Upload
veerapong-kanasirivong
View
236
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
โครงการนำร่องการจัดการศึกษาแบบมีส่วนร่วมขององค์กรในชุมชนเพื่อสุขภาวะคนไทย (ปศท.๒) ได้รับทุนสนับสนุนจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส) ศูนย์วิจัยและฝึกอบรมทางการศึกษา วิทยาลัยครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์
Citation preview
รายงานรายงานการถอดบทเรยนการถอดบทเรยน ครงท ครงท 11--22 โครงการน ารองการจดการศกษาแบบมสวนรวมโครงการน ารองการจดการศกษาแบบมสวนรวม
ขององคกรในชมชนเพอสขภาวะคนไทยขององคกรในชมชนเพอสขภาวะคนไทย
โรงเรยนบานโปงแดงโรงเรยนบานโปงแดง
ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาล าพน เขต ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาล าพน เขต 22
ปการศกษา ปการศกษา 2554 2554
โดยการสนบสนนงบประมาณจากโดยการสนบสนนงบประมาณจาก
ส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ ส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ ((สสสสสส.).)
รายงานจดประชมเชงวชาการ การถอดบทเรยนโครงการน ารองการจดการศกษาแบบมสวนรวมขององคกรในชมชน
เพอสขภาวะคนไทย เขตพนทการศกษาล าพน เขต 2 ครงท 1 / 2255 ณ โรงเรยนบานโปงแดง วนท 23 กมภาพนธ 2555 เวลา 9.30 น.
รายชอผเขารวมประชม 1. นายวฒไกร ชยสทธ ผอ านวยการโรงเรยน ประธาน 2. นายปวนรกษ สมฤทธ คร คศ.2 รองประธาน
3. นางสาวไขแข ชยเงนตรา คร คศ.2 เลขานการ 4. นายพรพล จนทวรรณ คร คศ.2 กรรมการ 5. นางยพด กมลสาร คร คศ.2 กรรมการ 6. นายดวงรตน ชยสมภาร คร คศ.2 กรรมการ 7. นางกลยา ธสงห คร คศ.1 กรรมการ 8. นายธนกร ดวงเนตร คร คศ.1 กรรมการ 9. นางสาวเปรมจตร เปกกนใจ คร คศ.1 กรรมการ 10. นายศภสทธ พงษศรวานณชย คร คศ.1 กรรมการ 11.นายไกรวทย ทาเงน ครวกฤต กรรมการ 12. นางสเพยร ขดสาร ครวกฤต กรรมการ 13.นางสาวดารา กองค า ครสอภาษา กรรมการ 14. นายประเสรฐ เลศวฒนากล ประธานกรรมการสถานศกษา กรรมการ 15. นายมอแกว นาวา กรรมการสถานศกษา กรรมการ 16. นางทพยวรรณ นะกาลง กรรมการสถานศกษา กรรมการ 17. นายเจาะโพ จน ปราชญชาวบาน (ฟอนเจง) กรรมการ 18. นางสขใจ นาวา ปราชญชาวบาน (แตงงาน) กรรมการ 19.นายเอาะ นะกาลง ปราชญชาวบาน (เลยงผ) กรรมการ 20 เดกชาย นรนทร จนทรถา กรรมนกเรยน กรรมการ 21.เดกหญง อาทตยา กองค า ตวแทนนกเรยน กรรมการ 22.เดกชายมชาย จน ตวแทนนกเรยน กรรมการ 23. นางจนทรใจ นาวา ตวแทนชมชน กรรมการ 23. นายยทธพล กองค า ตวแทนเยาวชน กรรมการ
ระเบยบวาระท 1 เรองแจงใหทราบ 1.1 การชแจงคณะท างาน และแตงตงผทเปนกรรมการในการถอดบทเรยนทโรงเรยน
เขารวม ในโครงการน ารองการจดการศกษาแบบมสวนรวมขององคกรในชมชนเพอสขภาวะคนไทย โดยเขตพนทการศกษาล าพน เขต 2 จ านวน 5 โครงการ 20 กจกรรม กจกรรมสงเสรม 5 กจกรรมยอย ระเบยบวาระท 2 เรองรบรองรายงานการประชมครงทแลว ไมม ระเบยบวาระท 3 เรองเสนอเพอทราบ 3.1 ชแจงประชมคณะท างาน ในการถอดบทเรยนในสวนของโครงการทโรงเรยนไดจดกระบวนการเรยนรแลว ทงหมด 5 โครงการ 21 กจกรรมใหคณะธรรมงานทราบ ขอมล 3.2 แบงกลมประสานงานในการระดมความคดจากกลมยอยของคณะท างาน และเรยบเรยงน าเสนอ ผลทไดรบจากการเรยนรรวมกนในแตละโครงการ 3.3 แนะน าขนตอนการถอดบทเรยนใหคณะท างานทราบขนตอนวธการ เขยนรายงาน 3.4 มอบหมายใหคณะท างานในแตละโครงการ รบผดเพอน าเสนอในทประชมครงตอไป ระเบยบวาระท 4 เรองเสนอเพอพจารณา
4.1 การแตงตงคณะท างานการถอดบทเรยนโครงการน ารองการจดการศกษาแบบมสวน รวมขององคกรในชมชน
4.2 ใหผทรบผดชอบในแตละโครงการประสานงาน วเคราะหเอกสาร รวบรวมกจกรรมท ด าเนนการแลว สรปสงประธานเพอตรวจแกและเสนอตอผประสานงานตอไปเพอสขภาวะคนไทย ระเบยบวาระท 5 เรองอน ๆ
5.1 ใหคณะกรรมการทงหมดระดมความคด และคนแนวทางทไดรบจาการจดกจกรรม ทงหมด แบงออกเปน 5 โครงการใหญ และน าเสนอในทประชมครงตอไป
5.2 ประชมครงตอไปวนท 14 มนาคม 2555 ปดประชมเวลา 11.45 น. ลงชอ ผบนทก ( นางสาวไขแข ชยเงนตรา ) ต าแหนง เลขานการ
รายงานจดประชมเชงวชาการ การถอดบทเรยนโครงการน ารองการจดการศกษาแบบมสวนรวมขององคกรในชมชน
เพอสขภาวะคนไทย เขตพนทการศกษาล าพน เขต 2 ครงท 2 / 2255 ณ โรงเรยนบานโปงแดง วนท 13 มนาคม 2555 เวลา 10.00 น.
รายชอผเขารวมประชม 1. นายวฒไกร ชยสทธ ผอ านวยการโรงเรยน ประธาน 2. นายปวนรกษ สมฤทธ คร คศ.2 รองประธาน
3. นางสาวไขแข ชยเงนตรา คร คศ.2 เลขานการ 4. นายพรพล จนทวรรณ คร คศ.2 กรรมการ 5. นางยพด กมลสาร คร คศ.2 กรรมการ 6. นายดวงรตน ชยสมภาร คร คศ.2 กรรมการ 7. นางกลยา ธสงห คร คศ.1 กรรมการ 8. นายธนกร ดวงเนตร คร คศ.1 กรรมการ 9. นางสาวเปรมจตร เปกกนใจ คร คศ.1 กรรมการ 10. นายศภสทธ พงษศรวานณชย คร คศ.1 กรรมการ 11.นายไกรวทย ทาเงน ครวกฤต กรรมการ 12. นางสเพยร ขดสาร ครวกฤต กรรมการ 13.นางสาวดารา กองค า ครสอภาษา กรรมการ 14. นายประเสรฐ เลศวฒนากล ประธานกรรมการสถานศกษา กรรมการ 15. นายมอแกว นาวา กรรมการสถานศกษา กรรมการ 16. นางทพยวรรณ นะกาลง กรรมการสถานศกษา กรรมการ 17. นายเจาะโพ จน ปราชญชาวบาน (ฟอนเจง) กรรมการ 18. นางสขใจ นาวา ปราชญชาวบาน (แตงงาน) กรรมการ 19.นายเอาะ นะกาลง ปราชญชาวบาน (เลยงผ) กรรมการ 20 เดกชาย นรนทร จนทรถา กรรมนกเรยน กรรมการ 21.เดกหญง อาทตยา กองค า ตวแทนนกเรยน กรรมการ 22.เดกชายมชาย จน ตวแทนนกเรยน กรรมการ 23. นางจนทรใจ นาวา ตวแทนชมชน กรรมการ 23. นายยทธพล กองค า ตวแทนเยาวชน กรรมการ
ระเบยบวาระท 1 เรองแจงใหทราบ 1.1 ประธานแจงการจดท ารายงานการถอดบทเรยนของแตละโครงการ วาตองไดรบการ
แกไข ในบางสวนเอใหสมบรณ สอดคลองกบกจกรรมและบรบทของกจกรรม 1.2 ประธานเขารวมประชมสมมนาดงาน ท อ าเภอล าพญา จงหวดปทมธาน ในการถอด
บทเรยน เปนชมชนตวอยางในการถอดบทเรยน ในโครงการครงน ในวนท 17 มนาคม 2555 เพอน าความรทไดรบมาเสนอแนะแกคณะท างาน เพอแกไขงานไดถกตองสมบรณตอไป ระเบยบวาระท 2 เรองรบรองรายงานการประชมปฎบบตการครงท1 รบรองรายงานการประชมเชงปฎบตการครงท 1 / 2555 ระเบยบวาระท 3 เรองเสนอเพอทราบ 3.1 คณะท างานแตละโครงการไดน าเสนอการถอดบทเรยนของแตละโครงการ ตอคณะท างาน 3.2 คณะท างานแตละทานสดงความคดเหนแกไข เพมเตม ของการถอดบทเรยนแตละโครงการ 3.3 เลขานการบนทก การปฎบตงานในการประชม เพอเสนอแนวทางทกรรมการแตละคนน าเสนอ และแนะน าแกไขในครงน 3.4 คณะท างานทกโครงการ ด าเนนการแกไข ใหสมบรณเพอน าเสนอประธานเพอตรวจสอบ และน าเสนอผประสานงานระดบภาค ระเบยบวาระท 4 เรองเสนอเพอพจารณา
4.1 ใหคณะท างานรวบรวมเอกสารรปเลม ของการถอดบทเรยนทสมบรณ น าเสนอประธานเพอตรวจสอบ แกไข กอนน าเสนอผประสานงานระดบภาค
4.2 น าเสนอการถอดบทเรยนในการจดกจกรรมในโครงการน ารองการจดการศกษาแบบม สวนรวมขององคกรในชมชนเพอสขภาวะคนไทย เสนอตอชมชนตอไป ระเบยบวาระท 5 เรองอน ๆ
5.1 ไมม ลงชอ ผบนทก ( นางสาวไขแข ชยเงนตรา ) ต าแหนง เลขานการ
การถอดบทเรยนการถอดบทเรยน ( ( ครงท ครงท 1 1 )) โครงการน ารองการจดการศกษาแบบมสวนรวมโครงการน ารองการจดการศกษาแบบมสวนรวม
ขององคกรในชมชนเพอสขภาวะคนไทยขององคกรในชมชนเพอสขภาวะคนไทย
โรงเรยนบานโปงแดงโรงเรยนบานโปงแดง
ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาล าพน เขต ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาล าพน เขต 22
ปการศกษา ปการศกษา 25542554
โดยการสนโดยการสนบสนนงบประมาณจากบสนนงบประมาณจาก
ส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ ส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ ((สสสสสส.).)
ขอมลพนฐานโรงเรยนบานโปงแดง อ าเภอทงหวชาง จงหวดล าพน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาล าพนเขต 2
กอนอนตองขอรายงานขอมลพนฐานของโรงเรยนใหผเกยวของไดทราบกอนแลววา กอนทเราจะไดด าเนนการตามโครงการน ารองการจดการศกษาแบบมสวนรวมขององคกรในชมชนเพอสขภาวะคนไทยนนจ าเปนอยางยงททกฝายจ าเปนตองทราบขอมลพนฐานของหนวยงานทจะปฏบตงานกอนขอสงเขปดงน โรงเรยนบานโปงแดง ตงอยเลขท 213 หมท 5 ต าบลทงหวชาง อ าเภอทงหวชาง จงหวดล าพนเปนโรงเรยนในสงกดศนยเครอขายการศกษาอ าเภอทงหวชางซงประกอบไปดวยโรงเรยนในเขตอ าเภอทงหวชางทเปนโรงเรยนประถมศกษาจ านวน 18 โรงเรยน อ าเภอทงหวชางเปนอ าเภอหนงใน 8 อ าเภอของจงหวดล าพนมอาณาบรเวณกวางขวางมเนอทประมาณ 514 ตารางกโลเมตรทศเหนอตดอ าเภอแมทา ทศใตตดกบอ าเภอล ทศตะวนตกตดตอกบอ าเภอล ทศตะวนออกตดตอกบอ าเภอเสรมงาม จงหวดล าปาง ส าหรบโรงเรยนบานโปงแดง หมท 5 ต าบลทงหวชางนนประกอบไปดวยเขตบรการ 3 หมบานคอบานโปงแดง บานสญชยและบานดอยแกว ราษฏรทงสามหมบานเปนชาวเขาเผากระเหรยง 2 ชนเผาคอบานโปงแดงและบานดอยแกวเปนชาวเขาเผาสกอรและบานสญชยเปนชาวเขาเผาโปว ซงทงสองเผามภาษาพดทไมเหมอนกนแตมรปแบบทางวฒนธรรมคลายคลงกนเนองจากเปนกระเหรยงเหมอนกนแตตางเผากนเทานนมวฒนธรรมและประเพณเปนของตนเองแตกตางจากชาวพนราบทวไป
ในรปแบบของการมวฒนธรรมเปนของตนเองสะทอนความเขมแขงในรปแบบวฒนธรรมของชนเผาทยงคงรกษาขณบธรรมเนยมและวฒนธรรมประเพณของตนเองไวไดอยางเหนยวแนนทงในรปแบบการเลยงผเหมอง ผฝาย การเลยงผประเพณในเดอน 5 และเดอน 9 รวมทงประเพณการกนแขกหรอแตงงานในชนเผาเนองจากมการแตงงานในเผาของตนเองมากกวาแตงงานกบคนตางเผารวมทงคนพนราบทตดตอคาขายหรอมความสมพนธกนวฒนธรรมเหลานเปนเครองแสดงใหเหนวาการมวฒนธรรมทเขมแขงจะสงผลในการเปลยนแปลงรปแบบในการด ารงชวตนอยมากกวาการทมวฒนธรรมผสมผสานและการรบผลของการพฒนาชมชนในรปแบบอนๆทมากจากภายนอกทงเรองการศกษา สาธารณสขและการพฒนาชมชนในรปแบบอนๆสงเหลานจะสะทอนถงการรบเอาวฒนธรรมการพฒนาเขามาปรบใชในวถชวตในเผาของตนเองมองในแงดเชงวฒนธรรมแลวจะเหนวาชมชนมความเปนตวของตวเองมากกวาชมชนอนๆทยอมรบวฒนธรรมทเขามาผสมกลมกลนกนจนไมรวารากเหงาของวฒนธรรมตนเองเปนอยางไรในท านองเดยวกนวฒนธรรมเหลานกเปนสงทปดกนการรบเอาสงทถอวาเปนการพฒนาชมชนในยคปจจบนเชนเดยวกนเราจะท าอยางไรถงจะใหสงเหลานเกดการสมดลทงการรกษาวฒนธรรมและการพฒนาใหควบคกนไปเราตองยอมรบการเปลยนแปลงในโลกปจจบนแลวหนมาใหความส าคญกบการทชมชนตองรกษาวฒนธรรมเอาไว
เชนกนเราไมสามารถทจะเลอกเอาสงใดสงหนงและทงอกสงหนงททรงคณคาไปไดเชนกนสงเหลานถอวาเปนโจทยในการพฒนาชมชนทโรงเรยนทเปนหนวยงานทางการจดการศกษาตองเขามาเรยนรรบทราบและหาทางพฒนาใหเขากบภาวการณในปจจบนทโลกก าลงเปลยนแปลงไปสยคไรพรมแดนเราก าลงกาวไปสยคทโลกสามารถเชอมตอกนไดทวโลกดวยเทคโนโลยเครอขายเนตเวรค ปจจบนโรงเรยนบานโปงแดงเปดท าการสอนตงแตชนอนบาลถงประถมศกษาปท 6 มนกเรยนรวมทงสน 185 คนมครประจ าการท าการสอน 10 คนมนายวฒไกร ชยสทธ เปนผอ านวยการโรงเรยนมบคลากรอนเชนครอตราจาง ครวกฤต ครธรการและ ภารโรงชวคราวรวมบคคลากรทงสน 14 คน ประเพณทส าคญของชาวเขาเผากระเหรยงคอประเพณการเลยงผทมกนยมเลยงในเดอน 5 และเดอน 9 โดยมยอมออกไปรบจางหรอท างานแตออกไปหากนทวไปได หามออกจากหมบานไปท ากจกรรมทอนเปนระยะเวลา 3 วนบคคลทวไปตางหมบานไมอาจเขาในบรเวณทกนไวเปนรปไมไผสานขดแตะทเรยกกนวาตะแหลวตดบรเวณหนาบานหากใครพลดหลงเขาไปตองถกปรบอยางสงสวนมากการปรบจะปรบเปนเกลอแลวน าไปแจกจายใหกบคนทงหมบานแลวท าพธเลยงผใหมเพราะถอวาเสยผแลวตองท าการเลยงใหม คนทฝนท าจะถกตราหนามยอมคบคาสมาคมกบคนในชนเผานเนองจากเปนผท าใหเกดการเลยงผใหมเสยเวลาและท าใหผโกรธไมเปนทคบหาสมาคมถอวาเปนคนไมด นอกจากนยงมประเพณการเลยงผฝายหรอเหมอง ผทงนา ผปาถงแมวาจะมการนบถอพทธศาสนากตามเมอมคนตายในหมบานจะรบน าไปฝงทปาชาไมนยมเผาหากมการตายในตอนเยนตองรบน าไปฝงในตอนเชามดแลวรบกลบมารบประทานอาหารอาบน าลางเนองลางตวใหสะอาด แตเดมไมนยมเอาคนตายใสโลงศพ มกปฏบตกนโดยใชเสอหรอผาหอศพแลวหามดวยไมคานพาไปปาชาแตในปจจบนเรมมการใชหบศพกนบางแลวส าหรบคนทฐานะดแตยงใชการหามหบศพไปปาชาในลกษณะของการจางครงหนงประมาณ 2,000 บาทโดยถอวา หว 1,000 หาง 1,000แตมขอแมวาคนทรบจางตองเตรยมคนทจะหามไวใหพรอมจะเปลยนบาหรอเปลยนทาส าหรบการแบกไมคานหามไมไดโดยทวไปจะใชคนหามทรบจางประมาณ 4 คนเดนเคยงคกนไปทางเขาปาชาจะเปนทางแคบๆส าหรบเดนพาหนะตางๆไมสามารถน าไปไดญาตพนองคนตายทเปนชายจะหวน าน ามด จอบเสยมไปดวยพวกหนงจะน าสงของคนทตายบรรจในกลองหรอลงแบกหามไปดวยเมอท าการฝงคนตายแลวจะรบกลบมาช าระลางตนเองและรบประทานอาหารเชา (กรณตายตอนเยน)มประเพณทส าคญอกอยางหนงคอการสรงน าพระธาตดอยกวางค าทครบาชยยะวงศษาพฒนาสรางงขนจะสรงน าในเดอนแปด 15 ค าของทกปราษฏรในพนทจะมารวมท าบญกนอยางมากมายถอเปนททองเทยวอกแหงหนงของอ าเภอทงหวชางในวดพระธาตดอยกวางค าประกอบไปดวยสงถาวรวตถทางศาสนาเปนอนมาก มทประดษฐานเนองกวางทเชอวากลายเปนหนตามต านานทเลาขานกนมา มอางปลาหน มสถานททเชอกนวาเปนทตากเนอกวางเปนทเคารพนบถอของ
