14
Septième ciel GHJACUMU THIERS ALBIANA RUMANZU

7ème ciel

Embed Size (px)

DESCRIPTION

livre, roman

Citation preview

Page 1: 7ème ciel

Si crede di solitu chì i passageri di un aviò ùn anununda à chì vede unu cun l’altru: hè vera ch’elluhè solu à casu ch’elli si trovanu riuniti pè u tempu

– cortu – di u volu.

Ma s’omu pudessi leghje in i cori è in e mente, ùn sistaria tantu à pensà propiu u cuntrariu.

A missione ch’ellu face u cumissaru Antoni ind’è stuvolu Nizza-Bastia li face spanticà ghjustu à puntu esumiglie, i raporti piatti, e leie cunfuse chì uniscenututti issi passageri. Issa tappa hè l’ultima in a cacciach’ellu porta da parechji anni. Oramai Spričić hè leccu:à u sbarcu in Puretta, tuttu hè prontu per fà lu arrestà.

Ma l’ambrascu ùn saria a prima volta ch’ellu li scappida trà le mani!

Allora, cresce l’angoscia à misura ch’ellu fala l’aviòvoltu Puretta...

ALBIANA

Septième ciel

GHJACUMU THIERS

ALBIANA

RUMANZU

ALB

IAN

AG

hjac

umu

Thie

rsSe

ptiè

me

ciel

Ghjacumu Thiers hè prufessore di l ’Università è dir ettore di uCentru culturale universitariu di l’università Pasquale Paoli. Pueta,dramaturgu è rumanz eru, hè aut ore di una vintina di drami ècumedie, di due raccolte di puesie è di trè rumanzi.

Cou

vertu

reVa

l Bia

ncar

elli

15 €

7e_ciel_COUV_ok:Extreme_meridien_COUV.qxd 12/02/2009 18:11 Page 1

Page 2: 7ème ciel

7e_ciel_thiers_ok:int-septieme ciel-200p.qxd 10/02/2009 15:28 Page 1

Page 3: 7ème ciel

C’est vraiment dur de pas y penser . Il a raison Jeande me dire de plus y penser , mais c’est dur quand même.Allez, ça te changera les idées, qu’il a dit. Et puis il en vien-dra un autre. Oui, bien sûr, peut-être qu’il viendra un autre,mais moi je sais maintenant que, de toute façon, ce sera plusle premier. Il a dit : Paris, c’est beau, tu verras. Tu en asjamais vu des monuments comme là-bas. C’est vrai, maismoi, les monuments, j’ai pas trop aimé. Les grands maga-sins, oui qu’ils m’ont plu. Plusieurs on y est allé. Encore unpeu on se perd tellement ils sont grands. Pas que j’ai rienacheté : il y en avait trop, il y en avait. Maintenant, ce quiest il faut le dire : à nous, les Corses, la Corse elle nous plaîtplus que le reste. On le dit, et c’est vrai aussi que vue d’ici,c’est quelque chose qu’on peut pas comparer avec le reste.Le problème c’est après. C’est demain. Quand on aura atterri.On va reprendre la vie comme avant et il faudra fairesemblant de rien. Moi, je dis que les choses des fois vuesd’en haut, c’est toujours plus beau qu’en bas tous les jours.Alors on verra. Moi, j’ai dit oui pour aller parce que j’ai vuqu’à Jean ça lui faisait plaisir, et Jean il fait tout, toujours,pour me faire plaisir. N’empêche que si on en a un, ce seraplus le premier.

Perdre un bébé, c’est pas comme pas en avoir . Laperte, c’est une présence qui n’est plus. Mais pourquoi, jesuis allée la faire ! J’avais pas besoin de la faire, cette radio

