชั้นเรียนนี้ได้รับทุนสนับสนุนจากกองทุนวิจัย มหาวิทยาลัยนอร์ท-เชียงใหม่ ประจําปีการศึกษา 2559 เดือนมิถุนายน 2560 ลิขสิทธิ์ของมหาวิทยาลัยนอร์ท-เชียงใหม่

2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

รายงานวจยในชนเรยน

เรอง

การเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐานในรายวชาโครงงานการทองเทยว และการบรการ หลกสตรบรหารธรกจ สาขาการจดการทองเทยวและ

การบรการ มหาวทยาลยนอรท-เชยงใหม

Problem-Based Learning in Tourism and Hospitality Project, Tourism and Hospitality Management,

North-Chiang Mai University

อาจารยณฐสดา ผาลา

รายงานวจยในชนเรยนนไดรบทนสนบสนนจากกองทนวจย

มหาวทยาลยนอรท-เชยงใหม ประจาปการศกษา 2559

เดอนมถนายน 2560

ลขสทธของมหาวทยาลยนอรท-เชยงใหม

Page 2: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

รายงานวจยในชนเรยน

เรอง

การเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐานในรายวชาโครงงานการทองเทยว และการบรการ หลกสตรบรหารธรกจ สาขาการจดการทองเทยวและ

การบรการ มหาวทยาลยนอรท-เชยงใหม

Problem-Based Learning in Tourism and Hospitality Project, Tourism and Hospitality Management,

North-Chiang Mai University

อาจารยณฐสดา ผาลา

รายงานวจยในชนเรยนนไดรบทนสนบสนนจากกองทนวจย

มหาวทยาลยนอรท-เชยงใหม ประจาปการศกษา 2559

เดอนมถนายน 2560

ลขสทธของมหาวทยาลยนอรท-เชยงใหม

Page 3: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

กตตกรรมประกาศ

ขอบคณสถาบนวจยทสนบสนนทนการวจยในชนเรยนน และนกศกษาทเรยนรายวชา 504403 โครงงาน

การทองเทยวและการบรการ (Tourism and Hospitality Project) ในภาคการศกษาท 2/2559 ทใหความ

รวมมอตลอดกระบวนการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐาน

ผสอนขอขอบคณหวหนาสาขาทมอบหมายงานทสรางประสบการณในการเรยนการสอนทหลากหลายวธ

แกผสอน ขอบคณเวลาทมอบใหในการดาเนนการเรยนการสอนในกระบวนวชาน ทสาคญอยางยงการมสวนรวมใน

การประเมนผลการเรยนโดยการเปนหนงในผใชบรการนาเทยว

ทายทสดผสอน ขอกราบขอบพระคณบดา มารดา ทใหการอปการะอบรมเลยงด ตลอดจนสงเสรม

การศกษา และใหกาลงใจเปนอยางด อกทงขอขอบคณเพอน ๆ ทใหการสนบสนนและชวยเหลอดวยดเสมอมา

และขอขอบพระคณเจาของเอกสารและงานวจยทกทาน ทผสอนคนควาไดนามาอางองในการทาวจย

จนกระทงงานวจยฉบบนสาเรจลลวงไปไดดวยด

Page 4: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

ชอเรอง การจดการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐานในรายวชาโครงงานการทองเทยวและ การบรการ หลกสตรบรหารธรกจ สาขาการจดการทองเทยวและการบรการ มหาวทยาลยนอรท-เชยงใหม

ผวจย นางสาวณฐสดา ผาลา สาขา การจดการการทองเทยวและการบรการ คณะบรหารธรกจ

บทคดยอ

รายงานนเสนอผลการประยกตวธการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐาน กบรายวชาโครงงานการทองเทยวและการบรการ หลกสตรบรหารธรกจ สาขาการจดการทองเทยวและบรการ เปนวชาบงคบสาหรบนกศกษาชนปสดทายของหลกสตร ลกษณะรายวชานเปนการบรณาการความรทไดเรยนมาในวชากอนหนามาจดเปนบรษทจาลองนาเทยวจดเสนทางและโปรแกรมนาเทยวเพอเสนอขายผใชบรการ

ทงผสอนและผเรยนดาเนนกระบวนการตามหลกการเรยนรโดยใชปญหาเปนฐานอยางเปนขนเปนตอน ไดแก กาหนดโจทยปญหาทใชเปนฐานในการเรยนร กระบวนการรวบรวมความร การชแนะใหคาปรกษาโดยผสอน การคนควาหาความรเพมเตม การวางแผนและดาเนนการเพอตอบโจทยปญหา เปนตน ในการประเมนผลผสอนพจารณาจากการรวมกนระดมสมองเพอกาหนดโจทยปญหาทใชเปนฐาน กระบวนการรวบรวมขอมล ความร เพอใชในการแกปญหาทกาหนด การออกนาเทยวในรปบรษทจาลองนาเทยว การจดทารายงานสรป และการสอบ

ผลการประเมนแสดงใหเหนวา นกศกษาทมคะแนนเฉลยสะสมตงแต 3 ขนไปซงมจานวนนกศกษาคดเปนรอยละ 38.8 ใหความสนใจ มความกระตอรอรนในกระบวนการตาง ๆ ในการเรยนรโดยใชปญหาเปนฐาน คะแนนเฉลยในสวนการรวบรวมความรและเรยนรดวยตนเองอยในระดบทด กลาวคอ มคาเฉลยของ 8.1 จากคะแนนเตม 10 จากการศกษาพบวา ลกษณะของรายวชาและพฤตกรรมผเรยนเปนปจจยสาคญในการนารปแบบการเรยนรโดยใชปญหาเปนฐานมาปรบใชได โดยเฉพาะกบกลมผเรยนทมวนย มความสนใจในการเรยนรแลวจะมประสทธผลมากขน นอกจากนการกาหนดโจทยปญหาควรจะตองเพมรายละเอยดเพอใหเหมาะกบพฤตกรรมนกศกษา หรออาจจะจาแนกกลมนกศกษาและกาหนดปญหาทใชเปนฐานแตกตางกน

Page 5: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

Title Problem-Based Learning in Tourism and Hospitality Project Course, Tourism and Hospitality Management, North-Chiang Mai University.

Author Ms. Nutsuda Phala Tourism and Hospitality Management, Faculty of Business Administration.

Abstract This report presents the results of applying problem-based learning (PBL) method to

Tourism and Hospitality Project which is a major subject for the last year students in Tourism and Hospitality Management program. The objectives of this subject are to integrate previous knowledge and to operate the PSU dummy travel company providing a travel program for customers.

Both instructor and learners follow the PBL process which are determining the problems; collecting knowledge; guiding to the learners, investigating more knowledge for the completeness; and implementing the process for problem-solving. For the class evaluation, the instructor separates the class assessment into the following issues: a) brainstorming for the problem determination, b) knowledge collection, c) planning and operating the proposed travelling program, d) the conclusion report and e) examinations.

The assessments show that learners who have CGPA more than 3.00 (38.8% of the total students) are interested in the PBL method and, consequently, they have enthusiasm in the PBL process. As a result, the average score from the knowledge collect is satisfied, that is, 8.1 from 10 points. In addition, the good-average scores from the examinations imply that the learners develop themselves in self-learning skill which is provided from the PBL.

From the study, the characteristics of the subject and learners’ behaviors are the important factor to consider whether the PBL method is applicable for the class. Precisely, the disciplined learners and integration subject provide an effective outcome. Moreover, the problem determination should get along with the learner’s behavior. In the class with many learners, instructors should group the learner and assign different problems.

