ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 1

รายงาน

การถอดบทเรยน

โครงการน ารองการจดการศกษาแบบมสวนรวมขององคกรในชมชนเพอสขภาวะคนไทย

โรงเรยนเฉลมพระเกยรตกรมหลวงนราธวาสราชนครนทร บางปอประชารกษ

จงหวดนราธวาส

ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 15

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 2

ค าน า

รายงานการถอดบทเรยนโครงการน ารองการจดการศกษาแบบมสวนรวมขององคกรในชมชนเพอสขภาวะคนไทย ของโรงเรยนเฉลมพระเกยรตกรมหลวงนราธวาสราชนครนทร บางปอประชารกษ ปการศกษา 2554 เปนการศกษาการด าเนนงานและวธการปฏบตของกจกรรมตาง ๆ ในโครงการ ฯ ซงมกจกรรมหลกอย 5 กจกรรม คอ กจกรรมแลหลง กจกรรมฝกฝนอาชพ กจกรรมสขกาย สบายใจ กจกรรมเยาวชนรกษศาสนา และกจกรรมชมชนสเขยว โดยหวงวากจกรรมตาง ๆ ดงกลาวเปนวธการทมผลตอการพฒนาคณภาพการศกษาของโรงเรยน การพฒนากจกรรมขางตนอยางตอเนองเปนสงจ าเปนเพอพฒนากระบวนการจดการศกษาใหชมชนมสวนรวม หวงวารายงานฉบบน จะเปนระโยชนทมคณคาตอตอการจดการศกษาของชาตตอไป และผทสนใจทกทาน

คณะผจดท า

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 3

สารบญ

บทท 1 ขอมลพนฐานและบรบทของสถานศกษา..................................

1

1.1 ประวตต าบลบางปอ.....................................................

1

1.2 ขอมลโรงเรยนเฉลมพระเกยรตกรมหลวงนราธวาส ราชนครนทร บางปอประชารกษ.................................

7

บทท 2

สาระส าคญของโครงการ……………………………………………………

11

บทท 3

กระบวนการด าเนนโครงการ………………………………………………

13

บทท 4

ผลการด าเนนโครงการ..............................................................

15

บทท 5

สรปบทเรยนทไดจากการด าเนนโครงการ................................. บทความของโครงการ...............................................................

27

30

ภาคผนวก

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 4

บทท 1

ขอมลพนฐานและบรบทของสถานศกษา

ประวตความเปนมา : บางปอ ชอ ต าบลบางปอ อ าเภอเมองนราธวาส จงหวดนราธวาส ทมาของชอสถานท ; จากลกษณะแมน า ล าคลอง ซงมตนปอขนอยตลอดแนวรวมทงสองฝง ความหมายของชอ; สถานททมตนปอ บางปอ คอ ล าคลองทมตนปอตลอดแนวทง 2 ฝง ปจจบนยงม ตนปอ ปรากฏ อย มากมาย เมอ ประมาณ 120 ปเศษ มชาวบานกลมหนง จาก หมบานเปดง ประเทศ มาเลเซย ไดลองเรอไปคาขายยงเมองบางนราหรอแมน าบางนราในปจจบน ขณะเดนทางกลบจากการคาขาย ไดลองเรอผานมายงหมบาน ๆ หนง ซงเปนหมบานยารอในปจจบน หมบานแหงนมทาเรอ อยททายหมบาน รอบ ๆ บรเวณทาเรอ ชาวบานเลากนวาม เสอ ตนปอ และนกเขาเปนจ านวนมาก ซงสงเหลานลวนแตเปนสนคาทตลาดตองการ เมอคณะพอคาทมาจากประเทศมาเลเซยทราบเรองดงกลาว จงไดน าพรรคพวกแวะททาเรอแหงนเพอท าการลาเสอ จบนกเขา ตด ใบปอ น าไปขายยงทองตลาด ท าใหมรายไดเพมขน ผน าครงนนชาวบาน เรยกวา พอแกไชย และไดยดหมบานแหงนเปนทอยอาศยและประกอบอาชพเปนหลกแหลง ตลอดมา จนในทสดเรยกชอต าบลนวา ต าบลบางปอ มเนอทประมาณ 22.9872 ตารางกโลเมตร หรอ 23,895 ไร อยหางจากทวาการอ าเภอเมองนราธวาส 15 กโลเมตรมการปกครองออกเปน 11 หมบาน

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 5

มลกษณะภมประเทศเปนทลมลาดเอยงสแมน าบางปอซงเปนสาขาของแมน าบางนราเปนแหลงน าธรรมชาต ทกปในฤดน าหลากน าจะทวมพนเกอบทงต าบลกอนทจะไหลลงสแมน าบางปอและไหลลงสอาวไทยทปากน าบางนรา บรเวณรมฝงแมน าบางปอมพนทปาชายเลนเปนบรเวณกวาง มพชพนธและสตวปานานาชนดประชาชนไดใชประโยชนจากปาชายเลนหลายอยาง เชนหาของปา จบสตวน า เปนตนสามารถใชเปนแหลงเรยนรไดเปนอยางด อาชพท านา ท าสวน เลยงสตว และรบจาง การคมนาคมมทางหลวงแผนดน ถนนสายจารเสถยร 1 สาย ทางหลวงชนบท 3 สาย ภมอากาศเปนแบบมรสมเขตรอน แบงฤดกาลออกเปน 2 ฤด ไดแก ฤดฝน แบงเปน 2 ชวง เดอนพฤษภาคมถงเดอนตลาคม และชวง เดอนพฤศจกายนถงเดอนมกราคม ฤดรอน ระหวางเดอนกมภาพนธถงเดอนเมษายน

ขอมลดานสงคม จ านวนครวเรอนและประชากร (ขอมล จปฐ.ป 2551) จ านวนครวเรอน 1,662 ครวเรอน จ านวนประชากร 7,751 คน เพศชาย 3,828 คน เพศหญง 3,923 คน จ านวนประชากรทอาศยอยจรง ณ วนส ารวจ(ขอมลจปฐ.ป 2551)

การตงถนฐาน การตงถนฐานของประชากรสวนใหญจะอยเปนหมบานและกลมบานซงฐานะความเปนอยของ

ประชาชนคอนขางยากจน ประชากรวยท างานสวนใหญจบการศกษาระดบประถมศกษา มลกษณะเปนสงคมชนบท เยาวชนสวนหนงมปญหาเกยวกบยาเสพ

การประกอบอาชพของประชากร อาชพหลก ท านา ท าสวน เลยงสตว รบจาง อาชพรอง ท าสวน/ ท านา/ท าไร / เลยงสตว และรบจางทวไป คาขาย อตสาหกรรมในครวเรอน ปกจกร

สภาพทางเศรษฐกจ การเกษตรกรรม การเกษตรในต าบลเปนการเพาะปลก เชน ท านาขาว เงาะ ทเรยน มงคด

ลองกอง สวนยางพารา ดานธรกจการคา มกจะเปนการเปดรานคาเลก ๆ ขายปลกตามหมบาน

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 6

สภาพโครงสรางพนฐาน การคมนาคม การตดตอพนทภายนอก มเสนทางคมนาคมทงทางรถยนต มเสนทางหลวงตดตอไปยงอ าเภอระแงะ อ าเภอยงอ อ าเภอตากใบ อ าเภอ เจาะไอรอง เสนทางเดนรถในต าบลบางปอ มรถจกรยานยนตรบจางซงมควอยทสแยกบานมะนงตายอ วงไปตามเสนทางในต าบลมะนงตายอ ต าบลบางปอ ต าบลล าภ โดยคดคาโดยสารเทยวละ 20 – 50 บาท มถนนจารเสถยรเปนถนนสายหลกซงเชอมระหวางอ าเภอเมอง ต าบลล าภ ต าบลมะนงตายอ ต าบลบางปอ อ าเภอระแงะ อ าเภอเจาะไอรอง อ าเภอสไหงปาด และอ าเภอสไหงโก-ลก นอกจากนยงถนนสายรอง ทเชอมระหวางต าบล

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 7

ระหวางหมบาน สวนใหญเปนถนนลาดยาง ในแถบนมแมน าบางปอซงเปนสาขาหนงของแมน าบางนราเปนแหลงอาชพทส าคญของชมชนเชนการจบปลาน าจด การประมงน าจด การหาของปา เปนตน

ระดบการศกษา

ระดบการศกษาภาคบงคบ 3,658 คน รอยละ 82.29 ระดบมธยมศกษาตอนปลายหรอเทยบเทา 463 คน รอยละ 10.42 ระดบอนปรญญา หรอเทยบเทา 145 คน รอยละ 3.26 ระดบปรญญาตรหรอสงกวา 179 คน รอยละ 4.03

สภาพทางสงคม จ านวนประชากรในเขต องคการบรหารสวนต าบลบางปอ จ านวน 9,806 คน และ จ านวนหลงคาเรอน 1,885 หลงคาเรอน นบถอศาสนาอสลาม 84 % นบถอศาสนาพทธ 16 %

มขนบธรรมเนยม ประเพณวฒนธรรมตางกนของคน 2 กลม คอ ประชาชนทนบถอศาสนาอสลาม หรอมสลม ไดแก วนฮารรายอ วนเมาลด วนอาซรอ การถอศลอด การเขาสนต การแตงงาน ประเพณมาแก ปโละ ขนบธรรมเนยมการเคารพและการแตงกาย ประชาชนทนบถอศาสนาพทธ ประเพณของชาวไทยพทธ มลกษณะไมแตกตางจากจงหวดอน ๆ ไดแก การขนบานใหม วนสงการณ วนตรษจน การบวชนาค ประเพณเดอนสบ วนลอยกระทง วนเขาพรรษา เปนตน

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 8

ทรพยากรธรรมชาต มแมน าไหลผาน ณ หมท 1 บานยารอ ชอแมน าบางนรา 1. แหลงน าธรรมชาต ทสามารถน ามาใชเพอการเกษตรได รวม 5 แหลง - แมน าบางนรา เปนแมน าสายส าคญของจงหวดนราธวาส ทไหลผานในพนท หมท 1 หมท 2 หมท 7 และ หมท 11 มความยาวเฉพาะสวนทผานต าบลบางปอ ประมาณ 6.50 กโลเมตร ลกประมาณ 2 เมตร กวางประมาณ 150 –200 เมตร มน าขงตลอดป การใชประโยชนจากแหลงน านไดไมมากนกเนองจากพนทรมแมน าเปนปาพร คงตองอาศยระบบชลประทาน - คลองโตะเจะ เปนคลองทตอเชอมแมน าบางนรา ผานพนทหมท 7 หมท 11 มความยาวประมาณ 3.5 กโลเมตร สามารถน ามาใชประโยชนเฉพาะพนททอยรมคลองเทานน - คลองขด เปนคลองทตอเชอมกบ คลองโตะเจะ แยกเปนสายน าเลกๆ จ านวน 3 สาย ไหลผานพนท หมท 3 หมท 6 มความยาวประมาณ 3 กโลเมตร ซงมการสรางฝายน าลน เพอกกเกบน าไวใชประโยชนในเนอท 2,000 ไร - คลองลโบะมะนงเกราะ เปนล าธารสายเลกๆ ไหลผานหมท 5 และหมท 4 มความยาวประมาณ 2 กโลเมตร มน าตลอดทงป มฝายน าลน เพอกกเกบน าไวใชการเกษตรในเนอท 500 ไร - คลองชางใหญ เปนล าน าสายเลก ๆทเชอมตอกบแมน าบางนราตอนลางในทองทหมท 2 มการสรางฝายน าลน เพอน าน าไปใชประโยชนทางการเกษตร ในเนอทประมาณ 540 ไร นอกจากนยงมแหลงน าธรรมชาตทเปน ล าน า/ล าหวย 9 สาย หนอง/บงและอนๆ 10 แหง

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 9

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 10

ทศทางการพฒนาและแกไขปญหาชมชน ในต าบลบางปอ อ าเภอเมองนราธวาส

ล าดบท ปญหา สาเหต วธแก 1.ดานเศรษฐกจ

1.ราคาผลผลตตกต า 2.คาจางไถนาราคาแพง 3.ปยราคาแพง 4.ยาปราบศตรพชราคาแพง 5.ดานเงนทน 6.การตลาด 7.การเพาะปลกไมไดผล 8.ทนาราง

1.ไมมสถานทจ าหนาย 2.พอคาตางพนทไมเขามารบซอ 3.พอคาคนกลางกดราคา 4.ขาดความรความเขาใจในการน าเทคโนโลยใหมๆมาใช 5.ไมคมตอการลงทน 6.แหลงน าเพอการเกษตร

-จดตงกลมรบซอผลผลต -ใหภาครฐหาตลาดรองรบและประกนราคาผลผลต -สงเสรมความรและเทคนคการผลตและการใชเทคโนโลยใหมๆ -สงเสรมระบบการระบายน าเพอการเกษตร

2.ดานสงคม 1.มรายไดไมเพยงพอตอการใชจายในครวเรอน 2.การวางงาน 3.แรงงานยายถน 4..ความปลอดภยในชวตและทรพยสน 5.ปญหาคณภาพชวต

ครวเรอนมอาชพไมมนคง ไมมเงนออม ตลาดแรงงานมนอย -เลอกงาน -ขาดความรความช านาญในงาน -การศกษาต า -ขาดจตส านกและการมคณธรรมและจรยธรรม

-สรางอาชพทมนคงในหมบานเสรมอาชพใหเกดรายได -สงเสรมใหมการออม -สงเสรมทกษะความรความช านาญในวชาชพ -หาตลาดแรงงาน -สงเสรมการสรางวนยดานการจราจร ดานกฎหมายตางๆและศาสนาจรยธรรมในชมชน

3.ดานการศกษา

1.สงเสรมการศกษาระดบสง 2.เดกเลกวยกอนเกณฑ 3.การศกษานอย 4.ขาดทกษะการเรยนรขาวสารขอมล

1.ทนการศกษาตอ 2.สถานทอบรมเลยงด 3.ครอบครวแตกแยก 4.ขาดศนยการเรยนรชมชน

1.สนบสนนทนการศกษา 2.จดตงศนยพฒนาเดกเลก 3.สงเสรมการศกษาขนพนฐานระดบต าบล 4.สงเสรมการจดตงศนยการเรยนรของชมชน

4.ดานการอนรกษ

1.น าทวมขง 2.ขยะมลฝอย

1.ระบบการระบายน า 2.ภาชนะรองรบขยะ

1.ขดลอกคคลองระบายน า 2.จดหาและสรางระบบก าจด

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 11

ทรพยากรสงแวดลอม

3.ทนาราง

3.ระบบการจดการขยะ 4.ปลกพชไมคมทน

ขยะ 3.วางกฎระเบยบใหชดเจน 4.ปรบสภาพทนาใหเปนสนามกฬา

ขอมล จาก ส านกงานพฒนาชมชนอ าเภอเมองนราธวาส จงหวดนราธวาส

แนะน า โรงเรยนเฉลมพระเกยรตกรมหลวงนราธวาสราชนครนทร บางปอประชารกษ

ตงอยท หมท 3 บานโคกสม ต าบลบางปอ อ าเภอเมอง จงหวดนราธวาส รหสไปรษณย

96000 โทรศพท 073-643166 โทรสาร 073-643166 หางจากตวเมองนราธวาส 13 กโลเมตรรมถนนจารเสถยร ( นราธวาส – สไหงโก-ลก ) ชวงกโลเมตรท 13 จากสแยกโคกสม 500 เมตร มเขตพนทบรการทกหมบานของต าบลบางปอ บางหมบานของต าบลล าภ ต าบลมะนงตายอ อ าเภอเมองนราธวาส บางหมบานของต าบลตนหยงลมอ ต าบลตนหยงมส อ าเภอระแงะ ต าบลจวบ ต าบลมะรอโบออก อ าเภอเจาะไอรอง จงหวดนราธวาส

ประวตของสถานศกษาโดยยอ โรงเรยนเฉลพระเกยรตกรมหลวงนราธวาสราชนครนทร บางปอประชารกษ เดมชอโรงเรยน