7

7e_ciel_thiers_ok:int-septieme ciel-200p.qxd 10/02/2009 15:28 Page 7

Page 4: 7ème ciel

de merde ! C’est Jean qui a insisté. Putain ! c’était pasla première fois que je me faisais une entorse. Alors, onpouvait la soigner sans radio. C’est rien, un pied, je veuxcroire. Jean s’en veut, mais il y est pour rien, même s’il ainsisté pour la radio. Moi, tout de suite, j’ai dit : c’est la fata-lité et contre la fatalité on peut rien faire. Seulement, ce quim’a trompée, c’est les mots. Si y avait pas eu ce mot « suspi-cion » que j’ai pas compris tout de suite, je l’aurais pas fait,la radio. J’aurais compris tout de suite. Alors j’aurais priset je serais partie sans la faire. Et j’aurais pas pris les rayonsen plein dans le ventre. Et j’aurais toujours mon petit, ici.Et maintenant je le sentirais. Peut-être même qu’il bouge-rait déjà. Il paraît qu’il y a des bébés qu’on les sent bougermême à quatre ou cinq mois. Il serait un peu lourd. J’auraisune lourdeur dans le ventre et je saurais que c’est mon bébé.Une lourdeur, maintenant je l’ai, mais c’est pas un bébé.C’est de la peine. C’est quand on l’a plus, le bébé, que çafait ça.

La pancarte, elle disait : « En cas de suspicion de gros-sesse, prévenir immédiatement le personnel du service ».C’est « suspicion » que j’ai pas compris. Sur le moment,j’ai même ri toute seule en y pensant. Je me suis dit que dela suspicion y en avait pas, parce que le papa, ça pouvaitêtre que Jean. Depuis que je suis avec Jean, j’ai plus envied’aller avec les autres. Alors, pourquoi ils parlaient de soupçonner la grossesse et les gens qui passaient dans leservice de radio? En gynéco d’accord, mais en radio, jevoyais pas pourquoi. Voilà, c’est ce mot « suspicion » quim’a faite tromper. Le problème des mots, c’est quand onles connaît pas bien. Le sens, on le sait à peu près et alorson croit qu’on a compris. Je crois que c’était mieux de pasconnaître du tout que de connaître un peu. Alors je me seraisméfiée. J’aurais dit qu’est-ce que ça veut dire la pancarte etj’aurais pas pris ces putains de rayon !

8

7e_ciel_thiers_ok:int-septieme ciel-200p.qxd 10/02/2009 15:28 Page 8

Page 5: 7ème ciel

Mon petit, quand on en aura un autre, je veux qu’ilsache bien tous les mots du dictionnaire, avec le sens biencomme il faut. C’est pour ça que j’ai fait acheter le grosdictionnaire, juste le lendemain que j’ai fait ma faussecouche. Jean a commencé par dire que c’était une drôled’idée et qu’on n’a pas les pieds qui nous avancent du lit.Et puis il a compris que c’était important. Il n’a pas insistéet il est allé l’acheter.

De toute façon un voyage fait toujours du bien. Çapeut pas faire oublier, mais ça coupe et ça fait du bien. C’estvrai que c’est vraiment super, la Corse ! Mì, d’ici presquepresque je vois notre maison ! Cara…

~~ ~

7e_ciel_thiers_ok:int-septieme ciel-200p.qxd 10/02/2009 15:28 Page 9

Page 6: 7ème ciel

À mumentu atterrimu. Ùn mi piace stu mumentu.Mancu à pena. Micca nunda, ma ùn mi garba ! Anu moduà dì è à spiicà, hè sempre una gattiva stonda à passà. Mipiace di più a parolla francese! Ind’è “atterrissage” si sentemenu l’intoppu di l’aviò cù a terra, invece in corsu, quellichì facenu a lingua nova dicenu “atterramentu” è ancu“atterru”. È à mè, tandu, a vi ghjurgu, mi pare di sente “inter-ramentu” o “interru”, mi pare! Hè a stessa cosa. È, a dicunetta è chjara, ùn sò ancu prontu per l’interru. A capiscu pertutti quelli chì anu compiu tutte e so faccende, ma eo, ùn sòancu à nunda, da tandu ch’ellu mi ferma da fà! Hè verach’ellu ci vole à passà ci tutti, vechji è giovani, ricchi opuveretti, patroni è servitù, ma oh! Ognunu à l’ora chì hèsoia.

È po s’o mor gu, vogliu avè un interru ch’ellu si neparli per anni è anni ! Mi rimpatterà di a vita mischinellach’aghju fattu sinu ad avà. O piuttostu ch’elli mi anu fattul’altri. Micca ch’elli mi avessinu inghjuliatu, innò, ma hèstatu peghju! Ùn mi anu mancu datu retta. Quand’o ci pensu,mi pare chjaru è più chè chjaru. Quelli chì mi devianuricunnosce è riverisce, non solu ùn mi anu ricunnisciutu, nonsolu ùn mi anu riveritu, ma l’anu fatta à posta di dà mi capupocu è micca.

