โครงงาน

กระดาษกลวย

โดย

นางสาวมกดา เกตมณ

นางสาวเนาวรตน ตรพงษพนธ

นางสาวดารณ เลยวกตตกล

โรงเรยนสามพรานวทยา จงหวดนครปฐม

รายงานนเปนสวนประกอบของโครงงานวทยาศาสตร

ระดบมธยมศกษาตอนปลาย

ในการประกวดโครงงานวทยาศาสตร

จดโดยสมาคมวทยาศาสตรแหงประเทศไทยในพระบรมราชปถมภ

ชอโครงงาน กระดาษกลวย

ผทาโครงงาน

นางสาวมกดา เกตมณ

นางสาวเนาวรตน ตรพงษพนธ

นางสาวดารณ เลยวกตตกล

อาจารยทปรกษา

นายสนม วนเพญ

นายสงวน เสงเจรญ

นางสาวอารรตน เจษฎาปกรณ

โรงเรยนสามพรานวทยา อาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม

บทคดยอ

จากการศกษาวธการทากระดาษททาดวยมอจากตนกลวย พบวา การตมเยอเพอใหไดเยอทเหมาะสมทจะ

นาไปฟอกเยอ ควรใชสารละลายโซเดยมไฮดรอกไซดเขมขน 3% โดยนาหนก ใชระยะเวลาในการตมเยอ 30 นาท การฟอกเยอ

ควรใชสารละลายแคลเซยมไฮโปคลอไรดเขมขน 1% โดยนาหนก ระยะเวลาในการฟอกเยอ 10 นาท การยอยเยอทาได 2 วธ คอ

การทบและการตปนเยอ วธการทบเยอจะใหเยอทมเสนใยยาวกวาการตปนเยอ เมอนาเยอทไดมาตกเยอเพอทาเปนแผ นกระดาษ

ทาการปรบปรงคณภาพโดยการยอมส และผสมนาแปง ทดสอบคณภาพของกระดาษทไดกบกระดาษสาทขายในทองตลา

คณภาพจะแตกตางกนไมมากนก

สารบญ

หนา

บทคดยอ ก

สารบญ ข

สารบญตาราง ข

บทท 1 บทนา 1

บทท 2 เอกสารทเกยวของ 4

บทท 3 อปกรณทเกยวของ 13

บทท 4 ผลการทดลอง 17

บทท 5 สรปและอภปรายผลการทดลอง 23

ภาคผนวก 26

บรรณานกรม 27

สารบญตาราง

ตาราง 1 แสดงลกษณะเยอทไดจากการตมโดยใชสารละลายโซเดยมไฮดรอกไซด

เขมขนตางๆ กน ในระยะเวลา 40 นาท 17

ตาราง 2 แสดงลกษณะเยอกลวยทไดจากการฟอกเยอโดยใชสารละลายแคลเซยม

ไฮโปคลอไรดเขมขนตางๆกน ระยะเวลาฟอกเยอ 20 นาท 18

ตาราง 3 แสดงลกษณะเยอ และกระดาษทไดจากการยอยเยอ 2 วธ 19

ตาราง 4 แสดงลกษณะเยอกลวยนาวาและกลวยหอม 20

ตาราง 5 แสดงรอยละของเยอกลวยทไดและลกษณะกระดาษทไดจากกลวยนาวาและ

กลวยหอม 21

ตาราง 6 เปรยบเทยบกระดาษกลวยทผลตไดกบกระดาษสาทขายในทองตลาดในด านตางๆ 22

บทท 1

บทนา

ทมาและความสาคญของโครงงาน

กระดาษเปนวสดชนดหนงทมนษยรจกผลตและใชมาแลวตงแตสมยโบราณเมอกวา 5 พนปมาแลว ชนชาตจนเปนพวก

แรกทรจกวธทากระดาษ โดยใชวสดฟางขาว เศษผาขรว แหอวนทขาดๆและเปลอกไม บางชนด เชน เปลอกตนหมอน เปน

วตถดบ การทากระดาษในยคตนๆ ทาดวยมอทงสน

การทากระดาษในปจจบนมอย 2 ชนด วธคอ การทาดวยมอวธหนงและการทาดวยเครองจกรอกวธหนง การทา

กระดาษดวยมอนนมโอกาสทจะนาเอาวตถดบชนดตางๆ มาทาเปนกระดาษได อยางกวางขวางกวาการทากระดาษดวยเครองจกร

เพราะการทากระดาษดวยเครองจกรตองลงทนมาก และเครองจกรทไดออกแบบมาสาหรบวตถดบชนดใดแลว หากเปลยนไปใช

วตถดบชนดอน กจะตองมการแกไขปรบปรงเครองจกรเปนการใหญ ซงเปนการสนเปลองมาก เพราะฉะน นโรงงานกระดาษ

ทวๆไป จงใชวตถดบชนดใดชนดหนงไมมการเปลยนแปลงชนดของวตถดบบอยๆ แตในดานการทากระดาษดวยมอนน

สามารถทจะนาเอาวตถดบชนดตางๆ มาใชทากระดาษโดยไมจากด ขอเพยงวา วตถดบนนๆ มคณสมบตในการทาเปนเยอ

กระดาษไดด และเหมาะสมกบการทาดวยมอ สวนในดานกรรมวธกอาจจะเปลยนแปลงไปไดตามชนดของวตถดบ ฉะนนจง

ปรากฏวาการทากระดาษดวยมอไดมการศกษาและคนควาเรองวตถดบกนอยตลอดเวลา วตถดบทใชผลตกระดาษททาดวยมอใน

ปจจบนทนยมและเปนทตองการของตลาดทงในและตางป ระเทศ คอ เปลอกของตนสาทใชทากระดาษสาเพราะสามารถ

นาไปใชประโยชนในดานตางๆ ไดมากมาย เชน ทาดอกไมประดษฐ กระดาษทารม วาว กระดาษแบบเสอ พด กระดาษหอ

ของขวญ กระดาษลอกลายฝาผนง นามบตร จากสภาวะความตองการกระดาษสาในรปแบบตางๆ ทมากขน จงทาใหวตถ ดบทจะ

นามาใชทากระดาษสาคอเปลอกของตนสาขาดแคลนอยางมากเพราะตนสาในธรรมชาตมปรมาณลดลงอยางรวดเรว จงไดม

การศกษาและคนควาเรองวตถดบเพอใชทดแทนเปลอกของตนสา เชน กระดาษททาจากเสนใยปอชนดตางๆ กระดาษททาจาก

เปลอกของตนหมอน รวมทงกระดาษททา จากเปลอกขอยดวย ซงวตถดบดงกลาวเมอนามาทาเปนกระดาษททาดวยมอจะม

ลกษณะและคณสมบตคลายกบกระดาษสา แตราคาตนทนในการผลตสงกวากระดาษสา ฉะนนในสภาพเศรษฐกจปจจบนนจงยง

ทาเปนการคาไมได คณะผทาโครงงานนจงคดวานาจะมการศกษาถงพชชน ดอนทสามารถจะนามาใชเปนวตถดบแทนเปลอกตน

สาอก โดยเฉพาะตนกลวย ซงเปนพชทมการปลกกนทวไป หาไดงาย และใชประโยชนในดานตางๆ มากมายอยแลว เชน ผลไม

เปนอาหาร สวนตนกลวยทเหลอกมปรมาณมากพอทจะใชเปนวตถดบในการผลตกระดาษททาดวยมอ ได และถาสามารถศกษา

จนนาตนกลวยมาใชเปนวตถดบในการผลตกระดาษททาดวยมอไดกจะทาใหการผลตกระดาษททาดวยมอขยายขอบเขตการผลต

กวางขวางยงขน รวมทงเปนการเพมพนความร การพฒนาวธทา การศกษาหาความรในดานตางๆ เกยวกบการผลตกระดาษททา

ดวยมอ ซงจะชวยทาใหประเทศไทยของเรา เปนผทผลตกระดาษททาดวยมอทสามารถพงตนเองไดตอไปในอนาคต

