151
Министерство образования и науки Российской Федерации Ярославский государственный университет им. П.Г. Демидова Н.В. Шеховцова ЭКОЛОГИЧЕСКАЯ ЭПИДЕМИОЛОГИЯ Учебное пособие Ярославль 2004 Copyright ОАО «ЦКБ «БИБКОМ» & ООО «Aгентство Kнига-Cервис»

665.экологическая эпидемиология учебное пособие

Embed Size (px)

Citation preview

  • 1

    . ..

    ..

    2004

    Copyright & A K-C

  • 2

    08373 54 574+613 .. : . / .. -

    ; . . -. , 2004. 144 . ISBN 5-8397-0295-1 -

    013100 - . 1970- . - . , , , -. - . , . - . - - - , (2000 .).

    , . , .

    :

    ; . , 2004 .. , 2004

    Copyright & A K-C

  • Copyright & A K-C

  • Copyright & A K-C

  • 5

    - , , [ ., 2001].

    (environmental epidemiology) , - . - 1970- - ( ), - .

    ( ) (, ). - - -, 2000 [, 2001]. , - . , , , , - - .

    - - . - . - . , - . (-

    Copyright & A K-C

  • 6

    ) - ( ) . - - - . - , -, .

    , - , - - - -. - - , . - . , -, . - . - .

    1997 - . - - ( ., 2002). , - 2000 013100 .

    Copyright & A K-C

  • 7

    .

    - - -, , . - , , -, - , (), .. . , - - , .

    - , - -, - . JFDP (1996 1997 .), - (, 1999) (2004 .).

    Copyright & A K-C

  • 8

    1.

    :

    1) , - 70- XIX ;

    2) , - xix .

    . - - ( XVII ) . - , xx - , -. , . - .

    - .

    1.1.

    1.1.1.

    , , - . , 4000 3000 .. , - , , ,

    Copyright & A K-C

  • 9

    , , -. ( ) . - , , - . - , , - , -, .

    . - (460 377 . ..). , - , - . - , , , , , , ..

    , . , - , ( -), - , - , - -. - , , .

    () (. epi , ; demos , , ). , , . - , -, . - . - .

    Copyright & A K-C

  • 10

    - , -, .

    (. endemos - ) - , - . , .. (. sporadicos - , ) (-). - , - (. exoticos - , ). - - . , , .

    , - - -. , (), . - / () , , , - (- ). - - . - , -- . ( - ).

    , , . -, , , . - .

    (VI XIV .) . , -

    Copyright & A K-C

  • 11

    - . , -, , , , - . XIV , , 25 . . - . (), xi .

    (xv xvi .) . - . - . , . ( ) - . (1478 - 1553) , (1546). (. fomes - -) , - . ( ) , - , . -, - - .

    1.1.2.

    - xvii . . , - . 1662

    Copyright & A K-C

  • 12

    , , , , , , -, - .

    XVIII - . , -, , . , XI (-) . - , - XII . XIV - . 300 .

    (1744 1805). - . 1792 . - . . , . , . - , - , - . . .

    .. , .. , .. , .. . .. (1760 1818) - - . 1786 , - , , , - , -

    Copyright & A K-C

  • 13

    . - xviii - - , - - .

    XVIII : (1749 - 1823), - , - . 28 1798 -, 23 ( . vacca ), 2 6 . ( , ) ( ), - . . 1808 70 - , 84 100 .

    , - . - , XIX , . , , , - , - - (, , , ..). , (-) - ( -). .

    (, ) XIX . -

    Copyright & A K-C

  • 14

    - -. - - , . .. - - .- (1834), .- (1836). 1843 - - .. - . - , , -, , - , .

    - - . , .. - (1818 - 1865) -, . . , - , . .. .. , - , . - , - .

    - - . XIX . . . , - , 1855 , -

    Copyright & A K-C

  • 15

    , : 1) , ; 2) -; 3) -. - .

    . -. , , -. , - , (, ) .

    .. . - (. experimentum , ) -, ( -). - . , .. .

    . XIX (1818 1901). . - - . - , , ( - ). . - ( -) . - , -- - .

    Copyright & A K-C

  • 16

    - - . - , .

    1.2. XIX -

    . - , -, . , - . , , , 1854 -. - 1863 , -, , , . .

    -. , , XIX . (1822 1895), . (1843 1910) .. (1845 1916). . , - , 1840 . , - -. - : 1) , , ; 2) ; 3) , . 1876 . , - , - , .

    Copyright & A K-C

  • 17

    . - . - , 10 , .. , - - . - . , . - . .. , .

    1913 .. -, . - - - , , , . . 30- XX : - , , , . , - . , , , - . .. , - ( - ), , , - . , .

    , .. (1941), - , - . . .. , 1970 - 1980- , -

    Copyright & A K-C

  • 18

    , . , -, , - . - , - . , , , - . .

    , , , , . , , , - - .. (1879 1956), .. (1874 1949), .. (1876 1928) . - , , - - , .

    .. (1866 1929), - , , -, , - (1927).

    - .. (, 1939, 1964) .. (, , 1999). - - , , .

    Copyright & A K-C

  • 19

    - .. .. (1887 1980), . .. - (1884 1965) (-) .. (1878 1972). - .. , .. , .. , .. -, .. , .. , .. , .. -, .. , .. , .. , .. -, .. , .. , .. -.

    - (1980), - . () , , , , , .

    , XX - - , , - , . , 52 . , 17 . -. 130 . , 13 . 14 , 9 . (, 1996). 90- 30 50 . - () . - , 50 60% .

    - - XX XXI .

    Copyright & A K-C

  • 20

    , , -, , , .. -, - . , , -, , . , -, , -. , - , () . - , ( .. ) - .

    1.3.

    - . - , , . - . , XV XVI .

    - XVI . , , - . , . , - ,

    Copyright & A K-C

  • 21

    , - .

    XVII - XVIII , XIX . - , -, , - . 1700 - - - (1700 .).

    , , -, , , . - (- ) - (, .). - : , .

    - (1818 - 1901). - , - , , .

    xix . - : .. , .. , .. , .. , .. , .. , .. . , .. (1776 1831) - 1820 : , - , - -, , .

    Copyright & A K-C

  • 22

    - . . (1847 .).

    .. (1842 1889). 1871 - - . .. , - , - , . .. .