ประชาชนในอ าเภอทงหวชางและอ าเภอใกลเคยง ราษฏรสวนใหญประกอบอาชพทางด านการเกษตรและรบจางการเกษตรสวนใหญจะปลกพชททางบรษทมาสงเสรมคอมนฝรงและถวแระทจ าเปนตองใชสารเคมยาฆาแมลงมากมายเพอใหไดผลผลตทคมคากบการลงทน ปจจยหนงทท าใหราษฏรมสารเคมตกคางในรางกายสงมากคอความไมรเนองจากอานไมออกและเขยนไมไดราษฏรทมอายตงแต 30 ปขนไปไมมโอกาสไดเรยนหนงสอไมสามารถอานออกเขยนไดอานฉลากไมเปนอกทงการไมระมดระวงปองกนตวเองจากสารเคมทอนตรายท าใหเกดปญหาสารเคมทเปนอนตรายซมอยในกระแสเลอดสงมากเปนอตราสวนจ านวนรอยละ 86.47 ของจ านวนประชากรทตรวจรางกายและพบสารเคมนบวาเปนอนตรายใหญหลวงตอประชาชนของเราทตองมารบพษภยจากสารเคมเขากระแสเลอดเนองจากการประกอบสมมาอาชพทจ าเปนเปนสาเหตหนงของการฆาตวตายทมอตราทสงมากในตวอ าเภอ เมอเราทราบขอมลพนฐานตางๆแลวท าการประชาคมราษฏรและเครอขายทมอยในชมชนแลวตงคณะท างานก าหนดโครงการ/กจกรรมทจะแกไขปญหาทพบน าเสนอตอผสนบสนนโครงการน ารองตามทกลาวมาแลวตอไปตามรายละเอยดทจะไดกลาวถงในเรองของการถอดบทเรยนเพอน าเสนอตอผสนบสนนโครงการภายหลงทการด าเนนการตามโครงการน ารองเสรจสนตามระยะเวลาทก าหนดไวในกรอบของการน ารองคอ 1 ปการศกษาตอไป
การถอดบทเรยน
โครงการ/กจกรรมตามแผนงานโครงการเกษตรอนทรยในโครงการน ารองการจดการศกษาแบบมสวนรวมขององคกรในชมชนเพอสขภาวะคนไทย โรงเรยนบานโปงแดง
อ าเภอทงหวชาง สพป.ล าพนเขต 2 ........................................................................................................................................... โครงการเกษตรอนทรยเพอชวทดกวาตามโครงการน ารองการจดการศกษาแบบมสวนรวมขององคกรในชมชนโรงเรยนบานโปงแดง อ าเภอทงหวชาง จงหวดล าพน สพป.ล าพนเขต 2 ประกอบไปดวยกจกรรมหลก 3 กจกรรมดงน
1. หมอดนอาสา 2. การท าปยหมก 3. การท าปยน าชวภาพ
ปจจยทท าใหเกดความส าเรจ/ลมเหลวของกจกรรมหมอดนอาสา การท าปยน าและการทท าปยหมก ปจจยทท าใหเกดความส าเรจ/ลมเหลว ในกระบวนการด าเนนโครงการมการประชมปรกษาหารอของคณะท างานอยางตอเนอง มการวางแผนการท างานอยางเปนระบบ การด าเนนการทประสบความส าเรจสวนหนงมาจากการบรหารจดการทยดหยน การปรบเปลยนก าหนดระยะเวลา ตามความเหมาะสมและสอดคลองกบกลมเปาหมาย ซงในบางคราวอาจตดขดดวยชวงเวลา หรอความพรอมของกลมเปาหมาย อกทงการด าเนนกจกรรมมการท างานแบบรวมมอของหลายภาคสวนและมสวนรวมในการแกไขปญหาทด การด าเนนงานจงประสบความส าเรจ โดยมการบรหารงาน ตงแต การสรางความรความเขาใจในการจดกระบวนการเรยนรเพอพฒนาการท าเกษตรอนทรย โดยการถายทอดความรดานทฤษฎ และการปฏ บต การมสวนรวมของชมชนในการด า เนนกจกรรมทกขนตอน ใชกระบวนการมสวนรวมของชมชนเปนหลกการในการท างาน โดยการรวมคด รวมท ารวมวางแผน รวมปฏบต ประชาชนเปนผตดสนใจ โดยชมชนเองวาจะท ากจกรรมอะไร และสามารถแกไขปญหาได โดยเรมตงแตการท าประชาคม การระดมความคดเหนเกยวกบสภาพปญหาของชมชน โดยเรมแกปญหาจากครอบครวไปสชมชนตามล าดบ โดยยดแนวทางการแกไขปญหาตามหลกเศรษฐกจพอเพยง
การประยกตองคความรไปสการปฏบต จากการไปศกษาดงานจาก ชมชนบานทาปาเปา และเชญวทยากรใหความรท าใหเกษตรกรในชมชนสามารถน าองคความรมาประยกตใชในการท าการเกษตรของตนเองเปนการสรางแนวคดใหมทาง การเกษตรใหกบเกษตรกรในพนทเพอปรบเปลยนวธการท าการเกษตรดงเดมเปนเกษตรแนวใหมตามรอยแนวทางทองคพระบาทสมเดจพระเจาอยหวพระราชทานไวใหกบพสกนกรชาวไทย สงทเปนอปสรรคและปจจยทท าใหเกดความลมเหลวของโครงการ/กจกรรม เกษตรกรบางสวนยงยดตดกบคานยมเดมกบการใชสารเคมในการท าการเกษตร ไมรบวทยาการใหมๆเกยวกบการเกษตรกร บางสวนยงไมเหนความส าคญของการท าเกษตรอนทรย และไมแนใจในประสทธภาพของปยหมกชวภาพ และน าหมกชวภาพ วาจะมคณภาพเทยบเทาสารเคมหรอไม กจกรรมนสะทอนใหเหนวากอนทเราจะด าเนนการตามโครงการ/กจกรรมทคอนขางสวนทางกบวถชวตและความเชอของชมชนแลวเราตองมการหาวธการทจะท าใหชมชนสรางแนวคดใหมกอน สรางกระบวนการคด วธคดกอนแลวศกษาชมชนวาชมชนพรอมทจะท างานรวมกบเราเมอไร พรอมตอนใหนตองมผน าแนวคดนไปด าเนนการหรอลองท ามาแลวกอนจงจะประสบผลส าเรจสวนใหญทางราชการมกจะมวธคดแบบนอาจจะเปนสาเหตหนงท าใหกจกรรมหรอโครงการทลงไปยงชมชนไมไดผลเทาทควร กจกรรมทโรงเรยนด าเนนการไปคอนขางมากเกนไปเบดเสรจแลวรวมทโรงเรยนด าเนนการไปทงหมดรวม 5 โครงการ 21 กจกรรมรวมกจกรรมตอยอดจากการแนะน าของทางผสนบสนนงบประมาณอก 5 กจกรรมรวมเปน 5 โครงการ 26 กจกรรมและแตละกจกรรมคอนขางใชระยะเวลาในการท ามากครผสอนทรบผดชอบกจกรรมมงานมากอกทงไมไดอยในพนทท าใหการประสานงานไมตอเนองกบการขยายผลไปยงชมชนเทาทควร ผลทไดจากการถอดบทเรยน
1. คร นกเรยน และชาวบาน ไดเรยนรรวมกนโดยไดเชญวทยากรทมความรในเรองการท าเกษตรอนทรยมาอบรมใหความรและฝกทกษะกระบวนการท าปยหมกชวภาพและน าหมกชวภาพ และรวบรวมองคความรตางๆมาจดท าหลกสตรการท า
เกษตรรอนทรย เพอใชในการจดการเรยนการสอนของโรงเรยน และรบทราบความตองการของชมชนทตองการใหโรงเรยนเขามามบทบาทการเปนทถายทอดความรดานตางๆ เกดศนยการเรยนรของชมชน ทใครๆกสามารถเขามาศกษาหาความรานตางๆได
2. ชาวบานไดปรบเปลยนแนวคดเกยวกบการใชปยเคมและปยอนทรย และสามารถน าความรทไดรบจากการอบรมไปประยกตใชในชวตประจ าวนไดตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง คอท าปยหมกชวภาพและน าหมกชวภาพเพอลดรายจายในครวเรอน เชน คาปยเคม ยาปราบศตรพช ทใชในการเกษตร รวมถงการรรายรบ – รายจายของตนจากการท าบญชครวเรอน และมการออมเงนเพอยามขดสนของครอบครบ เกดการกระจายรายไดในระบบเศรษฐกจโดยรวม นอกจากนยงสามารถลดหนสนในครอบครว และรจกการใชทรพยากรในชมชนใหเกดประโยชนอยางคมคาสงสด
3.ไดองคความรในแงของครทเขารวมกจกรรมสามารถตอยอดการน าไปใชในการเกษตรของตนเอง ส าหรบเกษตรกรกสามารถน าองคความรไปประยกตใชเพอเพมผลผลตทางการเกษตรของตนเอง ลดคาใชจายสารถด ารงตนตามแนวทางเกษตรทฤษฏใหม รจกการวางแผนการท างานส าหรบการด าเนนการในภาพรวมทตองใชบคลากรเปนจ านวนมากไดทราบปญหาการจดการการจดกจกรรมและหาทางออกรวมกนตามหลกการรวมคดรวมท า รวมชนชม
4.การน าผลไปใชในการจดกจกรรมการเรยนการสอน
ครทรบผดชอบงานเกษตรในโรงเรยนสามารถท าเปนผลงานแทรกในเนอหาวชาทตนเองสอนหรอรบผดชอบเชนแปลงไมผล การใชเวลาวางใหเกดประโยชน การน าวตถดบทางการเกษตรทเหลอใชในทองถนมาท าประโยชนเพมผลผลตทางการเกษตรสามารถลดปญหาโลกรอนในวชาวทยาศาสตรไดเปนอยางด หากโรงเรยนสามารถบรณราการการกเรยนการสอนอยางเปนรปธรรมแลวจะไดผลดมาก มการด าเนนการจดใหเดกไดเรยนรทงทฤษฏและการปฏบตการขยายผลสชมชน การสรางความสมพนธกบชมชนถาท าอยางจรงจงสามารถน าไปพฒนาเปนผลงานวชาการเพอเลอนวทยฐานะไดเปนอยางดอกทงเปนรปธรรมทชดเจนทชมชนสามารถมองเหนวาสงทโรงเรยนก าลงท าเปนสงทดมประโยชนทงตอตนเอง โรงเรยน และชมชนตลอดจนสงแวดลอมกจะดไปดวย สาระส าคญ
กจกรรมหมอดนอาสา การท าปยน า การท าปยหมก การน านกเรยน เยาวชน ประชาชน เครอขายเกษตรอนทรย ขาราชการรวมทงบคลากรทสนใจในเรองเกษตรอนทรยภายในอ าเภอทงหวชางไดเสวนาสรางความรความเขาใจในเรองการเกษตรแผนใหม เกษตรธรรมชาตหรอเกษตรเพอสงแวดลอม การสรางแนวคด การสรางความตะหนกในเรองคาใชจายทใชทางการเกษตรโดยการใชสารเคม การใชปยเคมในภาวะปจจบน
การลดคาใชจายในการเกษตรโดยการใชวสดธรรมชาตทเหลอในทองถนแทนการเผาทง การหนกลบมาใชอนทรยเคมในการเกษตรแทนสารเคมทเกษตรกรทวไปก าลงใชอยในปจจบน
การสรางองคความรใหกบชมชนในเรองของการพงตนเอง พงพาธรรมชาต วตถประสงคของการจดการเรยนร 1.อธบายความเปนมาของเกษตรอนทรย ความจ าเปนตองใชเกษตรอนทรย 2.การตรวจวเคราะหดนในเนอททางการเกษตรของเกษตรกรอยางงาย 3.การสรางองคความรในเรองของเกษตรธรรมชาตเพอสงแวดลอม
4.ธาตอาหารในดนและการจดการดนอยางเปนระบบ
5.การใชสารเคมอยางถกวธเพอเพมผลผลตทางการเกษตรในดนของเกษตรกร 6.การท าปยหมกจากวสดในทองถน
7.การท าปยน าจากวสดธรรมชาตในทองถนเพอเพมผลผลต 8.การขยายผลการเรยนรโดยการดงานเกษตรอนทรยจากกลมตนแบบ
สาระการเรยนร กจกรรมท1.การตรวจวเคราะหดนอยางงายเวลา 10 ชวโมง กจกรรมท 2.การท าปยน า ปยหมก 4 ชวโมงส าหรบทฤษฏและปฏบต กจกรรมท 3.การสรางแนวคดเกษตรอนทรย 10 ชวโมง กจกรรมท 4การขยายผลจากการศกษาดงาน 15 ชวโมง กจกรรมท 5. การขยายผลลงสชมชน 5 ชวโมง
วธการจดกระบวนการเรยนร
1. การเตรยมการของวทยากร(จากส านกงานพฒนาทดนเขต 6 เชยงใหม ส านกงานพฒนาทดนจงหวดล าพน ตวแทนบรษททสงเสรมการเกษตรในทองถน วทยากรจากพนทคอส านกงานเกษตร เกษตรทสง ครเกษตรจากโรงเรยนในศนยเครอขาย) โรงเรยนไดประสานงานกบวทยากรแบงสดสวนการบรรยายในแตละทานแตละวน มการก าหนดตวผน าการอภปราย ผเขารวมการเสวนา การสาธตการท าในแตละขนตอน
2.จดท าใบความร/กจกรรมส าหรบผเขารวมทสามารถอานออกเขยนไดและการสมภาษณส าหรบผอานไมออกเขยนไมไดแตเขาใจเรองการพดการฟง 3.น าผลการด าเนนการจดนทรรศการเผยแพรความรเปนการสรางแรงจงใจใหกบชมชนใหกลบมาสนใจเรองการเกษตรธรรมชาต 4.ส าหรบนกเรยนใหศกษาหาความรดวยตนเองจาการฟงและการลงมอปฏบตจรง 5.แบงกลมนกเรยนใหกลบไปด าเนนการทบานเพอตอยอด 6.ส าหรบโรงเรยนลงพนทในชมชนสาธตการท าปยน าปยหมกในทๆชมชนยอมรบในเรองวฒนธรรมประเพณ 7.นกเรยนและผเขารวมท าใบกจกรรม
ผลทคาดวาจะไดรบ
1.ไดรบทราบแนวคดเกษตรทฤษฏใหม 2.ไดทราบธาตอาหารในพนทดนของตนเองวาพนทของตนขาสดธาตอาหารอะไรบางตองเพมเตมสารอาหารประเภทใดจงจะเหมาะสมไดประสทธภาพสงสด 3.ไดรวธการวเคราะหธาตอาหารในดนตามหลกการเบองตนและสามารถน าไปใชพฒนาการเกษตรของตนไดอยางเหมาะสม
4.สามารถน าวตถดบมาท าเปนปยน าเพมผลผลตทางการเกษตรลดคาใชจายได 5.สามารถน าเศษวสดทเหลอทางการเกษตรมาท าปยหมกเพมผลผลตได 6.รวธการใชสารเคมทางการเกษตรอยางปลอดภยไดผล มประสทธภาพ
7.สามารถลดภาวะโลกรอนจากการเผาเศษวสดทางการเกษตรในทองทไดบางสวน
ขอเสนอแนะ
1. จดส าคญทสดอยทการสรางแกนน า เพอเปนแบบอยางใหเพอบาน เปนการกระตนใหชาวบานมองเหนศกยภาพของตนเองทจะรวมกนหาทางปญหาโดยไมตองรอพงพาจากหนวยงานจากภาครฐ 2. ตองมวธคดใหมใหกบชมชนและบคลากรของทางโรงเรยนทด าเนนการในโครงการน ารอง จงใจคนท างานใหเหนวาการท างานในโครงการเปนการบรณาการการท างานกบการจดกระบวนการเรยนการสอนเมอท าไปสกระยะหนงจะเหนผลวาเออประโยชนกบการจดการเรยนการสอนของคร เดกสนกสนานกวาทครจะท าการสอนเองหรอใหความรเองซงไมเราใจเทาทควร
การถอดบทเรยน
โครงการสงเสรมการออกก าลงกายของคนในชมชนตามโครงการน ารองการจดการศกษาแบบมสวนรวมขององคกรในชมชนโรงเรยนบานโปงแดง อ าเภอทงหวชาง จงหวด
ล าพน สพป.ล าพนเขต 2 ประกอบไปดวยกจกรรมหลก 5 กจกรรมดงน 1.กจกรรมแอโรบค
2.กจกรรมไมเทาเพอสขภาพ
3.กจกรรมกระบกระบอง 4.กจกรรมฮลาฮบ
5.กจกรรมคตมวยไทย สาระส าคญ
สาระส าคญของของกจกรรมทง 5 กจกรรมนมาจากแนวคดทวาคนเรานนประกอบไปดวยรางกายและจตใจหากเราสามารถทจะท าใหคนในชมชนมรางกายแขงแรงมจตใจทเขมแขงแลวจะสามารถด ารงชวตอยในสงคมของตนเองอยางเปนสขทามกลางการเอาใจใสของบตรหลานและคนในชมชนทจะหนกลบมามองตนเองใชชมชนเปนฐานในการพฒนาใชวฒนธรรมทเขมแขงของชมชนสรางสรรใหชมชนกาวไปสการเปนชมชนเขมแขงอยางยงยน พงพาตนเองไดมวถชวตทเปนสข ออกก าลงกายเพอสรางรางกายใหแขงแรง เกดความสนกสานานในการเลนเปนพนฐานของการพฒนาชมชนในดานตางของประเทศชาตสบไป
วตถประสงคการเรยนร 1.อธบายแนวคดการจดการกจกรรมเพอสงเสรมการออกก าลงกายของเยาวชนประชาชนทง 5 กจกรรมได 2.สามารถอธบายขนตอนของการออกก าลงกายทงหากจกรรมได 3.สามารถอธบายประวตของการเลนหรอการออกก าลงในแตชนดได 4.สามารถบอกประโยชนของการออกก าลงกายทง 5 ชนดได สาระการเรยนร กจกรรมท 1.กจกรรมแอโรบค เวลา 10 ชวโมง
กจกรรมท 2.ขนตอนของการออกก าลงกาย 5 ชวโมง กจกรรมท 3.ประวตของการออกก าลงกายแตละประเภท 2 ชวโมง กจกรรมท 4.เขยนประโยชนของการออกก าลงกายแตละประเภทได 2 ชวโมง วธการจดกระบวนการเรยนร กจกรรมท 1.การเตรยมการของครผสอน
1.1คณะครปรกษาหารอใหความคดเหนในการจดกจกรรมรวมทงการหาขอมลเกยวกบประวตความเปนมาของกจกรรมแตละประเภทโดยการมอบหมายใหครทรบผดชอบกจกรรมทง 5 เปนผคนควา 1.2จดท าใบความร/ใบกจกรรม 1.3เตรยมการในเรองอปกรณในการออกก าลงกายในแตละกจกรรม 1.4ประสานงานวทยากรจากภายนอกและหากเปนบคคลากรในโรงเรยนตองแจงเวลาทจะด าเนนการใหครทกคนรบทราบรวมกนเพอแจงเดกรวมทงการนดหมายเยาวชนประชาชนทจะเขารวมโครงการ/กจกรรมไดมเวลาในการเตรยมตว การด าเนนการของกจกรรมตามโครงการสงเสรมการออกก าลงกายตามโครงการ ทางผรบผดชอบโครงการไดด าเนนการแตงตงคณะท างานรบผดชอบในกจกรรมหลกทง 5 กจกรรมใหกบคณะครทกทานไดมสวนในการชวยเหลอโครงการถงแมวาบางทานจะรบผดชอบโครงการหลกอนๆแลวกตามถอวาบคลากรทกทานเปนผมความสามารถทจะชวยเหลองานโดยการเปนผรบผดชอบกจกรรมทอาจจะเปนทงวทยากร ผประสานงาน ผด าเนนการในเรองตางๆ เกยวกบกจกรรมทง 5 กจกรรมเปนการสรางการมสวนรวมคอการรวมคด รวมท า รวมชนชมในผลการพฒนาในกจกรรมททกฝายมสวนรบผดชอบมใชคนใดคนหนงรบผดชอบท าใหเกดความรสกในการเปนเจาของโครงการ/กจกรรมรวมกน เกดความตงใจทจะรวมกนพฒนางานของโครงการไปสเปาหมายททกฝายตงใจคอคณภาพชวตทดของคนในชมชนซงกคอผปกครองของเดกนกเรยนทเปนลกคาของเรานนเองเมอผปกครองมความเปนอยทด มรางกายแขงแรงมภาวะเศรษฐกจด ชมชนเขมแขงกจะสงผลตอเดกนกเรยนทเปนบตรหลานใหไปสเปาหมายของการสรางคนของโรงเรยนนนกคอการสรางใหคนเปนคนด คนเกง มความรความสามารถทจะพฒนาชมชนของตนเองไปสอนาคตทชมชนคาดหวงอยางยงยน
