Aρ. Tεύχους 040 - Ιούνιος 2017 · 2019-03-18 · Το πρώτο παράδειγμα αφορά ... εφαρμογής που αναφέρεται σε υφι-

IΔIOKTHTHΣ ΣYΛΛOΓOΣΠOΛITIKΩNMHXANIKΩNKYΠPOY T.Θ.23334,1681Λευκωσία Tηλ:22672866,Φαξ:22674650 http:www.spolmik.org

email:[email protected]

EΠIMEΛEIAEKΔOΣHΣ& KAΛΛITEXNIKHEΠIMEΛEIA LineartCommunicationServices Λεωφ.Aρτέμιδος33 MetropolitanCourt,Γραφ.301 Λάρνακα,Κύπρος Tηλ:24629191,Φαξ:24651335

email:[email protected]

YΠEYΘYNOΣΔIAΦHMIΣHΣ

ΧριστοδούλουΠέτρος

ΣYNTAKTIKHEΠITPOΠH

ΤσουλόφταΕυαγγελίτσα

ΚωνσταντινίδηςΑνδρέας

ΊλιτςΜίλος

ΦλουρήςΠανίκος

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΠιπερίδουΆννα-Μαρία

YΠEYΘYNOΣΓIATHNEKΔOΣH ΣYMΦΩNAMETONOMO

ΣτυλιανούΠλάτωνας

Aρ.Tεύχους040-Ιούνιος2017

Πολιτικός Μηχανικός

ΣΥΛΛΟΓΟΥΠΟΛΙΤΙΚΩΝΜΗΧΑΝΙΚΩΝΚΥΠΡΟΥ

Περιοδικό

“Ο Σύλλογος Πολιτικών Μηχανικών Κύπρου δενφέρειοποιαδήποτεευθύνηγιατηνορθότηταή/καιτο περιεχόμενο των ενυπόγραφων άρθρων ή/καιαναλύσεων,πουφιλοξενούνταιστοΠεριοδικό,ταοποίαδεναντιπροσωπεύουνκατ’ανάγκητηνάπο-ψητουΣυλλόγουαλλάτωνσυγγραφέωντους. Hεπιλογήκαιδημοσίευσητωνάρθρωνπουαπο-στέλλονταιεναπόκειταιστηνκρίσητηςαρμόδιαςΣυντακτικήςΕπιτροπής”.

6764

NέατουΣυλλόγου-ΓενικήΕνημέρωση

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

7

8

ΧαιρετισμόςΠροέδρουΣΠΟΛΜΗΚΠλάτωναΣτυλιανού

Τεκμηρίωση,Αποτίμηση&ΣχεδιασμόςΕπεμβάσεωνσεΓέφυρες&ΥδραυλικάΈργα

18

42

46

5οΔιεθνέςΣυνέδριοκαιΈκθεσημεθέμα:“ΑσφάλειακαιΥγείασταΚατασκευαστικάΈργα,ΌραμαΜηδένΑτυχήματα:ΠρακτικέςΛύσειςσταΠροβλήματα”

Ηχρήσητηςγεωθερμικήςενέργειαςσεκτήρια-μιααειφόροςπηγήενέργειαςφιλικήπροςτοπεριβάλλον

22

34

6 24ηΕτήσιαΓενικήΣυνέλευσητουΣΠΟΛΜΗΚ

ΠροστασίαΜεταλλικώνΚατασκευώνΈναντιΔιάβρωσηςΘεωρίαΔιάβρωσηςκαιΠρακτικέςΜέθοδοιΠροστασίας

50

56

60

6264

15

54

61

ΑστικήΒιώσιμηΚινητικότητα,τοεπενδυτικόεργαλείοτουΔήμουΛευκωσίας

ΚύπριοςΠολιτικόςΜηχανικόςΒραβεύτηκεμετοJamesRennieMedalAward

ΠροκήρυξηΕκλογώνΕΤΕΚ

YποψήφιοιγιαεκλογέςΕΤΕΚ-ΓενικόΣυμβούλιοΕΤΕΚ

YποψήφιοιγιαεκλογέςΕΤΕΚ-ΠειθαρχικόΣυμβούλιοΕΤΕΚ

ΣυνέντευξηΔημάρχουΣτροβόλουκ.ΑνδρέαΠαπαχαραλάμπους

ΘέσειςκαιΕπιδιώξειςΣΠΟΛΜΗΚ

ΕκστρατείαΕπιθεώρησηςΕργοταξίων

ΕφαρμογήΠρονοιώνNέωνΚανονισμώνγιαΠροσωρινάκαιΚινητάΕργοτάξια

ΟρόλοςκαιοιευθύνεςτουΣύμβουλουΜελετητήστοΈργο

ΗαποκατάστασητουΜιναρέτηςΣπλαντζιάςΧανιών

ΠλατφόρμαΓνώσηςγιαΘέματαΑσφάλειαςκαιΥγείας

6 Πολιτικός Mηχανικός Ioύνιος 2017

Πραγματοποιήθηκε το Σάββατο, 10 Δεκεμβρίου 2016,

στοξενοδοχείοEliasBeachστηΛεμεσό,η24ηΓενι-

κή Συνέλευση του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών

Κύπρου.ΤηνκήρυξητωνεργασιώντηςΣυνέλευσηςτέλεσε

εκμέρουςτουέντιμουΥπουργούΜεταφορών,Επικοινωνιών

καιΈργων,ηΔιευθύντριατουΤμήματοςΔημοσίωνΈργων,

κυρίαΧρυστάλλαΜαλλούππα.Στοτελετουργικόμέροςτης

ΓενικήςΣυνέλευσηςπαρέστησανΔιευθυντέςκαιΑνώτεροι

ΛειτουργοίΤμημάτωντουΔημοσίου,ακαδημαϊκοίκαιάλλοι

αξιωματούχοι.

Ιδιαίτερης σημασίας στη Συνέλευση ήταν η ομιλία του Δρ

Βασίλειου Μπαρδάκη, Προέδρου του Συλλόγου Πολιτικών

Μηχανικών Ελλάδος, με θέμα: «Αποτίμηση & Σχεδιασμός

ΕπεμβάσεωνσεΈργαπουδενκαλύπτονταιευθέωςαπότους

Κανονισμούς–ΤεχνικάΈργα,ΥδραυλικάΈργα,δευτερεύο-

νταστοιχείακτηριακώνέργωνκ.α.»

Γενική Συνέλευση

Χαιρετισμός Προέδρου ΣΠΟΛΜΗΚ Πλάτωνα Στυλιανού

24η Γενική Συνέλευση ΣΠΟΛΜΗΚ

ΟιεργασίεςτηςΣυνέλευσηςολοκληρώθηκανμεαπολογισμό

δράσεως της χρονιάς, ταμειακό απολογισμό και συζήτηση

επίκαιρωνθεμάτωνσχετικάμετοεπάγγελματουΠολιτικού

Μηχανικού.

Η παρουσίαση του Δρ Μπαρδάκη είναι αναρτημένη στην

ιστοσελίδατουΣυλλόγου.

ΑγαπητέςκαιΑγαπητοίσυνάδελφοι,

ΕκμέρουςτουΚεντρικούΔιοικητικούΣυμβουλίου(ΚΔΣ),σας

καλωσορίζωστην24ηΕτήσιαΓενικήΣυνέλευσητουΣυλλό-

γουΠολιτικώνΜηχανικώνΚύπρου.

Η σημερινή συνέλευση πραγματοποιείται, σε μια περίοδο

όπουοιπροκλήσειςπουαντιμετωπίζουνοιΠολιτικοίΜηχανι-

κοίπαραμένουνμεγάλες.

Ανκαιυπάρχουνενδείξειςβελτίωσηςτουοικονομικούκλίμα-

τοςτηςΚύπρου,κάτιπουείναιμενενθαρρυντικό,εντούτοις

τοεπάγγελματουΠολιτικούΜηχανικούεξακολουθείναδέ-

χεταιπιέσειςτόσοσεθεσμικόόσοκαισεπρακτικόεπίπεδο.

Τογεγονόςότιπολλοίνέοισυνάδελφοιπαραμένουνάνεργοι

καιτογεγονόςότικάποιοι

άλλοισυνάδελφοίμαςμε-

ταναστεύουν λόγο οικο-

νομικών δυσκολιών μας

προβληματίζει, αλλά επί-

σηςμαςπαρακινείγιατη

λήψη τέτοιων δραστικών

μέτρων τα οποία θα μει-

ώσουντημεταναστευτική

τάσηκαιτηνανεργία.

ΣανΚΔΣέχουμευποχρέ-

ωση να επικεντρωθούμε

στηναντιμετώπισητωνπροκλήσεωναλλάκαιτωνπροβλη-

μάτων που αντιμετωπίζουν οι Πολιτικοί Μηχανικοί. Ταυτό-

χροναοφείλουμενασυνδράμουμεστηβελτίωσητουπερι-

Πολιτικός Mηχανικός Ioύνιος 2017 7

Γενική Συνέλευση

βάλλοντος και των συνθηκών άσκησης του επαγγέλματος

τηςμηχανικήςστηνΚύπρο,είτεαυτόονομάζεταινομοθετικό

πλαίσιο, είτε συνθήκες απασχόλησης είτε ανεργία.Πρέπει

επίσηςναδιαφυλάξουμεκαιναενισχύσουμετοκύρος,την

καλήφήμη,ταεπαγγελματικάδικαιώματακαιτηδυνατότητα

απασχόλησηςτουκλάδουμας.

ΜετηνκατάθεσητουΑπολογισμούγιατιςδραστηριότητες

πουεπιτελέστηκανκατάτηνπερίοδοΔεκεμβρίου2015–Δε-

κεμβρίου2016,τοΚΔΣτίθεταιενώπιονσαςγιατηναξιολό-

γησηαυτούτουέργου,αλλάκαιγιαναακούσειτιςδικέςσας

ιδέες και εισηγήσεις. Θεωρούμε ότι η τρέχουσα περίοδος

ήτανπολύπαραγωγική,όμωςπάντοτευπάρχουνπεριθώρια

γιαβελτίωσηγι’αυτόείμαστεπρόθυμοινασαςαφουγκρα-

στούμεαλλάκαιναδεχτούμετηνκριτικήσας.Επιδίωξήμας

είναινααναδείξουμεόλοιμαζίτυχόναδυναμίεςκαιναπρο-

χωρήσουμε στις απαραίτητες βελτιώσεις, όπου αυτό είναι

δυνατό.

Κατάτηντρέχουσαπερίοδο,τοΚΔΣανέπτυξεπλούσιακαι

αξιοσημείωτηδράση,στοχεύονταςμεταξύάλλωνστηνανα-

βάθμισητουΣυλλόγουμας,στηνκαθοδήγηση,στήριξηκαι

επιμόρφωσητωνΜελώνμας, τηβελτίωσητηςνομοθεσίας

σε θέματαπουαφορούν τον επιστημονικό και επαγγελμα-

τικόμαςκλάδο,καθώςκαιτηνπληροφόρησητουκοινούγια

θέματαπουαφορούντηνΠολιτικήΜηχανική.

Στο σημείο αυτό θέλω να συγχαρώ όλους τους συναδέλ-

φους,τόσοτωνΕπαρχιακώνΣυμβουλίων,όσοκαιτουΚΔΣ

αλλάκαι τοπροσωπικότουΣυλλόγου,για τησυμβολήκαι

προσφοράτουςστοέργοτουΣυλλόγου.ΟΣύλλογοςέχει

ανάγκηαπόμιασυντονισμένηκαιαναβαθμισμένηεμπλοκή

σταδρώμενακαιαυτόθαεπιτευχθείμόνομετηνουσιαστική

ενεργόσυμμετοχήκυρίωςτωνσυμβουλίων,αλλάκαιόσων

άλλωνμελώντουείναιπρόθυμαναενεργοποιηθούνκαινα

συνεισφέρουνσεαυτήτηνπροσπάθεια,αφούκάθεβοήθεια

είναιαναγκαίακαιχρήσιμη.

Επιγραμματικάκαιμόνο(αφούθααναφερθώαναλυτικάστον

απολογισμόστησυνέχεια)νααναφέρωότιστηχρονιάπου

μαςπέρασεοΣύλλογοςέχει μεταξύάλλωνοργανώσειμε

μεγάληεπιτυχίαΕκπαιδευτικάΠρογράμματα,Συνέδρια,Κοι-

νωνικέςκαιάλλεςΕκδηλώσειςκοινωφελούςχαρακτήρα,δω-

ρεάνεκδηλώσειςγιαφοιτητέςκαιανέργους,έχει εκδώσει

έντυπογιασυμφωνίαανάθεσηςκαιόρουςσύμβασηςυπηρε-

σιώνΠολιτικούΜηχανικού.ΕπίσηςοΣύλλογόςμαςσυνεχί-

ζειμεεπιτυχία τησυνεργασίαμε τοΝομικόΣύμβουλογια

παροχήσυμβουλώνγιαταφλέγονταθέματαπουαφορούν

το Σύλλογο, ενώ έχει καταφέρει να πιστοποιηθεί από την

ΑρχήΑνάπτυξηςΑνθρώπινουΔυναμικούωςΚέντροΕπαγ-

γελματικήςΚατάρτισης.Επίσης,έχεικαταφέρεινατουανα-

τεθείημετάφρασησταΕλληνικά,τωνσυμβολαίωνFIDICκαι

γι’αυτόέχεισυσταθείσχετικήομάδαεργασίας.

Ηδραστηριοποίηση,τόσοτου

ΚΔΣ,όσοκαιτωνΕπαρχιακών

Συμβουλίων, εκτίθεται ανα-

λυτικά στο τεύχος τουΑπο-

λογισμού που σας δόθηκε

και αναμένουμε τα σχόλια,

τηδραστηριοποίησήσαςκαι

την ενεργότερη εμπλοκή

σαςστακαθημερινάδρώμε-

νατουΣυλλόγουμας.

Επίσης, θα ήθελα να επι-

σημάνω ότι έχουμε υπο-

χρέωση να διατηρήσουμε

και να αναβαθμίσουμε τη

συνεργασία μας με το

ΕΤΕΚ,αλλάκαιμετααρ-

μόδια Υπουργεία,Φορείς,Δημαρχεία, και άλλεςαρμόδιες

Υπηρεσίες για τηναντιμετώπιση και ρύθμιση των θεμάτων

πουμαςαπασχολούν,αλλάκαιναεπέμβουμεδυναμικάόπου

νιώθουμεότιοΣύλλογοςμαςθίγεταιήαδικείται.

Είμαστεπεπεισμένοιότιηκοινήδράσηκαιηεπιμονήστην

κατάκτησηκοινωφελώνστόχων,είναιημόνηενδεδειγμένη

πορείαπροςτηνεπιτυχία.

Ευχαριστούμεόλουςεσάςγιατηνεδώμαζικήπαρουσίασας

σήμερα,τηστήριξήσας,αλλάκαι τηνεμπιστοσύνημετην

οποία μας περιλάβατε αυτά τα δύσκολα χρόνια. Από την

πλευράμουσαςδιαβεβαιώνωότιοΣΠΟΛΜΗΚθαείναιπάντα

δίπλασταμέλητου.

Ιδιαίτερεςευχαριστίες,επίσης,απευθύνουμεπροςτηΔιευ-

θύντριατουΤμήματοςΔημοσίωνΈργωνκ.ΧρυστάλλαΜαλ-

λούππα,ηοποίαβρίσκεταιμαζίμαςεκμέρουςτουΥπουργού

Μεταφορών,ΕπικοινωνιώνκαιΈργωνκ.ΜάριουΔημητριάδη

καιθακηρύξειτηνέναρξητωνεργασιώντηςΓενικήςμαςΣυ-

νέλευσης.Επίσης,νακαλωσορίσουμετονεκλεκτόομιλητή

μαςσυνάδελφοκαιΠρόεδροτουΣυλλόγουΠολιτικώνΜη-

χανικώνΕλλάδοςΔρ.ΒασίλειοΜπαρδάκηοοποίοςθαμας

μιλήσειγιατηνΑποτίμησηκαιτοΣχεδιασμόΕπεμβάσεωνσε

Έργαπουδεν«καλύπτονται»ευθέωςαπότουςΚανονισμούς

- Τεχνικά Έργα, Υδραυλικά Έργα, δευτερεύοντα στοιχεία

κτηριακώνέργωνκ.α.

ΈναμεγάλοευχαριστώσεόλαταμέλητουΚΔΣτουΣυλλό-

γουμας,καθώςκαιστοπροσωπικόμας,γιατημεγάληπρο-

σπάθειαπουκατέβαλανόλοιανεξαιρέτωςγιαναπρογραμ-

ματίσουμεαλλάκαιναεπιτελέσουμετομεγάλοαυτόέργο,

τοοποίοθαδείτεμέσαστονεκτενήαπολογισμόμαςπουσας

έχειδοθεί.