จดมงหมายของการศกษาคนควา

1. เพอศกษาถงวธการทเหมาะสมในการทากระดาษดวยมอจากตนกลวย เกยวกบเรองดงตอไปน

1.1 ความสมพนธระหวางความเขม ขนของสารละลายโซเดยมไฮดรอกไซดกบระยะเวลาทใชในการตมเยอ

1.2 ความสมพนธระหวางความเขมขนของสารละลายแคลเซยมไฮโปคลอไรดกบระยะเวลาทใชในการฟอก

เยอ

1.3 วธการยอยเยอ ระหวางการทบดวยคอนไมและการตปนเยอ

2. เพอปรบปรงวธการทากระดาษดวยมอจากตนกลวยใหสามารถใชเปนแนวทางในการทาเปนอตสาหกรรมใน

ครวเรอน

3. เพอทดสอบคณภาพของกระดาษททาดวยมอทผลตไดในดานความเหนยว นาหนกของกระดาษ ความทบแสงขอ

กระดาษ ความสามารถในการซมนาของกระดาษ

สมมตฐานการศกษาคนควา

1. ถาความสมพนธระหวางความเขมขนของสารละลายโซเดยมไฮดรอกไซดกบระยะเวลาทใชตมเยอมผลตอเยอทผลต

ได ดงนนเมอใชความเขมขนของสารละลายโซเดยมไฮดรอกไซดกบระยะเวลาทตมตางกน เยอทไดจะมลกษณะตางกนดวย

2. ถาความสมพนธระหวางความเขมขนของสารละลายแคลเ ซยมไฮโปคลอไรดกบระยะเวลาทใชในการฟอกเยอมผล

ตอเยอทได ดงนนความเขมขนของสารละลายแคลเซยมไฮโปคลอไรดกบระยะเวลาทใชในการฟอกเยอแตกตางกน เยอทฟอกได

จะมลกษณะแตกตางกนดวย

3. ถาวธการยอยเยอมผลตอกระดาษททาดวยมอ ดงนนวธการย อยเยอโดยวธการตปนจะใหกระดาษทมคณภาพดกวา

กระดาษทไดจากวธการทบเยอดวยคอนไม

ขอบเขตของการศกษา

1. ตนกลวยทใชเปนวตถดบในการทดลองครงนใชตนกลวยนาวา และกลวยหอม

2. การทดสอบคณภาพของกระดาษทผลตได จะทดสอบคณภาพดงน

2.1 นาหนกของกระดาษ

2.2 ความเหนยวของกระดาษ

2.3 การทบแสงของกระดาษ

2.4 ความสามารถในการซมนาของกระดาษ

คานยามเชงปฏบตการ

1. สารละลายโซเดยมไฮดรอกไซดเขมขน 1% โดยนาหนกหมายถง การนาโซเดยมไฮดรอกไซด 1 กรม มาละลายนา ท

เปนสารละลายปรมาตร 100 ลกบาศกเซนตเมตร







5. สารละลายแคลเซยมไฮโปคลอไรดเขมขน 1% โดยนาหนกหมายถง การนาโซเด ยมไฮดรอกไซด 1 กรม มาละลายนา

ทาเปนสารละลายปรมาตร 100 ลกบาศกเซนตเมตร

6. สารละลายแคลเซยมไฮโปคลอไรดเขมขน 2% โดยนาหนกหมายถง การนาโซเดยมไฮดรอกไซด 2 กรม มาละลายนา




8. สารละลายแคลเซยมไฮโปคลอไรดเขมขน 4% โดยนาหนกหมายถง การนาโซเดยมไฮดรอกไซด 4 กรม มาละลายนา


บทท 2

เอกสารทเกยวของ

กลวยเปนพชทใหประโยชนหลายประการ มความเกยวของกบชวตและขนมธรรมเนยมประเพณของไทยมาตงแต

โบราณ ในประเทศไทยมกลวยชนดตางๆ หลายชนดซงสวนใหญจะเจรญเตบโตไดดในทกภาคของประเทศ กลวยให

คณประโยชนในดานโภชนาการและการใชสอยตางๆ เปนอยางมาก เปนพชทใหคณคาทางอาหารสง ชวยใหระบบการยอย

อาหารเปนไปอยางมประสทธภาพรบประทานเปนประจาจะชวยเสรมสรางสขภาพพลานามยทด กลวยเปนพชทใหผลผลตเพอ

บรโภคตลอดทงปไมจากดฤดกาล และยงเปนพชทตกผลเรวเมอเทยบกบ ไมผลชนดอนๆ การปลกไมตองใชพนทมากนก

สามารถปลกกนไดแทบทกครวเรอน ดงนนกลวยจงเปนพชทเหมาะสมชนดหนงทควรปลกประจาบานหรอทาเปนสวนเกษตร

ขนาดใหญ

กลวยเปนพนธไมลมลกสกล Musa อยในวงศ Musaceae พนธไมสกลกลวยนมอยตามธรรมชา ตแตเฉพาะในโลกเกา

ตอนทอากาศอบอนชมชน และมอยรวมกนหลายสบชนด (species) เฉพาะในประเทศไทยเทาททราบในขณะนมอยอยางนอย 5-

6 ชนด

ลกษณะรปพรรณ

ลาตนประกอบดวยกาบ (สวนลางของกานใบ ) รวมกนขนเปนลา (ลาตนเทยม) ขนาดสงตงแตเรยดนถง 4-6

เมตร โตขนาดลาแขนยอมๆ ถงขนาดเสาเรอน ใบเปนแผนยาว 1-1.50 เมตร ถง 3.50-4 เมตร กวางมกไมเกน 50 เซนตเมตร กาน

ใบยาวตงแต 25-75 เซนตเมตร ตอนบนเปนรองตามยาว กานใบนแลนเลยเขาไปเปนทางหรอกระดกกลางของใบโดยตลอด

ดอก ดอกออกทปลายลาตนหรอเครอ ตง หรอนอน หรอโคงลงเปนงวง ซงตามปรกตยาวตากวา 1-1.50 เมตร

ดอกเปนกระจก แตละกระจกมปลสมวงแดง ดอกทอยตอนลางของเครอเปนดอกตวเมย ตกผล สวนดอกทอยตอนบนๆ เครอเปน

ดอกตวผไมตกผล ในระหวางทตนกลวยยงไมถงเวลาจะออกดอก หรอทเรยกวาตกเค รอ ลาตนทแทจรงซงเรยกวา หยวก ยงคงไม

งอกขนมาจากโคนตน แตเมอจวนจะถงเวลาออกดอกจงจะงอกแทรกกลางลาตนขนมาและโผลออกทปลายลาตนเปนชอภายใน

เวลาอนรวดเรว

ผลกลวยรปยาวๆ กลมๆ หรอบางทกเปนเหลยมๆ อยบาง ขนาดใหญบางเลกบางแลวแตชนดและพ นธกบปจจย

แวดลอม สาหรบกลวยทปลกโดยมากผลยาวไมเกน 17-18 เซนตเมตรและใหญไมเกน 4-5 เซนตเมตร อยเปนกระจกเปนแถว

เดยวคลายแถวนวมอหรอเปนแถวคเหมอนแถวนวมอซอนสลบกน แตละกระจกเร ยกวาหว จานวนหวในเครอจะมากหรอนอย

แลวแตชนดและพนธ กลวย และความอดมสมบรณของพนท ตามปรกตจะมอยระหวาง 6-10 หว แตละหวม 10-20 ผล เมอผลยง

ดบอยกมสเขยวๆ แตเมอสกมสเหลอง หรอเหลองนวลๆ หรอเขยวออนๆ หรอเขยวๆ เหลองๆ เนอในเมอผลแกเตมทแลวออน

รสหวานๆ หรอคอนขางชดๆ บางทกอม เปรยว

ตนกลวยเมออายไดราว 10-15 เดอนกตกเครอ และเมอผลแกหรอสกเตมท ตนกตายกลวยบางชนดมหนอสาหรบ

สบพนธ หนอมกขนตดกบลาตนเกาเปนกอ กอหนงๆ อาจมถง 30-40 หนอได กลวยทปลกกนทวไปสาหรบเอาผลรบประทาน

นนถอกนวา เดมมกาเนด และกลายมาจากกลวยปา และแบงออกไดเปน 2 พวกตามลกษณะของเนอในผล พวกหนงไดแกกลวย

ธรรมดา เชน กลวยนาวา กลวยไข ซงเมอผลสกแลวเนอออน รสหวาน รบประทานสดไดเลย กลวยพวกนในทางพฤกษศาสตรม

ชอทางวทยาศาสตรวา Musa sapientum อกพวกหนงไดแกพน ธตางๆ ของกลวยกลาย หรอ กลาย ซงเมอผลสกเนอยงกระดางๆ

อย มรสคอนขางชดไมใครหวาน ไมเหมาะแกการรบประทานสด ตองเผาหรอตมใหสกเสยกอนจงจะรบประทานได กลาย