เมอทางโรงเรยนใชหลกการรวมกนรบผดชอบ แบงกนท างานตามความถนดความสามารถของแตละบคคลรวมคด รวมท ารวมเสนอแนะแกไขปญหาจาการท ากจกรรมแลวผลทไดจากการท ากจกรรมนกคอการมความเขาใจทด การเหนอกเหนใจของครในโรงเรยน การเขาใจชมชนเขาใจขดจ ากดความคาดวงทเราเคยตงไว รปญหาและสามารถเชอมโยงไปสการแกไขปญหาในตวเดกนกเรยนไปดวยเพราะวาเราไดท าการสอบถามผปกครองมการพบปะผปกครองทใดมารวมกจกรรม สามารถสรางความเขาใจทดระหวางโรงเรยนและชมชน น าปญหาของชมชนมาเรยบเรยงเพอสรางความเขาใจระหวางบคลากรของโรงเรยนและชมชนไดอยางมประสทธภาพมากกขนกวาทเปนอยเดมจาการพบปะกน ท ากจกรรมรวมกนสงผลใหเกดความเขาใจทดระหวางชมชนและโรงเรยน ชมชนทราบวาโรงเรยนก าลงท ากจกรรมอะไรและอยากจะใหชมชนเปนอยางไร ความคาดหวงของผปกครองอยากใหคณะครท าอยางไรตอการมาปฏบตหนาทและการเขาหาชมชนเพอสรางความรวมมอระหวางกนตอไปในอนาคตขางหนา เมอด าเนนการไปไดสกระยะหนงเนองจากโรงเรยนเปนหนวยงานทจดการศกษามบรบทการบรหารจดการรวมกบภาคเครอขายในพนทเมอด าเนนการตามโครงการสกระยะหนงไดกราบเรยนกจกรรมในโครงการตอทานนายอ าเภอทงหวชางไดทราบในคราวททานเดนทางมาเปนประธานในพธเปดสมมนาเกษตรอนทรยและกจกรรมการท าปยน าและการท าปยหมกของโครงการทานไดใหขอเสนอแนะส าหรบกจกรรมของโครงการบางกจกรรมวา เราเหนสมควรทจะปรบเปลยนกจกรรมจากทเราเคยเสนอผสนบสนนแลวคอกจกรรม กระบกระบอง ขออนญาตปรบเปลยนปรบเปลยนมาเปนกจกรรมจกรยานสบน าเพอสขภาพ ทงนโดยอาศยแนวคดทวากจกรรมทโรงเรยนจะด าเนนการคอนขางไมเหมาะสมกบวฒนธรรมและประเพณของชาวเขานกหากสามารถเปลยนกจกรรมจากเดมมาเปนกจกรรมสบน าจากจกรยานแลวทงเดกในโรง เรยนทงครและผปกครองคนในชมชนจะหนกลบมาใหความส าคญกบจกรยานทมประโยชนมากทงในแงการประหยดพลงงาน การลดภาวะโรครอน การไดออกก าลงและการไมผดประเพณวฒนธรรมชนเผา ทงนทางทานนายอ าเภอมไดหมายความวาใหทางโรงเรยนเปลยนกจกรรมทเสนอผสนบสนนแตเนองจากโรงเรยนเปนหนวยงานจด
การศกษามผมาพบปะมากมาย ชมชนเขามหา ผปกครองเขามาเหนหากโรงเรยนลองหนมาใชวธการจกรยานสบน าแลวประชาสมพนธเกดผลด ตอชมชนมากกวาการท ากจกรรมบางอยางทลอแหลมตอวฒนธรรมของชนเผา ในเรองนทางผบรหารโรงเรยนไดน าเสนอแนวคดของทางทานนายอ าเภอทงหวชาง(นายศภสทธ หลากอง)ตอคณะครและบคลากรของโรงเรยนรวมกนพจารณาความเปนไปไดแลวมอบหมายใหผรบผดชอบโครงการจดท าบนทกเสนอขอปรบเปลยนโครงการตอผบรหารโรงเรยนในฐานะผรบผดชอบโครงการเพอน าเสนอตอสสส.ตอไปและไดมอบหมายใหครทมความรความช านาญในเรองของจกรยานสบน า หาขอมลและด าเนนการจดท า ท าแผนการจดการเรยนการสอน การประชาสมพนธใหกบคนในชมชนและหนวยงานทเกยวของไดทราบและเมอด าเนนการเสรจสนไดกราบเรยนเชญทานนายอ าเภอทงหวชางและคณะมาเยยมชมใหก าลงใจในการด าเนนการ ทางรองผวาราชการจงหวดล าพน ( นายภชงค โพธกฏสย ) ไดพาคณะผบรหารจากจงหวดล าพนลงมาเยยมชมผลการด าเนนการ พรอมทงแนะน าใหก าลงใจแกคณะครทด าเนนการเปนทภาคภมใจของบคคลากรในโรงเรยนเปนอยางมากทกจกรรมเปนทสนใจของผน าระดบอ าเภอและระดบจงหวดพรอมทงไดสนบสนนงบประมาณเพมเตมใหกบโรงเรยนเพอขยายผลในโครงการตอไป
เมอทางโรงเรยนไดด าเนนการตามโครงการนจนครบกจกรรม 5 กจกรรมแลวพบวา ปจจยทสงผลตอความส าเรจของโครงการและกจกรรมนมาจาก 1.ระบบการบรหารจดการทเนนการมสวนรวมของบคคลกรทกภาคสวน
กลาวคอทางโรงเรยนไดมอบหมายใหบคลากรทานหนงรบผดชอบโครงการทคลอบคลมกจกรรมทง 5 กจกรรมแลวขอใหคณะครทมความรความสามารถมาชวยกนด าเนนการในแตละกจกรรมถงแมวาทางโรงเรยนจะมบคลากรนอยกตามพบวาบคลากรของโรงเรยนบานโปงแดงลวนแลวแตมคณภาพ มความรบผดชอบใหความสนใจในกจกรรมทตนเองดแลจงท าใหโครงการและกจกรรมบรรลผลตามทตงเปาหมายไว
2 .ผปกครองใหความสนใจในก จกรรมท โรง เร ยนด า เนนการโดยการประชาสมพนธผานตวเดกนกเรยนและการทผปกครองเหนการด าเนนการอยางจรงจงของทางโรงเรยนเมอมารบบตรหลานจงเขารวมกจกรรมอยางมากท าใหกจกรรมบรรลผล
หากทางโรงเรยนไดรบการตอยอดโครงการแลวคณะครทรบผดชอบโครงการและกจกรรมมแนวทางทจะท าโครงการบรรลผลสงผลไปยงผปกครองโดยการจดการแขงขนในโอกาสตางๆแบงกลมการแขงขนออกเปนผปกครองระดบชน การแข งขนของเยาวชนในโอกาสงานกฬาสของทางโรงเรยนหรอกฬาอบต. กฬาทองถนแลวแตกรณซงจะท าใหมกจกรรมการแขงขนทหลากหลาย สรางความสนกสนานมการสานสมพนธไปยงเครอขายผออกก าลงของเครอขายสขภาพทงชมรม อสม.ของรพสต. โรงพยาบาลชมชน กลมฮลาฮบของแตละหมบานและหนวยงานในทองถนเราคาดหวงวานเปนกาวแรกของการท างานทเรายงไมคอยคนเคยเทาใดนก หากไดท าอกครงกจะด าเนนการอยางรอบดานมงมนใหเกดผลดตอประชาชนสวนรวมตอไป
การถอดบทเรยนโครงการสงเสรมอาชพในชมชน ประกอบไปดวยกจกรรม 4 กจกรรม กจกรรมเพาะเหดนางฟา กจกรรมการเลยงไกพนเมอง กจกรรมการตดผมเสรมสวย กจกรรมการแปรรปอาหารจากพชทปลกตามทองถน
แนวคดทเราจดท าโครงการไดมากจากการระดมความคดของคณะท างานทท าการวเคราะหสภาพปญหาของชมชนแลวน าแนวคดมาจดท าโครงการวาโครงการของเราทจะตอบโจทยการแกไขปญหาการฆาตวตายของคนในชมชนไดตองเปนโครงการทผสมผสานระหวางกจกรรมทางรางกายความเขมแขงทางวฒนธรรมและการอยดกนดของประชาชนในทองถนกอนจงจะท าใหโครงการบรรลผลตามทประสงค เมอเราตอบโจทยนแลวกน าความตองการจากการประชาคมชมชนมาสรปรวมเปนหมวดหมจดท าโครงการได 4 กจกรรมตามทกลาวมาแลวขางตน
โดยมเปาหมายของโครงการ/กจกรรมคอ การสรางความเขมแขงของชมชนทางดานอาชพใหชมชนสามารถพงพาตนเองจาการด าเนนการฝกฝนอาชพ น าสงทมอยมาประยกตใหเหมาะสม มการพฒนาการทางดานสงคมความเปนอยทงเรองการเสรมสวยในผหญงและการตดผมในผชายซงในปจจบนทางชมชนตองพงพาคนภายนอกในเรองเหลาน วตถประสงคของการเรยนรในโครงการ 1.อธบายขนตอนการเพาะเหดนางฟา 2.อธบายขนตอนการเลยงไกรวมถงการฉดวคซนในไกทเลยง 3.อธ บายขนตอนการตดผมชายหญงพรอมอปกรณอยางงายได 4.อธบายขนตอนการแปรรปอาหาร การถนอมอาหารทก าหนดใหได 5.อธบายการประกอบอาชพทส าคญของชมชนได สาระการจดการเรยนร กจกรรมท 1.การเพาะเหดนางฟาเวลา 5 ชวโมง กจกรรมท 2.การเลยงไกพนเมองเวลา 3 ชวโมง กจกรรมท 3.การตดผมชายหญงเวลา 10 ชวโมง กจกรรมท 4.การแปรรปอาหารเวลา 10 ชวโมง
กจกรรมท 5.การประกอบอาชพทส าคญในชมชนเวลา 3 ชวโมง วธการจดกระบวนการเรยนร กจกรรมท 1.การเพาะเหดนางฟา การเตรยมการของครและวทยากร 1.1 คณะครประชมปรกษาหารอกนนดหมายเรยนเชญวทยากรในชมชน 1.2 การเตรยมการเกยวกบวสดทจะจดกระบวนการเรยนการสอน การเตรยมวสด อปกรณ 1.3 นดหมายวนเวลาทจะด าเนนการรวมกบวทยากรฝกอบรม 1.4 จดท าใบความร/ใบกจกรรม 1.5 รวบรวมผลผลตในการด าเนนการหาแรงจงใจทจะน าผลลงชมชน
1.6 แบงกลมใหผเรยนศกษาหาความรเรองการเพาะเหดนอกจากความรทไดจากวทยากรเหดทสามารถท างายเชนเหดฟาง เหดถวเหลองฯลฯ กจกรรมท 2. การเลยงไกพนเมอง การเตรยมการของคร วทยากรและเดกนกเรยน
2.1ประชมผรบผดชอบโครงการกจกรรมและผเขารวมงานโครงการ 2.2 นดหมายเดกในการเตรยมการเรองไก ตรวจเชคความพรอมเรองเลากรง ความสมบรณของไก การปองกนโรคโดยการฉดวคซน การใหความรเบองตนในเรองการเลยงไก 2.3จดท าใบความรเรองการเลยงไก การฉดวคซน
2.4ประวตความเปนมาของไกทนกเรยนน ามาเลยง ประวตไกพนเมอง ไกในเมองไทย 3.กจกรรมการตดผมเสรมสวยชายหญง 3.1 ผรบผดชอบเตรยมการเรองอปกรณการตดผม เสรมสวย โตะเครองแปงและอปกรณอนๆทจ าเปนในเรองการตดผมเสรมสวยรวมทงสถานทๆเปนสดสวนแยกจากอาคารอนๆเปนเอกเทศเหมาะสมกบการด าเนนการ 3.2 การเนนย านกเรยนในเรองการตดผมใหกบเพอนตองเปนนกเรยนทท าความสะอาดรางกายสระผมมาแลวเพอสะดวกในการตดและเสรมสวยปองกนเครองมอทใชในการท างานมใหช ารดกอนเวลา
3.3 การฝกฝนในเรองการตด คดเลอกเดกทจะฝกฝนมาแลวจบปตตาเลยนฝกการตดแบบไถหรอจะใชปตตาเลยนแบบมอฝกตดกบขวดเปลากไดทดลองฝกจนเคยชนกบการจบปตตาเลยนลองฝกกบเดกทผมยาวและสระผมมาแลว นกเรยนหญงดการสาธตจากวทยากรลองฝกการจบกรรไกร กรรไกรซอย การฝกจากหวหน
3.4 เมอลองฝกการตดผมและตดผมหญงแลวลองใหเดกสระผมเมอตดเสรจสนแลว 3.5นกเรยนฝกใบจดกจกรรมทมอบให 4.กจกรรมแปรรปอาหารจากวตถดบในทองถน
4.1วทยากรและผรบผดชอบโครงการก าหนดสาระเกยวกบการท าตามฤดกาลทมวตถดบมากพอทจะด าเนนการ 4.2เตรยมใบงานกจกรรมไวในเรองทเกยวกบการด าเนนการ 4.3เตรยมการในเรองวตถดบ อปกรณการท า ประสานงานวทยากรและผเขาเรยน สถานทๆจะด าเนนการ 4.4ด าเนนการตามทก าหนดไวพรอมรวบรวมใบงานกจกรรมทมอบให ปญหาอปสรรคในระหวางการท ากจกรรม/โครงการ จากการด าเนนการทง 4 กจกรรมในโครงการสงเสรมอาชพในชมชนกจกรรมทนาจะสงผลมากทสดกคอกจกรรรมเสรมสวย ตดผมทงในระดบเดกนกเรยนและผปกครองทงนเนองจากเดมทางโรงเรยนไมไดมกจกรรมการเสรมสวยตดผม เมอถงวนศกรครเวรทดแลเรองความสะอาดของตวนกเรยนจะก าชบใหนกเรยนตดผมมาใหเรยบรอยทงชายและหญง แตเนองจากครเวรกบครทมาในวนจนทรมไดเปนบคคลเดยวกนท าใหเกดปญหาการลมเกยวกบการตรวจรางกายเดกสงผลเสยกบเดกแตเมอมโครงการทงเดกนกเรยนและผใหญทตองการตดผมจะมาใชบรการท าใหนกเรยนและผทเกยวของมความช านาญในการท างานมากขนลดการพงพาคนนอกหมบานมากขนอกทงเปนการลดรายจายของตวนกเรยนเรองคาใชจายการตดผม การเดนทางสงผลการประหยดพลงงานไมมการออกนอกหมบานลดการใชพลงงานสนเปลอง ส าหรบกจกรรมการเพาะเหดนนเทาทไดตดตามโครงการ/กจกรรมพบวาเมอไดท าการท าในโรงเรยนแลวมไดท าตอเนองยงชมชนและหมบานเพอการขยายผล มปญหาเกยวกบการตดตามผล เนองจากผรบผดชอบมไดอยในพนทตดภาระในการ
พ านกทชมชนอนสงผลใหการขยายผลออกไปสชมชนท าไดนอยเดกและผปกครองมความเขาใจในเรองการเพาะเหดและสามารถเพาะเหดเปนอาชพได ทางโรงเรยนตองสงเสรมอยางจรงจง ขยายผลออกไปสชมชนจงจะสรางความรความเขาใจทถองแทแกผมารวมกจกรรม
ส าหรบกจกรรมการเลยงไกพนเมองนบวาประสบผลส าเรจพอควรเนองจากหากเราน ามาเลยงในโรงเรยนอยางเตมรปแบบจะสงใหเกดปญหาในการบรหารจดการการเลยงทางผรบผดชอบกจกรรม จงมแนวคดในเรองของการน าไกจากบานมา น ามาฉดวคซนทโรงเรยน ดแลการเจรญเตบโตเปนระยะๆเมอสนโครงการกท าการสรปผลแจงใหผเกยวของทราบ หาปญหาและแนวทางในการแกไขปญหาเพ อพฒนางานตอไป กจกรรมการแปรรปอาหารจากพชในทองถนพบวายงประสบปญหาเกยวกบวสดทจะท าจะเหนไดวาบางฤดกาลมวตถดบมากบางฤดกาลมวตถดบนอยสงผลตอการแปรรปอาหารเชนในฤดหนาวผกกาดมมากพอทจะแปรรปเปนอาหารและเปนอาชพเสรมไดในการด าเนนการหากจะไดผลส าเรจตองใหผรบผดชอบโครงการท าการส ารวจวตถดบในทองถนเพอน ามาแปรรปหรอท าอาหารเปนอาชพเสรมส าหรบคนในชมชนเพอยกฐานะทางเศรษฐกจของตนเองสรางเสรมชมชนใหเขมแขงอยางยงยนตอไป อะไรคอความส าเรจและปญหาของโครงการนโดยภาพรวม
ตวบงชความส า เรจของโครงการ /กจกรรมนมาจากความม งมนของผรบผดชอบโครงการทตองการจะเหนความส าเรจของโครงการทด าเนนการถงแมวาจะมปญหาในเรองของวตถดบในการด าเนนการ ชวงระยะเวลาในการท างานและประสบการณในการรวมกบชมชนทมใชตวนกเรยนกลาวคอในการท างานรวมกบชมชนตองอาศยความสมพนธอนดความคนเคยเปนกนเองกบชมชน เปนตวประสานการท างานระหวางผปฏบตกบคนในชมชนอกทงยงตองอาศยรปแบบการสอสารทอาศยภาษาในชมชนเปนตวหลกในการท างานรวมกนมใชภาษากลางหรอภาษาพ นบานเนองจากคนในชมชนทเปนแมบานยงไมประสบการณในการพฒนาตนเอง มความรนอย(ผทมอาย 30 ปลงมาไมเคยไดรบการศกษากลาวคอไมเคยไดเรยนในโรงเรยนมาเลยทงนเนองจากโรงเรยนพงตงมาไดไมกปมานเองท าใหเกดปญหาในเรองการสอสารท า
ความเขาใจในเรองการสอน ความรความเขาใจตางๆตองอาศยลามหรอคนกลางจะตองถายทอดท าใหหวงความรท าไดไมเตมท
ปญหาอกประการหนงกคอความลาหลงในเชงการพฒนาเทาทสอบถามจากชมชน ปรากกฎวาทางราชการยงไมเคยเขามาเพมศกยภาพของชมชนใหกบกลมแมบานหรอกลมสตรในหมบานเลยไมวาจะเปน เคหกจการเกษตรหรอนกพฒนาชมชนยงไมเคยลงมาพฒนาในรปแบบทกลาวมาหากโรงเรยนจะด าเนนการในลกษณะนตองใชความวรยะอตสาหะมากในการท างานรวมกบกลมสตรในชมชน
การถอดบทเรยนโครงการสงเสรมคณธรรม จรยธรรม 1. ปจจยทท าใหเกดความส าเรจ / ลมเหลว
1.1 ปจจยทท าใหเกดความส าเรจ สงทท าใหโครงการประสบความส าเรจ ไดแก ความรวมมอของบาน – วด –
