K a r j a l a n r a h v a h a n l e h t i

№46 (1186) | Kylmykuun | 27. päivy 2013

Kielen kehittäjile omistettu Kylmykuun 20. päivänny Petroskoin valdivonyliopistos piettih Bubrihan luge- »

mizet -konferensii, kudai algavui parahien opastujien palkiččemizel. Sivu 2.

Tänävuon Kanzallizen poliitiekan ministerstvu palkičči opastujii, kudamat äijän ruatah oman kielen da kul’tuuran alal. Palkittavii opastujii vallites čottah otettih segi, mittumii arvosanoi nuoret suajah opastujes. Palkindo suadih kolme: liygiläine Anastasija Afanasjeva (hurual), vienankarjalaine Uljana Tikkanen da vepsäläine Sergei Minvalejev. Palkindon suurus on kymmene tuhattu rubl’ua. Kuva: Ol’ga SmOtrOva, “Oma mua”

Hiän löysi Ôšuomen šuvun kojin s. 3

talvikuussa täyttyy 200 vuotta matias Castrénin šyntymäštä. Šuomen kie-len ta šuomelais-ugrilaisien kielien tutkija oli keškeisin tutkija šiinä šuhtehešša, jotta hiän “löysi šuomen šuvun kojin”.

Opastumah Ômuzeih s. 5

Kiži-muzei Kanzoin-välizenny opastujien päivänny otti vastah opastujii da taričči hei-le monipuolizen ohjel-man. tuommozii ilma-zii programmoi muzeis pietäh jo mondu vuottu peräkkäi.

Karjalas Ômyö elämmö s. 5

veškelykses piettih kanzallizien kul’ tuu-roin festivua li kuda-man järjesti paikal-line Oma tulehmo -yhtymy oman veš-kelyksen mozaikku -projektan hantuzis.

Olis kalua, Ôleibiä rodieu s. 6

Kylmykuus uvven vilgan kyläs piettih tavanmugai-ne Ildukečoi-kluuban vas-tavus. täl kerdua paginale otettih Karjalan kalat da kalaresursat -aihe.

2«Oma Mua»№46(1186)27. kylmykuudu 2013http://omamua.ru

tazavaldu »

Ol’gA SMOTrOvA

Tänävuon Itämerensuomela-zien kielien da kul’tuuroin tie-dokundu täyttäs 20 vuottu. Pa-hakse mieldy, omah vuozipäi-vässäh tiedokundu ei elänyh, ku mennyt vuon se salvattih. Yh-telläh itämerensuomelazih kie-lih opastamine jatkuu Petros-koin yliopistos, jatketahgi tie-dokunnan perindöt. Yksi moi-zis perindölöis on Dmitrii Bub-rihan lugemizet -konferensii.

Täl kerdua konferensii omis-tettih niilöile rahvahile, kuda-mat pandih äijy vägie suomelas-ugrilazien kielien kehittämizeh, ruattih tiedokunnan hyväkse.

Enne kaikkii paginua piettih Tamara Ivanovna Staršovas, ku-dai oli yksi niilöis, ken pani al-guh Itämerensuomelazien kie-lien da kul’tuuroin tiedokunnan da oli sen johtajannu kahten-kymmenen vuvven aloh. Tämä oli enzimäine Bubrihan luge-mizet -konferensii, kudamal ei olluh Tamara Ivanovnua. Täl kezäl naine lähti toizele ilmale jätettyy omas ičes hyvän mus-ton da suuren tutkimusruavon Suomen da Karjalan kanzal-lizen literatuuran alal. Tama-ra Staršovah da hänen pere-heh nähte saneli suomelas-ug-rilazien kielien laitoksen ruadai Svetlana Korobeinikova.

Jällespäi paginua piettih Martti Kuusizeh nähte, kudai ruadoi suomen kielen alal. Kuu-sizeh nähte saneli hänen endi-ne opastui Irina Iganus, oman opastajan toven suuren panok-sen suomen kieleh todevuttami-zekse Iganus ozutti suuren kah-tenozazen ven’a-suomelazen sa-nakniigan, kudai on jo äijäl ku-lunuh jogapäivästy käyttämisty, kai on liimulental “paikattu”.

Kielen, literatuuran da histourien instituutan ruadai l’udmila Ivanova saneli konferensiel karjalankielizen frazeolougien tutkijas vieno Fedotovas. Avukse hänele Irma Mullonen (kuvas) sellittäy, kedä on vahnas kuvas yhtes vienonke. Kuva: Ol’ga SmOtrOva, “Oma mua”

Joga vuottu konferensiel vastavuu endisty da nygösty tiedokunnan opastajua da opastujua, karjalan, vepsän da suomen kielen da kul’tuuran alan ruadajua. Kuva: Ol’ga SmOtrOva, “Oma mua”

Kielen kehittäjile omistettuUUdizii »

hyviteltih muamua telefonas Georgii- vellen roindanke.

Tazavallas joga päiviä ro-divuu 25 – 28 lastu. Karjalan tazavallan piämies huomai, ku demogruaffizis ongelmis läbi-piäzemine on Ven’an da Kar-jalan halličuksien suurembii tavoittehii.

– Karjalas kaksi vuottu pe-

räkkäi rodivuu enämbi 8 000 lastu. Uskommo, ku iellehpäi-gi tämä lugumiäry ei pienene, sanoi Aleksandr Petrovič.

–Karjalan talovus tarvič­čou modernizatsiedu. Kenbo rubieu ruadamah? Net, ken tänäpäi rodivuu tazavallas, ken tulou meile sijah, lujoitti Hudilainen.

Karjalan tazavallan piämies hyvittelöy kuvven lapsen muamua Jelena T’umirevua Muaman päivänke.

Lapsis on meijän tulii aiguKarjalan piämies aleksandr Hudilainen hyvitteli »

muamoloi pruazniekanke

Karjalan halličus miäräi elos-piendyvaroin pienimän miä-rän tämän vuvven kolman-dekse kvartualakse. Yhtehine elospiendyvaroin pienin miä-ry Karjalas on 8473 rubl’ua.

Karjalan pohjaispiirilöis – Belomorskan, Kalevalan, Ke-

min, Louhen piiris da Kosta-muksen linnas – sen miäry on 9753 rubl’ua ruadajile rahva-hile, 7414 rubl’ua eläkkehelä-zile da 8012 rubl’ua lapsile.

Toizis Karjalan piirilöis pienin elospiendyvaroin miä-ry on 9114 rubl’ua ruadajile,

6807 rubl’ua eläkkeheläzile da 7596 rubl’ua lapsile.

Elospiendyvaroin miärän mugah miärätäh, midä sot-siuallistu abuu annetah risti-kanzale, kudai suau vähem-bi elospiendyvaroin pienimiä miäriä.