บางปอประชารกษ สงกดกองการมธยมศกษา กรมสามญศกษา กระทรวงศกษาธการ ไดรบอนมตใหจดตง เมอวนท 4 มกราคม 2525 ตามนโยบายของกรมสามญศกษา เพอขยายโอกาสทางการศกษา

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 12

ระดบดบมธยมศกษาออกสชนบทเปนปเดยวกนทม การเฉลมฉลองกรงรตนโกสนทร 200 ป ใชทดนของสภาต าบลเปนทตง ปจจบนทดนดงกลาวเปนกรรมสทธของโรงเรยนมเนอทรวมทงสน 74 ไร 2 งาน ในปการศกษาพ.ศ.2525 ไดเปดเปนครงแรก โดยรบนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 เขาเรยนจ านวน 2 หองเรยน กรมสามญศกษาไดแตงตงนายเทดศกด ถาวรสทธ มาด ารงต าแหนงเปนครใหญคนแรก ในขณะททางโรงเรยนใชอาคารเรยนของโรงเรยนบานโคกสม เปนสถานทเรยนชวคราว พ.ศ.2535 ไดเปดโรงเรยนสาขาทบานท าเนยบ ต าบลล าภ อ าเภอเมอง จงหวดนราธวาส เพอขยายโอกาสทางการศกษาไดเพมมากขน ป พ.ศ.2540 ไดรบอนมตใหขยายชนเรยน จนถงระดบมธยมตอนปลาย

พ.ศ.2541 ในวโรกาสทสมเดจพระเจาพนางเธอเจาฟากลยานวฒนาทรงไดรบการดโปรดเกลาฯสถาปนาขนเปนสมเดจพระเจาพนางเธอ เจาฟาตางกรมฝายใน ซงมพระนามจารกในพระสพรรณบฎวา “สมพระเจาพนางเธอเจาฟากลยานวฒนา กรมหลวงนราธวาสราชนครนทร” ในโอกาสนกรมสามญไดคดเลอกโรงเรยนบางปอประชารกษ เขารวมโครงการเฉลมพระเกยรตในวโรกาสดงกลาว ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ประทานพระอนญาต ใหชอวา “โรงเรยนเฉลพระเกยรตกรมหลวงนราธวาสราชนครนทร บางปอประชารกษ”ทงนกระทรวงศกษาธการไดประกาศเปลยนชอโรงเรยนเมอวนท 23 มนาคม พ.ศ. 2541

ปการศกษา 2545 กรมสามญศกษาไดแตงตง นายประภาส ขนจนทร ด ารงต าแหนงผอ านวยการโรงเรยน ปการศกษา 2549 โรงเรยนรเรมโครงการเปดสอนอสลามศกษาในโรงเรยน ปการศกษา 2551 โรงเรยนไดเขาโครงการการสอนอสลามศกษาแบบเขมตลอดชวงชนท 3 ปการศกษา 2552 ส านกงานเขตพนทการศกษานราธวาสเขต 1 ไดมค าสงแตงตง นายสมกจ อาแว ด ารงต าแหนงผอ านวยการโรงเรยน ในวนท 14 กรกฎาคม 2552 ปนโรงเรยนไดเขาโครงการการสอนอสลามศกษาแบบเขมตลอดชวงชนท 3 (ชนมธยมศกษาปท 1 ถง ชนมธยมศกษาปท 3) และชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนเขาโครงการโรงเรยนในฝน รนท 3 ปการศกษา 2553 โรงเรยนไดยายตนสงกดใหม จากสงกดส านกงานเขตพนทการศกษานราธวาสเขต 1 เปนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 15 ปจจบนมนายนรตน นราฤทธพนธ ด ารงต าแหนงผอ านวยการโรงเรยนตงแตวนท 27 ธนวาคม 2554 เปนตนมา

ขอมลบคลากรและนกเรยน ในปการศกษา 2554 มบคลากร จ านวน 28 คน ชาย จ านวน 15 คน หญง จ านวน 13 คน มนกเรยนทงสน 257 คน นกเรยนชาย 110 คน นกเรยนหญง จ านวน 147 คน มหองเรยนทงสน 9 หองเรยน ตงแตชนมธยมศกษาปท 1 ถง ชนมธยมศกษาปท 6

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 13

หลกสตรทเปดสอน 1. หลกสตรการศกษาขนพนฐาน

1.ระดบมธยมศกษาตอนตน ชนมธยมศกษาปท 1 ถง ชนมธยมศกษาปท 3 2.ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ชนมธยมศกษาปท 4 ถง ชนมธยมศกษาปท 6

2. หลกสตรอสลามศกษาแบบเขม 1.หลกสตรอสลามศกษาตอนตน ( อบตดาอยะห ) 2.หลกสตรอสลามศกษาตอนกลาง ( มตาวาซเฏาะห ) 3.หลกสตรอสลามศกษาตอนปลาย (ซานาวยะห )

สรปผลการประเมนสถานภาพของโรงเรยน ( SWOT Analysis )

ผลการประเมนสถานภาพของโรงเรยนโรงเรยนเฉลมพระเกยรตกรมหลวงนราธวาสราชนครนทร บางปอประชารกษ ไดวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอกท 4 ดาน และสภาพแวดลอมภายใน 6 ดาน ดงนคอ ดานสงคมและวฒนธรรมพบวาชมชนแวดลอมโรงเรยนมความผกพนกบวฒนธรรมและประเพณของศาสนาอสลามและศาสนาพทธ ปฏบตตามหลกศาสนาอยางเครงครด สงเสรมใหนกเรยนมพฤตกรรมทด ชมชนมความสมครสมาน สามคค สามารถเปนแบบอยางทดแกนกเรยนไดประกอบกบโรงเรยนตงอยจดศนยกลางของชมชนท าให การเดนทางมความสะดวกชมชนบางสวนเหนความส าคญของการศกษาสายสามญและศาสนาจงสงบตรหลานมาเรยนเพมขน อยางไรกตามปญหาการแพรระบาดของยาเสพตด ผปกครองหยารางหรอไปท างานตางถนท าใหเดกตองอาศยอยกบผอนขาดการดแลทดท าใหเยาวชนสวนหนงมคณภาพชวตทไมดจนเสยโอกาสทางการศกษาไป ดานเทคโนโลยพบวาประชาชนรขาวสารและทนตอเหตการณปจจบน ในชมชนมแหลงบรการอนเทอรเนตในการศกษาคนควาท าใหเปนสะดวกในการสบคนขอมลของนกเรยนแตกยงไมเพยงพอตอความ

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 14

ตองการท าใหนกเรยนขาดโอกาสในการศกษาเรยนรในการพฒนาตนเอง เทคโนโลยบางประเภทถกน ามาใชในทางทไมเหมาะสม ท าใหนกเรยน ไดรบแบบอยางทไมดนอกจากน ในชมชนมแหลงบรการรานอนเทอรเนต ท าใหเปนแหลงมวสมและยงพบวานกเรยนขาดจตส านกทดใชสอเทคโนโลย ดานเศรษฐกจ พบวาชมชนทมรายไดดและเหนความส าคญของการศกษาสงเสรมสนบสนนการเรยนของลกหลานเรยนจบชนสงขณะเดยวกนแรงงานบางสวนไปประกอบอาชพตางถนท าใหบตรหลานขาดการดแลประกอบกบมรายไดนอย มผลตอการเรยนของนกเรยนดานการเมองและกฎหมาย พบวาการด าเนนนโยบายเรยนฟร 15 ปของรฐบาล ทนภมทายาท และทนการศกษาขององคการบรหารสวนต าบลท าใหผปกครอง สงบตรหลานมาเรยนมากขนเนองจาก สามารถลดภาระของผปกครองลง และชมชนในพนท มสวนรวมในการดแลรกษาความปลอดภยของโรงเรยน อยางไรกตามนโยบายเรยนฟรและการด าเนนการทนภมทายาทลาชา ท าใหนกเรยนสามารถเลอกทเรยนไดหลายแหง สงผลใหนกเรยนทเรยนดเลอกเรยนตอในสถานศกษาอน นอกจากนโรงเรยนยงไดรบผลกระทบจากความขดแยงทางการเมองท าใหโรงเรยนขาดการสนบสนนอยางตอเนอง

สวนการวเคราะหสภาพแวดลอมภายใน ทมผลกระทบตอการจดการเรยนการสอนของโรงเรยน คอ ดานโครงสรางและนโยบาย โรงเรยนมโครงสรางการบรหาร การมอบหมายงานทชดเจนสงผลตอการด าเนนงานใหเปนไปอยางมประสทธภาพและเปนระบบ จดออนพบวาโรงเรยนมบคลากรไมเพยงพอ บคลากรบางสวนขาดความช านาญในการปฏบตงานท าใหการด าเนนงานบางอยางขาดประสทธภาพ ดานผลผลตและบรการ พบวาโรงเรยนจดบรการดานตางๆเชนอาหารกลางวน ดแลสขภาพอนามยนกเรยน รถรบ-สงนกเรยน บรการ ICT ใหกบหนวยงานในชมชนตดตามดแลนกเรยนทมปญหา บรการอาคารสถานทแกชมชนในการจดกจกรรมตาง ๆ ท าใหชมชนไดรบความพงพอใจในบรการของโรงเรยนระดบหนง สวนจดออนพบวาโรงเรยนมหองเรยนและหองปฏบตการไมเพยงพอกบจ านวนนกเรยน สภาพของหองเรยนบางหองไมเออตอการเรยนรมผลตอการเรยนรของนกเรยน การรบ-สงนกเรยนไมทวถง ท าใหนกเรยนบางสวนตองเดนทางมาโรงเรยนดวยรถมอเตอรไซค ดานบคลากร พบวาบคลากรมความรความสามารถมความสามคค มงมนในการพฒนาการศกษา ใหความรวมมอในการแกปญหานกเรยนเปนแบบอยางทดแกนกเรยน ดานจดออนพบวาโรงเรยนอยในพนทเสยงภยสงผลใหการปฏบตงานขาดประสทธภาพ ดานการเงนและบญช พบวาระบบการบรหารงบประมาณของโรงเรยนมความสะดวกและรวดเรว เปนไปดวยความโปรงใสสามารถตรวจสอบได สงผลใหการด าเนนงานของโรงเรยนมความคลองตวสง สวนจดออนพบวาโรงเรยนไดรบ การจดสรรงบประมาณจากตนสงกดไมเพยงพอ ไมสามารถจดเกบเงนคาธรรมเนยมตางๆ ได เปนอปสรรคตอการพฒนาการศกษา ดานวสดอปกรณอาคารสถานท โรงเรยนมปจจยพนฐานดานวสดอปกรณครภณฑสงอ านวยความสะดวก มสอเทคโนโลยส าหรบใชในการเรยนการสอน แตยงไมเพยงพอตอจ านวนนกเรยน สอ นวตกรรมเทคโนโลยทางการศกษายงไมหลากหลาย การจดการขอมลสารสนเทศยงไมเปนระบบท าใหการศกษาคนควาไมสะดวก ดานการบรหารจดการและการจดการบรหารการศกษา พบวา โรงเรยนมการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานทกคนมสวนรวม น าแหลงเรยนร และภมปญญาทองถน

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 15

มาใชในการจดการเรยนร มการนเทศตดผลการด าเนนงานอยางตอเนอง สงผลใหการท างานมประสทธภาพ

สรปผลการวเคราะหสถานภาพของโรงเรยน สภาพโดยรวมของสภาพแวดลอมภายนอกทมผลกระทบตอการจดการเรยนการสอนของ

โรงเรยน พบวามปจจยสภาพแวดลอมภายนอกทเปนอปสรรคมากกวาโอกาส สวนสภาพแวดลอมภายในทมผลกระทบตอการจดการเรยนการสอนของโรงเรยน พบวามปจจยสภาพแวดลอมภายในเปนจดแขงมากกวาจดออนดงนนพอจะสรปไดวาสถานภาพของ โรงเรยน เฉลมพระเกยรตกรมหลวงนราธวาสราชนครนทร บางปอประชารกษ อยในสถานภาพ Cash cow หรอ ววแมลกออนหมายความวา สภาพแวดลอมภายนอกเปนอปสรรค ไมเออ แตสภาพภายในเปนจดเดน เออตอการพฒนา ซงตองรกษาความสามารถภายในไว พรอมทจะกาวหนาตอไป เมอโอกาสมาถง*

จากขอมลขางตน ต าบลบางปอมลกษณะเปนชมชนชนบท ถงแมวาจะมระยะทางจากตวอ าเภอเมองนราธวาสเพยงแค 15 กโลเมตร ชมชนมรายไดคอนขางต าเนองจากผลผลตทผลตไดมตลาดรองรบนอย ขาดความรความเขาใจในการผลต จ าหนายไดกมราคาต า ตนทนการผลตสง นอกจากนยงมปญหาการวางงาน ตลาดแรงงานมนอย ปญหาการยายถนของแรงงาน ท าใหเดก ๆ มกจะ ไดรบการเลยงดแบบปลอยปละละเลย จนกลายเปนปญหาและภาระของสงคม เยาวชนสวนหนงทมฐานะยากจน ตองละทงการศกษาหลงจากจบชนประถมศกษาปท 6 เนองจากตองชวยเหลอผปกครองประกอบอาชพเลยงครอบครว ปญหาคณภาพชวต และปญหาความไมปลอดภยในชวตและทรพยสน ดานการศกษาพบวาชมชนต าบลบางปอมปญหาการสงเสรมการศกษาระดบสงยงมนอย ท าใหขาดทกษะการเรยนรขาวสารขอมล ดานสงแวดลอม ทกปน าจะทวมทอยอาศย และเรอกสวนไรนา บางแหงมน าทวมขง ท าใหสงแวดลอมเสย ปญหาขยะมลฝอย ปญหาทดนรกรางวางเปลา จ าเปนตองมระบบการระบายน า และการก าจดขยะทถกสขลกษณะ ปญหาเหลานยงคงเปนอปสรรคส าคญในการพฒนา คณภาพชวตของชมชน สวนจดแขงของชมชนนน เนองจากเปนชมชนชนบทประชากรใชชวตทเรยบงาย รกความสงบ ทงสองศาสนกมความสมพนธแนนแฟน ไปมาหาสตามวาระและโอกาส ปฏบตตนตามหลกศาสนาอยางเครงครด จงพอจะม “ชองทาง” ทเออตอการพฒนาชมชนแหงนใหเจรญกาวหนาตอไป

จากสภาพของชมชนและสถานภาพของโรงเรยน กรรมการไดรวมกนวเคราะหและสรปแนวทางการด าเนนโครงการวา ควรจะสอดคลองกบสภาพปญหาและความตองการของชมชน จงไดรวมกนก าหนดวตถประสงคและเปาหมายของโครงการ โดยม บคลากร นกเรยน ผปกครอง องคกร หนวยงาน ตลอดจนประชาชนทวไป มสวนรวม ในการขบเคลอนการด าเนนงานของโครงการซงเปนการเตรยม “ตนกลาทางสงคม”แกชมชน อกทางหนง