Page 6: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

สารบญ

กตตกรรมประกาศ ค บทคดยอ ง ABSTRACT จ สารบญตาราง ซ สารบญภาพ ฌ บทท 1 บทนา

บทท 2 เอกสารทเกยวของ 2.1 ทฤษฎและแนวคดทเกยวของ

2.2 งานวจยทเกยวของ บทท 3 ระเบยบวธวจย

3.1 ประชากรและกลมตวอยาง 3.2 เครองมอรวบรวมขอมล 3.3 การวเคราะหขอมล

บทท 4 ผลการวจย

4.1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม 4.2 ผลสมฤทธทางการเรยนหลงจากเรยนโดยใชรปแบบการสอนแบบ

ไพส เลรนนง คอนดชนโมเดล (PIES Learning Condition Model) 22 4.3 ผลประเมนความพงพอใจจากการเรยนการสอน โดยใชรปแบบการสอนแบบ

ไพส เลรนนง คอนดชนโมเดล 24 บทท 5 บทสรป 31

5.1 สรปผลการวจย 31 5.2 อภปรายผล 34 5.3 ขอเสนอแนะ 35

บรรณานกรม 36 ภาคผนวก

Page 7: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

บทท 1 บทนา

1.1 ทมาและความสาคญของปญหา

ในปจจบนแหลงทองเทยวในประเทศไทยมความหลากหลาย จาแนกออกเปนหลายลกษณะ อาทเชน การทองเทยวเชงนเวศน การทองเทยวเชงวฒนธรรม การทองเทยวเชงเกษตร การทองเทยวเชงสขภาพและความงาม เปนตน อนงทผานมาการทองเทยวในภมภาคทางตอนเหนอของประเทศจากดในชวงเวลาทองเทยวในชวงเวลาหนงเทานน ทาใหชวงเวลาทเหลอ (หรอเรยกวาชวงนอกเทศกาลทองเทยว) นกทองเทยวนอยลง ชมชนหรอสถานททองเทยวขาดรายได จากทกลาวมาปญหาการนาเสนอหรอแนะนาสถานททองเทยวเชงตาง ๆ ในชวงนอกเทศกาลทองเทยวเปนโจทยหนงทนาสนใจ เพราะสามารถทาใหเศรษฐกจในชมชน หรอภมภาคมความคลองตวในชวงนอกเทศกาลทองเทยวได

วชา 504403 โครงงานการทองเทยวและการบรการ (Tourism and Hospitality Project) ซงมจานวนหนวยกต 3(3-0-6) เปนรายวชาสาหรบนกศกษาชนปสดทายตามแผนการศกษาทระบใน มคอ. 2 หลกสตรบรหารธรกจ สาขาการจดการทองเทยวและบรการ เพอใหผเรยนไดนาความรในรายวชาตาง ๆ ในหลกสตรมาบรณาการรวมกนจดทาโครงงานตามวตถประสงคการเรยนรของรายวชา และใชการเรยนการสอนแบบปญหาเปนฐาน (Problem Base Learning) ผสอนและอาจารยประจาหลกสตรจงมความเหนรวมกนใหผเรยนรวมกนจดทา “บรษททวรจาลอง” เพอฝกประสบการณในการดาเนนธรกจทางดานการทองเทยวและบรการ โดยนาความรในรายวชาอน ๆ ทไดเรยนมาในหลกสตร ไดแก โอกาสการลงทน การวเคราะหดานการตลาด เทคนคการบรหารการเงน การจดการ การประเมน ตลอดจนการเขยนรายงานสรปโครงการ ในภาคการศกษาทผานมานกศกษาเลอกสถานทจดโปรแกรมทองเทยวซงไมสอดคลองกบวตถประสงคของรายวชา และมปญหาตามมา เชน สถานททองเทยวไมไดวดความรดานการนาเทยว โปรแกรมทองเทยวมคาใชจายทสง เปนตน ในการแกปญหาผรบผดชอบรายวชาหารอกบคณาจารยในสาขาฯ เหนชอบใหทดลองการเรยนการสอนแบบปญหาเปนฐาน โดยกาหนดโจทยในการจดโปรแกรมนาเทยว และนาความร ทกษะการนาเทยวและการบรการทไดเรยนผานมาในรายวชาอน ๆ มาบรณาการรวมกน เพอแกปญหาทเคยเกดขน และใหสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนรรายวชา 504403 โครงงานการทองเทยวและการบรการ ดงน

1 คณธรรมจรยธรรม 1.1 มความซอสตย สจรต และสามารถจดการปญหาความขดแยงระหวางผลประโยชนทไดรบกบ

จรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพ

Page 8: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

1.2 มความรบผดชอบในหนาท เปนสมาชกทดและมสวนรวมในกจกรรมเพอการพฒนา มภาวะผนาและ เปนแบบอยางทดตอผอน

2 ความร 2.1 มความรในสาขาวชาการทองเทยวและสาขาการโรงแรมทงภาคทฤษฏและภาคปฏบตอยาง

กวางขวาง เปนระบบ ลนสมยตอสถานการณโลก 2.2 มความรทเกดจากการบรนาการความรศาสตรตางๆทเกยวของ 2.3 มความรในกระบวนการและเทคนคการวจยเพอแกไขปญหาและตอยอกองคความรในงานอาชพ

3 ทกษะทางปญญา 3.1 มความสามารถประมวลและศกษาขอมลเพอวเคราะหสาเหตของปญหาและความขดแยง รวมทง

แนวทางปองกนและแกไขปญหาไดอยางเหมาะสมทงเชงกวางและเชงลก 3.2 มความสามารถประยกตใชความรภาคทฤษฎ ภาคปฏบต ไปใชประโยชนในการฝกปะสบการณ

ภาคสนามและการปฏบตงานจรงตามสถานการณไดอยางเหมาะสม 4. ทกษะความสมพนธระหวางบคคลและความรบผดชอบ

4.1 มความสามารถในการปฏบตและรบผดชอบ งานทไดรบมอบหมายหนาทและบทบาทแขนงงานใน กลมงานไดอยางเหมาะสม รวมทงมสวนรวมในการชวยเหลอผรวมงานและแกไขปญหากลม

4.2 มความสามารถในการพฒนาตนเอง และพฒนาวชาชพใหทนสมยอยางตอเนองและตรงตาม มาตรฐานสากล

5. ทกษะการวเคราะหเชงตวเลข การสอสาร และการใชเทคโนโลยสารสนเทศ 5.1 สามารถใชเทคโนโลยสารสนเทศในการปฏบตงานไดอยางเหมาะสม และมประสทธภาพ

ปญหาทพบจากลกษณะการเรยนการสอนในภาคการศกษาทผานมา

จากจดการเรยนการสอนรายวชา 504403 โครงงานการทองเทยวและการบรการ (Tourism and

Hospitality Project) ในปทผานมา (ภาคการศกษาท 2 ปการศกษา 2558) มนกศกษาจานวนไมมาก (2 คน)

เนองจากเปนครงแรกของการสอนรายวชานในหลกสตรปรบปรง และเปดสาหรบนกศกษาเทยบโอนหนวยกต

ผรบผดชอบรายวชานในปการศกษาทผานมาใหนกศกษาทาโครงงานรวมกบรายวชาการจดการธรกจนาเทยว ม

วตถประสงครายวชาตางจากรายวชานเลกนอย ในรายวชาดงกลาวนกศกษากาหนดสถานททองเทยวตามความ

ตองการของผเรยนเอง แมวาจะมการวเคราะหตนทนตามหลกการแตผเรยนเพกเฉยและทาใหเกดคาใชจายทสง

นอกจากนนกศกษาไมสามารถแสดงความรเกยวกบสถานททองเทยวนนไดอยางเตมท ทาใหผเรยนไมสามารถ

Page 9: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

แสดงใหเหนไดวาผเรยนมความเขาใจในกระบวนการวธการการวางแผนการจดรายการนาเทยว และการเปน

มคคเทศกไดอยางชดเจน

1.2 วตถประสงคของงานวจย

1.2.1 เพอประยกตการเรยนการสอนโดยมปญหาเปนฐานกบวชาโครงงานการทองเทยวและการบรการ

1.2.2 เพอใหนกศกษาไดฝกปฏบต วางแผนโปรแกรมการทองเทยวดวยตนเองตามวตถประสงครายวชา

1.3 ขอบเขตของงานวจย

1.3.1 ประยกตการเรยนการสอนแบบปญหาเปนฐานกบนกศกษาทลงทะเบยนรายวชาโครงงานการ

ทองเทยวและการบรการในภาคการศกษาท 2/2559 (มกราคม – พฤษภาคม 2560)

1.3.2 โจทยปญหาทตงครอบคลมเนอหาในคาอธบายรายวชา และความรทใชในการแกปญหาไดจาก

การบรณาการความรจากรายวชาตาง ๆ ในหลกสตร

1.4 ประโยชนของการวจย

1.4.1 เชงปรมาณ รายวชาทสามารถใชการเรยนการแบบปญหาเปนฐานทกระตนใหนกศกษามความ

กระตอรอรนในการศกษาจากปญหาทกาหนด

1.4.2 เชงคณภาพ แนวทางการพฒนาการเรยนการสอนในรายวชาโครงงานฯและนาไปขยายประยกตใช

ในรายวชาอน พฤตกรรมการเรยนรของนกศกษาทใสใจรวบรวมความรทตองใชในการแกปญหา

1.5 นยามศพท

การเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐาน หมายถง การทผเรยนและผสอนกาหนดปญหาเพอใหผเรยน

