1/11/2021

1

FUNGI,  ECHTE ZWAMMEN(SUPERGROUP OPISTHOKONTA)

ZYGOMYCOTA

ECHTE FUNGI

EVOLUTIEF ZEER SUCCESVOLLE GROEP

Aantal beschreven soorten stijgt exponentieel

WAARAAN HEBBEN ZE DAT SUCCES TE DANKEN?

1. Aquatisch → terrestrisch (geen zoösporen meer)2. Aanpassingen aan heterotrofie3. Chitineuze wand4. Sporen: VEEL en SNEL (verbreiding door wind, water,

dieren)

1/11/2021

2

ZYGOMYCOTA

ECHTE FUNGI

Entorrhizomycota, een recent ontdekt nieuw phylum van echte fungi geassocieerd met wortels van Cyperaceae en Juncaceae.  

RESEARCH ARTICLE

Entorrhizomycota: A New Fungal PhylumReveals New Perspectives on the Evolution ofFungiRobert Bauer1†, Sigisfredo Garnica1, Franz Oberwinkler1, Kai Riess1*, Michael Weiß2,3,Dominik Begerow4*1 University of Tübingen, Plant Evolutionary Ecology, Institute of Evolution and Ecology, Auf derMorgenstelle 1, 72076, Tübingen, Germany, 2 University of Tübingen, Department of Biology, Auf derMorgenstelle 1, 72076, Tübingen, Germany, 3 Institute of Organismal Mycology and Microbiology, Vor demKreuzberg 17, 72076, Tübingen, Germany, 4 University of Bochum, AG Geobotanik, Universitätsstraße 150,44780, Bochum, Germany

PLOSoneJuli 2015

1/11/2021

3

Entorrhizomycota: recent ontdekt nieuw phylum van echte fungi, geassocieerd met wortels van Cyperaceae en Juncaceae

ZYGOMYCOTA

ECHTE FUNGI

ChytridiomycotaMucoromycota

Glomeromycota

Ascomycota

Basidiomycota

FUNGI SENSU LATO (FUNGI, PSEUDOFUNGI & SLIJMZWAMMEN)

supergroepAMOEBOZOA

supergroepS.A.R.

supergroep OPISTHOKONTA

Pro

totelia

Dictyo

stelia

Acrasio

myco

ta

Myxog

astria

Ph

ytom

yxa

Oo

myco

ta

Ch

ytridio

myco

ta

Mu

coro

myco

ta

Basid

iom

ycota

Blasto

cladio

my

cota

Glo

mero

myco

ta

Zo

op

ago

myco

ta

Asco

myc

ota

CLASSIFICATIE

Hyp

ho

chytrio

mycetes

Labyrin

thu

lea

1/11/2021

4

MICROSPORIDIA (True fungi,supergroup Opisthokonta)

Microsporidia: meer dan 1300 soortenbeschreven, naar schatting meer daneen miljoen soorten, 170 genera.Obligate parasieten van alle groependieren, een aantal soorten parasiterenook Protoza.

‐ Geen mitochondriën, maar eenvoudigere mitosomen.

‐ Kleinste genoom van alle (gekende) eukaryoten

Nosema apis veroorzaakt nosemosis bij Honingbijen

sporoplasma

CHYTRIDIOMYCOTA (True fungi,supergroup Opisthokonta)

vb. eucarp, monocentrisch thallus

vb. parasiet op pollenkorrel

1/11/2021

5

ZYGOMYCOTA

CHYTRIDIOMYCOTA

Chytridiomycota: 2 klasses Chytridiomycetes (met daarin de ordes Chytridiales, Rhizophydiales en Spizellomycetales) en Monoblepharidomycetes (met daarin orde Monoblepharidales), 14 families, 105 genera, 706 soorten. Saprotroof of parasitisch in aquatische milieus, groeiend op levend of dood organisch materiaal (zoals nematoden, insecten, planten, fungi, andere chytridiomycota), vooral in zoet water en in bodems, sommigen marien, sommigen obligate anaeroben in spijsverteringsstelsel van herbivoren. Thallus coenocytisch, holocarp of eucarp, monocentrisch, polycentrisch of myceliumvormend ; zoosporen opistokont.

