31 dekemvri 2009 godina - Македонски · na glavnina") 25 - - Pobaruvawa za danok na dobivka (tekoven) 31 1,286 1,178 Ostanati pobaruvawa 26 11,738 11,510 Zalo`eni sredstva

Finansiski izve[tai i izve[taj na nezavisnite revizori

Stater Banka AD, Kumanovo

31 dekemvri 2009 godina


Sodr`ina

Strana Izve[taj na nezavisnite revizori 1 Bilans na uspeh 4 Bilans na sostojba 4 Izve[taj za promenite vo kapitalot 8 Izve[taj za pari~nite tekovi 11 Bele[ki kon finansiskite izve[tai 13

Grant Thornton DOO M.H.Jasmin 52 v-1/7 1000 Skopje

Macedonia

T +389 (2) 3214 700 F +389 (2) 3214 710 www.grant-thornton.com.mk

Chartered Accountants

Macedonian member firm of Grant Thornton International Ltd

Izve[taj na nezavisnite revizori

Do Rakovodstvoto i Akcionerite na


Nie izvr[ivme revizija na pridru`nite finansiski izve[tai na Stater

Banka A.D., Kumanovo ("Bankata") sostaveni od Bilans na sostojba na den 31

dekemvri 2009, i Bilans na uspeh, Izve[taj za promenite vo kapitalot i

Izve[taj za pari~nite tekovi za godinata [to toga[ zavr[i, kako i pregled na

zna~ajnite smetkovodstveni politiki i drugi objasnuva~ki bele[ki, vklu~eni

na stranite 4 do 97.

Odgovornost na Rakovodstvoto za finansiskite izve[tai Rakovodstvoto e odgovorno za izgotvuvawe i objektivno prezentirawe na ovie

finansiski izve[tai soglasno Odlukata za Metodologijata za evidentirawe i

vrednuvawe na smetkovodstvenite stavki i za podgotovka na finansiskite

izve[tai i Upatstvoto za vidovite i sodrìnata na finansiskite izve[tai na

bankite izdadeno od strana na Narodnata Banka na Republika Makedonija. Ovaa

odgovornost vklu~uva: kreirawe, implementirawe i odrùvawe na vnatre[na

kontrola relevantna za izgotvuvawe i objektivno prezentirawe na takvi

finansiski izve[tai koi ne sodràt materijalno zna~ajni gre[ki kako

rezultat na izmama ili gre[ka; izbor i primena na soodvetni smetkovodstveni

politiki i donesuvawe na razumni smetkovodstveni procenki soodvetni na

okolnostite.

Odgovornost na revizorot Na[a odgovornost e da izrazime mislewe za ovie finansiski izve[tai vrz

osnova na izvr[enata revizija. Osven kako [to e toa objaveno ponatamu vo

delot “Osnova so mislewe so rezerva”, nie ja izvr[ivme revizijata vo soglasnost so Me\unarodnite Standardi za Revizija. Tie standardi baraat

na[a usoglasenost so eti~kite barawa, kako i toa revizijata da ja planirame i

izvr[uvame na na~in koj ]e ni ovozmoì da stekneme razumno uveruvawe deka

finansiskite izve[tai ne sodràt materijalno zna~ajani gre[ki.

Revizijata vklu~uva sproveduvawe na proceduri so cel steknuvawe revizorski

dokazi za iznosite i objavuvawata vo finansiskite izve[tai. Izbranite

proceduri zavisat od procenkata na revizorot, i istite vklu~uvaat procenka

na rizicite od postoewe na materijalno zna~ajni gre[ki vo finansiskite

izve[tai, bilo poradi izmama ili gre[ka.



2

Pri ovie procenki na rizicite revizorot ja zema vo predvid vnatre[nata

kontrola relevantna za podgotvuvawe i objektivno prezentirawe na

finansiskite izve[tai na Bankata so cel kreirawe na takvi revizorski

proceduri koi ]e bidat soodvetni na okolnostite, no ne i za potrebata da

izrazi mislewe za efektivnosta na vnatre[nata kontrola na Bankata.

Revizijata, isto taka vklu~uva i ocenka na soodvetnosta na primenetite

smetkovodstveni politiki i na razumnosta na smetkovodstvenite procenki

napraveni od strana na Rakovodstvoto, kako i ocenka na sevkupnata

prezentacija na finansiskite izve[tai.

Nie veruvame deka steknatite revizorski dokazi pretstavuvaat zadovolitelna

i soodvetna osnova za na[eto revizorsko mislewe.

Osnova za mislewe so rezerva Kako [to e navedeno vo Bele[ka 29 i Bele[ka 30 kon finansiskite izve[tai

na 31 dekemvri 2009 godina, nematerijalnite sredstva i nedvi`nostite i

opremata vklu~uvaat iznosi od 61,696 iljadi denari i 11,979 iljadi denari

koi se odnesuvaat na softver i bankomati i komjuterska oprema, soodvetno.

Bankata ne izvr[ila aktivirawe na navedenite sredstva kako i presmetka na

soodvetnata amortizacija soglasno nivnoto stavawe vo upotreba. Poradi toa,

nie ne bevme vo sostojba da stekneme razumno uveruvawe za iznosot na

priznaenata amortizacija za gorenavedenite sredstva za godinata [to zavr[i

na 31 dekemvri 2009 godina.

Mislewe so rezerva Na[e mislewe e deka, osven za efektite od eventualnite korekcii, koi bi

moèle da proizlezat od pra[aweto navedeno vo prethodniot pasus,

navedenite finansiski izve[tai vo site materijalni aspekti, ja pretstavuvaat

objektivno finansiskata sostojba na Bankata na den 31 dekemvri 2009, kako i

rezultatot na nejzinoto rabotewe, promenite vo kapitalot i pari~nite tekovi

za godinata [to toga[ zavr[uva, vo soglasnost so Odlukata za Metodologijata

za evidentirawe i vrednuvawe na smetkovodstvenite stavki i za podgotovka na

finansiskite izve[tai i Upatstvoto za vidovite i sodrìnata na

finansiskite izve[tai na bankite izdadeno od strana na Narodnata Banka na

Republika Makedonija.

Obrnuvawe na vnimanie Bez ponatamu da go kvalifikuvame na[eto mislewe, obrnuvame vnimanie na

slednite pra[awa:

(a) Kako [to e navedeno vo Bele[ka 5 kon finansiskite izve[tai, na 25

septemvri 2009 godina Narodnata Banka na Republika Makedonija

(“NBRM”) donese Re[enie br. 442 so koe se utvrduva deka akcionerot

Milestone EHF, Island (“akcionerot”) ne gi ispolnuva uslovite da bide akcioner so kvalifikuvano u~estvo vo Bankata. So ova re[enie e

povle~ena prethodnata soglasnost izdadena od strana na NBRM za

steknuvawe na 312,647 obi~ni akcii od strana na akcionerot i se

utvrduva deka ovie akcii na akcionerot ne mu nosat pravo na glas.

Istovremeno, mu se naloùva na akcionerot vo rok od 180 dena od

priemot na ova Re[enie da gi prodade akciite.



3


Finansiski izve[tai 31 dekemvri 2009

Pridru`nite bele[ki se sostaven del na ovie finansiski izve[tai

4

Bilans na uspeh (000 mkd) Godina [to zavr[uva na 31 dekemvri Bele[ki 2009 2008 Prihodi od kamata 138,968 97,254 Rashodi za kamata (42,299) (35,129) Neto prihodi po kamati 6 96,669 62,125 Prihodi od provizii i nadomesti 42,557 34,568 Rashodi za provizii i nadomesti (11,841) (11,739) Neto prihodi od nadomesti i provizii 7 30,716 22,829 Neto-prihodi od trguvawe 8 - - Neto-prihodi od drugi finansiki instrumenti evidentirani po objektivna vrednost 9 - - Neto-prihodi / (rashodi) od kursnite razliki 10 3,932 1,791 Ostanati prihodi od dejnosta 11 10,065 17,503 Udel vo dobivkata na pridru`enite dru[tva 25 - - Delovni prihodi 141,382 104,248 Ispravka na vrednosta na finansiskite sredstva, na neto-osnova 12 (37,012) (412) Zaguba poradi o[tetuvawe na nefinansiskite sredstva, na neto-osnova 13 (373) (2,100) Tro[oci za vrabotenite 14 (73,591) (65,398) Amortizacija 15 (11,933) (5,117) Ostanati delovni rashodi 16 (58,311) (41,944) Udel vo zagubata na pridru`enite dru[tva 25 - - Delovni (rashodi) (181,220) (114,971) Dobivka/ (zaguba) pred odano~uvawe (39,838) (10,723) Danok na dobivka 17 (1,197) - Dobivka/ (zaguba) za finansiskata godinata od neprekinato rabotewe (41,035) (10,723) Dobivka/(zaguba) od grupa na sredstva i obvrski koi se ~uvaat za proda`ba - - Dobivka/ (zaguba) za finansikata godina (41,035) (10,723) Dobivka/(zaguba) za periodot, koja pripa\a na: akcionerite na Bankata (41,035) (10,723) malcinskoto u~estvo - - (41,035) (10,723) Zarabotka po akcija osnovna zarabotka/(zaguba) po akcija (vo Denari) 43 (120,98) (38.80) razvodneta zarabotka po akcija (vo Denari) - -

Bilans na sostojba (000 mkd)




5

Na 31 dekemvri Bele[ki 2009 2008 Sredstva Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti 18 346,209 1,531,141 Sredstva za trguvawe 19 - - Finansiski sredstva po objektivna vrednost preku bilansot na uspeh opredeleni kako takvi pri po~etnoto priznavawe 20 - - Derivatni sredstva ~uvani za upravuvawe so rizik 21 - - Krediti i pobaruvawa od banki 22 - 8 Krediti i pobaruvawa od komitenti 23 554,680 404,767 Vloùvawa vo hartii od vrednost 24 931,363 29,103 Vloùvawa vo pridruèni dru[tva (smetkovodstveno se evidentiraat spored "metodot na glavnina") 25 - - Pobaruvawa za danok na dobivka (tekoven) 31 1,286 1,178 Ostanati pobaruvawa 26 11,738 11,510 Zaloèni sredstva 27 - - Prezemeni sredstva vrz osnova na nenaplateni pobaruvawa 28 157,753 151,044 Nematerijalni sredstva 29 58,385 38,351 Nedvi`nosti i oprema 30 95,988 106,927 Odloèni dano~ni sredstva 31 - - Netekovni sredstva koi se ~uvaat za proda`ba i grupa za otu\uvawe 32 - - Vkupno sredstva 2,157,402 2,274,029 Obvrski Obvrski za trguvawe 33 - - Finansiski obvrski po objektivna vrednost preku bilansot na uspehopredeleni kako takvi pri pocetno priznavawe 34 - - Derivativni obvrski ~uvani za upravuvawe so rizik 21 - - Depoziti na bankite 35 969 - Depoziti na drugi komitenti 36 1,489,633 1,565,902 Izdadeni dol`ni~ki hartii od vrednost 37 - - Obvrski po krediti 38 86,570 48,167 Subordinirani obvrski 39 - - Posebna rezerva i rezervirawa 40 890 394 Obvrski za danok na dobivka (tekoven) 31 1,197 108 Odloèni dano~ni obvrski 31 - - Ostanati obvrski 41 14,361 54,353 Obvrski direktno povrzani so grupa na sredstva za otu\uvawe 32 - - Vkupno obvrski 1,593,620 1,668,924




6




7




8

Izve[taj za promenite vo kapitalot

(000 mkd)

Kapital Ostanati rezervi Revalorizaciona rezerva Zadràna dobivka

Akumu-lirana zaguba

Vkupno kapital i

rezervi koj

pripa\a na akc. na

Bankata

Mal-cin.

u~estvo

Vkupno kapital

Zapi[an kapital

Premii od

akcii (Sopstv.

akcii)

Kapitaln.komp.na

hibri. finans. instru.

