ΙΣΤΟΡΙΑΙΣΤΟΡΙΑΓ’ ΓυμνασίουΓ’ Γυμνασίου

Ενότητα 43Ενότητα 43 ηη

Η Ελλάδα του Μεσοπολέμου. Η Ελλάδα του Μεσοπολέμου. Η δικτατορία της 4Η δικτατορία της 4 ηςης Αυτούστου 1936 Αυτούστου 1936

Η Β΄ Ελληνική Δημοκρατία Η Β΄ Ελληνική Δημοκρατία (1)(1)

Μετά το μικρασιατικό πόλεμο ο Μετά το μικρασιατικό πόλεμο ο λαός επιρρίπτει ευθύνες στη λαός επιρρίπτει ευθύνες στη μοναρχία.μοναρχία.

Δεκέμβριος 1923: Δεκέμβριος 1923: ο ο Αλέξανδρος Αλέξανδρος Παπαναστασίου,Παπαναστασίου, πρόεδρος πρόεδρος της Δημοκρατίας, προτείνει την της Δημοκρατίας, προτείνει την ανακήρυξη της αβασίλευτης ανακήρυξη της αβασίλευτης Δημοκρατίας.Δημοκρατίας. Αλ.

Παπαναστασίου

Η Β΄ Ελληνική Δημοκρατία Η Β΄ Ελληνική Δημοκρατία (2)(2)

25 Μαρτίου 1924: 25 Μαρτίου 1924: Η Βουλή με ψήφισμα Η Βουλή με ψήφισμα ανακηρύσσει τη ανακηρύσσει τη ΔημοκρατίαΔημοκρατία

13 Απριλίου 1924: 13 Απριλίου 1924: Επικυρώνεται με Επικυρώνεται με δημοψήφισμα (πρώτη περίοδος αβασίλευτης δημοψήφισμα (πρώτη περίοδος αβασίλευτης δημοκρατίας στην Ελλάδα).δημοκρατίας στην Ελλάδα).

Η κυβέρνηση Παπαναστασίου

γιορτάζει την ανακήρυξη της Δημοκρατίας

Πανηγυρισμοί για την ανακήρυξη της Δημοκρατίας

Η περίοδος 1924-1928 Η περίοδος 1924-1928 (1)(1)

Πολίτευμα ευάλωτο: Πολίτευμα ευάλωτο: Κυβερνητική αστάθεια Κυβερνητική αστάθεια Κάποιοι στρατιωτικοί πίστευαν στα Κάποιοι στρατιωτικοί πίστευαν στα

συγκεντρωτικά καθεστώτα (Ιταλία, Γερμανία).συγκεντρωτικά καθεστώτα (Ιταλία, Γερμανία). Ενίσχυση εργατικού κινήματος (Ενίσχυση εργατικού κινήματος (19181918 : ιδρύεται : ιδρύεται

η η Γ.Σ.Ε.Ε. Γ.Σ.Ε.Ε. και σχεδόν ταυτόχρονα το και σχεδόν ταυτόχρονα το Σ.Ε.Κ.Ε., Σ.Ε.Κ.Ε., το οποίο μετονομάζεται το οποίο μετονομάζεται Κ.Κ.ΕΚ.Κ.Ε .)..).

Ιδρυτικό συνέδριο της Γ.Σ.Ε.Ε.. 1918

Η περίοδος 1924-1928 Η περίοδος 1924-1928 (2)(2)

1925:1925: Ο Ο Θ. Πάγκαλος Θ. Πάγκαλος επιβάλλει δικτατορία. Η κοινή επιβάλλει δικτατορία. Η κοινή αντίθεση των κομμάτων και η αντίθεση των κομμάτων και η καταστροφική οικονομική του καταστροφική οικονομική του πολιτική οδηγούν στην πολιτική οδηγούν στην ανατροπή του από τον Γ. ανατροπή του από τον Γ. Κονδύλη.Κονδύλη.

