ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ชั้��นมั�ธยมัศึกษาปี�ที่�� 5 ชั้��นมั�ธยมัศึกษาปี�ที่�� 5 ครู�ศึรู�ไพรู แตงอ่�อ่น ครู�ศึรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ผลการูเรู�ยนรู��ที่��คาดหวั�ง

บอ่กข้�อ่มั�ลเบ%�อ่งต�นเก��ยวัก�บ

วั&วั�ฒนาการูข้อ่งดาวัฤกษ)

และเนบ&วัลาได� ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ก�อ่นแก+สข้นาดใหญ่� มั�อ่งค)ปีรูะกอ่บส�วันใหญ่�เปี/นธาต0ไฮโดรูเจน

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

- มั�พล�งงานในต�วัเอ่ง- มั�แหล�งก4าเน&ดธาต0 (ฮ�เล�ยมั,ล&เที่�ยมั,เบรู&ลเล�ยมั)

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

- มัวัล - อ่0ณหภู�มั&- ส� - อ่าย0- อ่งค)ปีรูะกอ่บที่างเคมั�- ข้นาด - ควัามัสวั�าง

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

- รูะยะห�าง- ควัามัสวั�าง- รูะบบดาวั- วั&วั�ฒนาการู

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ดาวัฤกษ) เก&ดจากการูย0บต�วัข้อ่ง“ ”เนบ&วัลา

“ ”เนบ&วัลาเปี/นแหล�งก4าเน&ดข้อ่งดาวัฤกษ)ที่0กชั้น&ด

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ค%อ่วั�ตถุ0ที่�อ่งฟ้9า ในอ่วักาศึที่��

เปี/นก�อ่นแก+สมัวัล มัหาศึาล

ดาวัฤกษ)ปีรูากฏเปี/นจ0ดแสงในที่�อ่งฟ้9า

เวัลากลางค%น

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

เรูาเห;นแสงดาวักะพรู&บ จากผลข้อ่งปีรูากฏการูณ)ใน

บรูรูยากาศึโลก และการูที่��ดาวัฤกษ)อ่ย��ห�างไกลจากเรูา

มัาก ยกเวั�นกรูณ�ข้อ่งดวังอ่าที่&ตย) ซึ่�งเปี/นดาวัฤกษ)

ดวังเด�ยวัที่��อ่ย��ใกล�โลกมัากจนปีรูากฏเปี/น

ดวังกลมัโตให�แสงสวั�างในเวัลากลางวั�น

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ดาวัฤกษ)ที่��อ่ย��ใกล�ดโลกมัากที่��ส0ดยกเวั�น

ดวังอ่าที่&ตย) ค%อ่ดาวัพรู;อ่กซึ่&มัา(คนครู�งมั�า ) อ่ย��ห�าง 39.9 ล�านล�านก&โลเมัตรู 42= .ปี�แสง 129= . พารู)เซึ่ก หมัายควัามัวั�าแสงจากดาวัพรู;อ่กซึ่&มัาคนครู�งมั�าใชั้�เวัลาเด&น

ที่าง 4.2ปี� จงมัาถุงโลก

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

น�กดารูาศึาสตรู) ปีรูะมัาณวั�ามั�ดาวัฤกษ)อ่ย�างน�อ่ย 7 × 1022 ดวังในเอ่กภูพหรู%อ่ 70,000,000,000,000,000,000,000 ดวัง มัากกวั�า 230,000 ล�าน

เที่�าข้อ่งดาวัฤกษ) 300,000 ล�านดวังใน

ดารูาจ�กรูที่างชั้�างเผ%อ่กข้อ่งเรูาเอ่ง

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ดาวัฤกษ)จ4านวันมัากมั�อ่าย0รูะหวั�าง 1,000

- 10,000 ล�านปี� บางดวังมั�อ่าย0เก%อ่บ 13,700 ล�านปี� ซึ่�ง

เปี/นอ่าย0โดยปีรูะมัาณข้อ่งเอ่กภูพ

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ดาวัฤกษ)มั�ข้นาดต��งแต�เล;กกวั�าเมั%อ่งๆ หน�ง

อ่ย�างดาวัน&วัตรูอ่น(ซึ่�งอ่าจกล�าวัวั�าเปี/น

ดาวัที่��ตายแล�วั ) ไปีจนถุงดาวัย�กษ)ใหญ่�

อ่ย�างดาวัเหน%อ่(ดาวัโพลารู&ส) และดาวั

บ�เที่ลจ0สในกล0�มัดาวันายพรูานที่��มั�ข้นาด

ปีรูะมัาณ 1,000 เที่�าข้อ่งดวังอ่าที่&ตย)