Drugi finan. instr.

Zakon-ska

rezerva Ostana-

ti rezervi

Revalo. rezerva

na SRP

Rezer. za za[tit.

od rizikot

Rezer od kurs.

razl. Ostan.reval.

rez.

Raspol. za

raspred na

akcion.

Ograni~ za

rasprede na

akcion. Na 1 januari 2008 357,157 - - - - - 7,262 - - - - 14,358 - (138,050) 240,727 - 240,727 Korekcii na po~etnata godina - - - - - - - - - - - - - - - - - Na 1 januari 2008 koregirano 357,157 - - - - - 7,262 - - - - 14,358 - (138,050) 240,727 - 240,727 Promeni vo objektivnata vrednost na sredstvata raspolo`livi za proda`ba - - - - - - - 288 - - - - - - 288 - 288 Promeni vo objektivnata vrednost na za[tita od rizikot na pari~nite tekovi - - - - - - - - - - - - - - - - - Promeni vo objektivnata vrednost na za[tita od rizikot na neto-vloùvawe vo stransko rabotewe - - - - - - - - - - - - - - - - - Kursni razliki priznaeni vo kapitalot - - - - - - - - - - - - - - - - - Odloèni dano~ni (sredstva)/obvrski priznaeni vo kapitalot - - - - - - - - - - - - - - - - - Ostanato - - - - - - - - - - - - - - - - - Vkupno nerealizirani dobivki/(zagubi) priznaeni vo kapitalot - - - - - - - 288 - - - - - - 288 - 288




9

Izve[taj za promenite na kapitalot (prodolùva) Kapital Rezervi Revalozizacioni rezervi Zadràna dobivka

(000 mkd) Zapi[an kapital

Premii od

akcii (Sopstv.

akcii)

Kapitaln.komp.na


Drugi finan. instr.

Zakon-ska

rezerva Ostana-

ti rezervi

Revalo. rezerva

na SRP

Rezer. za za[tit.

od rizikot

Rezer od kurs.

Razl. Ostan.reval.

rez.

Raspol. za

raspred na

akcion.

Ograni~ za

rasprede na

akcion. Akumu-lirana zaguba

Vkupno kapital

i rezervi

koj pripa\a

na akc. na

Bankata

Mal-cin. u~es

tvo Vkupno

kapital

Izdadeni akcii vo tekot na periodot 369,800 - - - - - - - - - - - - - 369,800 - 369,800 Dobivka/(zaguba) za finansiskata godina - - - - - - - - - - - - - (10,723) (10,723) - (10,723) Izdvojuvawe za zakonska rezerva - - - - - 1,818 - - - - - (1,818) - - - - - Izdvojuvawe za ostanati rezervi - - - - - - - - - - - - - - - - - Dividendi - - - - - - - - - - - - - - - - - Otkup na sopstveni akcii - - - - - - - - - - - - - - - - - Prodadeni sopstveni akcii - - - - - - - - - - - - - - - - - Drugi promeni vo kapitalot i rezervite (133,084) - - - - - (4,574) - - - - 4,621 - 138,050 5,013 - 5,013 Na 31 dekemvri 2008 / 1 januari 2009 593,873 - - - - 1,818 2,688 288 - - - 17,161 - (10,723) 605,105 - 605,105 Promeni vo objektivnata vrednost na sredstvata raspolo`livi za proda`ba - - - - - - - (288) - - - - - - (288) - (288) Promeni vo objektivnata vrednost na za[tita od rizikot na pari~nite tekovi - - - - - - - - - - - - - - - - - Promeni vo objektivnata vrednost na za[tita od rizikot na neto-vloùvawe vo stransko rabotewe - - - - - - - - - - - - - - - - - Kursni razliki priznaeni vo kapitalot - - - - - - - - - - - - - - - - - Odloèni dano~ni (sredstva)/obvrski priznaeni vo kapitalot - - - - - - - - - - - - - - - - - Ostanato - - - - - - - - - - - - - - - - - Vkupno nerea. dobivki/(zagubi) priznaeni vo kapitalot - - - - - - - (288) - - - - - - (288) - (288)




10

Izve[taj za promenite na kapitalot (prodol`uva) Kapital Rezervi Revalozizacioni rezervi Zadr`ana dobivka

(000 mkd) Zapi[an kapital

Premii od

akcii (Sopstv.

akcii)

Kapitaln.komp.na


Drugi finan. instr.

Zakon-ska

rezerva Ostana-

ti rezervi

Revalo. rezerva

na SRP

Rezer. za

za[tit. od

rizikot

Rezer od

kurs. Razl.

Ostan.reval.

rez.

Raspol. za

raspred na

akcion.

Ograni~ za

rasprede na

akcion. Akumu-lirana zaguba

Vkupno kapital

i rezervi

koj pripa\a

na akc. na

Bankata

Mal-cin. u~es

tvo Vkupno

kapital Izdadeni akcii vo tekot na periodot - - - - - - - - - - - - - - - - - Dobivka/(zaguba) za finansiskata godina - - - - - - - - - - - - - (41,035) (41,035) - (41,035) Izdvojuvawe za zakonska rezerva - - - - - - - - - - - - - - - - - Izdvojuvawe za ostanati rezervi - - - - - - - - - - - - - - - - - Dividendi - - - - - - - - - - - - - - - - - Otkup na sopstveni akcii - - - - - - - - - - - - - - - - - Prodadeni sopstveni akcii - - - - - - - - - - - - - - - - - Drugi promeni vo kapitalot i rezervite - 2,688 - - - - (2,688) - - - - - - - - - - Na 31 dekemvri 2009 593,873 2,688 - - - 1,818 - - - - - 17,161 - (51,758) 563,782 - 563,782

Stater Banka AD, Kumanovo 11



Izve[taj za pari~nite tekovi

(000 mkd) Bele[ki Godina [to zavr[uva na

31 dekemvri 2009 2008 Pari~en tek od osnovnata dejnost Dobivka/(Zaguba) pred odano~uvaweto (41,035) (10,723) Korigirana za:

Malcinskoto u~estvo, vklu~eno vo konsolidiraniot bilans na uspeh* - -

Amortizacijata na: nematerijalni sredstva 2,364 511 nedvi`nosti i oprema 9,569 4,606 Kapitalnata dobivka od: proda`ba na nematerijalni sredstva - - proda`ba na nedvi`nosti i oprema (35) (62) proda`ba na prezemeni sredstva vrz osnova na nenaplateni pobaruvawa - 377 Kapitalnata zaguba od: proda`ba na nematerijalni sredstva - - proda`ba na nedvi`nosti i oprema - -

proda`ba na prezemeni sredstva vrz osnova na nenaplateni pobaruvawa - -

Prihodi od kamata (138,968) (97,254) Rashodi za kamata 42,299 35,129 Neto-prihodi od trguvawe - Ispravka na vrednosta na finansiskite sredstva, na

neto-osnova dopolnitelna ispravka na vrednosta 37,421 6,330 oslobodena ispravka na vrednosta (409) (5,918) Zaguba poradi o[tetuvawe na nefinansiskite

sredstva, na neto-osnova dopolnitelni zagubi poradi o[tetuvawe 373 2,100 oslobodeni zagubi poradi o[tetuvawe - - Posebna rezerva dopolnitelni rezervirawa 512 318 oslobodeni rezervirawa (16) - Prihodi od dividendi (2,081) (1,190)

Udel vo dobivkata/(zagubata) na pridruènite dru[tva - -

Ostanati korekcii (419) 7,809 Naplateni kamati 118,909 94,472 Plateni kamati (34,484) (22,294) Dobivka/(Zaguba) od dejnosta pred promenite vo delovnata aktiva (6,000) 14,211 (Zgolemuvawe)/namaluvawe na delovnata aktiva: Sredstva za trguvawe Derivatni sredstva ~uvani za upravuvawe so rizik - - Krediti na i pobaruvawa od banki - - Krediti na i pobaruvawa od drugi komitenti (163,675) (250,456) Zaloèni sredstva - - Prezemeni sredstva vrz osnova na nenaplateni pobaruvawa - 31,634 Zadolìtelna rezerva vo stranska valuta (4,614) (7,358)




(000 mkd) Izve[taj za pari~nite tekovi (prodolùva)

Godina [to zavr[uva na 31 dekemvri

2009 2008 Zadolìtelen depozit kaj NBRM spored posebni propisi (42,423) (3,356) Ostanati pobaruvawa 18,009 (23,318) Odloèni dano~ni sredstva - - Netekovni sredstva koi se ~uvaat za proda`ba i grupa za otu\uvawe - - Zgolemuvawe/(namaluvawe) na delovnite obvrski: Obvrski za trguvawe - - Derivatni obvrski ~uvani za upravuvawe so rizik - - Depoziti na banki 969 - Depoziti na drugi komitenti (84,033) 502,701 Ostanati obvrski (29,268) (61,721) Obvrski direktno povrzani so grupa na sredstva za otu\uvawe - - Neto pari~en tek od osnovnata dejnost pred odano~uvaweto (311,035) 202,337 (Platen)/povrat na danok na dobivka (215) (1,063) Neto pari~en tek od osnovnata dejnost (311,250) 201,274 Pari~en tek od investiciskata dejnost (Vloùvawa vo hartii od vrednost) (14,651,816) (21,170) Prilivi od proda`bata na vloùvawata vo hartii od vrednost 13,749,325 3,727 (Odlivi za vloùvawata vo podru`nici i pridruèni dru[tva) - - Prilivi od proda`bata na vloùvawata vo podru`nici i pridruèni dru[tva - - (Nabavka na nematerijalni sredstva) (4,969) (33,229) Prilivi od proda`bata na nematerijalnite sredstva (Nabavka na nedvi`nosti i oprema) (16,055) (76,979) Prilivi od proda`bata na nedvi`nostite i opremata 35 199 (Odlivi za netekovnite sredstva koi se ~uvaat za proda`ba) - - Prilivi od netekovnite sredstva koi se ~uvaat za proda`ba - - (Ostanati odlivi od investiciskata dejnost) - - Ostanati prilivi od investiciskata dejnost - - Neto pari~en tek od investiciskata dejnost (923,480) (127,452) Pari~en tek od finansiraweto (Otplata na izdadenite dol`ni~ki hartii od vrednost) - - Prilivi od izdadenite dol`ni~ki hartii od vrednost - - (Otplata na obvrskite po krediti) (2,313,238) (22,218) Zgolemuvawe na obvrskite po krediti 2,351,589 17,108 (Otplata na izdadenite subordinirani obvrski) - - Prilivi od izdadenite subordinirani obvrski - - Prilivi od izdadenite akcii/sopstveni~ki instrumenti vo tekot na periodot - 369,800 (Otkup na sopstveni akcii) - - Prodadeni sopstveni akcii - - (Plateni dividendi) - - (Ostanati odlivi od finansiraweto) - - Ostanati prilivi od finansiraweto - - Neto pari~en tek od finansiraweto 38,351 364,690 Efekt od ispravkata na vrednosta na pari~nite sredstva i pari~nite ekvivalenti (18,274) 4,364 Efekt od kursnite razliki na pari~nite sredstva i pari~nite ekvivalenti - - Neto-zgolemuvawe/(namaluvawe) na pari~nite sredstva i pari~nite ekvivalenti (1,214,653) 442,876 Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti na 1 januari 1,471,892 1,029,016 Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti na 31 dekemvri 257,239 1,471,892


Bele[ki kon finansiskite izve[tai

1 Op[ti informacii Stater Banka A.D., Kumanovo (vo ponatamo[niot tekst "Bankata") e

Akcionersko Dru[tvo osnovano vo Republika Makedonija. Adresata na

nejzinoto registrirano sedi[te e ul. "Plo[tad Nova Jugoslavija" b.b.