แกปญหาโดยรวบรวมองคความรทตองใชดวยตนเอง และใหผลสมฤทธในการแกปญหาเปนวตถประสงคในการ

เรยนร

Page 10: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

โครงงานนกศกษา หมายถง งานทผสอนมอบหมายใหนกศกษาทาเปนโครงการ ใหนกศกษาทางาน

รวมกน เขยนขอเสนอโครงงาน กาหนดวตถประสงค แผนการดาเนนการ งบประมาณ ขนตอนในการดาเนนงาน

วเคราะหปญหาและสรป

บรษทจาลอง หมายถง การดาเนนงานในลกษระของบรษททมการกาหนดแผงผงขององคกร กาหนด

หนาทการทางานของคนในบรษท การเชอมโยงสวนตาง ๆ ภายในบรษท การกาหนดวตถประสงคการดาเนนงาน

การจดการภายในบรษท การทาบญช ฯลฯ

Page 11: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

บทท 2 ทฤษฎ แนวคด และงานวจยทเกยวของ

ตามทไดกลาวมาในบทท 1 การวจยนเปนการทดลองการนารปแบบการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปน

ฐานมาใชในรายวชาโครงงานนกศกษาชนปสดทายของหลกสตรการบรหารธรกจ สาขาการจดการทองเทยวและ

บรการ การสอนโดยใชปญหาเปนฐานเปนเทคนคหนงทชวยกระตนใหผเรยนสรางองคความรดวยตนเองจากปญหา

ทกาหนด รายละเอยดของการเรยนการสอนแบบนกลาวในหวขอท 2.1 ในหวขอท 2.2 กลาวถงการ

ประยกตการเรยนการสอน โดยใชปญหาเปนฐานในรายวชาโครงงานนกศกษา หวขอ 2.3 กลาวถงงานวจยบาง

งานทประยกตรปแบบการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐาน

2.1 การเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐาน

การเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐานมการพฒนารปแบบมาตงแตป ค.ศ. 1950 แรกเรมสอนในสาย

วทยาศาสตรสขภาพ รปแบบการสอนแบบนมการพฒนาใชในระดบมธยมศกษา อดมศกษา รวมถงระดบ

บณฑตศกษาดวย (ดประวตการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐานจาก ยรรยง, 2551) ในแรกเรมรปแบบนใช

ไดผลในการเรยนของนกศกษาคณะแพทย แตในปจจบนมหาวทยาลยหลายแหงใชรปแบบนในการเรยนการสอน

ภาคปฏบต หรอรายวชาโครงงานในรายวชา คณะวชาทหลากหลายมากขน ทงนเพอใหผเรยนสรางความรใหม

จากปญหาทเกดขนจรงในโลก ผลคาดหวงจากการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐานคอ เพอใหผเรยนพฒนา

ทกษะในการคด การวเคราะห เพอนาไปสการแกปญหาตามหลกเหตผล นอกจากนผเรยนไดลาดบความรท

เกยวของกบศาสตรทตนศกษา

การเรยนการสอนโดยสวนใหญทเรยกวาการเรยนการสอนแบบดงเดมผสอนจะเปนผกาหนดความรท

ตองการ ผเรยนจดจาความรหรอองคความรทผสอนถายทอดให และนามาแกไขปญหาทผสอนกาหนด แผนภาพ

การสอนแบบดงเดมแสดงในรปท 2.1 ในการเรยนแบบดงเดมนผเรยนสวนใหญไมสามารถพฒนาทกษะการคนหา

Page 12: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

Problem Based Learning (PBL) 

ความร ทกษะการเตมเตมสงทตองการในการแกปญหาได ในขณะทการจดการเรยนการสอบโดยใชปญหาเปน

ฐานซงมแผนภาพแสดงในรปท 2.2 ในตอนตนของชนเรยนมการกาหนดปญหาซงเปนโจทยสาหรบการเรยนร โดย

โจทยนอาจจะถกกาหนดโดยผสอน หรอถกกาหนดโดยทงผเรยนและผสอน แตสงทสาคญคอโจทยปญหาตองเปนท

ยอมรบทงผเรยนและผสอน โจทยปญหาจะตองสอดคลองกบวตถประสงครายวชา ผสอนตองประเมนไดวาในการ

แกโจทยปญหานนผเรยนไดใชองคความรครบถวนตามทระบในคาอธบายรายวชา เมอกาหนดโจทยปญหาแลว

ผเรยนมหนาทรวบรวม สบคนองคความรทตองใช รวมถงทกษะตาง ๆ ในการแกปญหา ผเรยนตองประเมนวา

ความรทตนมเพยงพอในการแกปญหาหรอไม ถาไมผเรยนจะสามารถศกษาหาขอมลหรอพฒนาทกษะตนเองเพอ

แกไขโจทยปญหาไดอยางไร ทงนผสอนมหนาทกากบแนวทางการเรยนรดวยตนเองของผเรยนอกทางหนง เพอให

ผเรยนสามารถบรรลผลสมฤทธแกปญหาทกาหนดได รายละเอยดการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐานสามารถ

ดเพมเตมไดท Problem Based Learning, n.d.  

รปท 2.1) แผนภาพการเรยนการสอนแบบดงเดม

รปท 2.2) แผนภาพการเรยนการสอนแบบปญหาเปนฐาน

Traditional Learning

Told what we 

need to know Memorize it

Problem assigned 

to illustrate how 

to use it

Problem

assigned 

Identify what we 

need to know 

Learn  and  apply  it  to 

solve the problem 

Page 13: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

รปท 3. แผนภาพกระบวนการเรยนการสอนแบบปญหาเปนฐาน

โดยทวไปกระบวนการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐานมอย 8 ขนตอน (แสดงในรปท 2.3, ดเพมเตม

คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยวงษชวลตกล, 2558) แผนผงน ดงน

กระบวนการท 1. กอนเปดภาคการศกษาผสอนวางแผนการเรยนการสอนในรายวชาทจะนาการเรยนการสอนโดย

ใชปญหาเปนฐานไปประยกตใช ผสอนควรประเมนลกษณะของรายวชา (หรอธรรมชาตรายวชา) วามความ

เหมาะสมทจะนาการเรยนการสอนแบบนมาใชหรอไม นอกจากนผสอนควรกาหนดวตถประสงครายวชา

แผนการสอนในแตละคาบเรยน แผนการและวธการประเมน

กระบวนการท 2. โจทยปญหาควรกาหนดโดยไดรบความเหนรวมจากทงผสอนและผเรยน เพอใหผเรยนเกด

ความสนใจในการเรยนร แตทงนผสอนควรประเมนวาโจทยปญหาทกาหนดนนสอดคลองกบวตถประสงคการ

เรยนรรายวชา และองคความรทจะนามาแกปญหาอยในเนอหารายวชาหรอไม

กระบวนการท 1 อาจารยผสอน

ไดวางแผนการเรยนการสอน

กระบวนทการ 2 ผสอนและผเรยนม

การรวมกนเลอกปญหาทตรงกบความ

สนใจหรอความตองการของผเรยน

กระบวนการท 3 นกศกษามกรรวมกน

การวางแผนการแกไขปญหารวมกน เพอ

วเคราะหปญหาและสาเหตของปญหา

กระบวนการท 4 ผสอนมการใหคาปรกษา

แนะนาและชวยอานวยความสะดวกแกผเรยนใน

การแสวงหาแหลงขอมลการศกษาขอมล

กระบวนการท 5 ผเรยนมการศกษา

คนควาและแสวงหาความรด วย

ตนเอง

กระบวนการท 6 ผเรยนมการลงมอ

แกปญหา รวบรวมขอมล วเคราะห

ขอมล สรปและประเมนผล

กระบวนการท 7 ผสอยมการตดตาม

การปฏบตงานของผ เรยนและให

คาปรกษา

กระบวนการท 8 ผสอนมการประเมนผลการเรยนรทง

ทางดานผลงานและกระบวนการ

ผเรยนสามารถพฒนาอะไรไดบางจากการเรยนรโดยใช

Page 14: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

กระบวนการท 3. ผเรยนตองมการวางแผน จดลาดบองคความรทตองใชในการแกปญหา ทงนผเรยนตอง

วเคราะหปญหารวมกน กาหนดแนวทางในการแกปญหา ประเมนผลลพธทคาดวาจะไดจากการแกปญหา

กระบวนการท 4 และ 5. เปนกระบวนการทอาจจะตองดาเนนการควบคไปดวยกน ผสอนแนะนา หรอใหแนวทาง

ในการคนหาขอมลในการแกปญหา ในขณะทกระบวนการท 5 ผเรยนตองศกษาคนควาดวยตนเองเพอสรางเปน

องคความร

กระบวนการท 6. เมอผเรยนลาดบองคความรเพอแกปญหาแลว ผเรยนสามารถลงมอแกปญหา โดยการ ทดลอง

