ΓΙΟΧΑΝ ΒΟΛΦNΓΚΑΓΚ ΦΟΝ ΓΚΑΙΤΕ

Αν σε δεχτώ όπως είσαι, θα σε κάνω χειρότερο. Αν όμως σε αντιμετωπίσω σαν να είσαι αυτό που είσαι ικανός να γίνεις, θα σε βοηθήσω να το πετύχεις.

Edel sei der Mensch, Μεγαλόψυχος να είναι ο άνθρωπος Hilfreich und gut! Ωφέλιμος, καλός και

αγαθός! Denn das allein Γιατί μονάχα αυτό Unterscheidet ihn τον ξεχωρίζει Von allen Wesen, από τα πλάσματα όλα Die wir kennen. που γνωρίζουμε.

Γεια σας παιδιά! Είμαι ο Γιόχαν

Βόλφγκαγκ φον Γκαίτε. Γεννήθηκα στη

Φρανκφούρτη δίπλα στον ποταμό Μάιν στις 28 Αυγούστου 1749.Η μαία που βοήθησε τη μαμά μου να ξεγεννήσει ήταν λίγο αδέξια.Παραλίγο να γεννηθώ και να πεθάνω την ίδια μέρα.Δεν έγινε όμως έτσι.

Στο σπίτι μας δε

νιώθαμε μοναξιά, γιατί ήμασταν πολλοί μαζί.Θέλετε να γνωρίσετε τους δικούς μου;

Αυτός είναι ο παππούς μου ο Γιόχαν Βόλφγκανκ Τέξτορ,από τον οποίο πήρα και το όνομά μου.

Η αγαπημένη μου γιαγιά ,Άννα Μαργαρίτα Τέξτορ.Η γιαγιά αυτή, όπως θα σας διηγηθώ αργότερα, έπαιξε σημαντικό ρόλο στη ζωή μου μόνο με ένα

δώρο της.

Αυτοί είναι οι γονείς μου .ο πατέρας μου Γιόχαν Γκάσπαρ Γκαίτε και η μητέρα μου Κατερίνα Ελίζαμπεθ Γκαίτε.

Η μητέρα μου γέννησε ακόμα επτά παιδιά χωρίς εμένα.Δεν είχαν όμως τύχη να ζήσουν όλα.Εκτός εμένα έζησε ακόμα η αδερφή μου Κορνέλια Φρειδερίκη Κριστιάνε Γκαίτε.

Ο πατέρας μου Γιόχαν Κάσπαρ Γκαίτε, δικηγόρος στο επάγγελμα, έφερε τον τίτλο του αυτοκρατορικού συμβούλου.

Φοίτησα αρχικά σε δημόσιο σχολείο, στη συνέχεια όμως μελέτησα με δασκάλους στο σπίτι. Από το 1756 είχα ήδη αρχίσει τη μελέτη των κλασικών γλωσσών και στα επόμενα χρόνια έμαθα τη γαλλική , ελληνική, ιταλική και εβραϊκή γλώσσα και ασχολήθηκα με τη ζωγραφική και τη μουσική (πιάνο).Θέλετε να δείτε τη βιβλιοθήκη μου;

Επειδή οι γονείς μου είχαν αρκετά χρήματα είχα την τύχη να έχω πολλά και σπάνια βιβλία σε ένα δωμάτιο που ήταν η βιβλιοθήκη μας.Εκεί ηρεμούσα και δημιουργούσα διάφορα έργα μου ,όσο βρισκόμουν στη Φρανκφούρτη,γιατί μου άρεσε να ταξιδεύω και να μαθαίνω κι έτσι έλειπα συχνά.

Καθώς μεγάλωνα κατάλαβα πως έχω πάρει στοιχεία και από τους δύο μου γονείς. Την αυστηρή εξυπνάδα και την ηθική από τον πατέρα του και το πιο ανέμελο στυλ από τη μητέρα του.

Η γιαγιά μου μού χάρισε ένα κουκλοθέατρο για να μου ενισχύσει την αγάπη μου για το θέατρο.Μου άρεσε να δίνω παραστάσεις μπροστά σε άλλα παιδιά.

Η μητέρα μου επίσης μου ενίσχυε τη φαντασία μου με το να μου διηγείται ιστορίες και θεατρικά έργα.Τα κατάφεραν και οι δύο περίφημα,γιατί έβαλαν τους πρώτους σπόρους μέσα μου για το θέατρο και βοήθησαν τη φαντασία μου να ταξιδεύει ασταμάτητα στο χώρο και στο χρόνο.