Kumanovo, Republika Makedonija.

Bankata e ovlastena od Narodna Banka na Republika Makedonija za vr[ewe na

platen promet, kreditni i depozitni aktivnosti vo zemjata i stranstvo.

Vkupniot broj na vraboteni na Bankata na 31 dekemvri 2009 i 2008 godina

iznesuva 119 odnosno 118 vraboteni, soodvetno

2 Smetkovodstveni politiki Vo prodolènie se prikaàni osnovnite smetkovodstveni politiki

upotrebeni pri podgotovka na ovie finansiski izve[tai. Utvrduvaweto na

smetkovodstvenite politiki na Bankata se zasnova na priznaeni, poznati i

prakti~ni iskustva na odredbite na Odlukata za Metodologijata za

evidentirawe i vrednuvawe na smetkovodstvenite stavki i za podgotovka na

finansiskite izve[tai, Odlukata za smetkovniot plan za bankite, Upatstvoto

za vodewe za vidovite i sodrìnata na finansiskite izve[tai na bankite

izdadeno od strana na NBRM i ostanatite zakonski propisi. Ovie politiki se

konzistentno primeneti na site prikaàni godini, osven dokolku ne e poinaku

navedeno.

2.1 Osnova za izgotvuvawe na finansiskite izve[tai Bankata ja vodi svojata smetkovodstvena evidencija i gi sostavuva svoite

finansiski izve[tai vo soglasnost so Zakonot za trgovski dru[tva, Zakonot

za banki i podzakonskata regulativa propi[ana od strana na Narodna Banka

na Republika Makedonija.

Finansiskite izve[tai pretstavuvaat poedine~ni/nekosolidirani

finansiski izve[tai.

Finansiskite izve[tai se podgotveni so sostojba na i za godinite [to

zavr[uvaat na 31 dekemvri 2009 i 2008 godina.

Tekovnite i sporedbenite podatoci prikaàni vo ovie finansiski izve[tai

se izrazeni vo iljadi makedonski Denari. Izvestuva~ka i funkcionalna valuta

na Bankata e MKD.

Onamu kade [to e neophodno, prezentacijata za prethodna godina e

prilagodena soglasno promenite na tekovnata godina.


Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodolùva) Smetkovodstveni politiki (prodolùva)

Osnovi za podgotovka na finansiskite izve[tai (prodolùva) 2.2 Transakcii vo stranska valuta Transakciite denominirani vo stranski valuti se iskaàni vo Denari so

primena na oficijalnite kursevi na Narodna Banka na Republika Makedonija

koi vaàt na denot na nivnoto nastanuvawe.

Sredstvata i obvrskite koi glasat vo stranski valuti se iskaàni vo Denari

so primena na oficijalnite kursevi koi vaàt na denot na sostavuvaweto na

Bilansot na sostojba, dodeka pak site pozitivni i negativni kursni razliki

koi proizleguvaat od pretvaraweto na iznosite vo stranska valuta, se

vklu~eni vo Bilansot na uspeh vo periodot koga tie nastanuvaat. Srednite

devizni kursevi koi bea primeneti za prikaùvawe na poziciite na Bilansot

na Sostojba denominirani vo stranska valuta, se slednite:

31 dekemvri 2009 31 dekemvri 2008 1 EUR 61.1732 Denari 61.4123 Denari 1 USD 42.6651 Denari 43.5610 Denari 1 CHF 41.1165 Denari 41.0427 Denari

2.3 Prebivawe (netirawe) Finansiskite sredstva i obvrski se netirani i prezentirani vo Bilansot na

sostojba na neto osnova vo slu~ai koga netiraweto na priznaenite iznosi e

zakonski dozvoleno, ponatamu, koga postoi namera za ispolnuvawe na neto

osnova, kako i vo slu~aj na istovremena realizacija na sredstvoto i

ispolnuvawe na obvrskata.

2.4 Prihodi i rashodi po kamati Prihodite i rashodite po kamati se priznaeni vo Bilansot na uspeh za site

kamatonosni finansiski sredstva i obvrski so primena na metodata na

efektivna kamatna stapka.

2.5 Prihodi od nadomesti i provizii Prihodite od nadomesti i provizii se evidentiraat vrz osnova na principot

na fakti~nost na nastanite, koga uslugata e obezbedena.

2.6 Prihodi od dividendi Dividendite se priznavaat vo Bilansot na uspeh koga ]e se obezbedi pravoto

za primawe na isplata.

2.7 Finansiski sredstva Bankata gi klasificira svoite finansiski sredstva vo slednite kategorii:

krediti i pobaruvawa, finansiski sredstva raspolo`livi za proda`ba i

finansiski sredstva koi se ~uvaat do dostasuvawe. Rakovodstvoto gi

klasificira svoite vloùvawa vo momentot na inicijalnoto priznavawe.

Krediti i pobaruvawa Kreditite i pobaruvawata se ne-derivativni finansiski sredstva so fiksni

ili odredeni pla]awa koi ne kotiraat na aktiven pazar. Tie se javuvaat koga

Bankata odobruva pari ili uslugi direktno na komintenti bez namera za

razmena na pobaruvaweto.

Finansiski sredstva raspolo`livi za proda`ba Finansiski sredstva raspolo`livi za proda`ba se onie nameneti za ~uvawe na

neodreden vremenski period, koi moè da se prodadat dokolku se pojavi

potreba za likvidnost ili promeni vo kamatnite stapki, deviznite kursevi

ili cenite na akciite.



Finansiski sredstva (prodol`uva) Nabavkite i proda`bite na finansiskite sredstva se evidentiraat na datumot

na transakcijata - datumot na koj [to Bankata ima obvrska da go kupi ili

prodade sredstvoto. Kreditite inicijalno se priznavaat koga gotovinata se

avansira na pozajmuva~ite. Site finansiski sredstva koi ne se priznavaat

spored nivnata objektivna vrednost preku dobivki /zagubi, inicijalno se

priznavaat spored nivnata objektivna vrednost zgolemena za tro[ocite na

transakcijata. Finansiskite sredstva prestanuvaat da se priznavaat po

istekot na pravata za primawe na pari~nite tekovi ili koga Bankata gi

prenela site zna~ajni rizici i koristi od sopstvenosta vrz niv.

Posledovatelno, po inicijalnoto priznavawe, finansiskite sredstva

raspolo`livi za proda`ba se evidentiraat spored nivnata objektivna

vrednost. Kreditite i pobaruvawata se evidentiraat po nivnata amortizirana

nabavna vrednost so primena na metodata na efektivna kamatna stapka.

Dobivkite i zagubite koi se javuvaat od promeni vo objektivnata vrednost na

finansiskite sredstva raspolo`livi za proda`ba se priznavaat direktno vo

kapitalot, se do momentot na prestanok na priznavaweto ili vo slu~aj na

nivno o[tetuvawe, pri [to akumuliranite dobivki ili zagubi, prethodno

priznaeni vo kapitalot, se priznavaat vo tekovnite dobivki ili zagubi. Sepak,

kamatata presmetana koristej]i ja metodata na efektivna kamatna stapka, kako i

pozitivnite i negativnite kursni razliki na monetarnite sredstva

klasificirani kako raspolo`livi za proda`ba se priznavaat vo Bilansot na

uspeh. Dividendite na hartiite od vrednost raspolo`livi za proda`ba se

priznavaat vo Bilansot na uspeh vo periodot koga ]e se obezbedi pravoto za

primawe na isplatata

Finansiski sredstva koi se ~uvaat do dostasuvawe finansiski sredstva so fiksni ili utvrdlivi pla]awa, fiksni datumi na

dostasuvawe za naplata i za koi, Rakovodstvoto na Bankata ima pozitivna

namera i sposobnost da gi ~uva do nivnoto dostasuvawe. Dokolku Bankata

prodade zna~aen iznos na finansiskite sredstva koi se ~uvaat do dostasuvawe

pred nivnoto dostasuvawe, celata kategorija na ovie sredstva se

reklasificira vo finansiskite sredstva raspolo`livi za proda`ba

Nabavkite i proda`bite na finansiskite sredstva raspolo`livi za proda`ba

i onie koi se ~uvaat do dostasuvawe se evidentiraat na datumot na

transakcijata - datumot na koj [to Bankata ima obvrska da go kupi ili prodade

sredstvoto. Kreditite se priznavaat koga gotovinata se avansira na

pozajmuva~ite. Finansiskite sredstva inicijalno se priznavaat po objektivna

vrednost zgolemena za tro[ocite na transakcijata. Finansiskite sredstva

prestanuvaat da se priznavaat po istekot na pravata za primawe na pari~nite

tekovi od finansiskite sredstva ili po nivnoto prenesuvawe, a Bankata gi

prenela zna~itelno site rizici i koristi od sopstvenost.

Objektivnite vrednosti na kotiranite vlo`uvawa na aktivni berzi se baziraat

na tekovnite ceni na kotacija. Dokolku pazarot za nekoe finansisko sredstvo

ne e aktiven (i za nekotirani hartii od vrednost), Bankata utvrduva objektivna

vrednost po pat na upotreba na tehniki na procenka.



2.8 O[tetuvawe na finansiskite sredstva Sredstva evidentirani po amortizirana nabavna vrednost Na sekoj datum na bilansirawe, Bankata procenuva dali postoi objektiven

dokaz za o[tetuvawe na finansiskoto sredstvo. Finansiskoto sredstvo ili

grupa na finansiski sredstva se o[teteni samo dokolku postoi objektiven

dokaz za o[tetuvawe kako rezultat na eden ili pove]e nastani [to se pojavile

po prvi~noto priznavawe na sredstvata ("slu~aj na zaguba") i deka toj slu~aj na

zaguba (ili slu~ai) vlijae na predvideniot iden gotovinski tek na

finansiskoto sredstvo ili grupa finansiski sredstva koi mo`at

verodostojno da se procenat.

Kriteriumite [to Bankata gi koristi pri utvrduvawe na postoeweto

objektiven dokaz za zaguba od o[tetuvawe, vklu~uvaat:

Nepo~ituvawe na dogovornite obvrski za pla]awe na glavninata ili kamatata;

Denovi na docnewe pri pla]awe na glavninata ili kamatata; Pote[kotii so pari~nite tekovi kaj pozajmuva~ot; Neispolnuvawe na dogovorite ili uslovite za kreditirawe; Vlo[uvawe na konkurentnata pozicija na pozajmuva~ot; Namaluvawe na vrednosta na dadenite garancii - kolateral; Otpo~nuvawe na ste~ajni postapki; Aktivirawe na obezbeduvaweto;

Bankata vr[i procenka na postoeweto na objektiven dokaz za o[tetuvawe na

poedine~na osnova za poedine~no zna~ajni finansiski sredstva, kako i

poedine~no ili zbirno za finansiski sredstva [to ne se poedine~no zna~ajni.

Dokolku Bankata utvrdi deka ne postoi objektiven dokaz za o[tetuvawe za

poedine~no proceneto finansisko sredstvo, bilo zna~ajno ili ne, taa go

vklu~uva sredstvoto vo grupa na finansiski sredstva so sli~ni

karakteristiki na krediten rizik i vr[i zbirna procenka na o[tetuvaweto.

