165
#8-9 2009 saqarTvelos ilia WavWavaZis saxelobis saerTaSoriso samecniero-kulturul- saganmanaTleblo kavSiris `sazogadoeba codnis~ Jurnali

#8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

  • Upload
    others

  • View
    5

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

#8-9

2009

saqarTvelos ilia WavWavaZis saxelobissaerTaSoriso samecniero-kulturul-saganmanaTleblo kavSiris `sazogadoebacodnis~ Jurnali

Page 2: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

2

Jurnal `sityvis~ gamocema grZeldeba saqarTvelos ilia Wav-WavaZis saxelobis saerTaSoriso samecniero-kulturul-saganmanaTle-blo kavSiris `sazogadoeba codnis~ wesdebis safuZvelze, racsaWiro cvlilebebiT damtkicebulia saqarTvelos iusticiis samin-istros gadawyvetilebiT #366, 30.09.2005 w. mowmoba #00541/12/0293

saqarTvelos ilia WavWavaZis saxelobis saerTaSoriso samecniero-

kulturul-saganmanaTleblo kavSiri `sazogadoeba codna~

ISBN 5-89512-248-5

samecniero-kulturul-saganmanaTleblo Jurnali`sityva~

Tu redaqciaSi Semosuli masalebi ar emTxveva redaqciis pozicias, gamo-qveynebul werilebSi moyvanili faqtebis sizusteze

pasuxs agebs avtori

JurnalSi gamoqveynebul masalebze saavtoro ufleba ekuTvnis `sityvis~redaqcias. SeuTanxmeblad raimes gadabeWdva kanonis ZaliT akrZalulia.

Jurnali aiwyo, dakabadonda da daibeWda saqarTvelos

`sazogadoeba codnis~ stambaSi

saredaqcio kolegia:

nugzar wereTeli (mTavari redaqtori),nodar zedelaSvili (pasuxismgebeli mdivani),nana gafrindaSvili, guram gegeSiZe, emzar kvitaiSvili, niko leoniZe, tarielsturua, revaz uzunaZe, gari CafiZe, Tamar yuraSvili, nino wereTeli.

redaqciis misamarTi: Tbilisi, merab kostavas quCa #47.sakontaqto telefonebi:99-00-35, 99-94-46, 93-43-10877-52-31-31, 877-50-29-84

Page 3: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

3

Sinaarsi

`sazogadoeba codnis~ saqmianobis Sesaxeb ...........................................................

umaRlesi farmacevtuli ganaTlebis axali kera ........................................

omis saSineleba, anu wina periodis retro .......................................................................

Cemi universiteti .........................................................................................................................

`Советский паспорт и т.д!!!~ ..................................................................................................

Txovna qarTuli Jurnal-gazeTebis redaqciebs ...........................................................

didi mwerali didi mwerlis Sesaxeb .....................................................................................

qarTveli xalxis megobari ...............................................................................................................

risTvis iWerdnen da aubedurebdnen xalxs ......................................................................

bukinisturi da iSviaTi wignebi ..................................................................................................

nazi surmava _ leqsebi ..........................................................................................................................

nugzar ergemliZe _ leqsebi .................................................................................................

rolando da rolandinio ..............................................................................................................

nugzar wereTeli _ leqsebi ......................................................................................................

jorj baironis mier bibliur Temaze dawerili leqsebis ciklidan ...

Targmanebi litvur-estonur-rusuli poeziidan ..........................................................

dRemde gamouqveynebeli poeti .....................................................................................................

dauviwyari pirovneba .............................................................................................................................

leqsebSi darCenili megobroba ...................................................................................................

SemTxveva wiTel moedanze ...........................................................................................................

saydari (sofel erges warsuli) ..................................................................................

axalgazrdebis Semoqmedeba ............................................................................................

4

10

12

26

32

36

43

50

56

64

76

81

92

105

119

123

129

132

137

154

156

160

Page 4: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

4

saqarTvelos ilia WavWavaZis

saxelobis saerTaSoriso samecnie-

ro-kulturul-saganmanaTleblo

kavSirma `sazogadoeba codnam~

daarsebidan meSvide aTeulis aTv-

la daiwyo. ganvlil aTwleulebSi

`codnam~ gauZlo uamrav siZneles,

formaciaTa cvalebadobiT gamo-

wveul winaaRmdegobebs da dRemde

movida.

ganvlili wlebis ganmavlobaSi

didi ilia WavWavaZis mier Seqmni-

li `qarTvelTa Soris wera-kiTx-

vis gamavrcelebeli sazogadoebis~

umTavresi samarTalmemkvidre da misi

modelis mixedviT Seqmnili `mec-

nieruli da politikuri codnis

gamavrcelebeli sazogadoeba ̀ cod-

na~ qarTveli xalxis sulieri Rire-

bulebebis samsaxurs eweoda, avr-

celebda eris inteleqtualuri

monapovrebis simdidres, moicavda

yvela qalaqsa da raions, dabasa da

sofels.

aRiarebul faqtad iTvleba, rom

leqtoris _ mecnieris, mwerlis,

musikosis, gamoCenili adamianis, cno-

bili specialistis marTal sity-

vas garkveuli sikeTis motana See-

Zlo xalxisaTvis, uSualo Sexve-

drebis dros adamianebs saSualeba

hqondaT gaegoT bevri ram maTTvis

saintereso, nebismieri SekiTxva

daesvaT leqtorisaTvis, es ukanaskne-

li ki cdilobda Sexvedra unari-

anad gamoeyenebina, rom yvela mwvave

kiTxvisaTvis rac SeiZleba damajer-

ebeli pasuxi gaeca. xalxs moswon-

da aseTi forma da yvela gamoCeni-

li adamianis leqcias garkveuli

siamovnebiT usmenda. didi popular-

obiT sargeblobda, magaliTad, sa-

jaro leqciebis cikli, rasac ̀ ak-

ademikosis tribuna~ ewodeboda,

asobiT da aTasobiT adamianis

`sazogadoeba codnis~ saqmianobis Sesaxeb

`sazogadoeba codnaSi~

Page 5: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

5

winaSe gamodiodnen cnobili aka-

demikosebi, xalxs acnobdnen ama Tu

im dargSi arsebul miRwevebs da

momavlis perspeqtivebs, pasuxobd-

nen uamrav SekiTxvas da amiT am-

yarebdnen cocxal kontaqts. es ki

aTobiT gazeTsa Tu tele-radioga-

dacemaze gacilebiT met sasargeb-

lo saqmes akeTebda, codnis sur-

vili Sehqonda yvelaze Soreul

soflebSic ki, axerxebda arsebuli

informaciuli vakuumis Sevsebas.

saqarTvelos ̀ sazogadoeba cod-

nis~ erT-erTi damaarsebeli, gamoCe-

nili mecnieri profesori vaxtang

parkaZe ormocdaaTi wlisTavis

saiubileo TariRTan dakavSirebiT

werda: ̀ Tavisi arsebobis manZilze

sazogadoeba ̀ codnam~ kolosaluri

roli Seasrula respublikis mo-

saxleobis farTo fenebSi mecnier-

uli da politikuri codnis gavr-

celebis TvalsazrisiT. saqar-

TveloSi arsebul yvela sofelSic

ki Cveni leqtori codnis CiraRd-

niT Sedioda~...

es Zlieri sulier-inteleqtu-

aluri muxti samocze meti wlis

manZilze mohyveboda `sazogadoeba

codnas~, romelic 1990 wlidan

oficialuri dokumentebis mixed-

viT srulad iwodeba saqarTvelos

ilia WavWavaZis saxelobis saer-

TaSoriso samecniero-kulturul-

saganmanaTleblo kavSir ̀ sazogadoe-

ba codnad~, rac droisa da axali

kanonebis moTxovnaTa SesrulebiT

iyo ganpirobebuli.

aRiarebuli faqtia, rom ̀ sazoga-

doeba codnam~ xalxis ganviTareb-

isaTvis uamravi sasargeblo saqme

gaakeTa da dResac cdilobs Se-

Zlebisdagvarad ar daTmos wlo-

biT Camoyalibebuli tradiciebi.

Tumca aqve isic SeiZleba iTq-

vas, rom erTi organizaciis mier, am

SemTxvevaSi `sazogadoeba codnis~

mier sainformacio-saleqcio saqmi-

anoba ukiduresad gaZnelda da

garTulda, aTeulobiT partia,

moZraoba, forumi, kongresi Tu aka-

demia cdilobs sakuTari ara saer-

To-saxalxo, aramed viwro ideolo-

gia daamkvidros, zogierTi partia

saerTod Tavdayira ayenebs yvela

monapovars, TviTdamkvidrebis yve-

laze qmediT, saukeTeso gzad

dauokebeli lanZRva-gineba, xalxi-

saTvis Wkua-gonebis arev-dareva

miaCnia. TiTqmis igives imeorebs

zogierTi, xazs vusvamT, zogierTi

tele-radiomauwyebloba Tu mkveTri

yviTeli feriT gadaRebili gazeTi,

rac TavisTavad, usvams xazs

saqarTveloSi demokratiul pro-

cesebs. saerTod ki arsebuli

bakqanaliisa da sityvier-azrobrivi

Sexla-SemoxliT Camovardnili

kakafoniis leqtorTa gamosvlebiT

gadafarva an Serbileba-gakeTilSo-

bileba Zalian Zneli aRmoCnda, wlo-

biT gamomuSavebuli amocana nawi-

Page 6: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

6

lobriv ki mainc sruldeba, usaxs-

robam da ufulobam gamoiwvia

qalaqebTan da raionebTan kontaq-

tis gawyveta, dawyebuli saqmis

Seneleba. ruseTis agresiis Sede-

gad saleqcio-sainformacio saqmi-

anobis done arnaxulad daeca da

axla mxolod TbilisSi Tu keT-

deba raime, xalxi leqcia-moxsenebebs

aRar usmens.

umdidresi tradiciebis mqone

qarTuli literaturis klasiko-

si, qalbatoni ana kalandaZe wleb-

is win werda `sazogadoeba cod-

nis~ saqmianobis Sesaxeb: `... momx-

senebelsa da msmenels Soris uSu-

alo kontaqti, adamianTa Soris is

`cocxali~ urTierToba, rasac sul

sxva momxiblaoba da ganumeorebloba

axlavs, jerjerobiT, marTlac Seucv-

leli rCeba. es organizacia jer

kidev ̀ qarTvelTa Soris wera-kiTx-

vis gamavrcelebel sazogadoebasTan~

ikidebs Zirs. am sazogadoebis fes-

vebzea amozrdili da ganagrZobs mis

im did saqmes, romlisadmi uangaro

samsaxuric Cvens winaprebs Tavian-

Ti am qveynad arsebobis ZiriTad

movaleobad miuCneviaT~.

1991 wlidan saqarTvelos sa-

zogadoeba ̀ codna~ gaxda gauqmebu-

li, e.w. sruliad sakavSiro sazoga-

doeba `znanies~ adgilas warmoqm-

nili saerTaSoriso asociacis wevri

da erT-erTi damfuZnebeli. aso-

ciaciaSi damoukidebeli saxelmwi-

foebis `sazogadoeba codnis~

monaTesave an zustad msgavs orga-

nizaciebTan erTad gaerTiandnen

amerikis SeerTebuli Statebis, in-

glisis, safrangeTis, germaniis, ital-

iis, braziliis, CexeTis, slovakeTis,

poloneTis, rumineTis igive daniS-

nulebis, oRond sxvadasxva saxel-

wodebis organizaciebi, rac qmnida

kontaqtebisa da kulturul-samec-

niero urTierTobebis ganmtkiceba-

gafarToebis Tanamedrove saqmian

saSualebas.

asociaciis daarsebis pirvel

wlebSi es kontaqtebi marTlac

saqmiani, sasargeblo kuTxiT mim-

dinareobda. magaliTad, saqarTvelos

saerTaSoriso `sazogadoeba cod-

nam~ mWidro megobruli kontaqte-

bi daamyara amerikis SeerTebuli

Statebis q. niu-iorkis `codnis~

monaTesave sazogadoeba sagamomcem-

lo gaerTianeba `nova saiens pab-

liSing inkompanisTan~. am kontaqte-

bis wyalobiT amerikaSi calke

wignebad daibeWda, JurnalebSi gamo-

qveynda an bukletebis saxiT gamov-

ida ocdaaTze meti qarTveli av-

toris _ ZiriTadad mecnierebis

saukeTeso nawarmoebebi. Cvenc in-

glisuri enidan qarTulze vTargm-

neT da `sazogadoeba codnis~ gri-

fiT maRal doneze davbeWdeT ga-

momcemlobis generaluri direq-

toris, qarTveli xalxis gulwr-

feli megobris frenk kolambusis

Page 7: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

7

saintereso romani saTauriT ̀ Tav-

dayira ruseTi~.

imazec SeiZleba iTqvas, Tu

rogor `Segviwyo~ da `gviwyobs~

xels saerTaSoriso asciacia ̀ zna-

nies~ damfuZnebeli da faqtobri-

vad xelmZRvaneli ruseTi kvlavac

gavafarTooT kontaqtebi, vizrunoT

urTierTdaaxloebisa da urTierT-

ndobis gansamtkiceblad, SeiZleba

movitanoT Tundac oriode damaxa-

siaTebeli magaliTi. 2007 wlis 25-

29 maiss sankt-peterburgSi tar-

deboda sazogadoeba `znanies~

daarsebidan 60 wlisTavis saiubi-

leo TariRi. droulad movida

oficialuri dokumenti saqarTve-

los ̀ sazogadoeba codnis~ gamgeo-

bis Tavmjdomaris miwvevis Sesaxeb

sankt-peterburgSi. TiTqmis erTi

kviris manZilze ruseTis saelCosa

da sakonsuloSi siarulma Sedegi

ver gamoiRo, `codnas~ viza ar

misces. igive ganmeorda ivlisis

TveSi, roca q. moskovi maspinZlob-

da sazogadoeba `znanies~ daarse-

bidan 60 wlisTavis saiubileo

sxdomis monawileebs. roca sakon-

sulos ganmarteba vTxoveT, Tu ra

iyo uaris mizezi, maT gvipasuxes:

`saerTaSoriso asociacia `znanie~

Cveni xelmZRvaneli ar aris, amitom

Tqveni gamogzavnili beWdiani da

blankiani qaRaldebi Cven ar gva-

Zlevs safuZvels vizebi mogceT.

saWiroa saerTaSoriso asociacia

`znaniem~ Tu sankt-peterburgis

`znanies~ xelmZRvanelobam TxovniT

mimarTos ruseTis sagareo saqmeTa

saministros sakonsulo departa-

ments. maTTan SeTanxmebisa da dadeb-

iTi pasuxis gamogzavnis Semdeg Seg-

viZlia mogceT vizebio~. es metis-

metad rTulad gasavleli gza iyo,

ris gamoc saqarTvelos `sazoga-

doeba codnis~ xelmZRvanelobam

monawileoba ar miiRo saiubileo

RonisZiebebSi, es ki imis utyuari

dasturia, rom wesdebiTa da

ormxrivi SeTanxmebebiT miRweuli

kontaqtebis mizandasaxulobani

Tavad ruseTis araswori poli-

tikis gamo dairRva da gaufasur-

da, ruseTis agresiis Semdeg ki

gaafTrebuli okupantebis qveyanas-

Tan da asociaciebTan kavSiri saer-

Tod moispo.

bolo wlebis demokratiul

saqarTveloSi xelisuflebis nebiT

farTod mkvidrdeba civilizaciis

mravali sikeTe, moqmedebs aTobiT

radiomauwyebloba da sateleviz-

io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da

Jurnali, bevri politikosi Sesani-

Snavad laparakobs, nebismier leq-

torze sainteresod, farTovdeba

mobiluri telefonebis qseli, rac

ukve Cveulebriv movlenad iqca, far-

Tod da Seuqcevadad ikidebs fexs

kompiuteri, faqsi, eleqtronuli

fosta, didi winsvla xdeba adami-

anebis azrovnebaSi, ramac, bunebriv-

Page 8: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

8

ia, garkveulwilad Seaferxa adami-

anebis, leqtorebis, mecnierebis sain-

formacio-saleqcio saqmianoba, Tumca

aqve isic SeiZleba iTqvas, rom aR-

mavali drois teqnikis es miRweve-

bi asjer da aTasjer metia amerikis

SeerTebul StatebSi, inglisSi, ger-

maniaSi, safrangeTsa da sxva maRal-

ganviTarebuli teqnologiebis mqone

qveynebSi, aq ki isic xazgasmas

saWiroebs, rom yvela naxseneb da

mraval sxva qveyanaSi arsebobs ̀ sa-

zogadoeba codnis~ zedmiwevniT

msgavsi, monaTesave organizaciebi,

romelTac umravles SemTxvevaSi

mozrdilTa uwyveti ganaTlebis

kavSirebi, centrebi Tu klubebi

ewodebaT. Tuki aseTi maRali gan-

viTarebis did qveynebSi xalxs, mo-

saxleobas, axalgazrdobas sWird-

eba damatebiTi uwyveti ganaTleba,

Cven miT umetes gvWirdeba, gvWird-

eba ki ara, aucileblad gvWirdeba.

amitom vfiqrobT, yvela gagebiT unda

Sexvdes qveynis umaRlesi iuridi-

uli organos _ saqarTvelos ius-

ticiis saministros mier 2005

wels miRebul `sazogadoeba cod-

nis~ axal wesdebaSi Caweril mniS-

vnelovan miTiTebas: ̀ codnas~ kano-

niT dadgenili wesiT ufleba aqvs

qveynis nebismieri qalaqisa Tu raio-

nis warmoebebSi, organizaciebSi, ker-

Zo struqturebsa Tu saswavlo-

samecniero dawesebulebebSi Caata-

ros leqcia-moxsenebebi an samecni-

ero-SemecnebiTi RonisZiebebi, kon-

ferenciebi, treningebi, kiTxva-pasux-

is saRamoebi, Sexvedrebi akademiko-

sebTan, mwerlebTan da a.S~. ̀ sazoga-

doeba codnis~ TanamSromlebma da

leqtorebma unarianad unda imuS-

aon am mimarTulebiT, Tumca yve-

laferi ukiduresad garTulda.

ise, rogorc `codnis~ mTeli

ganvlili moRvaweobis manZilze,

dResac didi yuradReba eqceva sas-

wavlo-saganmanaTleblo saqmianobas,

rac ̀ codnis~ erT-erTi prioritet-

uli mimarTulebaa, es sapatio saqme

pirovnebebsa da jgufebze metad

vrceli istoriis mqone erT-erT

uZveles sazogadoebas exeba da xe-

lewifeba.

`codnis~ iniciativiTa da

saqarTvelos ganaTlebis saminis-

tros uangaro mxardaWeriT 1993

wlidan Tbilissa da baTumTan er-

Tad maRalmTian regionebSi mo-

qmedebdnen `codnis~ saswavlo

dawesebulebebi: duSeTSi, TianeTSi,

onSi, martvilSi, axalqalaqSi. amg-

vari sapatio saqme ZiriTadad keT-

deboda adgilebze axalgazrdobis

damkvidrebis mizniT, risTvisac

`codnis~ gamgeobam bevrjer adgi-

lobrivi mosaxleobis didi mad-

loba daimsaxura.

es mimarTuleba kidev ufro

ganmtkicda da gaZlierda bolo

periodSi. `codnam~ moaxdina mis

xelT arsebuli Zalebis mobili-

Page 9: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

9

zeba, Sesaferisi auditorebis mo-

mzadeba, profesor-maswavleblebis

Semokreba, yvela problematuri sa-

kiTxis mogvareba, gaiara metad rTu-

li, sapasuxismgeblo, mZime, oRond

TavisTavad sapatio gza da 2007

wlis 22 noembers xuTwliani va-

diT miiRo instituciuri akredi-

tacia, ris safuZvelzec `sazoga-

doeba codnas~ aqvs sakuTari umaR-

lesi saswavlebeli. institutSi

funqcionirebs humanitaruli da

farmacevtuli fakultetebi. uTuod

aRsaniSnavia is garemoeba, rom ̀ sa-

zogadoeba codnis~ humanitaruli

fakulteti qarTuli enisa da lit-

eraturis ganxriT, moqmedebs

saqarTvelos erT-erT yvelaze ma-

RalmTian regionSi _ axalqalaqSi

da SeZlebisdagvarad moemsaxureba

qarTuli suliskveTebis gaRvivebas.

institutis gverdiT `sazoga-

doeba codnaSi~ saqmianobas eweva

stamba, sadac ibeWdeba wignebi, bro-

Surebi, bukletebi da `codnis~

organo sqeltaniani Jurnali `si-

tyva~, romelmac gaagrZela codnis

winandeli Jurnalebis ̀ gulaxdili

dialogi~ da ̀ kiTxva, pasuxi, prob-

lema~ tradiciebi. sainformacio-

saleqcio saqmianobis gverdiT sain-

tereso, axleburi da ̀ sazogadoeba

codnisaTvis~ sisxlxorceuli mi-

marTulebebic ganmtkicda.

saqarTvelos ilia WavWavaZis

saxelobis saerTaSoriso samecnie-

ro-kulturul-saganmanaTleblo

kavSirs ̀ sazogadoeba codnas~ sur-

vili aqvs kvlavac imuSaos ise,

rogorc amas werilSi aRniSnavda

qarTveli eris sulieri mama,

saqarTvelos kaTolikos-patriar-

qi, uwmindesi da unetaresi ilia II:

`Cven didad vafasebT sazogadoeba

`codnis~ saqmianobas, romelsac ukve

ramdenime aTeuli weliwadia Tavi-

si wvlili Seaqvs Cveni eris ga-

naTlebis saqmeSi. Tqveni organiza-

cia yovelTvis yuradRebiT adevnebda

Tvals saqarTvelos sulieri da

kulturuli cxovrebis mimdinare-

obas... sasixaruloa, rom sazogadoeba

`codnam~ gadawyvita xeli Seuwyos

mosaxleobaSi sarwmunoebrivi ga-

naTlebis Setanis umniSvnelovanes

saqmes~.

saqarTvelos ilia WavWavaZis

saxelobis saerTaSoriso samecnie-

ro-kulturul-saganmanaTleblo

kavSiri ̀ sazogadoeba codna~ rTu-

li amocanebis winaSe dgas da kv-

lavac mondomebuli saqmianobiT

Seecdeba maT gadawyvetas.

saredaqcio kolegia

Page 10: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

10

saqarTvelos ilia WavWavaZissaxelobis saerTaSoriso samecniero-kulturul-saganmanaTleblo kavSiri`sazogadoeba codna~ mravali wlisganmavlobaSi eweoda nayofier samec-niero da kulturul-saganmanaTleb-lo moRvaweobas, rasac 15 wlis windaemata pedagogiuri saqmianobac. 1992wels mis bazaze Camoyalibda samedi-cino koleji, romlis kursdamTavre-bulebi dRes warmatebiT emsaxurebi-an qveynis mosaxleobis janmrTelo-bis dacvas.

mimdinare wels `sazogadoebacodnis~ bazaze dafuZnda profesiu-li umaRlesi saganmanaTleblo sko-la specialobiT farmacia (kvalifika-cia farmaciis diplomirebuli spe-cialisti) da instituti farmaciisada humanitarul mecnierebaTa

fakultetebiT. aRniSnulma saswavlodawesebulebebma warmatebiT gaiaresakreditacia saqarTvelos ganaTlebi-sa da mecnierebis saministroSi, rasacadasturebs ganaTlebis akreditaci-is erovnuli centris mier gacemuliinstituciuri akreditaciis serti-fikati.

fakultetebis arCevani SemTxvev-iTi ar yofila. farmacia medicinas-Tan erTad ZirZveli da uberebelidargia, romlis sawyisebic Zveli wel-TaRricxviT me-5 – 4 saukuneebSi undamoviZioT da dResac did perspeqtivebssaxavs. dResdReobiT saqarTveloSi1937 afTiaqi, 64 filiali da 354saafTiaqo punqti, 88 farmacevtulibaza, 60 farmacevtuli warmoeba,mravali wamlis xarisxis da stan-dartizaciis laboratoria, qimiur-toqsikologiuri laboratoria Tusaeqsperto biuro, samecniero-kvlev-iTi Tu saswavlo instituti funq-cionirebs da maTi ricxvi yoveldRi-urad izrdeba. sxva specialobebisa-gan gansxvavebiT farmaciaSi dResackadrebis deficitia da specialistebsnamdvilad ara aqvT dasaqmebis prob-lema. rac Seexeba axalqalaqSi hu-manitarul mecnierebaTa Ffakulte-tis dafuZnebas qarTuli enisa daliteraturis specialobiT, mas mniS-vnelovani saganmanaTleblo da erovnu-li datvirTva aqvs, rac saSviliSvi-lo rols Seasrulebs regionis cx-ovrebaSi.

sazogadoeba "codnam" wels ukveizeima studentTa pirveli nakadismiReba, rac metad sasixarulocaa dapasuxsagebic. misi xelmZRvanelobisada profesor-maswavlebelTa saqmianobaorientirebulia saswavlo procesis

umaRlesi farmacevtuli ganaTlebis axali kera

`sazogadoeba codnaSi~

Page 11: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

11

saerTaSoriso standartebis donezewarmarTvasa da maRalkvalificiurikadrebis momzadebaze. amis safuZve-li udaod aris, studentebs daxvdaTkeTilmowyobili auditoriebi, saTana-dod aRWurvili laboratoriebi, siT-bo-rogorc pirdapiri, ise gadataniTimniSvnelobiT, maRalkvalificiuri dadargis wamyvani profesor – maswav-leblebi. maRal donezea saswavloprocesis saxelmZRvaneloebiTa dameToduri masalebiT uzrunvelyofa,studentebis gankargulebaSia Sesani-Snavi biblioTeka da kompiuteruliqseli. saswavlo gegma da sagnobrivisilabusebi srulad Seesabameba bolo-niis saerTaSorisod aRiarebul far-macevtul umaRles saganmanaTleblosistemas, rac imis sawindaria, romkursdamTavrebulis Teoriuli momza-debis done da praqtikuli unar-CvevebisaerTaSoriso moTxovnebis Sesabami-si iqneba.

mediko-biologiur da qimiuridisciplinebis SeswavliT student-ebs miecemaT myari safuZveli iseTifundamenturi maprofilebeli mecnier-ebebis dauflebisa, rogoricaa far-macevtuli saqmianobis samarTlebrivisafuZvlebi, farmacevtuli menejmen-ti da marketingi, farmacevtuli qim-ia da farmakognozia, farmacevtuliteqnologia, toqsikologiuri qimia,farmakologia, farmakokinetika dafarmakodinamika da sxva.

saswavlo procesi mTlianobaSimomaval specialists miscems saba-ziso codnas:

cocxali organizmebis agebuleb-is, maTSi mimdinare fiziologiuri dabioqimiuri procesebis da sxvadasxvapaTologiebiT gamowveuli cvlile-

bebis arsis Sesaxeb;samkurnalo saSualebebis nomen-

klaturis, klasifikaciis, miRebis gzebis,samkurnalo saSualebebis fizikur-qimiuri Tvisebebis – analizis me-Todebis – standartizaciis – far-makologiuri aqtiurobis – wamlisformebis stabilurobis da Senaxvispirobebis urTierTdamokidebulebiskavSiris arsisa da misi mniSvnelobisSesaxeb samkurnalo saSualebebisSeqmnis, xarisxis Sefasebisa da mimo-qcevis nebismier etapze;

wamalTformebis warmoebis te-qnologiis Taviseburebebisa da maTixarisxobrivi Sefasebis meTodebis;wamlis moqmedebis meqanizmebis da maTigverdiTi efeqtebis; farmaciis sfer-os organizaciis, farmacevtuli mene-jmentis da marketingis, moqmedi sa-kanonmdeblo safuZvlebis Sesaxeb.

Teoriul codnasTan erTad mo-mavali specialistebi SeiZenen samkur-nalo saSualebebis warmoebasa daxarisxis SefasebasTan, farmacevtu-li informaciis Segrovebasa da misanalizTan dakavSirebul profesiulunarebs sakanonmdeblo moTxovnebisSesabamisi principebze dafuZnebulipraqtikuli saqmianobisaTvis, risTvi-sac gamoiyeneben eTikur, profesiul,usafrTxoebis da higienur normebs,raTa uzrunvelyon mosaxleobisracionaluri farmakoTerapiuli mom-saxureba.

fexbednieri da warmatebuli yo-filiyos saqarTvelos ilia WavWavaZissaxelobis saerTaSoriso samecniero-kulturul-saganmanaTleblo kavSiris`sazogadoeba codnis~ kedlebSi pirve-li studenturi nakadis Semosvla.

naili SengeliZefarmacevtul mecnierebaTa doqtori, profesori

Page 12: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

12

avad mosagonebeli 1921 wlisokupaciidan TiTqmis oTxmocdaaTiwlis Semdeg raodenobiT bevrad metiruseTis agresiam gamanadgurebelitornadosaviT gadauara patarasaqarTvelos. gaSmagebulma ruseT-ma omis dawyebis erT-erT mTavarmizezad sakuTari moqalaqeebisdacva daasaxela da Tavisi WkuiTviTom humanuri princi pebis winwamoweva moindoma, yuriT moTreu-li dacvis gansaxorcielebladdamoukidebeli urCi qveynis dasjissababiT ngreva, dawva, gapartaxeba daudanaSaulo mosaxleobis sikvdiligaabatona. Tvalis asaxvevi cdebismiuxedavad, yvelam kargad icis, TviTruseTis garda, rom amgvari araade-kvaturi qveva saukunis danaSaulissaxelwodebas ufro imsaxurebs.radgan maT daiwyes ZaliT rusul

pasportebdarigebuliviTomda sakuTari qvey-nis moqalaqeebis dac-va.

ruseTis daundobe-li agresiis SesaxebZalian bevri daiwera,gadaica radioTi ,televiziiT, inter-netiT ara mxolodsaqarTvelos, aramedgauzviadeblad SeiZle-ba iTqvas, mTeli msof-

lios masStabiT. iSviaTia amerikisSeerTebuli Statebis Tu evropisiseTi qveyana, ruseTis agresia romar daegmo, isev da isev ybadaRebulnikaraguas an venesuelas Tu arCavTvliT.

ukve aRiares, rac ruseTis da-qiravebulma politologebmac kiv er uaryv es , rom p atarasaqarTvelom veeberTela ruseTssainformacio omi mougo da arasaomar, aramed politikur batalie-bSic ajoba, amiT ki Zalian mniS-vnelovani saqme gakeTda.

didmpyrobeluri ruseTi 17-18welia mTeli mondomebiT apirebdagaurCebuli saqarTvelos dasjas.Yyvelas kargad gvaxsovs jer kidev1991 wels dasangrevad ganwirulisabWoTa kavSiris modemokratodemagogma prezidentma mixeil gor-baCovma rogor daufaravad uTxra

omis saSineleba, anuwina periodis retro

politika

Page 13: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

13

saqarTvelos pirvel prezidents,erovnuli suliskveTebiTa da pa-triotizmiT saxelganTqmul zviadgamsaxurdias – Tu ifiqrebT sab-WoTa kavSiris Semadgenlobidangasvlaze, afxazeTsa da samxreToseTs veRar eRirsebiTo. Nnaadre-vad gamiznul am or kozirs ruse-Ti didxans aTamaSebda da bolosmarTla rusulad , uxeSad ,saldafonurad moaxerxa maTi sa-marcxvino gaTamaSeba.

es yvelaferi kargad aris cno-bili. Aam bolo xanebSi ki ar wy-deba kamaTi da miTqma-moTqma, Tuvin daiwyo omi da vin isrola pirve-lad, Tumca ukve ramdenime TvearuseTis samSvidobo Zalebis Tval-win, maTi uSualo xelSewyobiT, dax-marebiT daulagebeli kokoiTisbandformirebebi isrodnen da kidecxocavdnen policielebs Tu mSvi-dobian mosaxleobas,gamwarebulixalxi daxmarebas, jaris SeyvanasmoiTxovda, Tanac sruli dabejiTe-biT.

saqarTvelos mier ruseTisaTvisomis dawyeba imas hgavs cofSey-rilma mgelma batkani rom SeWamosda mere daiwyon gamokvleva, vin iyodamnaSave. arcerTi WkuaTmyofeliar ityvis damnaSave batkani iyoo.Tundac es patara batkani vee-berTela, kbilebdakreWil mgelsmivardnoda da jer kidev sustirqebiT misi gaumaZRari muceligaekawra kidec.

AamasTan dakavSirebiT Sesafer-

isad migvaCnia Tundac didi qarTve-li mwerlis, saxelganTqmuli klasi-kosis, sicocxleSive legendarulpirovnebad qceuli Wabua amireji-bis gameoreba, swored im Wabuaamirejibis, vinc mSobliur saqarTve-los aCuqa sworupovari liter-aturuli Zeglebi `daTa TuTaSx-ia~, ̀ gora mborgali~, ̀ giorgi brwy-invale~ da visac mteric ki verdaswamebs xelisuflebis siyvarulsTu Tanadgomas. Mmiuxedavad yvelaf-risa is msjelobs principulad,saqmianad, kacurad da, rac mTavaria,Zalze samarTlianad.

gazeT `yvela siaxlisTvis~micemul interviuSi (18-24 seqtem-beri, 2008w.) Wabua amirejibi aRni-Snavs: ̀ erTob sainteresoa, trabax-ad gadaqceuli Cveni xelmZRvanelo-bis sagareo politika ratom aramaxvilebs msoflio sazogadoebisyuradRebas imaze, rom qarTvelebisxvaTa qveyanaSi arasodes SeWrilan,xolo Sida qarTli da afxazeTikodoris xeobiTurT qarTvelTaistoriuli miwa-wyalia. es oriveteritoria ucxo erovnebis ban-ditebma ruseTis imperiis dakveTiTmiisakuTres da rom Cven sakuTarmiwa-wyalze Sesvlis, iq wesrigisdamyarebis, qarTvelTa genocidisaRkveTis sruli iuridiuli damoraluri ufleba yovelTvis gvqon-da, gvaqvs dResac da am terito-riebs mxolod ruseTis mier warT-meuli SeiZleba ewodos. rusebi rissafuZvelze miiCneven Cveni ufleb-

Page 14: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

14

is aRsrulebas rusul teritori-aze SeWrad?~

am azrebs didi mwerali kidevufro aviTarebs 2008 wlis 15-21seqtembers gazeT `asaval-dasava-lis~ korespondentisaTvis micemuluaRresad saintereso interviuSi:`simarTle ki mainc is aris, romoseTSi ki ar SevediT, aramed ose-bis mier miTvisebul Sida qarTl-Si qarTvelTa genocidis aRsakveTiRonisZiebis Catareba vcadeT; ma-gram uvargisi strategiisa da taq-tikis wyalobiT, aramcTu mizansmivaRwieT, aramed gaumarTlebelizaralic ganvicadeT _ osebsqarTvelTa genocidis saSualebamiveciT... xolo katastrofis winaSeaRmovCndiT natoSi gaerTianebissurvilis gamo~.

`... sxvis miwaze fexi arasodesSegvidgams. SevediT Cvens sakuTarteritoriaze, e.w. samxreT oseTSi,anu Sida qarTlSi (qarTuli mo-saxleobisadmi osuri genocidisaRsakvecad) da kodorSi. Ooriveteritoria mitacebulia rusebismfarvelobiT naZirala kokoiTisada TviTmarqvia baRafSis mier.amissruli ufleba gvqonda da mova-lec ki viyaviT winaparTa da STa-momavalTa winaSe!~ ̀ ... damarcxebu-lis gasamarTleba Tu sxva rammsjavris dadeba, TiTqmis yovelTvisxdeba, magram droa saWiro imisSesacnobad, davmarcxdiT saboloodTu, RmerTis nebiT, raime saxisa TuRirsebis gamarjvebas gvargunebs

istoria. simarTles mogaxsenebT,Rirseuli gamarjveba CvenTvis nak-lebad mosalodnelia. magram xdebaxolme, gvevlineba gamarjvebis tolidamarcxeba, iseTi damarcxeba, romel-Sic gamarjvebis elementebis sak-mao raodenoba moiZebneba imisaTvis,rom dasja aravisi moxdes!~.

` _ mgonia yvelaferi mZimed,magram sworad viTardeba. gadavr-CebiT, rogorc gadavrCenilvarTaraerTxel da Cveni mosisxle kisabolood miiZinebs. Ddro, moTminebada gonierebaa saWiro. WkuiTqarTvelebo!~

marTla genialuri azrebia,uzarmazari mwerlis mier qarTve-li xalxisaTvis STagonebiT naTq-vami.

viciT Cvens Jurnals yvela verwaikiTxavs da SeiZleba arc dain-teresdes, Tumca yvela JurnalsmkiTxvelTa sakuTari wre hyavs, maT-Tvis ki an visac xelT CauvardebaCveni koleqtiuri Sromis nayofi,gvinda erTxel kidev SevaxsenoTdidi qarTveli klasikosis kon-stantine gamsaxurdias azrebiubrwyinvalesi romanidan ̀ didosta-tis konstantines marjvena~: ̀ Cveniubedureba amJamadac egaa: CvenSimoRalateni sWarboben erTgulebs,gana Tu sxvisi, sakuTari Tavis, Tavisixalxis moRalateni, kargad vici,TviT Cems mstovrebSi naxevari bi-zantielebsa hyavdaT Sesyiduli,naxevari sarkinozebs.

roca ers amdeni moRalate Sina

Page 15: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

15

hyavs, makedonelic ver gaamarjve-binebs mas.

_ Tu mTelma erma gamarjvebaar moindoma, makedonelic ver uSve-lis, pipa, radgan jer arsad gaumar-jvniaT mSiSrebsa da mstovrebs.

siyrme da siWabuke saqarTve-los Sevalie, magram qarTlelebi`afxazs~ meZaxdnen, xolo afxazebi_ `qarTlelebis mstovars~ mi-wodebdnen bagratovans, lazs.

_ Cveni ubedureba egaa: sxvisfandurze buqnaoba gviyvars, amito-mac musrs avlebda saqarTvelossxvis qveynebSi atexili Wiri.

simTvraleSi kargi vaJkacebivarT da kargi ritorebi, pipa, egaaoRond sifxizlis dros Cadenilicudkacoba simTvraleSi gvaviwyde-ba xolme, xolo qeifis dros dan-aqadnebi ukve aRar gvaxsovs gamofx-izlebulT.

_ odiTganve ase mogvdgamsqarTvelebs, mudam Cvens simciresmivstirodiT, radgan mteri auracx-eli gvyavda mudam, magram didkaciTu gamogveria, mas ise davkortniT,rogorc dakodil Zeras yvavebi~.

Mmxolod mwerlebis mxatvru-lad mimzidvel azrebs rom ar dav-eyrdnoT SeiZleba samxedro eqsper-tis, uSiSroebis polkovnikis be-sik aladaSvilis azrebic moviyvan-oT statiidan ̀ ras gegmavs ruseTisaqarTveloSi~, rac gamoqveynebuliiyo igive gazeT `yvela siaxlis~2008 wlis 25 seqtembris 1 oq-tombris nomerSi: `saqarTvelos

winaaRmdeg `aqtiuri RonisZiebeb-is~ _ sabotaJisa da gaficvebisscenarebi moskovSi iwereba, `re-Jisorebi~ arian ruseTis specsam-saxurebis maRalCinosnebi, xolouSualo Semsruleblebi _saqarTveloSi maTi agentebi.

Aamgvari saidumlo operacieb-is xelmZRvaneloba, rogorc wesi,evaleba saelCos rezidenturas,romlebic TavianT agentebs faru-lad gadascemen xolme davalebasada fuls. swored am TanxiT Se-ecdebian daafinanson specialurijgufebi, romlebsac saprotestoquCis aqciebis organizeba daevale-baT.

saqarTveloSi ruseTis saelCosdaxurviT am qveynis specsamsaxurebsseriozuli problema SeeqmnaT. isiniiZulebuli arian, ukve aralegalurirezidentura da agenturuli qse-li gamoiyenon.

saqarTvelos uaxlesi istori-is tragikuli furclebi adasturebs,rom saxelmwifos mmarTvelobissxvadasxva rgolSi ruseTis spec-samsaxurebma moaxerxes iseTi xalxis`Canergva~, romlebic wlebis ganmav-lobaSi qveynis SigniT situaciisdaZabvas axerxebdnen.

zemoT moTxrobili Wkuis sas-wavli faqtebi Cveni xelisuflebi-sa da specsamsaxurebisTvisacgasaTvaliswinebelia, radgan ruse-Tis moqm edeb is meTodeb iaTwleulebis ganmavlobaSi didadar Secvlila~.

Page 16: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

16

Ees gafrTxileba Cvenc undamiviRoT. mTeli msoflio, vimeoreb,nikaraguis, venesuelis Tu kubisgamoklebiT adasturebs, rom ara-proporciuli omis damwyebic daagresoric ruseTia. Aam dros Zie-ba vin isrola pirvelad Tofi,bevrs verafer sasargeblos mogvi-tans, piriqiT, daanaxebs yvelas, romsamSoblos Sesarcxvenad Cven ufrogulmodgined vibrZviT.

Jurnal `sityvis~ saredaqciokolegiam gadawyvita 2007 wlisTebervalSi dabeWdili da 2006wlis dekemberSi dawerili sta-tia saerTo saTauriT `gaTavxede-bulis~ dasjis survili~ Jurna-lis axal nomerSi mcire Semok-lebiT gaimeoros, raTa kvlav davr-wmundeT, rom Sovinistur ruseTSiCvens gasanadgureblad brZolaZalian didi xnis winaT iyo dawye-buli, ramac ganapiroba natoskenmimaval gzaze Semdgari saqarTve-los gaafTrebuli dabombva damosaxleobis gaubedureba. es sulmale bumerangiviT miubrundeba sa-bWoTa kavSiris aRdgenis mosurneruseTs. werilis saTauri `saSine-li omis kvaldakval anu winaperiodis retro~ swored game-orebas niSnavs, rac migviTiTebs, Turamxela sifrTxilis gamoCenasWirdeba qarTvel xalxs gaborote-bul ruseTTan damokidebulebaSi.

`gaTavxedebulis dasjissurvili~

ganvlili vrceli aTwleuleb-is anu mTeli epoqis Cavlis miuxe-davad bevri ram meordeba, fesvgad-gmuli boroteba Tavs verafriTmalavs, mxolod droebiT inabeba daTundac mcire mizezis gamoCeni-sTanave sisiniT wamoswevs Tavs.

saqarTvelosa da ruseTis urT-ierTobaSi rom umZimesi Jami dadga,amas yvela kargad xedavs. gagu-lisebul_gaSmagebulma da taq-tikurad sakmaod gzaabneulmaruseTma aRar icis ra borotebagaakeTos, urCobisaTvis ra sasje-li moifiqros, raSic xelisufle-bas mosaxleobis mxolod umcire-si nawili Tu ar eTanxmeba, viTomdaarsebuli megobroba janRiviT gada-fara Sovinizmis saburvelma.

sruli WeSmeritebaa, rom gagu-liseba da gaboroteba dRes ardawyebula, es yovelTvis axldaimperialisturi midrekilebebiTuxvad gaJRenTil rusul suls, racmosaxleobis zedmiwevniT aRreul-ma simravlem da bunebrivma sicivemacgarkveulwilad ganapiroba.

bevrs axsovs borotebis didimesaZirkvlis, proletariatis yo-fili ̀ beladis~ vladimer leninismier sakuTari xeliT dawerilidadgenileba 85 wlis winandelidamoukideblobisa da demokrati-is pirveli gaubedavi nabijebisgadamdgmeli saqarTvelos Sesaxeb,

Page 17: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

17

romlis xelisuflebam-ac gabeda da Tavisu-flebis survili ga-moTqva, ocsaukunovaniistoriis mqone, Semdegki uxeSi ZaliT dakar-guli saxelmwifoebri-obis aRdgena scada.gabrazebul_gaborotebulivladimer iliCi boR-miT werda: `....amasTanimis aRniSvna, romsaqarTvelo saSinladgaTavxedda, daevalos komisias, rom-lis SemadgenlobaSic iqnebian amx.trocki , a mx . Ci C eri ni daamx.stalini~.

sruli simarTlisaTvis isicunda iTqvas, rom ̀ gaTavxedebulis~dasjis survili lenins pirveladar gasCenia, is ar iyo originalurida damwyebi, piriqiT, saukuneebismanZilze borotebis gamgrZeleblisrolSi warmatebiT gamodioda, ukveCamoyalibebul Sablons imeorebda.

komunisturi partiis batono-bis periodSi borotebis gamgrZele-blebi `xalxis mama~ lenins blo-mad hyavda. sailustraciod sakma-risi a g a v ixse noT sa bWoTaideologiis Wleqiani mamamTavris,rux kardinalad wodebuli mixeilsuslovis uborotesi naazrevi.rogorc cnobilia, es ConCxiviTawowili suslovi sakmaod xangr-Zlivi drois manZilze ZaladobiTSeqmnil veeberTela sabWoTa kav-SirSi ierarqiis safexurze meore

kacad iTvleboda. Mmogvyavs nawyve-ti misi marTlac fanatikurad kacT-moZule faSisturi doqtrinidan:

`Soreul aRmosavleTSi mom-saxure Cvens generlebs undamivceT cxovrebis normalurisaSualeba. maT CasasaxlebladgvWirdeba Savi zRvis sanapiroteritoria, sadac, rogorcmogexsenebaT, qarTvelebi sax-loben. unda gaiTvaliswinoT,rom qarTvelebi Cvengan Zaliangansxvavdebian. Aadre Tu gviansaqarTvelos damoukideblobissakiTxs daayeneben da Tavisu-flebas moiTxoven. maTTan brZo-la unda daviwyoT afxazeTidan.AafxazeTis gamoyenebiT samegre-los, svaneTs, aWaras da sxvakuTxeebs unda mi ecesdamoukidebloba, maTSi cal-calke unda gavaRvivoT kuTx-ur-erovnuli grZnoba, dasavleTsaq arTvelo unda davupir-ispiroT aRmosavleTs, amis Sem-

Page 18: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

18

deg maT Soris momrigeblisroli unda Se v asruloT .paralelurad qarTvelebi mec-nierulad unda davarwmunoT, romsxvadasxva qveynebidan Camosax-lebuli, sxvadasxva eris war-momadgenlebi aria n , racsaq arTvelos teritoriidanmaTi sabolood gaZevebis sa-Sualebas mogvcems. QqarTvele-bi sanaxevrod likvidirebulnida asocirebulni unda gavxa-doT, Tu mogvecema saSualeba,mTlianad likvidacia vuyoTmaT~.

saqarTvelos urTulesi is-toriis calkeuli sisxliani mo-mentebis gaxseneba arc aris saWiro,isedac yvelam kargad icis, bevrski sakuTar zurgzec aqvs nawvnevi.