Το 1759 ,όταν εγώ ήμουν 10 χρονών οι Γάλλοι είχαν μπει για τα καλά στη Φρανκφούρτη.Ένας αξιωματικός του βασιλιά , ο Θόραγκ,κατέλαβε το πατρικό μας σπίτι και εγκαταστήθηκε εκεί.Είχε μαζί του πολλούς ζωγράφους που δημιούργησαν καταπληκτικά πράγματα ,τα οποία διακοσμούσαν το σπίτι μας για πολλά χρόνια.Έτσι ήρθα σε επαφή και με τους ζωγράφους της Φρανκφούρτης και γνώριζα σιγά σιγά το έργο τους.Τότε ήταν που επισκέφτηκα και το γαλλικό θέατρο.

Το 1775 δέχομαι την πρόσκληση του δούκα της Βαϊμάρης ,Καρόλου Αυγούστου, και αρχίζει μια περίοδο της ζωής μου σε μια άλλη πόλη που έγινε τελικά η δεύτερη πατρίδα μου.

Η επαναστατική φύση μου, που πάλευε πάντα με την ευαισθησία μου ,άρχισε να γεννιέται από τα παιδικά μου χρόνια, τότε που η Γαλλία είχε στην κατοχή της τη Φρανκφούρτη.

Κατά την εφηβική ηλικία μου ακόμη έκανα νομικές σπουδές και ασκούμουν στην ξιφασκία και την ιππασία.

Το 1765 ξεκίνησα στη Λειψία, μετά από την επιμονή του πατέρα μου, τις σπουδές μου στη νομική και στο δίκαιο.Όμως εγώ ασχολούμουν και με άλλα πράγματα ταυτόχρονα π.χ το σχέδιο και άρχισα δειλά δειλά να γράφω τα πρώτα μου ποιήματα.

Έτσι γράφτηκα στο πανεπιστήμιο της Λειψίας και παρακολούθησα τις παραδόσεις ιστορίας, φιλοσοφίας, φιλολογίας και ποιητικής, όμως ενδιαφερόμουν πολύ επίσης για το δίκαιο, την ιατρική και τις φυσικές επιστήμες. Σύχναζα στο θέατρο και εργαζόμουν στην Ακαδημία Καλών Τεχνών. Το 1766 έγραψα τα πρώτα του ποιήματα, εμπνευσμένα από την Κέτχεν Σένκοπφ. Το Φεβρουάριο του 1769 τελείωσα την κωμωδία με τίτλο «Οι συνένοχοι». Το 1770 γράφτηκα στο πανεπιστήμιο του Στρασβούργου, όπου παρακολούθησα ανελλιπώς τις παραδόσεις της νομικής σχολής και, ταυτόχρονα, τα μαθήματα πολιτικών επιστημών, ανατομίας, χειρουργικής και χημείας. Ταξίδεψα στη Λορένη και ενδιαφέρθηκα ιδιαίτερα για τη γεωλογία, τα μεταλλεία και τη μεταλλουργία. Στις 6 Αυγούστου 1771 πήρα το πτυχίο της νομικής.

Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΩΝ ΕΤΩΝ 1771-1775 Έχω επιστρέψει στη

Λειψία και συμμετέχω ενεργά στη λογοτεχνική κίνηση «Θύελλα και Ορμή» («Στουρμ ουντ Ντραγκ», τίτλος ενός μέτριου δράματος κάποιου φίλου μου). Αν και ξεκίνησα την καριέρα μου ως δικηγόρος, σύντομα αφοσιώθηκα στη λογοτεχνία. Το 1771 έγραψα το δράμα «Γκετς φον Μπερλίχιγκεν». Το 1772 πήγα στο Βέτζλαρ, όπου ερωτεύτηκα τη Σαρλότε Μπαφ.

.

Το πάθος μου για τη Σαρλότε τη μεταμόρφωσε στην ηρωίδα του μυθιστορήματός μου «Παθήματα του νεαρού Βέρθερου».

Πρώτη έκδοση των "Παθών του Νεαρού Βέρθερου" (1774)

ΚΑΡΛ ΒΙΛΧΕΛΜ ΓΙΕΡΟΥΣΑΛΕΜ (1747-1772), Ο ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ "ΒΕΡΘΕΡΟΣ"

Ωστόσο, κανείς δεν θα μπορούσε να προβλέψει το μέγεθος της απήχησης του «Βέρθερου». Μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, το μυθιστόρημα έγινε ανάρπαστο. Χιλιάδες νεαροί σε όλη την Ευρώπη (αλλά και πέραν αυτής, αφού η φήμη του βιβλίου έφτασε μέχρι την Κίνα) ταυτίστηκαν με τον ερωτοχτυπημένο ήρωα.