On miärätty pienimät elospiendyvarat

TATJAnA vASIlJevA

Muaman päivänny, kudamua pietäh Ven’al 24. kylmykuu-du, Karjalan tazavallan piä-mies Aleksandr Hudilainen käi hyvittelemäh pruaznie-kanke nuorii muamoloi Ta-zavallan perinatuallizeh kes-kukseh da Gutkinan nimizeh lapsensuandukodih.

Ei ammui Tervehyönhoijon modernizatsii -programman mugah nämis tervehyönhoi-dolaitoksis piettih kohendus-ruavot, on ostettu uuzi laitte-histo.

Karjalan piämies Alek-sandr Hudilainen da hänen sijähine Tervehyönhoijon mi-nistru Valentina Ulič hyvi-teltih muamoloi, kudamat suadih lapsii pruazniekku-piän 24. kylmykuudu.

Anna Abramova Belomors-kaspäi sai sinäpiän kaksozet. Abramovat kazvatetah tytär-dy, nygöi heijän perehes liženi lastu: poijat Grigorii da Jev-genii roitah muamale abunie-koikse.

Petroskoilaine Jelena T’umireva rodih jo kuvven lapsen muamakse. Pruaz-niekkupiän vahnembat lapset

12-sivuhine lehti ilmestyy joga nedäliiHinnat vuvven 2014 enzimäzele puoliškole:poštan kauti – 251,94 rubl’uatoimitukses – 160 rubl’ua puolekse vuvveksetoimitukses – 290 rubl’ua vuvveksepdf-lehti ven’al – 180 rubl’ua puolekse vuvvekse

Oma Mua + Vienan Karjala = yhtehine lehti

Grigorii Makarov oman ijän on

elänyh Ruattu ei ole muat-tu -sananpolven mugah.

3«Oma Mua»

№46(1186)27. kylmykuudu 2013

http://omamua.rutiedo »

Omii mielii kirjutakkua http://omamua.ru

Joga vuottu konferensiel vastavuu endisty da nygösty tiedokunnan opastajua da opastujua, karjalan, vepsän da suomen kielen da kul’tuuran alan ruadajua. Kuva: Ol’ga SmOtrOva, “Oma mua”

Kielen kehittäjile omistettu

ferensiele Jovensuuspäi. Moni-en vuozien aloh professoru Pek-ka Zaikov oli karjalan da vep-sän kielen ozaston johtajannu, nygöi ruadau Itä-Suomen yli-opistos. Omua tutkimustaiba-lehtu P’otr Mefodjevič zavo-di saamen kielen tutkimizes, sih aigahhäi, 1970-luvul, kar-jalan kieleh nähte ei ni pais-tu. Kyzymykseh, mindäh häi ei jatkanuh saamen kielen tutki-mustu professoru vastai: “Hi-moitti tutkie omua”. Konferen-sieh niškoi P’ort Mefodjevič ičegi valmisti pienen dokluadan simpatičeskoih konstruksieloih karjalan kieles. Jo omal nimel tämä aihe kiinnostutti konfe-rensieloin rahvastu. Omua ai-hettu professoru kerras maltoi sellittiä Meillä koira kuoli -vir-kehen vuoh.

P’otr Mefodjevičanke Itä­Suomen yliopistospäi tuli-gi hänen endine opastui Il’l’u Mošnikov. Il’l’u loppi Petros-koin yliopiston kolme vuottu tagaperin, nygöi tuli omah yli-opistoh sanelemah omas rajan-tagan lua jitus tutkimusruavos – Aktiivan II partisiippu karjalan kielen murdehis.

Ruattu ei Ole MuattuYlen hyvän dokluadan Grigo-rii Makarovah nähte valmisti viijenden kursan opastui Juli-ja Ponomar’ova. Grigorii Maka-rov on livvin murdehen suuren sanakniigan luadii da sanan-

polvien keriäjy. Hänen ruavon pohjal tässähgi piästäh ilmoih uvvet sananpolvien kogomuk-set. Ičehäi Makarov oman ijän on elänyh Ruattu ei ole muat-tu -sananpolven mugah. Pa-ginah Makarovah nähte yh-tyi hänen ruadodovariššuagi, Kielen, literatuuran da istou-rien instituutan ruadajua. Vep-sän kielen tutkii Nina Zaitseva mustoitti, ku tämä Makarovan “eloksen kredo” – Ruattu ei ole muattu – oli lugiettavannu hä-nen ruadostolal, kaikin sidä lu-giettih. Irma Mullonen juohat-ti, ku Makaroval ainavol insti-tuutas oli kirjutusmašin, käis – mustat kyngyhiemuat. Instituu-tas ruadai kabrastai Larisa Fro-lovna ainos čakkai händy, ku lii-jakse bumuagua pidäy. L’udmila Ivanova mainičči, ku Makarov oli hyvänny tuvennu omale pe-rehele, ylen äijäl suvaičči omua mučoidu.

Konferensies myös piettih paginua karjalan kielen tutkijas Vieno Fedotovas, tverinkarjala-zien murdehien tutkijas Alek-sandra Punžinas, kielitutkijas L’udmila Markianovas, suar-noin tutkijas Unelma Konkas da vepsän kielen da kul’tuuran tut-kijois Irma Mullozes, Nina Zait-sevas, Irina Vinokurovas.

tutKie OMuaLaitoksen johtai Tatjana Paškova saneli P’ort Mefodjevič Zaikovah nähte. Pekka (muga miesty karjalazeh luaduh sa-notah yliopistos) iče tuli kon-

nATTO vArPUnI

“Viisitoista vuotta takape-rin luajin piätökšen omis-tua elämäntyöni Šuomen heimon ta šen šukukielien, uškonnon, tapojen ta mui-jen kanšatietehellisien šeikkojen tutkimisella”, näin kirjutti Matias Aleksanteri Castrén, Šuo men kielen enšim mäi ni pro-fessori ta šuo-melais-ugri laisien kielien tutkija.

Matias Alek-santeri Castrén šynty 2. talvi-kuuta 1813, Ou-lun šeuvulla, Tervolašša, pas-torin pere heššä. Yliopistošša opaš tuos’s’a hiän kiinnošu ura li laisista kielistä ta kanšan tavoista.

Vuotena 1839 Castrén kävi Venäjän Karjalašša. Šuo melaisen Kirjallisuuv-ven Šeura anto Castrénilla 300 rupl’ua nelikuukautis-ta kešämatkua varoin. Oraš -kuun lopušša Castrén läk-si matkah Helsinkistä ta tuli jälelläh šyyškuun puo-livälissä. Karjalašša Mati-as Castrén kävi Repol’ašša, Akon lahešša, Latvajärvellä, Vuokkiniemeššä, Vuon ni-sešša, Jyvyälahešša, Uhtuoš-ša, Tuoppajärvellä ta šiitä Piäjärven kautti mäni Kuu-samoh.

