98
CHAÅN ÑOAÙN HÌNH AÛNH HOÄI CHÖÙNG MAÏCH MAÙU BS.NGUYEÃN QUYÙ KHOAÙNG BS.NGUYEÃN QUANG TROÏNG

2.pulmonary vasculature

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 2.pulmonary vasculature

CHAÅN ÑOAÙN HÌNH AÛNH

HOÄI CHÖÙNG MAÏCH MAÙU

BS.NGUYEÃN QUYÙ KHOAÙNG

BS.NGUYEÃN QUANG TROÏNG

Page 2: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 2

NỘI DUNG

I-Đại cương và mục đích.

II-Tuần hoàn phổi bình thường trên phim X quang ngực chuẩn.

Động mạch phổi: Phân bố từ đỉnh tới đáy.

Động mạch phổi: Phân bố từ trung tâm ra ngoại vi.

Tĩnh mạch phổi.

III-Tăng tuần hoàn phổi:

Tăng tuần hoàn phổi chủ động.

Tăng tuần hoàn phổi thụ động.

IV-Giảm tuần hoàn phổi:

Giảm tuần hoàn phổi toàn diện.

Thuyên tắc động mạch phổi

Tăng tuần hoàn phổi trung tâm và giảm ở ngoại biên

V-Rò động- tĩnh mạch

VI-Kết luận.

VII-Tài liệu tham khảo.

Page 3: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 3

ÑAÏI CÖÔNG

Hoäi chöùng maïch maùu bao goàm caùc daáu hieäu

X quang cuûa nhöõng thay ñoåi beänh lyù veà:soá

löôïng,kích thöôùc vaø vò trí cuûa caùc maïch maùu

phoåi.

Moät phim X quang ngöïc khoâng phaûi chæ ñeå

khaûo saùt caùc toån thöông phoåi-maøng phoåi.

Noù coøn ñeå khaûo saùt caùc thay ñoåi veà huyeát

ñoäng hoïc aûnh höôûng treân caùc buoàng tim vaø

tuaàn hoaøn phoåi.

Page 4: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 4

X QUANG TUẦN HOÀN PHỔI BÌNH THƯỜNG ĐỘNG MẠCH VÀ TĨNH MẠCH PHỔI

L

Page 5: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 5

GIAÛI PHAÃU X QUANG VAØ SINH LYÙ CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI BÌNH THUÔØNG

Page 6: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 6

X QUANG TUẦN HOÀN PHỔI BÌNH THƯỜNG

ĐỘNG MẠCH PHỔI

Phân bố từ đỉnh tới đáy

Chúng ta có thể xem hệ thống động mạch phổi như

một cột máu liên tục vì tuaàn hoaøn phoåi gioáng nhö moät

caùi bôm coù: löu löôïng maùu cao, aùp löïc vaø khaùng löïc

maïch maùu thaáp phaân boá maïch maùu theo troïng löïc.

Sự chênh lệch về áp suất giữa đỉnh và đáy phổi

khoảng 30cm nước hoặc 23mm thủy ngân.

Đây là sự chênh lệch khá lớn ở hệ thống tuần hoàn

phổi có áp lực thấp (so với hệ đại tuần hoàn).

Page 7: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 7

Theo West,

Terry Des Jardins et al. Cardiopulmonary Anatomy and Physiology. 4th Edition. 2002

Page 8: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 8

Page 9: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 9

Phim phổi bình thường chụp ở tư thế

đứng:

Động mạch phổi ở đáy có khẩu

kính lớn hơn động mạch phổi ở

đỉnh do tác động của trọng lực.

Khẩu kính động mạch phổi ở 1/3

dưới gấp đôi khẩu kính động mạch

phổi ở 1/3 trên.

Tư thế đứng

Page 10: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 10

Phim phổi chụp ở tư thế nằm ngửa:

Sự chênh lệch về áp suất giữa đỉnh và đáy sẽ

không còn và khẩu kính của động mạch ở 1/3 trên

phổi sẽ bằng 1/3 dưới.

Phim phổi chụp tư thế ngược đầu:

Khẩu kính động mạch phổi ở đỉnh phổi sẽ lớn hơn

khẩu kính động mạch phổi ở đáy phổi.

Tư thế ngược đầu Tư thế nằm ngửa

Page 11: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 11

MSCT 16 có chích thuốc cản quang, khảo sát toàn bộ lồng ngực trong

vòng 10 giây: mạch máu phổi bình thường ở BN nam 56 tuổi.