Iznosot na zagubata pretstavuva razlika pome\u evidentiraniot iznos na

sredstvoto i sega[nata vrednost na procenetite idni pari~ni tekovi

(isklu~uvaj]i gi idnite zagubi po osnov na kreditot) diskontirani so primena

na izvornata efektivna kamatna stapka na finansiskto sredstvo.

Evidentiraniot iznos na sredstvoto se namaluva preku upotrebata na smetka za

rezervirawe poradi o[tetuvawe, so istovremeno priznavawe na soodvetniot

rashod poradi o[tetuvawe vo tekovniot Bilans na uspeh.

Za celite na zbirnata procenka na o[tetuvaweto, finansiskite sredstva se

grupirani vrz osnova na sli~ni karakteristiki na kreditniot rizik (odnosno

vrz osnova na proces na rangirawe pri [to Bankata gi zema predvid vidot na

sredstvo, industriskiot sektor, geografskata lokacija, vidot na kreditnoto

obezbeduvawe, kreditnata istorija i ostanati faktori). Ovie karakteristiki

se relevantni za procenka na idnite pari~ni tekovi za grupi na takvi

sredstva, [to pretstavuva indikator za sposobnosta na dol`nicite da gi

platat site dostasani iznosi vo soglasnost so dogovorenite uslovi na

sredstvata [to se procenuvaat.



O[tetuvawe na finansiskite sredstva (prodolùva) Vo slu~aj na nenaplatlivost na kreditot, istiot se otpi[uva nasproti

soodvetnoto rezervirawe poradi o[tetuvawe. Takvite krediti se otpi[uvaat

otkako ]e se zavr[at site neophodni proceduri i ]e se utvrdi iznosot na

zagubata. Posledovatelnite nadomestuvawa na prethodno otpi[anite iznosi

go namaluvaat iznosot na rezerviraweto poradi o[tetuvawe na kreditite, vo

korist na tekovnite dobivki.

Sredstva evidentirani po objektivna vrednost Na sekoj datum na bilansirawe, Bankata procenuva dali postoi objektiven

dokaz za o[tetuvawe na finansiskoto sredstvo. Zna~itelnoto ili

prolongirano opa\awe na objektivnata vrednost na finansiskoto sredstvo pod

negovata nabavna vrednost pretstavuva objektiven dokaz pri utvrduvaweto na

mo`nosta od o[tetuvawe. Dokolku postoi takov dokaz za finansiskite

sredstva raspolo`livi za proda`ba, kumulativnata zaguba - izmerena kako

razlika me\u nabavnata vrednost i tekovnata objektivna vrednost se priznava

vo bilansot na uspeh. Dokolku, vo posledovatelen period, objektivnata

vrednost na dol`ni~ki instrument klasificiran kako raspolo`liv za

proda`ba se zgolemi, a zgolemuvaweto moè objektivno da se povrze so nastan

koj se javuva po priznavaweto na zagubata poradi o[tetuvawe vo tekovnite

dobivki ili zagubi, zagubata poradi o[tetuvawe se namaluva preku bilansot

na uspeh.

2.9 Prezemeni sredstva vrz osnova na nenaplateni pobaruvawa Prevzemenite sredstva vrz osnova na nenaplateni pobaruvawa se sostojat od

nedvi`nosti i oprema dobieni vo zamena za somnitelni i sporni pobaruvawa,

koi se ~uvaat so cel za nivna ponatamo[na proda`ba. Istite ne se koristat za

izvr[uvawe na osnovnite aktivnosti na Bankata. Ovie sredstva se priznavaat

spored poniskata vrednost pome\u nabavnata vrednost i procenetata

objektivna vrednost namalena za o~ekuvanite tro[oci za nivna proda`ba.

Bankata planira da gi prodade ovie sredstva vo period od tri godini od

momentot na nivnoto steknuvawe.

2.10 Nematerijalni sredstva Kompjuterski softver Tro[ocite povrzani so razvojot ili odrùvaweto na kompjuterski softverski

programi se priznavaat kako tro[oci vo momentot na nivnoto nastanuvawe.

Tro[ocite direktno povrzani so prepoznatlivi i unikatni softverski

proizvodi kontrolirani od strana na Bankata koi najverojatno ]e sozdadat

ekonomski koristi koi ]e gi nadminat tro[ocite posle edna godina, se

priznavaat kako nematerijalni sredstva. Tro[ocite za razvoj na kompjuterski

softver koi se priznavaat kako sredstva se amortiziraat koristej]i

pravoliniska metoda vo tekot na period od ~etiri godini.

Ostanati nematerijalni sredstva Tro[ocite za steknuvawe prava i licenci se kapitalizirani i amortizirani

koristej]i pravoliniska metoda vo tekot na period od ~etiri godini.

2.11 Nedvi`nosti, postrojki i oprema Nedvi`nostite, postrojkite i opremata se evidentirani po nabavna vrednost

namalena za akumulirana amortizacija. Nabavnata vrednost vklu~uva tro[oci

koi direktno se odnesuvaat na nabavkata na sredstvata.

Amortizacijata se presmetuva pravoproporcionalno, so primena na zakonski

propi[ani stapki so cel alokacija na nabavnata vrednost na imotot, zgradite

i opremata vo tekot na nivniot procenet vek na upotreba. Vo prodolènie e

daden procenetiot vek na upotreba na nekoi pozna~ajni stavki od

materijalnite sredstva.



Nedvi`nosti, postrojki i oprema (prodolùva) Zgradi 2.5% Mebel i oprema 20 - 25% Ostanati sredstva 10 - 25%

Posledovatelnite nabavki se vklu~eni vo evidentiranata vrednost na

sredstvoto ili se priznavaat kako posebno sredstvo, soodvetno, samo koga

postoi verojatnost od priliv na idni ekonomski koristi za Bankata povrzani

so stavkata i koga nabavnata vrednost na stavkata moè razumno da se izmeri.

Site drugi redovni odrùvawa i popravki se evidentiraat kako rashodi vo

bilansot na uspeh vo tekot na finansiskiot period vo koj se javuvaat.

Dobivkite i zagubite povrzani so otu\uvawata se utvrduvaat po pat na

sporedba na prilivite so evidentiraniot iznos. Istite se vklu~uvaat vo

Bilansot na uspeh.

2.12 O[tetuvawe na nefinansiski sredstva Sredstvata podlo`ni na amortizacija se proveruvaat od mo`ni o[tetuvawa

sekoga[ koga odredeni nastani ili promeni ukaùvaat deka evidentiraniot

iznos na sredstvata ne moè da se nadomesti. Koga evidentiraniot iznos na

sredstvoto e povisok od negoviot procenet nadomestliv iznos, toj vedna[ se

otpi[uva do negoviot nadomestliv iznos. Nadomestliviot iznos pretstavuva

povisokiot iznos pome\u neto proda`nata cena i upotrebnata vrednost na

sredstvata.

2.13 Vloùvawa vo nedvi`nosti nameneti za iznajmuvawe Vloùvawata vo nedvi`nostite nameneti za iznajmuvawe inicijalno se

priznavaat spored nabavnata vrednost, vklu~uvaj]i gi i tro[ocite koi

direktno se odnesuvaat na nabavkata na sredstvata. Posledovatelno

vloùvawata vo nedvi`nosti nameneti za iznajmuvawe se evidentiraat po

objektivna vrednost.

Dobivkite ili zagubite koi proizleguvaat od promenata na objektivnata

vrednost na vloùvawata vo nedvi`nostite nameneti za iznajmuvawe se

vklu~uvaat vo dobivkite ili zagubite za periodot koga nastanuvaat

2.14 Pari~ni sredstva i ekvivalenti Za potrebite na Izve[tajot za pari~nite tekovi, pari~nite sredstva i

ekvivalenti vklu~uvaat smetki so dostasanost pomala od 3 meseci od datumot

na nabavka, vklu~uvaj]i gotovina i salda kaj Narodna Banka na Republika

Makedonija.

2.15 Rezervirawe Rezervirawe se priznava koga Bankata ima tekovna obvrska kako rezultat na

nastan od minatoto i postoi verojatnost deka ]e bide potreben odliv na

sredstva koi vklu~uvaat ekonomski koristi za podmiruvawe na obvrskata, a

voedno ]e bide napravena verodostojna procenka na iznosot na obvrskata.

Rezervirawata se proveruvaat na sekoj datum na bilansirawe i se koregiraat

so cel da se reflektira najdobrata tekovna procenka. Koga efektot na

vremenata vrednost na parite e materijalen, iznosot na rezerviraweto

pretstavuva sega[na vrednost na tro[ocite koi se o~ekuva da se pojavat za

podmiruvawe na obvrskata.

2.16 Nadomesti za vrabotenite Bankata pla]a pridonesi za penzisko osiguruvawe na svoite vraboteni,

soglasno doma[nata regulativa za socijalno osiguruvawe. Pridonesite, vrz



Nadomesti za vrabotenite (prodolùva) osnova na platite, se pla]aat vo dràvniot Penziski Fond i zadolìtelnite

privatni penziski fondovi. Ne postoi dopolnitelna obvrska vo vrska so ovie

penziski planovi. Osven toa, site rabotodavci vo Republika Makedonija imaat

obvrska da ispla]aat na vrabotenite posebna minimalna suma pri

penzioniraweto vo iznos vo iznos utvrden so zakon. Bankata nema izvr[eno

rezervirawe za presmetan poseben minimalen iznos za penzionirawe na

vrabotenite, bidej]i ovoj iznos ne e od materijalno zna~ewe za finansiskite

izve[tai.

Bankata ne operira so penziski planovi ili planovi za nadomestoci pri

penzionirawe, taka [to nema dopolnitelni obvrski za penzii. Bankata ne e

obvrzana da obezbedi dopolnitelni nadomestoci za tekovnite ili prethodnite

vraboteni.

2.17 Danok na dobivka Tekovniot danok od dobivka se presmetuva vo soglasnost so doma[nata

zakonska regulativa efektivna na datumot na bilansirawe. Osnova za

presmetuvawe na danokot od dobivka od 10% (2008: 10%) e dobivkata koja se

utvrduva vo dano~niot bilans, koregirana za odredeni neodbitni ili

neodano~ivi stavki.

Soglasno promenite vo zakonskata regulativa za danok od dobivka koi se

primenuvaat od 1 januari 2009 godina, Bankata se osloboduva od pla]aweto na

danok na neraspredelena dobivka ostvarena za tekovnata godina. Iznosot koj

[to ]e se raspredeluva vo vid na dividendi i drugi raspredelbi od dobivkata

bilo da e vo pari~en ili nepari~en oblik ]e se odano~uva vo momentot na

nivnata isplata.

Odloèniot danok od dobivka se evidentira vo celost, koristej]i ja metodata

na obvrska, za vremenite razliki koi se javuvaat pome\u dano~nata osnova na

sredstvata i obvrskite i iznosite po koi istite se evidentirani za celite na

finansiskoto izvestuvawe. Pri utvrduvawe na odloèniot danok od dobivka

se koristat tekovnite vaè~ki dano~ni stapki. Odloèniot danok od dobivka

se tereti ili odobruva vo Bilansot na uspeh, osven dokolku se odnesuva na

stavki koi direktno go teretat ili odobruvaat kapitalot, vo koj slu~aj

odloèniot danok se evidentira isto taka vo kapitalot.

Odloènite dano~ni sredstva se priznavaat vo obem vo koj postoi verojatnost

za iskoristuvawe na vremenite razliki nasproti idnata raspolo`liva

odano~iva dobivka.

So sostojba na 31 dekemvri 2009 i 2008 godina, Bankata nema evidentirano

odloèni dano~ni sredstva ili obvrski, bidej]i ne postojat vremenski

razliki na ovie datumi.