ในทางพฤกษศาสตรใชชอทางวทยาศาสตรวา Musa paradisiaca

กลวยพวก Musa sapientum มอยมากมายหลายพนธเฉพาะในประเทศไทยกมอยหลายพนธดวยกน ทปลกกนมากและ

แพรหลายเปนพนธกลวยการคาในประเทศไทย กม

1. กลวยหอมทอง เปนกลวยทนยมปลกและบรโภคกนมากในปจจบน มลกษณะลาตนใหญ สงประมาณ 2-3

เมตร กาบใบชนในมสเขยว เครอไดร ปทรงด มนาหนกมาก ผลยาวเรยว เปลอกหนา เมอสกผวจะมสเหลอง มรสชาตหอมหวาน

2 กลวยไข เปนกลวยทปลกเปนการคาของจงหวดกาแพงเพชร ลกษณะกาบใบเปนสนาตาล สใบเหลอง เคร

ขนาดเลก ผวเปลอกบาง ผลสกเนอสเหลอง รสหวาน

3. กลวยนาวา เปนกลวยท มการปลกทวไปทกภาค ทนทานตอสภาพดนฟาอากาศไดดกวาพนธอนๆ กลว

นาวามหลายชนด เชน กลวยนาวาแดง กลวยนาวาขาว กลวยนาวาคอม

4. กลวยเลบมอนาง เปนกลวยทมการปลกในภาคใต โดยเฉพาะจงหวดชมพร เพราะเปนกลวยทตองการ

ความชมชนสงจงเ จรญเตบโตไดด ลกษณะตนไมสงมากนก เครอและผลเลก รสชาตหวานหอม

กลวยเปนพชทใหประโยชนในทางเศรษฐกจอยางมากมาย ลาตนใชตมเปนอาหารคนและปศสตว หรอใชเปน

ประโยชนอยางอน เชน ทากระดาษทเรยกวา กระดาษมะนลา (Manila paper) ทาจากกลวยชนดหนงของฟลปปนสชอวา Musa

textiles ยางกลวยใชเปนหมกเขยนเครองหมายทเสอผาเพราะซกนาไมตก และใชทาลวดลายบางอยาง กาบกลวยใชสาหรบแท

เปนลวดลายใชในการประดบชวคราว และทสาคญมากกคอ ใชทาเชอกผกมดและฟนเปนเชอกเกลยว หยวกกลวยและหวปลดบ

ใชเปนผกสด หรอตมแกงรบประทาน ใบตองกลวยทงสดและแหงใชหออาหารและของกลวยอนๆ กบทงใชมวนบหรดวย สวน

ทสาคญมากทสดทไดจากกลวยคอผล ผลกลวยใชรบประทานสดเปนอาหารทาใหแหงเปนกลวยตาก ทาใหสกเปนกลวยเผา

กลวยปง กลวยแขก กลวยเชอม กลวย ฉาบ ผลหามๆ ใชบดทาแปงอาหาร ซงเหมาะสาหรบคนไขมาก เพราะยอยไดงายกวาแปงท

ทาจากเมลดพชพวกขาว

การผลตกระดาษ

การผลตกระดาษในปจจบนเปนอตสาหกรรมทสาคญชนดหนง ในกระบวนการผลตไดใชความรทางดาน

วทยาศาสตรและเทคโนโลยเกอบทกสาขา เชน เคม ฟ สกส ชววทยา พฤกษศาสตร และวนศาสตร โดยอาศยสาขา

วศวกรรมศาสตรเปนสวนสนบสนนทสาคญ

การผลตกระดาษของไทยเราซงมมาตงแตอดตแลวนน ขาดการพฒนาทางดานเทคโนโลยจงทาให

กระบวนการผลตมประสทธภาพตาและใหผลตอบแทนไมคมคา ในปจจบนนจงไดมการน าเทคโนโลยททนสมยเขามาใชใ

กระบวนการผลตบางแลว แตกยงใหผลผลตไมเพยงพอตอการใชในประเทศ ยงคงตองสงทงเยอและกระดาษจากตางประเทศเขา

มาใชอยอกเปนจานวนมาก โดยเฉพาะในกจการพมพและการเขยน

ในกระบวนการผลตกระดาษจะแบงออกไดเปน 3 ขนตอนคอ การเตรยมหรอเลอกวตถดบ การผลตเยอ

กระดาษ และการผลตแผนกระดาษ ซงแตละขนตอนมรายละเอยดดงน

1. วตถดบ วตถดบทใชในการผลตกระดาษไดมาจากสวนตางๆ ของพชทใหเสนใย ซงสวนตางๆ ของพช

เหลานจะประกอบดวยสวนสาคญ 4 สวน คอ

1.1 เซลลโลส (Cellulose) เปนพอลเมอรของนาตาลประกอบดวยกลโคสเพยงชนดเดยว เซลลโลสจะพบได

เฉพาะในพชเทานน และจดเปนองคประกอบสาคญของโครงสรางของผนงเซลลพช

1.2 เฮมเซลลโลส (Hemicellulose) เปนพอลเมอรของนาตาลหลายชนดผสมกน เชน กลโคส แมนโนส ไซโลส

อะราบโนส เฮมเซลลโลสมสมบตพเศษทสามารถถนอมนาและพองตวได ซงเปนสมบตทสาคญและมความจาเปนตอการท

กระดาษ

1.3 ลกนน (Lignin) เปนพอลเมอรของสารฟนลโพรเพนทจบตวกนเปนโครงรางตาขายสามมต มสนาตาลเข

จนถงสดา ลกนนจะชวยใหเสนใยมความแข งและทาใหออนตวไดยาก นอกจากนลกนนทเกาะอยกบเสนใยถามปรมาณมาก

เกนไปจะทาใหเสนใยมคณภาพไมด

1.4 สารทสกดได (Extractive substance) เปนสารชนดตางๆ ทมอยในพชซงจะถกสกดออกไดดวยตวทา

ละลายอนทรย สารเหลานไดแก สารส (Pigment) ไขมน โปรตน

พชแตละชนดจะมสวนประกอบเหลานในปรมาณและลกษณะทแตกตางกน ทงนขนอยกบสายพนธ อาย

และการเกบรกษากอนนามาใชงาน

สาหรบเสนใยทใชในการทากระดาษจะไดมาจากสวนตางๆ ของพช ซงอาจจาแนกออกไดเปน 2 พวก คอ

1.1 พวกทเปนเนอไม (Wood) เปนสวนทไดจากสวนเนอของลาตนพชยนตนซงใหเสนใยขนาด

ตางๆ กน อาจแบงออกไดเปน 2 กลม ตามสมบตของเนอไมคอ

ก. ไมเนอแขง (Hard wood) เปนเนอไมจากพชยนตนพวกแองจโอสเปอรม ไมพวกนม

การผลดใบ เชน ไมสก ไมยาง ไมเนอแ ขงมเสนใยคอนขางสน แขงและมสเขม เสนใยทไดจากไมพวกนจะมคณภาพคอนขางตา

ไมนยมใชเปนวตถดบในการทากระดาษ

ข. ไมเนอออน (Soft wood) เปนเนอไมจากพชยนตนพวกจมโนสเปอรมไมพวกนไมม

การผลดใบ เชน ไมสนสองใบ สนสามใบ ไมเนอออนมเ สนใยขนาดยาวเนอไมชนดนจะมความออนตวสงกวาไมเนอแขง และ

ใหเสนใยทมคณภาพดเหมาะสมตอการทาเปนกระดาษ

1.2 พวกทไมใชเนอไม (Non-wood) เปนสวนทไดจากพชลมลกและเปลอกไมของพชบางชนด

เสนใยพวกนมขนาดแตกตางกนขนกบชนดของพชเหลาน น อาจแบงไดเปน 4 กลม คอ

ก. หญา (Grass) เปนสวนทไดจากพชตระกลหญาและไมไผ

ข. เปลอกไม (Bast) เปนสวนทใหเสนใยจา กเปลอกของลาตนของพชยนตน เสนใยจาก

เปลอกไมเปนทนยมใชทากระดาษมาตงแตสมยโบราณแลว เชน การทากระดาษสาจากเปลอกของต นสา กระดาษขอยจากเปลอก

