MFU CONNEXION, 4(2) || page 43

การศกษาความตองการแรงงานและพฒนาฝมอแรงงาน ในอนภมภาคลมแมน าโขง1

ปรชา อปโยคน2

พลวฒ ประพฒนทอง3 ภทรา ชลดารงคกล4 พมทรพย พมพสทธ5

บทคดยอ

การศกษานมวตถประสงคเพอศกษาและวเคราะหสภาพการณ ตองการในการพฒนาทรพยากรมนษยและพฒนาทกษะฝมอก าลงแรงงานเพอรองรบการพฒนาเศรษฐกจในอนภมภาคลมแมน าโขง ผลการศกษาพบวาความตองการในการพฒนาฝมอแรงงานในกลมประเทศลมน าโขงนนมความแตกตางกน สามารถแบงไดเปนสามกลม คอ กลมทประเทศทสถานประกอบการและสถานศกษาสามารถพฒนาชางฝมอแรงงานพนฐานเองไดเปนอยางดแตยงตองการแรงงานทมทกษะสงในต าแหนงหวหนางานในอตสาหกรรมการบรการ ไดแก ประเทศไทยและสาธารณรฐประชาชนจน ในกลมนมคาจางแรงงานสงและพงพาแรงงานจากเพอนบาน กลมทสองไดแกกลมความ

1 บทความวจยนเปนบทสรปของงานวจยวจยนไดรบทนสนบสนนการวจยสถาบน

พฒนาฝมอแรงงานนานาชาตเชยงแสน กรมพฒนาฝมอแรงงานกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม พ.ศ.2557

2 ส านกวชาศลปศาสตร มหาวทยาลยแมฟาหลวง หวหนาโครงการวจย, อเมล p_upayokin@hotmail.com

3 ส านกวชาศลปศาสตร มหาวทยาลยแมฟาหลวง นกวจย, อเมล pollavat.pra@mfu.ac.th

4 คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย นกวจย 5 ส านกวชาสงคมศาสตรมหาวทยาลยราชภฏเชยงราย นกวจย

MFU CONNEXION, 4(2) || page 44

ตองการพฒนาฝมอแรงงานชางเทคนคระดบพนฐานทใชทกษะแรงงานเปนหลกไดแกประเทศสหภาพเมยนมา ประเทศสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว ประเทศกมพชา โดยมความเดนชดในเรองคาจางแรงงานต า ในกลมทสามประเทศสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนามนนมความตองการพฒนาฝมอแรงงานแบบผสมทงสองกลม

คาสาคญ: การพฒนาฝมอแรงงาน / กลมประเทศอนภมภาคลมน าโขง / ความตองการฝมอแรงงาน Abstract

This study aims to study and analyzethe situation of human and skill labor development in order to serve economic development in Greater Mekong Sub-Region. The result shows significant differences in the demand for labor’s skills development, which can be categorized into three distinguished groups as follows. First, the group of countries which have established schools that serves the development of basic labor’s skill but still require management skills especially in service industry such as Thailand and People's Republic of China, these countries provide high employment cost and currently depended on foreign workforce from nearby countries. Second, the group of counties that still in need of basic skill development such as Union of Myanmar Laos People's Democratic Republic and Cambodia which has significantly lower employment cost. The third group needs skill development which is mixed of two groups mentioned above such as Vietnam.

Keywords: Skilled labor development / the Greater Mekong Sub-region Countries / Demand of labor’s skills

MFU CONNEXION, 4(2) || page 45

1. บทนา สถานการณการพฒนาฝมอแรงงานในอาเซยน

การพฒนาฝมอแรงงาน เปนวาระส าคญของประเทศก าลงพฒนาทตองการใหมความเตบโตอยางยงยน อตราคาจางแรงงานในกลมประเทศเอเชยเปนขอไดเปรยบ เมอเปรยบเทยบกบประเทศในตะวนตก และยงเปนปญหาเมอประเทศตางๆ ตองการสงออกสนคา เพอการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ การพฒนาฝมอแรงงานเปนการลงทนเพอทจะใหสนคามคณภาพ ปจจบนประเทศสวนใหญในอาเซยนเหนความส าคญทจะตองพฒนาคณภาพของแรงงานตอภาระงานใหมทเกดขน การพฒนาฝมอแรงงานจงเปนแนวทางทตองท าอยางตอเนองในการยกระดบจากประเทศทรายไดปานกลางใหมรายไดทสงขน เศรษฐกจในประเทศอาเซยนมการพลวตสงมากทสดในโลก อนเนองมาจากการเตบโตทรวดเรว ท าใหหลายประเทศขาดแคลนแรงงานฝมอทสามารถรองรบตอกลไกการผลตในโรงงาน และหนวยงานทใหการอบรม เชน วทยาลยอาชวศกษา หรอสถาบนฝกอบรมฝมอแรงงาน ไมพอเพยงทจะผลตแรงงานฝมอออกสตลาดแรงงานได จากประเดนปญหาดงกลาวองคการเพอความรวมมอทางเศรษฐกจและการพฒนา (Organization for European Economic Co-operation: OECD) ไดระบวาประเทศในอาเซยนก าลงเผชญปญหาอปสรรคททาทายดานการพฒนาฝมอแรงงาน ซงควรด าเนนการ ตอไปน

1. สรางระบบการฝกอบรม หรอ สรางสถาบนการฝกอบรมเพอรองรบการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ แตยงขาดอปกรณ เครองมอ ครภณฑในการสอน วธแกไขคอ การเปดหลกสตร การอบรมในสถาบนการศกษาโดยใหภาคเอกชนมสวนรวม

2. ลดการฝกอบรมทไมตรงกบตลาดแรงงาน และเพมการอบรมทจ าเปนตอความตองการของอตสาหกรรม โดยเหตทวาอตสาหกรรมสวนใหญไดพฒนาเครองจกร เครองกลขนาดใหญเพมขน จงท าใหเกดชองวางระหวางโรงงานและแรงงานฝมอ ในขณะทภาคเอกชนไดมการฝกอบรมทกษะฝมอแตกยงขาดแคลนแรงงานทมฝมอ ในสวนของภาครฐยงจ าเปนทจะตองเรงการผลตก าลงแรงงานใหพอเพยงกบความ

MFU CONNEXION, 4(2) || page 46

ตองการ หรอการสนบสนนใหมการฝกอบรมในสถานประกอบการ ใหความร ใหการสนบสนนระหวางภาครฐและเอกชนในประเทศไทย

3. ยกระดบการฝกอบรมส าหรบครผฝก การพฒนาฝมอแรงงานมความจ าเปนทตองพฒนาครผฝกทงในศนยฝกอบรมและสถาบนอาชวศกษา ตวอยางเชน ประเทศกมพชา สปป.ลาว อนโดนเซย ฟลปปนส และเวยดนาม มผจบการศกษาระดบปรญญาตรทวางงานจ านวนมาก ในขณะเดยวกนโรงเรยนการอาชพจะไมรบเดกทจบในระดบมธยม และผปกครองจะมงหวงใหเดกเขาเรยนในระดบมหาวทยาลย ซงไมสอดคลองกบความตองการของภาคอตสาหกรรม จงมความจ าเปนทจะตองท าใหการสอนในระดบอาชวศกษาเปนทสนใจของเยาวชนเพอเขาสภาคอตสาหกรรมและเปนแรงงานฝมอทดได