Castrén kiänti Kalevalan ruočiksi. Še ilmešty vuote-na 1841. Šitä kautta Kaleva-la tuli laajemmin tunnetukši. Muuvvallaki muailmašša oli mahollisuuš lukie šitä. Cas-ténin kiännöš oli merkittävä šen takie kun hiän 1839 vuo-tena šuoritti matan Vienah. Hiän ečči Kalevalan šanojen tauštoja ta Kalevalan mifolo-gijua. Näijen matkojen poh-jalla hiän kirjutti myöhem-min Šuomelaisen mifologi-jan. Šen käsikirjutuš oli ai-koinah unohtun ta nyt on ajatuš kiäntyä še šuomekši. Še on ilmeštyn ruočiksi yli-

Šuomen kielen ta šuomelais-ugrilaisien kielien tutkija Matias Castrén oli keškeisin tutkija šiinä šuhtehešša, jotta hiän “löysi šuomen šuvun kojin”.

Karjalašša Matias Castrén kävi repol’ašša, Akonlahešša, latvajärvellä, vuokkiniemeššä, vuonnisešša, Jyvyälahešša, Uhtuošša, Tuoppajärvellä ta šiitä Piäjärven kautti mäni Kuusamoh.

Hiän löysi šuomen šuvun kojin

talvikuussa täyttyy 200 vuotta »matias Castrénin šyntymäštä.

opistoluentojen pohjana.Matias Castrénin tutki-

mušmatat oltih pität ta jy-kiet. Niissä matoissa hiän tuli kipiekši ta läsi kovašti ta loppujen lopukši šai tuberku-loosin. Castrén kuoli keški-ikähisenä, hänellä ei ollun vielä i nellyäkymmentä vuot-ta. Hänen tutkimušruavot on kerätty šuureh šarjah, šiinä on 12 ošua.

Šuomelaini filosofi Johan Snellmann šano Castrénista näin:

– Hiän luati šen, mih hä-nen šyväin häntä kehotti, mih hänen velvollisuuš hän-tä käški. Innoššuš oli šuattan hänet tiellä, missä tietehelli-sen tutkimukšen harraššuš yhty tuatonmuan rakkauteh, missä jokahini eistymisaškel oli aškel kohti Šuomen tule-vaisuutta.

Talvikuun 2. pävyänä täyt tyy 200 vuotta Matias Castrénin šyntymäpäiväštä. Šilloin Šuomešša pietäh eri-laisie tapahtumie tutkijan muissokši ta kunnivokši. Šuo mešša Castrénin jälkeh on ollun monie taitavie tutki-joita. Onnakko kenkänä heis-tä ei ole kerännyn kenttäma-toilla niin äijän materiaalie kuin Matias Castrén. Šiinä työššä hiän oli enšimmäini.

4«Oma Mua»№46(1186)27. kylmykuudu 2013http://omamua.ru

sportu »

OzUttelU »

Ol’gA KUzMInA

Ozutteluh muzein fondoispäi löyttih XIX – XX vuozisavoin ai-gah luajittuloi suksii, keppilöi, nä-vystii, hiihtäjien sportusobii sego jallaččiloi. Vie ozutteluh käyjät voijah tuttavuo ainavoluaduzih fotokuvih sego Karjalan taidoi-lijoin mualavuksih da gruafiek-kah, erähät ruavot ozutettavak-se pandih enzi kerdua. Fotoku-vii da videomaterjualua tuodih Karjalan rahvahallizes arhiivas-päi. Sen ližäkse ozutteluezineh-ty suadih Karjalan sportan mu-zeispäi, sie on Karjalas rodivun-nuzien Olimpiuadučempionoin F’odor Terentjevan, Larisa Lazu-tinan da Jevgenija Medvedevan sportuvehkehii.

Yksi ozuttelun luadijois Ilja Serko verdai aijan menuo suksi-laduh, hänen mugah iče sukset ozutetah rahvahan kehittämis-ty muinazis aijois nygypäiväs-säh. Ozuttelus voibi nähtä kui lumiastundoi mugai nygyaiga-zii suksii.

Karjalas ainos on olluh hyvä hiihtämizen da hiihtoammun-dan škola. Sen ližäkse meil ruat-tih fuabriekat, kudamis luajittih hyväluaduzii suksii, net vastat-tih muailman standartoi. Nii-löil Olimpiuadučempionoikse sego kanzoinvälizien hiihtokil-voin voittajikse piästih Larisa Lazutina, Jevgenija Medvede-va, F’odor Terentjev, sego toi-zet sportsmenat. Ozuttelun ava-jazis Jevgenija Medvedeva sa-noi, gu monet sportučempionat tullah kylien da pienien linnoin školien kazvattilois. Enzimä-zinny kaččomah uuttu ozutte-lu kerävyttih liikundan opas-tajat, sportualan kunnivoite-tut ruadajat, veteruanat sego

Ozuttelul on Olimpiuadučempionale F’odor Terentjevale omistettu stendu. vuvvennu 2011 rudol’f Toivozen (kuvas) hyvyös karjalazele hiihtäjäle Petroskois on azetettu mustopačas. Kuva: margarIta KemPPaInen, “Oma mua”

Ozuttelus voibi nähtä aijanmu-gazii suksiigi. Kuva: margarIta

KemPPaInen,

“Oma mua”

Suksien selläs tuhanzii vuozii

Sportan da tervehyön vuvven hantuzis Karjalan kanzallizes muzeis avattih vuozituhanzien »suksiladuu myöte -ozuttelu

sportsmenoin omahizet. Heijän keskes oli Roza Sašurina, häi on Nevvostoliiton sportumuasterin Vadim Sašurinan muamo. Vuv-vennu 1987 joukko, kuduas oli Vadim Sašurin, piäzi muailman kilvoin voittajakse nuorien hiih-

toambujien keskes, sen ližäkse Vadim ozutti hyvii tuloksii tal-violimpiuadois.

