A Idade Media (s. V - s. XV).

Tema 1.- A fragmentación do mundo antigo.

Os reinos xermánicos no século V

San Martiño co rei suevo Miro (570-583)

San Martiño de Dumio (Braga, Portugal)

3.- Un reino xermánico: os visigodos en Hispania.

O reino visigodo de Toledo

(507 - 711)

Reino visigodo de Tolosa

(418 - 507)

Reino visigodo de Toledo (507 - 711)

A organización do reino visigodo de Toledo.

Trazos básicos da monarquía visigoda.

➢ Unha monarquía forte, en principio electiva pero que se transformou a miúdo en hereditaria.

➢ Creación de institucións de goberno:

• Aula Rexia: órgano asesor formado por nobres e clérigos

• Concilios de Toledo: asembleas de carácter relixioso e civil.

➢ Inestabilidade política:

• guerras civís;

• conspiracións e rebelións nobiliarias;

• frecuentes derrocamentos e asasinatos dos reis…

Unificación territorial, relixiosa e xurídica da península:

➢ Unificación territorial:

• vitoria sobre o reino suevo e incorporación do seu espazo ao reino de Toledo (Leovixildo, 585);

• recuperación dos territorios ocupados polos bizantinos no Sur (572-623);

• campañas contra os pobos do Norte (cántabros, vascóns e francos).

➢ Unificación relixiosa:

• Recaredo converteuse ao catolicismo no ano 587.

• A conversión oficial do reino fíxose no III Concilio de Toledo no ano 589.

➢ Unificación xurídica:

• O rei Leovixildo (573-586) derrogou a lei que prohibía os matrimonios mixtos;

• O rei Recesvinto estableceu unha lexislación común para todo o seu reino (Liber Iudiciorum, 654).

4.- A ruralización.

O proceso de ruralización consistiu no progresivo abandono das cidades e o asentamento da maioría da

poboación no campo. As causas fundamentais foron:

➢ a inseguridade provocada polos ataques e saqueos dos pobos xermánicos, que fixeron moi perigosos

os camiños e dificultaron os transportes por terra e a navegación;

➢ a decadencia das actividades artesanais e a redución do comercio.

Os edificios e as actividades que amosa a ilustración corresponden a unha sociedade rural.

➢ A aldea é pequena e non conta con ningún espazo dedicado ao comercio.

➢ A poboación vivía nun clima de inseguridade, polo que protexían a aldea cun valado.

➢ As actividades económicas que se observan son:

• O cultivo nun pequeno horto.

• A cría de diferentes animais en cortes e currais.

• A caza dalgúns animais.

• Os artesáns elaboran algúns produtos: o ferreiro forxa metais; o carpinteiro traballa a madeira.

• A elaboración de pan no forno.

Este conxunto de actividades configura unha economía de subsistencia baseada no autoabastecemento,

xa que producen todo o que consomen.

5.- O Imperio romano en Oriente.

A “idade de ouro”

(século VI)

O emperador Xustiniano (527 - 565)

O imperio bizantino (séculos V a XV).

Etapas básicas da evolución política

Etapa séculos Trazos elementais

Orixe V

• supervivencia da metade oriental do Imperio Romano tras a desaparición

do imperio romano de Occidente (no ano 476)

Idade de ouro:

a época de Xustiniano

VI

• expansión militar cara ao oeste: intentou restaurar o imperio romano

• estabilidade das institucións políticas, dirixidas polo emperador

(basileus), que concentraba o poder político, militar e relixioso

• prosperidade económica, baseada na agricultura e no comercio

• recompilación das leis (Código de Xustiniano)

• gran desenvolvemento cultural e artístico

Orientalización VII - VIII

• perda de territorios: o imperio repregouse sobre a zona oriental

• helenización: grego como lingua oficial + Igrexa ortodoxa

Segunda idade de ouro IX - X

• unha nova dinastía recuperou parte dos territorios perdidos

• novo período de prosperidade económica

• evanxelización dos pobos eslavos (ao Norte do Imperio Bizantino)

Declive XI - XV

• lenta descomposición do imperio polos constantes ataques dos turcos

• desaparición do imperio: os turcos conquistan Constantinopla en 1453

Mar Negro

6.- O imperio carolinxio

Carlos Martel

• Era mordomo de palacio dos

reis francos (715-741).

• Derrotou os musulmáns na

batalla de Poitiers (732) e

freou a súa expansión.

Pipino III O Breve

• Era mordomo de palacio dos reis

francos (741-751).

• Derrocou o rei franco Childerico III

(da dinastía merovinxia) e

autoproclamouse rei, co que fundou

a dinastía carolinxia.

• Foi rei dos francos de 751 a 768.

Carlomagno

• Rei dos francos desde 768 a 814.

• Conquistou moitos territorios e tentou

reconstruír o Imperio romano de Occidente.

• Impuxo o cristianismo aos pobos sometidos.

• No ano 800 o papa León III coroouno como

novo emperador de Occidente.

• Reforzou a alianza entre poder político

(Emperador) e poder relixioso (Papa).

• Impulsou un gran renacemento cultural

•

Carlomagno, emperador

A organización do imperio de Carlomagno.

Tratado de Verdún (843)

8.- A aparición do Islam

Vida de Mahoma

570 Nace na Meca

583 Comeza as súas viaxes comerciais (Siria)

595 Coñece a Jadiya (rica viúva), coa que casa

610

Recibe a revelación do arcanxo Gabriel

Preséntase como o profeta dunha nova relixión: o Islam (que significa

submisión a Alá)

613 Comeza a predicar na Meca

622 Abandona A Meca e refúxiase en Medina: a Héxira

630 Conquista A Meca e destrúe os ídolos de A Kaaba

630 Somete as tribos da Península Arábiga

632 Falece en Medina

Alá nome que os musulmáns dan ao único Deus, eterno e

todopoderoso. Non pode ser representado en imaxes.

Islam

relixión monoteísta fundada por Mahoma no século VII en

Arabia. Tamén significa conxunto dos pobos que cren e

practican esta relixión.

Héxira

fuxida de Mahoma de A Meca ata Medina, cidade onde fundou a

primeira comunidade islámica, isto é, baseada nas súas

predicacións. Este feito tivo lugar no ano 622, e marca o inicio

do calendario islámico.

Musulmán persoa que profesa a relixión islámica. Tamén se pode dicir

islámico.

Corán

libro sagrado dos musulmáns, que contén as verdades que Alá

lle revelou a Mahoma e que, tras a súa morte, foron recollidas e

escritas. Componse de 114 capítulos (suras), divididos en

versículos.

Imán persoa encargada de presidir a oración musulmá

Ulema erudito, doutor ou intérprete dos textos sagrados do Islam.