2.18 Pozajmici Pozajmicite inicijalno se priznavaat po objektivna vrednost, [to pretstavuva

primeni prilivi (objektivna vrednost na primenite nadomestoci) namaleni za

napravenite tro[oci na transakcijata. Pozajmicite se evidentirani

posledovatelno spored nivnata amortizirana nabavna vrednost.

2.19 Kapital, rezervi i pla]awa za dividendi (a) Akcionerski kapital

Akcionerskiot kapital ja pretstavuva nominalnata vrednost na emitiranite

akcii.

(b) Tro[oci povrzani so emisija na akcii



Kapital, rezervi i pla]awa za dividendi (prodolùva) Tro[ocite povrzani so emisija na novi akcii, opcii ili steknuvaweto na

delovna aktivnost se prezentirani vo kapitalot kako namaluvawe, neto od

danokot, na prilivite.

(v) Sopstveni akcii

Koga Bankata otkupuva svoj akcionerski kapital, platenite nadomestoci se

odzemaat od vkupniot akcionerski kapital kako sopstveni akcii se dodeka

istite ne se otu\at. Koga takvite akcii posledovatelno se prodavaat,

primenite nadomestoci se vklu~uvaat vo akcionerskiot kapital.

(g) Rezervi

Rezervite, koi se sostojat od revalorizacioni i zakonski rezervi, se sozdadeni

vo tekot na periodite vrz osnova na dobivki/zagubi od revalorizacija na

materijalnite sredstva, vo slu~ajot so revalorizacioni rezervi, kako i po pat

na raspredelba na akumulirani dobivki vrz osnova na zakonskata regulativa i

odlukite na Rakovodstvoto na Bankata.

(d) Neraspredeleni dobivki/(zagubi)

Neraspredelnite dobivki/(zagubi) gi vklu~uvaat tekovnite kako i onie od

prethodnite periodi, zadràni dobivki i zagubi.

(e) Divendi na obi~ni akcii

Dividendite na obi~nite akcii se priznavaat vo kapitalot vo periodot vo koj

[to se odobreni od strana na akcionerite na Bankata.

2.20 Doveritelski aktivnosti Bankata voobi~aeno deluva kako doveritel i ima ostanati doveritelski

svojstva [to rezultira vo ~uvawe ili plasirawe na sredstva vo ime na

fizi~ki lica ili ostanati institucii. Ovie sredstva i prihodot koj

rezultira od niv ne se vklu~eni vo ovie finansiski izve[tai, poradi toa [to

tie ne se sredstva na Bankata.

2.21 Izvestuvawe spored segmenti Deloven segment pretstavuva grupa na sredstva ili aktivnosti koi se

angaìrani vo obezbeduvaweto na proizvodi ili uslugi koi se predmet na

rizici i nadomesti koi se razlikuvaat od onie vo ostanatite delovni

segmenti. Georafskiot segment e angaìran vo obezbeduvawe na proizvodi ili

uslugi vo odredeno ekonomsko opkruùvawe koe e predmet na rizici i

nadomesti koi se razlikuvaat od onie segmenti koi gi izvr[uvaat

aktivnostite vo drugi ekonomski opkruùvawa.

2.22 Vonbilansni potencijalni i prezemeni obvrski Bankata prezema obvrski vo tekot na svoite delovni aktivnosti po osnov na

kreditni plasmani evidentirani na smetkite od vonbilansnata evidencija,

[to prvenstveno vklu~uvaat garancii i akreditivi. Ovie finansiski obvrski

se evidentiraat vo Bilansot na sostojba koga ]e moàt da se povratat.

Rezervirawe poradi o[tetuvawe povrzano so vonbilansnite potencijalni i

prezemeni obvrski e vklu~eno vo bilansot na sostojba kako obvrska.

2.23 Posledovatelni nastani Onie posledovatelni nastani koi davaat dopolnitelni informacii za

finansiskata sostojba na Bankata na datumot na bilansiraweto (korektivni

nastani) se reflektirani vo finansiskite izve[tai. Onie posledovatelni

nastani koi nemaat karakter na korektivni nastani se objavuvaat vo soodvetna

bele[ka dokolku istite se materijalno zna~ajni.


Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodolùva)

3 Upravuvawe so rizici od finansirawe Delovnite aktivnosti na Bankata se izloèni na razli~ni rizici od

finansiski karakter, a tie aktivnosti vklu~uvaat analiza, procenka,

prifa]awe i upravuvawe so rizicite. Bankata se stremi kon postignuvawe na

soodvetna ramnoteà me\u rizikot i nadomestot i minimizacija na

potencijalnite negativni efekti vrz finansiskata uspe[nost na Bankata.

Politikite na Bankata za upravuvawe so rizici imaat za cel da gi

identifikuvaat i analiziraat ovie rizici, da vospostavat soodvetni limiti i

kontrola na rizicite, kako i da gi sledat rizicite i pridrùvaweto kon

limitite preku verodostojni i sovremeni informati~ki sistemi. Bankata

redovno vr[i ispituvawe na politikite i vospostavenite sistemi za

upravuvawe so rizikot soglasno so pazarnite promeni, promenite vo

produktite i najdobrata praksa.

Upravuvaweto so rizici go vr[i Odborot za rakovodewe so rizik vo

soglasnost so politikite odobreni od strana na Nadzoren Odbor. Ovoj odbor

gi identifikuvaat i procenuvaat rizicite od finansirawe vo tesna sorabotka

so drugite sektori na Bankata. Nadzorniot odborot donesuva pismeni

politiki za celokupnoto upravuvawe so rizici, dodeka Upravniot odbor

donesuva proceduri za specifi~nite podra~ja, kako [to se rizikot od kursni

razliki, rizikot od kamatni stapki i rizikot od kreditirawe.

3.1 Krediten rizik Kreditniot rizik e rizik od finansiska zaguba na Bankata dokolku klientot

ili dogovornata stranka od finansiski instrument ne uspee da gi ispolni

svoite dogovorni obvrski i glavno proizleguva od dadenite krediti i avansi

na klienti i drugi banki, izdadeni garancii i akreditivi i vloùvawa vo

hartii od vrednost. So cel upravuvawe so rizik, Bankata gi zema predvid i gi

razgleduva zbirno site elementi od izloènosta na krediten rizik (kako

individualen rizik na neispolnuvawe na obvrskite na dol`nikot, rizik na

zemja i rizik na oddelen sektor).

Bankata definira prifatlivi kreditni izloènosti so [to se o~ekuva:

Disperzija na kreditniot rizik; Zgolemuvawe na obemot na kreditnoto portfolio; Podobruvawe na kvalitetot na portfolioto; Zgolemuvawe na profitabilnosta na Bankata.

Bankata gi upravuva, ograni~uva i kontrolira koncentraciite na kreditniot

rizik vo momentot na nivno identifikuvawe - osobeno vo odnos na poedine~ni

dogovorni strani ili grupi, kako i vo odnos na industriski sektori i zemji.

Bankata gi strukturira nivoata na prezemeniot krediten rizik po pat na

odreduvawe limiti na prifatliv rizik vo vrska so eden pozajmuva~, ili grupa

pozajmuva~i, i na geografski i industriski segmenti.

Izloènosta na krediten rizik isto taka se upravuva preku redovna analiza na

sposobnosta na pozajmuva~ite da gi ispolnat svoite obvrski po osnov na

kamatata i glavninata, kako i preku izmena na ovie kreditni limiti dokolku e

toa vozmo`no.

Stater Banka AD, Kumanovo 22 22

Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodolùva) Upravuvawe so rizici od finansirawe (prodolùva)

Krediten rizik (prodolùva)

Obezbeduvaweto pretstavuva eden od najtradicionalnite i naj~esti na~ini za

namaluvawe na kreditniot rizik. Bankata primenuva upatstva vo vrska so

prifatlivosta na odredeni klasi na obezbeduvawe. Osnovnite vidovi

obezbeduvawe za kreditite i avansite se slednite:

Hipoteki nad stanben imot i deloven prostor; Zalog vrz delovni sredstva kako [to se, oprema, zalihi i pobaruvawa; Zalog vrz finansiski instrumenti kako [to se akcii; Pari~en depozit; Menica.

Bankata dokolku oceni, a so cel namaluvawe na kreditniot rizik, moè da

pobara dopolnitelno obezbeduvawe od svoite komitenti

Politiki i proceduri Po izvr[enata klasifikacija na izloènosta na krediten rizik na

poedine~na osnova, Bankata vr[i ispravka na vrednosta na aktivnite bilansni

i vonbilasni pobaruvawa preku utvrduvawe na sega[na vrednost na idnite

pari~ni tekovi koi ]e nastanat vrz osnova na tie pobaruvawa.

Iznosot na ispravkata na vrednost za aktivnite bilansni pobaruvawa na

poedine~na osnova se utvrduva kako razlika pome\u smetkovodstvenata

vrednost na bilansite pobaruvawa i sega[nata vrednost na procenetite

nadomestlivi iznosi (isklu~uvaj]i gi idnite zagubi po osnov na kreditot).

Sega[nata vrednost na aktivnite bilansni pobaruvawa se dobiva so

diskontirawe na o~ekuvanite idni pari~ni tekovi po tie pobaruvawa so

upotreba na efektivna kamatna stapka utvrdena vrz osnova na dogovorot.

Efektivnata kamatna stapka e kamatna stapka so ~ija primena sega[nata

vrednost na site idni pari~ni prilivi se izedna~uva so sega[nata vrednost

na site idni pari~ni odlivi. Pri presmetka na efektivnata kamatna stapka

Bankata:

Gi zema predvid site idni pari~ni tekovi (prilivi i odlivi) koi se o~ekuva deka ]e nastanat soglasno dogovorenite uslovi;

Gi zema predvid i site plateni i/ ili naplateni provizii i nadomesti koi pretstavuvaat sostaven del od efektivnata kamatna stapka na

pobaruvaweto;

Ne gi zema predvid proviziite i nadomestite za vloùvawe na depozit kako obezbeduvawe za pobaruvaweto;

Ne gi zema predvid idnite zagubi poradi krediten rizik od pobaruvaweto.

Za potrebite za diskontirawe na o~ekuvanite idni pari~ni tekovi se

upotrebuva efektivna kamatna stapka na godi[na osnova.

Dokolku poradi finansiski pote[kotii na klientot, Bankata odobri izmena

na uslovite na kreditirawe, vo pogled na visinata na kamatata i periodite na

otplata na obvrskite na klienti, za diskontirawe na o~ekuvanite idni

pari~ni tekovi se upotrebuva efektivnata kamatna stapka, vaè~ka pred

izmenite na uslovite na kreditirawe.

Za diskontirawe na o~ekuvanite idni pari~ni tekovi od pobaruvawa so

promenliva kamatna stapka, Bankata ja primenuva efektivnata kamatna stapka,

soglasno dogovorot, vaè~ka na denot na utvrduvawe na sega[nata vrednost na

o~ekuvanite pari~ni tekovi.



Krediten rizik (prodolùva) Vo ovie slu~ai, efektivnata kamatna stapka se presmetuva za celiot period na

va`nost na dogovorot (ne samo na preostanatiot period do dostasuvawe), so

primena na kamatna stapka, vaè~ka na denot na utvrduvawe na sega[nata

vrednost na o~ekuvanite pari~ni tekovi. Dokolku kamatna stapka na denot na

utvrduvawe na sega[nata vrednost e promeneta za pomalku od 10% vo odnos na

poslednata kamatna stapka so koja e izvr[eno diskontirawe na idnite pari~ni

tekovi, Bankata moè da ja primeni prethodnata efektivna kamatna stapka koja

bila primeneta pri utvrduvawe na sega[nata vrednost na o~ekuvanite idni

pari~ni tekovi.