Τέλος,ευχαριστούμεκαιπάλιόλουςεσάςπουείστεσήμερα

μαζίμας.


O συνάδελφοςΒασίληςΜπαρδά-κηςείναιΠρόεδροςτουΔ.Σ.τουΣυλλόγουΠολιτικώνΜηχανικών

Ελλάδος(απότο2014)

Στοιχεία αυτού του άρθρου παρουσι-άστηκαν στην 24η Γενική ΣυνέλευσηΣΠΟΛΜΗΚ(Λεμεσός,10.12.2016)

Εισαγωγή

Περιγράφονται συνοπτικά τρεις εφαρ-

μογές Επεμβάσεων σε μή-κτηριακά

έργα,βάσει τωναρχώντουΕΝ1998-3

και του ΚΑΝ.ΕΠΕ. (Κανονισμού Επεμ-

βάσεων).Τοπρώτοπαράδειγμααφορά

τηνΑποτίμησηκαιΕνίσχυσημιαςσχε-

τικά «απλής» γέφυρας με φορέα από

προεντεταμένοσκυρόδεμα.Τοσυνολι-

κώςγεφυρούμενομήκοςπεριλαμβάνει

τέσσεραίσαανεξάρτηταανοίγματα,τα

οποίαεδράζονταιεπί τωνεκατέρωθεν

ακροβάθρωνκαιεπίτριώνμεσόβαθρων

διατεταγμένωνσεαποστάσειςπερίπου

30mμεταξύτους.Ηδεύτερηεφαρμογή

αναφέρεται σε μια πιο «σύνθετη» γέ-

φυρα,συνολικούμήκουςπερίπου300m

(5x45+2x37) η οποία κατασκευάζεται

με προώθηση από το ακρόβαθρο και

έχεικιβωτοειδήδιατομήαπόπροεντε-

ταμένοσκυρόδεμα.Ητρίτηεφαρμογή

αναφέρεταισεένα«απλό»υδραυλικό

έργομήκουςπερίπου45m-έναΤεχνι-

κόΈργοΟχετού(κλειστήςδιατομής)εξ

οπλισμένουσκυροδέματος.

ΚανονιστικόΠλαίσιο

Η Αποτίμηση Υφισταμένων Κατα-

σκευών μέσω ελέγχων πλήρωσης

επιμέρουςδιατάξεωντωνκανονισμών

σχεδιασμού «νέων δομημάτων» έχει

χαρακτηριστεί διεθνώς, από τους ει-

δικούς του αντισεισμικού& δομοστα-

τικούσχεδιασμού,ωςμή-πρακτικήκαι

ανορθολογική.

Τομέρος3τουΕΝ1998(Ευρωκώδικα8)

είναι το πρώτο πρότυπο ευρωπαϊκής

εφαρμογής που αναφέρεται σε υφι-

Τεκμηρίωση, Αποτίμηση & Σχεδιασμός Επεμβάσεωνσε Γέφυρες & Υδραυλικά ΈργαΒασίλειοςΓ.Μπαρδάκης,ΠολιτικόςΜηχανικός,Δρ

Επιστημονικά Θέματα Επιστημονικά Θέματα

στάμενες κατασκευές και περιλαμβά-

νειδιατάξειςγιασύγχρονεςτεχνολο-

γίεςεπεμβάσεων(μεταλλικάστοιχεία,

στοιχεία ΙΟΠ [από ινοπλισμένα πολυ-

μερή], κ.α. ). Επίσης, στους σκοπούς

του πλαισίου EN διευκρινίζεται «…is

applicableforthestructuralappraisalof

existingconstruction, indeveloping the

design of repairs and alterations or in

assessingchangesofuse…».

Ημεγάληανάγκηγιαένακανονιστικό

κείμενοΜελέτηςτωνδομητικώνεπεμ-

βάσεωνείχεαναγνωρισθείαπόπαλιά

λόγω της ανικανότητας των Κανονι-

σμών Σχεδιασμού Νέων Δομημάτων

να αντιμετωπίσουν υφιστάμενες κα-

τασκευές.Στοπροοίμιοτουελλαδικού

Κανονισμού Επεμβάσεων (ΚΑΝΕΠΕ,

ΦΕΚ 2187/Β/05-09-2013) αναφέρεται

«…δενέχουμενακάνουμεμεένανέο

δόμημαστοοποίο,μέσωτηςΜελέτης

μας, θα προσδώσουμε τις επιθυμη-

τές ιδιότητες (όπωςτιςυπαγορεύειη

σύγχρονηεπιστήμηκαιτεχνική),αλλά

έχουμε να κάνουμε με ένα υπάρχον

δόμηματουοποίουοιποικίλεςσυμπε-

ριφορέςπρέπειπρώταναγίνουνκατα-

νοητές, κι ύστερα να τροποποιηθούν.

Διπλή,δηλαδή,ηδυσχέρεια».

Τακανονιστικάπλαίσια«υφισταμένων

κατασκευών&ενισχύσεων»αντιμετω-

πίζουντιςκατασκευέςμεπολύπλοκους

αλλά πιο «ευνοϊκούς ελέγχους» και

οδηγούνσεπιοοικονομικέςλύσεις,για

τοίδιο(ήκαιγιακαλύτερο)επίπεδοΔο-

μικής&ΣεισμικήςΔιακινδύνευσης.

Αποτίμηση και Ενίσχυση «απλής»

γέφυρας

• ΙστορικόΟ αρχικός σχεδιασμός (μελέτη 2001,

τροποποίηση 2006) προβλέπει Γέφυ-

ρα 4 ανοιγμάτων, συνολικού μήκους

120.10m, και πλάτους 13.60m. Το

κατάστρωμα περιλαμβάνει δύο όμοι-

ους ανεξάρτητους φορείς. Ο φορέας

κάθε καταστρώματος μορφώνεται με

τέσσερις προκατασκευασμένες, προ-

εντεταμένεςδοκούςμορφήςΤμεπε-

πλατυσμένοάνωπέλμα,ύψους2.40m,

σε συνδυασμό με έγχυτη πλάκα κα-

ταστρώματοςπάχους0.25m.Ηπροέ-

ντασητηςδοκούγίνεταιμεέναμικτό

σύστημα 36 συρματόσχοινων προε-

ντεταμένης κλίνης και ενός τένοντα

15Τ15μεμεταγενέστερησύνδεση.

Οκτώ (8) προεντεταμένες δοκοί της

Γέφυρας προεντάθηκαν και τοποθε-

τήθηκανεπίτωνβάθρωνπερίπουστα

τέλητου2009.Το2015δενείχεγίνει

η κατασκευή της πλάκας του κατα-

στρώματος.

Ο αρχικός σχεδιασμός της γέφυρας

προέβλεπε τη τοποθέτηση των δο-

κών στα βάθρα και την σκυροδέτηση

τηςπλάκαςτηςγέφυραςμετάαπό90

μέρες.Μετάτοδιάστημααυτόοιαπώ-

λειεςτηςδύναμηςπροέντασης(λόγω

φαινομένωνερπυσμούκαιχαλάρωσης

τουχάλυβα)θαασκούντανστηντελι-

κήδιατομήτηςανωδομήςτηςγέφυρας

καιόχιστηναρχικήδιατομήτωνδοκών.

Τομεγάλοδιάστημαπουμεσολάβησε

(2009-2015) οι απώλειες προέντασης

εξακολουθούσαν να ασκούνται στην

αρχική διατομή των δοκών με αποτέ-

λεσμαναέχουναυξηθείσεσχέσημε

τιςπαραδοχέςτουσχεδιασμού.

9Πολιτικός Mηχανικός Ioύνιος 2017


•ΑποτίμησηΠροσομοιώθηκε η γέφυρα με σκοπό

τηνεκτίμησητωναυξημένωναπωλει-

ών-λόγωτωνδιαφορετικώνερπυστι-

κών παραμορφώσεων σκυροδέματος

και της ισχυρότερης χαλάρωσης των

τενόντων.

-20000

-10000

0

10000

20000

30000

40000

-0.014 -0.012 -0.01 -0.008 -0.006 -0.004 -0.002 0 0.002 0.004

M (k

Nm)

1/r (1/m)

Μ - 1/r (Θεωρητικό / Υφιστάμενο)

Θεωρητικό - βάσει Μελέτης

Υφιστάμενο - με >> απώλειες

απόθλιψη

διαρροή τένοντα

-20000

-10000

0

10000

20000

30000

40000

-0.014 -0.012 -0.01 -0.008 -0.006 -0.004 -0.002 0 0.002 0.004

M (k

Nm)

1/r (1/m)

Μ - 1/r (Θεωρητικό / Ενισχυμένο)

Θεωρητικό - βάσει Μελέτης

Ενισχυμένο

απόθλιψη

διαρροή τένοντα

καταστρώματοςτηςγέφυραςείναιμο-

νοκυψελικόκιβώτιο,μεσταθερόύψος

3.75m,κεκλιμένουςκορμούς-μεταβλη-

τούπάχουςπρινκαιμετάτιςστηρίξεις

- και πλευρικά πτερύγια μεταβλητού

πάχους. Το πλάτος της πάνω πλά-

καςείναι13.90mκαιτηςκάτωπλάκας

5.35m.Τοκάθεβάθροαποτελείταιαπό

μεταβλητόκιβώτιοδιαστάσεων4.00m

Χ6.00mστηνκεφαλή.Ηανωδομήκα-

τασκευάζεταιμετημέθοδοτηςσταδια-

κήςπροώθησηςαπότοακρόβαθρο.Απ’

τοιστορικό,τηναυτοψίακαιτοφάκελο

του έργουπροέκυψεότι είχεολοκλη-

ρωθεί, στο πλαίσιο προηγούμενης ερ-

γολαβίας,ηκατασκευήτωνβάθρωνκαι

οιδύοπρώτοισπόνδυλοιτηςανωδομής

-25.75mξεκινώνταςαπότοακρόβαθρο

στο τέλος της γέφυρας - και είχε το-

ποθετηθεί ο χαλαρόςοπλισμόςγια τη

σκυροδέτησητου3ουτμήματος.

Διαπιστώθηκεότιοιχάλυβεςπροέντα-

σηςεμφάνιζανπεριορισμένηδιάβρωση,

λόγωτηςεπίμακρόν(πέντεέτηπερίπου)

έκθεσήςτουςστιςσυνθήκεςπεριβάλλο-

ντος.Γιατονίδιολόγοοιδυνάμειςπρο-

έντασηςήτανμειωμένες-παρουσίαζαν

αυξημένεςχρόνιεςαπώλειες.

•ΓεωμετρίαΗστατικήαποτύπωσηεπιβεβαίωσετηντήρησητηςγεωμετρίαςτηςεγκεκριμέ-νης μελέτης - εντός του εύρους των

επιτρεπτώνανοχών.

Χαρακτηριστικά συμπεράσματα προ-

κύπτουναπ’τησύγκρισητωνΑντιστά-

σεων της θεωρητικής διατομής (της

μελέτης) και της υφιστάμενης διατο-

μήςσεόρουςM-1/r(ροπών-καμπυλο-

τήτων)στηνκρισιμότερηθέση(μέσον

ανοίγματος).

Συγκεκριμένα, διαπιστώνεται μείωση

τηςΑντίστασηςαπόθλιψηςκαισημαντι-

κήμείωσητηςΑντίστασηςστηνΣτάθμη

Επιτελεστικότητας «Σημαντικών Βλα-

βών» (διαρροής τένοντα) για θετική

ροπή.Ημείωση τηςαντίστασηςΑπό-

θλιψης δεν κρίνεται τόσο σημαντική

αφούημειωμένητιμήπρακτικάυπερ-

καλύπτειτιςαπαιτήσειςτουπιοκρίσι-

μουσυνδυασμού(G+Poo+Coo+UIC71)

τωνεγκεκριμένωνμελετώνκαιμετην

υπόθεση αυξημένων απωλειών προ-

έντασης. Αντιθέτως, η μείωση της

αντίστασης στην Στάθμη Επιτελεστι-

κότητας «Σημαντικών Βλαβών» υπο-

λείπεταιτωναπαιτήσεωντωνεγκεκρι-

μένωνμελετών.

•ΕπεμβάσειςΠρος κάλυψη των απαιτήσεων των

εγκεκριμένωνμελετών, πουαφορούν

την αντίσταση στην Στάθμη Επιτελε-

στικότητας «Σημαντικών Βλαβών»,

σχεδιάστηκεκαικατασκευάστηκεεπι-

κόλληση«υφασμάτων» Ι.Ο.Π. (ινοπλι-

σμένων πολυμερών) στο κάτω πέλμα

τωνδοκών(μετιςίνεςκατάτηδιαμήκη

έννοιατηςγέφυρας)καιγιαόσομήκος

διαπιστώθηκευπόλειμμαΑντίστασης.

Στηνκρισιμότερηθέσηαπαιτήθηκεεπι-

κόλληση3στρώσεωνΙ.Ο.Π.όπωςφαί-

νεταιστοπιοκάτωσκαρίφημα.

Τεκμηρίωση,ΑποτίμησηκαιΕνίσχυση«σύνθετης»γέφυρας

•ΙστορικόΠρόκειται για καμπύλη (σε οριζοντιο-

γραφία)γέφυραμεφορέαπροεντετα-

μένουσκυροδέματοςπέντε κεντρικών

ανοιγμάτων 45.00m και δύο ακραίων

37.00 m, συνδεδεμένων με έξι μεσό-

βαθρα,μεταβλητούύψους,μέσωεφε-

δράνωνκαιαποσβεστήρων.Οφορέας



Οι μαγνητικές ανιχνεύσεις οπλισμού,σε συνδυασμό με τις αποκαλύψεις,έδωσανενδείξειςτήρησηςτωνσχεδί-ωντηςΜελέτης-κατάτηνκατασκευή

Ταβάθραπροσομοιώθηκανμεραβδω-

τά πεπερασμένα στοιχεία, ο φορέας

μεστοιχείακελύφουςκαιοιτένοντες

μεστοιχείακαλωδίων.

•Επεμβάσεις

ΗμελέτηΕπεμβάσεωνπεριλαμβάνει:

• ενισχύσεις με προεντεταμένα ελά-

σματα Ι.Ο.Π. (Ινοπλισμένα Πολυμε-

ρή)άνθρακα

• ενισχύσεις με «υφάσματα» Ι.Ο.Π.

(ΙνοπλισμέναΠολυμερή)άνθρακα

• καθαρισμό των διαβρωμένων τενό-

ντων

• αντικατάσταση των (μή σκυροδε-

τημένων) οξειδωμένων σωλήνων

περιβολής

• χρήση μεμονωμένων συνδέσμων

(μούφας)

• αποκατάστασηανεπαρκώναναμονών.

0

10000

20000

30000

40000

50000

60000

70000

80000

90000

100000

0 50 100 150 200 250 300

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΥΣΑ Μ(+) & ΚΑΜΠΤΙΚΕΣ ΡΟΠΕΣ ΑΠΟΘΛΙΨΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟ γG+γP+γL ΣΤΙΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΕΣ ΦΑΣΕΙΣ

ΔΙΑΤ. 1' -Α7 ΔΙΑΤ. 1 -Α7 ΔΙΑΤ. 8 ΔΙΑΤ. 6 ΔΙΑΤ. 4 ΔΙΑΤ. 5 ΔΙΑΤ. 4 ΔΙΑΤ. 6 ΔΙΑΤ. 6 -1 ΔΙΑΤ. 4 -2 ΔΙΑΤ. 5 -2 ΔΙΑΤ. 4 -2 ΔΙΑΤ. 6 -1 ΔΙΑΤ. 2 ΔΙΑΤ. 4 -1 ΔΙΑΤ. 5 -1 ΔΙΑΤ. 4 -1 ΔΙΑΤ. 2 ΔΙΑΤ. 4 -1 ΔΙΑΤ. 5 -1 ΔΙΑΤ. 4 -1 ΔΙΑΤ. 2 ΔΙΑΤ. 4 -1 ΔΙΑΤ. 5 -1 ΔΙΑΤ. 4 -1 ΔΙΑΤ. 2 ΔΙΑΤ. 4 -1 ΔΙΑΤ. 5 -1 ΔΙΑΤ. 4 -1 ΔΙΑΤ. 2 ΔΙΑΤ. 1 -Α0 ΔΙΑΤ. 1' -Α0 M3

0

10000

20000

30000

40000

50000

60000

70000

80000

90000

100000

0 50 100 150 200 250 300

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΥΣΑ Μ(+) & ΚΑΜΠΤΙΚΕΣ ΡΟΠΕΣ ΑΠΟΘΛΙΨΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟ γG+γP+γL ΣΤΙΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΕΣ ΦΑΣΕΙΣ

ΔΙΑΤ. 1' -Α7 ΔΙΑΤ. 1 -Α7 ΔΙΑΤ. 8 ΔΙΑΤ. 6 ΔΙΑΤ. 4 ΔΙΑΤ. 5 ΔΙΑΤ. 4 ΔΙΑΤ. 6 ΔΙΑΤ. 6 -1 ΔΙΑΤ. 4 -2 ΔΙΑΤ. 5 -2 ΔΙΑΤ. 4 -2 ΔΙΑΤ. 6 -1 ΔΙΑΤ. 2 ΔΙΑΤ. 4 -1 ΔΙΑΤ. 5 -1 ΔΙΑΤ. 4 -1 ΔΙΑΤ. 2 ΔΙΑΤ. 4 -1 ΔΙΑΤ. 5 -1 ΔΙΑΤ. 4 -1 ΔΙΑΤ. 2 ΔΙΑΤ. 4 -1 ΔΙΑΤ. 5 -1 ΔΙΑΤ. 4 -1 ΔΙΑΤ. 2 ΔΙΑΤ. 4 -1 ΔΙΑΤ. 5 -1 ΔΙΑΤ. 4 -1 ΔΙΑΤ. 2 ΔΙΑΤ. 1 -Α0 ΔΙΑΤ. 1' -Α0 M3

τουέργου-καιαιτιολόγησαντην«υι-

οθέτηση» των στοιχείων (διάταξης

οπλισμού) της εγκεκριμένης μελέτης

στουςυπολογισμούς.