โรงเรยน เพราะในภาพรวมของชมชนชอบและรกการท าบญ รกวฒนธรรมประเพณและความเปนอยของตนเอง ประกอบกบทางวดกใหความรวมมอเปนอยางด เชน การท าบญตกบาตร , การเขาคายคณธรรม ส าหรบทางบานกมการรวมมอดวยด เชน การเขาคายรวมกบนกเรยน การใชสทธคดเลอกคนดศรโปงแดง โดยใชเวลาวางจากการท างานและเวลาทมารบ-สงนกเรยนในชวงเยนมาลงคะแนนการคดเลอก และทส าคญคอความตงใจจรงของผบรหารสถานศกษาและบคลากร
1.2 ปจจยทท าใหเกดความลมเหลว สงทท าใหโครงการเกดความลมเหลว มปจจยเนองจาก - งบประมาณทจดท ามจ านวนจ ากด ขาดแหลงเงนทนในการสนบสนนจด
กจกรรมอยางตอเนอง ท าใหโครงการตองหยดชะงกเปนบางครง - การจดกจกรรมบางอยางตองศกษาชมชนดวยวาชมชนพรอมทจะรวมมอกบ
เราไหม พอมตอนไหน เวลาไหน เชน เวลาวางของชาวบานอาจจะไมตรงกบเวลาทด าเนนกจกรรมของโรงเรยน ท าใหผลงานทออกมาไมเตมท ประกอบกบชาวบานมภารกจเกยวกบการท ามาหากนของตนเอง
- กจกรรมของโรงเรยนทเสนอไวมมากเกนไป นนคอ 5 โครงการ 21 กจกรรม ท าใหไมคอยมเวลาในการจดหรอไมครอบคลมเนอหาเทาทควร
- ความรของวทยากรในการจดกจกรรมมนอย เชน กจกรรมประวตความ เปนมาของตนเอง เนองจากชาวบานเปนชาวเขาเผากะเหรยง พดไทยไมคอยได และขอมลทมกมไมมาก ไมชดเจนเทาทควร และเมอถามถงประวตจากผเฒาจรง ๆ กไมทราบทแนนอนชดเจนเหมอนกน ดงนนจงไดเพยงขอมลพนฐานเทานน
- กจกรรมไมตอเนอง เนองจากทกคนและทกฝายมงานมาก 2. สงทไดจากโครงการ
ไดเรยนรแนวทางในการท างานรวมกนกบคนจ านวนมาก และหลายหนวยงาน ไดรจกการตดตอประสานงานกบบคคลอนและตางหนวยงาน รวธการเขาหาผหลกผใหญ พธทางศาสนา การท าบญ การเขาถงชมชนโดยใชโครงการเปนตวชวย ท าใหรความตองการของผปกครอง ชมชน 3. ผลทไดจากการถอดบทเรยน - ไดความรจากโครงการ เชน ไดรถงวธการท าบญในกจกรรมวดของเรา หมบานของเรา , ไดรจกวดทส าคญตาง ๆ ในกจกรรมธรรมทศนศกษา , ไดบคคลตวอยางในกจกรรมคนดศรโปงแดง , รประวตของตนเอง (หมบาน) , รจกการวางแผนการท างานในกจกรรมเขาคายคณธรรม และทส าคญไดรถงความสามคคของหมคณะและการท างานทตองมการวางแผนและเตรยมการ - ไดทราบปญหาของการจดกจกรรมและไดหาทางออกรวมกน - ไดรถงวธการท างานรวมกบชาวบาน 4. น าไปจดการเรยนการสอนไดอยางไร - เพอไมใหเปนภาระงานมากเกนไป ควรแทรกในเนอหาวชาทสอน เชน การท าบญ , การเลาประวตความเปนมาของตนเอง , ลกษณะของบคลตวอยาง เปนตน
การถอดบทเรยนสบสานประเพณวฒนธรรมกระเหรยง การถอดบทเรยนโครงการสบสานประเพณวฒนธรรมกระเหรยง ประกอบไปดวยกจกรรม 4 กจกรรม กจกรรมประเพณแตงงาน
กจกรรมการฟอนเจง กจกรรมเลยงผ กจกรรมเรยกขวญ ปนปอนภาษากระเหรยง
1. ปจจยทท าใหเกดความส าเรจ / ลมเหลว 1.1 ปจจยทท าใหเกดความส าเรจ
ไดรบการรวมมอรวมใจของทกภาคสวนโดยเฉพาะชมชน ผน าในหมบาน วด โรงเรยน และโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพทอยในชมชน ทเขารวมกจกรรมทจะคนหาปญหา ทเกดและตองการมสวนรวมในการแกไขปญหาทเกดขนในชมชนของตนเองอยางจรงจง และยงไดรบความรวมมอจากภมปญญาทองถน ผเฒาผแกในทองถนทถายถอดองคความรดงเดมใหกบคณะท างาน ในการสมภาษณ สอบถามถงขนตอน ประเพณ การด าเนนแตละกจกรรมของประเพณวฒนธรรม โดยอาศยความรวมมอจากครสอภาษาของโรงเรยน และท าใหเหนถงความตองการทจะรกษารากเหงาวฒนธรรมทดงามของชนเผาสบเปนลายลกอกษร เพราะชมชนแหงนไมมภาษาเขยน ซงในอนาคตขางหนาถาหากผเฒาผแกตายจากไป เยาวชนรนหลงไดรบวฒนธรรมทมาจากสอสงคมปจจบนททนสมย ทางโลกอนเตอรเนต ทเยาวชนยคนสอเทคโนโลยเขาถงทกพนท ท าใหเกดการเปลยนแปลงทางสงคมทเยาวชนเปนผรบเขามาจาการศกษานอกหมบาน จงสงผลใหอนาคตชมชนกระเหรยงอาจมวถประเพณการเปนอยทเปนเปลยนแปลงไปตามกระแสสงคมดงกลาว ชมชนแหงนจงใหความสนใจในการทจะถายทอด และใหความรวมมอในการจดกจกรรมสบทอดประเพณดงเดมใหลกหลานตอไป
1.2 ปจจยทท าใหเกดความลมเหลว สงทท าใหโครงการเกดความลมเหลว มปจจยเนองจาก - งบประมาณทจดท ามจ านวนจ ากด ขาดแหลงเงนทนในการสนบสนนจด
กจกรรมอยางตอเนอง
- ระยะเวลาทใชในการด าเนนกจกรรม นนคอยขางนอย ตองอาศยการมสวน รวมในการท ากจกรรมจรงในชมชน ใหเกดการเรยนรทเหมาะสม
- ผถายทอดประสบการณ ยงคงขาดเทคนคหรอการอธบายทละเอยด ตอง ท าการศกษาแหงขอมลเพมเตมเกยวกบวฒนธรรมประเพณจากแหลงขอมลเพอประกอบใหเกดการเรยนรทยงยน
- การเขารวมกจกรรมของผเขารวมนน คอยขางประสบปญหาทพบคอเวลาม การจดกจกรรมผเขารวมไมไดมารวม เนองตดภารกจในการท างาน จงท าใหขาดองคความรในบางสวนของกจกรรม 2. สงทไดจากโครงการ
สงทเกดจากการเรยนรในการจดกจกรรมในโครงการคอ เราไดรบความรวมมอทมาจากชมชน ผเฒาผแก และความสามคคในชมชนมากยงขน และการเปลยนแปลงทางความคดของชมชนทตองการใหลกหลานไดเรยนรประเพณของตนเองอยางจรงจรง ซงในปจจบนชมชนจะไมเหนความส าคญของวถชวตของตนเองวาจะสญหายหรอไมอยางไร และการด าเนนกจกรรมในครงสะทอนใหเหนวาการขบเคลอนทมาจากความตองการของชมชน และการน าความเขาใจในการจดกจกรรมทสอดคลองกบวฒนธรรมของเขาเหลานน เปนขมทรพยทางปญญาทยากจะสญหายได ถาเราชวยกนหลอหลอมความเปนตวตนของตนเอง ปลกจตส านกในความเปนตวตนทแทจรง และยงคงด ารงคความเปนชนเผาสบไปแมวาจะอย ทในในสงคมโลก ถาเรารกษจะยดรากเหงาวฒนธรรมอนดงามของเรา ท าใหสงคมชนเผากระเหรยงไมมวนสญหายไปตามกระแสสงคม ไดรบความรทเกดจากการด าเนนกจกรรม มการแกไขปญหารวมกนระหวางชมชนและผด าเนนกจกรรม สามารถน าไปใชในกจกรรมการเรยนการสอน โดยจดท าเปนหลกสตรประเพณทองถน เพอจะน าไปเปนแนวทางในการจดกจกรรมการเรยนการสอนประเพณทองถนตอไป 3. ผลทไดจากการถอดบทเรยน
ไดรบความรทเกดจากการด าเนนกจกรรม มการแกไขปญหารวมกนระหวางชมชนและผด าเนนกจกรรม สามารถน าไปใชในกจกรรมการเรยนการสอน โดยจดท า
เปนหลกสตรประเพณทองถน เพอจะน าไปเปนแนวทางในการจดกจกรรมการเรยนการสอนประเพณทองถนตอไป
4. น าไปจดการเรยนการสอนไดอยางไร น าหลกสตรทไดในการจดกจกรรมประเพณวฒนธรรมของชนเผา ไปจดกรรมตอเนองใหกบนกเรยน ทงในและนอกโรงเรยนเพอรกษาประเพณอนดงามของตนตอไป
สงทเราไดรบจากการปฏบตงานตามโครงการ/กจกรรมในโครงการน ารองการจดการศกษาแบบมสวนรวมขององคกรในชมชนเพอสขภาวะคนไทยของโรงเรยนบานโปงแดง อ าเภอทงหวชาง จงหวดล าพน 1.ไดรศกยภาพการท างานของตนเอง รศกยภาพของบคลากรในโรงเรยนวามความสามารถในดานใดจะสามารถน าไปประยกตใชกบกจกรรมหรอโครงการประเภทใดจงจะบงเกดผลส าเรจ 2. ไดรระบบการบรหารจดการทเปนขนตอน การรายงานผลตามขอตกลงเนองจากระบบราชการเปนระบบทสงการลงมาใหด าเนนการแลวรายงานไมเหมอนโครงการน ารองทตองรายงานเปนระยะ พรอมเอกสาร สอ วซดประกอบจงจะสามารถด าเนนการในระยะตอไปได เราสามารถน าระบบการบรหารจดการของโครงการมาประยกตใชในการบรหารจดการของโรงเรยนในฐานะผบรหารโรงเรยนสามารถนเทศตดตามผลเพอใหโครงการหรอกจกรรมบรรลผล เปนการสรางระบบความเขมแขงใหกบองคกรในภาพรวมไดเปนอยางด ระบบการรายงานของบคลากรในโรงเรยนจะสงผลดในภาพรวมตอการบรหารจดการเรองราวตางๆบคลากรจะคนเคยกบการรายงานทเปนระบบสามารถตรวจสอบไดและใชเปนหลกฐานในการพฒนาตน พฒนางานไปสการเลอนวทยฐานะทสงขนตอไป
3. ไดรชมชนทตนเองปฏบตงานอยวาชมชนทตนเองอยนนประกอบไปดวยบรบทอยางไรมสภาพปญหาในการด ารงชวตอยางไร มตนทนทางสงคม วฒนธรรมเปนอยางไรมจดบกพรองทจ าเปนตองแกไขในสวนใหนมจดแขงในเรองอะไร สงเหลานจะเปนขอมลพนฐานทรอบดานสงผลใหการตดสนใจในเรองใดเรองหนงทเกยวของกบชมชนเปนไปอยางรอบคอบ
4. ไดพบปะแลกเปลยนความรความเขาใจในเรองของการพฒนาระหวางเครอขายตางๆทมความเกยวของสมพนธกนทงความสมพนธในเชงแนวรวมโครงการน ารองดวยกนและเครอขายการพฒนาชมชนทเขามาเกยวของกบกระบวนการท างานในโครงการน ารองเชนเครอขายเกษตรอนทรย เครอขายผปลกพชในทองถนท าใหเราไดรบทราบถงการท างานของแตละเครอขายวามแนวทางการท างานอยางไร มเปาหมายอยางไรและแตละเครอขายตองการสรางความสมพนธเชงบรหารจดการอยางไรท าใหเราเกดความรอยางรอบดานเกยวกบเรองขององคกรตางๆ เขาใจเรองความสมพนธในระหวางองคกรทงในเรองกระบวนการท างาน แนวทาง กระบวนการคด วธคดซงสงตางๆเหลานถาเรามความเขาใจเขาจะเปนสงหนงทท าใหการท างานของเราประสบผลท านองภาษตจนทวาร เขา ร เรา รบรอยครงชนะรอยครง เปนการสรางความสมพนธทดระหวางองคกรเครอขายททกเครอขายตางมงหวงวาประชาชนคนไทยจะอยดมสขอยางถวนหนากน ตางคนตางท างานของตนเองอยางมความสขมความเขาใจซงกนและกนน าไปสการสมานฉนทในกระบวนการท างานแบบบรณาการททกฝายตองการ 5.ไดพบปญหาและไดเรยนรสงทเกดขนในระหวางการด าเนนการตามโครงการและกจกรรมอยางหลากหลายกลาวคอ ในเรองของกระบวนการจดการเรยนร ท าใหเราไดทราบวาเนองจากผเขารวมกระบวนการทเราด าเนนการมความแตกตางกนในระหวางชวงวยและความแตกตางในดานอนดงน ความแตกตางกนระหวางชวงวย ความแตกตางกนในเรองของการประกอบอาชพ
ความแตกตางกนในเรองของประสบการณ เมอเราทราบถงความแตกตางของผ เขารวมกจกรรมท าใหโครงการตองม
กระบวนการจดการเรยนร ทหลากหลาย มสอการจดการเรยนร ทสอดคลองและตอบสนองความตองการของผเรยน สอดคลองกบความตองการของชมชนรวมถงสอดคลองกบขนบธรรมเนยมวฒนธรรมประเพณของทองถนตามทไดกลาวมาในเรองของการจดกจกรรมการสงเสรมการออกก าลงกายทท าใหเราตองปรบเปลยนกจกรรมตามขอเสนอแนะของผใหญทใหแนวทางสอดคลองกบระเบยบแบบแผนวฒนธรรม
ประเพณของชมชน เอาชมชนเปนตวตงกจกรรมทเราด าเนนการจงจะประสบผลตามเปาหมายของโครงการ 6.สงทเราไดทราบอกอยางหนงในการจดการโครงการนกคอขดจ ากดของผน าในระดบตางๆในชมชนไมวาจะเปนผน าตามธรรมชาต ผน าจากการเลอกตงและผน าเครอขายในชมชนตางกจะมขดจ ากดในการด าเนนการตามสถานะของตนเองในชมชนทยงตดยดวฒนธรรมและประเพณของชนเผา ยดตดความเปนครอบครวพรรคพวกยงมไดมองภาพรวมของการพฒนาโดยเอาชมชนเปนตวตงเทาทควรทงนอาจจะมาจากการทชมชนโดยเฉพาะคนในชมชนไมไดรบการศกษาเนองจากโรงเรยนเพมเขามาจดตงไมกปมานเองอกทงชมชนเรมเปดสงคมใหกบสงคมภายนอกไดรบร นบเปนการเรมตนในการพฒนาตนเองอยางชาๆซงตองอาศยระยะเวลาในการด าเนนการพฒนาซงทางโรง เร ยนคดว า ชมชนตองม ฐานในการจดการ เร ยนร ตน เองกอน ทจะ เร มกระบวนการพฒนามความเขาใจปญหาของชมชนรวมกนไมวาจะเปนคนในชมชนหรอเครอขายในการพฒนาชมชนเมอเรารบรปญหารวมกนเขาใจปญหารวมกนมความเขาใจในโครงการและเปาหมายของโครงการกจะสงผลตอการพฒนามากขนชมชนกจะเปนชมชนทเขมแขงสงผลใหประเทศไทยอนเปนทรกของพวกเราทกคนเขมแขงไปดวย 7. ไดรวธการจดกระบวนการเรยนรรวมถงการออกแบบกจกรรมทเหมาะสมกบชมชน เหมาะสมกบชวงวย และขอจ ากดตางๆน ามาประยกตใชในกระบวนการเรยนการสอนของคณะครในโรงเรยนและใชในการพฒนาคณภาพการจดการศกษาของหนวยงานและตนเองในการพฒนาวทยาฐานะของครทรบผดชอบโครงการไดเปนอยางด รวธการบรณาการโครงการกบการเรยนการสอนในวชาทตนรบผดชอบอยางสมพนธกนสอดคลองกนเอออ านวยประโยชนใหกบกจกรรมการเรยนการสอนไดมากขนเนองจากมเงนงบประมาณมาสนบสนน เดกมประสบการณในการด าเนนการ เดกมความสนกสนานในการท ากจกรรมรวมทงชมชนเรมมความเขาใจในสงทโรงเรยนท าและขยายผลออกไปสชมชน ชมชนเรมตนตวและรบรวาวฒนธรรมความเปนอย วถชวตของตนเปนสงทสงคมยงตองการ เปนความเขมแขงอยางหนงในสงคม ผใหญยงเปนทพงของชมชนสงเหลานเดมทไมไดรบการใหความส าคญถอเปนสงปกตเมอชมชนเรมเหนวาตนเองยงมความส าคญกจะใหความรวมมอในการด าเนนการจดกจกรรมไมถอวาเปนสงไรคาเชน การฟอนเจง และวฒนธรรมการใหศลปนปอนฯลฯ ผทมาเปน
วทยากรจะมความภาคภมใจ มความตงใจในการถายทอดใหกบเยาวชนลกหลานของตนเอง เดกๆและเยาวชนกจะเหนความส าคญของผใหญทสงผานวฒนธรรมจากรนสรนเปนเหตใหวฒนธรรมมการถายทอดอยางยงยนสบไป
สงตางๆทเราไดรบจากการด าเนนงานตามโครงการและกจกรรมตามทไดกลาวมาจะเปนตนทนในการท างานของโรงเรยน ผบรหาร คณะครทด าเนนการและรบผดชอบโครงการกจกรรมทตนเองด าเนนการภายใตบรบททตนเองรบผดชอบ ในฐานะผบรหารโครงการแลวถอวาเราไดรบสงตางๆมากมายไมวาจะเปนตนทนในการเรยนรชมชน กระบวนการบรหารจดการโครงการ การบรณราการจดการเรยนเรยนรและในสวนผสอนกจะไดในสวนกระบวนการจดการเรยนรทหลากหลายเหมาะสมกบความแตกตางของผเขารวมกจกรรมทมความแตกตางทงชวงวย การท ามาหากนและฐานะทางสงคมและในฐานะคนในชมชนกจะไดความภาคภมใจทเหนวาสงคมเมองไทยเราหนกลบมาหาสงทดงาม หนกลบมาด ารงชวตทพอเพยงตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงขององคพระบาทสมเดจพระเจาอยหวกจะท าใหสงคมในชมชนเตมเปยมไปดวยความสขความพอเพยง เกดความดงามของชมชนสงผลตอความเขมแขงของชมชนในการสรางประเทศทเขมแขงในภาพรวมตอไป
การถอดบทเรยนการถอดบทเรยน ((ครงท ครงท 22)) โครงการน ารองการจดการศกษาแบบมสวนรวมโครงการน ารองการจดการศกษาแบบมสวนรวม
ขององคกรในชมชนเพอสขภาวะคนไทยขององคกรในชมชนเพอสขภาวะคนไทย
โรงเรยนบานโปงแดงโรงเรยนบานโปงแดง
ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาล าพน เขต ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาล าพน เขต 22
ปการศกษา ปการศกษา 2554 2554
โดยการสนบสนนงบประมาณจากโดยการสนบสนนงบประมาณจาก
ส านกงานกองทนสนบสส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ นนการสรางเสรมสขภาพ ((สสสสสส.).)