– Vadim lähti hiihtoam-mundan sportah vahnemban vellen kuhkutuksel. Enzimäi häi puaksuh sattavui, kannel-

enne ozuttelun avajazii guber-nuatoran puustos Karjalan rah-vahan liiton aktivistat piettih master-kluassoi, kudualoin aigah opastettih školaniekkoi sego aiguzii kižuamah karjalazien pe-rindöllizeh kriukku-kižah. Järjes-tön johtokunnan edustai natalja vorobei mainičči, gu karjalazet oldih hyvinny mečästäjinny da hiihtäjinny, joudaval aijal hyö suvaittih kižata kriukkah. nygöi Karjalan rahvahan liitto elvyt-täy tädä kižua, tahtou luadie se tazavallan brendakse.

meijän kodirannan histourii on lujah sivottu suk-sih. Karjalan muinazet eläjät allettih ajella suksil vie neolitan aigah, sen tovestuksii on kallivopiirrus-tuksis, kudualois voibi löydiä pitkil da kaijoil suk-sil ajelijoi ristikanzoi. Kogo aijan Pohjazes eläjän rahvahan piäelinkeinoloinnu oldih mečästys da kalastus. Karjalazet luajittih suksii pedäjän lavvois, Suvi-Karjalan eläjät toiči luajittih suksii koivusgi. Puaksuh suksien piduhus oli kaksi metrii, levevys – 8–12 sentii. mečästäjät käytettih vai yhty suksikep-pii XIX vuozisuan loppussah. Se luajittih huavan libo tuomen oksis. Hiihtäjii voibi löydiä rahvahan eeposoisgi. ezimerkikse, runolois, kuduat vuo-zinnu 1820–1830 elias lönnrot keräi Kalevalah niškoi, suksis mainitah mondu kerdua, hyvänny mečästäjänny da hiihtäjänny oli lemminkäinen. Sukset äijäl autettih voinilgi. Suuren Ižanmuallizen voinan aigah nevvostoliitos perustettih hiihtäjien bojujoukot. Karjalan frontugi ei jiännyh bokkah.

Sukset – karjalazien auttajinnu »

Sukset – ruadoh, kriukku – huogavundah »

la vintovkua oli jygei, selgiä ai-nos kivisti. Yhtelläh poigu kes-ti kai vaigevukset da kehitti omii neroloi, samal aigua kävyi muuzikkuškolah, kerran häi sa-noi minule, gu hyviä muzikan-tua hänes ei rodei, a nerokas sportsmenu voi tulla. Sen jäl-les minä annoin luvan, gu hän-dy otetah olimpiuadurezervan školah. Minä kačoin televiizoras kai kilvat, kudualoih Vadim yh-tyi, olen ylbei hänen suavutuk-sis, sanelou Roza Denisovna.

Suurii hiihtopruazniekkoi Karjalas allettih pidiä tuhu-kuus vuvvennu 1941. Rahvas äijäl suvaijah niilöi, pietäh ta-zavallan piätapahtuminnu. Tä-

näpäi monet sportualan vete-ruanat paheksitah, gu hiihtä-mine Karjalas ei ole jo moizel korgiel tazol, kui oli enne. Ei ole moizii nerokkahii hiihtäjii-gi, kuduat oldih Karjalan ylbe-vyksennu. Kai suksien luajin-dufuabriekat salvattih. Hiihtä-misty vältämättäh pidäy kehit-tiä da kuhkuttua täh sportu-luaduh nuorembua sugupolvie. Sih niškoi ozuttelun järjestäjät valmistettih interaktiivine kiža školaniekoile, sen tavoittehen-nu on levendiä lapsien tiedo-loi suksis sego hiihtämizes. Iče ozuttelu jatkau omua ruaduo tulien vuon kevätkuun loppus-sah.

5«Oma Mua»

№46(1186)27. kylmykuudu 2013

http://omamua.ru

tapahtUmat »

kul’tuuru »

Omii mielii kirjutakkua http://omamua.ru

lyhyösti »

Kieli Vai MuRReh? martsianoit viet -sanatourien saital ilmestyi informatsii, ku školaloman aigua martsial’noit viet -sanatouries ruadoi lapsien kieliluageri. Karjalan eri piirilöin 32 školaniekkua tuldih tänne huogavumah da yhteltiel opastu-mah ”lyydin kieldy”. Kirjutukses oli sežo sellitet-ty, ku lyydin kieli on itämeren-suomelazii kielii da sen alguperä tässäh ei ole sellitetty. Sih näh-te, ku lyydi on eräs karjalan kielen murreh (kui liygi da vienankarjal) ei ole sanottu.

P’OtR SOKOlOVan PeittOKižat. Kanzallizes teatras 25. kylmykuudu ozutettih P’otr Sokolovan peittokižat -dokumentualline fil’mu. Suomen puolel fil’man enzi-ildu pietäh 2. talvikuudu. tämä on jo kolmas arvo tuomizen fil’mu, kuda-mua ozutettih Petroskoil. mulloi ozutetut Onie-gan vezi- da Stalinan kanualu -fil’mat kiinnitet-tih petroskoilazien mieldy.

Kannata KaRjalan Kielen KOdi. Karjalan filarmou-nies mennyt nedälil piettih hyvyönluadii-konsertu, kudaman varat mennäh Karjalan Kielen Koin nostamizeh. enne konsertua kul’tuurulaitoksen foijes piettih käziruadone-roniekoin jarmanku. Kanzallizien kul’tuuroin keskus ezitti pajo- da tansujoukkoloin ohjel-man. Sinäpiän Karjalan Kielen Koin hyväkse oli kerätty 50 000 rubl’ua.

JelenA FIlIPPOvA

Kiži-muzei Kanzoinvälizenny opastujien päivänny otti vastah opastujii da taričči heile monipuolizen ohjelman. Kanzoinvälizen opastujien päivän hantuzis Kiži-muzeis oldih ilmazet ekskursiet opastujile. mu-zein ruadajat yhty tottu vai päivän aloh ehtittih vastata opastujii, yhtet joukot lähtiettih, toizet tuldih. Ylen äijy opastujua sinäpiän kävyi muzeih, hyö ollah Petroskoin monien opastuslaitoksien opastujat. tuommozii ilmazii programmoi Kanzoinvälizen opastujien piän muzeis pietäh jo mondu vuottu peräkkäi dai niilöih kuuluu eri piduo. tänävuon linnan opastujat, kui opistoloin, mugai korgieloin školien, kačottih ozutteluu, kudai on omistettu Priäžän karjalazien käzineroloile. muzein ruadajat ližäkse tarkah sanottih ozuttelus, sellitettih joga vehkehen histouriedu da tarkoitustu.tämän ližäkse opastujile ozutettihgi karjalazien perindöllizii ruadoloi. erähäs muzein pertis sai kaččuo, kui karjalazet naizet kezrättih, kuvottih, kui miehet kuvottih verkoloi. Se oli aiga hyvä ližävö ekskursieloile, ku omin silmin sai kaččuo, ga toinah opastuogi meijän rahvahan ruadoloih. Kai-kin, ket tahtottih tiijustua ližiä, suadih kyzyö mu-zein ruadajil. Hyö mielihyväl vastattih opastujien kyzymyksih.tämän päivän aigah opastujile myös oli luajittu ekskursiet Petroskoin histouriellistu kohtua myöte, kus ongi Kiži-muzein taloit, ruadotilat. vie tämän vuvven programmah kuuluttih nuorien soittajien ezitykset. Hyö soitettih pianinol da skripkoil.

erähäs muzein pertis sai kaččuo, kui karjalazet naizet kezrättih, kuvottih, kui miehet kuvottih verkoloi. Kuva: Ol’ga SmOtrOva, “Oma mua”

