27
Drejtimi: Menaxhment dhe Informatik PUNIM SEMINARIK Lënda: “ETIKA E BIZNESITTema: TEORIA ETIKE DHE ETIKA NË BIZNESË Profesori i lëndes:Prof.asc.dr. Nusret PLLANA _____ Studenti: Veton SOPJANI ______

28343379 Punim Seminarik Ne Etiken e Biznesit

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 28343379 Punim Seminarik Ne Etiken e Biznesit

Drejtimi: Menaxhment dhe Informatik

PUNIM SEMINARIK

Lënda: “ETIKA E BIZNESIT” Tema: TEORIA ETIKE DHE ETIKA NË BIZNESË

Profesori i lëndes:Prof.asc.dr. Nusret PLLANA _____Studenti: Veton SOPJANI ______

Page 2: 28343379 Punim Seminarik Ne Etiken e Biznesit
Page 3: 28343379 Punim Seminarik Ne Etiken e Biznesit

Teleologjia...

Konsiderohet si një akt moralisht e drejtë apo e pranueshme, nëse ajo prodhon rezultatin e dëshiruar, pra, kënaqësi, njohurive, zhvillimin e karrierës, një vetë-interesi, apo dobivlerëson vlerën morale të një sjellje duke shikuar në pasojat e saj.

Page 4: 28343379 Punim Seminarik Ne Etiken e Biznesit

Egoizmi: Sjelljen e drejtë apo e pranueshme në

kuptimin e pasojave për individ. Maksimalizimin e vetë-interesit tuaj, i

shqetësuar me pasojat, duke kërkuar alternativë që kontribuon interesat të vetë.

Utilitarizëm: Shqetësim me pasoja në drejtim të kërkojnë

më të mirë për numrin më të madh të njerëzvekërkoni për përfitim më të madh për të gjithë ata që janë prekur nga një vendim

Page 5: 28343379 Punim Seminarik Ne Etiken e Biznesit

Një veprim është i drejtë nëse dhe vetëm nëse ajo arrin më të mirë për numrin më të madh.

Utilitarizëm bën gjykime morale bazuar mbi pasojat e veprimeve, ose pasojat e rregullave të veprimeve

Page 6: 28343379 Punim Seminarik Ne Etiken e Biznesit

Një veprim është i drejtë në qoftë se ajo është një veprim i një lloji të caktuar, e nëse ajo është detyra juaj e kryer.

Një veprim është i gabuar, nëse kjo nuk është detyra juaj për të kryer.

Për shembull, gjithmonë e gabuar të torturës, përdhunimit, dikush nënshtrohet, pa marrë parasysh se çfarë janë pasojat.

Page 7: 28343379 Punim Seminarik Ne Etiken e Biznesit

Deontologjia ...Fokusohet në të drejtat e individit dhe mbi qëllimet që lidhen me sjelljen jo në pasojat,besoj se ka disa gjëra që nuk duhet të bëjë pa marrë parasysh shërbimet.

Page 8: 28343379 Punim Seminarik Ne Etiken e Biznesit

Një qasje analitike të problemeve etike

Hapi 1

Pytjet

JoPoJoPoJoPo

Perfitimettejkalojn kostot?

Të drejtat e njeriut

respektohen?

DrejtësiA’ përfitime

dhe shpenzimetmjaft janë

shpërndarë ?

Page 9: 28343379 Punim Seminarik Ne Etiken e Biznesit

Hapi 2

Krahasuar rezultatet

Nëse po është përgjigje për të gjithatre pyetje, ajo është

ndoshta etike

Nëse përgjigjet janë tëpërziera, ajo mund të jetë ose

etike ose jo etike

Nëse nuk është përgjigje për të gjithatre pyetje, ajo është

ndoshta jo etike

Page 10: 28343379 Punim Seminarik Ne Etiken e Biznesit

Hapi 3

Prioritetet caktohen për

Drejtë I Drejtë Drejtësi

Page 11: 28343379 Punim Seminarik Ne Etiken e Biznesit
Page 12: 28343379 Punim Seminarik Ne Etiken e Biznesit

PërkufizimetEtika përfshin një disiplinë që studion

praktikat e mira apo të këqija brenda kontekstit të një detyrë

moraleSjellje morale është sjellje që është

e drejtë apo e gabuarEtika e Biznesit përfshijnë praktikat dhe sjelljet që janë të mira apo të

këqija

Page 13: 28343379 Punim Seminarik Ne Etiken e Biznesit

Niv

elet

e p

ritu

ra d

h e a

ktu a

le te

E

tike

s se

Biz

nesi

t

Problemet Etike

Problemet Etike

Aktuale Etika e Biznesit

Herët -1950 v Tashëme 2008vKoha

Etika e Biznesit: Sot , Periudha e parë

Pritjet Shoqëria e Etikes se Biznesit

Page 14: 28343379 Punim Seminarik Ne Etiken e Biznesit

Pse ndodhin probleme etike në biznes Arësyeja Natyra e qasjes

se problemit Qendrime

Tipike

Sjellja

Fitimi personal dhe interesi egoist

Vetvetja kunder interesave te tjera

Mentaliteti egoist

“Unë dua atë!"

Presionet konkuruese mbi fitimete e forta

Per interes kundrejt

interesave te tjera

Mentaliteti Bottom-line

"Ne duhet ti mund te tjeret

me qedo kushet!"

Objektivat e interesit kendrejt vlerave personale

Interesat Boss per kundrejt

vlerave vartëse

Mentalitet Autoritar

"A’ si them, ose tjeter!"

Cross-Interesave kulturore

Kontrakdikta e kompanis

kendrejt traditave te ndryshme

kulturore

Vlerat e mentalitetit etnocentrik

"Te huajt kan nje nocion te

asaj qe eshte e drejt dhe e gabuar."