•ΥλικάΑξίζεινασχολιαστεί ιδιαιτέρωςητεκ-μηρίωση του χάλυβα τενόντων. Έγινελήψη12δοκιμίωντενόντωνγιαναεκτι-μηθούν τα μηχανικά χαρακτηριστικά(μέτροελαστικότητας,ολκιιμότητα)καιτοποσοστόδιάβρωσης.Οιθέσειςαπο-κοπής τωνδοκιμίων επελέγησανμετάαπόοπτική κατηγοριοποίηση3 κλάσε-ων διάβρωσης (Κ.Δ. 1-3). Προς τούτοπραγματοποιήθηκαναποκαλύψεις(δια-τρήσειςσωλήνωνπεριβολής).Γιακάθεκατηγορίαμετρήσιμηςδιάβρωσης(Κ.Δ.2,3)αποκόπηκαν3δείγματαμεεπαρ-κέςμήκος(εφελκυσμού+διάβρωσης).Τα3δοκίμιαυποδιαιρέθηκανσε2τμή-ματα (εφελκυσμού + διάβρωσης) καιελέγχθηκαν στο Εργαστήριο Υλικώντου Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών

τουΠανεπιστημίουΠατρών.

•Αποτίμηση

Βάσει τηςεγκεκριμένηςμελέτης, τουΙστορικού και της Τεκμηρίωσης πουπροαναφέρθηκε, δημιουργήθηκε προ-σομοίωμα, με όλες τις φάσεις προώ-θησης του φορέα. Στο προσομοίωμαλήφθηκανυπ’όψιν:(α) ταμειωμένααντιφορτίαλόγωτης

διάβρωσηςτωντενόντων(β) οι αυξημένες χρόνιες απώλειες

προέντασηςλόγωτηςκαθυστέρη-σηςυλοποίησηςτουέργου,και

(γ) οιαυξημένεςαπώλειεςτριβήςτωνκενών σωλήνων περιβολής που

έχουν σκυροδετηθεί - δεν είναι

δυνατήηαντικατάστασήτους-και

έχουνδιαβρωθεί.

Μετά την υλοποίηση των παραπάνω

Επεμβάσεων αποκαθίστανται οι απώ-

λειες που είχαν σημαντική επιρροή

στις διαθέσιμες Αντιστάσεις των με-

λών, οπότε εφαρμόζεται πλήρως η

εγκεκριμένημελέτη(συμπ.πρόγραμμα

τανύσεωνκλπ).



Κατάτηδιαδικασίαπροώθησηςαπότοακρόβαθρο της ενισχυμένης (πλέον)γέφυρας κρίθηκεαπαραίτητηηΕγκα-τάσταση & Λειτουργία Συστήματοςοπτικών ινώνγιατηδιαρκήενόργανηπαρακολούθηση της. Στην λειτουργίασυμπεριλαμβάνεται η συλλογή δεδο-μένωνκαιηαξιολόγησηκαταγραφών

μεαναλυτικέςεκθέσειςανάφάση.

Τεκμηρίωση,ΑποτίμησηκαιΕνίσχυσηΥδραυλικούΈργου•ΤεκμηρίωσηΣτοπαρακάτωμηκοτομικόΣχήμααπει-κονίζεταιτοπαλαιόΤεχνικόΈργοΟχε-τού μήκους (στον άξονα) 45.63 m. Ηδιατομήείναιμονοκυψελικόκιβώτιο,με

σταθερόύψος3.80mκαιπλάτος4.80m.

ΕκτελέστηκεπλήρεςπρόγραμμαΤεκ-μηρίωσης: επαρκές πλήθος αποκαλύ-ψεων “χαντρωμάτων”, επιβεβαίωσηγεωμετρίας, αποκοπή 6 πυρήνων καιδοκιμή θλίψης σκυροδέματος, αποκο-πή6τεμαχίωνοπλισμούγιαεκτίμησηδιάβρωσης και δοκιμή εφελκυσμούράβδων,εφαρμογήμήκαταστροφικώνμεθόδων - γεωραντάρ, εκτίμηση δια-σποράς αντοχής σκυροδέματος απόθέση σε θέση με εφαρμογή εμμέσωνμεθόδων-κρουσιμετρήσεων&υπέρη-χων,καταγραφήφθορώνκαιβλαβών,

σύνταξηιστορικού,κ.α.

Τοσυνολικόπλήθοςτωνπυρήνωνπουεπιλέχθηκεανάσπόνδυλο ήταν τρείς(3).Σεκάθεθέσηλήψηςπυρήναπροη-γήθηκανμετρήσειςμεMKE(ΜηΚατα-στροφικούςΕλέγχους),μεσκοπότην

σωστήβαθμονόμησητωνΜΚΕ.

Σκοπόςτωνπαραπάνωεργασιώνήτανη σύνταξη αναλυτικών σχεδίων ξυλο-τύπωνκαιοπλισμώντωνυφιστάμενωντμημάτωνκαικυρίωςοιαξιόπιστεςπλη-

M11(kΝm/m)

M11(kΝm/m)

M22(kΝm/m)

M22(kΝm/m)

ροφορίεςγιατηγεωμετρία,τηδιάβρω-σηκαιγενικώςταμηχανικάχαρακτηρι-στικάτωνυλικών(καιτηνολκιμότητα).

Οιπληροφορίεςαυτέςαφενόςσυμπλή-ρωσαν τα διαθέσιμα στοιχεία, αφετέ-ρου αιτιολόγησαν χαμηλούς δείκτεςασφαλείας (ευνοϊκότερους υπολογι-σμούς και άρα οικονομικότερες προ-τάσειςεπεμβάσεωνγιατονίδιοΣτόχοΕπιτελεστικότητας)λόγωκαλήςΑξιο-πιστίαςδεδομένων(«Υψηλή»Στάθμη

ΑξιοπιστίαςΔεδομένων[Σ.Α.Δ.]).

•Αποτίμηση

Δημιουργήθηκαν κατάλληλα προσο-

μοιώματακαιεκτελέστηκαναναλύσεις

(λαμβάνοντας υπόψη τη μή-γραμμική

αλληλόδρασηεδάφους-κατασκευής).

•ΕπεμβάσειςΜελετήθηκανκαικατασκευάστηκανοιεξήςεπεμβάσεις:α) κατασκευή νέου εσωτερικού τοί-

χου για τη δραστική μείωση τωνκαμπτικώναπαιτήσεων

β) μανδύας έγχυτου σκυροδέματοςστηνκάτωπλάκατουΤεχνικού

γ) μανδύαςεκτοξευόμενουσκυροδέ-ματοςστηνάνωπλάκακαιταπλευ-ρικάτοιχώματατουΤεχνικού

δ) νέοςαρμόςμέσωτεχνικώναδιατά-ρακτηςκοπήςσεπεριοχήέντονης

ακανονικότητας(φόρτισης)

ΑντίΣυμπερασμάτων

ΗειδοποιόςδιαφοράτηςΑποτίμησηςμε βάση την Επιτελεστικότητα, σεσχέση με την εφαρμογή επιμέρουςδιατάξεωνπουαφορούν«νέαΈργα»,οφείλεταιστηνικανότητατηςμεθόδουνα κρίνει το τελικό αποτέλεσμα καιτηνποριζόμενηδιακινδύνευση(δομικήήσεισμική)χωρίςναπροϋποθέτειτην

τήρησηόλωντων(επιμέρους)«προλη-

πτικών»διατάξεωνπουεφαρμόζονται

στις«νέεςΚατασκευές».

ΒιβλιογραφίαΑρχείοΜελετώνΕπεμβάσεωντηςεται-ρείαςΕΜΠΛΕΚΤΟΝΣύμβουλοιΜηχανι-κοίΕΠΕ,www.eblecton.gr


Συνέντευξη Δημάρχου Στροβόλου κ. Ανδρέα Παπαχαραλάμπους

ΗσυνέντευξηλήφθηκεαπότηνΑ΄ΑντιπρόεδροτουΣυλλόγουκ.ΕυαγγελίτσαΤσουλόφτακαι

τοΓενικόΓραμματέακ.ΑνδρέαΘεοδότουστηνπαρουσίατηςΔημοτικούΜηχανικούτουΔήμουΣτροβόλουκ.ΆνναςΚαρύδη.

Συνέντευξη

Καταρχάςθαθέλαμενασαςευχαριστήσουμεγια τηναποδοχή,ναμαςπαραχωρήσετετησυνέντευξηαυτήκαινασαςευχηθούμεότικαλύτεροστανέασαςκαθή-

κονταωςΔήμαρχοςΣτροβόλου.

1.Ποιοείναι τοόραμάσαςγια τοΔήμοΣτροβόλου,όσοναφοράστηγενικήεικόνα,σεσχέσηκαιμετιςπροσδοκίεςτωνΔημοτών;Μετηθέση,τομέγεθοςκαιτοκύροςτου,οΣτρόβολοςμπο-ρείναπρωταγωνιστήσειστημεταρρύθμισητηςΤοπικήςΑυ-τοδιοίκησης.Δεδιστάζουμεστιςπροκλήσεις,ούτεκαιαπο-φεύγουμετιςσυνεργασίες.Αντίθετα,τιςεπιδιώκουμεγιατοκαλόκαιτοσυμφέροντωνδημοτώνμας.Οιδήμοιμπορούμεναδουλέψουμεμαζί,μέσααπόσυμπλέγματα,γιανακάνου-μεμεγάλες εξοικονομήσεις και ναπροσφέρουμεαποτελε-σματικότερεςυπηρεσίεςπροςτουςδημότεςμας.

Μετονκατάλληλοσχεδιασμό,μπορούμεναφτιάξουμεέναμητροπολιτικό Στρόβολομε τέτοια δυναμική, που θα έλκειτιςκοινότητεςπουτονπεριβάλλουνκαιγιατιςοποίεςαπο-τελείαστικόκέντρο.

ΣτοχεύουμεοΔήμοςμαςναβρίσκεταιστοπλευρότουδημό-τηπερισσότεροαπόκάθεάλληφορά.Ηπόληγίνεταικαλύτε-ρη,ότανγίνεταικαλύτερηηκάθεγειτονιάτης.Ότανδεμένειπίσωκανέναςκάτοικόςτης.Αλλάκαιότανακούγονταιόλεςοιφωνέςτης.Όποιοςθέλειναπροσθέσειστηνπροσπάθειάμαςμετηδράσητου,μετιςιδέεςτουή/καιτηδιαφωνίατου,είναιαπαραίτητος.

2.ΑναφορικάμετοφλέγονθέματηςανάπλασηςτηςΛεω-φόρουΤσερίου,ποια είναι τασχέδια, οιπρογραμματισμοίκαιταχρονοδιαγράμματατουΔήμου;ΗδυσλειτουργικήκατάστασηστηνοποίαβρίσκεταιηΛεωφό-ροςΤσερίουχρήζειάμεσηςαντιμετώπισης,καθώςδυσχεραίνειτηζωήτωνκατοίκων,τωνκαταστηματαρχώνκαιτωνδιερχο-μένων,θέτονταςταυτόχρονασεκίνδυνοτηνασφάλειάτους.

ΈχουμεθέσειωςύψιστηπροτεραιότητατονανασχεδιασμότηςλεωφόρουΤσερίου,ώστεναπετύχουμετηναναβάθμισήτηςκαι νακαταστείασφαλής,λειτουργικήκαιφιλικήπροςτουςχρήστεςτης.

3.Ποιαάλλασημαντικάέργασυμπεριλαμβάνονταιστιςπρο-τάσειςσαςγιατηνπενταετία;ΗανάπλασητουΠαλαιούΠυρήνατουΣτροβόλουβρίσκεταιστις άμεσες προτεραιότητές μας, καθώς αποτελεί ισχυρόστοιχείοταυτότηταςγιατουςδημότεςμας.Ηχαρακτηριστι-κήσυνεχήςδόμησηκαιτακτίριακοινοτικήςκαιπολιτιστικής

σημασίας (Πολιτιστικό Κέντρο τουΔήμουκαιΔημοτικήΒιβλιοθήκη,Εκ-κλησίες Παναγίας Χρυσελεούσης,ΑγίαςΜαρίναςκαιΑγίουΓεωργίου,τα Δημοτικά Σχολεία Χρυσελεού-σηςκαιΑγίαςΜαρίναςκαιοτοπικόςΑθλητικός Σύλλογος «Κεραυνός»),προσδίδουνμοναδικήαξίαστηνπε-ριοχήκαιστέρεουπόβαθρογιατηναναζωογόνησήτης.Ταυτόχρονα,ηπεριοχή παρουσιάζει αξιοσημείωτηκοινωνικήσυνοχή,γεγονόςπουσυμβάλλειστηναντιμετώπι-σητουφαινομένουτηςεγκατάλειψηςπουαπειλείταιστορι-κάκέντρατωνσύγχρονωνπόλεωνκαιταυτόχρονααποτελείσημαντικόστοιχείογιατηναναζωογόνησηκαιοργανωμένηανάπτυξητηςπεριοχής.ΟποταμόςΠεδιαίοςαποτελείανα-πόσπαστομέροςτηςχαρακτηριστικήςποιότηταςτουΠαλαι-ούΠυρήνα,συνδέονταςτηνπεριοχήμετονυπόλοιποαστικόπολεοδομικόιστό,ιδιαίτεραμετηνπεριοχήτουΠροεδρικούΜεγάρουκαιτηνενορίατωνΑγίωνΟμολογητών.

ΟΔήμοςέχειπροχωρήσειστηνπροκήρυξηαρχιτεκτονικούδιαγωνισμούκαιήδηέχειαπονεμηθείτοβραβείοστηνπρό-ταση που αναδείχθηκε πρώτη στο διαγωνισμό. ΠεραιτέρωοΔήμος έχει προχωρήσει στη σύσταση ειδικήςΔημοτικήςΕπιτροπής, αποτελούμενης από μέλη του Δημοτικού Συμ-βουλίουγιαπεραιτέρωμελέτηκαιπροώθησητουθέματος,μεστόχοτηνυλοποίησητουέργου.

Τοτραμαποτελείέναελκυστικόκαισυνάμααξιόπιστομε-ταφορικό σύστημα.Η λειτουργία ενός τέτοιου αξιόπιστου,μεταφορικού συστήματος, είναι κρίσιμης σημασίας, για ναεπιτευχθείμεγάλημετατόπισηδιακινήσεωνστηνπόλημας,απότοαυτοκίνητοστιςδημόσιεςσυγκοινωνίες.ΗυλοποίησητουσυστήματοςτραμστηΛευκωσίαείναιγιαμαςστρατη-γικής σημασίας, καθώς με αυτό θα εξυπηρετούνται οι δύοπιοσημαντικοίάξονεςδιακίνησηςτηςπόλης,δηλαδήοιΛε-ωφόροιΛεμεσούκαιΣτροβόλου,μεαποτέλεσμαναδίδεταιμιαποιοτική,εναλλακτικήεπιλογήδιακίνησηςστουςάξονεςαυτούς. Και οι δύο αυτοί άξονες διασχίζουν το Στρόβολο,γι’αυτόκαιείμαστεβέβαιοιότιηυλοποίησητουέργουθαλειτουργήσειωςκαταλύτηςγιατηνεμπορικήκαιοικονομικήανάπτυξη,τόσοτωνπαρακείμενωνστουςάξονεςαυτούςπε-ριοχών,όσοκαιολόκληρηςτηςπόλης.