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ดาวัข้นาดใหญ่�จะมั�ควัามัหนาแน�น

น�อ่ยกวั�าดวังอ่าที่&ตย)มัาก ดาวัฤกษ)

ที่��มั�มัวัลส�งที่��ส0ดดวังหน�ง ค%อ่ ดาวัอ่�ตา(กรูะด�กง�

เรู%อ่ ) มั�มัวัล 100–150 เที่�าข้อ่งมัวัลดวังอ่าที่&ตย)

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

วั&ที่ยาศึาสตรู)น&ยามัวั�าดาวัฤกษ) ค%อ่

ที่รูงกลมัพลาสมัาที่��คงอ่ย��ได�ด�วัย

ควัามัโน�มัถุ�วังข้อ่งต�วัเอ่ง มั�ควัามัสมัด0ลข้อ่งควัามั

ด�น (hydrostatic equilibrium)

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ผล&ตพล�งงานด�วัยกรูะบวันการู

การูหลอ่มัน&วัเคล�ยสพล�งงานที่��เก&ดข้�น

ในดาวัฤกษ)แผ�ไปีในอ่วักาศึโดยการูแผ�

รู�งส�แมั�เหล;กไฟ้ฟ้9า(ส�วันใหญ่�เปี/นแสงสวั�างที่��มัอ่งเห;นได� ) อ่ย��ในรู�ปีข้อ่งกรูะ

แสน&วัตรู&โน

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ควัามัสวั�างปีรูากฏข้อ่งดาวัฤกษ)บอ่กด�วัย

โชั้ต&มัาตรูปีรูากฏดาวัฤกษ)ที่��สวั�างที่��ส0ดที่��

เห;นปีรูากฏบนที่�อ่งฟ้9าโดยไมั�น�บ

ดวังอ่าที่&ตย) ค%อ่ ดาวัซึ่&รู&อ่0ส หรู%อ่อ่�กชั้%�อ่ค%อ่

ดาวัโจรูอ่ย��ในกล0�มัดาวัส0น�ข้ใหญ่�

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ส�วันดาวัฤกษ)ที่��สวั�างที่��ส0ดที่��มัอ่งไมั�เห;น

เคยเชั้%�อ่วั�าค%อ่ดาวัปี@น แต�ในปีAจจ0บ�น

พบวั�ามั�ดาวั LBV-180620

ที่��สวั�างมัากกวั�า

ดาวัฤกษ) เก&ดจากการูย0บต�วัข้อ่ง“ ”เนบ&วัลา

“ ”เนบ&วัลาเปี/นแหล�งก4าเน&ดข้อ่งดาวัฤกษ)ที่0กชั้น&ด

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

กล0�มัก�อ่นมัวัลสารูที่��วัไปีในจ�กรูวัาล

(Interstellar medium) เที่�าน��น

มั&ได�รูวัมัไปีถุงดาวัหรู%อ่กล0�มัดาวั ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

เปี/นกล0�มัก+าซึ่และผงฝุ่0Cนที่��รูวัมัต�วั

ก�นอ่ย��ในอ่วักาศึ มัาจากภูาษาลาต&น

“ ”แปีลวั�า เมัฆ ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

คาดวั�าเก&ดมัาพรู�อ่มัก�บการูก4าเน&ดเอ่กภูพที่��จะก�อ่เก&ดดาวัฤกษ)รู0�นแรูกและเก&ด

จากการูแตกด�บข้อ่งดาวัฤกษ)รู0�นแรูกที่��ที่&�งซึ่ากไวั�เพ%�อ่รูอ่การูก4าเน&ดเปี/น

ดาวัฤกษ)ข้��นที่��สอ่งอ่�กครู��ง ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

เนบ&วัลาตาแมัวั ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

เนบ&วัลานกอ่&นที่รู�ย) ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

มั� 4 กล0�มัใหญ่� ๆ ค%อ่1.Emission

nebula (มั�แสงในต�วัเอ่ง)

2.Reflective nebula(สะที่�อ่นแสง)

3.Planetary nebula(ดาวัเครูาะห))

4.Dark nebula(มั%ด)

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

Emission nebula ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ในส�วันรูอ่บนอ่กข้อ่งเนบ&วัล�า  อ่&เล;คตรูอ่น ในอ่ะตอ่มั