ของตนขอย

ค. ผล (Fruit) เปนสวนของผลทมเสนใย เชน มะพราว ปาลม ใยจากผลไมไมนยมใชทา

กระดาษ เนองจากเปนเสนใยทมความแขง

ง. ใบ (Leaf) เปนสวนจากใบของพชทใหเสนใย เชน ใบออย ใบปาลม

สวนตางๆ ของพชเหลานจะให เสนใยทมลกษณะแตกตางกน การนาเสนใยไปใชทากระดาษจงขนอยกบชนดของ

กระดาษทตองการและกระบวนการผลตเปนสาคญ

2. การผลตเยอกระดาษ เปนขนตอนทนาวตถดบจากสวนตางๆ ของพชมายอยดวยกระบวนการทเหมาะสม เพอทาให

วตถดบมความออนและแยกออกจากกนเ ปนเสนใย วตถดบทใชอาจมขนาดและลกษณะแตกตางกน ดงนนกอนนาวตถดบไป

ยอยจงตองทาใหวตถดบมขนาดเลกๆ ดวยวธการตางๆ เชน ตด บด เพอทาใหสะดวกตอการนาเขาไปในเครองยอย การผลตเยอ

กระดาษจะมขนตอนในการผลตดงตอไปน

2.1 การยอยเยอ เม อทาชนวตถดบใหมขนาดตามทตองการแลวจงนาวตถดบเหลานไปยอยใหเปนเสนใย ซง

ในระบบอตสาหกรรมมวธทาไดหลายวธดงน

ก. Mechanical process เปนการยอยวตถดบดวยวธกล โดยการบดใหวตถดบแตกออกจากกนจน

เปนเยอกระดาษหรอเสนใย วธนนยมใ ชผลตเยอกระดาษเพอทากระดาษหนงสอพมพรายวน ซงเปนกระดาษทไมตองการความ

คงทนถาวรสงมากนก

ข. Thermommechanical process เปนวธการยอยทมการอบวตถดบดวยไอนาทมอณหภมประมา

120 -140 c ในเวลาทเหมาะสม แลวจงนาไปบดตอจนไดเยอกระดาษตามตองการ วธนนยมใชทาเยอไมเพอทากระดาษ

หนงสอพมพ และกระดาษพมพเขยวบางชนด

ค. Chemimechanical process เปนวธการยอยเยอทมการตมวตถดบดวยสารเคมจนออนนนแลวจง

บดใหเปนเยอกระดาษ

ง. Chemithermomechanical process วธนเมอตมวตถดบดวยสารเคมจนออนนมแลวจงบดเยอไมท

อณหภมประมาณ 120-140 c จนเปนเยอกระดาษ

จ. Semichemical process เปนวธการยอยเยอไมโดยการตมดวยสารเคมแลวบดใหเสนใยแยกออก

จากกน เปนวธทงายทส ดในกระบวนการยอยเยอ และใหเยอทมคณภาพด ซงสามารถนาไปใชทากระดาษชนดตางๆ ได

ฉ. Chemical process เปนวธการยอยเนอไมทใชปฏกรยาจากสารเคมและความรอนเพอชวยยอยให

เยอกระดาษแยกตวออกมาจากลกนนและสารทไมตองการ วธการนนยมใชกนอ ยางแพรหลายอยในปจจบน

2.2 การลางรอนเยอ เยอกระดาษทผานการยอยมาแลว อาจมสงตางๆ ตกคางอยบนเสนใย และเสนใยทไดยง

มขนาดแตกตางกนจงจาเปนตองลางเสนใยเพอทาใหเสนใยมความสะอาดเพมขนพรอมกบแยกเสนใยทยงถกยอยไดไมสมบรณ

ออกจากกนดวยตะแกรงรอน เยอทไดหลงจากลางและแยกเพอคดขนาดแลวจะมสนาตาลหรอสเหลอง ซงสามารถนาไปใชท

กระดาษทไมตองการความขาวมากนก แตกระดาษทไดจะมคณภาพเหมาะสมกบงานบางชนดเทานน

2.3 การฟอกเยอ เสนใยของเยอกระดาษทผานการลางรอนเย อมาแลวจะมสนาตาลหรอสเหลอง เนองจา

บางสวนของเสนใยยงคงมลกนนตดอย จงตองฟอกเยอเหลานเพอกาจดลกนนและทาใหเยอมสขาวเพมขนดวย กระบวนการซง

เปนทนยมอยในปจจบนประกอบดวย

ก. ฟอกดวยคลอรน เปนการฟอกเยอดวยกาซคลอรนโดยผาน กาซคลอรนลงไปในนาเยอ

ข. ลางดวยโซดาไฟ เยอทฟอกดวยคลอรนแลวจะตองลางดวยโซเดยมไฮดรอกไซดเพอกาจด

คลอรนสวนทตกคางอย และในขณะเดยวกนเปนการกาจดลกนนทตกคางอยออกจากเสนใยดวย

ค. การฟอกดวยไฮโป เสนใยทผานการฟอก 2 ขนตอนแรกมาแ ลวจะมสนาตาลออน จงอาจตองฟอ

ขาวตอไปอกดวยสารละลายไฮโป การฟอกดวยสารละลายไฮโปจะตองทาในชวงระยะเวลาสนๆ เนองจากถาฟอกนานเกนไปจะ

ทาใหเสนใยถกทาลายจนเปอยยย และมสมบตเลวลงได

ง. ฟอกดวยคลอรนไดออกไซด เยอทผานการฟอกไฮโปอาจมความขาวยงไ มเพยงพอ จงตองฟอก

ตอไปอกดวยคลอรนไดออกไซด การฟอกขนนเปนการฟอกขนสดทาย เยอทไดจะมความขาวตามตองการ และการฟอกดวย

คลอรนไดออกไซดจะไมทาใหเยอมคณภาพเลวลง

3. การผลตแผนกระดาษ การผลตแผนกระดาษเปนการนาเยอกระดาษทยอยจนเปนเสนใยเรยบ รอยแลวมาทาใหเปน

แผนกระดาษโดยกระบวนการตางๆ ดงน

1. การเตรยมเยอ เยอทผานการฟอกแลวจะถกนามาผสมกบนาแลวสงเขาเครองบดเยอ (Refiner) เพอทาให

เสนใยมความออนตวเพมขน และแยกเปนเสนใยเดยวซงมขนาดและความยาวตามทตองการ เพอใหเหม าะสมกบการทากระดาษ

แตละชนด นอกจากนการบดเยอยงทาใหเสนใยบางสวนแตกออกเปนรว ซงสวนทแตกออกเปนรวของเสนใยจะชวยเพมพนทใน

การยดเหนยว ทาใหกระดาษมความเหนยวและมความหนาแนนสมาเสมอ ในระหวางนจะมการเตมสารบางชนดลงไปดวยเพ

ชวยปรบปร งคณภาพของกระดาษ เชน สารกนซม สารทบแสง

2. การผลตแผนกระดาษ เยอทผสมสวนประกอบตางๆ จนมสมบตตามทตองการแลวจะถกนาไปทาเปน

กระดาษดวยขนตอนตางๆ ดงน

2.1 การทาแผนกระดาษ (Sheet formation) เปนการทาใหเยอกระดาษเรยงตวกนเปนแผน โดยการ

ผานน าเยอกระดาษลงบนตะแกรง นาจะไหลผานตะแกรงและเหลอแผนกระดาษตกคางอยบนตะแกรง

2.2 การอดรดกระดาษ (Pressing) กระดาษทเปนแผนแลวจะยงคงมนาตกคางอย จงตองอดรด

กระดาษเพอไลนาออก นอกจากนการอดรดกระดาษยงทาใหกระดาษมความหนาแนนเพมขนและเป นแผนเรยบ

2.3 การอบกระดาษ (Drying) กระดาษทอดรดเพอไลนายงคงมนาตกคางอยสงกวาความตองการ จ

ตองอบกระดาษเหลานตอไปอกเพอใหมปรมาณของนาในกระดาษตามตองการ โดยปกตกระดาษจะมนาอยประมาณรอยละ 8

2.4 การเขามวน (Reeling) กระดาษทอบแหงแลวจะนาไปเขามวนเพอนาไปใชงานตอไป

กระดาษทผลตไดตามทกลาวมาแลวจะมสวนประกอบทสาคญ 2 สวนคอ

1. เยอกระดาษ (pulp) เปนสวนสาคญของแผนกระดาษทไดมากจากเสนใยของพช เยอกระดาษท

ใชทากระดาษจะมสมบตแตกตางกนตามชนดของกระดาษทผลต เพอใหเหมาะสมกบความตองการในการใชงาน เชน กระดาษ