Page 12: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 12

X QUANG TUẦN HOÀN PHỔI BÌNH THƯỜNG

ĐỘNG MẠCH PHỔI

Phân bố từ trung tâm ra ngoại vi

Các động mạch phổi thường thấy rõ ở hai rốn phổi và

giảm dần khẩu kính khi ra ngoại vi.

Phần gốc của động mạch phổi hai bên thường không

xác định được vì chúng nằm trong trung thất.

Page 13: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 13

Page 14: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 14

Bề rộng của động mạch phổi

trung gian

chia ra động mạch thùy giữa

và động mạch thùy dưới.

thường nằm ở khoảng liên

sườn thứ 8 đằng sau bên phải.

10 – 15mm ở Nam giới

9 – 14mm ở Nữ giớí.

Page 15: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 15

GIAÛI PHAÃU X QUANG VAØ SINH LYÙ CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI BÌNH THUÔØNG

GIAÛI PHAÃU

Bình thöôøng khaåu kính ÑMP(P)

baèng khaåu kính Khí quaûn ôû ngang

möùc Quai ÑMC.

ÔÛ treû em,beà ngang ñoäng maïch phoåi

trung gian baèng beà ngang cuûa cung

söôøn sau thöù VIII beân (P).

Page 16: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 16

Page 17: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 17

Phổi có thể được chia thành 3

vùng:

Ở 1/3 trong, khẩu kính động

mạch phổi < 20mm.

Ở 1/3 giữa (phân nhánh thứ 3

và thứ 4), khẩu kính < 5mm.

Ở 1/3 ngoài, khẩu kính < 1mm.

Page 18: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 18

Bình thường, động mạch

phổi luôn luôn đi cùng

phế quản.

Tỷ lệ khẩu kính của động

mạch trên khẩu kính phế

quản bình thường là 1-1,2.

phế quản động mạch

Page 19: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 19

Page 20: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 20

X QUANG TUẦN HOÀN PHỔI BÌNH THƯỜNG

TĨNH MẠCH PHỔI

Thông thường, có 4 tĩnh mạch

phổi đổ vào nhĩ trái.

Hai tĩnh mạch phổi trên chạy

thẳng đứng và ở phía ngoài động

mạch phổi của thùy trên.

Ngược lại, hai tĩnh mạch phổi

dưới chạy ngang và bắt chéo các

động mạch phổi ở đáy phổi.

Page 21: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 21

Tuần hoàn phổi bình thường

TĂNG TUẦN HOÀN PHỔI

Page 22: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 22

Tĩnh mạch phổi Động mạch phổi

Page 23: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 23

Phân nhánh của động mạch phổi tựa như cành cây phân nhánh “dichotomus branching”, một thân chia hai, càng lúc càng nhỏ dần.

Phân nhánh của tĩnh mạch phổi tựa như phân nhánh của lá dừa “monopodial branching”, các nhánh nhỏ tĩnh mạch đổ về các thân tĩnh mạch lớn hơn.

Tĩnh mạch phổi

Động mạch phổi

Page 24: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 24

TIÊU CHUẨN ĐÁNH GIÁ SỰ NỞ LỚN CỦA

ĐỘNG MẠCH PHỔI GỐC

SIMON phaân ra 3 ñoä

giaõn nôû cuûa ÑMP

goác:

-d = 2- 4 mm ñoä I

-d = 4- 9 mm ñoä II

-d > 9mm ñoä III

*d laø khoaûng caùch ño

töø bôø xa nhaát cuûa

ÑMP goác ñeán ñoaïn

noái tieáp giöõa 2 ñieåm

A vaø B.

Page 25: 2.pulmonary vasculature

25

PULMONARY ARTERIAL ANEURYSM / SEVERE MITRAL STENOSIS

Page 26: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 26

Tuần hoàn phổi

bình thường

Tăng tuần hoàn phổi

chủ động

TĂNG TUẦN HOÀN PHỔI

TĂNG TUẦN HOÀN PHỔI CHỦ ĐỘNG

Page 27: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 27

Theo Guyton, khả năng dự trữ của mao mạch phổi gấp 8 lần lưu lượng tuần hoàn phổi bình thường.

Vì thế, lượng máu đến phổi có thể gấp 4 lần cung lượng tim mà vẫn chưa có sự gia tăng áp lực động mạch phổi.

Nhưng nếu lưu lượng động mạch phổi tiếp tục tăng, chắc chắn sẽ đưa đến tăng áp động mạch phổi.

Page 28: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 28

-Tăng lưu lượng máu làm tăng khẩu kính

động mạch phổi từ trung tâm ra ngoại vi.