Ξαφνικά, σε κάθε γωνιά της Δυτικής και Βόρειας Ευρώπης, μπορούσε να δει κανείς νεαρούς με ντύσιμο που παρέπεμπε στον Βέρθερο και ειδικά στα ρούχα που φορούσε όταν έγραψε το αποχαιρετιστήριο γράμμα του και αυτοπυροβολήθηκε: μπότες, μπλε παλτό και κίτρινο γιλέκο. Η νέα αυτή μόδα έγινε γνωστή ως «πυρετός του Βέρθερου».

Κατά την περίοδο εκείνη μελετούσα τον Πίνδαρο, τον Όμηρο, τον Λέσιγκ και τον Σπινόζα.

ΤΙ ΠΙΣΤΕΥΕ Ο ΓΚΑΙΤΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΜΗΡΟ ΟΜΗΡΟΣ

Ο Γκαίτε τοποθετεί τον εαυτό του μετά τον Όμηρο και ανακράζει: «Αλλά ποιος είναι δυνατόν να μετρηθή με τους θεούς; Ποιος είναι δυνατόν να μετρηθή με τον Ένα; Ωστόσο Όμηρίδης να είσαι, έστω και ο τελευταίος, ωραίο είναι.» (Από κριτική μελέτη «Einleitung» του Ernst Borkowsky, Βερολίνο 1921, σελ. XIX-XXII.

ΟΡΜΗ ΚΑΙ ΘΥΕΛΛΑ

Έγραψα εκείνη την εποχή πολλά ποιήματα : «Θύελλα και Ορμή», «Ο διαβάτης», «Το τραγούδι του Μωάμεθ», «Γανυμήδης». Την ίδια εποχή άρχισα να γράφω τον «Φάουστ» και άλλα έργα. Το 1774 άρχισα να γράφω τον «Έγκμοντ». Τον Ιανουάριο του 1775 ερωτεύτηκα και μνηστεύτηκα τη Λίλι Σένεμαν, κόρη ενός τραπεζίτη της Φρανκφούρτης, διέλυσα όμως τους αρραβώνες μου τον ίδιο χρόνο.

Η ΤΡΙΤΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΣΤΗ ΒΑΪΜΆΡΗ1775-1786

Τώρα αρχίζω να γίνομαι ένας κλασικός δημιουργός.Η μακρόχρονη φιλία μου με τη Σαρλότε φον Στάιν θα με επηρεάσει βαθύτατα. Πολλές ηρωίδες μου, και ιδιαίτερα η «Ιφιγένεια εν Ταύροις», έχουν τα ψυχικά και σωματικά χαρακτηριστικά της.

. Το 1776 αποφασίζω να εγκατασταθώ μόνιμα στη Βαϊμάρη, όπου ανέλαβα υψηλά αξιώματα και διεύθυνα ποικίλους τομείς της κοινωνικής ζωής: την εκμετάλλευση μεταλλείων και δασών, το θέατρο, την πολιτιστική ζωή. Το 1777 άρχισα το «Βίλχελμ Μάιστερ» και έγραψα μερικά από τα ωραιότερα ποιήματά μου: «Στη Σελήνη», «Ο ψαράς», «Σύνορα της ανθρωπότητας».

ΠΕΡΙΟΔΟΣ 1786-1788

Χαρακτηρίζεται από το ταξίδι μου στην Ιταλία: Βερόνα, Ρώμη, Πάντοβα, Βενετία, Φεράρα, Μπολόνια, Φλωρεντία, όπου έκανα γεωλογικές, μετεωρολογικές και γεωγραφικές έρευνες. Επηρεάστηκα ιδιαίτερα από τα έργα της αρχαιότητας και της αναγέννησης. Το 1787 επισκέφτηκα τη Νεάπολη, το Βεζούβιο, την Πομπηία, το Παλέρμο, τη Σικελία. Ασχολήθηκα επίσης με το σχέδιο. Το 1787 ολοκλήρωσα και την «Ιφιγένεια εν Ταύροις».

Η ΚΛΑΣΙΚΉ ΕΠΟΧΉ 1788-1805 Αυτή η περίοδος της ζωής μου

συνδέεται πάλι με τη Βαϊμάρη, στην οποία επέστρεψα μετά το ταξίδι μου στην Ιταλία. Το 1788 συνάντησα τη Χριστιάνα Βούλπιους, που την ερωτεύτηκα και έγινε αργότερα (1806) γυναίκα μου.