`gulman iraklisam~, roca gada-wyvita veeberTela ruseTTan daax-loeba, mxolod megobrobisa damxarSi dgomis imedi hqonda. erT-morwmune ruseTma erekle meoresjer kidev dasawyisSive, sicocxle-Sive bevrjer umuxTla, ufskrulispiras daayena, misi gardacvalebi-sTanave ki saqarTvelos saxelmwi-foebriobac mouspo, Tavisuflebacda swori evropuli gziT ganvi-Tarebis saSualebac.

uzarmazari ruseTis CrdiliyovelTvis janRiviT awva saqarTve-los, awva da erTianad gadafarvascdilobda, am mizniT sami wlismanZilze damoukideblobisa dawinsvla_ganmtkicebis gzaze Semd-

gar qveyanas normaluri arsebobisyvela gza gadauketa. avadmyofobiTSeuracxadobis mijnamde misulilenini saqarTvelosTan megobrobisada Tavdausxmelobis 1920 wlispaqtze xels moCvenebiTad awerineb-da sagareo saqmeTa ministr CiCe-rins, sakuTari xeliT ki ukvesaqarTvelos dasjisa da okupaci-is veragul gegmas adgenda, man boro-ti zraxvebis aRsasrulebladTavisuflebaze meocnebe urC qvey-anas maleve Semousia kbilebamdeSeiaraRebuli diviziebi, sadac Zir-iTadad upatronoTa saxlebSiaRzrdilebisa da kriminalebis bne-li masa iyo gaerTianebuli.

am Temisa Tu mouSuSebeli tkivi-lis Sesaxeb realuri safrTxismiuxedavad ara erTi da ori qarTve-li poeti, prozaikosi, publicistiwerda: xalxs dRemde axsovs kotemayaSvilis, galaktion tabaZis, iosebgriSaSvilis, tician tabiZis, kolaunadiraZis da sxvebis SefarviT anpirdapir naTqvami striqonebi, sa-dac patara, amayi qveynisa da qed-mouxreli qarTveli xalxis mZaf-ri sulieri tkivili ismis.

am mxriv niSandoblivi da gan-sazogadoebulia Tundac poli-tikuri motiviT TxuTmetwlianiizolaciiT mkacrad dasjiliqarTveli poetis akaki pavles ZewereTlis Svidi aTeuli wliswinaT dawerilii leqsi ̀ mware gax-seneba~. sayovelTaod cnobili Cve-ni naTqvamis, gnebavT, milionmeerTe

Page 19: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

19

sailustraciod gvinda leqsi aqacmovitanoT: `es yvelaferi kargadviciT saidan modis, ras gvemarTleba,ratom gvTelavs dRemde ruseTi, Cvenzustad maSin gaviTaleT samarislodi, roca videqiT da leninisbodvas vusmendiT. Tumca wagvarTvessmenisa da gansjis unari, veravinSeZlo qveynisaTvis sxvamxriv ebiZ-ga, Cemo mamulo, vin iqneba Seni mkur-nali, vin dagifaravs wiTeli WirismoZalebisagan. arsaidan xma, arcmSveleli, rCebi euli, Tavisufle-bas vin dausva sisxliT wertili,ar Cans mTavroba dacemuli da gaq-ceuli, gminavs mamuli daSlili dasisxldawretili. kvlav CaquCiviTmirtyams fiqri: saiT da rodis, awirogorRa gamTeldeba gza dabzaru-li, sisxliT da JletiT meTerT-mete armia modis, uwmindes miwasTelavs velur cxenTa Tqaruni.ZaliT uxeSiT Seryvnilia kuTxeqebuli, ras ar Caidens kaci rocaRalats ikisrebs, tiris Tbilisi,gaTelili, damcirebuli, depeSa mzadaqvs gasagzavnad orjonikiZes. ec-nobos mtarvals aRsruleba misinebisa, siamovnebad rom miarTvan`belads~ dilisTvis, tabaxmelidanwveTavs sisxli iunkrebisa da mZ-ime janRebs, ganuWvretels ixvevsTbilisi~. msgavsi leqsebi uTvalaviiwereboda, rac qarTveli xalxisgulistkivils, mwuxarebasa da da-grovil saukunovan boRmas gamox-atavda.

saqarTvelos mosaxleobas, mar-

ad dauviwyari winaprebis spetaksuls, Cveni dRevandeli mcxovre-blebis did nawils sisxliani, pir-gaxsnili da verafriT morCeniliWrilobebiviT aqvs SemorCenili 1921,1924, 1937, 1942, 1951, 1956, 1989da nebismieri wlis amazrzenisaSinelebebi, rac qarTveli xalx-is yoveli urCobis sisxlSi Caxr-Cobis mizniT xdeboda. mitacebuliistoriuli mxaris bolomde Se-narCuneba-gadagvarebisaTvis sibevriTgaTamamebuli ruseTi araviTarukadriss ar erideboda.

is savalalo dReebi warsulsCabarda, magram borotebis parpaSiar damTavrebula. rogorc kisaqarTvelom, monobisagan Tavis dax-snis aTaswlovani surviliT anTe-bulma qarTvelma xalxma, mismaerovnulma xelisulebam damoukide-bloba, Tavisufleba gamoacxada dauxeSi ZaliT warTmeuli saxelmwi-foebriobis aRdgena daiwyo, didiki ara, veeba ruseTi myisve gan-saxierebuli borotebiT aRimarTapatara saqarTvelos win. daiwyoareuloba afxazeTisa da e.w.samxreT-oseTis asafeTqebeli bombe-bis saxiT winaswar Seqmnil avtono-miur respublikasa da olqSi, areu-lobas omic mohyva, sadac aRniSnu-li warmonaqmnebisa da CrdiloeTkavkasiis patar_patara adreve da-monebuli avtonomiuri respublike-bis saxiT kvlavac ruseTis kbile-bamde SeiaraRebuli internaciona-lur-kriminaluri armia ebrZoda

Page 20: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

20

axladfexadgmul saqarTvelos, sain-formacio saSualebebis siuxviT kicdilobdnen msoflio Tanamegobro-bisaTvis daenaxvebinaT da rogormedaerwmunebinaT, rom saqarTveloafxazebma da miT umetes erTma cic-qna e.w. samxreT_oseTma daamarcxa.cdilobdne n tolerantulisaqarTvelo patara imperiad damcirericxovani erebis mCagvreladgamoeyvanaT.

am tabudadebul saCoTiro Te-mas mTeli Tormeti wlis manZilzemonuri SiSiT malavda wina xelisu-fleba. mxolod `vardebis rev-oluciis~ Semdeg mosulma axalmada axalgazrda xelisuflebam va-Jkacurad ganacxada, rom es cudaddadgmuli farsi iyo saqarTvelosZirZveli teritoriis aneqsia dawminda wylis okupacia, ramac ruse-Tis xelisuflebis arnaxuliganrisxeba_gaSmageba gamoiwvia. ucebdaiwyo kidec ufro veraguli, msof-lios progresuli sazogadoebismier dagmobili meTodebis gamoy-eneba: saqarTvelos daqucmacebismizniT Cayenebuli viTomda mSvi-dobismyofeli ruseTis jarebisSemoyvana ar ikmares da TviTaRi-arebuli, aravisagan cnobili afx-azeTisa da aseve araRiarebulie.w. samxreT_oseTis ZirZvel qarTulteritoriebze genocidis SedegadqarTvelebisagan gawmendil mosax-leobas uxvad da daubrkolebladdauriges ruseTis moqalaqeTapasportebi, rac viTomda xalxis

moTxovnilebis dasakmayofilebladxdeboda, im dros ki ruseTis Zir-iTadi mosaxleobis udides nawilsmiRebuli ar hqonda sakuTari qvey-nis pasporti da bevrs dResac araqvs miRebuli.

imdenad didi iyo gaurCebulisaqarTvelos dasjisa da rogormeSeCerebis survili, rom misi saku-Tari isedac mcire miwebis warTme-vac ar iukadrises, gadaiviwyessaSineli istoriuli faqti, romsaqarTvelos gamgeblobaSi arsebu-li mxare gagridan vidre tuafsem-de ukve warTmeul_miTvisebulihqondaT, saqarTvelos uZvelesikuTxeebi ki gaCuqebuli da gasx-visebuli, ris viTomcda gamarTle-basac socialisturi internacio-nalizmis suleluri meTodebiTcdilobdnen.

borotebiT dabrmavebuli ruse-Ti sityvierad, farisevlurad aRi-arebda saqarTvelos teritoriulmTlianobas, saqmiT ki sul sxvasakeTebda, cxadad amkvidrebda ormagstandarts, yvelanairad xels uwy-obda da uwyobs daqiravebul sepa-ratistul mTavrobebs ruseTTandamonebis mizniT referendumebiCaataron, xalxs ZaliT moaxvionTavs imperialisturi zraxvebiTsavse saxelmwifos survili. mcireqarTuli miwebis xelSi CagdebisgaafTrebuli cdebis dros ruseTsaviwydeba, rom cimbirisa da Soreu-li aRmosavleTis qalaqebi, dabebi,soflebi, miwebi miliardnaxevriani

Page 21: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

21

CineTis mSromeli mosaxleobiT iseivseba, rogorc xeebi ixunZlebianxolme beRurebis mofrenisas. gaiv-lis ramdenime weli da milita-ristuli ruseTi sakuTar Tavzeiwvnevs sxvisTvis gamiznul ver-agobas, saqarTvelos teritoriazeasjer da metad aRmatebul miwebsdakargavs.

arc CdiloeT kavkasiis qveyne-bi moisveneben, moCvenebiTi simSvide,an ufro zustad Zaladobrivi simS-vide, erTbaSad cecxlad aenTeba dayvela damoukideblobas moiTxovs,ruseTisaken cudad Sebrundeba issaeWvo koziri, rasac igi dResusircxvilod aTamaSebs afxazeTi-sa da e.w. samxeT_oseTis saSualebiTkvlavac gaurCebuli saqarTveloswinaaRmdeg, vinc gabeda da natoSi,Crdiloatlantikur aliansSi gaer-Tianebis survili gamoTqva, ruseTiki mtrulad ganwyobili natos missazRvarze dadgomas verafriT verSeegueboda.

am dromde saqarTvelos teri-toria miaCndaT buferul zonad,aseTi zonis kavkasionis mwverval-ebs iqiT gadanacvleba ruseTs saer-Tod Zils ufrTxobs da wonas-worobis dakargvamde anerviulebs,radgan sikvdilis dResaviT eSiniaaRniSnuli zonis kvlavac gadanacv-leba ar daiwyos da dapyrobilsazRvrebs ar gadascdes. sworedamis Sedegi iyo, rom MmTeli fron-tiT daiwyo `gaTavxedebuli~ dagaurCebuli saqarTvelos winaaRm-

deg yvela arsebiTi Tu arsebulisanqciis gatareba, ufro zustadgamoucxadebuli omi, daiwyo civi-lizaciisagan saerTod Sors mdgo-mi damsjeli meTodebis gamoyeneba:aikrZala qarTuli Rvino, rusebissayvareli borjomis, mwvanilis, xi-lis, citrusebis Setana ruseTismTel teritoriaze, Caiketa sazRvre-bi, aikrZala sahaero mimosvla, racdavalianebas gadaabrales.

`grus~ oTxi gaSifruli agen-tis dakavebis Semdeg ruseTis xe-lmZRvanelobam, gansakuTrebiT kisukis yofilma oficialurma fun-qcionerma, amJamad ruseTis Tav-dacvis ministrma sergei ivanovmamTeli aJiotaJi atexa, metismetadZneli gaxda sakuTari ambiciebisdaokeba, imis gadaylapva, rom erTdros lamis guberniad qceuli qvey-ana wlebis manZilze gabatonebuliqveynis samarcxvino jaSuSebs iWer-da. yurad ar iRes realuri gare-moebac, rom `grus~ agentebis mTe-li divizia iyo dislocirebulisaqarTvelos SemWidroebul teri-toriaze da miT umetes uxeSi ZaliTmitacebul ZirZvel qarTul miwaze.dauyovnebliv daiwyo leniniseuligagebiT ` gaTavxedebuli~ saxelm-wifos yvela arsebuli miRebulida miuRebeli saSualebebiT das-ja, riTac ruseTis xelmZRvanelo-bam TiTqos afarebuli niRabi Cam-oixada da Seulamazebeli saxiTwarudga saerTaSoriso Tanamego-brobas.

Page 22: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

22

yvelaze miuRebeli, samarcxvino,mTeli msoflios winaSe Tavis mo-mWreli ki iyo qsenofobiis, siZu-lvilis dauyovneblivi aRorZinebada mTeli sisruliT gamoyeneba, maTmier dagmobili faSizmis miuRebe-li meTodebis gamovlena, rac gam-oixata udanaSaulo MmSromelixalxis sisastikiT gamorCeulideportaciiT, xazs vusvamT, udana-Saulo xalxis, Torem damnaSaveebiTavs komfortulad grZnoben vee-berTela ruseTis teritoriaze,arxeinad miirTmeven saqarTvelodangatacebul Tu faruli patronebisgamoyofil milionebs. sawyalixalxi rusul yinvasa da siciveSie.w. gamanawilebelis _ sakoncentra-cio banakis msgavs WerqveS aTenebd-nen da aRamebdnen. SimSiliT romar momkvdariyvnen, bolo kapikebsxarjavdnen, kviraobiTa da Tveobi-Tac ki elodebodnen samSobloSidabrunebas. am gauTavebel lodinsada zizRs ukve Seewira udanaSau-lo adamianebis sicocxle da Rm-erTma uwyis kvlavac ramdeni See-wireba. gausaZlisad amazrzeni iyois faqtic, rom milicia, igive sab-WoTa milicia, skolebSi eZebdaqarTuli gvaris mqone moswavleebsda maT norC sulebSi moZaladeebi-sadmi zizRs nergavda. am usamrT-lo bakqanaliis damagvirgvinebelakordad gaisma 2006 wlis 6 de-kembers ruseTis dumis mier miRe-buli dadgenileba afxazeTisa dae.w. samxreT_oseTis damoukideblo-

bis aRiarebis Sesaxeb, rac marTlacaneqsiisa da ZirZveli qarTulimiwebis ZaladobiT miTvisebas niS-navs. usircxvilod acxadeben Cvenimosaxleoba unda davicvaTo, acxa-deben im gzaabneuli adamianebisSesaxeb, visac daCqarebuli wesiTdauriges rusuli pasportebi, TansazRvari gauxsnes ruseTisaken,saqarTvelosTan ki savizo reJimidaakanones, cxadad gamoxates maTimxriv gaorebuli politikis arse-boba.

msgavsi ram msoflios ar axs-ovs arc meoce da arc axlaxansdawyebuli ocdameerTe saukuneebismanZilze. amitomac yvela amsaSinelebas ukve cxadad aRiqvamsTiTqmis mTeli planeta da qmedi-Ti daskvnebic iqneba gamotanili imdemokratiuli saxelmwifoebis mier,visac ruseTis Semogdebul blefadmiaCnia afxazeTisa da mciremosax-leobiani yofili samxreT_oseTisdamoukideblobis gamocxadebazeubralo saubaric ki. an ra refer-endumsa da aRsarebaze SeiZlebalaparaki, roca afxazeTidan gamodev-nil samasiaTas adamiansa da e.w.samxreT_oseTidan uxeSi ZaliTadgilgadanacvlebul mosaxleobazekrintis daZvrasac ki aRar apireben.gamarTlda is mkrexeluri azrebi,rasac saqarTvelos Tavisuflebi-saken swrafviT gamoxatuli urCo-bis CasaxSobad Tveebisa da wlebismanZilze xmis CaxleCamde lapara-kobdnen Jirinovski, zatulini,

Page 23: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

23

mitrofanovi, leontievi, migraniani,baburini, alqsnisi, rogozini, koko-Sini, sliska, agreTve Zmani da danimaTni, romelTa Sorisac imyofebianSavi piariTa da siZulviliT sa-marcxvinod TavgamoCenili antufievi,demCukini, kosaCovi, Jukovi, kovaliovi,faZaevi, maxmutovi, zelixanovi, lix-aCovi, snegutkini da sxva vaidepu-tatebi, vinc gansakuTrebiT aqti-urobas iCenda qarTveli xalxismimarT zizRiT gamsWvaluli qse-nofobiis gansamtkiceblad.

ukiduresad cudi da uary-ofiTia yovelive es, Cvens TvalwinuxeSad imsxvreva miTi saqarTvelosada ruseTis megobrobis Sesaxeb, anra megobroba SeiZleba arsebuliyodampyrobelsa da dapyrobils Soris,wminda totalitaruli sulismqone da Tavisuflebis msurvelitolerantuli miswrafebiT savseadamianebs Soris. sruliad bune-brivia, aq mTlianad xalxebze araris laparaki. ubralo adamianebsTu SemoqmedebiT muSakebs, calkeulspecialistebs Tu mecnierebs, mar-Tlac hqondaT erTmaneTs Sorismegobroba da Cvens uaxloes mezo-belTan urTierTobebi isev undagavagrZeloT, radgan politikosebiicvlebian, xalxi ki mudmivad rCe-ba.

movlenebis msvlelobam samwux-arod kidev erTxel daadasturaaraerTxel dadasturebuli faqti,rom ruseTs araviTar SemTxvevaSiar SeuZlia yofil respublikebTan

TanamSromlobis principiT arse-boba, Tanabar sawyisebze megobro-bis damyareba, tolerantobisa dasiTbos gamovlena, partnioruliurTierTobis ganviTareba, imperiu-li ambiciebis, dampyroblur-mimta-cebluri politikis ukugdeba.utyuari faqtia, rom totalita-rizmis sayvareli gzidan vergada-suli ruseTi demokratiuli fa-seulobebisaken swrafvis survilsodnavadac verasodes ver gamox-atavda.

aseTi urTulesi viTarebisdros prorusuli Tu saqarTveloserTianobis xelis SemSleli anmowinaaRmdege zogierTi partiiswarmomadgeneli da maT fexis xmasayolili mosaxleobis umciresinawili paTetikur kiTxvebs svams_ SeiZleboda Tu ara am umZimesiviTarebisaTvis Tavis arideba. gada-WriT da garkveviT unda iTqvas _ar SeiZleboda. ruseTis xelisu-flebisaTvis sul rom wiTeli kver-cxebi gvegorebina, grizlovis anJirinovskisTvis mama gveZaxa, lubasliskasTvis deda, sergei ivano-visTvis Zma, zatulinisaTvis ki gzismanaTobeli CiraRdani, rogorc kisaqarTvelo Crdiloatlantikurialiansisken swrafvas daadastureb-da, im wamsve atydeboda is, rac atyda,daiwyeboda is, rac daiwyo, ukve aRargamodgeboda sididiTa da sibevriTgaTamamebuli ruseTis an igive sab-WoTa kavSiris droindeli maRal-paTetikuri himnis sityvebi:

Page 24: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

24

`Сплотила навеки великая Русь~, racsruli blefi da Secdoma aRmoCn-da, es viTom SekavSirebisaTvissaWiro Zalad erTianoba xuxula-saviT daingra.

sworad aRniSna saqarTvelosparlamentis Tavmjdomarem, romruseTs xels ar aZlevs saqarTve-lo iyos mowinave demokratiuliqveyana, eSinia es mimzidvel magali-Tad ar iqces sxva yofili respub-likebisaTvis, sadac ruseTi jerkidev axerxebs Sesustebuli gav-lenis SenarCunebas. Tundac am mxrivsxvebisaTvis sakuTari Zalebisdemonstrireba iyo is, rom `gaz-promma~, ra Tqma unda, xelisufleb-is usityvo dasturiT, gadawyvitasaqarTvelos gazi asaTi dolari-dan, orasocdaTxuTmet dolaramdegauZviros, _ mTeli asoci procen-tiT.

saqarTvelos am nabijiT verdaaCoqeben, ruseTis gaaTmagebulmasisastikem xeli ver Seuwyo maT-Tvis sasurveli nabijebis gadadgmas,piriqiT xalxi ufro SemWidrovdaxelisuflebis irgvliv, gaWirvebi-sas monoliTurobis survili gaCn-da, kvlavac dadga dRis wesrigSididi SoTa rusTavelis aforizmi:` Wirsa Sigan gamagreba, isre undaviT qviTkirsa~. totalitarulimi marTulebis ruseTsa TusaqarTveloSi zogierT Tavgzaareulopozocioners, magaliTad SeiZlebamovuyvanoT ruseTis mier de-portirebuli da marTla gawamebu-

li xalxi, vinc ruseTsa Tu daR-estnis sazRvrebs qarTuli erovnu-li droSebis frialiT tovebda, vincukmayofilebisa da gabrazebis gamox-atvis nacvlad gaiZaxoda-saqarTve-los gaumarjoso, ai, swored esxalxia naRdi qarTvelebi, mamulismoyvarulebi, vis sulier simtkic-esac gaWirveba ver gatexs. rocauZvelesi qveynis suvereniteti mZaf-ri antirusuli politikis rang-Sia ayvanili, saxelmwifo Tu xe-lisufleba, vinc amas akanonebs,verafriT veRar gamoswordeba,demokratiis gzas verasodesdaadgeba, SeiZleba xalxebs Sorisiyos garkveuli kompromisebi, iyosdaTmobac da daTbobac, TumcamoCvenebiTi internacionaluri me-gobroba ukve veRar aRorZindeba.

am bolo dros ruseTTan uki-duresad daZabuli urTierTobisviTarebaSi erT-erT aqtiur prob-lemad iqca dsT_dan gamosvlissakiTxi. yvela saRad moazrovneadamiani xvdeba, rom dsT_dan ga-mosvla gardauvalia, dRes iqneba Tuxval es moxdeba, nato da dsT saer-Tod SeuTavsebel cnebad anuanaqronizmad moCans.

dsT_Si ruseTis garda gaer-Tianebulia ukraina, yazaxeTi, mold-ova, azerbaijani, saqarTvelosTanmegobrul urTierTobaSi myofi qvey-nebi. sul male, albaT, ukeTesi mizez-ic iqneba da evropuli demokrati-is gzebiT mimavali saqarTvelosabolood daukravs Tavs dsT_s,

Page 25: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

25

rac sulac ar niSnavs, rom zemoTmoxsenebul qveynebTan saqmian mego-brul urTierTobas ar gaagrZelebs.mTavaria egzaltirebul ruseTisdumas ar avyveT, dumaSi sxvebTanerTad Tavi ar SevyoT, arc ruse-Tis xelisuflebas ar avyveT, mTe-li msoflio keTili TvaliT xe-davs Mrogori daundobeli zizRiTgamoyares qarTvelebi, Cven ki sam-SobloSi mimavali rusebi yurZniT,borjomiTa da qarTuli RviniTgavacileT. amas yvela xedavs, yvelaerTmaneTs adarebs sigiJesa da simS-vides, borotebasa da sikeTes, sikeTeki RvTis madliT yovelTvis imar-jvebs borotze, jer qveyanazeboroteba gangebis ZaliT dausje-li ar darCenila.

ruseTis xelisufleba, esnaTelze_naTelia, yovelTvis Seecde-ba gaurCebuli saqarTvelo kvla-vac totalitarizmis saukunoddagmobil gzaze Seayenos, Tumca TviTsaqarTvelo amas araviTar SemTx-vevaSi aRar daubrundeba, Tavisufle-ba da demokratia yovelgvar Rire-bulebaze maRla dgas.

saqarTvelos prezidentma gama-rjvebul qarTvel ragbistebTan

Sexvedrisas imediani toniT ganacx-ada:

`saqarTvelo gundurad iTa-maSebs da lelos gaitans bolom-de~.

aseT drosa da viTarebaSi mar-Tla misabaZia sportis es aRiare-buli saxeoba, gamamxnevebelia imqarTveli biWebis magaliTi,romelTac erTiani vaJkacurisuliskveTeba amoZravebdaT, maT bevrididi qveynis warmomadgenlebs toliar daudes da solidarobiT miuR-wevlis miRweva SeZles.

swored am maRali miznebis mis-aRwevad aris saWiro erTianoba damravalWirgadanaxadi qarTvelixalxis SekavSireba. Cveni didiimedi gamoiwvia saqarTvelos par-lamentis im sxdomam, sadac konkre-tuli pasuxi gaeca ruseTis dumisSovinistur gancxadebas da sadacpoziciisa Tu opoziciis warmo-madgenlebi erTi sunTqviT sunTqavd-nen, erT mizans mieltvodnen. sworedaseTi solidaroba da erTobasWirdeba dRes saqarTvelos,swored amgvari ` Wirsa Sigan gam-agreba~ gadagvarCens.

saredaqcio kolegia.

Page 26: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

26

Cemi universitetinodar zedelaSvili

ukve oTxmocdaaTi wlisaa. ratommarto Cemi, igi xom yvelasaTvis Zvir-fasi, sayvareli, fasdaudebeli dadauviwyaria. Aam patara mogonebas misoTxmocdaaT wlisTavs da im dauviw-yar adamianebs mivuZRveni, romlebicTavianTi niWierebiT, ganaTlebiT, mW-evrmetyvelebiTa da originalobiTgamoirCeodnen. zogierTi maTgani min-da gavixseno, me ukve, xanSiSesulmayofilma studentma, isini, rogorebicCems mexsierebas SemorCnen maTTvisdamaxasiaTebeli StrixebiT, da, vfiqrob,mkrexelobad ar CameTvleba, rom zo-gierTs didi siyvaruliT, Tumca iu-moriT vixseneb.

reqtoriT daviwyeb. 1952 welsCavabare misaRebi gamocdebi da is-toriis fakultetis studenti gavx-

di, maSin universitetis reqtori ba-toni niko kecxoveli iyo. yvelasmoexseneboda rogor ver itanda ba-toni niko ucxour, xelovnurad nawar-moeb saxelebs. da ai, gamocdebis Cabare-bis Semdeg ukve gastudentebuli abi-turientebi 31 agvistos, rogorcgamocxadebuli iyo, universitetissaaqto darbazSi SevikribeT. Bbatonnikos sazeimo viTarebaSi unda gad-moeca studbileTebi. dadga is sane-taro wuTic da batoni reqtori an-banze miyolebiT gviZaxebda TiToeuls,gvilocavda da gvawvdida sanukvarbileTs.

Yyvelaferi dinjad da kargadmidioda, magram uceb batonma nikomamoikiTxa gvari: Ciqovani... da gaCer-da. Ppauzis Semdeg xmamaRla xazgas-miT gamoacxada: otelo! yvelanigavisuseT, velodiT ra moxdeboda. Aamdros wamodga erTi sakmaod napatie-bi, gaWarxlebuli, gaxviTquli ymawvilida reqtorisaken wavida. man studbi-leTi gauwoda da roca otelos un-doda gamoerTmia, reqtorma xeli ukangaswia da uTxra: ̀ Cven aq bevri dez-demona gvyavs, magram aravis dagaxr-CobinebT. sam dReSi saxeli gadairqvi,Torem me vici Seni...~

ase gaxda Cemi kurseli da kargiamxanagi otelo – otia, aseve gebenWabukiani - paata. isini axlac janm-rTelad arian da tyuils armaTqmevineben.

maSin universitetSi gamodiodasatiruli kedlis gazeTi ̀ WinWari~,romelsac batoni niko yovelTviskiTxulobda xolme. erTxelac gazeTmasakmaod daigviana, ris gamoc reqtori

Page 27: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

27

Zalian ganrisxda. gamoiZaxa maSinde-li redaqtori, Cveni megobari jimSerrCeuliSvili da magrad Seaxura. ̀ ax-lave Camohkide ̀ WinWari~, Torem uni-versitets gamoemSvidobebio~. jimSerimagari iumoris kaci iyo, rac batonnikos Zalian moswonda, da Cveni jimicgaiqca universitetis reqtoris miernaloliaveb, abibinebul ezoSi, sadRacWinWars miagno, wamoiRo da gazeTismagivraT is Camohkida. Bbatonma ni-kom bevri icina Turme, magram maincuTqvams: ramdenime dReSi Tu gazeTiar gamova danapirebs Segisrulebo.jimim ra Tqma unda, gazeTi gamouSvada incidentic amoiwura.

axla ki leqtorebi. Ppirvelkursze Zveli aRmosavleTis isto-rias - am metad mZime sagans gvikiTx-avda profesori maqsime berZniSvili.dabal-dabali, saTvaliani, fexmtkivani

leqtori. aqve minda vTqva. rom didiivanes droidan, raki pirvelxanadleqtorebi sakmarisad ar hyavdaT,TiToeuli maTgani Tavisi nebiT sxva-dasxva disciplinebs amuSavebda dakiTxulobda, ase iyo batoni maqsimec,man ikisra es uZnelesi saqme.

roca pirvel leqciaze SemovidaJurnali waikiTxa, TiToeuls gagve-saubra da mere gviTxra: Cemi gvarida saxelia maqsime berZniSvili daara berZeniSvili, gTxovT es daixso-moT. Dda kidev: roca saTvales Camo-vuSveb (arada kaTedraze saTvale Sub-lze hqonda aweuli xolme) ese igiviRaca ar mismens, saubrobs da vafrTx-ileb. Torem maqsime koWli, maqsimebruciani, magram maqsime yru ar aris– es yvelam daimaxsovreT. Cven misistudentebi am Segonebas vasrulebdiTda iSviaTad Tu zemoTqmuli gaemeo-rebinos. Mmagram, erTxelac mis leq-ciaze Cvens gogonebs geologi biWebiSemohyvnen da maT esaubrebodnen. Bba-tonma maqsimem saTvale CamouSva, Cven,ra Tqma unda, gavisuseT da davelo-deT ra moxdeboda. batoni maqsimeerTxans idga da daJinebiT uyurebdaerT ymawvils, araCveulebriv Tval-tanad, tanmovarjiSe givi k-s, romel-ic musaifs ganagrZobda,

da ai ganrisxebulma leqtormadasWeqa: ̀ maqsime koWli, maqsime bru-ciani, magram maqsime yru ar ariso,~kaTedridan Camovida givis miuvarda,fexze wamoayena da is mtkivani fexiise uTavaza, rom man Sepasuxebac vermoaswro da dabneuli gareT gavarda.

Page 28: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

28

X X X

Aaseve pirvel kursze somxeTi-sa da Aazerbaijanis istoriiskurss gvikiTxavda akademikosi leonmeliqseT-begi. tandabali melotikaci iyo da amitomac, cota simaR-le rom moematebina maRalquslafexsacmels atarebda. Tanac siaru-lic raRac ucnauri icoda –TiTqos cekvavso. RmerTma acxonosbatoni leoni, romelic uaRresadganaTlebuli, Zalian gulkeTili damxiaruli kaci iyo. Mmagram kama-Tis dros mtrisas. Ees kolegebT-an kamaTs exeba.

maxsovs pirvel leqciaze au-ditoriis kari gaaRo Tu ara gacx-arebuli gaiZaxoda: ̀ ar veTanxmebi,ar veTanxmebi!~ Cven ver mivxvdiTvis ar eTanxmeboda. erTma gaubedada gacxarebuls SekiTxva dausva, visar eTanxmebiTo. ̀ donduas, donduasar veTanxmebi!~ Turme baton varlamdonduas statia gamouqveynebia (axlaaRar maxsovs ras mimoixilavdapativcemuli profesori), romlisdebulebebsac batoni leoni ara daar iziarebda. Turme leqciamdepolemika hqonia donduasTan.rogorc iyo daSoSminda batonileoni da leqciac CaamTavra.

erT leqciaze studentma ratom-Rac miqoiani axsena. ganerviuldada ra ganerviulda Cveni leqtori.`ara xarT swori, somxurad mikoian-

ia da ara miqoiani. qarTuladacase unda iwerebodes da gamoiTqme-bodes. Aaba, kargi iqneba, rom viZa-xo qaqauriZe, qaqabaZe. Aar veTanxme-bi imasac TiTqos gvari mamasaxli-si somxuri warmomavlobis iyos.somxurSi mamasaxlisi ar arsebobs!~da ase Semdeg da ase Semdeg mTelileqcia wagvikiTxa am sakiTxze.

Kkursi CavamTavreT da batonmaleonma dagvisaxela wyaroebi dagverdebsac migviTiTebda. Yyvelaferirigze iyo, sanam 41-ze ar mivida.Mman ormocdapirveli gverdidagvisaxela. xom mogexsenebaT 17-18 wlis ymawvilebi ra onavrebicviyaviT. hoda erT-erTma, TiTqos vergaigoo, romeli gverdio SeekiTxa.Mman isev gaimeora `ormocdapirve-li~, romeli, romelio wamoiZaxakidev viRacam. Bbatoni leoni ukvemixvda, rom iaRliSi mouvida, ma-gram ixtibari ar gaitexa da cx-ared erTi xuTjer mainc gaimeora- ̀ ormocdapirveli, ormocdapirve-li...~ da Cven fxukun-fxukunSiczari daireka.

saocari iyo misi gamocda. Aara-da es keTili da gulisxmieri kaciorians saerTod ar werda, samiansaravis daamadlebda, arc oTxians,magram xuTianis miRebas codna un-doda. Uufroskurselebisagan kigagvegona misi ucnaurobis ambavi,magram mainc ver warmogvedgina ramoxdeboda mis gamocdaze. Oor-oristudenti Sehyavda da SeekiTxebo-da ra niSani gindao. Tu xuTiani

Page 29: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

29

gindoda darcxveniT getyoda -`modi loto viTamaSoT!~ dabneulspijakis jibeSi xels Cagayofineb-da da iqidan oTkuTxa muyaos naW-eri unda amogeRo, romelzec bile-Tis nomeri ewera. bileTebi mag-idaze ki ar elaga, kartis dastasav-iT xelSi eWira da iqidan moga-wodebda sagamocdo bileTs. aseTigamocdis mizezs morcxvad, RimiliTgetyoda, ̀ ra vqna, cuRlutma stu-dentebma bevrjer mompares bileTebida ase imitom viqcevio~.

Bbaton leons vaJic, isic is-torikosi, cota ucnauri gamouvi-da. Mme ukve universiteti kargaxnis damTavrebuli mqonda da sa-qinformSi vmuSaobdi. Cven fotoko-respondents veterani Tbiliseli`morJebis~ - ̀ lomveSapebis~ sura-Ti gadauRia, roca isini susxianzamTarSi welamde SiSvlebi yinu-liT izeldnen tans. maT Sorisbaton leonis vaJic aRmoCnda. fo-tosuraTi ramdenime gazeTma dabe-Wda da maSin mogvivarda ganrisxe-buli meliqseT-begi umcrosi. Mmedasaqorwinebeli kaci (romelicmaSin TiTqmis 50 wlis iyo) vet-eranebSi ratom damasaxeleT, axlacolad viRa gamomyvebao da ̀ oprav-erJenie~ - Secdomis gasworebamogvTxova. rogorc iyo davaSoSmi-neT, vuTxari, rom mamamisis studen-ti viyavi, didi siyvaruliT movix-senie batoni leoni da ase avici-leT skandali Tavidan. Tumca argamigia daqorwinda Tu ara igi.

X X X

minda samxedro kaTedris mas-wavleblebic movigono. kaTedraspirveli qarTveli sabWoTa genera-li pavle abramiZe xelmZRvanelob-da. igi meore msoflio omis TiTq-mis dawyebisTanave tyved Cavardni-la, magram rogorRac gamouRweviada raki `kgb~-m makompromitirebe-li veraferi mouZebna, moqmedi armi-idan ki gamouSves, magram univer-sitetis samxedro kaTedra Caabares.samxedro swavleba orSabaTobiTgvqonda da eqvs saaTs grZeldebo-da. Zalian simkacre iyo. cxonebulnodar dumbaZes rom hyavs aRwer-ili samxedro maswavlebeli, is Cvencgvaswavlida da iseTi SemTxvevaCvenTanac moxda.

1956 weli iyo da meoTxe kurse-li vaJebi erTi TviT duSeTSisamxedro banakSi wagviyvanes`samxedro codnis~ gasaRrmaveblad.56 wlis 9 martis ambebi ukve ga-datanili gvqonda da unda genaxaTrogor gvepyrobodnen rusi sabWo-Ta oficrebi, ra pirobebSi viyaviT,daxvretil karvebSi vcxovrobdiT,arada is zafxuli jibrze wvimianigamodga. sul imas vnatrobdiT, ne-tav gavcivdeT, rom iqneb oriodedRe sanitariul nawilSi gavataro-To. Mmagram gagigoniaT, kaJiviTviyaviT. Cveni oceulis meTauradpodpolkovniki Salva jaSi dagvin-

Page 30: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

30

iSnes. universitetSic Cveni maswav-lebeli iyo. Zalian cdilobdasimkacre gamoeCina, magram mainc ve-codebodiT da SeRavaTs gvaZlevdaxolme.

Tumca ̀ vneoCerednoi nariadSi~da hauptvaxtSi bevri studentimoxvda, maTgan hauptvaxts yvelaze`Rirseulad~ Tavi Cvenma megobarmaSalva rCeuliSvilma (SemdgomSigamoCenilma iuristma da politi-kosma) daaRwia. axla aRar maxsovs,mgoni duSeTSi gaparvisa da iq da-Trobis gamo mouwia dapatimreba,magram, roca mwkrivSi idga mTelibatalioni da iq gamoacxades Sa-likos hauptvaxtis ambavi, man arcacia da arc acxela, mwkrividan gam-ovida, gaiqca, maxlobel gorakzeavarda da dasWeqa ̀ ver mogarTviT,ver damiWerTo~ da Tanac rusula-dac SeukurTxa.

magram cota xnis Semdeg, etyoba,gons moego, daSoSminda da TviTonCabarda ufrosobas. Ooci dRemiusajes hauptvaxtSi jdoma. Aaba,warmoidgineT banakSi sul 30 dReunda gagvetarebina, aqedan mgoni xuTidRe ukve gasuli iyo, hoda, ijdaSaliko `naobaxtSi~. erTxelacsufTa haerze rom gamoiyvanes, yurimoukravs ori qalis saubrisaTvis,erTi meores eubneboda, Cemi gogo-nasaTvis pianino minda viyido, ma-gram ver viSoveo. Saliko bodiSismoxdiT saubarSi Caeria, uTxra, meki SemiZlia giSovoT, magram aq varda Tu miSveliT, pianinos Camogi-

tanTo. Turme am SeCvenebul Salvasscodnia, rom erTi qali diviziismeTauris coli yofila. marTlacmeore dResve `naobaxtidan~ gaaTa-visufles, manqana `vilisi~ miscesda TbilisSi im qalTan erTadgaistumres.

rogor ggoniaT, Salva ver iSo-vida pianinos?!

iSova da didad nasiamovnebibanakSi dagvibrunda. (RmerTma acx-onos Cveni daudegari Saliko).

Mmagram banaki mainc banaki iyoda mecadineobaze unda gavsuliyav-iT. Zvel gaTxril sangrebSi mzesaTu wvimaSi gavdiodiT wvrTnas.Bbolos srolis dromac moaRwia.Aavtomatebs fuWi tyviebiT vis-rodiT, pistoleti ki naRdi sa-brZolo tyviebiT visroleT mizan-Si. es Zalian saxaliso iyo. Dda ai,podpolkovnikma jaSma gamogvicxa-da, xval namdvili xelyumbarissrola mogiwevTo. banakSi romvbrundebodiT, mwyobrSi erTmaneTsvekiTxebodiT, neta vin tyorcniso.Aam marCielobaSi rom varT, Cvenikurseli bolniseli daTo avkofaS-vili gveubneba – ra mogividaT, ragaSinebT, me vtyorcni, qvas lamis asmetrze visvri da magas TxuTmetmetrze ver gadavagdebo?!. agaSenaRmerTmao, yvelam SevZaxeT dasadilze mxiarulad SevediT. Mme-ore dRes jaSma sangarSi Cagvsxada gvekiTxeba – aba vin isvriso.Yyvelam erTxmad vuTxariT, amxana-go podpolkovniko, avkofaSvili

Page 31: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

31

styorcniso. `maladec~ avkofaS-viloo, misca sabrZolo xelyumbara,erTxel kidev auxsna, rgols rommoxsni, isroleo. im SeCvenebulmadaTom yvelaferi ki moismina, ma-gram dafrTxa, xelis kankaliT gafi-Trebulma rgoli ki moaZro, magramaRar isrola. Uunda genaxaT imbinZur sangarSi ra fxaWafxuWiTmivrbodiT Cvenc da jaSic. Kkidevkargi podpolkovnikma dahkivla –isrole Seni deda ... da gonmosul-ma daTomac isrola da aTiodemetrze aafeTqa, bedze sangarSiCaZroma ar daviwyebia. Ooh, ra gv-lanZRa batonma Salvam!

Uukve damTavrebisas RamiT 30kilometriani marSi mogviwyves –zurgCanTiT, dagorgolebuliSineliT, avtomatiT viareT. zogi-erTma moaxerxa da sangrebSi ̀ dacva-Si~ darCa. Uunda genaxaT diliTSetevaze rom gadavediT da davcx-eT kondaxebi zogierT Casafrebulsimuliants.

Mmanamde ki riJraJze xev-xuve-biT gvatares, raRac xevSi ZlivsavZveriT da velze gavediT, sadacgenerali pavle abramiZe _ sarda-li brZanebebs iZleoda ruporiT.`vliniu, vliniu, tovariSCi studen-ti~ - gvibrZanebda generali. Aax-lac ar vici ra aris `vliniu~,`cepi~ vicodiT, magram es ar moe-wona ̀ sardals~. ̀ povtarit otaku~- gvibrZana generalma, damfrTxalijaSi gvexveweba ukan gabrundiT daisev wamodiTo. Cven gavjiutdiT,

daRlil-daqanculebma xevSi Casv-la da amosvla aRar movisurveT.Ggeneralma raki Seatyo, rom brZa-n eb as ar vasrulebdiT ,daigrgvina:`kto vediot vzvod~! -`ar TqvaT biWebo~, gvexvewebodapodpolkovniki, magram sosoia uru-SaZem (RmerTma acxonos) magarmaSayiristma jaSs uTxra _ ̀ gaxsovs,`vneoCerednoi nariadSi~ rom gamg-zavneo~ da generals dauZaxa: ̀ ktovediot vzvod da tovariSC jaS-io!~ jaSioo, gadairia batoni pav-le da ̀ komne podpolkovnik jaSi!~ux-Tqveni cocxal-mkvdario, - Se-mogvagina jaSma da generliskenmokurcxla, gamoeWima, ̀ Cesti~ auRoda gaWimuli usmenda lanZRvas. ba-toni generali ise moiSala, rom`brZolis veli~ miatova da igipolkovnik fangans gadaabara, romel-mac male miafuCeCa Seteva da,rogorc giTxariT CasafrebulebzemigviSva ...

ai, davwere es mogonebani daguli meTanaRreba, vinme maTi axlo-beli Tu waikiTxavs, xom ar gami-nawyendeba? Mmagram mgonia, rom Seu-racxmyofeli da gasakili araferidamiweria. ise minda Cemma jer kidevsaRsalamaTma kurselebma gaixsenonCveni axalgazrdoba, Cveni univer-siteti da sxva naTel pirovnebebTanerTad esenic moigonon – araCveu-lebrivi, keTili, zogjer axirebu-li pirovnebebi.

RmerTia mowame es mxolod maT-dami siyvarulma da pativiscemamdamawerina.

RmerTo, naTelSi amyofe maTisulebi, amin!

Page 32: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

32

`Советский Паспорт и т.д!!!~

gasuli saukunis samocian wleb-Si (vwer amas da mikvirs, ra drogasula, XX saukune dagvis-rulebia!?.) samuSaod saqinformSigadavedi rusTavelis prospeqtzeSenobaSi, ̀ zaria vastokas~ rom eZa-xdnen. ai, im Senobis vestibiulSikibis qveS Joras sadalaqo Sekun-Wuliyo. Jora xaCaturovs Zalianbevri icnobda, mec maT Soris. ma-gram, roca saqinformSi muSaobadaviwye, misi mudmivi klienti romgavxdi, da Tanac bevri Cemi megobaricmivuyvane, ufro davZmakacdiT.rogorc yvela dalaqi, Jorac Zaliankolorituli, enawyliani kaci iyo,qarTuls Tbilisuri somxuri aq-centiT laparakobda da gakreWi-sas enas ar aCerebda, sicil-xarx-arSi gadioda dro. iqve kidev erTisomexi griSa (griqura, gvari aRarmaxsovs) liftiorad muSaobda.Tqven warmoidgineT, maSin iyo ase-Ti Tanamdeboba, lifts aravis an-dobda, TviTon unda aeyvane. CvenigriSa calTvala iyo, Tvali omSidavkargeo, ase ambobda, arada kiTx-va gveuxerxuleboda.

Jora da griSa ratomRac erT-maneTs ver itandnen, dalaqi `ku-tuzovs~ eZaxda, sul kinklaobd-nen. erTxel diliT rom mivedi sam-saxurSi, Jora samarTebliT xelSimaRla iyureboda da somxurad il-anZReboda, griSa ki meore sarTulze

`zarias~ karebTan axlos idga, al-baT safrTxis SemTxvevaSi iq Se-vardniliyo, da isic rasakvirvelia,valSi ar rCeboda. me rom daminaxa,griSam qarTulad gadmosZaxa: `ha,modi raRa damartyi, raRas ucdi?~.`vax, nodarjan, xedam ras meubneba!unda rom davartya da mere mTelisicocxle me movuaro - raRa! Camo,Camo, ̀ kutuzov~, magis imedi nu geqne-ba...~ da ase gauTaveblad, xan mSvi-doba Camovardeboda maT Soris, ma-gram cotaxniT.

Joram imodena SenobaSi momuSave-Ta Sesaxeb TiTqmis yvelaferi icodada roca mogixelTebda, aucilebladgamogkiTxavda. erTxelac mekiTxeba:_ nodarjan,karlo aRar minaxavs,sad aris?

_ SvebulebaSia, mgoni zRvazeisvenebs, _ Tbilisis zRvaze, ara?(karlos sayvareli hyavda, isic CveniTanamSromeli, romelic TbilisiszRvis dasaxlebaSi cxovrobda).

rogorc Jora metyoda xolme,xaCaturovebi – xaCatrianebi ZveliTbiliselebi, sakmaod SeZlebulixelosanTa amqris warmomadgenle-bi iyvnen da amitomac moxda, romcolad gaatanes ZirZveli Tbilise-lis, mTel ruseTis imperiaSi cno-bili farajanovis (albaT faraja-nianis) yofili didi sovdagrisqaliSvili ania.

Qqalbaton anias mTeli saqin-

Page 33: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

33

formi icnobda, radgan Cveni saqin-formis maSindeli redaqciis gver-diT, erT, meoTxe sarTulze iyoJurnali ̀ droSa~, rusuli da somx-uri gamomcemlobebi, sadac qalba-toni ania muSaobda. maSin saqin-formSi, rogorc am gamomcemlobeb-Si, erT sawer magidasTan or-oriisxdnen, magram zogjer sauzmisdros somxebidan Tevzis iseTi mad-isaRmZvreli suni gamodioda, romxumrobiT vityodiT xolme _ xomar vestumroTo!

Aania sergo farajanovis –saqveynod cnobili reJisoris daiyo. Aaniac, rogorc batoni sergo– dabal – dabali, Cafskvnili, Zve-lad rom ityodnen xolme, napative-bi qalbatoni iyo. Jora ki, saSua-loze maRali, xmel-xmeli kaci gax-ldaT.

Aaba Jora, ra Jora iqneboda,sxvebTan erTad Tavisi sayvarelianiac ar gaeSayirebina. aRar maxs-ovs romeli wlis zafxuli iyoda Jora SvebulebaSi gasvlas apireb-da amitomac yvela klients gvafrTx-ilebda: - erTi Tve ar viqnebi, Cemiania gadamekida, ginda Tu ara ̀ soC-Si~ davisvenoTo, hoda egregaburZgnulebs xo ar dagtovebT,droze modiT da gaikriWeT - raRa!

Svebuleba daumTavrda Tu ara,Jora mxiaruli, garujuli dagvi-brunda. salam-qalamis Semdeg Seve-kiTxe - Jorajan, Svebuleba rogorgaatare, ania kmayofilia Tu ara –meTqi. ̀ kmayofilia maS, plaJze rom

gaviyvane, anias veubnebi – ha, midiraRa – meTqi. jer ver gabeda, ma-gram zRvaSi delfiniviT rom Seva-cure, unda genaxa zRvam rogor maim-ata~. marTalia, TviTon iumoriTmiyveboda, magram sicili Zlivs Se-vikave. CvenTan, me-4 sarTulze romavedi, es nukri manjgalaZes movuyevida unda genaxaT ra xarxari agvi-tyda, roca warmovidgineT rogormidgafunobda is `kalaboka~ qal-batoni ania.

zemoT mogaxseneT, rom Svebule-baSi gasvlis win, ramdenime kviriTadre yvelas gvafrTxilebda: ama daam dros mivdivar da droze gaikri-WeTo. amjerad gviTxra, kievSi ser-JikasTan mivdivaro. Hhoda wavidakidec. Cven misi mosaklisebac kiver movaswariT, rom aTiode dReSisamsaxurSi gamogvecxada.

yvelas gagvikvirda da vekiTxe-bodiT, ra moxda, Jorajan, ase adreratom Camoxvedio. - ̀ maica ra, kide-vac didxans davrCi, biWo, es ra vnaxe,serJikas im erT oTaxSi gafenildaTvis tyavze mileTis xalxi –qalic da kacic ijda, iwva da arayssvamda. erTi ori dRe mec avyevi,magram aba amas me rogor gavuZlebdi.mere colisZmas vuTxari, ara, Zmao,es Cemi saqme ar aris, mivdivar –meTqi. Semexvewa, raki ar dagiSlia,anias nu etyvi, sma rom miwevso~.