4.Τιπεριλαμβάνειτοπλάνοσαςγιαστήριξητηςεπιχειρη-ματικότηταςκαιανάπτυξηςτουΔήμουΣτροβόλου;Μεταξύτωνστόχωνπουέχουμεθέσειστοπλαίσιοστήριξηςτης επιχειρηματικότητας είναι η δημιουργία ενός Κέντρου

Tel. 23 74 44 44



ΣτήριξηςΕπιχειρηματικότητας,πουθααπευθύνεταισεεπι-χειρηματίεςκάθεηλικίαςκαιτοοποίοθαλειτουργείωςέναολοκληρωμένο εργαλείο παροχής αξιόπιστης πληροφόρη-σηςγιατοσχεδιασμόκαιτιςανάγκεςτωνεπιχειρηματιών.Παράλληλα, έχοντας σαν στόχο την ενδυνάμωση της επι-χειρηματικότητας,μελετούμετηδημιουργίακαιλειτουργίαθερμοκοιτίδαςεπιχειρηματικότητας,όπουθαμπορούνναφι-λοξενηθούννεοφυείςεπιχειρήσειςγιαχρονικόδιάστημαως18μηνών,είτεσετομείςπουσχετίζονταιμετηντεχνολογία,είτεπαραδοσιακάεπαγγέλματα,στηρίζοντάςταμετηνεισα-γωγήτεχνολογικήςκαινοτομίας.

Μελετούμεεπίσηςτηνπαροχήεκπαίδευσηςκαιεπιμόρφω-σηςσεεπιχειρήσειςκαιιδιώτεςτουΔήμου,μετηδιοργάνω-σηενημερωτικώνεκδηλώσεων,ημερίδωνκαισυνεδρίων.

Σεό,τιαφοράστοντομέατηςανάπτυξης,επιδιώκουμετονανασχεδιασμότωνεμπορικώνδρόμωντουΣτροβόλου,ούτωςώστενασυνδυάζουντηνασφάλεια,τηντάξηκαιτηνεμπο-ρικότητα.Σταπλαίσιααυτάέχουμεθέσειωςυψηλήπροτε-ραιότητατηνολοκλήρωσητηςκατασκευήςτωνπεζοδρομίων,τωνσημαντικώνεμπορικώναρτηριών,όπωςοιΟδοίΣταυρού,ΙφιγενείαςκαιΑνδρέαΑβρααμίδηκαιτηδημιουργίαεπιπλέονχώρωνστάθμευσηςκοντάστουςεμπορικούςάξονες.

Περαιτέρω,βασικήεπιδίωξήμαςείναιηαξιοποίησηκονδυλί-ωναπόευρωπαϊκάπρογράμματα,μεστόχοτηνυλοποίησητηςανάπλασηςτουΠαλαιούΠυρήναπουείναισημαντικότα-τοέργουποδομήςτουΔήμουκαιτοσχεδιασμόστοχευμέ-νων,ολοκληρωμένωνπαρεμβάσεωνανάπλασηςσεδιάφορασημείατηςπόληςμας,οιοποίεςθαοδηγήσουνόχιμόνοστηναισθητική,αλλάκαιστηνκοινωνικοοικονομικήαναζωογόνη-σητουΣτροβόλου.

Στόχοςμαςείναιεπίσης,ηαναβάθμισητουθεσμούτηςΛαϊ-κήςΑγοράςμεμεταστέγασήτηςσεσύγχρονεςεγκαταστά-σεις,αύξησητωνπροσφερόμενωνυπηρεσιώνκαιπεραιτέρωπροώθηση του θεσμού μέσα από εκστρατεία ενημέρωσηςτωνδημοτών.

5.Τισχέδιαέχετεόσοναφοράστηνπολιτιστικήκαικοινωνι-κήανάπτυξητουΔήμουκαιειδικότεραόσοναφοράευάλω-τεςομάδες,όπωςείναιταπαιδιάκαιοιηλικιωμένοι;Σεό,τιαφοράστηνπολιτιστικήδραστηριότητα τουΔήμου,στοχεύουμε στην καθιέρωση φεστιβάλ για την Αμφικτυο-νίαΣτροβόλου«ΌληηΚύπροςστονΣτρόβολο»,στοοποίοοκάθε τοπικόςσύλλογοςθαεκπροσωπείταιμεπερίπτερα,όπουθαδίνεταιηευκαιρίαναπροβληθούνηομορφιά,ητο-πικήκουλτούρα,ταήθη,ταέθιμακαιηιστορίατηςκάθεπερι-οχής,αλλάκαιταπροϊόντακαιηγαστρονομίατους.

Φιλοδοξούμεεπίσηςναεγκαθιδρύσουμετοθεσμό«ΔιεθνέςΦεστιβάλΘεάτρουτουΔρόμου»,σταπλαίσιατουοποίουησύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία θα προβάλλεται στουςανοικτούςδημόσιουςχώρους,μεστόχοτηναναζωογόνησητωνσυνοικιώνκαιτωνδρόμωντουΔήμου.

Στα άμεσα σχέδιά μας είναι η καθιέρωση προγραμμάτων«πολιτισμούγιαόλους»πουαποσκοπούνστηνποιοτικήβελ-τίωσητηςδιαπαιδαγώγησηςτωνπαιδιώνκαιτωννέων,τηνπαροχήευκαιριώνκαλλιτεχνικήςέκφρασηςκαιδημιουργικήςαπασχόλησηςγιαμικρούςκαιμεγάλους,καθώςκαιτηνυπο-στήριξητηςερασιτεχνικήςδημιουργίας.

Σκοπεύουμεεπίσης,νααναβαθμίσουμετοετήσιοΧριστου-γεννιάτικοΦεστιβάλμεποιοτικόεμπλουτισμότουπρογράμ-ματος.

Ο αθλητισμός επίσης, αποτελεί βασική πτυχή του πολιτι-σμού.ΣτοχεύουμεστηνποιοτικήαναβάθμισητουΔημοτικούΑθλητικούΚέντρουΣτροβόλουκαιστηνανάδειξητηςπεριο-χήςτωνπάρκωνΑγίουΔημητρίου,ΑκρόποληςκαιΓραμμικούΠάρκου,ωςτουςκατ’εξοχήνχώρουςαθλητισμού,αναψυχήςκαιπεριπάτουγιατηνοικογένειακαιταπαιδιά.

Παράλληλα,μετηνκαθιέρωσημεγάληςετήσιαςγιορτήςτουαθλητισμού, όπου θα διεξάγονται τουρνουά ποδοσφαίρου,καλαθόσφαιραςκαιαντισφαίρισης,οΔήμοςθαπροάγει τοαθλητικόιδεώδεςκαιθαέχειτηνευκαιρίανααναδείξειτονηγετικότουρόλοστηνεξέλιξητουπαιδικούαθλητισμού.

Επίσης, με τη δημιουργία προγράμματος συνεκπαίδευσηςαθλητικών δραστηριοτήτων, μαθητές των γενικών και τωνειδικώνσχολείωνθαέρχονταισεεπικοινωνίακαισυνεργα-σίαμέσωτωναθλητικώνδραστηριοτήτων,μεστόχοτηνευ-αισθητοποίησήτουςκαιτησύναψηφιλικώνσχέσεωνμεταξύτωνμαθητών.

Σεό,τιαφοράστηνκοινωνικήανάπτυξητουΔήμου,έχουμεθέ-σειτέσσερειςδιαφορετικέςομάδες(στόχους),προςτιςοποίεςθααπευθύνονταιοιενέργειέςμας:ταπαιδιά,ητρίτηηλικία,οιδημότεςμειδιαίτερεςανάγκεςκαιοιπροσφυγικοίοικισμοί.

Προτεραιότηταθαδοθείσταπαιδιά,πουωςαυριανοίπολί-τες,πρέπειναβρίσκουνσημείαταύτισηςστηνπόληόπουμε-γαλώνουν.Στόχοςμαςείναι,μέσααπότησυμμετοχή,ταπαι-διάνααγαπήσουντηνπόλητουςκαινααναπτύξουναίσθημαευθύνης,στοιχείοσημαντικόγιατουςπολίτεςτουαύριο.

Μετηνεφαρμογήσυγκεκριμένωνπρογραμμάτωνκαιδράσε-ων,κοινωνικώνκαιπολιτιστικών,στοχεύουμεστηβελτίωσητηςποιότηταςζωήςτωνπαιδιών,στηφυσικήκαιπνευματικήτουςανάπτυξη,αλλάκαιστηνανάπτυξητηςαισθητικήςτουςκαι της κοινωνικής συμμετοχής τους. Παράλληλα, με τηνεπέκτασητουθεσμούτωνπαιδικώνλεσχώνσεόλαταδη-μοτικάσχολείατουΣτροβόλουκαιμετονεμπλουτισμότωνδραστηριοτήτωνπουπροσφέρονται,έχουμεσανστόχοόλαταπαιδιάναπερνούνευχάριστακαιδημιουργικάτιςαπογευ-ματινέςτουςώρεςκαιοιγονείςναδιευκολύνονταικατάτηδιάρκειατωνεργάσιμωνωρών.

Περαιτέρω στα σχέδιά μας είναι και η σύσταση ΓραφείουΠολιτικών Ισότητας των φύλων του Δήμου Στροβόλου, το



οποίοθαασχολείταιμετησυστηματικήμελέτηκαιέρευνατωνπροβλημάτωντωνδημοτώντουΔήμουΣτροβόλου,κα-θώςκαιτηνπληροφόρησημεστόχοναεξασθενήσουνταέμ-φυλαστερεότυπα.

Σεό,τι αφοράστην τρίτηηλικία, οΔήμοςΣτροβόλουμελε-τάτηδημιουργίακαιεφαρμογήτουπρογράμματος«ΒοήθειαστοΣπίτι»,τοοποίοθαεξυπηρετείηλικιωμένακαι/ήανάπηραπρόσωπαπουδενέχουνυποστηρικτικόπεριβάλλονκαιαντι-μετωπίζουνσοβαράπροβλήματαυγείας.Σταπλαίσιααυτάθαυπάρχειδυνατότηταπαροχήςυπηρεσιώντηλεφροντίδας.

ΠαράλληλαμετηνεπέκτασητωνκτιριακώνεγκαταστάσεωντουΚέντρουΕνηλίκων,θαμπορούνναπροσφέρονταιπερισ-σότερεςκαιαναβαθμισμένεςυπηρεσίες,όπωςιατρικέςυπη-ρεσίες,φυσιοθεραπεία,κομμωτήριοκ.λπ.

Γιατουςδημότεςμειδιαίτερεςανάγκες,οΔήμοςσχεδιάζειτηνυλοποίησηαρκετώνδράσεων,μεσκοπόνακαλύψειέναμεγάλοφάσμα αναγκών.Η δημιουργία ΚοινωνικούΠαντο-πωλείουείναιμίααπότιςδράσειςπουάρχισεήδηναυλο-ποιείταιπρόσφατα,πριναπότιςγιορτέςτουΠάσχα.ΜέσααπότοθεσμόαυτόθαπαρέχονταιστουςδημότεςΣτροβό-λου,πουαποδεδειγμέναδεδιαθέτουνεπαρκείςπόρουςγιααξιοπρεπήδιαβίωση,είδηπρώτηςανάγκηςσεμηνιαίαβάση.ΜίαάλληδράσηπουπρογραμματίζεταιείναιηίδρυσηΚοινω-νικούΙατρείου,σεειδικάδιαμορφωμένοχώροτουΔήμου,σεσυνεργασίαμετουςΕθελοντέςΓιατρούς.ΜελετάταιεπίσηςηαξιοποίησηελεύθερουχώρουτουΔήμουγιατηδημιουρ-γίαδημοτικούλαχανόκηπουγιαχρήσηαπότουςδημότες,μεβάσηκοινωνικάκριτήρια.Περαιτέρω,έχονταςσανστόχοτηνπροώθησητης ισότηταςτωνευκαιριών,τηςκοινωνικήςσυ-νοχήςκαιτηνκαταπολέμησητωνδιακρίσεων,επιδίωξήμαςείναιηαναβάθμισητωνυπηρεσιώνγιαάτομαμεαναπηρίεςμετηδημιουργίαπάρκουγιαπαιδιάμεκινητικάπροβλήμα-τα.Σταπλαίσιααυτάκαιμεστόχοτηδιευκόλυνσητηςπρό-σβασηςτωνΑMEΑ,θαδημιουργηθούνπερισσότεροιχώροιστάθμευσηςαναπήρωνσεεμπορικέςοδούς.

Σεό,τιαφοράστουςΠροσφυγικούςΟικισμούς (Π.Ο.),προ-γραμματίζεταιμίασειράαπόενέργειες/δράσεις,οιοποίεςπεριλαμβάνουντονανασχεδιασμό,αναβάθμισηκαισυντήρη-σητωνχώρωνπρασίνουεντόςτωνΠ.Ο.,αναβάθμισηυπό-στεγων γκαράζ που κινδυνεύουν να καταρρεύσουν, πρό-γραμμακοινωνικοποίησηςατόμωντρίτηςηλικίαςεντόςτωνΠ.Ο.καιπαροχήιατρικήςφροντίδας,εξωραϊσμόςτωνκτιρί-ωνκαιπαροχήοδικούφωτισμούστουςΠ.Ο.,μεστόχοτηναναβάθμισήτους,εκστρατείαπεραιτέρωκαθαριότηταςτωνκοινόχρηστωνχώρωνκ.λπ.

6.ΣεπολλέςχώρεςτηςΕυρώπης,βλέπουμεμεγάλοαριθμότωνπολιτώνναχρησιμοποιούνωςκύριομέσομεταφοράςτοποδήλατο,τοοποίοπροσφέρειπολλαπλάοφέληκαιεί-ναιφιλικόπροςτοπεριβάλλον.ΠαρατηρούμεότιάρχισεκαιστηνΚύπρονααυξάνεταιτοενδιαφέροντωνπολιτώνγιαχρήση ποδηλάτων, παρόλα αυτά η μη ύπαρξη ποδηλατο-

δρόμων,αποτελείτροχοπέδη.Υπάρχουνκαθόλουσκέψειςαπόμέρουςσαςγιαδημιουργίανέωνποδηλατοδρόμων,πέ-ραντουγραμμικούπάρκου;Σεσυνεννόηση,τόσομετοΤμήμαΠολεοδομίαςκαιΟικήσε-ως,όσοκαιμετονΚλάδοΒιώσιμηςΚινητικότηταςτουΤμή-ματοςΔημοσίωνΈργων,θαπροωθήσουμετοσχεδιασμόκαιτηδημιουργίαποδηλατοδρόμουκατάμήκοςτηςλεωφόρουΑθαλάσσης,οοποίοςθασυνδέειτογραμμικόπάρκομετοπάρκοΑκρόποληςκαιμετοπάρκοτηςΑθαλάσσας.

7.Βλέπουμεεπίσηςότιόλοκαιπερισσότεροιπολίτεςενδι-αφέρονταιγιατηνπροστασίατουπεριβάλλοντος.Τιπερι-λαμβάνειηπεριβαλλοντικήπολιτικήτουΔήμουΣτροβόλουγιατηνπενταετία;Προτεραιότητάμαςαποτελεί η εξασφάλιση ενός βιώσιμουκαιυγιούςπεριβάλλοντοςστοΣτρόβολο.Σταπλαίσιααυτά,σχεδιάζουμε τησύσταση τουπρογράμματος«ΠράσινοΣη-μείο»,μεστόχοτηναναβάθμισητουπρογράμματοςανακύ-κλωσης. Ταυτόχρονα προγραμματίζεται εκστρατεία ενημέ-ρωσηςτωνμαθητώνσταΣχολεία,τωνκαταστηματαρχώνκαιτωνιδιοκτητώνεπιχειρήσεωνεστίασης,μεσκοπότηνεκπαί-δευσή τουςστα θέματα της ανακύκλωσης και της σωστήςδιαχείρισηςτουπεριβάλλοντος.