    .. .. (1842 - 1915). 1882 . - . - .. , -. - -.

    XIX XX () - -, . - , , - . - , . , -, .. : . (), . ( -

    Copyright & A K-C

  • 23

    ), . . ( ). XIX - - -, - , [, 1995].

    1940 1950- - - . - - . . (1961). - - - - (), - . (1970). . (1963) - . -, - , , , , -. - [ .., 1962].

    . - , 1913 , 1 000 - 45,5 29,1 . 16,4 . 1960 , , 24,9 ., - 7,1 . , 17%. . - 32 . 1970 1980 - 2 73 .

    - -

    Copyright & A K-C

  • 24

    . , ( ). -- , , , . - .

    1964 : , . - , - .

    1970- . - , - . - , - ( , , ), - [Jones, Moon, 1987; Public..., 1987; Miller, Miller, 1991]. , 80% [, 1988].

    , -, - . -, . , (), , - ( ) , .

    - - , . - ,

    Copyright & A K-C

  • 25

    . (chloracne) - , , , , - .

    - . , , - , - . - , , - - .

    -, , . , ( -), , ( ), , - . - . , , , - , , .

    - - . - , - .

    , , - - ,

    Copyright & A K-C

  • 26

    , - .

    , - - - , , -, . , , - - - . - - , , - - .

    Copyright & A K-C

  • 27

    2.

    2.1. inficio

    - , , infectio - -. , - . . (.. ), . , - - () (), ( ). - .

    , :

    1) -, 2) , 3) , -

    .

    , . -, , . - (. 1) . - : . .

    :

    Copyright & A K-C

  • 28

    1) (), (-), , , ;

    2) , , (-);

    3) , , ;

    4) , , ();

    5) , , ; 6) , , -

    ; 7) , ; 8) , , -

    - . , .. -

    . - , -, - , . - ( ), , .

    , -, , -, , - - .

    ( -; , , .) ( ). 100 (, , -, .).

    - , , i, - 14 :

    1) ; 2) ;

    Copyright & A K-C

  • 29

    3) ; 4) ; 5) ; 6) , ; 7) , ; 8) ; 9) , -

    ; 10) ; 11) , ; 12) ; 13) ; 14) . , , , -

    (. 1) - : , (-), , . , (- ) . , (-), , , , . ( , , - ), , , .

    , (, ); ; ; ; , - , , .

    , - -, - - . .

    Copyright & A K-C

  • 30

    2.2. -

    , - - , -, . , - - .

    - : 1) , 2) 3) , () .

    , - (.. , -) , , . : (, -, ) , , - .

    - - (-) . - -. , . - , -, , , , .

    (- -) .

    - -, () . -

    Copyright & A K-C

  • 31

    , .

    - : - . - (, , - .). - , -, ( , , .). - .

    1. - ( , , , ..).

    2. . ( , .).

    3. , ( ), -, - ( -, .).

    , , - , .. -. , .. , .. , , - .

    -. ,

    Copyright & A K-C

  • 32

    -, -.

    , , - , -, . (-) - , . . - , , .

    - (, ), - - . - , . - - (, ). , - ().

    2.3. (-

    ) - - , - . - .

    , , .. . -

    Copyright & A K-C

  • 33

    - . , , -, , -, - . : - ( , - ); (, -) ().

    ( - ) , - . , -, ( ) - , .. () - , - () , .

    2.4.

    , , . - - , , . , . , - , -, - . (0,1 /) -, , , . : , . 100 000 , -

    Copyright & A K-C

  • 34

    . , , , , , - , . , (, , , ) , [Craigmill et al., 1994].

    . - -, . , . , , , , -. , - -. , , - , -, , .

    . , , . . , , - , -. , , - - . . , - . , - , -

    Copyright & A K-C

  • 35

    , , .

    , - , -, , - . - , -, - .

    . - , , . , - - . , - 20 . -, , - , .

    . - , , - . , - , , , , . , - -. , - . - , .

    . - . , , ,

    Copyright & A K-C

  • 36

    , , , . - , 2 500 , -- - . - - . , - , , - -. , - .

    , . - - , . - - . - ( -) , . , - -. - - . - , . - , , - ( ). , - .

    . , . - - -

    Copyright & A K-C

  • 37

    , , , , , . : 1) (-); 2) (); 3) (- ) 4) ( , ).

    - . , -, - . - , - , . : -, , -, ; -, - ; -, . - , -. - , , (, ) -.

    , -. - , , - -, , - . - . - , , - , , -

    Copyright & A K-C

  • 38

    -.

    2.5.

    : 1) , 2) 3) () -.

    , , , .

    . : , , , : , , . , , . , , - . , , - . , , - , . , - , - .

    , - , , , -, - . -, , .

    Copyright & A K-C

  • 39

    2.6. ,

    , - , , - [Hulka et al., 1990]. - . (-) , - . - . (-) , , .

    - , (. 1). - , , , , . , - , , , , , . , , . - [Perera, Weinstein, 1982].

    , - . - , - . - () . - , , . . , , [Environmental, 1994].

    Copyright & A K-C

  • 40

    -

    , - , , . , - , -, . ( , -

    -

    . 1 [Vine, 1994]

    -/

    Copyright & A K-C

  • 41

    , ), - . , . , ( - , - ) -, () . , [Environmental, 1994].

    -, - [Hulka et al., 1990]. . , , , , - . - , , , , . - , , -, , [Environmental, 1994].

    - , , - - . , - [Hulka et al., 1990].

    -, - .

    Copyright & A K-C

  • 42

    ( -) . . - . - (-) N-. , - , - , - . - , , . , , , . , , , - [Environmental, 1994].

    2.7.

    . - , , , . . - , -. (, ) , , , - . - , ,

    Copyright & A K-C

  • 43

    . - , . - , , - , . , - . , - (ATSDR) c , . (/ ) - - , . - . - 50 / - . - , - - [Environmental, 1994].

    . - , - , . , , -, , , , - . . - , , - . , -

    Copyright & A K-C

  • 44

    -, - .

    . , - . , -, . , - , , , . -, , , - , , -, . , - (. 1). - , - , - . , - , , -, , , . , , . - - . [Environmental, 1994].

    Copyright & A K-C

  • 45

    3.

    3.1.

    , , - -, , - . -, . , [ ., 1995].