Ggavida xani da sergo fara-janovi, rogorc mogexsenebaT, daap-atimres. Ees kievSi moxda. erTx-elac JorasTan rom sadalaqoSi

Page 34: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

34

vijeqi, uguneboba Sevatye. TiToro-la sityvas Tu ityoda. Bbolos,veRar moiTmina da meubneba: ̀ wuxelCemTan `obiski~ damirtyes (JoramTawmindis ubanSi anias mamis yo-fili saxlis patara binaSi zed-siZed iyo Sesuli). SewuxebulmavkiTxe, ra moxda - meTqi, ̀ ra moxdada xom ici, serJika rom daiWires.hoda, kagebeSi, etyoba magrad ajan-jRares da yvelaferi daafqvevinesraRa! vax, nodarjan, es ra vnaxe –`lustridan~ imdeni oqroulobaamaiRes, rom verc ki damesizmrebo-da, marto ̀ cepi~ iyo, me da Sen er-Tad ramdenjerme Semogvexveoda. vax,vax, an aniasTvis eTqva, an CemTvis, magYyurumsaRs, xom gadavmalavdiT. Eesra qna, me magis ... da karga xansviSviSebda Jorika. aba, im wamxdarsaqmes ra eSveleboda, anda batonisergo ras ifiqrebda, rom daapa-timrebdnen. ̀ iq~ ki mas ki ara, al-baT, kamosac yvelafers daayaWvinebd-nen.

Kkarga xani gavida da gveubneba:`es oxeri `prastata~ Tu raRacdozana, mawamebs, lamis wamdauwum`iq~ davrbivar, raRa, moskovs va-pireb wasvlas, `aperacia~ iq undagavikeTo. marTlac male moskovSigaemgzavra da ramdenime xanSi Cam-ovida kidec. Kkarg gunebaze iyo,Zveleburad aTas rames yveboda. isicgviambo, rogor mivida ganTqmulklinikaSi mTavar eqimTan da Tavi-si gasaWiri uTxra. ̀ ara, biWo, mTa-vari mekiTxeba `napravlenie~ Tu

gaqvso. me vuTxari – у меня толъкоСоветский Паспорт, советскиеденьги и так далее– meTqi, erTi CaiR-ima da, mokled, damawvina da gamike-Ta kidec ̀ aperacia~. Eexla jigru-lad var-ra, - miTxra gaxarebulmaJoram. ramdenime xans marTlac kar-gad iyo, magram Turme adenomaavTvisebiani gamodga da Cveni Joragardaicvala. misi mTeli klientu-ra arc erT panaSvidsa da dasa-flavebasac ar gamohklebia. colS-vilTan erTad batoni sergoc Wir-isuflobda. imxanad igi ganTavisu-flebuli iyo da TbilisSi mamiseulsaxlSi cxovrobda.

Aai, ramdeni xani gavida da ax-lac Tvalwin midgas, rogor lamazad,marTlac rom `reJisorulad~ iyoyvelaferi gaformebuli. unda genax-aT ra cxare cremliT tirodacalTvala griSa-`kutuzovi~. mok-led, yvelam gulistkiviliT, alal-ad gavistumreT im qveynad Cvenikoloriti, enawyliani dalaqi Jora.

RmerTma naTelSi amyofos daacxonos, amin!

X X X

Aaqve minda ramdenime sityviTsergo (serJ) farajanovze giamboT.SeiZleba bevrma arc icodes, romigi Zalian didi ̀ ximandristi~ iyo.Turme sul imas cdilobda, rogormeraime kvimaturi gaekeTebina, exumra.es Jorasganac momismenia da sxveb-

Page 35: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

35

isaganac, gansakuTrebiT Seklulihyavda iqve quCaze mcxovrebi Sinab-era qalbatoni, Tavisi Tanatoli dakargi megobari. TviTon xan muSaob-da, xan qeifobda, amitom gaTenebisx-ans Tu iZinebda xolme. im sawyalqals ki ar aZinebda – mividoda,fanjaraze miakakunebda da sanam argaaRviZebda ar moasvenebda. xandax-a n atyuebda , nax e v i nmogiyvane,sazRvargareTeli reJisorian msaxiobi, unda gagacnoo.

gamoRviZebuli mezobeli exvewe-boda: `Cержик, дай спатъ, умаляю,не буди~-o. Eex, Se Zilis guda, sic-ocxles, vatyob, ZilSi daamTavrebo.stumrebi Cveulebrivi im ubneliTbiliselebi iyvnen xolme.

erTxelac, TiTqmis riJraJze,serJma isev miukakuna fanjaraze dasanam ar gaaRviZa ar moeSva. Qqali

isev awuwunda, exveweboda SemeSvi,damaZineo.

- qalo, Sexede vin mogiyvane, vinunda gagacno, gaaxile Tvali - mar-Celo mastroiani ariso. marCeloara, biWo, marlon brandos momiyvan-dio, - upasuxa Signidan qalma, ma-gram ra unda eqna, mainc adga dafanjarasTan mivida, gamoaRo da mx-iaruli sergo eubneba: - gaicani, mar-Celo mastroiani ariso. marCelosac,romelic aseT rameebSi gamocdiliyofila, RimiliT xeli gauwvdiaqalisaTvis. imas xeli ki CamourT-mevia, magram iqve Turme kinaRam guliwasvlia, roca marTla is didebu-li da lamazi mamakaci daunaxavs.

- ha, kidev metyvi, nu maRviZebo,xedav vin gagacani, znaCit, axla nak-lebs daiZinebo, – ase daamTavramoyola Jora dalaqma.

Page 36: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

36

ra Tqma unda, vgrZnob, rom ase-Ti saTauric ki pretenziulad Sei-Zleba moeCvenos vinmes, Tumca cdasda kolegialur rCevas win araferiudgas.

am ramdenime Tvis win gazeT`kviris qronikis~ furclebze wa-vikiTxe patara werili saerTosaTauriT ̀ zurab wereTels giJebiuteven~

simarTle rom vTqva, mesiamovnaredaqciis migneba _ mSvenieri sa-Tauri SeurCeviaT, rac kargad gamox-atavs im rTul viTarebas am bolo

Txovna qarTuliJurnal-gazeTebis redaqciebs

wlebis manZilze ruseTSi, yvelazemetad ki mis dedaqalaq moskovSimsoflios masStabiT saxelganTqmu-li didi qarTveli mxatvris zurabwereTlis mimarT zogjer rom iCenenda Cvenda sasixarulod verafersaRweven. zurab wereTlis udide-si talanti da kacuri kacoba yve-lafers Zlevs. gazeT ̀ kviris qron-ikis~ redaqcia xazgasmiT wersareul-dareuli rusuli sazogadoe-bis gansxvavebulobis Sesaxebac:`zogic ruseTis samxatvro akademi-is prezidents icavs da amgvar aqcie-bs giJebis gamoxdomad afasebs~.

rom ar icavdnen da Tavad raimesgakeTebis Tavi hqondeT, maSin qarTv-els anu maTive sityvebiT ̀ nacmens~uZvelesi samxatvro akademiis prez-identad ki ar airCevdnen, Tanac me-ored da mesamed. z. wereTelma ak-ademia srul kraxs gadaarCina dafexze daayena. sxvaTa Soris, niSan-doblivia, rom ruseTis mxatvarTakavSirmac dasva sakiTxi, damoukide-blad ar efunqcioniraT da samx-atvro akademiis frTebqveS emoqme-daT, radgan yvelas iq eguleba didimxatvari, moRvawe, aTobiT premiislaureati, yvela umaRlesi regali-is mflobeli, mecenati da organi-zatori zurab wereTeli.

jer kidev aTiode wlis winaTsakuTari TvaliT wavikiTxe rusul

Page 37: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

37

presaSi da zepiri laparakis dro-sac araerTxel movismine, romruseTSi erTaderTi pirovneba, er-TaderTi kaci aris zurab wereTe-li, visac xelewifeba Tqvas, ideawamoayenos, gegma dasaxos da Seas-rulos kidec. werilebSi CamoTv-lili iyo ara erTi da ori mxat-vari da arqiteqtori, vinc daiwyoesa Tu is saqme da miatova, vergaakeTa, bolomdis ver miiyvana, antradiciad qceuli loTobis gamoCaagdo. amitomac aRrCobs Suri bevrrus Semoqmeds, vinc zogierTi Jur-nalistis daqiravebasac ar Taki-lobs da aTas xerxs xmarobs zurabwereTlis winaaRmdeg. amgvar sinamd-viles ̀ kviris qronikasTan~ erTadJurnali `sarkec~ aRniSnavs: maTimizania gamoacocxlon rusulimonumenturi xelovneba, raTaamieridan moskovis quCebSi aq-tualuri xelovnebis nimuSiidges~. ai, swored es aris maTimizani, rom mxolod rusebi qmnid-nen monumentur xelovnebas, ama-rTlebdnen yvelanair rusuls, risiTavi, rogorc vTqviT, bevrs ar aqvsda Suriani dapirispirebis prin-cipiT moqmedebs.

aseT viTarebaSi mravalricxo-vani rusuli yviTeli, mikerZoebu-li presis furclebze zogjeraraswori informacia iwereba didimxatvrisa da didi patriotis Sesax-eb. SeiZleba es ar iyos ise sawyeni,rogorc qarTul presaSi WeSmari-ti mtris gazeTebidan gadmoRebu-

li Sovinizmis suniT savse esa Tuis werili, riTic zogierT qarTv-elsac SeiZleba mcdari Sexedule-ba Seeqmnas Cveni saxelovani Taname-mamulis Sesaxeb, romelic ruseTSida msoflios mraval qveyanaSicRirseulad warmoadgens WeSmari-ti qarTveli kacis saxes, saqarTve-los saxeli ki farTod gaaqvs saer-TaSoriso asparezze da romlismonumenturi skulpturebi msof-lios ocdaaTze met qveyanas amS-venebs.

kidev ufro uaresi, miuRebelian gnebavT, gulsatkenia, roca Cven-Tan, saqarTveloSi, TbilisSi,zurabis samSobloSi Seikribebanebismieri asakis ori an sami kacida yovlismcodne brZenis ieriTiwyeben msjelobas mxatvris ama Tuim qmnilebaze. am gansakuTrebulma,xmaurianma da Semtevma kastam yve-laferi icis, SegiZliaT dausvaTnebismieri SekiTxva avicenas, fa-naskertelis, leonardo da vinCis,

Page 38: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

38

miqelanjelos, markesis, borxesis,peles, maradonas, leninis, berias,putinis Tu kalaZis cxovrebidan.yvelafers maRalfardovani msjelo-biT gagirCeven, yvelas Tavis adg-ils miuCenen, ise rom saerTod ardafiqrdebian Tavad vin arian, raSeuqmniaT, ra gaukeTebiaT, risiufleba aqvT. aseTi pirovnebebissakmao nawils Tavi bevrjer aqvTSercxvenili ukadreblis weriT,SeqmniT raRac axali seqsualur-maniakaluri mimarTulebis danergviT,riTic xalxis did ukmayofilebasiwveven. maTi mizani naTelia, akri-tikon gamoCenili adamianebi, romsxvebi daarwmunon ramdenad Zliere-bi, ramdenis mcodneni arian. ase Sei-Zleba moxdes zurab wereTlis ma-galiTzec, radgan dRes saqarTvelo-dan wamomdgar Semoqmedebs Soris,Tuki gamoCenilobis xarisxsa dasidideze vinme ilaparakebs, mas msof-lio masStabiT analogi ZalianZnelad Tu moeZebneba.

Tuki vinmes surs zurabze wer-ilis dawera, es ki sruliad bune-brivia, rom sayovelTaod cnobildid Semoqmedze weron da xalxsgaacnon misi cxovreba _ Semoqmede-bis detalebi, rac yovelTvis iwvev-da da iwvevs adamianebis usazRvrodainteresebas, sruliad bunebrivad,Tanac namdvil JurnalistikaSi miRe-buli wesisamebr SeuZliaT axlo-bel adamianebTan daazuston de-talebi. TbilisSi cxovrobszurabis umcrosi da, disSvili, siZe,

rZali, cxovroben biZaSvilebi, dei-daSvilebi, mamidaSvilebi, uaxloesimegobrebisa da klaselebis mTeliarmia, maTTan nebismieri sakiTxisgadamowmeba aris SesaZlebeli. vinmeityvis sad da rogor davukavSir-deTo. bolos da bolos Cveni Ju-rnalis dasawyisSive miTiTebuliasakontaqto telefonebi, Cven Seg-viZlia nebismier axlobel adamian-Tan dagakavSiroT, anda Cveni pira-di kompetenciis farglebSi dagex-maroT swrafad da safuZvlianadgairkves nebismieri saintereso sa-kiTxi.

zurab wereTelze laparaksroca vinme daapirebs an ufro zus-tad _ gabedavs, minimalurad maincunda icodes didi mxatvrisa damonumantalistis ara marto umdi-dresi Semoqmedeba, aramed misi ma-Rali donis pirovnebac, misi cx-ovrebiseuli kredoc, rac moyvasi-sadmi kacurad gulwrfeli siyvaru-liT aris ganpirobebuli. aseTdros igi aris uSualo, principu-li, gabeduli da mTeli ZaliT Seu-Zlia brZola sikeTis gamarjvebi-saTvis.

uamravi faqtis moyvana SeiZle-ba am mimarTulebiT, rasac Tavadzurab wereTeli arasodes uwevsTund mcire afiSirebas. aq gamax-senda am oriode wlis win gazeTSigamoqveynebuli cnobili qarTvelireJisoris buba xotivaris werili,sadac igi exeba ufrosi Zmis, namd-vilad SesaniSnavi pirovnebis qarT-

Page 39: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

39

los xotivaris Tavsdamtydartragedias. aqve avtori erT damax-asiaTebel SemTxvevas ixsenebs dasruliad miukerZoeblad wers:

_ ̀ msurs, im xelmowerebis Sesax-eb giamboT, romelsac `TviTmfri-navis biWebis~ gadasarCenad vagroveb-diT. gega kobaxiZis mSoblebi _ miSakobaxiZe da naTela maWavariani CemiZmis _ qarTlosis megobrebi iyvnenda, ra Tqma unda, Cemi megobrebic. esambavi rom moxda, Tavi valdebuladCavTvaleT, maT gverdiT vmdgariyav-iT. miT umetes, vicodiT, rom gegaar monawileobda im sisxlisRvra-Si, rac moxda (da arc isini, vincgadarCnen). yvela Tavzardacemule-bi viyaviT, saSineli iyo is ganaCeni_ daxvreta, rac maT gamoutanes.rogorc CemTvis cnobilia, proces-ebSi Tavidanve moskovi CaerTo,qarTul mxares arafers ekiTxebod-nen. rodesac situaciam kulmina-cias miaRwia, mosamarTle ukan arixevda, erTma iuristma miSas urCia,iqneb cnobili adamianebis Suamdgo-mlobam imoqmedos da daxvretismuxli Secvalono. maxsovs, maTTansaxlSi visxediT, miSam, es mosazre-ba rom gagviziara, uceb siCume Cam-ovarda _ im dros sarisko iyoaseT Suamdgomlobaze xelis mow-era. imdenad uxerxuli situaciaSeiqna, rom miSas vuTxari: xelmow-erebs Sevagroveb-meTqi. siis Camow-era rom daviwye, miSam SemaCera _Suamdgomlobaze xelis mowerasmaSin eqneba azri, Tu aq iqneba cno-

bil pirovnebaTa gvarebi _ ssrkavSiris deputatebis an saxalxoartistebis da a.S. xelmowerebisSegroveba daviwyeT me da araCveu-lebrivma pirovnebam nodar rCeuliS-vilma. zafxuli iyo, agvistos Tve,vinc im periodSi TbilisSi vnaxeT,TiTqmis yvelam Tavi Seikava xelismoweraze ... warmoidgineT, es iyoandropovis dro, romelic xalxsrepresiebiT emuqreboda, axal 37wels mogiwyobTo, amitom eSinodaT.ra Tqma unda, uxerxul situaciaSiaravin Camiyenebia, piriqiT, vamSvideb-di _ Tu xelmoweraze uars ityviT,amas veravin gaigebs-meTqi. Tavsikavebdnen, jer sxvam moaweros, Sem-deg _ Cveno. bolos gavriske damivedi zurab wereTelTan, romelicmaSin deputati iyo, leninuri premi-is laureati da a.S. vuTxari: ba-tono zurab, xels aravin awers amSuamdgomlobas, Tu uars ityviT ardagemdurebiT-meTqi. batoni zura-bi dafiqrda da mipasuxa: sikvdil-is winaSe yvela erTni varTo daxeli moawera gakvriT, gvari arikiTxeboda _ daxeda da Tqva: _gaurkveveli rom ar iyos, Tavidanmovawero da Tavisi gvari abso-luturad garkveviT dawera, Camow-era Tavisi yvela regalia. SemdegmiTxra: saqarTveloSi es weriliar gaWris, moskovSic unda gaigza-vnoso. aiRo carieli furceli daTavisi gvari rusuladac moawera.gadavexvie baton zurabs, es iyo misimxridan vaJkacuri nabiji da dResac

Page 40: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

40

ver vitan, mis Sesaxeb vinme augsrom ambobs... amis Semdeg xelibevrma adamianma moawera~.

msgavsi vaJkacuri faqtebi zurabwereTlis cxovrebaSi asobiTa daaTasobiT moiZebneba. didi mxatvarisikeTis danergvasa da keTilisaqmeebis Zaldautanebel keTebaSiyelTamdea Cafluli. 2002 welsvrcel interviuSi korespondentisSekiTxvasTan dakavSirebiT zurabwereTeli aRniSnavda: ̀ Cemi samyarosikeTiT aris savse. gansakuTrebiTmixaria im adamianebTan urTierTo-ba da maTi saubrebis mosmena, rom-lebic Cems cxovrebiseul Sexed-ulebebSi kargad erkvevian~.

WeSmariti qarTveli kaci zurabwereTeli sakuTari samSoblo-

saTvisac bevr rames akeTebs. aqTundac erTi faqti SeiZleba ga-vixsenoT 2002 wels Cawerili erTiinterviudan: ̀ yvelaze mniSvnelovanimainc Tbilisis zRvis grandiozu-li kompleqsi `saqarTvelos mat-ianea~. es aris Cveni kultura daistoria, dawyebuli amiranidan _dRevandeli dRiT damTavrebuli. aqsaukuneebis mixedviT aRweriliasaqarTvelos damwerloba, wmindanebi,mefeebi, sazogado moRvaweebi da a.S.am proeqtze daaxloebiT 20 we-lia vmuSaob... es Cemi Semoqmedebaa,romelzec marTalia, ar vitanjebi,magram ioli Sromac ar gaxlavT,piriqiT, Zalian mZime Sromaa. CeminiWi saCuqaria Cemi qveynis, xalxis,winaprebisa da yvelasTvis, visacuSromia Cveni eris istoriis Sesa-narCuneblad~.

zurab wereTels arcerTi wode-ba da tituli ar daklebia, misisaocrad didi Semoqmedeba Sesabam-is dafasebas poulobs, magramumTavresi mainc xalxis azria, masmsoflios bevr qveyanaSi `movle-nas~, ̀ giganturi Zalis Semoqmedsa~da ̀ Tanamedroveobis cocxal leg-endas uwodeben~, amerikis SeerTe-buli Statebis presam ki `yvelasferoSi Cempionis~ tituli miani-Wa.

arnaxuli warmatebebis miuxe-davad, zurabi sul muSaobs damuSaobs, xelovneba misTvis sunTq-vac aris, mowodebac, sulieri sam-yaroc, gzac, dRevandelobac, momaval-

Page 41: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

41

ic. erT-erTi cnobili interviusdros igi ambobda: ̀ saerTod CemTvismuSaoba yvelaze mTavaria da vcdi-lob rac SeiZleba meti gavakeTo.Tu daakvirdiT, intervius ganmav-lobaSi raRacas vxatav, sanam in-tervius davamTavrebT, naxatic mzadmeqneba~. didi xelovani sakuTarTavs SeCerebis uflebas ar aZlevs,sul qmnis da qmnis, Tanac qmnis iseTiZaliT saukuneebsac rom gauZlebs.

zurab wereTlis SemoqmedebisSesaxeb uamravi iwereba msofliopresaSi, aseve qarTul presaSic.amitomac mis saocrad warmatebulsaqmianobas aRar vixseneb, is ukveyvelasTvis xelSesaxebad Tvalsa-Cino gaxda, ufro mis momxiblavpirovnebaze vakeTeb aqcents. zura-bi WeSmariti qristiania pirovnu-ladac, cxovrebis wesiTac, STamo-mavlobiTac, ojaxiTac, Semoqmedebi-

Ti mimarTulebebi-Tac, aris adamianeb-is damxmare daaTasobiT keTilisaqmis uSurvelimkeTebeli. TavaderT sityvasac verdaacdenineb aso-biT gaweul dax-marebaze, SeTvisebu-li aqvs, rom qvel-moqmedebas sapia-ro afiSireba aruxdeba. Tavad gada-WriT acxadebs ko-

respondentis SekiTxvaze: ̀ arc vi-saubreb imaze, rom qarTvelebs vex-marebi~. ase Cumad, uxmaurod gakeT-da mravali saSviliSvilo saqme, ma-galiTad, gamovida afxazeTis is-toriis Tematikisadmi miZRvniliaTobiT wigni, gamoCenili qarTvelieTnografis akademikos giorgi Cit-aias samecniero Sromebis xuTtomeu-li, 26 wlis maradiul WabukaddarCenili didi qarTveli mwerlis,legendad qceuli guram rCeuliS-vilis akademiuri gamocemis eqvs-tomeuli da asobiT sxva wigni,romelTa CamoTvlas erTi patarasaJurnalo werili namdvilad areyofa.

wlebis winandel erT-erT in-terviuSi zurab wereTeli damaxa-siaTebeli simSvidiT, RirsebiTa daWeSmariti SegnebiT werda: ̀ me qris-tianuli kanonebiT vcxovrob, vcdi-lob sikeTe vTeso, rac SemiZlia

Page 42: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

42

nugzar wereTeli _ JurnalistTasaerTaSoriso federaciis wevri,

saqarTvelos damsaxurebuli Jurnalisti, profesori.

davexmaro yvelas, metyvian madlo-bas _ gamixardeba, arada, _ kargadmeyolon~. ase cxovrobda da asecxovrobs zurab wereTeli, mxolodsikeTiTa da siyvaruliT, rwmeniTada moyvasis mxarSi dgomiT, simSvi-dis damamkvidrebeli Rirsebis Tes-viTa da zogierT borotebiT Sepy-robil adamianSi keTili sawyisisgaRvivebis imediT.

albaT amitomac Cemi patara sa-Jurnalo werilis saTauridan ga-momdinare minda kolegiurad vTx-ovo qarTuli Jurnal-gazeTebismaRalkvalificiur TanamSromlebs_ nu endobiT rusuli yviTeli pre-sis muSakTa mogebis naxviT dain-teresebul boRmian gamonagonebs daaSkarad SekveTilis surneliT ga-JRenTili werilebi ar gamoaqvey-non, aseve undoblobis gamo bevrimasala ar gadaices radioTi datelemauwyeblobiT, miT umetes dRes,roca ruseTis masmedia Tu poli-tika cdilobs yvelaferi qarTu-li mxolod da mxolod uaryofi-Ti kuTxiT moaCvenos rusul sa-zogadoebas, daamtkicos suleluriTezisi, TiTqos oTx milionamdemosaxleobis saqarTvelom 140 mi-lonian daundobel ruseTs dauwyo

omi da ruseTic ̀ iZulebuli~ gax-da Tavisi ̀ mSvidobismyofelebi~ darusuli pasportebiT momaragebu-li mosaxleoba `daecva~. madlobaRmerTs, Cveni patara qveynis presagacilebiT maRali donisaa da gac-ilebiT Tavisufalicaa, vidre rusu-li presa, siyalbesa an aSkaratyuilze Tvalis daxuWva ki Cvenar gvekadreba. ra Tqma unda, isickargad mesmis da bolomde arcmjera, rom Cemi patara moculobiswerili, Zalian did, gadamWrel zemo-qmedebas moaxdens Cems axalgazrdakolegebze, Tumca kvlav vimeoreb daasec vfiqrob, rom keTil rCevas uariaravin ar unda uTxras.

msoflioSi saxelmoxveWil didqarTvel mxatvarsa da moqandakeszurab wereTels male dabadebidansamocdaTxuTmeti wlisTavis saiu-bileo TariRi usruldeba, racZalian farTo masStabiT aRiniSne-ba. Cvenc gvinda suliTa da guliTvusurvoT am araCveulebriv, ge-nialur pirovnebas xangrZlivi si-cocxle, kvlavac uCveulod nayofi-eri SemoqmedebiT emoRvaweos, rad-gan igi ara marto eamayebaT, aramedZalian sWirdebaT adamianebs, misiimedi aqvT da dRemdis miRweuliarnaxuli warmatebebiTac xaroben.

Page 43: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

43

2009 wlis 4 ivliss dabade-bidan 75 wlisTavis saiubileoTariRi usruldeba did qarTvelmwerals, 26 wlis maradiul WabukaddarCenil legendarul guramrCeuliSvils. erT weliwadSi kimisi tragikuli aRsasrulidan 50wlisTavis samwuxaro TariRicaRiniSneba.

Jurnal `sityvis~ saredaqciokolegia iwyebs guram rCeuliSvi-lis cxovrebisa da SemoqmedebisadmimiZRvnili masalebis gamoqveynebas.mkiTxvels vTavazobT didi qarTve-li mwerlis, literaturuli pro-cesebis uangaro Semafseblis rezo

inaniSvilis mogonebebs miZRvnilsdidi qarTveli mwerlis guramrCeuliSvilisadmi.

rezo inaniSvilis mogoneba sa-TauriT `guram rCeuliSvilTan~gamoqveynda gazeT ̀ literaturulisaqarTvelos~ 1989 wlis 11 agvis-tos nomerSi, meore usaTauro mog-oneba ki daibeWda laSa TabukaSvi-lis Jurnal ̀ XX saukuneSi~ 1987wels, saerTo saTauriT rezo inaniS-vilis `samagido rveulebidan~.

revaz inaniSvili

`guram rCeuliSvilTan~

megobrebi ar vyofilvarT, arcaxlo amxanagebi. piriqiT, aSkarad

literatura

didi mwerali didimwerlis Sesaxeb

Page 44: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

44

gvi pirispirdeboda Cveni Taobismwerlebs _ gabedulebiT, silaRiT,xelgaSlilobiT.

mas da mis megobrebs SeeZloTfulobana eTamaSaT saopero Teat-ris wina kedelze _ fuls romkedels miartyamen da visic yve-laze Sors gadavardeba, is rom arismogebuli. SeeZloT _ Cemi TvaliTminaxavs esac, _ rusTavelis gamzirzesazeimo siamayiT CaetarebinaT sulpatara Cokina; is Cokinac amayadyurebaWimuli da yoCaRad fexgaS-lili, pakuna.

sadac ar unda mdgariyo, wa-mogvyveboda STabeWdileba, romrogorRac zemodan dahyurebda Tbi-liss.

Cveni nacnoboba erlom axvle-dianis SuamdgomlobiT daiwyo. memarjaniSvilis moedanTan vcxovrob-di, erlomi kamos quCaze, velodro-mis gverdiT. xSirad mivdiodixolme masTan. erlomis pataraoTaxi bude iyo mokamaTeTa. razeaRar gvikamaTia iq. erlomTan modio-da xolme guramic, Cvens kamaTs Se-mouerTdeboda RimiliT, xumrob-xumrobiT. SeeZlo, ra sakiTxic arunda yofiliyo, qilikiT eTqva bev-ri Wkvianuri ram. Caixsnida daSeikravda xalaTis sakinZes. minax-avs saubrisas rogor ixdida daisev icvamda Tavis sayvarel qur-Tuksac. agznebuli iyo xan riT, xanriT, magaliTad, erTi Zalian rigi-Ti rusuli filmi ̀ qaliSvili gi-tariT~ ukve oTxjer enaxa, mexuT-

ed Cvenc wagviyvana. icinoda isegulianad, dainteresebulni iyure-bodnen aqeT-iqidan. xan svamda (Ta-vad me ar minaxavs gadametebiT ms-meli), xan wveT sasmels ar ikareb-da. maSin is CacmiTac sxvanairadicvamda _ sufTad, originalurad,giJdeboda maRalyeliani fexsacmel-isaTvisac, Cineli saldaTebisbaTinkebs ̀ rCeulkebic~ ki daerqva,muSaobiT xom, muSaobda ̀ mxeciviT~,gareT ar gamovidoda mTel kviras.

erTi xanoba gatacebuli iyoorTaWalis CaixanebiT. au, ra Caia,ra tipebi arian Calagebulni! Zve-li da axali. aSverili aqvTaorTqlebuli TefSebi am ors Suada arian egreo!

erTxel, am saCaieebiT gataceb-is dReebSi, erTmaneTs SvxvdiT wig-nis palatis dabliTa vestibiul-Si. masTan iyo sarkastuli in-teligentis garegnobis TiTqmis Suaxnis kaci. gamacno, _ batoni SoTadedabriSvili, Sio aragvispirelisvaJio! dedabriSvilma xeli Camo-marTva, gadaatrial-gadmoatrialaCemi xeli da Tqva, _ namdvili glex-uri wiTeli xelia. leqsebze argaisarjoT, araferi gamogivaT, _proza? proza SeiZleba, mogonebebisoflis cxovrebidano.

movida erlom axvledianic.guramma xelaweviT Tqva: _ mivdi-varT Cais dasalevad orTaWalaSi,Wrel abanosTan.

noembris bolos nawvimari iyo,kargi sigrile. igrZnoboda, ra sa-

Page 45: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

45

siamovno iqneboda axla cxeli Cai.ymawviluri xalisiT mogvyvebodabatoni SoTac. man erTxelac gaamax-vila yuradReba Cems garegnobaze, _tuCebic ar gaqvT mwerlisa... ni-kapico...

gurami marTali aRmoCnda. mar-to iqaurobis naxvac ki Rirda iqCamosvlad. nafleTi nislebi xandafaravda, xan gamoaCenda nariyalas,leRvTaxevis gaRma, Taboris gorebi,daJangebuliviT iyo _ gadawinwk-luli wiTel-yviTeli ferebiT.pirdabaniliviT cocxlad iyurebod-nen zemoT wasuli abanoTubnis sax-lebi.

guramma metexis gadmoRma gada-kocna viRac milicieli. guramismayurebeli milicieli gaxarebuliiyo: bodiSobda, ymawviliviT awiTle-buli, posts ver mivatovebo, guram-ma erTxelac akoca.

saCaie iyo iqve, Zveli abanoebisdasawyisSi _ grZeli, barakuladSekruli, lurjad SeRebili, Sig-niT ufro igrZnoboda misi sid-ide. miuxedavad am sididisa, gam-ovsebuli iyo xalxiT. idga sasti-ki buRi, orTqli da kvamli areu-li erTmaneTSi. TavSi, sadac veebasamovrebi duRda, sapatio adgilasZveli yaidis mahmadianebi isxdnen_ zogi fafaxiT, zogi TavSiSveli,Tavgadaxotrili, ofliT gadacvaru-li. iyo ramdenime TavdakeWnilic,erTi mTlad wiTelWrilobianic.eweodnen yalions, an gazeTisqaRaldSi gaxveul magar wekos.

svamdnen welSi gamoyvanili Wiqe-biT da TefSebiT muq, magar Cais,TiTo-orola sityvas Tu ityodnen,imasac TiTqos mxolod TavisTvis.

im jgufidanac gamounaTes yviTe-li didi kbilebiT gurams. guramimivida, xeli CamoarTva orsa Tu sams,momtanebs dauZaxa _ Cems angariSSigaumaspinZldiT amaTo. yonaRebiicinodnen Tavis qneviT da xelismaRla aweviT.

iyvnen qalebic, ufro xnierebi,didSalmoxveulebi, daxrilebi, mu-qebi. isinic unaTebdnen kbilebiTgurams.

gurami gvimaspinZldeboda Cvenc.siamayiT gviwyobdnen Wiqebs axal-gazrda mimtanebi. TiTqos ar Sei-Zleboda, magram guramma mainc said-anRac gaaCina koniaki, baton SoTasdasdo pativi. batonma SoTam mof-erebiT mohkida xeli koniakisboTls.

vsvamdiT im marTlac mSvenierCais da mikvirda guramis SemCneveb-is sizuste: marto tokaveno Zvel-sa da axals Soris. TiTqos marT-la eqsponatebiviT iyvnen Cawyobilni.gabrwyindeboda esa Tu is oflianiTavi, anda im Tavebs zemodan gada-wvdili Savi xmeli xeli, uceb avi-doda wvrili da mkvrivi TeTrikvamlic, erT Tavs ahyveboda ori-sami sxvac, maT adgils ikavebdnensxvebi.

saCaies bolosaken yayanebda daicinoda biWbuWoba, saCaies TavSiki ufro da ufro ijanRebodnen

Page 46: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

46

beberi mahmadianebi._ imas Sexede, ramsigrZed iS-

vers tuCebs! is naxe, ra Tavia dara yurebi! meore, meore, cali warbirom ara aqvs sruliad.

Semovida ori qarTveli axal-gazrda kaci, inteligenturi gareg-nobis. Canda _ cota nasvamnic. guramiicnes, batoni SoTac.

_ tkbebiT siflitikebis ro-mantikiT? _ Cagvisisina erTma xiTx-iTiT.

gurams cudma simkacrem wam-ouara TvalebSi.

cota xansac viyaviT da avde-qiT, wamovediT, sadRac mieCqarebo-da erloms.

isev ireodnen nariyalaze nisle-bi, isev sveli iyo saxlebis saxur-avebi. fexiT amovuyeviT leseliZisquCas leninis moednamde. mxoloderlomi dagvSorda, romeliRac av-tobuss gahyva. gurams aintereseb-da yvelaferi: somexTa eklesia, si-nagoga, sioni, jvaris mama, maRazie-bic _ TiTqos xelierTpirad sa-komisioebi. araferi ki ar gviyidiaarcerTs. egre amovediT moedanze.

maSindel `pasaJTan~ kedelsmiyudebuli tiroda soflelixnieri qali. exveoda xalxi, ekiTx-ebodnen raRacebs, brazobdnen. gam-oirkva: Svidi Tumani hqonia saco-davs (fulis Zveli kursiT) daamoucliaT. kapiki aRar darCenoda,rom Sin mainc dabrunebuliyo.

gurami sul cota xans idga dauyurebda mtiral qals.. mere sxve-

bi miswi-moswia, qudi moixada, aswiamaRla, lamazma, axovanma, Semoatarawred;

_ keTil Tbiliselebs vTxovT,daexmaron Cvens soflel dedas! _TviTon xuTmaneTiani Caagdo qudSi,_ keTilo Tbiliselebo, daexmareTCvens gaWirvebul soflel dedas,usindiso jibgirebma rom amoacalesukanaskneli kapikebic.

Rimil-RimiliT, TiTqosda Tam-aSiT, sxvebmac Cauyares wvril-wvrili, magram sul qaRaldis fule-bi. orma sqelma Ziam Tumnianebic.xnierma soflelma qalma tirilsumata, Cakuntda. guramma idrova,fuli daTvala, cxra Tumnamde gam-ovida. is fuli dedabers CaudomuWebSi, erTi akoca kidec mosax-vevze, zemodan, xeli aswia da daiZa-xa:

_ madloba, madloba, keTiloTbiliselebo!

da wavida _ Cqari nabijiT,TiTqos Cven davaviwydiT.

mobrunda:_ ar SemiZlia sacodavebis dal-

ocvis atana.viRac kaci dainaxa, quCaze gad-

amavali uadgilo adgilas. im kacswamoewia, xelmklavi gamosdo dagahyva TiTqosda Zalian saqmianisaubriT, win waxrili...

SeiZleba misi zurgi maSin arciyo esoden Sefiqrianebuli, magramdRes mainc Zalian kaeSnianad vxe-dav.

Page 47: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

47

rezo inaniSvilis`samagido rveulebidan~guSin, 20 ianvars, metexis Te-

atrSi gaimarTa guram rCeuliSvi-lis mosagonari saRamo. asi Tuasoci kacis tevadobis darbazSiadgilebis TiTqmis mesamedi carie-li iyo. prezidiumSi visxediT: kobaimedaSvili, nugzar wereTeli, er-lom axvlediani da me. koba imedaS-vilis Sesavali sityvis Semdeg wa-vikiTxe qvemoT motanili teqsti:

`guram rCeuliSvili mamaci iyo,imdenad gamoCinebulad mamaci, rom37 wlis eqosTvis mudmivi SiSiTdayuradebul Cemi da Cemze ufrosiTaobis bevr mwerals usiamovnodaRizianebda.

erTxel erT stambaSi aseTi ramiTqva: _ Tu vinmea Cvens Soris ge-niosobis niSniT dabadebuli, guramrCeuliSviliao. erTi yayani atyda.im dRidan ramdenime sabralo,romelTaTvisac (TavianTi Tavidangamomdinare), qveynad ar arsebobsaraviTari gamorCeuli niWi, yoveliSexvedrisas momtevebeli RimiliTmityapunebda mxarze xels da qir-qiliT meubneboda, _ maS guramrCeuliSvili geniosi gyavTo?!. rocadaiRupa, pirvelni Tu ara, erT-erTipirvelTaganni mainc isini aRmoCd-nen misi kacobisa da niWis didiTayvanismcemlebi.

ras vgulisxmob, roca guramissimamaceze vlaparakob? pirdapiri,mamruli simamacis gverdiT,azrovnebiTs simamaces. ocdaoTxi

wlis axalgazrdam dawera wigni`Cemi literaturuli Sexedulebani~(sruli saxiT ar gamoqveynebula),imave xanebSi aqvs dawyebuli didiromani ̀ SaSas revolucia~; daweradRiuri Tu traqtati dedamiwazemoqmed udides ideologiur Zale-bze; piesa _ `iuloni~ _ aseveglobaluri _ ideiT, masStabebiT.

gurams, ise, rogorc TiTqmisaravis Cvens Soris, SeeZlo gulTanaxlos mietana socialur-poli-tikuri viTarebani mTeli dedami-wis momcvelobiT. igi aRfrTovaneb-uli iyo Cveni qveynis WabukurienergiiT.

guramisTvis ar arsebobda mcireetalonebi. yovel SemTxvevaSi, CveniZalian mokle xnis nacnobobis pe-riodSi arasodes ukamaTia _ esamas sjobs da is imaso (sadReiso,saJurnal-gazeTo farglebSi). mis-Tvis arsebobdnen: vaJa-fSavela, dos-toevski, tolstoi. maTi Semoqmede-bis fonze afasebda ama Tu im lit-eraturul nawarmoebs.

amasTan erTad, gasaocaria, CveniTandaswrebiT, bavSvuri sikiskasiTeZleoda sruliad gulubryvilofilms _ ̀ qaliSvili gitariT~. ukvemexuTed uyurebda mgoni.

eZebda nawarmoebSi erovnulitemperamentisa da ritmebis CamtevsaSualebas (daakvirdiT, rogorTxrobs `devebis cekvaSi~: _`rihaa! dideba mariam uSgulisasa!..~da ̀ baTareka WinWaraulSi~: _ ̀ iS-viaTia iseTi mTa samosaxlo,

Page 48: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

48

rogoric xevsureTia~. sZulda, abra-zebda egreT wodebuli qveteqste-bi. rodesac am sakiTxze saubrisdros nicSes sityvebi vTqvi _ ̀ po-etebi gangeb imRvreven wyals, romRrmad moaCvenon sxvebs-meTqi~, Zaliangaixara.

erTxel operis win Sexvedrile-bi, avediT erlom axvledianis maS-indel samsaxurSi _ ZeglTa TusiZveleTa dacvis komitetSi. guramigviyveboda, ra sisuleleebi (ra Tqmaunda, misi azriT) Caidina wina dRes.gviCvenebda dagazul mxrebs. da rammiiqcia Cemi gansakuTrebuli yura-dReba _ didi-didi erTi saaTisganmavlobaSi ramdenjerme Caicva dagaixada Tavisi mokle palto, ram-denjerme dakeca da zedac ki daj-da (magidaze Semodebulze, ra Tqmaunda). iseTi dauokebeli energiaboboqrobda masSi, SeuZlebeli iyodidxans erTferovnad darCena.uTuod amiT iyo gamowveuli, dil-iT rom raRac daZvelebul tansac-mlians naxavdi, saRamos ki SesaniS-nav mkacr kostumSi gamowyobils,anda, piriqiT, diliT _ kostumSi,saRamos _ ZvelmanebSi.

vnebianad, gamomJRavnebiT uyvar-da mZime, maRalyeliani fexsacmele-bi, mere rom ̀ rCeulkebs~ veZaxdiT.

bavSvobidanve sisxl-xorcSihqonda gamjdari kai ymis fufuneba,wneliT da lafniT rom ibamdnenxmlebs. guramis dedis naambobi vici:erTxel, alvanSi yofnisas, jerac isevmTel Sarvalze ukan amomaWrevina

da sakereblebi damadebina, biWebiyvelani egre dadiano.

erlom axvlediani, givi kikilaS-vili da zogjer mec vmuSaobdiTguramis arqivze, misi xelnawerebisdasabeWdad momzadebaze. gurami wer-da sxvadasxvanairi xeliT _ zogjerwvrilad, mijriT, zogjer uCveuloddidi da mimoxveuli asoebiT. xSiradukamaTiaT mis enaze; guramic Ciodaxolme, ena ar vici ise, rogorcsaWiroa, roca vwer, xSirad fur-cels ar vuyureb, ar minda nawerisgadakiTxvam azri damirRvioso. esnaTqvami misi xelnawerebiTac das-turdeba. magram yovelive amis mi-uxedavad, me Tu mkiTxaven, rasvfiqrob mis `enaze~, me dauride-blad vityvi, _ Znelad, rom vinmeesoden bevris Tqmas axerxebdesyoveldRiurad saxmari sityvebiT,Tanac gamorCeuli, ganumeorebelielvarebiT, rogorc amas gurami ax-erxebs.

ai, patara nimuSi:`pirveli Tovli sul Txeli

iyo. im Rames ar gadaiRo. dil-isTvis mTeli veli dafara. axlaukve fexi efloboda. moSivda baW-ias. cioda. Tovli gaqeqa da ukanafexebze xtomiT daeSva Walisken.qari uberavda, veraferi ipova.

Sioda.Zalian, Zalian mounda balaxi,

Tundac sul cota; ufro moundaan Tiva, an ylorti.

Sioda.ra gemrieli iqneboda balaxi.

Page 49: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

49

axla Sua velze mikuntruSob-da.

Sioda.uceb igrZno raRac.tkivili? _ ara.raRac da gaTavda.vanom Tavis Svils dauZaxa da

mokluli baWia abgaSi Caudo._ mama, fexebi momeyina, _ Tqva

biWma._ nu geSinia, erT saaTSi Sin

viqnebiT, _ daamSvida mamam~.pedantisTvis marTlac da ar

aris es `ukana fexebze xtomiTdaeSva~, anda TiTqmis zedizedsamjer gameorebuli ̀ Sioda~, magramra saocari aqti Sedga Cvens Tval-win! gana SeiZleba dagaviwydesswored es ̀ ukana fexebze~, es ̀ Sio-da~ da sastikad ubralod naTq-vami ̀ mama fexebi momeyina~, gana yve-la es ar hgavs wminda sanTlispawawina Suqs, romlis gverdiTararaobebia mravali did-didi ko-conis burburi?

gurami Tavis nawerebis wignadgamocemas ver moeswro. pirveliwigni asoTamwyobebma or dReSiaawyves, Tanac TiTqmis uSecdomod,ise rom pirvelive koreqturisgavlis Semdeg dasabeWdad iyo mzad.

meore wigni `moTxrobebi dapiesa~ (SedarebiTi sruli krebu-li) or weliwadze met xans ido

gamomcemlobaSi, romelic uSualodmwerlobas ekuTvnis _ poeti iyoda aris direqtori, mweralia mTa-vari redaqtori, mwerlebi trialebenSig. mTavarma readqtorma erTxelaseTi ramac ki Tqva: _ Tqven fiqrobT,rom am wignis gamocema sasargebloaRmoCndeba Cveni sazogadoebrio-bisTviso?! maSin wigni `sabWoTasaqarTveloSi~ iqna gadatanili daiq, gansakuTrebiT aleqsi gomiaSvi-lis mecadineobiT, SedarebiT mok-le xanSi daistamba.

ganvsajoT axla, sasargebloaRmoCnda am wignis gamocema CvenisazogadoebriobisTvis, Tu ara.

gurami 26 wlis daiRupa. igiulamazes Wabukad darCeba CvensmwerlobaSi. misi pirvelyofiladmSvenieri Semoqmedeba ki izrdebada izrdeba yovelwliurad.

Cven am zrdis uSualo mowmenivarT~.

saRamoze gamovida nugzar wer-eTelic, erlomic, rezo amaSukelic,axalgazrda mwerali paata nacvliS-vilic. erTma axalgazrdam waikiTxa`devebis cekvac~.

Zalian gulnakluli davbrundi.egaa da eg TviT geniosebis bediliteraturaSi _ asoci skamidanocdaaTze meti Tavisufali, Tanacdumili, dumili ...

Page 50: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

50

qarTveli xalxis megobari

aza anTelavailia WavWavaZis saxelobissaxelmwifo universitetisinglisuri enis leqtori.

1959 wlis oqtombris dasawy-isisaTvis, poloneTis respublika-Si Catarebuli literaturisa daxelovnebis dekadis damTavrebisSemdeg sxva monawileebTan erTadsaqarTvelos estumra gamoCenilipoloneli poeti da sazogado moR-vawe igor sikiricki.

saqarTvelos mweralTa kavSir-ma WeSmaritad megobruli Sexvedramouwyo Zvirfas stumrebs. sworedqarTveli mwerlebis ojaxSi pirve-lad aJRerda polonur enaze SoTarusTavelis ukvdavi striqonebi.igor sikirickim sajarod waikiTxamis mier Targmnili poemis nawyvet-ebi.

igor sikirickim warmatebiTSeasrula didi xnis urTulesiocneba, polonur enaze Targmna ukve

mTel msofloSi cnobili `vefx-istyaosani~. jer kidev adresaqarTveloSi xangrZlivi stumro-bisas igi guldasmiT gaecno qarTve-li xalxis umdidres istorias,literaturas, xalxur poezias,gamoCenili qarTveli poetebis si-mon Ciqovanis, irakli abaSiZis,grigol abaSiZis, ioseb noneSvil-isa da sxvaTa daxmarebiT moaxerxaSeegrZno qarTveli xalxis erovnu-li suliskveTeba da nacionaluriTaviseburebani.

aqve isic gvinda SevniSnoT, romjer kidev me-19 saukuneSi `vefx-istyaosani~ qarTulidan polonurenaze Targmna saqarTveloSi mcx-ovrebma polonelma poetma kazimirlafCinskim. es istoriul-liter-aturuli movlena moxda gamoCeni-li qarTveli dramaturgis giorgierisTavis daxmarebiTa da uSualomonawileobiT.

teqstis yuradRebiT Sedarebi-sas Cans, rom igor sikirickigarkveulwilad xelmZRvanelobdaSalva nucubiZisa da nikoloz zab-olockis mier rusul enaze sxva-dasxva dros Sesrulebuli `vefx-istyaosnis~ gaxmaurebuli Targ-manebiTac.