4. การใหผประกอบการและเจาของมสวนรวมในการพฒนาฝมอแรงงาน ปญหาทส าคญในภมภาคเอเชย คอ โรงงาน ผประกอบการ และเจาของกจการ ไมใหความสนใจตอการฝกอบรมพฒนาฝมอแรงงาน เนองจากโรงงานสวนใหญเปนโรงงานขนาดเลกและขนาดกลางไมมงบประมาณพอเพยงตอการลงทนและขาดความสนใจทจะพฒนาใหแรงงานมฝมอมากขน ในขณะเดยวกนภาครฐทเปนฝายผลตแรงงานฝมอกไมทราบถงความตองการของผประกอบการดานความตองการพฒนาฝมอแรงงาน แตอยางไรกตาม ยงมศนยฝกอบรมของภาคเอกชนทจดตงขนเพอฝกอบรมใหแกผอพยพทเปนผหญง เชน ฮองกง จน และสงคโปร รวมถงบางบรษทมศนยฝกอบรมและมเครอขายทวประเทศ เชน การฝกอบรมดานเครองใชไฟฟาแตมกจะอบรมใหเฉพาะผชาย

นโยบายดานฝมอแรงงานไดเพมสงขนในชวงเศรษฐกจก าลงเจรญเตบโต พบวา ประเทศตางๆ มงทจะแขงขนในตลาดโลกมากขน น าไปสการจางงาน เพอรองรบการเพมผลผลต ถอวาเศรษฐกจในอาเซยนประสบความส าเรจทมการเตบโตอยางสง เอกสารจากธนาคารพฒนาเอเชย (ASIAN DEVELOPMENT BANK: ADB) ท านายวาในป ค.ศ.2050 ประเทศสมาชกอาเซยนจะผลตสนคาสงออก มากถงรอยละ 51 ของ

MFU CONNEXION, 4(2) || page 47

GDP ระดบโลก เมอเปรยบเทยบกบ ค.ศ.2010 ซงมเพยง รอยละ 27 เทานน โดยเฉพาะ 7 ประเทศ ไดแก จน อนเดย อนโดนเซย ญปน เกาหล มาเลเซยและไทย จะมมลคาถง รอยละ 87 อยางไรกตามการเพมผลผลต ยงตองมความกาวหนาทางเทคโนโลยตางๆ สนบสนนตอผลผลต และบรการในตลาดการแขงขนของเอเชย ซง ADB ใหความส าคญ และจ าเปนตองมความรวมมอในการพฒนาฝมอแรงงาน ทจะเปนก าลงแรงงานตอการแขงขนในอนาคต

ระบบการแขงขนทางเศรษฐกจ ไมเพยงแตจะสรางความเขมแขงทางเศรษฐกจ แตจะพฒนาทรพยากรมนษยในฐานะทเปนตนทนมนษย นโยบายของรฐบาลตองชดเจนในการพฒนาฝมอแรงงานซงมความส าคญตอการพฒนาประเทศ ดงนนจงตองใหความส าคญตอการฝกอบรมมากขน และสรางความมนคงและมความยงยนในต าแหนงตางๆ นโยบายและแผนประเทศตางๆ ในเอเชย ไดมงเนนแรงงานทมฝมอชนสงภายใตบรบทของการเปลยนแปลงสงคมโลก ซงตองการแรงงานทมคณภาพและมการศกษา ซงปญหาอปสรรคดานแรงงานฝมอ ทประเทศตางๆ ควรค านงถง คอ ความไมสอดคลองระหวางผผลตแรงงานกบผตองการใชแรงงาน หมายถง ก าลงแรงงานไมตรงกบความตองการของสถานประกอบการ และในหลายประเทศยงมวกฤตการขาดแคลนแรงงาน

สภาวการณขาดแคลนแรงงานฝมอ ก าลงกดดนระบบการศกษาทจะตองใหภาคการศกษาไดมสวนในการผลตแรงงานสามารถเขาสตลาดแรงงาน โดยตองพจารณาขอเทจจรงวาจะสามารถสงแรงงานทมฝมอเขาสสถานประกอบการไดอยางไร การพฒนาฝมอแรงงานจะเนนทการเตบโตทฐานความร (Knowledge-based growth) สงส าคญทจะท าใหการพฒนาฝมอแรงงานในสถาบนอาชวศกษาบรรลผลไดนน คอ การมภาพลกษณและมเกยรตภม ทไดเขาเรยนในสถาบนอาชวศกษา นกวชาการศกษาตองวางแผนให ผทจบจากวทยาลย มต าแหนง มความกาวหนา ซ งไมเปรยบเทยบกบการศกษาในระดบปรญญา ซงสงคมมองเหนวาเปนการศกษาทสงกวา

MFU CONNEXION, 4(2) || page 48

และมงหวงจะท างานทสบายกวา ในบางประเทศไดเพมวชาทเกยวกบการศกษาดานวชาชพในระดบปรญญา และเมอเขาท างานจะไดคาจางเพมสงขน

การเคลอนยายแรงงานจากภาคเกษตรกรรมสภาคอตสาหกรรมและบรการ ท าใหแรงงานฝมอจ าเปนตองเปลยนฝมอจากเกษตรกรรมเปนอตสาหกรรม เพราะแรงงานสวนใหญจะเขาสตลาดแรงงานทใชเทคโนโลยชนสง ประเดนปญหาอปสรรคทปรากฏ คอ แรงงานไมมทกษะการท างานสมยใหม ดวยเหตนจงจ าเปนทตองมกรอบฐานการผลตฝมอแรงงาน โดยเนนดานคณภาพ ทกษะฝมอ ผก าหนดนโยบายตองก าหนดมาตรฐานฝมอระดบชาตขน เชน กรอบการพฒนาฝมอแรงงานระดบชาต (National Qualification Framework) ซงปจจบนมมากกวา 100 ประเทศ การมมาตรฐานฝมอดงกลาว นอกจากน ADB ยงกลาวถง มาตรฐานฝมอแรงงานระดบโลก (Global Standard in Skill Training) ซงจะชวยใหแรงงานสามารถเคลอนยายแรงงานขามแดนไปท างานตางประเทศได ส าหรบภาคเอกชนควรมสวนรวมในดานการเงน และใหการฝกอบรม การขบเคลอนของภาคเอกชน จะชวยเสรมใหกบอตสาหกรรมใหมทใชเทคโนโลยชนสง รวมถงภาคอตสาหกรรมตองมบทบาทการสนบสนนทนส าหรบการฝกอบรม นอกจากนสมาคม องคกรภาคเอกชน ดานธรกจ และอตสาหกรรมตองก าหนดบทบาททสอดรบกบมาตรฐานอาชพใหม รวมทงปรบระเบยบกฎเกณฑ นโยบายทใหรฐบาลยอมรบ

บทบาทส าคญ ของธนาคารพฒนาเอเชย (ADB) ในการสนบสนนการฝกอบรมพฒนาฝมอแรงงาน คอ

1. เพอลดภาวะความยากจน และตองการสรางทนทางมนษยใหเขมแขงเพอโอกาสในการท างานและมรายได

2. ใหการสนบสนนทางดานอปกรณการฝกอบรมพนฐาน โดยมโครงการใหรฐบาลขยายการบรการฝกอบรม สนบสนนอปกรณเครองมอ

