Upload
others
View
5
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 สารบญ
ประเดนเศรษฐกจในรอบป 2556 และแนวโนมป 2557 ........................................................................ 1
ภาพรวมเศรษฐกจไทยป 2556 ................................................................................................................ 2
1. ภาคเศรษฐกจตางประเทศ ...................................................................................................... 10
2. ดานอปทาน ............................................................................................................................. 16 2.1 ภาคอตสาหกรรม ............................................................................................................... 16 2.2 ภาคเกษตรกรรม ................................................................................................................ 20 2.3 ภาคการทองเทยว .............................................................................................................. 23 2.4 ภาคอสงหารมทรพย .......................................................................................................... 25 Box: ความทาทายดานอปทานตอการเตบโตอยางยงยนของไทย ........................................... 27 Box: ภาคการทองเทยวไทย: เตบโตอยางแขงแกรงทามกลางมรสม ....................................... 29
3. ภาคการคาตางประเทศและดลการช าระเงน ......................................................................... 31 Box: ท าไมการสงออกไทยฟนตวชากวาหลายประเทศในภมภาค ................................................. 37
4. อปสงคในประเทศ ................................................................................................................... 39 4.1 การอปโภคบรโภคภาคเอกชน ............................................................................................ 39 4.2 การลงทนภาคเอกชน ......................................................................................................... 41 4.3 ภาคการคลง ....................................................................................................................... 43 Box: หนครวเรอนและผลกระทบตอการบรโภค .................................................................... 46 Box: ความสามารถในการแขงขนกบโอกาสการดงดดการลงทน
จากตางประเทศของไทย............................................................................................... 48 Box: การเปลยนแปลงโครงสรางทางการคลงของไทย: นยตอเศรษฐกจ ................................. 50
5. ภาวะการเงน ........................................................................................................................... 52 5.1 ภาวะการเงนและอตราแลกเปลยน .................................................................................... 52
6. การประเมนเสถยรภาพเศรษฐกจการเงนไทย........................................................................ 56 6.1 เสถยรภาพในประเทศ ........................................................................................................ 56
6.1.1 เสถยรภาพดานราคาและแรงกดดนเงนเฟอ .............................................................. 56 6.1.2 เสถยรภาพดานตลาดแรงงาน ................................................................................... 57 6.1.3 เสถยรภาพภาคการคลง ........................................................................................... 58 6.1.4 เสถยรภาพดานอนๆ ................................................................................................. 59
6.2 เสถยรภาพดานตางประเทศ ............................................................................................... 63 Box: ทศทางของเงนเฟอไทยและเงนเฟอโลก ........................................................................ 65
7. สรปนโยบายและมาตรการการเงนทส าคญ ........................................................................... 68
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 1
ประเดนเศรษฐกจป 2556 และแนวโนมป 2557
เศรษฐกจไทยป 2556 ขยายตวชะลอลงจากปกอนตามการออนแรงของอปสงคในประเทศเปนสาคญ ประกอบกบการสงออกสนคายงไมไดรบอานสงสจากการฟนตวทชดเจนขนของเศรษฐกจโลก มเพยงการทองเทยวทเปนแรงขบเคลอนสาคญของเศรษฐกจไทยตลอดทงป
ในชวงครงแรกของปเศรษฐกจขยายตวจากผลของมาตรการกระตนเศรษฐกจของภาครฐทชวยสนบสนนการบรโภค ประกอบกบปจจยสนบสนนการใชจายทงการจางงาน รายได และความเชอมนของครวเรอนอยในเกณฑด ขณะทการลงทนของภาคธรกจยงมตอเนอง อยางไรกด ในชวงครงหลงของปเศรษฐกจมทศทาง
ชะลอลงเปนลาดบจากการหดตวของอปสงคในประเทศ เนองจากผลของมาตรการภาครฐทยอยหมดลง รวมทงการใชจายเพอลงทนของภาครฐทงในและนอกงบประมาณทาไดลาชา ประกอบกบสถานการณเศรษฐกจและการเมองมความไมแนนอนสงขน สงผลใหครวเรอนเพมความระมดระวงในการใชจาย ผประกอบการชะลอ
การลงทนออกไปเพอประเมนสถานการณ และสถาบนการเงนเขมงวดในการปลอยสนเชอ ขณะทการสงออก
ฟนตวไดชา โดยอปสงคตางประเทศทมทศทางการฟนตวชดเจนขนไมไดสงผลดตอการสงออกของไทยมากนกเพราะการฟนตวดงกลาวยงกระจกตวอยเฉพาะบางกลมสนคาซงไมใชสนคาสงออกหลกของไทย ประกอบกบ
บางอตสาหกรรมของไทยมขอจากดในการผลต ภาคการทองเทยวทขยายตวดตอเนองจงเปนแรงขบเคลอนสาคญของเศรษฐกจตลอดทงป
ในภาวะทเศรษฐกจชะลอตวและมความไมแนนอน คณะกรรมการนโยบายการเงนประเมนวา นโยบายการเงนสามารถผอนคลายไดเพมเตมเพอชวยลดความเสยงใหกบเศรษฐกจ คณะกรรมการจงมมตใหปรบลดอตราดอกเบย 2 ครงรวมรอยละ 0.50 ในการประชม ณ เดอนพฤษภาคมและพฤศจกายน 2556
เศรษฐกจโดยรวมมเสถยรภาพ อตราเงนเฟออยในระดบตาสอดคลองกบอตราเงนเฟอโลก เนองจากราคาสนคาทเปนปจจยดานตนทนการผลตทงนามน สนคาโภคภณฑตางๆ ในตลาดโลกมทศทางชะลอลง ประกอบกบการสงผานตนทนไปยงราคาทาไดคอนขางจากดจากอปสงคทชะลอตว แมจะมการปรบขน
คาจางขนตาเปน 300 บาททวประเทศในชวงตนป และการทยอยปรบขนราคากาซหงตมภาคครวเรอนใน
ชวงปลายป ฐานะการเงนของภาคธรกจและภาคสถาบนการเงนยงเขมแขง หนภาคครวเรอนทขยายตว
ในระดบสงในชวงสองปทผานมาเรมขยายตวชะลอลง ในขณะทฐานะการคลงยงอยในเกณฑด
เสถยรภาพดานตางประเทศโดยรวมอยในเกณฑมนคง ดลบญชเดนสะพดขาดดลเลกนอยตอเนอง
เปนปทสอง แตเปนผลจากการนาเขาทองคาสทธและการสงกลบกาไรและเงนปนผลของธรกจตางประเทศ เงนทนเคลอนยายในภาพรวมเกนดล โดยกระแสเงนทนมความผนผวนตามการดาเนนนโยบายการเงนของประเทศอตสาหกรรมหลกและสถานการณการเมองในประเทศ สงผลใหเงนบาทเคลอนไหวผนผวน 2 ทศทาง
แนวโนมป 2557 คาดวาภาคการสงออกจะมบทบาทตอการขยายตวของเศรษฐกจมากขน ตามการฟนตวของเศรษฐกจคคา ขณะทการฟนตวของอปสงคในประเทศยงคงขนอยกบความชดเจนของสถานการณทางการเมองไทย หากปญหาดงกลาวยดเยอจะสงผลบนทอนความเชอมนของภาคเอกชนและทาใหการบรโภคและการลงทนชะลอตวตอไปอกระยะหนง รวมทงทาใหการใชจายเพอการลงทนของภาครฐลาชาออกไปดวย สาหรบอตราเงนเฟอมแนวโนมสงขนตามการสงผานตนทนกาซหงตมไปยงราคาอาหารสาเรจรปเปนสาคญ
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 2
ภาพรวมเศรษฐกจไทยป 2556
เศรษฐกจไทยขยายตวชะลอลงจากปกอนจากอปสงคในประเทศเปนสาคญ
ในป 2556 เศรษฐกจไทยขยายตวรอยละ 2.9 ชะลอลงจากปกอน ตามภาวะการใชจายภาคเอกชนทชะลอตวเปนสาคญ ในชวงครงแรกของปการบรโภคภาคเอกชนยงมบทบาทสาคญตอการขยายตวของเศรษฐกจ โดยเตบโตดจากผลของมาตรการกระตนเศรษฐกจภาครฐ อาท การปรบขนคาจางขนตา มาตรการแทรกแซงราคาสนคาเกษตร รวมถงโครงการคนเงนภาษรถยนตคนแรกทชวยกระตนยอดซอรถยนตตอเนองจากชวงปลายปกอน ประกอบกบปจจยสนบสนนการใชจายของครวเรอนทงการจางงาน รายได รวมทงความเชอมนของครวเรอนทอยในเกณฑด การใชจายของครวเรอนทขยายตวสงผลใหผประกอบการยงคงลงทนเพอปรบปรงประสทธภาพ สอดคลองกบการผลตภาคอตสาหกรรม โดยเฉพาะทผลตเพอขายในประเทศทยงขยายตว
อยางไรกด ตงแตชวงครงหลงของปเปนตนมา มาตรการกระตนเศรษฐกจของภาครฐทเรมทยอยหมดลง และภาระหนครวเรอนทเรงตวขน สงผลใหครวเรอนเพมความระมดระวงในการใชจายและสถาบนการเงนเขมงวดมาตรฐานการใหสนเชอมากขน เมอรวมกบรายไดจากการทางานลวงเวลาทเรมลดลง และความเชอมนทถกบนทอนเพมเตมจากความไมแนนอนทางเศรษฐกจและการเมองทาใหการบรโภคหดตว เชนเดยวกบการลงทนทผประกอบการชะลอการลงทนออกไปเพอรอความชดเจนของสถานการณทางเศรษฐกจและการเมอง
การสงออกสนคาไมไดรบประโยชนจากการฟนตวของเศรษฐกจโลกเทาทควร เนองจากเผชญขอจากด ดานเทคโนโลยและปญหาการขาดแคลนวตถดบ
เศรษฐกจของประเทศอตสาหกรรมหลกทมทศทางการฟนตวชดเจนขนในชวงครงหลงของปไมไดสงผลดตอการสงออกไทยมากนก เพราะการฟนตวนยงคอนขางกระจกตวเพยงบางกลมสนคาซงไมใชสนคาสงออกหลกของไทย อาท สนคาอเลกทรอนกสประเภทแทบเลตและสมารทโฟน ดวยขอจากดดานเทคโนโลยการผลตทผประกอบการไทยยงไมสามารถปรบเปลยนเพอรองรบการผลตสนคาประเภทนไดมากนก นอกจากน การสงออกสนคาเกษตรแปรรปและสนคาประมงยงประสบปญหาขาดแคลนวตถดบจากโรคระบาดในกง ทาใหโดยรวมแลวการสงออกของไทยในป 2556 มมลคาลดลงจากปกอนรอยละ 0.2 ซงนบวาฟนตว ไดชากวาหลายประเทศในภมภาค อาท เกาหลใต มาเลเซย และฟลปปนสทการสงออกมทศทางฟนตวชดเจนขนตงแตไตรมาสท 3 ของป 2556 เปนตนมา
30
40
50
60
ไตรมาส 12554
ไตรมาส 12555
ไตรมาส 12556
ดชนความเชอมนผบรโภคตอรายไดในอนาคต (ปรบฤดกาล)ดชนความเชอมนผประกอบการ
ความเชอมนของภาคเอกชนดชน(50 = ไมเปลยนแปลง)
ทมา: สานกดชนเศรษฐกจการคา กระทรวงพาณชย และธนาคารแหงประเทศไทย
-15-10-505
10152025
ไตรมาส 12554
ไตรมาส 12555
ไตรมาส 12556
การบรโภคภาคเอกชนการลงทนภาคเอกชน
รอยละเทยบกบระยะเดยวกนปกอนการบรโภคและการลงทนภาคเอกชน
ทมา: สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 3
การผลตภาคอตสาหกรรมทรงตวตามการสงออกทฟนตวชาและอปสงคในประเทศทชะลอตว
การผลตภาคอตสาหกรรมทรงตวจากปกอน เนองจากอตสาหกรรมทผลตเพอสงออกประสบปญหาดานการผลต ทงการขาดแคลนวตถดบและขอจากดดานเทคโนโลย ขณะทอตสาหกรรมทผลตเพอขาย ในประเทศไดรบผลกระทบจากการชะลอตวของอปสงคในประเทศและผลของมาตรการของภาครฐทสนสดลงในชวงครงหลงของป อยางไรกด ในชวงทายปการผลตเพอสงออกบางกลมอตสาหกรรมเรมมสญญาณทดขนตามการฟนตวของเศรษฐกจโลกทชดเจนขน โดยเฉพาะอตสาหกรรมหลอดอเลกทรอนกสและสวนประกอบ และฮารดดสกไดรฟ
ภาคการทองเทยวเปนแรงขบเคลอนสาคญของเศรษฐกจไทย
ภาคการทองเทยวขยายตวดและเปนแรงขบเคลอนสาคญของเศรษฐกจตลอดทงป จานวนนกทองเทยวตางชาตจากทกภมภาคเพมขนอยางตอเนองโดยเฉพาะนกทองเทยวจากจน รสเซยและอาเซยน และในปนทาสถตสงสดเปนประวตการณท 26.7 ลานคน เนองจากนกทองเทยวสวนหนงเปลยนจดหมายมาทองเทยวทประเทศไทยมากขนหลงเกดกรณความสมพนธระหวางจนกบญปน และจานวนสายการบนตนทนตาทเพมขนชวยอานวยความสะดวกและลดตนทนการเดนทางของนกทองเทยว อยางไรกด ในชวงปลายปจานวนนกทองเทยวชะลอลงบาง โดยเฉพาะนกทองเทยวชาวจนจากการปรบเปลยนกฎหมายการทองเทยวของจนเพอควบคมการขายโปรแกรมทองเทยวทตากวาทน รวมทงไดรบผลกระทบเพมเตมจากสถานการณทางการเมองในประเทศ
60
80
100
120
140
ม.ค.2554
ก.ค. ม.ค.2555
ก.ค. ม.ค.2556
ก.ค.
สนคาเกษตร (8%) สนคาอเลกทรอนกส (14.3%)สนคาอตสาหกรรม (88.1%) ยานยนต (13.8%)
สนคาเกษตรแปรรป (12.2%)
ดชนเฉลยเคลอนท 3 เดอน (ปรบฤดกาล) (พ.ค. 2555 = 100)
มลคาการสงออกสนคาไทย
หมายเหต: ตวเลขในวงเลบแสดงสดสวนตอการสงออกรวม ทมา: กรมศลกากร คานวณโดยธปท.
0
40
80
120
160
200
ม.ค.2554
ก.ค. ม.ค.2555
ก.ค. ม.ค.2556
ก.ค.
MPI หมวดอาหารทะเลแปรรปหมวดเครองใชไฟฟา หมวด HDDหมวด IC หมวดยานยนต
ดชนผลผลตอตสาหกรรม (MPI)
ทมา : สานกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม
ดชนเฉลยเคลอนท 3 เดอน (ปรบฤดกาล) (ม.ค. 2554 = 100)
50
75
100
125
150
ม.ค.2554
ก.ค. ม.ค.2555
ก.ค. ม.ค.2556
ก.ค.
MPI
หมวดสงออกไมถงรอยละ 60
หมวดสงออกมากกวารอยละ 60
ดชนผลผลตอตสาหกรรม (MPI)ดชนเฉลยเคลอนท 3 เดอน (ปรบฤดกาล) (ม.ค. 2554 = 100)
ทมา : สานกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม
80
90
100
110
120
ม.ค.2554
ก.ค. ม.ค.2555
ก.ค. ม.ค.2556
ก.ค.
ไทย จน เกาหลใตฟลปปนส มาเลเซย สงคโปร
ดชนปรบฤดกาล เฉลยเคลอนท 3 เดอน (พ.ค. 2555 = 100)
การสงออกของประเทศในภมภาคเอเชย
ทมา: CEIC คานวณโดยธปท.
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 4
นโยบายการเงนการคลงชวยพยงเศรษฐกจในภาวะทอปสงคชะลอตว
ภายใตความไมแนนอนของการฟนตวของเศรษฐกจโลกและอปสงคในประเทศภาคเอกชนทชะลอตว ภาครฐยงมบทบาทในการกระตนเศรษฐกจ โดยในปงบประมาณ 2556 รฐบาลไดตงงบประมาณขาดดล 3 แสนลานบาท หรอคดเปนรอยละ 2.5 ตอ GDP แตบทบาทลดลงจากปกอนตามการใชจายลงทนททาไดตากวาปกต ประกอบกบการยบสภาและเหตการณทางการเมองในชวงปลายปสงผลใหการใชจายบางสวนตองลาชาออกไป นอกจากน การกเงนและรายจายภายใต พ.ร.ก. บรหารจดการนาในสวนทตองทาประชาพจารณตามคาสง ศาลปกครอง และ พ.ร.บ. ลงทนโครงสรางพนฐานยงคงลาชากวาแผนทวางไว
ในสวนของนโยบายการเงน คณะกรรมการนโยบายการเงน (กนง.) มมตใหปรบลดอตราดอกเบยนโยบายลง 2 ครง ในการประชม ณ เดอนพฤษภาคมและพฤศจกายน รวมรอยละ 0.50 มาอยทรอยละ 2.25 ตอป ณ สนป 2556 เพอลดความเสยงใหกบเศรษฐกจทามกลางความเชอมนภาคเอกชนทเปราะบางมากขนจากสถานการณทางการเมอง
สนเชอภาคเอกชนและเงนฝากขยายตวชะลอลงตามภาวะเศรษฐกจ
ในภาพรวมสนเชอภาคเอกชนขยายตวด แมในชวงครงหลงของปมทศทางชะลอลงบางจากทงสนเชอ ทปลอยใหภาคธรกจตามภาวะการลงทนภาคเอกชน และสนเชอทปลอยใหครวเรอนทสวนหนงเปนผลจากภาระหนทอยในระดบสง ดานเงนฝากมการแขงขนระดมเงนผานการออกผลตภณฑเงนรบฝากพเศษในชวง ครงแรกของป เนองจากอตราดอกเบยเงนฝากทอยในระดบตาทาใหผฝากเงนหนไปลงทนในสนทรพยประเภทอน ทใหอตราผลตอบแทนสงกวามากขน อยางไรกด การแขงขนระดมเงนฝากชะลอความรอนแรงลงตามแนวโนมการขยายตวของสนเชอในชวงครงหลงของป
เสถยรภาพเศรษฐกจโดยรวมอยในเกณฑด
อตราเงนเฟอทวไปและอตราเงนเฟอพนฐานเฉลยทงปอยทรอยละ 2.18 และ 1 ตามลาดบ โดยอตราเงนเฟอทวไปชะลอลงจากปกอนตามราคาพลงงานและอตราเงนเฟอพนฐาน ทงน แรงกดดนดานตนทนยงอย ในระดบตาสอดคลองกบทศทางราคานามนและสนคาโภคภณฑอนในตลาดโลก แมจะมการปรบขนคาจาง ขนตา 300 บาทรอบสองทวประเทศเมอวนท 1 มกราคม 2556 แตการสงผานตนทนไปยงราคาสนคาและบรการโดยรวมยงเปนปกต ขณะทการสงผานตนทนจากการทยอยปรบขนราคากาซหงตม (LPG) ภาคครวเรอนในชวงไตรมาสท 4 มายงราคาอาหารสาเรจรปยงคงทาไดไมมากนก เนองจากอปสงคในประเทศ ทชะลอตว
19.2
10.3
5.1
1.0 1.2 0.9 0.6 0.1
22.4
12.5
5.7
1.1 1.3 1.0 0.6 0.2
26.7
16.1
6.3
1.2 1.3 1.0 0.6 0.2 0
5
10
15
20
25
30
ทงหมด เอเชยตะวนออก
ยโรป อเมรกา เอเชยใต โอเชยเนย ตะวนออกกลาง
แอฟรกา
2554 2555 2556
ทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย
จานวนนกทองเทยวตางชาตลานคน
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 5
ภาคสถาบนการเงนมความเขมแขง สะทอนจากสดสวนเงนกองทนตอสนทรพยเสยงทอยในระดบสง สถาบนการเงนมผลประกอบการทดตอเนองเพราะฐานะการเงนของลกหนอยในเกณฑด โดยเฉพาะลกหน ภาคธรกจ ดงจะเหนไดจากความสามารถในการทากาไรทอยในเกณฑด และสภาพคลองของบรษท จดทะเบยนในตลาดหลกทรพยทสงกวาเกณฑมาตรฐาน ขณะทสถาบนการเงนมความระมดระวงใน การใหสนเชอแกภาคครวเรอนมากขนเนองจากหนครวเรอนยงอยในระดบสง แมการกอหนใหมจะขยายตวชะลอลงจากปกอนกตาม
เสถยรภาพดานการคลงยงอยในเกณฑด โดยสดสวนหนสาธารณะตอ GDP ยงอยตากวากรอบความยงยนทางการคลงทกาหนดไวทรอยละ 60 อยางไรกด สดสวนดงกลาวปรบสงขนจากสนปกอนทอยทรอยละ 43.7 เปนรอยละ 45.7 ณ สนป 2556 สวนใหญมาจากการกอหนของรฐบาลเพอชดเชยการขาดดล และ การคาประกนสถาบนการเงนเฉพาะกจ โดยเฉพาะการคาประกนการกยมของธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร (ธ.ก.ส.) เพอใชในโครงการรบจานาขาว
เสถยรภาพดานตางประเทศโดยรวมอยในเกณฑด แมดลบญชเดนสะพดขาดดล 2.8 พนลานดอลลารสรอ. แตไมไดสะทอนภาวะการใชจายทเกนตว เพราะการขาดดลสวนใหญมาจากการนาเขาทองคาและ การสงกลบกาไร รายได และเงนปนผลของธรกจตางประเทศ โดยเฉพาะธรกจยานยนตทมผลประกอบการด ในป 2555 ทงน หากไมนบรวมทองคาดลบญชเดนสะพดยงคงเกนดล 8.9 พนลานดอลลาร สรอ.
สดสวนเงนกองทนตอสนทรพยเสยงของระบบธนาคารพาณชย
0
5
10
15
20
2553 2554 2555 ไตรมาส 12556
ไตรมาส 22556
ไตรมาส 32556
ไตรมาส 42556
รอยละ
ทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย
เกณฑมาตรฐาน= 8.5
0
2
4
6
8
ไตรมาส 12554
ไตรมาส 12555
ไตรมาส 12556
กลมไมรวมอาหารสดและพลงงาน (Core)
กลมอาหารสด
กลมพลงงาน
อตราเงนเฟอทวไป
แหลงทมาของอตราเงนเฟอทวไป
ทมา: สานกดชนเศรษฐกจการคา กระทรวงพาณชย และคานวณโดยธนาคารแหงประเทศไทย
รอยละ
0
1
2
3
4
ไตรมาส 12554
ไตรมาส 12555
ไตรมาส 12556
กลมทไมใชอาหารและเครองดม
กลมอาหารและเครองดม
อตราเงนเฟอพนฐาน
รอยละ
ทมา: สานกดชนเศรษฐกจการคา กระทรวงพาณชย และคานวณโดยธนาคารแหงประเทศไทย
แหลงทมาของอตราเงนเฟอพนฐาน
อตรากาไรจากการดาเนนงานของบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยทไมใชสถาบนการเงน*
0
2
4
6
8
10
ไตรมาส 12554
ไตรมาส 12555
ไตรมาส 12556
รอยละ
หมายเหต: *คามธยฐาน (Median)** คาเฉลยไตรมาสท 3 ป 2546 ถง ไตรมาสท 3 ป 2556
ทมา: ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย คานวณโดยธนาคารแหงประเทศไทย
คาเฉลย** = 6.2
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 6
สาหรบดลบญชเงนทนเคลอนยายในภาพรวมเกนดล 1.2 พนลานดอลลาร สรอ. โดยในชวงครงแรกของปเงนทนไหลเขามายงตลาดทนและตลาดตราสารหนเปนจานวนมากและสงผลใหเงนบาทแขงคาขนอยางรวดเรว เนองจากประเทศอตสาหกรรมหลกยงคงดาเนนนโยบายการเงนแบบผอนคลาย ประกอบกบปจจยพนฐานของเศรษฐกจไทยทยงอยในเกณฑด ทาใหมนกลงทนตองการเพมการถอครองสนทรพยเสยงในรปของเงนบาททใหผลตอบแทนสง
แตในชวงครงหลงของป นกลงทนเรมกงวลตอการปรบลดขนาดมาตรการอดฉดสภาพคลอง (QE) ของธนาคารกลางสหรฐฯ รวมถงสถานการณทางการเมองของไทยทมความไมแนนอนมากขนในชวงปลายป ทาใหนกลงทนตองการถอครองหลกทรพยของไทยนอยลง สงผลใหเงนทนไหลออกมากจากการขายตราสารทนและทาใหเงนบาทออนคาลงตอเนองจนถงสนป หากรวมทงป 2556 เงนลงทนในหลกทรพยของไทยเปนการไหลออกโดยสทธ อยางไรกด เมอรวมกบเงนทนทไหลเขาจากการลงทนโดยตรงจากตางประเทศและการกยมเงนตราตางประเทศของสถาบนรบฝากเงนเพอสนบสนนการลงทนโดยตรงในตางประเทศของนกลงทนไทย ดลบญชเงนทนเคลอนยายโดยรวมยงเกนดลเลกนอย
ณ สนเดอนธนวาคม 2556 เงนสารองระหวางประเทศอยท 167.2 พนลานดอลลาร สรอ. ลดลง 14.4 พนลานดอลลาร สรอ. จากสนป 2555 และหากรวมยอดคงคางการซอเงนตราตางประเทศลวงหนาสทธของ ธปท . อก 23 พนลานดอลลาร สรอ . เงนสารองระหวางประเทศสทธจะอยท 190.2 พนลาน ดอลลาร สรอ. สดสวนเงนสารองระหวางประเทศตอมลคาการนาเขาและสดสวนเงนสารองระหวางประเทศ ตอหนตางประเทศระยะสนจงอยในเกณฑทมนคงตอเนอง
50
100
150
200
250
ม.ค.2554
ก.ค. ม.ค.2555
ก.ค. ม.ค.2556
ก.ค.
เงนสารองระหวางประเทศยอดคงคางการซอเงนตราตางประเทศลวงหนาสทธ
เงนสารองระหวางประเทศพนลานดอลลาร สรอ.
ทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย
-50,000
-25,000
0
25,000
50,000
2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555P 2556Eเงนลงทนโดยตรงของไทยในตางประเทศ เงนลงทนโดยตรงจากตางประเทศ
เงนลงทนในหลกทรพยของไทยในตางประเทศ เงนลงทนในหลกทรพยจากตางประเทศ
เงนใหกยมของไทย เงนกยมจากตางประเทศ
เงนลงทนอนๆ (สนทรพย) เงนลงทนอนๆ (หนสน)
เงนทนเคลอนยายของไทยจาแนกตามประเภทของเงนทน
หมายเหต: P = ขอมลเบองตน E = ขอมลประมาณการทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย
ลานดอลลาร สรอ.
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 7
เครองชเสถยรภาพดานตางประเทศ
มาตรฐานสากล 2555 2556 2556
ไตรมาส 1
ไตรมาส 2
ไตรมาส 3
ไตรมาส 4
ดลบญชเดนสะพด (พนลานดอลลาร สรอ.) n.a. -1.5 -2.8 0.0 -7.2 -0.9 5.2
ดลบญชเดนสะพด หกทองคา (พนลานดอลลาร สรอ.) n.a. 4.2 8.9 6.2 -4.7 0.1 7.2
เครองชดานสภาพคลอง
- เงนสารองระหวางประเทศตอหนตางประเทศระยะสน (เทา) > 1 เทา 3.1 2.8 3.0 2.6 2.8 2.8
- เงนสารองระหวางประเทศตอมลคาการนาเขา (เดอน) > 3-4 เดอน 9.9 9.2 9.5 9.1 9.3 9.2
- สดสวนหนตางประเทศระยะสนตอหนตางประเทศรวม (รอยละ) n.a. 44.5 43.2 43.5 45.8 44.2 43.2
อตราแลกเปลยน กระแสเงนทนทเคลอนยายผนผวนสงผลใหคาเงนบาทเคลอนไหว 2 ทศทาง โดยในชวงตนป เงนบาทแขงคามากทสดในเดอนมนาคมเมอเทยบกบเงนดอลลาร สรอ. กอนปรบตวออนคาลงตอเนองตงแตชวงกลางปจนถงสนปมาอยท 32.86 บาทตอดอลลาร สรอ. โดยเปนการออนคาลงรอยละ 6.8 จากสนปกอน อยางไรกด เมอเทยบกบสกลเงนในภมภาคทสวนใหญออนคาลงจากการกลบทศของเงนทนเคลอนยายโลกเชนกน เงนบาทออนคาลงเปนอนดบกลางๆ
ภาคการสงออกจะมบทบาทมากขนในการขบเคลอนเศรษฐกจไทยป 2557 ขณะทอตราเงนเฟอมแนวโนมทรงตวใกลเคยงกบป 2556
เศรษฐกจไทยในป 2557 คาดวาการสงออกจะมบทบาทในการขบเคลอนเศรษฐกจไดมากขนตามทศทางเศรษฐกจคคา โดยเฉพาะในกลมประเทศอตสาหกรรมหลกทมแนวโนมฟนตวอยางตอเนอง ขณะท การฟนตวของอปสงคในประเทศยงคงขนอยกบความชดเจนของสถานการณทางการเมองไทย หากปญหาดงกลาวยดเยอจะสงผลบนทอนความเชอมนของภาคเอกชนเพมเตมและทาใหการบรโภคและการลงทน ชะลอตวตอไปอกระยะหนง รวมทงทาใหการใชจายเพอการลงทนของภาครฐลาชาออกไปดวย
28
29
30
31
32
33
34
ม.ค.2554
ก.ค. ม.ค.2555
ก.ค. ม.ค.2556
ก.ค.