Opastumah muzeih

Kylmykuun 28.–30. päi-vinny Petroskois enzi kerdua pietäh Yö teat-ras -aksii. Ei ammui Pet-roskoil hyväkse tavak-se rodih pidiä jogavuodi-zii Kirjastoloin da Muzei-loin yölöi. Nygöi tuli vuoro Karjalan teatroil kuččuo kaččojii omih seinih yöl. Aksii sai kannatustu Kar-jalan tazavallan dai Ven’an kul’tuuruministerstvoin puoles. Lopul kylmykuu-du kolmen päivän da yön aigah teatrat ozutetah kaččojile omii uuzii ozu-telmii da ozutteluloi, pie-täh ekskursieloi da mas-

ter-kluassoi. Piätapahtu-mat pietäh 30. kylmykuu-du. Kaččojii sinä yön ei vaiku laskietah teatroih, ga kuliisoin tuaksegi da la-vale, kus akt’ourat ozute-tah master-kluasat da sa-nellah omah ruadoh näh. Joga teatru valmisti täkse yödy oman ohjelman. Ta-van mugah äijy midä miel-dykiinnittäjiä pietäh Ki-rovan lagevol. Kanzallizes teatras 30.kylmykuudu 18.30 čuasun aigah pietäh “Teatralline kvest”, kus joga ristikanzu voi “oppie akt’ouroin leibiä”.

Kanzallizes teatras 30. kylmykuudu 18.30 čuasun aigah pietäh “Teat ralline kvest”, kus joga ristikanzu voi “oppie akt’ouroin leibiä”.

Karjalan teatrat avatah veriät yöl

JUlIJA JeFIMOvA

Vessel da lämmin oli Kan-zallizien kul’tuuroin fes-tivualil “Karjalas myö elämmö – hyvät susie-dat olemmo”, kudai piet-tih Veš ke lyksen školas mennyt suovattan. Fes-tivualin järjesti paikalli-ne Oma tulehmo -yhtymy oman Veškelyksen mo-zaikku -projektan hantu-zis. Pido kuuluu Karjalan Kielen vuvven pidoloih. Se sai kannatustu Kan-zallizen poliitiekan mi-nisterstvan puoles. Sinä-piän Veškelykseh tuli Jes-soilan, Suojärven, Loimo-lan, Suojoven, Piitsijoven

da Kaipin školan opastu-jua. Oli gost’ua Suomes-päigi. Festivualin han-tuzis lapsile oli järjestet-ty äijy eriluadustu mas-ter-kluassua. Kui luadie animatsiifil’mua sane-li Jessoilan taidoškolan opastai, taidoilii Oleg Obnosov. Lapset omin väin opittih luadie pie-ni mul’tfil’mu. Irina Pog-rebovskaja da Al’bina Aleksejeva opastettih školaniekkoi tansimah karjalazii perindöllizii tansiloi. Paikalline nero-niekku Lev Vorobjov ozut-ti brihaččuloile, kui pi-däy kuduo verkuo. Midä kižattih ennevahnas kar-

jalazet da ongo Kyykkä-kiža nygyaigaine – sih näh sai tiijustua opasta-jis Nadežda Loginovas da Oksana Serebr’annikovas, heile abuh oldih opastujat Diana Leontjeva da Artur Rodionov.

Jelena N’argina kučui opastajii omale master-kluasale, kus opasti lapsii dekupaž­tehniekkäh, nei-dizet Uljana Pogrebovs-kaja da Jelizaveta Čaikina luajittih čomii rannehren-gahii, a yheksänden klua-san opastajat saneltih kar-jalazeh tyttih nähte.

Sinäpiän monet lapset enzimästy kerdua pastet-tih šipainiekkua L’udmila

Ystävyön rannehrengahii luadimas. Kuva: IrIna POgreBOvSKaJa

Karjalas myö elämmö

veškelykses piettih kanzallizien kul’tuuroin festivuali »

Ivanovan da Marina Čaikinan master­kluasal.

Mennyh- da nygyaigu vastavuttih Veškelyksen festivualis. Rahvahan kä-ziruadolois mul’timedia-animatsiessah on tuhanzii vuozii, ga mollembat ollah rahvahan kul’tuurua.

Lapset omin väin

opittih luadie pieni mul’tfil’mu.

6«Oma Mua»№46(1186)27. kylmykuudu 2013http://omamua.ru

rahvaskundu »

TATJAnA KIrIlKInA

Sygyzy on kalanpyvvön aigu, da pagin kalah näh on aktualline. Kalanpyy-dö pohjazis mualois on perindöllizii ruadoloi. Vuv vennu 1914 suomelai-ne arheoulogu Sakari Päl-si löydi Karjalan kannak-sel verkon, kudamal oli 9300 vuottu igiä. Verkon piduhus oli 30 metrii, le-vevys – 1,5 metrii. Verkon pullozet oldih luajittu pe-däjän kuores, kivekset ol-dih luajittu kivilöis. Verko oli kuvottu pajuparkis.

Kala on Karjalan piä-bohatuksii. Puaksuh se piästi rahvastu nälgysur-mas. Vitamiinoin hädä täytettih kalal. “Olis ka-lua, leibiä rodieu”, sanot-tih karjalazet. Ei nareko sana “kala” on säilynyh monis Karjalan paikanni-milöis. Monet järvetgi säi-lytettih ennevahnallizet nimet.

Nygyaigazeh kalan-pyydöh näh Karjalas sa-neli vastavuksel Tamara Nečajeva, kudai ruadau ihtioulogannu Karjalan kalankazvatustalovuksis. Kluubah kuulijat kačottih

lopul piduo kluubah yhtynyöt gostitettih toine tostu kalasyömizil, kudamii valmistettih täkse ildukečoikse.

Oniegan lohi vuvvennu 2003 kai puutui ruskieh kniigah.

Olis kalua, leibiä rodieu

Kylmykuus uvven vilgan kyläs piettih tavanmugaine »Ildukečoi-kluuban vastavus. täl kerdua paginale otettih Karjalan kalat da tazavallan kalaresursat -aihe

kuvii, piettih paginua pai-kannimilöis da eri kalois.

Vuvvennu 2013 70% Ven’an lohtu on kazvatet-tu Karjalan tazavallan ka-latalovuksis. Karjalan jär-vilöin suurus da puhtahus annetah hyvii mahtoloi kalantalovuksen kehityk-sekse.

Merilohi on kuulužimii Karjalan kaloi. Sen pidu-hus voibi olla 1,5 metrii da paino 40 kiluo. Merilohtu on Oniegan da Luadogan järvilöis, Kuittijärves da Jänisjärves.