ขอมลพนฐานโรงเรยนบานโปงแดง อ าเภอทงหวชาง จงหวดล าพน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาล าพนเขต 2. กอนอนตองขอรายงานขอมลพนฐานของโรงเรยนใหผเกยวของไดทราบกอนแลววา กอนทเราจะไดด าเนนการตามโครงการน ารองการจดการศกษาแบบมสวนรวมขององคกรในชมชนเพอสขภาวะคนไทยนนจ าเปนอยางยงททกฝายจ าเปนตองทราบขอมลพนฐานของหนวยงานทจะปฏบตงานกอนขอสงเขปดงน โรงเรยนบานโปงแดง ตงอยเลขท 213 หมท 5 ต าบลทงหวชาง อ าเภอทงหวชาง จงหวดล าพนเปนโรงเรยนในสงกดศนยเครอขายการศกษาอ าเภอทงหวชางซงประกอบไปดวยโรงเรยนในเขตอ าเภอทงหวชางทเปนโรงเรยนประถมศกษาจ านวน 18 โรงเรยน อ าเภอทงหวชางเปนอ าเภอหนงใน 8 อ าเภอของจงหวดล าพนมอาณาบรเวณกวางขวางมเนอทประมาณ 514 ตารางกโลเมตรทศเหนอตดอ าเภอแมทา ทศใตตดกบอ าเภอล ทศตะวนตกตดตอกบอ าเภอล ทศตะวนออกตดตอกบอ าเภอเสรมงาม จงหวดล าปาง ส าหรบโรงเรยนบานโปงแดง หมท 5 ต าบลทงหวชางนนประกอบไปดวยเขตบรการ 3 หมบานคอบานโปงแดง บานสญชยและบานดอยแกว ราษฏรทงสามหมบานเปนชาวเขาเผากระเหรยง 2 ชนเผาคอบานโปงแดงและบานดอยแกวเปนชาวเขาเผาสกอรและบานสญชยเปนชาวเขาเผาโปว ซงทงสองเผามภาษาพดทไมเหมอนกนแตมรปแบบทางวฒนธรรมคลายคลงกนเนองจากเปนกระเหรยงเหมอนกนแตตางเผากนเทานนมวฒนธรรมและประเพณเปนของตนเองแตกตางจากชาวพนราบทวไป ในรปแบบของการมวฒนธรรมเปนของตนเองสะทอนความเขมแขงในรปแบบวฒนธรรมของชนเผาทยงคงรกษาขณบธรรมเนยมและวฒนธรรมประเพณของตนเองไวไดอยางเหนยวแนนทงในรปแบบการเลยงผเหมอง ผฝาย การเลยงผประเพณในเดอน 5 และเดอน 9 รวมทงประเพณการกนแขกหรอแตงงานในชนเผาเนองจากมการแตงงานในเผาของตนเองมากกวาแตงงานกบคนตางเผารวมทงคนพนราบทตดตอคาขายหรอมความสมพนธกนวฒนธรรมเหลานเปนเครองแสดงใหเหนวาการมวฒนธรรมทเขมแขงจะสงผลในการเปลยนแปลงรปแบบในการด ารงชวตนอยมากกวาการทมวฒนธรรมผสมผสานและการรบผลของการพฒนาชมชนในรปแบบอนๆทมากจากภายนอกทงเรองการศกษา สาธารณสขและการพฒนาชมชนในรปแบบอนๆสงเหลานจะสะทอนถงการรบเอาวฒนธรรมการพฒนาเขามาปรบใชในวถชวตในเผาของตนเองมองในแงดเชงวฒนธรรมแลวจะเหนวาชมชนมความเปนตวของตวเองมากกวาชมชนอนๆทยอมรบวฒนธรรมทเขามาผสมกลมกลนกนจนไมรวารากเหงาของวฒนธรรมตนเองเปนอยางไรในท านองเดยวกนวฒนธรรมเหลานกเปนสงทปดกนการรบเอาสงทถอวาเปนการพฒนาชมชนในยคปจจบนเชนเดยวกนเราจะท าอยางไรถงจะใหสงเหลานเกดการสมดลทงการรกษาวฒนธรรมและการพฒนาใหควบคกนไปเราตองยอมรบการ
เปลยนแปลงในโลกปจจบนแลวหนมาใหความส าคญกบการทชมชนตองรกษาวฒนธรรมเอาไวเชนกนเราไมสามารถทจะเลอกเอาสงใดสงหนงและทงอกสงหนงททรงคณคาไปไดเชนกนสงเหลานถอวาเปนโจทยในการพฒนาชมชนทโรงเรยนทเปนหนวยงานทางการจดการศกษาตองเขามาเรยนรรบทราบและหาทางพฒนาใหเขากบภาวการณในปจจบนทโลกก าลงเปลยนแปลงไปสยคไรพรมแดนเราก าลงกาวไปสยคทโลกสามารถเชอมตอกนไดทวโลกดวยเทคโนโลยเครอขายเนตเวรค ปจจบนโรงเรยนบานโปงแดงเปดท าการสอนตงแตชนอนบาลถงประถมศกษาปท 6 มนกเรยนรวมทงสน 185 คนมครประจ าการท าการสอน 10 คนมนายวฒไกร ชยสทธ เปนผอ านวยการโรงเรยนมบคลากรอนเชนครอตราจาง ครวกฤต ครธรการและ ภารโรงชวคราวรวมบคคลากรทงสน 14 คน ประเพณทส าคญของชาวเขาเผากระเหรยงคอประเพณการเลยงผทมกนยมเลยงในเดอน 5 และเดอน 9 โดยมยอมออกไปรบจางหรอท างานแตออกไปหากนทวไปได หามออกจากหมบานไปท ากจกรรมทอนเปนระยะเวลา 3 วนบคคลทวไปตางหมบานไมอาจเขาในบรเวณทกนไวเปนรปไมไผสานขดแตะทเรยกกนวาตะแหลวตดบรเวณหนาบานหากใครพลดหลงเขาไปตองถกปรบอยางสงสวนมากการปรบจะปรบเปนเกลอแลวน าไปแจกจายใหกบคนทงหมบานแลวท าพธเลยงผใหมเพราะถอวาเสยผแลวตองท าการเลยงใหม คนทฝนท าจะถกตราหนามยอมคบคาสมาคมกบคนในชนเผานเนองจากเปนผท าใหเกดการเลยงผใหมเสยเวลาและท าใหผโกรธไมเปนทคบหาสมาคมถอวาเปนคนไมด นอกจากนยงมประเพณการเลยงผฝายหรอเหมอง ผทงนา ผปาถงแมวาจะมการนบถอพทธศาสนากตามเมอมคนตายในหมบานจะรบน าไปฝงทปาชาไมนยมเผาหากมการตายในตอนเยนตองรบน าไปฝงในตอนเชามดแลวรบกลบมารบประทานอาหารอาบน าลางเนองลางตวใหสะอาด แตเดมไมนยมเอาคนตายใสโลงศพ มกปฏบตกนโดยใชเสอหรอผาหอศพแลวหามดวยไมคานพาไปปาชาแตในปจจบนเรมมการใชหบศพกนบางแลวส าหรบคนทฐานะดแตยงใชการหามหบศพไปปาชาในลกษณะของการจางครงหนงประมาณ 2,000 บาทโดยถอวา หว 1,000 หาง 1,000 แตมขอแมวาคนทรบจางตองเตรยมคนทจะหามไวใหพรอมจะเปลยนบาหรอเปลยนทาส าหรบการแบกไมคานหามไมไดโดยทวไปจะใชคนหามทรบจางประมาณ 4 คนเดนเคยงคกนไปทางเขาปาชาจะเปนทางแคบๆส าหรบเดนพาหนะตางๆไมสามารถน าไปไดญาตพนองคนตายทเปนชายจะหวน า น ามด จอบเสยมไปดวยพวกหนงจะน าสงของคนทตายบรรจในกลองหรอลงแบกหามไปดวยเมอท าการฝงคนตายแลวจะรบกลบมาช าระลางตนเองและรบประทานอาหารเชา(กรณตายตอนเยน)มประเพณทส าคญอกอยางหนงคอการสรงน าพระธาตดอยกวางค าทครบาชยยะวงศษาพฒนาสรางงขนจะสรงน าในเดอนแปด 15 ค าของทกปราษฏรในพนทจะมารวมท าบญกนอยางมากมายถอเปนททองเทยวอกแหงหนงของอ าเภอทงหวชางในวดพระธาตดอยกวางค าประกอบไปดวยสงถาวรวตถทางศาสนาเปนอนมาก มทประดษฐานเนองกวางทเชอวากลายเปนหนตามต านานทเลา
ขานกนมา มอางปลาหน มสถานททเชอกนวาเปนทตากเนอกวางเปนทเคารพนบถอของประชาชนในอ าเภอทงหวชางและอ าเภอใกลเคยง ราษฏรสวนใหญประกอบอาชพทางดานการเกษตรและรบจางการเกษตรสวนใหญจะปลกพชททางบรษทมาสงเสรมคอมนฝรงและถวแระทจ าเปนตองใชสารเคมยาฆาแมลงมากมายเพอใหไดผลผลตทคมคากบการลงทน ปจจยหนงทท าใหราษฏรมสารเคมตกคางในรางกายสงมากคอความไมรเนองจากอานไมออกและเขยนไมไดราษฏรทมอายตงแต 30 ปขนไปไมมโอกาสไดเรยนหนงสอไมสามารถอานออกเขยนไดอานฉลากไมเปนอกทงการไมระมดระวงปองกนตวเองจากสารเคมทอนตรายท าใหเกดปญหาสารเคมทเปนอนตรายซมอยในกระแสเลอดสงมากเปนอตราสวนจ านวนรอยละ 86.47 ของจ านวนประชากรทตรวจรางกายและพบสารเคมนบวาเปนอนตรายใหญหลวงตอประชาชนของเราทตองมารบพษภยจากสารเคม เขากระแสเลอดเนองจากการประกอบสมมาอาชพทจ าเปนเปนสาเหตหนงของการฆาตวตายทมอตราทสงมากในตวอ าเภอ เมอเราทราบขอมลพนฐานตางๆแลวท าการประชาคมราษฏรและเครอขายทมอยในชมชนแลวตงคณะท างานก าหนดโครงการ/กจกรรมทจะแกไขปญหาทพบน าเสนอตอผสนบสนนโครงการน ารองตามทกลาวมาแลวตอไปตามรายละเอยดทจะไดกลาวถงในเรองของการถอดบทเรยนเพอน าเสนอตอผสนบสนนโครงการภายหลงทการด าเนนการตามโครงการน ารองเสรจสนตามระยะเวลาทก าหนดไวในกรอบของการน ารองคอ 1 ปการศกษาตอไป
การถอดบทเรยน โครงการ/กจกรรมตามแผนงานโครงการเกษตรอนทรยในโครงการน ารองการจดการศกษาแบบม
สวนรวมขององคกรในชมชนเพอสขภาวะคนไทย โรงเรยนบานโปงแดง อ าเภอทงหวชาง สพป.ล าพนเขต 2
........................................................................................................................................... โครงการเกษตรอนทรยเพอชวทดกวาตามโครงการน ารองการจดการศกษาแบบมสวนรวมขององคกรในชมชนโรงเรยนบานโปงแดง อ าเภอทงหวชาง จงหวดล าพน สพป.ล าพนเขต 2 ประกอบไปดวยกจกรรมหลก 3 กจกรรมดงน
4. หมอดนอาสา 5. การท าปยหมก 6. การท าปยน าชวภาพ
ปจจยทท าใหเกดความส าเรจ/ลมเหลวของกจกรรมหมอดนอาสา การท าปยน าและการทท าปยหมก ปจจยทท าใหเกดความส าเรจ/ลมเหลว ในกระบวนการด าเนนโครงการมการประชมปรกษาหารอของคณะท างานอยางตอเนอง มการวางแผนการท างานอยางเปนระบบ การด าเนนการทประสบความส าเรจสวนหนงมาจากการบรหารจดการทยดหยน การปรบเปลยนก าหนดระยะเวลา ตามความเหมาะสมและสอดคลองกบกลมเปาหมาย ซงในบางคราวอาจตดขดดวยชวงเวลา หรอความพรอมของกลมเปาหมาย อกทงการด าเนนกจกรรมมการท างานแบบรวมมอของหลายภาคสวนและมสวนรวมในการแกไขปญหาทด การด าเนนงานจงประสบความส าเรจ โดยมการบรหารงาน ตงแต การสรางความรความเขาใจในการจดกระบวนการเรยนรเพอพฒนาการท าเกษตรอนทรย โดยการถายทอดความรดานทฤษฎ และการปฏบต การมสวนรวมของชมชนในการด าเนนกจกรรมทกขนตอน ใชกระบวนการมสวนรวมของชมชนเปนหลกการในการท างาน โดยการรวมคด รวมท ารวมวางแผน รวมปฏบต ประชาชนเปนผตดสนใจ โดยชมชนเองวาจะท ากจกรรมอะไร และสามารถแกไขปญหาได โดยเรมตงแตการท าประชาคม การระดมความคดเหนเกยวกบสภาพปญหาของชมชน โดยเรมแกปญหาจากครอบครวไปสชมชนตามล าดบ โดยยดแนวทางการแกไขปญหาตามหลกเศรษฐกจพอเพยง การประยกตองคความรไปสการปฏบต จากการไปศกษาดงานจาก ชมชนบานทาปาเปา และเชญวทยากรใหความรท าใหเกษตรกรในชมชนสามารถน าองคความรมาประยกตใชในการท าการเกษตรของตนเองเปนการสรางแนวคดใหมทาง การเกษตรใหกบเกษตรกรในพนทเพอปรบเปลยนวธการท าการเกษตรดงเดมเปนเกษตรแนวใหมตามรอยแนวทางทองคพระบาทสมเดจพระเจาอยหวพระราชทานไวใหกบพสกนกรชาวไทย
สงทเปนอปสรรคและปจจยทท าใหเกดความลมเหลวของโครงการ/กจกรรม เกษตรกรบางสวนยงยดตดกบคานยมเดมกบการใชสารเคมในการท าการเกษตร ไมรบวทยาการใหมๆเกยวกบการเกษตรกร บางสวนยงไมเหนความส าคญของการท าเกษตรอนทรย และไมแนใจในประสทธภาพของปยหมกชวภาพ และน าหมกชวภาพ วาจะมคณภาพเทยบเทาสารเคมหรอไม กจกรรมนสะทอนใหเหนวากอนทเราจะด าเนนการตามโครงการ/กจกรรมทคอนขางสวนทางกบวถชวตและความเชอของชมชนแลวเราตองมการหาวธการทจะท าใหชมชนสรางแนวคดใหมกอน สรางกระบวนการคด วธคดกอนแลวศกษาชมชนวาชมชนพรอมทจะท างานรวมกบเราเมอไร พรอมตอนใหนตองมผน าแนวคดนไปด าเนนการหรอลองท ามาแลวกอนจงจะประสบผลส าเรจสวนใหญทางราชการมกจะมวธคดแบบนอาจจะเปนสาเหตหนงท าใหกจกรรมหรอโครงการทลงไปยงชมชนไมไดผลเทาทควร กจกรรมทโรงเรยนด าเนนการไปคอนขางมากเกนไปเบดเสรจแลวรวมทโรงเรยนด าเนนการไปทงหมดรวม 5 โครงการ 21 กจกรรมรวมกจกรรมตอยอดจากการแนะน าของทางผสนบสนนงบประมาณอก 5 กจกรรมรวมเปน 5 โครงการ 26 กจกรรมและแตละกจกรรมคอนขางใชระยะเวลาในการท ามากครผสอนทรบผดชอบกจกรรมมงานมากอกทงไมไดอยในพนทท าใหการประสานงานไมตอเนองกบการขยายผลไปยงชมชนเทาทควร ผลทไดจากการถอดบทเรยน 1. คร นกเรยน และชาวบาน ไดเรยนรรวมกนโดยไดเชญวทยากรทมความรในเรองการท าเกษตรอนทรยมาอบรมใหความรและฝกทกษะกระบวนการท าปยหมกชวภาพและน าหมกชวภาพ และรวบรวมองคความรตางๆมาจดท าหลกสตรการท าเกษตรรอนทรย เพอใชในการจดการเรยนการสอนของโรงเรยน และรบทราบความตองการของชมชนทตองการใหโรงเรยนเขามามบทบาทการเปนทถายทอดความรดานตางๆ เกดศนยการเรยนรของชมชน ทใครๆกสามารถเขามาศกษาหาความรานตางๆได
2. ชาวบานไดปรบเปลยนแนวคดเกยวกบการใชปยเคมและปยอนทรย และสามารถน าความรทไดรบจากการอบรมไปประยกตใชในชวตประจ าวนไดตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง คอท าปยหมกชวภาพและน าหมกชวภาพเพอลดรายจายในครวเรอน เชน คาปยเคม ยาปราบศตรพช ทใชในการเกษตร รวมถงการรรายรบ – รายจายของตนจากการท าบญชครวเรอน และมการออมเงนเพอยามขดสนของครอบครบ เกดการกระจายรายไดในระบบเศรษฐกจโดยรวม นอกจากนยงสามารถลดหนสนในครอบครว และรจกการใชทรพยากรในชมชนใหเกดประโยชนอยางคมคาสงสด
3.ไดองคความรในแงของครทเขารวมกจกรรมสามารถตอยอดการน าไปใชในการเกษตรของตนเอง ส าหรบเกษตรกรกสามารถน าองคความรไปประยกตใชเพอเพมผลผลตทางการเกษตรของตนเอง ลดคาใชจายสารถด ารงตนตามแนวทางเกษตรทฤษฏใหม รจกการวางแผนการท างานส าหรบการด าเนนการในภาพรวมทตองใชบคลากรเปนจ านวนมากไดทราบปญหาการจดการการจดกจกรรมและหาทางออกรวมกนตามหลกการรวมคดรวมท า รวมชนชม
4.การน าผลไปใชในการจดกจกรรมการเรยนการสอน ครทรบผดชอบงานเกษตรในโรงเรยนสามารถท าเปนผลงานแทรกในเนอหาวชาทตนเอง
สอนหรอรบผดชอบเชนแปลงไมผล การใชเวลาวางใหเกดประโยชน การน าวตถดบทางการเกษตรทเหลอใชในทองถนมาท าประโยชนเพมผลผลตทางการเกษตรสามารถลดปญหาโลกรอนในวชาวทยาศาสตรไดเปนอยางด หากโรงเรยนสามารถบรณราการการกเรยนการสอนอยางเปนรปธรรมแลวจะไดผลดมาก มการด าเนนการจดใหเดกไดเรยนรทงทฤษฏและการปฏบตการขยายผลสชมชน การสรางความสมพนธกบชมชนถาท าอยางจรงจงสามารถน าไปพฒนาเปนผลงานวชาการเพอเลอนวทยฐานะไดเปนอยางดอกทงเปนรปธรรมทชดเจนทชมชนสามารถมองเหนวาสงทโรงเรยนก าลงท าเปนสงทดมประโยชนทงตอตนเอง โรงเรยน และชมชนตลอดจนสงแวดลอมกจะดไปดวย สาระส าคญ กจกรรมหมอดนอาสา การท าปยน า การท าปยหมก การน านกเรยน เยาวชน ประชาชน เครอขายเกษตรอนทรย ขาราชการรวมทงบคลากรทสนใจในเรองเกษตรอนทรยภายในอ าเภอทงหวชางไดเสวนาสรางความรความเขาใจในเรองการเกษตรแผนใหม เกษตรธรรมชาตหรอเกษตรเพอสงแวดลอม การสรางแนวคด การสรางความตะหนกในเรองคาใชจายทใชทางการเกษตรโดยการใชสารเคม การใชปยเคมในภาวะปจจบน การลดคาใชจายในการเกษตรโดยการใชวสดธรรมชาตทเหลอในทองถนแทนการเผาทง การหนกลบมาใชอนทรยเคมในการเกษตรแทนสารเคมทเกษตรกรทวไปก าลงใชอยในปจจบน การสรางองคความรใหกบชมชนในเรองของการพงตนเอง พงพาธรรมชาต วตถประสงคของการจดการเรยนร 1.อธบายความเปนมาของเกษตรอนทรย ความจ าเปนตองใชเกษตรอนทรย 2.การตรวจวเคราะหดนในเนอททางการเกษตรของเกษตรกรอยางงาย 3.การสรางองคความรในเรองของเกษตรธรรมชาตเพอสงแวดลอม 4.ธาตอาหารในดนและการจดการดนอยางเปนระบบ 5.การใชสารเคมอยางถกวธเพอเพมผลผลตทางการเกษตรในดนของเกษตรกร 6.การท าปยหมกจากวสดในทองถน