3. เนนคณภาพของผท ผานการอบรมมาแลวใหสามารถท างานไดมประสทธภาพเพมขน ซงหมายถงการสรางโอกาสการท างานตามความตองการของ

MFU CONNEXION, 4(2) || page 49

ตลาดแรงงาน นอกจากนยงเปดโอกาสใหเขาถงสถาบนการฝกอบรมส าหรบผดอยโอกาส เชน เดกผหญง กลมชาตพนธ และนกเรยนทยากจน โดยใหทนเงนเดอน คาเลาเรยน และทนการศกษา

4. ปรบปรงคณภาพของสถาบนฝกอบรมส าหรบครฝกอยางมมาตรฐาน 5. ใหความส าคญส าหรบสถาบนหรอองคกร ทมสวนเกยวของกบภาครฐ

และภาคเอกชนทท างานเกยวกบการพฒนาฝมอแรงงาน (Shanti Jagannathan, 2012) การพฒนาฝมอแรงงาน เปนกระบวนการพฒนายกระดบทกษะฝมอแรงงานดานศกยภาพและสมรรถนะการท างาน เพอสรางขดความสามารถในการแขงขนดานเทคโนโลยตลอดจนเทคนคการปฏบตงาน การบรหารจดการ หรอการประกอบธรกจและการเปนผประกอบการ การเพมพนความรความสามารถ ซงสามารถกระท าไดโดยตรง คอ การฝกอบรม ฝกปฏบต ใหเกดทกษะความช านาญ การด าเนนการดงกลาว การเกดขนของประชาคมอาเซยน ทเรมตนดวยการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนมความจ าเปนทตองยกระดบในเรองฝมอแรงงาน รวมถงม ขอมลในการด าเนนการประสาน สงเสรมใหแกภาครฐและเอกชน ใหผเขาการรบอบรมมมาตรฐานฝมอแรงงาน เปนทยอมรบในระดบสากลและสามารถแขงในประเทศและตลาดโลกได

จากกรอบความรวมมอดานพฒนาฝมอแรงงานในกลมอาเซยน สถาบนพฒนาฝมอแรงงานนานาชาตเชยงแสน ไดใหความส าคญกบกลมประเทศใน อนภมภาคลมแมน าโขง 6 ประเทศ (The Greater Mekong Sub-region: GMS) ประกอบดวย ประเทศสาธารณรฐประชาชนจน ประเทศสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมา ประเทศสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว (สปป.ลาว) ประเทศราชอาณาจกรกมพชา ประเทศสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม และประเทศไทย ตงแตป พ.ศ.2535 เปนตนมา ไดจดท าแผนยทธศาสตรความรวมมอทางเศรษฐกจในลกษณะทเกอกลกนบนพนฐานของการไดเปรยบเชงเปรยบเทยบของแตละ

MFU CONNEXION, 4(2) || page 50

ประเทศ โดยระยะแรกไดรบการสนบสนนจากธนาคารพฒนาเอเชย (Asian Development Bank: ADB) เพอพฒนาอนภมภาคในดานการพลงงาน การขนสง รวมทงการพฒนาทรพยากรมนษย ใหมมาตรฐานฝมอแรงงาน โดยเนนกระบวนการฝกอบรม เพมพนทกษะ เพอสามารถเพมมาตรฐานฝมอแรงงาน

ตงแตป พ.ศ.2546 เปนตนมา ประเทศไทยโดยการท างานของสถาบนพฒนาฝมอแรงงานนานาชาตเชยงแสน ไดด าเนนการโดยมงเนนการฝกอบรมในระดบนานาชาต ประสานความรวมมอและสงเสรมการพฒนาศกยภาพฝมอแรงงานในโครงการความรวมมอทางเศรษฐกจในประเทศตางๆ และสงเสรมการมสวนรวมของภาครฐและภาคเอกชนทงในประเทศ และตางประเทศ โดยไดด าเนนการฝกอบรมเพอพฒนาทกษะฝมอแรงงาน และผประกอบการ ประกอบดวย พนกงานของรฐและบคลากรภาคเอกชน เพอพฒนาความรและทกษะ เสรมสรางศกยภาพฝมอแรงงานใหทดเทยมกน ส าหรบกลมคนไทยมงเนนทผประกอบการ และแรงงานทจะไปท างานตางประเทศโดยเฉพาะในประเทศเพอนบานหรอมธรกจเกยวเนองกบประเทศเพอนบานตลอดจนผทประสงคทจะพฒนาฝมอในระดบชาต

การด าเนนงานภารกจหลกของกระทรวงแรงงานในการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ในป พ.ศ.2558 เพอจดฝกอบรมใหกบหนวยงานภาครฐและเอกชนจากประเทศในกลมอนภมภาคลมแมน าโขง รวมทงแรงงานไทย ซงเปนภารกจหลกในการด าเนนงาน โดยภารกจนเปนหนาทของสถาบนพฒนาฝมอแรงงานนานาชาต เชยงแสน ดงนนจงมความจ าเปนทจะตองศกษาประเดนหวขอความตองการดานการฝกอบรม เพอพฒนาฝมอแรงงานของผใชแรงงาน ขอมลจากการศกษาครงนยงมประโยชน เพอใชเปนฐานขอมลในการก าหนดนโยบาย ยทธศาสตร แผนการด าเนนงาน โดยการจดท าหลกสตร ตลอดจนรปแบบการฝกอบรม และการจดเตรยมวสดครภณฑ เครองมอ เครองจกรทใชในการฝกอบรม รวมทงวทยากร ครฝกอบรม ตอไป

MFU CONNEXION, 4(2) || page 51

2. วตถประสงค เพอศกษาและวเคราะหสภาพการณ ตองการในการพฒนาทรพยากรมนษย

และพฒนาทกษะฝมอก าลงแรงงานเพอรองรบการพฒนาเศรษฐกจในอนภมภาคลมแมน าโขง 3. ขอบเขตการศกษา

1. ศกษา ทบทวน บรบทการเปลยนแปลง สถานการณ นโยบาย ทศทางการพฒนาเศรษฐกจและสงคม ทศทางการพฒนาทรพยากรมนษย และพฒนาทกษะฝมอแรงงาน แผนยทธศาสตรกระทรวงแรงงานทสอดคลองและสนบสนนตอนโยบายการเสรมสรางความสมพนธและพฒนาความรวมมอกบประเทศเพอนบาน แผนยทธศาสตรดานการตางประเทศและเศรษฐกจระหวางประเทศ กรอบความรวมมอทางเศรษฐกจทเกยวของกบการพฒนาทรพยากรมนษยและพฒนาทกษะฝมอแรงงาน ตลอดจนนโยบายดานการพฒนาทรพยากรมนษยและพฒนามาตรฐานฝมอแรงงานของกลมประเทศสมาชกในอนภมภาคลมแมน าโขง

2. จดท าแผนยทธศาสตรของการพฒนาศกยภาพกลมเครอขายแรงงานนานาชาต เพอเปนกรอบแนวทางในการด าเนนงาน

3. วเคราะหเพอหาความจ าเปนในการฝกอบรมของผมสวนเกยวของกบการพฒนาทรพยากรมนษยและพฒนามาตรฐานฝมอแรงงานเพอรองรบการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