Page 51: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

51

igor sikirickis mier didirudunebiT Targmnil rusTavelispoemas aklia prologi, radgan esnawili SesaniSnavad hqonda naTarg-mni did polonel poets iuliantuvims. samwuxarod, mas ar das-calda Targmanis dasruleba. ufro-si kolegis Semdeg igor sikirickimTavs ufleba ar misca eTargmna`vefxistyaosnis~ RrmaSinaarsianiprologi.

igor sikirickis TargmanSi racSeiZleba maRal donezea daculioriginalis Sinaarsobrivi da azro-brivi sizuste, marTalia, zogierTSemTxvevaSi mTargmnels ramdenimestrofi erT strofSi gauer-Tianebia, magram originalis Sinaar-si darRveuli ar aris. wignSimocemuli ambebi siuJeturad er-Tiania, metic _ mTliania da ganuy-ofeli. ambis saerTo ganviTarebi-saTvis damaxasiaTebelia dinami-kuroba da dramatizmi, poemis siu-Jeturi situaciebi erTimeoresTanmimdevrulad enacvleba. i. sikir-icki siuJetur ambavs aviTarebsmokled, daxvewilad, swrafi daSTambeWdavi tempiT. poema Tavidanbolomde Seunelebel interessiwvevs.

istoriulad leqsuri metyve-leba yvelgan Taviseburia da esTavisebureba dakavSirebulia sa-zogadoebriv _ istoriul viTare-basTan, mis Sinagan wyobasTan,moZraobasTan. rusTavelis leqsTaw-yoba cvalebadia da saintereso

swored is aris, Tu ris mixedviTcvlis Tavisi leqsuri metyveleb-is zomas rusTaveli. ZiriTadi damTavari damaxasiaTebeli TvisebarusTaveluri saleqso metyvelebi-sa aris misi cvlileba situaci-uri Taviseburebebis mixedviT. po-emaSi gamoyenebuli leqsis ritmisada JReradobis safuZvlad rusTave-li iRebs adamianis gancdis imfsiqologiur Taviseburebas,romelsac bunebrivad karnaxobssituacia, xolo sikirickis Targ-manSi ki leqsuri metyveleba aricvleba situaciuri Tavisebureb-is mixedviT, rac SeiZleba iTqvas,ramdenadme erTferovnad xdis orig-inalis laR da Zaldautanebel mim-dinareobas. teqstis analizis drosCans, rom igor sikirickis Targ-mani taepis zomis mxriv zustadSeesatyviseba dedans. SoTa rusTave-lis 16 marcvliani taepi sikir-ickis TargmanSi gayofilia 8 marcv-lian 2 taepad.

`vefxistyaosnis~ riTmebikatrenulia, sikirickis ki SeriT-muli aqvs meore da meoTxe taepebi,pirveli da mesame taepebi ugareg-no riTmebad aris datovebuli. ase-Ti wesi gatarebulia poemis mTe-li msvlelobis manZilze. i. sikir-ickis TargmanSi jvaredinobis far-glebis dacviT unarianad monacv-leobs qaluri da vaJuri riTmebi.Zalian cudia, rom amJamad ar gva-qvs saSualeba erTmaneTs Sevupir-ispiroT es riTmebi, Tu Targmanis

Page 52: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

52

sxva enobrivi niuansebi. es CvenimimoxilviTi Temisadmi interesserTiaTad gazrdida.

mTargmnelis mier Zalian efeq-turad aris Sesrulebuli SoTarusTavelis saqveynod cnobiliaforizmebi. uaRresad sworad, po-eturi Sesabamisobis dacviTaa gad-mocemuli magaliTad aforizmisazri: ̀ lekvi lomisa sworia, Zu iyos,Tunda xvadia~. aseve sworad aqvsgagebuli mTargmnels da zustadgadmocemuli TargmanSi aranaklebcnobili da yoveldRiuri urTier-Tobis dros sasargeblo aforizmi_ `sjobs sicocxlesa nazraxsasikvdili saxelovani~.

saerTod unda iTqvas, rom gamoCe-nili poloneli poetis igorsikirickis mier didi SoTarusTavelis ukvdavi poemis Targ-mani zogierTi xarvezis miuxedavadZalian didi mniSvnelobis movle-na iyo, ramac garkveulad Seuwyoxeli urTierTgacnobisa da urT-ierTgamdidrebis procesis gamyare-bas, qarTveli da poloneli xalx-ebis kulturuli urTierTobisganviTarebas.

igor sikiricki qarTuli kul-turis, qarTuli literaturis,klasikuri Tu Tanamedrove mwer-lobis WeSmaritad Rirseuli elCida warmoamdgeneli iyo aramartopoloneTSi, aramed mTel evropaSi.misi veeberTela megobruli siyvaru-li, mondomeba, energia da yuradRebasaqarTvelosken iyo momarTuli. igi

xSirad stumrobda saqarTvelos,Tbiliss, ecnoboda yvela siaxles,megobrebTan erTad ganixilavda sa-momavlo gegmebs, megobari dakeTilismsurveli ki uxvad hyavdasaqarTveloSi, maTTan erTad mogza-urobda da yvela kuTxis gacnobascdilobda, xSirad iyo mcxeTaSi,gorSi, kaxeTSi, quTaisSi, afxazeTSi,aWaraSi.

i. sikiricki didi xnis manZilzemuSaobda Tanamedrove qarTulipoeziis anTologiis maRal donezegamosacemad, is erT-erTi ZiriTadimTargmneli iyo, damxmare mTargm-nelebsac anawilebda da samuSaosmimdinareobasac xelmZRvanelobda,yvelafers didi siyvaruliTa dafaqizi damokidebulebiT akeTebda.qarTveli xalxis megobarma polo-neTis literaturuli saagentoskorespondents intervius drosganucxada: ̀ gamogitydebiT da qarTu-li leqsebis silamazem damimona dadamatyveva. moskovSi qarTulipoeziis saRamoze didi siamovnebiTvkiTxulobdi Cems Targmanebs polo-neTisaTvis rusul enaze gamocemulJurnalSi, rac saqarTvelos lit-eraturisa da xelovnebisadmi iyomiZRvnili, mis vrcel da siyvaru-liT gamTbar interviusTan erTadigor sikirickis mier Targmnili24 leqsic iyo dabeWdili saerTosaTauriT _ `saqarTvelo Cemi cx-ovrebis nawilia~.

igor sikirickim Targmna dapoloneTSi soliduri tiraJiT

Page 53: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

53

gamosca Zalze saintereso krebu-li ̀ Zveli qarTuli poeziis anTo-logia~, sadac gamoqveynebuli iyoqarTuli poeziis saukeTeso nimuSe-bi CaxruxaZidan galaktion tabi-Zemde.

igor sikirickis miervea Targ-mnili aseve Zalze saintereso kre-buli saerTo saTauriT _ `Cemiusayvarlesi poetebi~, sadac sak-maod farTod aris warmodgeniliqarTuli xalxuri poeziis nimuSe-bi, `vefxistyaosnis~ nawyvetebi,aleqsandre WavWavaZis, akaki wereT-lis, vaJa-fSavelas, galaktion tabi-Zis, giorgis leoniZis, simon Ciqo-vanis, irakli abaSiZis, grigol aba-SiZis leqsebi.

igor sikirickim calke wignadgamosca nikoloz baraTaSvilisleqsebis krebuli mixeil qvliv-iZis saintereso winasityvaobiT,agreTve RrmaSinaarsiani wigni`qarTveli poetebi poloneTs~, aqSesulia paolo iaSvilis, giorgileoniZis, simon Ciqovanis, iosebnoneSvilis leqsebi.

gansakuTrebiT sayuradRebo daZalian didi mniSvnelobis mqonemovlena iyo ̀ qarTuli poeziis an-Tologia~. es sqeltaniani krebu-li ZiriTadad Targmnes da Seadg-ines qarTuli literaturis yve-laze cnobilma specialistebma _igor sikirickim, varSavis univer-sitetis profesorma florian neu-vaJnim, cnobilma poetma TadeuSxruSCelevskim da sxvebma.

qarTuli poeziis 40 saavtoroformaze meti moculobis sqelta-nian wignSi, romlis gamocemac mar-Tlac maRal doneze ganaxorcielaqalaq loZis gamomcemlobam, das-tambuli iyo 82 qarTveli poetiSavTelidan da CaxruxaZidan qarTu-li poeziis axalgazrda warmoamd-genlebamde. anTologias Tan erTvo-da akademiis wevr-korespondentissargis caiSvilis amomwuravi wina-sityvaoba da biografiuli monace-mebi qarTuli poeziis anTologia-Si warmodgenili yvela avtorisSesaxeb.

saqarTvelos didi polonelimegobris igor sikirickis poezi-is Targmanebic calke krebuladdaibeWda 1978 wels gamomcemloba`meranSi~. wamZRvarebul mokle an-otaciaSi vkiTxulobT:

`gamoCenili poloneli poetisigor sikirickis SemoqmedebaSifarTo adgili aqvs daTmobilisaqarTvelos warsulsa da awmyos,Cvens dRevandelobas. igi qarTuliliteraturis moamagec aris _polonelma mkiTxvelma sworedsikirickiseuli TargmaniT gaicnoCveni ukvdavi ̀ vefxistyaosani~, ni-koloz baraTaSvilis, grigol or-belianis, vaJas, ilias, akakisa dagalaktionis leqsebi. amJamad ga-mosacemad amzadebs qarTuli poezi-is anTologias~.

Cvens mier ukve zemoTmoxsenie-buli Zalian mniSvnelovani anTo-logia 1985 wels gamovida didi

Page 54: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

54

tiraJiT da male bibliografiuliSviaTobad iqca.

igor sikirickis leqsebis kre-buli qarTveli mkiTxvelisaTviskargi saCuqari aRmoCnda. aq ara erTida ori leqsia miZRvnili saqar-Tvelosadmi, romelmac ucxoelipoetis gulwrfel siyvaruls Cveu-li siyvaruliTve upasuxa da namd-vil megobrad aRiara.

maZiebeli poeti Rrmad iyoCaZiruli saqarTvelos gmirulistoriaSi, fiqriT, sityviT eal-erseboda daviT aRmaSeneblis, Tam-ar mefis, SoTa rusTavelis xsov-nas. SedarebiT mkacr istoriulTematikaSi zogjer lirikasac ure-vda da saTqmels ufro misawvdo-mad, ufro adamianurad xdida. ase-Tia magaliTad leqsi ̀ Tamar mefissuraTTan~. am vrceli leqsidanoriode strofi mainc unda movi-tanoT Cveni naTqvamis dasadasture-blad:

`Seni eSxiT moSvilduliwarbebi,Tamar,SoTas rad esroda isrebs?da wavida rusTaveli wamebiT,ver gagityda siyvarulSi ise.viT SeeZlosaxe ar hyvareboda,silamaziTsaqarTvelos msgavsi...Seni saxis gulgrilobiT kvdeboda,acocxlebdaimedebis xavsi~.

istoriuli varZiis gacnobiTmoxibluli igor sikiricki wersRrmaSinaarsian leqss `varZia~ damas megobari poetis simon Ciqova-nis xsovnas uZRvnis. varZiissworupovar palatebs, gamoqvabulebs,talanebs poeti `gaqvavebul Taf-lis fiWebs~ adarebs, is gulist-kiviliT igonebs raindebiT savsekuTxes mudmivi brZoliTa da TavisgadarCeniT rom iyo garTuli, sa-dac iwrToboda adamianebis mama-curi gamZleoba, `brZolaSi nawr-Tobi orlesulebi~ sisxliT iRebe-boda, `miwas mudam ereoda kivilisisxlis, dRe ileoda, micuravdadedebis kvnesiT~, magram gmirebisSTamomavloba mainc ibadeboda amfiWaSi, mravldeboda, mebrZolisuliskveTebiT ivseboda, samSobloserTgul mcvelebad yalibdeboda, maTki win mefe-dedofali unetaresida ulamazesi Tamari mzesaviT mi-uZRoda. Sinaganad aRelvebuli, afo-riaqebuli poeti mainc ikrebs sa-sicocxlo Zalebs da saqarTvelosmomavali winsvliT daimedebuli op-timisturi suliskveTebiT acaxdebs:

`ai, amitomdResac brwyinavses saswauli,rom ar daecesda gadarCes es skaZvirfasi,romelsac isev saqarTvelohqvia saxelad~.leqsSi `wunda~ saqarTvelos

istoriis foliantebSi Rrmad

Page 55: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

55

CaZiruli igor sikiricki igonebsg mirebs , vi nc Tav i dasdosaqarTvelosTvis, vinc sakuTarigmirobiT xelSeuxeblad datovaqarTvelebisTvis uwmindesi qveynissazRvrebi:

`Tavi vin dasdoam kldekarTan mterTan gamwyralida daifara saqarTveloswminda saflavi~.poeti guliT ganicdida

saqarTvelos umdidres, gmirulisuliT ganaTebul istorias. isargonavtebsac ki ar iviwyebda, rom-lebic Zlieri da mdidarisaqarTvelosken miemarTebodnen,TiTqos argonavtebs mkvidri xoma-ldis agebaSic ki exmareboda, romuflis dalocvil navs sikeTismomtani gzebiT evlo ulamazesisaqarTvelosken:

` ... da navi _TeTri arwivizRvis fafarayril tilozeicurebs,

sanam ar mivakolxeTis sanapiroze~.igor sikirickis usazRvrod

uyvarda saqarTvelo, nacnob-mego-brebs eubneboda kidec _ polone-Ti rom ar yofiliyo mxolodsaqarTveloSi cxovrebas vinatreb-dio, xSirad imasac ki ambobda Turme_ am samyaroSi ori samSoblo maqvspoloneTi da saqarTveloo.

saqarTvelos WeSmariti siy-varuliT STagonebuli misi boloumniSvnelovanesi namuSevari ̀ qarTu-li poeziis anTologia~, es 630gverdiani didi wigni 1985 wliszafxulSi gamovida, samwuxarod,igor sikiricki am movlenas veRarmoeswro, 62 wlis poeti sul ram-denime TviT adre wavida am cod-vili wuTisoflidan.

wavida gamoCenili poeti damTargmneli igor sikiricki, magrammis wminda xsovnas mSobliur polo-neTTan erTad meore samSoblodmiCneuli saqarTvelos mdidariliteraturuli istoriac Semoin-axavs.

Page 56: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

56

risTvis iWerdnen da aubedurebdnen xalxs

mamaCemi akaki pavles Ze wereTe-li, poeti, literaturaTmcodne,farTod cnobili wignis special-isti da bibliofili 37 wlisasakSi daapatimres. pirvel etapzemisTvis yvela codvis akideba moin-domes, gamoZieba werda, rom is arispirwavardnili trockisti, menSe-viki, social-demokrati, menSevikeb-is erT-erTi beladisa da ruseTisdroebiTi mTavrobis TvalsaCinoministris kaki (irakli) wereTlisaxlo naTesavi, amave dros Tanamzrax-velic, igi saxlSi xSirad marTav-da aralegalur krebebs, ar eride-boda sabWoTa xelisuflebis, msof-lio proletariatis beladis iosebstalinis uxeS kritikas, cdilob-da Ziri gamoeTxara msoflios yve-

laze `humanuri~ wyobilebisaTvis.am `braldebebis~ gamo mamaCems

daxvretis muxli hqonda wayenebu-li, magram sruli ganukiTxaobismiuxedavad, uaRresad ganaTlebul,spetak da patiosan kacs bevri ramver daumtkices. gamomZiebeli ar-taSes marqarovi iZulebuli gaxdasxva kuTxe moeZebna, daewera, romakaki wereTeli biblioTekaSi in-axavda mkacrad akrZalul kontr-revoluciur-mavneblur literatu-ras, rasac Tanamoazreebsac acnob-da da praqtikulad uTxrida ZirssabWoTa wyobilebas. danaSaulebriviqmedebebis gamo udanaSaulo kacsdaxvreta 10 wlis patimrobiT, 5wliT q. Tbilisidan 100 kilome-tris daSorebiT gasaxlebisa dapiradi qonebis sruli konfiskaci-iT Seecvala. pirad qonebaSi mamasumdidresi biblioTekac moxvda,sadac ocdaaTi aTasi sqeltanianida Txel-Txeli wigni inaxeboda.sxvaTaSoris, revoluciamde Zalianbevri patara wigni gamodioda mw-erlis TiTo moTxrobiT, poemiT Turamdenime axali saintereso leqsiT.es ki bunebrivia, biblioTekis wig-nadi fondis raodenobas metismetadzrdida. konfiskaciis motiviTwignebTan da vrcel arqivTan er-Tad, sadac Cveni winaprebis asobiTsigel-gujari, sabuTebi, dokumenta-cia Tu fotosuraTebi inaxebodawaiRes, aseve miiTvises mTeli sim-didre, wlebis manZilze babuas Tumamas mier dagrovili qoneba, daTiTqmis cariel kedlebSi dagvtoves,saxli veRar wagvarTves, radgan

saSinel dReTa gamoZaxili

Page 57: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

57

dedis mxriv babuas sakuTrebas war-moadgenda.

mamaCemma saSinlad gawelilitusaRobis vada mkacri Sroma-gas-worebis koloniaSi moixada, dam-atebiTi gadasaxlebis xuTi weliki q. cxinvalSi gaatara. me da CemiZmebic oTxi wlis manZilze cxin-valSi vswavlobdiT pirvel qarTulsaSualo skolaSi.

reabilitaciisa da daWera-gaube-durebisTvis bodiSis msgavsi wer-ilis miRebis Semdeg mama dadiodayvela zemdgom instanciaSi, cdilob-da, eZebda, wvalobda, rom Tavisiumdidresi biblioTekis nawil-isTvis mainc miekvlia, magram araferigamouvida, orjer totalitarul-ma saxelmwifom mcireze-mcire Tanxagamouyo viTom danaklisis asan-azRaureblad, es iyo da es, vercwignebs miagno, verc pirad arqivsda verc zedmetad waRebul uZvir-fases sagnebs. aTi wlis gulmodgineZebnis Semdeg 1966 wlis 10 ianvars`kgb~s maSindeli mrisxane Sefisaleqsi inaurisTvisac miumarTavsuimedo daxmarebis imediT. es wer-ilic aRmoCnda da aqve sailustra-ciod vbeWdavT. oRond Tu raimeSedegi mohyva inaurisadmi gagzav-nil werils, es saerTod ucnobia.

saq. saxelmwifo uSiSroebiskomitetis Tavmjdomares

general a. n. inaursmcx. q. TbilisSi qobuleTis

q. #20/30akaki pavles Ze wereTlis

g a n c x a d e b a

mogaxsenebT, rom me damapatimres1941 wlis 26 maiss. imave wlisdekembris TveSi momisajes aTi wliTpatimroba, magram Cemi saqmis gadas-injvis dros umaRlesi sasamarT-los samxedro kolegiis mier re-abilitirebuli viqeni 1957 wlis18 aprils.

Cemi dapatimrebis dRisaTvis memqonda binaSi aTeuli wlebis man-Zilze didi SromiT SegrovilisakuTari biblioTeka, romelic 30000/ocdaaTi aTasi/wignisagan Sedge-boda, vinaidan mTeli Cemi cxovrebawignis saqmeSi vmuSaobdi. kargadvicodi, rom magaliTad ar arse-bobda araviTari Sroma arc qarTularc rusul enaze amierkavkasiaSiwignis beWdvisa da wigniT vaWro-bis Sesaxeb aTeuli wlebis man-Zilze. Cemi mizani iyo am didixarvezis Sesavsebad damewera ̀ wig-nis gamocemisa da wignis mimoqce-vis istoria amierkavkasiaSi~.

Cemi dapatimrebis dRisaTvisTxuTmeti Tavi ukve dawerili mqon-da. rogorc es naSromi, aseve didiarqivi da mTeli Cemi unikaluribiblioTeka Tavisi katalogebiTiavarqmnili gaxda, waiRes da sadwaiRes ki ar sCans. Cemi biblioTekisdRevandeli adgilsamyofelisSesaxeb pasuxis gacema SeuZliaTorganos muSakebs: meliqovs (saxe-li da mamis saxeli ar vici), romel-ic didi xniT imyofeboda Cems bib-lioTekaSi da rogorc gadmomces,yoveldRe biblioTekis daluqvisSemdeg ori Sekvra wigniT brunde-boda ukan da Cems gamomZiebelsartaSes moses Ze marqarovs, romel-

Page 58: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

58

mac Cemi biblioTekis mxolodCxrekis oqmi wamakiTxa, sadac, maxs-ovs, ewera: ̀ oTaxi savsea wignebiTiatakidan Weramde~ _ es ki sima-rTlea, did oTaxs, sadac biblioTekaarsebobda, oTxive kedelze gakeTe-buli hqonda Taroebi da gavsebu-li iyo uZvirfasesi antikvaruliiSviaTi wignebiT.

Cxrekis dros damswreT mowveu-li iyo meuRle im adamianisa, romel-mac Cemi dapatimreba-gaubedurebaCaawyo. Cxrekis oqmis aslic misxelT iyo, romlis asaval-dasavals,miuxedavad mTeli wlebis manZilzeZebnisa, me ver mivakvlie.

rogorc axla damarwmunes, CemibiblioTekis dRevandeli adgilsamy-ofeli, Cemi arqivi da sxva sabuTe-bi SeiZleba moinaxos saq. saxelm-wifo uSiSroebis komitetis sa-Tanado ganyofilebaSi, aqve iqnebsaojaxo kuTvnilebis msxvili nivTe-bic aRmoCndes.

amitom gTxovT Tqvens gankar-gulebas gadasinjuli iqnas saqme,dakiTxul iqnan Cemi kuTvnili bib-lioTekis sadyofnis mcodneni, raTamoinaxos da damibrundes aTeuliwlebis manZilze didis wviTa dadagviT Segrovili iSviaTad mdi-dari unikaluri biblioTeka, xel-nawerebi, avtografebi, arqivi da sxvasagnebi.

Cemi biblioTekis simdidrisa daunikalobis Sesaxeb SeuZliaT mogax-senon: 1. saq. wignis yofilmammarTvelma tigran giorgis Ze xara-zianma, mcx. q. TbilisSi, jafariZisq. #16-Si, 2. misma moadgilem varlam

konstantines Ze gvaxariam, mcx. q.TbilisSi, guramiSvilis q. #16-Si,3. saq. wignis yofilma TanamSromelmagiorgi Saqros Ze elizbaraSvilma,mcx. q. gurjaanSi, orjonikiZis q.# 17-Si, 4. organos yofilma muSakmapensionerma giorgi daviTis Ze medu-laSvilma, mcx. q. TbilisSi, ZnelaZisq. #5, 5. durgalma kirile yarama-nis Ze neburiSvilma, mcx. q. Tbi-lisSi, qobuleTis aRm., g. SatberaS-vilis #31. swored man 1933 welsgamarTa Cemi biblioTekis Taro-ka-radebi orbelianis q. #38-Si, Sem-deg ki manve gadaitana da axaliTaro-karadebiT Seavso Cems vakisdRevandel binaSi axali biblioTe-ka. biblioTekis dabrunebiT me sa-Sualeba momecema davagvirgvino bev-ri sanukvari ocneba, davamTavrodidi xnis dawyebuli Sromebi,romelTac didi mniSvneloba eqnebaTamierkavkasiis kulturis istori-isaTvis.

am gancxadebas Tan erTvis asliim gancxadebisa, romlis safuZ-velzec reabilitirebuli viqeni1957 wels.

mTxovneli: a. p. wereTeli10 ianvari, 1966 w.Y

ase cdilobda da wvalobdasawyali udanaSaulo kaci, miRweviTki verafers miaRwia, yvelafers romTavi davaneboT, sakuTari Tu winapre-bis erTi fotosuraTic ki ardaubrunebiaT.

CamorTmeva-gaqroba-gaubedurebasgadarCenil mamaCemis arqivSi vipove

Page 59: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

59

manqanaze gadabeWdili da mrisxane`enkavedes~ saxelmwifo beWdiTdamowmebuli im ̀ kontrrevoluci-ur-mavnebluri~ wignebis sia,risTvisac mama daiWires, gaaubeduresda gaaRatakes. xSirad mekiTxebianxolme, wignebi da Jurnalebi ra-tom ar gadamalao. jer erTi,`kagebesgan~ sad unda gadaemala,meore _ imedi hqonda, rogorc nam-dvilad patiosan kacs, mas ar dai-Werdnen, mesamec _ ise uyvardawignebic da Jurnalebic, maTTandroebiT ganSorebac ki ver war-moedgina, yoveldRe SuaRamemde ijdaTavis biblioTekaSi, kiTxulobda dakiTxulobda, werda, iniSnavda.

dRes Cveni Jurnalis furclebzevaqveynebT am ̀ mavnebluri~ wignebissrul sias, raTa bevrma adamianmanaxos, waikiTxos, darwmundes raautaneli dro iyo, risTvis iWerd-nen, risTvis klavdnen da aubedurebd-nen adamianebs.

es im mizniTac keTdeba, rom metipativi vceT Cvens dros, mopovebulTavisuflebas, demokratiis yvelasikeTes da ar moviqceT ise, romkvlavac davubrundeT totalitaru-li, imperialisturi, ZaliT dampy-robeli saxelmwifos yvelasaSinelebas.

nugzar wereTeli.

aqti.

1942 wlis 17 ivlisi,q. Tbilisi.

Cven, qvemore xelismomwerebma, Se-vadgineT es aqti maszed, rom qobu-leTis q. #20-Si akaki pavles ZewereTlis kuTvnili biblioTeka _wignebis sawyobis Semowmebis Sed-egad aRmovaCineT sazRvargareTulida sxva kontrrevoluciuri lit-eratura:

1. grigol veSapeli _ ajanyeb-is Semdeg gazeT `axali saqarTve-los~ wlisTavi (qarTul, frangulda rusul enebze) gamocemuli q.parizSi 1925 wels.

2. vladimer voitinski _qarTuli social-demokratia,gamocemuli 1920 wels romSi(italiur enaze), romelSicgamoTqmulia yofili menSevikurimTavrobis liderTa irakli wer-eTlis, silibistro jiblaZis, noeJordaniasa da valiko juRelisdidi protestebi.

3. niko nikolaZe _ `somxeT-s aq arTv elos urTierToba~ .gamocemuli tfilisSi 1920 welsrusul enaze _ ori wigni.

4. yofili menSevikuri mTavro-bis liderTa n.s. CxeiZis, m. i. sko-belevis, i. g. wereTlis sityvebi,gamocemuli petrogradSi 1917 wels(rusul enaze).

5. menSevik i. g. wereTlis sa-parlamento sityvebi damfuZnebelikrebis meore saxelmwifo saTaT-biroSi. gamocemulia tfilisSi 1918wels rusul enaze.

Page 60: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

60

6. v. Cerqezovi _ `samaxsovroqarTul sakiTxze~. gamocemulipetrogradSi 1917 wels rusulenaze.

7. dokumentebi da masalebiamierkavkasiisa da saqarTvelosSesaxeb. gamocemulai q. tfilisSi1919 wels rusul enaze.

8. grigol veSapeli _ parla-mentSi warmoTqmuli sityvebi(erovnul sabWoSi). gamocemuliaqarTul enaze q. tfilisSi 1919wels.

9. samson fircxalava _ `erida Tavisufleba~. gamocemuliatfilisSi 1918 wels.

10. n. ramiSvili _ erovnuliTviTmmarTveloba. gamocemulia q.quTaisSi 1917 wels.

11. karl kaucki _ socializ-mis problemebi da perspeqtivebisaqarTveloSi. menSevikuri parti-is ck gamomcemloba. q. tfilisi1920 wels.

12. noe Jordania _ ̀ TanamedrovesaqarTvelo~ noe Jordaniasa dayofili menSevikuri mTvarobis yve-la ministris fotosuraTebiT.gamocemuli tfilisSi 1916 wels.

13. `somxeT-saqarTvelos is-toriidan~ 1918 w. (sasazRvrokonfliqtebi, molaparakebebi, omi,SeTanxmeba) gamocemulia tfilis-Si 1919 wels, rusul enaze.

14. noe Jordania _ istoriulimaterializmi. gamocemulia tfil-isSi 1917 wels.

15. valiko juReli _ `mZimejvari~ (saxalxo gvardielis Canaw-erebi), gamocemuli tfilisSi 1920

wels rusul enaze.16. tite margvelaSvili _ ̀ Cve-

ni ekonomikuri svla~ (gamocemuliaquTaisSi 1917 wels rusul enaze).

17. gr. veSapeli _ ̀ saqarTveloserTianoba da rusuli proteqto-rati~ (gamocemulia moskovSi 1917wels rusul enaze).

18. simon qvariani _ `qarTvelieris istoria~ (gamocemuliaquTaisSi 1919 wels, qarTul enaze).

19.le-boni _ `socializmisfsiqologebi~ (gamocemulia peter-burgSi 1908 wels rusul enaze).

20.t. arTmelaZe _ `markoza~(menSevikuri samxedro saministrosgamocema tfilisSi 1920 wels,qarTul enaze).

21. s. avaliani _ `damoukidebe-li saqarTvelo~ (gamocemuliaodesaSi 1920 wels rusul enaze).

22.s. a. xvaliani _ glexTa sa-kiTxi amierkavkasiaSi (gamocemulitfilisSi 1920 wels qarTulenaze).

23.a. a. cagareli _ saqarTve-los ucilobeli uflebe bi(damoukideblobis aRiarebisa damisi saxelmwifo sazRvrebis aRd-genis Sesaxeb) gamocemulia tfil-isSi 1919 wels rusul enaze.

24.g. gvazava _ `saqarTvelosaerTaSoriso samarTlis Tval-sazrisiT~ (gamocemuli tfilisSi1919 wels rusul enaze, oTxi wig-ni).

25.d. kasraZe da n. smiamoti _saqarTvelos istoria (gamocemuliatfilisSi 1919 wels rusul enaze).

26.n. Jordania _ `brZola

Page 61: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

61

damoukideblobisaTvis~, noe Jor-daniasa da sxvaTa fotosuraTebiT,qarTul enaze.

27.menSevikuri Jurnali `ori-oni~, gamocemulia 1919 wels rusulenaze.

28.JorJ soreli _ `Tanamed-rove ekonomikis narkvevebi~ (kapi-talizmis degeneracia da social-izmis degeneracia) gamocemuliamoskovSi 1908 wels rusul enaze.

29. noe Jordania _ `so-cial-demokratia da saqarTvelossaxelmwifos organizacia~.

30.S. amirejibi (emigranti) _`qaSanuri~. gamocemulia 1920 welsqarTul enaze.

31. `Svildosani~ menSevikuriJurnalebi _ gamocemuli tfilis-Si 1920 wels qarTul enaze (samiJurnali).

32.yofili menSevikuri mTvar-obis kanonmdeblobani _ gamocemuliatfilisSi 1919 wels qarTul enaze.

33. menSevikuri mTavrobis 1920-1921 wlebis saxelmwifo biuje-tis proeqti, gamocemulia tfil-isSi 1920 wels, qarTul enaze.

34.gr. veSapeli _ `TurqeTissaqarTvelo~, gamocemulia moskov-Si rusul enaze.

35. z. lenski _ ̀ kooperativebierevanSi~ (piradi STabeWdilebani),gamocemulia q. quTaisSi 1918 welsqarTul enaze.

36.i. feraZe _ `saqarTvelosistoria~, gamocemulia q. quTaisSi1918 wels qarTul enaze.

37. `eri~ _ menSevikuri Jurnal-ebi _ 7 Jurnali.

38. eri Tu kacobriob a ,gamocemulia tfilisSi 1912 welsqarTul enaze.

39.menSevikuri Jurnali ̀ SvidimnaTobi~, gamocemulia 1919 wels.

40.an. ̀ konservatizmi, liberal-izmi, socializmi~, gamocemuliatfilisSi 1916 wels qarTul enaze(ori wigni).

41. `somex-TaTarTa amboxebakavkasiaSi, rogorc somxuri sakiTx-is erT-erTi fazisi~, gamocemuliatfilisSi 1915 wels rusul enaze.

42.ev. nikolaZe _ `menSevikurisaqarTvelos istoria~, gamocemuliaq. quTaisSi 1919 wels qarTulenaze.

43.n. Jordania _ avtonomiurisaqarTvelos warmoqmnis Sesaxeb,gamocemulia tfilisSi 1917 wels.

44.zurgieliZe _ menSevikuri`Ria werili~, gamocemulia 1919wels qarTul enaze.

45.menSevikuri Jurnali ̀ meoc-nebe niamorebi~.

46.i. nakaSiZe _ `social-demokratebi~, gamocemulia tfil-isSi 1907 wels qarTul enaze.

47.erast levisi _ menSevikTaaxali istoria, gamocemulia q.quTaisSi 1918 wels qarTul enaze.

48.m. kelenjeriZe _ menSevikurisaqarTvelos mokle istoria,gamocemulia q. quTaisSi 1918 welsqarTul enaze.

49. s. kakabaZe _ saqarTvelosmokle istoria. gamocemulia 1921wels tfilisSi, qarTul enaze.

50.p. ioseliani _ `saqarTve-losa da qarTveli eris ganadgure-

Page 62: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

62

ba~. menSevikuri gamocema, 1919 weli,tfilisi.

51. i. iremaSvili _ ̀ revoluci-is talRaSi~. menSevikuri gamocema,1920 weli tfilisi, qarTul enaze.

52.s. avaliani _ msoflio is-toriis saxelmZRvanelo. menSevikurigamocema 1920 weli.

53. n. nikolaZe _ `narodnaiavolias partiasTan saRvTo, razmeu-lis molaparakeba~. gamocemuliapetrogradSi.

54.b . iSxa ni an i _ `didisaSinelebani baqoSi 1918 wels~.gamocemulia tfilisSi 1920 wels.

55. menSevikuri saqarTvelosad-mi miZRvnili 1920 wels parizuligamocemis sxvadasxva sazRvargare-Tuli literatura _ sami wigni,gamocemulia tfilisSi. pirveliwigni frangul enaze.

56.p. kropotkini _ `komunizmida anarqia~. gamocemulia tfilis-Si 1921 wels qarTul enaze.

57. n. ramiSvili _ ̀ istoriulimaterializmi~. gamocemulia tfi-lisSi 1911 wels qarTul enaze.

58. v. Ciqovani _ ̀ Cveni social-uri saqme~. gamocemulia tfilisSi1911 wels qarTul enaze.

59.a. babeli _ ̀ qristianoba dasocializmi~. gamocemulia tfil-isSi 1911 wels qarTul enaze.

60.s. xundaZe _ `mkvlelebi damfarvelebi~. gamocemulia 1901 welsqarTul enaze.

61. b. iSxaniani _ somxeT-s aq arTv elos antagonizmisekonomikuri da sazogadoebrivisafuZvlebi, gamocemulia tfilis-Si 1899 wels rusul enaze.

62.b.s. esaZe _ ruseTis urT-i erToba s a q arTv elosTan ,gamocemulia tfilisSi 1899 welsrusul enaze.

63.ruseTis Zveli revolucio-nerebi. gamocemulia 1903 welsJenevaSi qarTul enaze.

64.k. orgeiani _ `muSaTa kav-Sirebi da maTi mniSvneloba.~.gamocemulia tfilisSi 1906 welsqarTul enaze.

65.`saqarTvelos rusifikacia~_ gamocemuli tfilisSi 1915 welsqarTul enaze.

66.kandelaki _ ̀ qalTa social-uri mdgomareoba~ _ gamocemuliatfilisSi 1906 wels qarTul enaze.

67.a. lomTaTiZe _ ̀ rogor undaavirCioT xalxis warmomadgenlebi~,gamocemulia tfilisSi 1906 welsqarTul enaze.

68.x. ismacaSvili _ `saqmiskeTebis droa~ _ gamocemulia tfi-lisSi 1881 wels qarTul enaze.

69. oboli muSa (qarTveli em-igranti) _ ̀ wiTeli vardi~ (eZRvne-ba saxalxo gvardias), gamocemulitfilisSi 1920 wels qarTulenaze.

70.v. staroselski _ `kavkasi-uri drama~ (q. baqoSi 1906 welsbrZolis Sesaxeb), gamocemulia mosk-ovSi rusul enaze.

71. l. delinkeri _ `saubarisoci alizmis Sesax e b~ _gamocemulia tfilisSi 1906 welsqarTul enaze (rusulidan Targm-nili).

72.vin gani _ ̀ mimdinare omi dasocial demokratia~ _ gamocemuliaquTaisSi 1916 wels qarTul enaze.

Page 63: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

63

73. i. maqsimovi _ `marqsizmisSesaxeb~ _ gamocemulia 1906 welstfilisSi qarTul enaze.

74.anCini _ `eri da Cven~ _gamocemulia 1915 wels tfilisSi,quTaisSi qarTul enaze.

75. WiWinaZe _ `saqarTvelosgaerTianebis gamo~, gamocemuliatfilisSi 1907 wels qarTulenaze.

76.`muSebi da politikuri wy-obileba ruseTSi~ _ gamocemulia1902 wels tfilisSi qarTul enaze.

77. m. kronkoli _ `1871 wliskomuna~ _ gamocemulia 1902 welsquTaisSi qarTul enaze.

78. gion saganeli _ `drumo~ _antibolSevikuri leqsebis menSe-vikuri gamocema, tfilisSi 1921wels qarTul enaze.

79.s. avaliani _ `glexTa sak-iTxi amierkavkasiaSi~ _ gamocemuliaodesaSi 1912 wels rusul enaze.

80.misive _ `narkvevi glexTasakiTxze~, gamocemulia odesaSi 1913wels.

81. k. gociriZe _ ̀ glexTa mdgo-mareoba amierkavkasiaSi~ _ rusulenaze, gamocemulia tfilisSi 1904wels.

82. 1921 wlis menSevikuri kal-endari _ gamocemulia qarTul enazetfilisSi.

83. gazeTi `ukrainskaia narod-naia respublika~ ukrainis samxar-eo sabWos organo amierkavkasiaSi~,25/II-18.

84.gazeTi ̀ ukrainskie vesti~ _5/V-17 (amierkavkasiaSi).

85. gazeTi ̀ den poezii~ _ menSe-vikuri gamocema.

86.Jurnali `zemlia~ _ 1/XI-1917.

CamoTvlil gamocemaTa gardaaRmoCnda uamravi wigni, romlebicCamorTmevas eqvemdebareba.

yvela CamorTmeuli wigni Cab-arda saqarTvelos ssr Sinsaxkoms,razec Sedgenilia es aqti.

sami piris xelmowera.aRniSnuli wignebi gadavaTva-

liereT, siswores vadasturebT daxels vawerT.

cnoba06. 03. 91 w.q. Tbilisi.

moq. akaki pavles Ze wereTeli,dabadebuli 1904 w. saqarTvelosSinsaxkomis samxedro tribunalis1941 w. 11 dekembris ganaCeniT cno-bili iqna damnaSaved saqarTvelosssr ssk-s 58-10 mux. II naw. damiesaja 10 w. T/aRkveTa.

ssr kavSiris umaRlesi sasa-marTlos samxedro kolegiis 1957wlis 9 aprilis ganCinebiT saqmea. p. wereTlis braldebaze SewydawarmoebiT da moq. akaki pavles ZewereTeli reabilitirebulia.

saxelmwifo uSiSroebisorganoebSi

gamoZiebasa da mokvlevazezedamxedvelobis

ganyofilebis ufrosiv. s. gelaSvili.

Page 64: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

64

bukinisturi da iSviaTi wignebi

cnobili qarTveli mwignobris,literaturaTmcodnis, bibliofil-isa da poetis akaki pavles Ze wer-eTlis memuaruli xasiaTis wignismasalebSi aRmoCnda sayuradRebonaSromi `Tbiliseli bukiniste-bisa da antikvarul – iSviaTiwignebis istoriis Sesaxeb~.naSromSi moyvanili bevri liter-aturuli faqti, vfiqrobT daain-teresebs Cvens mkiTxvels, amitomacgadavwyviteT akaki wereTlis mog-onebaTa sqeltaniani naSromidansaerTo saTauriT `arc meti, arcnaklebi~ erTi nawili gamovaqvey-noT Jurnal `sityvaSi~.

X X XsaqarTvelos profsabWosTan

arsebuli gamomcemloba ̀ Sroma~-dan1929 wels gadamiyvanes saqarTve-los saxelmwifo gamomcemlobaSijer kidev maSin, rodesac `saxel-gamis~ gamgeoba moTavsebuli iyo`saqwignis~ dRevandeli pirvelimaRaziis (saopero Teatris pirda-pir) erT darbazSi marcxena mx-ares.

im dros yalibdebodnen axal-axali dawesebulebebi, izrdebod-nen, farTovdebodnen, zrdas verc`saxelgami~ ascdeboda, is ukve ve-Rar eteoda erT darbazSi.

saxelgamis gamgeobas gamoeyoamave Senobis meore sarTuli mTli-anad /sadac amJamad poliklinikaamoTavsebuli/. ramdenime wlis Sem-deg es Senobac aRar kmaroda ̀ sax-elgamisTvis~ da mas gamoeyosaqarTvelos ukanaskneli mefisgiorgi meTormetis vaJis ereklesorsarTuliani Senoba sulxan-sabaorbelianisa da kirovis quCebiskuTxeSi /axla im Senobaze daSeneb-ulia mesame sarTuli/.

ramdenime wlis Semdeg ki dais-va mTavrobaSi sakiTxi wignis sasax-lis agebis Sesaxeb.

wlebis manZilze me saxelgamSibevr Tanamdebobaze vimuSave, rigiTimuSakidan gavxdi ̀ saxelgamis~ cen-traluri bazis direqtori, `sax-elgamTan~ Camoyalibebuli ̀ saqwig-

mogonebebi

Page 65: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

65

nis~ direqtoris moadgile, gamoy-ofis Semdeg respublikuri gaer-Tianeba ̀ saqwignis~ mmarTveli, udan-aSaulo dapatimrebis wina wels kiantikvar-bukinisturi wignis bazisdireqtori.

radgan am werilis mizaniswored is aris, rom minda mokledgagacnoT bukinistebisa da antik-varul-bukinisturi wigniT vaWro-bis saqmianoba, pirdapir gadaval amsakiTxze.

winaswarve unda iTqvas, rombukinistebisagan didad ariandavalebulni Cveni gamoCenili mw-erlebi: ioseb griSaSvili, didigalaktioni, gogla leoniZe, sandroSanSiaSvili, siko faSaliSvili, vale-rian gunia, Cveni saamayo istoriko-sebi: ivane javaxiSvili, eqvTimeTayaiSvili, mose janaSvili da sx-vani.

seminariisa Tu sxva saswavle-blebis mowafeoba saWiro wignebisSovnasa da SeZenas mxolod maTTanaxerxebdnen.

maT gasuli saukunis ukanaskne-li meoTxedidan, Cveni saukunisSuawlebamde didi samsaxurigauwies saqarTvelos.

klasikuri ganaTlebis armqonem,magram bunebrivi alRoTi da niWiTuxvad dajildoebulma samSoblosuzomod moyvarulma, usaxsro, ufu-lo adamianma zaqaria WiWinaZem ram-denime SesaniSnavi qarTuli Zeglisgamocema SeZlo, misi qvelmoqmedebada eriskacoba visTvis aRar aris

cnobili.ioseb imedaSvilma bevri ram

gaakeTa saqarTvelos kulturulicxovrebis winsvlisaTvis Tavisiwignis maRaziiT, romelsac is ̀ sawi-gnobels~ eZaxda, sxvadasxva wigneb-is gamocemiT, Jurnal `Teatri dacxovrebiT~. Tumca arc mas hqoniaklasikuri ganaTleba, magram bevrakademikosze metad daexmara sam-Soblos.

is faqtic bevris metyvelia, romgamomcemloba ̀ sorapanas~ da stam-bis patronma mixa gaCeCilaZem imdros damwyebi poetis iosebgriSaSvilis pirvelad dabeWdilileqsebi mohfina saqarTvelos.

am Rvawlmosil adamianzearaferi Rirseuli ar dawerila,garda gansvenebuli mkvlevaris levanasaTianis naSromisa `patara Sove-li~, sadac mokledaa moTxrobilizaqaria WiWinaZis cxovrebisa damoRvaweobis Sesaxeb.

professor ivane lolaSvilsTavis wignSi /`oci weli goglaleoniZesTan~, merani, 80w. g. 26-30/mxolod oTxiod furceli aqvsdabeWdili, Tanac zogi uzustobisSemcveli adgilebicaa Tbilisisbukinistebis Sesaxeb.

Aaseve saqveynod cnobili moR-vawis ioseb imedaSvilis mogonebeb-Si ̀ Cemi cxovrebis wigni~ garkveu-li adgili eTmoba zaqaria WiWi-naZes da mis moRvaweobas.

Mme, rogorc wignis aRiarebu-li specialisti, Tbilisis yvela

Page 66: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

66

bukinists piradad da axlo vic-nobdi. maTgan SeZenili uamravi un-ikaluri wigni amkobda Cems piradbiblioTekas.

maTi savaWro adgilebis ganlage-ba rusTavelis gamziris mxridanase gamoiyureboda: pirvelad iyoivane samadaSvilis savaWro, meresosiko merkvilaZis, arSak merabo-vis, kumuxa brinZianis, yofili ga-momcemlis da mestambis mixeilgaCeCilaZis maRaziebi.

mopirdapire mxares komunarTabaRSi kecxovelis Zeglis cotaqvemoT erT mrgval jixurSi vaWrob-da sumbaT gorgaZianci.

Aimave jorjaZis quCis bolosZnelaZis quCis qveS, komunarebisbaRTan CasaxvevSi miwaSi iyo ram-denime daraba, romelTagan erTi ga-napira ekava wera-kiTxvis srulebiTarmcodne vinme kaWarturovs, rom-lis vitrina iyo komunarebis baR-is rkinis Robis cementis sayrde-ni. igi aq gamofenda wignebs, vaWrobda,saRamos kvlav darabaSi Sealageb-da, ase iyo yovel dRe.

komunarebis baRis bolos imsaxlis alayafis karebSi, romel-sac axlac amSvenebs oTxi biusti,lamazad gamoZerwili mamakacisa,vaWrobda wignis kargad mcodnebukinisti piCkovi.

zaqaria WiWinaZisa da iosebimedaSvilis wignebis savaWroebiCemi TbilisSi gadmosvlis dros,1923 wels me aRar minaxavs, oriveukve moxucebulobis asakSi sxva

sazogadoebrivi saqmianobiT iyvnendakavebulni.

bukinistebTan mudam xalxmrav-loba igrZnoboda, vis ar Sexvde-bodiT aq. studentoba da zedaklasebis mowafeoba xom bevrzebevri iyo.

Ddadga dro da daisva sakiTxibukinisturi wigniT kerZo vaWro-bis likvidaciis Sesaxeb. maT vaWro-bis patents aRar aZlevdnen.

Rrmad moxuci didad Rvawl-mosili zaqaria WiWinaZis Suamdgo-mlobiT, filipe maxaraZis gankar-gulebiT, romelic zaqarias brwy-invale warsulisaTvis did pativsscemda, kidev ori wliT mieca maTvaWrobis patenti.