    , , , , , - [, 1990]. , - , : , , -, , -, [ ., 2002]. (-, ) - , - [, 2001].

    , , - , , -, , , , . , - , - - , , , , . - , , - , . , , -

    Copyright & A K-C

  • 46

    , - (, - .). - , - . , , [ ., 2002]. () , ( - -) [, 1990]. , , - 25 % , - [ ., 2002]. - (. . 1), - .

    1

    [ , 2001]

    1. - , , - 2. - 3. 4. , ,

    -

    5. 6. , , - , 7. -

    -

    8. 9. 10.

    Copyright & A K-C

  • 47

    11. ,

    , -

    , , - . - , , - [, 2001].

    3.2. ,

    -, .

    3.2.1.

    , - , - -, (. . 2).

    2

    [ ., 2002]

    -

    , / -, /

    2,0109 7,01010 1,51010 - 2,0108 1,4108 7,3107 1,4109 1,5107

    Copyright & A K-C

  • 48

    2,2109 2,6109 , , ,

    . - : - , , . : , , - (), , , , , .; - , , . - 3.

    3

    [ ., 2002]

    () ()

    , , , , , , . - - , , (), , - . , . , - 39 , . , - .

    - , - , - . - ( -

    Copyright & A K-C

  • 49

    , , ). - . , , , , , , .

    - - , , -, . - . .. , - .

    2.

    . 2.

    ()

    Copyright & A K-C

  • 50

    3.2.1.1.

    . - , . - 13 24 . . - - 20 60 /3 ( = 100 /3). - 200 /3 - - (, -).

    (). ( 61 156 ) (, , ) - , , -. , , () . - () 6 15 /3 ( - 1,0 /3) - , - .

    . - . 5,0 - 6,1 /. - - - 10 . - 0,005 - 0,01 /3 ( = 0,3 /3).

    . - -, . - 60 . - , ; - , , - . . , . 15 /3 - 0,5 /3. -

    Copyright & A K-C

  • 51

    . -, [, , 1997].

    . - - 1 . . , - , - .

    . ( 3,5 5 . ) , , . - 23 /3, .. 23 .

    . 200 460 . - , - .

    3.2.1.2.

    . - , - . - - 50- . - , , , .. - -. - 250 - 300 /3, 2 (150 /3).

    . 42 - 44 /3 , 40 /3. - , -, .

    Copyright & A K-C

  • 52

    - . ( , 50 /3) (. .) (. .).

    4 - . - , . - - , , ; - , , , - .

    . (5,9 - 7,6 . /) - . - 1,5 - 1,6 /3, .. = 3 /3. , -, - . . , - - --, .

    3.2.1.3.

    . -. . - 4 . .

    . , -, - .

    Copyright & A K-C

  • 53

    4

    ,

    1975 - 1991 [ , 2001]

    ()

    , /3

    () 100 1 80 - () 160 5 80 () 70 9 40 () 180 9 40 () 160 10 50 () 80 90 30 () 90 150 30 70 () 270 550 50 60 () 74 194 () 20 40 () 82 61 134 () 86 85 () 38 84 () 216 42 122 () 90 160 20 60

    : .

    3.2.1.4.

    . 70% , - , (8 /3). - - , , .

    - - , - , .

    Copyright & A K-C

  • 54

    . - (5,0 /3) 2 .

    . (200 /3) - .

    . (40 /3) .

    . - - -.

    . 4 /3 ( = 2 /3). -.

    3.2.2. .

    100 , - () 2000 7,0. ( 14) 30 . , , , , , -, , , , , , . . 2000 2001 = 5,3. 1999 , 5,9.

    , - . , -: ( 35), 12, - 13, 3, 12, 7, 15%. , , - . , - .

    2001 123 . ( 2000 . - 127 . ), 44%.

    Copyright & A K-C

  • 55

    1993 1/3, . 1991 48 . , 2001- - 108 . .

    2000 , - , : (11,6 . ), (46 . ), (2,5 . ), - (37 . ). - : ( - 2001 . 42,6 . ), - 2,6; 2,9; 1,9; -1 1,9; -2 2,3; -3 5,6 . . - - 85 87%.

    , , - . , -, - 1993 , 10 [ ., 2002].

    3.2.3. ,

    :

    1. .

    2. , - . - - .

    3. -. , -.

    4. . , 12 000

    Copyright & A K-C

  • 56

    , 1 / - 12 .

    5. . ( 100 2) . , 80 100 - .

    6. . . , . 24 -.

    7. - , , , - . - - .

    : 1) , - - ; 2) , - .

    - (), - -. - ( , , ). -: - ( ) .

    -, , . [ ., 2002]. - - -

    Copyright & A K-C

  • 57

    400 . , , -, , - ( , , , -). , , - , . . , 0,5 0,6 /3 . , , - 1,2 /3.

    , , - .

    ( , ), ( ). , - , . -, , - , . - , , - - .

    - , -. (), -, . - , . - .

    - , ,

    Copyright & A K-C

  • 58

    : 1) -; 2) .

    - , , , , , . , - - . - . , - , , ..

    , - . , - , , , - .

    - , , -.

    , , , , , - .

    3.3.

    , - - - .

    , 65% , - . 10% -, , . - , 20 25% . , , .

    Copyright & A K-C

  • 59

    . 2,5 3,0 . , - , - 10 15 /. . - - . - - 250 350 / .

    , , - , - . - , , .

    . , , , , . - (- ) .

    - . , , , - . , - , .

    , , - . , -

    Copyright & A K-C

  • 60

    , -, , , , , . - - 2 [ 2.1.4. 1074-01]. 2, - (, , ). .

    , . - , , - . - .

    - , -, , , , , , , , . - -.

    . - , . :

    1) I II - 1,5 /; 2) III - 1,2 /; 3) IV - 0,7 /; -

    , II . -

    1,5 /. - . :

    - ; - ( ); - ( ); - ;

    Copyright & A K-C

  • 61

    - . - , .

    0,7 / , . 60% - . - 5.

    . , - ( 120 ). .

    . - , - , - , ( , . .).

    5

    I II [ , 2001]

    ,

    /

    0,3

    3 4 , 1 /. I 3% .

    0,3 0,7

    1,2 3 , 1 /. I 5 - 7% .

    0,7 1,0

    . I 7 10% .