-Taêng tuaàn hoaøn phoåi chuû ñoäng coù theå

do:

Taêng cung löôïng tim.

Beänh lyù tim baåm sinh.

Page 29: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 29

TAÊNG TUAÀN HOAØN PHOÅI CHUÛ ÑOÄNG

Taêng cung löôïng tim.

Sinh lyù:

-Beänh nhaân soát cao.

-Phuï nöõ coù thai.

-Vaän ñoäng vieân.

Beänh lyù:

-Thieáu maùu maïn tính.

-Thieáu Vitamin B1.

-Cöôøng giaùp.

-Roø ñoäng-tónh maïch.

-Beänh Paget.

Page 30: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 30

TAÊNG TUAÀN HOAØN PHOÅI CHUÛ ÑOÄNG

Beänh lyù tim baåm sinh: coù hai loaïi.

Beänh tim baåm sinh khoâng tím: Coù luoàng

thoâng (T)-(P).

Thoâng lieân nhó (Atrial septal defect).

Thoâng lieân thaát (ventricular septal

defect).

Coøn oáng ñoäng maïch (Patent ductus

arteriosus).

Söï trôû veà baát thöôøng vaø khoâng hoaøn

toaøn cuûa TMP (Partial anomalous

pulmonary venous return-PAPVR).

Page 31: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 31

TAÊNG TUAÀN HOAØN PHOÅI CHUÛ ÑOÄNG

Beänh tim baåm sinh tím: Coù söï troän laãn

maùu tónh maïch vaøo maùu ñoäng maïch.

Chuyeån vò ñaïi ñoäng maïch

(Transposition of great arteries-TGA).

Thaân chung ñoäng maïch (Truncus

arteriosus-TA).

Söï trôû veà baát thöôøng vaø hoaøn toaøn

cuûa TMP (Total anomalous

pulmonary venous return-TAPVR).

Page 32: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 32

NHÖÕNG THAY ÑOÅI CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI TREÂN X QUANG

NGÖÏC TÖÔNG ÖÙNG VÔÙI CAÙC BEÄNH LYÙ TIM-MAÏCH

TAÊNG TUAÀN HOAØN PHOÅI CHUÛ ÑOÄNG

Page 33: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 33

HÌNH MẮT KÍNH HÌNH DẤU TRIỆN

phế quản động mạch

Tuần hoàn phổi bình thường Tăng tuần hoàn phổi chủ động

động mạch phế quản

Page 34: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 34

Thông liên thất

Page 35: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 35

Thân chung

động mạch

Page 36: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 36

NHÖÕNG THAY ÑOÅI CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI TREÂN X QUANG

NGÖÏC TÖÔNG ÖÙNG VÔÙI CAÙC BEÄNH LYÙ TIM-MAÏCH

TAÊNG TUAÀN HOAØN PHOÅI CHUÛ ÑOÄNG COÙ TÍM

Page 37: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 37

NHÖÕNG THAY ÑOÅI CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI TREÂN X QUANG

NGÖÏC TÖÔNG ÖÙNG VÔÙI CAÙC BEÄNH LYÙ TIM-MAÏCH

TAÊNG TUAÀN HOAØN PHOÅI CHUÛ ÑOÄNG COÙ TÍM

Total anomalous pulmonary venous return-TAPVR

Page 38: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 38

NHÖÕNG THAY ÑOÅI CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI TREÂN X QUANG

NGÖÏC TÖÔNG ÖÙNG VÔÙI CAÙC BEÄNH LYÙ TIM-MAÏCH

TAÊNG TUAÀN HOAØN PHOÅI CHUÛ ÑOÄNG COÙ TÍM

Total anomalous pulmonary venous return-TAPVR

Page 39: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 39

NHÖÕNG THAY ÑOÅI CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI TREÂN X QUANG

NGÖÏC TÖÔNG ÖÙNG VÔÙI CAÙC BEÄNH LYÙ TIM-MAÏCH

TAÊNG TUAÀN HOAØN PHOÅI CHUÛ ÑOÄNG COÙ TÍM

Total anomalous pulmonary venous return-TAPVR

Page 40: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 40

NHÖÕNG THAY ÑOÅI CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI TREÂN X QUANG

NGÖÏC TÖÔNG ÖÙNG VÔÙI CAÙC BEÄNH LYÙ TIM-MAÏCH

TAÊNG TUAÀN HOAØN PHOÅI CHUÛ ÑOÄNG COÙ TÍM

-RPV:right pulmonary vein.