Page 15: 28343379 Punim Seminarik Ne Etiken e Biznesit

Ligji shpesh paraqet një etike minimale

Etika shpesh paraqet një standard që e tejkalon minimumin ligjor

Etika Ligji

Përputhjet e shpeshta

Page 16: 28343379 Punim Seminarik Ne Etiken e Biznesit

Pse duhet të jetë etika e biznesit?

• Përmbush pritjet publike për biznesin.

• Parandalimin e dëmtimit të tjerët.

• Kërkojnë profitabilitetit.

•Përmirësimi i marrëdhënieve të biznesit dhe produktivitetit punonjës.

•Ulja e ndëshkimeve në Organizat, masat e dënimit.

•Mbroni të drejtat e biznesit nga të tjerët.

Page 17: 28343379 Punim Seminarik Ne Etiken e Biznesit

Udhëheqja

Kultura Organizative

Strategjia dhe Performancay

Karakteristikat individuale

Kanëditë etike!

Page 18: 28343379 Punim Seminarik Ne Etiken e Biznesit

Shokët , Punëtorët

Familja

Shokët

Ligji

Rajonet , vendi

Profesioni

Punëdhënsi

Shoqeria shëtites

Punonjësit

Besimet Fetare

Ndergjegjeja individuale

Page 19: 28343379 Punim Seminarik Ne Etiken e Biznesit

Menaxheret Amoral Menaxheret Moral

Morali, ImagjinataMorali, IdentifikimiMorali, VlerësimiTolerancat morale Mospajtimet dhe paqartësitIntegrimi menaxhuese dhe Kompetencat e Moralit Një Detyrim Moral

Page 20: 28343379 Punim Seminarik Ne Etiken e Biznesit

TOP MENAXHIMI angazhim

MISIONI

Kodi Etik

PROCEDURAT / POLITIKA

TRAJNIME

Kallzimet e drejtperdrejta'

ETIKA Nenpunsit

Kontrolli i pavarur

Akcioni Diciplinor

Page 21: 28343379 Punim Seminarik Ne Etiken e Biznesit

Duhet të sigurojnë drejtim të qartë për sjelljen etike kur tundimi për të sille vendime është më e fuqishme.Por, gjithashtu duhet të lënë vend për një menaxher për të përdorë gjykimin e tij ose të saj në situata që kërkojnë ndjeshmëri kulturore.Ndersa menaxherët që nuk janë të përgatitur që të ballafaqohen me dykuptimin morale dhe tensionit duhet të paketën çanta e tyre dhe të vijnë në shtëpi.

Page 22: 28343379 Punim Seminarik Ne Etiken e Biznesit

Kulturës, vlerave dhe programeve,Pajtim dhe udhëheqjeNjohjen e rolit të bashkë-punëtorëve dhe menaxherëve.Balancimin e interesave të palëve me interesMenaxhimin e presioneve të situatëspërtej performancës në shpërblimet afat-shkurtëra.

Page 23: 28343379 Punim Seminarik Ne Etiken e Biznesit

Kurë vlerat nuk janë specifike sa duhet për të udhëzuar përmes menaxherëve dilemat jan aktuale etike.Menaxherët duhet të udhëhiqen nga deklaratat e saktë që lexojn rrokje për rrokje sjelljen dhe praktikat operative ne kërkesat e kompanisë.90% e të gjitha kompanitë Fortune kanë 500 kodet e sjelljes.70% kanë deklaratat e vizionit dhe vlerave.Në Evropë dhe Lindjen e Largët, përqindjet janë më të ulëta, por janë në rritje të shpejtë

Page 24: 28343379 Punim Seminarik Ne Etiken e Biznesit

Si Udhëheqësit, ne duhet të bëjmë një punë më të mirë në krijimin dhe mbajtjen e kultures organizative që mbështesin sjelljen etike ....

Page 25: 28343379 Punim Seminarik Ne Etiken e Biznesit

. Kur jan vlerat dhe standardet formale të sjelljes absolute.Dizajnimi dhe zbatimi i kushteve të angazhimit për furnizuesit e konsumatorëve.Ju lejohet njësive të biznesit për të ndihmuar forlmulat standarde ne etike dhe interpretojnë çështjet etike.Në vendet pritëse, përpjekjet për të ulur corruptions mbështetje institucionale.

Page 26: 28343379 Punim Seminarik Ne Etiken e Biznesit

Dy qasjet ndaj etikës programetdhe efektivitetin e tyre

Pajtimi i programeve bazuar:

• Rrënjosur në shmangien e sanksioneve ligjore.

 Kompania do të vendosë rregulla dhe udhëzime për punonjësit për t'u ndjekur.

 Thekson rrezik të zbulimit dhe dënimit.

 Punonjësit janë të nxitur nga vetë interesi.

 Hulumtimet tregojnë dëshmi se punonjësit nuk kujdesen për moral   në saktësinë e veprimeve të tyre.

Page 27: 28343379 Punim Seminarik Ne Etiken e Biznesit

Dy qasjet ndaj etikës programedhe efektivitetin e tyre

Etikës bazuar Integriteti-programe

• Kombinoje një shqetësim për ligjin me një theks të punësuar   përgjegjësi për sjellje etike.

 Krijimi i një klime të vetë-qeverisje për punonjësit në bazë të  parimeve te përgjithshme të udhëzimeve.

 Punësuarit u tha për të vepruar me integritet dhe marrëdhëniet e biznesit sjelljes në një mjedis të ndershmërisë dhe drejtësisë.

 Punonjësit janë të mendohet si qenie sociale, i shqetësuar për mirëqenien e të tjerëve.