ทากลองจะใชเยอสนาตาลทยงไมไดฟอกส

2. สารปรงแตง (additive, filler) เปนสวนทเตมลงไปในกระดาษในขณะทาการผลต เพอชวย

ปรบปรงแผนกระดาษใหมสมบตตามตองการ อาจแบงชนดของสารพวกนไดดงน

2.1 สารปองกนการดดซม (Sizing) เปนสารทใสลงในกระดาษหรอเคลอบบนผวกระดาษ

เพอทาใหกระดาษมการดดซมของเหลวไดพอเหมาะกบการใช งาน สารทนยมใชสวนใหญเปนพวก ชนสน สารสม แปงบางชนด

gum Arabic

2.2 สารเพมความเหนยว เปนสารทเตมลงในกระดาษเพอเพมความเหนยวของกระดาษ

สารทใชพวกน เชน แปง

2.3 สารเพมความทบแสง เปนสารทผสมลงในกระดาษเพอใหกระดาษมความทบแสง

เพมขน นอกจากนยงชวยใหแผนกระดาษมความเรยบและดดซมหมกพมพไดด สารพวกน ไดแก ดนขาว หนปน ไทเทเนยมได

ออกไซด

2.4 สารส (Pigment) การผสมสลงในกระดาษเพอทาใหกระดาษมสตามตองการ

นอกจากนในการทากระดาษสขาวจะมการผสมสนาเงนหรอสมวงลงไปเพ อทาใหกระดาษมสเทาออนซงจะชวยใหดขาวสวา

ขน

บทความและงานวจยทเกยวของ

1. สมบต ไดศกษาเกยวกบการปรบปรงวธการผลตกระดาษสา โดยมการปรบปรงตงแตการคดเลอกวตถดบ

วธการตมเยอ การฟอกเยอ การตเยอ การตดแผนกระดาษ การลอกแผนกระ ดาษออกจากตะแกรงขณะเปยก การรดนาออกจา

แผนกระดาษ การอบแหง รวมทงไดผลตอปกรณเครองตเยอ เครองมอตกและลอกแผนกระดาษ เครองไฮโดรลกเพรส เครอง

อบแหงดวยไอนาซงการปรบปรงกรรมวธการผลตกระดาษเหลาน ทาใหไดกระดาษทมคณภาพดขนและใชเทคโน โลยงายๆ

สามารถถายทอดเทคโนโลยสผทผลตไดอยางเหมาะสม (สมบต อศวปยานนท 2526 : 1-9)

2. สพจน ไดศกษาเกยวกบผลตกระดาษดวยวธการหมกจะไดกาซชวภาพซงใชเปนเชอเพลงในกระบวนการ

ผลตดวย นอกจากนเสนใยเซลลโลสทไดมความออนตวมากทาใ หประหยดพลงงานในการยอย และการหมกยงชวยลดมลพษ

จากนาเสยดวย จากฟางขาวหนก 1 กโลกรม เมอหมกเปนเวลา 20 วน จะไดกาซชวภาพปรมาตร 480-500 ลตร และเยอกระดาษท

ฟอกขาวแลวเปนปรมาณรอยละ 24.7 เสนใยทฟอกสแลวมความยาว 0.54-0.92 มลลเมตร (สพจน ใชเทยมวงศ 2528 : 195-

200)

3. ฉลอง ไดศกษาการทากระดาษจากผกตบชวา พบวากระดาษททาจากผกตบชวาทผานกรรมวธ การเตรยม

วตถดบ การเตรยมเยอ การทาแผนกระดาษ การลอกแผนกระดาษ ลกษณะของกระดาษทไดเปนสขาวบาง เนอกระดาษแนนกวา

กระดาษสาเลกนอย มความเหนยวพอกบกระดาษสา เยอกระดาษทไดเปนปรมาณรอยละ 10-20 ตนทนการผลตสงกวาการผลต

กระดาษสาประมาณเทาตว จงทาเปนการคาไดยาก ถาจะทาเปนกระดาษททาดวยมอควรนาเยอจากผกตบชวารอยละ 20 ผสมกบ

เยอปอสารอยละ 80 จะทาเปนกระดาษบางชนดพเศษททาดวยมอได (ฉลอง เอยมอาทร 2529 : 41-44)

4. ศรอร และคณะ ไดทาโครงงานเกยวกบการทากระดาษทผลตดวยมอจากเปลอกของพชชนดตางๆ 6

ชนด คอ ขอย ชบา นน ตะขบ สะเดา และครอบจกรวาล พบวาเปลอกของพชทง 6 ชนดสามารถใชเปนวตถดบในการผลต

กระดาษททาดวยมอได แตเปลอกของพชแตละชนดจะใหคณภาพของกระดาษทผลตแตกตางกน โดยเปลอกขอยและเปลอก

ตะขบเปนวตถดบทใชผลตกระดาษททาดวยมอทมคณภาพด จงนากระดาษทผลตไดจากเปลอกขอยและเปลอกตะขบไป

ปรบปรงคณภาพโดยการยอมสและเตมนาแปง ปรากฏวากระ ดาษททาขนตดสดและใหสสวย การผสมนาแปงลงไปทาใหกระด

แขงและมความเหนยวเพมขน (ศรอร และคณะ 2533 : 1-19)

บทท 3

อปกรณและวธทาการทดลอง

อปกรณทใชในการทดลอง

1. ตาชง

2. เครองดปนผลไม

3. เตาแกสปกนก

4. เทอรมอมเตอร

5. กะละมงอลมเนยม

6. หมอเคลอบ

7. บกเกอร

8. กระชอนตาถขนาดกลาง

9. แผนมงลวดททาขอบเรยบรอยแลว

10. มดโตและมดบาง

11. ไมลกกลงและแผนไม

สารเคมทใช

1. โซเดยมไฮดรอกไซด

2. แคลเซยมไฮโปคลอไรด

3. สยอมผา

4. แปงมน

วตถดบทใช

ตนกลวยนาวาและตนกลวยหอม

วธทาการทดลอง

ตอนท 1 การศกษาวธการทเหมาะสมในการผลตกระดาษททาดวยมอจากตนกลวย

1. การคดเลอกวตถดบ นาตนกลวยนาวาทตดเอาผลไปแลว ลอกออกเปนกาบ ตดกาบกลวยเปนชนเลกๆ ใช

เปนวตถดบในการทดลองตอไป

2. ทาการตมเยอโดยชงกาบกลวย หนก 1,000 กรม ใสลงในหมอเคลอบใบใหญ ทา 4 ชดการทดลอง แตละ

ชดเตมสารละลายโซเดยมไฮดรอกไซดเขมขน 1%, 3%, 5% และ 7% โดยนาหนกตามลาดบ โดยสารละลายแตละความเขมขนใช

จานวน 3,000 ลกบาศกเซนตเมตร นาไปตมโดยใชเตาแกสปก นก อณหภม 102 องศาเซลเซยส บนทกผลลกษณะเยอทไดทกๆ

10 นาท รวม 40 นาท นบตงแตตมเยอแลวนาเรมเดอด เพอศกษาความสมพนธระหวางความเขมขนของสารละลายโซเดยมไฮด

อกไซดทใชกบระยะเวลาทตมเยอ

3. นาเยอกาบกลวยทผานการตมเยอแลว โดยเลอกใชเยอทใชความเขมขนสารละลายโซเดยมไฮดรอกไซด

และระยะเวลาตมเยอแลวทาใหเยอออนนมด เหมาะสมทสดมาทาการฟอกเยอตอไป นาเยอ หนก 400 กรม แบงออกเปน 4 สวน

เทาๆ กน ใสในบกเกอรขนาด 500 ลกบาศกเซนตเมตร ทาเปน 4 ชดการทดลอง แตละชดใ สสารละลายแคลเซยมไฮโปคลอไรด

เขมขน 1%, 2%, 3% และ 4% โดยนาหนกตามลาดบ ใชสารละลาย 400 ลกบาศกเซนตเมตร นาตงไฟ ทกชดควบคมอณหภม

ประมาณ 40 องศาเซลเซยส นาเยอทผานการฟอกแลวขนมาศกษาลกษณะเยอทกๆ 5 นาท เปนเวลา 20 นาท บนทกผลเพอหา

ความเขมขนของสารละลายแคลเซยมไฮโปคลอไรดและระยะเวลาทใชฟอกเยอทเหมาะสม

4. ศกษาการยอยเยอ เลอกเยอ ททาการทดลองผานขอ 2 และ 3 มาแลว และเลอกเยอทเหมาะสม 1 ชด มาทา

การทดลองยอยเยอ นาเยอหนก 100 กรม แบงออกเปน 2 สวน สวนท 1 นาไปทบดวยคอนไมใหเยอแตก สวนท 2 นาไปตปน