1930 wlidan sabolood aikrZa-la bukinisturi wigniT kerZovaWroba.

bukinisturi wignis bazridangavidnen: sosiko merkvilaZe, sumbaTkorgaZianci, kumuxa brinZiani, kaWar-turovi da piCkovi.darCnen ivanesamadaSvili da mixa gaCeCilaZe, maTTavianT adgilebze _ gaCeCilaZemmaRaziaSi, xolo samadaSvilma ma-Raziis ezoSi, saTanado patentismiRebiT moawyves saamkinZao sax-elosnoebi da SeniRbulad wignebi-Tac vaWrobdnen.

xalxma miaSura bazars, dRevan-deli kirovis sakolmeurneo bazris/maSin Ria bazari iyo/ bolos van-qis quCaze ra wigns da ra myidv-els ar Sexvdeboda kaci. sworedamitom godebda wignis uzomod

Page 67: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

67

moyvaruli mgosani ioseb griSaS-vili:

`qveviT bazarze, kvira dRiT vanqTan,mtvrian quCaSi, dampal havaze,woniT viyide eqvsi girvanqa,SoTa, akaki da WavWavaZe~.Aar Canda organizacia, rom an-

tikvarul-bukinisturi wigniTvaWrobis saqme moegvarebina, es saqmeromelime gamomcemlobisaTvisdaeqvemdebarebina.

me vgrZnobdi am saqmis mogvare-bis aucileblobas, es usaTuodsaWiro saqme iyo. antikvarul-bu-kinisturi wignis adgils axladgamocemuli wigni verasodes dai-Werda. xSir SemTxvevaSi axali gamo-cemis mecnierulad damuSavebisaTvis,misi wina gamocemebi aucilebladsaWiro iyo maTi Sinaarsobrivicvlilebis, poligrafiuli monace-mebis, qaRaldis xarisxis, wigniszomis, tiraJis Tu gamocemis droisdadgenis mizniT. antikvarul-uni-kaluri wignis aucilebel saWiroe-baze xom laparakic zedmetia.

me am mizniT ramdenjerme mov-iare ruseTis bevri qalaqi. bolomgzavrobis dros, 1934 wels, er-Tad vimgzavreT leningradamde me,ioseb griSaSvilma da Tbiliselmamxatvarma qalma TamamSevam.

vswavlobdi bukinisturi wign-is saqmes, SeviZine katalogebi: si-cinis, smirdinis, volfis, nekraso-vis, marqsis, brokhauz-evfronisa damravali sxva avtoris.

wignis saqmis zedmiwevniT mcod-nem bukinisturi wignis saqmec maleaviTvise da saTanadod argumentire-buli moxsenebiT warvdeqi ̀ saxel-gamis~ gamgeobis Tavmjdomaris bar-on bibineiSvilis winaSe. Mman gul-dasmiT momismina, magram civze-civiuariT gamomistumra,axlac maxsovsmisi pasuxi: `axali gamocemebiTsawyobebi pirTamde savsea, sul saw-yobebSi varT gamocemebis mosaTa-vseblad da axla, rom Zveli wigne-bi SeviZinoT, vin ras ityvis?~. daw-yebuli brZola jer kidev ar mi-maCnda wagebulad, ramdenime dRisSemdeg `saxelgamis~ komerciulidireqtoris, wignis saqmis didimcodnis, moskovSi aRzrdili da iqvemcxovrebi /man ara erT wignis mcod-nesTan gamatana baraTi moskovsa daleningradSi/ giorgi ilarionis ZelorTqifaniZesTan da ̀ saxelgamis~mxatvruli literaturis ganyo-filebis gamge nikolo miwiSvilT-an erTad /eseni orive didad dain-teresebuli iyvnen am saqmis mog-varebiT/ SevediT baronTan, romel-mac kvlav civi uariT gamogvistum-ra.

me isev ar veSvebodi brZolas,saWiro iyo saqmis mogvareba. Mmou-lodnelad baron bibineiSvili ga-daiyvanes sajaro biblioTekisdireqtorad, mis adgilas kidaniSnes gazeT `komunistis~ yo-fili redaqtori, uspetakesipirovneba niko daviTis Ze kiknaZe.

manac axali gamocemebis Zalian

Page 68: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

68

neli realizaciis gamo uari miTxra.bibineiSvilic da kiknaZec marTle-bi iyvnen erTi mxriv, imitom romwignis realizacia saSinlad daba-li tempiT midioda. Amas im drois-aTvis Tavisi mizezebi hqonda, romel-Ta CamoTvla aq saWirod ar migvaC-nia, ise dabali tempiT, rom wlo-biT ewyo sawyobebSi StabelebiiseTi Zvirfasi wignebisa, rogori-caa magaliTad, stendalis ̀ wiTelida Savi~, mopasanis `funTuSa~ Tu`lamazi megobari~, floberis ̀ qal-batoni bovari~, bokaCios ̀ dekamero-nis~ orive tomi da mravali sxva,aseve Cveni Tanamedrove qarTvelida rusi literatorebis nawarmoe-bebi Tu klasikosTa qmnilebebi.

saqme iqamde mivida, rom saWirogaxda ruseTidan mogvewvia wignisgamavrcelebeli vinme viSemirski,romelmac didZali literaturisgavrceleba SeZlo da soliduriTanxac miiRo kuTvnili procente-bis saxiT.

viSemirskim isic ar ikmara dasaWiro gaxda muSa-mosamsaxureebzewignebis nisiad gacema. Aam saqmesxelmZRvanelobdnen kargi mwignobariandro SilakaZe da vera maRalaS-vili. saxelmwifosaTvis sasurve-li Sedegi mainc ver iqna miRweu-li.

Aaxla ki saocreba xdeba.saWiro wignis Sovna TiTqmis Seu-Zlebelia da bevrgan msmenia sazoga-doebaSi, damaxinjebul fasad wign-is SeZenis Sesaxeb, wignze aseTi didi

moTxovnileba bunebrivi, kanonzom-ieri da gasagebia, magram ra qnaswignis im moyvarulma, romelmacwlebis manZilze didi rudunebiTSeqmna Tavisi piradi biblioTeka.Tu amgvarma pirovnebam saWiro wigniver SeiZina, sakuTar biblioTekasver miumata, biblioTeka xom dapa-taravdeba, gaiyineba, SeiZleba iTq-vas mokvdeba. es cxovrebiseulisakiTxic ki mogvarebas saWiroebs,raTa gamonaxuli iqnas saSualebasazogadoebriobis wevrebis saWirowignebiT dakmayofilebis Sesaxeb.

ra Tqma unda, saWiroa aRiniS-nos rom bibineiSvili da kiknaZear iyvnen marTlebi, roca antik-varul-bukinisturi wignebis mniS-vneloba saTanadod ar Seafases.uamravi unikaluri wigni iRupebo-da parkebiT movaWreTa xelSi. ma-Sin yvela bazarze iyideboda nabeW-di qaRaldisagan Sekowiwebuliparkebi. Aadamians guli mogikvde-bodaT, rodesac mari broses, nikomaris, vaxuSti batoniSvilis, daviTCubinaSvilis, avqsenti cagarelis,aleqsandre xaxanaSvilis da sxva-Ta erovnuli, metad saWiro wigne-bidan amoxeul furclebs naxavdiTparkebad Sekowiwebuls. iRupebo-da Zveli perioduli gamocemebisusaWiroesi gazeTebi Tu Jurnale-bi.

brZolas kvlav ganvagrZobdi.vfiqrobdi yvela bazarze SemeZinaam gulsaklavad daxeuli Zvirfasiwignebis Tu perioduli gamocemeb-is furclebidan Sekowiwebuli

Page 69: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

69

parkebi, dameSala, damesaTaurebina daTxovniT mimemarTa gansaxkomisaTvis/maSin ase ewodeboda/ an zemdgomiinstanciebisaTvis, magram saqme sulsxvanairad warimarTa.

Tbilisis saxelmwifo univer-sitetis reqtorad dainiSna _oragveliZe, CvenTan `saxelgamSi~momuSave misma Zmam daviTma icodaam saqmisaTvis didi xnis brZolisistoria da mirCia, vinaidan antik-varul-bukinisturi wignis yvelazedidi momxmarebeli aris da iqnebaTbilisis saxelmwifo universite-ti, reqtorTan SevideT da movela-parakoTo.

Ooriode dRis Semdeg SevxvdiTreqtors, daviTma warmadgina mas-Tan, me gavacani mosvlis mizezi daam dargSi arsebuli mdgomareobac.

Aamdeni xnis manZilze uaryo-fili saqme im dResve gadawyda, mx-olod saqmes isev Tqven unda ux-elmZRvaneloT, raTa Cven xalxi sa-Zebari ar gagvixdeso, _ ganacxadareqtorma, _ aq didi codna dagamocdileba aucileblad saWiroao.

me maSin ukve ̀ saqwigns~ vxelmZR-vanelobdi, mainc uyoymanod mivecidasturi. Aamis Semdeg gamoiZaxaTavisTan universitetis gamomcem-lobis maSindeli direqtori, metadnaTeli gonebis patroni varlammiqaZe da mas daavala am saqmisdrouli mogvareba.

miqaZem saqme gulTan miitana,SeuTanxmda proreqtors sameurneodargSi da gamoyofil iqna sakmaodfarTo da naTeli Senoba veris ba-

zris pirdapir, sadac mere agebuldid SenobaSi moTavsda saqwignisme-5 maRazia.

Tbilisis saxelmwifo univer-sitetis antikvarul-bukinisturiwignis maRaziis gamged uyoymanoddavniSne saswauli kaci ivane sa-madaSvili. saswauls imitom vu-wodeb, rom am kacs araviTariklasikuri ganaTleba ar hqonda,magram nakiTxobisa da Tavisi zRa-pruli mexsierebis gamo, SeeZlonebismieri wigni daesuraTxatebinamkiTxvelisaTvis, icoda sad, rodisiyo gamocemuli an ramdeni tira-JiT, xSirad ama Tu im suraTsacdausaxelebda, romel gverdze iyo,icoda romel mkiTxvels ra wignisWirdeboda, mokled zedmiwevniTicoda wignis yadri da fasi.

konsultantad miviwvieT maTem-atikosi da filologi, evropulienebis mcodne, peterburgis univer-sitetSi ganswavluli sumbaT lo-coevi, suramSi dabadebuli dagazrdili, mSvenieri qarTuli eniTmolaparake.

maRaziis SigniT da gareTSekeTeba-SeRebvis Semdeg rCebodamxolod wignis Taroebis da inven-taris sakiTxi. Ddro ki ar iTmen-da, uamravi xalxi modioda maRa-ziaSi, raTa maTi wignebi SeeZinaT,tovebdnen misamarTebs da iTxovd-nen saqmis daCqarebas.

Aam dros moxda metad xel-sayreli SemTxveva, kirovis quCazemdebare rezinogasaRebis safirmomaRazia daixura da is mSvenieri

Page 70: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

70

lamazad gaformebuli karadebi bal-ansidan balansze gadmogveca, karade-bi swored wignis Taros zomisaniiyvnen da araviTar SekeTeba-gada-keTebas ar saWiroebdnen da racxelosnebs ori-sami Tve unda ekeTe-binaT, sul or-sam dReSi mogvarda.

maRaziaze abris gakeTebisTanave,romelzec sul sami sityva ewera`antikvarul-bukinisturi wigni~,igive rusulad, maRazia xalxiTgaivso. mohqondaT da mohqondaTwignebi, romlebic wignis saqmeSiaTeuli wlebis manZilze momuSaveadamians TvaliTac ar hqonda nan-axi. da ra unikalur wigns ar Sex-vdebodiT iq. sakvirveli iyo, romsazRvargareT, montobansa, konstan-tinopolsa da msoflios mravalqveyanaSi gamocemuli wignebic mo-hqondaT. miReba-gaformebas veRaraswrebdnen pirvel xanebSi mainc daamitom ori-sami studenti mudamexmareboda TanamSromlebs. isiniTavisufal dros da saRamos saaTeb-Si muSaobdnen da miRebul gasamr-jelos did daxmarebad Tvlidnen.axlad dafuZnebuli maRazia yvelaoperaciisaTvis ukve mzad iyo 1935wlis agvistos damlevs. wignebisSesaZenad dadgenili Tanxis limi-tis ramdenimejer gazrdac gaxdasaWiro.

ram ganapiroba ase masobrivadamdeni unikaluri wignis Tu peri-oduli gamocemebis mosaxleobidanmozRvaveba? pasuxi moklea: SesaZenfasTa sxvaobam. kerZo bukinistebiwignebs iZendnen metad dabal fasebSi,

rogorc amas Tavis zemoT moxse-niebul wignSi aRniSnavs profesorii.lolaSvili, axal maRaziaSi kiiZendnen mTavrobis dadgenilinixris mixedviT, rac mosaxleobi-saTvis xelsayreli iyo. saqarTve-los gansaxkomSi Cvens mier ward-genil winadadebaze nebarTvis miRe-bis Semdeg gasabWoebamde arsebulyvela skolis Zveli, maTTvis ukvegamousadegari wignadi fondi Secv-lili iqna Tanamedrove literatu-riT, Tanaxmad maTi SerCevisa daSeqmnili axali situaciisa.

Aamave wesiT wignebis didifondi mi v iReT i m drossaqarTveloSi mdgari qarTulijaris nawilebidan.

Yyvela am wigniT maTi damuSave-bis Semdeg maragdeboda pirvel rigSisaxelmwifo universitetis funda-menturi biblioTeka, masTanve arse-buli studentTa safakultetosamkiTxvelo-biblioTekebi, Semdegsajaro biblioTeka. puSkinis sax-elobis pedinstituti ZiriTadad,antikvarul-bukinisturi wignebiTdakompleqtda istoriuli bib-lioTeka, romelic maSin wminda bar-bares eklesiis maxloblad mdebar-eobda. didZali wigni mihqondabibkoleqtors /is jer isevrusTavelis gamzirze iyo moTavse-buli/ Tavisi qselis adgilobriviTu raionuli biblioTekebisaTvis.

Semdeg saWiro gaxda defeqtiani/furcelnakluli/ wignebis SeZenacki, ramac gaamarTla. xSirad oriwignisagan dgeboda – ivseboda erTi,

Page 71: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

71

xSirad sami-oTxisgan erTi mTlianigamodioda. am da sxva wignebs,romlebic akinZvas saWiroebdnen,saTanado xelSekrulebis safuZ-velze bardeboda sajaro bib-lioTekis saamkinZao saxelosnos,sadac gamged muSaobda TbilisSidabadebuli da TbilisSiveaRzrdili, suliT da guliTgaqarTvelebuli ukraineli vla-dimer sozotenko, kargi special-isti da kargi adamiani. is CvendakveTebs male da maRalxarisxi-anad akeTebda, aTasobiT aSkarasikvdils gadarCenili wigni barde-boda saTanado biblioTekebs.

vamowmebdiT nabeWdi qaRaldiTnakeTeb parkebis movaWreTa marags.suliT da guliT mixaroda, romarsebuli savalalo mdgomareobasul ufro da ufro mcirdeboda,bolos ki savsebiT moispo. AaRar-sad iyo ama Tu im uZvirfasesiwignis furclebisagan Sekowiwebu-li parkebi.

1938 wlis zafxulSi Tbili-sis sakanalizacio trestis komi-siam gamoacxada, rom veris ubanSiarsebuli erTsarTuliani Senobaunda aRebuliyo belinskisa da mim-debare quCebis niaRvargamtarikoleqtoris asagebad.

Aamitom maRazia gadatanili iqnameliqiSvilis quCaze #13-Si, sadacaxla ̀ saqwignis~ samedicino wigneb-is maRaziaa da sadac Cveni didiTxovniTa da mcdelobiT kvlav gax-snilia bukinisturi wignis sako-misio maRazia.

Mmale amave saqmeze samuSaodmimiwvia `sablitgamis~ gamgeobam,SeTavseba -konsultirebis wesiTgamaformes Tavmjdomaris moadg-iled, Cems moadgiled ki daamtkic-es yofili mestambe, wignis saqmeSikargad gaTviTcnobierebuli moxu-ci aslan kalandaZe. GgamogviyofarTo, naTeli, kargi darbazi, asevenaTeli vitrinebiT rusTavelisgamzirze mdebare saxlSi elbaqiZisdaRmarTis mxridan, ukve gamzadebu-li wignis saxlisaTvis saWiroyvela mowyobiloba, vinaidan aq adreiyo `saxelgamis~ teqnikuri wign-is maRazia.

specialistebis mier dawyebu-li saqme male aewyo da muSaobagaZlierda , farTo vitrinayovelTvis unikaluri wignebiT ivse-boda da icvleboda.

im wlebSi saqalaqo yvela saxeo-bis transporti elbaqiZis daRmar-TiT mimodioda. erT saRamos manqa-nis fanjridan davinaxe `saxelga-mis~ Tavmjdomare niko kiknaZe gan-aTebuli vitrinis win idga dawignebs guldasmiT aTvalierebda.

ramdenime dRis mere isev amavemdgomareobaSi davinaxe, is univer-sitetis win cxovrobda, am aRmar-Tis amovla da fexiT saxlamdemisvla uyvarda.

erT dRes saxelgamis bazis windafiqrebiT mimavals Semxvda cno-bili gamomcemeli niko kiknaZe. mo-salmebis da xelis CamorTmevisSemdeg man vaJkacurad miTxra `meSenTan damnaSave var, sruliad mar-

Page 72: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

72

Tebuli Txovna sworad ver Sevafase,_ Sevcdi, Sen isev ̀ saqwigns~ daub-rundi da am did saqmes xelmZRv-anelob, kargia, yvelas ase rom uy-vardes sakuTari saqme, qveyana ufroswrafi nabijebiT wavidoda win~.

Mmale `sablitgamis~ maRazia`saxelgamis~ maRaziad gadakeTda,maRaziac gardaiqmna antikvarul-bukinisturi wignis bazad dadaeqvemdebara bukinisturi wignismaRaziebi:puSkinis #11, rusTavelis#40, marjaniSvilis #14 da kidevramdenime sxva adgilas.

puSkinis quCaze mdebare maRa-zia gafarToebis mizniT gadmot-anil iqna rusTavelis gamziris #44 SenobaSi, sadac axla `saqwign-is~ xelmoweriTi wignis #31 maRa-ziaa. yvela am maRazias ganagebdnenwignis moyvaruli da wignis saqmiskargad mcodneni: mixeil kofmani,platon kiknaveliZe, dimitri ese-bua, vasil diomini da sxvebi.

Aamave dros gaixsna bukinis-turi wignis maRazia gamomcemloba`federaciasTan~, romelsac CvenigamoCenili beletristis konstan-tine lorTqifaniZis Zma valikolorTqifaniZe xelmZRvanelobda,wignis kargi mcodne da ganviTare-buli pirovneba. mecnierebaTa aka-demiis gamomcemlobasTan arsebulbukinisturi wignis maRazias xe-lmZRvanelobda Zveli mwignobarimixeil kakabaZe. es maRazia rusTave-lis gamziris #19-Si mdebareobda.

qalaqis am adgilebSi adgilo-briv mosaxleobasTan erTad pro-

fesor -maswavleblebi, studentebida zeda klasebis moswavleebi,raionebidan Camosulebi iyridnenTavs da yvela erTnairad iyo dain-teresebuli saWiro wignis SovniT.

TiTqmis yoveldRiuri stumariiyo metad simpaTiuri da tkbil-moubari moxuci /cxovrobda wign-is bazis axlos moskovis quCaze/batoni Tedo saxokia. yoveldRemovidoda, miujdeboda sawer magi-das, ubis wignakSi Caiwerda ukvenapovn sityvas, Semdeg Cven mogvmar-Tavda Taviseburi tkbili RimiliT:`aba, Tqven ra miSoveT dReisTvis,Tu ki rame iyo ̀ naSovni~ ueWveladiyidda, Caiwerda. is maSin muSaobdaqarTul suraT-xatovan TqmaTaleqsikonis gamocemaze, rac meregamosca sakmaod didi tiraJiT damale saerTod gaqra wignis bazidanTu maRaziebidan.

Tbilisze uzomod Seyvarebuliioseb griSaSvili yvela bukinis-turi maRaziis mudmivi stumariiyo.Cven axlo megobroba gvakav-Sirebda jer kidev im wlebidan,rodesac me gamomcemloba `Sroma-Si~ vmuSaobdi.soso griSaSviligamomcemlobis direqtorma poetmaSalva afxaiZem gamacno, es gacnobagulwrfel megobrobas daedosafuZvlad. Exolo, roca misi say-vareli wignebis bed-iRbali CemsxelqveiTebze iyo damokidebuli,yoveldRiurad miRebul wignebsmaTi damuSavebis Semdeg pirveladmxolod mas vasinjebdiT.axlacTvalwin midgas misi gaciskrovneb-

Page 73: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

73

uli, gaxarebuli saxe, rodesac imwigns, im Jurnals Tu gazeTis no-mers ipovnida, romelic mas ubiswignakSi hqonda CaniSnuli saS-ovnelad. griSaSvils ar izidavdabrokhauz-evronis Tu sxva gamomce-melTa oqroTi movarayebuli gamoce-mebi. SeZenili wignebis Rirebule-ba Sejamdeboda, Cemi gankargulebiTRirebulebas ar vaxdevinebdiT, an-gariSsworeba xdeboda misi Zvir-fasi biblioTekis im oreuli Tuzedmeti wignebiT, romelTagantvirTvac im dros mcire mocu-lobis binaSi moTavsebuli bib-lioTekisaTvis nakleb saWiro iyo.aiRebda soso griSaSvili qaRal-dis mTel furcels da Tavisilamazi kaligrafiiT dawerda:

Tamasuqi:mmarTebs Tavadi akaki wer-

eTlisa amdeni maneTi TeTriT, Tavi-si mSvenier xelweriT daamowmebdada daaTariRebda. dro da dro am`Tamasuqebis~ mixedviT gzavnidamisi biblioTekisaTvis zedmetwignebs Cemi romelime TanamSrom-lis xeliT. me sosos vexumrebodi,yvela am Tamasuqs Sens saiubileokomisias gadavcem da scenidan gam-ovacxadeb, vali mipatiebia meTqi,razec is iRimeboda Tavisi momxi-blavi RimiliT.

Aaseve xSiri stumari iyo gog-la leoniZe, mas yovelTvis Tan ax-lda yrmobis megobari kaxeTidan,`saxelgamis~ saqmeTa mmarTvelisoso jeiranaSvili. Ggogla iSvi-aT wignebs iZenda, rogorc TavisTvisise literaturuli muzeumisTvis,romlis direqtoradac maSin

muSaobda.xSirad modioda profesori

giorgi gextmani, romelic sakuTarixeliT SearCevda unikalur wignebs.erT nawilze dawerda: Tbilisissaxelmwifo universitetis funda-mentur biblioTekas, meore nawilzedaawerda Tbilisis sajaro bib-lioTekas. mis mier SerCeuli wigneb-is gatana saswrafod xdeboda.

Ees saqme baton giorgis su-lac ar evaleboda, magram masamoZravebda wignisa da saqmis uan-garo siyvaruli. is xom pirvelidireqtori iyo Tbilisis sajarobiblioTekisa da ramdenime welsuZRveboda am did da metad keTil-Sobilur saqmes.

Cven ki yovelTvis madlobasgvicxadebda uamravi unikaluriwignis gadarCenisa da maTTvis kuTv-nili adgilis miCenisaTvis.

xSiri, TiTqmis yoveldRiuristumari iyo didi moqandake iakobnikolaZe. is samxatvro akademiidannel-nela daeSveboda, bazaSi Sevi-doda, magidaze dalagebul misTvissaintereso wignebs daaTvaliereb-da, bevr CvenTvis saWiro kiTxvazegvi pasuxebda, gamogvemSvidobebodada perovskaias quCiT nel-nelawavidoda Sinisaken. Mme masTansaubarSi mudam uxerxulobasvgrZnobdi, radgan qandakebis damxatvrobis sakiTxebis specialis-ti ar viyavi, magram pasuxs Tumsjelobas mudam Semiqebda, albaTdidsulovnebiT rom gavemxnevebine.

iyo erTi SemTxveva, romelicCem sicocxleSi ar damaviwydeba. sa-

Page 74: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

74

muSaos damTavrebis Semdeg wignebi-saTvis Seviare bazaSi, vxedav Semo-dis batoni iakobi. skami da axal-ad miRebuli wignebiT patara magi-da miarTves. gadaaTvaliera, oriwignis Senaxva iTxova, xval CvenibiblioTekari qali waiRebso. MmeregareT gamovediT, vfiqrob gamoveTx-ovo da Sin wavide-meTqi , magrammklavi-mklavSi gamiyara da dinjadmiTxra:`ase wavideT, Sen xom vakeSicxovrob~. raRas vityodi, Tumcauxerxulad vigrZeni Tavi, rom didxelovanTan ase `CapodruCkebuli~mivdiodi. mivediT rodenis quCaze.Semiyvana saxelosnoSi, damayena erTidamTavrebuli qandakebis winaSe damiTxra _ `aba ras metyvi am qan-dakebis Sesaxeb?~. Mme mgoni ux-erxulobisagan feric ki davkarge,magram ixtibari ar gavitexe dawynarad vuTxari: ̀ qarTveli vaJka-cis tipiuri saxea~. beWze xelifrTxilad damado da dinjadmiTxra: ̀ didebuli Sefasebaa, me xomyovelTvis vambob, rom Tqveni baasimudam yuradsaRebia~. Ggvian gam-oveTxove da uxerxulobas gadar-Cenili kmayofili gavudeqi gzasSinisaken.

Aaseve xSiri stumari iyo didiqarTveli mxatvari lado gudiaS-vili. igi zogjer meuRlesTan er-Tad Semoivlida, saWiro wigns Sei-Zenda da mudam madlobas ixdida,rom Cven didZali unikaluri wignigadavarCineT aSkara daRupvas.

Mmere roca lado gudiaSvilsleqsi mivuZRveni, misi madlianixeliT daxatuli sakmaod mozrdili

suraTi ̀ lamazmani~ miviRe Sin, metadgulisxmieri warweriT. Aam faqtisaRwera gamosaqveyneblad gadaveciJurnal `droSis~ redaqcias.

Mmxatvar qalTagan xSirad Se-modioda elene axvlediani, rom-lisTvisac wignebi Zveli Tbili-sis Sesaxeb mudam mzad hqondaTTanamSromlebs.

Aaxalgazrda mxatvarTagan xSi-ri stumari iyo jer kidev samx-atvro akademiis studenti korne-li sanaZe.

vin, vin ar Semodioda sasurve-li wignis mosaZieblad, maTi CamoTv-la SeuZlebelia.

Aaqve SeiZleba gavixsenoT pi-radi biblioTekis mqone wignismoyvarulni.

1. maswavlebeli giorgi gior-gaZe, romelsac Zalze mdidari bib-lioTeka hqonda da mainc sul bib-lioTekis gamdidrebis cdaSi iyo.

2. gazeT `zaria vostokas~redaqtoris moadgile petre al-tunovi, romelsac axali periodisliteraturiT metad mdidari bib-lioTeka hqonda da axla unikaluriwignebiT biblioTekis gamdidrebasmondomebiT cdilobda.

3. docenti fiToevi, romelsacufro ekonomikur-socialur-poli-tikuri literatura ainteresebda.

4. cnobili pedagogi biZinaferaZe, maSin studenti, mere ga-naTlebis saministros saSualoskolebis sammarTvelos ufrosi.sul saWiro wignebis ZebnaSi iyo.

5. im dros studenti, dResprofesori ivane lolaSvili,

Page 75: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

75

saWiro wignebis ZebniT garTuliyvela bukinists icnobda. Mme arminaxavs, magram ambobdnen, mas Zalianmdidari biblioTeka aqvso.

6. eqimi zunduriti, romelickamos quCaze cxovrobda da TavissakuTari saxlis ori didi kara-diT gamarTul oTaxSi uamravi sx-vadasxva dargis literatura hqon-da; Sin mimavali mudam wignebiTdatvirTuls vxedavdi.

1942 wlidan politikurimotivebiT dapatimrebis gamo udan-aSaulo kacs yovelgvari samsaxu-ric da sayvareli saqmec Zaliandidi xniT, mTeli 15 wliT mima-tovebines. ramdenime xnis mere mox-da `saqwignis~ antikvarul-bukin-isturi wignis bazis likvidacia.Aaseve likvidirebul iqna misi ma-Raziebic, mere akademiis da fed-eraciis bukinisturi wignis maRa-ziebis daxurvac didi dafiqrebi-sa da gansjis gareSe gadawyda. nebamisces calkeul wignis maRaziebsbukinisturi wignis SeZenisa, da-tovebul iqna erTi bukinisturiwignis maRazia da erTi bukinis-turi sakomisio maRazia.

`saqwignis~ antikvarul-bu-kinisturi wignis bazis da misivemaRaziebis, agreTve akademiis dafederaciis bukinisturi wignismaRaziis daxurva Cemi azriT maincmoxdeboda, radganac wlebis man-Zilze maT antikvar-bukinisturiwignis maragi amowures mosaxleo-bisagan da Caabares saTanado bib-lioTekebs.

Aaqve unda aRiniSnos, rom sulsxvadasxvaa antikvarul-unikalurida bukinisturi wigni.

Bbukinisturi wignebi _ es mo-saxleobaSi ukve gamoyenebuliumTavresad mxatvruli liter-aturaa, romelic did interess arwarmoadgens ama Tu im samecniero-kvleviTi institutebisaTvis. saqmeisaa, rom monaxuli da ganadgure-bas gadarCenil iqna is antikvarul-unikaluri wignebi, romlebicsaqarTvelos raionebSi iyo Semor-Cenili.

rogorc arqiteqturul Zeglebs,unikalur wignebsac unda dacva darestavracia. Aam miznisaTvis gamoy-enebul unda iqnas adgilebze kul-turis dawesebulebebi Tu umaRlesida saSualo saswavleblebis far-To qseli.

iSviaTi, uZvirfasesi wignebisgadarCenas didi samomavlo mizaniaqvs, vin icis, sad, romel raionSira antikvarul-unikalur wignebswaawydeba adamiani, saamayo mamuliS-vilma eqvTime TayaiSvilma gasanad-gureblad ganwiruli Zveli wignisfurclebidan aRadgina is didiZegli, romelic dRes Tamar mefis`karis garigebis~saxeliT ariscnobili.

bukinisturi da antikvaruliwignebis aRmoCenis movlisa dagafrTxilebis saqme saxelmwifos-Tan erTad mosaxleobisTvisac say-varel, sapatio saqmed unda iqces.

Page 76: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

76 proza, poezia

nazi surmavafarmacevtul mecnierebaTa

doqtori, Tbilisis saxelmwifosam edici no i nstitutisa dasaqarTvelos `sazogadoeba cod-nis~ institutis farmacevtulifakultetis profesori nazisurmava warmatebiT emsaxurebaada m i an e b is aTvis uaRresadsaWiro wamalTmcodneobis sfer-os. es keTilSobili, nazi da mo-mxibvleli qalbatoni adamianTm-codneobis dargSic moRvaweobs,cdilobs kalmiTac daexmarosSeWirvebaSi myof adamianebs, sak-uTar saTqmelsa da usazRvro siy-varuls poeziiT gamoxatavs. CvensmkiTxvels vTavazobT nazi sur-

mavas leqsebs.

sibere

mohqris sibere, rogorc mxedariTeTr raSze TeTrad amxedrebuli,mohqris WenebiT Seusvenebliv.cxens ver erevadafeTebuli

Cven ki vdgavarT dawynarad moveliT...viciT, ar dagvTmobs, ar Seyovndeba,gadagvipentavs TmebsTeTr TovliviT,Camoikarvebs zamTris ocneba.

Page 77: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

77

gaqreba Cveni axalgazrdoba...viT Rameuli lurji sizmarida martoobis zRvaSi davcuravT.navsayudeli Cveni iq ari.

wynarad daviTvliTdarCenil dReebsda gavixsenebT lamaz ocnebebs...CavekiTxebiT Cvens Tavs xSir-xSirad,ra gavakeTeT, risTvis vicxovreT.

taatiT CavalT siberis kibes...dalursmuls mokle wvrili lursmnebiT,sadRac Catydeba da Cvenc gavqrebiT -TeTri siberis – TeTri furclebi.

X X Xcaze acurda nislebis farda,ca gaexvia nislis samosSi,cas cremliT Tvali kvlav daenama,veRar gaerkva qveynis qaosSi.

o, mec casaviT cremlsveRar viSrob,suli qceula nacrisfer baRad.bedniereba aris miraJi,cas RrubeliviT vawydebi maRla.

Page 78: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

78

uimedoba tivtivebs wyalze,grZeldebasikvdil – sicocxlis dava,sikvdilTan brZoliT ar daviRlebida droc sulelur davaSi gava.

Tovlis fifqiviT dadneba wlebi,sulic dacxreba qariSxlis darad.movismen Zvel da nacnob monologsda daveSvebi miwaze qarad.

Semdeg viqcevi unazes siodimeds balRiviT Sevisvam mxarze,RmerTis taZarSi Camoviqroleb,bednierebas davunTeb sanTels!

molodiniT daviRale

usasrulo molodiniTgamiTeTrda Tmebi,vera da ver gadikveTasiyvarulis gzebi.molodiniT daviRale,davemsgavse tirifs,siyvaruls rom ver poulobsda yovelTvis tiris.

Page 79: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

79

SeCerdi wamo!

SeCerdi wamo, sul erTi wamiTda maTqmevine Cemi saTqmeli,SeCerdi wamo, sul erTi wamiTamanTebine SenTvis sanTeli!amomasunTqe da damamSvide,maCuqe wami Senze locvisTvis.Sena xar is dro, roca iwyebasicocxle – qveynad isev mosvlisTvis.Sena xar is dro, raic WirdebaTadamianebs sasixarulod,Sena xar is droc, roca iwyebasicocxle – qveynis Zala faruli.Sena xar is dro, raic WirdebaTadamianebs guliT salxenad,Sena xar is droc, roca iTqmebasul sami sityva, rogorc gamxela,hoda, SeCerdi sul erTi wamiT,sul erTi wamiT maCuqe dardi,Semdeg Tund wuTad gadaiqeci,ar moixedo da ise wadi!

wvimis wveTi

minda sadRac Cavikargo nislSiuSenobis ganviqarvo sevda,gadaviqce wvimis cisfer wveTad,xma mesmodes moCurCule xeTa.rom qardaqar gafantuli fiqrimogwvdes sadRac da gicvalos feri,iqneb Senac gadaiqce mzed dawvimis wveTi - Semisruto cqeriT.

Page 80: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

80

dardis sareceli

me mivejaWve dardis sarecels,dardis kunZulze avage koSkiSemdeg ki dardis fardiT Sevmoseda dardis Savbnel godolSi movxvdi.dardis samosels viZarcvav axla...dardis nawnavic davSalo minda,davglijo dardis mZime fardebicimedis zodi movtexo cidan.Semdeg davtovo dardis kunZulida gadavsaxlde imedis tbasTan,rom ar viaro dawyvilebulmaisev sevdis da dardebis dasTan.

Ddavibeni

davibeni, aRar vici,vis mivmarTo, visa,sad veZebo samarTali,zecaSi Tu Zirsa.iqneb RmerTo, gadmoxedo,damayeno gzaze,iqneb Tvali amixilosizmarsa Tu cxadze...minda kargad gaverkvio,vis mivando bedi...vin ganagebs qveynis trials –satana Tu RmerTi?!

Page 81: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

81

cnobili qarTveli musikosinugzar ergemliZe , rogorcbevri WeSmariti Semoqmedi,mon aTesav e sferoSicmoRv aweobs . igi werssayuradRebo lirikul leqsebs.maTi wakiTxvisas igrZnoba, romgulwrfeli striqoneb imomRerlis dawerilia da lamismkiTxvelic aamReros. nugzarergemliZis sakuTar teqstzedawerili simRera `TuTiyuSi

marCelo~ hitad iqca mTel saqarTveloSi, aseve araerTi simRerac.

mkiTxvels vTavazobT nugzar ergemliZis leqsebsda iumoristul novelas `rolando da rolandinio~,rac darwmunebulebi varT, Cveni Jurnalis mkiTxvelebisdid dainteresebas gamoiwvevs.

aleqsandres baRi

aleqsandres baRis skamzedaxeuli baraTi,egdo rogorc mkvdari gedi,rogorc sevda maradi.

`Cven am baRSi paemanzemTeli weli vidodiT.~gawyvetili azris bolosCanda sityva `mSvidobiT~.

Page 82: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

82

guli damwyda. Semodgomiscivma qarma dahqrola…werili ki gayviTlebul,foTlebs Tan gaayola.

ase gahyva bedisweraspirmcinari gogona,Cemze kargad iciT bevrmaqveynad xdeba rogorac...

TvalebSi dgas Cumi sevda,RimiliT Seferili,o, ra didxan aTamaSaqarma misi werili...

dro gavida... efinebamwvane mdelos sxivi mzis,aleqsandres baRis skamzeaxla sul sxva wyvili zis.

aRaravis aRar axsovssiyvarulis baraTi,araferi ar yofilaqveyanaze maradi!

Page 83: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

83

mcxeTa

movdivar, vmReri Tan momyvebaSriali xeTa,kamkama mtkvarSi ireklebananatri mcxeTa!

damlocavs wminda samkuTxediqarTveli eris:sveticxoveli, samTavroda jvris monasteri!

xorkliani xeebi xekorZulas xevSi,wamlekavi wvimebiT wazneqili welSi,saqarTvelos saTave – samTavroTa eSximcxeTa! – madli mcxeTa!macxovari mzeSi!

movdivar SenTan, mSvenieropirvel qalaqo,Seni taZridanminda ufals velaparako!

SenTvis viloceb saqarTvelo,vimRereb SenTvis...mwams, Segvewevadidi madli patara mcxeTis!

Page 84: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

84

wigni

marjnis TiTTa mimofrenaaxsovT Sav-TeTr klaviSebs.siyvaruli - wminda cremliTdapkurebul baliSebs...

gulgriloba – zahesiviTmoelvare restorans.ZmabiWoba, mtkvarze tivi- Zvel meduqne nestoras...

balerina axsovs scenas,Tavis msubuq naxtomiT,ZaRls arasdros aviwydeba,misi Zveli patroni...

sayvaviles axsovs ia,- gazafxulis despani.students CaTvlis wignaki dabraziani dekani.

matarebels - mgzavrebi damartosuli meisre...taxti oxvriT gaixsenebszurgsSemojdar keisrebs...

Cemodani Wrela-Wrulebs,iataki - xaliCebs...TiTo xsovnas, mokled rom vTqva,bevri gaiCaliCebs...

Page 85: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

85

magram xsovna ar iqneba,qveynad rac ar ginaxavs,mxolod wigni yvelas xsovnasgraaliviT inaxavs.

1994

guli

guli patara samyaroavarskvlavebiT da mziT...gulSi mravali saRamoamTvariT, baRiT da zRviT...

gulSi Wadrebi Srialebengzas ulocaven wyvils,mere kacebi Wiqebs sweven,gareT ki wvims da wvims.

gulSi aTasi zRapariaqarTul mTebis da tyis...guli sikeTis lampariamanaTobeli gzis...

gulSi patara Cioraa,samoTxisdari xmiT.da iqve mware Wrilobaa,- xsovnad orguli Zmis.

guli gaaReT! avdaria!TavSesafari - mwirs!guli patara saydariasanTliT, xatiT da jvriT!

Page 86: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

86

baTumi. plaJi.

xsovnis talRaze vxedavfragments gardasul filmis,mabnev da mainc vbedav:giRimi, giRimi...

Sen TeTr Sezlongze wevxar,micqer iribi mzeriT...Sokoladi da rZe xar:gimReri! gimReri!...

iseTi lurjiTvalebi...iseTi urCi,Tavneba,ver gadavurCi,am gamoucnobarsebas...

...mere midixar zRvasTan,gicqers aTasi Tvali...aseTi mainc ra xar:qali Tu RmerTqali!

mzis elvareba mwvavs Tu,Seni mxurvale tani...gaaxsendebi baTumsise, viT sizmari!

iseTi lurjiTvalebi,iseTi urCi,Tavneba,ver gadavurCi!... 1993

Page 87: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

87

al kapone (sicil-sizmari)damesizrma san-francisko...saocari xidebiT...fantastikur gogonebiT,Savi limuzinebiT...

iyo restorani, JRerda jaz-orkestri,sevda svingnarevi...iyo idilia, raRac iisferi,raRac gadasarevi!

Semovida al kapone,ganuyreli amaliT...amayi da Tavmomwone,bafTiani mamali!

erTi-ori gaisrola,erTi-ori - dalia... mafiozma ganTqmulma,mere Cemsken moixeda:`rava xaro, Zamia!~ - CamCurCula qarTulad!

`arvin icis qveyanaze,Tumc didad var ganTqmuli,- alika var, biWo, kapanaZe,menatreba qarTuli!

...da dilamde viqeifeT,`Sampani~ vsviT TasebiT...aqeT - mulatebi, iqiT - gangsterebi!diqsilendi! jazebi!

romeliRac magididan gaisroles uceb fiSto...

(gameRviZa...) ̀ Cao, Cao, saocarosan-francisko!!!~

1992

Page 88: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

88

* * *mTvare hyveba legendas,usmens miwa daRlili . . .sizmrad Semoixedavssaukune Cavlili. . .

dgas bermuxa mZlavr fesvze,mumli Semoxvevia,da ilias TvalebzesaqarTvelos cremlia.

mis: es sawuTro asea, mivalT mivedinebiT...guli rwmeniT savsea, imedebiT savsea,saqarTvelos Svilebis.es sawuTro asea, momavali karzea!niWiT gamovbrwyindebiT!

mze oqros taxts daiWers,iverT miwas dahxaris,male Semoabijebssaukune axali!

dgas bermuxa mZlavr fesvze,gahqra Zveli tkivili.krTis ilias bageze,saqarTvelos Rimili!

Page 89: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

89

* * *

is martodmarto cxovrobda mTebSi,Cumi RiRiniT vidoda mTa-mTada ros RmerTs misi xma bezrdebodais saubrobda sakuTar TavTan...

bevrjer acivda da bevrjer daTba,Tvalwin gafrinda grZel welTa rigida roca wlebis mobezrda daTvla,sakuTar Tavsac mobezrda igi.

o, martoobav, garTobav RmerTis!auwevelo simZimev kacTa...nugeSad gvergo Cven erTmaneTiviT ukvdavebis macduri gancda...

garindebuli idga qveyana,da mxolod igi mReroda solos...aplodismentad TviT varskvlavTcvenada es didebac mobezrda bolos...

Page 90: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

90

* * *

simyudroviT sruliT,omgadaxdil guliT,beRurebis gadaZaxils vusmen...wignSi Wkneba vardi,Tqveni misamarTiSeunaxavs gayviTlebul furcels...axla, rac davSordiT,ratom momagondiT?Tavs auxden survilebSi viWer...kvnesis es akordi:`modi, modi, modi!~da cremlebs hgvrisTmaSevercxlil biWebs.poezia Selis,axla ise mSvelis,baironic damaviwyda urCi...dRes erTmaneTs veliTmoqiSpeni Zveli:Tqven siyvarulsvinac gadavurCiT!

Page 91: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

91

TovliTovli TeTrad feravsCaZinebul qalaqsda mTeli wlis codvebs,TeTr safarqveS malavs...

Tovli nela – nela,fifqze afens fifqsaxla iwyebs yvelaSecdomebze fiqrs!

Tovs! mTeli dRe Tovs!Tovs mTeli dRe...Tovli yvelafers faravs,mogonebebs ki _ ver!

Tovlis TeTri farda,malavs Tvalze cremls...yvelas me Sens gardavelodebi dRes!

axla ise bardnis,Citic ver Slis frTas –xidan CamovardniseSinia mas!

Page 92: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

92

rolando provinciuli Teat-ris msaxiobi iyo. Teatri, fexbur-Ti, qeifi da qalebi uyvarda. Sei-Zleba es Tanmimdevroba bolodanacdagvewyo, bevri araferi daSavdebo-da amiT. udiplomo msaxiobi aranairwodebas ar atarebda; ase werdnenafiSebze: ̀ msaxiobi rolando~. erTx-el sapremiero afiSas megobrebTanerTad kiTxulobda: `mkvlelobaaeroportSi~. monawileoben: respub-likis saxalxo artisti nino ska-nini, respublikis saxalxo artis-ti manCu Servino, respublikis sax-alxo artisti iurus caninio, res-publikis saxalxo artisti simo-ne darCini da msaxiobi rolandokakaure. rolandom megobrebs gada-xeda da siciliT uTxra:

_ `ras wvalobdnen amdens amafiSis Semdgenlebi? ubralod daew-eraT: monawileoben rolando darespublikis saxalxo artistebi,ase ar ajobebda?~.

zogs egona, rom Zalian ganic-dida utitulobas, magram ara, maspopularoba ar aklda, cota fu-lic hqonda da saxlSi biWi ezrde-boda - rolandinio. fexburTSibrazilias gulSematkivrobda, Te-atrSi saxasaTo rolebs irgebda,Cumad ki ocnebobda heroikulrolebze, magram... yvela reJisori,vinc ki am TeatrSi Camosula(TiTqos piri Sekreso), saxasiaTo

rolando da rolandinio

rolebs sTavazobdnen. erTxel, axa-li reJisori warudgines msaxiob-Ta dass. gogino qavTa - dedaqala-qidan iyo, axalgazrda da popularu-li. reJisorma zogadad isaubraSemoqmedebiT gegmebze, ramdenime qa-Tinauri warmoTqva Teatris koleq-tivis da sakuTari intuiciis mis-amarTiT da tualets miaSura. ro-landosac ratomRac maSin `moun-da~. mTavari reJisori ukve `as-rulebda~ process... roca rolan-do gverdiT miudga. uxerxuli situ-aciis gamo Wers miapyro mzera daraRacis stvena wamoiwyo. goginoqavTam eSmakurad gadaxeda misTvisucnob msaxiobs da hkiTxa: - ba-tono Cemo, Tqven albaT ar ginaxavT,rogor Sardavs mTavari reJisori?

rolandom saswrafod miugo: -mai namdvilad ar minaxavs, mararafer ijvams mTavari reJisori,bevri minaxavs am TeatrSi!

qavTam sicili Zlivs Seikava dasunTqvaSekruli gavarda tua-letidan...

meore dRes, Teatris Tanam-Sromelma rolandos ̀ axara~ - mTa-vari reJisori gibarebs. rolando,ra Tqma unda, mixvda, ras niSnavdaes. gaeSura qavTas kabinetisaken, Tanfiqrobda, Tojinebis TeatrSi xomar moesinja Tavi. arc SeuxedavsreJisorisaTvis ise Camojda Semo-Tavazebul skamze.. . rolando

Page 93: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

93

fiqrobda `damiwyebs axla, ra da-vamTavre, rogor movxvdi TeatrSi~.goginom icno Tu ara rolando,TvalebSi eSmakebi Caujdnen. man amdiliT TanamSromlebs hkiTxa:

- erTi es miTxariT, vin arisCvenTan iseTi, ai... qeifis, ̀ paxmeli-is~ da amnairi saqmeebis special-isti?

- rolando! - erTxmad miugesTeatralebma...

- ese igi, Tqven xarT kakaure? -ZaliT daiseriozula Tavi qavTam.

rolandom mxrebi aiCeCa daimavdroulad xelebi gaSala. es isesasacilod gamouvida, mTavarma Taviver Seikava da gaucina:

- rolando, `boCkis piva~ xomar ici sad aris? Tavi miskdeba,guSin manCum imdeni damalevina!

- asea! banketi saxalxo ar-tistebisaa da `boCkis piva~ msax-iob rolandos prerogativa!...

kargi ludi iyo provinciaSi,zRvispiras Camosxdnen da mwvadida ̀ boCkis piva~ SeukveTes. iqeTuri,aqeTuri Tqves. Tan luds svamdnen.oficiantma mwvadi moitana. mwvadzealya_alya xaxvi iyo dayrili. ro-landom mwvads daxeda, qavTasacSeaxeda da oficiants uTxra:

- wadi, am xaxvs cota mwvadimoayare da modi!

sanam mwvadi movida, `taranis~damuSaveba daiwyes.

- amas CvenTan, mTavroba anawilebs,- sinanuliT warmoTqva qavTam...

- vuTxari, mTavari reJisori romxar da...

- ese igi, aseTi didi avtori-tetiT sargeblobs mTavari re-Jisori am qalaqSi? - miamitadikiTxa goginom...

- sanam luds svams da mxolodSardavs, ki! - didxans icines.

- ukve mTelma qveyanam icis Seniambavi, - Tvali Caukra qavTam ro-landos.

male rolebis ganawileba dapiesasTan gacnoba daiwyo.

- eqvsi qali TamaSobs da erTimamakaci... qalebi gvyavs, kacia prob-lema... - fiqrianad daasrula wi-nadadeba gogino qavTam.

- ager ar var? - Tqva rolan-dom da wamodga. yvelam gadaixarx-ara.

- saqme ici raSia? piesa omzea...Sen omze Seqmnili piesebidan cum-buSis* roli mogixdeboda, es ki...tragediaa... TiTqmis!

- ra piesaa, pativcemulo? -ikiTxa manCum.

- rusulia, meore msoflio omsexeba, tragediaa.

- me ar gamovdgebi? - ikiTxasaxalxo artistma.

- Tqven ufro don-kixotisroli mogixdebodaT!

- kargi azria! - Tqva rolandom,- me sanCo viqnebi!

qavTam Tavi dauqnia, marTlac`kargi azriao~, aniSna.

- ese igi kaci ar gvyavs? - SeS-

*cumbuSi - Cexi samxedro komikuri personaJi

Page 94: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

94

foTebiT ikiTxa cirana abbam.- modiT, piesa wavikiTxoT da

mere vimsjeloT.piesa didxans ikiTxes...- ise gamodis, - Tqva iurusma -

es kaci mTeli ori moqmedeba scenazea,wuTiT mosveneba ara aqvs, darbis,isvris, wyali moaqvs, yvela repli-kas pasuxobs, telefonze ufrossesaubreba, qalebs brZolas aswav-lis... rTulia! - daaskvna bolos.

siCume gamefda.- ese igi, aravin gvyavs moxa-

lise? - yvelani SeaTvaliera qavTam.- ase gamodis! - Tqva viRacam.- maS, sxva gzas davadgeT! Sen

xom iyavi moxalise? - brZanebaSep-aruli kiloTi mimarTa rolandos.