*ขอมลจาก แผนกลยทธโรงเรยนเฉลมพระเกยรตกรมหลวงนราธวาสราชนครนทรบางปอประชารกษ. 2553

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 16

บทท 2 สาระส าคญของโครงการ

1.หลกการและเหตผล ส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ ( สสส. ) เปนหนวยงานทมวสยทศนส าคญในการสรางเสรมสขภาพดานรางกาย จต สงคมและสตปญญาเพอใหคนไทยเปนบคคลทสมบรณ เพยบพรอม และด ารงชวตไดอยางมความสขทงนไดมอบหมายใหอธการบดมหาวทยาลยธรกจบณฑตยและคณะด าเนนการศกษาทางเลอกทเหมาะสมกบสขภาวะคนไทยโดยมประเดนส าคญของระบบการศกษาคอการสรางความเขมแขงทฐานรากทจ าเปนตองเขามามสวนในการจดการศกษาโดยใ หความส าคญกบครอบครวชมชน ทองถน สถาบนศาสนา เอกชนและองคกรเอกชน องคกรปกครองสวนทองถน และองคกรอนของประชาชน มการสรางชมชนใหเปนชมชนแหงการเรยนรไมวาจะเปนการจดการศกษาในระบบ การศกษานอกระบบ และการศกษาตามอธยาศย เปนการจดการศกษาเพอสขภาวะคนไทยดวยการมสวนรวมและบรณาการทรพยากรในทองถนรวมกนโดยใชชมชนเปนฐาน ทงการรวมคด รวมวางแผน รวมตดสนใจ รวมด าเนนการ รวมรบผดชอบ รวมตดตามประเมนผล รวมแกปญหาและรวมชนชม เพอใหผเรยนไดเรยนรอยางมความสขเตมตามศกยภาพ สอดคลองกบ พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒ มาตรา ๘ (๒) ใหสงคมมสวนรวมในการจดการศกษา มาตรา ๙ (๕) ระดมทรพยากรจากแหลงตาง ๆ มาใชในการจดการศกษา (๖) การมสวนรวมของบคคล ครอบครว ชมชน องคกรชมชน องคกรปกครองสวนทองถน เอกชน องคกรเอกชน องคกรวชาชพ สถาบนศาสนา สถานประกอบการ และสถาบนสงคมอน ๆ และจากการวเคราะหสถานภาพสถานศกษา (SWOT) พบวาโรงเรยนมปจจยภายในเปนจดแขงแตปจจยภายนอกเปนอปสรรค(ไมเออ ) ตองเรงพฒนาการจดการศกษาโดยพยายามใหชมชนเขามามสวนรวม 2.วตถประสงค

1.เพอใหผรวมโครงการมความผกพนและชนชมในชมชนของตนเอง 2.เพอสงเสรมใหผรวมโครงการมทกษะและสบทอดอาชพของชมชน 3.เพอใหผรวมโครงการมสขภาพกาย ใจทด 4.เพอสงเสรมใหผรวมโครงการเปนคนด มคณธรรม 5.เพอใหผรวมโครงการมสวนรวมรบผดชอบตอสงคมในดานอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม

3.เปาหมาย เชงปรมาณ

1.นกเรยนโรงเรยนเฉลมพระเกยรตฯ บางปอประชารกษ จ านวน 257 คน 2.บคลากรของโรงเรยนจ านวน 27 คน 3.ชมชนในต าบลบางปอ จ านวน 11 หมบาน

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 17

เชงคณภาพ 1.ผรวมโครงการมความภาคภมใจในทองถนของตนเอง 2.ผรวมโครงการมทกษะและเหนความส าคญของอาชพในชมชน 3.ผรวมโครงการรจกวธการดแลสขภาพกาย ใจของตนเองไดอยางถกวธ 4.ผรวมโครงการเหนความส าคญของการปฏบตตามหลกศาสนา 5.ผรวมโครงการมความตระหนกถงปญหาและการมสวนรวมในการรบผดชอบตอสงแวดลอม

4.ตวชวดความส าเรจ 1.ผรวมโครงการ รอยละ 70 มความภาคภมใจในชมชนของตนเอง 2.ผรวมโครงการ รอยละ 70 มทกษะทางอาชพของชมชน 3.ผรวมโครงการ รอยละ 80 มการออกก าลงกายเปนกจนสย 4.ผรวมโครงการ รอยละ 90 ปฏบตตามหลกศาสนาดวยความพงพอใจ 5.ผรวมโครงการ รอยละ 65 ความรบผดชอบตอสงแวดลอมของชมชน

5. ขนตอนและวธการด าเนนโครงการ 5.1 ประชมคณะกรรมการเพอก าหนดกรอบการด าเนนงานของโครงการ

5.2 ส ารวจและวเคราะหชมชน เพอคนหาความตองการของชมชนในดานตาง ๆ 5.3 รบสมครคณะท างานและคณะท างานของแตละกจกรรมประชมวางแผนการด าเนนงาน 5.4 ด าเนนกจกรรมของโครงการตามตารางการด าเนนงาน 5.5 ตดตามการด าเนนงานของคณะท างานแตละกจกรรม 5.6 ประเมนผล และเผยแพรผลงาน 6. ผลผลต/ผลลพธของโครงการ

1.ผรวมโครงการมความชนชมและภาคภมใจในชมชนของตนเอง 2.ผรวมโครงการมทกษะและสบทอดอาชพของชมชน 3.ผรวมโครงการมสขภาพกาย ใจทด 4.ผรวมโครงการเปนคนด มคณธรรม 5.ผรวมโครงการมสวนรวมรบผดชอบตอสงคมในดานอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม

7. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1.ผรวมโครงการมความภาคภมใจในทองถนของตนเองและเผยแพรสสงคม 2.ผรวมโครงการเหนความส าคญและมความคดรเรมในการพฒนาอาชพในชมชน 3.ผรวมโครงการรจกวธการดแลสขภาพกาย ใจของตนเองไดอยางถกวธ และสามารถถายทอดวธการดแลสขภาพใหแกสมาชกในครอบครว

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 18

4.ผรวมโครงการเหนความส าคญของหลกศาสนาและสามารถน าไปปฏบตอยางถกตองและเครงครด 5.ผรวมโครงการรวธการอนรกษสงแวดลอมและน าไปสการปฏบตอยางมประสทธภาพ

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 19

บทท 3 กระบวนการด าเนนโครงการ

1. ขนตอนด าเนนโครงการ

1. ประชมคณะท างานเพอก าหนดกรอบการด าเนนงานของโครงการ

2. ส ารวจและวเคราะหชมชน เพอคนหาความตองการของชมชนในดานตาง ๆ 3. รบสมครนกเรยนเพอเปนคณะกรรมการชองแตละกจกรรม 4. ด าเนนกจกรรมของโครงการตามตารางการด าเนนงาน 5. ตดตามการด าเนนงานของคณะท างานแตละกจกรรม

6. ประเมนผล และเผยแพรผลงาน

2. วธการด าเนนโครงการ

ท ขอบเขต ชอกจกรรม หลกสตร กจกรรมการเรยนร

1. ดานชมชน กจกรรมท 1 “แลหลง” 1.1 เรยนรประวตชมชน

-การศกษาประวตศาสตร -ประวตต าบลบางปอ

-สมภาษณผอาวโสในชมชน -ศกษาแหลงเรยนร -สรปบทเรยน

1.2 ทศนศกษาแหลงเรยนรทางประวตศาสตร

-มารยาทในการทศนศกษา -ความรเกยวกบแหลงเรยนร -แหลงเรยนรในชมชน

-บรรยาย -ศกษาแหลงเรยนร -สรปบทเรยน

2. ดานการศกษาเพออาชพ

กจกรรมท 2 “ฝกฝนอาชพ” 2.1 เศรษฐกจพอเพยง

-การปลกยางพารา -การตดตายางพารา -การท ายางชนด -การท าปยชวภาพ -การเพาะเหด -การปลกพชเศรษฐกจ(กลวย)

-อบรมเชงปฏบตการ -อบรมเชงปฏบตการ -อบรมเชงปฏบตการ -อบรมเชงปฏบตการ -ศกษาแหลงเรยนรคายจฬาภรณ -ปฏบต

2.2 กลมสนใจอาหารพนเมอง

-ความหมายอาหารพนเมอง -การเกบผกกด

-บรรยาย -ศกษาจากภมปญญาทองถนและ

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 20

-การท าย าผกกด นกเรยนเกบผกกด -ประกวดย าผกกด

2.3 กลมสนใจผลตภณฑทองถน

-ความหมายผลตภณฑทองถน -ประเภทผลตภณฑทองถน -การปกผาคลมศรษะสตร

-บรรยาย -บรรยาย -ศกษาจากภมปญญาทองถนและปฏบต

3. ดานสขภาพ กจกรรมท 3 “สขกาย-สบายใจ” 3.1 กฬาสมพนธ

-กตกาและมารยาทในการแขงขนกฬา -เทคนคในการเลนกฬา -การบรหารรางกาย

-บรรยาย -สาธต -สาธตและปฏบต

3.2 กฬาอาวโส -ความส าคญของการออกก าลงกายส าหรบผสงอาย -วธการออกก าลงกายส าหรบผอาวโส

-บรรยาย -สาธตและปฏบต

3.3 กฬาพนบาน -ความเปนมาของซละ -วธการแสดงซละ

-บรรยาย -สาธตและปฏบต

3.4 เสรมสรางความเขมแขงทางจตใจ

-อนามยสวนบคคล -ปญหาสขภาพจต -วธการเสรมสรางสขภาพจต

-บรรยาย -บรรยาย -ประชมอบรม

4. ดานศาสนา กจกรรมท 4 “เยาวชนรกษศาสนา” 4.2 คณธรรมสญจร

-ความหมายและความส าคญของคณธรรม -การฝกฝนคณธรรม -มารยาทในการพบผอาวโส -มารยาทในการเดนทาง -มารยาทในการพ านกในมสยด -มารยาทในการรบประทานอาหาร

-บรรยาย -สาธตและปฏบต

4.3 มจลสคอตมอลกรอาน

-ความหมายและความส าคญของการคอตมอล กรอาน -หลกการอานอลกรอาน -หลกการออกเสยงอกขระ

-บรรยาย -สาธตและฝกอาน

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 21

5. ดานสงแวดลอม

กจกรรมท 5 “ชมชนสเขยว” 5.1 คายอนรกษสงแวดลอม

-ความหมายและความส าคญของการอนรกษสงแวดลอม -ศกษาระบบนเวศน -การอนรกษสงแวดลอม

-บรรยาย -ศกษาแหลงเรยนร -ปฏบต

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 22

บทท 4 ผลการด าเนนโครงการ

1.ประชมคณะกรรมการเพอก าหนดกรอบการด าเนนงานของโครงการ

ประชมคณะท างานโครงการเมอวนท 8 เมษายน พ.ศ. 2554 ณ หองประชมโรงเรยนเฉลมพระเกยรตกรมหลวงนราธวาสราชนครนทร บางปอประชารกษ เพอก าหนดแนวทางการด าเนนโครงการ

2.ส ารวจและวเคราะหชมชน เพอคนหาปญหาและความตองการของชมชน ประชมคณะท างาน ไดจดขนเมอวนท 20 พฤษภาคม 2554 ณ โรงเรยนเฉลมพระเกยรต

กรมหลวงนราธวาสราชนครนทร บางปอประชารกษ โดยไดเชญบคลากร ตวแทนผปกครอง ผน าศาสนา ตวแทนเยาวชน ตวแทนกลมแมบาน รวมกนวเคราะหปญหา ความตองการของชมชนและไดก าหนดขอบเขต เปาหมาย ของโครงการ เปน 4 ดาน คอดานชมชน ดานสงแวดลอม ดานสขภาพ ดานอาชพ ดานศาสนา หลงจากนนไดรวมกนวเคราะหกจกรรมยอยของแตละดาน

ผลการด าเนนงาน อปสรรค และแนวทางแกไข ผลการด าเนนงาน ผเขารวมประชมมสวนรวมในการคดคนกจกรรมของโครงการ เชนดานชมชน

ไดแกการศกษาประวตชมชน (ชอบางปอ บานยารอ บานโคกตเต บานโคกสม บานตะโละแนง บานทงโตะดง บานจองา บานแคนา บานท านบ บานไมงาม บานตะโละแนงอามาน และบานตะเจะ ) การศกษาประวตศาสตรชมชนจากโบราณสถานในชมชนใกลเคยง ดานสงแวดลอม (ชมชนสเขยว) ดานสขภาพ ประกอบดวยสขภาพกายแยกเปนกจกรรมส าหรบเยาวชน คอกฬาสมพนธ กฬาพนเมอง ส าหรบผสงอายคอกฬาอาวโส ส าหรบบคลากรและนกเรยนทกคนคอกจกรรมการเสรมสรางความเขมแขงทางจตใจ ดานอาชพประกอบดวยกจกรรมเศรษฐกจพอเพยง กจกรรมอาหารพนเมอง กจกรรมผลตภณฑทองถน ดานศาสนาประกอบดวยกจกรรมคณธรรมสญจร กจกรรม มจลสคอตมอลกรอาน

การด าเนนงานขางตนมความยงยากอยบางเนองจากเปนการเปนการวเคราะหปญหาของชมชน ผเขารวมประชมไมคอยมสวนรวมอยางเปนธรรมชาตในชวงแรก อยางไรกตามหลงจากเวลาผานไประยะหนงกจกรรมกด าเนนไปดวยด

ในการจดกจกรรมลกษณะอยางนควรเนนการจดกจกรรมเพอใหผเขารวมประชมเกดความสนทสนมกอนในระยะแรก

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 23

3.รบสมครคณะท างานและคณะท างานของแตละกจกรรมประชมวางแผนการด าเนนงาน ประชมปฏบตการ เมอวนท 9 มถนายน 2554 ก าหนดบคลากรทรบผดชอบกจกรรม ไดชแจง

การจดท ารายละเอยด การจดท าหลกสตรของกจกรรม หลงจากนนบคลากรไดจดท ารายละเอยดของกจกรรม วางแผนการด าเนนงาน และจดท าหลกสตรของกจกรรมยอยทกกจกรรม

ชวงบายไดประชมนกเรยนชแจงรายละเอยดโครงการ บรบทของโรงเรยน รายละเอยดของกจกรรมแตละกจกรรมเพอใหนกเรยนพจารณาตดสนใจเลอกเขารวมกจกรรมของโครงการดวยความสมครใจ โดยก าหนดใหนกเรยนเขากจกรรมไดกจกรรมละ 5 คน นกเรยนสมครเขารวมกจกรรมทนท 43 คน และสมครในวนถดมา 27 คน รวม 60 คน

ผลการด าเนนงาน อปสรรค และแนวทางการแกไข ไดหลกสตรส าหรบจดกจกรรมยอย 12 ฉบบ รายละเอยดของกจกรรมยอย จ านวน 12 ฉบบ

บคลากรมความร ทกษะการจดท ารายละเอยดกจกรรมและการสรางหลกสตร บคลากรผรบผดชอบโครงการเกดความเขาใจตระหนกถงความส าคญของผเรยนเพราะผเรยนจะตดสนใจเลอกอยางใดอยางหนงขนอยกบความสนใจของนกเรยนเปนสวนหนง นกเรยนทตดสนใจไมได ทราบวาไดกลบไปปรกษาผปกครองแลวมาสมครในวนถดมา

จากการก าหนดจ านวนนกเรยนทจะเขารวมกจกรรม ๆ ละ 5 คน ภายหลงทราบวามนกเรยนทมความประสงคจะรวมโครงการอกหลายคนทเสยโอกาสไป

ขอเสนอแนะ เหนดวยกบคณะตรวจเยยมทไดเสนอแนะวาทกกจกรรมควรใหนกเรยนเขารวมใหมากทสด

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 24

4. ด าเนนกจกรรมของโครงการตามตารางการด าเนนงาน 1. กจกรรมแลหลง

1.1 เรยนรประวตชมชน ประชมนกเรยน/ปฐมนเทศ เมอวนท 13 มถนายน 2554 ปฐมนเทศนกเรยนทรวมโครงการ

จ านวน 60 คน ไดแจงภารกจของกจกรรมรวมทงบทบาทของคร นกเรยน และไดเนนกจกรรมแลหลงเปนกจกรรมแรกเนองจากกจกรรมน คร นกเรยนตองพบปะกบบคคลในหลายสถานะจงตองมสมมาคารวะ การใชค าพด ตลอดจนมารยาททดงามทพงปฏบตเพอใหเกดความรสกทดระหวางผรวมกจกรรมกบชมชน