Θεωρούμεπολύσημαντικήτηνεμπλοκήτωνδημοτώνστιςδράσειςπουσυμβάλλουνστηναισθητικήκαιστηνπεριβαλ-λοντικήαναβάθμισητωνδημόσιωνχώρων.Προωθούμετηνενεργόσυμμετοχήτωνδημοτώνστιςδράσειςαυτές,κάτωαπότοσύνθημα«αγαπώτηνπόλημου,υιοθετώτηγειτονιάμου».Μέσααπότησυστηματικήενημέρωσηκαιεκπαίδευσήτους,οιδημότεςσυμμετέχουνενεργάστησυλλογικήπρο-σπάθεια για μια καθαρή πόλη.Παράλληλασχεδιάζουμε τηθεσμοθέτησητριμηνιαίαςσυλλογικήςδράσης«Καθαρίζουμετηγειτονιάμας»,σεσυνεργασίαμεταενοριακάσυμβούλια.Σεό,τιαφοράστηναποκομιδήτωνσκυβάλων,έχονταςως

OΔήμαρχοςΣτροβόλουκ.ΑνδρέαςΠαπαχαραλάμπουςμε την Α΄ Αντιπρόεδρο του Συλλόγου κ. Ευαγγελίτσα Τσουλόφτα καιτονΓενικόΓραμματέατουΣυλλόγουκ.ΑνδρέαΘεοδότουκαιτηνΔημοτικόΜηχανικότουΔήμουΣτροβόλουκ.ΆνναΚαρύδη.


στόχοτηνκαλύτερηκαιγρηγορότερηεξυπηρέτησητωνδη-μοτών, εξετάζεται το ενδεχόμενο αγοράς υπηρεσιών απότονιδιωτικότομέα,λόγωτηςμηεπαρκούςκάλυψηςπολλώνπεριοχώντουΔήμουεξαιτίαςτηςέλλειψηςπροσωπικού.

Σε ό,τι αφορά στα αδέσποτα ζώα, που δυστυχώς είναι μιαπραγματικότηταστιςμέρεςμας, έχουμεθέσειωςστόχο τηδημιουργίαδημοτικού κτηνιατρείουγια εφαρμογήπρογράμ-ματοςστείρωσήςτους,αλλάκαιπαροχήκτηνιατρικήςφροντί-δας.Οισκοποίτουπρογράμματοςείναιπολλαπλοί.Πρώτοςσκοπόςείναιησταθεροποίησητουαριθμούτωναδέσποτωνζώωνμέσωτηςστείρωσήςτους,στησυνέχειαησήμανσηκαικαταγραφήτουςκιακολούθωςησταδιακήμείωσητουαριθ-μού τους μέσω της υιοθεσίας τους.Περαιτέρωσκοπός τουπρογράμματοςείναιηευζωίατουςμετηνεξασφάλισητροφήςκαινερού,κτηνιατρικήςφροντίδαςκαιηπροστασίατους.

Ταυτόχρονασχεδιάζουμεεκστρατείαενημέρωσης,μεσκοπότηνκαλλιέργειασυνείδησης/αισθήματοςευθύνηςτωνιδιο-κτητώνζώων,ώστεναπεριοριστείστοελάχιστοτοφαινόμενοτης εγκατάλειψης ζώων. Σταπλαίσια της ίδιας εκστρατείας,θαπροωθηθείιδιαίτεραηυιοθεσίααδέσποτωνζώων,καθώςη

ενέργειααυτήεξυπηρετείδύοσκοπούς:αφ’ενόςπαρέχειτρο-φή,στέγηκαιαγάπηστααδέσποταζώακαιαφ’ετέρουαντα-ποδίδειτηναγάπηστονέοιδιοκτήτηκαιστηνοικογένειάτου.

Στασχέδιάμαςγιατομέλλονείναιεπίσηςηδημιουργίακαιάλλων Πάρκων των σκύλων, η τοποθέτηση ειδικών κάδωναπορριμμάτωνγιαταπεριττώματατωνσκύλωνκαιεκστρατείαενημέρωσηςτωνδημοτώνγιατησωστήχρήσητωνκάδων.

8.Υπάρχεισταπλάνασαςηαπλοποίησηκάποιωνδιαδικασι-ώντουδήμου,πουθαδιευκολύνουντουςΠολιτικούςΜηχα-νικούςκαιτονκατασκευαστικόκλάδογενικότερα;ΟιδιαδικασίεςτουΔήμουσεό,τιαφοράστηνεξέτασηαιτή-σεωνγιαέκδοσηαδειώνοικοδομής,διαίρεσηςγηςκαιοικο-δομών και πιστοποιητικών έγκρισης είναι βασισμένεςστηνισχύουσαΝομοθεσία.

Υπάρχουναρκετέςσκέψειςγιαβελτίωσηκαιεπίσπευσητωνδιαδικασιώναυτώνκαιθαεισηγηθώόπωςτοόλοθέμααπα-σχολήσει την Ένωση Δήμων στα πλαίσια των συσκέψεωνπου πραγματοποιούνται με τους Δημοτικούς ΜηχανικούςτωνΔήμων.


Ο Σύλλογος Πολιτικών Μηχανικών Κύπρου, σε συνέ-χειατωντεσσάρωνΔιεθνώνΣυνεδρίωνπουδιοργά-νωσεμεμεγάληεπιτυχίασεθέματασχετικάμετην

ΑσφάλειακαιΥγείασταΚατασκευαστικάΈργα,διοργάνωσεμετησυνεργασίατουΓερμανικούΙνστιτούτοΥποχρεωτικήςΑσφάλισης και Πρόληψης Ατυχημάτων στον Κατασκευα-στικό Τομέα “Berufsgenossenschaft der Bauwirtschaft” (BGBAU),τοπέμπτοΔιεθνέςΣυνέδριοκαιΈκθεσηΕξοπλισμούκαιΥπηρεσιώνμεθέμα“ΌραμαΜηδένΑτυχήματα:Πρακτι-κέςΛύσειςσταΠροβλήματα”.

ΤοΣυνέδριοπραγματοποιήθηκεμεμεγάληεπιτυχίατηνΠα-ρασκευή26καιτοΣάββατο27Μαΐου2017,μετησυμμετοχήπέραντων200συνέδρων,στοΣυνεδριακόΚέντροΦιλοξενίαστηΛευκωσία.

ΤοΣυνέδριοτέθηκευπότηναιγίδατηςΥπουργούΕργασίας,Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων κ. Ζέτας Αιμιλιανί-δουκαιείχετηνστήριξητηςΔιεθνούςΈνωσηςΚοινωνικήςΑσφάλισηςστονΚατασκευαστικόΤομέα“InternationalSocialSecurityAssociation,ConstructionSector”(ISSAC),τουΕπι-

5ο Διεθνές Συνέδριο και Έκθεση με θέμα“Ασφάλεια και Υγεία στα Κατασκευαστικά Έργα,

Όραμα Μηδέν Ατυχήματα: Πρακτικές Λύσεις στα Προβλήματα”

ΟργανωτικήΕπιτροπή(ΕυαγγελίτσαΤσουλόφτα–Συντονίστρια,ΝικολέτταΑδάμου,ΝικόλαςΕυθυμίου,ΧαράλαμποςΚάγκας,Έφη

Καλλή,ΝάταλιΛειβαδιώτου,ΚώσταςΜαραγκός,ΦλώροςΠαντελή,ΠαντελήςΠαντελή,ΓιάννοςΠουμπουρής,ΜάριοςΦιλίππου)


στημονικούΤεχνικούΕπιμελητηρίουΚύπρου(ΕΤΕΚ)καιτουΤμήματοςΕπιθεώρησηςΕργασίας(ΤΕΕ).

ΗκαΖέταΑιμιλιανίδουκήρυξετιςεργασίεςτουΣυνεδρίουκαιαπηύθυνεχαιρετισμό.ΣτιςεργασίεςτουΣυνεδρίουσυμ-μετείχανεκμέρουςτουISSAC,οΠρόεδροςκ.GerardRopert,οοποίοςαπηύθυνεχαιρετισμόκαιοΑντιπρόεδροςProf.h.c.Karl-HeinzNoetel,οοποίος,μεταξύάλλων,έκανετημιααπότιςδύοΚεντρικέςΟμιλίες.Επίσης,συμμετείχανμεπαρου-σιάσεις ο Γενικός Γραμματέας του ISSAC κ. Jean-ClaudePoirierκαιοΑναπληρωτήςΓραμματέαςκ.BrunoBisson.

ΣτοΣυνέδριοαπηύθυνανεπίσηςχαιρετισμόοΠρόεδροςτουΕΤΕΚκ.ΣτέλιοςΑχνιώτηςκαιοΠρόεδροςτουΣυλλόγουμαςκ.ΠλάτωναςΣτυλιανού.

Το θέμα του Συνεδρίου ήταν το θέμα της παγκόσμιας εκ-στρατείας στον Κατασκευαστικό τομέα «Vision Zero» πουυποστηρίζεταιαπότηνΔιεθνήΈνωσηISSACκαιάλλουςδι-εθνείςοργανισμούςκαι τομότοτουΣυνεδρίουήταν “YOUCanMakeitPossible”.

Κατά τις εργασίες της πρώτης ημέρας του Συνεδρίου πα-ρουσιάστηκαν οι Επτά Χρυσοί Κανόνες για να επιτευχθείτο Όραμα “Μηδέν Ατυχήματα” και ακολούθησε συζήτησηστρογγυλήςτραπέζης.Kατάτιςεργασίεςτηςδεύτερηςημέ-ραςπαρουσιάστηκανπρακτικέςλύσειςσταπροβλήματαγιατηνεπίτευξητουΟράματος “ΜηδένΑτυχήματα”.Συμμετεί-χαν,ωςΟμιλητές, συνολικά 16 διακεκριμένοι επιστήμονεςκαιεμπειρογνώμονεςαπότηΓερμανία,τηΔανία,τηΓαλλία,τηνΑυστρία,τοΒέλγιο,τηνΠορτογαλία,τηνΧιλή,τοΗνω-μένοΒασίλειοκαιτηνΚύπρο.

ΠαράλληλαμετιςεργασίεςτουΣυνεδρίουλειτούργησεέκ-θεσηεξοπλισμούκαιυπηρεσιών.

ΟΠρόεδροςτουΣυλλόγουμας,τοΚεντρικόΔιοικητικόΣυμ-βούλιο και ηΟργανωτική Επιτροπή του Συνεδρίου ευχαρι-στούνόλουςτουςσυνέδρουςκαιτουςσυντελεστέςτουΣυ-νεδρίουοιοποίοιμετηνπαρουσίαή/καιτηνυποστήριξητουςσυνέβαλανστηνεπιτυχήυλοποίησητου.

Ιδιαίτερεςευχαριστίεςστονκ.Karl-HeinzNoetelκαιτοΓερμα-νικόΙνστιτούτοΥποχρεωτικήςΑσφάλισηςκαιΠρόληψηςΑτυ-χημάτωνστονΚατασκευαστικόΤομέα“BerufsgenossenschaftderBauwirtschaft”(BGBAU),ΣυνδιοργανωτήκαιΚύριοΧορηγόκαιστηνΥπουργόΕργασίας,ΠρόνοιαςκαιΚοινωνικώνΑσφα-λίσεωνκαΖέταΑιμιλιανίδου,πουέθεσετοΣυνέδριουπότηναιγίδατης,καθώςκαιστουςακόλουθους:

Υποστηρικτές:ΕπιστημονικόΤεχνικόΕπιμελητήριοΚύπρου(ΕΤΕΚ)καιΤμήμαΕπιθεώρησηςΕργασίας(ΤΕΕ)ΧορηγόΕπικοινωνίας:ΡαδιοφωνικόΊδρυμαΚύπρουΧορηγόΦιλοξενίας:ΚυπριακόΟργανισμόΤουρισμούΕκθέτες και Μεγάλους Χορηγούς: A. P. SCAFFOLDINGSOLUTIONS LTD, TUV Cyprus, Security Distribution CenterSDCLtdκαιDomolineΧορηγούς:G.I.MakrisIkodomikiLtd,IETCyprusNetworking,Όμιλος Εταιρειών Φίλιππος Καμέρης, Ομοσπονδία Συνδέ-σμωνΕργολάβωνΟικοδομώνΚύπρου,ΘεμελιοτεχνικήΕται-ρείακαιCybarco

Διεθνές Συνέδριο


Tο έργο της στερέωσης και απο-κατάστασης του Μιναρέ τουΑγίου Νικολάου προκηρύχθηκε

απότονΔήμοΧανίωνμετοσύστημαπροσφοράς μελέτης και κατασκευήςμεβάση τιςαπαιτήσεις και τιςπροδι-αγραφές της Δ.Α.Β.Μ.Μ. του ΥΠ.ΠΟ.Ανάμεσα στις απαιτήσεις του διαγω-νισμού υπήρχε και η ανάγκη άμεσηςλήψηςσωστικώνστερεωτικώνμέτρωνεπειδή το μνημείο είχε κηρυχθεί επι-κίνδυνοκαιετοιμόρροποαπότηνεκτε-ταμένηαποδιοργάνωσητουανώτερουτμήματος του που είχε παρουσιάσεικαι σημαντικότατη απόκλιση από τηνκατακόρυφο.

Πέρα από την ανάγκη κατασκευήςενόςισχυρούικριώματοςπουθαμπο-ρούσε να αντιστηρίξει και στερεώσειτονμιναρέσεόλητηνφάσητεκμηρίω-σηςτουμνημείουκαιοριστικοποίησηςτωνεπεμβάσεων,ηίδιακατασκευήθαέπρεπεναέχειτηνλειτουργικότηταναεξυπηρετήσει και την όλη διαδικασίαεκτέλεσηςτωνεργασιών.

Το βασικό πρόβλημα πού έπρεπε νααπαντηθεί ήταν ίδιος ο τρόπος απο-κατάστασης του μνημείου, πρόβλημαπουστοβάθοςτουσυνοψίζοντανστονβέλτιστο συμβιβασμό ανάμεσα στηνασφάλειακαιστονσεβασμότηςμνη-μειακήςτουαξίαςσυμπεριλαμβανομέ-νηςτηςδομικήςτουταυτότητας.

Ήδηαπό τηνφάση της μελέτης προ-σφοράςεπειδήτοπρόβληματηςαπο-διοργάνωσης της δομής του μιναρέαπότηνοξείδωσητωνμεταλλικώντουσυνδέσμωνήτανεμφανέςκαιέντονο,και επειδή η παραμόρφωση του ανώ-τερουτμήματόςτουξεπερνούσεκάθεανεκτόόριο,είχεπροταθείσανβασικήμεθοδολογία αντιμετώπισης η σταδι-ακή καθαίρεσησυντήρηση και επανα-δόμησητουμιναρέ.Τούψοςμέχριτοοποίο θα ήταν απαραίτητη η εργασίααυτή θα καθορίζονταν μετά την ανα-


Η αποκατάσταση του Μιναρέ της Σπλαντζιάς ΧανιώνΆρηςΧατζηδάκηςΠολιτικόςMηχανικός,ΆλκηΝηστικούληΑρχιτέκτων

λυτική τεκμηρίωση του μνημείου. Ας

σημειώσουμε ότι τέτοια τεκμηρίωση

δενήτανεφικτήπριναπότηνάρσητης

ετοιμορροπίαςτουκαιτηνδημιουργία

δαπέδωνεργασίας.Οακριβήςτρόπος

δόμησης μας ήταν άγνωστος και χω-

ρίς τηνκατεδάφισηενόςέστωτμήμα-

τοςτουδενήτανδυνατήηδιακρίβωσή

του.Ηβασικήαυτήαντιμετώπισηέγινε

αποδεκτήκαιαπότοΚ.Α.Σ.πουεπέ-

βαλετηνκατάφάσειςσυμπλήρωσητης

μελέτηςμεβάσητααποτελέσματατης

φάσηςτηςαναλυτικήςτεκμηρίωσης.

Στηνσυνέχειαθαπροσπαθήσουμενα

περιγράψουμεμεαναλυτικότρόποκαι

αρκετή λεπτομέρεια τις εργασίες άρ-

σηςτηςεπικινδυνότηταςκαιαποκατά-

στασήςτουόπωςτελικάδιαμορφώθη-

κανμετάαπόαναζητήσειςκαισυνεχή

διάλογοανάμεσαστοανάδοχοσχήμα

καιτιςεμπλεκόμενεςΥπηρεσίες.

Όλοιοισυντελεστέςτουέργουμνημο-νεύονταιστοτέλοςαυτήςτηςπαρου-σίασης.

1.ΙστορικάΣτοιχείαΣτις 12 Αυγούστου 1645 οι Τούρκοι

κατέλαβαν την Κρήτη. Είναι η εποχή

της μέγιστης εξάπλωσης της οθωμα-

νικής αυτοκρατορίας. Για πάνω από

500χρόνιαοιΟθωμανοίκυριάρχησαν

στο μεγαλύτερο μέρος των μεσογει-

ακών παραλίων, στα Βαλκάνια, στην

Ανατολία και σε μεγάλο τμήμα των

χωρών της αραβικής χερσονήσου.