- ki viyavi, pativcemulo, moxa-lise, magram am piesis wakiTxvisSemdeg . . . damekarga xalisi!

- omis enaze xom var me Tqvenigenerali?

- aqamde direqtori gvegona gen-erali! - Caiburtyuna viRacam.

- ara! - iWeqa gogino qavTam, -TeatrSi mTavari reJisoria gener-ali.

- neba Tqvenia, brZandebiT... -CailuRluRa rolandom.

- hoda, rogorc generals, me maqvsufleba am speqtaklze roli ki ardavniSno, aramed pirdapir samxedromowveva gavugzavno nebismier TqvenTa-gans!

- ai, es mesmis! aseTi ramstanislavskisac ar uTqvams!

- ra brZaneT? - Tvalebi daabri-ala qavTam - axla namdvil gener-

als hgavda, samxreTis Statebiuskonfederaciis generals.

yvelam Tavi CaRuna. ̀ generalma~yvela yuradRebiT SeaTvaliera.rolandom siCumeSi manCus uTxra:

- xom ar movwondi? Cemi bedi,rom vici, axla me damadebs xels.

- rolandos ga egza v nossamxedro mowveva! - uceb gadawyvi-ta gogino qavTam.

kacebma amoisunTqes. qalebizustad eqvsni iyvnen sabrZoloasakisa da ise gavidnen oTaxidan,arc ukiTxavT, viniSnebiT Tu ararolzeo. rolando uxmod mividaqavTasTan, xeli samxedrosaviT yur-Tan miido, gaijgima da mxedrulixmiT mimarTa:

- neba miboZeT, batono genera-lo, gancxadebiT mogmarTo!

qavTam:- Tavisuflad! jariskaco ro-

lando! gancxadebiT werilobiTmommarTeT! ganvixilavT!

meore diliT mTavar reJisorsaseTi saxis gancxadeba edo magidaze:

`Cveni Teatris mTavar reJisors gogino qavTas, msaxiob rolando kakaures

g a n c x a d e b amogaxsenebT, rom samedicino

Semowmebis Sedegad, damidgines 11В.rac imas niSnavs, rom mSvidobianperiodSi dawunebuli var samxedrosamsaxurisaTvis, xolo omis drosvargisiani var kartofilis Tlaze!ase rom, gTxovT gamaTavisufloTSemoTavazebuli rolidan.

Page 95: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

95

* * *rolando restoranSi qeifob-

da. gvian RamiT misma colma man-CusTan dareka:

- rolando SenTan xom ar aris?- ara, ar minaxavs, ar vici sad

aris! - upasuxa Zilgatexilma Serv-inom.

ori saaTis Semdeg isev gaismatelefonis zari.

- bodiSi, isev rom gaRviZeb...magram rolando xom ar gamoCeni-la?

- ara, ara! - gawamebuli xmiTCasZaxa yurmils respublikis sax-alxo artistma.

rolando dilis 5 saaTze morCaqeifs. naxevar saaTSi saxls miad-ga. colma sayveduris koriantelidaayena:

- mTeli Rame vurekavdi manCuServins, Sens ZebnaSi kaci ar davaZine!lamazia axla es, rolando? amxelakaci vanerviule!

rolando telefonTan mivida,yurmili aiRo da Servinis nomeriakrifa.

- di...ax! ! ! - gaisma Serviniostragikuli xma.

- aRar inerviulo! saxlSi davb-rundi! - daamSvida megobari ro-landom.

- damaZineT... Tqveni... - gaismayurmilSi. vin icis, kidev ra TqvamanCum, magram rolandom yurmilidado, aRar dainteresda amiT.

- ase yviris, raRac rom gaux-ardeba! - Caulaparaka cols.

* * *rolandos qalaqSi xSirad wvim-

da. tropikuli, daumTavrebeli wvimaicoda aq. amdeni wylisgan fexsac-meli `pirs~ daabCenda xolme. ro-landom webo ̀ momenti~ iyida. yov-el Rame webos Caasxamda fexsac-melSi da magidis fexs daadgamdazemodan, dilamde rom gaqvavebuliyo.diliT, fexsacmeli ̀ samuSao~ mza-dyofnaSi xvdeboda. Tu isev wvimda,saRamosTvis isev daaRebda pirs,axladdaWerili TevziviT, misi fex-sacmeli. qavTam daureka erT aseTsaRamos:

- rolando, stumari myavs cen-tridan, taqsi aiyvane da saswrafodmodi, kai purmarili maqvs!

- ver moval, gviania! - saaTsgaxeda da Tan daamTqnara rolan-dom.

- stumari sadguridan pirda-pir CemTan movida, amitom viwyebTcotaTi gvian. wamodi, wamodi!

- ver wamoval,ukve fexsacmel-Si webo Cavasxi!

- auh! romel webos asxam?- `moments~- ra Rirs?- maneTi.- Cemo rolando, aq sul wvims

da mag webos amdenjer yidvas, axa-li fexsacmeli geyida ar gerCivna?

- marTali xar, magram ra vqna,fexSiSvela xom ar moval?...

pauzis Semdeg qavTam moisazra:- taqsSi vin daginaxavs, da aq

raRacas mogcem, Sinaurulad iqne-

Page 96: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

96

bi...- kargi, - daeTanxma rolando.

fexsacmeli da webo gazeTSi Seax-via da taqsi gamoiZaxa.

- sa migaqvs eg fexsacmeli? -SeekiTxa gakvirvebuli meuRle.

- iqedan fexSiSveli xom ardavbrundebi?

colma veraferi gaigo. mxrebiaiCeCa.

stumari rolandosTvis cno-bili adamiani aRmoCnda. erTmaneTsgadaexvivnen. qavTam gazeTSi saganiSeamCnia.

- es ra aris? saCuqari momi-tane?

- ho, fexsacmeli da webo! -gaucina rolandom. - magida xomgaqvs? - magidisaken daiZra, odnavwamowia da mas fexsacmlis wveriSeuSvira.

- kaco, saxlSi magida ar gqon-da? - gaocda gogino.

- amas simZime uyvars! - mravalm-niSvnelovnad, TiTis aweviT warmoTq-va rolandom - carieli magida verawebebs kargad, rogorc ki miTxari,centridan myavs stumario, maSinvemivxvdi, ar iZunwebdi da sakmaod`daamZimebdi~ purmariliT magidas!a, axla Cven viqeifoT da amasobaSies ise dawebdeba Seni mowonebuli!

stumari Zalian gaarTo am situ-aciam:

- ese igi vqeifobT warmoebi-sgan mouwyvetlad, ara?

- ra vqna, batono! rasac Teatr-Si mixdian am weboze myofnis mar-

to... - Tavi moisawyla rolandom.­- modi, wvimas gaumarjos! - Tqva

cnobilma stumarma, - kargia, rocawvims da Sen gadaxurulSi xar!megobrebTan, buxarTan, fiqrob, oc-nebob, giyvars... da yvelafers amasise alamazebs wvima, rogorc filmssaukeTeso musikaluri Tanxleba...

- ukacravad, - Seawyvetina ro-landom stumars, - webo ar dagavi-wydeT...

- webo ra SuaSia?- magi wvimaa, gazeTiT rom dam-

atarebinebs sakuTar fexsacmels,yoveldRe erTi tubi webo sWird-eba aqauri wvimiT dambal fexsac-mels, piri rom Sekras...

- ooo, eg sul damaviwyda! Cemogogino, uyideT Cems saxelze ba-ton rolandos wyalgamZle, axalifexsacmeli! - fuli gauwoda qav-Tas stumarma.

goginom Tvali Caukra rolan-dos:

- amaze ras ityvi, rolando?- ra unda vTqva: wvimas gaumar-

jos, kargia roca wvims da Sen gada-xurulSi xar, fiqrob, ocnebob, giy-vars! da Tan... ukve fexebze gkidiamagidis fexis qveS Semodebulifexsacmeli! - sicil-xarxarSi ro-lando stumars gadaexvia.

- kai kaci xar, Cemo rolando,kai kaci! - cota xanSi axali sa-dRegrZelo wamoiwyo qavTam, - dakai biWic gezrdeba - rolandinio.

- ooo, gagizardos RmerTma, -fexze wamodga stumari. - Sengan

Page 97: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

97

bevr rames iswavlis!- ki, memgvaneba nel-nela! rac

mTavaria, `detski~ webo vuyide dasaTamaSo magidis qveS fexsacmelswebavs ukve!

stumarma safule daaZro.- stop! - SeaCera stumari gog-

inom - rolandinios me vafinanseb!- jibeze xeli gaikra mTavarma re-Jisorma.

- icis, bavSvis fexsacmeli ufroiafi rom Rirs! _ Tvali Caukrarolandom stumars. - ise, gogocmyavs saxlSi, skolaSi dadis! -stumarma isev gaxsna safule...

- a, axla davrwmundi am andazissimarTleSi: stumari - RvTisaa! -Wiqa bolomde dacala rolandom.

* * *rolandinio mamis kvals gahyva

da skolis damTavrebis Semdeg Te-atraluri institutis studentigaxda. erTi kurseli hyavda, yovel-dRe qviT xelSi SemoaRebda audi-toriis kars.

- ra aris es? - erTxel hkiTxarolandiniom.

- es Cemi megobaria, - mravalm-niSvnelovnad upasuxa Tanakurselma.Canda, Tavis gamoCena undoda.

erTxelac, xelSi qva rom veRardaunaxa mas, rolandiniom Sehkivla:

- raime ubedureba xom ar dage-marTa? sadaa Seni qva?

- damaviwyda, diliT vCqarobdi...- CailuRluRa amxanagma.

- ooo, es Ralatia! megobrisRalati ki yvelaze didi codvaa.mTeli kursi axarxarda am sityve-bis gagonebaze. ase sicil-siciliTdaamTavra saklubo-sadireqtorofakulteti da cirkSi administra-torad moewyo Cveni rolandinio.

erTxel direqtorma serJiomdaibara:

- hamadrilebi Camovidnen... ma-gari atraqcionia, - uTxra direq-torma, - sxvaTa Soris, wiTel wign-Si Setanili maimunebia. kargi rek-lamiT bevri xalxis mozidva Sei-Zleba, magram, ra... - amoioxra ser-Jiniom, - mTeli fuli gadasaxadeb-Si midis . . .

rolandinio myis miuxvdaufross:

- saWmlidan movtexoT! ras Wa-men eg maimunebi?

- nigozs!- Txili vaWamoT! nigozi 20

dolarino Rirs, Txili 1 dolari-no. 20 - 1 udris 19-s. cota mecSemxvdeba, albaT. - TvalebSi Sescic-ina rolandiniom serJios.

- ra Tqma unda! rogorcyovelTvis ukmayofilo ar darCe-bi... - fiqrebSi wasulma ufrosmaCailaparaka - magram... rogor undamoaxerxo es?

cota xniT siCume gamefda. ro-landiniom SublSi xeli itkica:

- ma i mun e b is mwvrTneliruseTidanaa xom?

- ki, rusia! - kveri daukra direq-torma.

Page 98: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

98

- rusulad nigozic da Txil-ic erTnairad JRers `orexi~ -codna gamoamJRavna rolandiniom.

- aaa?! - Tvalebi gaubrwyindaserJio ufross. - es xom ge-nialuria! Caawerine `orexi~ 20dolariniod da maimunebs aWame`orexi~ 1 dolariniod!

- mTavaria, rusi ̀ SevkeroT~;- eg me momandeT! magram, ufro

mTavaria maimunebma 1 dolarinioTRirebuli `orexi~ Wamon! cotafuli momeciT, russ arayi rom vuy-ido!

rolandiniom fuli aiRo damwvrTnels aryis boTliT miaSura.cxeloda samxreT amerikanoSi, ma-gram, rusi risi rusia, aryis danax-vaze xasiaTi rom ar gamokeTeboda.

- vot eto delo! (ai es saqmea!)- gaicina maimunebis mwvrTnelma.

rolandiniom banani gafcqvna darusisken dado.

- zakuska! zakuska! - gaucinaadministratorma..

ramdenime Wiqis Semdeg rolan-diniom kvebis racionze xelis mow-era moiTxova stumrisagan.

- net! ni v koem sluCae (ara,ara! rava gekadrebaTo!)

- ̀ orexi~ ̀ orexi~! - erTdola-riniod Rirebul Txilze miuTiTeb-da kontraqtis grafaSi.

kidev erTi `net~ rom miiRo,rolandinio wamoxta da iqve myofmaRazinioSi SeiWra.

- vodka! - dauZaxa gamyidvels.- temperaturos! - Termometrze

miuTiTa gamyidvelma. Termometri +50-s aCvenebda, Tan

TiTi safeTqelTan daitriala. racmaT enaze `giJi xom ar xaro~-sniSnavs. rolandiniom fuli dax-lze daudo da cirkSi axali boT-liT dabrunda.

- `vot eto delo!~ (es ukvegadavTargmneT!)

gaxarebul russ rolandiniomkontraqti `Seapara~.

- `orexi~ 1 dolarioniod! -Tan xvewna-mudaris niSnad yeligamoiwia.

- ̀ ladno! tvoe vzialo!~ - gaic-ina hamadrilTuxucesma. avtografiimave xeliT datova davTarSi, rom-liTac aryis Wiqa eWira. Wiqa da-cala da banani miayola.

- paidiom! - mwvrTnelma admin-istrators mxarze xeli dahkra.rolandiniom garCeuli Txili jibe-Si Caiyara, mwvrTnels Tvali Caukrada maimunebis galiasTan mihyva.maimunebma didi siamovnebiT miirTvesTxili. gaxarebulma mwvrTnelmakidev ramdenime Wiqa dascala...

dadga premieris dRe. salaro-Si arcerTi bileTi aRar iyo. qala-qis Tavic ki ewvia cirks, aRarafersvambob maRal sazogadoebaze, romel-ic am sicxeSic ki Tavis fenisaTvisSesaferisad (Tumca cirkisaTvisSeufereblad) Cacmul-daxurulimovida. qalaqis meri da misi col-Svili pirvel rigSi mokalaTdnen.misi dacva da danarCeni mliqvnel-maqebrebi ukana meore rigSi. yve-

Page 99: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

99

laferi kargad midioda. rolandin-io gulianad icinoda, fuli ukvesaimedod edo jibeSi, arsaidan sa-frTxe ar emuqreboda, warmodgenisdasasruls hamadrilebi warudginespativcemul sazogadoebas.

hamadrilebi taSis grialSitumboebze Sextnen.

- ale, hop! - daiZaxa rusma.erTi hamadrili tumbodan tum-

boze gadaxta.- dominos! (RmerTo damicavi!

laT.) - Sehyvira qalaqis merma. mismagamopranWulma colma, qmrisgaqaTqaTebul perangze, xmlis na-kvaleviviT wvrili gadatrawulidainaxa da Sehkivla. kivili ase arundao da meore hamadrilma pirda-pir miasxura sazeimod Cacmul qal-batons. xalxi aRrialda. SeSineb-ulma hamadrilebma trawis Wavle-bi miuSves mayurebelze...

hamadrilebis mier `galamaze-bul~ mwvrTnels gisosebidan Tavigamoeyo da rolandinios eZaxda.

- gavaril Je ia tebe! ex, ti,pravda orex nedobiti! (xom geub-nebodi Se daunayavo gozinayoo!).

Sercxvenili rolandinio cir-kidan gaipara.

* * *rolandos da gogino qavTas

TiTqmis erTnairi ulvaSebi hqon-daT. ulvaSebiviT hgavdnen erTma-neTs maTi dRis reJimebi: repeticiebi,speqtaklebi da qeifebi, dilamdedamRleli purmarilebi. erTxelac

nabaxusevma, Zilgatexilma megobrebmagadawyvites, im dRes ar daeliaT.gogino qavTa naqiravebSi martocxovrobda. SuadRisas, naxevradmZinare goginom rolandos uTxra:

- wamodi, CemTan davisvenoT,cota wavuZinoT da azrze movideT.

rolandos moewona es azri.Sevidnen binaSi da erTaderT, gani-er loginSi Cawvnen. gadasafareblebiulvaSamde waifares. is iyo undaCasZinebodaT, rom kari ucxo ma-makacma SemoaRo.

- denis mricxveli unda Seva-mowmo! - SemosZaxa karebidan, magramori mamakaci gverdigverd dawo-lili rom dainaxa, Secba da gasvladaapira.

- ukacravad! - Caibutbuta.- ar waxvide, Se kaco! - daiyvi-

ra rolandom, - araferi gegonos,SemoaRe Se kaco kari! sad midix-ar!

inkasatori Semotrialda, raTqma unda, qalaqis sayvareli xalxiSeicno da uxerxulad gaicina.

- kari Ria dagitovebiaT daimitom...

goginom Wers axeda.- ar gviweria dasveneba! gamogvi-

were eg qviTari. Sen ki rolando,wadi arayze! am patiosan kacs eWve-bi rom gavufantoT.

daRamebamde qeifobdnen rolan-do, gogino da inkasatori, Tanmetwilad qalebze laparakobdnen...

- erTxel, - wamoiwyo rolan-dom, - aeroportSi vacilebdiT

Page 100: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

100

stumars. - Tan gogino qavTas Tva-li Caukra. - hoda taqsi gavaCereT...taqsSi ulamazesi qera qalbatoniaRmoCnda. sanam aeroportSi mivediT,es qali davimegobreT, gvicno, raTqma unda.

- kargi, ar ginda eg istoria,sircxvilia! modiT, lamazi qaleb-is sadRegrZelo iyos! - Seawyveti-na qavTam.

- marTlac saocaria TqvenTanqeifi! da rac mTavaria, mezoblebigadarCnen dajarimebas, - gaicina inka-satorma.

- mere, ra moxda Semdeg? _See-kiTxa rolandos mas Semdeg, raclukma gadaylapa. rolandomTvalebiT nebarTva aiRo mTavarireJisorisagan da gaagrZela:

- ise mogvewona es qalbatoni,rom zRvispira kafeSi davpatiJeT.

- ki, magram aeroporti? - Seaw-yvetina inkasatorma.

- stumari gavacileT da ukangamovbrundiT.

- iolad daiTanxmeT?- ase undoda masac. daqals

daureka da avSendiT xalxi. erTiwyvili rom sastumroSi gavistumre,me fuli aRar mqonda da qalaqisgareubanSi gaseirneba SevTavaze. asevTqvaT, ̀ mofarebulSi~!

gogino xiTxiTebda, inkasatorsTvalebi gafarToeboda da wamow-iTlebuliyo.

- mere? mere?- mere, sasacilo ambavi damemar-

Ta! bneloda da rkinigzis relsebTan,

buCqebSi wamoviwye sasiyvaruloscena. magari qali iyo. wiTelitrusebi ecva...

inkasatorma sunTqva SeaCera.- magram, Cemi bedi xom iciT.

matareblis vatmani wamomadga Tavs!CameSala yvelaferi!

- ratom? ra moxda? - sulgagiJda inkasatori.

- ratom da is wiTeli trusiTurme xelSi meWira da vafrialebdi,matareblis mZRols wiTeli, gama-frTxilebeli droSa egona da zedTavze gamiCera matarebeli!

inkasatori siciliT kinaRammokvda.

- eg ar vicodi, Se yurumsaRo,Sena!

gogino qavTam Wiqa Seivso.Hhamadrilebis cnobili ambis

Semdeg, cirks xalxi Semoaklda. isevdaibara direqtorma serJiom ad-ministratori.

- ra qeniT? _ strategiuliSekiTxva dasva serJiom. _ am qalaq-Si Tavi mogveWra!

- sxva qalaqSi wavideT, _ daiw-yo rolandiniom, magram direqtor-ma Seawyvetina:

- sxva qalaqSi, sadac cirkisSenobaa, yvelgan iyvnen da sadacSenoba ar aris, iq rogor unda gaim-arTos warmodgena ... SeuZlebelia!

- stadionze gavmarToT! Mmagmaimunebs saerTod Tavi davaneboT... cxenebi waviyvanoT!

- cxenebi? _ Tvalebi daWyitaserJiom.

Page 101: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

101

- ho! gawvrTnili, patiosanicxenebi – aqve gvyavs! erTi-oriJongliori davamatoT da fulicmofrindeba!

serJiom xeli dahkra mxarze:- klounic daamate! saidan davi-

wyoT? Mmcire pauzis Semdeg ronal-diniom wamoiZaxa - samtredinio!

- samtredinio? ho, iq arisstadioni, wadi, kontraqto gaaforme!

stadionze zRva xalxi movida.xumroba xom ar iyo, cirki pirve-lad estumra patara qalaqs, romel-sac didi ambiciebi hqonda! rocamTavroba da qalaqis pativcemuliadamianebi loJaSi mokalaTdnen, war-modgena daiwyo. Jongliors erTi– orjer burTi dauvarda, yovelSecdomaze stadioni amoioxrebda:

- oox! Zalian ar undoda mayurebels,

misTvis mdare xarisxis produq-cia SeeCeCebinaT, amitom klounisdanaxvaze ZaliT icinodnen. Aaricinoda gamoCenili mwerali, romel-ic loJaSi mTavrobis gverdiT gr-Zel mundStukSi garWobil mdarexarisxis sigaretos abolebda. Mmw-erals otio de soliano erqva.mTavroba yovel xumrobas maszeamowmebda: Tu soliano ar gaicinebda,isini Cumad isxdnen. Ootio kijiutad ar icinoda, cali Tvali,mWvartlisgan Sewuxebuli, mudammoWutuli hqonda.

- axla ki... – mikrofons Re-Wavda konferansie, – axla ki TqvenswinaSe warsdgebian gawvrTnili

cxenebi, momTvinierebeli simone masx-aroni da misi dasi! Solianom erTiCamqrali sigareto mundStukidangamoaZro da axali `SeakeTa~. cx-enebi fexburTelTa gasaxdelidangamoqandnen. Gamoqandnen da mTelimindori gadakveTes, rolianom maTmoZraobas mundStuki miayola... yve-lasTvis moulodnelad cxenebistadionis galavans Tavs gadaevl-nen da rigrigobiT gauCinardnen!

stadioni gaognda. siCume rolandiniom daarRvia:- policio! Ppolicio! –

gasZaxoda iqve seiris sayureblad,ubileTod Semosul or policiels.

Ppolicia motocikls Semoax-ta da stadioni operatiulad da-tova. rolandinio motociklsgaekida da misabmelian motociklssaTadarigo borbalze moajda. cx-enebi aRarsad Candnen...

- win! – gahyviroda rolandin-io, – dauCqareT, Torem damapatim-reben!

vanios gadasaxvevTan gamoCnd-nen gawvrTnili, wesieri cxenebi.isini mTeli gulmodginebiT urtyam-dnen wres sagzao daniSnulebisaTvisSeqmnil moedans...

- cirkis arena hgoniaT, – gaic-ina rolandiniom.

wreze sirbils arian SeCveule-bi!

Ppolicielebmac gaicines.- jarima mainc ar agcdeba, -

uTxres mas.

Page 102: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

102

rolandinio iZulebuligaxda cirks damSvidobeboda!

rolando berdeboda, rolandin-io vaJkacdeboda mxolod prezidentSevardiniosTvis ar icvlebodaaraferi: sul saTaveSi iyo! erTxelvarskvlavs mianiWes misi saxeli, xoloerT kviraSi televizorma gamoacxa-da, rom Sevardinios kenWis gavlaaqvs. erT saRamos, rolando ezoSi,baRis skamze ijda da mowyenili, var-skvlavebiT moWedil cas gahyurebda.WiSkari rolandinios megobarma Sea-Ro. cisken macqerali maspinZeli romdainaxa, xumrobiT hkiTxa:

- senior rolando! ras geub-nebian varskvlavebi?

rolandom gaicina, xeli Caiqniada Tqva...

- ar caliaT axla magens Cem-da... – TiTi cas miuSvira, – kenWisgavlaa iq!!...

- mamaCemo, naxe rogori televi-zori mogitane Tavisi TefSiT!

- TefSi carielia Tu... mwvadimoayare zed?

stumarma ganumarta:- es TefSi, mTel msoflios

daiWers, ai, SemobrundiT da naxeT. rolando savarZelSi mokalaT-

da, gverdiT megobari miujda, ro-landinio ki arxebs cvlida. Yyve-la arxze ratomRac arabi da in-doeli wamyvanebi isxdnen sxvadasx-vagvari CalmebiT.

- etyoba, okianisgaRma iWersukeTesad! Sorsmxedveli yofila...CemsaviT! – mravalmniSvnelovnadwarmoTqva rolandom.

rolandiniom isev gaagrZelaZebna. Uuceb, mocekvave gogona gamoCn-da, naxevrad SiSveli. aRmosavlurimusikis Tanxlebaze trusi Caixadada sajdomi ekrans moado.

- es kargia! - Tqva rolandom. Aaxali gogonac ase moiqca:

cota waicekva, trusi gaixada daSiSveli, atamiviT loyebSewiTlebu-li gava ekrans moabjina!

- ara, es marTlac genialurigadacemaa! – isev gamomwvevad war-mosTqva rolandom.

Mmesame, meoTxe mocekvavemac romigive gaakeTa, kmayofilma rolandomTvali Caukra stumars - kargi ga-dacemaa! Aara?

- ratom, senior rolando,gogonebi isev gizidavT?

- Aaraa! – gaagrZela maspin-Zelma, – enobrivi barieri rom ararsebobs, imitom aris kargi gada-cema!

rolandiniom televiziaSi dai-wyo muSaoba. jer operatore iyo,mere prodiusere, bolos – Tavmj-domarec gaxda. dafexvili, forTox-lisferi manqana hyavdaT, `televi-zia~ ewera saqare minis marjvenamxares.

- wavediT! mZRols dauZaxarolandiniom. miaweqiT, mZRolma iqvemdgom TanamSromlebs mimarTa. xuTikaci miawva jabaxanas. rolandiniomTvali aarida samarcxvino sanaxaobasda TanamSromelTan gaaba baasi.

- Ggamxdarxar rolandinio!Ddietaze xaar?

- ho...

Page 103: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

103

- me sazamTroze var marto!Senc sazamTroze xar?

- Hho, ori Tvea sazamTrosmeti araferi miWamia, yovel RameTelavino mesizmreba!

Aam dros viRacam Camoiara.- rolandinio cota fuli xom

ar gaqvs?- sad muSaob? – kiTxviTve

mimarTa mosuls.- arsad. - naRvlianad miugo man.- 20 dolarianio!- didi madloba, rolandinio,

RmerTi gadmogvxedavs! rolandini-om manqanas gaxeda, isev buqsaobda,arc miwola Sveloda, arc araferi.

- aseTs unda misce fuli! ar-sad rom ar muSaobs, aseTi kaciasaSiSi, ra ici, sad daniSnaven!

TanamSromelma Tavi daukra:- aba, me ki vici, sadac vmuSaob!

(igulisxma fuls imitom ar ma-Zlevo). rolandinio isev manqanasmiubrunda:

- ras Svrebi, Tevdorinio, verdaqoqe?

- moica cota kidev vcdi! aba,biWebo! kidev moaweqiT!

- Sen ra hqeni ici? girCev magmanqanas `radio~ daawero da Tavidamanebo.

rolandiniom trafareti,romelzec ̀ televizia~ ewera Sorsmoisrola...

kabinetis kari TanaSemwemswored maSin SeaRo, roca rolan-dinio megobars proeqtze esaubre-boda.

- senior, princia TqvenTan,evropidan!

rolandiniom gaoceba ver da-fara.

- Semovides! saidan aris?- romeliRac patara qveynis

princia. mgoni kuTxis Tu raRacmsgavsi...

- Semovides! – Tan fexze wa-modga da karebSi miegeba stumrebs:

stumari flamandriul Tu pru-siul dialeqtze saubrobda, sanamTarjimani gadaTargmnida, rolandin-iom kargad gaarCia sityvebi `kam-era~ `operator~, `oteli~. arcSemcdara. Tarjimanma ase gadaTarg-mna princis sityvebi:

- Cven viRebT films Tqvensqalaqze, am films evropis erT-erTi televizia gauSvebs... CvengvWirdeba Tqveni kamera, operatori,sastumro da gamcilebeli, anu ad-amiani, vinc saintereso adgilebsgviCvenebs, Tan – Cven SekiTxvebsupasuxebs.

rolandiniom piri daaRo:- ki magram fuls vin gadaix-

dis?!- Cven qalaqis merTan viyaviT

da iman TqvenTan gamogviSva...- Oo, qalaqis merTan Tu iyav-

iT da iman CemTan gamogiSvaT, raRagaewyoba! mogcemT rac gnebavT,

- didad gmadlobT! batoniprinci dainteresda,Tu rodidanSeiZleba saqmes SevudgeT, – es Tar-jimanma warmoTqva.

- xvalidan! – xeli CamoarTvastumars rolandiniom danqe, graci,Tenq iu! meRsi! – yvela enaze uxdi-da madlobas princi, romelsac

Page 104: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

104

etyoboda, sakiTxis ase male gada-Wras ar eloda. reveransiT gavidastumari. roca martoni darCnenrolandiniom megobars uTxra:

- a, aseTi bedi maqvs me! CemTanprincic rom movides, isic maTxo-vari iqneba!

X X Xrolandos gogino qavTa ewvia.

tropikuli wvima lamis Tevzebsmorekavda saxlis karebTan.

- ar ginda axla, Sin dabruneba?– naRvlianad warmoTqva goginom.

- jer CemTan xar, da Tu argadaiRo... CemTan darCebi amaRam.

- es xvalac ar gadaiRebs, –fanjridan gadaixeda reJisorma.sarkmlidan kargad moCanda, Turogor moacurebdnen patara biWe-bi saxlis Camosaxsnel karebs,saburavebs,did taStebs da sxvamcurav `teqnikas~

- veneciaSi varT! _ Tqva gogi-nom.

- gondola gvaklia... da man-dolina...

rolandinio pirdaRebuli us-menda ufrosebs.

- veneciaze gamaxsenda! Cemorolando, modi `ori venecielivaWari~ davdgaT.

- Cemgan vaWari ar dadgeba! –kategoriuli uari miiRo qavTammaspinZlisagan.

- aba romel rolze ocnebob?rolandom sivrces gaxeda. oc-

nebebSi CaiZira.

- hamleti minda viTamaSo, CemibavSvobis ocnebaa!...

- da ausrulebeli! – sityvagaawyvetina reJisorma. – SennairicxviriT da moxeuli piriT, ham-lets ver iTamaSeb, aradamajerebe-li iqneba!

- samagierod, - SeekamaTa ro-lando, – magari Canafiqriao, viRacWkviani Teatrmcodne ityvis, orig-inaluri xedva aqvs reJisorso!

- ra vici, ise, sanCo pansa ufromogixdeba! amas winaT `otelo~dadges da ... otelo TeTri aR-moCnda!

- mere ra? – saubarSi rolan-dinio Caeria.

- ra da ... Cemo rolandinio –otelos tragedia da eWvianobismTavari mizezi is iyo, Savs TeTriqali rom hyavda!.

mamaSens rom Sexedav, SeiZlebareplikaze ̀ yofna – aryofna?~ Mma-yurebelma `aryofnao~ darbazidandauZaxos.

- ese igi, hamleti Cemgan argamovida, ara? – sinanuli Seepararolandos xmaSi.

- arc hamleti, arc kosmonav-ti, aRarc fexburTeli Sengan aRargamova...

- aba, ra gamova Cemgan?- Sen xar rolando ... didi

kaci! Cemi megobari, – gaicina gogi-no qavTam.

- kidev kargi! – SvebiT am-oisunTqa provinciuli Teatrismsaxiobma.

Nnugzar ergemliZe

Page 105: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

105

nugzar wereTeli

molodini

zafxulic gaqra,wavidada mogonebad iqca,avsili cudiT,mwariTac,aq miwa iyo,iq ca.rom gvanebebdes mteri Tavs,win wavidodiT swrafad,mteri ki winsvlas ver itans,Zvelis nergebsac kafavs.loms veRar Svelis lomobaTavdamsxmel aTas mgelTan,omianoba, omobauyvars qveyanas velTa.anda Tu vityviT mag azriT,- mxares usazRvro stepTa,veeberTela nagaziguSinac avad yefda.Tavisufleba ar moswonsmezobels –mxolod sxvisi,warsulis furclebs amoswevs

omis mware gancdebi

Page 106: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

106

dro daviwyebis Rirsi.ixilavs naRalatarebs,rac arasodes uTxres,da yvelas xsovniT atarebsSeupovarTa kuTxe.ha, yvelaferi gacxadda,ver daaCoqes eri,Tavs vinc megobrad racxavdaTurme yofila mteri.is mtrobis boRma Tavdeba,gza sul sxvagvarad gvelis,Tumc sibrazisgan avdebacxvris qurqiani mgeli.Jami ver dadga saCveno,imedi faravs mwares,RmerTo maRalo, maCveneTavisufali mxare.

ganmeoreba

Zvel tkivilSi gvaxvevsvaeba da moTqma,vai, magaT saxels,vai, magaT modgmas.saqarTvelos caSiyrantalia svavTa,dasawyisSic,maSin,svavi Cvens sisxls svamda.erTze modis asiusircxvilo modgmis,faSisturi klasiTda dedebis moTqmiT.vis icaven,risgan,Tuki yvelas klaven,xalxi brZolas riskavs,dRes imzadebs xvales.

Page 107: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

107

rom vicxovroT qarTuladgautexi suliT,isev ise garTuldasaukuno wyluli.erTiani gaZlebiTvkafavT uRran axos,rom cimbiris naZvebiveRaravin naxos.aRar mogvwvdes taigasasikvdilo susxad,kvlav wakiTxviT gavigeTZvelisZveli nusxa.qarTvels isev qarTvelissiyvaruli ixsnis,rom morCes da gamTeldesiarebi sisxlis.rom Cvenc davtkbeT,sxvebiviT,Tavisufal yofiT,gaqres Savi jebiritankebis da Tofis.raTa sikvdils pirispirkvlav ar SevejaxoT,nabrZolebmadilisTvismisi madlic vnaxoT.

damTavreba dasawyisisTvis

morCa,bolomdis gairkvavinc aris qveynis mteri,awi gzas Tavad gaikvlevsumamacesi eri,TiTqos Zveli dro dabrundaerTze mosuli asiT,

Page 108: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

108

mteri sisxlisgan gabruvda,rogorc aryiT da kvasiT.zizRis morevSi gadasvlisbolos xvedria maTitankebis rigiT aTasiTmodis cimbiris daTvi.is SfoTi aRar asvenebs,bedis gvimrudebs borbals,mironic aRar asvelebsiseTi braziT gvbombavs.dakargulia mtrebisganmcire sircxvilis grZnobac,samaradisodSegvzizRdanaZaladevi Zmoba.erToba idga dapyrobiT,vaebiTa da JletiT,gamogonili da-ZmobaaRar gvenaxos meti.Srials iwyeben yanebi,taro mwifdeba _ adli,iseve gavibanebiTmaRali RmerTis madliT.da gaveqceviT monobisdRemdis moyolil SiSebs,radgan imgvaradvcxovrobdiT,gmirebi kvlavac iSvnen.

sityvis ganmeoreba

bavSvobaSi gvesmodasityva okupantebi,TiTqos tyvias gvesrodasityva SiSis damtevi.Cvenc ginebas vusmendiT,vgrZnobdiT borot ganzraxvebs,

Page 109: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

109

gvaZulebdnen rusebigermanelTa gvar-saxels.zizRis wlebiT viareT,rac verafriT ver males,qveynis yvela siavesabralebdnen germanels.Turme sad xar,Mmodiancidan cecxlis danTebiT,zizRs afrqveven SfoTiansrusi okupantebi.erT dros Zalad naZmobnibombebs wyebad gvesvrian,saqarTvelos nacnobibanda Semoesia.cxadze ucxadesiamaTi gulis nadebi,bavSvebsac ki esvrianrusi okupantebi.risi germaneli darisi duCes mxedroba,kvlavac rusi ver gvitansrusi Tanamedrove.gziT sikeTis ar ivlissamtro gzaze martoa,da cofdeba xariviTsadac sityva natoa.CeqmasaviT gaiZresdidxans gulSi nadebi,frTxilad,boRmiT daiZrnenrusi okupantebi.jer Cven gadagvTelaven,mere sxvebis jeria,mters SevebaT yvelani,xmali mudam gvWeria.tanjvas kvlavac gavuZlebT,Sendobas vTxovT gardacvlils,

Page 110: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

110

iqneb guli gauZReTnaqurdliT da naZarcviT.es ioli rodia,miT umetes martivi,frTxilad,zizRiT modianrusi okupantebi.wiTlad anTebuliawveri aTas antenis,qveynebs cxvirwin uvlianrusi okupantebi.male daawvimebenvinmes msxvrevad yumbarebs,Cven kiganawirebixalxs sifrTxiles vubarebT.sisxlSi gasvril xelebiTda xanZrebis danTebiTaRar moisvenebenrusi okupantebi.

Mmtacebeli

sanamdis cxovrebismizans gaigebdnen,Seitkbes mizanitacebis,Setevis,Cven gvebrZvis mflobeliveeba taigebis,Cven gvebrZvis qveyanausazRvro stepebis.maT amis SesaxebsimarTles vin etyvis,visac sZuls cofiviTsimarTlis gageba,Cven gvebrZvis

Page 111: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

111

mflobelebsmiwis da mcire zRvis,Tan dagvyvawarTmeva,CamoWra,waReba.zRvis qviSis sadaradbevri, bevrze bevri,Cven gvebrZvis patara,lamaz mTagorians,frialo ferdobzesimindis yanebians,Tumca Cven virwmuneTnaRdic,gagonilic,mamuli yvelaze metad gvyvarebia.Cven amiT vajobebTdidtye – didstepians,mZafri siyvaruliTaxdeba mizani,algeTis lekvebikvlavac izrdebian,rom javri ar Wamonveragi mtrisani.

Gganmeorda

ganmeorda saSineliocdaerTi weli,sunTqva gvesmis maSindelixanZariviT mwveli,gvebrZvis TaTar – monRoliviTrusikazak – osiT,gagonilic,mogonilic,meordeba droSi.

Page 112: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

112

vxedavT rogorc gaSiSvlebulsdamcemebis zraxvas,mteri risxviT gaSeSdebaTu erTobas naxavs.erTobaaCveni mxsneli,gza veravin dawvas,mtris saerTo SerisxvebiTSevZlebT xalxis dacvas.SevZlebT qveynis gamoyvanassasikvdilo wridan,mteri ara TavmoyvareSxams ZveliviT Rvrida.Cven is Sxami avicileTxvedri mama-papis,gavmagrdebiT,gavicinebTda mivaRwevT napirs.

fiqri rusebis saubris mosmenisas

saubari rusobis,rusi jariskacebis,saxe unamusobis,sibriyveTa gacemis.viRac xarbad daeZebsra aqvs omSi naZarcvi,wamocmuli mklavebze,Camaluli nacarSi.jibeebSi kovzebi,jagrisebi, beWdebi,smeniT qera mozvrebis,maT mizanze eWvdebi.viRas exmarebian,roca yvelas qurdaven,sisxli Semxmarebi aqvT,bnelze gadaxurdavdnen.

Page 113: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

113

amodena qveyanamogavs boRmis iaras,raRa maTTan SegvyaraCvenma bedma tialma.Tumc TviT Semogveyararoca mTebSi Serekes,veRar SeZlo veRarasibrZniT savse ereklem.ZalisZalad mosulicdida krwaniss – marabdas,saqarTvelo mosrulizizRs verafriT malavda.ostatebi gadawvisamarTlebdnen saqciels,saxelmwifo aTas wlis,guberniad aqcies.surdaT Cveni mefeniuZvlo xelqveiTebad,gvdevda sulis refreni –saqarTvelos dideba.ver viviwyebT gacemuls,sul boroti ufrendasisxliT gamotacebulnanatr Tavisuflebas.sasaklao gamarTes,mxare daWkna iebad,cxra aprili,cxra marti,asjer SurisZieba.xalxi moudrekelixsnas yovelTvis eloda,CrdiloeTis kedeliqreba saqarTvelodan.boRmisagan mosruliquxs RvTiuri mTa-bari,afxazuric,osuricCans mterTagan mdabali.

Page 114: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

114

CeCnurma da somxurmaqarmac gadagviaradabneulma soxummackuTxe mospo mTlianad.rusebs monad daudga,mliqvnelurad,qosurad,am gzasvinac gaudgaukan aRar mosula.mware fiqri momgvaraomis saSinelebam,rbevam yofil moyvaris,axlac,maSindelebmac.iwvis Cveni mTa bari,Tumc wvisganac naTdeba,naxnavi da nabariormagdeba,aTdeba.mterma bevri gvarbia,javri gagvyva mglisani,es qarTvelis warbiamoziduli isari.moCans yinvis ferdobiTgzebi saxaverdoni,oRond mtkice erTobiT,Tanac erTaderTobiT.

saxeebi

simware adevs saxeebs,tkivili, dardi da vaeba,naRmebis grialSi axveven,rom gzebs devnilebad gaeban.xalxs qurdbacacebi darevianrusebis morTmeuli iaraRiT,

Page 115: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

115

win naRmiT daTxrili Sarebia,Sors ki saqoneli da ialaRi.WaRarasac arad dagidevensiberes ar Tvlian asakad,sityvisTvis fexqveS gagigdeben,ise viT saqonels dasaklavs.saxeebi godebas dauRaravs,maT sulSi bombebis xmauriaSromas umZimess da dauRalavsliaxvis wyaliviT Cauvlia.wvaven qarTul soflebsgamalebiT,saxli ialebs da naxSirdeba,rac ufro axloatramalebibanditTa TareSi gaxSirdeba.saxeebs vaeba aweriaTsarCos da axloblisdamkargavebs,es ra simwarea,ra welia,awi ras moxnaven,ras dargaven.saxeebs vucqeri ekranidan,xalxi gamorekes ltolvilebad,yvela SiSisagan SemkrTalia,ukvirT urdoebis movlineba.saxeebs wameba axatiaT,isic CansvaebiT rac ki males,es is umZimesi saxadia,mere rom sikeTesgagvimravlebs.saxeebs Rimili daklebiaT,damcemebs veravin gaamarTlebs,rodesac mkvlelebi gaqrebianufali qveyanas gaanaTebs.

Page 116: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

116

axdenili ocnebebi

axda ocnebamitrofanov – zatulinebis,kidec dadianmitom marto,gatrunulebi.ukve damSvidnen demokratisliska, grizlovi,tyuils afrqveven,ukvirT zizRi risgan izrdeba.bolo moeRo yefas maTsasanu prognozebs,Caketilia afxazeTi axla boqlomze.adevs patara samaCablosmZime urduli,dums saqarTvelomgloviare da gaqurduli.ufro Sors midis ocnebebicivi moskovis,kvlav gahkivian ugvartomo Jirinovskebi.kvlav daZvrebian,kvlav xlarTaven,da putunoben,xan leninoben, stalinoben,xan putinoben.Cans mteri msxvili gegmebidan,moCans mciredan,surs naRmosnebi gaacuros oCamCiredan.klanWebs ar uSvebswalenjixas, qurTas, saCxeres,veRardafarulborot miznebsTvalwin aJRerebs.sul igonebenveragobas axal-axalebs,ornaxevari saukune ar gagvaxares.ar gaixaros,

Page 117: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

117

vinac xalxis sisxli daRvara,gamobruJulma,gamCxeravma,qurdma,axvarma.ciskrisken mavalTisev Savi Talxi gvedeba,ruseTs ki RupavsmaTeburad gamedvedeba.martos, gariyuls,ver uSvelis poza nawyenis,maxvils vinc iRebs,ueWveladmiTve warwymdebis.

TamaraSeni

maxsovs TamaraSenismSvenieri baRebi,da saxlebi naSeniaivnebiT,TaRebiT.lurji mTebis bgerebi,xalxi SromiT qebuli,blebiT vardisferebiTsivrce ganaTebuli.sad sasaxle maCablisidga JamTan kveTebiT,ara vinmes dajabniTmxolod kargis keTebiT.rwmena duRda qarTvelTamamapapis sadarad,magram veRar gamTeldagmirTa kuTxe patara.yumbarebiT dafliTesmiwawyali qarTvelTa

Page 118: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

118

Wirnaxulis Taflis TvemZime TalxiT gaTenda.mospes TamaraSeni,aCabeTi, avnevi,viTom osis saSveladSemovarda amrevi.mZime sevdam gaaxmooqrosferi baRebi,yovlisSemZlem daamxosmaTTvis karis gamRebi.vinc gauWraT roki dagza gauxsnaT velurebs,borot ZalTa mokrebiTzeca Savad Semures.xalxi darCa ltolviladim ares da am ares,naferebi, movlilimiwa iqca samared.ase eqceT momxdurebs,qurdebsa da gamcemebs,samaCablo oTxivmxrivdalewes da gaceles.glovobs TamaraSeni,tiris xalxi mamaci,ra gvaqvs aRmosaCeni –urdoebTan davmarcxdiT.RmerTi maTac daamxobs,dayris karebmiketils,rom ufalma gvanaxosgamarjveba sikeTis.

Page 119: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

119Targmanebi

jorj baironis mier

bibliur Temaze dawerili

leqsebis ciklidan

iefTaes qaliSvili

radgan eris da RvTis moTxovniT _ o, mamaCemo,

dRes mxolodSobil Sens qaliSvils sikvdili ergo,

radgan triumfi Surisgebis mogmadla aRTqmam,

maS, mkerds saSenod gaSiSvlebuls dahkari axla.

da, aha, morCa, aRarc vtiri da aRarc vRelav,

maRalma mTebmac ar mixilon me amis metad.

Tu sayvareli xeli damdebs samsxverplo qvaze,

maSin danac ki ar gaapobs tkiviliT haers.

da amaSi ki, mamaCemo, eWvs nu Seitan,

rom sisxli Cemi mocemuli kvalad SeniTgan,

ise wmindaa, rogorc locva cad rom aRvavlen

da bolo fiqri, gulisagan dards rom aqarvebs.

isev mosTqvamen salemisa Tumca asulni,

msajulo-gmiro, Seumdrkali kvlavac iyavi,

me movipove gamarjveba da Cems xsovnaSi

mama da xalxi marad rCeba Tavisufali.

rodesac sisxli zvarakisa ZarRvSi dawdeba,

roca xma SenTvis sayvareli tuCs daakvdeba,

Rirsebas Sensas naTels hfendes, de, xsovna Cemi,

ar daiviwyo, rom sikvdilsac RimiliT Sevxvdi.

Page 120: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

120

Cven davsxediT da vtirodiT babilonismdinaris pirad

I

da Cven davsxediT da vtirodiT mdinaris piras

babilovnisa da vfiqrobdiT im mware xvedrze,

rodesac mterma aurzaurSi xocva-Jletisa

sakerpoebi aRaSenna wminda miwaze.

II

rodesac sevdiT mivapyarniT Tvalni mdinares

Tavis nebaze Cvens winaSe laRad mdinares,

maT dampyroblebma moiTxoves simRera Cveni,

magram verasdros izeimebs am triumfs mteri.

de, es marjvena usargeblod gadiqces tvirTad,

vidre Camohkravs wminda simebs mtris gasakvirad.

III

bzaze hkidia arfa igi mterisa mZevlad,

salem, misi xma, dae, JRerdes Tavis ufalad,

imier Jamis, roca Seni dideba Caqra,

saxsovrad darCa mxolod Seni zRapruli arfa.

da arasodes ufaqizess, Cems mier, hangebs

mtris uCveulo da ucxo xma ar daamZimebs.

Page 121: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

121literatura

bnela Cems sulSi

I

ukuneTia axla Cems sulSi, o, aamRereT saswrafod arfa,

radgan mosmenis sxva bgerebisa, afsus, ar Semwevs me axla Zala.

da brolis TiTebs darTeT simebs Seexos neba

maTi nazi xma Cems sasmenels ealerseba.

Tu gulisaTvis Zvirfasia rwmena momavlis,

monusxavs Cems guls, albaT, is xma aw da maradis,

Tu gaibrwyinos TvalT upeSi obolma cremlma

igica moswydes, ar daenTos cecxlad gonebas.

II

maS mianiWe sivelure Sens melodias,

o, nu dauSveb mxiaruli hangi gaismas,

me geubnebiT, me minstrelo, rom axla vgodeb,

daiferfleba guli albaT, sxvagvarad Torem.

unanavebda didi xnidan mas mwuxareba,

itanjeboda uZilobis xangrZliv RameSi,

da ganwiruli rom Seicnos saSineleba,

an daimsxvreva, an zeciur hangs danebdeba.