จดประชมตวแทนหมบานในต าบลบางปอ 28 กรกฎาคม 2554 เพอชแจงการด าเนนการของกจกรรมเรยนรประวตชมชน โดยไดเชญตวแทนชมชนจาก 11 หมบานรวมพบปะกบบคลากรและนกเรยนทรบผดชอบกจกรรมเพอ คนหาแหลงเรยนรในชมชนแตละหมบาน หลงจากนนไดนดแนะตวแทนชมชนเพอไปศกษาประวตของแตละหมบาน

สมภาษณผอาวโสในชมชน เมอวนท 15-17 กนยายน 2554 สมภาษณผอาวโสในชมชนจ านวน 10 คน เพอสบคนประวตของต าบลบางปอ และหมบานตาง ๆ โดยครและนกเรยน ทรบผดชอบกจกรรมเรยนรประวตชมชน

ผลการด าเนนงาน อปสรรค และแนวทางแกไข ทราบแหลงเรยนรเรองประวตของต าบลและหมบานท าใหนกเรยนเกดความตระหนก มความมนใจ

ในการปฏบตตนขณะพบปะกบชมชนเพอศกษาเกยวกบประวตของชมชน หลงจากทไดสมภาษณชมชนแลวนกเรยนทรวมกจกรรมเกดทกษะในการพบปะชมชนดขน โดยเฉพาะ “บางปอ”ซงเขาใจวายงมชาวบางปออกสวนใหญ ทยงไมทราบทมาของชอน จงเกดความภาคภมใจในตนเองทไดทราบเรองนจากแหลงเรยนรดวยตนเองและยงไดรบค าแนะน าจากผอาวโสเรองการใกลชดสนทสนมกบผอาวโส ในครอบครว ชมชนเพราะจะชวยหลอหลอมใหนกเรยนเปนคนด มสมมาคารวะ

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 25

พบวานกเรยนบางคนยงขาดทกษะในการพบปะชมชน ตองใหนกเรยนไดปฏบตและครตองใหก าลงใจแกนกเรยนจนเกดความมนใจ

1.2 ทศนศกษาแหลงเรยนรในชมชน ส ารวจความตองการศกษาแหลงเรยนรในชมชนของนกเรยนเมอวนท 18 กนยายน2554 โดย

ครไดออกแบบส ารวจใหนกเรยนเลอกรายการทตองการ ผลปรากฏวา โบราณสถานมสยดตะโละมาเนาะถกเลอกมากเปนอนดบแรก จงไดรวมกนก าหนด วนท 31 มกราคม 2555 เปนวนเดนทาง

ศกษาแหลงเรยนรในชมชน ณ มสยดตะโละมาเนาะ ต าบลลโบะสาวอ อ าเภอบาเจาะ จงหวดนราธวาส นกเรยนศกษาประวตความเปนมาของมสยดทมอาย 300 ปจากการบรรยายของวทยากรประจ ามสยด ศกษาจากปายประวตของมสยด และศกษาศลปการกอสรางสมยกอนผานรองรอยการออกแบบมสยด รปทรง ลวดลายแกะสลกตามฝาผนง

ผลการด าเนนงาน อปสรรค และแนวทางแกไข นกเรยนมความกระตอรอรนในการศกษาและเหนคณคาศลปวฒนธรรมของชมชน ปญหา

ความจ ากดของเวลาท าใหไมมโอกาสไดศกษาแหลงเรยนรอกหลายแหงทนกเรยนมความประสงคจะไปคนหาความร ในการจดท าโครงการตอไปควรจดใหนกเรยนไดศกษาแหลงเรยนรเหลานหลาย ๆแหง

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 26

2. กจกรรมฝกฝนอาชพ 2.1 เศรษฐกจพอเพยง วนท 21-22 มถนายน 2554 จดอบรมเรองการปลกยางพารา การสรางแปลงกงตา

อบรมเชงปฏบตการเรองการท ายางแผนชนด การท ายางกอนถวย การท าปยชวภาพ การตดตายาง โดยมบคลากรจากส านกงานกองทนสงเคราะหการท าสวนยางอ าเภอเมอง จงหวดนราธวาส จ านวน 4 คน จากศนยทดลองยางโคกปรเมง จ านวน 2 คน

ผลการด าเนนงาน อปสรรค และแนวทางแกไข ผเขารวมอบรมมความรเรองการปลกยางพารา การสรางแปลงกงตามความรและทกษะ

เบองตนเรองการท ายางแผนชนด การท ายางกอนถวย การท าปยชวภาพ การตดตายาง แตอยางไรกตามยงตองมการฝกทกษะตาง ๆ เพอใหเกดความช านาญตอไป นอกจากนผเขารบการอบรมยงเกดความตระหนกถงโอกาสและรายไดทสญเสยไปของชมชนเนองจากการผลตยางในชมชนยงมคณภาพไมด ท าใหมราคาต า

บางเรองนกเรยนสามารถน าไปปฏบตไดแตบางเรองยงเปนเรองยากเกนไปส าหรบนกเรยน ควรจดกจกรรมทนกเรยนสามารถปฏบตดโดยงาย

ศกษาดงานแหลงเรยนรเศรษฐกจพอเพยง เมอวนท 6 ตลาคม 2554 ณ คายจฬาภรณ อ าเภอเมอง จงหวดนราธวาส มนกเรยนรวมกจกรรมจ านวน 30 คน

นกเรยนมความรเรองเศรษฐกจพอเพยง หลงจากกลบจากศกษาดงานผรบผดชอบกจกรรมไดจดกจกรรมแลกเปลยนเรยนรและนกเรยนรวมกนท ากจกรรมเศรษฐกจพอเพยง การปลกกลวยในบรเวณโรงเรยน จ านวน 30 ตน

2.2 กลมสนใจอาหารพนเมอง สบหาภมปญญาทองถนเรองการท าย าผกกด วนท 9 ตลาคม 2554 นกเรยนทรวมกจกรรม

41 คนจ านวน 14 คน ไดไปสบหาแหลงเรยนรเรองการท าย าผกกดทมชอเสยงในหมบานของตนเอง และไดศกษาวธการ เคลดลบในการท าย าผกกด แกนกเรยน แหลงเรยนรเหลานพรอมทใหความรวมมอกบโรงเรยน

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 27

เรยนรการเกบผกกด วนท 13 ตลาคม 2554 นกเรยน 41 คน ภมปญญาทองถน 6 คน บคลากร 5 คนนกเรยนทรวมกจกรรมไดฟงการบรรยายเรองการเกบยอดผกกดจากภมปญญาทองถนเปนเวลา 1 ชวโมงไดเรยนรวธการเกบยอดผกกดและเกบยอดผกกดจากปาดวยตนเอง

จดกจกรรมแขงขนท าย าผกกด วนท 14 ตลาคม 2554 บคลากร 8 คน นกเรยน 41 คน ภมปญญาทองถน 14 คน แบงกลมนกเรยนออกเปน 6 กลม แลวด าเนนการแขงขนจนเสรจสน มอบเกยรตบตร และเสวนาแลกเปลยนเรยนร

ผลการด าเนนงาน อปสรรค และแนวทางแกไข นกเรยนทรวมกจกรรมมทกษะการเกบยอดผกกด ยอมรบวาเหนอย ล าบากแตกสนกด ภม

ปญญาทองถนเหนดวยกบกจกรรมอยางนเพราะอยางนอยนกเรยนจะไดรจกความ ยากล าบากนกเรยนทรวมกจกรรมมทกษะในการท าย าผกกดดขนทงรสชาต และการตกแตง ผเขาแขงขนขอใหจดกจกรรมนอกภมปญญาทองถนเหนวากจกรรมนมประโยชนนาจะใหนกเรยนรวมกจกรรมมาก ๆจดกจกรรมแลกเปลยนเรยนรระดบกจกรรม 1 ครงนกเรยนมทกษะการน าเสนอและไดรบความรดานตาง ๆ และบคลากรมความมงมนในการ จดกจกรรมมากขน ปญหาการเดนทางไปเกบผกกดในพนทอ าเภอระแงะซงเปนแหลงผกกด มความเสยงตออนตราย แตไดอาศยการประสานงานกบคนในพนทเปนอยางด สามารถด าเนนกจกรรมจนส าเรจลลวง หลงจากการท ากจกรรมแลวไดเสวนาเพอแลกเปลยนเรยนร ปรากฏวานกเรยนใหความรวมมออยางด บรรยากาศสนกสนานและไดสรปบทเรยนไปในตว

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 28

2.3 กลมสนใจผลตภณฑทองถน ศกษาแหลงเรยนรการท าผลตภณฑทองถน วนท 13 ตลาคม 2554 นกเรยน 5 คนภมปญญา

ทองถน 2 คน บคลากร 2 คน

ครผรบผดชอบกจกรรมไดน านกเรยนทรวมกจกรรมผลตภณฑทองถน ( การปกลายบนผาคลมผมสตรมสลม ) ณ บานกแบบองอ และนกเรยนไดฝกการปกลายบนผาคลมผมสตรมสลม จนเกดทกษะแลวไดกลบมาปฏบตทโรงเรยน

ผลการด าเนนงาน อปสรรค และแนวทางแกไข นกเรยนมความรและทกษะการปกลายบนผาคลมสตรจากแหลงเรยนร โดยไดสาธตวธการเยบ

ผาคลมผมสตร นกเรยนไดเรยนรวธการและไดเรมท าในขนตอนงาย ๆ นกเรยนมความสนใจทจะน าไปประกอบอาชพเพอหารายได

3. กจกรรมสขกาย สบายใจ 3.1 กฬาสมพนธ หลงจากไดส ารวจความสนใจของนกเรยนแลวไดประสานงานกบโรงเรยนสกญศาสนวทยา ซง

เปนโรงเรยนเอกชนสอนานาอสลาม และด าเนนการแขงขนฟตบอลส าหรบนกเรยนชาย และแขงขนวอลเลยบอล ส าหรบนกเรยนหญง เมอวนท 15 กมภาพนธ 2555

ผลการด าเนนงาน อปสรรค และแนวทางแกไข นกเรยนมความสนใจในการรวมกจกรรมกฬา ไดสรางความสมพนธทดระหวางนกเรยนทงสอง

โรงเรยน นอกจากนบคลากรทง 2 โรงเรยนไดมความสนทสนมอกดวยปญหาของการด าเนนการกจกรรมนคอการตดตอประสานงานและการก าหนดวน เวลาแขงขน เนองโรงเรยนไมมชวงเวลาทวางตรงกน ท าใหการด าเนนการลาชา แนวทางแกไข ควรประสานงานลวงหนาใหเนน ๆ

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 29

3.2 กฬาอาวโส วนท 29 กรกฎาคม 2554 จดแขงขนกฬาอาวโส (ฟตบอล)ระหวางทมผน าทองถนต าบล

บางปอกบทมบคลากรโรงเรยนราชประชานเคราะห 39 อ าเภอระแงะ จงหวดนราธวาส ณ สนามฟตบอลโรงเรยนเฉลมพระเกยรตกรมหลวงนราธวาสราชนครนทร บางปอประชารกษ ผน าทองถน 15 คน บคลากรโรงเรยนราชประชานเคราะห 39 จ านวน 13 คน บคลากร โรงเรยนเฉลมพระเกยรตกรมหลวงนราธวาสราชนครนทร บางปอประชารกษ 4 คน นกเรยน 6 คน หลงจากแขงขนในครงเวลาแรกแลวไดพก และพบปะพดคยเรองการรกษาสขภาพส าหรบผอาวโสเพอใหมสขภาพแขงแรง ปลอดภยจากโรคภยไขเจบ

ผลการด าเนนงาน ปญหา และแนวทางแกไข เกดสมพนธภาพทด ระหวางบคลากรของโรงเรยน ผน าชมชน และบคลากรของโรงเรยนราช

ประชานเคราะห 39 ปญหากคอ จดกจกรรมเวลา 16.30 น. เปนเวลาเยนมาก จงท าใหชมชน มารวมชมการแขงขนนอย แนวทางแกไข ควรจดกจกรรมใหเรวกวาน เพราะชมชนและผสนใจทวไปจะมารวมชมการแขงขนมากขน

3.3 กฬาพนบาน

วนท 5 ตลาคม 2554 ส ารวจความสนใจในประเภทกฬา การละเลนพนบาน นกเรยนไดแสดงความสนใจ ศลปะการปองกนตนเอง “ซละ” โรงเรยนไดเชญ นายมะเยง เจะแว ภมปญญาทองถนมาฝกสอนการซละแกนกเรยน จดกจกรรมซละ เมอ เมอวนท 15 กมภาพนธ 2555 นกเรยน ทฝกการซละ ไดแสดงศลปะการปองกนตว ซละ ตอหนา ผปกครอง ผน าชมชน บคลากร นกเรยน ผปกครอง 250 คน ผน าชมชน 25 คน

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 30

ผลการด าเนนงาน อปสรรค และแนวทางแกไข ผปกครองมความสนใจในกจกรรมนเปนอยางยง นกเรยนมทกษะการซละ ซงสามารถใชเปนศลปะการปองกนตวไดในยามคบขน เปนการอนรกษศลปวฒนธรรมของทองถนอกดวย ไมมนกเรยนผหญงสมครเรยนซละ หากเปนไปไดควรจดกจกรรมอยางนใหกบนกเรยนทคน การซละถาจะใหมความช านาญควรจดกจกรรมอยางตอเนอง

3.4 เสรมสรางความเขมแขงทางจตใจ

3.4.1 จดกจกรรมใหความรเรองภาวะทางจต วนท 17 สงหาคม 2554 บคลากรจากโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลบางปอ 2 คน นกเรยน 257 คน บคลากรของโรงเรยนเฉลมพระเกยรตฯ 10 คน ใหความรแกนกเรยนโดยการบรรยาย และท าแบบทดสอบเพอส ารวจสภาพการคมอารมณของผเขารวมกจกรรม

3.4.2 ตอนรบการมาเยยมศกษาโครงการของศนยประสานงานวชาการเพอชวยเหลอผไดรบผลกระทบจากเหตการณความไมสงบจงหวดชายแดนใต มหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร (ศวชต.ม.นร.) เมอวนท 5 ตลาคม 2554 บคลากรจาก ศวชต.ม.นร. 2 คน ไดพบปะกบบคลากรและนกเรยนของโรงเรยนเฉลมพระเกยรตในเรองการปฏบตตนในภาวะตงเครยด และการเยยวยาส าหรบนกเรยนทไดรบผลกระทบจากเหตความไมสงบ ใหโรงเรยนคดเลอกนกเรยนทเขาหลกเกณฑเพอจะมอบทนการศกษา โรงเรยนไดคดเลอก ดญ.ฮาซม วาจ ชน ม. 2 รบทน

3.4.3 จดกจกรรมตอตานยาเสพตด 15 กมภาพนธ 2555 นกเรยนชายจ านวน 75 คน โดยมบคลากรจากชมรมบณฑตอาสาเพอปองกนปญหายาเสพตดจงหวดชายแดนใต จ านวน 10 คน ใหความรเรองโทษของยาเสพตด ประเภทของยาเสพตด ผลกระทบทเกดขนจากยาเสพตด วาระสดทายของผเสพยาเสพตด โดยการบรรยายและน าเสนอทางสอมลตมเดย สดทายไดใหนกเรยนเขยนความรสกทมตอยาเสพตด 3.4.4 จดกจกรรม “อบรมจรยธรรมส าหรบมสลมะห” 15 กมภาพนธ 2555 นกเรยนหญง จ านวน 190 คนวทยากรจากโรงเรยนสมานมตรวทยา อ าเภอยงอ จงหวดนราธวาส จ านวน 2 คน ไดอบรมจรยธรรมส าหรบมสลมะห ( ผหญง ) ในดานตาง ๆ เพอใหนกเรยนหญงรจกมารยาทปฏบตทดงาม