Karjalas ruskiedu ka-lua kazvatetah kahtel ka-lazavodal. Kemis kazvate-

tah merilohtu, Vig-kylän zavodal kazvatetah tor-pua. Tamara Nečajeva sa-neli sežo sih nähte, midä vaigevustu on kalankaz-vatukses da kalanpyvvös, min periä kalua järvilöis da jogilois vuozi vuottu vai vähenöy. Enzimäine viga sih on elektrostan-sieloin nostamine, toine – kalan peitočipyydö. Sen periä Oniegan lohi vuv-vennu 2003 kai puutui Ruskieh kniigah. Tänäpäi tila on vähäine parennuh, sentäh, ku tädä kalua ru-vettih kazvattamah ka-lankazvatustalovuksis.

Paiči ruskiedu kalua,

paginua Ildukečoi­kluu­bas piettih toizisgi kalois. Kalan nimet kolmel karja-lan kielen murdehel ollah samat, paiči riäpöidy, ku-dai vienankarjalakse on “mujeh”.

Lopul piduo kluubah yhtynyöt gostitettih toi-ne tostu kalasyömizil, ku-damii valmistettih täkse ildukečoikse.

Kluubah yhtynyöt us-kotah, ku kaikenmostu kalua, kudamua syödih meijän ezi­ižät, ainos ro-dieu meijän stolal, eigo Ruskies kniigas.

Iče kuulin, iče näinTiijämmö, ku karjalazien usko Jumalah ei olluh tiel uskomuksile toizihgi olendoloih. Omas kois hyö kunnivoittih koinižändiä, kylys piälimäine oli kylänižändy, mečäs­mečänižändy libo meččähine, järves libo joves – vienižändy libo vedehine, Syn-nynmuanaigua kuunneltih Syndyy. Kyläs suures kunnivos piettih tiedoiniekkua da itkettäjiä.

Karjalazet tiettihgi, mittumannägöine on koinižändy libo meččähine. Sanommo, Karjalan eri čuppulois rahvas sanottih, ku meččähine on korgei kazvol, iče kai mustissah, vai nyblät läpet-täjät. Meččäh lähtiettih malitunke, sie ei suannuh nagrua, panna mattii. Ruadanet midägi pahua mecäs – yöksyt meččäh libo kodižiivattu meččäh propadiu. Suututannet mečäneläjii – mečännenä tartuu. Viel oles sežo pidi olla hyväzilleh.

Midä vai uskomattomua kummua ei olluh karjalazien elokses. Minä ainos mielihyväl lu-ven da kuundelen niilöih nähte. Lugizin mielihy-väl “Omas Muasgi”, kui tiedovoittih, mečästettih, midä kummua ruattih da nähtih kalastajes da viele lähtijes.

Iče ei ammui luvin Jurii D’uževan kniigan “Šuoju kezäkuul 1929”. Kniigas löydyi Šuojun elä-jän Nadežda Amel’kinan mustelmu: “Se kummu rodih lähes viitty vuottu tagaperin Tereškinanke, kudai eläy Verhovjes. Urjärves vezi on ylen puh-tas, kai pohju vies läbi nägyy. Olendo, kudai eläy täs järves ei suvaiče, konzu hänen vetty mudaite-tah. Ymbäri järvie ylen čamat kohtat ollah. Tuli mieleh Tereškinal nostua kodi čomale järviran-nale, huutorale. Vuograi häi muapalan da rubei kodii nostamah. Vai nägöy Tereškin pahan unen: rounoku tuli häi viele järvirannale, a viespäi kuu-luu ristikanzan iäni. Kačahtihes häi ičes ymbäri – nikedä ei ole. Iäni hänelgi sanou: “Älä tule elämäh minun järven rannale, älä mudaita sen puhtastu vetty. Niken sidä vetty ei ligavutannuh enne si-nuu, älä ni sinä rubie.” Ei uskonuh Tereškin omua undu, vai ielleh kodii nostau, ičel hyviä mieldy on, ku terväh huutorale tulou elämäh. Tuaste häi nägöy unen, rounoku hänen akku kuadoi pezo-viet järveh. Iče kuulou saman iänen: “Mene iäres, älä mudaita minun vetty”. Rubei Tereškin ebäile-mähes, lähtie järvirannale elämäh vai ei. Yhtel-läh nosti häi koin da tuli huutorale elämäh. Tul-dih akanke uudeh kodih, viertih muate. Tereškin tuaste unen nägöy, rounoku tulou hänellyö kuva-haine da sanou: “Mene iäres järvelpäi, älä elä täs, eiga minul tulou tappua sinuu”. Tereškin havačui, saneli kai akal. Aijoi huondeksel molodoit lähtiet-tih iäres huutoralpäi, ku nimidä pahua heijänke ei roinnus. Mugai jäi heijän kodi puustuimah Ur-järven rannale”.

TAMArA SIdOrOvA

tOimitUkseh kirjUtetah »

Vuvvennu 1914 Sakari

Pälsi löydi Karjalan kannaksel verkon, kudamal oli 9300 vuottu igiä. Verkon piduhus oli 30 metrii, levevys – 1,5 metrii.

7«Oma Mua»

№46(1186)27. kylmykuudu 2013

http://omamua.ru

rUnOhUavOine »arbaitUkset »

pei, pei, pezästy »

sUarnUa-vUarnUa »

džAnnI rOdArI

Sant-Antonio -linnas, kudai on Lago­Madžore ­järven ran-nal, eli naine. Hänen nimi oli Apollonija, naine suvaičči keit-tiä varen’n’ua. Hänen varen’n’u oli moine magei, ku rahvas kaikkielpäi käydih hänellyö da kyzyttih händy keittämäh heile varen’n’ua. Poudusiäl Sant-An-tonioh kävyi äijy rahvastu, hyö istavuttih huogavumah kivi-mäele, ihailtih čomua järvie, sit lähtiettih Apollonijalluo.

– Apollonija, etgo keitäs mei-le must’oivaren’n’ua?

– Mielihyväl keitän! naine sanoi vastah.

– Ole hyvä, keitä minule sliivuvaren’n’ua!

– Keitän!Erähän kerran nerokkahan

keittäjän luo tuli köyhy naine. Hänel ei olluh ni persiekan sie-menluuhuttu varen’n’ah niškoi. Matkas kuulužan varen’n’an keittäjällyö naine keräi omah peredniekkäh kaštan-oriehoin kuorii da toi net Apollonijale:

– Apollonija, ole hyvä, keitä minule varen’n’ua, kyzyi naine.

– Oriehan kuorisgo? diivihes Apollonija.

– Muudu minul nimidä ei ole...

– Olgah, opin keittiä!Apollonija pani kai omat

nerot varen’n’an keittämizeh. Varen’n’u rodih ylen hyvä, mos-tu magiedu varen’n’ua niken vie ei syönnyh.

Toizen kerran köyhy naine ei löydänyh ni oriehoin kuor-du varen’n’ah niškoi, ku net ol-dih jo kuivien puun lehtien ual. Naine keräi tävven peredniekän šiiloidu da tuli Apollonijalluo. Tuaste kyzyy:

– Apollonija, keitätgo minule varen’n’ua?