รวบรวมและวเคราะหขอมล สรปและประเมนผล

กระบวนการท 7, ขณะทผเรยนดาเนนการในการแกปญหา ผสอนควรตดตามการปฏบตของผเรยน ประเมนและ

ใหคาปรกษา หรอในแนะนาการแกไขในกรณทผเรยนดาเนนการไมสอดคลองกบวตถประสงคปญหา

กระบวนการท 8. ผสอนตองประเมนกระบวนการทงหมดในการดาเนนการทงตวผสอนเองและตวผเรยน ตงแต

การวางแผนการสอน จนถงผลลพธสดทายจากการแกปญหา

2.2 แนวคดการประยกตการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐานในรายวชาโครงงาน

เนองจากเนอหารายวชาเปนวชาโครงงานนกศกษาปสดทายตามแผนการศกษา มเนอหาบรณาการความร

ทเรยนมาตลอดหลกสตรเพอจดทาโครงงานในรปการจาลองบรษททองเทยว โดยการวเคราะหตลาดความสนใจใน

การทองเทยว การวางแผนเสนทางทองเทยว เสนอขายโปรแกรมนาเทยว และดาเนนการนาเทยวกบผใชบรการ

ทาใหรายวชานนาจะมความเหมาะสมในการประยกตกบการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐาน

อนงรายวชานเปดสอนเปนภาคการศกษาแรกตามแผนการศกษา (ไมนบภาคการศกษาทผานมาสาหรบ

นกศกษาเทยบโอนรนแรกของหลกสตรปรบปรง) การวดประสทธผลของการนารปแบบการเรยนการสอนแบบ

ปญหาเปนฐานในงานนจงประเมนจากความสนใจของนกศกษาทมตอรปแบบจากคะแนนเกบเนนตามกระบวนการ

ท 2, 3, 4 และ 6 ทไดกลาวไวในหวขอท 2.1 นอกจากนผลทไดจากการเรยนรดวยตนเองถกนามาวดในการสอบทง

กลางภาคและปลายภาค

Page 15: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

2.3 งานวจยทเกยวของ

แมวาในแรกเรมรปแบบการสอนโดยใชปญหาเปนฐานไดมการใชในคณะแพทยศาสตร (บรรยง, 2551) แต

ในปจจบนมการนามาใชในหลายสาขาวชา หลากหลายระดบการศกษา เชน โสภา (2556) ใชในรายวชาบญช

สาหรบนกศกษาระดบอาชวศกษา ในสายเทคโนโลย สกลธ (2558) ประยกตการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปน

ฐานกบนกศกษาระดบปรญญาตรคณะดจทลมเดย ประกจ (2551) ประยกตการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปน

ฐานเพอบรณการความรของนกศกษาการทองเทยวในการผลตสอการสอนรายวชาทองเทยว เปนตน

Page 16: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

บทท 3 ระเบยบวธวจย

เนองจากในปนเปนปการศกษาแรกทรายวชา 504403 โครงงานการทองเทยวและการบรการ เปดสอน

ตามแผนการศกษาตามทระบในหลกสตร ดงนนการวจยเนนไปทการวเคราะหความเหมาะสมในการใชการเรยนการสอนปญหาเปนฐาน ประเมนผลจากสดสวนคะแนนเกบในรายวชา พจารณาจากการทนกศกษาสามารถระบขอบเขตและเงอนไขของปญหา การลาดบความรทตองใชในการแกปญหา และการสรปวเคราะหปญหาทเกดขนทงเฉพาะหนาทภาพรวม

3.1 ประชากรและกลมตวอยาง

การทดลองใชการสอนแบบปญหาเปนฐานนมขอบเขตการกบนกศกษาทลงทะเบยนเรยนรายวชา

504403 โครงงานการทองเทยวและการบรการ (Tourism and Hospitality Project) ในภาคการศกษาท

2/2559 จานวน 18 คน นกศกษาทงหมดเปนนกศกษาชนปสดทายสงกดหลกสตรการจดการการทองเทยวและ

บรการ

3.2 เครองมอรวบรวมขอมล

ในการใชการเรยนการสอนแบบปญหาเปนฐานผสอนและผเรยนควรกาหนดและเขาใจโจทยปญหาทใช

เปนฐานในการเรยนรรวมกน ตอจากนนนกศกษาระบความรท ตองนามาใชในการแกปญหา และเนองจากรปแบบ

ของการสอนรายวชาโครงงานนคอการจดทาบรษทนาเทยวจาลอง ดงนนผลทเกดขนนอกจากจะเกดกบนกศกษา

แลว ยงตองคานงถงผรบบรการการนาเทยว การรวบรวมขอมลเพอวดผลการเรยนการสอนแบบปญหาเปนฐานม

ลาดบดงน

1. รายงานการประชมปญหาทใชเปนฐานในการเรยนร ในตอนตนของภาคการศกษา ผสอนแบงปน

ขอมลการจดทาบรษทจาลองของนกศกษาในภาคการศกษาอน เปดโอกาสใหนกศกษาวเคราะห

ปญหาทมรวมกน และระบเปนโจทยในการเรยนรรายวชา

2. รายงานการจากการประชมเพอระบความรทใชในการแกปญหาทตงขน เมอกาหนดโจทยทใชเปน

ฐานในการเรยนรแลว ผเรยนจาเปนตองระบความรทใชในการแกปญหา และเนองดวยรายวชานเปน

Page 17: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

รายวชาโครงงานสาหรบนกศกษาปสดทายในหลกสตร นกศกษาตองแสดงใหเหนวานกศกษาสามารถ

นาความรจากรายวชาตาง ๆ ทไดเรยนมาตลอดหลกสตรมาประยกตแกปญหา

3. การทดสอบความรกอนออกนาเทยว ทดสอบในการสอบกลางภาคทดสอบความรทนกศกษาระบมา

ทตองใชในการจดนาเทยวและแกปญหาจากโจทยทกาหนด

4. แบบประเมนจากผใชบรการนาเทยว ในการวดผลการเรยนการสอนแบบใชปญหาเปนฐาน นอกจาก

จะบรรลการแกโจทยปญหาแลวสงทสาคญอกประการหนงของการจดตงบรษทจาลอง คอความพง

พอใจของผใชบรการนาเทยว

5. แบบทดสอบหลงนาเทยว เปนแบบทดสอบหนงทวดความรในภาพรวมของนกศกษาแตละรายบคคล

ผานการทดสอบปลายภาค หลงจากไดนาเทยวแลว

6. รายงานสรปการนาเทยวของนกศกษา เพอเปนการทวนสอบผลสมฤทธการเรยนการสอนโดยใช

ปญหาเปนฐาน นกศกษาตอประมวล สรปกจกรรมทงหมดในกระบวนการเรยนเพอใหผสอนสามารถ

การวดผล

ในการประเมนผลการจดการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐาน ใชคะแนนสอบปลายภาค และใชลาดบ

ขนเฉลยวเคราะหเทยบกบการเรยนการสอนแบบดงเดมในภาคการศกษาทผานมา

3.3 การวเคราะหขอมล

1) การมสวนรวมของนกศกษาในการประชม การใหขอคดเหน ใหบทวเคราะห เพอกาหนดโจทยปญหา

จากการเรยนการสอนในภาคการศกษากอน และกาหนดความรทใชในการแกโจทย วดผลในรปงานท

ไดรบมอบหมาย (Assignment) มสดสวนคะแนนคดเปนรอยละ 10 ของคะแนนรวม

2) การทดสอบความรกอนออกนาเทยวโดยการวดจากการสอบกลางภาค คดเปนรอยละ 20 ของ

คะแนนรวม

3) คะแนนจากการนาเทยว (Assign Project) คะแนนขอมลในสวนนพจารณาจากหลายปจจย อาทเชน

ขอมลในการนาเสนอผรบบรการ (หรอลกคาทองเทยว) การจดการแผนการนาเทยว ความพงพอใจ

ของผใชบรการทองเทยว ขอมลในสวนนคดเปนรอยละ 40 ของคะแนนรวม นบวาเปนสดสวนทมาก

ทสด เนองจากเปนผลลพธสดทายในการวดผลการเรยนรในรายวชา

Page 18: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

4) คะแนนรายงานกลม สรปความเขาใจและนาเสนอในรปของรายงานประจาวชา สดสวนคะแนนคด

เปนรอยละ 10 ของคะแนนรวม

5) การทดสอบความรรวบยอดทายสด เปนการสอบปลายภาค สดสวนคะแนนคดเปนรอยละ 20 ของ

คะแนนรวม

คาเฉลย (Average) และคาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) ของคะแนนในสวนตาง ๆ จะถก