    1,0 1,5

    . I 7 10% , II 3%.

    Copyright & A K-C

  • 62

    1,5 2,0

    . I II 30 40% -, III 3%.

    .

    /. -, . . -, , - . - - , , . Sr - Ca .

    . 6 -.

    6

    [ , 2001]

    - -

    , /

    0,3 =

    -

    1,0

    , , , - , , - 4,0 5,0 /; , ,

    2,4 5,0

    , , , -;

    4,0 5,0

    , , ; - ; , ,

    38,0 15 20

    Copyright & A K-C

  • 63

    ,

    , , - , .

    . (), , , - .

    , . + = . - (NO3) - . - -, 500 700 /, .

    , - , - . -, .

    , - ( 5 ) - , - - .

    -, , - , - , , - , [, 2002].

    . - 99% 81% - . 6 380 .

    - 68% 32%. : -

    Copyright & A K-C

  • 64

    . - .

    - , - . 20 . , 2 . - , 7 . - .

    , 22% - - 9% - - . , , , , -, . , -, .

    13% 15% . 2 . , . - [, 2001].

    , , -, . , - , , , .. 2001 150 . 3/, - . [ ., 2002].

    - 20 . , 100 , - [, 2001]. -

    Copyright & A K-C

  • 65

    , , (VI), , , , , .

    - -: 3,5 , 2,5; 5,8; 4,5 .. .

    . - [ ., 2002].

    , , - - , , - , , -. - , - , , - .

    3.4.

    , 60 . 25 -, 30. - (-), .. . .. (), ( ). 1958 14 , 1990 - . -

    Copyright & A K-C

  • 66

    -.

    , - , . , -, :

    1) , , -, :

    ) ( 90 100 . ), b) , c) , d) .

    ; 2) , -

    , , . -

    , , -. , , - . - 40 , . - , , , , , . , , . , , -, , , [ ., 2002].

    . - - -. -. - .

    Copyright & A K-C

  • 67

    . , - - . 10 70 /. - : - 32 /, 65, - 130 /. . , 100 /: - - . .

    100 / 3 0,5 1,6 /. 200 3 300 /. - - , /. , - 30 150 / 100 /. - - 100 1 000 / , , .

    16 17% - - , 3% - , 16% -, 17 - 18% , 3 - 4% - , 4 - 5% - . -- , -

    Copyright & A K-C

  • 68

    - (18,6%), (13,1%) (8,8%) [, 2001].

    . , , , 2 3 ; , -, , 3 5 ; , , , 5 . . , . .. -, - 800 1 000 / ( = 32 /), - (18 ) , (6,3 ) ( 6,0 ) . . - 14 /, 300 , 80 /. ( = 77,6) . - .

    - 1 970 2, 125 . (15,7 2). - : 8 10 , 4 5 , 2 3 , , , 1,5 . -, [, -, 2002].

    , - - . , , , 2000 30% -, 30 , -. XXI - . , ,

    Copyright & A K-C

  • 69

    , , - [ ., 2002].

    3.5.

    , , 40 , , - - - .

    - [ ., 2002].

    1. () , - , -, -.

    : , , -. :

    , , (238U), (232Th) (235Ac);

    , : 40K, 48Ca, 87Rb ;

    , -. (14) (3).

    - . - -, , . 5/6 -

    Copyright & A K-C

  • 70

    , . - .

    , (222Rn). - - - 214 218 , - . - , - . - - . , . 8 - [ ., 2002].

    1970- , 5 000 , - , , . , 30% - [, 2001].

    - 70%. , - 25 300 , .

    , - , , , , , - . - , .

    - - , -, 1 400 2 100 /3

    Copyright & A K-C

  • 71

    200 /3 ( ).

    - -. , -, , , , - . , - , 16 ., .. 12% .

    , 150 /3 (4 /). , 100 /3 (2,7 /). 1996 - , - - [ , 2001]. 1997 2000 - , 20 25%, 2 3 , [, 2001]. - () : 100 /3 , 200 /3 , 80 /.

    - 1997 . . 2000 - 568 /3 . - - [, , 2002].

    2. , -

    Copyright & A K-C

  • 72

    . , - , :

    ; , -

    ; ; . , -

    , , -, , , , - .

    , , -. - , - , 370 / [- ., 2002].

    3. () - , . - - :

    ; -

    ; , , -

    .

    , 200 . , ( 52 . ), 13 ( -) [, 1998]. - -. 10 18 - 2 , 3,02 (. . 7).

    Copyright & A K-C

  • 73

    7

    10 [, 1998]

    -

    , .

    - 100 .

    --/

    -

    - 100 .

    --/ --

    -

    --

    --

    -

    -

    0 4 156,6 171,4 2,6 16 6,2 0,8 14 17,30 5 9 179,3 194,9 6,4 25 3,9 2,2 10 4,60 10 14 169,4 181,9 13,2 24 1,8 4,0 9 2,25 15 18 131,4 142,1 18,4 25 1,4 4,3 1 0,23 0 18 636,8 690,4 40,6 90 2,2 11,3 34 3,02

    (, , ) - . , , , 60 140 7. , 85% - .

    - , - -. - - . - , - -

    Copyright & A K-C

  • 74

    , , , , .

    - , - , . - , -, - , , , -, . - - , - [ ., 2002].

    3.6. , ,

    , - . - . , - - - (, ) 66,2% 1991 1996 [ ., 1997].

    - , -, - , - . - - , .. - -, -, , , , , - 23,2% 10 20 36,2%. 10 [ ., 1997].

    Copyright & A K-C

  • 75

    - . - (20 20 ) -.

    : -, , .. -. - , , .

    - : () (). - ( ) .

    - , - , () -. , 40 , 34 . 70 , , , .. [, 2001].

    , - , 35 . , 30% . , - , , - - . , -, , - 73 83 , 90 95 . - 65 - 80 , 40 . , , [, 2001].

    Copyright & A K-C

  • 76

    . - 8.

    8

    . 1986 1996 [ ., 1997]

    -

    -

    ,

    -

    ,

    - ,

    . . . 70 62 4,1 . 73 69 7,3 . 70 70 2.4 . 71 68 1,6 . 74 73 1.5 . 67 65 3,5 . 69 67 0,9 . 76 68 7,9 . 70 65 1,6 . 68 65 0,8

    -

    , . - , - . . - . - 100 , - (). - . 50 100 , - . ,

    Copyright & A K-C

  • 77

    , , -2, , , 5 - 66 80 [ ., 1997].