7.การท าปยน าจากวสดธรรมชาตในทองถนเพอเพมผลผลต 8.การขยายผลการเรยนรโดยการดงานเกษตรอนทรยจากกลมตนแบบ สาระการเรยนร กจกรรมท1.การตรวจวเคราะหดนอยางงายเวลา 10 ชวโมง กจกรรมท 2.การท าปยน า ปยหมก 4 ชวโมงส าหรบทฤษฏและปฏบต กจกรรมท 3.การสรางแนวคดเกษตรอนทรย 10 ชวโมง กจกรรมท 4การขยายผลจากการศกษาดงาน 15 ชวโมง กจกรรมท 5. การขยายผลลงสชมชน 5 ชวโมง วธการจดกระบวนการเรยนร 1. การเตรยมการของวทยากร(จากส านกงานพฒนาทดนเขต 6 เชยงใหม ส านกงานพฒนาทดนจงหวดล าพน ตวแทนบรษททสงเสรมการเกษตรในทองถน วทยากรจากพนทคอส านกงานเกษตร เกษตรทสง ครเกษตรจากโรงเรยนในศนยเครอขาย ) โรงเรยนไดประสานงานกบวทยากรแบงสดสวนการบรรยายในแตละทานแตละวน มการก าหนดตวผน าการอภปราย ผเขารวมการเสวนา การสาธตการท าในแตละขนตอน 2.จดท าใบความร/กจกรรมส าหรบผเขารวมทสามารถอานออกเขยนไดและการสมภาษณส าหรบผอานไมออกเขยนไมไดแตเขาใจเรองการพดการฟง 3.น าผลการด าเนนการจดนทรรศการเผยแพรความรเปนการสรางแรงจงใจใหกบชมชนใหกลบมาสนใจเรองการเกษตรธรรมชาต 4.ส าหรบนกเรยนใหศกษาหาความรดวยตนเองจาการฟงและการลงมอปฏบตจรง 5.แบงกลมนกเรยนใหกลบไปด าเนนการทบานเพอตอยอด 6.ส าหรบโรงเรยนลงพนทในชมชนสาธตการท าปยน าปยหมกในทๆชมชนยอมรบในเรองวฒนธรรมประเพณ 7.นกเรยนและผเขารวมท าใบกจกรรม
ผลทคาดวาจะไดรบ 1.ไดรบทราบแนวคดเกษตรทฤษฏใหม 2.ไดทราบธาตอาหารในพนทดนของตนเองวาพนทของตนขาสดธาตอาหารอะไรบางตองเพมเตมสารอาหารประเภทใดจงจะเหมาะสมไดประสทธภาพสงสด 3.ไดรวธการวเคราะหธาตอาหารในดนตามหลกการเบองตนและสามารถน าไปใชพฒนาการเกษตรของตนไดอยางเหมาะสม 4.สามารถน าวตถดบมาท าเปนปยน าเพมผลผลตทางการเกษตรลดคาใชจายได 5.สามารถน าเศษวสดทเหลอทางการเกษตรมาท าปยหมกเพมผลผลตได 6.รวธการใชสารเคมทางการเกษตรอยางปลอดภยไดผล มประสทธภาพ 7.สามารถลดภาวะโลกรอนจากการเผาเศษวสดทางการเกษตรในทองทไดบางสวน ขอเสนอแนะ 1. จดส าคญทสดอยทการสรางแกนน า เพอเปนแบบอยางใหเพอบาน เปนการกระตนใหชาวบานมองเหนศกยภาพของตนเองทจะรวมกนหาทางปญหาโดยไมตองรอพงพาจากหนวยงานจากภาครฐ 2.ตองมวธคดใหมใหกบชมชนและบคลากรของทางโรงเรยนทด าเนนการในโครงการน ารอง จงใจคนท างานใหเหนวาการท างานในโครงการเปนการบรณาการการท างานกบการจดกระบวนการเรยนการสอนเมอท าไปสกระยะหนงจะเหนผลวาเออประโยชนกบการจดการเรยนการสอนของคร เดกสนกสนานกวาทครจะท าการสอนเองหรอใหความรเองซงไมเราใจเทาทควร
การถอดบทเรยนในโครงการสงเสรมการออกก าลงกายของคนในชมชนตามโครงการน ารองการจดการศกษาแบบมสวนรวมขององคกรในชมชนโรงเรยนบานโปงแดง อ าเภอทงหวชาง จงหวดล าพน สพป.ล าพนเขต 2 ประกอบไปดวยกจกรรมหลก 5 กจกรรมดงน 1.กจกรรมแอโรบค 2.กจกรรมไมเทาเพอสขภาพ 3.กจกรรมกระบกระบอง 4.กจกรรมฮลาฮบ 5.กจกรรมคตมวยไทย สาระส าคญ สาระส าคญของของกจกรรมทง 5 กจกรรมนมาจากแนวคดทวาคนเรานนประกอบไปดวยรางกายและจตใจหากเราสามารถทจะท าใหคนในชมชนมรางกายแขงแรงมจตใจทเขมแขงแลวจะสามารถด ารงชวตอยในสงคมของตนเองอยางเปนสขทามกลางการเอาใจใสของบตรหลานและคนในชมชนทจะหนกลบมามองตนเองใชชมชนเปนฐานในการพฒนาใชวฒนธรรมทเขมแขงของชมชนสรางสรรใหชมชนกาวไปสการเปนชมชนเขมแขงอยางยงยน พงพาตนเองไดมวถชวตทเปนสข ออกก าลงกายเพอสรางรางกายใหแขงแรง เกดความสนกสานานในการเลนเปนพนฐานของการพฒนาชมชนในดานตางของประเทศชาตสบไป วตถประสงคการเรยนร 1.อธบายแนวคดการจดการกจกรรมเพอสงเสรมการออกก าลงกายของเยาวชนประชาชนทง 5 กจกรรมได 2.สามารถอธบายขนตอนของการออกก าลงกายทงหากจกรรมได 3.สามารถอธบายประวตของการเลนหรอการออกก าลงในแตชนดได 4.สามารถบอกประโยชนของการออกก าลงกายทง 5 ชนดได สาระการเรยนร กจกรรมท 1.กจกรรมแอโรบค เวลา 10 ชวโมง กจกรรมท 2.ขนตอนของการออกก าลงกาย 5 ชวโมง กจกรรมท 3.ประวตของการออกก าลงกายแตละประเภท 2 ชวโมง กจกรรมท 4.เขยนประโยชนของการออกก าลงกายแตละประเภทได 2 ชวโมง
วธการจดกระบวนการเรยนร กจกรรมท 1.การเตรยมการของครผสอน 1.1คณะครปรกษาหารอใหความคดเหนในการจดกจกรรมรวมทงการหาขอมลเกยวกบประวตความเปนมาของกจกรรมแตละประเภทโดยการมอบหมายใหครทรบผดชอบกจกรรมทง 5 เปนผคนควา 1.2จดท าใบความร/ใบกจกรรม 1.3เตรยมการในเรองอปกรณในการออกก าลงกายในแตละกจกรรม 1.4ประสานงานวทยากรจากภายนอกและหากเปนบคคลากรในโรงเรยนตองแจงเวลาทจะด าเนนการใหครทกคนรบทราบรวมกนเพอแจงเดกรวมทงการนดหมายเยาวชนประชาชนทจะเขารวมโครงการ/กจกรรมไดมเวลาในการเตรยมตว การด าเนนการของกจกรรมตามโครงการสงเสรมการออกก าลงกายตามโครงการ ทางผรบผดชอบโครงการไดด าเนนการแตงตงคณะท างานรบผดชอบในกจกรรมหลกทง 5 กจกรรมใหกบคณะครทกทานไดมสวนในการชวยเหลอโครงการถงแมวาบางทานจะรบผดชอบโครงการหลกอนๆแลวกตามถอวาบคลากรทกทานเปนผมความสามารถทจะชวยเหลองานโดยการเปนผรบผดชอบกจกรรมทอาจจะเปนทงวทยากร ผประสานงาน ผด าเนนการในเรองตางๆ เกยวกบกจกรรมทง 5 กจกรรมเปนการสรางการมสวนรวมคอการรวมคด รวมท า รวมชนชมในผลการพฒนาในกจกรรมททกฝายมสวนรบผดชอบมใชคนใดคนหนงรบผดชอบท าใหเกดความรสกใน การเปนเจาของโครงการ/กจกรรมรวมกน เกดความตงใจทจะรวมกนพฒนางานของโครงการไปสเปาหมายททกฝายตงใจคอคณภาพชวตทดของคนในชมชนซงกคอผปกครองของเดกนกเรยนทเปนลกคาของเรานนเองเมอผปกครองมความเปนอยทด มรางกายแขงแรงมภาวะเศรษฐกจด ชมชนเขมแขงกจะสงผลตอเดกนกเรยนทเปนบตรหลานใหไปสเปาหมายของการสรางคนของโรงเรยนนนกคอการสรางใหคนเปนคนด คนเกง มความรความสามารถทจะพฒนาชมชนของตนเองไปสอนาคตทชมชนคาดหวงอยางยงยน เมอทางโรงเรยนใชหลกการรวมกนรบผดชอบ แบงก นท างานตามความถนดความสามารถของแตละบคคลรวมคด รวมท ารวมเสนอแนะแกไขปญหาจาการท ากจกรรมแลวผลทไดจากการท ากจกรรมนกคอการมความเขาใจทด การเหนอกเหนใจของครในโรงเรยน การเขาใจชมชนเขาใจขดจ ากดความคาดวงทเราเคยตงไว รปญหาและสามารถเชอมโยงไปสการแกไขปญหา
ในตวเดกนกเรยนไปดวยเพราะวาเราไดท าการสอบถามผปกครองมการพบปะผปกครองทใดมารวมกจกรรม สามารถสรางความเขาใจทดระหวางโรงเรยนและชมชน น าปญหาของชมชนมาเรยบเรยงเพอสรางความเขาใจระหวางบคลากรของโรงเรยนและชมชนไดอยางมประสทธภาพมากกขนกวาทเปนอยเดมจาการพบปะกน ท ากจกรรมรวมกนสงผลใหเกดความเขาใจทดระหวางชมชนและโรงเรยน ชมชนทราบวาโรงเรยนก าลงท ากจกรรมอะไรและอยากจะใหชมชนเปนอยางไร ความคาดหวงของผปกครองอยากใหคณะครท าอยางไรตอการมาปฏบตหนาทและการเขาหาชมชนเพอสรางความรวมมอระหวางกนตอไปในอนาคตขางหนา เมอด าเนนการไปไดสกระยะหนงเนองจากโรงเรยนเปนหนวยงานทจดการศกษามบรบทการบรหารจดการรวมกบภาคเครอขายในพนทเมอด าเนนการตามโครงการสกระยะหนงไดกราบเรยนกจกรรมในโครงการตอทานนายอ าเภอทงหวชางไดทราบในคราวททานเดนทางมาเปนประธานในพธเปดสมมนาเกษตรอนทรยและกจกรรมการท าปยน าและการท าปยหมกของโครงการทานไดใหขอเสนอแนะส าหรบกจกรรมของโครงการบางกจกรรมวา เราเหนสมควรทจะปรบเปลยนกจกรรมจากทเราเคยเสนอผสนบสนนแลวคอกจกรรม กระบกระบอง ขออนญาตปรบเปลยนปรบเปลยนมาเปนกจกรรมจกรยานสบน าเพอสขภาพ ทงนโดยอาศยแนวคดทวากจกรรมทโรงเรยนจะด าเนนการคอนขางไมเหมาะสมกบวฒนธรรมและประเพณของชาวเขานกหากสามารถเปลยนกจกรรมจากเดมมาเปนกจกรรมสบน าจากจกรยานแลวทงเดกในโรง เรยนทงครและผปกครองคนในชมชนจะหนกลบมาใหความส าคญกบจกรยานทมประโยชนมากทงในแงการประหยดพลงงาน การลดภาวะโรครอน การไดออกก าลงและการไมผดประเพณวฒนธรรมชนเผา ทงนทางทานนายอ าเภอมไดหมายความวาใหทางโรงเรยนเปลยนกจกรรมทเสนอผสนบสนนแตเนองจากโรงเรยนเปนหนวยงานจดการศกษามผมาพบปะมากมาย ชมชนเขามหา ผปกครองเขามาเหนหากโรงเรยนลองหนมาใชวธการจกรยานสบน าแลวประชาสมพนธเกดผลด ตอชมชนมากกวาการท ากจกรรมบางอยางทลอแหลมตอวฒนธรรมของชนเผา ในเรองนทางผบรหารโรงเรยนไดน าเสนอแนวคดของทางทานนายอ าเภอทงหวชาง(นายศภสทธ หลากอง)ตอคณะครและบคลากรของโรงเรยนรวมกนพจารณาความเปนไปไดแลวมอบหมายใหผรบผดชอบโครงการจดท าบนทกเสนอขอปรบเปลยนโครงการตอผบรหารโรงเรยนในฐานะผรบผดชอบโครงการเพอน าเสนอตอสสส.ตอไปและไดมอบหมายใหครทมความรความช านาญในเรองของจกรยานสบน า หาขอมลและด าเนนการจดท า ท าแผนการจดการเรยนการสอน การประชาสมพนธใหกบคนในชมชนและหนวยงานทเกยวของไดทราบและเมอด าเนนการเสรจสนไดกราบเรยนเชญทานนายอ าเภอทงหวชางและคณะมาเยยมชมใหก าลงใจในการด าเนนการ ทางรองผวาราชการจงหวดล าพน ( นายภชงค โพธกฏสย ) ไดพาคณะผบรหารจากจงหวดล าพนลงมาเยยมชมผลการด าเนนการ
พรอมทงแนะน าใหก าลงใจแกคณะครทด าเนนการเปนทภาคภมใจของบคคลากรในโรงเรยนเปนอยางมากทกจกรรมเปนทสนใจของผน าระดบอ าเภอและระดบจงหวดพรอมทงไดสนบสนนงบประมาณเพมเตมใหกบโรงเรยนเพอขยายผลในโครงการตอไป เมอทางโรงเรยนไดด าเนนการตามโครงการนจนครบกจกรรม 5 กจกรรมแลวพบวา ปจจยทสงผลตอความส าเรจของโครงการและกจกรรมนมาจาก 1.ระบบการบรหารจดการทเนนการมสวนรวมของบคคลกรทกภาคสวน กลาวคอทางโรงเรยนไดมอบหมายใหบคลากรทานหนงรบผดชอบโครงการทคลอบคลมกจกรรมทง 5 กจกรรมแลวขอใหคณะครทมความรความสามารถมาชวยกนด าเนนการในแตละกจกรรมถงแมวาทางโรงเรยนจะมบคลากรนอยกตามพบวาบคลากรของโรงเรยนบานโปงแดงลวนแลวแตมคณภาพ มความรบผดชอบใหความสนใจในกจกรรมทตนเองดแลจงท าใหโครงการและกจกรรมบรรลผลตามทตงเปาหมายไว
2.ผปกครองใหความสนใจในกจกรรมทโรงเรยนด าเนนการโดยการประชาสมพนธผานตวเดกนกเรยนและการทผปกครองเหนการด าเนนการอยางจรงจงของทางโรงเรยนเมอมารบบตรหลานจงเขารวมกจกรรมอยางมากท าใหกจกรรมบรรลผล
หากทางโรงเรยนไดรบการตอยอดโครงการแลวคณะครทรบผดชอบโครงการและกจกรรมมแนวทางทจะท าโครงการบรรลผลสงผลไปยงผปกครองโดยการจดการแขงขนในโอกาสตางๆแบงกลมการแขงขนออกเปนผปกครองระดบชน การแขงขนของเยาวชนในโอกาสงานกฬาสของทางโรงเรยนหรอกฬาอบต. กฬาทองถนแลวแตกรณซงจะท าใหมกจกรรมการแขงขนทหลากหลาย สรางความสนกสนานมการสานสมพนธไปยงเครอขายผออกก าลงของเครอขายสขภาพทงชมรม อสม.ของรพสต. โรงพยาบาลชมชน กลมฮลาฮบของแตละหมบานและหนวยงานในทองถนเราคาดหวงวานเปนกาวแรกของการท างานท เรายงไมคอยคนเคยเทาใดนก หากไดท าอกครงกจะด าเนนการอยางรอบดานมงมนใหเกดผลดตอประชาชนสวนรวมตอไป
การถอดบทเรยนโครงการสงเสรมอาชพในชมชน ประกอบไปดวยกจกรรม 4 กจกรรม กจกรรมเพาะเหดนางฟา กจกรรมการเลยงไกพนเมอง กจกรรมการตดผมเสรมสวย กจกรรมการแปรรปอาหารจากพชทปลกตามทองถน แนวคดทเราจดท าโครงการไดมากจากการระดมความคดของคณะท างานทท าการวเคราะหสภาพปญหาของชมชนแลวน าแนวคดมาจดท าโครงการวาโครงการของเราทจะตอบโจทยการแกไขปญหาการฆาตวตายของคนในชมชนไดตองเปนโครงการทผสมผสานระหวางกจกรรมทางรางกายความเขมแขงทางวฒนธรรมและการอยดกนดของประชาชนในทองถนกอนจงจะท าใหโครงการบรรลผลตามทประสงค เมอเราตอบโจทยนแลวกน าความตองการจากการประชาคมชมชนมาสรปรวมเปนหมวดหมจดท าโครงการได 4 กจกรรมตามทกลาวมาแลวขางตน โดยมเปาหมายของโครงการ/กจกรรมคอ การสรางความเขมแขงของชมชนทางดานอาชพใหชมชนสามารถพงพาตนเองจาการด าเนนการฝกฝนอาชพ น าสงทมอยมาประยกตใหเหมาะสม มการพฒนาการทางดานสงคมความเปนอยทงเรองการเสรมสวยในผหญงและการตดผมในผชายซงในปจจบนทางชมชนตองพงพาคนภายนอกในเรองเหลาน วตถประสงคของการเรยนรในโครงการ 1.อธบายขนตอนการเพาะเหดนางฟา 2.อธบายขนตอนการเลยงไกรวมถงการฉดวคซนในไกทเลยง 3.อธ บายขนตอนการตดผมชายหญงพรอมอปกรณอยางงายได 4.อธบายขนตอนการแปรรปอาหาร การถนอมอาหารทก าหนดใหได 5.อธบายการประกอบอาชพทส าคญของชมชนได สาระการจดการเรยนร กจกรรมท 1.การเพาะเหดนางฟาเวลา 5 ชวโมง กจกรรมท 2.การเลยงไกพนเมองเวลา 3 ชวโมง กจกรรมท 3.การตดผมชายหญงเวลา 10 ชวโมง กจกรรมท 4.การแปรรปอาหารเวลา 10 ชวโมง กจกรรมท 5.การประกอบอาชพทส าคญในชมชนเวลา 3 ชวโมง
วธการจดกระบวนการเรยนร กจกรรมท 1.การเพาะเหดนางฟา การเตรยมการของครและวทยากร 1.1คณะครประชมปรกษาหารอกนนดหมายเรยนเชญวทยากรในชมชน 1.2การเตรยมการเกยวกบวสดทจะจดกระบวนการเรยนการสอน การเตรยมวสด อปกรณ 1.3นดหมายวนเวลาทจะด าเนนการรวมกบวทยากรฝกอบรม 1.4จดท าใบความร/ใบกจกรรม 1.5รวบรวมผลผลตในการด าเนนการหาแรงจงใจทจะน าผลลงชมชน 1.6แบงกลมใหผเรยนศกษาหาความรเรองการเพาะเหดนอกจากความรทไดจากวทยากรเหดทสามารถท างายเชนเหดฟาง เหดถวเหลองฯลฯ กจกรรมท 2.การเลยงไกพนเมอง การเตรยมการของคร วทยากรและเดกนกเรยน 2.1ประชมผรบผดชอบโครงการกจกรรมและผเขารวมงานโครงการ 2.2 นดหมายเดกในการเตรยมการเรองไก ตรวจเชคความพรอมเรองเลากรง ความสมบรณของไก การปองกนโรคโดยการฉดวคซน การใหความรเบองตนในเรองการเลยงไก 2.3จดท าใบความรเรองการเลยงไก การฉดวคซน 2.4ประวตความเปนมาของไกทนกเรยนน ามาเลยง ประวตไกพนเมอง ไกในเมองไทย 3.กจกรรมการตดผมเสรมสวยชายหญง 3.1 ผรบผดชอบเตรยมการเรองอปกรณการตดผม เสรมสวย โตะเครองแปงและอปกรณอนๆทจ าเปนในเรองการตดผมเสรมสวยรวมทงสถานทๆเปนสดสวนแยกจากอาคารอนๆเปนเอกเทศเหมาะสมกบการด าเนนการ 3.2 การเนนย านกเรยนในเรองการตดผมใหกบเพอนตองเปนนกเรยนทท าความสะอาดรางกายสระผมมาแลวเพอสะดวกในการตดและเสรมสวยปองกนเครองมอทใชในการท างานมใหช ารดกอนเวลา 3.3 การฝกฝนในเรองการตด คดเลอกเดกทจะฝกฝนมาแลวจบปตตาเลยนฝกการตดแบบไถหรอจะใชปตตาเลยนแบบมอฝกตดกบขวดเปลากไดทดลองฝกจนเคยชนกบการจบปตตาเลยนลองฝกกบเดกทผมยาวและสระผมมาแลว นกเรยนหญงดการสาธตจากวทยากรลองฝกการจบกรรไกร กรรไกรซอย การฝกจากหวหน 3.4 เมอลองฝกการตดผมและตดผมหญงแลวลองใหเดกสระผมเมอตดเสรจสนแลว 3.5นกเรยนฝกใบจดกจกรรมทมอบให