Μαζί της απέκτησα έναν γιο ,τον Αύγουστο.Εδώ τους έχω σχεδιάσει,μια που είπαμε πως μου άρεσε να σχεδιάζω.

Στις 9 Σεπτεμβρίου του 1788 συνάντησα για πρώτη φορά το Σίλλερ. Καρπός της βαθιάς φιλίας μας ήταν η δημιουργία της κλασικής σχολής. Το 1790 εξέδωσα το «Φάουστ, Ένα απόσπασμα». Ο Σίλλερ με ενθάρρυνε συνέχεια να ολοκληρώσω το Φάουστ. Το Μάιο του 1795 τέλειωσα τα «Ρομαντικά ελεγεία», όπου συνδυάζεται η ιταλική εμπειρία μου και ο έρωτάς μου για τη Χριστιάνα Βούλπιους. Το 1797 μπορεί να ονομαστεί «το έτος της μπαλάντας», γιατί εγώ και ο Σίλλερ συναγωνιζόμαστε στο είδος αυτό. Τότε έγραψα ανάμεσα σε άλλα τη «Μνηστή της Κορίνθου» και «Ο Θεός και η μπαγιαντέρα». Σ’ αυτή την περίοδο έγραψα πολλά ποιήματα και άλλα διάφορα κείμενα.

Η ΏΡΙΜΗ ΠΕΡΊΟΔΟΣ ΤΩΝ ΕΤΏΝ 1805-1832,

Η περίοδος αυτή σηματοδοτείται από το θάνατο του φίλου μου , Σίλλερ (1805). Με τη συμβολή μου η Βαϊμάρη μεταβάλλεται σε κέντρο έλξης, όπου συρρέουν πολλοί επισκέπτες. Το 1806 τελείωσα το πρώτο μέρος του «Φάουστ» και τον Οκτώβριο παντρεύτηκα την αγαπημένη μου Χριστιάνα Βούλπιους. Την ίδια εποχή άρχισα το «Βίλχελμ Μάιστερ».

Στις 2 Οκτωβρίου του 1808 κλήθηκα σε ακρόαση από το Ναπολέοντα, με τον οποίο συζήτησα για το «Βέρθερο». Ακολούθησαν δύο νέες συναντήσεις με τον αυτοκράτορα. Γνωστός είναι ο χαρακτηρισμός που μου έδωσε ο αυτοκράτορας: «Να, ένας άνθρωπος!». Παρασημοφορήθηκα με τα διάσημα του Τάγματος της Λεγεώνας της Τιμής.

Το 1809 έγραψα την αυτοβιογραφία μου «Ποίηση και αλήθεια», ενώ από το 1814 ως το 1818 έγραψα το ποίημά μου «Δυτικοανατολικό Διβάνιο». Η μελέτη των έργων του Βύρωνα μου ενέπνευσε το πρόσωπο του Ευφορίωνα στο «Δεύτερο Φάουστ». Τον Ιούλιο του 1841 τελείωσα οριστικά το «Δεύτερο Φάουστ ».

Όταν μιλάτε για μένα , ο νους σας πηγαίνει πρώτα πρώτα στον Φάουστ, που θεωρήθηκε το«έργο ζωής» μου . Εδώ προσπαθώ να ενώσω όχι μόνο τις προσωπικές και αισθητικές εμπειρίες μου .Στο «Φάουστ προσπαθώ να βρω λύση στο δράμα του σύγχρονου ανθρώπου .Ποιο είναι αυτό;

Μα να βρούμε όλοι το νόημα της ζωής μας.Γιατί κάνουμε όλα αυτά που κάνουμε;Ζητούν οι σημερινοί άνθρωποι τα ίδια πράγματα για να είναι ευτυχισμένοι ή ζητούν κάτι άλλο καινούριο από αυτό που ζητούσαν οι παλιότεροι ; Ποιο είναι αυτό το καινούριο που θα τους κάνει ευτυχισμένους;Είναι η ελευθερία αυτή που κάνει τους ανθρώπους ευτυχισμένους;Μέχρι πού φτάνει η ελευθερία η δικιά μου και η δικιά σου;

Μήπως ο άνθρωπος παλεύει πάντα με το καλό και το κακό;

Ήταν πραγματικά το έργο της ζωής μου, γιατί λίγους μήνες αργότερα ,στις 26 Μαρτίου του 1832 στη Βαϊμάρη,έφυγα για πάντα και πήγα πια να συναντήσω τον αγαπημένο μου φίλο Σίλλερ,και τους αγαπημένους μου που είχα χάσει όλα αυτά τα χρόνια.