    3 4% - . , , , - -76 -86 75 40 - 50 -. , --, - , , --, . -, , 200 . 2 - 2,5 , . - ( ), , , , [, 2001].

    12.1.003-83 . , - , . [, 2001]. , . - , - - [ ., 1997].

    , . - () . -

    Copyright & A K-C

  • 78

    .

    , - , ( ), , . - , , - , , - - .

    - . .-, . , . - - ( ). , , . , , - , - .

    - . - . - , . () .

    Sutton Goldfield - 1 000 (FM) 250 . 240 200 . 10 400 . .

    10- 10 - 1974 1986 . - .

    Copyright & A K-C

  • 79

    10 , . 1 3 - 1,5 2,5 , . - - [, 2001].

    -. . - , , , -, (. . 9). - ( ) - , - .

    9

    (),

    500 , , - [ ., 1995, 1996]

    - -

    . . . . . . 1. ()

    133 - 218 - 0,61 - -

    43 - 80 - 0,54 -

    -,

    40 - 45 - 0,89 -

    .. 2 - 1 - 2,021 - ,

    33

    -

    49

    -

    0,95

    -

    2. , 132 120 227 171 0,58 0,70

    Copyright & A K-C

  • 80

    -

    34

    72

    94

    115

    0,36

    0,62

    -,

    30

    23

    200

    103

    0,15

    0,22

    .. 1 1 1 1 1,32 1,32

    18 3 14 2 1,33 1,34

    : 10,23 7,31; 20,2 7,0; 30,8 2,0; 40,3 3,7.

    , - , - - , - .

    3.7.

    . - , , , , . , , - . - (. 10).

    10

    [, 1994]

    , /3

    , ( )

    1000

    100

    20

    400

    0,3 6,0 0,3 50 6 100 (20 ) 20 48

    / 400 960

    Copyright & A K-C

  • 81

    -

    , ( - ), . , 48,2% . - : - 2,5 0,2 - 16 - 0,5 2,0 , , 1,0 10 ; 0,2 5 1 /3, 20 1 [ ., 2002]. , - . , - . , - , - , , , , , .

    Copyright & A K-C

  • 82

    4.

    4.1. (. methodos ) -

    () , , -, - . - , - , .. , , , . - :

    (, - );

    ; .

    11. , - .

    4.2. , -

    , . - - , .

    , . , - , , , - , , - , . , .

    Copyright & A K-C

  • 83

    11

    [, 2001]

    ( ) - (, )

    -

    - (-)

    -

    -

    () () -

    -

    ,

    . . - . - , , -, ( ) , -.

    --, . - , . , , .

    , . , - 20 . -. , .

    Copyright & A K-C

  • 84

    - . XVI , - . , (). , , . , - (). , ().

    , , - . , . , , , . , , . , - -. , . - . , , -: , [Environmental , 1994].

    . , . , - , . , - , . , - , : -, , . (, - ) .

    Copyright & A K-C

  • 85

    , ( ) , - . (, , .), - ( , , - , ..) [ ., 2001].

    , , , , . , - - . , .

    - . () -. () -. - . - , , .

    4.2.1.

    - , , , , .. .

    , , , . , . - ; - . ; , , 100% . .

    Copyright & A K-C

  • 86

    , 30% , 1 5 000 . - . -, , , . , , , , -, . , .

    , - . , - N- . , 20 000 - 100 000 - N- , , - - , - N- ? , : ! - 30 , - 20 . 30 ., 1 1 500 . N- 200 , 100 000/20 000 000, 1 2 000 . , - - , N- . , - , - . . - , , -.

    , -, , , . - (. . 12).

    Copyright & A K-C

  • 87

    12

    [ ., 2001]

    ,

    0 1 4,41 1,56 9,37 3,27 0 3 7,15 0,79 4,44 1,94 4 - 6 7,99 1,31 6,93 2,02 7 - 14 6,17 0,80 4,17 0,98 6,75 0,65 3,57 0,78 20 29 8,34 0,58 5,14 1,75 60 12,73 1,62 4,93 0,99

    , , -

    : 100.

    (%), , - , 1000 (), 10 000 ..

    , -, (, ) - , . () - () , , . , ( , , , , - .) - (, , -

    Copyright & A K-C

  • 88

    .). - , , - , , .

    (-) , , , . -, : prevalence , , incidence .

    () , . -, . , , , -. -. , , , , . - - . , , ? , - - , , - . .

    =

    ()

    , , 1 000 (100, 10 000 ..) (365 ) (30 ). :

    365 1000

    Copyright & A K-C

  • 89

    I = , N T

    I ; A , - T, ; N - ().

    () - . - , . , -.

    = . (-

    ): ( -) , - , :

    A P = 1000,

    N P ; A ; N - ();

    A t P = 1000,

    N T P ; -, , ; N ().

    () :

    N0 + NT

    N = , 2

    Copyright & A K-C

  • 90

    N0 NT - - .

    3 () . , . , - , . , , (). , - : - . , 1 , , - , - -. , 20 , , , - . (-) () , , :

    = -.

    , - , , - .

    . 3. [Spivey 1994]

    Copyright & A K-C

  • 91

    , , - . -, - . , , - . , () . - - . , - .

    . , - - . - , -.

    4.2.2.

    - , - . .

    - ( ) ( ), ( ). , -, - .

    - - , () () - .

    (, -) .

    Copyright & A K-C

  • 92

    (RR) , , . , - (Ie), , - (Io).

    Ie RR = .

    Io . -

    , , . - , 1,5. RR , -- , , , . , . , - , . - 1,5 , - -.

    (, ) (AR) . -, , . . - . . - , , - -.

    AR = Ie - Io. (, ) -

    ,

    Copyright & A K-C

  • 93

    . -. , - , . 13, -. . - . , , - . - .

    13

    : () [Mausner, Bahn, 1974]

    () 166/100000 599/100000 () 7/100000 422/100000 () 23,7 1,4 (/100000) 159/100000 177/100000

    4.2.3.

    , - - - . - , , .

    - , - -. , , - , - , .

    . -, - -, . -

    Copyright & A K-C

  • 94

    , - , , -.

    , . -, -, . - , - : , .