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 31

ผลการด าเนนงาน ผเขารวมกจกรรมรวธการก าจดความเครยดของตนเอง รสกสงสารและเหนใจผทประสบปญหาตาง ๆ ท าอยางไรใหทกคนไมกงวล หรอหวาดระแวงนกเรยนทไดรบผลกระทบจากเหตการณความไมสงบเปนอกกลมหนงทตองดแลอยางใกลชด บคลากรและนกเรยนเขาใจกระบวนการดแลสขภาพจตของตนอง จาการเยยมชมโครงการของ ศนยประสานงานวชาการเพอเยยวยาผไดรบผลกระทบจากเหตความไมสงบจงหวดชายแดนใต คาดวาจะไดรบความชวยเหลอดานวชาการแกนกเรยน บคลากรไดรบผลกระทบ ศนยฯไดเชญบคลากรของโรงเรยนรวมสงเกตการณประชมปฏบตการถอดบทเรยนในวนท 15 ตลาคม 2554 ณ หอประชมบรมราชกมาร ส านกงานคณะกรรมการอสลามประจ าจงหวดนราธวาส นกเรยนสวนใหญมความตระหนกถงพษภยของยาเสพตด และไดรวมแสดงออกถงการเกลยดชงยาเสพตด นกเรยนหญงเหนความส าคญของการปฏบตตนเปนคนด มจรยธรรมทงดงาม สมกบเปนมสลมะห (กลสตร ) เพอเปนแบบอยางแกชมชนและสงคมโดยสวนรวม อปสรรค เวลาส าหรบการจดกจกรรมอบรมตอตายภยของยาเสพตดไมเพยงพอ ในการจดกจกรรมตอไป ควรเนนการตดตามการปฏบตตนของผเขารวมกจกรรมเพอใหเกดผลอยางยงยน

4. เยาวชนรกษศาสนา

4.1 กจกรรมคณธรรมสญจร น านกเรยนฝกฝนคณธรรม จดเมอวนท 27 สงหาคม 2554 ณ มสยดบานจดแดง ต าบล

มะนงตายอ อ าเภอเมอง จงหวดนราธวาส มนกเรยนเขารวมจ านวน 23 คน บคลากรของโรงเรยน จ านวน 6 คน โดยไดเชญอมาม (ผน าศาสนา) ประจ ามสยดและผรทางศาสนาในชมชน จ านวน 5 คน เปนวทยากร ใหความรภาคทฤษฎ แลวครผควบคมไดจดกจกรรมดานการปฏบต ในเรองมารยาทการเดนทาง มารยาทพ านกในมสยด มารยาทในการพบปะผใหญ มารยาทในการเยยมเยยนชมชน มารยาทในการตอนรบ มายาทในการรบประทานอาหาร มารยาทในการนอน มารยาทตอบดามารดา มารยาทในการใชหองน า นกเรยนทกคนชวยกนเตรยมอาหาร แลวเชญผอาวโสในหมบานมารวมรบประทานอาหารพรอมกน ชวงค ารวมปฏบตศาสนกจรวมกบชมชน รงเชากอนเดนทางกลบนกเรยนไดรวมกนท าความสะอาดในมสยดและบรเวณรอบ ๆจากนนไดเชญอมาม ประจ ามสยดใหโอวาทแกนกเรยน

ผลการด าเนนงาน อปสรรค และแนวทางแกไข

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 32

จากกจกรรมขางตนท าใหนกเรยนเกดความส านกในความผดทตนเองกระท าทผานมา รวาตนเองยงออนแอในดานการปฏบตตนตามหลกศาสนา ยงตองเรยนรและฝกฝนมารยาทตาง ๆ อกมาก ยงดอยในการปฏบตตนเปนลก “กตญญ” ตอบดามารดา จากการทนกเรยนชวยกนประกอบอาหารเอง การใหบรการแกชมชนผมารวมกจกรรมท าใหนกเรยนรจกความอดทน เนองจากเปนชวงเดอนรอมฎอน ซงทกคนกถอศลอด ผปกครองชมชนตองการใหจดกจกรรมอยางนตอไปเพราะเปนอกวธการหนงทจะน าเยาวชนทก าลงออกหางจากผใหญใหกลบมาใกลชด และพรอมจะปฏบตตามค าแนะน า ตกเตอนของผใหญ ชวยเสรมสรางชมชนใหเกดความสงบสขได

อปสรรคของกจกรรมน คอการตรงตอเวลาของนกเรยน เวลาในการจดกจกรรม 1 วน ไมเพยงพอ ในการจดโอกาสหนา ควรก าหนดกจกรรมใหเหมาะสมกบเวลาและใหความส าคญกบการตรงตอเวลา

4.2 กจกรรมมจลสคอตมอลกรอาน (พธจบการอานอลกรอาน) พบปะกบผน าศาสนา เมอวนท 20-21 สงหาคม 2554 ไดน านกเรยน จ านวน 7 คน ทรวม

กจกรรมไปพบปะผน าศาสนาบานโคกสม บานกแบบองอ บานยารอ เพอปรกษาหารอเรองการจดกจกรรมคอตมอล-กรอาน

จดกจกรรมมจลคอตมอล-กรอาน เมอวนท 22 กมภาพนธ 2555 นกเรยนเขาพธคอตมอล-กรอาน จ านวน 21 คน โรงเรยนไดเชญ ผปกครองจ านวน 250 คน ผน าศาสนาจ านวน 35 คน ผน าชมชน 22 คนผบรหาร บคลากรโรงเรยนประถมศกษาจ านวน 18 คนบคลากรจ านวน 28 คน

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 33

ผบรหาร บคลากรโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลาม จ านวน 8 คน ภ มปญญาท อ งถ น ด านวชาการอานอล-กรอาน 6 คน รวมทงสน 409 คน มาเปนสกขพยาน พธเรมตนดวยตวแทนครสอนอล-กรอาน อานน าแลวผเขาพธคอตมอล-กรอาน อานตามจนเสรจสน หลงจากนนจะเปนการมอบเกยรตบตรแกผผานการคอตมอล-กรอานซงเปนสงบงบอกวาเปนคนทอานอล-กรอานไดถกตอง เปนทชนชมและนบถอในชมชนและสงคม

ผลการด าเนนงาน อปสรรค และแนวทางแกไข กจกรรมคอตมอล-กรอาน ไดรบค าแนะน าจากผน าศาสนาวาควรจดท าใหครอบคลมทก

หมบาน เพอ ใหมคนมาเปนสกขพยานจ านวนมาก นกเรยนทเขารวมพธคอตมอล-กรอาน มความมนใจในการอานอล-กรอาน ผปกครองมความภาคภมใจในบตรหลานทเขารวมพธ ชมชนเหนความส าคญในการจดเรยนการสอนอลกรอานและมความคาดหวงวาชมชนจะสงเสรมใหบตรหลานเรยนอลกรอานมากยงขน

อปสรรค สถานทจดกจกรรมคบแคบ ท าใหการจดกจกรรมไมสะดวก ผเขารวมพธนอย แนวทางแกไข ควรประชาสมพนธใหชมชนทราบโดยทวถงเพอใหมผเขารวมพธมากขน

5. กจกรรมชมชนสเขยว

ดานสงแวดลอม ชมชนยงเขาใจเรองสงแวดลอมเปนเรองไกลตว มผลกระทบนอย ไมใหความส าคญไมใสใจตอสงแวดลอม กจกรรมชมชนสเขยว ชวยเสรมสรางความตระหนกถงผลกระทบทเกดจากสงแวดลอมตอตนเอง ชมชน สงคมและประเทศชาต โดยจดคายอนรกษสงแวดลอมแลวใหนกเรยนจดท ากจกรรมอนรกษสงแวดลอมภายในชมชน

5.1 คายอนรกษสงแวดลอม ส ารวจแหลงเรยนรดานสงแวดลอม วนท 22 กนยายน 2554 บคลากร จ านวน 5 คน

นกเรยน จ านวน 257 คนส ารวจความสนใจเพอจดกจกรรมอนรกษสงแวดลอม นกเรยนสวนใหญเลอกอทยานแหงชาตอาวมะนาว-เขาตนหยง

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 34

ศกษาแหลงเรยนรอทยานแหงชาตอาวมะนาว-เขาตนหยง 31 มกราคม 2554 บคลากร จ านวน 4 คนนกเรยน จ านวน 30 คน ศกษาเรองสงแวดลอมและการอนรกษ จากวทยากรของอทยาน

ผลการด าเนนงาน อปสรรค และแนวทางแกไข นกเรยนไดรบความรดานสงแวดลอมและการอนรกษ และไดรวมจดกจกรรมการอนรกษ

สงแวดลอมบรเวณอทยาน จดกจกรรมแลกเปลยนเรยนทโรงเรยนและจดกจกรรมลอกบงในบรเวณโรงเรยนเปนการปรบภมทศนของโรงเรยนเพอใชเปนสถานทพกผอนหยอนใจ

อปสรรค ไมสามารปฏบตกจกรรมทอทยานไดเตมทเนองจากฝนตก

5. ตดตามการด าเนนงานของคณะท างานแตละกจกรรม 5.1 ระดบกจกรรม ตดตามเรองการสมภาษณชมชน การพบปะผอาวโส มารยาทในการศกษานอกสถานท มารยาทในทประชม ขนตอนการเสวนา การวางแผนปฏบตงาน การมสวนรวม ขนตอนการคอตมอล-กรอาน โดยวธการประชมพบปะและปรกษาหารอ ท าใหผรวมกจกรรมยอยของโครงการ(นกเรยนและเยาวชน) มความรในหวขอทนเทศ 5.2 ระดบโครงการ ตดตามการเขยนรายละเอยดกจกรรม การเขยนหลกสตร การจดท าโครงการ การน าเสนอผลงาน การคดเลอกทมงาน การสรางความมนใจ การประชาสมพนธกจกรรม โดยวธการประชมปรกษาหารอ เสวนาโตะกลมท าใหผรบผดชอบกจกรรมยอย มความมนใจในการด าเนนกจกรรมของโครงการ 5.3 ระดบส านกงานเขตพนท ตดตามเรองการวางขอบเขตของโครงการ การจดท าแผนงาน การออกแบบกจกรรม การเขยนหลกสตร การวจย การประเมนผล การประชาสมพนธโครงการ การถอดบทเรยน โดยวธการประชม ชแจงดวยเอกสาร เชนหนงสอราชการ โทรศพท อนเตอรเนต ผรบผดชอบโครงการมอง มแนวทางการด าเนนโครงการและทราบความเคลอนไหวของโครงการตลอดเวลา

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 35

5.4 ระดบองคกรภมภาค ตดตามเรอง การพจารณาโครงการ การจดสงรายงานความกาวหนา การพจารณาโครงการเพมเตม การขยายเครอขาย โดยวธการ ประชมปฏบตการ โทรศพท ท าใหโรงเรยนมแนวทางในการจดโครงการและการรายงานความกาวหนาของโครงการ

5.5 ระดบองคกรสวนกลาง การตรวจเยยมโครงการ การจดสงรายงานความกาวหนา การประชาสมพนธโครงการ การจดเสวนาแลกเปลยนเรยนรระดบจงหวด ระดบประเทศ โดยวธการตรวจเยยม ชแจงดวยเอกสาร โทรศพท อนเตอรเนต โรงเรยนมแนวทางในการจดกจกรรมการรายงานความกาวหนาของโครงการและไดรบประสบการณจากการแลกเปลยนเรยนรไปใชในการพฒนางานตอไป

6. ประเมนผล ถอดบทเรยน และเผยแพรผลงาน 6.1 ประเมนการจดกจกรรม โดยผรบผดชอบกจกรรมยอยซงประเมนทกครงหลงจากเสรจสนกจกรรม 6.2 ประเมนภาพรวมของโครงการ โดยผรบผดชอบโครงการของโรงเรยนเปนระยะ และรายงานผบรหารทราบ 6.3 เผยแพรผลงาน โดยการ ประกาศหนาเสาธงแกนกเรยน ชแจงในทประชมบคลากร ผปกครองนกเรยน เผยแพรผานเวทแลกเปลยนเรยนร เผยแพรผานอนเตอรเนต (เวบไซต You tube )

6.4 การถอดบทเรยน โรงเรยนไดด าเนนการถอดบทเรยนของโรงเรยน เมอวนท 8 มนาคม 2555 โดยไดมอบหมายใหกจกรรมหลก 5 กจกรรม ด าเนนการถอดภายในกจกรรมกอน และด าเนนการถอดระดบโครงการอกครง

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 36

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 37

บทท 5 สรปบทเรยนทไดจากการด าเนนโครงการ

โครงการน ารองการจดการศกษาแบบมสวนรวมขององคกรในชมชนเพอสขภาวะคนไทยของ

โรงเรยนเฉลมพระเกยรตกรมหลวงนราธวาสราชนครนทร บางปอประชารกษ นบเปนนวตกรรมทางการศกษาอกรปแบบหนงทเนนการจดการศกษาเพอใหเกดสนตในชมชน โดยอาศยการมสวนรวมในกจกรรมตาง ๆ ของโครงการจากชมชน เปนพนฐานส าหรบการจดการศกษาในรปแบบตาง ๆ โดยเรมสรางความส านกในคณคาของแหลงเรยนร ภมปญญา ประสบการณทสงสมอยในชมชน กบนกเรยน เยาวชน ซงเปนสวนหนงของชมชน จากการศกษาการมสวนรวมระหวาง บคลากร นกเรยน ชมชน ในการวางแผน ตดสนใจ ด าเนนการ การตดตามแกไขปญหา การชนชมตอผลงานรวมกน เปนแนวทางหนงทสามารถสรางความเหนอกเหนใจ ความเอออาทร มความคดวาปญหาของชมชนคอปญหาของทกคน มใชปญหาของคนใดคนหนง จงเปนการรบผดชอบรวมกนในการเสรมสรางชมชนใหเกดสนตสข

จากการด าเนนการของโครงการดานชมชนซงไดจด แลหลงเปนกระบวนการในการศกษาชมชนในดานประวตศาสตร ดานวฒนธรรม ประเพณ เสมอนเปนการรจกตวเราเองกอนทจะศกษาเรองราวของคนอน หรอเปนการศกษาจากสงใกลตวกอนแลวจงศกษาสงไกลตว การศกษาประวตความเปนมาของชมชนโดยการออกไปสมภาษณผอาวโสในชมชน ผปฏบตงาน ทงคร และนกเรยน ไดใกลชดกบผอาวโสแลวเกดความอบอนใจในความมน าใจ ไมตร ซงนอกจากจะใหความรแลวผอา วโสทานกยงใหขอคดตาง ๆ แกคณะทมาสมภาษณซงเปนค าสอนทมคายงทจะชวยใหเยาวชนมความใกลชดสนทสนมกบผสงอาย ซงเปนเบาหลอมจตใจ ความคดของเยาวชนใหเกดส านกดตอตนเอง สงคม

ดานการศกษาเพออาชพ กจกรรมเศรษฐกจพอเพยง กลมสนใจอาหารพนเมอง กลมสนใจผลตภณฑทองถน เปนการสรางเจตคตทด และทกษะ ของอาชพสจรตแกนกเรยน จากการทนกเรยนไดเดนทางไปหาผกกดจากแหลงในปาดวยตนเอง การศกษาสตรการท าย าผกกดทอรอยทสดในชมชนโดยนกเรยนเปนคนสบคนตามหมบานตาง ๆ การปฏบตการปกลายบนผาคลมผมสตรมสลมของนกเรยนกลมสนใจผลตภณฑทองถน จนสามารถน าไปแสดงในกจกรรมแลกเปลยนเรยนรระดบจงหวด ท าใหเกดความภาคภมใจในผลงานทตนไดผลตขนมา ดานเศรษฐกจพอเพยงนกเรยนไดความรหลายอยางแตเสยดายทไมสามารถน ามาปฏบตไดทก ๆ อยางเนองมเวลาจ ากดมาก ท าใหสามารถท าไดคอการปลกกลวยนกเรยนไดไปหาพนธกลวย และด าเนนการทกอยางดวยตนเอง นกเรยนไดเรยนรวธการท างาน การมคณธรรมในการท างาน การมงมนในอาชพสจรต