– Šiiloisgo?! endisty enämbäl diivihes Apollonija.

– Muudu nimidä en löydä-nyh...

– Olgah, opin keittiä!Apollonija otti köyhäl naizel

šiiloit, pani šiiloih zuaharii. Kui maltoi häi keittiä, mugai keitti, kai omat nerot täh ruadoh pani. Varen’n’u rodih ylen hyvä. Se rodih sendäh, ku naine oli ne-rokas keittäi, häi maltoi keittiä

varen’n’ua kivisgi.Erähiči tuli Apollonijalluo

kuningas, hänelgi rodih himo oppie “kuulužua” varen’n’ua. Apollonija andoi kuningahale juvvan varen’n’ua. Kuningas otti luzikan kädeh, oppi varen’n’ua da mučkištihes – varen’n’as oli kiärbäine.

– Ei sua ni syvvä! sanoi ku-ningas. – Varen’n’u ei ole ma-gei!

– Ku ei se olis magei, kiärbäi-ne sih ei puuttunus, vastai nai-ne.

Ga kuningas yksikai oli ta-vassah, häi käski omile salda-toile leikata naizen käit.

Tämän tiijustettuu rahvas tabavuttih kuningahan piäle da sanottih hänele, andanou la häi moizen käskyn, ga hyö iče leika-tah iäre hänen piä. Koronua pi-dämäh piä löydyy, a moizii kul-dazii käzii, kui Apollonijal on, et lövvä nikus!

Pidi sit kuningahal lähtie iäre, kuni hänen piädy ei lei-kattu.

Karjalakse on kiändänyh TAMArA SIdOrOvA

Nerokas varen’n’an keittäi Apollonija

TATJAnA BArAnOvA

arbaituksetKen uuttu vuottu vasteHuavon kel astuu,Huavos lahjua kandau,lapsile net andau.

minul äijy ruaduo on:Katan valgiel hurstiel

muan,luajin sildua jogiloih,Piirän kirjua ikkunoih.

eigo minuu kazvatettu,eigo minuu syötetty,lumes minuu kiännettih,vastu kädeh annettih.

Piäläilleh rippuu,Päivypastos tippuu.

Pakkasukko huolittau,vedäy regyös huavuo.täyzi huavo lapsih nähIhalmuo da iluo.

lundu myöte vieretetäh,Äski minä kazvan.Päivypastoh unohtetah,terväh minä hävien.

nouzou korgiel levolePäivän valau kyynälii.Yökse itkun heittäy,Kyynälet net peittäy.

JelenA HArlAMOvA

verbl’uudan piidoityhjäs muas heinät net kazvetah vai verbl’uudan piidoi nimen se sai.nengoine paha On nimi sil mikse?luadiigo kelle Se pahuttu vikse?

Pahuttu ei luaji Heinäine neče.uskone et – mene kaččomah iče.a-a, sinä tyhjäh muah lähtie ei tahto?Piidoidu nähtä da syvvä et tahto?tiijät, kui suvaijah verbl’uudat sidä.Parembua sidä Heil eule nimidä.Syvväh da kiitetäh Syömisty sidä.Oman muan syömine Kaikile pidäy.

uardehSanoi velli: Hylgiä kai.Suappuat pane jalgah vai.midä nenii čomii kaččuo,Pidäy meile uardeh eččie.

Kusbo uardeh löydiä suas?tiettäväine, se on muas.avaimmo myö saraiveriän:– Ota labjat, astu teriäm!

Savus haudua kaivoimmo,vägi tukul väzyimmö.Istummo myö havan

pieles,Pagizemmo hyväs mieles:– uardehen gu nostam-mo,midäbo sih ostammo?– mašin meile ostua pidäy.Ylen suuri – ližäin minä.Kaikkiel ajelemmo myö,Kaikkie meijän muadu

myö. moskovah dai Suomen

muahminä rubien rulimah.– ei, ei! ezmäi rulin minä,Sanoi velli, – sit vai sinä.minä olen vahnembi,minä ečin uardehii.muga riidu sytyi sie.tata ehtii keskeh sit:– misbo sytyi teijän riidu?mikse haudu saduh pidi?viärät astummo myö

kodih,Pagin tatanke vie rodieu.

Karjalakse on kiändänyh zInAIdA dUBInInA

lendäy, a siibii ei oleviruu, a postelii ei oleKebjei, ga levoloi muren-dau

lendäy – vaikkani onviruu – vaikkani onKonzu kuolou – sit itköy

viruu katePehmei da valgei.Päivy – räkittämähKate – valumah

Omii mielii kirjutakkua http://omamua.ru

8«Oma Mua»№46(1186)27. kylmykuudu 2013http://omamua.ru

Omua poigua, bunukkua, vellie da sevoi-tardu zAHArO-vAn SeMOIdU hyvittelemmö roindupäivän-ke. Toivotammo brihale ozua da lykkyy, menestysty opas-tundas.Muamo, tuatto, buabat, sizäret da sevoittaret

tuli aigu varustuakseh uvven vuvven pruazniekkoih. Onnuako suuri hommu kaikile on lahjoin valliččemine. Kel kormani ei käske ostua kallehii lahjoi, voijah ičegi niidy valmistua. Mustakkua vai, ku lahju pidäy olla pättävy.

Goroskoppu talvikuukse

siänennUstUs »

BOššilOile ei rodei jouduo, sendäh ku hyö ruvetah valmistamahes pruazniekkoih. Parahannu abuniekannu heile täs dielos rodieu oma vas-tineh. Naimattomil Boššiloil ei rodie aigua ni suvaičusdieloloih.

häKit ellendetäh vuvven lopus, ku kai heijän toivomukset täkse vuottu täytyttih libo täytytäh lähi aigua. Ruadakkua kai oman ičen hyväkse, anna pienet ozattomukset vältytäh teijän tielpäi.

KaKSOzile ei pie ruadua nimidä kiirehel, ezmäi duumaikkua hyvin, pi-däygo teile ruadua sidä libo tädä, äski sit ruadakkua. Jättäkkiä dengoin hä-dävara, pruazniekkoih niidy kylläl menöy, a ruadopalku toinah hätkestyy.

RuaKat voijah ruveta luadimah omua biznessua. Älgiä pangua äijiä vägie omah ruadoh, teile muitegi rubieu lykystämäh joga dielos. Oppikkua olla ostamattah kallehii veššilöi täs kuus.

leijOnat pietäh tukun dengua Uuttu vuottu vaste. Hos kallehii veššilöi ei osteta, ga yhtelläh ostetah äijän. Ruadajes älgiä nukukkua, eiga teijän ruavos padah pandavua ei rodei.

neidizet ruvetah kiistämäh oman vastinehenke sen täh, ken heis enäm-bän ruadau perehen hyväkse. Yhtelläh oppikkua olla kiistämättäh, a ku ei vuidi, ga juakkua sit uvvessah kai ruavot.