Bankata vr[i ispravka na vrednosta, odnosno izdvojuva posebna rezerva, vo

ramkite na slednite granici:

Od 0% do 10% od izloènosta na krediten rizik klasificirana vo kategorijata na rizik “A”;

Nad 10% do 25% od izloènosta na krediten rizik klasificirana vo kategorijata na rizik “B”;

Nad 25% do 50% od izloènosta na krediten rizik klasificirana vo kategorijata na rizik “V”;

Nad 50% do 75% od izloènosta na krediten rizik klasificirana vo kategorijata na rizik “G”;

Nad 75% do 100% od izloènosta na krediten rizik klasificirana vo kategorijata na rizik “D”.

Maksimalna izloènost na krediten rizik pred dobieno obezbeduvawe

Maksimalnata izloènost na krediten rizik e prikaàna preku

evidentiranite iznosi na finansiskite sredstva vo Bilansot na sostojba

prikàni vo tabelata podolu (vo iljadi denari):

Stater Banka A.D., Kumanovo 24


Krediten rizik (prodolùva) Analiza na maksimalna izloènost na krediten rizik

Krediti na i

pobaruvawa od banki

Krediti na i pobaruvawa od

drugi komitenti

Vloùvawa vo finansiski

sredstva raspolo`livi za

proda`ba


sredstva koi se ~uvaat do

dostasuvawe Pari~ni sredstva

i pari~ni ekvivalenti

Pobaruvawa za provizii i nadomesti

Ostanati pobaruvawa

Vonbilansni izloènosti Vkupno

2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 Smetkovodstvena vrednost na izloènosti za koi e izdvoena ispravka na vrednosta/posebna rezerva Smetkovodstvena vrednost na poedine~no zna~ajni izloènosti, pred ispravkata na vrednosta i posebnata rezerva na poedine~na osnova

kategorija na rizik A - - 485,997 339,908 11,853 11,853 - - 292,786 192,923 623 1,833 9,776 9,674 189,089 127,703 990,124 683,894 kategorija na rizik B - - 34,032 17,076 - - - - - - 31 - - - 231 - 34,294 17,076 kategorija na rizik V - 1 17,800 15,035 - - - - - - 69 - 1,812 - 198 - 19,879 15,036 kategorija na rizik G - 7 26,327 6,103 - - - - - 24,613 1 - - - 7 - 26,335 30,723 kategorija na rizik D - - 102,784 100,370 831 1,052 - - 30,404 5,968 3 - 111 3 - - 134,133 107,393 - 8 666,940 478,492 12,684 12,905 - - 323,190 223,504 727 1,833 11,699 9,677 189,525 127,703 1,204,765 854,122

(Ispravka na vrednosta i posebna rezerva na poedine~na osnova) - - (119,682) (101,411) (950) (1,171) - - (30,645) (12,371) (22) - (666) - (890) (394) (152,855) (115,347) Smetkovodstvena vrednost na poedine~no zna~ajni izloènosti, namalena za ispravkata na vrednosta i posebnata rezerva na poedine~na osnova - 8 547,258 377,081 11,734 11,734 - - 292,545 211,133 705 1,833 11,033 9,677 188,635 127,309 1,051,910 738,775 Smetkovodstvena vrednost na izloènosti koi se ocenuvaat na grupna osnova, pred ispravkata na vrednosta i posebnata rezerva na grupna osnova



Analiza na maksimalna izloènost na krediten rizik (prodolùva)

Krediti na i

pobaruvawa od banki


drugi komitenti



proda`ba



dostasuvawe Pari~ni sredstva i

pari~ni ekvivalenti


Ostanati pobaruvawa


2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 poedine~no nezna~ajni izloènosti (portfolio na mali krediti) - - - - - - - - - - - - - - - - - - poedine~no zna~ajni izloènosti koi ne se o[teteni na poedine~na osnova - - - - - - - - - - - - - - - - - - (Ispravka na vrednosta i posebna rezerva na grupna osnova) - - - - - - - - - - - - - - - - - - Smetkovodstvena vrednost na izloènosti koi se ocenuvaat na grupna osnova, namalena za ispravkata na vrednosta i posebnata rezerva na grupna osnova - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Smetkovodstvena vrednost na izloènosti za koi ne e izdvoena ispravka na vrednosta/posebna rezerva dostasani pobaruvawa Starosna struktura na dostasani pobaruvawa za koi nema izdvoeno ispravka na vrednosta do 30 dena - - 189 572 - - - - - - - - - - - - 189 572 Smetkovodstvena vrednost na dostasani pobaruvawa za koi nema izdvoeno ispravka na vrednosta - - 189 572 - - - - - - - - - - - - 189 572

nedostasani pobaruvawa restrukturirani pobaruvawa - - - - - - - - - - - - - - - - - - ostanati pobaruvawa - - 7,233 27,114 919,629 17,369 - - 53,664 1,320,008 - - - - - - 980,526 1,364,491



Analiza na maksimalna izlo`enost na krediten rizik (prodol`uva)

Krediti na i

pobaruvawa od banki


drugi komitenti



proda`ba




pari~ni ekvivalenti


Ostanati pobaruvawa


2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 Smetkovodstvena vrednost na nedostasani pobaruvawa za koi nema izdvoeno ispravka na vrednosta/posebna rezerva - - 7,422 27,686 919,629 17,369 - - 53,664 1,320,008 - - - - - - 980,715 1,365,063 Vkupna smetkovodstvena vrednost na pobaruvawa so krediten rizik pred ispravkata na vrednosta i posebnata rezerva - 8 674,362 506,178 932,313 30,274 - - 376,854 1,543,512 727 1,833 11,699 9,677 189,525 127,703 2,185,480 2,219,185 (Vkupna ispravka na vrednosta i posebna rezerva) - - (119,682) (101,411) (950) (1,171) - - (30,645) (12,371) (22) - (666) - (890) (394) (152,855) (115,347) Vkupna smetkovodstvena vrednost na pobaruvawa so krediten rizik namalena za ispravkata na vrednosta i posebnata rezerva - 8 554,680 404,767 931,363 29,103 - - 346,209 1,531,141 705 1,833 11,033 9,677 188,635 127,309 2,032,656 2,103,838



Vrednost na obezbeduvaweto (objektivna vrednost) zemena za za[tita na kreditniot rizik

Krediti na i

pobaruvawa od banki Krediti na i

pobaruvawa od drugi komitenti



proda`ba




pari~ni ekvivalenti Ostanati

pobaruvawa Vonbilansni izloènosti Vkupno

2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 Vrednost na obezbeduvaweto na kreditnata izloènost koja[to se ocenuva za o[tetuvawe na poedine~na osnova Prvoklasni instrumenti za obezebeduvawe: - Pari~ni depoziti (vo depo i/ili ograni~eni na smetki vo Bankata) - - 9,514 27,862 - - - - - - - - - - 9,514 27,862 - Dràvni hartii od vrednost - - - - - - - - - - - - - - - - - Dràvni bezuslovni garancii - - - - - - - - - - - - - - - - - Bankarski garancii - - - - - - - - - - - - - - - - Garancii od dru[tva za osiguruvawe i polisi za osiguruvawe - - - - - - - - - - - - - - - - Korporativni garancii (osven bankarski i od dru[tva za osiguruvawe) - - 1,230 - - - - - - - - - - - 1,230 - Garancii od fizi~ki lica - - - - - - - - - - - - - - - - Zalog na nedvièn imot: - Imot za sopstvena upotreba (stanovi, ku]i) - - 260,568 248,330 - - - - - - 18 - 10,858 6,499 271,444 254,829 - Imot za vr[ewe dejnost - - 519,576 376,512 - - - - - - - - 3,158 3,548 522,734 380,060 Zalog na podvièn imot - - 312,189 121,013 - - - - - - - - - - 312,189 121,013 Ostanati vidovi na obezbeduvawe - - 146,638 101,709 - - - - - - 13 474 5,054 5,679 151,705 107,862 Vkupna vrednost na obezbeduvaweto na kreditnata izloènost koja[to se ocenuva za o[tetuvawe na poedine~na osnova - - 1,249,715 875,426 - - - - - - 31 474 19,070 15,726 1,268,816 891,626



Vrednost na obezbeduvaweto (objektivna vrednost) zemena za za[tita na krediten rizik (prodolùva)

Krediti na i





proda`ba




pari~ni ekvivalenti Ostanati

pobaruvawa Vonbilansni izloènosti Vkupno

2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 Vrednost na obezbeduvaweto na kreditnata izloènost koja[to se ocenuva za o[tetuvawe na grupna osnova - Prvoklasni instrumenti za obezebeduvawe - - - - - - - - - - - - - - - - - Pari~ni depoziti (vo depo i/ili ograni~eni na smetki vo Bankata) - - - - - - - - - - - - - - - - - Dràvni hartii od vrednost - - - - - - - - - - - - - - - - - Dràvni bezuslovni garancii - - - - - - - - - - - - - - - - - Bankarski garancii - - - - - - - - - - - - - - - - Garancii od dru[tva za osiguruvawe i polisi za osiguruvawe - - - - - - - - - - - - - - - - Korporativni garancii (osven bankarski i od dru[tva za osiguruvawe) - - - - - - - - - - - - - - - - Garancii od fizi~ki lica - - - - - - - - - - - - - - - - Zalog na nedvièn imot: - Imot za sopstvena upotreba (stanovi, ku]i) - - - - - - - - - - - - - - - - - Imot za vr[ewe dejnost - - - - - - - - - - - - - - - - Zalog na podvièn imot - - - - - - - - - - - - - - - - Ostanati vidovi na obezbeduvawe - - - - - - - - - - - - - - - - Vkupna vrednost na obezbeduvaweto na kreditnata izloènost koja[to se ocenuva za o[tetuvawe na grupna osnova - - - - - - - - - - - - - - - -



Krediten rizik (prodolùva) Koncentracija na kreditniot rizik po geografski lokacija i industriska granka Slednata tabela dava pregled na izloènosta na Bankata na krediten rizik spored evidentiranite iznosi, kategorizirani po geografski

regioni so sostojba na 31 dekemvri 2009 i 2008 (vo iljadi Denari):

Krediti na i

pobaruvawa od banki


drugi komitenti



proda`ba






Ostanati pobaruvawa


2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 Geografska lokacija Republika Makedonija - 8 549,084 400,335 931,363 29,103 - - 292,545 1,211,629 702 1,833 11,033 9,672 184,674 127,309 1,969,401 1,779,889 Zemji-~lenki na Evropskata unija - - - - - - - - 53,664 300,954 - - - - - - 53,664 300,954 Evropa (ostanato) - - - - - - - - - 18,558 - - - - - - - 18,558 Zemji-~lenki na OECD (bez evropskite zemji-~lenki na OECD) - - - - - - - - - - - - - - - - - - Ostanato (navedete ja poedine~no izloènosta koja pretstavuva pove]e od 10% od vkupnata kreditna izloènost) - - 5,596 4,432 - - - - - - 3 - - - 3,961 - 9,560 4,432 Vkupno - 8 554,680 404,767 931,363 29,103 - - 346,209 1,531,141 705 1,833 11,033 9,672 188,635 127,309

2,032,625 2,103,833



Krediten rizik (prodolùva) Industriski sektori Slednata tabela dava pregled na izloènosta na Bankata na krediten rizik spored evidentiranite iznosi, kategorizirani po industriski

sektori so sostojba na 31 dekemvri 2009 i 2008 godina (vo iljadi Denari):