ดวยเครองตปนผลไม นาเยอทไดทง 2 สวนมาทาการตกเยอในกะละมงอลมเนยม โดยนาเยอทไดมาตใหแผกระจายตวในน า ต

ดวยตะแกรงมงลวด ยกตะแกรงขนจนสะเดดนา นาไปผงใหแหง เมอแหงแลวแกะแผนกระดาษออกจะได กระดาษทผลตได

เปรยบเทยบกระดาษกลวยทไดระหวางการทบเยอดวยคอนไมกบเยอทไดจากการตปนดวยเครองตปนผลไม

ตอนท 2 การศกษาเปรยบเทยบเยอทไดระหวางกลวยนาวาและกลวยหอมทงสดและแหง

1. นาตนกลวยนาวาและกลวยหอมมาลอกกาบออก นากาบ กลวยมาหนเปนชนเลกๆ แบงเปน 2 สวน สวนท

หนงนาไปใชทดลองไดเลย สวนทสอง นาไปผงแดดใหแหงเพอใชทดลองตอไป

2. นาสวนทหนงทเปนกาบกลวยสด หนก 1,000 กรม ตมโดยใชสารละลายโซเดยมไฮดรอกไซดเขมขน 3%

โดยนาหนก จานวน 3,000 ลกบาศกเซนตเมต ร เปนเวลา 30 นาท นาเยอทไดไปฟอกเยอดวยสารละลายแคลเซยมไฮโปคลอไรด

เขมขน 1% เปนเวลา 10 นาท นาเยอทไดมาทบดวยคอนไม แลวนามาตกเยอเปนแผนกระดาษ

3. ทาเหมอนขอ 2 แตเปลยนวตถดบเปนกาบกลวยแหง

4. ศกษาเปรยบเทยบกระดาษทไดจากกลวยนาวาและกลวยหอม ระหวางกาบกลวยสดและกาบกลวยแหง

ตอนท 3 การปรบปรงกระดาษกลวยทได

1. ทาการตมกาบกลวย หนก 1,000 กรม โดยใชสารละลายโซเดยมไฮดรอกไซดเขมขน 3% โดยนาหนก

จานวน 3,000 ลกบาศกเซนตเมตร ระยะเวลาตม 30 นาท

2. ทาการฟอกเยอโดยใชสารละลายแคลเซยมไฮโปคลอไรด 1% โดยนาหนกระยะเวลาฟอกเยอ 10 นาท

3. ทาการยอยเยอใหเยอแตกตวไดดโดยใชการตปนเยอดวยเครองตปนผลไม

4. นาเยอทไดแบงออกเปน 2 สวนเทาๆ กน เพอทาการทดลองตอไปน

4.1 สวนท 1 นาไปยอมสดวยสยอมฟาสตางๆ โดยนาสยอมผามาละลายนาใหไดสตามตองการ แช

เยอในนาสเปนเวลา 1 คน ตกเยอดวยแผนตะแกรงมงลวดเพอทาเปนแผนกระดาษ

4.2 สวนท 2 ยอมสเยอกลวยทไดดวยสยอมผาเปนเวลา 1 คน กอนนาไปตกเยอจะผสมดวยนาแป

เขมขน 1% ทเตรยมจากแปงมนละลายนาตงไฟเคยวจนใส เตมนาแหงลงไปในเนอทยอมส จ านวน 200 ลกบาศกเซนตเมตร

5. นาเยอทกสวนทผสมส นาแปง มาตกเยอในกะละมงอลมเนยม ยกเยอขนมาสะเดดน า นาไปผงจนแหงก

ไดกระดาษทปรบปรงคณภาพ

6. บนทกผลเปรยบเทยบกระดาษทไดจากทไมปรบปรงคณภาพกบกระดาษทปรบปรงคณภาพแลว ในดาน

นาหนกของกระดาษ ความเหนยวของกระดาษ การทบแสง และความสามารถในการซมนาของกระดาษ

7. วธทดสอบคณภาพของกระดาษททาดวยมอทผลตได ในดานตางๆ ทาดงน

7.1 นาหนกของกระดาษ ทาโดยการตด กระดาษ ขนาด 10 x 10 เซนตเมตร จานวน 3 แผน ชงหา

มวลของกระดาษทตดทง 3 แผน แลวคานวณนาหนกกระดาษทชงได นาหนกของกระดาษมคาเทากบมวลของกระดาษเปนกร

ตอพนท 1 ตารางเมตร

7.2 ความเหนยวของกระดาษ หาไดจากตดกระดาษทจะทดสอบขนาดกวาง 2 เซนตเมตร ยาว 10

เซนตเมตร จานวน 3 แผน นากระดาษแตละแผนมาใสชดทดสอบดงรป

เตมทรายลงในทใสนาหนกจนกระดาษขาด ชงนาหนกทรายทได หาคาเฉลย 3 ครง

ความเหนยวของกระดาษ จะเทากบนาหนกของกระดาษทรบได

7.3 การทบแสงของกระดาษ ทาโดยตดตงกลองแสงให มชองขนาด 1 x 1 เซนตเมตร นากระดาษท

ตองการหาความทบแสงวางทบบนชองแสงทละแผนจนกระทงมองไมเหนแสงสวางจากแหลงกาเนด แสง นบจานวนของ

แผนกระดาษทใช

7.4 การหาความสามารถในการซมนาของกระดาษ ทาไดโดยตดกระดาษขนาด 1 x 1 เซนตเมตร

วางบนพนเรยบ หยดน าลงบนกระดาษพรอมบนทกเวลาจนกระทงนาซมลงไปในแผนกระดาษหมด ทาซ า 3 ครง หาคาเฉลย

บทท 4

ผลการทดลอง

ตาราง 1 แสดงลกษณะเยอกลวยทไดจากการตมโดยใชสารละลายโซเดยมไฮดรอกไซดเขมขนตางๆ กน ในระยะเวลาทใชในการ

ตมเยอ 40 นาท

ลกษณะเยอกลวยทไดจากความเขมขนของ NaOH ระยะเวลา

(นาท) 1% 3% 5% 7 %

10

20

30

40

มสนาตาลออน เย

สวนมาก

ยงแขง บางสวนนม

เหนยวมาก

มสนาตาลแดง เย

สวนมากยงแขง เสนใยตด

เปนแผน เหนยวมาก


สวนมากนม เสนใยเหนยว

สนาตา ลแดงเขม เสนใ

เหนยวนมทงหมดใชแรง

ดง 4.6 นวตน

มสนาตาลแดง บางสว

แขง บางสวนนม เสนใย

เหนยวมาก


สวนมากเรมนม เสนใย

เหนยวนม

มสนาตาลแดง เสนใ

เหนยวนมทงหมด ใชแรง


มสนาตาลแดงเขม เสนใ

ออนนมมา ก ความเหนยว

ลดลง

มสนาตาลแดงเสนใ

บางสวนแขง บางสวนนม

เสนใยเหนยว

มสนาตาลแดง เสนใ

เหนยวนมทงหมด ใชแรง

ดง 1 นวตน

มสนาตาลแดง เสนใยน

มาก ความเหนยวลดลง

สนาตาลแดงปนดา เสนใ

เรมยย ความเหนยวลดลง

มสนาตาลเหลอง เสนใ

สวนมากน ม เสนใย

เหนยวนม ใชแรงดง 0.8

นวตน

มสนาตาลออนเสนใ

นมมาก ความเหนยว

ลดลง

สนาตาลปนดา เสนใ

เรมยย นมมาก ไมคอย

เหนยว

สนาตาลปนดา เยอสว

ใหญจะยยมาก เสนใยม

ความเหนยวเลกนอย

จากตาราง 1 จะเหนวาเสนใยกลวยทผานการตมดวยสารล ะลายโซเดยมไฮดรอกไซดทเหมาะสมในการนาไปฟอกเยอ คอท ความ

เขมขน 3% เวลา 30 นาท, ความเขมขน 5% เวลา 20 นาท และทความเขมขน 7% เวลา 10 นาท

ตาราง 2 แสดงลกษณะเยอกลวยทไดจากการตมโดยใชสารละลายแคลเซยมไฮโปคลอไรดเขมขนตางๆ กน ในระยะเวลาฟอกเย อ