-LPV:left pulmonary vein.

-CPV:common pulmonary vein.

-VV:vertical vein.

-LBCV:left brachio-cephalic vein.

-SVC:superior vena cava.

-RA:right atrium.

Page 41: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 41

TĂNG TUẦN HOÀN PHỔI TĂNG TUẦN HOÀN PHỔI THỤ ĐỘNG

Còn gọi là tăng áp tĩnh mạch phổi hoặc tăng áp sau

mao mạch.

Dấu hiệu X quang điển hình là sự tái phân phối của

mạch máu phổi.

Có nghĩa là ở tư thế đứng hoặc ngồi, khẩu kính động

mạch phổi ở vùng đỉnh gấp hai lần khẩu kính động

mạch phổi ở vùng đáy.

Page 42: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 42

NHÖÕNG THAY ÑOÅI CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI TREÂN X QUANG

NGÖÏC TÖÔNG ÖÙNG VÔÙI CAÙC BEÄNH LYÙ TIM-MAÏCH

TAÊNG TUAÀN HOAØN PHOÅI THUÏ ÑOÄNG

Laø tình traïng taêng aùp TMP, coøn goïi laø

taêng aùp sau mao maïch phoåi.

Bình thöôøng, söï phaân boá maïch maùu laø

theo troïng löïc,baèng chöùng laø neáu ngöôøi

troàng caây chuoái ñöôïc chuïp phim ngöïc

thì ta seõ thaáy khaåu kính cuûa ÑMP ôû 1/3

treân seõ gaáp ñoâi khaåu kính cuûa ÑMP ôû

1/3 döôùi.

Page 43: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 43

Phim phổi chụp tư thế ngược đầu:

Khẩu kính động mạch phổi ở đỉnh phổi sẽ lớn hơn

khẩu kính động mạch phổi ở đáy phổi.

Page 44: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 44

NHÖÕNG THAY ÑOÅI CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI TREÂN X QUANG

NGÖÏC TÖÔNG ÖÙNG VÔÙI CAÙC BEÄNH LYÙ TIM-MAÏCH

TAÊNG TUAÀN HOAØN PHOÅI THUÏ ÑOÄNG

Khi coù taêng aùp TMP,thì seõ coù hieän töôïng

taùi phaân phoái maïch maùu phoåi:Khaåu kính

maïch maùu phoåi ôû 1/3 treân seõ gaáp ñoâi

khaåu kính cuûa maïch maùu phoåi ôû 1/3

döôùi.

Coù hai giaû thuyeát:

Giaû thuyeát WEST:cô cheá cô hoïc.

Giaû thuyeát SIMON:cô cheá thaàn kinh.

Page 45: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 45

NHÖÕNG THAY ÑOÅI CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI TREÂN X QUANG

NGÖÏC TÖÔNG ÖÙNG VÔÙI CAÙC BEÄNH LYÙ TIM-MAÏCH

TAÊNG TUAÀN HOAØN PHOÅI THUÏ ÑOÄNG

Page 46: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 46

NHÖÕNG THAY ÑOÅI CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI TREÂN X QUANG

NGÖÏC TÖÔNG ÖÙNG VÔÙI CAÙC BEÄNH LYÙ TIM-MAÏCH

TAÊNG TUAÀN HOAØN PHOÅI THUÏ ÑOÄNG

GIAÛ THUYEÁT WEST

Bình thöôøng aùp suaát trong nhó (T) laø

7mmHg.Ñaây cuõng chính laø aùp suaát thuûy

tónh cuûa TMP.

Trong khi ñoù aùp suaát keo cuûa huyeát

töông laø 28mmHg.

Do vaäy coù söï cheânh leäch veà aùp suaát trong

TMP:(28mmHg-7mmHg)=21mmHg.

Ñaây chính laø yeáu toá an toaøn choáng phuø

phoåi (Safety factor against pulmonary

edema-SFAPE) (theo Guyton).

Page 47: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 47

NHÖÕNG THAY ÑOÅI CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI TREÂN X QUANG

NGÖÏC TÖÔNG ÖÙNG VÔÙI CAÙC BEÄNH LYÙ TIM-MAÏCH

TAÊNG TUAÀN HOAØN PHOÅI THUÏ ÑOÄNG

GIAÛ THUYEÁT WEST

Trong tröôøng hôïp beänh lyù,khi aùp suaát

nhó (T) taêngaùp suaát TMP taêng.