Krediti na i





proda`ba






Ostanati pobaruvawa


2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 Industriska granka Nerezidenti - - - - - - - - 53,663 319,512 - - - - - - 53,663 319,512 Zemjodelstvo, lov i [umarstvo - - 54,109 20,913 - - - - - - - - - - - - 54,109 20,913 Ribarstvo - - - - - - - - - - - - - - - - - - Vadewe na ruda i kamen - - 5,984 6,028 - - - - - - 2 - - - 1,182 - 7,168 6,028 Prerabotuva~ka industrija - - 128,930 105,456 - - - - - - 2 12 - - 3,960 6,930 132,892 112,398 Snabduvawe so elektri~na energija, gas i voda - - - - - - - - - - - - - - - - - - Grade`ni[tvo - - 13,828 7,332 - - - - - - - - - - - 606 13,828 7,938 Trgovija na golemo i trgovija na malo; popravka na motorni vozila, motocikli i predmeti za li~na upotreba i za doma]instvata - - 153,191 166,418 151 - - - - - 60 65 - - 152,580 93,700 305,982 260,183 Hoteli i restorani - - 1,718 593 - - - - - - - - - - - - 1,718 593 Soobra]aj, skladirawe i vrski - - 54,288 22,219 - - - - - - 1 11 - - - 5,247 54,289 27,477 Finansisko posreduvawe - 8 - - 886,548 29,103 - - 292,546 809,087 458 1,745 9,692 9,672 - 20,826 1,189,244 870,441 Aktivnosti vo vrska so nedvièn imot, iznajmuvawe i delovni aktivnosti - - 21,454 20,449 - - - - - - - - - - - - 21,454 20,449 Javna uprava i odbrana; zadolìtelna socijalna za[tita - - - - 44,664 - - - - 402,542 - - - - - - 44,664 402,542



Industriski sektori (prodol`uva)

Krediti na i

pobaruvawa od banki


drugi komitenti



proda`ba






Ostanati pobaruvawa


2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 Obrazovanie - - 56 149 - - - - - - - - - - - - 56 149 Zdravstvo i socijalna rabota - - 11,086 5,971 - - - - - - - - - - - - 11,086 5,971 Drugi komunalni, kulturni, op[ti i li~ni uslu`ni aktivnosti - - 312 6 - - - - - - - - - - - - 312 6 Privatni doma]instva so vraboteni lica - - - - - - - - - - - - - - - - - - Eksteritorijalni organizacii i tela - - - - - - - - - - - - - - - - - - Fizi~ki lica - - 109,724 49,233 - - - - - - 182 - 1,341 - 30,913 - 142,160 49,233 Trgovci poedinci i fizi~ki lica koi ne se smetaat za trgovci - - - - - - - - - - - - - - - - - - Vkupno - 8 554,680 404,767 931,363 29,103 - - 346,209 1,531,141 705 1,833 11,033 9,672 188,635 127,309 2,032,625 2,103,833

Stater Banka AD Kumanovo Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodolùva) Upravuvawe so rizici od finansirawe (prodolùva)

32

3.2 Pazarni rizici Bankata e izloèna na pazarni rizici. Pazarnite rizici proizleguvaat od

otvorenata pozicija na Bankata na efektot od fluktuacijata na pazarnite

kamatni stapki, kako i od efektot od fluktuacijata na kursevite na

stranskite valuti. Rakovodstvoto na Bankata utvrduva prifatlivi limiti na

rizik, koi se baziraat na nivno sekojdnevno sledewe.

Kamaten rizik Bankata e izloèna na efektite od fluktuacijata na nivoata na pazarnite

kamatni stapki vrz nejzinata finansiska sostojba i pari~ni tekovi.

Tabelata podolu gi analizira sredstvata i obvrskite na Bankata, grupirani

spored nivnata dostasanost vrz osnova na preostanatiot period od datumot na

bilansirawe do dogovorniot datum na dostasuvawe na den 31 dekemvri 2009 i

31 dekemvri 2008 (vo iljadi Denari).

31 dekemvri 2009 Instrumenti so fiksna kamatna stapka, vklu~uvaj]i gi i

instrum/ so promenliva kamatna stapka, predmet na odluka

Efektiv

na kamatna

stapka (vo%)

Instrumenti so

promenliva

kamatna stapka

Pomalku od 1 mes.

Od 1 do 3 meseci

Od 3 do 12mes.

Od 1 do 2 godini

Od 2 do 5

godini Nad 5

godini Neka-mato-nosno Vkupno

Finansiski sredstva Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti 1.48% - 180,250 - - 38,571 - - 127,388 346,209 Finansiski sredstva po objektivna vrednost preku bilansot na uspeh, opredeleni kako takvi pri po~etnoto priznavawe - - - - - - - - - - Krediti i pobaruvawa od banki - - - - - - - - - - Krediti i pobaruvawa od komitenti 11.58% 1,664 60,754 114,644 152,331 80,464 137,653 394 6,776 554,680 Vloùvawa vo hartii od vrednost 8.43% - 880,000 - 44,663 - - - 6,700 931,363 Vlo`vawa vo pridru`ni dru[tva - - - - - - - - - - Ostanati pobaruvawa - - - - - - - - 11,738 11,738 Zaloèni sredstva - - - - - - - - - - 8.53% 1,664 1,121,004 114,644 196,994 119,035 137,653 394 152,602 1,843,990 Finansiski obvrski Finansiski obvrski po objektivna vrednost preku bilansot na uspeh, opredeleni kako takvi pri po~etnoto priznavawe - - - - - - - - - - Depoziti na banki 0.50% - 969 - - - - - - 969 Depoziti na komitenti 3.31% - 338,238 217,734 545,488 57,188 16,561 3,676 310,748 1,489,633 Izdadeni dol`ni~ki hartii od vrednost - - - - - - - - - - Obvrski po krediti 0.86% - - - 3,165 - 56,905 24,474 2,026 86,570



Pazarni rizici (prodolùva) Kamaten rizik (prodolùva)

31 dekemvri 2009

Instrumenti so fiksna kamatna stapka, vklu~uvaj]i gi i instrum/ so promenliva kamatna stapka, predmet na odluka

Efektivna

kamatna stapka

(vo%)

Instrumenti so

promenliva

kamatna stapka

Pomalku od 1 mes.

Od 1 do 3 meseci

Od 3 do 12mes.

Od 1 do 2 godini

Od 2 do 5

godini Nad 5

godini Neka-mato-nosno Vkupno

Subordinoirani obvrski - - - - - - - - - - Ostanati obvrski - - - - - - - - 14,361 14,361 - 339,207 217,734 548,653 57,188 73,466 28,150 327,135 1,591,533 Neusoglasenost na kamatnite stapki na finansiskite sredstva i obvrski 5.39% 1,664 781,797 (103,090)

(351,659) 61,847 64,187 (27,756)

(174,533) 252,457

31 dekemvri 2008


Efektivn

a kamatna stapka

(vo%)

Instrumenti so

promenliva

kamatna stapka

Pomalku od 1 mes.

Od 1 do 3 meseci

Od 3 do 12mes.

Od 1 do 2 godini

Od 2 do 5 godini

Nad 5 godini

Ne-kama-to-nosno Vkupno

Finansiski sredstva Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti 1.95% 690,411 658,637 - 33,956 - - 148,137 1,531,141 Finansiski sredstva po objektivna vrednost preku bilansot na uspeh, opredeleni kako takvi pri po~etnoto priznavawe - - - - - - - - - - Krediti i pobaruvawa od banki 19.50% - 7 - - - - - 1 8 Krediti i pobaruvawa od komitenti 9.46% 1,222 44,608 84,176 111,848 59,080 101,070 289 2,474 404,767 Vloùvawa vo hartii od vrednost - - - - - - - - 29,103 29,103 Vloùvawa vo pridru`ni dru[tva - - - - - - - - - - Ostanati pobaruvawa - - - - - - - - 11,510 11,510 Zaloèni sredstva - - - - - - - - - - 1,222 735,026 742,813 111,848 93,036 101,070 289 191,225 1,976,529 Finansiski obvrski Finansiski obvrski po objektivna vrednost preku BU, opredeleni kako takvi pri po~etnoto priznavawe - - - - - - - - - - Depoziti na banki - - - - - - - - - - Depoziti na komitenti 3.69% - 276,954 97,443 142,075 553,516 25,158 130,272 340,484 1,565,902



Pazarni rizici (prodol`uva) Kamaten rizik (prodol`uva)

31 dekemvri 2008


Efektivna

kamatna stapka

(vo%)

Instrumenti so

promenliva

kamatna stapka

Pomalku od 1 mes.

Od 1 do 3 meseci

Od 3 do 12mes.

Od 1 do 2 godini

Od 2 do 5

godini Nad 5

godini Ne-

kama-to-nosno Vkupno

Izdadeni dol`ni~ki hartii od vrednost - - - - - - - - - - Obvrski po krediti 1.23% - - - - 7,974 - 24,474 15,719 48,167 Subordinoirani obvrski - - - - - - - - - - Ostanati obvrski - - - - - - - - 54,353 54,353 - 276,954 97,443 142,075 561,490 25,158 154,746 410,556

1,668,422

Neusoglasenost na kamatnite stapki na finansiskite sredstva i obvrski 4.06% 1,222 458,072 645,370 (30,227) (468,454) 75,912 (154,457) (219,331) 308,107



Pazarni rizici (prodolùva) Valuten rizik Bankata e izloèna na rizik vo odnos na efektite od dvièwata na nivoto na

devizni kursevi koi se odrazuva vrz finansiskata pozicija i gotovinskiot tek.

Slednite tabeli ja sumiraat neto deviznata pozicija na monetarnite sredstva

i obvrski na Bankata na 31 dekemvri 2009 i 2008 godina (vo iljadi Denari).

31 dekemvri 2009 MKD EUR USD Drugi valuti Vkupno Monetarni sredstva Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti 204,612 100,682 25,214 15,701 346,209 Sredstva za trguvawe - - - - - Finansiski sredstva po objektivna vrednost preku bilansot na uspeh, opredeleni kako takvi pri po~etnoto priznavawe - - - - - Derivatni sredstva ~uvani za upravuvawe so rizik - - - - - Krediti i pobaruvawa od banki - - - - - Krediti i pobaruvawa od drugi komitenti 230,187 321,446 3,047 - 554,680 Vloùvawa vo hartii od vrednost 888,073 43,290 - - 931,363 Vloùvawa vo pridruèni dru[tva - - - - - Pobaruvawa za danok na dobivka (tekoven) 1,286 - - - 1,286 Ostanati pobaruvawa 6,638 5,099 1 - 11,738 Zaloèni sredstva - - - - - Odloèni dano~ni sredstva - - - - - Vkupno monetarni sredstva 1,330,796 470,517 28,262 15,701 1,845,276 Monetarni obvrski Obvrski za trguvawe - - - - - Finansiski obvrski po objektivna vrednost preku bilansot na uspeh, opredeleni kako takvi pri po~etnoto priznavawe - - - - - Derivatni obvrski ~uvani za upravuvawe so rizik - - - - - Depoziti na banki - 969 - - 969 Depoziti na drugi komitenti 1,092,709 351,821 29,485 15,618 1,489,633 Izdadeni dol`ni~ki hartii od vrednost - - - - - Obvrski po krediti 27,639 58,931 - - 86,570 Subordinirani obvrski - - - - - Obvrski za danok na dobivka (tekoven) - - - - - Odloèni dano~ni obvrski - - - - - Ostanati obvrski 13,746 615 - - 14,361 Vkupno monetarni obvrski 1,134,094 412,336 29,485 15,618 1,591,533 Neto pozicija 196,702 58,181 (1,223) 83 253,743