บาทตอดอลลาร สรอ.
ทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย
อตราแลกเปลยนเงนบาทตอดอลลาร สรอ.
ธ.ค. 5632.86
การเปลยนแปลงของคาเงนบาทในป 2556 เมอเทยบกบสกลเงนภมภาค
-21.4%-18.2%
-11.6%-7.5%-6.9%-6.8%
-3.5%-3.2%-1.2%
0.0%1.3%
2.7%
-25% -20% -15% -10% -5% 0% 5%
IDRJPYINRPHPMYRTHBSGDTWDVNDHKDKRWCNY
+ = แขงคา
ทมา: ธนาคารแหงประเทศไทยและรอยเตอรหมายเหต: คานวณโดยใชอตราแลกเปลยนตอดอลลาร สรอ. ณ สนป 2556 เทยบกบ ณ สนป 2555
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 8
แรงกดดนเงนเฟอในภาพรวมปรบเพมขนจากปกอน โดยในป 2557 อตราเงนเฟอทวไปและ อตราเงนเฟอพนฐานมแนวโนมสงขนจากป 2556 ตามแรงกดดนดานตนทนทโนมสงขนจากการทยอยปรบขนราคากาซหงตม (LPG) ภาคครวเรอนตามนโยบายของภาครฐ ซงจะทาใหมการสงผานตนทนไปยงราคาอาหารสาเรจรปไดมากขน ขณะทราคาสนคาและบรการอนมแนวโนมทรงตวตามราคานามนและสนคาโภคภณฑ รวมทงแรงกดดนดานอปสงคทมแนวโนมลดลง
สาหรบประเดนทอาจกอใหเกดความไมสมดลในระบบเศรษฐกจและตองตดตามอยางใกลชด ไดแก 1) ความผนผวนของเงนทนเคลอนยาย จากการดาเนนนโยบายการเงนของประเทศอตสาหกรรมหลกในภาวะทสภาพคลองในตลาดการเงนโลกอยในระดบสง ทาใหความเชอมนของนกลงทนตางชาตมความออนไหวสง 2) เสถยรภาพทางการคลง อาจมความเสยงมากขนในระยะขางหนาจากภาระหนสาธารณะทมแนวโนมสงขน ตามการใชจายภาครฐเพอกระตนเศรษฐกจระยะสน โดยเฉพาะภาระรายจายจากการดาเนนนโยบาย กงการคลงตางๆ ผานสถาบนการเงนเฉพาะกจในโครงการรบจานาขาว และมาตรการอดหนนสาธารณปโภคพนฐานและราคาพลงงาน ซงจะกระทบตอการการจดอนดบความนาเชอถอของประเทศ รวมถงสงผลตอ ตนทนและความสามารถในการแขงขนของภาคธรกจในอนาคต และ 3) เสถยรภาพเศรษฐกจการเงนโดยรวม โดยเฉพาะภาระหนครวเรอนทยงอยในระดบสง แมการขยายตวของการกอหนใหมจะเรมชะลอลงบางจากปกอน
สวนประเดนทจะมผลตอความสามารถในการเตบโตอยางยงยนของเศรษฐกจไทยนนมาจาก ความไมพรอมเชงโครงสรางหลายประการ อาท ปญหาดานแรงงานจากโครงสรางประชากรทกาลงเขาสสงคมผสงอาย และผลตภาพของแรงงานทขยายตวไดตา รวมทงขอจากดดานโครงสรางการผลตทผประกอบการ ไมสามารถยกระดบเทคโนโลยเพอรองรบการผลตสนคาตามความตองการของตลาดโลกทเปลยนแปลง อยางรวดเรวไดมากนก ประเดนเหลานเปนปญหาทตองใชเวลาในการแกไขแตมความจาเปนตอการยกระดบความสามารถในการแขงขนของไทย
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 9
ทงป ครงปแรก ครงปหลง ทงป ครงปแรก ครงปหลง ทงป
(% การเปลยนแปลงจากระยะเดยวกนปกอน นอกจากระบเปนอยางอน)
อตราการขยายตวของเศรษฐกจไทย1/ 0.1 2.3 10.9 6.5 4.2 1.6 2.9
ดานอปสงค (การใชจาย)การใชจายของครวเรอน 1.3 4.1 9.2 6.7 3.4 -2.9 0.2การใชจายของรฐบาล 1.1 3.6 11.1 7.5 5.4 4.5 4.9การลงทนสนทรพยถาวร 3.3 7.7 18.9 13.2 5.2 -8.7 -1.9- ภาคเอกชน 7.2 10.5 18.5 14.4 2.4 -8.0 -2.8- ภาครฐ -8.7 -2.7 20.4 8.9 17.0 -11.2 1.3การสงออกสนคาและบรการ 9.5 -1.1 7.4 3.1 5.6 2.9 4.2การนาเขาสนคาและบรการ 13.7 6.5 6.0 6.2 6.3 -1.4 2.3ดานอปทานในประเทศ (การผลต)เกษตร 4.1 2.7 5.0 3.8 1.5 1.3 1.4อตสาหกรรม -4.3 -0.8 15.7 6.9 1.9 -1.7 0.1กอสราง -5.1 3.9 11.7 7.8 7.6 -4.6 1.2บรการและอนๆ 3.3 4.8 8.3 6.6 6.2 4.5 5.4เสถยรภาพในประเทศ ดชนราคาผบรโภคทวไป 3.81 2.95 3.08 3.02 2.70 1.68 2.18 ดชนราคาผบรโภคพนฐาน (ไมรวมราคาอาหารสดและพลงงาน) 2.36 2.37 1.83 2.09 1.23 0.78 1.00 อตราการวางงาน (รอยละ) 0.7 0.8 0.5 0.7 0.7 0.7 0.7 หนสาธารณะ ณ สนงวด (พนลานบาท) 4,298 4,811 4,961 4,961 5,224 5,450 5,450สดสวนตอ GDP ณ สนงวด (รอยละ) 40.8 43.9 43.7 43.7 44.5 45.7 45.7เสถยรภาพตางประเทศ (พนลานดอลลาร สรอ.) ดลการคา 17.0 1.4 4.6 6.0 -2.5 8.9 6.4 ดลบญชเดนสะพด 4.1 -2.8 1.4 -1.5 -7.1 4.3 -2.8 บญชทน 0.0 0.1 0.1 0.2 0.1 0.1 0.3 เงนทนเคลอนยาย -0.6 5.5 8.7 14.1 9.0 -7.7 1.2 ดลการชาระเงน 1.2 -0.6 5.8 5.3 0.2 -5.2 -5.0 เงนสารองระหวางประเทศ ณ สนงวด 175.1 174.7 181.6 181.6 170.8 167.2 167.2 หนตางประเทศ ณ สนงวด 104.3 116.7 130.7 130.7 141.2 140.3 140.3สดสวนเงนสารองระหวางประเทศตอหนระยะสน (เทา) 3.7 3.1 3.1 3.1 2.6 2.8 2.8สดสวนหนตางประเทศตอ GDP (รอยละ) 33.8 35.6 38.0 38.0 39.4 38.3 38.3สดสวนหนตางประเทศตอมลคาสงออกสนคาและบรการ (รอยละ) 47.0 48.6 51.5 51.5 53.3 51.3 51.3สดสวนหนระยะสนตอหนตางประเทศ (รอยละ) 45.2 48.0 44.5 44.5 45.8 43.2 43.2ภาคการเงน (ณ สนงวด) (พนลานบาท) ฐานเงน 1,365.5 1,330.3 1,497.8 1,497.8 1,386.1 1,582.1 1,582.1 % การเปลยนแปลงจากระยะเดยวกนปกอน 9.8 8.7 9.7 9.7 4.2 5.6 5.6 ปรมาณเงนตามความหมายแคบ 1,414.3 1,452.8 1,598.3 1,598.3 1,519.7 1,662.3 1,662.3 % การเปลยนแปลงจากระยะเดยวกนปกอน 8.6 8.7 13.0 13.0 4.6 4.0 4.0 ปรมาณเงนตามความหมายกวาง 13,559.9 14,013.0 14,966.8 14,966.8 15,446.0 16,056.5 16,056.5 % การเปลยนแปลงจากระยะเดยวกนปกอน 15.1 11.2 10.4 10.4 10.2 7.3 7.3
เงนฝากรวมตวแลกเงนของสถาบนการเงน 2/ 13,195.4 13,783.7 14,656.5 14,656.5 15,214.1 15,757.7 15,757.7
% การเปลยนแปลงจากระยะเดยวกนปกอน 14.1 11.5 11.1 11.1 10.4 7.5 7.5
สนเชอภาคเอกชนของสถาบนการเงน 2/ 11,587.3 12,396.4 13,359.0 13,359.0 13,989.9 14,691.8 14,691.8
% การเปลยนแปลงจากระยะเดยวกนปกอน 16.5 16.1 15.3 15.3 12.9 10.0 10.0อตราดอกเบย (ณ สนงวด) (รอยละตอป) - ตลาดซอคนพนธบตร 1 วน 3.25 3.00 2.75 2.75 2.50 2.25 2.25 - ระหวางธนาคาร (ฐานนยม) 3.15 2.90 2.65 2.65 2.40 2.15 2.15
- เงนฝากประจา 1 ป 3/ 2.87 2.86 2.46 2.46 2.40 2.23 2.23
- ลกคาชนด 3/ 7.25 7.13 7.00 7.00 7.00 6.84 6.84
อตราแลกเปลยน (ณ สนงวด) (บาท: ดอลลาร สรอ.) 31.55 31.75 30.61 30.61 31.02 32.86 32.86หมายเหต: 1/ ณ ราคาคงท 2/ สถาบนการเงน หมายถง สถาบนรบฝากเงนทกประเภท ยกเวน ธนาคารแหงประเทศไทย 3/ อตราดอกเบยอางองเฉลยของธนาคารพาณชยขนาดใหญ 4 แหง E = ขอมลประมาณการโดย ธปท.ทมา: สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต กระทรวงพาณชย สานกงานสถตแหงชาต สานกงานบรหารหนสาธารณะ และธนาคารแหงประเทศไทย
ภาวะเศรษฐกจป 2556
2554 2555 2556
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 10
เศรษฐกจโลกป 2556 ในภาพรวมขยายตวดขนจากปกอน โดยเศรษฐกจของกลมประเทศอตสาหกรรมหลกฟนตวชดเจนขน โดยเฉพาะสหรฐฯ ในขณะเดยวกนเศรษฐกจกลมยโรพนจากภาวะถดถอย เศรษฐกจญปนไดรบผลดจากมาตรการกระตนเศรษฐกจของภาครฐ และเศรษฐกจภมภาคเอเชยและจนโดยรวมยงเตบโตในเกณฑดตามอปสงคในประเทศทขยายตวตอเนอง
1. ภาคเศรษฐกจตางประเทศ
2.8
-0.7
1.5
3.5
7.7
1.9
-0.4
1.6
4.0
7.7
-3
0
3
6
9
12
ส ร ฐ กล มประเทศย ร ป เ เช ย5* จ
2555 2556
มายเ : * า ว ยการ ว า ก าม GDP-PPP ประเทศ ภมภา เ เช ย 5 ประเทศ ไ ก เซ ย ฟ ลปป ส เกา ล ไ ว ละส ปร
ท มา: Bureau of Economic Analysis (US Department of Commerce), Cabinet Office of Japan, CEIC, Eurostat ละการ า ว า าร ประเทศไทย
ราการ ยาย ว เศรษฐกจ ลกป 2555 ละ 2556ร ยละเท ย ก ระยะเ ยวก ปก
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 11
เศรษฐกจของกลมประเทศอตสาหกรรมหลก (G3)
สหรฐอเมรกา: มสญญาณฟนตวชดเจนขนแมจะมความไมแนนอนจาก ทศทางการด าเนนนโยบายการเงนและนโยบายการคลง
เศรษฐกจส ร ฐ ป 2556 ยาย วร ยละ 1.9 ชะล ล จากปก ท ยาย วร ยละ 2.8 ย ช ว ป เศรษฐกจไ ร ผลกระท จาก 1) การปร ราภาษ เช ภาษ เ ไ ล รรม า ละภาษ ก ท จ ายจาก าจ า เพ สมท สว ส การส ม (Payroll Tax) ท ช เ มกรา ม ละ 2) การปร ล รายจ ายภา ร ฐ (Sequestration) ท ม ผล ช เ ม า ม ส ผล ภา ร ฐ ปร ล รายจ ายล ยเฉพาะ า การป ก ประเทศ
ย า ไรก เศรษฐกจส ร ฐ ช ว ร ล ปสามาร ฟ วจากพ ฐา ทา เศรษฐกจท ปร เ ยเฉพาะ ลา ร า ละ ลา ท ย าศ ย ซ ส ผล ฐา ะทา การเ ภา ร วเร ละช วยส ส การ ร ภ ะเ ยวก เศรษฐกจส ร ฐ ย เผช ก วามไม จาก 1) ภาวะการเ ท ว ย า รว เรวจากการ า การ กล ท การปร ล รกรรม ฉ สภาพ ล (Quantitative Easing: QE) า ารกลา ส ร ฐ (Fed) ช ว เ พฤษภา ม ก ท Fed จะม ม ล การซ ส ทร พย จากเ มท ซ เ ละ 85 เป 75 พ ล า ลลาร สร . การประชม FOMC เม เ วา ม 25561 2) ป า ประมา ท ส ผล วย า ภา ร ฐ า ส ว ป ท าการช ว ราวเป เวลา 16 ว ละ 3) วามเส ย ท ร ฐ าลส ร ฐ จะผ ช าระ พ ร (Default Risk) จาก จ าก เร เพ า สา าร ะ2
1 การประชม ะกรรมการ ย ายการเ ส ร ฐ เม ว ท 17–18 วา ม 2556 ะกรรมการ (FOMC) ม ม
(1) ล การซ ส ทร พย มล า 10 พ ล า ลลาร สร . ส ผล การเ าซ พ รร ฐ าลระยะยาว ละพ รท ม ส เช ท ย าศ ย าประก (Agency Mortgage-Backed Securities) เ ล เ ละ 40 ละ 35 พ ล า ลลาร สร . เ ามล า ยม ผล เ มกรา ม 2557 (2) รา กเ ย ย ายท ร ยละ 0-0.25 ป ละจะ รา กเ ย ระ กล าว ไป (Forward guidance) าก ราการว า า ย ส กว าร ยละ 6.5 ละ ราเ เฟ ไม เก ร ยละ 2.5 กจาก ย ส ส า เพมเ มว าจะ รา กเ ย ระ า ไป ม ราว า า จะปร ล ากว า ร ยละ 6.5 ยเฉพาะ าก ราเ เฟ ย ากว าเปา มาย (ท ร ยละ 2)
2 เม ว ท 17 ลา ม 2556 ร ฐ าลส ร ฐ สามาร า สรป ยย เวลาผ า ร า ประมา ช ว ราว ละระ การ ช ก า เร เพ า สา าร ะ (Debt Ceiling) กไปจ ว ท 17 มกรา ม ละ 7 กมภาพ 2557 ามล า
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 12
ระยะ า า เศรษฐกจส ร ฐ ม ว มปร ม ภาวะทา การเ าจ ว า จาก รา กเ ยระยะยาวท ปร ส า ว าจะไม ท า การฟ วเศรษฐกจส ร ฐ ย ชะ ก เ จากปจจ ยพ ฐา ทา เศรษฐกจ ส ร ฐ ม ทศทา ปร ว เ ประก ก ม ร ฉ จาก ภา การ ล ยล 3
กลมประเทศยโร 4: เศรษฐกจกลมย โรพนจากภาวะถดถอย
แตการฟนตวของแตละประเทศมความแตกตางกนและยงคงเปราะบาง
เศรษฐกจกล มประเทศย รป 2556 สามาร กล มา ยาย วไ ก ร ไ รมาสท 2 ป ล จากท ว 6 ไ รมาส ก ไ รมาส ท 4 ป 2554 ยม ปส ประเทศ ละการส ก ประเทศ ล ก ยเฉพาะเย รม เป ร เ ล ส า ะท เศรษฐกจประเทศ ย สะท จาก ราการ ยาย ว ส เช ท ก ภา รกจท า ละ ก า ก มาก ละประเทศ
3 เม ว ท 18 วา ม 2556 ร ฐสภาส ร ฐ ผ า กฎ มาย ประมา ป 2557 ละ 2558 ยยกเลกการ รายจ าย
(Sequestration) า ส ว ป ประมา 2557 ละ 2558 ส ผล ร ฐ าลกลา ไ ร การจ สรร ประมา เพม ปละ 45 ละ 18 พ ล า ลลาร สร . ามล า ท การ รายจ ายท กยกเลก ป 2557 ละ 2558 จะ กช เชย วย (1) การจ เก รายไ ท เพม จากการเก า รรมเ ยมจาก กท เท ยว ละการเพมเ เร ยกเก เ าก ท า า เป ละ (2) การ รายจ าย ส ว ประก ส ภาพส า ร ผ ส าย (Medicare) เพมเ ม รวมท ส 85 พ ล า ลลาร สร . ระยะ 10 ป า า
4 ประก วย 17 ประเทศท ช เ สกลย รร วมก ยเศรษฐกจเย รม ฝร เศส าล ละสเป ม ส ส ว ร ยละ 28 21 17 ละ 11 า เศรษฐกจกล มประเทศย ร ป 2556 ามล า ะท เศรษฐกจกร ซ ไ ร ล ละ ปร เกส รวมก ม ส ส ว ร ยละ 6
-6
-4
-2
0
2
4
6
8
ไ รมาส 12554
ไ รมาส 12555
ไ รมาส 12556
การส กสท การ ช จ ายภา ร ฐการเปล ย ปล ส า ล การล ท การ ร ภ GDP
ท มา: US Department of Commerce
ร ยละเท ย จากไ รมาสก (ปร ฤ กาล, annualized)
ล ท มา การ ยาย วเศรษฐกจ ส ร ฐ เมรกา
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 13
ช ว ร ล ป เศรษฐกจกล มประเทศย ร ยรวมฟ ว ย า ยเป ยไปจาก วามเช ม ภา รกจ ละผ ร ภ ท ปร ว ซ ส ผล ภา การผล ละการ ร ภ ภา เ กช ม การส กชะล ล ไป า จากภาวะ ปส จาก า ประเทศ ยเฉพาะเศรษฐกจ ภมภา เ เช ย ท เรมชะล ว ประก ก ลา การเ ม วามผ ผว จาก วามไม การปร ล า มา รการผ ลายเช ปรมา า ารกลา ส ร ฐ ยรวมจ ท า เศรษฐกจกล มประเทศย รย วท ร ยละ 0.4 จากปก ท วร ยละ 0.7
ระยะ ไป เศรษฐกจกล มประเทศย รม ว ม ยาย ว ไ ย า ช าๆ ย เปราะ า จาก ราการว า า ท ส เป ประว การ ลายประเทศ ละ วามไม สม ลระ ว า ประเทศ กล มเ จาก วามสามาร การ ท ก า ก ประก ก เศรษฐกจย ม ร ฉ จาก 1) กระ ว การล ภาระ ส (Deleveraging Process) ท ภา ร ฐ ละภา เ กช 2) การ ก ป าเช ร สร า ลายประเทศย ช เวลา าท ร สร า ลา ร า ท ไม ย ย ละการเพม วามสามาร การ ละ 3) การชะล ว ส เช ยเฉพาะส เช ท ก ก ภา รกจท ว เ วกฤ สา าร ะร ร ซ เป ปสรร การฟ ว ภา เ กช
ท มา: Eurostat
ราการ ยาย ว เศรษฐกจกล มประเทศย ร
-2
-1
0
1
2
ไ รมาส1 2554
ไ รมาส1 2555
ไ รมาส1 2556
กล มประเทศย ร เย รม ฝร เศส สเป าล
ร ยละเท ย จากไ รมาสก (ปร ฤ กาล)
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 14
ญปน: เศรษฐกจญปนขยายตวจากปกอน โดยเศรษฐกจในชวง ครงแรกของปขยายตวจากมาตรการกระตนเศรษฐกจของภาครฐ กอนจะชะลอลงตามมาตรการกระตนทลดลง
เศรษฐกจญป นป 2556 ขยายตวรอยละ 1.5 จากปกอน โดย ในครงแรกของปเศรษฐกจฟนตวจากการกระตนเศรษฐกจของภาครฐ ผาน การใชจายในการกอสรางเพอฟนฟบรเวณพนทประสบภยธรรมชาต และ ความเชอมนทปรบสงขนตอเนองจากมาตรการกระตนเศรษฐกจของรฐบาลใหมภายใตการน าของนายกรฐมนตร ชนโซ อาเบะ (Abenomics)5 ประกอบกบภาคการสงออกเรมปรบดขน ตามแนวโนมการออนคาของเงนเยนและ การฟนตวของอปสงคจากประเทศคคา
ในชวงครงหลงของป เศรษฐกจญปนโดยรวมชะลอลงจากครงแรก ของปจากการบรโภคภาคเอกชนทขยายตวไปมากในชวงกอนหนาจากมาตรการกระตนของภาครฐ ประกอบกบภาคการสงออกไดรบผลกระทบจากภาวะเศรษฐกจของกลมคคาแถบเอเชยทชะลอลง แมในชวงปลายปเศรษฐกจญปน มแนวโนมขยายตวดขน ตามการเรงขนของการบรโภคภาคเอกชน กอนท การปรบเพมภาษการบรโภค (Consumption Tax) จะมผลบงคบใชในเดอนเมษายน 2557 และการสงออกกลบมาฟนตวตามภาวะเศรษฐกจทดขน ของประเทศคคาหลกโดยเฉพาะจนและสหรฐฯ กตาม
ในระยะตอไป เศรษฐกจญปนมแนวโนมขยายตวตอเนอง แมจะชะลอลงบางจากผลของการปรบเพมภาษการบรโภค ทงน การออกมาตรการกระตนเศรษฐกจเพมเตมของภาครฐ และการสงออกทมแนวโนมปรบดขนจาก การออนคาของเงนเยนและทศทางเศรษฐกจโลกทปรบตวดขน คาดวาจะชวยลดผลกระทบจากการปรบขนภาษไดบาง
5 นโยบาย 3 ศร (3 Arrows): (1) นโยบายการเงน: ธนาคารกลางญปนประกาศมาตรการอดฉดสภาพคลอง (Quantitative
and Qualitative Easing: QE) โดยเพมมลคาการซอสนทรพยทางการเงนเพอใหเศรษฐกจญปนพนจากภาวะเงนฝด สามารถขยายตวอยางยงยนและมเสถยรภาพ (2) มาตรการกระตนทางการคลง และ (3) การปฏรปโครงสรางทางเศรษฐกจ (Growth strategy)
รอยละเทยบจากไตรมาสกอน (ปรบ ดกาล)
แหลงทมาของการขยายตวเศรษฐกจของญปน
ทมา: Cabinet Office of Japan
-3
-2
-1
0
1
2
3
4
ไตรมาส 255
ไตรมาส 2555
ไตรมาส 255
การสงออกสทธ การใชจายภาครฐการเปลยนแปลงสนคาคงคลง การลงทนการบรโภค GDP
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 15
เศรษฐกจภมภาคเอเชยและจน : โดยรวมยงขยายตวในเกณฑด จากแรงสงของอปสงคในประเทศ ขณะทการสงออกของประเทศสวนใหญฟนตวตามทศทางการขยายตวของเศรษฐกจประเทศอตสาหกรรมหลก
เศรษฐกจจ ยรวม ยาย ว เ ามการ ร ภ ละการล ท ร สร า พ ฐา ภา ร ฐท เป ว เ ล เศรษฐกจส า ม ว า ช ว ร รก ป 2556 กจกรรมทา เศรษฐกจท การผล ละการล ท ภา สา กรรมจะชะล ล ามการส กท เ จาก ปส จาก า ประเทศย ฟ วไม ช เจ ย า ไรก าม ช ว ร ล ป 2556 เศรษฐกจจ ปร ว ามการฟ ว การส ก ละมา รการเร ร การล ท ภา ร ฐท เรมส ผลช เจ
ระยะ ไป เศรษฐกจจ ม ว ม ยาย ว เ จะไม ส เท า เ จากร ฐ าลจ ม วามม ม ท จะปฏรปเศรษฐกจ ละการเ จ เช ลกเพ จ ยาย ว ย า ม เส ยรภาพ ระยะยาว ยการพ พาการ ร ภ เพม ท การล ท ซ เ ยเป ร เ ล ส า ช ว ท ผ า มา
ป 2556 เศรษฐกจ ประเทศ ภมภา เ เช ยไม รวมจ ยรวม ยาย ว เก ฑ จาก ปส ประเทศ ละการส กท ฟ ว ย า ยเป ยไป าม ปส จากประเทศ สา กรรม ล กท ฟ วช เจ ช ว ร ล ป ยเฉพาะการส ก ประเทศท ผล ละส กส า เลกทร กส ท เก ยว ก ท เล ละสมาร ท ฟ ส ส ว ส าท เกา ล มาเลเซ ย ละฟ ลปป ส ซ การส กท ส ผล ภา การผล ละ การล ท เ ร จ กร ละ ปกร ผ ผล ส าเพ การส ก ย า ไรก การส ก เซ ยซ เป ประเทศท ส กส า ภ ภ ฑ เป ล ก ย จากผล รา าส า ภ ภ ฑ ท ย ย ระ า
ป 2557 ประเม ว าเศรษฐกจเ เช ยไม รวมจ ม ว ม ยาย ว กล เ ย ก ปก ม ว าการส ก เ เช ย ยรวมจะม ว ม เ ามการฟ ว เศรษฐกจ ลก เศรษฐกจ กล ม าเซ ย (ASEAN) ม ว มชะล ล าม ร ส จาก ปส ประเทศ ส ว เป ผล มา รการทา เศรษฐกจเพ ร กษาเส ยรภาพ า การเ การ ล ละ ลการช าระเ ประก ก ภา การส ก กล ม าเซ ย ย ไ ร ประ ยช จากการฟ ว เศรษฐกจ ลกไม เ มท
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 16
2.1 ภาคอตสาหกรรม
การผลตภาคอตสาหกรรมในป 2556 ทรงตวจากปกอน โดยเฉพาะอตสาหกรรมการผลตเพอสงออกทยงไมไดรบประโยชนอยางเตมทจาก การฟนตวของเศรษฐกจโลกในชวงครงหลงของป
การผลตภาคอตสาหกรรมในภาพรวมทรงตวจากปกอน โดยชะลอลงตามล าดบ ตามการผลตเพอสงออกทยงไมไดรบประโยชนเทาทควรจาก การฟนตวของเศรษฐกจโลก เนองจากบางอตสาหกรรมยงมขอจ ากดดานการผลต โดยอตสาหกรรมกงแชแขงประสบปญหาขาดแคลนวตถดบจากโรคระบาดในกง อตสาหกรรมฮารดดสกไดรฟ (Hard Disk Drive: HDD) เผชญกบความตองการในตลาดโลกทลดลงจากการเปลยนแปลงรสนยมของผบรโภคทหนไปใช แทบ เล ตและสมารท โฟนมากข นแทนการใชคอมพว เตอร ท ม HDD เปนสวนประกอบหลก สวนความสามารถในการแขงขนของอตสาหกรรมเครองนงหมถดถอยลงจากตนทนการผลตทสงขน ขณะเดยวกนการผลตเพอจ าหนายในประเทศหดตวจากการชะลอตวของอปสงคในประเทศหลงจากทเรงใชจายในปกอนเพอฟนฟความเสยหายจากมหาอทกภย รวมทงผลของมาตรการภาครฐทชวยกระตนการใชจายของครวเรอน โดยเฉพาะมาตรการ คนเงนภาษรถยนตคนแรกและคปองเพอซอเครองใชไฟฟาทยอยหมดลง
2. ดานอปทาน
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 17
ประกอบกบภาระหนครวเรอนทเพมขนท าใหผบรโภคใชจายอยางระมดระวงมากขน อยางไรกด การผลตเพอสงออกในบางอตสาหกรรมทชะลอตวเรมมสญญาณปรบดขนบางในชวงทายของปตามการฟนตวของเศรษฐกจประเทศอตสาหกรรมหลกทชดเจนขน โดยเฉพาะอตสาหกรรมหลอดอเลกทรอนกสและสวนประกอบ และฮารดดสกไดรฟ
อตสาหกรรมส าคญทหดตวในปน ไดแก
หมวดอาหารและเครองดมหดตวตามการผลตกงแชแขงทประสบปญหาโรคระบาดในกง (โรคตายดวนหรอ Early Mortality Syndrome: EMS) ประกอบกบในการผลตไกแชแขง ผผลตรายใหญประสบปญหาสภาพคลอง ท าใหตองหยดการผลตในบางโรงงาน รวมทงการผลตอาหารสตวทลดลง ตามการเพาะเลยงกงและไกเปนส าคญ
หมวดปโตรเลยมหดตวเลกนอยจากผลของการปดปรบปรง โรงกลนในชวงครงแรกของปเปนส าคญ อยางไรกตาม ในชวงครงหลงของป การผลตกลบมาขยายตว สวนหนงจากฐานต าในไตรมาสท 3 ปกอนเนองจากโรงกลนน ามนรายหนงหยดการผลตบางสวนเนองจากประสบเหตเพลงไหม อกสวนหนงจากอปสงคทเพมขนตามปรมาณรถยนตและการผลตเพอส ารอง
-30-20-1001020304050
140
240
340
440
540
ไตรมาส 2554
ไตรมาส 3 ไตรมาส 2555
ไตรมาส 3 ไตรมาส 2556
ไตรมาส 3
ระดบการผลต การขยายตวของการผลต (แกนขวา
ทมา: ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต
พนลานบาท
การผลตภาคอตสาหกรรม ณ ราคาคงท
รอยละเทยบกบระยะเดยวกนปกอน
65.3 62.467.6
49.2
65.2 65.7 66.6 66.6 67.4 64.0 63.9 62.2
0
20
40
60
80
ไตรมาส ไตรมาส 3 ไตรมาส ไตรมาส 3 ไตรมาส ไตรมาส 3
อตราการใชก าลงการผลตภาคอตสาหกรรมรอยละ
ทมา: ส านกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม
25552554 2556
50
75
100
125
150
ม ค 2554
ก ค ม ค 2555
ก ค ม ค 2556
ก ค
MPI หมวดสงออกไมถงรอยละ 6 หมวดสงออกมากกวารอยละ 6
ดชนผลผลตอตสาหกรรม (MPI)ดชนปรบฤดกาล เฉลยเคลอนท 3 เดอน (มกราคม 2554 = 100)
ทมา: ส านกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม
0
40
80
120
160
200
ม ค 2554
ก ค ม ค 2555
ก ค ม ค 2556
ก ค
MPI หมวดอาหารทะเลแปรรป หมวดเครองใชไฟฟา
หมวด HDD หมวด IC หมวดยานยนต
ทมา: ส านกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม
ดชนผลผลตอตสาหกรรม (MPI)
ดชนปรบฤดกาล เฉลยเคลอนท 3 เดอน (มกราคม 2554 = 100)
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 18