Ch’ella ùn mi senti mancu l’aria… i mo nimichidicerianu: “Chì pretensione!” Ma mi accade spessu di pensà

10

7e_ciel_thiers_ok:int-septieme ciel-200p.qxd 10/02/2009 15:28 Page 10

Page 7: 7ème ciel

à ciò ch’ella sarà a Corsica dopu… A Corsica senza mè…è bè, senza muntà mi a sega, mi vene l’angoscia! Ùn averanupiù issa risolsa, issu aiutu, issu succorsu… Disgraziati…Per dì la tutta, è senza fisica, averanu a vita, podassi, mal’anima più! Ed hè per quessa chì s’o fussi in elli, eo,cuglierebbe subitu subitu l’occasione. Ponu parlà cù un omuchì hè – senza esagerà – a cuscenza chì hà vistigatu tuttu iprublemi di l’isula, è chì ci hà trovu e suluzione adatte, ancus’è nimu mi hà mai dumandatu u mo parè. Aghju aspettatul’anni ch’elli venissinu à chere, aùh!

Sò di quelli di u 1970. I settanteschi via. A leva nova.Chì un bellu ghjornu hà sappiutu ch’ella avia una missione.Li aghju datu tuttu à u mo paese. A mo patria. ChjamataCirnu cum’è a Mufra di una volta, o Corsica a fiera. A ribella.L’eterna.

Di prima mi sò dettu: bon! Cun tutti st’attentati, elitiche cun Parigi, e mosse in carrughju, i scagni di l’amministrazione messi in pisticciuli, bon! Anu pocutempu à pensà, aspettemu chì tuttu si appaci è tandu hà dapalisà si da per ella a verità… Allora, dopu, hè venutu untempu quantunque più calmu. Ci era asgiu à riflette è àvultà nantu à issi anni di gloria. Chì funu i mei, i nostri.

Ma mancu tandu, nunda: telefonu mutu, scatula àlettere viota, nisuna dumanda d’intervista, di appuntamentu.Ci era da fà ne libri di l’opera ch’è no fecimu noi. Aùh!nisun prugettu di tesa nè di memoriu di ricerca universitaria– hè vera chì i studianti in Corti sò più interessati da e lezziòdi c… arte à L’Oriente o quelle di ballu sessuale in discutecaà L’Aventure chè di lezzione metudulogiche per accustà acumplessità di u pensamentu prufondu di un testimone di aCorsica postmuderna…

Quellu quallà, mi possu sbaglià, ma surveglia àqualchissia. Pare un filmu: tene u so giurnale spartu cumus’ellu u lighjissi, ma sò siguru ch’ellu ùn leghje, è sò trè i

11

7e_ciel_thiers_ok:int-septieme ciel-200p.qxd 10/02/2009 15:28 Page 11

Page 8: 7ème ciel

mutivi: unu chì s’ellu leghje in veru, ogni tantu po pò giràe pagine! Duie: Nice-Matin… infine Corse-Matin, l’anufattu più chjucu è tandu, ùn ci hè bisognu di tene lu cusì altuu giurnale… è s’ellu u tene cusì, hè ch’ellu si vole piattàdaretu. Terza ragiò, menu evidente, a ricunnoscu hè chì unuchì volta in Corsica o chì vene in Corsica pè a prima volta,ùn si lampa micca abbramatu nantu à Nice-Matin: ci sò emanere più piacevule di viaghjà, quantunque! Ma u piùpericulu ch’o temu cù issa ghjente custì, hè chì ancu senzavulè la, vi annochjanu!