4. ระเบยบวธวจย คณะผวจยไดก าหนดแนวทางในการด าเนนงานเพอใหไดมาซงขอมลเชงคณภาพ และขอมลเชงปรมาณ ความตองการในการพฒนาฝมอแรงงาน ซงมขนตอนการด าเนนงาน ดงตอไปน

MFU CONNEXION, 4(2) || page 52

1. การศกษาทบทวนขอมล (1) ศกษา ทบทวน ขอมลทเกยวของกบการพฒนาทรพยากรมนษย

และพฒนาทกษะฝมอแรงงาน (2) ศกษา วเคราะห แผนยทธศาสตรดานการพฒนาทรพยากรมนษย

การพฒนาอาชพ การพฒนาฝมอแรงงาน การพฒนามาตรฐานฝมอแรงงาน และการเตรยมความพรอมก าลงคนเพอการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยนในกลมประเทศ อนภมภาคลมแมน าโขง (GMS) เพอใหการจดท าแผนยทธศาสตรการพฒนาศกยภาพเครอขายแรงงานนานาชาต มความสอดคลองกบนโยบายของกลมประเทศใน อนภมภาคลมแมน าโขง

2. ด าเนนการเกบและรวบรวมขอมล (1) การใชแบบสอบถามเกบขอมล (Interview Questionnaire) กบ

กลมตวอยางซงครอบคลมถงผบรหาร เจาหนาทผเกยวของทงภาครฐ ภาคเอกชน และผประกอบการในกลมประเทศสมาชกอนภมภาคลมแมน าโขง

(2) การสมภาษณเชงลก (In-depth Interview) กบกลมตวอยางซงประกอบดวย ผทรงคณวฒดานการพฒนาทรพยากรมนษยและพฒนาทกษะฝมอแรงงาน ผประกอบการ ในกลมประเทศสมาชกอนภมภาคลมแมน าโขง

3. น าผลการศกษา วเคราะห ทไดจากการด าเนนการมาวเคราะหถงความตองการการพฒนาศกยภาพกลมเครอขายแรงงานนานาชาต รองรบกรอบความรวมมอทางเศรษฐกจทเกยวของกบอนภมภาคลมแมน าโขง

4. จดประชมเชงปฏบตการ เพอน าเสนอผลการศกษาและวจยความตองการแรงงานและรางแผนยทธศาสตรการพฒนาศกยภาพกลมเครอขายแรงงานนานาชาต ตอผมสวนเกยวของทงภาครฐ ภาคเอกชน และผประกอบการ ทเกยวของกบการพฒนาเศรษฐกจในอนภมภาคลมแมน าโขง

5. จดประชมระดมความคดเหนผบรหารการพฒนาทรพยากรมนษยและพฒนาฝมอแรงงานตอรางแผนยทธศาสตร และปรบปรงจนไดแผนยทธศาสตรการ

MFU CONNEXION, 4(2) || page 53

พฒนาศกยภาพกลมเครอขายแรงงานนานาชาตรองรบนโยบายรฐบาลไทย และกรอบความรวมมอทางเศรษฐกจของกลมประเทศในอนภมภาคลมแมน าโขง การวเคราะหสมรรถนะดงกลาวขางตน มจดมงหมายเพอตองการทราบแนวทางในการพฒนาฝมอแรงงานในแตละประเทศ โดยการวเคราะหสมรรถนะ จ าแนกการวเคราะหออกเปน 6 ประเทศ การเกบขอมลดวยแบบสมภาษณ ในกลมเจาหนาทของรฐ กลมผประกอบการอตสาหกรรมทงทเปนการผลตและการบรการ และกลมผใชแรงงาน ระหวางเดอน เมษายน ถงเดอนสงหาคม พ.ศ.2557 ดงตอไปน ประเทศสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว ในพนทแขวงบอแกวและหลวงน าทา ประเทศสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมา ในพนทเมองตองย รฐฉาน ประเทศสาธารณรฐประชาชนจน (จนตอนใต) ในพนทเมองสบสองปนนา ประเทศราชอาณาจกรกมพชา ในพนทกรงพนมเปญ ประเทศสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม ในพนทเมองฮานอย และประเทศไทย ในพนทอ าเภอเชยงแสนและอ าเภอเชยงของ จงหวดเชยราย และอ าเภอแมสอด จงหวดตาก

6. ด าเนนการว เคราะหเพอหาความจ าเปนในการฝกอบรมส าหรบผเกยวของทง 6 ประเทศในอนภมภาคลมแมน าโขง โดยการวเคราะหดงกลาวจะใชแบบประเมนในการเกบขอมลจากกลมตวอยางครอบคลมผมสวนเกยวของทง 6 ประเทศ 5. งานวจยทเกยวของ

การทบทวนงานวจยทเกยวของพบวาสวนใหญเปนงานวจยความตองการแรงงานในประเทศไทยเปนสวนใหญ แตไมมการศกษาเพอเปรยบเทยบกนระหวางประเทศในกลมลมแมน าโขงเลย มเพยงงานวจยของมหาวทยาลยแมฟาหลวง (2548) ไดศกษาความตองการดานการฝกอบรมในเขตเศรษฐกจชายแดนจงหวดเชยงรายและอนภมภาคลมแมน าโขง ไดแก ประเทศไทย สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว สหภาพเมยนมา ราชอาณาจกรกมพชา สาธารณรฐประชาชนจน และสาธารณรฐสงคม

MFU CONNEXION, 4(2) || page 54

นยมเวยดนาม โดยใชแบบสมภาษณประชากรตวอยาง จ านวน 600 ชด จากระดบผบรหาร ระดบนโยบายของรฐ ผบรหารสถานศกษา ตลอดจนครผฝกสอน วทยากรฝกอบรมฝมอแรงงาน และลกจางในสถานประกอบการ ผลการศกษาความตองการการจดฝกอบรมฝมอแรงงาน 9 สาขา พบวา ประเทศราชอาณาจกรกมพชา สาธารณรฐประชาชนจน สหภาพเมยนมา และประเทศไทย ตองการกลมอาชพอเลกทรอนกสมากทสด ส าหรบสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว และสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนามมความตองการกลมอาชพธรกจและบรการมากทสด นอกจากนประเทศตางๆ แสดงความสนใจแตกตางกน ตามความตองการพฒนาศกยภาพ เพมทกษะฝมอตามความจ าเปน นอกจากนความตองการฝกอบรมฝมอแรงงานในแตละประเทศมความตองการการสนบสนนดานเทคโนโลย อปกรณ เครองมอ เครองจกร และหลกสตรในการฝกอบรมททนสมย รวมทงพฒนาทกษะคร ผฝกสอน วทยากรดานการฝกอบรมแรงงาน โดยเสนอใหสถาบนพฒนาฝมอแรงงานนานาชาตเชยงแสน สามารถปฏบตภารกจใหบรรลเปาหมายไดสมควรด าเนนการดงน (1) จดตงคณะท างานยกรางหลกสตรการฝกอบรม (2) สรางเครอขายความรวมมอภายในประเทศและความรวมมอระหวางประเทศ (3) ก าหนดนโยบายและแผนพฒนาสถาบนพฒนาฝมอแรงงานนานาชาตเชยงแสน (4) ปรบโครงสรางของสถาบนพฒนาฝมอแรงงานนานาชาต เชยงแสน (5) จดตงคณะกรรมการอ านวยการด าเนนงานของสถาบนพฒนาฝมอแรงงาน (6) ก าหนดกรอบและแผนการด าเนนงานเรงดวนโดยเฉพาะการจดท าการของบประมาณ เพอสรางโครงสรางพนฐาน และเพอเตรยมความพรอมทจะใหสถาบนพฒนาฝมอแรงงานนานาชาตเชยงแสนเปนศนยกลางการอบรมในกลมอนภมภาค ลมแมน าโขง ซงในขณะนนไดใชงานวจยเรองดงกลาวเปนแผนแมบทในการด าเนนงาน แตเมอเวลาเปลยนแปลงไปจากเดม 10 ป จงไดมการท าวจยเรองนซ าอกครงหนงเพอใชเปนแผนงานตอไป