    , - - , , - , . - . , - . , . , -, .

    4.2.4.

    , - -, -, - , . - . , - .

    -, . - , , . -

    Copyright & A K-C

  • 95

    1936 , , -. . - - , 1936 , [Spivey, 1994].

    (. . 4). . , - , . , , , . - , . . , - , , . , , , . . -, , .

    - , , - - , .

    1. 2. + 3. 4. + C + D

    . 4. - [Spivey, 1994]

    ( . ), . :

    Copyright & A K-C

  • 96

    , , , , . .

    , . , (-, ) .

    : . - .

    . - , , - . , - , , . , - . , , . , , . -, , , - .

    - ( ). ? , , , , ..; , . , -, .

    , ? -- ? ,

    Copyright & A K-C

  • 97

    ? , - . , , , - , - , -. , , - .

    4.2.5.

    , - (), - -, .

    : , - - .

    : - - , - , . - , - - .

    - . - , - () - , - . - (). ().

    ( ) , () - , ( , ), . -

    Copyright & A K-C

  • 98

    - .

    - , , - . ( ) , - () - . , . - - .

    , - : , , - , -.

    , () ( -) , . , - , ( ) , .

    , - , :

    1. : 1) (); 2) ; 3) . 2) : 1) ; - , - ;

    Copyright & A K-C

  • 99

    2) ; 3) ,

    . - - .

    4.3. , .

    . - , - () - ( ) - , -. , , . () - , (), - , - (-) , . - , .

    , - . , -, .

    () . , . , - . -

    Copyright & A K-C

  • 100

    , - , .

    , , - , - . - . , -- .

    - , , , - . - . , - , , , -. , - . , .

    4.4. --

    , -, , , . (. 5). (. 6).

    . (. 5) - , - . - . - ,

    Copyright & A K-C

  • 101

    , -. -, . , , - , , -, .

    . 5

    -, , - , . - - , .

    - . , () , , -

    -

    -

    -

    -

    -

    -

    -

    -

    Copyright & A K-C

  • 102

    . ( , ) - .

    . - , , , - - . , , , , - , . , , -, . , . - , , . , , - ( - ).

    - - (). 1983 , , - , , . - , , 4 - (ppm), . , - 1 ppm (1 /). , -

    Copyright & A K-C

  • 103

    , -, 2 5- . , , - , [Sowers et al., 1991]. -

    -

    . , -, - -.

    -, - . , - - , - .

    . - - , - , -, (. . 6). - , - . (), - - , .

    - -

    -

    Copyright & A K-C

  • 104

    . 6. -

    - - -

    . , . (1991) - 10 - ( , ). . : - , - . - - , - .

    . . , - -, , , -

    - -

    -

    -

    -

    Copyright & A K-C

  • 105

    . , - , .

    - - -. , , , . - , - ( , -), .

    , . , , , (. 7). - , . , , , - . - . , , , - .

    . , - . - - , .

    -

    80 .

    80 .

    Copyright & A K-C

  • 106

    : 1 2

    20 RR1 =

    = 20 % 80

    10 RR2 =

    = 11 % 90

    -

    10 RR1 =

    = 10 % 100

    20 RR2 =

    = 20 % 110

    . 7. (RR) -

    [Sowers, 1994]

    4.5. -

    . - , , - - (). .

    , - - -. -

    20 . - -

    10 . - -

    10 . - -

    90 .

    10 . - -

    90 .

    20 . - -

    -

    Copyright & A K-C

  • 107

    . , , - - , .

    4.6. .

    - , - , - . - .

    - ( ) . , - , , . - , - , - . - .

    - , - , (- ). , - , :

    - - ,

    - .

    Copyright & A K-C

  • 108

    , - - . , - . - - . .

    , , :

    - , - , - . -

    .

    ( ) .

    , , - :

    1) - . - , - - - - ;

    2) - ;

    3) ;

    4) , , - . , .

    Copyright & A K-C

  • 109

    . - . , -, :

    -

    200 200

    -

    50 200

    (OR odds ratio) -

    : 200 200 OR = = 4,0. 50 200 -

    4 . : 1) ,

    - ;

    2) 50% -, .

    - :

    Copyright & A K-C

  • 110

    -

    100 100

    -

    150 300

    -

    : 100 300 OR = = 2,0, 150 100 -

    . , , - 2 ( , ) [Maldonado, 1994].

    - , ( ). ( ) . ( ), . , ( ) .

    . , -, :

    (1) , ;

    (2) , , -.

    , , - - ,

    Copyright & A K-C

  • 111

    , . - (.. ).

    , - : , , . , .

    , - . , - , , - (.. , ). .

    , , : , ? -, . , (.. - , -). .

    . ( ) ().

    : 1) -

    ; 2) 95% 50% -

    . -

    -

    Copyright & A K-C

  • 112

    . , , , . -, , - (1) (2).

    :

    Copyright & A K-C

  • 113

    -

    1200 208 800 210 000

    -

    1250 198 750 200 000

    ( )

    (RR) : 1200/210 000 RR = = 0,9. 1250/200 000 , -

    0,9 (.. ). - - .

    - (.. - ), :

    -

    1000 199 000 200 000

    -

    250 99 750 100 000

    1000/200 000 RR = = 2,0. 250/100 000

    Copyright & A K-C

  • 114

    -

    200 9 800 10 000

    -

    1000 99 000 100 000

    200/10 000 RR = = 2,0. 1000/100 000 RR 2,0 ,

    . - . - , - [Maldonado, 1994].

    . -, , - , . - :

    1) (). ( - );

    2) - ;

    3) (.. , - - ).

    :

    Copyright & A K-C

  • 115

    - , - . -

    . , , -. , - . - - , - . ( ) -.

    . - , - , .

    - , :

    1) ;

    2) - .

    , .

    , , (- ) - . , - , -, -. : -, -, -

    Copyright & A K-C

  • 116

    -. : - , - , - .

    . - :

    () -

    400 9 600

    -

    600 14 400

    (OR)

    : 400 14 400 OR = = 1,0. 9600 600

    .

    . , - :

    -

    0,4875 0,0146

    - 0,2483 0,0146

    Copyright & A K-C

  • 117

    ,

    : -

    195 140

    -

    155 210

    . - 9 600/24 000 = 0,4 -. - : 140/350 = 0,4 - .