สขกายสบายใจ ทง 4 กจกรรม เปนกกรรมเสรมสรางสขภาพ (กาย/ใจ) เพอใหนกเรยน บคลากร ผน าชมชน และเครอขายตาง ๆ ในชมชน มสวนรวมในการสรางชมชนทมสขภาพด หาง

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 38

จากโรคภยไขเจบ ผานการเลนกฬา ฟตบอล วอลเลยบอล ดานจตใจมกจกรรมเสรมสรางความเขมแขงทางจตใจ ผานกจกรรมการพฒนากระบวนการคด โดยวทยากรจากชมรมบณฑตอาสาเพอปองกนปญหายาเสพตดจงหวดชายแดนใต และโครงการของศนยประสานงานวชาการเพอชวยเหลอผไดรบผลกระทบจากเหตการณความไมสงบจงหวดชายแดนใต มหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร ( ศวชต.ม.นร.) เพอใหผเรยนมจตใจทเขมแขง มจตใจทมนคง ไมคลอยตามสภาพแวดลอมรอบดาน

เยาวชนรกษศาสนา มกจกรรมคณธรรมสญจร เนนการพฒนาตนของผเรยนโดยการจดกลมนกเรยนแลว ออกไปปฏบตธรรมในมสยด ในชมชนเพอใหนกเรยนไดเรยนรคณธรรมผานการแลกเปลยนประสบการณกบผทรงคณธรรมในชมชน กจกรรมมจลสคอตมอล-กรอาน ( การประสทธประสาทความรเรองการอานอล-กรอาน ) เปนกจกรรมทสรางความปลาบปลมปตแกผปกครองทลกหลานสามารถผานพธน เปนการสรางภมความรแกเยาวชนใหตงมนอยในหลกศาสนา

ชมชนสเขยว เปนกจกรรมทรางความตระหนกตอสงแวดลอมโดยผานกระบวนการจดกจกรรมของวทยากรจากอทยานแหงชาตอาวมะนาว-เขาตนหยง นกเรยนเกดความตระหนกตอสงแวดลอมและไดรวมกนจดกจกรรมดานการอนรกษสงแวดลอม คอการแบงโซนท าความสะอาดบรเวณโรงเรยน การลอกตนไมยราพในบงขางอาคารละหมาดของโรงเรยน เปนตน

เครอขายการด าเนนการ ระดบโรงเรยน 1.เครอขายผปกครองนกเรยน อ าเภอเมอง จงหวดนราธวาส

ระดบต าบล 2.องคการบรหารสวนต าบลบางปอ อ าเภอเมอง จงหวดนราธวาส 3.ตวแทนชมชน 11 หมบาน อ าเภอเมอง จงหวดนราธวาส 4.ผน าชมชนต าบลบางปอ อ าเภอเมอง จงหวดนราธวาส 5.ชมรมแมบานต าบลบางปอ อ าเภอเมอง จงหวดนราธวาส 6.ชมรมอมามต าบลบางปอ อ าเภอเมอง จงหวดนราธวาส 7.โรงเรยนประถมศกษาในต าบลบางปอ อ าเภอเมอง จงหวดนราธวาส

ระดบอ าเภอ 8.โรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลามฯ อ าเภอเมอง จงหวดนราธวาส 9.โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลบางปอ อ าเภอเมอง จงหวดนราธวาส 10.ส านกงานกองทนสงเคราะหการท าสวนยาง อ าเภอเมอง จงหวดนราธวาส

ระดบจงหวด 11.โรงเรยนราชประชานเคราะห ๓๙ อ าเภอระแงะ จงหวดนราธวาส 12.อทยานแหงชาตอาวมะนาว-เขาตนหยง อ าเภอเมอง จงหวดนราธวาส

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 39

13.ศนยประสานงานวชาการเพอชวยเหลอผไดรบผลกระทบจากเหตการณความไมสงบจงหวดชายแดนใต มหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร (ศว.ชต.ม.นร.) อ าเภอเมอง จงหวดนราธวาส

14.คายจฬาภรณ อ าเภอเมอง จงหวดนราธวาส 15.มสยดตะโละมาเนาะ อ าเภอบาเจาะ จงหวดนราธวาส 16.ชมรมบณฑตอาสาเพอปองกนปญหายาเสพตดจงหวดชายแดนใตอ าเภอเมองจงหวด

สงชลา

ปจจยความส าเรจ อปสรรคการเรยนร/การด าเนนโครงการ ขอเสนอแนะ

1. การมสวนรวมของชมชน ตงแตเรมโครงการโรงเรยนไดออกแบบการมสวนรวมในแตละขนตอนเพอใหชมชนมสวนรวมในโครงการอยางแทจรง ไมวาจะเปนผปกครอง ผน าชมชน ผน าศาสนา ชมรมแมบาน ฯลฯ เปนการพฒนาการจดการศกษาอกขนหนง

2. ความรวมมอของนกเรยน นกเรยนทรวมกจกรรมของโครงการมสวนอยางมากในการชวยเหลอการด าเนนงานในขนตอนตาง ๆ ของคร จนไดด าเนนกจกรรมของโครงการส าเรจลลวงทกกจกรรม

3. การขยายเครอขายขององคกร โรงเรยนไดสรางเครอขายการด าเนนโครงการ ซงเกยวของกบกจกรรมตาง ๆ ของโครงการ มทงองคกรเดมทเคยปฏบตงานดวยกน และองคกรใหม ๆ ทเพงเปนเครอขาย เครอขายเหลานมสวนในการชวยใหกจกรรมตาง ๆ มความเขมขน ทาทาย ชวยใหนกเรยนมความกระตอรอรนในการรวมกจกรรม

4.ความมงมน ตงใจ ของบคลากร บคลากรทรบผดชอบกจกรรมมภาระหลายอยาง มเวลาในการด าเนนกจกรรมนอย แตกไดปฏบตงานตามโครงการอยางทมเท เสยสละ จนสามารถด าเนนกจกรรมไดอยางสมบรณ

อปสรรคการด าเนนโครงการ 1. การท าความเขาใจเปาหมายของโครงการ เนองจากเปนโครงการทมงใหชมชนมสวนรวม

จงเปนปญหาส าหรบองคกร ทจะน าชมชน เขามามสวนรวมในการวางแผนแกปญหา ด าเนนการ และการประเมนผล

- โรงเรยนไดใชวธการเขาหาชมชนทละองคกร โดยใหผรบผดชอบกจกรรมรวมกบนกเรยนเขาไปหาชมชนและท าความเขาใจในรายละเอยดของโครงการ จนชมชนยอมรบและรวมมอกบโรงเรยน 2. บคลากรมภาระงานมากไมมเวลาทจะทมเทใหกบกจกรรมของโครงการ - ใชคาบประชมบคลากรในการชแจงรายละเอยดของโครงการ และไดขอเวลาจากทางโรงเรยนจดประชมผรบผดชอบกจกรรม และจดกจกรรมในวนหยด

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 40

3. การด าเนนการตามปฏทน เนองจากองคกรในชมชน มกจกรรมในเวลาเดยวกน ท าใหไมสามารถจดกจกรรมตามปฏทนทวางไวได - เลอนเวลาการจดกจกรรมออกไปและจดในเวลาทเหมาะสม 4. นกเรยนมเวลาในการรวมกจกรรมนอย เนองจากโรงเรยนเปดสอนหลกสตรการศกษาขนพนฐานและหลกสตรอสลามศกษา ท าใหนกเรยนตองใชเวลาในการเรยนมากขน - นกเรยนท ากจกรรมในวนหยด

ขอเสนอแนะในการด าเนนโครงการตอไป โครงการจดการศกษาแบบมสวนรวมขององคในชมชนเพอสขภาวะคนไทย ของโรงเรยนเฉลมพระเกยรตกรมหลวงนราธวาสราชนครนทร บางปอประชารกษ ไดจดขนเพอจดประกายใหนกเรยนมความสมพนธกบชมชน มเจตคตทดตออาชพสจรต มสขภาพด ยดมนศาสนา และการรบผดชอบตอสงแวดลอมรวมกน ซงเปนปจจยทกอใหเกด สนตสข ในพนท ดงนนเพอใหเกดขยายเครอขายของโครงการจงควรขยายโครงการนใหทวถงและครอบคลมทกองคกร ไมวาจะเปนโรงเรยนประถมศกษา ชมชน นอกจากนควรประชาสมพนธ ทางสอตาง ๆ เชน วทย โทรทศน เพอใหสงคมไดรบรอยางกวางขวาง และเพอใหกจกรรมทไดด าเนนการไปแลวเกดความยงยนควรใหมการด าเนนการในรปแบบตาง ๆ อยางตอเนอง โดยใหชมชนมสวนรวมในทกกระบวนการเพอพฒนาการด าเนนงานของโครงการตอไป

บทความ

การจดการศกษาแบบมสวนรวม.........แนวทางสสนต

นรตน นราฤทธพนธ***

เจะบาฮารดน หะยเจะย**

มานตร เจะแว*

หลกการในการจดการศกษาของชาตตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ .ศ. 2540 และพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบ2) พ.ศ. 2545 รวมทงนโยบายดานการศกษาของรฐบาลทไดแถลงตอรฐสภา โดยหลกการจดการศกษาเพอพฒนาสงคมไทยใหเปนสงคมแหงการเรยนร โอกาสความเทาเทยมทางการศกษา พฒนาไดอยางตอเนองตลอดชวต อนเปนเงอนไขไปสระบบเศรษฐกจฐานความรสอาชพอยางยงยน ในการจดการศกษาเพอเสรมสรางคณภาพชวตและสงคมบรณาการอยางสมดลระหวางปญญา คณธรรมจรยธรรม วฒนธรรม วถชวต และอตลกษณ มงสรางพนฐานความพรอมทดใหกบเดก ปลกฝงความเปนสมาชกทดของครอบครวและสงคม

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 41

และพฒนาศกยภาพความร ทกษะ กระบวนการในการมอาชพโดยใหสงคมทกภาคสวนมสวนรวมในการจดการศกษาไดตรงตามความตองการของผเรยน กระบวนการพฒนาชวต และสงคม เปนปจจยส าคญในการพฒนาประเทศอยางยงยน และสามารถแขงขนไดในระดบนานาชาต สภาพ สงคมปจจบนในสามจงหวดชายแดนภาคใตจะมจดออนของสถานการณความไมสงบในพนทเกดขนบอยครง โรงเรยนเปนเปาหมายหนงของความเสยงทจะกอใหเกดสถานการณความรนแรง จงท าใหขวญและก าลงใจของคร นกเรยน ผปกครอง ชมชน ขาดความเชอมนท าใหคนเกงคนดตองเดนทางออกจากสงคม ทงนนโอกาสและคณภาพทางการศกษาจงไมเปนไปตามมาตรฐาน ส าหรบจดแขงของพนทคอสภาพพนททมความอดมสมบรณ ในน ามปลา ในนามขาว สงคมเกษตรกรรม ความสมบรณตามธรรมชาต และความสวยงามของสถานททองเทยว โบราณสถาน โบราณวตถ ประเพณ วฒนธรรมทองถน ความหลากหลายของภมปญญาทองถน เออตอการพฒนาในดานเศรษฐกจ ความเปนอย ควบคกบการการศกษาทมพนทตดตอกบประเทศเพอนบาน ศกยภาพทางธรกจทจะสรางผลตภณฑอาหารฮาลาล ไปเผยแพรจ าหนายในภมภาคอาเซยน ตะวนออกกลางสามารถทจะสรางอาชพ และรายไดใหกบคนในพนทไดอยางดยง โครงการน ารองการจดการศกษาแบบมสวนรวมขององคกรในชมชนเพอสขภาวะคนไทย คอการจดการศกษาโดยโรงเรยนเปนฐานของการเรยนรโดยการมสวนรวมของทกภาคสวน นกเรยน คร ผปกครอง ชมชน แหลงเรยนรในทองถน ภมปญญาทองถน รกชมชนตามวฒนธรรมประเพณ ความเชอของสงคม น ามาเปนองคประกอบของการพฒนาการศกษาใหมคณภาพอยางยงยน

*** ผอ านวยการโรงเรยน

** ครช านาญการ

* ครช านาญการ การจดการศกษาแบบมสวนรวมเปนอกรปแบบหนงทเปนกระบวนการจดการเรยนรทน าเอา

ทรพยากรตางๆทเปนประโยชนตอกจกรรมการเรยนรมาด าเนนการจดการศกษา รวมกนเพอใหผเรยนไดสมผสกบบรรยากาศการเรยนรทเปนสภาพจรง เปนกนเอง ตรงตามธรรมชาตของผเรยนและสงแวดลอมรอบๆตว อนจะท าใหผเรยนมความตองการ มการคนหาความรดวยตนเอง มความพยายามในสงทตนสนใจ มการสนบสนนดานตางๆจากบคคลรอบดาน ไดรบรเรองราวใกลตว ชมชนทองถนรจกการวางตวในทสาธารณะในโอกาสตางๆมความชนชมกบผลงาน ตลอดจนมความตระหนก ความเอออาทร ความรกในกลมเพอน ชมชน สงคม ประเทศชาต นอกจากนยงท าใหผเรยนไดเรยนรลกษณะของชมชน ทองถน เปนการศกษาเพอสงคม เพอชวต และเพอสรางความเขาใจแกผเรยนและยงเปนการฝกการมคณธรรมจรยธรรมทดงามเพอเตรยมตวสสงคมในอนาคตอกดวย

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 42

โรงเรยนเฉลมพระเกยรตกรมหลวงนราธวาสราชนครนทร บางปอประชารกษไดเขารวมโครงการน ารองฯ ปการศกษา 2554 หลงจากทไดรบหลกการของโครงการไดปรกษาหารอกบทมงานภายในโรงเรยน กรรมการสถานศกษา และตวแทนชมชนเพอชแจงรายละเอยดและรบฟงความคดเหน ไดออกแบบส ารวจเพอส ารวจสภาพจรงทประสบอยของนกเรยน ในประเดนอะไรบางทท าใหนกเรยนมความสข อะไรบางทท าใหนกเรยนมความทกข ทงทโรงเรยนและทบาน ซงนกเรยนสวนใหญไดตอบวาสงทท าใหนกเรยนมความสขทโรงเรยนคอ การอยรวมกนกบเพอนได สงทท าใหนกเรยนมความทกข คอ การนนทากน สวนทบาน สงทท าใหมความสข คอ การอยรวมกบครอบครว สงทท าใหมความทกข คอ การทะเลาะเบาะแวงกน เมอถามวาท าอยางไรจงจะเกดความสข นกเรยนตอบวา การไดอยพรอมหนาพรอมตากน และท ากจกรรมรวมกน จากบทสรปทไดรบ ไดประมวลผลกบความคดเหนของทกคนรวมกนแลว จงไดวางแนวทางการด าเนนการโครงการดานชมชน ดานอาชพ ดานสขภาพ ดานศาสนา และดานสงแวดลอมซงสอดคลองกบทฤษฎการมสวนรวม โครงการน ารองการจดการศกษาแบบมสวนรวมขององคกรในชมชนเพอสขภาวะคนไทยของโรงเรยนเฉลมพระเกยรตกรมหลวงนราธวาสราชนครนทร บางปอประชารกษ มกจกรรมดงน กจกรรมท 1 แลหลง 1.1 การเรยนรประวตชมชน 1.2 ทศนศกษาแหลงเรยนรทางประวตศาสตร กจกรรมท 2 ฝกฝนอาชพ (การศกษาเพออาชพ) 2.1 การเรยนรตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง 2.2 จดกลมสนใจอาหารพนเมอง 2.3 จดกลมสนใจผลตภณฑทองถน กจกรรมท 3 สขกาย –สบายใจ 3.1 กฬาสมพนธ 3.2 กฬาอาวโส 3.3 กฬาพนบาน 3.4 การเสรมสรางความเขมแขงทางจตใจ กจกรรมท 4 เยาวชนรกษศาสนา 4.1 คณธรรมสญจร 4.2 มจลสคอตมอลกรอาน กจกรรมท 5 ชมชนสเขยว 5.1 คายอนรกษสงแวดลอม ขนตอนการด าเนนงาน 1 ) ประชมคณะกรรมการเพอก าหนดกรอบการด าเนนงานของโครงการ