น ามนทส านกงานนโยบายและแผนพลงงานประกาศใหผคาน ามนเพมสตอกส ารองน ามนต งแต เดอนพฤศจกายนเปนตนไป จากรอยละ 5 เปนรอยละ 6 ของปรมาณจ าหนาย
หมวดเครองใชไฟฟาผลตลดลง โดยเฉพาะในชวงครงหลงของปจากทงผลของอปสงคในประเทศทผบรโภคระมดระวงในการใชจายมากขน และอปสงคจากตางประเทศทลดลง โดยเฉพาะจากประเทศแถบตะวนออกกลาง ซงเปนตลาดสงออกส าคญของไทยเนองจากประสบปญหาทางการเมอง
หมวดฮารดดสกไดรฟ ไดรบผลกระทบจากการเปลยนรสนยมของผบรโภคทหนไปใชสนคาไฮเทคและสนคาทดแทนอยาง Solid-State Drive (SSD) มากขน อยางไรกตาม การผลตเรมดขนบางตามความตองการเพอใช ในเครองเลนเกมสรนใหม (Game Console) ทออกจ าหนายในชวงไตรมาสสดทายของป
หลอดอเลกทรอนกสและสวนประกอบ (IC) ไมไดประโยชนเทาทควรจากความตองการของตลาดโลกทเพมขนในสนคากลมแทบเลตและสมารทโฟน เน องจากผ ประกอบการไทยยงไมไดมการผลตชนสวน เพอรองรบสนคาดงกลาวมากนก อยางไรกด ในไตรมาสท 4 การผลตโดยรวมเพมขนบางจากอปสงคตางประเทศทปรบดขนเปนล าดบ
หมวดเครองนงหมสญเสยความสามารถในการแขงขนจากตนทนการผลตทสงขน ประกอบกบผผลตบางรายยายฐานการผลตไปยงประเทศเพอนบาน อยางไรกด การผลตปรบดขนในชวงครงหลงของป เนองจาก ค าสงซอของประเทศคคาหลกเพมขนตามภาวะเศรษฐกจทเรมฟนตว รวมถง ค าสงซอเสอกฬาเพอเตรยมรองรบความตองการส าหรบการแขงขนฟตบอลโลกทจะมขนในชวงกลางป 2557
อตสาหกรรมส าคญทมการขยายตว ไดแก หมวดรถยนต การผลตทงปอยท 2 46 ลานคน เพมขนเลกนอย
จากปกอน จากการเรงผลตของผประกอบการในชวงตนป เพอสงมอบตามค าสงซอคางจองทเปนผลจากมาตรการคนเงนภาษรถยนตคนแรกของรฐบาลตงแตชวงปลายป 2555 อยางไรกตาม ในชวงครงหลงของปผประกอบการทยอยปรบลดการผลตลง เนองจากค าสงซอจากตางประเทศท เ พมขน ไมสามารถชดเชยการลดลงของการผลตเพอจ าหนายในประเทศ หลงจาก การสงมอบรถยนตในโครงการคนเงนภาษรถยนตคนแรกเกอบเสรจสน และ ค าสงซอใหมลดลง นอกจากน ในชวงปลายปผผลตบางรายมการปรบปรงสายการผลตเพอออกรถยนตรนใหม ท าใหสามารถผลตไดนอยลงดวย ทงน การผลตรถยนตทงปทยงขยายตวสงผลใหการผลตในอตสาหกรรมทเกยวของขยายตวตาม อาท อตสาหกรรมยางและผลตภณฑจากยาง
หมวดสงทอขยายตวดตามการสงออกวตถดบเพอไปตดเยบ ในประเทศเพอนบาน โดยเฉพาะการสงผาผนไปประเทศเวยดนามและลาว
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 19
หมวดวสดกอสรางและเหลกขยายตวในเกณฑด แมจะชะลอลงจาก ปกอนตามการกอสรางของธรกจ ภาวะตลาดอสงหารมทรพย และการลงทน ในโครงสรางพนฐานของภาครฐ
ส าหรบการผลตภาคอตสาหกรรมป 2557 มแนวโนมกลบมาขยายตวจากการผลตทเนนตลาดสงออกตามการฟนตวของเศรษฐกจโลก อยางไรกตาม การผลตเพอสงออกยงตองเผชญกบขอจ ากดดานโครงสรางการผลตท ไมสามารถปรบเปลยนการผลตเพอตอบสนองตอการเปลยนแปลงเทคโนโลยและความตองการของตลาดโลกไดดนก จงอาจท าใหไมไดรบ ผลดจาก การฟนตวของเศรษฐกจโลกอยางเตมท ขณะทการผลตเพอจ าหนายในประเทศขยายตวไดบางจากการใชจายภาคเอกชนทมแนวโนมคอยๆ กลบมาขยายตว แตก าลงซอของผบรโภคอาจมขอจ ากดจากหนครวเรอนทยงอยในระดบสง รายไดเกษตรกรทอาจไดรบผลกระทบจากความไมแนนอนของมาตรการภาครฐดานราคาสนคาทางการเกษตร รวมทงความเชอมนในการบรโภคและการลงทนทอาจถกกระทบมากขนจากเหตการณทางการเมองทยดเยอ
ดชนผลผลตอตสาหกรรม
อตสาหกรรม
(รอยละเทยบกบระยะเดยวกนปกอน)น าหนก 2543
Relative Weight 2555
2555 25562556
ไตรมาส ไตรมาส 2 ไตรมาส 3 ไตรมาส 4
อาหารและเครองดม 5 5 14.1 6 8 -6 7 - 6 -3 9 - 2 - 2
ปโตรเลยม 4 8.6 8 5 -2 -9 3 - 9 8 4 6
สงทอ 7 3 2.1 - 3 6 3 4 7 9 5 6 - 3 8
เครองนงหม 7 4.2 - 7 -4 6 - 4 4 -7 3 3 2 9
HDD 7 2 24.3 - 6 2 -7 5 -7 3 - 7 8 - -2 6
IC&Semiconductor 6 8 4.4 -2 2 - 3 - 6 -2 -2 3 5
รถยนต 5 4 15.8 73 4 47 4 9 - -26
ปนและวสดกอสราง 4 8 4.7 8 6 2 2 2 7 3 9 8 3
เคมภณฑ 4 4 4.2 6 7 - 9 - 3 - 4 -2 - 8
ยางและพลาสตก 4 3.0 2 6 2 5 2 4 2 4 2 4
เครองใชไฟฟา 3 7 4.9 7 -2 2 2 -3 7 -7 5 -8 4
ทมา: ส านกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 20
2.2 ภาคเกษตรกรรม
ผลผลตสนคาเกษตรกรรมขยายตวจากการเพมพนทเพาะปลกในชวงกอนหนา ขณะทราคาสนคาเกษตรกรรมหดตว โดยรวมแลวรายไดเกษตรกร1 ขยายตวเลกนอย
ผลผลตสนคาเกษตรกรรมทงปขยายตวรอยละ 0.6 โดยเฉพาะผลผลตยางพาราและปาลมน ามนทมปรมาณมากขนจากการเพมพนทเพาะปลกของเกษตรกรในชวงกอนหนาทราคาอยในระดบสง ส าหรบปศสตว ผลผลตเพมขนจากการขยายการผลตเพอรองรบความตองการทงในและตางประเทศ ยกเวนผลผลตกงเพาะเลยงทลดลงจากปญหาโรคระบาด อยางไรกด สถานการณดงกลาวเรมปรบดขนบางในชวงปลายป แตยงจ ากดในบางพนทเพาะเลยง และผลผลตขาวลดลงเลกนอยจากสภาพภมอากาศในชวงตนปทไมเอออ านวยตอการเพาะปลก ประกอบกบผลผลตขาวในปกอนอยในระดบสงจากการปลกขาวเพอชดเชยความเสยหายจากอทกภยเมอปลายป 2554
ราคาสนคาเกษตรกรรมหดตวจากปกอนรอยละ 3 แตหากพจารณา
เฉพาะราคาขาว ยางพารา และปาลมน ามน ซงเปนสนคาเกษตรกรรมทมสดสวนประมาณรอยละ 5 ของผลผลตทงหมด และเกษตรกรสวนใหญของประเทศเปนผปลกแลว พบวาราคาสนคาเกษตรทง 3 ชนดหดตวรวมรอยละ 5 4 เนองจากผลผลตในตลาดโลกมปรมาณเพมขนมากกวาความตองการ แมวาจะมมาตรการของภาครฐทชวยพยงราคาสนคาทางการเกษตรไวไดระดบหนงแลวกตาม ซงไดแก โครงการรบจ าน าขาวและการงดเกบคาธรรมเนยม การสงออกยางพาราชวคราว รวมถงมาตรการแทรกแซงราคาปาลมน ามน
ทงน ราคาขาวลดลงเนองจากประเทศผน าเขาหลก อาท อนโดนเซยและฟลปปนสมผลผลตเพมขนมากจากปกอน ท าใหอปสงคขาวในตลาดโลกชะลอลง ส าหรบราคายางพาราลดลงเพราะประเทศผผลตหลก อาท ไทยและอนโดนเซยมการขยายพนทเพาะปลก ขณะทความตองการยางพาราจากจนซงเปนประเทศผน าเขาส าคญมไมมากพอทจะท าใหราคาปรบเพมขน เพราะสตอก
1 รายไดเกษตรกรเปนรายไดทไมรวมมาตรการของภาครฐ
รอยละเทยบกบ ระยะเดยวกนปกอน
2555 2556
ทงป ไตรมาส ไตรมาส 2 ไตรมาส 3 ไตรมาส 4 รายไดเกษตรกร -5.6 0.3 -3.3 -0.8 -0.9 4.8 ผลผลตสนคาเกษตรกรรมp 4.5 0.6 1.1 -0.5 -2.9 3.0 ราคาสนคาเกษตรกรรม -9.7 -0.3 -4.3 -0.4 2.1 1.8 หมายเหต: รายไดเกษตรกรไมไดรวมเงนจายโอนจากภาครฐ ไดแก เงนชดเชยสวนตางราคาภายใตโครงการประกนรายไดเกษตรกร และเงนชดเชยตนทนการผลตแกเกษตรกรผประสบภยธรรมชาต p = ขอมลในปลาสดเปนขอมลเบองตน ทมา: ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร ค านวณโดยธนาคารแหงประเทศไทย
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 21
ของจนยงอยในระดบสง สวนราคาปาลมน ามนลดลงเนองจากผลผลตเพมขนมากกวาความตองการใชโดยเฉพาะผลผลตจากอนโดนเซยซงเปนผผลต รายใหญ ขณะเดยวกนผลผลตถวเหลองทเปนสนคาทดแทนปาลมน ามนมราคาถกกวาและออกสตลาดมากขน
รายไดเกษตรกรในป 2556 จงขยายตวเลกนอยจากผลผลตทเพมขนเปนส าคญ
ในป 2557 ผลผลตสนคาเกษตรกรรมมแนวโนมขยายตว โดยเฉพาะ
ยางพาราและปาลมน ามน เนองจากมการเพมพนทเพาะปลกในชวงหลายปกอนหนาจากแรงจงใจดานราคาทเพมขนตามความตองการจากตางประเทศ ขณะทผลผลตขาวอาจลดลงบางจากราคาทไมจงใจและสภาพอากาศท ไมเอออ านวยเทาปกอน
ขณะทราคาสนคาเกษตรกรรมมแนวโนมลดลง โดยเฉพาะราคาขาวท คาดวาจะปรบลดลงตามราคาในตลาดโลกเนองจากประเทศผน าเขาหลกมผลผลตเพมขน ท าใหอปสงคในตลาดโลกมแนวโนมชะลอตว ประกอบกบผลของโครงการรบจ าน าในชวงตนป 2557 ไมไดชวยพยงราคาขาวในตลาดมากนกและยงม ความไมแนนอนในการตออาย โครงการรบจ าน าในระยะตอไป ส าหรบราคายางพารามแนวโนมทรงตว แมวาอปสงคจากจนจะปรบดขนตามการฟนตวของเศรษฐกจโลก แตไมมากพอทจะท าใหราคาปรบสงขน เนองจากรฐบาลจน มนโยบายดแลเสถยรภาพของเศรษฐกจ จงท าใหแนวโนมการขยายตวของเศรษฐกจจนจะไมสงเทาในอดต ประกอบกบสตอกยางพาราของจนอยในระดบสง และผลผลตยางของประเทศผผลตรายใหญเพมขน อยางไรกด คาดวาราคาในกลมพชน ามนและพชพลงงานจะสงขนจากความตองการใชปาลมน ามนเพอผลต ไบโอดเซลและความตองการใชมนส าปะหลงเพอผลตเอทานอล
ผลผลตทมแนวโนมขยายตวในขณะทราคามทศทางลดลง จงท าใหโดยรวมแลวรายไดเกษตรกรในป 2557 มแนวโนมทรงตวจากปกอน
0
2
4
6
8
10
12
14
ยางพารา ปาลมน ามน
255 2552 2553 2554 2555
ทมา: ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร ค านวณโดยธนาคารแหงประเทศไทย
ลานไรพนทใหผลผลตของพชเศรษฐกจไทย
0
50,000
100,000
150,000
200,000
ม ค 2554
ก ค ม ค 2555
ก ค ม ค 2556
ก ค ธ ค
สตอกยางจนตน
ทมา: Shanghai Futures Exchange
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 22
2555 2556
ทงป ทงป ครงปแรก ครงปหลง ไตรมาส 1 ไตรมาส 2 ไตรมาส 3 ไตรมาส 4
ดชนราคาสนคาเกษตรกรรม
(2548 =100) 154.5 154.1 153.2 155.1 152.0 154.3 154.6 155.7
D% -9.7 -0.3 -2.4 1.9 -4.3 -0.4 2.1 1.8
1. ดชนราคาพชผล
(2548 =100) 169.8 160.3 162.3 158.3 162.7 161.8 159.2 157.3
D% -9.7 -5.6 -6.2 -5.0 -7.2 -5.2 -3.9 -6.0
ขาวหอมมะล 15,103 15,582 15,826 15,339 15,878 15,774 15,676 15,002
D% 15.9 3.2 6.7 -0.2 5.9 7.6 2.8 -3.2
ขาวเปลอกเจาชน 1 (5%) 10,104 9,385 10,115 8,655 10,414 9,816 9,129 8,180
D% 11.2 -7.1 1.3 -15.3 7.0 -4.1 -11.2 -19.6
ยางพารา 89,974 74,755 78,280 71,230 81,020 75,540 71,243 71,217
D% -29.4 -16.9 -22.0 -10.5 -21.0 -23.0 -11.1 -9.9
ขาวโพดเลยงสตว 9,048 7,897 8,672 7,122 8,757 8,587 7,607 6,637
D% 10.3 -12.7 -1.8 -23.1 2.0 -5.4 -19.8 -26.7
มนส าปะหลง 2,016 2,130 2,152 2,108 2,080 2,223 2,143 2,073
D% -14.5 5.7 11.9 0.0 6.1 17.8 4.0 -3.9
ปาลมน ามน 4,773 3,617 3,285 3,948 3,357 3,213 3,507 4,390
D% -8.2 -24.2 -38.5 -6.1 -37.3 -39.6 -29.2 26.8
2. ดชนราคาปศสตว
(2548 =100) 113.8 8.9 123.7 132.2 120.0 127.5 132.9 131.4
D% -11.3 12.5 7.2 17.9 5.4 8.9 17.3 18.5
3. ดชนราคาประมง
(2548 =100) 104.0 59.5 138.2 185.1 126.7 149.7 166.3 203.8
D% -2.0 55.4 37.4 72.1 18.1 59.5 60.8 82.6
หมายเหต: D% คอ อตราการเปลยนแปลงจากระยะเดยวกนปกอน
ราคาสนคาเกษตรกรรมทเกษตรกรขายได(หนวย: บาทตอตน)
ทมา: ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร
2556
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 23
2.3 ภาคการทองเทยว
ภาคการทองเทยวไทยขยายตวในเกณฑสงและเปนแรงขบเคลอนส าคญของเศรษฐกจตลอดป
นกทองเทยวตางประเทศในป 2556 เพมขนตอเนองและท าสถตสงสดเปนประวตการณท 26 7 ลานคน ขยายตวรอยละ 9 6 จากปกอน ตามการเพมขนของนกทองเทยวในทกภมภาค ทส าคญคอนกทองเทยวจากเอเชยตะวนออกโดยเฉพาะจนทนยมเดนทางมาทองเทยวประเทศไทยเพมขนมาก รวมทงยงไดรบประโยชนจากความขดแยงทางการเมองระหวางจนกบญปน ท าใหมนกทองเทยวสวนหนงหนมาทองเทยวประเทศไทยมากขน สวนนกทองเท ยวจากประเทศในกล มอาเซยนขยายตวตามการเพมขนของ สายการบนตนทนต า ซงชวยอ านวยความสะดวกและลดตนทนการเดนทางใหกบนกทองเทยวกลมน รวมถงนกทองเทยวจากรสเซยทมการเตบโต อยางตอเนอง อยางไรกด ในชวงไตรมาสสดทายของป การทองเทยวเตบโต ชะลอลงบางจากปจจยพเศษ ไดแก 1) การเรมบงคบใชกฎหมายดาน การทองเทยวของจนในเดอนตลาคมเพอควบคมการขายโปรแกรมทองเทยว ทต ากวาทน ซงท าใหราคาโปรแกรมทองเทยวทนกทองเทยวจนตองจาย ปรบสงขน และสงผลใหนกทองเทยวจนทเขามาเปนคณะทวรลดลง อยางไรกดผลกระทบจากกฎหมายนไมรนแรงมากนกเนองจากนกทองเทยวจนนยมทองเทยวดวยตนเองมากขน และ 2) เหตการณชมนมทางการเมองในประเทศ ซงสงผลกระทบในชวงทายปและยงมไมมากนก เนองจากการประกาศเตอนภยของประเทศตางๆ อยในระดบต าโดยใหหลกเลยงพนทในเขตกรงเทพมหานครทมการชมนมเทานน อกทงการเพมเทยวบนทงแบบบนตรง และแบบเชา เหมาล าของสายการบนตางๆ ไปยงแหลงทองเทยวส าคญของไทยในทกภมภาคมสวนชวยใหนกทองเทยวตางชาตสามารถปรบเปลยนจดหมายปลายทางเพอหลกเลยงพนททเกดเหตการณไดสะดวกยงขน
แนวโนมภาคการทองเทยวป 2557 คาดวาจะขยายตวในอตรา ทชะลอลง โดยไดรบผลกระทบจากเหตการณทางการเมองทบนทอนบรรยากาศการทองเทยวโดยรวม การประกาศใชพระราชก าหนดบรหารราชการแผนดนภายใตสถานการณฉกเฉน และการบงคบใชกฎหมายดาน การทองเทยวของจนซงเปนนกทองเทยวหลกทยงคงด าเนนอย อยางไรกด คาดวาการทองเทยวของไทยจะสามารถฟนตวไดอยางรวดเรวเมอสถานการณคลคลายลง เนองจากภาคการทองเทยวของไทยมจดแขงและศกยภาพท โดดเดน (รายละเอยดเพมเตมในบทความเรองภาคการทองเทยวไทย: เตบโตอยางแขงแกรงทามกลางมรสม
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 24
เครองชภาวะการทองเทยวและโรงแรม
2555 2556P ทงป ทงป ไตรมาส 1 ไตรมาส 2 ไตรมาส 3 ไตรมาส 4
1. จ านวนนกทองเทยวตางประเทศ (ลานคน 22.4 26.7 7. 5.9 6.8 7.1
∆% 16.2 19.6 22.1 21.3 26.1 10.7
2. รายไดจากการทองเทยว (พนลานบาท 1,050.2 1,293.3 344.6 278.9 320.9 348.9
3. อตราเขาพกโรงแรม (รอยละ 60.8 64.9 72 0 60.3 62.6 64.7
หมายเหต: P = ขอมลเบองตน ∆% คอ อตราการเปลยนแปลงเทยบกบระยะเดยวกนปกอน ทมา: กรมการทองเทยวและธนาคารแหงประเทศไทย
จ านวนนกทองเทยวชาวตางประเทศ
-20
0
20
40
60
80
0
500
1,000
1,500
2,000
2,500
3,000
ม ค 2554
ก ค ม ค 2555
ก ค ม ค 2556
ก ค
จ านวนนกทองเทยวตางประเทศ
จ านวนนกทองเทยวตางประเทศทปรบฤดกาลแลว
อตราการเปลยนแปลงจากระยะเดยวกนปกอน (แกนขวา
จ านวนนกทองเทยว(พนคน
รอยละเทยบกบระยะเดยวกนปกอน
ทมา: กรมการทองเทยวและธนาคารแหงประเทศไทย
อตราการเขาพกโรงแรม
0
10
20
30
40
50
60
70
80
ม ค 2554
ก ค ม ค 2555
ก ค ม ค 2556
ก ค
อตราการเขาพก อตราการเขาพกทปรบฤดกาลแลว
รอยละ
ทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 25
2.4 ภาคอสงหารมทรพย
ตลาดอสงหารมทรพยชะลอความรอนแรงลงจากปทแลว จากความตองการซอทชะลอลงหลงจากทเรงไปมากในปกอน ประกอบกบภาวะเศรษฐกจท ชะลอตวลงท าใหผซอและสถาบนการเงนมความระมดระวงมากขน ขณะทผประกอบการเปดโครงการใหมเพมขน แตสวนใหญเปนโครงการในพนท ทมอปสงครองรบ
ภาพรวมตลาดอสงหารมทรพยในป 2556 อปสงคลดลงเลกนอย สะทอนจากการปรบลดลงของยอดอนมตสนเชอเพอทอยอาศยปลอยใหม โดยเฉพาะบานเดยว เนองจากผซอยงมความกงวลเกยวกบสถานการณอทกภยทมโอกาสเกดขนอก ขณะทความตองการซออาคารชดยงใกลเคยงกบชวงกอนหนา นอกจากน ภาวะเศรษฐกจทชะลอตวลงตงแตไตรมาสท 2 ท าใหผซอและสถาบนการเงนมความระมดระวงมากขนในการขอและปลอยสนเชอ
โครงสรางนกทองเทยวจ าแนกตามสญชาต
ประเทศ
อตราการเปลยนแปลง (รอยละ
สดสวน (รอยละ
ทงป ทงป ทงป ทงป 2555 2556 2555 2556
เอเชยตะวนออก 21.1
28.5
56.0
60.2 - มาเลเซย* 2.2
17.3
11.4
11.2
- จน 61.9
68.8
12.5
17.6 - ญปน 21.8
12.0
6.1
5.8
- เกาหล 15.6
11.5
5.2
4.9 - ลาว* 9.4
13.3
4.4
4.1
- สงคโปร* 21.8
12.7
3.7
3.5 ยโรป 10.8
11.6
25.3
23.6
- รสเซย 24.9
31.9
5.9
6.5 - สหราชอาณาจกร 3.3
3.8
3.9
3.4
อเมรกา 13.7
8.0
4.8
4.4 เอเชยใต 11.1
4.6
5.8
5.0
- อนเดย 10.7
3.6
4.5
3.9 โอเชยเนย 12.1
-1.7
4.7
3.8
ตะวนออกกลาง 0.7
3.6
2.7
2.3 แอฟรกา 12.8
5.5
0.7
0.6
หมายเหต: *จ าแนกกลมประเทศตามเกณฑของกรมการทองเทยว ทมา: กรมการทองเทยว
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 26
ดานอปทาน ทอยอาศยเปดขายใหมทงปปรบเพมขนจากปกอนคอนขางมาก โดยเฉพาะอาคารชด อยางไรกด ผประกอบการไดเนนการเปดขายโครงการทมอปสงครองรบ อาท อาคารชดตามแนวรถไฟฟาในเมอง และโครงการอาคารชดในยานชมชนขนาดใหญนอกเมองซงมขนาดเลกและราคาถก สวนทอยอาศยแนวราบเรมกลบมาเปดขายมากขนอกครงในชวงปลายป โดยเฉพาะทอยอาศยประเภททาวนเฮาส เนองจากผประกอบการคลายความกงวลเรองปญหาอทกภยในท าเลทมศกยภาพในการพฒนาโครงการบานแนวราบ
0
20
40
60
80
100
120
140
2549
2550
2551
2552
2553
2554
2555
2556
บานเดยว ทาวนเฮาส อาคารชด
จ านวนทอยอาศยเปดขายใหม ในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล แยกรายประเภท
พนหนวย
ทมา: AREAหมายเหต: ไมรวมบานแฝด อาคารพาณชยและอสงหารมทรพยประเภทอนๆ
0
20
40
60
80
2552 2553 2554 2555 2556
บานเดยว บานแฝด ทาวนเฮาส อาคารพาณชย อาคารชด
ทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย
จ านวนทสนเชอเพอทอยอาศยปลอยใหม แยกรายประเภท
พนหนวย
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 27
ความทาทายดานอปทานตอการเตบโตอยางยงยนของไทย
เศรษฐกจไทยในชวงทศวรรษทผานมาเตบโตชาลงคอนขางมากหากเทยบกบในอดต1 สาเหตส าคญประการหนงมาจากขอจ ากดเชงโครงสรางของประเทศทสะสมมาอยางยาวนานและไมไดรบการแกไขอยางจรงจง จงสงผลตอความสามารถในการแขงขนของไทยใหถดถอยลงเปนล าดบ ดงผลทปรากฏอยางชดเจนตอการสงออกของไทยในป 2556 ทหดตวเปนครงแรกในรอบ 12 ป ถาไมรวมการหดตวในชวงวกฤตการเงนโลกในป 2552 โดยขอจ ากดเชงโครงสรางทส าคญทท าใหไทยไมสามารถตกตวงประโยชนจากการฟนตวของเศรษฐกจโลกไดมากเทากบประเทศอนๆ ในภมภาค ไดแก 1) ดานแรงงาน และ 2) ดานโครงสรางการผลต
1) ขอจ ากดดานแรงงาน
ตลาดแรงงานไทยตงตวตอเนองในชวงหลายปทผานมาสงผลใหปญหาการขาดแคลนแรงงานเรมเปนอปสรรคในการด าเนนธรกจ ของทกสาขาการผลตมากขนเปนล าดบ ทงในมตดานปรมาณและคณภาพ โดย 1) โครงสรางประชากรไทยเรมเขาสสงคมผสงอายเปนผลจากอตรา เจรญพนธ (Fertility Rate) ท ต าอย า งตอเนอง ท าใหสดสวนแรงงานในวยท างาน มแนวโนมลดลง 2) ผลตภาพแรงงานไทยเตบโตชาลง โดยเฉพาะเมอเทยบกบในภมภาคผลตภาพแรงงานไทยในป 2543–2555 เตบโตเฉลยทรอยละ 2.5 ตอป ลดลงจากรอยละ 6.8 ตอปในชวงป 2529-2539 โดยสวนหนงเปนผลจากในระยะหลายปทผานมามการเคลอนยายแรงงานจากภาคอตสาหกรรมทมผลตภาพสงไปสภาคเกษตร ทมผลตภาพต ากวาตามแรงจงใจจากราคาสนคาเกษตรทสงขนและอกสวนหนงจากการสะสมทนโดยเฉพาะของภาคเอกชนทชะลอลง (รายละเอยดเพมเตม ในบทความในกรอบเรอง “ขอจ ากดดานแรงงานตอการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ” ในรายงานนโยบายการเงน กรกฎาคม 2556) และ 3) ปญหาโครงสรางตลาดทอปทานแรงงานไมสอดคลองกบอปสงค (Labor-skill Mismatch) จากคานยมของการเรยนและคาจางแรงงานทบดเบอนกลไกตลาด ภาคธรกจโดยเฉพาะภาค การผลตมความตองการแรงงานระดบลางจนถงระดบกลาง ซงหมายถงแรงงานทจบการศกษาในระดบอาชวศกษาหรอนอยกวา แตเนองจากคานยมทางการศกษาและความแตกตางของคาตอบแทนท าใหแรงงานเลอกเรยนสายสามญจนจบปรญญาตรเปนอยางนอย อกทงยงไมไดเลอกศกษาในสาขาทภาคธรกจตองการ เชน สาขาวศวกรรมศาสตร เปนตน
1 เศรษฐกจไทยขยายตวเฉลยรอยละ 9.2 ตอปในชวง 2529-2539 แตชะลอลงเหลอรอยละ 4.2 ตอปในชวง 2543-2555
253 -2539 254 -2542 2543-255 2551-2555
8.5% 3.9% 0.6% 1.6%
อตราการขยายตวของการสะสมทนตอแรงงาน
ทมา: การส ารวจภาวะการท างานของประชากรของส านกงานสถตแหงชาต ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และจากการค านวณของเจาหนาทธนาคารแหงประเทศไทย
2.8
7.2
-2.5
3.0
1.7
-4
-2
0
2
4
6
8
2525-2529 2530-2539 2540-2542 2543-2550 2551-2556P
การเคลอนยาย ภาคบรการ ภาคการผลต
ภาคเกษตร ผลตภาพ
หมายเหต: P= ขอมลในปลาสดเปนขอมลเบองตนทมา: แบบส ารวจภาวะแรงงาน ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต สมมนาวชาการธนาคารแหงประเทศไทยประจ าป 2551
เรอง ความไมแนนอนของระดบศกยภาพการผลตกบการด าเนนนโยบายการเงน และจากการค านวณของธนาคารแหงประเทศไทย
ผลตภาพแรงงานทลดลงจากการยายแรงงานไปภาคเกษตรมากขนรอยละ
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 28
2) ขอจ ากดดานโครงสรางการผลต
โครงสรางการผลตของไทยโดยเฉพาะอตสาหกรรมสงออกยงไมสามารถตอบสนองตอการเปล ยนแปลงของ เทคโนโลยและ ความตองการในตลาดโลกไดมากนก ตวอยาง ท เหนไดชดคอ การผลตของอตสาหกรรมอ เล กทรอนกสท ไม สามารถปรบ เปล ยน การผล ต ได ห ล ากหลาย เ พ อตอบสนอง ความตองการของลกคาท เปล ยนไป อาท ผบรโภคปจจบนนยมแทบเลตและสมารทโฟน ทมขนาดเลกและพกพาสะดวก ซ งสนคาเหลานไมมฮารดดสกไดรฟเปนสวนประกอบ อกทงหลอดอเลกทรอนกสและสวนประกอบทใชตองมขนาดเลกลง แตผผลตในไทยมเพยงไมกรายทสามารถผลตได จงท าใหการสงออกสนคาอเลกทรอนกสของไทยไมไดรบประโยชนอยางเตมทจากความตองการสนคาในกลมดงกลาวทมแนวโนมขยายตวสงหลงจาก