MFU CONNEXION, 4(2) || page 55

6. ผลการศกษา การศกษาแบงขอมลออกไดเปนสองสวน คอ กลมขอมลเชงปรมาณทไดเกบจากแบบสอบถามใน 6 ประเทศ โดยมผลการศกษา ดงน

ขอมลพ นฐานประชากร ผลการศกษาในเชงปรมาณในประเดนขอมลพนฐานของประชากรกลมตวอยางในแตละประเทศดงน ผลการศกษาจ านวนกลมประชากรตวอยางจ านวน 6 ประเทศโดยการแจกแบบสอบถามแบบไมเจาะจงตวบคคลแตเนนกลมประชากร จงท าใหมจ านวนประชากรแตกตางกนตามโอกาสและการใหความรวมมอ ทงหมด 4 กลมต าแหนงงาน ไดแก บคลากรภาครฐและรฐวสาหกจ บคลากรภาคเอกชน ผประกอบกจการ และพนกงานในสถานประกอบกจการและแรงงานทวไป จ านวนทงสน 489 คน

ผตอบแบบสอบถามจาก 6 ประเทศ มจ านวนท แตกตางกน โดยราชอาณาจกรกมพชา มประชากรตวอยางมากทสด 138 ราย ในขณะทประเทศสาธารณรฐประชาชนจนมเพยง 26 คน ทงนขนอยกบสถานการณและความรวมมอของแตละประเทศทแตกตางกน ส าหรบสถานภาพทางเพศของผตอบแบบสอบถามจากราชอาณาจกรกมพชา ทมชายมากกวาหญงนอกจากนนมจ านวนทไมแตกตางกนมากนก รอยละของประชากรกลมตวอยางดานต าแหนงงานในปจจบนพบวา ดานต าแหนงงานในปจจบนของประชากรกลมตวอยางทใหสมภาษณมากทสด คอ บคลากรภาครฐและรฐวสาหกจประเทศกมพชา รอยละ 55.1 รองลงมา คอ บคลากรภาคเอกชน ประเทศเวยดนาม รอยละ 52.2 และพนกงานในสถานประกอบกจการและแรงงานทวไปประเทศจน รอยละ 42.3 ตามล าดบ

ผลการศกษาความตองการพฒนาฝมอแรงงานและมาตรฐานฝมอแรงงานรองรบประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

1. ความตองการพฒนาฝมอแรงงานในกลมชางยนตพบวา ทง 6 ประเทศ มความตองการพฒนาทกษะฝมอในกลมชางซอมรถยนตมากทสด โดยประเทศเมยนมา

MFU CONNEXION, 4(2) || page 56

มความตองการชางซอมรถยนตมากทสด รองลงมา คอ ประเทศลาว และประเทศกมพชา ตามล าดบ

2. ความตองการพฒนาฝมอแรงงานในกลมอาชพบรการแตละประเทศมบรบทและความตองการทแตกตางกน ดงนน ดานความตองการพฒนาฝมอแรงงานในกลมอาชพบรการ พบวา ประเทศเมยนมา ประเทศลาว และประเทศจนมความตองการพฒนานกสงเสรมสขภาพแบบองครวม (หตถะบ าบด) มากทสด ซงมความแตกตางจากประเทศเวยดนาม ประเทศกมพชา และประเทศไทย ทมความตองการใหพฒนาฝมอแรงงานผประกอบการรานอาหารมากทสด

3. ความตองการพฒนาฝมอแรงงานในกลมอาชพชางไฟฟาอเลกทรอนกสและคอมพวเตอร จากผลการศกษาพบวา ชางไมโครคอมพวเตอรมความตองการพฒนาฝมอแรงงานมากทสดถง 4 ประเทศ คอ ประเทศเมยนมา ประเทศลาว ประเทศจน และประเทศเวยดนาม ซงแตกตางจากประเทศกมพชา ทมความตองการพฒนาฝมอแรงงานดานชางไฟฟาอตสาหกรรมมากทสด และประเทศไทยทมความตองการใหพฒนาฝมอแรงงานดานชางไฟฟาภายในอาคารมากทสด

4. ความตองการพฒนาฝมอแรงงานในกลมอาชพอตสาหกรรมพบวา ชางเขยนแบบเครองกลดวยคอมพวเตอร มความตองการพฒนาฝมอแรงงานมากทสด ถง 3 ประเทศ คอ ประเทศเมยนมา ประเทศลาว และ ประเทศไทย ซงแตกตางจากประเทศจน ทมความตองการใหพฒนาฝมอแรงงานชางเชอมแมกมากทสด และประเทศกมพชา ทตองการพฒนาฝมอแรงงานใหกบชางเชอมทกมากทสด นอกจากนประเทศจนมความตองการพฒนาฝมอแรงงานในกลมอาชพอตสาหกรรมโดยไมระบสาขา

5. ความตองการพฒนาฝมอแรงงานในกลมอาชพชางกอสรางพบวาในกลมสาขาอาชพชางกอสราง สาขาทตองการฝกอบรม คอ ชางอลมเนยมกอสราง มากทสดถง 3 ประเทศ ไดแก ประเทศจน ประเทศเมยนมา และประเทศลาว ซงมความแตกตางจากประเทศไทยและประเทศกมพชา โดยประเทศไทยมความตองการพฒนาฝมอแรงงานชางไมกอสรางมากทสด สวนประเทศกมพชามความตองการพฒนาฝมอ

MFU CONNEXION, 4(2) || page 57

แรงงานดานชางฉาบปนมากทสด นอกจากนประเทศเวยดนามมความตองการพฒนาฝมอแรงงานในกลมอาชพชางกอสราง โดยไมระบสาขา

6. ความตองการพฒนาฝมอแรงงานในกลมอาชพชางอตสาหกรรมศลปพบวา กลมสาขาอาชพชางอตสาหกรรมศลป มความตองการทแตกตางกนออกไปตามบรบทของแตละประเทศ จะเหนไดวาชางบครภณฑ มความตองการพฒนาฝมอแรงงานใน 2 ประเทศ ไดแก ประเทศเมยนมา และประเทศกมพชา ในดานความตองการพฒนาดานชางเยบ ประเทศจนและประเทศเวยดนามมความสนใจมากทสดนอกจากน ประเทศลาว และประเทศไทย มความตองการในการพฒนาชางท าเครองประดบมากทสด