2 ) ส ารวจและวเคราะหชมชน เพอคนหาความตองการของชมชนในดานตาง ๆ

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 43

3 ) รบสมครคณะท างานและคณะท างานของแตละกจกรรมประชมวางแผนการด าเนนงาน

4 ) ด าเนนกจกรรมของโครงการตามตารางการด าเนนงาน

5 ) ตดตามการด าเนนงานของคณะท างานแตละกจกรรม

6 ) ประเมนผล และเผยแพรผลงาน

โรงเรยนไดแตงตงกรรมการรบผดชอบโครงการขนมาเพอรบผดชอบโครงการ โดยไดยดแนวทางตามทไดรบขอเสนอแนะจากชมชน บคลากร และนกเรยน การชแจงรายละเอยดของโครงการแกผเขารวมประชมใชเวลาและความอดทน และตองอธบายอยางละเอยดมากเพราะเปนโครงการใหม ซงยงไมคนเคย ทประชมไดวางขอบเขตของโครงการกวาง ๆ ดงน

ดานชมชน จากการสมผสกบชมชนเปนระยะเวลา 30 ป ผเขยนไดพบเหนกบสภาพความเปนอยของชาวชมชนบางปอพอสมควร เนองจากฐานะทางเศรษฐกจไมด ผปกครองตองแบกภาระเลยงดครอบครวจงมกจะไมคอยมเวลาใหกบลกๆ เวลาสวนหนงหมดไปกบการประกอบอาชพหาเลยงครอบครว ไมคอยมเวลาไดอยกนอยางพรอมหนาพรอมตา ท าใหชองวางระหวางบดามารดากบลกทหางอยแลวยงหางขนอก ความสมพนธทเคยเปนไปอยางแนบแนนระหวางสมาชกในชมชนกไมเหมอนเดม เพราะไมคอยมเวลาไดพบปะกน เมอเกดเหตการณความไมสงบขนตงแตป 2547 ความหวาดระแวงไดเขามาอยในความรสกของสมาชกชมชนแตละคน ความปลอดภยเปนสงแรกททคนตองค านงถงไมวาจะท าอะไร จะไปไหน ต าบลบางปอนนทางราชการไดก าหนดใหเปนพนทสแดง เนองจากเกดเหตการณความไมสงบบอยครง หลายครงทเหตการณเกดขนผเสยชวตมใชคนในพนท ไมเกยวของกบชาวบางปอ ดเหมอนวาบางปอจะถกเลอกเปน “ท าเลทเหมาะสมในการปฏบตการ” นอกจากปจจยขางตนแลว การรกคบของขบวนการคายาเสพตดกเปนอกปจจยหนงทซ าเตมปญหาแกชมชน เยาวชนสวนหนงกมสวนเกยวของกบขบวนการคายาเสพตด เปนเหตใหสงคมพการ เนองเยาวชนซงเปรยบเสมอนอวยวะสวนหนงของรางกายไมสามารถชวยเหลอตนเองได จากปญหาเหลาน ท าใหเยาวชนหางเหนจากครอบครว สงผลใหเยาวชนไมไดรบการอบรมบมนสย การสงสอน การตกเตอน การกลอมเกลาจตใจ ไมเปนสงทมคณคาในสายตาของคนเยาวชน เยาวชนไมรจกความเปนมาของทองถน ชมชนของตนเอง จงท าใหขาดความส านก ความหวงใยตอชมชน ไมสนใจความเปนไปของชมชน ชมชนมสภาพตางคนตางอย ตวใครตวมน ไมสนใจความทกขยากของเพอนบาน การศกษาประวตชมชนนนมงหวงใหเยาวชนไดรบรความเปนมา เขาใจสภาพความเปนอย ของทองถนตนเอง ท าใหเกดความรกความหวงแหน ใสใจในสภาพความเปนอยของสมาชกในชมชน กอใหเกดความเอออาทรตอชมชน รจกแบงปนในสงทตนมอย มโอกาสฝกฝนการมจตสาธารณะ ทกษะทางจรยธรรม โดยเยาวชนไดไปพบปะกบแหลงเรยนในชมชนไมวาจะเปนผอาวโส ผหลกผใหญ รวมทงภมปญญาทองถน ซงเปนทางออกทางหนงเพอใหเยาวชนไดตระหนกถงคณคาของประสบการณทสงสมมาจนเปนธรรมเนยมของชมชนและรวมกนรกษา “สงทมคาเหลานอยางภาคภมใจ” ความภาคภมใจในชมชนเปนสอทจะสงเสรมใหเยาวชน รก หวงแหนทองถนมความคดทจะพฒนาสงเสรมทองถนใหมความเจรญกาวหนาตอไป

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 44

การด าเนนงานของโครงการไดประชม วางแผนการสบคนประวตความเปนมาของต าบลบางปอ โดยไดรบความรวมมอจากผน าชมชน ผปกครองนกเรยน องคการบรหารสวนต าบลบางปอและแหลงเรยนร ภมปญญาทองถน เยาวชนทรวมโครงการไดไปสมภาษณ นายยโซะ อาย ป ซงไดอพยพครอบครวมาตงรกรากทรมฝงแมน าบางปอ ผอาวโสทานนไดเลาวาเดมบรเวณนมตนปอ ขนอยมากมายชาวบานในสมยนนจงเรยกชมชนนวา “บางปอ” ตนปอนนมประโยชนหลายอยางเชน ใบใชหอขนม สวนเปลอกน ามาท าเปนเชอกไดเปนอยางด และทานไดน านกเรยนไปดตนปอท รมฝงแมน า เปนความรใหมทไดรบจากภมปญญาทองถน จากการศกษาตอมาของเยาวชนทรบผดชอบโครงการตนปอคอตน โพธทะเล นนเอง ผลจากการจดกจกรรมน ผรวมโครงการทกคนยอมรบวาไดทราบประวตความเปนมาของชมชน ท าใหเกดความภาคภมใจในทองถน จากการสมภาษณผอาวโสทานนไดใหขอเตอนใจส าหรบเยาวชนหลายอยางเชนการมน าใจ ความใกลชดกบผทอาวโสกวา หากเยาวชนไดใกลชดกบผอาว โสจะท าใหไดรบการตกเตอนในสงไมด ท าใหเยาวชนมจตใจออนโยน ไมท าในสงทบพการไมพงพอใจ

ดานอาชพ ดวยสภาพการประกอบอาชพของชมชนยงไมไดรบการพฒนาเทาทควร ท าใหสญเสยรายไดเชนอาชพการกรดยางยงมการผลตยางแผนทไมด ท าใหมราคาต าเสยรายไดโดยใชเหต การจดกจกรรมฝกฝนอาชพเพอใหเยาวชนคนรนใหม ใสใจในอาชพของชมชน รจกแสวงหาวธการพฒนาการประกอบอาชพของชมชน โดยการจดกจกรรมแหลงเรยนรเศรษฐกจพอเพยง ซงถอเปนกจกรรมทส าคญในการปลกฝงใหเยาวชนรจกความ “พอเพยง” ดขนและน าไปใชเปนแนวทางในการด ารงชพในสงคม กจกรรมสงเสรมกลมสนใจอาหารพนเมอง และกจกรรมสงเสรมกลมสนใจผลตภณฑทองถนกเปนกจกรรมทางเลอกอหนงทางทจะชวยใหเยาวชนไดร เขาใจ และมทกษะในการประกอบอาชพ สบทอดอาชพของชมชนและพฒนาสโลกอาชพตอไป

กจกรรมเศรษฐกจพอเพยง หลงจากไดรบสมครเยาวชนเขารวมกจกรรมแลว ไดรวมกนส ารวจแหลงเรยนรดานเศรษฐกจพอเพยง ซงทประชมไดตกลงกนวาจะศกษาแหลงเรยนรท คายจฬาภรณ อ าเภอเมอง จงหวดนราธวาส ไดน านกเรยนศกษาแหลงเรยนรแลวกลบมาท าโครงการพชเศรษฐกจทโรงเรยน

ผลจากการจดกจกรรมน ปรากฏวาเยาวชนมความกระตอรอรนในการท าโครงการและมแนวคดทจะน ากลบไปท าทบาน

กจกรรมฝกอบรมอาชพไดรวมกบส านกงานกองทนสงเคราะหการท าสวนยางจงหวดนราธวาสใหการอบรมและปฏบตการ เรองการปลกยางพารา การท ายางแผนชนด การตดตายาง การท าปยชวภาพ การท ายางกอน เปนเวลา 2 วน มเยาวชนเขารบการอบรม 35 คน จากการอบรมครงนท าใหเยาวชนไดทราบวาการประกอบอาชพท าสวนยางพารา การรบจางกรดยางพารา ของชมชนขณะนยงเปนวธการทท าใหสญเสยรายไดไปจ านวนหนงเนองจากการท ายางแผนไมด นอกจากนเยาวชนไดศกษาแหลงเรยนรเศรษฐกจพอเพยง ณ คายจฬาภรณ อ าเภอเมอง จงหวดนราธ วาส

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 45

และมความเหนวาควรจะพฒนาการประกอบอาชพสวนยางพาราใหดกวาน เพราะเปนอาชพหลกของชมชน ผลจากการจดกจกรรมน เยาวชนมทกษะทางอาชพเพมขน มส านกในความยากล าบากในการประกอบอาชพตาง ๆ มความคดทจะสบทอดอาชพของชมชนตอไป กจกรรมกลมสนใจอาหารพนเมอง เรมจากการประชมนกเรยนทรบผดชอบ รวมกบกลมแมบานของต าบลบางปอ ไดหารอในประเดนชนดของอาหารพนเมองและแหลงเรยนร ทประชมไดสรปวาจะท าย าผกกด โดยใหนกเรยนไปหาความรจากแหลงเรยนรในชมชน ผรบผดชอบกจกรรมไดน านกเรยนไปเกบยอดผกกดในชมชน โดยมชาวบานเปนผชแนะวธการเกบยอดผกกด แลวแบงกลมนกเรยนแขงขนท าย าผกกด บคลากรและกลมเปนกรรมการตดสนการแขงขน ผลจากการจดกจกรรมน เยาวชนเกดความตระหนกถงความยากล าบากในการประกอบอาชพ เหนคณคาของเงน เหนใจผปกครองทตองประกอบอาชพเลยงดครอบครว กจกรรมกลมสนใจผลตภณฑทองถน ไดรวมกนประชมระหวางบคลากร นกเรยน ตวแทนกลมแมบาน แลวตดสนใจเลอกการปกลายบนผาคลมสตรมสลม เนองจากเปนผลตภณฑนยมมากของทองถนและยงสามารถพฒนาเพอสงจ าหนายในประเทศเพอนบานเชน มาเลเซย สงคโปร ไดอกดวย นกเรยนไดศกษาความรจากกลมแมบานของต าบลบางปอ และฝกการปกลายตามแบบทก าหนดไวแลวสงจ าหนาย ผลจากการจดกจกรรมน เยาวชนมทกษะการปกลายบนผาคลมสตรมสลม และมความคดทจะพฒนาเปนอาชพตอไป

ดานสขภาพ การสงเสรมสขภาพกายสบายใจเปนกจกรรม เพอสงเสรมและเกอหนนใหชมชน ไดพฒนาศกยภาพของตนเอง ครอบครวและชมชนในทกดานแบบองครวมอยางเปนระบบ เนองจากสขภาพนนมประกอบหลายประการ อาท สงคม สงแวดลอม ชมชน การบรการสขภาพ และการใหความร โดยการระดมพลงทกฝายในการดแลและสขภาพของตนเอง และการพฒนาสงคมดานตางๆ เชน สงแวดลอม เศรษฐกจ การเมอง การศกษา และอนโดยใชกลยทธการมสวนรวมระหวางโรงเรยนและชมชน เพอหาทางเลอกทเหมาะสมสอดคลองกบความตองการของและความเปนไปไดในชมชน โดยค านงถง ระบบสงคม วฒนธรรม และเศรษฐกจ ทแตกตางของชมชน การรณรงคตอตานการสบบหรหรอสงเสพตด เพอใหชมชนเหนคณคา และผลของสงแวดลอมตอสขภาพ รวธการเพอออกก าลงกาย สรางความเขมแขงทางสขภาพใหกบบคคล และชมชน

บางปอเปนชมชนชนบท มปญหาดานสขภาพกายโดยเฉพาะปญหายาเสพตดในหมเยาวชน เนองจากสภาพครอบครวทผปกครอง ไมมเวลาดแลเอาใจใสบตรหลานอยางใกลชด และการขยายตวของเครอขายยาเสพตดอยางตอเนอง ท าใหเยาชนสวนหนงไมสามารถตานทานตอกลอบายได จงท าใหยาเสพตดระบาดในหมเยาวชนอยางรวดเรว นอกจากนชมชนบางปอเปนพนทสแดง ซงเปนพนททเกดเหตการณความไมสงบบอยครง มผไดรบผลกระทบเปนวงกวาง ไมวาจะเปนขาราชการ

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 46

ประชาชนผบรสทธ ชมชนมความเปนอยอยางไรความปลอดภย ซงสงผลใหเกดความกงวล จนเกดความหวาดระแวงซงกนและกน

กจกรรมกฬาอาวโสไดก าหนดเปาหมายเพอใหผทมอายวยกลางคนไดรจกวธการออกก าลงกาย เพอรกษาสขภาพกายใหแขงแรง ปลอดภยจากโรค กจกรรมกฬาสมพนธและกฬาพนบาน นอกจากการออกก าลงกายแลวเยาวชนยงไดรจกสรางสมพนธภาพทดในหมเยาวชนดวยกน รจกการใหอภย รจกการปฏบตตามกฎกตกา

กจกรรมเสรมสรางความเขมแขงทางจตใจ เปนทางออกอกทางหนงส าหรบผรวมโครงการทจะชวยใหเขาใจสภาพจตใจของตนเอง ปรบอารมณความรสกของตนเองเพอใหอย รวมกบบคคลอนไดอยางมความสข กจกรรมนไดรบการสนบสนนจาก “ศนยประสานงานวชาการ เพอชวยเหลอผไดรบผลกระทบจากเหตการณมหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร” ( ศวชต.มนร.) เปนเครอขายหนงทชวยเหลอในดานการเยยวยาแกนกเรยนทไดรบผลกระทบและจดกจกรรมเสรมความเขมแขงทางจตใจชวยใหผไดรบผลกระทบ คลายความกงวล ลดการหวาดระแวงไดในระดบหนง ท าใหอยรวมกนในสงคมไดอยางสนต ผลจากการจดกจกรรม ผรวมโครงการมความสมพนธอนดกบผคนรอบขางทงความสมพนธกบสมาชกเพอนบาน เพอนรวมงานและบคคลทวไปในชมชน นอกจากเปนฐานของการมชวตอนอบอนและมงคงแลวยงเปนเกราะก าบงมใหเกดปญหาตาง ๆ ในสงคมไดอกดวย นอกจากนการเคลอนไหวเปนนจ เชน การเดน การวง การเลนกฬา และการท าสวนครว นอกจากจะท าใหสขภาพดแลว ยงชวยลดความกระสบกระสาย ชวยเสรมสรางพลงทางสมองของเยาวชนและเปนการปองกนการถดถอยของมนสมองใหผสงอายอกดวย

ดานศาสนา ต าบลบางปอมประชากรทนบถอศาสนาอสลามรอยละ 80 ซงมความเครงครดในการปฏบตตามหลกศาสนา จะเหนไดจากการปฏบตศาสนกจทก าหนดไว ไมวาเปนการละหมาด การถอศลอดในเดอนรอมฎอน การบรจาทาน การมจรยธรรมทเหมาะสมในการด ารงชวตประจ าวน ซงยดถอปฏบตมาเปนประเพณทดงามตงแตอดต แตในปจจบนการปฏบตตนของคนรนใหม มไดด าเนนตามทบรรพบรษไดถอปฏบตมา ท าใหเยาวชนหางจากธรรมะ มจรยธรรมทไมงดงาม การปฏบตตนไมเหมาะสม จนเปนสาเหตหนงของปญหาสงคม