Khi aùp suaát trong TMP vöôït quaù aùp suaát

keo cuûa huyeát töôngdòch thoaùt töø TMP

vaøo khoaûng keõ.

Dòch trong khoaûng keõ khieán cho aùp suaát

trong khoaûng keõ ñang aâm trôû thaønh döông.

Aùp suaát döông cuûa khoaûng keõ laøm cho

TMP ôû 2 ñaùy phoåi bò xeïp laïimaùu seõ doàn

leân TMP ôû phía treânKhaåu kính maïch maùu

phoåi ôû 1/3 treân seõ gaáp ñoâi khaåu kính cuûa

maïch maùu phoåi ôû 1/3 döôùi.

Page 48: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 48

Tuần hoàn phổi bình thường Tái phân phối

Page 49: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 49

NHÖÕNG THAY ÑOÅI CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI TREÂN X QUANG

NGÖÏC TÖÔNG ÖÙNG VÔÙI CAÙC BEÄNH LYÙ TIM-MAÏCH

TAÊNG TUAÀN HOAØN PHOÅI THUÏ ÑOÄNG

GIAÛ THUYEÁT WEST

Trong khoaûng keõ coù maïch baïch

huyeát,noù haáp thu dòch ñeå khoaûng keõ

ñöôïc khoâ raùo.

Söï haáp thu dòch khieán maïch baïch huyeát

ôû vaùch lieân tieåu thuøy giaõn nôû,luùc naøy

chuùng ta coù theå thaáy ñöôïc chuùng:caùc

ñöôøng KERLEY.

Page 50: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 50

Hẹp hai lá: Tái phân phối tuần hoàn phổi

Page 51: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 51

NHÖÕNG THAY ÑOÅI CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI TREÂN X QUANG

NGÖÏC TÖÔNG ÖÙNG VÔÙI CAÙC BEÄNH LYÙ TIM-MAÏCH

TAÊNG TUAÀN HOAØN PHOÅI THUÏ ÑOÄNG

Mitral regurgitation

Page 52: 2.pulmonary vasculature
Page 53: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 53

GIẢ THUYẾT CỦA SIMON

Simon giải thích hiện tượng này bằng

cơ chế thần kinh:

Khi áp suất thủy tĩnh của tĩnh mạch

phổi nằm trong khoảng từ 12

đến 18mmHg, dịch bắt đầu

thoát ra ngoài thành mạch gây

phù mô kẽ ở hai đáy phổi. Sự

kiện này đưa đến hiện tượng

thiếu oxy tại chỗ khiến cả hệ

thống động mạch lẫn tĩnh mạch

ở đáy phổi hai bên bị co lại.

Do đó, máu sẽ dồn lên các mạch

máu ở thùy trên.

Page 54: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 54

Khi áp suất thủy tĩnh nằm trong khoảng từ 18

đến 25mmHg, dịch thoát ra ngoài mô kẽ nhiều

hơn

Hình kính mờ hai đáy phổi

Phù phổi mô kẽ.

Sự tái phân phối tuần hoàn phổi trở nên rõ hơn.

Page 55: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 55

Hình ảnh phế nang, phế quản và

động mạch phổi bình thường

Phù phổi mô kẽ

Phù phổi phế nang

Page 56: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 56

Tuần hoàn phổi bình thường Tăng tuần hoàn phổi thụ động

HÌNH MẮT KÍNH HÌNH VÒNG NHẪN

phế quản động mạch động mạch phế quản

Page 57: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 57

Mạch lâm ba nằm trong vách liên tiểu thùy, hấp thu dịch

trong khoảng kẽ có thể gấp nhiều lần so với bình thường

(50 lần). Do vậy, chúng dãn ra và biểu hiện bằng những

đường Kerley (B, A, C và D)

Page 58: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 58

Page 59: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 59

Dày vách liên tiểu thùy

Page 60: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 60

Phù phổi mô kẽ

Page 61: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 61

BN nam, 65 tuổi, nhồi máu cơ tim thành trước: tái phân phối tuần hoàn

phổi, xuất hiện các đường Kerley A, B, C biểu hiện phù mô kẽ.

William E. Brant MD et al. Fundamentals of Diagnostic Radiology, 3rd Edition. 2007.

Lippincott Williams & Wilkins

Page 62: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 62

Phù phổi cấp biểu hiện bằng hình cánh bướm hoặc cánh dơi

William E. Brant MD et al. Fundamentals of Diagnostic Radiology, 3rd

Edition. 2007. Lippincott Williams & Wilkins

Khi áp suất thủy tĩnh lớn hơn 25mmHg, dịch từ trong mô kẽ sẽ

trào vào phế nang một cách đột ngột tạo nên phù phổi cấp,

biểu hiện bằng hình cánh bướm hoặc cánh dơi.