ZYGOMYCOTA

CHYTRIDIOMYCOTA

Olpidium brassicae: endoparasitisch op kool

Synchytrium endobioticum:Wratziekte op aardappelen

ZYGOMYCOTA

CHYTRIDIOMYCOTA

Batrachochytrium dendrobatidis en

Batrachochytrium salamandrivoransParasieten op amfibieën

1/11/2021

6

Catenaria anguillulae in agar cultuur. De zwam groeit hier in een hyfe-achtige vorm, met rhizoiden (zie pijltjes) en kettingen van sporokysten, waarin de zoösporen worden geproduceerd. Genusnaam Catenaria komt van het Latijn "catenulate" (in kettingen).

Olpidium sp. in gras: obligate endoparasiet

1/11/2021

7

ZYGOMYCOTA

CHYTRIDIOMYCOTA

ZYGOMYCOTA

CHYTRIDIOMYCOTA

1/11/2021

8

ZYGOMYCOTA

CHYTRIDIOMYCOTA

Levenscyclus van Monoblepharis polymorpha.

MonoblepharidalesDe meeste soorten leven saprotroof opdood hout, drijvend of ondergedompeldin water.Monoblepharis polymorpha is te vinden als kleine puistjes op twijgen van berk, eik of olm, liggend in lichtjes alkalisch water. 

The former ZYGOMYCOTA (True fungi,supergroup Opisthokonta)

ZYGOMYCOTA

THE FORMER ZYGOMYCOTA

1/11/2021

9

Entomophthoro-mycota

Mucoromycota

Zoopagomycota

Kickxellomycota

THE FORMER ZYGOMYCOTA

ZYGOMYCOTA

Kenmerken die DE VROEGERE ZYGOMYCOTA delen met andere groepen van fungi:

- Heterotrofie- Celwand- Eukaryoten- Sexuele en asexuele voortplantingscyclus- Hyfen als basiseenheid- Multicellulair- Geen beweeglijke fasen- Sporen

THE FORMER ZYGOMYCOTA

ZYGOMYCOTA

Kenmerken die uniek zijn voor deze groep:

- ZYGOSPORE- ZYGOGAMIE- Coenocytisch mycelium- Asexuele fase (met sporangia op

sporangioforen) veel voor-komend en opvallendst in natuur

- Chitine in de wanden, maar ook chitosan en polyglucuronzuur

THE FORMER ZYGOMYCOTA

1/11/2021

10

ZYGOMYCOTA

SUBSTRAAT: aarde, mest, vruchten, confituur, bloemen, graan, paddestoelen, invertebraten, mensen, slangen, kikkers etc.

LEVENSWIJZE: saprotroof → opportunist → zwak, facultatief parasiet → gespecialiseerde parasiet → “predatie”

THE FORMER ZYGOMYCOTA

ZYGOMYCOTA

FOSSIEL: Jimwhitea circumtecta

Jimwhitea circumtecta, Middle Triassic permineralized peat (chert), Antarctica, zygosporangium (Z) enveloped in hyphal mantle (HM), macrogametangium (MG) and macrosuspensor (MS), microgametangium (mG) and microsuspensor (mS), gleba (G).

THE FORMER ZYGOMYCOTA

1/11/2021

11

ZYGOMYCOTA

MUCOROMYCOTA

stolon

sporangiofoor

MUCOROMYCOTA

ZYGOMYCOTA

Rhizopus stolonifer

MUCOROMYCOTA

1/11/2021

12

ZYGOMYCOTA

Rhizopus stolonifer

MUCOROMYCOTA

ZYGOMYCOTA

Rhizopus

MUCOROMYCOTA

ZYGOMYCOTA

Absidia glauca:sexueel stadium

Absidia glauca:asexuele sporangia

MUCOROMYCOTA

1/11/2021

13

ZYGOMYCOTA

Absidia glauca:sexueel stadium

Absidia glauca:asexuele sporangia

MUCOROMYCOTA

ZYGOMYCOTA

Pilobolus crystallinus

MUCOROMYCOTA

ZYGOMYCOTA

Pilobolus crystallinus

MUCOROMYCOTA

1/11/2021

14

Spinellus sp. (vaak op Mycena sp.)