Pazarni rizici (prodolùva) Valuten rizik (prodolùva)

31 dekemvri 2008 MKD EUR USD Drugi valuti Vkupno Monetarni sredstva Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti 1,128,114 347,894 28,800 26,333 1,531,141 Sredstva za trguvawe - - - - - Finansiski sredstva po objektivna vrednost preku bilansot na uspeh, opredeleni kako takvi pri po~etnoto priznavawe - - - - - Derivatni sredstva ~uvani za upravuvawe so rizik - - - - - Krediti i pobaruvawa od banki 8 - - - 8 Krediti i pobaruvawa od drugi komitenti 228,176 173,392 3,199 - 404,767 Vloùvawa vo hartii od vrednost 12,226 16,877 - - 29,103 Vloùvawa vo pridruèni dru[tva - - - - - Pobaruvawa za danok na dobivka (tekoven) 1,178 - - - 1,178 Ostanati pobaruvawa 11,492 18 - - 11,510 Zaloèni sredstva - - - - - Odloèni dano~ni sredstva - - - - - Vkupno monetarni sredstva 1,381,194 538,181 31,999 26,333 1,977,707 Monetarni obvrski Obvrski za trguvawe - - - - - Finansiski obvrski po objektivna vrednost preku bilansot na uspeh, opredeleni kako takvi pri po~etnoto priznavawe - - - - - Derivatni obvrski ~uvani za upravuvawe so rizik - - - - - Depoziti na banki - - - - - Depoziti na drugi komitenti 1,185,108 346,145 21,292 13,357 1,565,902 Izdadeni dol`ni~ki hartii od vrednost - - - - - Obvrski po krediti 33,434 14,733 - - 48,167 Subordinirani obvrski - - - - - Obvrski za danok na dobivka (tekoven) 108 - - - 108 Odloèni dano~ni obvrski - - - - - Ostanati obvrski 47,625 1,852 - 4,876 54,353 Vkupno monetarni obvrski 1,266,275 362,730 21,292 18,233 1,668,530 Neto pozicija 114,919 175,451 10,707 8,100 309,177



3.3 Rizik na likvidnost Bankata e izloèna na dnevni povlekuvawa na sredstva od svoite

raspolo`livi gotovinski resursi na tekovnite smetki, dostasanite depoziti,

po osnov na odobreni krediti, kako i ostanati povlekuvawa.

Slednite tabeli gi analiziraat sredstvata i obvrskite na Bankata, grupirani

spored nivnata dostasanost vrz osnova na preostanatiot period od datumot na

balansirawe do dogovorniot datum na dostasuvawe na 31 dekemvri 2009 i 2008

(vo iljadi Denari).

31 dekemvri 2009 Pomalku od 1 mes.

Od 1 do 3 meseci

Od 3 do 12meseci

Od 1 do 2 godini

Od 2 do 5 godini

Nad 5 godini Vkupno

Finansiski sredstva Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti 307,638 - - 38,571 - - 346,209 Sredstva za trguvawe - - - - - - - Finansiski sredstva po objektivna vrednost preku bilansot na uspeh, opredeleni kako takvi pri po~etnoto priznavawe - - - - - - - Derivatni sredstva ~uvani za upravuvawe so rizik - - - - - - - Krediti i pobaruvawa od banki - - - - - - - Krediti i pobaruvawa od drugi komitenti 69,195 114,644 152,332 80,464 137,651 394 554,680 Vloùvawa vo hartii od vrednost 876,339 - 55,024 - - - 931,363 Vloùvawa vo pridruèni dru[tva - - - - - - - Pobaruvawa za danok na dobivka (tekoven) 1,286 - - - - - 1,286 Ostanati pobaruvawa 11,010 - 728 - - - 11,738 Zaloèni sredstva - - - - - - - Odloèni dano~ni sredstva - - - - - - - Vkupno finansiski sredstva 1,265,468 114,644 208,084 119,035 137,651 394 1,845,276 Finansiski obvrski Obvrski za trguvawe - - - - - - - Finansiski obvrski po objektivna vrednost preku bilansot na uspeh, opredeleni kako takvi pri po~etnoto priznavawe - - - - - - - Derivatni obvrski ~uvani za upravuvawe so rizik - - - - - - - Depoziti na banki 969 - - - - - 969 Depoziti na drugi komitenti 1,029,908 181,236 200,433 61,117 16,939 - 1,489,633 Izdadeni dol`ni~ki hartii od vrednost - - - - - - - Obvrski po krediti 2,026 833 12,936 13,599 32,702 24,474 86,570 Subordinirani obvrski - - - - - - - Obvrski za danok na dobivka (tekoven) - - - - - - - Odloèni dano~ni obvrski - - - - - - - Ostanati obvrski 14,361 - - - - - 14,361 Vkupno finansiski obvrski 1,047,264 182,069 213,369 74,716 49,641 24,474 1,591,533 Ro~na neusoglasenost 218,204 (67,425) (5,285) 44,319 88,010 (24,080) 253,743



Pazarni rizici (prodolùva) Rizik od likvidnost (prodolùva)

31 dekemvri 2008 Pomalku od 1 mes.

Od 1 do 3 meseci

Od 3 do 12meseci

Od 1 do 2 godini

Od 2 do 5 godini

Nad 5 godini Vkupno

Finansiski sredstva Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti 1,493,788 - - 37,353 - - 1,531,141 Sredstva za trguvawe - - - - - - - Finansiski sredstva po objektivna vrednost preku bilansot na uspeh, opredeleni kako takvi pri po~etnoto priznavawe - - - - - - - Derivatni sredstva ~uvani za upravuvawe so rizik - - - - - - - Krediti i pobaruvawa od banki 8 - - - - - 8 Krediti i pobaruvawa od drugi komitenti 50,806 84,176 111,848 59,080 98,568 289 404,767 Vloùvawa vo hartii od vrednost 3,569 - 25,534 - - - 29,103 Vloùvawa vo pridruèni dru[tva - - - - - - - Pobaruvawa za danok na dobivka (tekoven) 1,178 - - - - - 1,178 Ostanati pobaruvawa 7,907 - 3,603 - - - 11,510 Zaloèni sredstva - - - - - - - Odloèni dano~ni sredstva - - - - - - - Vkupno finansiski sredstva 1,557,256 84,176 140,985 96,433 98,568 289 1,977,707 Finansiski obvrski Obvrski za trguvawe - - - - - - - Finansiski obvrski po objektivna vrednost preku bilansot na uspeh, opredeleni kako takvi pri po~etnoto priznavawe - - - - - - - Derivatni obvrski ~uvani za upravuvawe so rizik - - - - - - - Depoziti na banki - - - - - - - Depoziti na drugi komitenti 1,130,502 126,696 196,613 86,304 25,787 - 1,565,902 Izdadeni dol`ni~ki hartii od vrednost - - - - - - - Obvrski po krediti 1,127 464 7,198 7,566 18,195 13,617 48,167 Subordinirani obvrski - - - - - - - Obvrski za danok na dobivka (tekoven) 108 - - - - - 108 Odloèni dano~ni obvrski - - - - - - - Ostanati obvrski 54,353 - - - - - 54,353 Vkupno finansiski obvrski 1,186,090 127,160 203,811 93,870 43,982 13,617 1,668,530 Ro~na neusoglasenost 371,166 (42,984) (62,826) 2,563 54,586 (13,328) 309,177



3.4 Procenka na objektivnata vrednost Objektivna vrednost pretstavuva vrednost za koja edno sredstvo moè da bide

zameneto ili nekoja obvrska podmirena pod normalni komercijalni uslovi.

Objektivnata vrednost se odreduva vrz osnova na procenkite napraveni od

rakovodstvoto, zavisno od vidot na sredstvoto ili obvrskata.

Vo tabelata podolu se prikaàni evidentiranata vrednost i objektivnata

vrednost na onie finansiski sredstva i obvrski koi ne se evidentirani

spored objektivna vrednost na 31 dekemvri 2009 i 2008:

2009 2008 Smetkovod

stvena vrednost

Objektivna vrednost

Smetkovodstvena

vrednost Objektivn

a vrednost Sredstva Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti 346,209 - 1,531,141 - Sredstva za trguvawe - - - - Finansiski sredstva po objektivna vrednost preku bilansot na uspeh, opredeleni kako takvi pri po~etnoto priznavawe - - - - Derivatni sredstva ~uvani za upravuvawe so rizik - - - - Krediti i pobaruvawa od banki - - 8 - Krediti i pobaruvawa od drugi komitenti 554,680 - 404,767 - Vloùvawa vo hartii od vrednost 931,363 - 29,103 - Vloùvawa vo pridruèni dru[tva - - - - Pobaruvawa za danok na dobivka (tekoven) 1,286 - 1,178 - Ostanati pobaruvawa 11,738 - 11,510 - Zaloèni sredstva - - - - Odloèni dano~ni sredstva - - - - Obvrski Obvrski za trguvawe - - - - Finansiski obvrski po objektivna vrednost preku bilansot na uspeh, opredeleni kako takvi pri po~etnoto priznavawe - - - - Derivatni obvrski ~uvani za upravuvawe so rizik - - - - Depoziti na banki 969 - - - Depoziti na drugi komitenti 1,489,633 - 1,565,902 - Izdadeni dol`ni~ki hartii od vrednost - - - - Obvrski po krediti 86,570 - 48,167 - Subordinirani obvrski - - - - Obvrski za danok na dobivka (tekoven) - - 108 - Odloèni dano~ni obvrski - - - - Ostanati obvrski 14,361 - 54,353 -

Krediti i pobaruvawa od banki Pobaruvawata od banki gi vklu~uvaat me\ubankarskite plasmani. Objektivnata

vrednost na plasmanite i.t.n. depoziti preku no], poradi nivnata

kratkoro~nost, soodvetstvuva so nivnata evidentirana vrednost.

Krediti i pobaruvawa od komitenti Kreditite se prikaàni po amortizirana vrednost netirani so nivnoto

rezervirawe poradi o[tetuvawe. Kreditite odobreni na komitenti imaat

prete`no fluktuira~ka kamatna stapka. Nivnata objektivna vrednost

soodvetstvuva so nivnata evidentirana vrednost.

Ostanati finansiski sredstva Objektivnata vrednost na monetarnite sredstva koi gi vklu~uvaat pari~nite

sredstva i pari~nite ekvivalenti, poradi nivniot kratkoro~en karakter, se

smeta deka e aproksimativna na nivnata evidentirana vrednost.



Procenka na objektivna vrednost (prodol`uva) Depoziti i obvrski po krediti Procenetata objektivna vrednost na depozitite po viduvawe, vklu~uvaj]i gi i

nekamatonosnite depoziti pretstavuva iznosot koj ]e se isplati po viduvawe.

Objektivnata vrednost na oro~enite depoziti po varijabilni kamatni stapki e

nivnata evdentirana vrednost na denot na izgotvuvawe na Bilansot na

sostojba.

Evidentiranata vrednost na obvrskite po krediti bitno ne se razlikuva od

nivnata objektivna vrednost glavno poradi varijabilnite kamatni stapki i

nivnite promeni.



3.5 Izvestuvawe spored segmenti Primarni delovni segmenti

31 dekemvri 2009 Rabota so naseleni

e

Korporativno

bankarstvo

Investicisko

bankarstvo

Ostnato Nealo-cirano Vk

Documents

31 dekemvri 2009 godina - Македонски · na glavnina") 25 - - Pobaruvawa za danok na dobivka (tekoven) 31 1,286 1,178 Ostanati pobaruvawa 26 11,738 11,510 Zalo`eni sredstva