ทเศรษฐกจโลกฟนตว ขณะเดยวกนผผลต รายใหญของโลกยงไมมแนวโนมทจะยายฐานการผลตสนคาไฮเทคเหลานนมายงประเทศไทย เนองจากเรายงขาดความพรอมดานบคลากรโดยเฉพาะวศวกร ซงเกยวเนองมาจากขอจ ากดดานแรงงานทไดกลาวมาขางตน รวมทงขาดการวจยและพฒนา (R&D) ตลอดจนการลงทนดานเทคโนโลยการผลต (รายละเอยดเพมเตมในบทความในกรอบเรอง “ขอจ ากดดานโครงสรางการผลตตอการเตบโตทางเศรษฐกจไทยในระยะยาว” ในรายงานนโยบายการเงน ตลาคม 2556)
ขอจ ากดดานอปทานดงกลาวเปนปญหาทสะสมมายาวนาน ซงจ าเปนอยางยงทจะตองไดรบการแกไขอยางเรงดวนและเปนระบบเพราะเปนเรองยากและตองอาศยเวลา เพอไมใหขอจ ากดเหลานบนทอนศกยภาพการผลตและความสามารถในการแข งขนของไทยลงอก อยางไรกด ภาครฐควรพจารณาแนวทาง การแกไขทงในระยะสนและระยะยาวโดยค านงถงผลดและผลเสยอยางรอบดาน และควรเลอกใชมาตรการ ทท าแลวไมเกดผลเสยในระยะยาว อาท การเพมจ านวนแรงงานตางดาวโดยไมควบคมประเภทของงาน อาจชวยบรรเทาปญหาขาดแคลนแรงงานในระยะสนได แตอาจมผลลดแรงจงใจของภาคธรกจ ทจะลงทนเพมเพอพฒนาศกยภาพในระยะยาว ดงนน การใชมาตรการทเออใหเกดการจดสรรแรงงานเพอ ใหอยในภาคเศรษฐกจทมผลตภาพสง โดยลดการใชมาตรการทบดเบอนผลตอบแทนในแตละสาขาเศรษฐกจนาจะเปนทางเลอกทดกวา ในขณะเดยวกนภาครฐควรด าเนนมาตรการทสนบสนนการปรบโครงสรางการผลตของภาคเอกชนใหเกดขนอยางตอเนอง อาท มาตรการทสนบสนนใหมการแขงขนกนมากขนในตลาด เพราะ จะจงใจใหธรกจลงทนดาน R&D และคดคนนวตกรรมใหมๆ เพอรองรบกบความเปลยนแปลงและตอบสนองตอความตองการของตลาดโลกไดอยางทนทวงท รวมถงมาตรการดานภาษทจะชวยสรางแรงจงใจใหธรกจลงทนเพอยกศกยภาพการผลตของตน ทงหมดนเพอใหโครงสรางการผลตของไทย ทงในดานแรงงาน การผลตและการพฒนาผลตภณฑ สามารถพฒนาไปพรอมๆ กนเพอสรางศกยภาพและยกระดบความสามารถ ในการแขงขนของไทยในตลาดโลกไดตอไป
ประมาณการการใชอปกรณเชอมโยงของโลกลานหนวย
ทมา: IDC
ดชนผลผลตภาคอตสาหกรรมลดลงแมเศรษฐกจโลกเรมฟนตว
-600
-300
0
300
600
900
1,200
0
50
100
150
200
250
300
2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 255 2551 2552 2553 2554 2555 2556
ดชนผลผลตภาคอตสาหกรรม (สงออก)เครองนงหมหลอดอเลกทรอนกสและสวนประกอบฮารดดสกไดรฟ (แกนขวา)
น าทวมวกฤตเศรษฐกจโลก
ทมา: ส านกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม
ดชนผลผลตภาคอตสาหกรรม (2543=100) ดชนฮารดดสกไดรฟ (2543=100)
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 29
ภาคการทองเทยวไทย: เตบโตอยางแขงแกรงทามกลางมรสม
ในป 2556 ภาคการทองเทยวของไทยสามารถเตบโตอยางแขงแกรง และเปนแรงขบเคลอนเศรษฐกจทส าคญตลอดทงป ภายใตสภาวะเศรษฐกจโลกทยงฟนตวไมเตมท รวมถงมปจจยลบจากการเปลยนแปลงกฎหมายดานการทองเทยวของจนทในปจจบนเขามามบทบาทส าคญในตลาดการทองเทยวของไทยมากขน ตลอดจนเหตการณทางการเมองในประเทศชวงปลายปทบนทอนบรรยากาศการทองเทยว
ใ น ช ว ง ท ผ า น ม า อ ต ส า ห ก ร ร ม การทองเทยวมความส าคญตอเศรษฐกจไทยเพมขนอยางตอเนอง นบตงแตป 2553 จ านวนนกทองเทยวตางชาตเพมขนอยางกาวกระโดด พรอมกบมการเปลยนแปลงเชงโครงสราง ของนกทองเทยวตางชาต จากเดมทกระจกตวในกล มย โ รปและสหร ฐอ เมร กา มา เป นนกทองเทยวในกลมอนๆ เพมขน โดยเฉพาะจน รสเซย และเอเชยตะวนออกอนๆ
อยางไรกด การเพมขนของนกทองเทยวจากจน และเอเชยตะวนออกอนๆ ซงมกใชเวลาพกอยในประเทศไทยสนกวานกทองเทยวจากยโรปและสหรฐอเมรกา ไมไดสงผลใหรายรบจากการทองเทยวของไทยลดลงแตอยางใด เนองจากภาวะเศรษฐกจของกลมประเทศตลาดเกดใหมขยายตวดนบตงแตชวงหลงวกฤตการเงนโลกป 2551 เปนตนมา ส งผลใหนกทองเทยวกลมนมก าลงซอเพมขนและใชจายตอวนมากขน สะทอนคณภาพของนกทองเทยวกลมใหมทอยในเกณฑดระดบหนง อกทงแมจ านวนวนพกของนกทองเทยวกลมนจะสนกวาแตสามารถชดเชยดวยจ านวนนกทองเทยว
ทมากกวา นอกจากน การเพมขนของนกทองเทยวในกลมนยงชวยใหภาคการทองเทยวของไทยมความผนผวนตอปจจยฤดกาลนอยลง โดยเฉพาะนกทองเทยวจนทนยมเดนทางมาทองเทยวไทยตลอดทงป เปนผลให การทองเทยวของไทยเตบโตอยางมเสถยรภาพมากขน ในขณะทธรกจโรงแรมกสามารถบรหารจดการหองพกไดอยางมประสทธภาพมากขนดวย รายรบดานการทองเทยวของไทยจงมสดสวนใน GDP เพมขนอยางรวดเรวและตอเนอง
ภาคการทองเทยวของไทยทเตบโตไดอยางตอเนองเปนเครองชใหเหนวาไทยมความสามารถ ในการแขงขนอยในระดบสง ซงหากพจารณาจาก Revealed Comparative Advantage (RCA) ของไทยพบวามคามากกวา 1 และโนมสงขนอยางตอเนอง ซงแสดงวาภาคการทองเทยวของไทยเตบโตสงกวาคาเฉลย ของโลก รวมทงยงมคาสงทสดเมอเปรยบเทยบกบประเทศเพอนบานอกดวย เนองจากการทองเทยวของไทย
-5
0
5
10
15
20
25
-5,000
0
5,000
10,000
15,000
20,000
25,000
30,000
254 254 255 2551 2552 2553 2554 2555 2556
จ านวนนกทองเทยวตางชาต รอยละเทยบกบระยะเดยวกนปกอน แกนขวา
จ านวนนกทองเทยวตางชาตรอยละเทยบกบระยะเดยวกนปกอนพนคน
ทมา: กรมการทองเทยว
0
2
4
6
8
10
12
0
200,000
400,000
600,000
800,000
1,000,000
1,200,000
1,400,000
254 254 255 2551 2552 2553 2554 2555 2556
รายรบการทองเทยว สดสวนตอ NGDP (แกนขวา
ลานบาท % Nominal GDP
ทมา: ธนาคารแหงประเทศไทยและส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต
รายไดจากนกทองเทยวชาวตางประเทศ
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 30 ม จ ด เ ด น ด า น ค ว าม ค ม ค า ข อ ง เ ง น1 ความมเอกลกษณของไทยทงดานอาหารวฒนธรรม ความเปนมตรและความสมบรณหลากหลายของทรพยากรธรรมชาต ทงยงมความไดเปรยบดานทตงคอเปนศนยกลางของภมภาคอาเซยน
ความทาทาย และการพฒนาภาคการทองเทยวในระยะขางหนา
แมภาคการทองเทยวของไทยจะมจดแขงและมความสามารถในการแขงขนระดบสง แตไมอาจปฏเสธไดวาการทองเทยวของไทยยงคงมจดออน โดยเฉพาะดานการคมนาคมขนสงทยงขาดการบรณาการอยางเปนระบบ โครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร Information and Communication Technology: ICT) ทยงไมครอบคลม ปญหาการขาดแคลนแรงงานโดยเฉพาะมคคเทศก รวมถงปญหาดานความปลอดภย นอกจากน เสถยรภาพการเมองในประเทศเปนปจจยส าคญปจจยหนงทบนทอนบรรยากาศการทองเทยว และฉดรงการทองเทยวของไทยไมใหเตบโตไดอยางเตมศกยภาพ เนองจากทผานมามหลายครงทเกดเหตการณ ทางการเมองท าใหตางประเทศประกาศเตอนนกทองเทยวของตนใหทบทวนการเดนทางหรอหามเดนทางเขาประเทศไทย
ความทาทายของการทองเทยวไทยคอการเรงปรบปรงจดออนและอปสรรคดงกลาว รวมถงสรางมลคาเพมใหกบธรกจน ซงนอกจากจะสงผลดตอภาคการทองเทยวเองแลว ยงสงผลเชอมโยงไปสภาคอนๆ ในระบบเศรษฐกจอกดวย อาท ความเชอมโยงไปขางหลง Backward Linkage) กบภาคเกษตรกรรมทท าหนาทผลตวตถดบใหกบธรกจรานอาหารและโรงแรม ความเชอมโยงไปขางหนา Forward Linkage) สธรกจบรการอนๆ ทมมลคาเพมสง เชน ธรกจโรงพยาบาลทปจจบนมหลายแหงทใชกลยทธทางการตลาดเชงรก ในตางประเทศ และท าใหการทองเทยวเชงรกษาพยาบาล Medical Tourist) เตบโตอยางรวดเรว ธรกจคมนาคมขนสง เชน การขยายเสนทางการบนของสายการบนตนทนต าในภมภาคซงชวยอ านวยความสะดวก ในการเดนทางทองเทยวในกลมประเทศอาเซยน ธรกจโทรคมนาคมโดยเฉพาะ ICT ทมความจ าเปนมากขนเนองจากปจจบนนกทองเทยวตางชาตนยมคนหาขอมลเพอจองโรงแรมและสถานททองเทยวผานทางอนเทอรเนต รวมไปถงธรกจ SMEs เชน ธรกจสปาเสรมความงาม และธรกจของทระลก เปนตน
ดงนน หากไทยสามารถพฒนาและปรบปรงจดออนเหลาน ไดนาจะชวยเพมความสามารถ ในการแขงขนของการทองเทยวไทย จนอาจผลกดนใหภาคการทองเทยวกลายเปนเครองยนตส าคญ ในการขบเคลอนเศรษฐกจไทยไดอกทางหนง ซงนอกเหนอจากผลดดานการเตบโตของเศรษฐกจแลว ยงจะสงผลดตอการกระจายรายไดของประเทศดวย
1 โครงการแลกเปลยนขอมลเศรษฐกจ/ธรกจ ระหวางธนาคารแหงประเทศไทยกบนกธรกจ และการจดอนดบขดความสามารถ
ในการแขงขนดานการทองเทยวโดย World Economic Forum ป 2556
RCA Index ของ ASEAN-5 ในภาคการทองเทยว RCA Index ของ ASEAN-5 ในภาคการทองเทยว
0.0
0.5
1.0
1.5
2.0
2.5
3.0
254 254 255 2551 2552 2553 2554 2555
ไทย
มาเลเซย
อนโดนเซย
ฟ ลปป นส
สงคโปร
ทมา : World development indicator, ค านวณโดยธนาคารแหงประเทศไทย
หมายเหต: *RCA = สดสวนมลคาการสงออกภาคการทองเทยวตอการสงออกภาคบรการไทยเทยบกบสดสวนการสงออกภาคการทองเทยวตอการสงออกบรการโลก
RCA* index ของ ASEAN-5 ในภาคการทองเทยว
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 31
การสงออก
การสงออกสนคาของไทยฟนตวไดคอนขางชา และไมไดรบประโยชนอยางเตมทจากการฟนตวของเศรษฐกจโลก
มลคาการสงออกสนคาในป 2556 หดตวจากปกอนรอยละ 0.2 ทงน ในชวงครงแรกของปการสงออกขยายตวเลกนอยจากระยะเดยวกนของปกอนตามการสงออกสนคาไปยงภมภาคเอเชยและตะวนออกกลางท อปสงค ยงขยายตวด กอนทจะชะลอลงในชวงครงหลงของป โดยเฉพาะสนคาหมวดยานยนต และเครองใชไฟฟา ประกอบกบฐานทตาในระยะเดยวกนของปกอน ทอย ในชวงการฟนฟหลงเกดอทกภยเมอปลายป 2554 อยางไรกตาม การสงออกไปยงกลมประเทศอตสาหกรรมหลก (G3) ซงเปนตลาดหลกของไทยยงคงหดตวสอดคลองกบทศทางการสงออกของประเทศอนๆ ในภมภาค สวนการสงออกไปจนชะลอลงในชวงกลางป เนองจากการสงออกของจนเองเรมไดรบผลกระทบจากภาวะเศรษฐกจโลกทยงออนแอ สงผลใหความตองการวตถดบและสนคาขนกลาง (Reprocessing Products) จากไทยซ ง เปน สวนหนงของหวงโซอปทานการผลตลดลงตามไปดวย
3. ภาคการคาตางประเทศ และดลการช าระเงน
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 32
ในชวงคร งหลงของป แมภาวะเศรษฐกจของกลมประเทศ G3 มสญญาณการฟนตวชดเจนขนบาง แตการสงออกของไทยยงคงปรบดขน อยางชาๆ โดยไมไดรบประโยชนจากการฟนตวดงกลาวเทาทควร เนองจาก
อปสงคจากตางประเทศยงคงกระจกตวเพยงบางกลมสนคา
แมเศรษฐกจของกลมประเทศ G3 จะฟนตวชดเจนขน แตอปสงคกลบปรบดขนเพยงในบางกลมสนคา อาท สนคาอเลกทรอนกสประเภทแทบเลตและสมารทโฟน ตามแนวโนมการเปลยนแปลงรสนยมของผบรโภคทหนมานยมสนคาในกลมนแทนการใชคอมพวเตอร ซงไมไดสงผลดตอการสงออกสนคาอเลกทรอนกสของไทยมากนก เนองจากไทยมสดสวนการผลตชนสวนอเลกทรอนกสเพอใชผลตสนคาในกลมนนอย แมวาความตองการฮารดดสกไดรฟ (Hard Disk Drive: HDD) ในสวนของ Enterprise HDDs จะมแนวโนมเพมขนบาง แตโดยรวมแลวยงไมสงผลใหการสงออก HDD ของไทยฟนตว นอกจากน ในชวงปลายปอปสงคของอาเซยนเรมแผวลงเนองจากหลายประเทศออกมาตรการดแลเสถยรภาพทางเศรษฐกจ เชน การลดการอดหนนราคานามน ในประเทศ เปนตน
ขอจ ากดดานอปทาน การสงออกสนคาประมงและอาหารทะเลแปรรปหดตวตามการสงออก
กงเนองจากประสบปญหาขาดแคลนวตถดบจากโรคระบาดทยงไมคลคลาย การปรบลดลงของราคาสนคาเกษตรในตลาดโลก การสงออกยางพาราหดตวตามทศทางราคายางพาราในตลาดโลก
เปนสาคญ เนองจากระดบสตอกยางพาราของจนซงเปนผนาเขารายใหญยงคงอยในระดบสง ขณะทการสงออกขาวหดตวจากผลของราคาทปรบลดลงอยางตอเนองตงแตตนปตามอปทานในตลาดโลกทปรบเพมขน รวมทงผลของปรมาณการสงออกทหดตวเนองจากสญเสยความสามารถในการแขงขนจาก ผลของนโยบายรบจานาขาว
60
80
100
120
ม.ค.2554
ก.ค. ม.ค.2555
ก.ค. ม.ค.2556
ก.ค.
สหรฐฯ สหภาพยโรป ญป น
จน อาเซยน
การสงออกของไทยไปยงตลาดหลก
ดชนปรบฤดกาล เฉลยเคลอนท 3 เดอน (พฤษภาคม 2555 = 100)
ทมา: CEIC คานวณโดยธนาคารแหงประเทศไทย
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 33
ในระยะตอไป คาดวาการสงออกสนคาจะมแนวโนมคอยๆ ปรบดขนสอดคลองกบทศทางการฟนตวของอปสงคจากตางประเทศในป 2557 ประกอบกบขอจากดดานอปทานจากปญหาโรคระบาดในสนคาประมงคาดวาจะคลคลายลง อยางไรกด ผประกอบการไทยจาเปนตองลงมอแกไขปญหาเชงโครงสรางเพอผลตสนคาทมคณภาพและมลคาสงขน รวมถงพฒนาผลตภณฑใหมๆ ซงจะชวยใหสนคาไทยเปนทตองการและสามารถแขงขนกบประเทศคคาคแขงในตลาดโลกไดอยางยงยน
การน าเขา การน าเขาสนคาหดตวตามภาวะการผลต การสงออก และอปสงค
ในประเทศทชะลอตว มลคาการนาเขาในป 2556 โดยรวมหดตวจากปกอนรอยละ 0.4 ตาม
การนาเขาสนคาหมวดวตถดบและสนคาขนกลางโดยเฉพาะกลมทไมใชนามน และการนาเขาสนคาทน สอดคลองกบการผลตภาคอตสาหกรรมสวนใหญท ชะลอลง รวมทงการลงทนภาคเอกชนทหดตวหลงจากเรงลงทนไปมากแลวในชวงกอนหนาเพอซอมสรางสวนทเสยหายจากอทกภย นอกจากน การนาเขาชนสวนยานยนตคอนขางทรงตวตามการผลตเพอสงมอบรถยนตในโครงการ คนเงนภาษรถยนตคนแรกททยอยหมดลง อยางไรกด การนาเขาสนคาเพออปโภคบรโภคยงคงขยายตวไดจากการนาเขาสนคาไมคงทนเปนหลก ในขณะท การนาเขาสนคาคงทนขยายตวเพยงเลกนอยตามทศทางการบรโภคภาคเอกชนทชะลอตวลงจากปกอนคอนขางมาก สาหรบการนาเขาทองคาเพมขนมาก โดยในปนมการนาเขาทองคาสทธสงถง 11.6 พนลานดอลลาร สรอ. ตามแนวโนมราคาในตลาดโลกทปรบลดลงอยางตอเนอง ซงทาใหความตองการทองคาเพอการบรโภคและการลงทนเพมขน ทงน หากไมรวมทองคาจะทาใหการนาเขา ในปนหดตวทรอยละ 1.6
สนคาสงออกจาแนกตามสนคาอตราการเปลยนแปลง
จากระยะเดยวกนปกอน (%YoY)2555 2556
2556P
ไตรมาส 1 ไตรมาส 2 ไตรมาส 3P ไตรมาส 4P
สนคาอตสาหกรรม 6.1 1.8 7.7 -0.4 1.4 -1.1
เกษตรแปรรป 4.1 -2.6 -1.7 -3.1 -4.5 -0.9
อเลกทรอนกส 0.9 -0.7 2.3 -8.6 2.6 1.7
ยานยนต 26.3 7.6 16.8 12.2 7.2 -3.9
ผลตภณฑป โตรเลยม 15.7 -1.3 -6.3 -19.4 9.6 11.8
เครองใชไฟฟา 2.2 2.3 13.4 -1.4 -0.8 -0.6
ผลตภณฑโลหะ 21.2 -5.5 55.9 6.6 -21.0 -37.2
สงทอและเครองนงหม -12.0 3.6 1.3 6.8 4.2 2.2
สนคาเกษตร -23.1 0.0 3.2 -9.8 -0.2 5.9
ขาว -28.0 -4.6 8.6 -14.0 5.5 -14.0
ยางพารา -31.1 -5.9 -8.7 -16.8 -11.1 13.8
รวมสนคาสงออก 3.1 -0.2 4.1 -1.9 -1.8 -1.0
รวมสนคาสงออก (ไมรวมทองคา) 2.8 1.3 6.9 -1.5 1.0 -0.9
หมายเหต: P = ขอมลเบองตนทมา: กระทรวงพาณชย และธนาคารแหงประเทศไทย
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 34
ในระยะตอไป คาดวาการนาเขาจะปรบเพมขนตามการฟนตวของ การสงออกทมแนวโนมปรบดขนตามอปสงคในตลาดโลก รวมถงการปรบสงขน ของอปสงคในประเทศ โดยเฉพาะในชวงครงหลงของป 2557 ตามแนวโนม การบรโภคและการลงทนภาคเอกชนดงรายละเอยดทจะกลาวตอไปในบทท 4
ดลบญชเดนสะพด
มลคาการนาเขาทลดลงมากกวามลคาการสงออก ทาใหดลการคาเกนดลเพมขนจากปกอน ในขณะทดลบรการ รายไดและเงนโอนขาดดลมากขนแมรายรบจากการทองเทยว ในป 2556 จะขยายตวสง เนองจากในปน มการสงกลบกาไรและเงนปนผลมากเปนพเศษ ตามผลประกอบการทด ในปกอนหนาของผประกอบการตางชาต โดยเฉพาะกลมอตสาหกรรมยานยนต รวมทงการไหลเขาสทธของเงนโอนคาสนไหมทดแทนจากบรษทประกนภย ทปรบลดลง สงผลใหดลบญชเดนสะพดขาดดล 2,790 ลานดอลลาร สรอ. เพมขนจากปกอนทขาดดล 1,470 ลานดอลลาร สรอ. อยางไรกด หากไมรวมทองคาจะทาใหดลบญชเดนสะพดเกนดลท 8,854 ลานดอลลาร สรอ.
สนคานาเขาจาแนกตามสนคา
อตราการเปลยนแปลงจากระยะเดยวกนปกอน (%YoY)
2555 25562556
ไตรมาส 1 ไตรมาส 2 ไตรมาส 3P ไตรมาส 4P
วตถดบและสนคาขนกลาง 4.7 0.6 3.3 3.4 -2.6 -1.6
เชอเพลง 9.5 8.9 6.1 13.7 -3.0 19.4
วตถดบและสนคาขนกลางทไมใชเชอเพลง 2.4 -3.6 1.9 -2.1 -2.4 -11.4
สนคาทน 25.4 -4.5 3.6 0.2 -6.1 -14.1
สนคาอปโภคบรโภค 13.6 3.6 9.6 6.4 -1.1 0.0
สนคาไมคงทน 11.5 5.6 13.8 6.7 -2.1 4.7
สนคาคงทน 17.7 0.1 2.2 5.9 0.9 -7.7
สนคานาเขาอนๆ 0.8 6.5 42.6 2.5 11.3 -26.5
ยานยนตและชนสวน 43.4 -6.2 32.8 2.4 -16.0 -31.6
รวมสนคานาเขา 8.8 -0.4 8.5 1.0 -2.9 -7.6
รวมสนคานาเขา (ไมรวมทองคา) 11.8 -1.6 4.6 1.0 -5.2 -6.5
หมายเหต: P = ขอมลเบองตนทมา: กระทรวงพาณชย และธนาคารแหงประเทศไทย
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 35
ดลบญชเงนทนเคลอนยายและดลการช าระเงน
ดลบญชเงนทนเคลอนยาย ในป 2556 เปนการเกนดล โดยเงนทนเคลอนยายมความผนผวนสงตามภาวะการเงนโลกทไดรบผลกระทบจาก ทศทางการด าเนนนโยบายการเงนของธนาคารกลางสหรฐฯ และเหตการณทางการเมองภายในประเทศ โดยในชวงครงแรกของปมเงนทนไหลเขาสทธ เปนจ านวนมาก กอนกลบเปนการไหลออกสทธในชวงครงหลงของป และเมอรวมกบดลบญชเดนสะพดทขาดดล เนองจากการสงออกฟนตวไดชา ในขณะทการน าเขาทองค ารวมทงการสงกลบก าไรและเงนปนผลของธรกจตางประเทศเพมขนมากเปนพเศษ จงสงผลใหดลการช าระเงนโดยรวม เปนการขาดดล
ภาพรวมป 2556 ดลบญชเงนทนเคลอนยายเปนการเกนดลสทธ 1,236 ลานดอลลารสรอ. ลดลงมากจากปกอนทมการเกนดลสทธ 14,142 ลานดอลลาร สรอ. ตามการไหลออกสทธของเงนลงทนในหลกทรพยของ นกลงทนตางชาตจากทไหลเขาสทธจานวนมากในปกอน ขณะเดยวกนมเงนทนไหลเขาสทธจากการกทงระยะสนและระยะยาว รวมทงเงนลงทนโดยตรงจากตางประเทศโดยเฉพาะในธรกจสถาบนการเงนและประกนภย และธรกจ ทเกยวเนองกบยานยนต
สาหรบการไหลออกของเงนลงทนในหลกทรพยในป 2556 เปนไปในทศทางเดยวกบประเทศในภมภาค จากการขายตราสารทางการเงนทงตราสารหนและตราสารทนของนกลงทนตางชาตตามความกงวลเกยวกบการปรบลดขนาด QE ของธนาคารกลางสหรฐฯ ตงแตเดอนพฤษภาคม 2556 เปนตนมา รวมทงผลเพมเตมจากเหตการณทางการเมองในประเทศชวงปลายป ซงตางจาก ในไตรมาสแรกของปทเงนลงทนเปนการไหลเขาสทธ ตามสภาพคลองในตลาดการเงนโลกทเพมขนจากการดาเนนนโยบายการเงนแบบผอนคลายของประเทศอตสาหกรรมหลก ประกอบกบภาวะเศรษฐกจไทยท ยงขยายตว ในเกณฑด จงทาให เงนบาทแขงคาขนในชวงตนป สาหรบการลงทนในหลกทรพยตางประเทศของนกลงทนไทยเปนการออกไปลงทนทงตราสารทนและตราสารหน โดยในปนมการกระจายการลงทนไปยงประเทศใหมๆ เพมขน นอกจากน ยงมเงนไหลออกสทธในเงนลงทนประเภทอนๆ ทสาคญ ไดแก สนเชอการคาของผนาเขาไทย ซงสวนใหญเปนการชาระคนมากกวาไดรบสนเชอจากคคาในตางประเทศ ตามภาวะการนาเขาทชะลอลงในปน
ดลบญชเงนทนเคลอนยายทเกนดลลดลงมากในปน เมอรวมกบ ดลบญชเดนสะพดทขาดดลเพมขน สงผลใหดลการชาระเงนปรบจากเกนดล 5,265 ลานดอลลาร สรอ. ในปกอนเปนขาดดล 5,049 ลานดอลลาร สรอ. ในปน
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 36
ดลการชาระเงน
(หนวย: ลานดอลลาร สรอ.) 2555P 2556E ไตรมาส 12556
ไตรมาส 22556
ไตรมาส 32556
ไตรมาส 42556
สนคาออก เอฟ.โอ.บ. 225,875 225,397 55,995 55,554 57,964 55,884D% YoY 3.1 -0.2 4.1 -1.9 -1.8 -1.0 สนคาเขา เอฟ.โอ.บ. 219,860 219,042 57,566 56,510 52,931 52,036D% YoY 8.8 -0.4 8.5 1.0 -2.9 -7.6 ดลการคา 6,015 6,355 -1,571 -956 5,033 3,849 ดลการคา หกทองคา 11 705 17 998 4 566 1 541 6 056 5 835 ดลบรการ รายได และเงนโอน -7,485 -9,145 1,641 -6,213 -5,921 1,349 ดลบญชเดนสะพด -1,470 -2,790 70 -7,169 -888 5,197 ดลบญชเดนสะพด หกทองคา 4 221 8 854 6 208 -4 672 135 7 183 ดลบญชทน 234 270 12 122 135 0
ดลบญชเงนทนเคลอนยาย 14,142 1,236 3,788 5,197 166 -7,915 สนทรพย -16,193 -13,751 -5,339 1,613 -1,405 -8,621 เงนลงทนโดยตรงของไทยในตางประเทศ -12,652 -6,530 -2,505 -1,239 -1,599 -1,188 เงนลงทนในหลกทรพยของไทยในตางประเทศ -6,960 -3,211 -1,466 504 942 -3,190 เงนใหกยมของไทย -2,634 -3,349 -940 -1,024 -127 -1,257 เงนลงทนอนๆ (สนทรพย) 6,054 -662 -428 3,372 -621 -2,986 หนสน 30,335 14,987 9,126 3,584 1,571 706 เงนลงทนโดยตรงจากตางประเทศ 10,697 13,318 2,458 3,072 5,721 2,066 เงนลงทนในหลกทรพยจากตางประเทศ 12,948 -5,208 5,808 -5,105 -767 -5,144 เงนกยมจากตางประเทศ 18,080 14,824 4,093 7,314 -2,214 5,631 เงนลงทนอนๆ (หนสน) -11,390 -7,946 -3,232 -1,697 -1,170 -1,847 คลาดเคลอนสทธ -7,642 -3,766 -1,268 -592 -1,363 -543 ดลการชาระเงนรวม 5,265 -5,049 2,602 -2,441 -1,950 -3,260หมายเหต: P=ขอมลเบองตน E=ประมาณการทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย
-40 000
-20 000
0
20 000
40 000
2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555P 2556Eเงนลงทนโดยตรงของไทยในตางประเทศ เงนลงทนในหลกทรพยของไทยในตางประเทศเงนใหกยมของไทย เงนลงทนอนๆ (สนทรพย)เงนลงทนโดยตรงจากตางประเทศ เงนลงทนในหลกทรพยจากตางประเทศเงนกยมจากตางประเทศ เงนลงทนอนๆ (หนสน)เงนทนเคลอนยาย
เงนทนเคลอนยายของไทยจาแนกตามประเภทของเงนทน
หมายเหต: P = ขอมลเบองตน E = ขอมลประมาณการทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย
ลานดอลลาร สรอ.