VieSOile olis hyvä parandua omua tervehytty vuvven lopus. Koufien sijah juogua heinyčuajuu. Lämmäs vies pezevyttyy valakkuattokseh kylmäl viel. Hyvä olis olla tervehen Uvven vuvven pruazniekoinnu!

SKORPiOnOile enne kaikkie pidäy mustua hyvitellä omii pruazniekoinke. Työndäkkiä heile poštukartočkat Uuttu vuottu vaste libo soittakkua heile. Parembi olis ičel tulla hyvittelemäh – sehäi olis paras lahju teijän omile.

PiššaliMiehet toinah lähtietäh ulgomuale vastuamah Uuttu vuottu. Mustakkua vai tuvva vierahal mualpäi tuomastu omile da dovarišoile. Pruazniekkoih varustamine tuou iluo da hyviä mieldy Piššalimiehile.

VuORiKOzile pidäy harjaittua omii lapsii käziruadoloih, nevvokkua heile lähtie käzineroloin kerhoh. Uvvekse vuottu sit suatto omas lapses hyvän luajilmuksen. Lapsettomat Vuorikozat čomendetah omua kodii iččeh luajittuloil čomenduksil.

VeziMiehien piälimäine dielo talvikuus on Uvven vuvven kuuzen čomendamine. Hyö iče lähtietäh meččäh libo laukkah kuuzen eččoh. Ostetahgi sih niškoi uuzii bobazii, vahnathäi jo terstavuttih kymmenien vuozien aigah.

Kalat roitah hyvikse abuniekoikse omile vahnembile. Kalat avvutetah heidy, sanommo, uvven ruadokohtan ečos, penzien suamizes libo pruaz-niekkustolan varustamizes.

valmisti Ol’gA SMOTrOvA

midä? kOnzU? kUs? »

On otettu: www.gismeteo.ru

Muhahtai! Telefonas: – Terveh! Midäbo ruat? – Urokal olen, kirjutan internettah, näčytän purugrizinkiä…

– Minä ajazin sinuu urokaspäi iäres! – Et ajanus, minähäi opastajannu tiä olen.

Petroskoi anus Priäžy Suojärvi Sortavala Pitkyranduyö PäiVy yö PäiVy yö PäiVy yö PäiVy yö PäiVy yö PäiVy

28/11 +3 0 +2 +2 +1 –1 0 –4 +3 +1 +3 0

29/11 –1 –5 –4 –9 –3 –8 –2 –11 +1 –4 +1 –5

30/11 –6 –6 –9 –5 –10 –8 –6 –6 –4 –4 –6 –3

01/12 –3 –3 –2 –10 –3 –11 –4 –3 –3 –1 0 –7

02/12 –3 –3 –4 –7 –7 –9 –3 –4 –2 –2 –1 –8

03/12 –9 –8 –18 +2 –17 –2 –15 –10 –9 –6 –7 +1

04/12 –8 –3 –8 –12 –9 –11 –8 –1 –3 +1 –7 –8

joudoaigu »

indeKSu 51894Painettavakse №46(1186)

on allekirjutettu 11.00 čuasu 26.11.2013Painandulugumiäry 700 Tiluandu 1137 Hindu 15 rubl’ua

Karjalan tazavallan Zakonoinhyväksyndykerähmö,Karjalan tazavallan halličus,Karjalan Rahvahan Liitto daJulguamo “Periodika”

Karjalan rahvahan lehti

Alustettu kezäkuus 1990

haldiVOiČČijat:

Piätoimittai natalja Sinitskajajulguamon da toimituksen adressi:Titovan piha 3, 185035 Petroskoi,Karjalan Tazavaldu

Tel: (814-2) 78-05-10 E-mail: omamua@mail.ru

inteRnet: http://omamua.ru

ilMahPiäStäi:Valdivolline Periodika-b’udžettulaitos Painettu Verso-painamos

185031 Petroskoi, Varkauksen randu-uuličču, 1a

Kirjoile pani Ven’an Federatsien kirju- painoalan komitiettu

Registrunoumeru 0110927 Redizainu – Fenomen-mediajoukko (Piiteri) www.design-smi.ru

hyvittelemmö! »

29/11

19.00Kanzalline teatruKarl Marksan piha, 19

78-26-74 �Kahtestostu yö -spektaklin enzi-ildu

30/11

12.00Suomelas-ugrilaine školaMaksim Gor’koin piha, 2Karjalan jalokivet -fes-tivuali

30/11

19.00Karjalan filarmouniiKirovan piha, 12

76-92-08 �Oma pajo da Terveh, briha! -joukkoloin konsertu

03/12

19.00Karjalan Muuzikku-teatruKirovan lagevo, 4

76-10-46 �Kantele-ansamblin uuzi K@ntele-style-ohjelmu

07/12

13.00Kanzallizien kul’tuuroin keskusLeninan lagevo, 2Čičiliušku-teatran ozutelmu “Kui hukku vazale mua-mannu oli”

8 911 404 60 08 �

Riisukeitinpiiruatleiby-sUOlU »

Tahtas: 0,5 litrua maiduo 3 luzikkua kannatestu 3 luzikkua siemenvoidu 3 luzikkua zuaharii 1 jäiččy 700-800 grammua jauhuo n’appine suolua n’appine souduaSyväin: 200 grammua riisuu 2 keitettyy jäiččiä 2 luzikkua argivoidu 1 luzikku zuaharipeskuu n’appine suolua

Syväin pidäy valmistua enne tah-tastu. Riisut keitetäh enämbäs vies, sit pidäy net valuttua, huuh-tuo vilul viel. Riisuh pannah kak-si keitettyy da pienekse pilkot-tuu jäiččiä, peskuu, argivoidu da suolua.

Tahtahan ainehet pidäy se-voittua asties enzimäi luzikal, sit stolal, kuni sagenou. Tahtahas pi-däy azuo vual’ušku, sit veičel lei-kata se palazikse. Net palazet pi-däy punuo käzien keskes, painua jauhoh da kiänäldiä. Sit jo voibi ajella. Tahtas pidäy olla sagei, ku kuoret ei tartuttas.

Yhtel puolel kuordu pannah luzikku syväindy, toizel puolel kuordu kumatah, sit bl’uudočkal voibi ottua randu, a jälles näpittiä rannat, ku hyvin tartuttas.

Piirualoi keitelläh čugunrieh­tiläs siemenvois. Siemenvoit en-zimäi pidäy kiehuttua. Riehtiläl pannah kaksin piirualoin. Kei-teltes piirualoi pidäy nostella šorpikal, kaččuo, konzu ruskotah, sit voibi kiändiä toizele puolele. Keiteltyt piiruat pannah suureh juodah da pietäh lämmäs kohtas, ku ei terväh vilustuttas.