4.กจกรรมแปรรปอาหารจากวตถดบในทองถน 4.1วทยากรและผรบผดชอบโครงการก าหนดสาระเกยวกบการท าตามฤดกาลทมวตถดบมากพอทจะด าเนนการ 4.2เตรยมใบงานกจกรรมไวในเรองทเกยวกบการด าเนนการ 4.3เตรยมการในเรองวตถดบ อปกรณการท า ประสานงานวทยากรและผเขาเรยน สถานทๆจะด าเนนการ 4.4ด าเนนการตามทก าหนดไวพรอมรวบรวมใบงานกจกรรมทมอบให ปญหาอปสรรคในระหวางการท ากจกรรม/โครงการ จากการด าเนนการทง 4 กจกรรมในโครงการสงเสรมอาชพในชมชนกจกรรมทนาจะสงผลมากทสดกคอกจกรรรมเสรมสวย ตดผมทงในระดบเดกนกเรยนและผปกครองทงนเนองจากเดมทางโรงเรยนไมไดมกจกรรมการเสรมสวยตดผม เมอถงวนศกรครเวรทดแลเรองความสะอาดของตวนกเรยนจะก าชบใหนกเรยนตดผมมาใหเรยบรอยทงชายและหญง แตเนองจากครเวรกบครทมาในวนจนทรมไดเปนบคคลเดยวกนท าใหเกดปญหาการลมเกยวกบการตรวจรางกายเดกสงผลเสยกบเดกแตเมอมโครงการทงเดกนกเรยนและผใหญทตองการตดผมจะมาใชบรการท าใหนกเรยนและผทเกยวของมความช านาญในการท างานมากขนลดการพงพาคนนอกหมบานมากขนอกทงเปนการลดรายจายของตวนกเรยนเรองคาใชจายการตดผม การเดนทางสงผลการประหยดพลงงานไมมการออกนอกหมบานลดการใชพลงงานสนเปลอง ส าหรบกจกรรมการเพาะเหดนนเทาทไดตดตามโครงการ/กจกรรมพบวาเมอไดท าการท าในโรงเรยนแลวมไดท าตอเนองยงชมชนและหมบานเพอการขยายผล มปญหาเกยวกบการตดตามผล เนองจากผรบผดชอบมไดอยในพนทตดภาระในการพ านกทชมชนอนสงผลใหการขยายผลออกไปสชมชนท าไดนอยเดกและผปกครองมความเขาใจในเรองการเพาะเหดและสามารถเพาะเหดเปนอาชพได ทางโรงเรยนตองสงเสรมอยางจรงจง ขยายผลออกไปสชมชนจงจะสรางความรความเขาใจทถองแทแกผมารวมกจกรรม
ส าหรบกจกรรมการเลยงไกพนเมองนบวาประสบผลส าเรจพอควรเนองจากหากเราน ามาเลยงในโรงเรยนอยางเตมรปแบบจะสงใหเกดปญหาในการบรหารจดการการเลยงทางผรบผดชอบกจกรรม จงมแนวคดในเรองของการน าไกจากบานมา น ามาฉดวคซนทโรงเรยน ดแลการเจรญเตบโตเปนระยะๆเมอสนโครงการกท าการสรปผลแจงใหผเกยวของทราบ หาปญหาและแนวทางในการแกไขปญหาเพอพฒนางานตอไป กจกรรมการแปรรปอาหารจากพชในทองถนพบวายงประสบปญหาเกยวกบวสดทจะท าจะเหนไดวาบางฤดกาลมวตถดบมากบางฤดกาลมวตถดบนอยสงผลตอการแปรรปอาหารเชนในฤดหนาวผกกาดมมากพอทจะแปรรปเปนอาหารและเปนอาชพเสรมไดในการด าเนนการหากจะได
ผลส าเรจตองใหผ รบผดชอบโครงการท าการส ารวจวตถดบในทองถนเพอน ามาแปรรปหรอท าอาหารเปนอาชพเสรมส าหรบคนในชมชนเพอยกฐานะทางเศรษฐกจของตนเองสรางเสรมชมชนใหเขมแขงอยางยงยนตอไป อะไรคอความส าเรจและปญหาของโครงการนโดยภาพรวม ตวบงชความส าเรจของโครงการ/กจกรรมนมาจากความมงมนของผรบผดชอบโครงการทตองการจะเหนความส าเรจของโครงการทด าเนนการถงแมวาจะมปญหาในเรองของวตถดบในการด าเนนการ ชวงระยะเวลาในการท างานและประสบการณในการรวมกบชมชนทมใชตวนกเรยนกลาวคอในการท างานรวมกบชมชนตองอาศยความสมพนธอนดความคนเคยเปนกนเองกบชมชน เปนตวประสานการท างานระหวางผปฏบตกบคนในชมชนอกทงยงตองอาศยรปแบบการสอสารทอาศยภาษาในชมชนเปนตวหลกในการท างานรวมกนมใชภาษากลางหรอภาษาพนบานเนองจากคนในชมชนทเปนแมบานยงไมประสบการณในการพฒนาตนเอง มความรนอย(ผทมอาย 30 ปลงมาไมเคยไดรบการศกษากลาวคอไมเคยไดเรยนในโรงเรยนมาเลยทงนเนองจากโรงเรยนพงตงมาไดไมกปมานเองท าใหเกดปญหาในเรองการสอสารท าความเขาใจในเรองการสอน ความรความเขาใจตางๆตองอาศยลามหรอคนกลางจะตองถายทอดท าใหหวงความรท าไดไมเตมท ปญหาอกประการหนงกคอความลาหลงในเชงการพฒนาเทาทสอบถามจากชมชน ปรากกฎวาทางราชการยงไมเคยเขามาเพมศกยภาพของชมชนใหกบกลมแมบานหรอกลมสตรในหมบานเลยไมวาจะเปน เคหกจการเกษตรหรอนกพฒนาชมชนยงไมเคยลงมาพฒนาในรปแบบทกลาวมาหากโรงเรยนจะด าเนนการในลกษณะนตองใชความวรยะอตสาหะมากในการท างานรวมกบกลมสตรในชมชน
การถอดบทเรยนโครงการสงเสรมคณธรรม จรยธรรม 1. ปจจยทท าใหเกดความส าเรจ / ลมเหลว
1.1 ปจจยทท าใหเกดความส าเรจ สงทท าใหโครงการประสบความส าเรจ ไดแก ความรวมมอของบาน – วด – โรงเรยน
เพราะในภาพรวมของชมชนชอบและรกการท าบญ รกวฒนธรรมประเพณและความเปนอยของตนเอง ประกอบกบทางวดกใหความรวมมอเปนอยางด เชน การท าบญตกบาตร , การเขาคายคณธรรม ส าหรบทางบานกมการรวมมอดวยด เชน การเขาคายรวมกบนกเรยน การใชสทธคดเลอกคนดศรโปงแดง โดยใชเวลาวางจากการท างานและเวลาทมารบ-สงนกเรยนในชวงเยนมาลงคะแนนการคดเลอก และทส าคญคอความตงใจจรงของผบรหารสถานศกษาและบคลากร
1.2 ปจจยทท าใหเกดความลมเหลว สงทท าใหโครงการเกดความลมเหลว มปจจยเนองจาก - งบประมาณทจดท ามจ านวนจ ากด ขาดแหลงเงนทนในการสนบสนนจดกจกรรมอยาง
ตอเนอง ท าใหโครงการตองหยดชะงกเปนบางครง - การจดกจกรรมบางอยางตองศกษาชมชนดวยวาชมชนพรอมทจะรวมมอกบเราไหม
พอมตอนไหน เวลาไหน เชน เวลาวางของชาวบานอาจจะไมตรงกบเวลาทด าเนนกจกรรมของโรงเรยน ท าใหผลงานทออกมาไมเตมท ประกอบกบชาวบานมภารกจเกยวกบการท ามาหากนของตนเอง
- กจกรรมของโรงเรยนทเสนอไวมมากเกนไป นนคอ 5 โครงการ 21 กจกรรม ท าใหไมคอยมเวลาในการจดหรอไมครอบคลมเนอหาเทาทควร
- ความรของวทยากรในการจดกจกรรมมนอย เชน กจกรรมประวตความเปนมาของตนเอง เนองจากชาวบานเปนชาวเขาเผากะเหรยง พดไทยไมคอยได และขอมลทมกมไมมาก ไมชดเจนเทาทควร และเมอถามถงประวตจากผเฒาจรง ๆ กไมทราบทแนนอนชดเจนเหมอนกน ดงนนจงไดเพยงขอมลพนฐานเทานน
- กจกรรมไมตอเนอง เนองจากทกคนและทกฝายมงานมาก 2. สงทไดจากโครงการ ไดเรยนรแนวทางในการท างานรวมกนกบคนจ านวนมาก และหลายหนวยงาน ไดรจกการตดตอประสานงานกบบคคลอนและตางหนวยงาน รวธการเขาหาผหลกผใหญ พธทางศาสนา การท าบญ การเขาถงชมชนโดยใชโครงการเปนตวชวย ท าใหรความตองการของผปกครอง ชมชน
3. ผลทไดจากการถอดบทเรยน - ไดความรจากโครงการ เชน ไดรถงวธการท าบญในกจกรรมวดของเรา หมบานของเรา , ไดรจกวดทส าคญตาง ๆ ในกจกรรมธรรมทศนศกษา , ไดบคคลตวอยางในกจกรรมคนดศรโปงแดง , รประวตของตนเอง (หมบาน) , รจกการวางแผนการท างานในกจกรรมเขาคายคณธรรม และทส าคญไดรถงความสามคคของหมคณะและการท างานทตองมการวางแผนและเตรยมการ - ไดทราบปญหาของการจดกจกรรมและไดหาทางออกรวมกน - ไดรถงวธการท างานรวมกบชาวบาน 4. น าไปจดการเรยนการสอนไดอยางไร - เพอไมใหเปนภาระงานมากเกนไป ควรแทรกในเนอหาวชาทสอน เชน การท าบญ , การเลาประวตความเปนมาของตนเอง , ลกษณะของบคลตวอยาง เปนตน
การถอดบทเรยนสบสานประเพณวฒนธรรมกระเหรยง การถอดบทเรยนโครงการสบสานประเพณวฒนธรรมกระเหรยง ประกอบไปดวยกจกรรม 4 กจกรรม กจกรรมประเพณแตงงาน กจกรรมการฟอนเจง กจกรรมเลยงผ กจกรรมเรยกขวญ ปนปอนภาษากระเหรยง 1. ปจจยทท าใหเกดความส าเรจ / ลมเหลว
1.1 ปจจยทท าใหเกดความส าเรจ ไดรบการรวมมอรวมใจของทกภาคสวนโดยเฉพาะชมชน ผน าในหมบาน วด โรงเรยน และโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพทอยในชมชน ทเขารวมกจกรรมทจะคนหาปญหา ทเกดและตองการมสวนรวมในการแกไขปญหาทเกดขนในชมชนของตนเองอยางจรงจง และยงไดรบความรวมมอจากภมปญญาทองถน ผเฒาผแกในทองถนทถายถอดองคความรดงเดมใหกบคณะท างาน ในการสมภาษณ สอบถามถงขนตอน ประเพณ การด าเนนแตละกจกรรมของประเพณวฒนธรรม โดยอาศยความรวมมอจากครสอภาษาของโรงเรยน และท าใหเหนถงความตองการทจะรกษารากเหงาวฒนธรรมทดงามของชนเผาสบเปนลายลกอกษร เพราะชมชนแหงนไมมภาษาเขยน ซงในอนาคตขางหนาถาหากผเฒาผแกตายจากไป เยาวชนรนหลงไดรบวฒนธรรมทมาจากสอสงคมปจจบนททนสมย ทางโลกอนเตอรเนต ทเยาวชนยคนสอเทคโนโลยเขาถงทกพนท ท าใหเกดการเปลยนแปลงทางสงคมทเยาวชนเปนผรบเขามาจาการศกษานอกหมบาน จงสงผลใหอนาคตชมชนกระเหรยงอาจมวถประเพณการเปนอยทเปนเปลยนแปลงไปตามกระแสสงคมดงกลาว ชมชนแหงนจงใหความสนใจในการทจะถายทอด และใหความรวมมอในการจดกจกรรมสบทอดประเพณดงเดมใหลกหลานตอไป
1.2 ปจจยทท าใหเกดความลมเหลว สงทท าใหโครงการเกดความลมเหลว มปจจยเนองจาก - งบประมาณทจดท ามจ านวนจ ากด ขาดแหลงเงนทนในการสนบสนนจดกจกรรมอยาง
ตอเนอง - ระยะเวลาทใชในการด าเนนกจกรรม นนคอยขางนอย ตองอาศยการมสวนรวมในการ
ท ากจกรรมจรงในชมชน ใหเกดการเรยนรทเหมาะสม
- ผถายทอดประสบการณ ยงคงขาดเทคนคหรอการอธบายทละเอยด ตองท าการศกษาแหงขอมลเพมเตมเกยวกบวฒนธรรมประเพณจากแหลงขอมลเพอประกอบใหเกดการเรยนรทยงยน
- การเขารวมกจกรรมของผเขารวมนน คอยขางประสบปญหาทพบคอเวลามการจดกจกรรมผเขารวมไมไดมารวม เนองตดภารกจในการท างาน จงท าใหขาดองคความรในบางสวนของกจกรรม
2. สงทไดจากโครงการ
สงทเกดจากการเรยนรในการจดกจกรรมในโครงการคอ เราไดรบความรวมมอทมาจากชมชน ผเฒาผแก และความสามคคในชมชนมากยงขน และการเปลยนแปลงทางความคดของชมชนทตองการใหลกหลานไดเรยนรประเพณของตนเองอยางจรงจรง ซงในปจจบนชมชนจะไมเหนความส าคญของวถชวตของตนเองวาจะสญหายหรอไมอยางไร และการด าเนนกจกรรมในครงสะทอนใหเหนวาการขบเคลอนทมาจากความตองการของชมชน และการน าความเขาใจในการจดกจกรรมทสอดคลองกบวฒนธรรมของเขาเหลานน เปนขมทรพยทางปญญาทยากจะสญหายได ถาเราชวยกนหลอหลอมความเปนตวตนของตนเอง ปลกจตส านกในความเปนตวตนทแทจรง และยงคงด ารงคความเปนชนเผาสบไปแมวาจะอยทในในสงคมโลก ถาเรารกษจะยดรากเหงาวฒนธรรมอนดงามของเรา ท าใหสงคมชนเผากระเหรยงไมมวนสญหายไปตามกระแสสงคม ไดรบความรทเกดจากการด าเนนกจกรรม มการแกไขปญหารวมกนระหวางชมชนและผด าเนนกจกรรม สามารถน าไปใชในกจกรรมการเรยนการสอน โดยจดท าเปนหลกสตรประเพณทองถน เพอจะน าไปเปนแนวทางในการจดกจกรรมการเรยนการสอนประเพณทองถนตอไป
3. ผลทไดจากการถอดบทเรยน
ไดรบความรทเกดจากการด าเนนกจกรรม มการแกไขปญหารวมกนระหวางชมชนและผด าเนนกจกรรม สามารถน าไปใชในกจกรรมการเรยนการสอน โดยจดท าเปนหลกสตรประเพณทองถน เพอจะน าไปเปนแนวทางในการจดกจกรรมการเรยนการสอนประเพณทองถนตอไป
4. น าไปจดการเรยนการสอนไดอยางไร น าหลกสตรทไดในการจดกจกรรมประเพณวฒนธรรมของชนเผา ไปจดกรรมตอเนองใหกบนกเรยน ทงในและนอกโรงเรยนเพอรกษาประเพณอนดงามของตนตอไป
สงทเราไดรบจากการปฏบตงานตามโครงการ/กจกรรมในโครงการน ารองการจดการศกษาแบบมสวนรวมขององคกรในชมชนเพอสขภาวะคนไทยของโรงเรยนบานโปงแดง อ าเภอทงหวชาง จงหวดล าพน 1.ไดรศกยภาพการท างานของตนเอง รศกยภาพของบคลากรในโรงเรยนวามความสามารถในดานใดจะสามารถน าไปประยกตใชกบกจกรรมหรอโครงการประเภทใดจงจะบงเกดผลส าเรจ 2. ไดรระบบการบรหารจดการทเปนขนตอน การรายงานผลตามขอตกลงเนองจากระบบราชการเปนระบบทสงการลงมาใหด าเนนการแลวรายงานไมเหมอนโครงการน ารองทตองรายงานเปนระยะ พรอมเอกสาร สอ วซดประกอบจงจะสามารถด าเนนการในระยะตอไปได เราสามารถน าระบบการบรหารจดการของโครงการมาประยกตใชในการบรหารจดการของโรงเรยนในฐานะผบรหารโรงเรยนสามารถนเทศตดตามผลเพอใหโครงการหรอกจกรรมบรรลผล เปนการสรางระบบความเขมแขงใหกบองคกรในภาพรวมไดเปนอยางด ระบบการรายงานของบคลากรในโรงเรยนจะสงผลดในภาพรวมตอการบรหารจดการเรองราวตางๆบคลากรจะคนเคยกบการรายงานทเปนระบบสามารถตรวจสอบไดและใชเปนหลกฐานในการพฒนาตน พฒนางานไปสการเลอนวทยฐานะทสงขนตอไป 3. ไดรชมชนทตนเองปฏบตงานอยวาชมชนทตนเองอยนนประกอบไปดวยบรบทอยางไรมสภาพปญหาในการด ารงชวตอยางไร มตนทนทางสงคม วฒนธรรมเปนอยางไรมจดบกพรองทจ าเปนตองแกไขในสวนใหนมจดแขงในเรองอะไร สงเหลานจะเปนขอมลพนฐานทรอบดานสงผลใหการตดสนใจในเรองใดเรองหนงทเกยวของกบชมชนเปนไปอยางรอบคอบ 4. ไดพบปะแลกเปลยนความรความเขาใจในเรองของการพฒนาระหวางเครอขายตางๆทมความเกยวของสมพนธกนทงความสมพนธในเชงแนวรวมโครงการน ารองดวยกนและเครอขายการพฒนาชมชนทเขามาเกยวของกบกระบวนการท างานในโครงการน ารองเชนเครอขายเกษตรอนทรย เครอขายผปลกพชในทองถนท าใหเราไดรบทราบถงการท างานของแตละเครอขายวามแนวทางการท างานอยางไร มเปาหมายอยางไรและแตละเครอขายตองการสรางความสมพนธเชงบรหารจดการอยางไรท าใหเราเกดความรอยางรอบดานเกยวกบเรองขององคกรตางๆ เขาใจเรองความสมพนธในระหวางองคกรทงในเรองกระบวนการท างาน แนวทาง กระบวนการคด วธคดซงสงตางๆเหลานถาเรามความเขาใจเขาจะเปนสงหนงทท าใหการท างานของเราประสบผลท านองภาษตจนทวา รเขา รเรา รบรอยครงชนะรอยครง เปนการสรางความสมพนธทดระหวางองคกรเครอขายททกเครอขายตางมงหวงวาประชาชนคนไทยจะอยดมสขอยางถวนหนากน ตางคนตางท างานของตนเองอยางมความสขมความเขาใจซงกนและกนน าไปสการสมานฉนทในกระบวนการท างานแบบบรณาการททกฝายตองการ