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 37
ท าไมการสงออกไทยฟนตวชากวาหลายประเทศในภมภาค
หลงจากกลมประเทศอตสาหกรรมหลก (G3) ไดด าเนนการแกไขปญหาวกฤตทางการเงนและเศรษฐกจมาอยางตอเนอง เศรษฐกจของกลมประเทศดงกลาวทขยายตวในอตราทคอนขางต าในชวงทผานมา เรมสงสญญาณการฟนตวทชดเจนมากขนตงแตชวงครงหลงของป 2556 ซงสงผลใหการสงออกของประเทศ คคาตางๆ ทยอยปรบตวดขนโดยเฉพาะภมภาคเอเชยตะวนออกและอาเซยนทพงพาการสงออกไปยงประเทศอตสาหกรรมหลกเปนส าคญ หากแตวฏจกรการฟนตวของเศรษฐกจโลกในครงนกลบสงผลดตอการสงออก ของประเทศตางๆ ในภมภาคเอเชยแตกตางกนไป โดยพบวาการสงออกของกลมประเทศเอเชยเหนอ อาท เกาหลใต และจน รวมทงบางประเทศในอาเซยน อาท สงคโปร มาเลเซย และฟลปปนส สามารถฟนตวไดเรวกวาบางประเทศรวมทงอนโดนเซยและไทย
สาเหตของการสงออกท ฟนตวแตกตางกนนมาจากทงปจจยดานอปสงคและดานอปทาน โดยปจจยดานอปสงค ไดแก 1) วฏจกรการฟนตวของอปสงคจากประเทศพฒนาแลวปรบดขนเปนล าดบ แตลกษณะของการฟนตวยงกระจกตวอยเฉพาะในสนคาอปโภคและบรโภค ขณะทอปสงคตอสนคาทนยงคงออนแอ 2) รสนยมของผบรโภคทเปลยนแปลงจากการใชคอมพวเตอรซงเปนสนคาสงออกหลกของประเทศ ในกลมอาเซยน ไปสการใชสมารทโฟนและแทบเลตซงเปนสนคาสงออกหลกของประเทศในกลมเอเชยตะวนออกแทน และ 3) ราคาสนคาโภคภณฑในตลาดโลกยงทรงตวอยในระดบต าเนองจากจนซงเปนประเทศ ผน าเขาทส าคญไมไดขยายตวรอนแรงเหมอนในอดต ท าใหมลคาการสงออกสนคาโภคภณฑของแตละประเทศคอนขางชะลอตว ขณะทปจจยดานอปทานนนเปนผลจากขอจ ากดเชงโครงสรางทงดานแรงงานและเทคโนโลย รวมถงนโยบายจ ากดการสงออกของบางประเทศ อาท การจ ากดการสงออกสนแรของอนโดนเซย ซงปจจยเหลานลวนท าใหภาคการผลตและการสงออกของแตละประเทศไดผลดจากการฟนตวของเศรษฐกจโลกไมเทาเทยมกน
จากโครงสรางสนคาสงออกและระดบเทคโนโลยทแตกตางกน ท าใหสามารถจ าแนกประเทศ ในภมภาคเอเชยออกเปน 2 กลมหลก คอ 1) กลมประเทศทมระดบเทคโนโลยการผลตขนสง ไดแก กลมเอเชย
ตะวนออกและสงคโปร ซงมสดสวนการสงออกสนคาอเลกทรอนกสสง และมระดบเทคโนโลย ททนสมย การส งออกของกล มประเทศน จงสามารถฟนตวไดอยางรวดเรวและมอตรา การขยายตวสง เนองจากสามารถตอบสนองความตองการของผบร โภคท เปลยนแปลง ไปไดอยางรวดเรว และ 2) ประเทศอนๆ ทมเทคโนโลยการผลตระดบกลางถงต าซงเปน ผสงออกสนคาทระดบการผลตไมซบซอน สนคาท ใชแรงงานเขมขน และสนคา โภคภณฑ การฟนตวของการสงออกในกลมนจงเปนไปอยางชาๆ และขยายตวไมสงนก
-10
-5
0
5
10
15
20
ไตรมาส ไตรมาส 2 ไตรมาส 3 ไตรมาส 4
จน องกง ไตหวน เกาหลใตสงคโปร มาเลเซย ฟลปปนส อนโดนเซยอนเดย ไทย
เปรยบเทยบอตราการขยายตวของมลคาการสงออกสนคาป 2556รอยละเทยบกบระยะเดยวกนปกอน
ทมา : CEIC และธนาคารแหงประเทศไทย ค านวณโดยธนาคารแหงประเทศไทย
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 38
ส าหรบประเทศไทยนนถกจดอย ในกลมหลง เพราะถงแมไทยจะมสดสวน การสงออกสนคาอเลกทรอนกสคอนขางสง แตไทยมเทคโนโลยการผลตอยในระดบกลาง และมขอจ ากดทาง เทคโนโลยการผลต ท ไ ม ส อ ด ร บ ก บ ร ส น ย ม ก า ร บ ร โ ภ ค ทเปลยนแปลงไป ดงรายละเอยดทกลาวแลว ในบทความกอนหนาเรอง “ความทาทายดานอปทานตอการเตบโตอยางยงยนของไทย” นอกจากน ยงมปจจยอนๆ ทท าใหไทยไดรบประโยชนจากการฟนตวเศรษฐกจประเทศ
คคาไมมากเทากลมแรก กลาวคอ 1) โรคระบาดในกงทเกดขนตงแตชวงปลายป 2555 เปนตนมา สงผลใหปรมาณการสงออกสนคาประมงหดตว รวมถงการขาดแคลนวตถดบในอตสาหกรรมอาหารทะเลกระปอง ซงเปนสวนหนงของสนคาเกษตรแปรรป 2) ขาวสญเสยความสามารถในการแขงขนดานราคาจากนโยบาย รบจ าน าขาวของภาครฐ และ 3) ราคาสนคาโภคภณฑทปรบลดลงโดยเฉพาะน าตาลและยางพารา สงผลใหมลคาการสงออกสนคาเกษตรและสนคาเกษตรแปรรปลดลงคอนขางมาก อยางไรกด ยงมสนคาสงออกในบางกลมทสามารถขยายตวไดสอดคลองกบความตองการของคคา อาท เสอผาและเครองนงหม ยานยนตและชนสวน และปโตรเคมภณฑ
ในป 2557 การสงออกของไทยมแนวโนมปรบดขนตามการฟนตวของเศรษฐกจโลกทมทศทาง ทชดเจนมากขนโดยเฉพาะการสงออกในกลมยานยนตและชนสวน เครองใชไฟฟา สนคาประมงและสนคาเกษตรแปรรป นอกจากน การสงออกสนคาอเลกทรอนกสอาจเตบโตไดบางตามแนวโนมการฟนตวของเศรษฐกจสหรฐฯ ทคาดวาการลงทนดานเทคโนโลยสารสนเทศ (IT) จะขยายตวในป 2557 รวมไปถงการลงทนในอปกรณ (Hardware) ซงนาจะสงผลดตอการสงออกสนคา HDD ของไทยบาง
ตารางแสดงกลมสนคาทมแนวโนมเตบโตในป 2557 กลมสนคาทคาดวาจะขยายตว สนคา ปจจยสนบสนน มศกยภาพด ยานยนตและชนสวน
( 2.8%) มศกยภาพในการแขงขน มการขยายการลงทน และมค าสงซอเขามาอยางตอเนอง
เครองใชไฟฟา (5.0%)
เครองรบโทรทศนคาดวาจะไดรบผลดจากความตองการซอทเพมขนในชวง การแขงขนฟตบอลโลกในป 2557
ขอจ ากดดานอปทาน มแนวโนมคลคลาย
สนคาประมง ( .2%)
โรคระบาดคาดวาจะบรรเทาลง โดยปจจบนปรมาณการสงออกมแนวโนมปรบตวดขนตามล าดบ
อปสงคมแนวโนมปรบดขน อเลกทรอนกส ( 4.4%)
การสงออก Hard Disk Drive มแนวโนมเตบโตไดบางตามการคาดการณการขยายการลงทนดาน IT ของโลก โดยเฉพาะสหรฐฯ ซงจะสงผลดตอความตองการ Personal Computer
ราคามแนวโนมปรบตวดขน สนคาเกษตรแปรรป ( 2.5%)
แนวโนมราคาสนคาทปรบดขนตามภาวะเศรษฐกจโลก
หมายเหต: ตวเลขใน ( ) หมายถงน าหนกในการสงออกป 2556
เปรยบเทยบการสงออกไทยและการน าเขาประเทศคคาหลก 3 ไตรมาส ป 2556
-9
-6
-3
0
3
6
9สง
ทอแล
ะเครอ
งนงห
ม
ยานย
นตแล
ะชนส
วน
เครอ
งใชไฟ
ฟา
ปโตร
เคมภ
ณฑ
เหลก
และโ
ลหะพ
นฐาน
อญมณ
และเค
รองป
ระดบ
เกษต
รและ
ประม
ง
เกษต
รแปร
รป
อเลก
ทรอน
กส
การน าเขาของประเทศกลม G3 และจนการสงออกของไทยไปยงประเทศกลม G3 และจน
ทมา : UN Comtrade ค านวณโดยธนาคารแหงประเทศไทย
รอยละเทยบกบระยะเดยวกนปกอน
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 39
อปสงคในประเทศโดยรวมชะลอลงจากปกอนคอนขางมาก แมในชวงครงแรกของปจะขยายตวดและเปนแรงขบเคลอนส าคญของเศรษฐกจ แตใน ชวงครงหลงของป ความไมแนนอนทางเศรษฐกจและการเมองทสงขน ท าใหภาคเอกชนเพมความระมดระวงในการใชจายและลงทน เชนเดยวกบภาครฐทใชจายเพอลงทนไดนอยกวาปกต
4.1 การอปโภคบรโภคภาคเอกชน
การอปโภคบรโภคภาคเอกชนขยายตวชะลอลงจากปกอนทมการเรงใชจาย ไปมากโดยเฉพาะรถยนตซงเปนผลจากมาตรการคนเงนภาษรถยนตคนแรก เมอผลของมาตรการกระตนการบรโภคหมดลง ประกอบกบหนครวเรอน ทสงขนสงผลใหครวเรอนระมดระวงในการใชจาย
ในป 2556 การอปโภคบรโภคภาคเอกชนขยายตวชะลอลง ทงน ในชวงครงแรกของปการอปโภคบรโภคภาคเอกชนขยายตวไดดและเปนแรงขบเคลอนเศรษฐกจทส าคญ โดยเฉพาะการใชจายในสนคาคงทนทส าคญคอยานยนตทยงมการทยอยสงมอบตามยอดคางจองจากโครงการคนเงนภาษรถยนตคนแรกและการเรงท าการตลาดของผประกอบการหลงจากสนสดโครงการฯ นอกจากน การบรโภคสนคาอนๆ ยงไดรบแรงสนบสนนจากรายได
4. อปสงคในประเทศ
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 40
ทงในและนอกภาคเกษตรทไดรบผลดจากมาตรการของภาครฐ อาท การปรบขนคาแรงขนต าเปน 300 บาททวประเทศตงแต 1 มกราคม 2556 และโครงการรบจ าน าขาว รวมถงรายไดจากการท างานลวงเวลาโดยเฉพาะในภาคอตสาหกรรม และการจางงานทอยในเกณฑด ตลอดจนสนเชอทขยายตวอยางตอเนองโดยเฉพาะสนเชอสวนบคคลอนและสนเชอเพอการเชาซอรถยนต
อยางไรกด ในชวงครงหลงของปการอปโภคบรโภคภาคเอกชนหดตวตามการใชจายในสนคาคงทนทมแนวโนมลดลงตอเนอง โดยเฉพาะยานยนต ทการสงมอบตามยอดคางจองทยอยหมดลงและความตองการรถยนตใหม ทคอนขางนอย ขณะทการใชจายในสนคาไมคงทนขยายตวชะลอลง เนองจาก 1) ครวเรอนเพมความระมดระวงในการใชจายจากหนครวเรอนทเรงตวขนในชวงกอนหนา 2) สถาบนการเงนเพมความเขมงวดในดานมาตรฐานการใหสนเชอ แกครวเรอน และ 3) รายไดจากการท างานลวงเวลาชะลอลง ประกอบกบ ความเชอมนในการจบจายใชสอยของผบรโภคทโนมลดลงตามทศทางเศรษฐกจ ทชะลอตวและเหตการณทางการเมองในชวงปลายปทสงผลกระทบเพมเตม
0
10
20
30
40
50
60
70
ไตรมาส 12554
ไตรมาส 12555
ไตรมาส 12556
ดชนความเชอมนของผบรโภคตอรายไดในอนาคต ปรบฤดกาล)
ทมา: ส านกดชนเศรษฐกจการคา กระทรวงพาณชย
-10
-5
0
5
10
15
20
ไตรมาส 12554
ไตรมาส 12555
ไตรมาส 12556
สนคาและบรการอนๆ ทมใชยานยนต
ยานยนต
การอปโภคบรโภคภาคเอกชน
รอยละเทยบกบระยะเดยวกนปกอน
ทมาของการเตบโตของการอปโภคบรโภคภาคเอกชน
ทมา: ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต
-6
-3
0
3
6
9
12
15
500,000
530,000
560,000
590,000
620,000
650,000
680,000
710,000
ไตรมาส 12554
ไตรมาส 12555
ไตรมาส 12556
การอปโภคบรโภคภาคเอกชน อตราการขยายตว แกนขวา)
การอปโภคบรโภคภาคเอกชน ณ ราคาคงท (PCE)
ทมา: ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต
รอยละเทยบกบระยะเดยวกนปกอนลานบาท
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 41
ส าหรบแนวโนมในป 2557 คาดวาการอปโภคบรโภคภาคเอกชนจะขยายตวไดในอตราทต ากวาเกณฑปกต เนองจากภาระหนทอยในระดบสงท าใหครวเรอนยงจ าเปนตองใชจายอยางระมดระวง ขณะทการใชจายในสนคา ไมคงทนยงคงขยายตวดวยแรงสนบสนนจากรายไดของครวเรอนทมแนวโนมปรบดขนตามการสงออกทฟนตวตามเศรษฐกจโลกสวนการใชจายในสนคาคงทนจะยงคงเปนปจจยถวงการบรโภคไปอกระยะหนงกอนทจะคอยๆ ทยอยฟนตวในชวงครงหลงของป
4.2 การลงทนภาคเอกชน
การลงทนภาคเอกชนหดตวเลกนอยจากปกอนทมการเรงลงทนเพอฟนฟ ความเสยหายจากอทกภย และการลงทนสวนหนงชะลอออกไปเพอรอประเมนสถานการณทางเศรษฐกจและการเมอง
ในชวงครงแรกของป 2556 การลงทนภาคเอกชนขยายตวจาก การลงทนดานการกอสรางตามการเตบโตของภาคอสงหารมทรพยทวประเทศ ทขยายตวด และการซอรถยนตเชงพาณชยทขยายตวสงตอเนองจากปกอนตามการสงมอบรถยนตทคางจองจากมาตรการรถคนแรก อยางไรกด การลงทนในชวงครงหลงของปหดตวจากการเรงน าเขาเครองจกรและอปกรณเพอฟนฟความเสยหายจากอทกภยในปกอน การบรโภคภาคเอกชนทชะลอตว ค าสงซอจากตางประเทศทยงฟนตวไมเตมท รวมทงความเชอมนของผประกอบการ ทโนมลงตามแนวโนมเศรษฐกจและเหตการณทางการเมองภายในประเทศ ผประกอบการบางสวนจงไมจ าเปนตองขยายก าลงการผลต และชะลอ การลงทนออกไปเพอรอประเมนสถานการณ สอดคลองกบสนเชอภาคธรกจทชะลอลง สงผลใหการลงทนภาคเอกชนทงป 2556 หดตวเลกนอยจากปกอนโดยเฉพาะการลงทนหมวดเครองจกรและอปกรณเพอใชในอตสาหกรรมอเลกทรอนกส ยานยนต และเหลก
ส าหรบการลงทนดานการกอสรางขยายตวในอตราทชะลอลง สอดคลองกบความเหนของผประกอบการดานอสงหารมทรพยทมการเลอน การกอสรางออกไป เนองจากระดบหนครวเรอนทสงขน สงผลใหธนาคารพาณชยเพมความเขมงวดในการปลอยสนเชอใหกบลกคาในชวงครงหลงของป
-18
-12
-6
0
6
12
18
24
0
50,000
100,000
150,000
200,000
250,000
ไตรมาส 12554
ไตรมาส 12555
ไตรมาส 12556
การลงทนภาคเอกชน อตราการขยายตว แกนขวา)
การลงทนภาคเอกชน ณ ราคาคงท
ทมา: ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต
รอยละเทยบกบระยะเดยวกนปกอนลานบาท
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 42
แนวโนมการลงทนในป 2557 คาดวาจะฟนตวอยางคอยเปนคอยไปตามการสงออกทมแนวโนมปรบดขนและแรงสนบสนนจากการบรโภคของภาคเอกชนทจะคอยๆ ฟนตวในชวงครงหลงของป ประกอบกบผประกอบการบางสวนยงจ าเปนตองลงทนเพอปรบปรงประสทธภาพการผลตและทดแทนแรงงานทขาดแคลน นอกจากน ปจจยดานการเงนยงเออตอการลงทนทงในดานตนทนกยมทอยในระดบต า และฐานะทางการเงนของธรกจทยงอย ในเกณฑด
50
55
60
65
ม.ค.2556
เม.ย. ก.ค. ต.ค.
รอยละของผตอบ
การลงทนเพอเพมประสทธภาพการผลตใน 3 เดอนขางหนา
คาเฉลย ม ค -ธ ค
ทมา: การส ารวจผประกอบการ ธนาคารแหงประเทศไทย
30
40
50
60
70
ม.ค. 2554
ก.ค. ม.ค. 2555
ก.ค. ม.ค. 2556
ก.ค.
ดชนความเชอมนปจจบน ดชนความเชอมนในอนาคต (3 เดอนขางหนา)
ดชนความเชอมนทางธรกจ (BSI)(ไมเปลยนแปลง = 50)
0
5
10
15
20
ม.ค. 2554
ก.ค. ม.ค. 2555
ก.ค. ม.ค. 2556
ก.ค.