Page 63: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 63

NHÖÕNG THAY ÑOÅI CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI TREÂN X QUANG

NGÖÏC TÖÔNG ÖÙNG VÔÙI CAÙC BEÄNH LYÙ TIM-MAÏCH

TAÊNG TUAÀN HOAØN PHOÅI THUÏ ÑOÄNG

Thöôøng gaëp nhaát laø Heïp van 2 laù.

Taát caû caùc nguyeân nhaân gaây Suy tim (T).

Thuyeân taéc nhieàu choã cuûa ÑMP ôû 2 ñaùy.

Khí pheá thuõng toaøn tieåu thuøy.

Page 64: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 64

GIẢM TUẦN HOÀN PHỔI GIẢM TUẦN HOÀN PHỔI TOÀN DIỆN

Động mạch phổi giảm khẩu kính từ trung tâm ra ngoại vi, từ đỉnh tới đáy. Vì thế, ta thấy phổi trong hơn bình thường.

Tuần hoàn phổi bình thường Giảm tuần hoàn phổi trong

Tứ chứng Fallot

Page 65: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 65

Trong một vài trường hợp hẹp động mạch phổi, tuần

hoàn phổi có thể biểu hiện gần như bình thường (do

có thông nối từ động mạch phế quản qua động mạch

phổi).

Ở bệnh nhân hẹp van động mạch phổi, động mạch

phổi gốc thường dãn, ta gọi là dãn sau hẹp (do tác

động của dòng chảy mạnh qua chỗ hẹp).

Page 66: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 66

Hẹp van động mạch phổi

Page 67: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 67

Hẹp van động mạch phổi

Page 68: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 68

Ngược lại, ở bệnh nhân hẹp phễu động mạch phổi như

Tứ chứng Fallot, động mạch phổi gốc xẹp tạo một cung

lõm phía dưới quai động mạch chủ.

Tim hình chiếc guốc Sabot

Page 69: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 69

NHÖÕNG THAY ÑOÅI CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI TREÂN X QUANG

NGÖÏC TÖÔNG ÖÙNG VÔÙI CAÙC BEÄNH LYÙ TIM-MAÏCH

GIAÛM TUAÀN HOAØN PHOÅI

Tetralogy of Fallot

Page 70: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 70

NHÖÕNG THAY ÑOÅI CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI TREÂN X QUANG

NGÖÏC TÖÔNG ÖÙNG VÔÙI CAÙC BEÄNH LYÙ TIM-MAÏCH

GIAÛM TUAÀN HOAØN PHOÅI

Tetralogy of Fallot

Page 71: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 71

Luồng thông phải-trái / thông liên thất, hẹp đường ra thất phải

TỨ CHỨNG FALLOT

Page 72: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 72

NHÖÕNG THAY ÑOÅI CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI TREÂN X QUANG

NGÖÏC TÖÔNG ÖÙNG VÔÙI CAÙC BEÄNH LYÙ TIM-MAÏCH

GIAÛM TUAÀN HOAØN PHOÅI

Pulmonary embolism

Page 73: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 73

NHÖÕNG THAY ÑOÅI CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI TREÂN X QUANG

NGÖÏC TÖÔNG ÖÙNG VÔÙI CAÙC BEÄNH LYÙ TIM-MAÏCH

GIAÛM TUAÀN HOAØN PHOÅI MOÄT BEÂN

Pulmonary embolism

Page 74: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 74

NHÖÕNG THAY ÑOÅI CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI TREÂN X QUANG

NGÖÏC TÖÔNG ÖÙNG VÔÙI CAÙC BEÄNH LYÙ TIM-MAÏCH

GIAÛM TUAÀN HOAØN PHOÅI MOÄT BEÂN

Pulmonary embolism

Page 75: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 75

NHÖÕNG THAY ÑOÅI CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI TREÂN X QUANG

NGÖÏC TÖÔNG ÖÙNG VÔÙI CAÙC BEÄNH LYÙ TIM-MAÏCH

GIAÛM TUAÀN HOAØN PHOÅI MOÄT BEÂN

Pulmonary embolism

Page 76: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 76

NHÖÕNG THAY ÑOÅI CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI TREÂN X QUANG

NGÖÏC TÖÔNG ÖÙNG VÔÙI CAÙC BEÄNH LYÙ TIM-MAÏCH

GIAÛM TUAÀN HOAØN PHOÅI MOÄT BEÂN

MSCT-Pulmonary embolism

Page 77: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 77

GIẢM TUẦN HOÀN PHỔI

TĂNG TUẦN HOÀN PHỔI TRUNG TÂM VÀ GIẢM Ở NGOẠI BIÊN

Động mạch phổi tăng khẩu kính ở trung tâm và giảm đột ngột ở

ngoại biên (do phản ứng co thắt của các tiểu động mạch phổi)

Đảo ngược luồng thông do tăng áp động mạch phổi tím muộn.