Nisun rispettu! Ùn rispettanu nunda quelli di avà!Certe volte, ancu senza vulè la, vi facenu i scherzi. Mi ricorduun ghjornu, era pè un dibattitu. Soi-disant chì avianu invitatutestimoni di e varie epiche chì a Corsica si hè ripigliata.Avianu annunziatu cusì i media! Quessi dinù, sò pendini diquelli! Ùn vi dicu micca a riunione! Paria tuttu una veghjacù i morti! Ci eramu tutti attavulinati… Cun certi ùn mipiacia à esse calatu, ma troppu tardi per dì di nò. Ùn sò statutantu à capì chì ognunu avia preparatu un discorsu, à casuch’elli averianu interrugatu cum’elli facenu à u solitu inquantu à e mutivazione, a visione di u paese è di a lotta, usistema precunizatu da u regiunalisimu basicu à unaziunalisimu indipendentistu, è passendu per mezu di l’au-tunumisimu rifurmistu. Via, eramu pronti à testimunià inmodu storicu. Invece, fora di duie o trè filmate rapide di unostru tavulinu, ùn ci avianu dumandatu nunda propiu. Erapalesu ch’è no eramu custindi per figura è aghju intesuch’ellu ci era u bisognu di fà una riclamazione. Allora misò pisatu è aghju dettu ch’o vulia parlà. U realizatore dil’emissione mi hà sgrignatu a risa è mi hà dettu ch’o pudiaparlà, ch’elli mi davanu trè minuti è ch’o pudia dì ciò chìmi paria impurtante pè u publicu di u nutiziale. Ùn mi sòmicca malfidatu. Avia avutu solu u tempu di dì quale ch’oera chì i trè minuti eranu passati è si trattava di un altru

12

7e_ciel_thiers_ok:int-septieme ciel-200p.qxd 10/02/2009 15:28 Page 12

Page 9: 7ème ciel

sugettu, postu chì u riportu principale di quellu ghjornuincalcava nantu à e bellezze di u paisaghju in Corsica diPumonti, in u quatru di un’emissione cumandata da l’AgenzaRegiunale di u Turisimu.

Iè, mi anu fattu i scherzi più di una volta. À chì nascechjucu, tuttu li muca. È bè, s’o ùn facciu casu, oghje chìghjè oghje, ci ne hè sempre unu chì mi vole marchjà nantuà u capu. Hè per quessa chì dicenu ch’o sò azezu.

Azezu, eiu? Innò! Esigente! Cuscente di ciò ch’è nosimu stati, noi. A leva di u 1970. Ùn hè micca listessa…Azezu? Innò, serenu, fieru è esigente.

~~ ~

7e_ciel_thiers_ok:int-septieme ciel-200p.qxd 10/02/2009 15:28 Page 13

Page 10: 7ème ciel

Si chjama L’Aria a cumpagnia. Hè un bellu nome, maùn si sò matraculatu e cerbelle. Ùn si pudia quantunquemicca battizà l’Acqua, una cumpagnia aerea, chì tandu clientioimè Signore!

S’ellu mi dumanda u steward, s’o possu ùn rispondu.Ma s’ellu insiste, li dicu di fà cum’ellu vole. Ùn aghju miccada esse cusì scemu è risponde li ch’ella mi piace di più aPiglia chè a San Broccu. O a San Broccu più chè l’altra. Inuna cumpagnia regiunale, hè impussibule chì u steward ùnfussi micca à currente. Aghju poca primura di entre in i soimpiccia è imbroglia trà l’ Acqua di Piglia è quella di SanBroccu. Mi sò tenutu luntanu durante quindeci anni. Allora,ùn mi aghju micca da ficcà in a nassa chì l’aviò ùn hà ancuà atterisce. Prucca, prucca! dicia babbu quandu l’af fare siindispettia. È cusì diceraghju ancu eiu…

L’ottessa face l’annunzii. Francese inglese è po corsu.Mi pare di capì ch’ella hà dettu: “Ghjunghjeremu in Purettafrà pocu, speremu ch’è vo avete fattu un bon viaghju”. Uncorsu stranu è strappatu ma nimu ci face casu. “Viagiu” dicea zitella; aghju u laziu di fà li a lezziò: o si dice “viaghju”è hè corsu, o “viaggio” ed hè corsu di… Lucca. Ma ùncirceraghju nunda. Ùn mi vogliu micca fà rimarcà. Ùn mipossu micca fà rimarcà. Sò in serviziu, è tandu mi stò zittu.Ma, mi colla è mi fala! È po, u viaghju ùn hè ancu à finiscechì u più peghju hè quand’ellu si atterrisce. S’ellu si face uparagone, sò più l’aviò chì si schjaccianu in terra chè quelli

14

7e_ciel_thiers_ok:int-septieme ciel-200p.qxd 10/02/2009 15:28 Page 14

Page 11: 7ème ciel

chì spariscenu per aria. Allora, eo sò cum’ellu dice ucumissare divisiunariu Hodier , quand’ellu mette à parlàcorsu per stuzzicà mi: “Voi, o Antoni, vous êtes cum’è SanTumà; vous voulez… vede è tuccà!”