รอยละเทยบกบระยะเดยวกนปกอน สนเชอทปลอยใหแกภาคธรกจ
ทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย
ดชน
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 43
อยางไรกด การขยายตวของการลงทนภาคเอกชนในระยะตอไปยงเผชญกบขอจ ากดในหลายดาน กลาวคอ 1) ขอจ ากดในการยกระดบเทคโนโลยการผลตเพอตอบสนองความตองการของตลาดโลกทมแนวโนมเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว อาท อตสาหกรรมอเลกทรอนกสทยงเนนผลตฮารดดสกไดรฟ เปนหลก 2) ดานตลาดแรงงานทผลตภาพแรงงานขยายตวไดต า ทกษะแรงงานไมตรงกบความตองการของนายจาง (Skill Mismatch) และบางอตสาหกรรมยงตองพงพงการใชแรงงานซงอาจไมสามารถทดแทนแรงงานดวยเครองจกร ไดมากนก และ 3) การลงทนโครงสรางพนฐานขนาดใหญของภาครฐทมความไมแนนอนสงขน อาจสงผลกระทบตอความเชอมนของนกลงทนและ การตดสนใจลงทนของภาคธรกจ (Crowding-in Effect) ทคาดวาจะเกดขน
4.3 ภาคการคลง
ในป 2556 บทบาทในการกระตนเศรษฐกจของภาครฐนอยลงจากปกอน ตามการเบกจายงบลงทนทท าไดต ากวาปกต และการใชจายเงนนอกงบประมาณทไมคบหนามากนก ประกอบกบเหตการณทางการเมองในชวงปลายปท าใหการใชจายลงทนบางสวนตองลาชาออกไป
ในปงบประมาณ 2556 รฐบาลตงงบประมาณขาดดล 300 พนลานบาท เพอกระตนเศรษฐกจทคาดวาจะยงคงไดรบผลกระทบจากเศรษฐกจโลก ทเปราะบาง รวมถงด าเนนมาตรการกระตนเศรษฐกจและดแลคาครองชพของประชาชน อาท โครงการรบจ าน าขาว มาตรการลดภาษสรรพสามตน ามนดเซล นอกจากน รฐบาลมแผนฟนฟและพฒนาโครงสรางพนฐานของประเทศผานการใชจายนอกงบประมาณตาม พ ร บ กเงนเพอลงทนในโครงสรางพนฐาน 2 ลานลานบาท และ พ ร ก บรหารจดการน าในวงเงนก 3 5 แสนลานบาท
อยางไรกด การใชจายท เกดขนจร งต ากวางบประมาณทต งไว โดยในปงบประมาณ 2556 สามารถเบกจายงบประมาณได 2 171 พนลานบาท คดเปนอตราเบกจายรอยละ 90 5 ของงบประมาณทตงไว และต ากวาอตราเบกจาย 5 ปยอนหลงเฉลยทรอยละ 93.1 จากรายจายดานลงทนทท าไดจ ากด แมในชวงครงแรกของป รฐบาลสามารถเรงเบกจายงบลงทนไดภายใตมาตรการเรงรดเบกจาย แตในชวงครงหลงของป รฐบาลประสบปญหาการจดจางผรบเหมาและขาดแคลนแรงงานกอสรางท าใหการเบกจายลงทนเปนไปอยางลาชา ส าหรบการใชจายรายจายประจ ายงด าเนนไปตามปกต โดยรฐบาลม การใชจายเงนอดหนนและเงนโอนมากขนผานการอดหนนธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร ธ ก ส ) ตามโครงการรบจ าน าขาว เงนโอนสกองทนเงนนอกงบประมาณ เชน กองทนหลกประกนสขภาพ และกองทนหมบานตามนโยบายของรฐบาล รวมถงเงนโอนสองคกรปกครองสวนทองถน
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 44
ดานรายได ในภาพรวมรฐบาลสามารถจดเกบรายไดเปนไปตามแผน โดยจดเกบได 2 571 พนลานบาท สงกวาเปาหมาย 60.4 พนลานบาท หรอประมาณรอยละ 2.4 จากภาษสรรพสามตรถยนตทจดเกบไดสงกวาเปาหมายเปนส าคญ ตามมาดวยภาษเงนไดบคคลธรรมดา และภาษเงนไดปโตรเลยม ในขณะทการจดเกบภาษเงนไดหลายรายการต ากวาเปาหมายทรฐบาลประมาณการไว ซงสวนหนงเปนผลจากภาวะเศรษฐกจทชะลอลง อาท การจดเกบภาษมลคาเพมทไดรบผลกระทบจากการบรโภคในประเทศทชะลอตว รวมทงมลคาการน าเขาสนคาทลดลง เชนเดยวกบภาษเงนไดนตบคคลทนอกจากจะไดรบผลกระทบจากภาวะเศรษฐกจแลว อกสวนหนงยงมาจากธรกจบางสวนไดรบผลกระทบจากเหตการณอทกภยเมอปลายป 2554 รวมถงการปรบลดภาษเงนไดนตบคคลจากรอยละ 30 เปนรอยละ 23 และ 20 ตามล าดบ
การใชจายกระตนเศรษฐกจอยางตอเนองสงผลใหระดบหนสาธารณะเพมขนจากสนปงบประมาณ 2555 ประมาณ 500 พนลานบาท โดยรฐบาลมยอดคงคางหนสาธารณะ ณ สนปงบประมาณ 2556 มลคา 5 431 พนลานบาท หรอรอยละ 45 5 ของ GDP แมวาสดสวนนยงคงอยในระดบทต ากวากรอบความยงยนทางการคลงทรอยละ 60 ของ GDP แตแนวโนมการใชจายทเพมขน ทงจากการใชจายเงนนอกงบประมาณ และการใชจายเงนตามโครงการประชานยม จะท าใหระดบหนสาธารณะในภาพรวมมแนวโนมปรบสงขน ซงเปนประเดนทตองตดตามอยางใกลชดตอไป
ในปงบประมาณ 2557 รฐบาลทยอยลดการขาดดลงบประมาณเพอเขาสเปาหมายงบประมาณสมดลในป 2560 ดวยการตงงบประมาณขาดดล 250 พนลานบาท เพอใหเศรษฐกจขยายตวอยางมเสถยรภาพ และสามารถรองรบความผนผวนจากเศรษฐกจโลก โดยในไตรมาสแรกของปงบประมาณ การใชจายของรฐบาลไดรบผลกระทบบางจากการยบสภาเมอวนท 9 ธนวาคม 2556 สงผลใหการเบกจายงบประมาณ โดยเฉพาะการใชจายลงทนบางสวนตองลาชาออกไป นอกจากน การกเงนและรายจายภายใต พ ร ก บรหารจดการน าในสวนทตองท าประชาพจารณตามค าสงศาลปกครอง และ พ ร บ ลงทนโครงสรางพนฐาน ยงคงลาชากวาแผนทวางไวคอนขางมากและม ความไมแนนอนสง เนองจากยงตองรอความชดเจนในการด าเนนงานจากรฐบาลชดใหม
ส าหรบภาพรวมการจดเกบรายไดในไตรมาสแรกปงบประมาณ 2557 รฐบาลยงคงจดเกบไดตามเปาหมาย อยางไรกด เหตการณทางการเมองอาจสงผลตอบรรยากาศการใชจายของประชาชนและการจดเกบรายไดของภาครฐในระยะตอไป
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 45
หมายเหต: 1/ ธนาคารแหงประเทศไทยไดเปลยนรปแบบการเผยแพรจากทอางองตามคมอ GFS ฉบบป 1986 มาเปนฉบบป 2001 2/ ขอมลรายไดในตารางน เปนขอมลรายไดน าสงคลงซงแตกตางจากขอมลรายไดจดเกบในตารางกอนหนา 3/ ไมรวมช าระคนตนเงนก P = ขอมลเบองตน
ทมา: ส านกงานเศรษฐกจการคลง สศค ) กระทรวงการคลง ฝายสถตและขอสนเทศ ธนาคารแหงประเทศไทย
รายไดจากการด าเนนงาน 2/ 1,708.6 1,892.0 1,980.6 2,157.6(% yoy) (21.2%) (10.7%) (4.7%) (8.9%)
รายจายจากการด าเนนงาน3/ 1,565.0 1,801.9 1,981.7 2,106.7(% yoy) (-2.7%) (15.1%) (10.0%) (6.3%)
ดลจากการด าเนนงาน 143.7 90.2 -1.1 50.9 การลงทนในสนทรพยทมใชทางการเงน 147.0 201.4 229.6 268.4 ดลเงนในงบประมาณ -3.3 -111.3 -230.7 -217.5 ดลเงนนอกงบประมาณ -197.1 -48.7 -57.2 8.4 : รายจายตามแผนปฏบตการไทยเขมแขง -218.8 -61.1 -24.4 -7.5 ดลเงนสด -200.4 -159.9 -287.9 -209.1 การกยมสทธ 345.1 241.9 335.4 244.3 การเปลยนแปลงสทธในเงนคงคลง -144.7 -82.0 -47.5 -35.2 ยอดคงคางเงนคงคลง ณ สนงวด 439.3 521.3 568.8 603.9
ฐานะการคลงรฐบาล1/
(หนวย: พนลานบาท)
ปงบประมาณ
2553 2554 P 2555 P 2556 P
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 46
หนครวเรอนและผลกระทบตอการบรโภค
การบรโภคภาคครวเรอนทขยายตวสงมาตงแตป 2555 จนถงตนป 2556 มาจากความตองการใชจายเพอฟนฟความเสยหายจากอทกภยและมาตรการกระตนการใชจายของภาครฐ ประกอบกบมปจจยสนบสนน เพมเตมจากตนทนการกยมทตา ซงเออตอการใชจายผานสนเชออปโภคบรโภค โดยเฉพาะสนเชอเชาซอ ยานยนตและสนเชอสวนบคคล อยางไรกด การใชจายของครวเรอนทเรงไปมากและภาระหนทเพมสงขน ทาใหในชวงครงหลงของป 2556 ครวเรอนใชจายดวยความระมดระวงมากขน ในระยะตอไป กาลงซอทมคอนขางจากด สวนหนงเนองจากระดบหนทสงขนทาใหความสามารถของครวเรอนในการรองรบความไมแนนอนตอรายไดในอนาคตมนอยลงจะเปนปจจยทมผลถวงการใชจายของครวเรอนใหขยายตวตากวาเกณฑปกตไปอก ระยะหนง
การใชจายเพอซอสนคาคงทนโดยเฉพาะยานยนตเรงตวมากตงแตป 2555 ถงไตรมาสแรกของป 2556 เปนผลจากความตองการสนคาทสะสมมาตงแตปลายป 2554 เนองจากโรงงานผลตสนคาและเสนทางคมนาคมขนสงไดรบความเสยหายมากในชวงทเกดมหาอทกภย ประกอบกบไดรบประโยชนจากมาตรการกระตนเศรษฐกจของภาครฐ ทงการปรบขนคาจางขนตา โครงการรบจานาสนคาเกษตร รวมถงโครงการคนเงนภาษรถยนตคนแรก นอกจากน ยงมปจจยสนบสนนเพมเตมจากตนทนการกยมทตาซงเออตอการใชจายโดยใชสนเชอ สงผลใหสนเชอครวเรอนขยายตวตอเนอง ทงสนเชอเชาซอยานยนต (Leasing) และสนเชอสวนบคคล อาท การใชจายผานบตรเครดต ดงจะเหนไดจากการขยายตวของสนเชออปโภคบรโภคในป 2555 ทเฉลยสงถงรอยละ 18.2 นอกจากน อตราสวนหนครวเรอนตอผลผลตมวลรวมในประเทศ (GDP) ในป 2555 ทสงขนอยางตอเนอง สะทอนวาภาระหนสนของครวเรอนเพมขนเรวกวารายไดทไดรบ
หนครวเรอนและภาระคาใชจายเพอชาระหนสนทเพมขนนสงผลใหการใชจายของครวเรอนในสนคา
คงทนอนๆ ทไมใชยานยนต อาท เครองใชไฟฟาและเฟอรนเจอรชะลอลงนบตงแตชวงปลายป 2555 เปนตนมา เพราะเปนสนคาทมความจาเปนตอการดารงชพนอยกวาสนคาอปโภคบรโภคทวไป ผบรโภคจงสามารถชะลอการซอออกไปได และเนองจากสนคาประเภทนมกมมลคาสง ครวเรอนจงนยมซอดวยเงนผอนซงอาจทาใหภาระหนสนเพมขนเกนความสามารถในการผอนชาระ อยางไรกด ในชวงปลายป 2555 การใชจายในสนคา ไมคงทน อาท อาหาร เครองดม และเสอผายงไมไดรบผลกระทบจากระดบหนทกอตวขนเทาใดนก โดยสามารถขยายตวไดจากปจจยพนฐานดานรายไดและความเชอมนของผบรโภคทยงอยในเกณฑด ประกอบกบภาวะการเงนทยงเออตอการใชจาย
05
1015202530354045
ไตรมาส 2554
ไตรมาส 2555
ไตรมาส 2556
สนเชออปโภคบรโภค o/w สนเชอเชาซอยานยนตo/w สนเชอบตรเครดต o/w สนเชอสวนบคคลอน
สนเชออปโภคบรโภคของระบบธนาคารพาณชยรอยละเทยบกบระยะเดยวกนปกอน
ทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย
50
55
60
65
70
75
80
85
ไตรมาส 2554
ไตรมาส 2555
ไตรมาส 2556
อตราสวนหนครวเรอนตอ GDPรอยละ
ทมา: สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และธนาคารแหงประเทศไทย
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 47
เมอกาวเขาสป 2556 กาลงซอของครวเรอนทเคยอยในเกณฑดเรมไดรบผลกระทบจากการเรงใชจายไปในชวงกอนหนา ประกอบกบแรงกระตนจากมาตรการภาครฐททยอยลดลง รวมทงการผลตสนคาอตสาหกรรมทชะลอตวเรมกระทบตอรายไดครวเรอนโดยเฉพาะในสวนของการทางานลวงเวลา นอกจากน รายไดในภาคเกษตรยงไดรบผลกระทบจากราคาขาวและยางพาราทชะลอตว ทาใหความสามารถในการชาระหนของครวเรอนบางสวนลดลง โดยเฉพาะกลมทมรายไดนอย สะทอนจากอตราการผดนดชาระหน เกน เดอน ทเรมปรบสงขนในชวงครงหลงของป 2556
การใชจายทมากเกนความสามารถในการชาระคนในชวงกอนหนาเรมปรากฏผลบนทอนการบรโภคของครวเรอนอยางชดเจนตงแตชวงครงหลงของป 2556 เปนตนมา เนองจากความเชอมนของผบรโภคตอภาวะเศรษฐกจและรายไดทลดลงอยางตอเนอง ทาใหครวเรอนระมดระวงในการใชจายและพยายามไมกอหนเพมเตม ในขณะเดยวกนการขอสนเชอของครวเรอนทยงพอมความสามารถในการกอหนกทาไดยากขน เนองจากสถาบนการเงนเพมความระมดระวงในการปลอยสนเชอ สะทอนไดจากมาตรฐานการใหสนเชอของสถาบนการเงนทมแนวโนมเขมงวดขน ความระมดระวงทเพมขนนสงผลใหภาระหนภาคครวเรอนชะลอลงในชวงปลายป 2556 และทาใหการบรโภคของครวเรอนชะลอลงตามไปดวย ซงนอกเหนอจากการใชจาย ในสนคาคงทนโดยเฉพาะรถยนตทลดลงอยางตอเนองแลว ยงสงผลไปถงการใชจายในสนคาไมคงทนให ชะลอลงมากกวาปกต โดยเฉพาะเมอเปรยบเทยบกบชวงท ไมมวกฤตทางเศรษฐกจใดๆ อยางไรกด ความระมดระวงจากทกภาคสวนเปนสญญาณการปรบตวทจะทาใหเศรษฐกจเตบโตอยางมเสถยรภาพ และการเตบโตของการบรโภคควรมทมาจากกาลงซอทเพมขนมากกวาการใชจายทเกนตวซงจะเปนการบมเพาะความเปราะบางใหกบระบบเศรษฐกจ
ทงน หากครวเรอนยงไมสามารถปรบตวโดยบรหารการใชจายใหสอดคลองกบภาระหน รายได และเงนออม ขอจากดจากภาระหนจะทาใหครวเรอนโดยเฉพาะกลมทมรายไดนอยซงมภาระหนตอรายไดมากกวากลมรายไดอนอยแลว มความสามารถในการรองรบความไมแนนอนของรายไดในอนาคตนอยลง ซงเมอมองไปขางหนา ปจจยเสยงตอรายไดครวเรอนยงมอยคอนขางมาก ทงรายไดนอกภาคเกษตรทสวนหนงยงขนอยกบการฟนตวของเศรษฐกจ และรายไดในภาคเกษตรทราคาสนคาเกษตรสาคญ อาท ขาว และยางพารายงมความผนผวนตามความตองการและปรมาณผลผลตในตลาดโลก ประกอบกบมาตรการอดหนนราคาสนคาทางการเกษตรยงมความไมชดเจนทางนโยบาย ซงความไมแนนอนเหลานจะสงผลกระทบตอความเชอมนของผบรโภค และอาจทาใหครวเรอนระมดระวงในการใชจายเพมขนไปอก จนอาจเปนปจจยทฉดรงใหการกลบ เขาสอตราการเตบโตในระดบปกตของการบรโภคภาคครวเรอนตองอาศยเวลาทนานขนในระยะขางหนา
0
2
4
6
8
10
12
ไตรมาส 2554
ไตรมาส 2555
ไตรมาส 2556
สนเชออปโภคบรโภค o/w สนเชอเชาซอยานยนต
o/w สนเชอบตรเครดต o/w สนเชอสวนบคคลอน
สดสวนสนเชอคางชาระเกน เดอนของสนเชออปโภคบรโภค (Delinquency and NPLs rate)
รอยละ
ทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย
-30
-20
-10
0
10
20
30
ไตรมาส 2554
ไตรมาส 2555
ไตรมาส 2556
Credit standard for consumer loans*
มาตรฐานการใหสนเชอของสถาบนการเงน Diffusion Index
หมายเหต: Diffusion Index <0 หมายถง เขมงวดขนจากไตรมาสกอนหนา=0 หมายถง ไมเปลยนแปลง>0 หมายถง ผอนคลายลงจากไตรมาสกอนหนา*ขอมล Credit Standard for consumer loans ไมรวมสถาบนการเงนเฉพาะกจ SFIs)
ทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 48
ความสามารถในการแขงขนกบโอกาสการดงดดการลงทนจากตางประเทศของไทย
การเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) ในป 2558 เปนโอกาสททกประเทศในกลมอาเซยน จะเปดประตรบการลงทนจากตางชาต แตสงทตองค านงถงคอขนาดการลงทนทจะไหลสแตละประเทศ ยอมแตกตางกน ขนอยกบความสามารถในการดงดดการลงทนของประเทศนนๆ ดงนน การส ารวจระดบ การแขงขนของประเทศเมอเทยบกบคแขงทงในดานจดแขงและในดานทจ าเปนตองพฒนาจงเปนสงส าคญ เพอยกระดบความสามารถในการผลตและดงดดการลงทนใหพรอมรบโอกาสจากการเปด AEC ในอก 1 ปขางหนา
ในชวง 5 ปทผานมา สดสวนการลงทนโดยตรงจากตางประเทศมายงอาเซยนตอการลงทนโดยตรงรวมของโลกเพมขนอยางตอเนอง จากรอยละ 4 ในป 2552 มาอยทรอยละ 8 ในป 2555 สวนหนงมาจากขนาดตลาดของกลมประเทศเศรษฐกจเกดใหมทขยายตว ดตอเนอง โดยประเทศทมการลงทนโดยตรงจากตางประเทศมากทสดในอาเซยน ไดแก สงคโปร อนโดนเซย มาเลเซย ไทย และเวยดนาม ตามล าดบ ซงชใหเหนวามการลงทนโดยตรงจากตางประเทศมายงไทยและประเทศในภมภาคมากขน แตการกระจายตวรวมถงประเภทของการลงทนในแตละประเทศนนแตกตางกนไปตามความสามารถในการดงดดการลงทนของประเทศนนๆ
หากว เคราะหความสามารถ ในการแขงขนของไทย จากการส ารวจอนดบความสามารถในการแขงขน โดยการจดอนดบของสภาเศรษฐกจโลก ( World Economic Forum: WEF)1 พบว า ใ นช ว ง 10 ป ท ผ า นม า ข ดความสามารถในการแขงขนของไทยถดถอยลงจากอนดบท 32 ในป 2547 เปนอนดบท 37 ในปจจบน และจากผลการส ารวจประจ าป 2556-2557 พบวาแมอนดบความสามารถในการแขงขน จะดกวาปทผานมา 1 อนดบ แตระดบ
คะแนนเฉลยยงคงเทาเดม โดยปจจยทท าใหอนดบดขนคอปจจยดานประสทธภาพโดยเฉพาะประสทธภาพของตลาดสนคาและตลาดแรงงาน และดานนวตกรรมในสวนของความพรอมทางดานเทคโนโลยและความเชยวชาญทางธรกจ อยางไรกด ปจจยพนฐานทงโครงสรางพนฐานและสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจมหภาคมอนดบต าลง และอปสรรคตอการด าเนนธรกจสวนใหญลวนมาจากปจจยทเกยวของกบภาครฐ ทงการคอรรปชน ความไมมเสถยรภาพทางการเมองและนโยบาย ตลอดจนกระบวนการท างานในระบบราชการ
1 การส ารวจของสภาเศรษฐกจโลก (World Economic Forum: WEF) ป 2556-2557 ส ารวจในเดอนกนยายน จ านวน 148
ประเทศ
32 3335
28
3436
38 39 38 37
2547 2548 2549 255 2551 2552 2553 2554 2555 2556
อนดบความสามารถในการแขงขนของไทย
ทมา: WEF The Global Competitiveness Report
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 49
นอกจากน หากเทยบประเทศทมการลงทนโดยตรงจากตางประเทศสงกวาไทย ไดแก สงคโปร อนโดนเซย มาเลเซย พบวาเงนทนจากตางประเทศทเขามาลงทนในมาเลเซยและสงคโปรสวนใหญเปน
การลงทนในอตสาหกรรมทใช เทคโนโลย ข นส ง เน องจาก มความพรอมกว า ไทย ในหลายดาน ทงในดานเทคโนโลยสาธารณปโภค คณภาพการศ กษา โดย เฉพาะในระด บ อดมศกษา และนวตกรรม ขณะทอนโดนเซย แมจะมอนดบความสามารถในการแขงขนโดยรวมต ากวาไทย แตมพฒนาการทเรวมาก โดยขยบจากอนดบท 5 ในป 2555 มาอยทอนดบท 38 ในป 2556 เนองจากมจดแขง ในดานโครงสรางพนฐาน การบรหารงานของภาครฐ และนวตกรรมทปรบดขนคอนขางมาก ซงปจจยเหลานมสวนส าคญตอการตดสนใจลงทนของนกลงทนตางชาต
ส าหรบกลมประเทศกมพชา ลาว พมาและเวยดนาม (CLMV) แมวาการลงทนโดยตรงจากตางประเทศจะไมไดมมลคามากนกเมอเทยบกบไทย แตอตราการขยายตวสงขนอยางรวดเรว2 โดยเฉพาะ ในอตสาหกรรมทใชแรงงานเขมขน อาท ภาคเหมองแร และอตสาหกรรมสนคาหตถกรรม เนองจากกลม CLMV มขอไดเปรยบทส าคญคอการเปนแหลงแรงงานทมคาจางถกโดยเปรยบเทยบกบประเทศตางๆ ในกลมอาเซยน ประกอบกบเศรษฐกจมแนวโนมขยายตวอยางตอเนอง ปจจยเหลานท าใหความสามารถในการแขงขนของเวยดนามปรบดขนจากอนดบท 65 ในป 2555 เปนอนดบท 59 ในป 2556 ขณะทลาวและพมาเพงไดรบการจดอนดบเปนครงแรกในปน
ดงนน เพอไมใหไทยเสยโอกาสในดานการลงทนหลงการเปด AEC ทกภาคสวนควรรวมมอกน ในการยกระดบความสามารถในการแขงขนของประเทศเพอใหไทยเปนทนาสนใจในสายตานกลงทนตางชาต โดยเรงเปลยนจดออนใหเปนจดแขงเพอเรงใหทนประเทศคแขงทกาวไปกอนอยางมาเลเซย และหนหางจากประเทศทก าลงไลตามมาอยางอนโดนเซยและเวยดนาม กลาวคอ 1) การพฒนาสาธารณปโภคขนพนฐานและระบบขนสงมวลชนใหมโครงขายทกวางขน รวมทงการพฒนาระบบสาธารณสขและคณภาพการศกษาเพอชวยยกระดบคณภาพของทรพยากรมนษยในประเทศ ซงเปนปจจยหลกทกอใหเกดการวจยและพฒนาเทคโนโลยใหมๆ มากขน 2) การปฏรปโครงสรางทางสถาบน อาท การแกปญหาคอรรปชนโดยการสนบสนนให ทกภาคสวนมการตรวจสอบทเขมงวดพรอมกบเพมบทลงโทษผทท าความผดใหรนแรงขน และ 3) ภาครฐควรสรางเสถยรภาพทางการเมองเพอบรรยากาศทดตอการลงทนของภาคเอกชน ซงสามารถท าไดโดยการสราง ความเทาเทยมกนในสงคมทงในดานโอกาส รายได และการมสวนรวมของประชาชนในทกระดบ หากเราสามารถแกจดออนเหลานไปพรอมๆ กบเสรมจดแขงในดานสภาพแวดลอมทางดานเศรษฐกจมหภาค รวมทงระดบการพฒนาของตลาดเงน นาจะชวยใหเราไมตกขบวนและเตบโตอยางยงยนได
2 อตราการขยายตวเฉลยของการลงทนในชวงป 2552-2555 สงถงรอยละ 2 ตอป
01234567
สภาพแวดลอมดานสถาบน
โครงสรางพนฐาน
สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจมหภาค
สขภาพและการศกษาขนพนฐาน
การศกษาขนสงและการฝกอบรม
ประสทธภาพของตลาดสนคา
ประสทธภาพของตลาดแรงงาน
ระดบการพฒนาของตลาดเงน
ความพรอมดานเทคโนโลย
ขนาดของตลาด
ระดบการพฒนาของธรกจ
นวตกรรม
ไทย สงคโปร มาเลเซย
เปรยบเทยบการประเมนความสามารถในการแขงขนของสงคโปร มาเลเซย และไทย
ทมา: WEF The Global Competitiveness Report, 2 13-2 14
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 50
การเปลยนแปลงโครงสรางทางการคลงของไทย : นยตอเศรษฐกจ
ในชวงทศวรรษทผานมา โครงสรางทางการคลงของไทยมการเปลยนแปลงทส าคญ 2 ประการ คอ 1) ความไมสมดลระหวางรายไดและรายจายของรฐบาล โดยรายจายขยายตวมากกวาความสามารถ ในการจดเกบรายไดและ 2) รายจายประจ าและรายจายตามนโยบายประชานยมมมากขน ขณะทการใชจายลงทนมสดสวนลดลง การเปลยนแปลงโครงสรางทางการคลงดงกลาวมนยตอเศรษฐกจไทยในชวงทผานมา รวมทงมความส าคญตอการพฒนาประเทศในภาพรวมในระยะตอไป
ประการแรก เมอพจารณารายไดและรายจายของรฐบาลในชวง 10 ปทผานมา แมวารายไดตอหวของไทยจะเพมสงขนจากประมาณ 2,500 ดอลลาร สรอ. ตอคนตอปในป 2547 มาอยทระดบเกอบ 6,000 ดอลลาร สรอ. ตอคนตอปในป 2556 แตการจดเกบรายไดในภาพรวมของประเทศยงอยในระดบไมสงนก โดยในปงบประมาณ 2556 รฐบาลมรายไดน าสงคลง 2,157 พนลานบาท หรอคดเปนรอยละ 18.2 ตอ GDP และหากพจารณาคาเฉลยในชวงป 2544-2553 การจดเกบรายไดของไทยอยทรอยละ 16.8 ตอ GDP ซงจดวา อยในระดบทต ากวาประเทศทพฒนาแลว เชน สงคโปร ญปน และกลมประเทศยโรในชวงเวลาเดยวกนทอย ทรอยละ 22, 30 และ 42.7 ตอ GDP ตามล าดบคอนขางมาก นอกจากน หากเปรยบเทยบกบประเทศในภมภาค ทมระดบการพฒนาทใกลเคยงกน อาท มาเลเซย และอนโดนเซย ความสามารถในการจดเกบรายไดของไทยยงต ากวาประเทศเหลานอกดวย
ขณะทการใชจาย (รวมรายจายช าระคนตนเงนกและรายจายชดใชเงนคงคลง) ในปงบประมาณ 2556 อยท 2,438 พนลานบาท หรอมสดสวนรอยละ 20.6 ตอ GDP โดยรายจายทมากกวารายได สวนหนงเปนผล
จากการเรงขนของรายจายประจ าทเปนภาระผกพน เชน รายจายดานสวสดการและรายจายดานการศกษาซงคดเปนรอยละ 45 ของงบประมาณรายจายทงหมด และอกสวนหน ง เปนผลจาก การใชจายตามนโยบายประชานยม อาท มาตรการคนภาษรถยนตคนแรก โครงการรบจ าน าผลตผลทางการเกษตรทมสงขน ท งน ความไมสมดลระหวางรายไดและรายจายมสวนท าใหรฐบาลจ าเปนตองด าเนนนโยบายการคลงขาดดลตอเนองในชวงทผานมา
สดสวนรายไดและรายจายตอ GDP ของไทย
5,878
18.2
20.6
10
15
20
25
30
35
40
0
1,000
2,000
3,000
4,000
5,000
6,000
รายไดตอหว (แกนซาย)
รายจายตอ GDP (แกนขวา)
รายไดภาษตอ GDP (แกนขวา)
รายไดตอหว (ดอลลาร สรอ.) รายไดภาษตอ GDP และ รายจายตอ GDP (รอยละ)
ทมา: กรมบญชกลาง ส านกงานเศรษฐกจการคลง IMF รายไดตอหวป 2556 ประมาณการโดย IMF
เปรยบเทยบสดสวนรายไดจดเกบตอ GDP ระหวางประเทศเฉลยป –
ทมา: IMF และธนาคารแหงประเทศไทย
42.7
32.330.0
25.422.0
18.9 18.4 17.9 16.8 15.1
0
10
20
30
40
50
กลมประเทศยโร
สหรฐ ญปน มาเลเซย สงคโปร อนโดนเซย อนเดย จน ไทย ฟ ลปป นส
รอยละตอ GDP
สดสวนรายจายประจ าและรายจายลงทนตองบประมาณรายจายประจ าปของไทย
0
20
40
60
80
100
รายจายประจ า
รายจายลงทน
ทมา: กระทรวงการคลง รวบรวมโดยธนาคารแหงประเทศไทยรายจายประจ า ไมรวมรายจายช าระคนตนเงนกและรายจายชดใชเงนคงคลง
รอยละตองบประมาณรายจาย
.
.
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 51
ประการทสอง สดสวนของรายจายประจ าสงขนจากประมาณการไมถงรอยละ 60 ในป 2539 เพมขนเปนประมาณรอยละ 80 ในป 2556 สวนหนงมาจากการเพมขนของรายจายดานสวสดการ เชน เบยยงชพผสงอาย การสมทบกองทนประกนสงคม และกองทนหลกประกนสขภาพแหงชาต การใชจายงบประจ า ทเพมขนน สงผลใหงบลงทนมสดสวนลดลงจากในป 2539 ซงอยทรอยละ 40 ปรบลดลงมาเหลอเพยงไมถงรอยละ 20 ในป 2556 ซงจะเหนไดชดวาสดสวนนมแนวโนมลดลงตลอด 10 ปทผานมา
สดส วนของงบลงทนท อย ในระดบต าท าใหทผ านมา การลงทนพฒนาและเพมความสามารถในการแขงขนของประเทศ ในดานตางๆ เปนไปไดอยางจ ากด โดยเฉพาะในดานโครงสรางพนฐาน (Infrastructure) ดานนวตกรรม (Innovation) และความพรอมดานเทคโนโลย (Technological readiness) ทเมอเทยบกบตางประเทศแลวยงไมดนก1
ทงน การพฒนาความสามารถในการแขงขนในดานตางๆ เหลานยงเปนรากฐานส าคญทจะท าใหไทยกาวขามขอจ ากดทก าลงเผชญอยในปจจบน ทงในดานแรงงาน เทคโนโลยการผลต ตลอดจนเปนปจจยทชวยดงดดการลงทนจากตางประเทศ และผลกดนให การสงออกของไทยสามารถแขงขนกบนานาประเทศไดอยางยงยน ดงรายละเอยดทกลาวไปแลวในบทความ บทท 2 ถง 4
การปฏรปดานการคลง เพอแกปญหาโครงสรางทางการคลงดงกลาว การปฏรปการบรหารจดการดานการคลงอยางเปนรปธรรมนบวามความจ าเปนตอการพฒนาประเทศในระยะตอไป โดยจะตองมการปรบปรงกฎเกณฑดาน การคลงเพอสรางเสถยรภาพเศรษฐกจในระยะยาวในดานตางๆ
ในดานรายจายอาจท าได โดย 1) มการก าหนดสดสวนของงบลงทนตองบประมาณประจ าป อยางเหมาะสม รวมทงพยายามลดรายจายประจ าทไมจ าเปนลง 2) ควรลดรายจายตามนโยบายประชานยม ทไมมผลชวยเพมศกยภาพของประเทศ แมวานโยบายดงกลาวจะชวยลดความเหลอมล าของประชาชนไดบาง แตในระยะยาวจะสรางภาระทางการคลงและบนทอนศกยภาพการพฒนาของประเทศ 3) เพอเปนการรกษาวนยดานการคลง ควรมการก าหนดงบประมาณส าหรบคนเงนตนเงนก ในแตละปใหชดเจน รวมถง 4) พจารณาจดตงหนวยงานทเปนกลางและเปนอสระจากฝายบรหาร เพอวเคราะหและใหความเหน ดานงบประมาณ ในลกษณะคลายคลงกบ Congressional Budget Office (CBO) ในสหรฐอเมรกา
ส าหรบดานรายได รฐบาลควรเพมประสทธภาพในการจดเกบรายได โดยจากการศกษาพบวา ประเทศอนทมโครงสรางเศรษฐกจใกลเคยงกบไทยโดยเฉลยสามารถจดเกบภาษไดรอยละ 22.9 ของ GDP2 ซงหมายความวา ไทยยงเพมความสามารถในการจดเกบรายไดอกประมาณรอยละ 5 ทงน รฐบาลอาจพจารณาปฏรปโครงสรางภาษ อาท การปรบมาตรฐานการจดท างบการเงนของภาคธรกจเพอขยายฐานภาษเงนได นตบคคล หรอพจารณาจดเกบภาษทดนและสงปลกสราง เพอเพมรายไดใหกบองคกรปกครองสวนทองถนและลดรายจายเงนอดหนนจากรฐบาลกลาง เปนตน 1 ทมา: World Economic Forum, Global Competitiveness Report 2013–2014 2 ทมา: สมมนาวชาการธนาคารแหงประเทศไทยประจ าป 2553 เรอง ความทาทายของนโยบายการคลง: สความยงยนและ
การขยายตวทางเศรษฐกจระยะยาว
ทมา: Global Competitiveness Report 2013–2014
เครองชความสามารถในการแขงขนของไทย
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 52
5.1 ภาวะการเงนและอตราแลกเปลยน
ภาวะการเงนผอนปรนตอเนองตลอดทงป นโยบายการเงนในป 2556 อย ในเกณฑผอนปรนและสนบสนน
การขยายตวทางเศรษฐกจอยางตอเนองในภาวะทเศรษฐกจโลกยงไมฟนตวเตมท ประกอบกบความเสยงดานการขยายตวของเศรษฐกจไทยสงขนจากทงการลงทนของภาครฐทมแนวโนมลาชา และอปสงคในประเทศของภาคเอกชนทไดรบผลกระทบจากฐานะการเงนของภาคครวเรอนทมภาระหนเพมขน รวมทงเหตการณทางการเมองในชวงปลายปทกระทบตอความเชอมนผบรโภค ตลอดจนสงผลใหภาคธรกจสวนหนงชะลอการลงทนออกไปเพอประเมน ความชดเจนทางเศรษฐกจและการเมอง โดยคณะกรรมการนโยบายการเงน (กนง.) มมตใหปรบลดอตราดอกเบยนโยบาย 2 ครง รวมทงสนรอยละ 0.50 ตอป ครงแรกเมอวนท 29 พฤษภาคม 2556 ในอตรารอยละ 0.25 ตอป เพอเพมแรงสนบสนนใหกบเศรษฐกจ หลงจากทในไตรมาสแรกของปเศรษฐกจไทยขยายตวในอตราตากวาทคาด และอกครงเมอวนท 27 พฤศจกายน 2556 ในอตรารอยละ 0.25 ตอปเชนกน เพอลดความเสยงใหกบเศรษฐกจจากกจกรรมทางเศรษฐกจทยงไมฟนตวอยางชดเจน ทามกลางความเชอมน
5. ภาวะการเงน
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 53
ภาคเอกชนทเปราะบางมากขนจากเหตการณทางการเมอง สงผลให ณ สนป 2556 อตราดอกเบยนโยบายอยทรอยละ 2.25 ตอป
อตราดอกเบยและอตราผลตอบแทนระยะสนในตลาดเงนและตลาดพนธบตรปรบลดลงจากปกอนตามทศทางอตราดอกเบยนโยบาย โดย ณ สนป 2556 อตราดอกเบยเงนใหกยมระหวางธนาคารระยะขามคนและอตราผลตอบแทนพนธบตรรฐบาลระยะ 1 เดอน อยทรอยละ 2.15 และ 2.30 ตอป ตามลาดบ ขณะทอตราผลตอบแทนพนธบตรรฐบาลระยะปานกลางถงยาวเคลอนไหวคอนขางผนผวนและโดยรวมปรบเพมขนสอดคลองกบอตราผลตอบแทนพนธบตรรฐบาลสหรฐฯ ตามการคาดการณของตลาดถงความเปนไปไดทธนาคารกลางสหรฐฯ (Fed) จะทยอยปรบลดธรกรรมอดฉด สภาพคลอง (QE) เรวขน และสงผลใหเกดแรงขายพนธบตรจากนกลงทนตางประเทศ ทงน ณ สนป 2556 อตราผลตอบแทนพนธบตรรฐบาลระยะ 10 ป อยทรอยละ 3.98 ตอป ปรบเพมขนจากสนปกอนประมาณรอยละ 0.5 ตอป
ธนาคารพาณชยปรบลดอตราดอกเบยทงเงนฝากและเงนกจากสนป 2555 ตามทศทางอตราดอกเบยนโยบาย โดย ณ สนป 2556 อตราดอกเบย เงนฝากประจา 12 เดอน และอตราดอกเบยเงนใหกยมแกลกคาชนด (MLR) เฉลยของธนาคารพาณชยขนาดใหญ 4 แหง อยทรอยละ 2.23 และ 6.84 ตอป ลดลงจากสนปกอนทรอยละ 2.46 และ 7.00 ตอป ตามลาดบ อยางไรกด ในป 2556 ธนาคารพาณชยและสถาบนการเงนเฉพาะกจของรฐหลายแหงออกผลตภณฑเงนฝากพเศษมากขน ซงใหอตราดอกเบยส งกวาเงนฝากทมระยะเวลาการฝากปกตเพอเรงระดมเงนฝากอยางตอเนอง สวนหนงเพอรองรบความตองการสนเชอภาคเอกชนทยงอยในระดบสง
สนเชอภาคเอกชนของสถาบนการเงนโดยรวมยงขยายตวในเกณฑด แมจะมทศทางชะลอลงในชวงครงหลงของป ตามภาวะเศรษฐกจและสถาบนการเงนทเพมความระมดระวงในการปลอยสนเชอ โดยลาสด ณ สนป 2556 สนเชอภาคเอกชนขยายตวรอยละ 10 จากสนปกอนทขยายตวรอยละ 15.3 โดยเปนการชะลอลงของสนเชอทปลอยใหแกภาคธรกจและภาคครวเรอน ทงน การชะลอตวของสนเชอทปลอยใหแกภาคธรกจเปนไปตามภาวะการลงทนของภาคเอกชน ขณะทการชะลอลงของสนเชอทปลอยใหแกภาคครวเรอนสวนหนงเปนผลจากการชะลอลงมากของสนเชอเพอเชาซอรถยนตหลงจากการสงมอบรถยนตภายใตโครงการคนเงนภาษรถยนตคนแรกของภาครฐในปกอนทยอย หมดลง รวมถงภาระหนครวเรอนทอยในระดบสงทาใหสถาบนการเงนเขมงวดกบการปลอยสนเชอภาคครวเรอนมากขน
สาหรบเงนฝากรวมตวแลกเงนขยายตวชะลอลงสอดคลองกน โดยลาสด ณ สนป 2556 ขยายตวรอยละ 7.5 ชะลอลงจากสนปกอนทขยายตวรอยละ 11.1 โดยผฝากเงนหนไปลงทนในสนทรพยประเภทอนทใหอตราผลตอบแทนทสงกวามากขน อาท ตราสารทนและพนธบตร สงผลใหสถาบน
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 54
การเงนจาเปนตองแขงขนระดมเงนฝากอยางตอเนองผานการเสนอผลตภณฑเงนฝากพเศษทใหผลตอบแทนคอนขางสงโดยเฉพาะในชวง 2 ไตรมาสแรกของปเพอรองรบความตองการสนเชอทยงมอยสง อยางไรกด การแขงขนระดม เงนฝากเรมชะลอความรอนแรงลงในชวงครงหลงของป สอดคลองกบการทยอยปรบลดแผนการใหสนเชอของสถาบนการเงนตามภาวะเศรษฐกจทชะลอตวลง
ตลาดหลกทรพยของไทยไดรบผลกระทบจากความไมแนนอนในตลาดการเงนโลกเปนหลก โดยมเหตการณทางการเมองชวงปลายปเปนปจจยเสรม
ภาวะตลาดหลกทรพยของไทยในป 2556 มความผนผวนตาม การเคลอนยายเงนทนระหวางประเทศ จากความไมแนนอนในตลาดการเงนโลกและปจจยเส ยงจากแนวโนมเศรษฐกจไทยและภมภาค ตลอดจน เหตการณทางการเมองในชวงปลายป โดยในชวงตนป 2556 ดชนตลาดหลกทรพยปรบตวดขนตามภาวะเศรษฐกจไทยทขยายตวอยในเกณฑด และสภาพคลองในตลาดการเงนโลกทเพมขนจากการดาเนนนโยบายการเงนแบบผอนคลายของเศรษฐกจประเทศหลก ประกอบกบความเชอมนในตลาดการเงนโลกปรบดขนหลงสหรฐฯ สามารถคลคลายปญหาภาคการคลง (Fiscal Cliff) ไดทนกาหนดเวลา สงผลใหนกลงทนมความตองการลงทนในตลาดเกดใหม และสนทรพยเสยงเพอหาผลตอบแทนทสงขน โดยดชนฯ ปรบสงขนตอเนองจนถงจดสงสดในรอบ 19 ปทระดบ 1,643 จด ณ วนท 21 พฤษภาคม 2556 อยางไรกด ในชวงครงหลงของป ดชนฯ มความผนผวนมากขนจากการคาดการณวา Fed จะทยอยปรบลดการทา QE เรวกวาทคาดไว ประกอบกบเศรษฐกจไทยชะลอตวมากกวาทคาดและมเหตการณทางการเมองในประเทศ ทเรมตงเครยดในชวงปลายป สงผลใหนกลงทนตางชาตเทขายหลกทรพยไทยอยางตอเนอง โดยนบตงแตเดอนเมษายนจนถงสนป 2556 นกลงทนตางชาตขายสทธประมาณ 6.3 พนลานดอลลาร สรอ. สงผลให ณ สนป 2556 ดชนฯ ปดท 1,299 จด ลดลงจากสนปกอนรอยละ 6.7 และความผนผวนของดชนฯ เฉลยทงปอยทรอยละ 19.6 ตอป เพมขนจากปกอนทรอยละ 12.9 ตอป
(ถงวนท 27 ธนวาคม 2556) ดชนตลาดหลกทรพยไทยแหงประเทศไทย
ทมา: ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย
0
500
1,000
1,500
2,000
-100
-50
0
50
100
ม.ค. ก.ค. ม.ค. ก.ค. ม.ค. ก.ค.