Hiện tượng này được gọi là Hội chứng Eisenmenger.

Page 78: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 78

Hội chứng Eisenmenger Tuần hoàn phổi bình thường

Page 79: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 79

Hội chứng Eisenmenger

Grainger & Allison's Diagnostic Radiology, 5th Edition. 2008. Churchill Livingstone

Page 80: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 80

Hội chứng Eisenmenger

Page 81: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 81

Page 82: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 82

Page 83: 2.pulmonary vasculature

83 June 19, 2013

TAÊNG AÙP ÑOÄNG MAÏCH PHOÅI / ÑAÛO NGÖÔÏC

PHUÛ TAÏNG

Page 84: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 84

NHÖÕNG THAY ÑOÅI CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI TREÂN X QUANG NGÖÏC

TÖÔNG ÖÙNG VÔÙI CAÙC BEÄNH LYÙ TIM-MAÏCH

TAÊNG TUAÀN HOAØN PHOÅI TRUNG TAÂM-GIAÛM NGOAÏI VI

Coù theå gaëp trong:

Hoäi chöùng Eisenmenger.

Taâm-pheá maïn.

Heïp van 2 laù laâu naêm.

Thuyeân taéc ÑMP taùi dieãn nhieàu laàn.

Taêng aùp ÑMP nguyeân phaùt.

Page 85: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 85

NHÖÕNG THAY ÑOÅI CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI TREÂN X QUANG

NGÖÏC TÖÔNG ÖÙNG VÔÙI CAÙC BEÄNH LYÙ TIM-MAÏCH

DOØ ÑOÄNG-TÓNH MAÏCH PHOÅI

Pulmonary arteriovenous fistula

Page 86: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 86

NHÖÕNG THAY ÑOÅI CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI TREÂN X QUANG

NGÖÏC TÖÔNG ÖÙNG VÔÙI CAÙC BEÄNH LYÙ TIM-MAÏCH

ROØ ÑOÄNG-TÓNH MAÏCH PHOÅI

Pulmonary arteriovenous fistula

Page 87: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 87

NHÖÕNG THAY ÑOÅI CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI TREÂN X QUANG

NGÖÏC TÖÔNG ÖÙNG VÔÙI CAÙC BEÄNH LYÙ TIM-MAÏCH

ROØ ÑOÄNG-TÓNH MAÏCH PHOÅI

Page 88: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 88

NHÖÕNG THAY ÑOÅI CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI TREÂN X QUANG

NGÖÏC TÖÔNG ÖÙNG VÔÙI CAÙC BEÄNH LYÙ TIM-MAÏCH

ROØ ÑOÄNG-TÓNH MAÏCH PHOÅI

Page 89: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 89

NHÖÕNG THAY ÑOÅI CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI TREÂN X QUANG

NGÖÏC TÖÔNG ÖÙNG VÔÙI CAÙC BEÄNH LYÙ TIM-MAÏCH

ROØ ÑOÄNG-TÓNH MAÏCH PHOÅI

Pulmonary arteriovenous fistula

Page 90: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 90

NHÖÕNG THAY ÑOÅI CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI TREÂN X QUANG

NGÖÏC TÖÔNG ÖÙNG VÔÙI CAÙC BEÄNH LYÙ TIM-MAÏCH

ROØ ÑOÄNG-TÓNH MAÏCH PHOÅI

Page 91: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 91

NHÖÕNG THAY ÑOÅI CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI TREÂN X QUANG

NGÖÏC TÖÔNG ÖÙNG VÔÙI CAÙC BEÄNH LYÙ TIM-MAÏCH

ROØ ÑOÄNG-TÓNH MAÏCH PHOÅI

Page 92: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 92

NHÖÕNG THAY ÑOÅI CUÛA TUAÀN HOAØN PHOÅI TREÂN X QUANG

NGÖÏC TÖÔNG ÖÙNG VÔÙI CAÙC BEÄNH LYÙ TIM-MAÏCH

ROØ ÑOÄNG-TÓNH MAÏCH PHOÅI

Page 93: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 93

KEÁT LUAÄN

Khi ñoïc moät phim X quang ngöïc,chuùng ta

khoâng ñöôïc queân löu yù ñeán tuaàn hoaøn phoåi.