Η παρουσία τους στις κατακτημέ-

νες περιοχές σημειώθηκε και με την

ανέγερση μνημειωδών κατασκευών

όπως οχυρώσεις, τεμένη, χάνια. Βα-

σικό χαρακτηριστικό της αρχιτεκτο-

νικής της οθωμανικής περιόδου είναι

η αφομοίωση τοπικών μορφολογικών

χαρακτηριστικώνκαιτρόπωνδόμησης

πουμαζίμετακατάτόπουςδιαθέσιμα

υλικά δομής είχαν σαν αποτέλεσμα

την εμφάνιση πολλών παραλλαγών

Μέρος Α



των βασικών αρχιτεκτονικών τύπων. Το κέντρο της Οθωμανικής αυτοκρα-τορίας ήταν η Ανατολία και η Θράκηκαιήτανεκείπουαναπτύχθηκεο«αυ-τοκρατορικός» ρυθμός ως εξέλιξη καισυνδυασμόςτηςβυζαντινήςαρχιτεκτο-νικής παράδοσης και της αρχιτεκτονι-κήςτωνσελτζούκων.Στηνπρώιμηπε-ρίοδο της οθωμανικής αρχιτεκτονικήςδιατηρείταιακόμαητάσηγιαπερίτεχνηδιακόσμηση και ποικιλία στις μορφέςενώ κατά την κλασική περίοδο υπερι-σχύουν περισσότερο αδρές, και λιτέςμορφές.Ηαπλότητακαιαυστηρότητατωνμορφώνπουυπερίσχυσανκατάτον16οαιώναμπορείενμέρειναερμηνευ-θείαπ’τογεγονόςότιπολλοίΟθωμανοίαρχιτέκτονεςτηςπεριόδουαυτήςείχανκατ’ αρχήν εκπαιδευτεί ως μηχανικοίτουστρατού.ΣτηνΚρήτη,όπωςκαισεάλλεςπρώηνενετοκρατούμενεςπεριο-χές,πολλάμορφολογικάχαρακτηριστι-κά της βενετσιάνικης αρχιτεκτονικήςεπιβιώνουνκαιαναπαράγονταισταοι-κοδομήματατωννέωνκατακτητών.

Ομιναρέςσανστοιχείοτηςμουσουλ-μανικής αρχιτεκτονικής δεν εμφανί-στηκε παρά τον 8ο αιώνα και αρχικάσεπεριορισμένηέκταση.Ηχρήσητουδε, δεν ήταν εξ’ αρχής συνδεδεμένημετιςλατρευτικέςσυνήθειεςτωνμου-σουλμάνων.Σταπρώιμαχρόνιαηπρό-σκλησηγιαπροσευχήγινόταναπότονμουεζίνη προς τους πιστούς από τονδρόμο,απόέναψηλόσημείο(έναντοί-χοήμιασκάλα),τηνπόρταήτηναυλήτουτεμένουςακόμακαιαπότηνστέγητου.Θαμπορούσεκανείςναπειπωςοιμιναρέδεςκαθιερώθηκανπερισσότεροσημειολογικά,σανσύμβολαπολιτικήςκαιθρησκευτικήςδύναμηςκαικυριαρ-χίας και δευτερευόντως εντάχθηκανστο τελετουργικό της μουσουλμανι-κής θρησκείας. Αρχικά οι μιναρέδεςήταν χαμηλοί τετράγωνοι πύργοι απόλαξευτή τοιχοποιία που συγγενεύουνμορφολογικά με τους προ-ισλαμικούςπύργουςτωνσυριακώνβασιλικών.Στηναρχιτεκτονική του Ισλάμ οι μιναρέδεςεξελίχθηκαν σε ψηλούς και λεπτούςπύργουςτωνοποίοτοκατασκευαστικόμοντέλο είχε αναφορές στους ρωμαϊ-κούςφάρους.Ημορφήτωνμιναρέδωνεξελίχθηκεποικιλοτρόπωςστιςδιάφο-ρεςπεριοχέςτουισλαμικούκόσμου.

ΗεκκλησίατουΑγίουΝικολάουμετονμι-ναρέναεφάπτεταιστηΝότιαπλευράτης.

ΌψηαπόΝοτιοδυτικά.

Διακοσμητικοί ρόδακες στην στέψη του μιναρέ.

Φωτογραφίεςπριντηναποκατάσταση.

Κατά την Οθωμανική περίοδο εγκα-ταλείφθηκε σιγά σιγά ο τετράγωνοςτύπος και υπερίσχυσε ο οκταγωνικόςή κυλινδρικός πάνω σε τετράγωνηβάση.Οκυκλικόςτύποςκάτοψηςπρω-τοεμφανίστηκε στο Ιράν και διαδό-θηκε ευρέως από τους Σελτζούκουςκατακτητές.Οι πρώτοι μιναρέδες τηςΑνατολίας ανήκαν στον σελτζούκικοτύπο,είχανψηλόλιγνουςκορμούςαπό

Αίγυπτος-ΚάϊροΤετράγωνηκάτοψημεδιώροφηαπόληξη

&τρουλίσκο

Βαλκάνια–ΑνατολίαΟθωμανικόςτύπος

Κυλινδρικόςκορμόςμεπροεξέχοντεςεξώστεςκαιοξυκόρυφηκωνική

απόληξη

Ινδία–ΤαζΜαχάλΚολουροκωνικός

κορμόςμεδιαζώματα&τρουλίσκο

Ισπανία-ΣεβίληΤετράγωνηκάτοψημεμονόροφηαπό-ληξηκαιτρουλίσκο

Ιράκ-ΣαμάρραΕλικοειδέςσχήμα

ΥεμένηΚωνικόςκορμόςμε

τρουλίσκο


οπτοπλινθοδομή, κυκλικούς εξώστεςκαικωνικέςαπολήξειςκαιήτανενίοτεδιακοσμημένοι με έγχρωμα εφυαλω-μέναπλακίδια.ΟιΟθωμανοίπουεξα-πλώθηκαναπότηνΑνατολίαπροςτηνΑνατολική Ευρώπη μετεξέλιξαν τονσελτζούκικοτύποδιατηρώνταςταβα-σικάαρχιτεκτονικάστοιχείατουαλλάχρησιμοποιώντας σαν βασικό υλικόδομής την πέτρα και απλοποιώνταςτονδιάκοσμο.

Η Εκκλησία του Αγίου Νικολάου βρί-σκεταιστοανατολικότμήματηςπλα-τείας της Σπλάνζιας και ήταν αρχικάοκαθολικόςμητροπολιτικόςναόςτωνΧανίωνπουανήκεσεμεγαλύτερομο-ναστηριακό συγκρότημα του καθολι-κού τάγματος των Δομινικανών. Απότην αρχή της Τουρκικής κυριαρχίαςστην Κρήτη ήταν η πρώτη εκκλησίαπουκατάτηνκοινήπρακτικήμετατρά-πηκεαπότουςΤούρκουςσεμουσουλ-μανικότέμενοςκαιμετονομάστηκεσεΧουνγκιάρ Τζαμισί (ΑυτοκρατορικόΤέμενος) προς τιμή του σουλτάνουΙμπραήμ.ΓιατηνμετατροπήτουΝαούσετζαμί(τοέτος1645)έγινανοιαπα-ραίτητες προσθήκες του mihrab, τουminbarκαιφυσικάτουμιναρέ.ΉταντοσημαντικότεροτζαμίτωνΧανίωνκαιομιναρέςτου,ξεχώριζεαπ’τουςάλλουςγιατί είχε δύο εξώστες (σεριφιέδες).Το Τζαμί λειτουργούσε ως το έτος1919οπότεκαιμετατράπηκεσεορθό-δοξηεκκλησίατουΑγίουΝικολάου.

ΟμιναρέςτουΑγ.Νικολάουκατασκευ-άστηκεσεεπαφήμετηνότιαπλευράτου ναού και προς το Δυτικό άκρο

ΟμιναρέςτηςΣπλάντζιαςέχειβάσηορθογωνικήςκάτοψης,μεκαθ’ύψοςμείωσητωνδιαστά-σεώντης(skarpa).Ηβάσηείναιχτισμένηαπόσυμπαγήαργολιθοδομήσεεπαφήμετοντοίχοτηςεκκλησίαςαπ’όπουγίνεταικαιηείσοδοςστονμιναρέ.Οκυλινδρικόςκορμόςπαρουσιάζειελαφριάκαθ’ύψοςμείωσητηςδιαμέτρουτουενώημείωσηαυτήείναιμεγαλύτερηστιςπερι-οχέςπουπαρεμβάλονταιοιεξώστες.

αυτής. Όπως φαίνεται και σε φωτο-γραφίεςτηςεποχής,ηΔυτικήπλευράτου Μιναρέ ήταν χτισμένη σε επαφήμε προϋπάρχον διώροφο κτίριο τουμοναστηριού που κατεδαφίστηκε σεμεταγενέστερηφάση. Ίχνη κτίσματοςπου εκτείνονταν προς αυτή την κα-τεύθυνση (δυτικά τουΜιναρέ) διακρί-νονταικαισήμεραστηνελεύθερηπιαδυτικήόψητηςβάσηςτουΜιναρέ(γέ-νεσητοξωτήςκατασκευής).Ομιναρέςέχει κυλινδρικό κορμό, ανήκει στονοθωμανικό τύπο, και εντάσσεται χρο-νολογικά αλλά και μορφολογικά στηδεύτερη-τηλεγόμενη«κλασική»-πε-ρίοδοτηςοθωμανικήςαρχιτεκτονικής.Ήτανοψηλότεροςτηςπόληςμεκυκλι-κούςεξώστεςσεδυοστάθμεςκαιπολύψηλή,οξυκόρυφηκωνικήστέγασηαπόμέταλλο επενδεδυμένο με μολύβι. Ηστέγασησήμεραδενσώζεται.Τοσημε-ρινόύψοςτουμιναρέφτάνειπερίπουτα34μ.ενώμαζίμετοκωνικόστέγαστροθαπρέπειναξεπερνούσετα40μ.

Στηνκορυφήτηςκωνικήςτουαπόλη-ξηςυπήρχεηημισέληνος-τοσύμβολοτηςοθωμανικήςαυτοκρατορίας(alem).Το ανώτατο τμήμα που αποτελείται

απόμίαμεταλλικήσφαίρα(υπήρχαν τρεις όπωςφαίνεται και σε πα-λαιότερη φωτογρα-φία) και την ημισέ-ληνο στην κατάληξησώζεται και φυλάσ-σεται στο Ιστορικό

ΑρχείοΚρήτης.

Αρχιτεκτονική πρόταση αποκατάστασηςΚατακόρυφητομή



Ομιναρέςείναιχτισμένοςμεεμφανείςλαξευτούς πωρόλιθους, ορθογωνικήςδιατομήςμέσουύψους30εκ.Ηβάσητου κυκλικού τμήματος, το κάτω τωνεξωστών τμήμα, καθώς και η κορυφήτουμιναρέδιαμορφώνονταιμεπωρό-λιθους λαξευμένους σε πολύπλοκεςδιατομές με καμπύλες, σκοτίες κ.λπ.Από πωρόλιθο είναι και τα περίτε-χνα σκαλιστά με γεωμετρικά σχέδιαστηθαία των εξωστών καθώς και ταπλαίσιατωνκυκλικώνφεγγιτώνκαιοιδιακοσμητικοίρόδακες τηςστέγης.Ηδιακόσμησητουμνημείου–ταγείσα,ταφουρούσια τωνεξωστώναλλάκαιτα μοτίβα στα λαξευτά θωράκια τωνεξωστών και της στέψης - δεν είναιαμιγώς οθωμανική αλλά παραπέμπειστο πρόσφατο ενετικό παρελθόν τηςπόλης.

2.Πρώτηφάση εργασιών -ΈκτακταμέτραάρσηςτηςετοιμορροπίαςΣτις17Μαρτίου1998,κατάτηνδιάρ-κεια μεγάλης κακοκαιρίας ο μιναρέςχτυπήθηκε από κεραυνό με αποτέλε-σματηνεπιδείνωσητηςήδηκακήςκα-τάστασήςτου.Ηέντονηετοιμορροπίατουμνημείουμαςυποχρέωσεναπρο-βούμεαμέσωςστηλήψηέκτακτωνμέ-τρων -μεταξύ τωνοποίωνκαθαίρεσητων έντονα ετοιμόρροπων τμημάτων-γιατηνάρσητηςεπικινδυνότητας.


ΗμεγάληδιαμπερήςρωγμήτηςΒορειοδυ-τικήςπλευράςπουπροκάλεσεοκεραυνόςτης17ηςΜαρτίου1998

ΗόψητουμνημείουαπότονΝότοπρινκαιμετάτηνκατασκευήτου

ένααπότουδαπέδουτουδρόμουέωςτοπροστατευτικό«δάπεδο–τραπέζι»σεύψος14.00μ.καιένααπότουτρα-πεζίουέωςτοπάνωάκροτουπύργου.

Η διαστασιολόγηση του ικριώματοςσε επίπεδο οριστικής μελέτης έγι-νε με ανεμοφόρτιση κατά DIN 1055όπου σαν προσβαλλόμενη επιφάνειασυνυπολογίστηκεκαιηεπιφάνειατουμιναρέ, καθώς και με σεισμό σε δύοδιευθύνσεις με ισοδύναμες στατικέςφορτίσειςπουπροέκυψαναπόδυναμι-κήανάλυση.Γιατηνσεισμικήανάλυσητου ικριώματος ταφορτία τουμιναρέτέθηκαν επί του ικριώματος, θεωρή-θηκεδηλαδήότι οσεισμόςσυμβαίνειόταν ο καθαιρεμένος μιναρές έχειαποθηκευτείεπίτουικριώματος.Ηδι-αστασιολόγηση των ράβδων έγινε μετονΕυρωκώδικα3.

Ο κεραυνός προκάλεσε μια νέα με-γάλου μήκους και πλάτους ρωγμήστη βορειοδυτική πλευρά του μιναρέόπου παρατηρήθηκαν εκτεταμένεςφθορές.Μεγάλοςαριθμόςδόμωνείχευποστεί θραύση ενώ τα θωράκια τωνεξωστών καταστράφηκαν σε μεγάλοβαθμό. Από την άλλη πλευρά (νοτιο-ανατολικά) διαπιστώθηκε διεύρυνσητωνυπαρχουσώνρωγμώνκαιθραύση

μεγάλου βαθμού στους δόμους γύρωαπό αυτές. Μεγάλος αριθμός θραυ-σμάτωνκατέπεσε,μεταξύτωνοποίωνκαιμεγάλατμήματατωνθωρακίωντωνεξωστών, ενώ κατά τη διάρκεια τωνέκτακτωνεργασιώνγια τηνάρση τηςετοιμορροπίαςσυνέχισανναπέφτουνθραύσματα.

HKατασκευήτουΙκριώματοςΣτην πρώτη φάση των εργασιών, γιατηστερέωσητουμιναρέαλλάκαιγιατην ασφαλή και άνετη εκτέλεση τηςεργασίας κατασκευάζεται ένα ισχυρόικρίωμα από ράβδους μορφοσιδήρουπου θεμελιώνεται με πεδιλοδοκούςσκυροδέματος. Λόγω της ανάπτυξηςεφελκυστικών φορτίσεων στους στύ-λους απαιτήθηκε διάταξη αγκυρίωνστοέδαφοςγιανααπαγορευτείηανύ-ψωση των πεδιλοδοκών, αποφεύγο-ντας έτσι μια ογκώδη θεμελίωσηπουθαλειτουργούσεσαναντίβαρο.