นามาใชจาแนกตามลกษณะของนกศกษาจากผลการเรยน เพอกลมนกศกษาทไดคะแนนในแตละสดสวนอยางไร

ซงคาดวาจะสะทอนถงความสนใจในรปแบบการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐาน

สงเกตวาคะแนนเตมในการเรยนรดวยตนเองและการมปฏสมพนธระหวางผเรยน (สวนการนาเทยว) ม

สดสวนทมากกวาคะแนนจากการสอบทงกลางภาคและปลายภาค ทงนเพอเปนการวดผลการเรยนรดวยตนเองเพอ

แกไขปญหาโจทยตามหลกการเรยนการสอนแบบปญหาเปนฐาน คะแนนสอบกลางภาคและปลายภาคเปนการ

วดผลการเรยนรดวยตนเอง

Page 19: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

บทท 4

ผลการวจย

ในการศกษาทดลองการนาการเรยนการสอนแบบปญหาเปนฐานมาประยกตใชในรายวชา 504403

โครงงานการทองเทยวและการ ครงนมวตถประสงคเพอทดลองรปแบบการเรยนการสอน โดยตงโจทยปญหา

สาหรบการจดการนาเทยวโดยนกศกษาเพอแกปญหาทเคยเกดมาในการเรยนการสอนในภาคการศกษาทผานมาซง

ใชรปแบบการเรยนการสอนแบบดงเดม ในบทนการประเมนวาการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐานเหมาะสม

กบรายวชานหรอไม และเหมาะสมกบนกศกษาทมผลการเรยนอยางไร หวขอ 4.1 จาแนกนกศกษาตามชวงเกรด

เฉลย สดสวนคะแนนเกบและคาสถตแสดงและวเคราะหในหวขอท 4.2 และหวขอท 4.3 วเคราะหความสมพนธ

กลมนกศกษากบคะแนนเกบในสวนตาง ๆ เพอวเคราะหความเหมาะสมในการใชการเรยนการสอนโดยใชปญหา

เปนฐานกบรายวชาโครงงานการจดการการทองเทยวและบรการ

4.1 ขอมลผเรยน

ในการวเคราะหสมฤทธการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐานอาจจะตองคานงถงพนความร ลกษณะการ

เรยนรทผานมาของนกศกษา ตารางท 4.1 จาแนกจานวนนกศกษาตามชวงเกรดเฉลยสะสม นกศกษาสวนใหญม

เกรดเฉลยสะสมในระดบพอใช (ในชวงคะแนน 2.00 - 2.49)

ตารางท 4.1 ประเภทแผนการศกษาของนกศกษาในรายวชา

ระดบผลการศกษาของนกศกษา จานวน รอยละ 3.50 - 4.00 2 11.11 3.00 - 3.49 5 27.78 2.50 - 2.99 3 16.67 2.00 - 2.49 7 38.89 ไมถง 2.00 1 5.55

รวม 18 100

4.2 คาสถตการประเมลผลการศกษารายวชา

Page 20: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

คะแนนประเมนในรายวชาแบงเปน 5 สวน การวดผลการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐานวดจากการ

กาหนดปญหาและการระบความร การนาเทยวบรษทจาลอง และรายงานสรปการนาเทยว คาสถตคะแนนสวน

ตาง ๆ ในการวดผลแสดงในตารางท 4.2 ในภาพรวมนกศกษาสวนใหญมความกระตอรอรนในการหารวบรวม

ความรเพอแกโจทยปญหาทไดระบรวมกนมคาเฉลยอยท 8.1 คะแนนการนาเทยวบรษททวรประเมนจากการ

นาเสนอสถานททองเทยว การจดการนาเทยวและผลประเมนจากผใชบรการนาเทยวคะเฉลยของคะแนนอยใน

ระดบทสง คอ 32.7 และคาความเบยงเบนของคะแนนไมมาก กลาวคอคะแนนในสวนนไมแตกตางกนมา ซง

นกศกษาโดยสวนใหญใหความสาคญกบการจดการทวร แตมบางสวนทนาเสนอขอมลสถานททองเทยวไดไมด

เทาทควร อนงคะแนนในสวนรายงานผสอนใหรบผดการทางารายงานสรปรวมกนผลคะแนนเทากน ทงนการ

เรยนการสอนแบบนทาใหนกศกษาสวนใหญมความเขาใจในเนอหาสถานททองเทยวมากขนดไดจากกคะแนนสอบ

กลางภาคและปลายภาค ซงมคาเฉลยของคะแนนในระดบด คอ 13.52 และ 11.26 ตามลาดบ

ตารางท 4.2 คาสถตของคะแนนสวนตาง ๆ ของนกศกษา

การกาหนดปญหาและการระบความร

การนาเทยวบรษททวรจาลอง

รายงานสรปนาเทยว

กลางภาค ปลายภาค

คะแนนเตม 10 40 10 20 20 คะแนนทนกศกษาไดมากสด

10 40 8 18 15

คะแนนทนกศกษาไดตาสด

6 31 8 7 5.5

คาเฉลยของคะแนน,

หรอ 8.1 32.7 8 13.52 11.26

คาสวนเบยงเบนมาตรฐานของคะแนน

หรอ σ 1.26 1.32 0 3.19 3.09

4.3 วเคราะหความคะแนนในสดสวนตาง ๆ กบเกรดเฉลยของผเรยน

Page 21: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

ในการวเคราะหผลคะแนนนกศกษาจากการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐาน ผสอนพจารณาจาก

คะแนนในสวนตาง ๆ โดยจาแนกคะแนนเปนชวงตางในแตละสวนเปน 3 ชวงไดแก

a) มากกวา σ

b) ในชวง σ และ

c) นอยกวา σ

โดยท และσ แทนคาเฉลย และคาเบยงเบนของคะแนนในสวนตาง ๆ ตามลาดบ (ขอมลจากตารางท 4.2)

รายละเอยดการเกบคะแนน และวเคราะหคะแนนแยกตามสวนคะแนนตาง ๆ ดงน

4.3.1. การกาหนดปญหาและระบองคความร

ภายใน 2 สปดาหหลงจากเปดภาคการศกษาหลงจากทนอกจากผสอนแจงวตถประสงครายวชา และ

รปแบบกจกรรมรายวชา ผสอนยงถายทอดประสบการณ ปญหาทเคยเกดขนในการจดทาบรษทจาลองนาเทยว

ใหแกนกศกษา เพอเปนขอมลในการตงโจทยรวมกน คะแนนในสวนนผสอนพจารณาจาก

- การวเคราะหปญหาจากกจกรรมทผานมาและคาดการณปญหาทอาจจะเกดขน

- การระบโจทยปญหาอยางละเอยด

- การจาแนกองคความรทตองใชในการแกไขปญหา และวางแผนเพอแกปญหา

- การมสวนรวมในการประชม

คะแนนรวมทงหมด 10 คะแนน นกศกษาสวนใหญใหความสนใจ มประมาณรอยละ 30 หรอ 5 คนทรวมกน

วเคราะหโจทยปญหา โจทยปญหาทกาหนดมดงน

1. จดเสนทางนาเทยวในชวงนอกฤดกาลทองเทยวเพอเปนการกระตนการทองเทยวในชวงนอกฤดกาล โดย

เลอกสถานททองเทยวประเภทตาง ๆ ทหลากหลาย เชน การทองเทยวเชงวฒนธรรม การทองเทยวเชง

เกษตร การทองเทยวเชงสขภาพ เปนตน

2. เสนทางนาเทยวไมไกลจากเชยงใหม และใชเวลาในการเดนทางจากสถานทหนงไปสถานทหนงไมไกล

3. ราคานาเทยวไมสงมากนก (ไมเกน 3,000 บาท)

Page 22: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

เมอกาหนดปญหาแลวกระบวนการตอไปคอ นกศกษาลาดบความรทตองใชโดยมผสอนชนาแนวทางอยาง

คราวๆ ในการประเมนสวนนผสอนประเมนผเรยนเปนรายบคคลดวยการเขยนรายงานสง แมไมนกศกษาคน

ใดเขยนลาดบองคความรทใชแกปญหาไดไมหมด แตสวนใหญสามารถระบไดครอบคลมพอสมควร ซงองค

ความรทใชในการแกปญหามดงน

1) ความรในการประเมนการจดนาเทยว การคมคาการลงทน ซงอยในรายวชา  504401 การจดธรกจนาเทยว (Tour Operation Management)

