-
8/14/2019 7. Transporti i CO2
1/19
Transporti i dioksidit t karbonit
Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci 1
Sistemire
spirator
-
8/14/2019 7. Transporti i CO2
2/19
Listojn format me t cilat bartet dioksidi i karbonit.
izatojn e s nojn a oren tipi e t isocimit,
duke treguar raportin n mes t sasis s CO2 dhe,e
deoksigjenuar.
Prshkrua n kmbimin e CO2 dhe bikarbonateve n
mes t plazms dhe eritrociteve n kapilart nmushkri ose kapilart n
indet aktive. T tregojn se
'. Prshkruajn vendin ku gjendet karbonanhidraza dhe
alveola.
Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci 2
Sistemire
spirator
-
8/14/2019 7. Transporti i CO2
3/19
Dioksidi i karbonit n gjak transportohet n tri
forma: I tretur n plazme - 7%
- - I lidhur me ujin si jone HCO3
- - 70%
Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci 3
Sistemire
spirator
-
8/14/2019 7. Transporti i CO2
4/19
Dioksidi i karbonit sht m i tretshm se sa O2
dhe o ashtu mund t rea on me u in. T d
gazrat sa m t tretshm jan edhe m
.Dioksidi i karbonit n gjakun arterial:
N gjakun arterial ka tri her m shum CO2 se
sa O2.
Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci 4
Sistemire
spirator
-
8/14/2019 7. Transporti i CO2
5/19
karbaminohemoglobina CO2 lidhet pr vargjet polipeptidike
Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci 5
Sistemire
spirator
-
8/14/2019 7. Transporti i CO2
6/19
CO2: i tretur:
Nse pCO2 rritet, do t bie pH
Nse pCO2 bie , do t rriet pHN akun arterial:
pCO2 sht faktor kryesor determinues i pH por
- 3 .
Prej ku vijn jonet bikarbonate?
Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci 6
Sistemire
spirator
-
8/14/2019 7. Transporti i CO2
7/19
2
CO2 i tretur reagon me ujin dhe formohetacidi karbonik i cili
disocon n H+ dhe
HCO3-
H+ i liruar lidhet pr hemoglobinn dhe.
(Hb + H+ HbH).
a m s um 2 q reagon aq m
shum jone bikarbonate formohen
Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci 7
Sistemire
spirator
-
8/14/2019 7. Transporti i CO2
8/19
Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci 8
Sistemire
spirator
-
8/14/2019 7. Transporti i CO2
9/19
Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci 9
Sistemire
spirator
-
8/14/2019 7. Transporti i CO2
10/19
Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci 10
Sistemire
spirator
-
8/14/2019 7. Transporti i CO2
11/19
Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci 11
Sistemire
spirator
-
8/14/2019 7. Transporti i CO2
12/19
Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci 12
Sistemire
spirator
-
8/14/2019 7. Transporti i CO2
13/19
Bikarbonatet e plazms:
Jonet bikarbonate i lshojn eritrocitet nkmbim pr jonet e klorit
dukje formuar 25 mmol.l
- 3 .
Koncentrimi i tyre n plazm nuk varet shum nga
n rys m p 2, sepse rea s on 2 n er troc te
sht i varur nga ajo se sa jone H+
lidhen pr Hb.
Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci 13
Siste
mire
spirator
-
8/14/2019 7. Transporti i CO2
14/19
Prandaj pH e palzms varet nga:
raporti i reaksionit t CO2 n eritrocite me reaksionine CO2 n
plazm.
N tr organizmin veshkat kontrollojn koncentrimin
e ar onateve n p azm u e e s retuar sas t
ndryshme t tyre.prandaj pH = 6.1 + log.(veshka / mushkri).
Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci 14
Siste
mire
spirator
-
8/14/2019 7. Transporti i CO2
15/19
Balansi acido-bazik:
madhe merr pjes n sistemin pr
kontrollimin e pH s gjakut. Proces m irndsishm se sa trans orti
n a indet n
mushkri, prandaj s pari duhet t merrni n
konsiderim CO2 n gjakun arterial.
Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci 15
Siste
mire
spirator
-
8/14/2019 7. Transporti i CO2
16/19
Roli buferik:
acide, kto do t reagojn me jonet
bikarbonate pr t formuar CO2i cili eliminohet me an t mushkrive
duke
penguar ndryshimet e mdha t pH.
Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci 16
Siste
mire
spirator
-
8/14/2019 7. Transporti i CO2
17/19
ja u arteria :
N lazm ka t tretur 0.7 mmol CO /L ak.Plazma prmban 15.2 mmol
HCO3
- /L gjak.
-1. .2
.
N qeliza ka 4.3 mmol.l-1 HCO3-.
Gjaku ka 1 mmol.l- karbamine.
N trsi n akun arterial ka:21.5 mmol CO2 /L.
Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci 17
Siste
mire
spirator
-
8/14/2019 7. Transporti i CO2
18/19
ja u venoz:
N lazm ka t tretur 0.8 mmol CO /L ak.Plazma prmban 16.3 mmol
HCO3
- /L gjak.
-1. .2
.
N qeliza ka 4.8 mmol.l-1 HCO3-.
Gjaku ka 1.2 mmol.l- karbamine.
N trsi n akun venoz ka:23.5 mmol CO2 /L.
Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci 18
Siste
mire
spirator
-
8/14/2019 7. Transporti i CO2
19/19
Lirimi ose lidh a e CO2 r Hb varet n a:
- pCO2.
- saturimi i Hb me oksi en: Sa m pak sht i oksigjenuar gjaku, aq
m shum CO2
mund t bart-
N inde
lirohet O2 , rritet afiniteti pr CO2, prandajCO2 lidhet pr Hb-
mus r e , u e a n e p r ,
prandaj CO2 lirohet nga Hb
- CO2 lidhet m fort pr Hb e redukuar ndihmon
lar imin e CO2 n a indet
Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci 19
Siste
mire
spirator