Ο Ο ΚονδύληςΚονδύλης προκηρύσσει προκηρύσσει εκλογές, οι οποίες οδηγούν στο εκλογές, οι οποίες οδηγούν στο σχηματισμό οικουμενικής σχηματισμό οικουμενικής κυβέρνησης εκτός του Κ.Κ.Ε. Η κυβέρνησης εκτός του Κ.Κ.Ε. Η Κυβέρνηση αυτή εισηγήθηκε Κυβέρνηση αυτή εισηγήθηκε την ψήφιση δημοκρατικού την ψήφιση δημοκρατικού Συντάγματος (1927).Συντάγματος (1927).

Θεόδωρος Πάγκαλος

Γεώργιος Κονδύλης

Η βενιζελική τετραετία 1928-1932 Η βενιζελική τετραετία 1928-1932 (1)(1)

1928: 1928: Εκλέγονται οι Εκλέγονται οι ΦιλελεύθεροιΦιλελεύθεροι .. Κύριοι άξονες: Κύριοι άξονες: οικονομική ανάπτυξη, οικονομική ανάπτυξη, εδραίωση της δημοκρατίας, εδραίωση της δημοκρατίας, εκπαιδευτική μεταρρύθμιση βασισμένη στην ενίσχυση εκπαιδευτική μεταρρύθμιση βασισμένη στην ενίσχυση

της υποχρεωτικής πρωτοβάθμιας και της τεχνικής-της υποχρεωτικής πρωτοβάθμιας και της τεχνικής-επαγγελματικής εκπαίδευσης, στην εισαγωγή της επαγγελματικής εκπαίδευσης, στην εισαγωγή της δημοτικής γλώσσας στα γυμνάσια και στην κατασκευή δημοτικής γλώσσας στα γυμνάσια και στην κατασκευή πολλών νέων σχολείων, πολλών νέων σχολείων,

προσέγγιση με τις γειτονικές χώρες (το 1930 προσέγγιση με τις γειτονικές χώρες (το 1930 υπογράφεται το υπογράφεται το ελληνοτουρκικό σύμφωνο ελληνοτουρκικό σύμφωνο φιλίαςφιλίας ).).

Τα μέλη της κυβέρνησης

Βενιζέλου, 1928

Ελευθέριος Βενιζέλος και Μουσταφά Κεμάλ μετά την υπογραφή

του ελληνοτουρκικού σύμφωνου φιλίας,

1930

Η βενιζελική τετραετία 1928-1932 Η βενιζελική τετραετία 1928-1932 (2)(2)

1929:1929: με πρόταση των με πρόταση των Φιλελευθέρων ψηφίζεται το Φιλελευθέρων ψηφίζεται το «ἰδιώνυμον» «ἰδιώνυμον» (νόμος που (νόμος που έδινε στο κράτος την εξουσία έδινε στο κράτος την εξουσία να τιμωρεί οποιονδήποτε να τιμωρεί οποιονδήποτε θεωρούσε ότι προωθούσε θεωρούσε ότι προωθούσε «ιδέες που υποστήριζαν τη «ιδέες που υποστήριζαν τη βίαιη ανατροπή της βίαιη ανατροπή της κοινωνικής τάξης».κοινωνικής τάξης».

1932: 1932: Ο Βενιζέλος κηρύσσει Ο Βενιζέλος κηρύσσει την Ελλάδα σε πτώχευση την Ελλάδα σε πτώχευση (λόγω του κραχ του 1929).(λόγω του κραχ του 1929).

Κρατούμενοι στις φυλακές της Αίγινας και της Ίου

Το Λαϊκό Κόμμα στην εξουσίαΤο Λαϊκό Κόμμα στην εξουσία

1933: 1933: Επικρατούν τα Επικρατούν τα αντιβενιζελικά κόμματα.αντιβενιζελικά κόμματα.