MUCOROMYCOTA

Fermentatie met Rhizopus oligosporus of Rhizopus oryzae

MUCOROMYCOTA

ZYGOMYCOTA

Mucormycosis

MUCOROMYCOTA

1/11/2021

15

Mucor circinelloides is used for startercultures in Asian food but is also able to infect immunodepressed patients

MUCOROMYCOTA

ZYGOMYCOTA

Cunninghamella

MUCOROMYCOTA

ZYGOMYCOTA

Thamnidium elegans:Korte vertakkingen met sporangiolen met elk een paar endosporen

MUCOROMYCOTA

1/11/2021

16

ZYGOMYCOTA

Helicostylum

Thamnidium elegans

MUCOROMYCOTA

1/11/2021

17

ZYGOMYCOTA

MUCOROMYCOTA

1/11/2021

18

ZYGOMYCOTA

MUCOROMYCOTA

ZYGOMYCOTA

Phycomyces

MUCOROMYCOTA

ZYGOMYCOTA

ENTOMOPHTHOROMYCOTA

1/11/2021

19

ZYGOMYCOTA

Entomophtora sp.

Zoophtora sp.

ENTOMOPHTHOROMYCOTA

ZYGOMYCOTA

ENTOMOPHTHOROMYCOTA

ZYGOMYCOTABasidiobolus: cosmopolitisch, algemeen in mest van reptielen en amfibieën,maar ook in bodem

ENTOMOPHTHOROMYCOTA

1/11/2021

20

ZYGOMYCOTA Basidiobolus ranarum: veroorzaakt entomophthoromycosis in mens, vooral in tropen

ENTOMOPHTHOROMYCOTA

ZYGOMYCOTA

KICKXELLOMYCOTA

Jean-Jacques Kickx is de zoon van een botanicus en slaagt er zelf op briljante wijze in om te promoveren in de natuurwetenschappen in 1863. Hij gaat naar de universiteit van Bonn waar hij les krijgt van de beroemde botanicus Julius Sachs. Na de dood van zijn vader besluit hij zijn bijscholing in Bonn te beëindigen en zijn vader te vervangen aan de UGent. In 1871 wordt hij gewoon hoogleraar. Kickx publiceert een Franse vertaling van het werk van Strasburger over de cellendeling. Daarnaast brengt hij, in samenwerking met Eugène Coemans, een monografie uit over de Sphenophyllum van Europa, kruidachtige paardenstaarten die voorkomen in de moerassen tijdens het Carboon- en Permtijdperk. Hij maakt ook een studie over het voortplantingsorgaan van de Psilotum triqueter (een soort varen) en schrijft een monografie over de korstmossen in België.

Jean-Jacques Kickx, 1842-1887

ZYGOMYCOTA

KICKXELLOMYCOTA

1/11/2021

21

ZYGOMYCOTA

KICKXELLOMYCOTA

Een modern SEM-plaatje van Coemansia interrupta

Een antiek plaatje van Spirodactylon

KICKXELLOMYCOTA

de vroegere klasse“Trichomycetes”: GUT FUNGI,

Nu in Harpellales en Asellariales

KICKXELLOMYCOTA

1/11/2021

22

KICKXELLOMYCOTA

Thalli about 280 μm long by 6 μm diam. Base rounded with a broad secreted holdfast. Trichospores curved to colied, 100 μm × 6 μm. Zogosporesunknown. Attached to peritrophic membrane of Simuliidae (blackfly) larvae.

Harpella meridianalisLichtw. & Arenas, Mycologia 88: 844-857. 1996.

KICKXELLOMYCOTA

Genistelloides helicoides Williams & Lichtwardt (Harpellales)In epigaster (dikke darm) van larve van een steenvlieg (Zapada haysi).Developing trichospores. Note the coiled appendages within the generative cells from which the trichospores grow. In this genus the appendages become visible before the exogenous trichospores begin to develop.

Released trichospore with two coiled appendages. Appendages may function to restrain spores from drifting downstream, thus retaining them in the vicinity of the host population and leading to possible ingestion and germination in the insect gut.