L’ottesse di sta cumpagnia sò scansa fatica. Ind’èl’aviò mi piacenu di più e voce pinzute. E corse, ùn la sòperchè, anu pocu garbu. Ancu i gesti, s’omu và à circà, ancua manera di tene si è di osservà una certa distanza, mi parech’ellu marchi da micca prufessiunale à prufessiunale veru.È bè, mi dispiace à dì la, ma u persunale corsu, issa marcaùn l’hà micca, ùn l’hà. A frasa in francese è in inglese hènurmale, ma in corsu hè corta corta. È puru a giovana ùn cimette primura. S trazieghja è nimu face casu. In quantu àmè, mancu un Corsu ci hè ind’è st’aviò, chì osinnò a ghjentesi lagnerebbe di sente straccià cusì a lingua nustrale!Saraghju solu eiu, chì sò statu anni è anni senza vultà, machì ùn mi sò scurdatu di a filetta.

Hè u stagnu di Biguglia, què? Bùh quanta emuzione.Di un colpu face un caldu chì si schjoppa ind’è st’aviò dimerda. Tempi fà quandu ch’o stava quì, l’aviò eranucunfurtevuli. Era Air France. A cumpagnia naziunale. Eral’epica chì u serviziu publicu avia un sensu. Quand’ellu sipigliava o l’aviò o u battellu, si facia un viaghju. Cumandavaa Francia, tandu! Vole dì chì si rendia omu contu ch’omusurtia da u locu di l’isula per andà in u mondu. Invece oghjeùn si face più un viaghju. Qualcosa unicu, pisiu èimpurtante. Pienu à surprese, à cunsiderazione è à sciali.Oghje viaghjate è basta.

D’altronde si vede bè a calata di a qualità, postu ch’ellahè una cumpagnia regiunale. L’Aria. Allora, quandu l’aviòdi L’Aria parte, pare ch’ellu ùn ci l’hà da fà, durante u viaghjuvi introna u rimore di l’elisse, è quand’ellu atterrisce parechì u pilota vogli schisà un tiru di mitragliose ch’ellu si paradi fronte – senza ride dicenu chì parechji trà quelli di acumpagnia regiunale anu amparatu cù Air Liban di i tempi

15

7e_ciel_thiers_ok:int-septieme ciel-200p.qxd 10/02/2009 15:28 Page 15

Page 12: 7ème ciel

di a guerra in Beyrouth. Ah! Mì mì mì! u stagnu di Bigugliaè U Pinetu. Ci aghju tutta a mo giuventù custì. Mi vene quasiu piantu à l’ochju. Capiscu avà: u caldu ch’o dicia ùn hà àchì vede nunda cù a meteurulugia. Face u caldu in drentu àsè… Ùn hè nunda. Hè l’emuzione. Alè, alè, tenimu ci unacria. Tè, mi mandu un SMS cum’è issa giovanna quallà! Onva pa kraké mintnan, non?

Quindeci anni chì ùn era più turnatu! Era megliu àalluntanà si una cria. A pulizza. L’interru di un clandestinu.L’incappuccinati cù e so pistole. Tiranu è i colpi collanuind’è l’aria turchina…