Βενιζελικοί αποπειρώνται Βενιζελικοί αποπειρώνται να πάρουν την εξουσία να πάρουν την εξουσία πραξικοπηματικά.πραξικοπηματικά.

Ο Ο Π. Τσαλδάρης Π. Τσαλδάρης (Λαϊκό (Λαϊκό Κόμμα) αναλαμβάνει την Κόμμα) αναλαμβάνει την εξουσία και γίνεται εξουσία και γίνεται απόπειρα δολοφονία κατά απόπειρα δολοφονία κατά του Βενιζέλου.του Βενιζέλου. Παναγής Τσαλδάρης

Το κίνημα του 1935Το κίνημα του 1935

1η Μαρτίου 1935: 1η Μαρτίου 1935: εκδηλώνεται νέο κίνημα εκδηλώνεται νέο κίνημα από τους βενιζελικούς από τους βενιζελικούς (κατεστάλη όμως από τον (κατεστάλη όμως από τον Κονδύλη).Κονδύλη).

Ακολούθησαν διώξεις και Ακολούθησαν διώξεις και εκτελέσεις βενιζελικών.εκτελέσεις βενιζελικών.

Ο Τσαλδάρης ανατρέπεται Ο Τσαλδάρης ανατρέπεται από τον Κονδύλη. Ο από τον Κονδύλη. Ο τελευταίος εγκαθιστά τελευταίος εγκαθιστά δικτατορία και επαναφέρει δικτατορία και επαναφέρει τον βασιλιά.τον βασιλιά.

Φιλοβενιζελικοί στη φυλακή της Ακροναυπλίας μετά το κίνημα του 1935

Διαδήλωση κατά του κινήματος του 1935

Μετά την ΠαλινόρθωσηΜετά την Παλινόρθωση Ο Ο Γεώργιος ο Β΄ Γεώργιος ο Β΄ παραμέρισε τον Κονδύλη και χάρισε παραμέρισε τον Κονδύλη και χάρισε

αμνηστία σε όλους. αμνηστία σε όλους. Εκλογές 1936: Εκλογές 1936: Βενιζελικοί και αντιβενιζελικοί Βενιζελικοί και αντιβενιζελικοί

ισοψηφούν, το Κ.Κ.Ε. αναδεικνύεται σε ρυθμιστή των ισοψηφούν, το Κ.Κ.Ε. αναδεικνύεται σε ρυθμιστή των πολιτικών πραγμάτων.πολιτικών πραγμάτων.

Ο Ο Γεώργιος ο Β΄ Γεώργιος ο Β΄ διορίζει πρωθυπουργό τον διορίζει πρωθυπουργό τον Ι. Ι . Μεταξά.Μεταξά.

Μάιος 1936: Μάιος 1936: Η πρωθυπουργοποίηση του Μεταξά και η Η πρωθυπουργοποίηση του Μεταξά και η γενικότερη οικονομική κρίση προκαλούν αιματηρή γενικότερη οικονομική κρίση προκαλούν αιματηρή διαδήλωση στη Θεσσαλονίκη.διαδήλωση στη Θεσσαλονίκη.

4 Αυγούστου 1936: 4 Αυγούστου 1936: Ο Μεταξάς και ο Γεώργιος Β΄, Ο Μεταξάς και ο Γεώργιος Β΄, επικαλούμενοι κομμουνιστικό κίνδυνο, κηρύσσουν επικαλούμενοι κομμουνιστικό κίνδυνο, κηρύσσουν δικτατορία.δικτατορία.

Πρωτοσέλιδο για τα γεγονότα της διαδήλωσης στη Θεσσαλονίκη

Γεώργιος Β΄ και Ι. Μεταξάς

Ιωάννης ΜεταξάςΟ δικτάτορας Μεταξάς

Η Δικτατορία της 4ης Αυγούστου Η Δικτατορία της 4ης Αυγούστου (1)(1)

Μεταξάς: Μεταξάς: Επιθυμούσε καθεστώς Επιθυμούσε καθεστώς

παρόμοιο με της Ιταλίας ή παρόμοιο με της Ιταλίας ή της Γερμανίαςτης Γερμανίας

Στην Ελλάδα δεν υπήρχε Στην Ελλάδα δεν υπήρχε μαζικό φασιστικό κόμμα.μαζικό φασιστικό κόμμα.