มลคาซอสทธของนกลงทนตางชาต มลคาซอสทธของนกลงทนรายยอยในประเทศ
มลคาซอสทธของนกลงทนสถาบน มลคาซอสทธของบญชบรษทหลกทรพย
SET index (แกนขวา)
พนลานบาท ดชน
2554 2555 2556
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 55
อตราแลกเปลยนเงนบาทตอดอลลาร สรอ. เคลอนไหว 2 ทศทาง จากทงปจจยภายในและภายนอกประเทศ
คาเงนบาทเคลอนไหวคอนขางผนผวนตลอดทงป โดยในชวงตนปถงเดอนเมษายนเงนบาทปรบแขงคาขนตอเนอง จากการไหลเขาของเงนทนมายงตลาดหลกทรพยและตลาดพนธบตรของไทย ซงสวนใหญเปนผลจากการดาเนนนโยบายการเงนแบบผอนคลายเปนพเศษของเศรษฐกจประเทศหลก และปจจยพนฐานของเศรษฐกจไทยทอยในเกณฑดเมอเทยบกบประเทศในภมภาค อยางไรกด ตงแตเดอนพฤษภาคมเปนตนมา เงนบาทออนคาลงตอเนองจาก การไหลออกของเงนทนหลงนกลงทนเรมคาดการณถงความเปนไปไดท Fed จะทยอยปรบลดธรกรรม QE เรวขนตามภาวะเศรษฐกจสหรฐฯ ทสงสญญาณการฟนตวอยางตอเนอง โดยหลงจาก Fed ประกาศในชวงกลางเดอนธนวาคมวาจะมการเรมทยอยปรบลดธรกรรม QE ในเดอนมกราคม 2557 เงนบาท ออนคาลงอยางรวดเรวสอดคลองกบคาเงนสวนใหญในภมภาค ประกอบกบ มปจจยลบเพมเตมจากเศรษฐกจไทยทชะลอลงมากกวาคาด และเหตการณ ทางการเมองในชวงปลายป สงผลให ณ สนป 2556 คาเงนบาทปดตลาดท 32.86 บาทตอดอลลาร สรอ. ออนคาลงรอยละ 6.8 เมอเทยบกบสนปกอน
ด ชน ค า เ ง นบาท (Nominal Effective Exchange Rate: NEER) ณ เดอนธนวาคม 2556 เฉลยอยท 102.95 ออนคาลงเลกนอยทรอยละ 0.2 จากเดอนธนวาคมปกอนตามการออนคาของเงนบาทเทยบกบเงนดอลลาร สรอ. เงนยโร และเงนหยวนเปนสาคญ สวนดชนคาเงนบาททแทจรง (Real Effective Exchange Rate: REER) ณ เดอนธนวาคม 2556 เฉล ยอย ท 101.47 ออนคาลงรอยละ 3.2 จากเดอนธนวาคมปกอน ตามการออนคาของดชนคาเงนบาทและอตราเงนเฟอทตาลง
-21.4%-18.2%
-11.6%-7.5%
-6.9%-6.8%
-3.5%-3.2%
-1.2%0.0%
1.3%2.7%
-25% -20% -15% -10% -5% 0% 5%
IDRJPYINR
PHPMYRTHBSGDTWDVNDHKDKRWCNY
+ = แขงคา
หมายเหต : คานวณโดยใชอตราแลกเปลยนตอดอลลาร สรอ. ณ สนป 2556 เทยบกบ ณ สนป 2555ทมา : ธนาคารแหงประเทศไทยและรอยเตอร
การเปลยนแปลงของคาเงนบาทในป 2556 เมอเทยบกบสกลเงนภมภาค
ดชนคาเงนบาท (NEER) และดชนคาเงนบาททแทจรง (REER)
9698
100102104106108110112114116118120
ม.ค. เม.ย. ก.ค. ต.ค. ม.ค. เม.ย. ก.ค. ต.ค.
แขงคาขน
ดชน
102.95
101.47NEER
REER
ทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย
ธ.ค.
2555 2555 25562555 2555 2556 2556 2556
28
29
30
31
32
33
34
ม.ค. ก.ค. ม.ค. ก.ค. ม.ค. ก.ค.
อตราแลกเปลยนเงนบาทตอดอลลาร สรอ.บาทตอดอลลาร สรอ.
ทมา : ธนาคารแหงประเทศไทย
ธ.ค.32.86
2554 2555 2556
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 56
6.1 เสถยรภาพในประเทศ
เสถยรภาพในประเทศโดยรวมอยในเกณฑด อตราเงนเฟอและการวางงานอยในระดบตา ฐานะของภาคสถาบนการเงนและภาคธรกจยงคงแขงแกรง ภาคอสงหารมทรพยชะลอความรอนแรงลง แตภาคการคลงอาจมความเสยงมากขนจากการดาเนนกจกรรมกงการคลงขณะทเสถยรภาพภาคครวเรอนยงคงเปราะบาง
6.1.1 เสถยรภาพดานราคาและแรงกดดนเงนเฟอ
อตราเงนเฟออยในระดบตาตามตนทนการผลตโดยรวมและการสงผานตนทนไปยงราคาททาไดคอนขางจากดจากอปสงคในประเทศทชะลอตว
อตราเงนเฟอทวไปและอตราเงนเฟอพนฐานเฉลยทงป 2556 อยในระดบตาทรอยละ 2.18 และ 1.00 ตามลาดบ ชะลอลงตอเนองตงแตตนป แมจะมการปรบขนคาจางขนตารอบสองทวประเทศเมอวนท 1 มกราคม 2556 แตยงไมเหนการสงผานตนทนไปยงราคาสนคาและบรการทมากกวาปกต ขณะทการสงผานตนทนจากการทยอยปรบขนราคากาซหงตม (LPG) ภาคครวเรอนในชวงไตรมาสท 4 มายงราคาอาหารสาเรจรปยงคงทาไดจากด โดยรวมแรงกดดนเงนเฟอในปนจงอยในระดบตา ทงแรงกดดนดานตนทนท
6. การประเมนเสถยรภาพเศรษฐกจการเงนไทย
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 57
ทรงตวตามราคานามนและราคาสนคาโภคภณฑทมใชนามนในตลาดโลก สอดคลองกบทศทางอปสงคโลกททยอยฟนตว รวมถงแรงกดดนดานอปสงคทชะลอตวตามอปสงคในประเทศโดยเฉพาะการใชจายของภาคครวเรอนท ชะลอลงในชวงครงหลงของปจากมาตรการกระตนการใชจายภาครฐททยอยสนสดลงและความระมดระวงในการใชจายของครวเรอนจากภาระหนทสงขน สงผลใหการปรบขนราคาสนคาและบรการของผประกอบการในปนทาได ไมมากนก
สาหรบป 2557 อตราเงนเฟอมทศทางปรบสงขนจากปกอน แมวา แรงกดดนดานอปสงคจะยงอยในระดบตา แตแรงกดดนดานตนทนมแนวโนมสงขนจากการทยอยปรบขนราคา LPG ภาคครวเรอนตามนโยบายของภาครฐ
ตารางดชนราคา (อตราการเปลยนแปลงเทยบกบระยะเดยวกนปกอน)
2555 2556
ทงป ไตรมาส 1 ไตรมาส 2 ไตรมาส 3 ไตรมาส 4
ดชนราคาผบรโภคทวไป - ดชนราคาผบรโภคพนฐาน - ราคาอาหารสด - ราคาพลงงาน
3.02 2.09 4.40 7.09
2.18 1.00 5.54 4.79
3.09 1.47 6.08 8.76
2.32 1.00 6.60 4.60
1.67 0.74 4.48 3.67
1.68 0.82 5.04 2.35
ดชนราคาผผลต 1.0 0.3 0.1 0.4 0.4 0.4
ทมา: สานกดชนเศรษฐกจการคา กระทรวงพาณชย
6.1.2 เสถยรภาพดานตลาดแรงงาน
ตลาดแรงงานยงคงตงตว การปรบขนคาจางขนตาทวประเทศไมไดกอใหเกดการเลกจางงานในวงกวางจงทาใหการวางงานอยในระดบตาตอเนอง ตลอดทงป
การจางงานโดยรวมเฉลยทงป2556 ทรงตวจากปกอนโดยในครงแรกของปการจางงานขยายตวทงในและนอกภาคเกษตรกรรม โดยเฉพาะภาคการคาและกอสรางตามการขยายตวของตลาดอสงหารมทรพยและศนยการคาปลกในจงหวดหลกของภมภาค ขณะทการจางงานในภาคอตสาหกรรมหดตวเลกนอยเนองจากผประกอบการบางสวนทยอยปรบตวเพอลดตนทนแรงงานทเพมขนหลงจากมาตรการขนคาจางขนตาเปน 300 บาทตอวนทวประเทศมผลบงคบใชเมอวนท 1 มกราคม 2556 อยางไรกด การปรบตวดงกลาวไมไดทาใหเกด การเลกจางงานในวงกวาง เนองจากตลาดแรงงานทคอนขางตงตวทาให ภาคการผลตอนๆ ทยงตองการแรงงานเปนจานวนมากชวยดดซบแรงงาน ทถกเลกจางไว ทงน ในครงหลงของปกจกรรมทางเศรษฐกจทชะลอตว
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 58
ประกอบกบราคาสนคาเกษตรทไมจงใจโดยเฉพาะราคาขาวและยางพารา ทลดลงมากนบตงแตไตรมาสท 2 เปนตนมา สงผลใหการจางงานในสาขา การผลตตางๆ หดตวลงเลกนอยและมการทางานลวงเวลาลดลง อยางไรกด ภาวะการวางงาน1 เฉลยทงปยงคงอยในระดบตา
6.1.3 เสถยรภาพภาคการคลง
เสถยรภาพภาคการคลงมความเสยงมากขน จากการดาเนนกจกรรม กงการคลง ซงจะสงผลใหสดสวนหนสาธารณะตอ GDP มแนวโนมเพมสงขน
สดสวนหนสาธารณะเมอเทยบกบ GDP ปรบเพมขนจากรอยละ 43.7 ณ สนป 2555 มาอยทรอยละ 45.7 ณ สนป 2556 แตยงอยตากวากรอบ ความยงยนทางการคลงทรอยละ 60 โดยสวนใหญมาจากการกอหนของรฐบาลเพอชดเชยการขาดดล และการคาประกนสถาบนการเงนเฉพาะกจโดยเฉพาะ การคาประกนการกยมของธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร (ธ.ก.ส.) เพอใชในโครงการรบจานาขาว ซงสะทอนถงความเสยงจากการดาเนนกจกรรมกงการคลงทมากขน นอกจากน การดาเนนกจกรรมกงการคลง และการใชจายเงนในโครงการประชานยมทเรงตวขนอยางตอเนองสงผลใหสดสวนรายจายลงทนของภาครฐในภาพรวมยงอยในระดบตากวาเปาหมายทวางไว ทรอยละ 25
ในระยะขางหนา เสถยรภาพภาคการคลงมความเสยงมากขนจากภาระรายจายทมแนวโนมเพมขนจากการดาเนนกจกรรมกงการคลง ในขณะท การจดเกบรายไดของรฐอาจชะลอตวตามภาวะเศรษฐกจซงจะสงผลใหสดสวนหนสาธารณะตอ GDP ปรบสงขนกวาปจจบน จงเปนความเสยงทตองตดตามอยางใกลชดตอไป นอกจากน แผนการลงทนตางๆของภาครฐทมความเสยงวา
1 ภาวะการวางงานอยในระดบตาไมวาจะพจารณาอตราการวางงานในความหมายแคบ ซงหมายถงอตราการวางงานทางการ
หรออตราการวางงานในความหมายกวาง ซงหมายถงอตราการวางงานทางการ รวมกบอตราการทางานตากวาระดบ และอตราการวางงานรอฤดกาล
รอยละเทยบกบระยะเดยวกนปกอน 2555 25562556
ไตรมาส 1 ไตรมาส 2 ไตรมาส 3 ไตรมาส 4
ผมงานทา 1.2 -0.1 1.3 0.9 -1.2 -1.3
ภาคเกษตรกรรม 3.7 -0.1 1.2 0.5 -1.7 -0.4
นอกภาคเกษตรกรรม -0.3 -0.1 1.4 1.1 -0.8 -1.9
ภาคอตสาหกรรม 1.8 0.8 1.1 -1.3 2.5 0.9
ภาคอนๆ -0.9 -0.3 1.5 1.8 -1.8 -2.6
ผวางงาน (พนคน) 258.8 283.5 280.5 292.1 305.6 255.9
อตราการวางงาน (%) 0.7 0.7 0.7 0.7 0.8 0.6
ผทางานตากวาระดบ (พนคน) 348.1 336.2 393.8 277.6 327.5 346.0
อตราการทางานตากวาระดบ (%) 0.9 0.9 1.0 0.7 0.8 0.9
ทมา: สานกงานสถตแหงชาต
เครองชตลาดแรงงานทสาคญ
6,000
7,000
8,000
9,000
10,000
11,000
12,000
13,000
2554 2555 2556
ทมา: สานกงานสถตแหงชาต
คาจางเฉลยของแรงงานบาทตอเดอน
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 59
จะลาชาออกไป เมอรวมกบการใชจายตามโครงการประชานยมตางๆ ทมแนวโนมเพมขนอาจทาใหการใชจายเงนเพอการลงทนของภาครฐหรอเพอ เพมศกยภาพของประเทศมสดสวนทนอยลงไปอกในอนาคต
6.1.4 เสถยรภาพดานอนๆ
เศรษฐกจการเงนดานอนๆโดยรวมมเสถยรภาพ ทงในภาคสถาบนการเงน ภาคอสงหารมทรพยและภาคธรกจ แตแนวโนมเศรษฐกจทงในและตางประเทศจะเปนตวกาหนดสาคญตอความสามารถในการชาระหนของภาคเอกชน รวมถงคณภาพของสนเชอในระยะขางหนา
เสถยรภาพภาคสถาบนการเงน
ภาคสถาบนการเงนมเสถยรภาพ ระบบธนาคารพาณชยมผลการดาเนนงานดตอเนอง สงผลใหเงนกองทนและเงนสารองอยในระดบสง ซงจะชวยใหธนาคารพาณชยสามารถรองรบความเสยงและความผนผวนทอาจเกดขนไดในอนาคต
ในป 2556 สถาบนการเงนโดยรวมมเสถยรภาพ ระบบธนาคารพาณชย มผลประกอบการทด รายไดหลกยงคงมาจากดอกเบยคดเปนสดสวนรอยละ 64 ขณะทรายไดจากคาธรรมเนยมมสดสวนเพมขนเลกนอยเปนรอยละ 20 ของรายไดรวม สวนหนงเปนการปรบกลยทธเพอรองรบการแขงขนดานดอกเบยเงนฝากทรนแรงขน ผลประกอบการทดดงกลาวทาใหธนาคารพาณชยสามารถกนสารองไดในระดบสง เพอรองรบความผนผวนของเศรษฐกจทอาจเกดขน ในอนาคต และม เงนกองทนเพมขนตอเนอง ซ งส งกวาเกณฑขนตาตาม กฎหมายมาก อยางไรกด สนเชอของทงระบบธนาคารพาณชยขยายตวรอยละ 11 ชะลอลงจากปกอนจากสนเชออปโภคบรโภคทชะลอลงมาก ในขณะทสนเชอวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) และสนเชอธรกจขนาดใหญทลงทนในตางประเทศยงขยายตวในระดบทใกลเคยงกบปกอน ซงสวนหนง
เครองชเสถยรภาพภาครฐ
ทมา: สานกงานบรหารหนสาธารณะ (ขอมล ณ 13 กมภาพนธ 2557)
0
10
20
30
40
50
0
1,000
2,000
3,000
4,000
5,000
6,000
ม.ค. 2551
ม.ค. 2552
ม.ค. 2553
ม.ค. 2554
ม.ค. 2555
ม.ค. 2556
ธ.ค. 2556
หนสาธารณะ หนสาธารณะตอ GDP (แกนขวา)
พนลานบาท รอยละ
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 60
สะทอนภาพเศรษฐกจทมทศทางชะลอตวและนโยบายกระตนเศรษฐกจของภาครฐททยอยหมดลง สาหรบคณภาพสนเชอโดยรวมยงอยในเกณฑด แตเรมดอยลงบางในสวนของสนเชออปโภคบรโภค เพราะสดสวนหนทไมกอใหเกดรายได (NPLs ratio) และสดสวนสนเชอจดชนกลาวถงเปนพเศษ (Delinquency ratio) ของสนเชออปโภคบรโภค ณ สนป 2556 เพมขนเลกนอยโดยอยท รอยละ 2.2 และรอยละ 3.5 ตามลาดบ จาก ณ สนปกอนทรอยละ 1.9 และรอยละ 2.8 ตามลาดบ
ในระยะตอไป ยงคงตองตดตามการฟนตวของเศรษฐกจโลก และทศทางของเศรษฐกจไทยทจะมผลตอความสามารถในการชาระหนของภาคเอกชนและกระทบตอคณภาพสนเชอในอนาคตทงในสวนของสนเชออปโภคบรโภค และสนเชอ SMEs เนองจากธรกจขนาดเลกคอนขางออนไหวตอปจจยทงภายในและภายนอก
เสถยรภาพภาคเศรษฐกจทไมใชสถาบนการเงน
ภาคเศรษฐกจทไมใชสถาบนการเงนในป 2556 โดยรวมมเสถยรภาพทปรบตวดขนจากภาคอสงหารมทรพยทชะลอความรอนแรงและสภาพคลองของธรกจโดยรวมยงอยในเกณฑด ขณะทเสถยรภาพของภาคครวเรอนยงคงเปราะบางเมอพจารณาจากระดบหนตอ GDP
1) ภาคอสงหารมทรพยชะลอความรอนแรงลงบางจากปกอน ประกอบกบพฤตกรรมเสยงจากการซอเพอลงทนและเกงกาไรลดลง สะทอนจากสดสวนผกซอทอยอาศยหลงท 2-3 ขนไปทปรบลดลง ขณะเดยวกนผประกอบการเรมมมาตรการปองกนการเกงกาไร อาท การเพมสดสวน เงนดาวนและคดคาธรรมเนยมการเปลยนมอผถอใบจอง ในขณะทสถาบนการเงนมความระมดระวงมากขนในการปลอยสนเชอเพอทอยอาศยตงแต
ทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย
กาไรสทธ กาไรจากการดาเนนงาน และคาใชจายของระบบธนาคารพาณชย
0
20
40
60
80
100
120
ไตรมาส 1 ไตรมาส 3 ไตรมาส 1 ไตรมาส 3
ภาษเงนได หนสญและหนสงสยจะสญและขาดทนจากการดอยคา กาไรสทธ กาไรจากการดาเนนงาน
พนลานบาท
2555 2556
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 61
ไตรมาสท 2 ป 2556 เปนตนมา เนองจากภาวะเศรษฐกจทชะลอตวและการสงสญญาณของ ธปท. ว ามความก งวลตอภาวะความรอนแรงของภาคอสงหารมทรพย ดงจะเหนไดจากอตราสวนรายไดตอภาระจายชาระหน เพอ ทอยอาศยของผไดรบสนเชอใหมจากธนาคารพาณชยทมแนวโนมสงขนในชวงครงหลงของป 2556 โดยเฉลยอยทรอยละ 4.7 สงกวาอตราคาเฉลยชวงป 2551–2555 ซงอยทรอยละ 4.4
2) ภาคธรกจ แมจะไดรบผลกระทบบางจากการชะลอตวของเศรษฐกจ
ในประเทศและเศรษฐกจโลก แตเสถยรภาพโดยรวมยงอยในเกณฑดสะทอนจากอตราสวนกาไรจากการดาเนนงานของภาคธรกจทไมใชสถาบนการเงนในชวง 3 ไตรมาสแรกของป 2556 ทปรบลดลงเลกนอยจากรอยละ 6.5 ในป 2555 เปนรอยละ 6.1 ซงเปนผลจากตนทนการผลตทเพมขนเปนสาคญ แตในภาพรวม ภาคธรกจยงมกาไรสะสมจากชวงทผานมาเพอรองรบความเสยงทางเศรษฐกจทเพมขน ประกอบกบความสามารถในการชาระหนและสภาพคลองของภาคธรกจโดยรวมยงอยในเกณฑดโดยอตราสวนรายไดตอภาระดอกเบยจายและอตราสวนสภาพคลองหมนเวยนยงทรงตวอยในระดบทใกลเคยงกบคาเฉลยในอดต (10 ปยอนหลง)
ในระยะขางหนา ปจจยเสยงสาคญทจะสงผลกระทบตอเสถยรภาพของภาคครวเรอน ภาคอสงหารมทรพย และภาคธรกจอนๆ โดยเฉพาะธรกจขนาดกลางถงขนาดเลก ไดแก การชะลอตวของเศรษฐกจและความไมแนนอนทางการเมอง เพราะจะมผลกระทบตอความเชอมน รายได ตลอดจนความสามารถในการชาระหนของภาคเศรษฐกจเหลานในอนาคต
จานวนสนเชอเพอซอทอยอาศยทไดรบอนมตสนเชอจากธพ. แบงตามจานวนทอยอาศยทผกถอครอง*
96 93 91 99 96 93 90 96 91 89 85 91 81 77 73 79
3 7 8 1 3 6 10 3 8 10 13 815 18 21 16
2553
2554
2555
2556
2553
2554
2555
2556
2553
2554
2555
2556
2553
2554
2555
2556
1-2 หมน 2-5 หมน 5 หมน-1 แสน มากกวา 1 แสน
1 หลง 2 หลง 3 หลงขนไป
หมายเหต: * ขอมลสนเชอเพอซอทอยอาศยใหมและทอยอาศยมอสอง ตงแตเดอนมกราคม 2551 ถงเดอนธนวาคม 2556 คานวณโดยวธ Rolling windows 3 years และเปรยบเทยบจานวนผขอสนเชอในปท 3 ของแตละชวงเวลา
ทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย
รายไดตอเดอน (บาท)
-100
-50
0
50
100
ไตรม
าส 1
ไตรม
าส 2
ไตรม
าส 3
ไตรม
าส 4
ไตรม
าส 1
ไตรม
าส 2
ไตรม
าส 3
ไตรม
าส 4
ไตรม
าส 1
ไตรม
าส 2
ไตรม
าส 3
ไตรม
าส 4
ไตรม
าส 1
2554 2555 2556 2557
ดชน
ดชน : ดชน > 0 ผอนคลายมาตรฐานการใหสนเชอดชน = 0 ไมเปลยนแปลงดชน < 0 เขมงวดมาตรฐานการใหสนเชอ
ทมา: แบบสารวจภาวะและแนวโนมการปลอยสนเชอ ธปท.
มาตรฐานการใหสนเชอในไตรมาสปจจบน
มาตรฐานการใหสนเชอในไตรมาสถดไป
มาตรฐานการปลอยสนเชอเพอทอยอาศย
0
1
2
3
4
5
ม.ค. ก.ค. ม.ค. ก.ค. ม.ค. ก.ค.