Ο πύργος του ικριώματος έφερε έναπρώτοδάπεδοεργασίαςκαιπροστασί-αςσεύψος14.00μ.μεεξωτερικέςδια-στάσεις12.00x12.00μ.καιαπότούψοςαυτό και πάνω, κάθε περίπου 2.20μ., δάπεδοεργασίαςκαιαποθήκευσηςμεεξωτερικέςδιαστάσεις6.00x6.00μ.Γιατηνευστάθειατουόλουπύργουείχανδιαταχθείαντηρίδεςστιςδύοδιευθύν-σειςέτσιώστεναμηχρειαστείστερέ-ωση και παγιοποίηση του πύργου επίτηςβάσηςτουμιναρέήτηςεκκλησίας.Τα δάπεδα εργασίας δημιουργήθηκανμεξύλιναμαδέριαεπίτουμεταλλικούσκελετούκαιηκαθ’ύψοςεπικοινωνίατων δαπέδων εργασίας πραγματοποι-ούνταν με ξύλινες σκάλες. Σε κάθεδάπεδοεργασίαςτοποθετήθηκανπρο-στατευτικά μεταλλικά κιγκλιδώματα.Η ανέγερση του πύργου έγινε με τη-λεσκοπικό γερανό από εξειδικευμένοσυνεργείοκαιοιενώσειςτωνράβδωνήταν κατά κανόνα κοχλιωτές για τηνεύκολη μόρφωση και αποξήλωση τουικριώματος. Ταυτόχρονα με την καθ’ύψοςανέγερσητουπύργουέγινεκαιηαποξήλωσητουπαλαιούικριώματοςκαιηαντιστήριξητουμιναρέπάνωστονέοικρίωμαμέσωξύλινωνπαρεμβλημάτων(λατακιών) και μεταλλικών βιδών. Επίτου πύργου τοποθετήθηκαν δυο ανυ-ψωτικά μηχανήματα ηλεκτροκίνητα:



Μετά το τέλος της κατασκευής τουικριώματοςλάβαμεόλατααπαραίτηταμέτραγιατηνασφαλήκαιάνετηκίνησητωνεργαζομένωνστοεργοτάξιοαλλάκαι για την ασφάλεια των περιοίκων.Λόγω του μεγάλου βαθμού ετοιμορ-ροπίαςτουμνημείουήταναπαραίτητηη περίσφιξη του σώματος του μιναρέμεμεταλλικόπλέγμαστασημείαόπουπαρατηρήθηκεέντονηαποδιοργάνωσηγια τη συγκράτηση των θραυσμάτων.Επίσης κρίθηκε αναγκαίο το φράξιμοτωνανοιγμάτωντωνθυρώντουμινα-ρέκαθώςκαιτηςπρόσβασηςαπότηνεκκλησίαγιατησυγκράτησηδιαφυγό-ντων θραυσμάτων από το εσωτερικότουμιναρέ.

Μετά την κατασκευή του ικριώματοςακολούθησε αναλυτική φωτογραφικήκαισχεδιαστικήαποτύπωσηκαιτεκμη-ρίωσητουμνημείου.

3.ΗΚαθαίρεσηκαιηΑναδόμησητουΜιναρέΑ.ΤεκμηρίωσητουΜνημείουΑπότηνεικόναπουαποκτήθηκεμετάτην τοποθέτηση του ικριώματος καιτην λεπτομερή αποτύπωση της επι-φανειακήςεικόναςτουαναπτύγματόςτου, επιβεβαιώθηκε η ανάγκησταδια-κής καθαίρεσης του. Της καθαίρεσηςκάθεσειράςπροηγήθηκεπλήρηςσχε-διαστικήκαιφωτογραφικήαποτύπωσηκαιαρίθμησητωνπετρώνμία–μίαμεκωδικό αλλά και αύξοντα αριθμό. Ηαποτύπωση περιλαμβάνει την κατα-μέτρηση και διαστασιολόγηση όλωντων συνδέσμων, καθώς και σκίτσαχαρακτηριστικών λεπτομερειών τηςκατασκευής.Ηφωτογράφησητωνπε-τρώνανάδακτύλιοέγινεμετάαπότηνχρώση–γράψιμο–τωνκωδικώναφούπροηγούμενα είχαν απομακρυνθεί οισκόνες και καλυφθεί η επιφάνεια μεειδικόφιλμ(διάλυμαPVA).

Ηκαταβίβαση–λύσητωνπετρώνέγι-νε ανά στρώση δακτυλίου αφού ήδηείχε σημειωθεί έπ’ αυτών ο κωδικόςκαι τονούμερο της κάθεμίας.Για τοσκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκε ειδικήαρπάγηκαιμικρήγερανογέφυραεγκα-τεστημένηστοέργοηοποίαεπέτρεψετονχειρισμόφορτίωνσεοποιαδήποτεθέση. Για την καταβίβαση των προς

αντικατάσταση λίθων καθώς και τωνάχρηστωνπροϊόντωνπουπροέκυψανκατάτιςεργασίεςτηςκαθαίρεσης(χώ-ματα, λιθοσώματα κλπ.) στο επίπεδοτουδρόμουχρησιμοποιήθηκεγερανός400kg.οοποίοςήτανκατάλληλαστε-ρεωμένοςστοικρίωμαμεδυνατότηταμεταφοράςτουστοεπιθυμητόεπίπεδοεργασίαςκάθεφορά.

Στοτέλοςτηςκαθαίρεσηςτοικρίωμαφέρειόλο το βάρος του μιναρέ. Οι αριθμημένοιδόμοιτοποθετούνταιστααντίστοιχαεπίπε-δατου ικριώματος,συντηρούνται και είναιέτοιμοιγιατηνεπαναδόμηση.

Στην συνέχεια απομακρύνονταν οισύνδεσμοι με μηχανικό τρόπο και μελιθοξοϊκάκαιοδοντοτεχνικάεργαλείακαιμικροσκαρπέλα.Οιπέτρεςτοποθε-τούντανσεσειράσεπροκαθορισμένεςθέσειςεπίτωνικριωμάτωνμεταθραύ-σματά τους ταξινομημένα σε ειδικέςσακουλίτσεςμετοναριθμότηςπέτραςπου προέρχονται και το πλήθος τωνθραυσμάτωνγραμμέναπάνωσεαυτές.

Σ’αυτήντηνφάσηέγινεκαιηεπιλογήτωνπροςαντικατάστασηκαισυντήρη-σηπετρώνσεσυνεργασίαμετηνεπο-πτεύουσα και την επιβλέπουσα αρχήτουέργου.Ακολουθούσεηπροετοιμα-σίατουςγιατιςαπαραίτητεςεργασίεςσυντήρησης,καθώςκαιόλεςοιεργα-στηριακέςδοκιμέςγιατηνδιακρίβωσητωνφυσικοχημικώνκαιμηχανικώνχα-ρακτηριστικώντωνλίθωνκαιτουκονι-άματος. Ολοκληρώνοντας την καθαί-ρεσηέχουμεπλέονπλήρηεικόνατουτρόπουδόμησηςτουΜιναρέκαθώςκαιτωνβλαβώνπουαυτόςέχειυποστεί.

Α1.ΠεριγραφήτουτρόπουΔόμησηςΟ μιναρές αποτελείται από 64 ομό-κεντρες σειρές δόμων. Κάθε σειράαποτελείταιαπό6έως10ευμεγέθειςδόμους με πλάτος όσο και το πάχοςτουτοίχουτουμιναρέσεκάθεσειρά.Η περίμετρος των σειρών μειώνεταισταδιακάκαθώςανεβαίνουμεπροςταπάνω ώστε τα μεταξύ των εξωστώντμήματα να είναι κόλουρος κώνοςμεμικρέςφυσικάδιαφορέςανάμεσαστιςδιαμέτρους των δύο βάσεών του. Ηαπομείωση αυτή όμως δεν συμβαίνειαπαραίτητασεκάθεσειρά.Έχουμεδη-λαδήσυνεχόμενεςσειρέςμετην ίδιαπερίμετρο.Στοσύνολοτουύψουςβά-σης - κορυφήςηδιαφοράστιςδιαμέ-τρουςείναιτηςτάξηςτων40εκ.

Οι διαστάσεις των δόμων του μιναρέκυμαίνονται για το πλάτος από 33εκ.έως 45εκ., για το ύψος από 26εκ.έως 43εκ. και για το καμπύλο μήκοςαπό 50εκ. έως 130εκ. Το πλάτος καιτο ύψος μειώνονται (κατά μέσο όρο)όσο ανεβαίνουμε ψηλότερα, ενώ οιδιακυμάνσεις του καμπύλου μήκουςείναιανεξάρτητεςαπό την καθ’ ύψοςθέσητωνδόμωνστοσώματουΜινα-ρέ.Οι δόμοι συνδέονται μεταξύ τουςμεμεταλλικούςσυνδέσμουςτόσοορι-ζοντίως υπό μορφή λάμας σχήματος



ανοικτούΠ(τζινέτια),μήκουςπερίπου22-27εκ., που αγκυρώνεται σε εντορ-μίεςειδικώςδιαμορφωμένεςστηνάνωεπιφάνειατωνλίθων,όσοκαικαθέτωςυπόμορφήγόμφου–καβίλιαςτετρά-γωνης διατομής ~ 2Χ2εκ. που εφαρ-μόζεται σε ειδικώς διαμορφωμένεςεντορμίες στην άνω και κάτω επιφά-νεια των λίθων συνδέοντάς τους μετηνεπόμενηπροςταάνωκαιπροςτακάτωσειρά.

Η προστασία του μετάλλου από τηνοξείδωση υποτίθεται πως θα γινότανμετηνκάλυψήτουαπόόλεςτιςπλευ-ρέςμεμολύβι.Γιαταμεντζινέτιαημο-λυβδοχόηση γινόταν από επάνω πριναπό το χτίσιμο της επόμενης σειράςενώγιατουςγόμφουςμετάτοχτίσιμοτηςεπόμενηςσειράς,μεμολυβδοχόη-σηυπόπίεσηδιαμέσουειδικώςδιαμορ-φωμένωνδιόδωνλαξεμένωνστοάνωτμήμα των λίθων κατ’ επέκταση τωντόρμωνστουςοποίουςτοποθετούντανοι γόμφοι. Όμως λόγω της ατελούςμολυβδοχόησης ο σκοπός αυτός δενεπιτεύχθηκε και όλοι οι σύνδεσμοιέχουνσκουριάσειπροκαλώνταςμετηνδιόγκωσήτουςθραύσητωνλίθων.

Τησυνοχήτηςκατασκευήςενισχύειηχρήση ασβεστοκονιάματος στους κα-τακόρυφους και οριζόντιους αρμούςτωνοποίωντοπλάτοςκυμαίνεταιαπό3-5χιλστ.. Από χημική ανάλυση πουέγινεστοσυνδετικόκονίαμαδόμησηςπροέκυψε ότι έχουμε να κάνουμε μεαπλό κονίαμα πολτού ασβέστου μεπροσθήκηχαλαζιακήςάμμου.Αρκετέςφορέςστουςοριζόντιουςαρμούςδια-πιστώθηκεηύπαρξηπεριοχώνμεμε-γαλύτεροπλάτοςτοοποίοκαλύφθηκεμε “χαλικολόγημα”. Δεν είναι λίγεςάλλωστε οι φορές που βρήκαμε υπο-λείμματαξύλινωνσφηνώνμεταξύτωνδόμων. Ένας άλλος τρόπος αντιμε-τώπισηςαυτώντωνκατασκευαστικώναστοχιών όταν η απόκλιση από τηνοριζόντια στους δόμους μιας σειράςξεπερνάτοεκατοστόείναιηδημιουρ-γία “δοντιών” στους λίθους. Έχουμεδηλαδήσειρέςπουαποτελούνταιαπόδόμουςμεδύοδιαφορετικάύψη.

Υπήρχαν ίχνη μεταγενέστερων επεμ-βάσεων (τσιμεντάρισμα έντονα ρηγ-

ματωμένωνπεριοχών,μπαλώματααπότούβλαστηνβάσητωνθωρακίωντωνεξωστών, αντικατάσταση θωρακίωντωνεξωστώνμενέααπόδιαφορετικήπέτρα–ΑΛΦΑ).Διαπιστώθηκανεπίσηςίχνηχρώματος:κόκκινοσταδιακοσμη-τικάκορδόνιακάτωαπότουςεξώστες,πράσινο στους διακοσμητικούς ρό-δακεςκαικίτρινο–χρυσαφίστηνάνωδιακοσμητική ζώνη. Επίσης διαπιστώ-θηκαν ίχνη κονιάματος γεγονός πουαρχικά μας οδήγησε στην υπόθεσηότι πιθανώς όλο το σώμα του μιναρέναήτανεπιχρισμένομεκάποιολεπτόστρώμα υλικού. Σήμερα μπορούμε ναπούμε με σιγουριά πως αυτό υπήρχετουλάχιστον στα λαξευμένα διακο-σμητικά ανάγλυφα τμήματα της άνωζώνηςόπουκαιδιακρίνεταιμακροσκο-πικά. Το χρώμα στις περιοχές αυτέςφαίνεταιότιείναιεπανάληψηπαλαιό-τερηςβαφήςπουδενείχεγίνειμόνογια διακοσμητικό λόγο αλλά και γιαπροστασία της πέτρινης επιφάνειας,δεδομένουότιπεριέχεισανσυνδετικότο κολλοειδές διάλυμα του Ca(OH)2.Με τηνπάροδοόμως τουχρόνουκαιτηδράσηκυρίωςτηςυπεριώδουςακτι-νοβολίαςτουήλιουηχρώσηεξαφανί-στηκε αφήνοντας ως υπόλειμμα τηνκρούστατουσυνδετικού.

Για το υπόλοιπο σώμα του μιναρέδεν μπορούμε να πούμε με σιγουριάαν τα ίχνη της ασβεστόχρωσης είναιυπολείμματα μιας γενικότερης επί-χρισης της εξωτερικής επιφάνειας ήπροέρχονται από το περίσσευμα τουασβεστοπολτούτωναρμών.Παρ’όλααυτάαποτελούσεσυνήθημέθοδοπρο-στασίαςτηςεκτεθειμένηςστακαιρικάφαινόμενα ανεπίχριστης επιφάνειαςτωνλιθοδομώνηεπάλειψημεδιάλυμαασβεστίουσεδύοστρώσειςωςέναεί-δοςγανώματος.

ΗκατασκευήτηςσκάλαςΙδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει ηκατασκευή της σκάλας, σημαντικούδομικού στοιχείου για την ευστάθειατηςκατασκευήςτόσολόγωτουσημα-ντικούβάρουςπουπροσθέτειπροςτοκέντρο βάρους της κατασκευής, όσοκαιλόγωτουκαθ’ύψοςδεσίματοςτηςλιθοδομήςπουπραγματοποιεί.Ηαρχι-κήμαςυπόθεση,ότι δηλαδήησκάλα

αποτελούνταναπόέναλίθο–σκαλο-πάτισεκάθεστάθμησκαλιούοοποίοςείχε σχήμα τριγωνικό και “κλείδωνε”ανάμεσα στους δόμους από την μίαπλευρά ενώ η απέναντι γωνία κατέ-ληγε σε έναν κύλινδρο (“κορμό” τηςσκάλας)στοκέντροτουμιναρέ,ήτανσωστή μόνο για τα πέντε τελευταίασκαλοπάτια(σειρέςΙΔέωςΙΖ)δηλαδήγια το τμήμα πάνω από τον δεύτεροεξώστη.Το κομμάτιαυτό τηςσκάλαςδεν οδηγούσε στην πραγματικότηταπουθενά αλλά κατασκευάστηκε γιαστατικούςλόγους,γιαναενισχύσειτηνκατασκευήκαιναδιατηρήσειτηνσυνο-χήτηςσεμιαπεριοχήπουαυτήεξασθε-νείλόγωτηςύπαρξηςτουανοίγματοςτηςθύραςπροςτονδεύτεροεξώστη.

Από τον δεύτερο εξώστη και κάτωκαισεόλο τούψος τουμιναρέη κα-τασκευήτηςσκάλαςγίνεταιπιοπολύ-πλοκησεμιαπροσπάθειαναεπιλυθείτοπρόβληματηςευστάθειαςτηςυψί-κορμης κυλινδρικής κατασκευής. Τοιδανικόθαήταντοαντιδιαμετρικό“δέ-σιμο”τουμιναρέσεκάθεστάθμη,λύσηανέφικτηόμωςλόγωτηςύπαρξηςτηςσκάλας. Έτσι κατέληξαν στην ακό-λουθηλύση:σεκάθεστάθμησκαλιούέχουμεένα“αμβλυγώνιοτρίγωνο”πουκαταλαμβάνει λίγο περισσότερο απότοτεταρτοκύκλιοτουεσωτερικούκύ-κλου,τόσοόσοχρειάζεταιγιανααφή-νειτοελάχιστοαπαιτούμενοελεύθερούψοςγιατηνστροφήτηςσκάλας.Το“τρίγωνο”αυτόμετατοπίζεται κυκλικάκατάέναπάτημαανάστάθμησκαλιού.Η αμβλεία γωνία του τριγώνου αντι-στοιχεί στο κέντρο του μιναρέ όπουδιαμορφώνεταιοκεντρικόςκύλινδρος-δακτύλιοςοοποίοςσυνδέεταιμετηνπροηγούμενη και την επόμενη σειράμεένανκεντρικόγόμφο.Εκατέρωθεντου δακτυλίου και ακτινωτά προς το“σώμα”τουμιναρέ(οριοθετώνταςκατάκάποιοντρόποτοτρίγωνο)τοποθετού-νταιδύομεγάλοιλίθοιτραπεζοειδούςσχήματος,εκτωνοποίωνοέναςαπο-τελείτοπάτηματηςσκάλαςενώαπότον δεύτερο βλέπουμε μόνο το κάτωτμήμα(ρίχτυκαικούτελο)καθώςανε-βαίνουμε.Οκεντρικόςδακτύλιοςείναιτμήμαμιατουενόςκαιμιατουάλλουλίθουεναλλάξανεβαίνονταςεξασφα-λίζοντας έτσι το δέσιμο της σκάλας



σεδύοδιαφορετικάσημείαανάζεύγοςσκαλοπατιών.Τομεταξύτωνδύολίθωνκενό γεμίζει με λιθοσώματα ακανόνι-στου σχήματος και κονίαμα. Το ύψοςτωνσκαλοπατιώνείναισταθερόσεόλοτούψοςτουμιναρέκαιείναι25,5εκ.