7. ความตองการพฒนาฝมอแรงงานในกลมอาชพผประกอบการอาหารพบวา กลมสาขาอาชพผประกอบการอาหาร ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนวา หวหนาพอครว มความส าคญ และตองการพฒนาทกษะฝมอแรงงาน มากทสดถง 5 ประเทศ คอ ประเทศกมพชา ประเทศเมยนมา ประเทศลาว ประเทศไทย และเวยดนาม ซงแตกตางจากประเทศจนทมความตองการ พฒนาฝมอแรงงานใหกบพอครวงานขนมปงมากทสด

8. ความตองการพฒนาฝมอแรงงานในกลมอาชพอาหารและเครองดมพบวา ในกลมสาขาอาชพอาหารและเครองดมมความตองการพฒนาฝมอแรงงานทแตกตางกน คอ พฒนาฝมอแรงงานใหกบผอ านวยการแผนกอาหารและเครองดมมากทสด คอ ประเทศจน และประเทศเมยนมา สวนในดานความตองการอบรมและพฒนาฝมอแรงงานใหกบผจดการอาหารและเครองดมมากทสดในประเทศเมยนมา และประเทศลาว และตองการอบรมใหกบพนกงานผสมเครองดมมากทสดคอประเทศเวยดนาม และประเทศไทย ซงในประเทศกมพชานน มความตองการใหอบรมพนกงานบรกรมากทสด

9. ความตองการพฒนาฝมอแรงงานในกลมอาชพแผนกธรกจน าเทยวพบวา กลมสาขาอาชพแผนกธรกจน าเทยว สาขาทควรฝกอบรมมากทสดคอ ผแนะน าการ

MFU CONNEXION, 4(2) || page 58

เดนทาง ซงมความตองการใหพฒนาทกษะฝมอแรงงานมากทสด ถง 5 ประเทศ คอ ประเทศจน ประเทศลาว เวยดนาม ประเทศเมยนมา และไทย ซงแตกตางจากกมพชา ทมความตองการใหอบรมหวหนาผแนะน าการเดนทางมากทสด

10. ความตองการพฒนาฝมอแรงงานในกลมอาชพบรการธรกจน าเทยวพบวา กลมสาขาอาชพแผนกบรการธรกจน าเทยว มความตองการพฒนาฝมอแรงงานทแตกตางกน คอ ประเทศลาว และประเทศเมยนมา ในประเทศจนมความตองการพฒนาฝมอแรงงานใหกบผจดการฝายทองเทยวมากทสด และประเทศกมพชา มความตองการพฒนาฝมอแรงงานใหกบผจดการฝายบญชมากทสด ในสวนประเทศไทยและประเทศเวยดนาม มความตองการจดฝกอบรมใหกบผจดการฝายขายและการตลาดมากทสด

11. ความตองการพฒนาฝมอแรงงานในกลมอาชพแผนกตอนรบพบวา ในกลมสาขาอาชพแผนกตอนรบ ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนวาในสาขาทควรฝกอบรมมากทสดคอ พนกงานตอนรบมากทสดถง 4 ประเทศ คอ ประเทศไทย ประเทศเวยดนาม ประเทศกมพชา และประเทศเมยนมา นอกจากนประเทศจนมความตองการใหพฒนาฝมอแรงงานใหกบผจดการฝายตอนรบ และประเทศลาว มความตองการใหฝกอบรมผควบคมดแลฝายตอนรบมากทสด

12. ความตองการพฒนาฝมอแรงงานในกลมอาชพแผนกแมบานพบวา ในกลมสาขาอาชพแผนกแมบานมความคดเหนวาในสาขาทควรฝกอบรมมากทสดคอ ผจดการฝายแมบาน ซงมความตองการพฒนาฝมอแรงงานมากทสด ถง 4 ประเทศ คอ ประเทศจน ประเทศไทย ประเทศลาว และประเทศเวยดนาม ซงแตกตางจากประเทศเมยนมา ทมความตองการใหพฒนาฝมอแรงงานใหกบพนกงานท าความสะอาดมากทสด และประเทศกมพชา ทตองการพฒนาฝมอแรงงานใหกบผควบคมหองพก

13. ความคดเหนเกยวกบการพฒนาความรวมมอดานมาตรฐานฝมอแรงงานระหวางประเทศเพอรองรบประชาคมเศรษฐกจอาเซยนความคดเหนตอการพฒนาความรวมมอดานมาตรฐานฝมอแรงงานระหวางประเทศ เพอรองรบประชาคม

MFU CONNEXION, 4(2) || page 59

เศรษฐกจอาเซยน พบวา ประเทศลาว และประเทศเมยนมา มความเหนวาขาดการสนบสนนดานงบประมาณมากทสด ซงประเทศจน ประเทศเวยดนาม และประเทศไทย คดเหนวาขาดบคลากรทมความรและความเชยวชาญดานมาตรฐานฝมอแรงงานระหวางประเทศมากทสด นอกจากนประเทศกมพชาเหนวาขาดความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชนในกลมประเทศสมาชกอาเซยนมากทสด

14. ความคดเหนเกยวกบปญหาอปสรรคตอการพฒนาความรวมมอดานมาตรฐานฝมอแรงงานระหวางประเทศเพอรองรบประชาคมเศรษฐกจอาเซยนพบวา ดานปญหาอปสรรคตอการพฒนาความรวมมอดานมาตรฐานฝมอแรงงานระหวางประเทศเพอรองรบประชาคมเศรษฐกจอาเซยนนน มความคดเหนแตกตางกนออกไปตามปญหาอปสรรคของแตละประเทศ โดยประเทศลาว และประเทศเมยนมาเหนวา ขาดเทคโนโลยและเครองมอเครองจกรททนสมยมากทสด ประเทศจนเหนวาขาดความรวมมอในกลมประเทศสมาชกประชาคมอาเซยนมากทสด ซงประเทศกมพชาเหนวา ขาดความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชนมากทสด ในทงนประเทศเวยดนามเหนวา ขาดบคลากรทมความรและความเชยวชาญ รวมถงขาดการสนบสนนดานงบประมาณ มากทสด และประเทศไทยเหนวาขาดบคลากรทมความรและความเชยวชาญมากทสด