Το έργο μου καλύπτει σχεδόν όλους τους τομείς της ανθρώπινης γνώσης. Εκτός από τη λογοτεχνία ασχολήθηκα και με την επιστημονική έρευνα.

Υπήρξα επίσης λάτρης της χώρας σας ,της Ελλάδας, και υπερασπίστηκα με πάθος τον αρχαίο και νεότερο πολιτισμό της. Μετέφρασα ελληνικά δημοτικά τραγούδια, ύμνησα την Επανάσταση του 1821 και το φιλελληνισμό του λόρδου Μπάιρον.

Στα έργα μου και στις συζητήσεις μου αναφερόμουν συχνά στην Ελλάδα,στους Έλληνες και στα έργα τους.Ακούστε μερικά από αυτά που είπα για αυτούς:

«Ο Όμηρος με τον Αχιλλέα και τον Οδυσσέα, τον γενναιότερο και τον εξυπνότερο των ανδρών, έδωσε πλήρη περιγραφή του ανδρικού φύλου.»

«Τα έπη του Ομήρου επιζούν από τότε δίπλα στη θρησκεία και τη φιλοσοφία ως "κοσμικό ευαγγέλιο".»

«Οι Έλληνες είναι συγγενείς μου, είναι δάσκαλοί μου. Τους θαυμάζω σαν άφθαστες διάνοιες της φράσεως και της γραμμής, καθώς και για τον ιδεώδη βίο τους.» (Από επιστολή που έστειλε στον γιο του Αύγουστο στο Μπισμπάντεν στις 5 Ιουλίου 1815.)

«Κάθε φορά που διάβαζα το Ελληνικό δημοτικό τραγούδι «Το μοιρολόι του Χάρου» ξυπνούσαν μέσα μου όλες οι ψυχικές, πνευματικές και ηθικές δυνάμεις. Είναι κείμενο με τις υψηλότερες αξιώσεις της τέχνης.» (Από άρθρο του στο περιοδικό «Kunst und altertum», 1823, σχετικό με την μετάφραση των Ελλην. δημοτικών τραγουδιών, που έκανε.)

«Λυπάμαι που τα γηρατιά μ' εμποδίζουν να πραγματοποιήσω ένα ταξίδι στην Ελλάδα, που τόσο αγαπώ.» (Από επιστολή του στον Λόρδο Βύρωνα της 23/7/1823.) «Στο Μεσολόγγι ήρωες γίνονται και τα παιδιά. Κάθε γυναίκα κι αμαζόνα.» (Από τον δεύτερο Φάουστ.)

«Ό,τι είναι η καρδιά και ο νους για το σώμα, είναι η Ελλάδα για την ανθρωπότητα.» «Jeder sei auf seine art ein Grieche, aber er sei's.» Μετάφραση: «Καθένας πάνω στην τέχνη του ας είναι Έλληνας, αλλά να είναι.»

Μαθητές μου με ρώτησαν: Δάσκαλε, τι να διαβάσουμε, για να γίνουμε σοφοί, όπως εσύ;» Τους Έλληνες κλασικούς», απάντησα. Και όταν τελειώσουμε τους Έλληνες κλασικούς, τι άλλο να διαβάσουμε;», ξαναρώτησαν. Πάλι τους Έλληνες κλασικούς.» (Από τις συνομιλίες του Γκαίτε με τον Eckerman, τομ. Α', σελ. 331.)

«Άκουσα στον Άγιο Πέτρο της Ρώμης το Ευαγγέλιο σε όλες τις γλώσσες. Η Ελληνική αντήχησε, άστρο λαμπερό μέσα στη νύκτα.» (Από την εφημερίδα «Η Καθημερινή» της 23ης Ιουλίου 1996, Επιστολές αναγνωστών - Ησίοδος Τσίγκος.)

Ο Γκαίτε δεν είναι μόνο μέγας ποιητής είναι και μεγάλος σοφός και αξεπέραστος συγγραφέας. Τιμήθηκε, αγαπήθηκε και ευτύχισε όσο λίγοι δημιουργοί στην ιστορία του ανθρώπινου πνεύματος. Η Βαϊμάρη, εξ αιτίας του Γκαίτε και του φίλου του Σίλλερ, είναι τόπος προσκυνήματος, και οι τάφοι των δυο ποιητών σύμβολο. Ανδριάντες του Γκαίτε στήθηκαν σε πολλές πόλεις της Γερμανίας και το όνομά του είναι συνώνυμο με την πνευματική δόξα της Γερμανίας.