Page 122: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

122

saulvinc aw-gardacvlil sulT moxmobiT ufals arisxeb,

brZane, geCvenos RvTis zraxvaT macne.

"aRiRe gvami, eg dafluli, samuel, aRdeg!"

misnis aCrdili meufeo, ha, moixile!"

miwa SeiZra, gaxveulma cisfer burusSi,

Semoicala-ra sudara, uferuli gaxda dRis SuqSi.

uZrav mzeraSi gayinuli sikvdili idga,

xelT gamxmar ZarRvze CamomWknari xorci ekida.

ferxni misni ki elvarebdnen iq Zvlis siTeTriT,

dune, uxorco da aCrdilis sicarieliT.

ar Serxeula bageebi, gvamis siRmidan,

viT mRvimis sio, yru bgerebi rom amovida.

saul ixila da daeca miwas viT muxa,

cargvali sadRac gadasera grialiT mexma.

II

_"ratom dairRva myudro Cemi Zilis sauflo?!

vin aris igi, vinc suls mouxmo?

nuTu es Sen xar?! o, mefeo, Sexede, aha!

usisxlo neSti Tu viT gacivda.

dRes me var ase, ase iqneba

Seni sxeuli, ros CemTan erTad

sanam axali dRe daRamdeba

Senc da Seni Zec iqceviT amad.

keTili yofa Seni gastans mxolod mcire dRes.

Semdeg nawilni Cvens gaxrwnil ZvalTa Sexvdnen erTmaneTs.

Sen _ Seni modgma _ damdabldebiT fernaklovanni

basri SubebiT Semusvrilni, laxvriT gvemulni.

yvela fxas xmlisas momarTaven Sens winaaRmdeg,

TviT eg marjveni waruZRveba maT gulisaken.

daecemian usuloni da ganZarcvulni

saulis saxlis _ mama Zeni da sxva yovelni!"

inglisuri enidan Targmnamaia nikolaZem

Page 123: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

123

aleqsandr bloki

* * *Rameul quCas, afTiaqs, farans,sinaTle dakrTis uazro feris,Tu saukunis meoTxeds farav,rCebi igive, arafers eli.mokvdebi, isev iwyeb axlidan,Zveli brundeba, sxva ram ar ari,Rame, yinvisgan Wavli gamxmari,kvlav afTiaqi, quCa, farani.

august sangi

simRera mkvdar frinvelze

civ zamTris TovlSi vipovepawawa Citi mkvdari,sulelo, ratom mofrindi,adre aawye qnari.pirvels gindoda galoba,aman dagRupa kidec,ramdenjerdaris wyalobiTgsurda gazafxuls Tvlide.gefiqra, ar Seebmodiam usastikes yinvebs,marcxi rom iyo udaonetavi eTqva vinmes.yinvas ras uzams galoba,mas aqvs motive forte,

Targmanebi litvur-estonur-rusuli poeziidan

Page 124: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

124

velur zmuiliT moaSTobsSens xodabunebs,kordebs.frinvelebs veras gaugebT.surT iJRurtulon male,sanukvar tyeTa CrdilebSibevri akldeba xvales.jiutad,axal gundebiTeltvian nacnob aryebs,ar esmiT Zlier yinvebs romdaTbobac unda dayves.avseben JRurtul-galobiTyvela flates da koroms,SemSurda Seni gmirobisCitunav, mkvdaro bolos.

iustinas marcinkiaviCusi gancxadebaTa dafa

netav maqcia gancxadebaTaerT Cveulebriv dafad,da saRamoTi, samuSao roca mTavrdebaerTi binidan meoreSi damarekina swrafad!Secbunebuli maspinZlisaTvis,anu col-qmrisaTvis,SemeTavazebinakoncerti baxis,peizaJebis gamofena,anda `hamleti~,

Page 125: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

125

reCitativi rixterisaTu `traviata~,`iaponiis momRerali xmebi~.Zalian minda, rom satrfos CemsassakuTarive gemovnebis gamoyenebiTamoerCia misi feri,missive bgera dasayvareli zed surneleba.am ymawvilebs ki, janmagar biWebsSevTavazebdi Widils krivSi damagidas sadme myudro kafeSi.xolo wyvils amas gabutul saxiTSevTavazebdi gemiT lamaz gaseirnebas.am wyvils ki axlad gamijnurebulswasasvleli rom ara aqvs arsad,kinos bolo rigs davuTmobdi or adgiliT,rom sibneleSi datkbnen alersiT.im ymawvils CxubSi Sarvaldaxeuls,visac saxeSi silaqebi ar daklebia,eskimos mivcem, an plombirs mainc,moxucebulebisTvis, martokebisTvis,parkSi yvavilTa gamofenas movawyobdi,xolo ministrebsTu redaqtorebs,an sxva mouclel adamianebs,ros SabaTobiT amTavreben saqmianobas,saTevzaod an sanadirod davpatiJebdi,rac enatrebaT, xolo Semdeg kileqciasac SevTavazebdi,Tema iqneba `gviyvardes buneba~...o, axla vxedav gakvirvebuliTvaliT mamakacs acqerdebian,

Page 126: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

126

is ki loyaze gauparsavzexels isvams TiTqos Secbunebuli,- gaparsva jerac adre ariso, -Semdeg is ambobs:`Tumca cota ucnauria,magram rakiRa CvenTan mobrZandiT,piradad dafa gancxadebebis,iqneb namdvilad unda velodoTjer uCveulo raRac movlenebs?~aq qalbatoni axurebs uTos,me ki ufro Sors mivemarTebi.

Eeduardas meJelaitisi

A adamiani

dedamiwaze fexdadgmuls myarad,me xelT mipyria mzis cxeli burTi,vdgavar amgvaraddedamiwas da mnaTobs Soris.tvinis fenebi, tvinis wiaRi,wiaRiseuls magonebs siRrmiT.vadnob da viReb qvanaxSirs maTgan,rkinasac vadnob,vqmni xomaldebsa da matareblebs,isini zRvebs da xmeleTs seraven,TviTmfrinavia frinvelTa msgavsi,raketebi ki elvis dariayovelive es modis, modis, moedinebadedamiwis msgavs mrgvali Tavidan.mzis burTi aris es Cemi Tavi,

Page 127: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

127

afrqvevs sinaTles, bednierebas,sicocxles aZlevs yvela miwiers,adamianebs asaxlebs masze,rom vTqvaT uCemod dedamiwa ra iqneboda,aracocxali,dafuSuli burTis magvari,gzadabneuli usasrulo tramalebs Soris,igi mTvareSi ise rogorc sarkeSi vnaxe,Zalze uSnoa Camkvdari saxiTme mowyenis Jams miwisgan Semqmnes,kaeSnis dros kimrgvali Tavi momiZRvna miwam,momiZRvna Tavi,Zalze rom hgavs mzesa da miwas.damemorCila miwa, risTvisacis silamaziT Sevamke uxvad.me miwam Semqmna,me ki gardavqmen, ganaxlda igi,gaxda iseTi mSvenieri da ukeTesi,rogorc arasdros ara yofila!dedamiwaze myarad fexdadgmulsxelT cxeli burTi mipyria mzisa,vdgavar xidsaviTdedamiwas da mnaTobebs Sorismze aciskrovnebs dedamiwas iseve CemiT,miwa ki adis, maRldeba mzeSi.nairferadi karuseliviTbrunvas iwyeben mis garSemoes qmnilebebi,qveynad CemiT movlenilebi,nawarmoebni qandakebani.Cems gareSemo qalaqebic ki

Page 128: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

128

brunvas iwyeben uzarmazar saxlebTan erTad,moasfaltebul moednebsac vucqeri mbrunavT,didi xidebic, zed rom itevenmanqanebsa da adamianebs.Cems gareSemo vxedav brunaven TviTmfrinavebi, lainerebi...aqve traqtorebs, Carxebs gavcqeri,da raketebsac gars rom brunaven...me vdgavar ase.mSvenieri, brZeni, maRali,tandakunTuli, mxarbeWiani,miwa mzrdis, mere mzemde vmaRldebi,da mzis RimiliTvaciskrovneb mTel dedamiwas,da swvdeba igiamer-imers,CrdiloeTs, samxreTs,da vdgavar ase:me xom kaci varme xom mqvia adamiani!

1962w.

estonur-litvur-rusuli poeziisnimuSebi Targmna nugzar wereTelma

Page 129: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

129

andro sabitovi Cemi, guram gege-SiZis da bevri qarTvelis axlo me-gobari iyo. gansakuTrebiT TbiliurTierToba akavSirebda Cvenganudrood wasul dauviwyar adamianebT-an _ rezo dvaliSvilTan, bubi To-furiZesTan, duglas xomerikTan dasxvebTan. andro natanji kaci iyo,ZiriTadad politikuri motivebiTmravali wlis manZilze cixeSi naj-domi, TiTqmis siRaribeSi marto mcx-ovrebi moskovis centridan Sorsmdebare Tavis erToTaxian patarabinaSi.

im Soreul totalitarul wleb-Si, roca SiSiT xmas Zalian cota vinme

Tu iRebda, andro iyo namdvili disidenti: dRedaRam daufaravad aginebdapartias, arasodes ar midioda arCevnebze, werilobiT ambobda uars monawi-leobis Sesaxeb, leqsebiTac lanZRavda mTavrobas, pawawa saabazano oTaxSibreJnevis, suslovis da ligaCovis suraTebi hqonda gakruli, am yofil fuyebeladebs gansakuTrebiT ver itanda. cixeSic da TavisuflebaSic androleqsebs werda, sadac saqarTvelosa da qarTvelebis did siyvaruls gamox-atavda. imdeni iwvala da irbina, rom rusebs daumtkica _ warmoSobiTqarTveli varo da andro Teimurazis-Ze sulxaniSvilad iqca. ase aResrulakidec aTi wlis winaT 1998 wlis 21 seqtembers 69 wlis asakSi. gar-dacvalebidan aTi wlisTavis megobrul aRniSvnasTan dakavSirebiT, gTava-zobT misi oTxi leqsis Targmans rusuli enidan.

nugzar wereTeli

saqarTvelossalami Cemo saqarTvelo, Cemo Zvirfaso,marad SenTan var da yovelTvis SenTan viqnebi,veTayvanebi Sens miwa-wyals, kldeebs pirbasrebs,peSviT motanil miwasac ki sulSi vifrqvevdi.lurji zecis qveS gadaSlilxar unetaresi,gadapentili zvrebiTa da koxta baRebiT,mtkvari miapobs vrcel kalapots mTebTan alersiT,dgeba Tbilisi gulisa da karis gamRebi.

dRemde gamouqveynebeli poeti

gaxseneba

Page 130: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

130

CemSi xar mudam, rogorc TvalSi, ise fiqrebSi,Tund erTgul ZaRlad me yovelTvis SenTan viqnebi,Tuki SevZeli msurs gadido alal wignebSi,ise miyvarxar awi veRar gardaviqmnebi 1970w.

werili megobars

ra vuyoT nugzar, Sors rom waxvedi,Zmobas sanatrel leqsiviT vwerdiT,manZils Zmobisas TvaliT gavxedavda Tan yovelTvis giguleb gverdiT.werilebiT Tu erTad yofnisas,roca vilxendiT Tu vkamaTobdiT,vwerdiT RvTiuri muzis mosvlisas,da Zmobas alals guliT vaTbobdiT.Cemia Seni Wiric da lxinic,Seni winsvla ki mudam maxarebs,simxneves Sensas davlocav RviniT,giZRvni sikeTes axal-axalebs. 1971w.

Cveni momavali arCevnebiT

arCevnebia siyalbiT savse,ukve arCeuls viTom irCeven,qveyana lamis dagvemxos Tavze,dRemde ki erTi gzac ver gviCvenes.anda vis virCevT – viRaca kretins,Tanac sul martos, metoqec ar hyavs,riT dagvamcirebT amaze metiT,cxvrebiviT sdeven partias wamyvans.partia Cveni komunisturi,mflangvelTa, mkvlelTa, meZavTa kreba,xmaTa as procents kvlav gvidasturebs,patiosnebis niSanic qreba.me rom damxvriton aravis avirCev,arc monawile gavxdebi farsis,

Page 131: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

131

Camoqceula rwmenis karibWesocializmis Senobis msgavsi.ase iqceva qveyana vrceli,RmerTmac Seuwyos xeli daqcevas,sasixarulos arafers veliT,ubedureba aRar agvcdeba. 1964w.

poezia moskovurad

sul ar uxdeba, ros profesiadpoets leqsebis weras uTvlianroca yeyeCi Tavs Tvlis mesiad,leqsSi ki sityvis farTi-furTia.zogs arevia anic, banebic,zogi arc eZebs, svams da mere wers,natifi leqsiT veTayvanebirusTavels, puSkins, bloks da wereTels.me ver SevZeli bnelis garRveva –sinaTle leqsebs Cemsas exila,sityva namdvilad aRar maRldeba,TiTqosda welSi gadatexila.gamomcemeli moicdis Cemi,jer gza exsnebaT umaRles gvamebs,farTo quCebis dafdafTa cemiTmoskovs ecema yinulis Rame.qalaqs gazrdia codvebis kuzi,duman ubnebi Sesabralebi,da mezizReba yoveli rusiSaqrisgan naxad aryiT mTvralebi.sivrcea mTvariT gauSuqari,kvlav Tbilisisken damZravs fiqrebida menatreba koxta duqanidawvrilebuli Rvinis WiqebiT.loToba dagSlis vrcelo ruseTo,sikvdilis dRemde gonebas bindav,me ki viT yvelas – mSvidi, usevdo,sicocxliT savse cxovreba minda. 1980w.

Page 132: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

132

15 wlis win, 1994 wlis 25noembris metismetad civi da qari-ani RamiT, rodesac vakis raioniukuneT sibneleSi iyo Cafluli damTel TbilisSi alag-alag Tu moCan-da sinaTlis mkrTali cimcimi, bar-novis quCaze mdebare saxlSi,sanTlebis yviTlad mofarfate Su-qze gardaicvala TvalsaCino qarTve-li iuristi valerian (kukuri)grigolis Ze asieSvili.

is maSin samocdaToTxmet welssamiode TviT iyo gadacilebuli.

rTulze-rTuli periodi idgamravaltanjul saqarTveloSi, ar iyogazi, ar iyo eleqtrodeni, gaWirve-biT iSoveboda talaxiviT puri, qvey-anaSi sicive, siRaribe da areulobamefobda, uZalo saxelmwifos qaRal-dic aRar gaaCnda, gazeTebi saSine-

dauviwyari pirovneba

li usistemobiT gamodioda, 27 noem-bris diliT mitanili ojaxis gancx-adeba mxolod 6 dekembers daibeW-da, aseve dagvianebiT gamoqveyndasaqarTvelos generaluri prokura-turisa da iuristTa kavSiris sam-gloviaro nekrologebi. am mizezisgamo bevrma verc ki gaigo didiavtoritetis mqone profesionaliiuristis udroo wasvla am cod-vili samyarodan.

valerian asieSvilma samagali-To, kacuri cxovrebis rTuli gze-bi ganvlo. am gzas ubralod Tval-ic rom gadavavloT, davrwmundebiTmis naTel, sakuTari TaviT ganpirobe-bul uxinjo warmatebebSi. 19 wl-isa arc ki iyo Sesrulebuli, rocamTel ozurgeTSi patiosnebiT,sikeTiTa da adamianTa siyvaru-liT cnobili ojaxis Svili maSin-deli jaris rigebSi gaiwviessavaldebulo samxedro samsaxurismoxdis mizniT. es iyo 1939 wels.ori wlis samsaxuris Semdeg meoremsoflio omic daiwyo da axalbe-da oficers frontis wina xazzebrZolam mouwia. ramdenjermedaWrili mxolod Svidi wlis Sem-d eg 1946 wels dabrundasaqarTveloSi podpolkovnikisCiniT. imave wels Caabara iuridi-ul fakultetze, swavla 1951 welsdaamTavra da gulmodgined Seudgamowodebad qceuli profesiis sa-pasuxismgeblo gzas: iyo maSin mqux-are 31-e saaviacio qarxnis ufrosi

maradi xsovna

Page 133: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

133

iuriskonsuli, saqarTvelos proku-raturis samoqalaqo saqmeebis sasa-marTloebSi ganxilvis ganyofilebisprokurori, Semdeg 10 wlis manZilzeamave ganyofilebis ufrosi, aseveaTi wlis ganmavlobaSi saqarTve-los prokuraturis saerTozedamxedvelobis ganyofilebisufrosi, Tbilisis transportisprokuraturis ufrosi, saqsaxagrom-rewvis iuridiuli sammarTvelos_ arbitraJiTurT sammarTvelosufrosi, iusticiis im rangis mrCeve-li, rac generlis wodebas udrida.

am mSrali biografiuli monace-mebis ukan idga namdvilad araCveu-lebrivi, samagaliTo adamiani. `isiyo kaci, viT Sehferis kacsa kaco-ba~, _ rogorc didi ilia brZaneb-da: saqarTvelos didi patrioti,

ojaxis, axloblebisa da megobreb-is usazRvro moyvaruli, yvelasTviskeTil saqmeTa mkeTebeli, saqmisad-mi Tavdadebuli adamiani, mSobleb-is, ufrosi dis, naTesavebis erTgu-li da yvela viTarebisas pativism-cemeli.

qalaq ozurgeTis Rrma centr-Si mdebare grigol asieSvilisa danadia mameiSvilis WeSmaritadqarTuli ojaxi sami SviliT xar-obda, erTi qaliTa da ori vaJiT.ufrosi qaliSvilis momdevno re-vazma wiTeli diplomiT daamTavraTbilisis saxelmwifo universite-tis ekonomikis fakulteti, umaR-lesis damTavrebisTanave saqarTve-los saxelmwifo bankSi daiwyomuSaoba, 23 wels gadacilebuliaxalgazrda kaci ojaxis Seqmnasacapirebda da swored am dros omSigaiwvies. es maRali, kacurad lamazi,naTeli saxis qera biWi saukeTesotanmovarjiSec iyo, aqac did mo-mavals uwinaswarmetyvelebdnen, ma-gram gangeba sxvagvarad sjida. bolowerili da axalgazrda oficrissuraTi qerCis misadgomebidan mi-iRes mSoblebma, mere kaci gaqra, camCaylapa Tu miwam aravin icoda.

valerian asieSvili, ukve axlob-lobiT yvela kukuris rom eZaxda,mTeli sicocxlis manZilze ufro-si Zmis gaunelebel siyvarulsatarebda guliT; dedisa da disxSir Txovnebze sadme miewera wer-ili imis dasadgenad, Tu sad gaqramaTi vaJkaci, Cumdeboda an sxvaTemaze gadahqonda saubari. cnobilma

Page 134: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

134

prokurorma, ra Tqma unda, icodaTavsdamtydari ubedurebis Sesaxeb,magram dedas da das umalavda, im-eds ar uklavda, isinic ukanasknelamosunTqvamdis elodnen rezosdabrunebas, an raime ambis gagebasmainc. amitomac iyo, rom mTelicxovrebis manZilze rezos sadRegr-Zelos mxolod cocxaliviT svam-dnen.

mere kukurim SuaTana SviliS-vils saxelad rezo daarqva. revazpapuaSvilic gamorCeuli axalgazr-da iyo. maRalma, lamazma, sasiamovn-od Savgvremanma biWma sayvarelibabuis profesia airCia, Tbilisissaxelmwifo universitetis iurid-

iul fakultetze Caabara, biZisa dapapis msgavsad manac warCinebiT _wiTel diplomze daamTavra iurid-iuli fakulteti, seqtembridan SeT-anxmebisamebr muSaobas iwyebdasaqarTvelos generalur proku-raturaSi, magram moxda gamouswore-beli ubedureba, agvistos TveSiufros ZmasTan da megobrebTan er-Tad dasasveneblad zRvaze wasulibulgareTSi moulodnelad aResru-la, namdvilad didi imedebis mom-cemi biWic udrood wavida am cod-vili wuTisoflidan, wavida 22wlis asakSi da axla maradiuliZiliT ganisvenebs saburTalos sasa-flaoze. am dros babuamisi ukveaRar iyo cocxali, Torem amxeladartymas, amxela tkivils misi na-jafari guli veRar gauZlebda.

yvela Rirseuli qarTvelismsgavsad kukuri asieSvils dedaZalian uyvarda, Tuki ecala, yovelSabaT-kviras ozurgeTSi dedisakenmiiCqaroda, dedis yovelgvar davale-bas usityvod asrulebda. sworeddedis TxovniT daangria maRal bele-taJze mdebare moZvelebuli mamapa-piseuli saxli, imave adgilas kiorasrTuliani saxli aaSena, mdi-narispira lamaz ezos saniaRvreTxrilebi Semoavlo, xexilian-venax-iani ezo SemoRoba, yvelaferi isemoawyo, rom moxuc dedas minimalurikomfortuli pirobebi mainc hqon-oda.

gansakuTrebuli ZaliTa da pa-tiviscemiT uyvarda ufrosi da,bavSvebis skolamdeli aRzrdis

meore rigSi SuaSi kukuri asieS-vili, pirvel rigSi ufrosi da

aleqsandra asieSvili da meuRlevalerian anTelava

Page 135: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

135

sferos didi moamage, cnobiliqarTveli pedagogi, respublikisdamsaxurebuli maswavlebeli, CemimeuRlis uZvirfasesi deda aleqsan-dra (facaca) grigolis asuliasieSvili-anTelava, fizikurad dasulierad lamazi, ojaxsa, SviliS-vilebsa, Zmaze da saerTod yvelaaxlobelze dauRalavi zrunviT, amsityvis sruli mniSvnelobiT, gada-gebuli adamiani. marTla samagali-To, saocari da-Zmoba hqondaT, ozur-geTSi dedasTan TiTqmis yovelTviserTad midiodnen, xan matarebliT,ufro xSirad ki manqaniT, rogorcqalbatoni facaca airCevda .saqarTvelos generaluri prokura-turis TvalsaCino warmomadgenelsojaxis, axloblebis, naTesavebis,sakuTari yoveldRiuri da yovel-wuTieri saqmis, movaleobebis gver-diT megobrebic usazRvrod uyvar-da, bunebiT iyo erTguli, uRalato,mxarSi mdgomi kaci, wesieri Txovneb-isa da keTili saqmeebis gamkeTebe-li. megobrebTan gulian qarTulqeifs araferi erCivna. yvela kargTu tkivilian TariRs aucilebladaRniSnavda. erTaderTi qaliSvilismedeas pirveli Svilis dimitrisanu dimas dabadebis dRes yovelTvismaRal doneze ixdida. sufras gen-eraluri prokuraturis TiTqmisyvela cnobil muSakTan erTad naTe-savebi da megobrebic usxdnen, mid-ioda WeSmaritad qarTuli, Tbili,mama-papuri qeifi. gurulebis um-ravlesobis msgavsad kukuric xala-si, sasiamovno, adamianuri iumoriT

iyo dajildoebuli, mis mier ambeb-is moyola da moswrebuli xumro-ba marTlac mTel sufrad Rirda.am gonebamaxvili, ganaTlebuli, cno-bili iuristisgan iseTi siTbo dakeTilganwyoba ifrqveoda, rom Seu-Zlebeli iyo moxibluli ar dar-CeniliyaviT.

dedis gardacvalebamac daman-greveli ZaliT imoqmeda mis keTil-Sobil bunebaze. Zalian bevri dar-di daqonda guliT, sakuTartkivilebs aravis axvevda, kvlavaccdilobda xumrobiT ganemuxtacxovrebiseuli mravali daZabuliviTareba. albaT amitomac iyo sig-aretis wevas moumata da moumata.miuxedavad imisa, rom saxelmwifomanqana yovelTvis emsaxureboda,fexiT uyvarda barnovis, amJamadirakli abaSiZis quCaze mdebaresaxlidan kostavas quCamde fexiTsiaruli, ori kilometris Sesabam-isi manZilis gavlisas oTx-xuTsigarets mainc moswevda. samsax-uri yovelTvis daZabuli qonda,uamravi momsvlelis miReba uwevda,uamrav iuridiul dokuments amza-debda, Semowmebebs atarebda, siax-leebs nergavda. miuxedavad amisa,roca ar unda misuliyaviT, lamazqarTul saxeze Rimili gadaefine-boda, patara biWiviT wamoxteboda,guliTadad SegxvdebodaT, saqmisgakeTebas Tu pasuxs ar dagigvi-anebdaT.

saqarTvelos ilia WavWavaZissaxelobis saerTaSoriso samecnie-ro-kulturul-saganmanaTleblo

Page 136: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

136

kavSirs `sazogadoeba codnas~iuristi ar yavda, Tumca umisobasTiTqmis arc vgrZnobdiT, mxarSigvedgnen iseTi gamoCenili qarTve-li samarTalmcodneebi, rogorebiciyvnen Salva rCeuliSvili da kukuriasieSvili. Saliko ufro metadsisxlis samarTalSi muSaobda, kuku-ri ki civilisti, samoqalaqo kanon-mdeblobis ubadlo mcodne iyo,samsaxurSi wamoWril yvela saWir-boroto sakiTxis Sesaxeb vekiTxe-bodiT, vuTanxmebdiT da isicyovelTvis dauzarelad, uSurveladgvixsnida, gviCvenebda swor gzas.

sicocxlis bolos, kerZod,1992-1994 wlebSi, Zalian xSiradambobda, rom undoda mSobliurozurgeTs, sakuTar saxlkars dab-runeboda _ megobrebi mTxoven, gam-geobidanac bevrjer TxovniTdamirekes Cavide da raionis iu-ridiul saqmianobas Cavudge saTa-veSi, axalgazrda kadrebsac aRvzr-di da mgoni ufro metad sasargeb-lo saqmes gavakeTeb, vidre saminis-tros Cinovnikur saqmianobaSi va-keTebo.

aRar dascalda, sruliad mou-lodnelad iCina Tavi umZimesma avad-myofobam da zeciuri samyaros bi-nadrebs SeuerTda. valmoxdili kacimaradiuli ZiliT ganisvenebs kuki-is Zvel sasaflaoze, wminda ninoseklesiis win, sazogado moRvaweTapanTeonad dadgenil teritoriaze.

saocari damTxvevebi arsebobsam codva-madliT savse qveynad. kuku-ris saflavidan sul raRac TxuT-meti-oci metris dacilebiT, igivepanTionis teritoriaze, ganisvenebsmisi usayvarlesi ufrosi da faca-ca asieSvili-anTelavac. maRaliRmerTis gangebiT isini sikvdil-mac ki ver daacila erTmaneTs. ga-datanil mZime ubedurebaTa miuxe-davad kvlav fexze dgas valerianasieSvilis ojaxic, misi meuRle,Svili, ori SviliSvili da SvilT-aSvilebi agrZeleben im keTil gzas,im saxelovan cxovrebas, rasac myarisafuZveli Cauyara WeSmaritmaqarTvelma kacma, didma profe-sionalma, ojaxis ufrosma da sworigzis gamkvlevma dauviwyarma adami-anma.

Page 137: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

137

leqsebSi darCenili megobroba

2008 wlis 4 noembers gazeT `saqarTvelos respublikis~ fur-clebze gamoqveynebuli nekrologebidan uaxlesi megobrebis mier didigulistkiviliT dawerili nekrologi ganmeorebiT mogvaqvs, rom farTomkiTxvelma kidev erTxel gaigos, vin iyo ubrwyinvalesi adamiani dasaqarTvelos saamayo pirovneba zezva RuRuniSvili.

sanTeli` erTxel kidev mware tkiviliviT

gaielva Cvens gonebaSi poetis cnobil-ma striqonma - ̀ kaci, romelic daakl-da qalaqs~. moulodnelad Cvengan wa-suli mamuliSvilobis, kacurkacobis,megobrobis etaloni zezva RuRuniS-vili marTlac daaklda ojaxs, ax-loblebs, megobreba, qalaq Tbilissa damTel saqarTvelos.

zezva RuRuniSvili gamorCeulipirovneba iyo, samSoblos usazRvrodmoyvaruli, adamianebisadmi uSurvelisiTboTi ganwyobili, niWiT, RirsebiT,patiosnebiT, sikeTiT savse, yvelas damx-mare da mxarSi mdgomi, erTguli, uRalato,Wirsa da lxinSi saimedo kaci. is iyomTeli Tbilisis koloriti, yvelasaTvissasurveli pirovneba, Tbili da komu-nikabeluri adamiani. imdeni axlo me-

gobari hyavda medikosTa, mecnierTa, literatorTa, xelovanTa, politiko-sTa Soris, rom am samwuxaro nekrologze xelis momwerebs gazeTismTeli nomeric ver daitevda.

sakuTari niWiT, farTo TvalsawieriT, maRali kvalifikaciiT zezvayovelTvis idga qarTuli erovnuli medicinis pirvel rigSi, iyo meoTxemTavari sammarTvelos ufrosi, amierkavkasiis rkinigzis samedicino de-partamentis xelmZRvaneli, saqarTevlos kurortTa sabWos Tavmjdomareda uangaro moamage, inteleqtiT cnobili parlamentari, janmrTelobisdacvisa da socialuri uzurunvelyofis komitetis Tavmjdomare, sadacwlebis manZilze iRwvoda xalxis sakeTildReod, xalxisaTvis saWirokanonebis misaRebad. aseTi maRali postebis miuxedavad, igi rCeboda

Page 138: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

138

Tavmdabal, samagaliTo, saxelmoxveWil Tbilisel kacad.zezva RuRuniSvili iyo Rrma ganaTlebiT, didi inteligenturi bunebiT,

qarTuli vaJkacuri TvisebebiT cnobili adamiani, WeSmariti lideri, maniseTi sisxlsavse cxovrebiT icxovra, marto erTs ki ara, as kacsaceyofoda. xalasi iumoriT, saamayo RirsebiT, Sinagani siTboTi da momxi-blavi keTilSobilebiT daRdasmul adamians ojaxis, megobrebis gareSeerTi dRec ar ucxovria, sicocxlis bolo dRec megobrebTan gaatara.is arasodes yofila karCaketili Tanamdebobis piri, megobrebTan su-fraze yofna da saukeTeso qarTuli tradiciebi Zalian uyvarda, iyobrwyinvale Tamada, yovelTvis sasurveli stumari, asobiT saxelovaniqarTvelis sayvareli Zma da megobari. misi mowodeba medicina rom aryofiliyo, ueWvelad didi poeti iqneboda, werda mSvenier leqsebs, xSir-ad megobrebs leqsad mimarTavda, qarTul xelovnebaSic datova saukeTe-so kvali.

aseTi megobari, aseTi pirovneba davkargeT udrood, aseTi meuRle,mama da babua wavida am codvili qveynidan, sxva samyaros SeuerTdasaqarTvelos saamayo Svili, Tumca zezva RuRuniSvilma iseTi saxeli,siyvaruli, sikeTe da aRiareba datova, rom asobiT wlis manZilze Su-qurasaviT waruZRveba win mis STamomavlobas, misi saxelisa da cxovre-bis gamgrZeleblebs.~

zezva RuRuniSvils axalgazrdobis wlebidan vicnobdi. 19-20 wl-isa igi ukve mTel TbilisSi cnobili konferansie iyo, popularobiTsargeblobda niWierebis, xalasi iumorisa da farTo gonebrivi monaceme-bis gamo.

cxadiviT SemorCa Cems mexsierebas Soreuli 1960 wlis gazafxuli.reJisorma gogi CxaiZem, popularuli qarTveli msaxiobis vaso CxaiZisvaJiSvilma, muxranidan, deduleTidan Camoitana Rvino da nacnob-megobre-bi dabadebis dReze migvipatiJa zemelis ubnis Zvel saxlSi. megobrulsufras maSin axalgazrda uniWieresi mwerali, ukve dabeWdili moTxrobe-biT popularuli guram rCeuliSvilic eswreboda, Cven erTad mivediT.maSin gurami SedarebiT naklebs svamda, saubrebsa da sadRegrZeloebSiki aqtiurad monawileobda. guramsac Zalian moewona zezva, kargi biWia,magasTan qeifi Rirso, Tqva. albaT, maSindeli jer kidev patara Tbili-sis qalaquri wesebis mixedviT daZmakacdebodnen kidec, magram guramrCeuliSvils aRsasrulamde saubedurod sul samiode Tvis sicocxlehqonda darCenili, aq 23 maisi idga, 23 agvistos ki igi gagraSi azvirTe-bul zRvasTan uTanasworo brZolaSi daiRupeboda. SuadRisas damsx-dari axalgazrda biWebi SuaRame gadasuli iyo, roca wamoviSaleT. su-

Page 139: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

139

fras megobrebTan erTad eswreboda zezva RuRuniSvili, romelsac jer20 welic ar Sesruleboda. me ise movixible zezvas qceviT, kulturiT,Sinagani siTboTi, Wkvianuri sadRegrZeloebiTa da maxvilgonivruli iumoriT,rom ukve sruliad Zaldautaneblad Zmakacad vTvlidi. mere axalgazr-dul organizaciebSi muSaobis dros Zalian xSirad vxvdebodiT erTma-neTs da Cveni megobrobac sul ufro metad mtkicdeboda. rom aRargavimeoro, aq minda movitano sakmaod mozrdili citata 2002 welsgamosuli Cemi mxatvrul-dokumenturi romanidan `sikvdili ocdaaTlarad.~ marTalia wigni Cemi dawerilia, magram teqsti mainc winwklebiTmomaqvs ukeTesad gamoyofis mizniT. nawarmoebi mesame pirSia dawerili,TiTqos am literaturuli xerxiT ufro Soridan kritikulad vucqer-di sakuTar Tavs:

`tkiviliTa da sinaziT avsebuli wignis weris drosac werilebixelaxla gadaikiTxa, nawilma maTSi utyuarad asaxuli dro gaaxsena.

erT ubralo furcels waawyda, skolis calxaziani rveulis fur-cels zemo kuTxeSi Stampi ertya - `Tbilisis saxelmwifo samedicinoinstituti~.

gaaxsenda zustad ocdacxrameti wlis winandeli ambavi. 1963 welsTbilisis samedicino institutis mimRebi komisiis wevri iyo. aseve iyozezva RuRuniSvilic, ukve kursdamTavrebuli, axalgazrda 23 wlis eqimi.

qarTuli weris Semdeg isxdnen medqalaqis sagamocdo korpusis holSida saxumaro leqsebs werdnen. moilaparakes, vin ufro Cqara dawerdaerTmaneTze naxevrad seriozul, naxevrad xumrobagareul leqss. Tan esleqsi xuT-eqvs strofze naklebi ar unda yofiliyo. droc am mizniTgansazRvruli iyo.

zezvam TxuTmet-oc wuTSi dawera leqsi. swored es leqsi SexvdaarqivSi. waikiTxa. moewona. sinanuliT gaixsena warsuli wlebi. gadaw-yvita leqsi Seetana wignSi, radgan igi cxovrebis usasrulod SorsdarCenil da saukeTeso wlebs agonebda.

leqsi usaTauro iyo. miZRvnis adgilas ewera - `nugzar wereTels~da amgvarad JRerda:

`waval da sevda ar momasvenebsSeni Tmebis da Seni ferebis,ganvlil tramalebs gadamaWenebsfiqri uSeno saSinelebis.zecas iseve moiTareSebsbaraTaSvilis ficxi merani,gjerodes naRdi Zmobis gareSe

Page 140: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

140

ver iarsebebs qveynad veravin.jer ki budoben gulSi WriWinaTmomabezrebel azrTa gundebi,da ise, rogorc bevri wlis winaT,veRarasodes dagibrundebi.aba ra aris SenSi aseTi,aba ra aris SenSi maradi,suls unapiro sevdiT avsebistkivilebisgan ver ifaravdi.hoda, nu gascqer dasetyvil Sarebs,sulganabulebs ucxo lodiniT,es dabruneba da ganSoreba,mxrebze mawveba mZime lodiviT.mSvidobiT, veRar gnaxo egebis,qarebs vaswavle simRera Cemi...da samudamo ganSorebebisnavsadguridan iZvreba gemi~(15.VIII.1963. Tbilisi, medqalaqi).leqsis wakiTxvis Semdeg erTxel kidev gaifiqra, rom saqarTvelom

dakarga kargi poeti, magram SeiZina maRali donis ganaTlebuli eqimi,samedicino saqmis organizatori da parlamentari.

am leqsma erTxel kidev gaaxsena Zveli dro. marTalia, maSin Soreuladacar Canda Tavisufleba, damoukidebloba, damsxvreuli borkilebi, magramiyo sulieri siZliere, mefobda leqsi, simRera, musika, qarTuli suliTiTqos maSin ufro Zlierad feTqavda, vidre dRes~.

zezva RuRuniSvilze gulsatkeni mogonebis werisas piradi arqivisujrebi gadavqeqe da furcel-furcel gadavaTvaliere, rom zezvas mego-brul-saxumaro leqsebi mepovna. am Zebnisas uceb wavawydi sastumro`baqos~ erTaderT qviTars. erTaderTs imitom vambob, rom aseTi doku-menti Tvis manZilze 5-6 mainc iqneboda. saSinlad totalitarul sabWo-Ta kavSirSi udidesi gaWirvebiT mowyobil sastumroSi administrator-ebs wesad hqonda aTi dRis, kviris Tu erTi Tvis fuli winaswararafriT ar aeRoT, rom saWiroebis SemTxvevaSi gamosaxleba ar gaZnele-bodaT. amitom, rogorc Cans, es erTi qviTari SemTxveviT SemorCa, ToremaseT rames arc Sevinaxavdi. am patara qaRaldis naglejma ki gonebisxveulebSi Semonaxuli mogonebebiT amavso.

1972 wels jer kidev axalgazrda biWebi, me ocdaCvidmeti wlis,zezva ki 32-33 wlisa baqoSi gagvgzavnes raRac kvalifikaciis asamaR-

Page 141: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

141

lebel kursebze erTi TviT.zezvam iwvala, nacnobs daareki-na azerbaijanis umaRlesi sa-bWos prezidiumSi sastumrosmopovebis mizniT, Torem undagvecxovra narimanovis pros-peqtis bolos mdebare arc-Tu ise komfortuli saerTosacxovreblis 12-13 metrianoTaxSi da grZeli derefnisbolos dangrevis piras myo-fi saerTo sveli wertilebiTgvesargebla. mokled sastum-ro `bakiSi~ SevudeqiT erT-Tvian baqour cxovrebas –vswavlobdiT, mTel qalaqSivseirnobdiT, gansakuTrebiTkaspiis zRvis vrcel sana-piroze, vkiTxulobdiT wignebs,Jurnal-gazeTebs, vusmendiTtelegadacemebs, Zalian xSir-ad vwerdiT saxumaro leqsebssastumroSic da leqciebzec.

maSin arc kompiuteri iyo, arc interneti, arc mobiluri telefoni,saaTobiT visxediT usufTao, sigaretis suniT gaJRenTil satelefonooTaxebSi, rom rogorme Sin dagvereka da ojaxis ambebi gagvego.

erToblivi ZalebiT vqmnidiT saxumaro-salaRobo ganmaqiqebel leqsebs.am leqsebSi imdeni uwmawuri gamoTqma da skabrezuli adgili iyo, romaq maTi motana SeuZlebelia, amitom arqivSi napovni saerTo ZaliT Seqm-nili leqsebis nawilis saTaurebs mainc movitan: ̀ romeo da julietas~cqerisas kinoTeatr nizamis Ria darbazSi~; `fiqrebi amx. aramais asla-nis-Ze aslanovis leqciaze~; `vanda `etaJnica~; `filipe (Jora) max-araZis raikomis pirvel mdivnad arCevis gamo~; `ori mtredis balada~da sxva, Zalian bevris Senaxva ki etyoba veRar movaxerxe.

zezva leqsebs werda Tavisuflad, Tamamad, laRad, garkveviT Canda,rom mas poezia sisxlxorceulad uyvarda. adre wignis gamocema dRevan-deliviT Tavisufali, yovelgvar yuradRebas moklebuli ar iyo, Toremzezvas cota wamuSavebis Semdeg leqsebis krebuli rom gamoeca, axla

Page 142: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

142

kacur kacobasa da sakuTar sasargeblo saqmeebTan erTad, sayvarelipoetic iqneboda, Tumca zezva raRac gansakuTrebuli adamiani iyo, Cveu-lebriv yalibebSi ver Tavsdeboda, marto erT sferoSi Tavs ar Cargavda,es sruliad araordinaluri pirovneba ise sisxlsavsed cxovrobda,TiTqos undoda adamianisaTvis gangebis mier gamoyofil xanmokle cx-ovrebaSi yvelaferi moeswro, asjer meti gaekeTebina vidre es erTkonkretul pirovnebas xelewifeboda.

zogi ram SeiZleba gavixseno im daubruneblad gamqrali cxovre-bidan. Cvens jgufSi swavlobda azerbaijanis generaluri prokurorisumcrosi Zma, qarTvelebisadmi Zalian megobrulad ganwyobili. erT dRes,leqciebis Semdeg, am alekperma naTesavTan sapurmarilod migvipatiJaafSeronis naxevarkunZulze zRvis piras mdebare sakurorto adgilmardakianSi. naxevari saaTis Semdeg betonis sammetriani RobiT Semo-sazRvrul oTxsarTulian saxls mivadeqiT. ezo iyo xexiliT da yvavil-nariT damSvenebuli, SuaSi didi auziT, ramdenime Svlis nukriTa dawyalSi mosriale gedebiT. fantastikuri purmarili gaimarTa zRviskengadamdgar farTo aivanze. ase TxuTmetamdis kaci iyo Sekrebili. CvenimaspinZeli batoni Sirali Turme centraluri savaWro bazis direqto-rad muSaobda, umdidresi kaci yofila, mas iseTi pativiscemiT eqceodnen,rogorc maSindeli azerbaijanis axalarCeul mdivans heidar alievs,marTlac saxelganTqmul pirovnebas.

daiwyo Tamadis arCevis procesi, alekperma mTxova Tamada iyavio, meganvacxade aq mTel TbilisSi cnobili Tamada gvyavs da rogor viTama-do-meTqi. amaTmac zurgi Semaqcies da saswrafo wesiT airCies zezva.zezvamac gadmomxeda ironiaSeparuli gabrazebiT da male saqmes Seudga.brwyinvaled iTamada, iseTi daxvewili rusuliT warmoTqvamda sadRegr-Zeloebs, rom Cveni Zma azerbaijanlebi gakvirvebiT Sescqerodnen. xandax-an mec mikvirda saidan iswavla aseTi sufTa rusuli, roca imerlebisudides nawils rusuli ena arasodes emarjvebodaT, Tumca es iyo pirovnu-li niWi, rogori niWic mas yvelaferSi gaaCnda.

marTla gulianad didxans viqeifeT, ezoSic gaSales patara sufra,fexze mdgarebma SevsviT ramdenime sadRegrZelo. zezvas da me calkemanqana mogvarTves kmayofilma azerbaijanelma megobrebma. zezvas Tama-dobiT daufaravad nasiamovnebma didbatonma Siralim raRac aniSna mo-samsaxure biWs, manac wamsve moarbenina ori didi parki da manqanaSiCagvido. mTvralebisaTvis damaxasiaTebeli cxare kocna – proStniTdavcildiT erTmaneTs.

saRamos 10 saaTi iyo, roca baqoSi davbrundiT, mZRolma amogvitana

Page 143: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

143

sakmaod mZime saCuqrebi. Cven, ra Tqma unda, gvainteresebda ra iyo Sig dadaviwyeT parkebidan magidaze amolageba. orive parkSi zustad erTi daigive elaga: ori boTli wiTeli Sampanuri, ori boTli samarko koniaki,ori boTli rusuli arayi ̀ starka~, kiloiani Tunuqis kolofebiT Savixizilala, holandiuri yveli, moxarSuli zuTxis naWrebi, calke parke-biT darCeuli Txili, nigozi, nuSi da qiSmiSi. amxela simdidris pa-tronebs raRa dagvaZinebda, saswrafod movZebneT imave sastumroSi mcx-ovrebi, Sekrebaze CvenTan erTad myofi oTxi qarTveli amxanagi da kvlavzezvas TamadobiT riJraJamdis gulianad viqeifeT.

rogorc Cans, am dauviwyari SexvedriT STagonebuls, Semdeg wlebSiukve sxva megobrebTan erTad mardakianSi yofnisas, damiweria pataraleqsi saTaurad ̀ afSeronis gaxseneba~. leqsi kvlav zezva RuRuniSvilseZRvneba, is vipove 1999 wels gamocemul wignSi `patara biWi ZvelisuraTidan~ da ase JRers:

mziT garujul afSeronsmogonebiT davivli,lurj nardarans amSvenebsmaisobis yvaviligardavlils da dabindulsmogoneba wamoSlis,raRa unda dabrundes,ra aRadgens amoSlils.netav saiT wavidais maisis darebi,brtyeli saxuravidanasxletili qarebiT.sicxiTa da kaspiissivrceebis gadaSliT,Zvelis xsovniT aspiriTSenaxuliT RadarSimziT gaTangul afSeronsmogonebiT davivli,lurj nardarans amSvenebsmaisobis yvavili.aqve minda aRvniSno, rom baqoSi Cveni erTTviani Sekrebis dros

SemoTavazebuli sisuleleebis swavlas yoveldRiur cxovrebaSi measeadgilic ar ekava, ZiriTadad qeifebiTa da Tavisufal dros kiTxviTviyaviT dakavebuli, an lamaz gogonebTan seirnobiT. bunebrivia, maSin

Page 144: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

144

Zalze axalgazrdebs gogonebic gviyvarda, aba zogzogebiviT kacebis siy-varulis momakvdinebeli codvis Cadenas vin gabedavda. mokled, ramdenimedRis Semdeg mTeli dRe, anu 2-3 saaTamde seminari gvqonda, kaTedrisgamge kasumovisTvis raRac Temebi unda Cagvebarebina. jer daungrevelisabWoTa kavSiri anu ruseTi mbrZaneblobda da iseT saZulvel disci-plinebs gvCridnen, rogoric iyo politekonomia, diamati, istmati dasxva ubedureba. mTeli kursis ocdaaTamde msmenelidan aravin araferiar icoda da ukve brwyinvale niWiT, codniT, oratorobiT gamorCeulzezva RuRuniSvils sTxoves ZiriTadad mas elaparaka da SekiTxvebiTacdaeba SekiTxvebis moyvaruli kasumovi. daiwyo seminari, kasumovma, romelmacarc rusuli icoda da mgoni arc azerbaijanuli, ikiTxa vis gindaTmocemuli Temis irgvliv gamosvla an Tu ver gaigeT SekiTxvebi damisviTda me gipasuxebTo. zezvam ori-sami iseTi mwvave SekiTxva dasva, romkasumovi TiTqmis ori leqciis manZilze Zlivs igonebda sasaciloargumentebs damtvreuli rusuliTa da sasacilo diqciiT. mere zezvagamovida, ra sakiTxi iyo aRar maxsovs, magram darCenili saleqcio droismanZilze ise ilaparaka, dabneuli kasumovi pirdaRebuli usmenda. bolosyvelaferi imiT damTavrda, rom profesorma yvelas xuTebi da oTxebidauwera. aseTi mniSvnelovani SexvedriT gaocebul-gaxarebulma kasumov-ma zezvas xeli gamosdo da saubriT waiyvana grZeli derefnis bolosmdebare saprofesoromde, didxans isaubres, Tumca yvelaferi saubriTar Semofarglula. im dRes Turme kasumovs colis dabadebis dRehqonda da aRfrTovanebulma niWieri msmeneli saxlSi miipatiJa. zez-vasac sxva gza ar hqonda, TviT batoni kaTedris gamge patiJebda, stum-rebic blomad yofilan da gvarianad uqeifiaT. vinaidan zezvas maspinZe-li Seuqia es marTlac saukeTeso koniakiao, sufris damTavrebis SemdegmTvral leqtors xuTi boTli koniaki Caudevs parkSi, Zalian gTxovTdamavaleT, Cemi colis sadRegrZelo dalieTo da zezvasTvis gamoutane-bia. Cvenc meore dResve bolo movuReT saCuqars da arc kasumovisgacilebiT axalgazrda, lamazi colis sadRegrZelo daggviwyebia misseqsualur monacemebze aqcentis gakeTebiT.

erT diliT, roca visauzmeT da Cveni kursebis Senobisaken mimavalgzas davadeqiT, zezvam miTxra, aseTi qeifebiT Zalian gavsuqdi, SencsagrZnoblad gaqvs momatebuli, modi dietaze davdgeT, mxolod discil-irebuli wyali vsvaT, Tu or dRes gavuZlebT or-or kilos daviklebTo.mec daveTanxme, momzadebuli eqimia da albaT swori meTodebi icis-meTqi.is dRe normalurad viyaviT, Ramec arauSavs gavaTeneT, meore dRes SuadRidansastikad mogvSivda, ukve erTmaneTs veubnebodiT – uceb ori dRe ar

Page 145: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

145

unda gagvekeTebina, SevCveodiT, jobia awi kviraSi erTdRiani dieta Cava-taroT, Torem ase Znelia gaZlebao. Ramisken ufro gausaZlisi gaxdaSimSili, macivarSic araferi gvqonda, CaviqnieT xeli da Cveni meeqvsesarTulidan CavediT dabla, rom rame sakvebi gveyida. sastumrodan or-mocdaaTi metris iqiT centrisaken farTo prospeqti miemarTeboda, Suaprospeqtze didi, cnobili gastronomi mdebareobda. ukve meaTe saaTiiwyeboda, cota xalxi Canda, SevediT da Tevzeulis ganyofilebaSi davi-naxeT civad Sebolili zuTxis mozrdili naWeri. aseTi Zvirfasi TevzimaSin xuTi maneTi Rirda da Znelad iSoveboda. Cven mTlianad avawonineTdarCenili naWeri, orkilonaxevari gamovida, yveli, puri, mineraluri wyal-ic davumateT da kbilebakawkawebulebi davbrundiT Cvens nomerSi. saswrafodgavSaleT sufra, mglebiviT davetakeT Tevzs. oriode saaTSi Tevzisganmarto xerxemali darCa, Tan gulaCuyebulebi sadRegrZeloebs warmovTq-vamdiT da TiTo-TiTo litri arayic mivirTviT. cota gaviaroT, Toremase ver daviZinebTo vTqviT da isev nacnob gzas davadeqiT. aTi-TxuTmetiwuTis Semdeg carieli etlic gamoCnda, gavaCereT, CavsxediT, grili Rameidga, ase kmayofilebma TiTqmis mTeli centri da marilis suniT gaJRen-Tili sanapiroc moviareT. mere am dauviwyari STabeWdilebiT avsilmaleqsic davwere saTauriT `faetoni~ da zezva RuRuniSvils mivuZRveni.zustad am saTauriTa da miZRvniT leqsi aqac minda movitano 1990 welsgamocemuli leqsebis krebulidan ̀ uwyveti Zaxili~, rogorc im SoreulidRis damadasturebeli faqti:

ganvlili wlebic siTbos iZenen,gaimedeben sevdamoreuls,SegefeTeba RamiT siZveleda gagaxsenebs dReebs SoreulsfexqveS gecleba civi betoni,Zala daxarjo ginda rameSi,Zveli meetliT da faetoniTdaxetialob baqos RameSi.gaaqvT asfaltze wkaruni nalebs,yvinTavs meetle beddaTarsuli,sxva surnelebiT gaJRenTil Ramesukan moyveba mTeli warsuli.gjera cxovreba aris zRapari,cxeli gancda Tu dardi gogoze,xan geCveneba rom winaparimkvdreTiT aRmdgari gizis kofoze.