MFU CONNEXION, 4(2) || page 60

ตารางท 1 ความตองการพฒนาฝมอแรงงานในกลม 12 สาขาอาชพ จ าแนกตามประเทศ

ความตองการพฒนาฝมอแรงงาน

ลาว จน เมยนมา กมพชา เวยดนาม ไทย

1.สาขากลมชางยนต

1.ชางซอมรถยนต 2.ชางเคาะตวถงรถยนต 3.ชางสรถยนต

1.ชางซอมรถยนต 2.ชางเคาะตวถงรถยนต 3.ชางสรถยนต

1.ชางซอมรถยนต 2.ชางเคาะตวถงรถยนต 3.ชางสรถยนต

1.ชางซอมรถยนต 2.ชางสรถยนต 3. ชางเคาะตวถงรถยนต

1.ชางซอมรถยนต 2.ชางเคาะตวถงรถยนต

1.ชางซอมรถยนต 2.ชางเคาะตวถงรถยนต 3.ชางสรถยนต

2.สาขากลมบรการ

1.นกสงเสรมสขภาพ องครวม (หตถะบ าบด) 2.ผประกอบการรานอาหาร 3.พนกงานนวด

1.นกสงเสรมสขภาพ องครวม (หตถะบ าบด) 2.ผประกอบการรานอาหาร 3.พนกงานนวด

1.นกสงเสรมสขภาพ องครวม(หตถะบ าบด) 2. ผประกอบ การรานอาหาร 3.พนกงานนวด

1.ผประกอบการรานอาหาร 2.นกสงเสรมสขภาพ องครวม (หตถะบ าบด) 3.พนกงานนวด

1.ผประกอบการรานอาหาร 2.นกสงเสรมสขภาพ องครวม (หตถะบ าบด) 3.พนกงานนวด

1.ผประกอบการรานอาหาร 2.นกสงเสรมสขภาพ องครวม (หตถะบ าบด) 3.พนกงานนวด

3.สาขากลมอาชพชางไฟฟาชางอเลกทรอนกสคอมพวเตอร

1.ชางซอมไมโคร คอมพวเตอร 2. ชางไฟฟาในอาคาร 3. ชางอเลกทรอนกส

1.ชางซอมไมโคร คอมพวเตอร 2.ชางอเลกทรอนกส 3.ชางเครอง ปรบอากาศ

1.ชางซอมไมโคร คอมพวเตอร 2.ชางไฟฟาในอาคาร 3.ชางอเลกทรอนกส

1.ชางไฟฟาอตสาหกรรม 2.ชางไฟฟาในอาคาร 3.ชางเครอง ปรบอากาศฯ

1.ชางซอมไมโคร คอมพวเตอร 2.ชางไฟฟาในอาคาร 3..ชางอเลกทรอนกส

1.ชางไฟฟาในอาคาร 2.ชางอเลกทรอนกส 3.ชางซอมไมโคร คอมพวเตอร

4.สาขากลมอตสาหกรรม

1. ชางเขยนแบบเครองกล 2.ชางเชอมแมก/ ชางเชอมทก

1.ชางเชอมแมก 2.ชางเชอมทก 3.ชางเขยนแบบเครองกล

1.ชางเขยนแบบเครองกล 2.ชางเชอมแมก/ ชางเชอมทก

1.ชางเชอมทก 2.ชางเขยนแบบเครองกล 3.ชางเชอมแมก

1.ชางเขยนแบบเครองกล

1.ชางเขยนแบบเครองกล 2.ชางเชอมแมก 3.ชางเชอมทก

5.สาขาชางกอสราง

1.ชางอลมเนยมกอสราง 2.ชางไมกอสราง 3.ชางกออฐ

1.ชางอลมเนยมกอสราง 2.ชางไมกอสราง 3.ชางกออฐ

1.ชางอลมเนยมกอสราง 2.ชางไมกอสราง 3.ชางกออฐ

1.ชางฉาบปน 2.ชางอลมเนยมกอสราง 3.ชางกออฐ

1.ชางกออฐ/ชางไมกอสราง 2.ชางอลมเนยมกอสราง 3.ชางฉาบปน

1.ชางไมกอสราง 2.ชางอลมเนยมกอสราง 3.ชางฉาบปน/ชางกออฐ

6.สาขาชางอตสาหกรรมศลป

1.ชางท าเครองประดบ 2.ชางบครภณฑ 3. ชางเยบ

1.ชางเยบ 2.ชางเครองเรอน 3.ชางท าเครองประดบ

1.ชางบครภณฑ 2.ชางเยบ 3.ชางท าเครองประดบ

1.ชางบครภณฑ 2.ชางเครองเรอน 3.ชางเยบ

1.ชางเยบ 2. ชางเครองเรอน 3.ชางท าเครองประดบ

1.ชางท าเครองประดบ 2.ชางเยบ 3.ชางเครองเรอน

MFU CONNEXION, 4(2) || page 61

ตารางท 1 (ตอ) ความตองการพฒนาฝมอแรงงาน

ลาว จน เมยนมา กมพชา เวยดนาม ไทย

7.สาขาผประกอบการอาหาร

1.หวหนาพอครว 2.ผชวยพอครวฝายอาหาร 3.พอครวแตละงาน

1.พอครวขนมปง 2.ผชวยพอครวฝายอาหาร 3.พอครวแตละงาน

1.หวหนาพอครว 2.พอครวขนมปง 3.พอครวแตละงาน

1.หวหนาพอครว 2.ผชวยพอครวฝายอาหาร 3.พอครวขนมหวาน

1.หวหนาพอครว 2. พอครวขนมหวาน 3.พอครวแตละงาน

1.หวหนาพอครว 2.ผชวยพอครวฝายอาหาร 3.พอครวแตละงาน

8.สาขาอาหารและเครองดม

1.ผจดการอาหารและเครองดม 2.ผอ านวยการแผนกอาหารและเครองดม 3. หวหนาพนกงานบรกร/พนกงานบรกร

1.ผอ านวยการแผนกอาหารและเครองดม 2. ผจดการอาหารและเครองดม 3.หวหนาพนกงานบรกร/พนกงานผสมเครองดม

1. ผจดการอาหารและเครองดม/ ผอ านวยการแผนอาหารและเครองดม 2.หวหนาพนกงานบรกร/พนกงานบรกร 3. พนกงานผสมเครองดม