    - , - , . - - . 400/1 000 = 0,4 . -, , , 195/300 = 0,56 - .

    195 210 OR = = 1,9 140 155

    Copyright & A K-C

  • 118

    1,0 - . - ,

    - [Maldonado, 1994].

    . - ( ) , - , .

    . . -, , , . , , : , ?. , , -.

    , , - - -, - .

    5.

    1980 , , [Frawley, 1981]. - - . , , -, , .

    . - , - . , -

    Copyright & A K-C

  • 119

    -. . , , - ( - ) - .

    - . , , -. - .

    4 :

    1) , .. , - , - - ;

    2) , .. . - , , , ;

    3) . . - - - ;

    4) , , ; ;

    Copyright & A K-C

  • 120

    - .

    5.1. , , -

    , , - ? -, , , . -, : - , - -?

    , -, - , . . , - , ( ), ( ).

    , , - . - ( , ) , - . - - . - - , .

    , - (, ), , - , . - , - , - (-

    Copyright & A K-C

  • 121

    ) . - - .

    . - - (SAR). - (-: - -), , . SAR- . -, , , - .. [Enslein, 1988].

    in vitro. in vitro. , , , - ( ) in vivo. - . , , in vitro - , , , .

    in vitro , - . in vitro - . , , () -, . -

    Copyright & A K-C

  • 122

    - , -. , . Salmonella - , . - () . , in vitro - .

    . - in vivo, .. . - , - . - ( , ..). , - . - . - . , - , - .

    - . : - - . - , -, . - , . - , , , . - , , -

    Copyright & A K-C

  • 123

    . , - - . , - . - - , , , , , -, , , -, , , (in vivo), , .

    5.2. , ,

    , - - . - . - ( ) . .

    . . , , - . , - , - , , - . () .

    Copyright & A K-C

  • 124

    . . -, , , . - (, , , ) [-, , 2003]. - .

    , - (, ), , , , , . - , . - , .

    , . -, , ( ) - . -, - . - - .

    . , , . - , - , - , , , .

    . - -

    Copyright & A K-C

  • 125

    . , - , - , - . .

    , . - - . - . - , -.

    - ISCLT3, . - . ISCLT3 -. - . 1990- - (, , , , , , .) - . ( - ) -.

    Copyright & A K-C

  • 126

    , , , , - , , , . , -, , - , - .

    5.3. -

    - , - . - - , - (US EPA) (Cal EPA), (WHO), , (ATSDR), - (IRIS, US EPA) HEAST (US EPA).

    -. - . , , - .

    - , - 1920- . () . 1930- . -- - - , - , , . -

    Copyright & A K-C

  • 127

    : - ().

    , () . - - ( , ), ( ) , , - [, 2001]. - . , , - , ( ) - , - , - - [, 2001].

    : .. . . ( 20 30 ) - , , -. , - . - , .

    - (acceptable daily intake ADI), , .

    Copyright & A K-C

  • 128

    ADI , - - - (14). (US ) , - (RfD). () ( - ) ( ), - .

    , , , 6 8 , - ( ) . (..) -. .. - (threshold limit value - TLV) - , , , (16).

    , ADI RfD - , - , -, . , ADI RfD , -. -, 100 500 , - . - , (, - ), -

    Copyright & A K-C

  • 129

    , .

    - , , - . , . , - - (, , ), - . . - , -, , .

    () .

    . , - , -. , , - - - , , . . , -. - . - - , , 1) - -, 2) .

    - - ( ), -

    Copyright & A K-C

  • 130

    . : - 1 000, 10 000 .. ?

    , - , , - , - 43 34 . . , .

    , - - . - , - , , , - . , - , , , - .

    , , , , -, - .

    - , -, - .

    - . , - .

    Copyright & A K-C

  • 131

    , - - ( 1 3- ). , 500 600 . . , 650 . , - 1 000 .

    - - - () (). - , - .

    - (), , - . , > 1, .. .

    . , . , - , , -, , , - , .

    , - , . - , , .

    Copyright & A K-C

  • 132

    , , , . , - , .

    . - , , , - , -. - , - . 4 6 -.

    ( ) [Chan, 1990] - ( ) - - (MTD). , , : 0,5 MTD . MTD , (, ) - 90- , - . - , . , [Ames, Gold, 1991]. , , - MTD .

    - . - (), -. - -

    Copyright & A K-C

  • 133

    , - - . , (-) [Travis, 1988].

    - . , . - - . - - , , .

    . - - - .

    - (, -, .) , - - (IRIS).

    5.4.

    - . -:

    1) - ;

    2) , - - -

    Copyright & A K-C

  • 134

    ( -);

    3) -;

    4) - ( );

    5) .

    - . . , . - 4,7 . -, , - . - . .. . [2002].

    14 , , / - - . -, .. - .

    20 25% - . 100 - .

    Copyright & A K-C

  • 135

    14

    [, , 1998] -

    -, /3

    - 1 /3/

    1 . .

    -- -, . .

    ( )

    -

    244 ~ 4 (0,8 - 17)

    22,4 21000

    75 < 3 5,6 < 1200

    ()

    0,005 ~ 660 (25 1300)

    13,9 45

    -

    50 ~ 0,6 (0,01 1,2)

    0,4 12

    37,6 ~ 0,09 (0,06 - 0,12)

    2,6 9

    -

    18,7 ~ 0,09 4,9 8,2

    0,6 ~ 60 0,5 18 1,2 26 0,4 12,5 2,6 ~ 5,3 0,6 8,3

    22 . -

    ( 150 /3) . () - 14 . . - - ( - ), () 24 , - / , 30

    Copyright & A K-C

  • 136

    , - 5,6 . - 4,9 . . 5,1 . , - - .

    - - ( 150 /3) 21 000 22 . , 2% . 15 - , - . - , - 50 /3 70 . . 40 000 . - - , .

    15

    , [, , 1998]

    , /3 300 100

    300 50

    100 , .

    . 6,5 24,5 40,6

    ( )

    >9000

    ~20000

    >12000

    , -

    , . -

    Copyright & A K-C

  • 137

    50% - . (, (), , , , , ) - 1 3% . - , 10% , - . , 40% , , .

    - - . - , - ( ) - , , ; - , - ; , , , , , - ; , () (. . 16).