Page 146: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

146

dageufleba zeca maRalidakidebuli Rrublis fardebze,Segabarbacebs dardi axaliganvlil wlebze da damWknar vardebze.sanapiroebs aCndebaT daRadqaris stvena da talRis tylaSuni,da gixaria, SemogrCa raRacaxalgazrduli,Tundac bavSvuri.roca iviwyeb naRdad mosaxdens,etlis rwevaSi qreba valebi,yvela quCas da yvela mosaxvevsgascqer meetlis mRvrie TvalebiTTiTqos warsulze sevdamoreulsmkerdze givlian Ramis zvirTebi,da dabrunebul dReebs SoreulsfaetoniviT veRar cildebi.mravali wlis gasvlis Semdeg, gansakuTrebiT SedarebiT viwro mego-

brul sufrebze Sexvedrisas, vigonebdiT baqoSi Tu moskovSi gatarebuldReebs, vyvebodiT gadamxdar Tavgadasavlebs, risi ostatic zezva iyo daCveni guliani sicili aucileblad mTel sufras edeboda.

poezia, xelovneba Zalian uyvarda, sruliad bunebrivad da Zaldau-taneblad Tavis meore profesiad Tvlida. bevrs kiTxulobda, qarTuli,evropuli Tu rusuli literaturidan uamravi nawarmoebi icoda, bevrileqsis zepirad wakiTxvac uyvarda. erTxel Cemi dabadebis dReze mosu-li swored poeziaze vsaubrobdiT. romeliRac Cems krebulSi, axlazustad aRar maxsovs, sxva leqsebTan erTad waikiTxa leqsi saTuriT`sisxlis aReba~. Cveulebrivad ixumra – me megona nugzars svanur-xevsuruli sisxlis aRebaze dauwyia wera-meTqi da damainteresa, Turmeleqsi warsulze, patriotizmsa da medicinaze yofila, gansakuTrebiTdaboloeba momewona, kargi suraTia daxatuli, Se kai kaco, egeTi leqsiCemTvis unda mogeZRvna, Sens saavadmyofoebSi siaruls da wamlebis zid-vas veRar auvedio. amaze bevri ixumra. mere roca axal krebuls anuerTtomeuls saTauriT ̀ ris siyvarulic me miswavlia~ vamzadebdi, gam-axsenda zezvas rCeva da es leqsic Sevitane, oRond ukve miZRvniT. aRniS-nuli wigni 1996 wels gamovida.

Page 147: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

147

sisxlis aReba zezva RuRuniSvilsTendeba dila sisxlis aRebiT,gaSinebs Spricis sigrZe da sisxo...afsus, brZolebSi uxvad daRvrilomama-papaTa gmirulo sisxlo.Sefarebuli saavadmyofosdrois sirbilis SegrZnebas kargav,RmerTma suyvela kargad gamyofoT,mebrZols ki ukve arc erTi ar gavs.dRe mosawyeni zuzuniT midis,Savi xaverdis eSveba farda,mxolod warsuli, gmiruli, didi,kvlav dagvrCenia fiqrad da dardad.Tu ara Sebma mamulis mtrebTan,Tu ara sisxli – sxva ra gvixsnida,gundi yoranTa borotad yefdagaumaZRari Cveni sisxliTa.vis dascdeboda vai da viSi,vin SeimCnevda suliT dacemas,roca mamulis dakargvis SiSida moZmis Svela alomkacebdaT...me ki uZalom mSvenivrad vici,rom veRarafers vuSveli moZmes,da Cemi sisxliT dasvrili Spriciagdia rogorc mokluli mowme.gemrieli, uboroto, moxdenili xumroba, icoda, rogorc zedmiwevniT

kulturul adamianebs SeferiT. erTxel, oci da cota meti wlis winaTmoskovSi SevxvdiT, sastumro `moskovis~ vrcel holSi, ra Tqma unda,winaswari molaparakebis Semdeg. me axali Casuli viyavi, rux SarvalzeTeTri ara, magram ufro kremisferi ̀ salamandris~ firmis fexsacmelebimecva. me or TanamSromelTan erTad viyavi, zezvac megobrebiT movida.sadilobamde cota adre iyo, mere zezvam xeli gamomdo da gverdzegamiyvana - `ar damimalo eg fexsacmelebi sad iSove, iqneb mec maSovni-noo~. im wuTSi mivxvdi, rasac niSnavda xumroba da im fexsacmelebsmxolod kurort manglisSi dasvenebisas viyenebdi.

erTxel dabadebis dReze Zalian kargi saCuqari momitana, germanuliwarmoebis ori kalami kolofiT, kolofSi aseve moTavsebuli iyo pat-

Page 148: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

148

ara samelne boTli da dguSi. icoda rom kargi kalmebi Zalian miyvardada yovelTvis Zvirfas sawer-kalmebs mCuqnida. mere roca sufra daviw-yeT viski moiTxova, me vuTxari viski rad ginda, brwyinvale RvinoasiRnaRidan, tradiciul wesier ojaxSi dawuruli – meTqi. ara dResviski ufro mirCevniao, Tan mexumra – Se kai kaco, oTxi ̀ mesta~ saCuqarimogitane, Sen ki am ordinalur visks minanebo. gamecina da wamsve gamovu-tane viski – aha, Zmao, erTi ̀ mesta~ dagibrune, sxvas rom moitan, mere sxvaiqneba-meTqi.

saqarTvelos saerTaSoriso samecniero-kulturuli kavSiris `sa-zogadoeba codnis~ gamgeobis wevri iyo, yrilobis delegatadac airCies,unda wamosuliyo, moskovs, magram ar ecala. erTxel, saRamo xans, samsax-urSi gamomiara, vilaparakeT, mere Tavisi samsaxurebrivi manqaniT amiyvanasaxlSi. Cemi samsaxuridan saxlamde sul raRac 400-500 metria. `raCqara mivediTo, Tqva, ver iqna am veras ver mogacileT, birJa axlosgqonda, skolac, universitetic, axla saxli zed samsaxurTan aiSene, genomaqacariac mezoblad gyavs, meti raRa ginda Zmao~, - icinoda.

Cveni megobruli paeqroba ufro kargad Cans im saxumaro-salaRoboleqsebSi, rac sxvaTaSoris zezvam daiwyo da drodadro xan werilobi-Ti, xan zepirsityvieri formiT iCenda Tavs. 1980 wels avad gavxdi, mgonizedmeti wamlebiT moviwamle, jer me-4 sammarTvelos saavadmyofoSi vi-weqi, iq maincdamainc sworad ver mimkurnales da saxlSi gamosulidauviwyari didi mkurnalis vaxtang boWoriSvilis daJinebuli moTx-ovniT saswrafod infeqciuri saavadmyofos sefsiscentrSi gadamiyvanes.zezva xSirad mnaxulobda, Tan ubralod mnaxulobda ki ara, ZneladsaSovari da ZviradRirebuli wamlebic mohqonda, radgan sabWoTa kav-SirSi Camkvdari cxovrebis dros nebismieri deficituri wamali ZalianZnelad iyo saSovni.

erT dResac mosulma wamlebTan da mosakiTxTan erTad salaRobostilis karga mozrdili leqsi momitana. zezvas leqsSic da Cems pasux-Sic, axlac, Semdegac, SeiZleba SegxvdeT dialeqtze gadakeTebuli sityvaan uxerxuli gamoTqma, es SeiZleba daSvebuli yofiliyo leqsis subieq-turobis dros, rac dasabeWdad sulac ar iyo gamiznuli da mxolodzezvas udroo dakargvis gamo moxda maTi gamoqveyneba:

Page 149: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

149

n. wereTels _ poets da avadmyofs.

`nugzar akakiC! cxovreba gadagviqcie raundad!mamuliSvilo! Sen Sigan stafilokokebs ra undaT?!ra undaT riTmaT mwovelebs, TvaliT uxilavT, uCinarT,rom ase gaavebulan _ mTeli sxeuli uWiravT!mTeli sxeuli uWiravT, gaumarTiaT mruSoba ...da TviTon gentamicinic verafers veRar uSoba.magaTi dedis Sesaxeb mravali iTqva vaglaxi,anda ra asatania milionamde CaTlaxi,milionamde aspiti, milionamde genia,TavaSvebuli, murdali, ase rom SemogCenia.akakiC! es yvelaferi, naRdad ar aris martivi,magram Senc unda daudge yrilobis delegativiT,unda gvanaxo mxneoba, partiuloba da suli,mkacrad alagmo veragi, Tavxedi, Tavzed gasuli.unda ipovo mudmivi stafilokokTa mkodavi,da, umaRlesi notiviT unda aaxlo nota, viT:_ eha, patar Wirebo, saidan saiT mosulno,galaRebulno sisxliTa da sixaruliT orsulno,geyoT rac ibairameT, gavicineT da gaTavda,Tavgasulobas wertili, Torem zne agviTavTavda.ise ganvrisxdiT, gavlomdiT da iseT rames vapirebT,rom yvela Tqvenianebis dedas cal-calke vatirebT!mogspobT da dagasamarebT, Cems ZarRvebs xeli SeuSviT!uaress gizamT! gagiSvebT m. aspisovis sxeulSi!hoda, amgvari notisgan (nota ar aris angali),magaT ki ara kartersac dawyebinebs kankali.Tavs mouare, akakiC! ar miiyeno ziani,sasircxviloa wereTels nemsebs urWobdes iani.iyavi magrad, akakiC! ar gqondes fiqri gasavlis,vaxtangi ki ar mogarCens _ leqsis werasac gaswavlis.rom daapiro mandedan gadabrZaneba saxlSia,cota dafiqrdi, iqneba Cvens droSi arvis ar Sia,magram Sen mainc dafiqrdi, kaci xar _ gana mesia,personals eci pativi, rogorc klinikis wesia~.

zezva RuRuniSvili. 9.VI.80w. Tbilisi.

Page 150: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

150

zezvas leqsi 9 ivniss moutania, mec dauyonebliv damiweria pasuxi.mere piradad miveci Tu gavugzavne kargad aRar maxsovs

zezva RuRuniSvils _ eqims, poets da biznesmens.

zezva giorgiC! miviRe gamogzavnili ustari,veci da gadavikiTxe Tumc viyav danasustari.nanemsarebic mtkioda da ufulobac miWirda,mainc aivso palata Seni RvTiuri niWiTa.Tu damrCa gadauxdeli vaxtangis xaTriT valebi,ra vuyoT, erTi droc iyo yanweb ro vatrialebdi.sanam SemeZlo xom vcale doqi, vedro Tu kokebi,axla ras vizam, momadgnen Tqveni stafilokokebi!viTom es Cemi bralia axla rom mavsebT tuqsvebiT?!ras miSvelida me Tengiz konstantiniCis luqsebi.sadac mkurnavdnen kompotiT, xaSiT, sauzmiT, sadiliT,Tumc am kokebis moZebna sul ar yofila advili.axla rom vucqer kalmistars, mgonia miCxvlets SpriciviT,ver mSvelis Seni naSovni gemodez-gentamicini.ampicilinzec vera var, simarTle giTxra, vaciviT,da axla Wkuas marigeb zogzogi kai kaciviT.veRaraferi ver mSvelis, var viT gvalvaSi TavTuxi,ukan imdeni SemirWves, xaSis qvabiviT avduRi.erTmaneTs unda vuSveloT, codva ar unda davidoT,ratom ar gamasinjvine erTxelac ruben davidovs?!me xom patara aRar var nemsebs mirWobdes iani,axla damcini, rodesac siZe xar diplomiani?Seni Seteva kokebze guls imediviT moedo,Sen saucxoo eqimo, msaxiobo da poeto,es ori niWi Tana gdevs ori lamazi wyviliviT,mwams medicinas uaryof bolos menTeSaSviliviT.Sens boloTqmazec davfiqrdi, aq ukve Zneli zRudea,es klinikaa Zmao Tu WianWvelebis budea?!amdeni fuli rom mqondes, arc gavxdebodi avada,Sens Segonebas, gjerodes, saqme wauva Savada.aqamde arvin maZalebs da albaT, kidev momacdis,Tu axla wamlis magier cota mayuTsac momawvdi.mitom gvaswavlis SoTa da Senc gicnob aseT gulians:

Page 151: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

151

`rasaca gascem Senia, rac ara, dakargulia~.ukve vamTavreb da guli molodinisgan mevseba,stafilokokebs rom male SeuRitinon nemsebma!

nugzar wereTeli.10. VI. 80 w.

Tbilisi.

1981 wels, ukve gamojanmrTelebuls, Soba-axali weli momiloca, Tanzepirad miTxra moZRvnili leqsidan ramdenime strofi, mere gadavwer dadabadebis dReze mudmiv kalamTan erTad mogitano.

ver gavixsene is Sepirebuli leqsi aRar moitana Tu me ver vipovearqivSi, me ki davaswari da adrianad gavugzavne axali wlis misalocileqsi, amitom momaqvs mxolod Cemi leqsi saTauriT - `saaxalwlomilocva zezva RuRuniSvils~.

Cemo zezva, siyvaruliT mogilocav axal welsa,SenisTana megobari veZebe da vnaxe versa.telefonTan vijedi da imerulad giZaxodi,magram versad ver gevige Seni gza da Seni `xodi~.guli mqonda mogonebiT fiStosaviT gatenuli,qveyanas xom doumtkice rom giyvarda atenuri.sikeTiT da janmrTelobiT sul atenis quCiT gevlos,meCveneba Cemi yvela savse boTli SenTvis mZevlobs.cota xanic damacade megobaro Cemo Zvelo,dro mova da isev avwev siyvarulis sadRegrZelos.jerjerobiT im Zvelebur gapobaSi ver giSveli,amitomac daixmare merabi da ediSeri.viT mwolare infeqciurs Sen mokiTxvas isev veli,am kafias gigzavnis da – gkocnis nugzar wereTeli. 28. XII. 81w. Tbilisisamoci wlisTavis SesrulebasTan dakavSirebiT, es ukve kargad max-

sovs, movida, pier kardenis SesaniSnavi mudmivi kalami maCuqa furclebissaWreli lamazi daniTurT, Tan mosaloci salaRobo teqstic gadmomca,romelic aq srulad momyavs. `baton nugzar wereTels – 60 wlisSesrulebis gamo~.

`am didi iubiles Jams, Cvens usayvarles nugzaris,RuRuniSvilTa ojaxi salams da kocnas ugzavnis!

Page 152: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

152

mravali gvaxsovs Cven Seni ancoba-sinavardenies Seni weli samoci – tolia asi amdenis!xar poeziis avaza da megobrobis javari,Tumca sxva ari mTavari,sadac ki wera WirdebaT, - yvelgan xar namuSavari!ra aris – samjer ocia, meti ki ara Se kaco,Tu guli geTanaRreba – kidev gagixsniT cekaso.sikeTis droSiT moaruls wlebi gakleben ver-rasa,guli Zmakacebs aCuqe da codna kidev verasa.iqve dasaxldi... Tumca ra? bozebi aqve arian...Tu ginda dagexmareba Cveni g. maqacaria.unda gauZlo, ras izam, iubilaro, genoseniyavi rac xar! vinca xar! ar gadixaro genosken!da Tumca vaJkacs samocis ufro gWirdeba Sardmdeni,me mainc minda gaCuqo kalami pier kardenis!dawere aTi amdeni! icocxle asi amdeni!!!~ zezva RuRuniSvili. 2. I. 95, TbilisiCemi pasuxi sakmaod didi dagvianebiT aris miwerili, imave wlis 9

ivniss, SeiZleba gamebna sadme, an axali werilis gamoa miwerili, Tumcaamas araferi mniSvneloba aRar aqvs. amitom srulad momaqvs zezvasadmimiZRvnili leqsi.

55 wlis zezva RuRuniSvilszezva! axali ustari guls sixarulad moedo,niWiT aRsavsev, biznesmen-eqim-msaxiob-poeto.ufro ki mesiamovna kalami pier kardenis,Tu ar mompares, rogorac gvarneri kote vardelis.xels Tu raimes mokideb, problema uceb gvardeba,iqneba niWi garguna mag Senma pier kardenma.saCuqriT Cemi grZnobebi Sendami ufro ganazda,radgan miZRveni kalami Sexamebuli danasTan.kvlavac Tu aRar momiZRvni da dasjerdebi amasa,kardenis saWrels avlesav da mkerds davicem danasa,mere ki versad ipovni megobars CemisTanasa,ginda iaro parizad, romad, atlanta-dalasad...mersedesiviT moqrixar da saca aris mewevi,srbola iqneba aswlobiT RvTisa da uflis SewevniTCans SemarTebac, siqvelec imerul pewiT nawerSi,Seni ormocdaTxuTmeti unda aRvniSnoT am welSi.

Page 153: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

153

Tu kalams kvlav ar maCuqeb iqours (ara aqours)davjdebi, wvrilad Camovwer, Sens Tavgadasavlebs baqours.sad arays svamdi litrobiT, Tevzs miirTmevdi fuTobiT,mere mowyenil megobrebs sulsa da grZnobebs uTbobdi.sul male, roca CemsaviT Senac dairtyam samoc wels,Seni miZRvnili leqsebis erTtomeuli gamovceT.Tumc me ra vnaxe xeiri leqsebiTa da proziTa,vinc verafers wers, dolari iman bzesaviT mozida.aseTi dolaristebi iqac da aqac arian,dolaris Sovnas cdilobda Cveni Zma maqacaria.rom StatebSiac gaegoT elinas didi talanti,nakleb eSromaT ojaxSi, rasac aqamdis vmalavdi...sawyal Cvens genos maradi Zili erguna baTumSi,zogi ki gascqers oTaxebs Tvalis da kartis faTurSi.gagrZelda, Tanac daZvelda pasuxi Seni ustrisa,rogorac kacis kacuris da kargi leqsis muStrisa.es oxunjoba ar aris kaxelisa Tu molasi,dajeq, imden xans ikiTxe, sanam gaxdebi orasis! Zma nugzar wereTeli

ase midioda Cveni cxovrebis wlebi, Tavis droze arc kompiuterigvqonda, arc interneti, arc dividi, arc feSenfarTze, arc SardenbarsaTu Ramis klubebSi davdiodiT, magram gvqonda WeSmariti qarTuli siy-varuli, patiosneba, erTguleba, Zmoba, megobroba, uRalatoba. zezva iyouerTgulesi megobari, Tbili da sikeTiT savse adamiani. guram rCeuliS-vilis fenomenisa da saocrad gaxsnili gulisa ar iyos, zezvasac au-racxeli megobari hyavda, yvelas miaCnda, rom maincdamainc is iyo uax-loesi, upirvelesi megobari, Tavad zezvas farTo gaqanebis buneba iZle-oda axloblobis saSualebas.

aseTi megobari davkargeT sruliad moulodnelad, samocdaaT welsvermiRweuli samwuxarod, maradiuli samyaros binadari gaxda, Tumcaigive guram rCeuliSviliviT imxela siTbo, siyvaruli, saxeli, mogonebebidatova, rom zezvas dakargviT Camomdgari sicariele arafriT aRarSeivseba. amieridan igi meore arafizikuri cxovrebiT icxovrebs, say-varel meuRlesa, Svilebsa, SviliSvilebsa da axloblebSi gansaxierdeba,saxeli ki marad darCeba am droebiT qveyanaze.

nugzar wereTeli 6-7 noemberi, 2008w. Tbilisi

Page 154: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

154

SemTxveva wiTel moedanze

1987 wels Cven, saqarTvelosdelegatebi, CavediT moskovSi sa-zogadoeba `znanies~ morigi yri-lobis muSaobaSi monawileobis mis-aRebad. Yyriloba tardeboda yo-fili ssr kavSiris umaRlesi sab-Wos SenobaSi, romelic mdebareob-da moskovis kremlis teritori-aze.

Yyrilobis muSaobis damTavre-bis Semdeg delegatebisa da stum-rebisaTvis gaimarTa miReba da ban-keti. Ees RonisZieba Catarda 1987wlis 28 maiss nikita xruSCovisiniciativiT kremlis teritoriazeaSenebuli yrilobaTa sasaxlisbolo sarTulze. Mmisalmebisa dagamosvlebis Semdeg stumrebi migvi-patiJes purmarilze, romelsacrogorc ityvian, Citis rZe ar akl-da.

Uunda aRiniSnos, rom am saban-keto darbazis TiTqmis yvela kede-li iatakidan Weramde Seminuli iyo,es ki saSualebas iZleoda dagve-

naxa Senobis gareT terito-ria da momwvano-moruxo ca.

Uuecrad caSi SevniSneTpatara TviTmfrinavi, romel-ic kremls Tavs dastrialeb-da. Aaman ki Zalian gagvaoca,radganac kremlis Tavze yve-la saxeobis aparatis frenasastikad iyo akrZaluli.Bbunebrivia gvegona, rom esfrena viRacis brZanebiT spe-

cialurad iyo daSvebuli.amasobaSi banketi dasasruls

miuaxlovda da stumrebi jguf-jgufad tovebdnen yrilobaTasasaxles. Cvenc gamovediT, gaviareTkremlis teritoria da gavediTmacxovris karibWiT wiTel moedanze.gavediT Tu ara, davinaxeT, rom Cven-sken mogoravda patara TviTmfri-navi, igi msubuqi sportuli TviTm-frinavi `sesna~ gamodga, romelicgaTvaliswinebuli iyo pilotsa dasam mgzavrze. sam samgzavro adg-ilze sawvavis sami avzi daemonta-JebinaT.

macxovris karibWis iqiTmoedanze TviTmfrinavi ver wavido-da, radgan patara rkinis boZebzejaWvi iyo gabmuli.

TviTmfrinavidan gadmovidasportul Sarvalsa da wiTel qur-TukSi gamowyobili axaldgazrdada germanulad gamogvelaparaka.samwuxarod, Cven germanuli ar vi-codiT. wiTel moedanze xom

Canaxati

Page 155: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

155

yovelTvis bevri xalxi da mili-ciac mimodioda, magram aravis armiuqcevia yuradReba da axlosacki aravin misula. Aaba vin warmoid-genda, rom vinmes SeeZlo daerRviasabWoeTis sahaero sivrce da TviT-mfrinavi wiTel moedanze daesva.

amasobaSi mogviaxlovda saSua-lo asakis qalbatoni CanTiT xel-Si, romelSic puri Caedo. Aaxal-gazrda gamoelaparaka am qals,romelic, sabednierod, germanulienis mcodne gamodga. am qalbatonmagadmogviTargmna, rom ymawvili ger-maneli matias rusti iyo. Aaxal-gazrdam gviTxra, Cems samSobloSiZmakacebTan niZlavi davde, moskovSiCavfrindebi da TviTmfrinavs krem-lis teritoriaze davsvamo. Mmereim qalbatons sTxova, Zalian mSiada cota puri maWameo. ssr kav-Siris da gansakuTrebiT, ki mosko-vis sahaero sivrce radarebiT romdaculi iyo, matias rustma kargadicoda. Aamitom sazRvari gadakveTaZalian dabal simaRleze, romelsacradarebi ver akontrolebdnen.Aaseve Zalian dabal simaRlezeSemoiWra moskovis sahaero sivrce-Si. Turme, scada TviTmfrinavi krem-lis teritoriaze daesva, magram vermoaxerxa da amitom wiTel moedan-ze dajda. Aarada yvela gaocebuliiyo, rom TviTmfrinavi dasva kuz-neckis xidze, romlis Tavze trole-busebis sadenebia gabmuli. Mman isemarjved dasva TviTmfrinavi, rom arcerT sadens ar wamosdebia.

amasobaSi TviTmfrinavTan uam-ravi xalxi Segrovda, romelTaSoris erT-erTi milicielic iyo.roca milicieli gons moego, raci-iT es ambavi Tavis ufrosobas Seaty-obina.

ramdenime wuTSi TviTmfrinavimilicielebis alyaSi aRmoCnda.etyoba zemo instanciebSi bolom-de ver gaerkvnen ra moxda, magramgangaSi gamoacxades da ramdenimewuTSi xidTan jariskacebiT savsemanqanebis kolona gamoCnda. Mmatiasrustma organoebis warmomadgenlebsruka aCvena, romelzec misi frenismarSruti iyo aRniSnuli.

Aamis Semdeg piloti Sav ̀ vol-gaSi~ Casves da sadRac gaaqanesdakiTxvis mizniT, TviTmfrinavs kidacva miuCines. Rame TviTmfrinaviwiTeli moednidan gaiyvanes.

Mmeore dRes gavigeT, rom Tanam-debobidan gaaTavisufles ssr kav-Siris Tavdacv is min istrisokolovi.

Mmatias rusti sabWoTa kanon-ebiT gaasamarTles da patimrobamiusajes.

Aam faqtma daasamara miTi imisSesaxeb, rom ssr kavSiris sazR-vari xelSeuxebeli da saimedod iyodaculi.

Mmatias rusts gaTavisufleb-is da germaniaSi dabrunebis SemdeggauCnda axali idea – TviTmfrinaviaSS TeTri saxlis win daesva. ma-gram es idea gaurkveveli mizezisgamo ver aRasrula.

aleqsi Wedia

Page 156: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

156

erge, masSi Semavali soflebiT(zemo da qvemo joWo, nikitauri,kapandibi), miekuTvneba erT_erTuZveles dasaxlebaTa rigs. sof.mdebareobs xelvaCauris r-nSi, ba-Tumidan 14 km. daSorebiT. gaSeneb-ulia md. Woroxis marjvena napi-ras. ,,amas zeiT (baTumis r.u.),Woroxis Crdilosave kidesa zeda,aris erge,"- gvamcnobs vaxuSti ba-toniSvili.

soflis warsulis sxvadasxvaaspeqtis Sesaxeb SemorCenilia sain-tereso werilobiTi, zepirsityvieri,toponimuri, nivTieri masalebi.rogorc irkveva, Tavis droze erg-es TemSi moqmedebda cxra eklesia(saydari).

soflis baSkos ubanSi adg-ils saydars eZaxian. jer kidev

gasuli saukunis 50-ian wlebSiSemorCenili iyo saydris naSTebi.saydris sigrZe udrida 7 m. , sigane– 5 m. kari aRmosavleTiT hqondadatanebuli. naSenebi iyo kiriTa daadgilobrivi kldis naxerxi qve-biT. saydris ezoSi aRmoCnda didizomis Wuri, romlis diametri yofi-la 120 sm. axlomdebare maRlo-bidan Tixis milebiT saydarSi Sey-vanili iyo wyali. arsebobs gad-mocema: Turme, miuxedavad muslimano-bis miRebisa, soflis mcxovrebnimalulad midiodnen saydarSi daanTebdnen sanTels, asrulebdnenqristianul wesebs. amis gamo os-malo dampyroblebs igi daungrevi-aT, magram xalxi Tavisas ar iSli-da da saydris nangrevebze malu-lad ganagrZobda sanTlis danTe-bas. aWaris damsaxurebuli maswav-leblis niaz omeraZis gadmocemiT,Turme Rrmad moxucebuli misi be-bia dudi xanum omeraZe ise mokvda,rom saydris nangrevebze dadiodada loculobda.

qristianul salocavTa simrav-liT gamoirCeva joWos wylis xe-oba. erT-erT ubans hqvia saydari.aris davakebuli adgili. mdebare-obs joWos wylis marjvena mxares.gadmocemiT aq arsebula saydari.dRemde SemorCenilia mxolod say-dris saZirkveli. igi warmoadgen-da darbazuli ti pis nagebobas.moculobiT udrida 20-25 kvadrat-ul metrs. saydris ezo da misasv-leli mopirkeTebuli yofila riyis

saydari(sofel erges warsuli)

istoria

Page 157: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

157

brtyeli qvebiT. 1956 wels pro-fesor i. sixaruliZes joWoeliali miqelaZisgan Cauweria: ,,Cemididi nenei ityoda, rom aq Zveladqilise_saydari iyoo. xalxi maSinsul maRlobebze cxovrobda da Cangsrom daartyamdnen, moudodnen mo-saxleebi."

ubnis teritoriaze dasturdebamaranis arseboba. aRmoCenilia erTaddafluli xuTi didi Wuri, rac miu-TiTebs imaze, rom eklesias sakuTarimeurneoba hqonia. saydarTan arsebobdasamarxi. soflis mkvidri tarielmiqelaZe mogviTxrobs: Cemi bebia fa-qizo miqelaZe gvetyoda, nasaydral-Tan sasaflaos ar gaekaroT, avadgaxdebiTo.

sakiTxTan dakavSirebiT sain-teresoa termin saydaris etimo-logia. saydari Tavisi daniSnulebiTaris Senoba ,,sadac qristianTawirva-locva imarTeba, _ eklesia"(qegl., 1986:399). es ukanaskneliberZnulidan damkvidrebuli sity-vaa (z. WumburiZe, 1978:71). ,,ekle-sia _ Sesakrebeli taZari saloca-v ad RvTisa , " _ ganmartavsleqsikografi n. CubinaSvili (n.CubinaSvili, 1961:209). Cndeba kiTxva,berZnulis gavleniT termin eklesi-is damkvidrebamde qarTulSi rasityva gamoiyeneboda RvTismsaxure-bis Senobis aRmniSvnelad? prof.S. ZiZiguris gamokvleviT qristian-ul samlocvelo Senobas ZvelsaqarTveloSi eklesiis garda say-daric ewodeboda (S. ZiZiguri,1982:29). miCneulia, rom es uka-naskneli aRniSnuli mniSvnelobiTdamkvidrda mogviano periodSi (S.

ZiZiguri, 1982:29-30). sakiTxislingvisturi, istoriul _ topon-imuri analizidan gamomdinare,vfiqrobT saydari aris RvTismsax-urebis Senobis aRmniSvneli uZve-lesi qarTuli termini. igi war-mosdgeba sityvisagan sayudari.masSi gamoiyofa fuZe yude.daerTvis qarTul toponimiaSidaniSnulebis mawarmoebeli sa- -ar- TavsarT-bolosarTi. ,,yude"megruli sityvaa da qarTulad See-satyviseba ,,saxli" (oT, qajaia,2002:332). zemoTqmulis mixedviTsayudari (saydari) niSnavda gan-sakuTrebuli daniSnulebis saxls,sadac sruldeboda RvTismsaxure-ba.

swored, Cveni winaprebi, jerkidev warmarTobis periodSi, Tavi-anT salocav saxlebs, sadac ikribe-bodnen da asrulebdnen RvTismsax-urebis ritualebs, uwodebdnen,,sayudars" anu ,,RvTis saxls".Tu gaviTvaliswinebT sityva,,sayudari"_s agebulebas, igi za-nur-qarTuli enobrivi erTobisperiodidan (daax. Zv.w. II aTaswleu-li) momdinare terminad unda miv-iCnioT. saqarTveloSi, qristiano-bis gavrcelebis pirvel etapze,qristianul samlocvelo saxlebs(Senobebs) damkvidrebuli tradici-is gavleniT ewoda sayudari anusaydari. Semdgom misi adgilidaikaves terminebma: eklesia, taZari.qarTuli termini sayudari (say-dris saxiT) paralelurad ganagr-Zobs arsebobas. qarTveli mematianejuanSeri (XI s.) gvamcnobs: qarT-lis mefe miris (717-730 w.w.) cxe-

Page 158: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

158

dari ,,dahflen saydarsa quTaisis-sa.~ xaxulis eklesiis agebasTandakavSirebiT ,,matiane qarTlisai~-Si vkiTxulobT: ,,daviT kurapalatmaaRaSena monasteri da saydari Rm-rTisa~ (qca- I., 1959:274).

3. daviT aRmaSeneblis mematianemogviTxrobs: daviTma muslimanebisa-gan gaaTavisufla anisi ,, romelTacdidi saydari anisisa mizgidaT moeka-zmaT da qristianTa sisxliTa igisaydari da qalaqi moerwyoT (qca- I.,1959:345).Aam mxriv sayuradReboae.w. ,,ratianis sigeli," romelic XVIIs-is Sua wlebSia gacemuli samegre-los mTavar levan II dadianis mier.masSi vkiTxulobT: papa Cveni liondadiani (saubaria levan I dadianze)stambols wasula da rac odiSissaydrebi yofila, imisaTvis zogs oci,zogs aTi, zogs xuTi kvamli (ko-mli) Seuwiravs" (T, beraZe, 1981:77).rogorc Cans, tradiciis mixedviT amperiodis samegreloSi uwindeburad,,RvTis saxls" (eklesia) saydars eZa-xdnen.

aRniSnuli tradicia myarad iqnaSenarCunebuli samxreT_dasavleTsaqarTveloSi. rac gansakuTrebiTkargad Cans mxaris toponimiaSi.geografiul adgilebs, sadac fiq-sirdeba qristianuli samlocveloebi,ZiriTadad ewodeba: saydari, saxtari.mravlad gvaqvs maTgan warmomdgaritoponimebi: saydari, saydriZiri, say-driseri, saydriyeli, nasaydrali, na-saydrevi, nasaydari, saxtari, nasax-trevi. sakiTxTan dakavSirebiT asevesainteresoa termini saydrioni,

dayudebuli. akad. s. janaSias gan-martebiT, saydrioni niSnavs saydrisSvilebs (s. janaSia, 1959:41) anusaydris morwmuneTa krebuli. xolo,,dayudeba, dayudebuli aris ganmar-toebiT mcxovrebi beri, gandegili"(qegl., 1986:203). misi Sinaarsidangamomdinare, Tavdapirvelad dayude-ba, dayudebuli niSnavda saydarSilocvad dadgomas, locvad dgomas.

sayuradReboa, rom samwerloleqsikaSi, qristianul samlocve-lo Senobis aRmniSvnelad iyenebd-nen termin saydars

4.i. WavWavaZe, a. wereTeli, i. goge-

baSvili, ....... i. gogebaSvilismoTxrobaSi ,,saydari" vkiTxulobT:Cvens sofelSi aSenebulia mSvenieriTlili qvis saydari wminda gior-gis saxelzed. igi sdgas Sua sofel-Si. mTeli Cveni sofeli didad Tay-vans scems Cvens saydars. yvela Cven-gani am saydarSia monaTluli, masSievedreba RmerTsa, ismens wirva-locvasa, ambobs aRsarebasa, miiRebsxolme wminda ziarebasa da suliscxonebis gzazed dgeba. imave say-daris Sori-axlo miabareben miwasCvens sxeulsa sasaflaozed, sadacmarxian Cvenni ded-mamani, papani, wina-parni. Cveni saydari sayovelTaosaRmrTo safarvelia."

droTa viTarebaSi terminma,,sayudari" ganicada cvlilebebi. si-tyvis fuZeSi moxda ,,u" xmovnisdakargva (reduqcia). ris Sedega-dac miviReT saydari [sa y-(u)dari’!saydari].

revaz uzunaZesaqarTvelos saerTaSoriso `sazogadoeba ,codnis"

aWaris organizaciis Tavjdomare. profesori

Page 159: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

159

gamoyenebuli literatura

1) T. beraZe, zRvaosnoba Zvel saqarTveloSi, Tb., 1981.2) i. gogebaSvili, deda ena, Tb., 1912.3) i. sixaruliZe, samxreT-dasavleT saqarTvelos toponimika, t. I, baT., 1958.4) i. sixaruliZe, samxreT-dasavleT saqarTvelos toponimika, t. II, baT., 1959.

5) r. uzunaZe, winaparTa nakvalevze. gaz. ,,aWara" #233, 2003.6) qarTlis cxovreba, t. I, Tb., 1959.7) qarTlis cxovreba, t. II, Tb., 1959.8) m. qamadaZe, zemo aWaris toponimia. aWaruli dialeqtis dargobrivi leqsikoni, VIII, Tb., 1992.9) oT. qajaia, megrul-qarTuli leqsikoni, Tb., 2002.10) qegl., Tb., 1986.

11) n. CubinaSvili, qarTuli leqsikoni, Tb., 1961.12) n. cecxlaZe, SavSeT-imerxevis toponimia, baT., 2000.13) n. cecxlaZe, Ziebani Woroxis auzis toponimiidan, baT., 2004.14) S. ZiZiguri, saenaTmecniero saubrebi, Tb., 1982.15) ak. wereTeli, Txz. t. III, Tb., 1989.

16) i. WavWavaZe, Txz. t. I, Tb., 1987.17) i. WavWavaZe, Txz. t. II, Tb., 1988.18) z. WumburiZe, rogor gaCnda sityva, Tb., 1978.19) s. janaSia, Sromebi, t. III, Tb., 1959.

Page 160: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

160 axalgazrdebis Semoqmedeba

sofio kokilaSvili _ saqarTvelos iliaWavWavaZis saxelobis saerTaSoriso samec-niero-kulturul-saganmanaTleblo kavSiris`sazogadoeba codnis~ licenzirebul-akred-itebuli institutis farmacevtuli fakul-tetis pirveli kursis warCinebuli stu-dentia. momavali wamalTmcodne poeziiTacaris gatacebuli. Cvens JurnalSi warmod-genil erTaderT leqsSic Cans misi sasiam-ovno poeturi suliskveTeba, siyvarulisadmiwminda qaluri damokidebuleba. vusurvoTCvens mowinave students ocneba da molo-dini gamarTlebodes.

dagelodebi

dagelodebi...!usaTuod dagelodebi...nisli daburavs cidan-camde gadatyorcnil mTebs.dabrundebian Tbil qveynebSi TeTri gedebida Sens nakvalevs waSlis wynari foTolcvenis Tve.dagelodebi...!aimRvreva naTeli dilis,Sen waxval Cemgan, daWknebian yvelgan vardebi.cariel sivrces amoavsebs Senze fiqrebi,dekembris sevda, daTovlili xeTa landebi.dagelodebi...!Tve kvirtobisa sanatreli mova, vacaloTda dabrundeba aisiviT wminda naTeli,rom yvela, yvela gazafxuli Sen ganacvalo,rom kvlav amkobdes ciskris yvavils sxivTa fanteli.dagelodebi...!usaTuod dagelodebi.

Page 161: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

161

saqarTvelos ilia WavWavaZis saxelo-bis saerTaSoriso samecniero-kulturul-saganmanaTleblo kavSiris `sazogadoeba cod-nis~ licenzirebul-akreditebuli insti-tutis farmacevtuli fakultetis pirvelkursze swavlobs meri jabiSvili. igi war-moSobiT aris qarelis raionis sofel zemoxvedureTidan. marTalia, zemo xvedureTsrusuli yumbarebi ascda, magram samagierodqvemo xvedureTs daatyda sasikvdilo cecx-li. meri jabiSvils da mis ojaxs saSine-li grialisa da saxlis ryevis gamo dReda Rame ar eZinaT. omis saSinelebis gancdiT aris dawerilimisi leqsi, rasac Jurnalis axal nomerSi vaqveynebTA

ara sisxlisRvras, Sursa da mtrobas

me var qarTveli, magram var osic,afxazic var da... qarTveli ufro,ar minda Cven rom sawuTrom cudiurTierToba dagvisakuTros.dro swrafad midis, ar minda movkvde,ar minda osma Zmebma ganmgmiron,da arc afxazma mesrolos tyvia,anda wamarTvas rusma sicocxle,rasac RvTisagan wyaloba hqvia.ar minda me rom mtrulad miyuron,wamarTvan qveynad Cemi adgilimxolod imisTvis, rom qarTveli var,ar minda dedas guli atkinon!amas verafriT veRar davuSveb,Cvens miwa-wyalze mtroba sufevdes,Tuki ver SevZleb, vecdebi mainc,mxars gavumagreb asobiT rainds,raTa Cvens Soris, xalxebs Soris mSvidoba aRdges.es xom ar aris mogonili vinmes zRapari,

Page 162: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

162

Cvenamde qveynad xom cxovrobdnen mama-papani,erTi qarTveli dedis Svilebi,tanjva-wamebiT gamozrdilebi,Cven Zalze gvinda, rom awi maincerTurTis mimarT viyoT gulebgadaSlilebi,qarTvelTan erTad iyos osic, afxazic, rusic,radgan isini Zmebi iyvnen dasabamidan,bolos ki samtrod, saubedurodxeli aRmarTes aTaswlovan megobrobaze,ar minda omi, ar minda mtroba,ar minda CvenSi rom iyos glova,ar minda qarTvlis, afxazis, osisdeda mosTqvamdes dakargul Svilze,ar minda sadRac usulod egdo,qarTvelo kaco, oso Tu leko,visac saxelad ewodeba adamiani.ar minda CvenSi rom iyos mtroba,SurisZiebis uwyveti grZnoba,ar minda boRma dahqondeT guliT,vinac sakuTar istorias verafriT uvlis.Cven varT, xalxebo, axali Zala,axali marTlac Tamami wyoba,da amas ukve veravin malavs,imedis TvaliT gavyurebT myobads.diplomatebis vTamaSobT rolsac,vcdilobT, ganvicdiT gvWirdeba odes,xalxi mcxovrebi uaxles droSiveRar miaRwevs faSistur kbodes.axlisken ltolva xom sjobs aTasjermsoflio omis ganmeorebas?sakuTar Tavis namdvili ndobiTda qarTvelebis didi saxeliTgiTvliT afxazebs, osebs da maTaTanmZime janRebad Segrovil rusebs:saWiro aris gaverTiandeT,gamoveridoT satanis maxes,wlobiT dagrovil codvebis kuzebsda borot sikvdils vuTxraT uari,

Page 163: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

163

virwmunoT Zala naTelismcemlis,amiT keTili RmerTi vaxaroT,qalwul mariams SevuSroT cremli,da mis pirmSosTan – ufal qristesTanviyoT marTalni da Rirseulni.mamazeciers SevTxovoT daxsna.SevTxovoT Sansi samoTxis gzisken!

gadavarCinoT eric da beric,rom Rirseulebs dagvexsnas mteric.

da gadavagdoT sisxlisRvris kevri,xelisufalic isurvebs amas,

kargad myofebi SevtrfodeT lamazs,Svilebsac vzrdideT erTad cxovrebiT,

yvelas niWiers da yvelas mamacs.yvelas erTian gvinda sicocxle,

gvinda Sroma da gvinda mSvidoba,yovelTvis mwared gvemaxsovreba

agvistos zaTqi da wyaldidoba.Tqvenac mogmarTavT Cvensav kalTaSi,

dafrTianebul umadur Svilebs,osebs, afxazebs da TqvenTan aqve

Tavad rusebsac ar gavawbileb.gaverTiandeT sikeTis gzaze

da aviciloT fraza `grZeldeba~,ar minda isev gagrZeldes omi,

ngreva tkiviliT gagvaxsendeba.sjobs ganvamtkicoT erToblioba

uarvyoT brZolebs vinac marTavda,qveynad sufevdes nanatri ndoba,

da vTqvaT xmamaRla:morCa,

damTavrda!

Page 164: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

164

londa jojua saqarTvelos iliaWavWavaZis saxelobis saerTaSorisosamecniero-kulturul-saganmanaTleblokavSiris `sazogadoeba codnis~ licen-zirebul-akreditebuli institutisfarmacevtuli fakultetis pirvelikursis studentia. mis arsebaSi jersiyvaruli, fiqri da Ziebaa dasadgure-buli, jer kidev bolomdis vergaTlilistriqone b iT cdilobs sakuTarigrZnobebis warmoCenas, amitom Zalianbevri Sroma dasWirdeba, rom sakuTarigancdebiT daainteresos mkiTxveli damyarad Sedges im rTul gzaze, romlisdasawyisTanac amJamad dgas.

* * *

Cemi lamazi ocneba gqvia,es siyvaruli Sen mogiZRveni,

Sens fiqrebs Cemsas Sevadri gvian,rom vpovo grZnobis gza da sigrZeni.

Sens Tvalebs didi sinaze avsebs,da silamazes afrqvevs Rimili,

erTmaneTs SevxvdiT cxovrebis gzaze,Citebis tkbili Jivil-xiviliT.

Cemi ocneba Tu ar axdeba,Tu fiqri kvlavac cremlad gaCndeba,

grZnobas Sevnatreb me ganaxlebasda brZolis garda sxva gza ar mrCeba.

Page 165: #8-9 2009dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/145970/1/Sityva_2009_N...io arxi, gamodis aTobiT gazeTi da Jurnali, bevri politikosi Sesani-Snavad laparakobs, nebismier leq-torze sainteresod,

165

* * *

netav ras niSnavs Cemi cxovreba?Tu warmovadgen saerTod rames?

viTvaliswineb me yvela sityvas,sityvas Cemsas ki atanen qarebs.

Cemi cxovreba Zalze rTulia,aTas fiqrs dardis gzebi uZRvian,

minda vicxovro mSvidad da wynarad,magram es yvelas ar SeuZlia.

RmerTma am qveynad rad gamaCinaan ratom unda merqvas tanjuli,

brZola sWirdeba yofas urTulessda amitomac iqneb gavCumdi.

sirTule TiTqos yvela gzas miWris,ar vici bedi ras meqadeba,

TvalebSi mzera Semxvdeba biWisaxal brZolisTvis viwyeb mzadebas.

roca dro mova monaniebisanda gandobis da aRsarebis,

RmerTs minda vuZRvna lurji iebi,gind momixuros iqve karebi.