1.พนกงานบรกร 2.หวหนาพนกงานบรกร/พนกงานผสมเครองดม 3.ผอ านวยการแผนกอาหารและเครองดม

1.พนกงานผสมเครองดม 2.พนกงานบรกร 3.ผจดการอาหารและเครองดม

1.พนกงานผสมเครองดม 2.ผอ านวยการแผนกอาหารและเครองดม/ 3.ผจดการอาหารและเครองดม

9.สาขาธรกจน าเทยว

1.ผแนะน าการเดนทาง 2.หวหนาผแนะน าการเดนทาง 3.ผจดการทวไป

1.ผแนะน าการเดนทาง 2.ผจดการทวไป/ผชวยผจดการ 3.หวหนาผแนะน าเดนทาง

1.ผแนะน าการเดนทาง 2.หวหนาผแนะน าการเดนทาง 3.ผจดการทวไป

1.หวหนาผแนะน าการเดนทาง 2.ผจดการทวไป 3.ผแนะน าการเดนทาง

1.ผแนะน าการเดนทาง 2.ผจดการทวไป/หวหนาผแนะน าการเดนทาง 3.ผชวยผจดการ

1.ผแนะน าการเดนทาง 2.หวหนาผแนะน าการเดนทาง 3.ผจดการทวไป

10.สาขาบรการธรกจน าเทยว

1.ผจดการฝายทองเทยว 2. ผจดการฝายขายและการตลาด 3.ผจดการฝายบญช/ฝายตว

1.ผจดการฝายบญช 2.ผจดการฝายทองเทยว/ผจดการฝายธรกจ 3.ผจดการฝายตว

1.ผจดการฝายทองเทยว 2.ผจดการฝายขายและการตลาด 3. ผจดการฝายบญช

1.ผจดการฝายบญช 2.ผจดการฝายธรกจ/ผจดการฝายตว 3.ผจดการฝายขายและการตลาด

1.ผจดการฝายขายและการตลาด 2.ผจดการฝายธรกจ 3.ผจดการฝายทองเทยว

1.ผจดการฝายขายและการตลาด 2.ผจดการฝายบญช 3. ผจดการฝายทองเทยว

11.สาขาอาชพแผนกตอนรบ

1.ผควบคมดแลฝายตอนรบ 2.ผจดการฝายตอนรบ 3.พนกงานตอนรบ

1.ผจดการฝายตอนรบ 2.พนกงานตอนรบ 3.ผควบคมดแลฝายตอนรบ

1.ผควบคมดแลฝายตอนรบ 2. ผจดการฝายตอนรบ 3. พนกงานยกกระเปา

1.พนกงานตอนรบ 2.ผจดการฝายตอนรบ 3.ผควบคมดแลฝายตอนรบ

1.พนกงานตอนรบ 2.ผควบคมดแลฝายตอนรบ 3. ผจดการฝายตอนรบ

1.พนกงานตอนรบ 2.ผจดการฝายตอนรบ 3.พนกงานรบโทรศพท

MFU CONNEXION, 4(2) || page 62

ตารางท 1 (ตอ) ความตองการพฒนาฝมอแรงงาน

ลาว จน เมยนมา กมพชา เวยดนาม ไทย

12.สาขาอาชพแผนกแมบาน

1. ผจดการฝายแมบาน 2. พนกงานท าความสะอาด 3. พนกงานดแลหองพก

1. ผจดการฝายแมบาน 2. พนกงานดแลหองพก 3. ผควบคมหองพก

1. พนกงานท าความสะอาด 2. พนกงานดแลหองพก 3. ผควบคมหองพก

1. ผควบคมหองพก 2. ผจดการฝายแมบาน/พนกงานดแลหองพก

1. ผจดการฝายแมบาน 2. พนกงานดแลหองพก 3. ผควบคมหองพก

1. ผจดการฝายแมบาน 2. พนกงานท าความสะอาด 3. ผควบคมหองพก

7. สรป และอภปรายผล

ในระยะสบปทผานมาตงแตป พ.ศ.2547 จนถงป พ.ศ.2557 ความแตกตางระหวางกลมประเทศในอนภมภาคลมน าโขงในเรองความตองการในการพฒนาฝมอแรงงานมความชดเจนขน จากเดมทมการจดเกบขอมลพบวาความตองการเมอสบปทผานมานนมความใกลเคยงกน แตการพฒนาประเทศของบางประเทศไดกาวกระโดดไปอยางมาก ในกรณของประเทศสาธารณรฐประชาชนจนในพนทมณฑลยนนานนนไดกลายเปนเมองใหญ และในพนทเมองจงหงนนไดพฒนาเมองขนกลายเปนเมองส าคญดานการทองเทยวของชาวจนซงในอดตเมอสบปทผานมานกทองเทยวสวนใหญเปนคนไทยจ านวนไมมากนก ดงนนความตองการพฒนาฝมอแรงงานสวนใหญของจนนนมความตองการในภาคการบรการมากกวาภาคชางฝมอทางเทคนค เพราะวาทางสาธารณรฐประชาชนจนนนสามารถผลตคนเหลานไดกาวหนาไปมากกวาประเทศในลมน าโขงทกประเทศในขณะน

สวนประเทศสหภาพเมยนมานนอาจกลาวไดวาอยในชวงการเปดประเทศอกครงหลงการเลอกตงท าใหมความชวยเหลอและการตดตอการคาจากตางประเทศเขามาจ านวนมากแตความตองการในการพฒนาฝมอแรงงานนนยงคงมความตองการเรองทางชางเทคนคเครองกลจ านวนมากเปนงานพนฐานทใชเทคโนโลยทไมซบซอนและใชแรงงานฝมอเปนหลก

MFU CONNEXION, 4(2) || page 63

ส าหรบประเทศกมพชามความไดเปรยบเรองคาแรงขนต าเชนเดยวกบประเทศสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวและสาธารณรฐเวยดนาม นนก าลงเปนพนททมการสรางฐานการผลตอตสาหกรรมทใชขอไดเปรยบดานคาแรงต าในอตสาหกรรมการกอสราง รถยนตและสงทอ แตยงมความตองการในภาคอตสาหกรรมบรการเปนจ านวนมากเชนกน

ส าหรบประเทศไทยนนมความแตกตางจากกลมประเทศลมน าโขงในเรองความตองพฒนาฝมอแรงงานทเปนระดบหวหนางานในภาคอตสาหกรรมการบรการมากกวาอตสาหกรรมการผลต และใชแรงงานงานจากประเทศเพอนบานเปนหลก แตความตองการนในสาธารณรฐเวยดนามกมความตองการใกลเคยงกบประเทศไทยดวย

ความตองการในการพฒนาฝมอแรงงานในกลมประเทศลมน าโขงนน สามารถแบงไดเปนสามกลม คอ กลมทประเทศทสถานประกอบการและสถานศกษาสามารถพฒนาชางฝมอแรงงานพนฐานเองไดเปนอยางดแตยงตองการแรงงานทมทกษะสงในต าแหนงหวหนางานในอตสาหกรรมการบรการ ไดแก ประเทศไทยและสาธารณรฐประชาชนจน ในกลมนมคาจางแรงงานสงและพงพาแรงงานจากเพอนบาน กลมทสอง ไดแก กลมความตองการพฒนาฝมอแรงงานชางเทคนคระดบพนฐานทใชทกษะแรงงานเปนหลก ไดแก ประเทศสหภาพเมยนมา ประเทศสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว ประเทศกมพชา โดยมความเดนชดในเรองคาจางแรงงานต า ในกลมทสามประเทศเวยดนามนนมความตองการพฒนาฝมอแรงงานแบบผสมทงสองกลม

ผลจากการศกษา ชใหเหนวาสถานการณความตองการพฒนาฝมอแรงงานในแตละประเทศมความแตกตางกนขนอยกบบรบท และความเจรญกาวหนาทางสงคมเศรษฐกจโดยเฉพาะอยางยง แตละประเทศจะขาดแคลนแรงงานทผานการฝกอบรมจากสถาบนการศกษาและหนวยงานทใหการฝกอบรมทงภาครฐและเอกชน ทไมพอเพยงตอการรองรบการขยายตวทางเศรษฐกจ การทองเทยว การคา และการลงทนของประเทศ นอกจากนยงมการเคลอนยายแรงงานจากประเทศตางๆ เขาสประเทศไทย

MFU CONNEXION, 4(2) || page 64

เปนจ านวนมากขนเกดการเลอนไหลของก าลงแรงงาน มทงแรงงานทมฝมอและไมมฝมอ อยางไรกตาม การศกษาในครงนไมไดส ารวจในเชงมหภาคระดบประเทศรายงานวจยจงเปนสวนหนงของขอมลเบองตนในการจดท าแนวทางการฝกอบรมใหกบสถาบนพฒนาฝมอแรงงานนานาชาตเชยงแสนตอไป

เอกสารอางอง

Shanti Jagannathan. (2012) Skill development pathway in Asia, The Organization for Economic Co-operation and Development (OECD).

มหาวทยาลยแมฟาหลวง. (2548) รายงานผลการวเคราะหและประเมนผลการส ารวจความตองการแรงงานของสถานประกอบการและการผลตก าลงคนของสถานศกษาจงหวดเชยงราย,เชยงราย:ส านกงานแรงงานจงหวดเชยงราย.