หมายเหต: (1) DSCR คอ สดสวนรายไดตอภาระหนทตองจาย (รวมเงนตนและดอกเบย) ในแตละเดอน
(2) คานวณเฉพาะลกคาทกซอทอยอาศยเป ดขายใหมในเขตกรงเทพ และปรมณฑลเทานน
(3) คา Percentile 50 (คาเฉลยเคลอนท 3 เดอน) (4) ภาระชาระหนเฉพาะสนเชอเพอทอยอาศย
ทไดรบอนมตใหมของธนาคารพาณชยทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย
เทา
คาเฉลย (2551-2555) = 4.4 เทา
เกณฑขนตาในการปลอยสนเชอของ ธพ. = 2 เทา
25562554 2555
อตราสวนรายไดตอภาระจายชาระหน
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 62
3) ภาคครวเรอนยงคงเปราะบางจากระดบหนตอ GDP ทยงอย
ในระดบคอนขางสง เนองจากการขยายตวของหนภาคครวเรอนอยในอตราท สงกวาการขยายตวของเศรษฐกจ สวนหนง เปนเพราะภาวะการเงนทยง ผอนคลายและการแขงขนในตลาดสนเชออปโภคบรโภคทยงนบวาสงอย ขณะทเศรษฐกจชะลอตวมากกวาทคาด ทาใหระดบหนภาคครวเรอนตอ GDP ปรบสงขนจากรอยละ 77.3 ณ สนป 2555 มาอยทรอยละ 80.1 ณ สนไตรมาสท 3 ป 2556ประกอบกบเรมเหนการผดนดชาระหนของภาคครวเรอนเพมขนบาง โดยสดสวนสนเชอคางชาระเกน 1 เดอนตอสนเชออปโภคบรโภคทงหมดของธนาคารพาณชยเทากบรอยละ 5.7 ณ สนป 2556 ปรบเพมขนจากรอยละ 4.7 ณ สนป 2555 จากคณภาพสนเชอเชาซอรถยนตของครวเรอนทดอยลง เปนสาคญ
อยางไรกด หากพจารณาสถานะหนภาคครวเรอนเพยงปจจยเดยว พบวาการขยายตวมทศทางชะลอลง สวนหนงเนองจากผลของมาตรการคนเงนภาษรถยนตคนแรกและความตองการใชจายเพอซอมแซมหลงอทกภยททยอยหมดลง ประกอบกบภาคครวเรอนมความระมดระวงในการใชจายและ การกอหนใหม เชนเดยวกบสถาบนการเงนทมความระมดระวงในการปลอยสนเชอมากขน โดยหนภาคครวเรอน ณ สนไตรมาสท 2 และ 3 ป 2556 ขยายตวรอยละ 15.7 และ 14 จากระยะเดยวกนปกอน ตามลาดบ ชะลอลงจากรอยละ 18.3 ณ สนป 2555 นอกจากน ปจจยดานรายไดและการจางงานยงคงชวยสนบสนนเสถยรภาพของภาคครวเรอน ดงจะเหนไดจากรายได ทแทจรงเฉลยของผมงานทาทงในและนอกภาคเกษตรทมแนวโนมเพมขน และอตราการวางงานทยงอยในระดบตา
อตรากาไรจากการดาเนนงานของภาคธรกจ (OPM)*
0
2
4
6
8
ไตรมาส 12554
ไตรมาส 12555
ไตรมาส 12556
รอยละ
หมายเหต: * OPM = (รายรบจากการขาย – ตนทนในการขาย – ตนทนในการบรหาร) / รายรบจากการขาย, คามธยฐาน (Median)ทมา: ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย โดยการคานวณของธนาคารแหงประเทศไทย
ยอดขายและตนทนของภาคธรกจ*
รอยละเทยบกบไตรมาสกอน
ผลประกอบการของภาคธรกจ
-12
-8
-4
0
4
8
ไตรมาส 12554
ไตรมาส 12555
ไตรมาส 12556
ยอดขาย ตนทนการผลต
ไตรมาส 12554
ไตรมาส 12555
ไตรมาส 12556
ไตรมาส 12554
ไตรมาส 12555
ไตรมาส 12556
ไตรมาส 32556
ไตรมาส 32556
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 63
6.2 เสถยรภาพดานตางประเทศ
เสถยรภาพดานตางประเทศโดยรวมอยในเกณฑด
แมดลบญชเดนสะพดขาดดลตอเนองเปนปทสอง แตมขนาดทไมสงนก และไมไดมสาเหตมาจากการใชจายทเกนตวเนองจากการขาดดลสวนใหญมาจากการนาเขาทองคาและการสงกลบกาไรและเงนปนผลของธรกจตางประเทศ สงผลใหในปนดลบญชเดนสะพดตอผลผลตมวลรวมในประเทศขาดดลเพมขน จากปกอนเลกนอย ทงน หากไมรวมทองคาดลบญชเดนสะพดยงคงเกนดล
หนตางประเทศของไทยปรบเพมขนจากปกอน สวนใหญเปนหนระยะยาวทน าเขามาเ พอใชสนบสนนการลงทนโดยตรงของผประกอบการไทย ในตางประเทศ และเพอสนบสนนความตองการสนเชอในประเทศทเพมขนจากนโยบายภาครฐ สงผลใหสดสวนหนตางประเทศระยะสนตอหนตางประเทศรวมปรบลดลงจากปกอน
ดานเงนสารองระหวางประเทศในปนลดลงตามแนวทางการรกษาเสถยรภาพของคาเงนและการขาดดลการชาระเงน สงผลใหเงนสารองระหวางประเทศตอมลคาการนาเขาปรบลดลงจากปกอน อยางไรกตาม สดสวนดงกลาวยงอยในเกณฑสงเมอเทยบกบมาตรฐานสากล
50
100
150
200
ม.ค. ก.ค. ม.ค. ก.ค. ม.ค. ก.ค.
รายไดเฉลยผมงานทา
ภาคเกษตรกรรม
นอกภาคเกษตรกรรม
รายไดภาคครวเรอน*
ดชน (มกราคม 2544 = 100)
หมายเหต: *รายไดทแทจรงปรบฤดกาล (คาเฉลยเคลอนท 12 เดอน)ทมา: สานกงานเศรษฐกจการเกษตร สานกงานสถตแหงชาต คานวณโดยธนาคารแหงประเทศไทย
2554 2555
เครองชเสถยรภาพภาคครวเรอน
2556
0
5
10
15
20
40
60
80
100สดสวนหนสนภาคครวเรอนตอ GDP
การขยายตวของหนสน (แกนขวา)
รอยละ รอยละ
ไตรมาส 12554
ไตรมาส 12555
ไตรมาส 12556
หมายเหต: *เงนใหกยมแกภาคครวเรอนของสถาบนการเงนตางๆทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย
สดสวนหนสนภาคครวเรอน* ตอ GDP
ไตรมาส 32556P
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 64
ไตรมาส 1 ไตรมาส 2 ไตรมาส 3 ไตรมาส 4
เครองชดานความสามารถในการช าระหน (รอยละ)
- สดสวนดลบญชเดนสะพด1/ตอผลตภณฑมวลรวมในประเทศ n.a. -0.4 -0.6 0.0 -7.2 -0.9 5.5
- สดสวนหนตางประเทศตอผลตภณฑมวลรวมในประเทศ2/ 48-80 3/ 38.0 38.3E 39.5 39.3 38.3 38.3E
- สดสวนหนตางประเทศตอมลคาการสงออก 1/ 2/ 132-220 3/ 51.5 51.3E 53.3 53.3 51.5 51.3E
- สดสวนภาระหนตางประเทศตอรายได (รอยละ) < 20 4.2 4.0E 4.9 3.4 3.7 4.0E
เครองชดานสภาพคลอง
- เงนส ารองระหวางประเทศตอหนตางประเทศระยะสน (เทา) > 1 เทา 3.1 2.8 3.0 2.6 2.8 2.8
- เงนส ารองระหวางประเทศตอมลคาการน าเขา (เดอน) > 3-4 เดอน 9.9 9.2 9.5 9.1 9.3 9.2- สดสวนหนตางประเทศระยะสนตอหนตางประเทศทงหมด (รอยละ) n.a. 44.5 43.2E 43.5 45.8 43.2 43.2E
มาตรฐานสากล
เครองชเสถยรภาพดานตางประเทศ
2555 25562556
หมายเหต: 1/ ตงแตเดอนตลาคม 2549 ธนาคารแหงประเทศไทยบนทกกาไรทนากลบมาลงทน (Reinvested Earnings) เปนสวนหนงของการลงทนโดยตรงในดลบญชเงนทน และการเงน และบนทกจานวนเดยวกนนดานตรงขามในรายการผลประโยชนจากการถอหนในดลบญชเดนสะพด
2/ วธการคานวณทใชยอดหนคงคางหารดวยคาเฉลยของผลตภณฑมวลรวมในประเทศหรอมลคาการสงออก 3 ปยอนหลงนบตงแตไตรมาสทพจารณา 3/ มาตรฐานทกาหนดไวสาหรบประเทศทมรายไดปานกลาง คอ มรายไดตอหวระหวาง 756 ถง 9,265 ดอลลาร สรอ. ตอป E คอ ขอมลประมาณการ
ทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 65
ทศทางของเงนเฟอไทยและเงนเฟอโลก
ตงแตปลายป 2554 เปนตนมา อตราเงนเฟอของประเทศตางๆ ทวโลกตางมทศทางชะลอลงตอเนองตามราคาสนคาทเปนปจจยดานตนทนการผลตไมวาจะเปนนามน สนคาเกษตร รวมถงสนคาโภคภณฑอนๆ ในตลาดโลกซงเปนไปตามอปสงคโลกโดยรวมทฟนตวอยางชาๆ สงผลใหราคานามนในตลาดโลกและราคาสนคาโภคภณฑอนๆ ทมใชนามนในป 2556 ยงคงหดตวเลกนอยจากปกอนรอยละ 3.9 และ 1 ตามลาดบ แรงกดดนดานตนทนการผลตจงยงทรงตวอยในระดบตา ขณะทแรงกดดนดานอปสงคยงมไมมากนก สงผลใหอตราเงนเฟอโลกเฉลยทงป 2556 อยทรอยละ 3.8 ชะลอลงจากรอยละ 4 ในปกอน โดยเฉพาะในกลมประเทศพฒนาแลวทชะลอลงคอนขางมาก เชนเดยวกบประเทศสวนใหญในภมภาคเอเชยทอตราเงนเฟออยในระดบตา ยกเวนอนโดนเซยและอนเดยทเรงสงขนในชวงปลายป 2556 จากการลดการอดหนนราคานามนภายในประเทศของภาครฐ
อตราเงนเฟอทวโลก
อตราเงนเฟอ 2543-2553 2554 2555 2556
โลก 4.0 4.8 4.0 3.8
กลมประเทศพฒนาแลว 2.0 2.7 2.0 1.4
กลมประเทศกาลงพฒนา 6.8 7.1 6.1 6.1 ทมา : International Monetary Fund, World Economic Outlook Database, January 2014
สาหรบอตราเงนเฟอไทย ชะลอลงเชนเดยวกน โดยคอยๆ ชะลอลงตงแตปลายป 2555 และชะลอลงคอนขางมากในป 2556 โดยอตราเงนเฟอทวไปและอตราเงนเฟอพนฐานเฉลย อยทรอยละ 2.18 และ 1.00 เทยบกบรอยละ 3.02 และ 2.09 ในปกอนตามลาดบ ซงนอกเหนอจากปจจยดานตนทนการผลตทมสวนสาคญในการกาหนดอตราเงนเฟอไทยคอนขางมาก1 จะทาใหอตราเงนเฟอของไทยมทศทางชะลอลงสอดคลองกบอตราเงนเฟอในหลายประเทศทวโลกแลว ยงมสาเหตจากปจจยภายในประเทศ กลาวคอ 1) อปสงคทอยในระดบตา การใชจายในประเทศทชะลอตวจากแรงกระตนภาครฐททยอยหมดลง ผนวกกบภาระหนทสงขน 1 ตนทนการผลตทมสวนสาคญในการกาหนดอตราเงนเฟอประมาณรอยละ 20-40 (บทความ “นโยบายการเงนและการดแล
เงนเฟอ” โดยโชตมาและคณะ (2555))
อตราเงนเฟอของประเทศตางๆ
0
1
2
3
4
5
6
7
ม.ค. ม.ค. ม.ค.
รอยละเทยบกบระยะเดยวกนปกอน
หมายเหต: *คาเฉลยของ องกง อนโดนเซย เกาหล มาเลเซย ฟ ลปป นส สงคโปร และไตหวนทมา : CEIC, Eurostat, World Bank, MOC
2554 2555 2556
กลมประเทศเอเชย 7*
จน
ไทยสหรฐ
สหภาพยโรป
ราคาสนคาโภคภณฑ
-30
-20
-10
0
10
20
30
40
50
ม.ค. ม.ค. ม.ค.
หมวดเกษตรกรรม หมวดพลงงาน หมวดโลหะ
รอยละเทยบกบระยะเดยวกนปกอน
ทมา : Consensus Forecast, ธนวาคม 25562554 2555 2556
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 66
ทาใหครวเรอนเพมความระมดระวงในการใชจาย อกทงความเชอมนภาคเอกชนทเปราะบางอยแลวจาก การชะลอตวของเศรษฐกจถกบนทอนเพมเตมดวยเหตการณทางการเมองในชวงปลายป สงผลใหแรงกดดน เงนเฟอยงคงอยในระดบตาและทาใหการสงผานตนทนของผประกอบการทาไดนอยลง และ 2) ภาวะ การแขงขนสงในภาคธรกจ การสารวจความเชอมนทางธรกจโดย ธปท. พบวาการแขงขนทรนแรงจากตลาด ในประเทศ และการปรบราคาสนค า ท ท า ได ยากเปนขอจ ากด ตอการท าธ รก จ เปน อนดบตนๆ มาตลอดทงป
สาหรบการปรบขนคาจางขนตารอบสองเปน 300 บาทตอวนทวประเทศเมอตนป 2556 สงผลใหตนทนแรงงานปรบขนบาง แตการสงผานตนทนดงกลาวไปยงราคาสนคาและบรการในภาพรวม มไมมากนก ซงสาเหตสาคญนาจะมาจากภาวะการแขงขนในตลาดทยงคอนขางรนแรง หากผประกอบการรายใดปรบขนราคาสนคากอาจทาใหสญเสยสวนแบงตลาดได ประกอบกบผประกอบการบางสวนยงมระดบกาไร (Profit Margin) เพยงพอทจะรองรบตนทนทสงขน จงยอมแบกรบภาระตนทนไวเองกอน รวมถงสามารถปรบตวโดยการลดตนทนดานตางๆ ไปบางแลวในระดบหนง สวนผลกระทบของการทยอยปรบขนราคากาซหงตม (LPG) ภาคครวเรอนตงแตเดอนกนยายน 2556 มการสงผานตนทนไปยงราคาอาหารสาเรจรปบาง แตทาไดจากดเพราะภาวะเศรษฐกจไมเออใหมการปรบขนราคามากนก
0 20 40 60
การปรบราคาสนคาทาไดยาก
ความไมแนนอนทางการเมอง
ความไมแนนอนเกยวกบภาวะเศรษฐกจ
ตนทนการผลตสง
การแขงขนทรนแรงจากตลาดในประเทศม.ค.-56
ม.ย.-56
ธ.ค.-56
ทมา: การสารวจความเชอมนของธรกจรายเดอนจดทาโดย ธปท.
ขอจากดในการดาเนนธรกจโดยรวม 5 อนดบแรกสดสวนผเลอกคาตอบในขอนนๆ
0
10
20
30
40
50
ม.ค.2554
ก.ค. ม.ค.2555
ก.ค. ม.ค.2556
ก.ค.
ดชน
ทมา : สานกดชนเศรษฐกจการคา กระทรวงพาณชย คานวณโดยธนาคารแหงประเทศไทย
ดชน > 50 หมายถง ผบรโภคมความเหนวาภาวะการณดานนนๆ จะดขนหรออยในระดบด ดชน 50 หมายถง ผบรโภคมความเหนวาภาวะการณดานนนๆ ไมเปลยนแปลงหรอทรงตวในระดบกลางดชน < 50 หมายถง ผบรโภคมความเหนวาภาวะการณดานนนๆ จะแยลงหรออยในระดบไมด
CCI รวม
CCI ปจจบน
33.626.7
38.2
CCI อนาคต (3 เดอน)
ดชนความเชอมนผบรโภค
ปจจยทมผลกระทบตออตราเงนเฟอฟนฐาน
หมายเหต : *ราคาพลงงานในประเทศประกอบดวย ราคานามนในประเทศและราคากาซหงตม1 คานวณจากสมการ %∆Core_not f(%∆Core_not-1, %∆Core_not-2 , %∆Output gapt , %∆PPI excl. petro,
%∆Retail oil pricet, %∆LPG pricet) ใชขอมลรายไตรมาสตงแต 1996Q1-2013Q4 และคานวณ Potential output โดยใชวธ hp trend2/ อตราเงนเฟอพนฐาน เปนกรณไมมมาตรการภาครฐ
-0.1
0
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
ไตรมาส 1 2555
ไตรมาส 1 2556
ราคาพลงงานในประเทศ*
ดชนราคาผผลต(ไมรวมกลมผลตภณฑป โตรเลยม)อปสงคในประเทศ
ความหนดของเงนเฟอ
อตราเงนเฟอพนฐานทคานวณจากสมการอตราเงนเฟอพนฐาน
อตราเงนเฟอพนฐานเฉลยระยะยาว(2543-2556)
รอยละ (ปรบฤดกาล) เทยบกบไตรมาสกอน
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 67
สาหรบผลจากการเปลยนแปลงของคาเงนบาทตออตราเงนเฟอนน ในชวงตนปเงนบาททแขงคามากตอเนองจากปกอนสงผลใหอตราเงนเฟอชะลอลงบางจากราคาพลงงานนาเขาทถกลงเปนหลก แตในชวง ครงหลงของป แมทศทางคาเงนบาทจะกลบออนคาลง แตอตราเงนเฟอปรบขนไมมากนก เนองจากภาครฐยงคงดแลราคานามนในประเทศโดยเฉพาะราคานามนดเซลทเปนตนทนการขนสงและตนทนการผลตหลก รวมทงการปรบราคาสนคาอนยงทาใหยากจากอปสงคทชะลอตวตามภาวะเศรษฐกจในประเทศ
ในป 2557 อตราเงนเฟอโลกมแนวโนมปรบสงขนจากป 2556 ตามการฟนตวของอปสงคโลก เชนเดยวกบอตราเงนเฟอของไทยทคาดวาจะปรบเพมขนตามแรงกดดนดานตนทนจากการทยอยปรบขน ราคากาซหงตม (LPG) ภาคครวเรอนเปนสาคญ อยางไรกด ยงมปจจยเสยงทอาจจะทาใหแรงกดดนเงนเฟอ มมากกวาทคาดได อาท การยกเลกการตรงราคานามนดเซล ผลทางจตวทยาทมตอการปรบขนราคาสนคาโดยเฉพาะราคาอาหารสาเรจรปและการทยอยปรบขนราคาสนคาหลงสนสดชวงเวลาทกระทรวงพาณชย ขอความรวมมอในการตรงราคาไว เปนตน
0
1
2
3
4
5
6
7
8
องก
ง
ไตหว
น
เกาห
ล
สงคโ
ปร
ฟ ลปป
นส
มาเล
เซย
อนโด
นเซย ไทย
ญป น
สหรฐ
สหภา
พยโร
ป
2556 2557
ASIA G3
ประมาณการอตราเงนเฟอ
ทมา: Consensus Forecast, มกราคม 2557
รอยละเทยบกบระยะเดยวกนปกอน
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 68
7. สรปนโยบายและมาตรการการเงนทส าคญ
มาตรการดานอตราดอกเบย
9 ม.ค. 20 ก.พ. 3 เม.ย. 28-29 พ.ค. 9-10 ก.ค. 21 ส.ค. 16 ต.ค. 27 พ.ย. วนทประชมคณะกรรมการนโยบายการเงน (กนง.) ในป 2556
ทมา: ขาว ธปท. ฉบบท 1/2556, 8/2556, 15/2556, 23/2556, 32/2556, 38/2556, 44/2556 และ 51/2556
ในการประชม 3 ครงแรกของป เมอวนท 9 มกราคม 20 กมภาพนธ และ 3 เมษายน 2556 กนง. มมตใหคงอตราดอกเบยนโยบายไวทรอยละ 2.75 ตอป เนองจากเหนวาระดบอตราดอกเบยนโยบายดงกลาวยงผอนปรนเพยงพอทจะสนบสนนใหเศรษฐกจไทยเตบโตอยางตอเนอง ภายใตภาวะทเศรษฐกจโลก ยงมความไมแนนอน และเศรษฐกจไทยยงมความเสยงดานเสถยรภาพการเงนจากการเรงตวของสนเชอและ หนครวเรอน ตลอดจนราคาสนทรพย ขณะทอตราเงนเฟอยงอยในกรอบเปาหมาย
ในการประชมครงท 4/2556 เมอวนท 28-29 พฤษภาคม 2556 กนง. ประเมนวาความเสยงดานการขยายตวทางเศรษฐกจของไทยมมากขน หลงจากตวเลขเศรษฐกจไทยในไตรมาสท 1 ของป 2556 ออกมาตากวาทคาดมาก ประกอบกบเครองชทางเศรษฐกจหลายตวชไปในทศทางทชะลอตว จากเศรษฐกจโลกทฟนตวไดชากวาคาด และอปสงคในประเทศทแผวลงหลงจากการเรงใชจ ายในชวงกอนหนา ขณะท อตราเงนเฟอยงอยในกรอบเปาหมาย กนง. จงมมตใหลดอตราดอกเบยนโยบายลงรอยละ 0.25 ตอป เพอเพมแรงสนบสนนใหกบเศรษฐกจ
หลงจากนน กนง . มมต ใหคงอตราดอกเบยนโยบายตอเนอง โดยประเมนวาระดบ อตราดอกเบยนโยบายทผอนปรนยงมความจาเปนและเหมาะสมกบภาวะเศรษฐกจไทย โดยเฉพาะภายใตภาวะทเศรษฐกจและการเงนโลกยงมความไมแนนอน กอนจะมมตใหลดอตราดอกเบยนโยบายลงรอยละ 0.25 ตอป ในการประชมครงสดทายของปเมอวนท 27 พฤศจกายน 2556 เพอลดความเสยงตอการขยายตวของเศรษฐกจไทยทสงขนทามกลางความเชอมนภาคเอกชนทเปราะบางมากขนจากเหตการณทางการเมอง ขณะทสนเชอภาคเอกชนมแนวโนมขยายตวในอตราทชะลอลง
รอยละ 2.50 ตอป
อตราดอกเบยนโยบาย รอยละ 2.75 ตอป
รอยละ 2.25 ตอป
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 69
มาตรการดานตลาดการเงน 1. การทาธรกรรมในตลาดการเงน
มาตรการ สาระสาคญ วนทบงคบใช การเปลยนแปลงระเบยบวาดวยบรการดานตลาดการเงนเกยวกบการซอขายตราสารหนโดยมสญญาวาจะขายคนหรอซอคนและการขายตราสารหนธนาคารแหงประเทศไทยกบไพรมาร ดลเลอร
ธปท. ไดแกไขเพมเตมกฎเกณฑและปรบปรงรปแบบการทาธรกรรม Bilateral Repo (BRP) ใหมอตราผลตอบแทนอางองกบอตราดอกเบยนโยบายท กนง. กาหนด เพอให ธปท. มเครองมอในการดาเนนนโยบายการเงนทเหมาะสมในการทาธรกรรมระยะยาวไดอยางตอเนอง และบรหารสภาพคลองในระบบการเงนไดอยางมประสทธภาพยงขน
21 มถนายน 2556
ทมา: หนงสอเวยน ธปท. ท ฝตง.(21)ว.3/2556
2. การควบคมการแลกเปลยนเงน มาตรการ สาระสาคญ วนทบงคบใช
1) การผอนคลายเงนทนขาออกตามแผนแมบทเงนทนเคลอนยายระหวางประเทศ
ธปท. ผอนคลายหลกเกณฑดานเงนทนขาออกตามแผนแมบทเงนทนเคลอนยายระหวางประเทศ ไดแก 1) ใหบคคลธรรมดาสามารถลงทนโดยตรงในตางประเทศไดไมจากดวงเงน 2) ใหผลงทนสถาบนและผลงทนรายยอยลงทนในตราสาร ในตางประเทศและอนพนธ ซงรวมถงตราสารหนสกลเงนตราตางประเทศทออกขายในประเทศไดไมจากดวงเงนตอราย โดยขนอยกบวงเงนทไดรบจดสรรจากหนวยงานทกากบดแล ผลงทน และ 3) ใหนตบคคลและบคคลธรรมดาฝากเงนตราตางประเทศกบสถาบนการเงนในประเทศตามภาระทจะตองจายใหบคคลในตางประเทศไดไมจากดวงเงน ทงน เพอสนบสนนใหผประกอบการและผออมในประเทศสามารถเพมประสทธภาพ ในการทาธรกจและกระจายความเสยงในการลงทนไดมากขน
27 มถนายน 2556
2) การนาธนบตรเงนบาท ออกนอกประเทศ
กระทรวงการคลงไดออกประกาศขยายวงเงนการถอธนบตรเงนบาทไปเวยดนามและจนเฉพาะมณฑลยนนาน และประเทศทมพรมแดนตดกบไทยจาก 500,000 เปน 2,000,000 บาท และ ธปท. ไดออกประกาศกาหนดใหการนาเงนบาทออกนอกประเทศเกนกวา 450,000 บาท ตองสาแดงตอเจาหนาทกรมศลกากร เพอสนบสนนการคาบรเวณชายแดน
14 พฤศจกายน 2556
3) การประกอบธรกจ บคคลรบอนญาต1
ธปท. ผอนคลายคณสมบตของผประกอบธรกจบคคล รบอนญาต ไดแก (1) ยกเลกขอกาหนดใหบคคลรบอนญาตตองขายธนบตรตางประเทศทรบซอจากลกคาใหแก ธพ. เพอปรบปรงหลกเกณฑใหมความสะดวกและคลองตวยงขน (2) ใหกจการเจาของคนเดยวหรอหางหนสวนของคนไทยทตงอยบรเวณชายแดน หรอไดรบใบอนญาตนาเทยวจากกรมการทองเทยวและตงอยในพนททเจาพนกงานกาหนด สามารถยนขอประกอบธรกจได เพอเพมความคลองตวในการแลกเปลยนเงนเพอชาระธรกรรมการคาบรเวณชายแดน
14 พฤศจกายน 2556
ทมา: 1) หนงสอเวยน ธปท. ท ฝกง.(21)ว.69-70/2556 2) หนงสอเวยน ธปท. ท ฝกง.(21)ว.96-97/2556
1 บคคลรบอนญาต หมายถง ผทไดรบอนญาตจากรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงใหประกอบธรกจการซอและขายธนบตร
ตางประเทศ และรบซอเชคเดนทางจากลกคา
ภาวะเศรษฐกจไทย ป 2556 70
มาตรการดานสนเชอ
มาตรการ สาระสาคญ วนทบงคบใช
1) ก า ร อ น ญ า ต ใ ห ธ น า ค า รพ า ณ ช ย ป ร ะ ก อ บ ธ ร ก จ แฟกเตอรง (Factoring)
ธปท. อนญาตเพมเตมใหธนาคารพาณชยประกอบธรกจ แฟกเตอรงประเภททยงไมมการจายหรอชาระเงนใหแกลกคาตามทกาหนดในสญญาจนกวาจะครบกาหนดการจายชาระหนของลกหนและลกหนไมชาระหนตามกาหนด (Unfunded Factoring) และปรบปร งหลก เกณฑการกากบดแล โดยกาหนดใหธนาคารพาณชยตองกากบดแล การประกอบธรกจแฟกเตอรงโดยพจารณาจากความเสยงและผลตอบแทนเปนสาคญ รวมทงตองดแลใหมการปฏบตตามมาตรฐานบญชทยอมรบทวไปและกฎหมายทเกยวของโดยเครงครด
1 มกราคม 2556
2) แนวทางการพจารณาผอนผนการกากบลกหนรายใหญแกกลมธรกจทมศกยภาพหรอ มฐานะกจการทมนคงสาหรบ ธนาคารพาณชย
ธปท. ไดพจารณาผอนผนการกากบลกหนรายใหญแกกลมธรกจทมศกยภาพหรอมฐานะกจการทมนคงสาหรบธนาคารพาณชย ซงไดปรบปรงใหสะทอนความเสยงของธนาคารพาณชยยงขน โดยใชหลกการดารงเงนกองทน สวนเพม (Capital Add-on) ซงสอดคลองกบมาตรฐานสากลท เรมใหความสาคญตอความเสยงจากการกระจกตว ของสนเชอ (Concentration Risk) มากขน ทงน ธนาคารพาณชยจะตองดารงเงนกองทนสวนเพมเพอรองรบสวน ทใหสนเชอ ลงทน กอภาระผกพน หรอธรกรรมทมลกษณะคลายการใหสนเชอเกนรอยละ 25 ของเงนกองทนทงสนของธนาคารพาณชย ตงแตวนท 1 เมษายน 2556 และเพอใหธนาคารพาณชยมเวลาในการปรบตวจงกาหนด ให เปดเผยขอมลเงนกองทนและอตราสวนการดารงเงนกองทนหลงหกเงนกองทนสวนเพมดงกลาวตงแต สนเดอนมกราคม ป 2558 เปนตนไป
1 เมษายน 2556
ทมา: 1) หนงสอเวยน ธปท. ท ฝนส.(23)ว.6/2556 2) หนงสอเวยน ธปท. ท ฝนส.(23)ว.263/2556