    , 7% , , - . -

    Copyright & A K-C

  • 138

    16 000 15 . , -. - 55 . , - 24 . - .

    Copyright & A K-C

  • 139

    16

    [, , 1998]

    -

    -

    -

    -

    -

    -

    , , , -

    -

    , - , ,

    -

    -

    -

    ()

    , , ,

    -

    -

    Copyright & A K-C

  • 140

    :

    , (.. ). , - , ().

    -, , - . - , .

    , , , - . , , , , - - , - , - . , , - .

    . - - . - -. - . - - . , .

    :

    1) - , -

    Copyright & A K-C

  • 141

    (), - ;

    2) - . - , , , - ;

    3) - . , , -, - ;

    4) - . - , . - , -.

    , - , , - [Neutra, 1994].

    , - , , , - , , - , - , . -, . - , - .

    Copyright & A K-C

  • 142

    1. : -

    - . . 1. -: , 2002. 270 .

    2. .., .., .. - . .: , 2001. 264 .

    3. - -, 74- -. , 1997. 173 .

    4. - -, 80- -. : , 2002. 148 .

    5. .. - -: , , . .: , 2001. 240 .

    6. .., .., .. . -. /: , 2002. 412 .

    7. .. , : . 3- . .: - , 2001. 672 .

    8. .. : -. .: , 1990. 637 .

    9. .. , -.- .: , 2000. 376 .

    10. .., .., .. - . .: - , 1995. 219 .

    11. .. . .: , 2001. 560 .

    12. . . . .: - , 2001. . 116 158.

    13. Environmental epidemiology: effects of environmental chemicals on human health /William M. Draper, editor. San Francisco: American Chemical Society, 1994.

    Copyright & A K-C

  • 143

    1 -

    , . (-10)

    -

    I -

    0099

    II C00D48

    III , , -

    D50D89

    IV , -

    E00E90

    V -

    F00F99

    VI G00G99

    VII

    -

    H00H59

    VIII

    H60H95

    IX I00I99

    X J00J99

    XI K00K93

    XII

    -

    L00L99

    XIII

    -

    M00M99

    Copyright & A K-C

  • 144

    XIV

    N00N99

    XV

    , , -

    O00O99

    XVI

    ,

    P00P99

    XVII

    ( -), -

    Q00Q99

    XVIII

    , , , -

    R00R99

    XIX

    , - -

    S00T98

    XX

    V01Y98

    XXI

    , - -

    Z00Z99

    Copyright & A K-C

  • 145

    2

    [ 2.1.4.1074-01]

    /

    -

    -

    - -, /

    - -

    ---- -

    -

    -

    1 2 3 4 5 6 7 8 1. -

    - -

    0,01 + - , --

    -

    2. -

    0,5 - + - -

    3. , - -

    0,1 - -

    4. , -

    0,1 - - --, --

    5. 3,4--

    0,0000005 -

    6.

    0,01 , (-) .

    - - -

    7. -

    0,0002 + - - -

    2 1 2 3 4 5 6 7 8

    Copyright & A K-C

  • 146

    8.

    0,5 , --

    9. --

    0,05 - - ,

    -

    10. (----)

    0,1 -..

    + , , . - -

    -- -, -- - -, - -

    11. ---

    0,03 ,

    12. -

    0,002 - - -

    13. -

    0,5

    14. -

    0,0006 + , - -

    15. , , - -

    0,3 - , -,

    --- , --

    Copyright & A K-C

  • 147

    2 1 2 3 4 5 6 7 8 16.

    , - -

    0,001 - + . -, , - -

    - - -- --

    17.

    0,1 -

    18. -

    0,1 , -

    , -- -

    19. 1,0 - - , ,

    20. -

    0,25

    21. -

    0,05 - - , -, -

    -- -

    22. 0,1 + - ,

    - --

    23. -

    , , - -

    45 ( NO3)

    , -

    - - -- - -

    24. -

    3,0 ( NO2)

    25. --

    -

    + -

    --

    Copyright & A K-C

  • 148

    - - -

    --

    , , -

    -, --. --- -

    2 1 2 3 4 5 6 7 8 26.

    0,0005 + + (-

    ), ,

    - - -

    27. , - -

    0,03 - - , -- - -

    - 4 5 -, -

    28.

    0,01 - - , . , , --, ,

    29. 0,1 + (-)

    - , -, - -

    --- - -7,8-

    30. , - -

    0,05 - - - - -

    31.

    0,001 - - , , , - -

    Copyright & A K-C

  • 149

    32. --

    0,05 - - , -, -, -,

    33. (-)

    0,5 - - - -, -

    - - -

    2 1 2 3 4 5 6 7 8 34. -

    - + -

    -

    35. -

    , , -

    0,02 - - , , -

    36. -

    0,2 - + , -, -, -

    -

    37. -

    0,035 - - - -,

    - 8,5 - --

    38. ---

    , -

    0,006 + - , , -

    39. -

    -

    0,7 1,5

    - - - -

    -- - -, - - ,

    Copyright & A K-C

  • 150

    - -

    Copyright & A K-C

  • 151

    , .. .. 05.2004 . 6084/16. . . . . .-. . . . - - . . 150000 , . , 14.

    Copyright & A K-C

    20040314new.pdf20040314.pdf1. 1.1. 1.1.1. 1.1.2.

    1.2. 1.3.

    2. 2.1. 2.2. 2.3. 2.4. 2.5. 2.7.

    . 1 [Vine, 1994]

    / 3. 3.1. [ , 2001]

    3.2. , 3.2.1. [ ., 2002] [ ., 2002]3.2.1.1. 3.2.1.2. 3.2.1.3. , 1975 - 1991 [ , 2001]

    3.2.1.4.

    3.2.2. . 3.2.3. ,

    3.3. I II [ , 2001] [ , 2001]

    3.4. 3.5. 10 [, 1998]

    3.6. , , . 1986 1996 [ ., 1997] (), 500 , , [ ., 1995, 1996]

    3.7. [, 1994]

    (). 2.

    4. 4.1. 4.2. [, 2001]4.2.1. [ ., 2001]

    4.2.2. : () [Mausner, Bahn, 1974]

    4.2.3. 4.2.4. . 4. - [Spivey, 1994]

    4.2.5.

    4.3. 4.4. . 5

    . 3. [Spivey, 1994]

    Pages from 20040314new