Allora, à pena di distanza : pulizzeru o banditu, s’omuci pensa bè, femu listessa cosa. Ma nimu si scorda. Mì luchì rivene: Piglia o San Broccu? Eccu : a minaccia riprin-cipia è mi porghje un canistrellu imbrustulitu ingutuppatuin un sacchettu di celofanu chì scrimizeghja. Oimè u canis-trellu cum’ellu hè diventatu mansu! À mumenti li risponduPiglia… ti la in quellu locu! Fighjate mi lu quì: face u baullucù a so risetta sgrignata sopra à u carrettu duv’elle trinne-canu e buttiglie, ma sò sicuru ch’ellu aspetta ch’o mi palesi.È bè, emu da vede quale hè u più astutu, issa spia vestutu àsteward o un tippu di a pulizza chì nimu si dubiteghja qualeellu hè postu ch’o pargu tuttu un casca è pianghji di ritornu.Mi sò mascaratu in Corsu chì volta in paese. Sò tanti chìnimu face casu. Agguantu u canistrellu ficchendu li u mosguardu più duru ind’è l’ochji è li dumandu una Pietra èferma à bocca aperta di ciò ch’o li aghju dumandatu. On ena pa alor je ve rien merci piglia ti issu SMS, o maè! è chjodul’ochji cum’è unu chì hà da fà a siesta benchì l’aviò ùn nehà più chè per trè o quattru minuti è simu ghjunti in Puretta.U tippu hà capitu cun quale ellu scumbattia. Oramai sà duiecose. Hà capitu ch’o cunnoscu u codice è chì ùn vogliu pigliàa pretesa di nisunu, nè i partisgiani per Piglia nè quelli diSan Broccu. Caccia u frenu di u carrettu, passa à pena più

16

7e_ciel_thiers_ok:int-septieme ciel-200p.qxd 10/02/2009 15:28 Page 16

Page 13: 7ème ciel

in là è dumanda à l’altri passageri s’elli volenu un bichjerudi acqua o di suchju di aranciu. Unu à zeru o cumpagnò:aghju vintu a prima è s’o facciu pianu, a mi francu. Iè chìsaraghju scemu à sceglie trà i naziunalisti di u GruppuBiancu è Neru (GBN) è l’altru partitu naziunalistu di uGruppu Biancu, Neru è Rossu (GBNR). Cuccagna ch’o sòà currente pè a guerra ch’elli si fecenu unu è l’altru i gruppi.Falavanu cum’è mosche. Oghje chì ghjè oghje anu fattu apace ma quelli chì volenu apre l’ochji sanu chì a pace hèfrolla frolla. Hè compia a guerra ma basta pocu à rimette ameccanica in ballu.

Mi anu dettu ch’ellu ci hè un libru chì conta un’epide-mia chì strughje cumplettamente una cità, cun morti è sciagureà voli ne più. L’autore si chjama Camus. L’aghju compru èl’aghju da leghje. È bè à l’ultimu, quand’ella hè finita l’epidemia è a vita hè turnata nurmale, u rumanzeru signa-leghja chì u male ùn hè compiu. Hè solu addurmintatu. Cipensu spessu à tutti issi microbii. Sò miglioni è migliardedi microbii chì si facenu una penciulata trà mezu à i lenzoliallibrati ind’è l’armadii di e nostre case…

Allora, unu chì ùn la sà, sceglie un’acqua o l’altradicendu si ch’ella hè tutta listessa l’acqua puttana, è senzasapè la, hà sceltu un campu è face a guerra à l’altru. Parecusì a Corsica, ma hè bella cumplicata, cridite la puru. Acampa chì s’è vo ùn vi mischjate di nunda, vi lascianu corre.Eiu ne cunnoscu chì sò quì da anni è anni è vanu a so stradasenza trimà chì ùn si sò mai impachjati d’isse cose chì l’al-tri ùn dicenu. È chì ùn vi cercanu s’è vo ùn stuzzicate uvespaghju.

Hè strana : tuttu si imbroglia, hè quessa a terra corsa.Fora, tuttu hè chjaru, a vi ghjurgu: ci hè a ghjente brava è igaliotti. Ùn si pò omu sbaglià. Invece quì, tuttu si imbroglia:tuttu u restu diventa secundariu. U pesu di a cultura, a

17

7e_ciel_thiers_ok:int-septieme ciel-200p.qxd 10/02/2009 15:28 Page 17

Page 14: 7ème ciel

calamità di a terra. Parechje volte si sente dì è ci arrabbiemuchì hè un ritrattu fulcloricu. Dimu chì forse era vera in itempi ma ch’ella hè cambiata assai. Oghje dimu ch’è nosimu tali è quali cum’è l’altri. Cum’è l’atri? Sarà…

~~ ~

7e_ciel_thiers_ok:int-septieme ciel-200p.qxd 10/02/2009 15:28 Page 18