Chuùng ta neân:

1.Tìm xem coù hieän töôïng taêng hoaëc giaûm

tuaàn hoaøn phoåi,toaøn dieän hay khu truù.

2.Ñaùnh giaù kích thöôùc roán phoåi,kích thöôùc

ÑMP naèm ngay caïnh pheá quaûn.

3.Xem coù taêng aùp suaát tieàn mao maïch hay

sau mao maïch phoåi.

Hình aûnh X quang ngöïc,ñaëc bieät laø tuaàn hoaøn

phoåi,laø taám göông phaûn chieáu sôùm vaø trung

thaønh cuûa söï roái loaïn chöùc naêng tim maïch.

Page 94: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 94

NHỮNG THÔNG TIN BẠN ĐEM VỀ

Page 95: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 95

Page 96: 2.pulmonary vasculature

June 19, 2013 96

CONGENITAL HEART DISEASE

ACYANOTIC CYANOTIC

Normal pulmonary

Blood flow

Increased pul.blood flow

With large, convex PA

Increased pul.blood flow,

enlarged heart

Decreased pul.blood flow,

Right-to-left shunt

-AORTIC STENOSIS

-PULMONARY STENOSIS

-COARCTATION

-Pink TETRALOGY OF

FALLOT

1.NORMAL LA SIZE

-ATRIAL SEPTAL DEFECT

2.LARGE LA SIZE,NORMAL RA

SIZE

-VENTRICULAR SEPTAL

DEFECT (SMALL AORTA)

-PDA (LARGE AORTA)

-AORTO-PULMONARY

WINDOW

-RUPTURED SINUS OF

VALSALVA TO RV

3.LARGE LA SIZE,LARGE RA

SIZE

-LV-TO-RA SHUNT

-CORONARY ARTERY

FISTULA TO RA

-RUPTURED SINUS OF

VALSALVA TO RA

1.SMALL,CONCAVE PA

-TGA

-TA+VSD

-SINGLE VENTRICLE

-DORV TYPE II

2.LARGE,CONVEX PA

-DORV TYPE I

-EISENMENGER’S

SYNDROME

3.PASSIVE CONGESTION

-HYPOPLASTIC LEFT HEART

SYNDROME

1.NORMAL HEART SIZE

-TOF

-TGA+PS

-TA+PS

-SV+PS

2.LARGE HEART SIZE

-TRILOGY

-HYPOPLASTIC RIGHT HEART

-COMMON ATRIUM

3.VERY ENLARGED HEART

-PULMONARY ATRESIA

-SEVERE EBSTEIN’S

-TA (WITHOUT PS)

Page 97: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 97

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Sebastian Lange – Radiology of chest diseases, 1998, Thieme, pp. 231 – 255.

Isadore Meschan – Synopsis of Roentgen signs, 1966, Saunders Company, pp. 303 – 321.

Stephen Wilmot Miller – Cardiac Radiology, the Requisites, 1996, Mosby, pp. 3 – 44.

Richard M. Slone – Thoracic imaging, 1999, Mc Graw Hill Companies, pp. 139 – 163.

Daniel Anthoine, Gerard Vaillant – Les grands syndromes radiopneumologiques, 1991, Laboratories Sandoz, pp. 55 – 66.

David Sutton – A Clinical textbook of Clinical imaging, 1995.

Eugene Braunwald – Heart Disease, A textbook of cardio vascular Medicine, W.B. Saunders Co. 2007.

Lee B. Lusted, Theodre E. Keats – Atlas of Roentgenographic measurement 4th Ed, 1978, pp. 232, 233, 244, 245

Adam: Grainger and Allison’s Diagnostic Radiology 5th edition 2008 Churchill Livingstone.

Ganong, William F. Review of Medical physiology, 22nd Edition 2005, Mc Graw Hill.

West, John B, Respiratory physiology: the essentials, 8th edition, 2008, Lippincott Williams and Wilkins

Rhoades, Rodney A, Bell, David R. Medical physiology: Principles for clinical Medicine 3rd edition 2008, Lippincott Williams and Wilkins.

Page 98: 2.pulmonary vasculature

19-Jun-13 98

CÁM ƠN SỰ CHÚ Ý THEO DÕI CỦA QUÝ BÁC SĨ !