20 นาท

ลกษณะเยอทความเขมขนของสารละลายแคลเซยมไฮโปคลอไรด ระยะเวลา

(นาท) 1% 2% 3% 4 %

5

10

15

20

เยอสขาว นม มความ

เหนยว 0.3 นวตน

เยอสขาวเพมขนนม ม

ความเหนยว 0.1 นวตน

เยอสขาวมากนมมอ

สวนมากเรมยย

เยอสขาว นม สวนมากยย

เยอสขาว นม มความ

เหนยวเลกนอย 0.1 นวตน

เยอมสขาวเพมขน นม เยอ

เรมยย

เยอมสขาวมาก นม เยอ

สวนมากยย

เยอขาวมากจนเปนสขาว

ขน ไมเปนเสน

เยอมสขาวมาก สวนมาก

เรมยยนม

เยอมสขาวมาก จนเปนส

ขาวขน เละ

เสนใยเละมากไมเปนเสน

เละมากจนไมมเสนใย

เหลออยเลย

เยอมสขาวมากสวน

ใหญจะยย

เสนใยเละมาก ไมเปน

เสน


เหลออยเลย


เหลออยเลย กลายเปน

ผงละเอยดสขาว

จากตาราง 2 เยอกลวยเมอฟอกสแลวทเหมาะสมจะนาไปยอยเยอตอคอ ทใชสารละลายแคลเซยมไฮโปคลอไรดเขมขน 1%

ระยะเวลา 10 นาท

ตาราง 3 แสดงลกษณะเยอ และกระดาษทไดจากการยอยเยอแบบทบเยอและตปนเยอ

วธการยอยเยอ ลกษณะเยอทได ลกษณะกระดาษทได

การทบเยอ มสขาว เสนใยยาว เหนยวนม เสน

ใยยงไมแยกออกจากกน

มสขาวนวล มเยอยาวผสมอยดวยทาใหเกด

ลวดลายบนแผนกระดาษ กระดาษมความหนา

บางไมเทากนตลอดทงแผน ความเหนยวของ

กระดาษรบนาหนกได 552 กรม

การตปนเยอ เสนใยมสขาว เสนใยสน นมแ ละ

ฟขน เยอกระดาษกระจายตวกนด

มสขาวนวล มเยอยาวผสมอยบางแตนอย

กระดาษมความหนาบางเกอบเทากนทงแผน

ความเหนยวของกระดาษรบนาหนกได 790 กรม

จากตาราง 3 พบวาวธการยอยเยอทง 2 วธ สามารถผลตกระดาษททาดวยมอไดทง 2 วธ ซงทง 2 วธนนมขอดและขอเสยแตกตาง

กนคอ วธทบเยอจะทาใหมเยอยาวทาใหเกดลวดลายบนแผนกระดาษได ขอเสยคอเยอไมคอยกระจายตวตกทาเปนแผนกระดาษ

ยาก สวนการตปนเยอเยอกระดาษกระจายตวกนด ฟ ตดเปนแผนกระดาษไดงาย กระดาษมความสมาเสมอ แตเสนใย บนกระดา

จะสน

ตอนท 2 การศกษาเปรยบเทยบเยอทไดระหวางกลวยนาวาและกลวยหอมทงสดและแหง

ตาราง 4 แสดงลกษณะเยอของกลวยนาวาและกลวยหอม

ลกษณะเยอทได วตถดบ ลกษณะ

กอนทาการตม เมอตมดวย เมอฟอกเยอแลว

สด สนาตาลออน เสนใย

แขงกระดาง ไมกระจายตว

รวมเปนกลม ทนแรงดงได

1.5 นวตน

สนาตาลแดง เสนใยนม เสนใ ยด

แยกจากกนได เหนยวมากทน

แรงดงได 1.5 นวตน

สขาว นม เหนยว ทนแรงดง

ได 0.5 นวตน

กลวย

นาวา

ลกษณะ

เยอจาก

กลอง

จลทรรศน

แหง สนาตาลออน เสนใยแขง

เหนยว ไมกระจายตว รวม

เปนกลม ทนแรงดง 2 นวตน

สนาตาลแดง เสนใยนม เสนใยด

แยกออกจากกนได ทนแรงดง

1.0 นวตน

สขาวออกเหลอง ฟอกใหเยอ

ขาวไดยาก เสนใยนม แยก

ออกจากกนไดงาย ทนตอ

แรงดง 0.5 นวตน

กลวย

หอม

สด สขาว เสนใยแขง ไมกระจาย

ตว รวมกนเปนกลม ทนแรง


สนาตาล เสนใยนม เหนยว เย

ไดมากกวากลวยนาวา ทนแรงด

0.5 นวตน

สขาว นม เหนยวเลกนอยดง

แยกออกจากกนไดงาย ทน

ตอแรงดง 0.3 นวตน

ลกษณะ

เยอจาก

กลอง

จลทรรศน

แหง สนาตาลออน เสน ใยแขง ไม

กระจายตวรวมกนเปนกลม

ทนตอแรงถง 1 นวตน

สนาตาล เสนใยนม เหนยวดงแย

ออกจากกนไดงาย ทนตอแรงดง

1.0 นวตน

สขาวออกเหลอง ฟอกได

ยาก เสนใยเหนยว นม ดง

ขาดจากกนไดงาย ทนตอแรง


ตาราง 5 แสดงรอยละของเยอกลวยทไดและลกษณะกระดาษทไดจากกลวยนาวาและกลวยหอม

พนธกลวย ลกษณะ

วตถดบ

รอยละของ

เยอทได

ลกษณะของกระดาษทได

กลวยนาวา

สด

แหง

2.8

12.5

กระดาษมสขาวนวล การกระจายของเยอสมาเสมอด มเส

ใยยาวปนอยดวย กระดาษรบน าหนกได 552 กรม เนอ

กระดาษไมคอยนม

กระดาษมสขาวออกนาตาล มเยอยาวปนอย เยอกระจายต

ไมคอยดนก กระดาษรบนาหนกได 500 กรม เนอกระดาษ

ไมคอยนม

กลวยหอม

สด

แหง

4.5

17.0

กระดาษมสขาวนวล มเยอยาวปนอยดวย เนอกระดาษ เยอ

กระดาษกระจายสมาเสมอ เนอกระดาษหยาบไมนม

กระดาษรบนาหนกได 790 กรม

กระดาษมสขาวนวล มเยอยาวปนอยดวย เยอกระดาษ

กระจายตวด เนอกระดาษไมคอยนม กระดาษรบนาหน

ได 800 กรม

จากตาราง 4 และ 5 เกยวกบเยอกระดาษทไดจากกลวยนาวาและกลวยหอม ท งสดและแหง พบวาลกษณะเยอทไดไมแตกตางก

มากนก แตเยอทไดจากกลวยนาวาแหงและกลวยหอมแหง เวลาฟอกเยอจะฟอกไดขาวนอยกวาเยอสด และนาหนกของเยอทไดค

เปนรอยละวตถดบแหงจะใหปรมาณเยอมากกวากลวยหอมใหนาหนก คดเปนรอยละของเยอส งกวากลวยนาว า แตเมอท าเป

แผนกระดาษจะไดกระดาษทมลกษณะไมแตกตางกนมากนก

ตอนท 3 การปรบปรงกระดาษกลวยทได

ตาราง 6 เปรยบเทยบกระดาษกลวยทผลตไดกบกระดาษสาทขายในทองตลาดในดานตางๆ

ตวอยางทศกษา ลกษณะทวไป นาหน

กระดาษ

(กรม)

ความ

เหนยว

(กรม)

ความทบ

แสง

(กรม)

การซมนาขอ

กระดาษ

(วนาท)

กระดาษสา

ผวกระดาษเรยบ เหนยวนม โปรง

แสง มเสนใยยาวและสนปนกน

ตดสด สสวยงาม

200

333

5

9


นาวา

ผวกระดาษไมคอยเรยบ บางท

บาง บางทหนา ไมคอยนม เหนยว

มเยอสนรวมเปนกลมๆ แทรก

ดวยใยยาวแตไมมาก

175

552 10 5


หอม

ผวกระดาษไมคอยเรยบ บางท

บาง บางทหนา เหนยว ไมคอยนม

มเสนใยสนรวมกนเปนกลมๆ

แทรกดวยเสนใยยาว

150 790 10 5


ยอมส

เยอกระดาษตดสด ทบแสง

เหนยว ผวไมเรยบ ม เยอเสนใย

สนมากกวายาว

150 780 3 5


ยอมส นาแปง

ผวกระดาษไมคอยเรยบ กระดาษ

แขง มเสนใยสนทบกนเปนกลมๆ

เสนใยยาวแทรกอยเลกนอย บางท

บางบางทหนา

150 1,167 7 7

จากตาราง 6 จะเหนวากระดาษกลวยทไดและเมอนามาปรบปรงจะมคณภาพต างๆ แตกตางไมมากนก จากกระดาษสาทมขายใน