Ίδρυση της Ίδρυση της Εθνικής Εθνικής Οργάνωσης Νεολαίας Οργάνωσης Νεολαίας (Ε.Ο.Ν.).(Ε.Ο.Ν.).

Προσπάθεια Προσπάθεια προσεταιρισμού των προσεταιρισμού των αγροτών και των εργατών αγροτών και των εργατών (συστηματική προπαγάνδα, (συστηματική προπαγάνδα, λήψη κοινωνικών μέτρων).λήψη κοινωνικών μέτρων).

Ε.Ο.Ν.

Η Δικτατορία της 4ης Αυγούστου Η Δικτατορία της 4ης Αυγούστου (2)(2)

Διαφορά με τα αντίστοιχα καθεστώτα Διαφορά με τα αντίστοιχα καθεστώτα Ιταλίας και Γερμανίας: Ιταλίας και Γερμανίας: Στην Ελλάδα το Στην Ελλάδα το καθεστώς της 4ης Αυγούστου δεν απέκτησε ποτέ καθεστώς της 4ης Αυγούστου δεν απέκτησε ποτέ κοινωνική στήριξη.κοινωνική στήριξη.

Έργο:Έργο: Καταδίωξη των αντιπάλων του, κυρίως Καταδίωξη των αντιπάλων του, κυρίως των Κομμουνιστώντων Κομμουνιστών

Ο ακολούθησε Ο ακολούθησε αγγλόφιλη πολιτικήαγγλόφιλη πολιτική , αν και , αν και προτιμούσε το καθεστώς της Γερμανίας, λόγω προτιμούσε το καθεστώς της Γερμανίας, λόγω της ισχυρής πίεσης του Γεωργίου (αγγλόφιλος).της ισχυρής πίεσης του Γεωργίου (αγγλόφιλος).

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

ΕρωτήσειςΕρωτήσεις1.1. Ποιο ήταν, κατά τη γνώμη σας, το κύριο γνώρισμα της Ποιο ήταν, κατά τη γνώμη σας, το κύριο γνώρισμα της

κοινωνικής και πολιτικής πραγματικότητας στην Ελλάδα κοινωνικής και πολιτικής πραγματικότητας στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου; Να τεκμηριώσετε τη θέση σας.του Μεσοπολέμου; Να τεκμηριώσετε τη θέση σας.

2.2. Ποια κύρια διαφορά παρουσίαζε η δικτατορία της 4ης Ποια κύρια διαφορά παρουσίαζε η δικτατορία της 4ης Αυγούστου από τον ιταλικό φασισμό και τον γερμανικό Αυγούστου από τον ιταλικό φασισμό και τον γερμανικό ναζισμό;ναζισμό;

3.3. Το ποίημα του Γιάννη Ρίτσου, Το ποίημα του Γιάννη Ρίτσου, ΕπιτάφιοςΕπιτάφιος, είναι , είναι εμπνευσμένο από τα γεγονότα του Μαΐου του 1936 στη εμπνευσμένο από τα γεγονότα του Μαΐου του 1936 στη Θεσσαλονίκη. Να το διαβάσετε, να ακούσετε τη Θεσσαλονίκη. Να το διαβάσετε, να ακούσετε τη μελοποίησή του από τον Μίκη Θεοδωράκη (ή τον μελοποίησή του από τον Μίκη Θεοδωράκη (ή τον Σταύρο Ξαρχάκο) και να το παρουσιάσετε στην τάξη Σταύρο Ξαρχάκο) και να το παρουσιάσετε στην τάξη σας.σας.