ข้อ่งฝุ่0Cนและก+าซึ่  ได�รู�บพล�งงานรู�งส�

อ่�ลตรูาไวัโอ่เลต  ที่��แผ�มัาจากส�วันรู�อ่นๆในใจกลางกล0�มั  อ่�นเปี/นส�วันที่��ก4าล�ง

ฟ้Aกต�วัจะเก&ดเปี/นดาวั 

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

มั�ก4าล�งใต�ข้�นวังโคจรูที่��ส�งข้�นไปี  แต�มั�นเปี/นสภูาพข้อ่งอ่&เลคตรูอ่นที่��ไมั�เสถุ�ยรู 

เมั%�อ่มั�นตกกล�บมัาย�งวังโคจรูเด&มัที่��เสถุ�ยรูกวั�า ก;จะคายพล�งงานเปีล�งแสงอ่อ่กมัา เชั้�นเด�ยวัก�นก�บการูเปีล�งแสงข้อ่งหลอ่ดไฟ้น�อ่อ่น

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

โดยปีกต&  เนบ&วัล�า ชั้น&ดน��  มั�กจะมั�

ส�แดงจากการูเปีล�งพล�งงาน อ่�นเปี/น

เอ่กล�กษณ)ข้อ่งก+าซึ่ไฮโดรูเจน ที่��เปี/นส�วัน

ปีรูะกอ่บหล�กข้อ่งเนบ&วัล�าพวักน��

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

Reflective nebula ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

เปี/นกล0�มัฝุ่0Cนและก+าซึ่ที่��ล�อ่มัรูอ่บ  ดาวัแรูกเก&ด  ซึ่�งฉายแสงกรูะที่บสะที่�อ่นอ่อ่กมัา ด�วัยล�กษณะที่างกายภูาพ

ค%อ่ข้นาดข้อ่งเมั;ดฝุ่0Cนข้อ่ง เนบ&วัล�า พวักน�� จะที่4าให�สะที่�อ่นแสงส�ฟ้9าได�ด�กวั�าคล%�นอ่%�น จง

มั�กจะมั�ส�ฟ้9า

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

เนบ&วัล�าสะที่�อ่นแสง มั�กจะอ่ย��แถุวัๆที่��มั�ดาวัเพ&�งเก&ดใหมั� และมั�กจะพบ เนบ&วัล�าส�อ่ง

แสง ไปีด�วัยก�น บางครู��งจงเรู�ยก เนบ&วัล�า ที่��งสอ่งแบบน��

รูวัมัๆก�นไปีวั�า เนบ&วัล�าปี@� นแสง(Diffuse Nebula)

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

เนบ&วัลาห�วัมั�า ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

กล0�มัฝุ่0Cนและก+าซึ่ที่��พรูางแสงดวังดาวัจากสายตาเรูา โดยที่างกายภูาพเนบ&วัล�ามั%ด ก;เหมั%อ่นก�บ เนบ&วัล�าสะที่�อ่นแสง น��นเอ่ง เพ�ยงแต�ด�ไมั�เหมั%อ่นก�นก;เพรูาะต4าแหน�ง

ข้อ่งต�นก4าเน&ดแสง และคนที่��มัอ่งอ่ย��บนโลก

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

มั�กจะอ่ย��รู�วัมัก�นก�บ เนบ&วัล�าส�อ่งแสง และ เนบ&วัล�า

สะที่�อ่นแสง เชั้�นก�น แต�มั�กจะมั�ข้นาดใหญ่�โต

มัโหฬารู กวั�างเปี/นหลายรู�อ่ยปี�แสง

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

Planetary nebula ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

เปี/นสถุานะส0ดที่�ายข้อ่งดวังดาวั ที่��มั�มัวัล

ปีรูะมัาณดวังอ่าที่&ตย)ข้อ่งเรูา ในภูาพแสดง nebula IC 418 ซึ่�งอ่ย��

ห�างจากโลกปีรูะมัาณ 2,000 ปี�แสง ถุ�าย

โดยกล�อ่ง Hubble Space Telescope

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ดาวัที่��ใจกลางข้อ่ง nebula IC 418 มั� ล�กษณะเปี/นดาวัย�กษ)แดง(หรู%อ่ red

giant ) เมั%�อ่ปีรูะมัาณหลายพ�นปี�ที่��แล�วั และมั�น

ได�พ�นกล0�มัก+าซึ่ให�กรูะจายอ่ย��ในอ่วักาศึ

ใกล�ๆ ในภูาพน��นมั�รู�ศึมั�ปีรูะมัาณ 0.1ปี�แสง

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

รู�งส�อ่�ลตรูาไวัโอ่เลต ที่��แผ�อ่อ่กมัาจาก แกนกลางที่��เหล%�อ่อ่ย��ข้อ่งดาวั ที่4าให�

กล0�มัก+าซึ่ รูอ่บๆ เก&ดการูเรู%อ่งแสงเปี/นส�สวัยงามั

อ่ย�างที่�� เห;นก�น เมั%�อ่เวัลาผ�านไปีอ่�กหลายพ�นปี�

ดาวัก;จะเย;นต�วัลงเก&ดเปี/นดาวัแครูะข้าวั

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

Planetary nebula ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

Planetary nebula ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

เนบ&วัลาคารู&นา(Carina Nebula) ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

อ่�ตา คารู&นา

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

“อ่�ตา คารู&เน�” (Eta Carinae)

เปี/นดาวัฤกษ)ที่��ใหญ่�ที่��ส0ดในกาแล;กซึ่�ที่างชั้�าง

เผ%อ่กหรู%อ่อ่าจจะใหญ่�ที่��ส0ดในจ�กรูวัาล ด�วัยเหต0น��มั�นจงมั�อ่�กชั้%�อ่หน�งวั�า

“Eta Carinae Nebula”

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

- มั�แสงสวั�างไมั�มัาก- ใชั้�เชั้%�อ่เพล&งน�อ่ย- มั�ชั้�วังชั้�วั&ตยาวั- ไมั�รูะเบ&ด >> เปี/นดาวัแครูะข้าวั

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ดาวัแครูะข้าวั(white Dwarf) ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ดาวัแครูะข้าวั(white Dwarf) ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

- มั�แสงสวั�างมัาก- ใชั้�เชั้%�อ่เพล&งส&�นเปีล%อ่ง- มั�ชั้�วังชั้�วั&ตส��น- รูะเบ&ด เรู�ยกวั�าซึ่�เปีอ่รู)โนวัา(supernova)

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

- แรูงโน�มัถุ�วังที่4าให�ดาวัย0บต�วักลายเปี/นดาวัน&วัตรูอ่นหรู%อ่หล0มัด4า

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

- แรูงส��นสะเที่%อ่นที่4าให�ส�วันภูายนอ่ก ข้อ่งดาวัรูะเบ&ดเก&ดธาต0

หน�กต�าง ๆ เชั้�น ย�เรูเน�ยมั ที่อ่งค4า สาดกรูะจายอ่อ่กส�� อ่วักาศึกลายเปี/นส�วันปีรูะกอ่บข้อ่ง เนบ&วัลารู0�นใหมั�

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

เปี/นกล0�มัดาวัจ4านวันน�บพ�นล�านดวัง และอ่ย��

ห�างไปีจากโลกข้อ่งเรูามัากกวั�าพวัก เนบ&วัลา

มัาก ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ค%อ่ดาวัน�บพ�น หรู%อ่บาง ครู��งน�บล�านๆดวัง เกาะ

กล0�มัอ่ย��ใกล�ก�นด�วัย แรูงดงด�ดรู�วัมัก�น ดาวั

ส�วันมัากจะเปี/นดาวัที่��ค�อ่นข้�างจะชั้รูาภูาพ

แล�วั ค%อ่มั�อ่าย0มัากกวั�า ๑๐ พ�นล�านปี�

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ค%อ่กล0�มัดาวัน�บส&บหรู%อ่ น�บรู�อ่ย

ที่��เกาะกล0�มัก�นอ่ย�าง หลวัมัๆ ไมั�ได�มั�

แรูงดงด�ดรู�วัมัก�น มัา เกาะกล0�มัก�นไมั�นาน

เปี/นดาวัที่��มั�อ่าย0ย�งน�อ่ยอ่ย��

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

- เก&ดจากการูย0บรูวัมัต�วัข้อ่งเนบ&วัลา เมั%�อ่ปีรูะมัาณ 5,000 ล�านปี�มัาแล�วั

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

เนบ&วัลา

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

- การูย0บรูวัมัต�วัข้อ่งเนบ&วัลาเก&ดจาก แรูงโน�มัถุ�วังข้อ่งเนบ&วัลาเอ่ง ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