2) การจดการการทองเทยว และการบรการ ซงอยในรายวชา 504202 โลจสตกสสาหรบอตสาหกรรมการทองเทยว (Logistics for Tourism Industry) 500207 จรรยาบรรณวชาชพและกฎหมายสาหรบการทองเทยวและการโรงแรมโรงแรม

(Professional Ethics and Laws for Tourism and Hotel) 504203 การจดการตวแทนการเดนทางทองเทยว (Travel Agency Management) 500106 พฤตกรรมนกทองเทยวและจตวทยาบรการ (Tourists Behavior and Service

Psychology) 504311 นนทนาการเพอการทองเทยว (Recreation in Tourism) 504309 ไทยศกษาเพอการทองเทยว (Thai Study For Tourism) 504592 หลกการมคคเทศก(Tourist Guide)

3) การจดทาบญช คาใชจายในการทองเทยวและบรการ ซงอยในรายวชา 504201 การเงนและการบญชสาหรบธรกจการทองเทยวและบรการ (Finance and Accounting for Tourism and Hospitality Business)

4) ความรในสถานททองเทยวเชงตาง ๆ ในภมภาค ซงอยในรายวชา 500105 อตสาหกรรมการทองเทยวและการบรการเบองตน (Introduction to Tourism and

Hospitality Industry) 504309 ไทยศกษาเพอการทองเทยว (Thai Study For Tourism)

504311 นนทนาการเพอการทองเทยว (Recreation in Tourism) 504314 การจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรม (Cultural Tourism Management) 5) การสรปโครงการ และการนาเสนอ

Page 23: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

ผลจากจาแนกจานวนนกศกษาตามชวงคะแนนและเกรดเฉลยแสดงในตารางท 4.3 นกศกษาสวนใหญไดคะแนน

จากสวนนในระดบกลาง ม 3 คนจาก 18 คน หรอคดเปนรอยละ 22.22 ทมคะแนนสง สวนนกศกษาทไดคะแนน

ตามเพยง 1 คนหรอคดเปนรอยละ 5.56 เนองจากนกศกษาไมสามารถระบความรทตองใชในการแกปญหาได

ตารางท 4.3 จานวนนกศกษาทไดคะแนนการกาหนดปญหาและการระบองคความร แยกตามระดบเกรดเฉลยของนกศกษาจานวนนกศกษา

ระดบผลการศกษาของนกศกษา

จานวนนกศกษาทมคะแนนในชวง (คน) รวม มากกวา

σ

ในชวง

σ

นอยกวา

σ 3.50-4.00 2 0  0  2 3.00-3.49 1 4 0 5 2.50-2.99 1 2 0 3 2.00-2.49 0 6 1 7 ไมถง 2.00 0 1 0 1

รวม 4 13 1 18 คดเปนรอยละ 22.22 72.22 5.56 100

หมายเหต 8.1 และ σ 1.26 จากคะแนนเตม 10

4.3.2. การนาเทยวบรษทจาลอง

ผเรยนกาหนดโปรแกรมนาเทยวทตอบโจทยปญหาในละแวกใกลจงหวดเชยงใหม โดยจดในชวงวนท วนท

30 มนาคม – 1 เมษายน 2560 นาเทยวจงหวดเชยงใหม จงหวดแมฮองสอน และอาเภอปาย ซงชวงเวลา

ดงกลาวเปนนอกฤดกาลทองเทยว และจงหวดแมฮองสอนไมอยไกลจากเชยงใหม ระยะเวลานาเทยว 3 วน 2 คน

สถานทนาเทยว มดงน

- อทยานแหงชาตดอยออบหลวง อ.ฮอด จ.เชยงใหม นอกจากเปนสถานททองเทยวเชงธรรมชาตในชวง

ฤดกาลทองเทยวแลว อทยาแหงชาตดอยออบหลวงสามารถเยยมชมนอกฤดกาลได เปนสถานททองเทยว

เชงนเวศ ศกษาปาไมในชวงฤดกาลตาง ๆ เปนแหลงทองเทยวทางธรณวทยาชมความงามชนหนแปรทเกด

จากการกดเซาะของแมนา และเปนแหลงทองเทยวเชงประวตศาสตรเนองจากมการคนพบภาพเขยนบน

ผนงในถาซงคาดวาเปนภาพเขยนกอนยคประวตศาสตร

Page 24: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

- สวนสนบอแกว อ.ฮอด จ.เชยงใหม ถอเปนแหลงทองเทยวเชงนเวศทมความสวยงามอกแหงหนงเนองจาก

เปนแหลงทองเทยวทนกทองเทยวไดสมผสธรรมชาตสงแวดลอมโดยตรง

- หมบานกระเหรยงคอยาว บานหวยเสอ จ.แมฮองสอน กะเหรยงคอยาว ถอเปนแหลงทองเทยวเชง

วฒนธรรม เนองจากเมอนกทองเทยวไดมาสมผสนกทองเทยวจะเหนวถชวต ประเพณ การแตงกาย ของ

ชาวกะเหรยงคอยาว

- พระธาตดอยกองม จ.แมฮองสอน ตงอยใน วดพระธาตดอยกองม เปนวดศกดสทธคบานคเมองของชาว

จงหวดแมฮองสอน ถอเปนแหลงทองเทยวเชงประวตศาสตรเนองจากพระธาตเจดยองคมลกษณะเปนเจดย

ทรงเครองแบบมอญ ฐานดานลางประดบดวยซมพระแบบศลปะมอญ วหารทอยตดกบพระธาตเจดยองค

ใหญ สรางขนพรอมกน มลกษณะเปนอาคารทรงโรงเปดโลง ผงรปสเหลยมผนผา หลงคาซอนสามชน มง

ดวย กระเบองไมและตกแตงโลหะ ฉลลวดลายตามแบบศลปะไทใหญ

- สะพานไมซตองเป จ.แมฮองสอน สะพานซตองเป ถอเปนการทองเทยวเชงวฒนธรรมเนองจากมการ

นาเอาวฒนธรรมมาเปนจดขายเพอดงดดความสนใจของนกทองเทยว เชน การตกบาตรทสะพานในทกวน

และการสมผสธรรมชาตทเปนเอกลกษณของทองถนนน

- อางเกบนาปางอง จ.แมฮองสอน ปางองนบวาเปนแหลงทองเทยวเชงนเวศ เนองจากปางองเปนแหลง

ทองเทยวทมการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสภาพแวดลอมเปนหลก ทงยงเปนการทองเทยวทเนนให