KICKXELLOMYCOTA

1/11/2021

23

ZYGOMYCOTA

ZOOPAGOMYCOTA

Amoebophilus simplex

ZYGOMYCOTA

THE FORMER ZYGOMYCOTAOverview

Scanning electron micrographs of Zygomycetes illustrating morphological diversity of sexual and asexual reproductive structures. A–E. Mucorales. Zygospores of A. Cokeromyces recurvatus, B. Cunninghamella homothallicus, C. Radiomyces spectabilis and D. Absidia spinosa. E.Hesseltinella vesiculosa sporangia.

ZYGOMYCOTA

Overview

F–G. Mortierellales. F. Mortierella(Gamsiella) multidivaricata chlamydospore. G. Lobosporangium transversalis sporangia borne on arachnoid mycelium. H–J. Zoopagales. H.Piptocephalis cormbifera immature sporangia. I. Syncephalis cornusporophore bearing senescent sporangia with uniseriate sporangiospores. J. Rhopalomyces elegans fertile vesicle with monosporous sporangia.

THE FORMER ZYGOMYCOTA

1/11/2021

24

ZYGOMYCOTA

Overview

K.Basidiobolus ranarum monosporous sporangium. L. Dimargaritales.Dispira cornuta two-spored sporangia. M–O. Kickxellales. Monosporous sporangia of M. Spiromyces minutus, N. Linderina pennispora and O.Kickxella alabastrina. Bars: A–F, I–O = 10 μ m; G, H = 20 μ m.

THE FORMER ZYGOMYCOTA

FUNGI SENSU LATO (FUNGI, PSEUDOFUNGI & SLIJMZWAMMEN)

supergroepAMOEBOZOA

supergroepS.A.R.

supergroep OPISTHOKONTA

Pro

totelia

Dictyo

stelia

Acrasio

myco

ta

Myxog

astria

Ph

ytom

yxa

Oo

myco

ta

Ch

ytridio

myco

ta

Mu

coro

myco

ta

Basid

iom

ycota

Blasto

cladio

my

cota

Glo

mero

myco

ta

Zo

op

ago

myco

ta

Asco

myc

ota

CLASSIFICATIE

Hyp

ho

chytrio

mycetes

Labyrin

thu

lea

ZYGOMYCOTA

GLOMEROMYCOTA

Endogone flammicorona

Glomus macrocarpum

1/11/2021

25

ZYGOMYCOTA

GLOMEROMYCOTAGlomeromycota: een zeer oude groep (naar schatting 600 tot 620 milioen jaar), dus vermoedelijk ontstaan voor splitsing van Ascomycota en Basidiomycota, en voor het ontstaan van de Landplanten (480 miljoen jaar geleden).

Sporen en hyfen van glomales-achtige fungi werden ontdekt in 460 miljoen jaar oud gesteente van Ordovicium, behoren dus tot oudste gekende fungus-fossielen.

ZYGOMYCOTA

GLOMEROMYCOTA

200.000 plantensoorten

AM: 1000/1

200 soorten fungi (Glomeromycota)

2.500 plantensoorten

EM: 1/4

>10.000 soorten fungi(Ascomycota, Basidiomycota)

ZYGOMYCOTA

GLOMEROMYCOTA

Vroeger: Glomerales en Endogonales in de ZYGOMYCOTA

Nu: arbusculaire mycorrhizavormers in apart PHYLUM: GLOMEROMYCOTA

1/11/2021

26

ZYGOMYCOTA

GLOMEROMYCOTA

Sporen van Scutellospora castanea, diameter 220 µm

Ongeveer 170 beschreven soorten in 12 genera

Sporen: zeer groot (40-800 µm), multinucleaatVaak gegroepeerd en gevormd in “sporocarpen”Hyfen zonder septen

ZYGOMYCOTA

GLOMEROMYCOTA

ZYGOMYCOTA

GLOMEROMYCOTA

Gigaspora sp.

Glomus sp.

Sclerocystis sp.

1/11/2021

27

ZYGOMYCOTA

GLOMEROMYCOTA

Doorsnede door sporocarp van Glomus sinuosum (vroeger Sclerocystis sinuosa). Sporen zitten rond een centrale kluwen van hyfen en worden omgeven door een "peridium".