กจกรรมคณธรรมสญจร เปนกจกรรมทมงสงเสรมใหเยาวชนมส านกดในตนเอง น าตนเองเขาสหลกการของศาสนาพรอมทจะปฏบตตามอยางเครงครด โดยฝกปฏบตศาสนกจจนเปนกจวตรประจ าวน เชนการเชญชวนใหท าความดหามปรามในการท าชว การละหมาดวนละ 5 เวลา การถอศลอด การใหทาน นอกจากนศาสนาอสลามไดก าหนดหลกปฏบตในชวตประจ าวนตามแบบอยางของทานศาสดา จนสามารถน าหลกการศาสนาเปนระบอบการด าเนนชวต เชน รจกการเขาหาผอาวโส มความอดทนตอความยากล าบาก การมจตสาธารณะ การสรางความรก ความเขาใจในหมเพอนและชมชน โดยการจดกลมเยาวชนกลมละ 10 คน แลวน าเยาวชนไปพ านกทมสยดในชมชน แลวเชญผน าศาสนามาใหความร ควบคกบการปฏบตตามหลกศาสนา เรองการวางตวในชมชน การสราง

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 47

ความรก การอดทน ฯลฯ เรยนรการรบผดชอบตาง ๆ เชน ประกอบอาหาร การพฒนาสาธารณะสถาน การตอนรบผมาเยยม การเยยมเยยนชมชน เปนเวลา 24 ชวโมง เมอเสรจสนกจกรรมแลวไดเปดโอกาสใหเยาวชนแสดงความรสกทมตอกจกรรมทไดปฏบต และประสบการณทไดรบ เพอไปปรบใชในชวตประจ าวนตอไป ผลจากการจดกจกรรมนไดรบเสยงสะทอนจากชมชนในทางทด ยนดใหโรงเรยนจดกจกรรมนตอไปเพอปลกฝงใหเยาวชนมศาสนาเปนทยดเหนยวจตใจและเปนคนดของสงคม กจกรรมมจลสคอตมอลกรอาน ( การประสทธประสาทวชาการอานอลกรอาน ) เปนกจกรรมทจดขนเพอใหพฒนาเยาวชนใหอานอลกรอานไดถกตอง เนองจากการปฏบตศาสนกจตาง ๆ ในศาสนาอสลามตองประกอบดวยอานอลกรอานใหถกตอง จงจะท าใหศาสนากจนนมความสมบรณ ดงนนกจกรรมนนอกจากจะชวยใหเยาวชนอานอลกรอานไดอยางถกตองแลว ยงเปนการสงเสรมใหเยาวชนสามารถปฏบตศาสนากจไดอยางถกตอง สมบรณ อกดวย ผลจากการจดกจกรรมน ท าใหชมชนมความพงพอใจในตวเยาวชน เนองจากสามารถปฏบตศาสนกจ ไดอยางถกตอง สมบรณเปนการชวยผปกครอง ชมชนใหมสมาชกทมคณภาพในดานการปฏบตตนตามหลกศาสนา ชวยใหเยาวชนเปนคนด มศลธรรม

ดานสงแวดลอม ชมชนยงเขาใจเรองสงแวดลอมเปนเรองไกลตว มผลกระทบนอย ไมใหความส าคญไมใสใจตอสงแวดลอม กจกรรมชมชนสเขยว ชวยเสรมสรางความตระหนกถงผลกระทบทเกดจากสงแวดลอมตอตนเอง ชมชน สงคมและประเทศชาต โดยจดคายอนรกษสงแวดลอมแลวใหนกเรยนจดท ากจกรรมอนรกษสงแวดลอมภายในชมชน ผลจากการจดกจกรรมน เยาวชนเกดความตระหนกในสงแวดลอม เหนไดจากกจกรรมอนรกษทเยาวชนไดรวมกนจดกจกรรมเพออนรกษสงแวดลอมในชมชนและไดรบความรวมมอจากชมชนเปนอยางด

การศกษาเปนงานตามโครงการน ารองการจดการศกษาแบบมสวนรวมแนวทางสสนตของโรงเรยน ไดรบความรวมมอจากทกภาคสวน ซงท าใหกลไกบรณาการความรวมมอในการจดการศกษาในอนาคตตองจดท าหลกสตรทองถนใหสอดคลองกบความตองการของชมชน การพฒนาแหลงเรยนรในและนอกสถานศกษาเพอพฒนาภมปญญาทองถน ซงเปนองคประกอบใหโครงการและกจกรรมสมบรณยงขน ความส าเรจของการจดกระบวนการเรยนร เนนผเรยนเปนส าคญ เพอใหเปนคนด คนเกงอยในสงคมอยางมความสข ตามศกยภาพ ตรงตองการทงในดานสขภาพรางกาย และจตใจ สตปญญา ความร ทกษะ คณธรรม และจตส านกการอยรวมในสงคม

การจดการศกษาคนทวไปอาจจะเขาใจวาเปนเรองทใคร ๆ กจดได หนวยงานของรฐ เอกชน หรอหนวยงานใดกได ซงกมสวนถก แตถาเรามองอกดานหนงจะเหนวาผลจากการจดการศกษาทขาดเอกภาพคอตางคนตางคด ตางคนตางจดแลว การศกษาไทยกคงตองซอยเทาอยกบทอกตอไป ในขณะทประเทศเพอนบาน ไดพฒนาการศกษากนอยางจรงจง มนคงและมทศทางทชดเจน มความเปน

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 48

เอกภาพ ทงเปาหมายและวธการ ดงนนการจดการศกษาเพอใหมคณภาพและเกดประโยชนอยางแทจรงตอผเรยน และชมชนนน จ าเปนตองผานกระบวนการจดการเรยนรทเหมาะสมกบผเรยนทกวย ทกพนท ทกสภาพการณ โดยจดการศกษาหลากหลายรปแบบ ทงการศกษาในระบบ การศกษานอกระบบ และการศกษาตามอธยาศย เปนรปแบบการศกษาทจ าเปนส าหรบสงคมในยคปจจบนทจะหลอหลอมชมชนใหเปน “สงคมแหงการเรยนร” ถงเวลาแลวหรอยงทเราทกคนจะเสรมสราง “การมสวนรวม” เพอใหเกดความสมานฉนทในสงคม บนแนวทางความเขาใจ เขาถงและพฒนาสสนตอยางยงยนตอไป.

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 49

ภาคผนวก

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 50

ตารางท 1 แสดงการระดมทรพยากร

ประเภททรพยากร

รายละเอยด องคกรทสนบสนน ผลทเกดขน

แหลงเรยนร ดานประวตชมชน -องคการบรหารสวนต าบลบางปอ

-ทราบขอมลดานตาง ๆ ของต าบลบางปอ

-ชมชน ผน าชมชน -ทราบแหลงเรยนร ภมปญญาทองถนในต าบล

ดานเศรษฐกจพอเพยง

-คายจฬาภรณ -ไดความร ทกษะดานเศรษฐกจพอเพยง

-ส า น ก ง า น ก อ ง ท นสงเคราะหการท าสวนย า ง อ า เ ภ อ เ ม อ งนราธวาส

-ไดความร ทกษะดานอาชพการปลกยางพารา

ดานสงแวดลอม -อทยานแหงชาตอาวมะนาว-เขาตนหยง

-มความตระหนกดานสงแวดลอม

บคคล ดานสขภาพกาย -โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล

-ไดรบความรการรกษาสขภาพกาย

-โรงเรยนราชประชานเคราะห ๓๙

-ไดออกก าลงกาย

ดานสขภาพจตใจ -โรงพยาบาลนราธวาสราชนครนทร

-ไดรบความรเรองสขภาพจต

ดานสงเสรมศาสนา

-ชมรมอมามต าบลบางปอ

-ไดรบความรดานศาสนา

ภมปญญาทองถน

ดานอาหารพนเมอง

ชมรมแมบานต าบลบางปอ

-ไดความร ทกษะการประกอบอาหารพนเมอง

ดานผลตภณฑทองถน

ชมรมแมบานต าบลบางปอ

-ไดรบความร ทกษะการปกลายบนผาคลมผมสตรมสลม

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 51

ตารางท 2

เทคโนโลยและการสอสาร

ท ประเภท การใชประโยชน ผลการใช 1. หนงสอราชการ -ตดตอสอสารกบหนวยงาน

และองคกร -ทราบความเคลอนไหวของโครงการ

2 โทรศพท -ตดตอสอสารกบหนวยงานและองคกร

-ทราบความเคลอนไหวของโครงการ

3 กลองถายรปพรอมอปกรณ

-บนทกภาพการจดกจกรรมของโครงการ

-ไดภาพการจดกจกรรมตาง ๆ ของโครงการ

4 คอมพวเตอร -จดพมพเอกสารตาง ๆ -จดท าสอน าเสนอ

-ไดเอกสารของโครงการทงหมด -ไดสอน าเสนอของโครงการ เชน สไลดมลตมเดย สกป Powerpoint

5 อนเตอรเนต -ประชาสมพนธโครงการ -น าสกปการเกบและการท าย าผกกด เขา Youtube

ตารางท 3 การมสวนรวมขององคกร/ชมชน

ท กจกรรมของโครงการ ชอองคกร รายละเอยดการมสวนรวม

1 กจกรรมท 1 “แลหลง” 1.1 เรยนรประวตชมชน ๑.องคการบรหารสวนต าบล

บางปอ ๒.ตวแทนชมชน ๑๑ หมบาน

-สนบสนนขอมลต าบลบางปอ -ใหความรประวตต าบลบางปอ

1.2 ทศนศกษาแหลงเรยนรทางประวตศาสตร

๓.มสยดตะโละมาเนาะ -แหลงเรยนรทางประวตศาสตร

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 52

2 กจกรรมท 2 “ฝกฝนอาชพ” 2.1 เศรษฐกจพอเพยง ๔.คายจฬาภรณ -ศกษาแหลงเรยนรเศรษฐกจ

พอเพยง 2.2 กลมสนใจอาหารพนเมอง ๕.ศนยศกษาการพฒนาพกล

ทอง -ศกษาแหลงเรยนรเศรษฐกจพอเพยง

2.3 กลมสนใจผลตภณฑทองถน ๖.ชมรมแมบานต าบลบางปอ -ใหความรอาหารพนเมองและผลตภณฑทองถน

3 กจกรรมท 3 “สขกาย-สบายใจ” 3.1 กฬาสมพนธ ๗.โรงเรยนเอกชนสอนศาสนา

อสลาม ๘.โรงเรยนประถมศกษาในต าบลบางปอ

-กจกรรมกฬาสมพนธตอตานยาเสพตด

3.2 กฬาอาวโส ๙.โรงเรยนราชประชานเคราะห๓๙

-กจกรรกฬาอาวโสสงเสรมสขภาพ

3.3 กฬาพนบาน

๑๐.ชมรมตาดกาต าบลบางปอ

-กจกรรมกฬาพนบาน -จดกจกรรมกฬาพนบาน

3.4 เสรมสรางความเขมแขงทางจตใจ

๑๑.โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลบางปอ ๑๒.ศนยประสานงานวชาการเพอชวยเหลอผไดรบผลกระทบจากเหตการณความไมสงบจงหวดชายแดนใต มหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร (ศว.ชต.ม.นร.) ๑๓.ชมรมบณฑตอาสาเพอปองกนปญหายาเสพตดจงหวดชายแดนใต

-ใหความรการเสรมสรางความเขมแขงทางจตใจ -ใหความรเรองสารเสพตด -สนบสนนการเสรมสรางความเขมแขงทางจตใจ การถอดบทเรยน -ใหความรเรองการปองกนยาเสพตด

4 กจกรรมท 4 “เยาวชนรกษศาสนา”

4.2 คณธรรมสญจร

๑๔.เครอขายผปกครองนกเรยน ๑๕.ผน าชมชนต าบลบางปอ

-อ านวยความสะดวกและแหลงเรยนรในชมชน -อ านวยความสะดวกและ

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 53

แหลงเรยนรในชมชน 4.3 มจลสคอตม อลกรอาน ๑๗.ชมรมอมามต าบลบางปอ

-ใหความรดานคณธรรม จรยธรรม และจด มจลสคอตมอลกรอาน

5 กจกรรมท 5 “ชมชนสเขยว” 5.1 คายอนรกษสงแวดลอม ๑๘.อทยานแหงชาตอาว

มะนาว-เขาตนหยง -แหลงเรยนรการอนรกษสงแวดลอม

ตารางท 4 การนเทศตดตาม

ระดบการนเทศ เรองทนเทศ วธนเทศ ผนเทศ ผลทเกดขน กจกรรม -การสมภาษณชมชน

-การพบปะผอาวโส -มารยาทในการศกษานอกสถานท -มารยาทในทประชม -ขนตอนการเสวนา -การวางแผนปฏบตงาน การมสวนรวม -ขนตอนการคอตมอล-กรอาน

-ประชม

-ผ ร บ ผ ด ช อ บกจกรรมหล กและก จกรรมยอยของโครงการ

-ผ รวมกจกรรมยอยของโครงการ(นกเรยนแ ล ะ เ ย า ว ช น ) มค ว า ม ร ใ น ห ว ข อ ทนเทศ

โครงการ -การเขยนรายละเอยดกจกรรม -การเขยนหลกสตร -การจดท าโครงการ -การน าเสนอผลงาน -การคดเลอกทมงาน -การสรางความมนใจ

-ประชมปรกษาหารอ -เสวนาโตะกลม

-ผรบผดชอบโครงการระดบองคกร 1.นายเจะบาฮารดน หะยเจะย

-ผรบผดชอบกจกรรมยอยมองเหนแนวทางและมความมนในการด าเนนกจกรรมของโครง

ถ อ ด บ ท เ ร ย น โ ค ร ง ก า ร น า ร อ ง ฯ โ ร ง เ ร ย น เ ฉ ล ม พ ร ะ เ ก ย ร ต ฯ บ า ง ป อ ป ร ะ ช า ร ก ษ

หนา 54

-การประชาสมพนธกจกรรม

ส านกงานเขตพนท

-การวางขอบเขตของโครงการ -การการจดท าแผนงาน -การออกแบบกจกรรม -การเขยนหลกสตร -การวจย -การประเมนผล -การประชาสมพนธโครงการ -การถอดบทเรยน

-ประชม -ชแจงดวยเอกสาร เชนหนงสอราชการ -โทรศพท

-ศกษานเทศก ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 15 1.นางดาเรศ สโรฒมาภรณ 2.นางจรยา อารงค

-โรงเรยน ผรบผดชอบโครงการ ผรบผดชอบกจกรรมยอยและบคลากรเหนความส าคญของโครงการและมความตงใจในการจดกจกรรมของโครงการตอไป

องคกรสวนภมภาค

-การพจารณาโครงการ -การจดสงรายงานความกาวหนา -การพจารณาโครงการเพมเตม -การขยายเครอขาย

-ประชมปฏบตการ -โทรศพท

-นายประเสรฐ แกวเพชร

-โรงเรยนมแนวทางในการจดกจกรรมและการรายงานความกาวหนาของโครงการ

องคกรสวนกลาง

-การตรวจเยยมโครงการ -การจดสงรายงานความกาวหนา -การประชาสมพนธโครงการ -การจดเสวนาแลกเปลยนเรยนรระดบจงหวด ระดบประเทศ

-ตรวจเยยม -ชแจงดวยเอกสาร

-ดร.พณสดา สรธรงศร -ดร.กลา ทองขาว -ดร.บญจนทร บวหง -รศ.ดร.อทย บญประเสรฐ

-โรงเรยนมแนวทางในการจดกจกรรมการรายงานความกาวหนาของโครงการและไดรบประสบการณจากการแลกเปลยนเรยนรไปใชในการพฒนางานตอไป