ทองตลาด สามารถใชตนกลวยมาทากระดาษททาดวยมอได

บทท 5

สรปผลและอภปรายผลการทดลอง

ตอนท 1 การศกษาวธการทเหมาะสมในการผลตกระดาษททาดวยมอจากตนกลวย

วธการผลตกระดาษททาดวยมอจากตนกลวย ความเขมขนของสารละลายโซเดยมไฮดรอกไซดทเหมาะสมคอ 3% โดย

นาหนก ระยะเวลาตม 30 นาท การฟอกเยอใชสารละลายแคลเซยมไฮโปคลอไรดเขมขน 1% โดยนาหนก ระยะเวลา 10 นาท

สวนการยอยเยอใชไดทงวธการทบเยอและการตปนเยอ ซงวธการทบเยอจะใหเสนใยของเยอ ยาว แตการกระจายตวของเยอไมด

วธการตปนเยอทาใหเสนใยเยอสน แตเยอกระจายตวด เมอนาเยอทไดมาตกเยอทาเปนแผนกระดาษ เยอจากตนกลวยสามารถ

ผลตกระดาษททาดวยมอได

ตอนท 2 การศกษาเปรยบเทยบเยอทไดระหวางกลวยนาวาและกลวยหอมท งสดและแหง

จากการศกษาพบวาเยอทไดจากกลวยนาวาและกลวยหอมมลกษณะไมแตกตางกน เยอทไดจากวตถดบแหงและฟอกเย

ไดขาวนอยกวาวตถดบสด กลวยหอมจะใหนาหนกคดเปนรอยละของเยอแหงสงกวากลวยนาว า วตถดบแหงจะใหนาหนกคดเ

รอยละของเยอแหงสงกวาวตถดบสด เมอนามาทาเปนกระดาษ ใหคณภาพของกระดาษไมแตกตางกนมากนก

ตอนท 3 การปรบปรงกระดาษกลวยทไดและการศกษาเปรยบเทยบคณภาพของกระดาษในดานตางๆ

กระดาษกลวยทได เมอนาไปศกษาคณภาพในดานตางๆ คอลกษณะทวไป นาหนกกระดาษ ควา มเหนยว ความทบแสง

และ การซมนาของกระดาษ เปรยบเทยบกบกระดาษสาทขายในทองตลาด พบวา กระดาษกลวยทไดยงมคณภาพดอยกวากระดา

สาในบางเรอง เชน ความเรยบของกระดาษ การมเสนใยยาวปะปนอยในเนอกระดาษ และนาหนกของกระดาษ สวนในดานควา

เหนยว ความทบแสง และการซมนาของกระดาษไมแตกตางกนมากนก และเมอนาเยอกลวยทไดมายอมสจะตดสไดด และการผ

นาแปงเขาไปกบเยอ เมอนาไปทากระดาษกระดาษจะเหนยวขน

อภปรายผลการทดลอง

ตนกลวยสามารถใชเปนวตถดบในการผลตกระดาษททาดวยมอไดเปนอยางด เพราะหาไดง าย มปลกกนอยทวไป และ

เปนวตถดบทไมคอยไดมการนาไปใชประโยชนหลงจากการตดเอาเครอกลวยไปแลว ดงนนในการทาโครงงานครงนจงได

พยายามทจะศกษาการนาเอาตนกลวยมาทาเปนกระดาษททาดวยมอเพอเปนแนวทางทชาวบานทมการปลกกลวย จะไดนาตน

กลวยมาใชประโยชนเปนการเพมคณคาของทรพยากรธรรมชาตทมอยใหมประโยชนสงสด ซงจากการศกษาครงนพบวาตน

กลวยสามารถนามาผลตกระดาษททาดวยมอได แตยงตองมการปรบปรงในดานตางๆ อกเพอทาใหกระดาษทผลตไดมคณภาพด

ขน สามารถนาไปใชประโยชนในดา นตางๆ ไดมาก จากการศกษาการทากระดาษกลวยเมอเปรยบเทยบกบการผลตกระดาษสา

ในปจจบนในดานตางๆ พบวา

สงเปรยบเทยบ กระดาษสา กระดาษกลวย

วตถดบทใช

ความเขมขนของสารละลาย

โซเดยมไฮดรอกไซดทใช

ระยะเวลาในการตมเยอ

ความเขมขนของสารละลาย

แคลเซยมไฮโปคลอไรด

ระยะเวลาฟอกเยอ

หาไดยากเพราะตองตดมาจาก

ธรรมชาตเปนการตดไมทาลายปา

และมปรมาณไมแนนอน

15%

5 ชวโมง

4%

3 ชวโมง

หาไดงายเพราะมปลกกนอยทวไป

และเปนวตถดบทเหลอจากการปลก

กลวย สงเสรมใหม การปลกเพอเพม

ปรมาณได

3%

30 นาท

1%

10 นาท

% ของเยอทได

52

17

จากการเปรยบเทยบทกลาวมาจะพบวากระดาษกลวยมแนวโนมทนาจะทาเปนอตสาหกรรมในครวเรอนได เพราะ

ปรมาณวตถดบกมเปนจานวนมากพอไมขาดแคลนเหมอนกบกระดาษสาทไดมาจากเปลอกสาทตดมาจากธรรมชาต ซงใน

ปจจบนมการขาดแคลนอยางมาก ตนทนการผลตในดานตางๆ เชน การตมเยอ การฟอกเยอ จะใชสารเคมนอยกวา ระยะเวลาสน

กวา จะมขอเสยกเปนเรองของปรมาณรอยละของเยอทได ยงอยในระดบรอยละ 17 ของวตถดบแหงทใชเทานน ซงเมอทาเปน

อตสาหกรรมในครวเรอนกทาการเพมวตถดบในการตมใหมากขนกจะไดเยอมากขนพอทจะทากระดาษททาดวยมอจากตน

กลวยกจะแกปญหาได

ขอเสนอแนะในการศกษาคนควา

1. ควรมการศกษาเพมเตมเกยวกบการสรางเครองตปนเยอ เพอตปนเยอใหไดจานวนมากและเยอไม ขาดมากนก

2.ควรมการศกษาวธการรดเยอกระดาษเพอทาใหกระดาษทผลตไดเรยบ และการกระจายของเยอใหสมาเสมอท

แผนกระดาษ

3. ควรมการศกษาวธการลอกเยอของตนกลวยออกมากอนและใชเปนวตถดบในการทากระดาษ เพอเปนการเพมรอย

ละของเยอทไดใหมากขน

ภาคผนวก

ตวอยางกระดาษ

กระดาษทขายตามทองตลาด กระดาษจากลวยนาวา

กระดาษจากกลวยหอม กระดาษกลวยยอมส

กระดาษกลวยยอมสผสมแปง

บรรณานกรม

ฉลอง เอยมอาทร การทากระดาษจากผกตบชวา อตสาหกรรมสาร มกราคม 2529

หนา 41 – 44

ธเนศ เดโชและคณะ การพฒนากลวยเพอการสงออกและขายในประเทศ เคหการเกษตร

ปท 15 ฉบบท 12 ธนวาคม 2534 หนา 61 – 74

ราชบณฑตยสถาน สารานกรมไทย เลม 1 พมพครงท 2 ไพศาลศลปการพมพ กรงเทพฯ 2530,

หนา 483 – 493

วจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย , สถาบน วทยาศาสตรสาหรบเยาวชน 2

โรงพมพสถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย กรงเทพฯ 2532, 107 หนา

ศรอร ปกษณ และคณะ กระดาษทผลตดวยมอจากเปลอกของพชชนดตางๆ

เอกสารประกอบโครงงานทางวทยาศาสตร ประจาป พ.ศ. 2533, 19 หนา

สงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย , สถาบน เอกสารสาหรบนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย เลม 2 วชาเคม

พมพครงท 3 2531, 50 หนา

สมบต อศวปยานนทและคณะ การปรบปรงวธการผลตกระดาษสา เอกสารเยบเลมของ

สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย 2526, 20 หนา

สพจน ใชเทยมวงศ การผลตเยอกระดาษโดยกรรมวธการหมกจากฟางขาว

วารสารวทยาศาสตร ฉบบท 5 พฤษภาคม 2528, หนา 195 - 200

Documents

โครงงาน