5.ไดพบปญหาและไดเรยนรสงทเกดขนในระหวางการด าเนนการตามโครงการและกจกรรมอยางหลากหลายกลาวคอ ในเรองของกระบวนการจดการเรยนร ท าใหเราไดทราบวาเนองจากผเขารวมกระบวนการทเราด าเนนการมความแตกตางกนในระหวางชวงวยและความแตกตางในดานอนดงน ความแตกตางกนระหวางชวงวย ความแตกตางกนในเรองของการประกอบอาชพ ความแตกตางกนในเรองของประสบการณ เมอเราทราบถงความแตกตางของผเขารวมกจกรรมท าใหโครงการตองมกระบวนการจดการเรยนรทหลากหลาย มสอการจดการเรยนรทสอดคลองและตอบสนองความตองการของผเรยน สอดคลองกบความตองการของชมชนรวมถงสอดคลองกบขนบธรรมเนยมวฒนธรรมประเพณของทองถนตามทไดกลาวมาในเรองของการจดกจกรรมการสงเสรมการออกก าลงกายทท าใหเราตองปรบเปลยนกจกรรมตามขอเสนอแนะของผใหญทใหแนวทางสอดคลองกบระเบยบแบบแผนวฒนธรรมประเพณของชมชน เอาชมชนเปนตวตงกจกรรมทเราด าเนนการจงจะประสบผลตามเปาหมายของโครงการ 6.สงทเราไดทราบอกอยางหนงในการจดการโครงการนกคอขดจ ากดของผน าในระดบตางๆในชมชนไมวาจะเปนผน าตามธรรมชาต ผน าจากการเลอกตงและผน าเครอขายในชมชนตางกจะมขดจ ากดในการด าเนนการตามสถานะของตนเองในชมชนทยงตดยด วฒนธรรมและประเพณของชนเผา ยดตดความเปนครอบครวพรรคพวกยงมไดมองภาพรวมของการพฒนาโดยเอาชมชนเปนตวตงเทาทควรทงนอาจจะมาจากการทชมชนโดยเฉพาะคนในชมชนไมไดรบการศกษาเนองจากโรงเรยนเพมเขามาจดตงไมกปมานเองอกทงชมชนเรมเปดสงคมใหกบสงคมภายนอกไดรบร นบเปนการเรมตนในการพฒนาตนเองอยางชาๆซงตองอาศยระยะเวลาในการด าเนนการพฒนาซงทางโรงเรยนคดวา ชมชนตองมฐานในการจดการเรยนรตนเองกอนทจะเรมกระบวนการพฒนามความเขาใจปญหาของชมชนรวมกนไมวาจะเปนคนในชมชนหรอเครอขายในการพฒนาชมชนเมอเรารบรปญหารวมกนเขาใจปญหารวมกนมความเขาใจในโครงการและเปาหมายของโครงการกจะสงผลตอการพฒนามากขนชมชนกจะเปนชมชนทเขมแขงสงผลใหประเทศไทยอนเปนทรกของพวกเราทกคนเขมแขงไปดวย 7. ไดรวธการจดกระบวนการเรยนรรวมถงการออกแบบกจกรรมทเหมาะสมกบชมชน เหมาะสมกบชวงวย และขอจ ากดตางๆน ามาประยกตใชในกระบวนการเรยนการสอนของคณะครในโรงเรยนและใชในการพฒนาคณภาพการจดการศกษาของหนวยงานและตนเองในการพฒนาวทยาฐานะของครทรบผดชอบโครงการไดเปนอยางด รวธการบรณาการโครงการกบการเรยนการสอนในวชาทตนรบผดชอบอยางสมพนธกนสอดคลองกนเอออ านวยประโยชนใหกบกจกรรมการเรยนการสอนไดมากขนเนองจากมเงนงบประมาณมาสนบสนน เดกมประสบการณในการ
ด าเนนการ เดกมความสนกสนานในการท ากจกรรมรวมทงชมชนเรมมความเขาใจในสงทโรงเรยนท าและขยายผลออกไปสชมชน ชมชนเรมตนตวและรบรวาวฒนธรรมความเปนอย วถชวตของตนเปนสงทสงคมยงตองการ เปนความเขมแขงอยางหนงในสงคม ผใหญยงเปนทพงของชมชนสงเหลาน เดมทไมไดรบการใหความส าคญถอเปนสงปกตเมอชมชนเรมเหนวาตนเองยงมความส าคญกจะใหความรวมมอในการด าเนนการจดกจกรรมไมถอวาเปนสงไรคาเชน การฟอนเจง และวฒนธรรมการใหศลปนปอนฯลฯ ผทมาเปนวทยากรจะมความ ภาคภมใจ มความตงใจในการถายทอดใหกบเยาวชนลกหลานของตนเอง เดกๆและเยาวชนกจะเหนความส าคญของผใหญทสงผานวฒนธรรมจากรนสรนเปนเหตใหวฒนธรรมมการถายทอดอยางยงยนสบไป
สงตางๆทเราไดรบจากการด าเนนงานตามโครงการและกจกรรมตามทไดกลาวมาจะเปนตนทนในการท างานของโรงเรยน ผบรหาร คณะครทด าเนนการและรบผดชอบโครงการกจกรรมทตนเองด าเนนการภายใตบรบททตนเองรบผดชอบ ในฐานะผบรหารโครงการแลวถอวาเราไดรบสงตางๆมากมายไมวาจะเปนตนทนในการเรยนรชมชน กระบวนการบรหารจดการโครงการ การบรณราการจดการเรยนเรยนรและในสวนผสอนกจะไดในสวนกระบวนการจดการเรยนรทหลากหลายเหมาะสมกบความแตกตางของผเขารวมกจกรรมทมความแตกตางทงชวงวย การท ามาหากนและฐานะทางสงคมและในฐานะคนในชมชนกจะไดความภาคภมใจทเหนวาสงคมเมองไทยเราหนกลบมาหาสงทดงาม หนกลบมาด ารงชวตทพอเพยงตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงขององคพระบาทสมเดจพระเจาอยหวกจะท าใหสงคมในชมชนเตมเปยมไปดวยความสขความพอเพยง เกดความดงามของชมชนสงผลตอความเขมแขงของชมชนในการสรางประเทศทเขมแขงในภาพรวมตอไป
ถอดบทเรยน โครงการสบสานวฒนธรรมประเพณชนเผากระเหรยง กจกรรมประเพณแตงงาน ฟอนเจง เลยงผ และผกขวญ /ปนปอน
1. ปจจยทท าใหเกดความส าเรจ / ลมเหลว 1.1 ปจจยทท าใหเกดความส าเรจ สงทท าใหโครงการประสบความส าเรจ ไดแก ความรวมมอของชมชน และทกภาคสวน
ทเกยวของในการจดกจกรรม ทเปนแหลงขององคความร ในเรองของประเพณวฒนธรรมของชนเผาท ตองใหเยาวชน เดก และชมชนตระหนกคณคาของความเปนชนเผา กอนทจะกลายเปนอดตในอนาคตทจะเกดขนหลงจากท ผเฒาผแกไดตายจากชมชนแหเงนไป เนองจากชมชนแหงนไมมภาษาเขยนเปนหลกฐาน ทจะสบทอดตอไปยงเดกรนหลง เพราะสงคมตะวนตกเขามามบทบาทตอการด ารงชวตของเขามากขนตามกระแสโลก เยาวชนไดรบเอวฒนธรรมสงคมเมองเขามาท าใหลม รากเหงาของตนเอง ในการท าโครงการนเปนการพลกฟนความรสกทจะท าใหพวกเขาหวงแหนคาของประเพณอนดงามทจะอยคความเปนชนเผากระเหรยง และไดการตอบรบจากผน าชมชน และหนวนงานทงภาครฐและเอกชนทเหนความส าคญ ในการจดกจกรรมนเปนอยางมาก ท าใหเกดการขยบเคลอนทเปนจดเรมตนทท าใหส าเรจในระดบหนง คอไดรบความรวมมอรวมใจจากพนองชาวบาน ในการระดมความคดสตปญญา ทจะท าใหเกดการเรยบนรในเรองของประเพณวฒนธะรมทยงยนแกลกหลานสบไป
1.2 ปจจยทท าใหเกดความลมเหลว สงทท าใหโครงการเกดความลมเหลว มปจจยเนองจาก - งบประมาณทไดรบจดสรรนอย ไมเพยงพอตอการจดกจกรรม อยางตอเนอง และใน
การตดตามประเมนผล การด าเนนการ - การจดกจกรรมครงนบางครงผรวมกจกรรมตดภาระหนาทของตนเอง จงไมสามารถ
เขารวมไดในเวลาทก าหนด ตองมการปรบเปลยนการจดกจกรรมการเรยนการสอนทเออตอ ชาวบานและผเรยน
- กจกรรมของโรงเรยนทเสนอไวมมากเกนไป นนคอ 5 โครงการ 21 กจกรรม ท าใหไมคอยมเวลาในการจดกจกรรมทพอเพยง และสมบรณไดคงตองสอนและถายทอดตอไปในหลกสตรทองถนของโรงเรยนในโอกาศตอไป
- วทยากรทองถนทน ามาถายทอดนน พดไทยไมคอยได ตองมการสอสารทางภาษา( แปลภาษา) และตองสมภาษณ บนทก สงเกตในการวมประเพณแตงงานจากชมชน และผใหความรเกยวกบประเพณแตงงานนน เปนการเลาตอจากประสบการณเนองจากชมชนทนไมมอกษรเขยน ท าใหการถายทอดความรทสมบรณในรายละเอยดคอยขาง
ยาก ดงนนในการถายทอดประสบการณประเพณการแตงงานทละเอยดนนจงไดเพยงขอมลพนฐานในการศกษาในบรบทของชมชนบานโปงแดง
2. สงทไดจากโครงการ ไดเรยนรแนวทางในการท างานรวมกนกบชมชน ชาวบาน และหนวยงานทงภาครฐ และเอกชน และหนวยงานทเกยวของ รวมทงไดเรยนรในการขบเคลอนพลงของชมชน จากแนวคดทชมชนตองการ ท าใหเกการเรยนรแฃะแกปญหาตรงตามตองการของชมชน 3. ผลทไดจากการถอดบทเรยน - ไดเรยนรเกยวกบการคนหาภมปญญาทองถนในชมชน ( ในเรองประเพณและวฒนธรรมทองถน เชน การแตงงาน การเลยงผ การฟอนเจง และการผกขวญ /ปนปอน ) ในการถายถอดองคความรในสงทก าลงจะสญหายไปกบกระแสสงคมทนยมตามโลกตะวนตก และเลอนหายไปกบผเฒาผแกทตายจากไปในอนาคต เนองจากชมชนแหงนไมมภาษาเขยนของตนเอง - ไดทราบปญหาของการจดกจกรรมและไดหาทางออกรวมกน - ไดรถงวธการท างานรวมกบชมชน ชาวบาน ผร ปราชญชาวบานในเรองของภมปญญาในเรองตางๆ 4. น าไปจดการเรยนการสอนไดอยางไร - หลงจากทไดจดกจกรรมในโครงการสบสานประเพณวฒนธรรมชนเผา แลวไดเกดหลกสตรบรณาการประเพณวฒนธรรมชนเผา 4 กจกรรมคอ แตงงาน ฟอนเจง เลยงผ ผกขวญ/ ปนปอน เพอใชในการจดกจกรรมการเรยนการสอน ในชนเรยนทสามารถสอนในสาระสงคมศกษา สอดแทรกกจกรรมตางๆ เขาไปไดตงแตระดบประถมศกษาปท 1 – 6 เพอใหเขาไดตระหนกถงรากเหงาวฒนธรรมของชนเผาทตองเรยนร ควบคไปกบการศกษาในปจจบน
การถอดบทเรยน โครงการ/กจกรรมตามแผนงานสรางเสรมความแขงแรงของรางกายของคนในชมชนในโครงการ
ประเพณวฒธรรมของชนเผากระเหรยง ของคนในชมชนโครงการน ารองการจดการศกษาแบบมสวนรวมขององคกรในชมชนเพอสขภาวะ
คนไทย ***************************
กจกรรมประเพณ แตงงาน ความเปนมา
เนองดวยหลวงปพระครบาเจาชยยะวงศาพฒนา เจาอาวาสวดพระพทธบาทหวยตม ไดเปนประธานด าเนนการกอสรางจดตงวดพระธาตดอยพญากวางค า ขนเปนวดมาแตกอน ประมาณ 50 ปทแลวและใหพระปน ปามจโจ (พระครปราโมท โพธวฒน) เปนเจาอาวาสวดพระธาตดอยกวางค า หลวงปพระครบาเจาชยยะวงศาพฒนา ทานไดเลงเหนวาควรมพระธาตขนบนดอย 1 องค หลวงปจงไดเปนประธานในการวางศลาฤกษ ในการกอสรางพระธาต ณ จดเนนทสงทสด และตรงทหลวงปสรางพระธาตน ตามในประวตของวดพระธาตดอยกวางค า จะตรงกบจดทพระมหาเถระไดอธษฐานจต ฝงเขาพญากวางค าไวตรงจดสงสด ของจอมเขาแลวท าสญลกษณไว โดยการน าเอาหนสามกอนมาวางไวเปนรปสามเหลยม (ปจจบนหลวงปฯ ไดสรางพระธาตครอบ ตรงหนสามกอนทฝงเขาพญากวางค า) และในองคพระธาตไดบรรจ พระบรมสารรกธาต พระอรหนตธาต และวตถมงคลตางๆ เมอสรางพระธาตเสรจนน ตรงกบเดอน ๘ เหนอ แรม ๘ ค า และตรงกบวนเฉลมฉลองพระธาตถวาย ไวในพระบรมศาสนา จงไดตงใจใหทกเดอน ๘ ค า ของแรม ๘ เหนอ (ประมาณ เดอนพฤษภาคม ของไทย) เปนการสรงน าพระธาตดอยพญากวางค าประจ าปทกป
สาระส าคญ การน านกเรยนเขาวดเพอเรยนรและอนรกษเกยวกบประเพณวฒนธรรมทองถน (ประเพณการสรงน าพระธาตดอยกวางค า) วตถประสงคการเรยนร 1. อธบายความเปนมาของของการสรงน าพระธาตดอยกวางค า 2. อธบายขนตอนและพธการสรงน าพระธาตดอยกวางค า 3. อธบายประวตความเปนมาของเนอพญากวางค ากลายเปนหน 4. อธบายประวตความเปนมาของปลาหนเนอพญากวางค า
5. อธบายประวตความเปนมาของรอยพระพทธบาท 6. บอกประโยชนทไดรบจากการรวมกจกรรมประเพณการสรงน าพระธาตดอยกวางค า
สาระการเรยนร กจกรรมท 1 ความเปนมาของของการสรงน าพระธาตดอยกวางค า เวลา 1 ชวโมง กจกรรมท 2 ขนตอนและพธการสรงน าพระธาตดอยกวางค า เวลา 1 ชวโมง กจกรรมท 3 ประโยชนทไดรบจากการรวมกจกรรมประเพณ การสรงน าพระธาตดอยกวางค า เวลา 1 ชวโมง
กจกรรมท 4 แบงกลมนกเรยนฝกใหเปนมคคเทศกนอย เวลา 1 ชวโมง 4.1 ประวตความเปนมาของเนอพญากวางค ากลายเปนหน 4.2 ประวตความเปนมาของปลาหนเนอพญากวางค า 4.3 ประวตความเปนมาของรอยพระพทธบาท วธการจดกระบวนการเรยนร
กจกรรมท 1 การเตรยมการของคร (ผสอน) 1.1 คณะครประชมปรกษาหารอ และหาขอมลเกยวกบประเพณการสรงน าพระธาต
ดอยกวางค า โดยการสมภาษณเจาอาวาสวดพระธาตดอยกวางค า 1.2 จดท าใบความร / ใบกจกรรม 1.3 รวมกบนกเรยนจดนทรรศการเกยวกบประเพณการสรงน าพระธาตดอยกวางค า กจกรรมท 2 กจกรรมทนกเรยนท า 2.1 ใหนกเรยนศกษาหาความรดวยตนเองจากกจกรรมจรงในงาน
2.2 แบงกลมนกเรยนใหเปนมคคเทศกนอย ใหประจ าจดตาง ๆ 2.2.1 ประวตความเปนมาของเนอพญากวางค ากลายเปนหน 2.2.2 ประวตความเปนมาของปลาหนเนอพญากวางค า 2.2.3 ประวตความเปนมาของรอยพระพทธบาท 2.3 ใหนกเรยนท าใบกจกรรม ผลทคาดวาจะไดรบ 1. ไดทราบความเปนมาของของการสรงน าพระธาตดอยกวางค า 2. ไดทราบขนตอนและพธการสรงน าพระธาตดอยกวางค า 3. บอกประโยชนทไดรบจากการรวมกจกรรมประเพณการสรงน าพระธาตดอยกวางค า
4. ไดทราบประวตการสรางพระธาตดอยกวางค า 5. ไดทราบประวตความเปนมาของเนอพญากวางค ากลายเปนหน 6. ไดทราบประวตความเปนมาของปลาหนเนอพญากวางค า 7. ไดทราบประวตความเปนมาของรอยพระพทธบาท
ผลการจดกจกรรม โรงเรยน บาน วด ชมชน (คร – ผปกครอง – ชาวบาน – พระ - นกเรยน) ไดเหนความส าคญของงานประเพณสรงน าพระธาตดอยกวางค า และสรางความสามคคในหมคณะ ขอสงเกตเพอการแกไขปรบปรง
- ทางชมชน ทางวดรวมถงทางโรงเรยนควรจดผรทแทจรงมาบรรยายใหความร เพราะบางอยางไมสามารถทราบความเปนมาหรอความหมายทแทจรงได
...............................................................
โครงการสงเสรมอาชพในชมชน
(กจกรรมการเพาะเหดนางฟา)
โครงการสงเสรมอาชพในชมชน
(กจกรรมเลยงไกพนเมอง)
โครงการสงเสรมอาชพในชมชน (กจกรรมตดผมเสรมสวย)
โครงการสงเสรมอาชพในชมชน (กจกรรมการแปรรปอาหาร)
โครงการเกษตรอนทรยเพอชวทดกวาโครงการเกษตรอนทรยเพอชวทดกวา
โครงการเกษตรอนทรยเพอชวทดกวาโครงการเกษตรอนทรยเพอชวทดกวา
โครงกาโครงการสงเสรมการออกก าลงกายรสงเสรมการออกก าลงกาย
(กจกรรมไมเทาเพอสขภาพ)
โครงการสงเสรมการออกก าลงกายโครงการสงเสรมการออกก าลงกาย
(กจกรรมแอโรบค)
โครงการสงเสรมการออกก าลงกายโครงการสงเสรมการออกก าลงกาย
(กจกรรมคตมวยไทย)
โครงการสโครงการสงเสรมการออกก าลงกายงเสรมการออกก าลงกาย
(กจกรรมคตมวยไทย)
โครงการสงเสรมคณธรรม จรยธรรม
(กจกรรมวดของเราหมบานของเรา)
โครงการสงเสรมคณธรรม จรยธรรม
(กจกรรมธรรมทศนศกษา)
โครงการสงเสรมคณธรรม จรยธรรม
(กจกรรมคนดศรโปงแดง)
โครงการสงเสรมคณธรรม จรยธรรม
(กจกรรมประวตความเปนมาของตนเอง)
โครงการสงเสรมคณธรรม จรยธรรม
(กจกรรมเขาคายคณธรรม)
โครงการสบสานวฒนธรรม ประเพณของชนเผา (กจกรรมฟอนเจงกะเหรยง)
โครงการสบสานวฒนธรรม ประเพณของชนเผา
(กจกรรมการแตงงาน)
กจกรรมลดตนทนในครวเรอนดวยสมนไพรใกลตว (การทานายาลางจาน)
กจกรรมสะอาดกายเจรญวยสะอาดใจเจรญสข
กจกรรมชมชนนาอย ปราศจากโรคภยหางไกลยาเสพตด
กจกรรมการประชาสมพนธ การลดสารพษในรางกายของคนในชมชน