นกทองเทยวไดสมผส ไดรบประสบการณ และการเรยนรจากสภาพแวดลอมทางธรรมชาตโดยตรง ทาให

นกทองเทยวทมาเทยวเกดความรกในธรรมชาต

- ภโคลน Unseen Thailand จ.แมฮองสอน นบวาเปนแหลงทองเทยวเชงสขภาพและความงาม เนองจาก

เปนแหลงทองเทยวทพบโคลนธรรมชาตทอดมไปดวยแรธาต ทมประโยชนตอสขภาพและบารงผวพรรณให

สวยงามและสขภาพดเปนประโยชนตอผวหนง และระบบไหลเวยนโลหตของมนษย

- พระตาหนกปางตอง จ.แมฮองสอน นบวาเปนการทองเทยวเชงเกษตรเปนการเดนทางทองเทยวไปยง

พนทเกษตรกรรม สวนเกษตร วนเกษตร สวนสมนไพร ฟารมปศสตวและสตวเลยง เพอชนชมความ

สวยงาม ความสาเรจ และเพลดเพลนในสวนเกษตร ไดความร ไดประสบการณใหม บนพนฐานความ

รบผดชอบ มจตสานกตอการรกษาสภาพแวดลอมของสถานทแหงนน

- ถนนคนเดนปาย จ.แมฮองสอน การทองเทยวเชงวฒนธรรม วฒนธรรมผสมผสานระหวางอดตและปจจบน

ซงบางสวนยอนไปถงชวตคนในอดต เชนมขนมตม ขาวงา

Page 25: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

- วดนาออกฮ อาเภอปาย จ.แมฮองสอน วดนจดวาเปนการทองเทยวเชงประวตศาสตร เนองจากมการ

คนพบพระพทธรปศกดสทธปางมารวชย ลกษณะเปนพระพทธรปสงหสาม เปนศลปะเชยงแสน-ลานนา

เปนสถานทนกทองเทยวไดเรยนรเกยวกบประวตศาสตรของศลปะสมยตางๆ ตลอดจนไดเรยนรถงประวต

ความเปนมาของสถานททองเทยวแหงน

- หมบานจนยนนาน หมบานสนตสข อาเภอปาย จ.แมฮองสอน เปนชมชนทองเทยวทนาเสนอเอกลกษณ

วฒนธรรม ของชาวจนยนนาน เมอนกทองเทยวไดไปสมผวจะเหมอนวาไดกาวเขามาส ประเทศจน

เนองจากลกษณะของการตกแตง สถานทจะเปนสไตลจนยนาน และหมบานจนยนนานนเปนแหลง

ทองเทยวเชงวฒนธรรมเนองจากมการอนรกษและสบสานวฒนธรรมจนยนนาน นามาเปนจดขายใหแก

นกทองเทยวและหมบานจนยนนาน มเครองเลนทเปนเอกลกษณของทองถน ยงเปนการทองเทยวโดย

ชมชน เนองจากเปนการทองเทยวทคานงถงความยงยนของสงแวดลอม สงคม และวฒนธรรม มการ

กาหนดทศทางของแหลงทองเทยว โดยคนชมชนจดการ ทาใหชมชนมความเขมแขง สงผลใหเกดการ

กระจายรายไดสคนชมชน

- สะพานประวตศาสตรปาย อาเภอปาย จ.แมฮองสอน สะพานประวตศาสตรถอเปนแหลงทองเทยวเชง

ประวตศาสตรเชงประวตศาสตรเนองจากเปนแหลงทองเทยวทมคณคาทางประวตศาสตร วฒนธรรม เเละ

สงคม รวมถงสถานททองเทยวทมความทรงจาและความผกพนทางจตใจของคนรนหลง

ทงโปรแกรมการนาเทยว สถานทนาเทยว ชวงเวลานาเทยวตางตอบโจทยปญหาทกาหนด นอกจากนผเรยน

จะตองวางแผนการนาเทยว การใหขอมลนาเทยวตามความรทไดศกษาดวยตนเอง การประเมนผลในสวนน

ประเมนจาก

- การจดโปรแกรมนาเทยวทตอบโจทยปญหา

1. การบรรยายขอมลสถานทตาง ๆ ใหผใชบรการระหวางนาเทยว

2. บคลกภาพการเปนมคคเทศก

3. การนาทวร การประสานงานสถานททองเทยว สถานทพก

4. การจดกจกรรมนนทนาการใหผใชบรการ

5. ความถงพอใจของผใชบรการ

Page 26: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

ตวประเมนผลอนดบท 1-3 ประเมนผลเปนรายบคคล สวนตววด 4 และ 5 วดเปนกลมนกศกษา

โดยเฉพาะตวชวดการประเมนท 5 ไดจากแบบสอบถามผใชบรการนาเทยว แบบสอบถามนสารวจผในบรการนา

เทยวถงความพงพอใจในในภาพรวมของตวชวดขอ 1-3 แยกตามสถานททองเทยว ผลสารวจแสดงในภาคผนวก

แสดงใหเหนวาผใชบรการมความพงพอใจในระดบ 4 (ในเชงคณภาพคอ ระดบด)

เนองจากคะแนนการวดผลเปนกลมมสดสวนทมาก คาเบยงเบนในตารางท 4.4 ไมสง แสดงใหเหนวา

นกศกษาสวนใหญมคะคะแนนอยในกลมเดยวกน แตอยางไรกตามมนกศกษารอยละ 22.22 ทมคะแนนสง ซง

นกศกษาในกลมทไดคะแนนดนสามารถใหขอมลสถานทเทยวไดอยางด มบคลกภาพการเปนมคคเทศก

ตารางท 4.4 จานวนนกศกษาทไดคะแนนการนาเทยวบรษททวรจาลอง แยกตามระดบเกรดเฉลยของนกศกษา

ระดบผลการศกษาของนกศกษา

จานวนนกศกษาทมคะแนนในชวง (คน) รวม มากกวา

σ

ในชวง

σ

นอยกวา

σ 3.50-4.00 2 0  0  2 3.00-3.49 1 4 0 5 2.50-2.99 1 1 1 3 2.00-2.49 0  6 1 7 ไมถง 2.00 0  1 0 1

รวม 4 12 2 18 คดเปนรอยละ 22.22 66.67 11.11 100

หมายเหต 32.7 และ σ 1.32 จากคะแนนเตม 40

4.3.2. การประเมนจากคะแนนสอบกลางภาคและปลายภาค การวดผลสมฤทธวาผเรยนมความรทตองใชในการแกปญหาวดจากการสอบกลางภาค สวนการสอบปลายภาคเปนการวดผลสมฤทธในภาพรวมของการเรยนการสอน คาสถตคะแนนสอบกลางภาคจากตารางท 4.2 และ 4.5 แสดงใหเหนวานกศกษาสวนใหญทาขอสอบได ในขณะทคะแนนสอบปลายภาคไมคอยดมากนกเนองจากนกศกษาทราบคะแนนเกบและประเมนวาตนเองผานในรายวชา

ตารางท 4.5 จานวนนกศกษาทไดคะแนนกลางภาคแยกตามระดบเกรดเฉลยของนกศกษา

Page 27: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

ระดบผลการศกษาของนกศกษา

จานวนนกศกษาทมคะแนนในชวง (คน) รวม มากกวา

σ

ในชวง

σ

นอยกวา

σ 3.50-4.00 1 1 0  2 3.00-3.49 4 1 0  2.50-2.99 0  2 1 3 2.00-2.49 0  5 2 7 ไมถง 2.00 0  1 0 1

รวม 5 10 3 18 คดเปนรอยละ 27.77 55.56 16.67 100.00

หมายเหต 13.52 และ σ 3.19 จากคะแนนเตม 20

ตารางท 4.6 จานวนนกศกษาทไดคะแนนปลายภาคแยกตามระดบเกรดเฉลยของนกศกษา

ระดบผลการศกษาของนกศกษา

จานวนนกศกษาทมคะแนนในชวง (คน) รวม มากกวา

σ

ในชวง

σ

นอยกวา

σ 3.50-4.00 1 1 0 2 3.00-3.49 0  4 1 5 2.50-2.99 0  2 1 3 2.00-2.49 0  6 1 7 ไมถง 2.00 0  1 0 1

รวม 1 14 3 18 คดเปนรอยละ 5.55 77.78 16.67 100.00

หมายเหต 11.26 และ σ 3.06 จากคะแนนเตม 20

ตารางท 4.3 ถง 4.6 แสดงใหเหนวานกศกษาทมเกรดเฉลยสะสมตงแต 2.50 มความสนใจในการเรยนการ

สอนโดยใชปญหาเปนฐาน จากการสงเกตในชนเรยนผเรยนมความสนใจในการรวบรวม สรปความรทตองใชใน

Page 28: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

การแกปญหาทกาหนดเปนโจทย ทงนการรวบรวมขอมลสาหรบนาเทยวทาใหนกศกษาสวนใหญทาขอสอบกลาง

ภาคได นกศกษาสามารถรวบรวมความรและตอยอดความรเพอแกปญหาดวยตนเองได

Page 29: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

บทท 5 บทสรป

5.1 สรปผลการวจย

เนองจากวตถประสงครายวชา 504403 โครงงานการทองเทยวและการบรการ (Tourism and

Hospitality Project) เปนรายวชาทใหนกศกษาทาโครงงานบรษททวรจาลอง ในปนผสอนทดลองการนารปแบบ

การเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐานมาใชในรายวชานทมจานวนนกศกษา 18 คน เนองจากลกษณะรายวชา

มความเหมาะสมกบการเรยนการสอนแบบน กลาวคอ เปนวชาโครงงานนกศกษาชนปสดทาย ทนกศกษาตอง

วางแผนเสนทางนาเทยวในรปบรษททวรจาลอง นกศกษาจะตองกาหนดเสนทางและโปรแกรมนาเทยว

ประชาสมพนธเสนทางนาเทยว หาลกคาเพอใชบรการนาเทยว และนาลกคาเทยวตามโปรแกรมทกาหนด ในการ

ใชการเรยนการสอนแบบปญหาเปนฐานในการเรยนรผสอนและผเรยนกาหนดโจทยปญหารวมกนในการจด

เสนทางและสถานททองเทยว

จากการททงผสอนและผเรยนไดหารอรวมกนในตอนตนของภาคการศกษาเพอกาหนดโจทยปญหา โดยท

ผสอนรวบรวมเหตปจจยตาง ๆ ทสอดคลองกบชวงเวลาในการจดการเรยนการสอนทกาหนดไวคอ

1. จดเสนทางนาเทยวในชวงนอกฤดกาลทองเทยวเพอเปนการกระตนการทองเทยวในชวงนอกฤดกาล โดยเลอก