- การูย0บต�วั- อ่0ณหภู�มั&แก+สส�ง(แก�นกลางส�งกวั�า รูอ่บนอ่กหลายแสนอ่งศึาเซึ่ลเซึ่�ยส) เรู�ยกวั�า ดาวัฤกษ)ก�อ่น“เก&ด”(protostar)

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

- แรูงโน�มัถุ�วังดงให�แก+สย0บต�วั- อ่0ณหภู�มั&แก+สแก�นกลางส�ง 15

ล�านเคลวั&น เก&ดปีฏ&ก&รู&ยาเที่อ่รู)โมัน&วัเคล�ยส (thermonuclear reaction)

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

- หลอ่มัน&วัเคล�ยสไฮโดรูเจนและฮ�เล�ยมั- สมัด0ลรูะหวั�างแรูงโน�มัถุ�วังก�บแรูงด�น ข้อ่งแก+สรู�อ่น - เก&ดเปี/นดาวัฤกษ)สมับ�รูณ)

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

E = mc2

E ค%อ่ พล�งงานm ค%อ่ มัวัลที่��หายไปีc ค%อ่ควัามัเรู;วัข้อ่งแสงสวั�างในอ่วักาศึ (3 X 108 m/s) ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

- ไฮโดรูเจนน�อ่ยกวั�าแรูงโน�มัถุ�วัง- มัวัลส�งกวั�าแรูงด�น - ดาวัย0บต�วัลง- แก�นกลางดาวัฤกษ)มั�อ่0ณหภู�มั&กวั�า 100 ล�านเคลวั&น เก&ดเที่อ่รู)โมัน&วัเคล�ยรู)- รูอ่บนอ่กมั�อ่0ณหภู�มั&ส�งถุง

15 ล�าน เคลวั&น(เก&ดการูหลอ่มัเปี/นฮ�เล�ยมัใหมั� )

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ที่4าให�ดวังอ่าที่&ตย)มั�ข้นาดใหญ่�กวั�า 100

เที่�าข้อ่งปีAจจ0บ�น - เปีล��ยนเปี/นส�แดงกลายเปี/นดาวัฤกษ)ส�แดงข้นาดใหญ่�เรู�ยกวั�า “ดาวัย�กษ)แดง(red giant )”- ปีล�อ่ยพล�งงานอ่อ่กมัาส�งมัาก

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

red giant ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ชั้�วังที่�ายข้อ่งดาวัย�กษ)แดง ไมั�เก&ดปีฏ&ก&รู&ยาเที่อ่รู)โมัน&วัเคล�ยรู) ที่��หลอ่มัฮ�เล�ยมัเปี/นคารู)บอ่นเพรูาะอ่0ณหภู�มั&ไมั�ส�งมัากพอ่ - ควัามัด�นจงลดลง- ดาวัย�กษ)แดงจงย0บต�วัเปี/นดาวัแครูะข้าวั(White dwarf ) ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ดาวัแครูะข้าวัจะมั�เส�น ผ�านศึ�นย)กลาง 13,000

ก&โลเมัตรู หรู%อ่ 1 ใน100 เที่�าข้อ่งดวังอ่าที่&ตย)ในปีAจจ0บ�น

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ข้ณะที่��แกนกลางย�บต�วั มัวัลข้อ่งผ&วัดาวัรูอ่บนอ่กไมั�ได�ย0บรูวัมัด�วัย

จงมั�แก+สห0�มัรูอ่บเก&ดเปี/น “เนบ&วัลาดาวัเครูาะห)

(planetary nebula)” ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

Planetary nebula ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

เมั%�อ่อ่0ณหภู�มั&แก�นกลางลดลงจะไมั�เก&ด

ปีฏ&ก&รู&ยาเที่อ่รู)โมัน&วัเคล�ยรู)

-หย0ดส�อ่งแสงสวั�าง- กลายเปี/นดาวัแครูะด4า (black dwarf)”

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น

ต�วัเลข้ที่��ใชั้�บอ่กควัามัสวั�างข้อ่งดาวั

เมั%�อ่ด�จากโลกอ่�นด�บควัามัสวั�างที่��เปี/น

ลบจะสวั�างกวั�าอ่�นด�บควัามัสวั�างที่��เปี/นบวักหรู%อ่ต�วัเลข้มัาก

www.darasart.com/spacial_story/ universe-shape/main.htmlwww.nfe.go.th/waghor/exhibition/ exhi3_3.html

ครู� ศรู�ไพรู แตงอ่�อ่น