สถานททองเทยวประเภทตาง ๆ ทหลากหลาย เชน การทองเทยวเชงวฒนธรรม การทองเทยวเชงเกษตร การ

ทองเทยวเชงสขภาพ เปนตน

2. เสนทางนาเทยวไมไกลจากเชยงใหม และใชเวลาในการเดนทางจากสถานทหนงไปสถานทหนงไมไกล

3. ราคานาเทยวไมสงมากนก (ไมเกน 3,000 บาท)

เมอทงผสอนและผเรยนเขาใจในโจทยปญหารวมกนแลว ผสอนไดมอบหมายใหผเรยนไดรวบรวมความรและ

ขอมลทเกยวของในการจดเสนทางนาเทยวเพอตอบสนองตอโจทยปญหาทกาหนด ทงนความรทนกศกษารวบรวม

มาไดแก

1) ความรในการประเมนการจดนาเทยว การคมคาการลงทน

2) การจดการการทองเทยว และการบรการ

3) ความรในการทาบญช คาใชจายในการทองเทยวและบรการ

Page 30: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

4) ความรในสถานททองเทยวเชงตาง ๆ ในภมภาค เปนตน

นอกจากนผเรยนยงไดประชมรวมกนเปนการฝกทกษะการทางานรวมกน การเปนผนา การรบฟง

ความคดเหนซงกนและกน ทกษะการสอสารกบผรวมงานและผอน ทกษะและกลยทธในการประชาสมพนธอกดวย

ทงผเรยนและผสอนไดดาเนนตามกระบวนการของการจดการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐาน เสนทาง

นาเทยวทไดจากการรวบรวมความรทจาเปนตองใชในการแกปญหา ไดจากการวเคราะห และตอบโจทยปญหา

คอเสนทางการทองเทยว เชยงใหม-แมฮองสอน ทครอบคลมสถานททองเทยวทหลากหลาย สถานทเหลานน

สามารถไปเทยวไดทงปไมจาเปนตองเจาะจงเฉพาะชวงเทศกาลทองเทยว

ในการประเมนผลการศกษาผสอนประเมนจากการทนกศกษาประชมระดมสมองรวมกน ในการกาหนด

ปญหาและรวบรวมขอมล การวางแผนงานการจดแผนนาเทยว การรวบรวมขอมลนาเทยว เปนตน นอกจากนยง

วดผลจากการนาเทยวของนกศกษาวาสามารถตอบโจทยปญหาทกาหนด การใหขอมลผใชบรการ การแกปญหา

เฉพาะหนา เปนตน

นอกจากนคะแนนสอบกลางภาคและปลายภาคเปนสวนหนงในการทดสอบ เนอหาทใชสอบเปนเนอหาท

นกศกษารวบรวมวาเกยวกบการใชแกปญหาทกาหนด กอนสอบผสอนไดเตมเตมเนอหาทจาเปนเพมเตม และให

นกศกษาคนควาความรดวยตนเอง ขอสอบมประเมนผเรยนทงดานความจา การวเคราะห การประยกตใชงาน

คะแนนสอบกลางภาคและปลายภาคนกศกษา

5.2 อภปรายผล

จากประยกตใชกระบวนการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐานทไดกลาวมาในบทท 2 ทงผเรยนและผสอน

บรรลผลสมฤทธในระดบทพงพอใจ ผเรยนสนใจการแกปญหาโจทยทไดกาหนดรวมกน และรวบรวมความรเพอ

แกไขปญหาเพอใหตอบโจทยปญหา เสนทางนาเทยวในโปรแกรมทเสนอครอบคลมสถานททองเทยวหลาย

ลกษณะ ทงเชงวฒนธรรม เชงประวตศาสตร เชงเกษตร ซงสามารถไปเยยมชมไดทงป

ในมตความเหมาะสมการนารปแบบการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐานกบรายวชา ผลการศกษาทดลอง

พบวา นกศกษาสวนใหญทมเกรดเฉลยสะสมในระดบดทมเกรดเฉลยสะสมมากกวา 3.00 ขนไป (รอยละ 38.89

ของจานวนนกศกษาทงชน) มความสนใจในการเรยนรโดยใชปญหาเปนฐานเปนพเศษ โดยดจากคาสถตของ

คะแนนในสดสวนตาง ๆ แสดงในตารางท 4.2 ยงไปกวานนคาเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนในสวนการกาหนด

Page 31: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

ปญหาและการนาเทยวไมมากนก กลาวคอ 1.26 และ 1.32 ตามลาดบ แสดงใหเหนวานกศกษาในชนใหความ

สนใจในการเรยนการสอนในลกษณะน และนกศกษากลมนมความสนใจ

นอกจากนจากการสงเกตพฤตกรรมการเรยนของผเรยนในชนเรยน ผเรยนมความสนใจในกระบวนการตง

โจทยปญหา ผเรยนหลายคนเขยนสรปความรทตองใชในการแกปญหาทกาหนดเปนโจทยไดเกอบครอบคลม ทงน

การรวบรวมขอมลสาหรบนาเทยวทาใหนกศกษาสวนใหญทาขอสอบกลางภาคได กลาวคอ นกศกษาสามารถ

รวบรวมความรและตอยอดความรเพอแกปญหาดวยตนเองได

อนงในการศกษาการนารปแบบการเรยนโดยใชปญหาเปนฐานในรายวชานมจานวนนกศกษา 18 คน ซงนบวา

เปนจานวนทไมมากนก ผสอนสามารถการกากบ ตดตาม กระบวนการตาง ๆ ไดคอนขางทวถง อยางไรกตามยงม

นกศกษาบางกลมทอาจจะตองการการกระตนเปนการพเศษสาหรบการเรยนการสอนแบบน

5.3 ขอเสนอแนะ

ในการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐานผสอนควรมการเตรยมตว และคาดการณผลทผเรยนตอบสนอง

กลบมา ทงนเพอผสอนจะไดมแนวทางปรบแกใหผเรยนมแนวทางทสอดคลองกบการแกโจทยปญหา เพอใหการ

เรยนสอนแบบนเกดประสทธผลมากขน ควรกาหนดสดสวนผสอนตอผเรยน สดสวนทนาจะเหมาะสมกบรายวชาน

คอ 1 ตอ 10 เนองจากรายวชานใชเนอหาทหลากหลายบรณาการในการตอบโจทยปญหา

อนงในกรณทมนกศกษาจานวนมาก (เกน 10 คนขนไป) ผสอนอาจจะพจารณากาหนดโจทยปญหาท

แตกตางกนตามพฤตกรรมนกศกษา หรอความสนใจนกศกษาอกดวย

Page 32: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา

เอกสารอางอง Problem Based Learning (n.d), In “Presently Gifted: Problem Based Learning,” Retrieved

December 12, 2016 from http://presentlygifted.weebly.com/problem-based-learning.html.

คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยวงษชวลตกล (2558). “คมอ การเรยนการสอนจากวธการเรยนรโดยใชปญหาเปนหลก (Problem-Based Learning : PBL),” เอกสารการจดการความร (KM) ดานการพฒนาบณฑต คณะบรหารธรกจบณฑต คณะบรหารธรกจ.

ยรรยง สนธงาม (2551). “การเรยนรโดยใชปญหาเปนฐาน Problem-Based Learning (PBL).” เขาถงเมอ

ธนวาคม 10, 2559 จาก http://www.vcharkarn.co โสภา โคหนองโอ (2556). “วจยในชนเรยน 5 บท เรอง การใชรางวลเพอสงเสรมเจตคตตอวชา กระบวนการบญช

ของนกเรยนระดบชน ปวช. 3 สาขาวชาการบญช.” วทยาลยการอาชพชนแดน สานกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา กระทรวงศกษาธการ.

สกลธ ภงามด (2558). “รายงานการวจยเพอพฒนาการเรยนการสอน เรอง การสรางแรงจงใจเพอสงเสรม พฤตกรรมการเขาเรยนอยางสมาเสมอ ของนกศกษารายวชา DGA321 แนวคดศลปะ สาขาวชาดจทลอารตส คณะดจทลมเดย.” สาขาวชาดจทลอารตส คณะดจทลมเดย มหาวทยาลยศรปทม.

ประกจ ณ สมบรณ (2551). “รายงานผลการวจยในชนเรยน เรอง การสอนวชาผลตสอเพอการทองเทยว โดยใช Project-based-learning ตามทฤษฎ Constructionism เพ อกระตนความสนใจ และจงใจในการเรยนของนกศกษา,” คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยเซนตจอหน.

Page 33: 2559 2560 · รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การเรียนการสอนโดยใช ้ปัญหา