Οιδύομεγάλοιλίθοιτηςσκάλαςσυν-δέονται μεταξύ τους με οριζόντιουςμεταλλικούς συνδέσμους (τζινέτια),ενώησύνδεσή τους με τους δόμουςτουμιναρέποικίλειαναλόγωςτηςκαθ’ύψοςθέσηςτουσκαλοπατιούσεσχέσημετηναντίστοιχησειράδόμων.Κατάκανόναπάντωςτασκαλοπάτιασυνεχί-ζουνμέχριπερίπουτο½τουπλάτουςτωνδόμωνκαιμαζίμ’αυτούςλαξεύο-νταιέτσιώστεναδημιουργούνται“δό-ντια”ή“φωλιές”πουεξασφαλίζουντοκλείδωματηςκατασκευής.Τοχτίσιμογίνεται με την χρήση ασβεστοκονιά-ματος. Στις περιπτώσεις που έχουμεσύμπτωσητηςάνωεπιφάνειαςδόμουκαισκαλοπατιούησύνδεσηενισχύεταιμετζινέτι.Σεαρκετέςπεριπτώσειςτασκαλοπάτια που δεν έχουν κεντρικόδακτύλιο απλά ακουμπάνε στην προ-ηγούμενη σειρά σκαλοπατιών χωρίςναδένονταικαθόλουμετοσώματουμιναρέ. Αυτά κατά πλειοψηφία έχουνκαιτιςλιγότερεςβλάβες.

Ηπερίπλοκηαυτήκατασκευή,ηοποίαδεν οφείλονταν σε καμία γεωμετρικήαναγκαιότητα όπως ήταν φυσικό μαςπροβλημάτισεέντονα.Μίαπιθανήεξή-γησηήτανκατασκευαστική.Επειδήτηνεποχή εκείνη οι μιναρέδες χτίζονταναπό μέσα και εξωτερικά υπήρχε έναστοιχειώδεςικρίωμαγιατηνανάρτησητωντροχαλιώνπουεξυπηρετούσαντηνδιακίνησητωνυλικώνπουήταναρκετάδύσκολη,υποθέσαμεπωςαυτόγίνοντανγιατηνενσωμάτωσητωνυπολειμμάτωντηςτελικήςκοπήςγιατηνπροσαρμογήτων λίθων στις θέσεις τους που γίνο-ντανεπίτόπου.Στηνσυνέχειαόμωςκαιόσο προχωρούσε ο προβληματισμόςμας γύρω από την στατική λειτουργίατουμνημείουαναγνωρίσαμεστηνκατα-σκευή αυτή ένα εξαιρετικό μηχανισμόαπόσβεσης της σεισμικής ενέργειαςπου απορροφά το μνημείο στην διάρ-κεια ενός σεισμού και κατά συνέπειαδραστικής μείωσης των μετακινήσεωνκατάτηναπόκρισήτουσ’αυτόν.

ΗκατασκευήτωνεξωστώνΟιεξώστεςαποτελούνταιαπόμεγάλουπλάτουςλίθουςοιοποίοιπακτώνονταιστο“σώμα”τουμιναρέ.Τοδάπεδοτουεξώστη και η επόμενη προς τα κάτωσειρά(σειρέςΙΘ,ΚκαιΜ,ΜΑ)αποτε-λούνταιαπό15 -14λίθουςενώστηντρίτησειράτηςενότηταςτουεξώστη(ΚΑ,ΜΒ)οαριθμόςτωνλίθωνμειώνε-ταιστους10.Οιλίθοιλόγωτουμεγά-λουπλάτουςτουςσυνδέονταιμεταξύτους με διπλή σειρά τζινέτια (στηνεσωτερική και εξωτερικήπαρειά) ενώμεταξύτωνσειρώντουεξώστησυνα-ντάμεδιπλούςγόμφους.Γιατοδάπε-δο των εξωστών έχει χρησιμοποιηθείιδιαιτέρωςσκληρόςκαικαλήςποιότη-ταςασβεστόλιθος.

Πάνω στους λίθους του δαπέδου καιστηνεξωτερικήτουςπαρειάήτανστε-ρεωμένα τα “θωράκια” του στηθαίουτουεξώστη.Αυτάσυνδέοντανμετουςυποκείμενουςλίθουςμεγόμφους(δύοσε κάθε θωράκιο) και μεταξύ τους μετζινέτια. Υπολείμματα σκουριάς πουβρέθηκαν μέσασε εντορμίες πλάτους~3εκ.καιμήκους~12(όσοδηλαδήκαιτοπλάτοςτουυπερκείμενουθωρακίου)λαξεμένεςκάθεταπροςτηνπεριφέρειατωνεξωστώνυποδηλώνουντηνύπαρ-ξημεταλλικώνλαμώνγιατηνενίσχυσητης επιβαρυμένης (λόγω εν προβόλωθέσης και βάρους θωρακίων) εξωτερι-κήςπαρειάςτωνλίθωντουδαπέδου.Τοπέτρωμαπουχρησιμοποιήθηκεγιατηνκατασκευή των στηθαίων είναι ασβε-στολιθικό, περισσότερο πορώδες καιπιομαλακόαπόαυτότωνδόμωνώστενα μπορούν να λαξευτούν με ευκολίαταπολύπλοκαγεωμετρικάσχέδιαπουκοσμούν τα θωράκια. Στη φάση μιαςπροηγούμενης στερεωτικής επέμβα-

1οςεξώστης



σης αντικαταστάθηκαν τμήματα τουστηθαίουτουπρώτουεξώστηαπόνέαθωράκια λαξευμένα σε αλφόπετρα. Ηαντίθεσηανάμεσαστοπαλαιόκαινέουλικό είναι ιδιαιτέρως αισθητή λόγωτηςδιαφορετικήςαπόχρωσηςκαιυφήςπουχαρακτηρίζουνταδύοπετρώματα.

Λεπτομέρειαθωρακίου2ουεξώστη

Ανάπτυγμαεπιφάνειαςμιναρέ.Μεγκριση-μειώνονταιοιδόμοιπουαντικαθίστανται

ΗβάσητουμιναρέΗ βάση του μιναρέ έχει ορθογώνιακάτοψη με διαστάσεις 5,17μ.Χ4,53μ.στη στάθμη του εδάφους, και 3,35μ.Χ2,96μ.στοανώτεροτμήματης.Ημεί-ωσητωνδιαστάσεωνγίνεταισταδιακάμετηνδημιουργίακαθ’ύψοςπέντεζω-νών υπό μορφή “βαθμίδων” οι οποίεςδιαχωρίζονται μεταξύ τους με μικρούύψους διακοσμητικές ζώνες γραμμι-κής μορφής κοίλων και κυρτών δια-τομών. Το συνολικό ύψος της βάσηςείναι 12,77μ. από το ανώτερο σημείοτου εδάφους (+0,67μ. στην ανατολι-κή πλευρά). Υπολογίζεται ότι μέχριτηστάθμητηςεισόδου(+4,93μ.)είναισυμπαγής ενώ από εκεί και πάνω τοπλάτοςτου“τοίχου”(εξωτερικήπαρειάβάσης έως εσωτερική κυκλικήπαρειάστο κέντρο της πλευράς) κυμαίνεταιαπό ~1,70μ. χαμηλά έως ~0.75μ. στοψηλότεροσημείο.

Ηκατασκευήεφάπτεταιμετηνβόρειαπλευρά τηςστον νότιο τοίχο τουπα-ρακείμενουναού.Απόεδώγίνεταικαιηπρόσβασηστοεσωτερικότουμιναρέμέσω ενός ανοίγματος που βρίσκεται3,40μ. ψηλότερα από το δάπεδο τηςεκκλησίας(+1,53μ).Στηδυτικήπλευράτηςκαισεεπαφήμεαυτή(περίπουστατρία τέταρτα του συνολικού της μή-κους)έχειχτιστείτονεωτερικόκτίσματουγραφείουτουφιλόπτωχουταμείουτουΑγίουΝικολάου.Ηνότιακαιανα-τολικήπλευράτέλος,είναιελεύθερες.

Α2.ΠαθολογίαΒλαβώνΗοξείδωσητωνσυνδέσμων,οιμηχανι-κέςκαταπονήσειςαπότουςσεισμούς,τοπρόσφατοχτύπημααπόκεραυνό,ηεπίδρασητουπεριβάλλοντοςκαιοχρό-νοςείναιοιβασικέςαιτίεςγιατιςβλά-βεςπουδιαπιστώσαμεστομνημείο.

Το χτύπημα από κεραυνόστις 17-03-98 είχε σαν αποτέλεσμα την επιβά-ρυνσητηςήδηκακήςκατάστασηςτουμνημείουπροκαλώνταςμιανέαμεγά-λουεύρουςκαιμήκουςρωγμήστοβο-ρειοδυτικό τμήμα του μιναρέ η οποίαξεκινούσεκάτωαπότονδεύτεροεξώ-στηκαιεκτεινότανσεόλοτούψοςτουκορμούέωςτονπρώτοεξώστηκαιμε-ρικέςσειρέςκάτωαπόαυτόν.Ηρωγμήαυτήαποκτούσετομέγιστοεύροςτηςστον πρώτο εξώστη, όπου είχε προ-κληθείεκτενήςθραύσηκαιπτώσηολό-κληρων λίθων, και έφτανε μέχρι τονκεντρικόδακτύλιο τηςσκάλας.Εκτόςαπότηνδημιουργίανέωνφθορών,τοχτύπηματουκεραυνούείχεσαναπο-τέλεσματηνεπιδείνωσητωνυπαρχου-σών βλαβών. Παρατηρήθηκε πτώσηλιθοσωμάτων και περαιτέρω χαλάρω-σητωνήδηαποδιοργανωμένωνπεριο-χών,διεύρυνσηυπαρχουσώνρωγμών,θραύσηκαιπτώσηθωρακίωναπότουςεξώστες, ενώ μεγάλωσε κατάτι και ηεπικίνδυνηπροςβορειοανατολικάκλί-σηπουείχετομνημείο.Ότανάρχισεηκαθαίρεσητουμιναρέ,οβαθμόςετοι-μορροπίαςτουήτανπολύμεγάλος.

Λόγω της έντονης κλίσης προςΒ-ΒΑδιαπιστώθηκε διεύρυνση των οριζο-ντίωναρμώνστοΝ-ΝΔτμήμαηοποίακυμαινόταν από 0,5εκ. χαμηλά (όπουκαιηκλίσηήτανμικρότερη)έως1,5εκ.

στο ανώτερο σημείο όπου είχαμε καιτηνμέγιστηκλίση.

Έντονη ετοιμορροπία παρουσίαζε τοάνωτμήμαστοοποίοδενσυνεχιζότανη ελικοειδής κλίμακα η οποία αποτε-λείσημαντικόσυνεκτικόστοιχείο τηςκατασκευής.Ητελευταίαβαθμίδαβρι-σκότανπερίπου 1,70mπάνωαπό τηνστάθμη του 2ου εξώστη και πάνω σεαυτήήτανπακτωμένοςμεμεταλλικέςλάμεςέναςξύλινοςστύλοςδιαμέτρου~20εκ.καιύψουςκατάτηναποτύπω-ση 4,30m, ο οποίος στηριζόταν στοανώτεροσημείοτουμεδύοοριζόντιεςμεταλλικές ράβδους πακτωμένες στοσώματουμιναρέανάμεσαστηνΓκαιΔ σειρά. Αυτός ο στύλος πιθανόν ναήτανψηλότεροςκαιναχρησίμευεστηνστήριξη της κωνικής μεταλλικής από-ληξηςτουμιναρέ.Οστύλοςακολούθη-σετηνέντονηκλίσητουάνωτμήματοςκαι προκάλεσε θραύση του κεντρικούδακτυλίου της τελευταίας βαθμίδαςτης σκάλας στην οποία ήταν πατω-μένη η βάση του με αποτέλεσμα ναγέρνεικαιναστηρίζεταιστοσώματου


μιναρέόπουακουμπούσε.Αυτόςείναιολόγοςπουτοάνωτμήμακρίθηκειδι-αιτέρωςετοιμόρροποκαικαθαιρέθηκεμετάτηναφαίρεσητουστύλου.

Όπωςήδη έχουμεαναφέρει η ατελήςμολυβδοχόηση είχε σαν αποτέλεσματην ελλιπή προστασία των σιδηρώνσυνδέσμων από την υγρασία με απο-τέλεσμα την οξείδωση και διόγκωσήτουςπροκαλώνταςθραύση τωνλίθωνστιςθέσειςαυτές.Σχεδόνόλοιοιλίθοιπαρουσίαζαντοπρόβλημααυτόάλλοςσεμικρότεροκαιάλλοςσεμεγαλύτε-ρο βαθμό.Με την καθαίρεση ολοκλη-ρώσαμετηναρχικήμαςεικόναγιατηνέκταση των βλαβών, καθώς αποκαλύ-φθηκανκαιοιεσωτερικέςπλευρέςτωνδόμωνκαιδιαπιστώθηκεηύπαρξηπρό-σθετωνσοβαρώνφθορών.Επίσηςκατάτηνλύσητηςκατασκευήςτυχόνθραύ-σματαπουσυγκρατούντανστην θέσητουςαπότοβάροςτωνυπερκείμενωνσειρών και από τη συνοχή του κυλίν-δρου ή ακόμα και από τσιμεντοκονίαπουείχεεπιστρωθείμεταγενέστερασεμιαπροσπάθειαεπισκευής,ελευθερώ-θηκαν και φάνηκε ο μεγάλος βαθμόςαποδιοργάνωσηςπολλώντμημάτων.

Μιαάλληκατηγορίαβλαβώνείναιαυ-τές που οφείλονται στην επίδρασητωνκαιρικώνφαινομένων.Ηυγρασία,οαέρας,ταθαλάσσιαάλαταπροξένη-σαν σημαντικές φθορές στις πέτρες.Η γειτνίαση με την θάλασσα ήτανκαθοριστική για το βαθμό διάβρωσηςτηςεξωτερικήςεπιφάνειαςτωνλίθωνιδιαίτεραστηνβόρειαπλευράτουμνη-μείου.Ταχλωριούχαάλαταπουμετα-φέρονται από τον άνεμο πάνω στηνεπιφάνεια των πετρών, οδήγησανστην έντονη φθορά τους. Τα άλατααυτάλόγωτηςμεγάληςευκινησίαςκαιδιεισδυτικότητάςτους,μπαίνουνμέσαστο κρυσταλλικό πλέγμα και αναγκά-ζουνολόκληρασυγκροτήματαμορίωνναπέπτονται,καταλήγονταςσειοντο-εναλλαγήόπωςπ.χ. η καολινοποίησητωναστρίων(σταλίγαπυριτικάσυστα-τικά του πετρώματος) που βλέπουμεσεμορφήβελονισμών(μικρέςέντονεςτρυπούλες) στη βόρεια πλευρά τηςσειράς Ε. Επίσης τα ίδια άλατα είναιυπεύθυναγιατηνμεγάληέκτασητωναπολεπίσεωνκαιεξανθήσεωνπουσυ-

ναντάμεσ’αυτήτηνπλευρά.ΑπότηνάλλημεριάοΝότιοςάνεμοςμετηνπα-ρουσίασκόνηςκαισωματιδίωνέδρασεσαν ένα είδος μικροαμμοβολής καιπροξένησεέντονηδιάβρωσηκαιαπο-σάθρωσητωνπετρωμάτων.

Τέλοςηαπουσίαστέγηςκαιηέλλειψηστεγάνωσης των εξωστών επέτρεψετηνείσοδοτουνερούτηςβροχήςστοεσωτερικότουμιναρέμεαποτέλεσματην αποσάθρωση της εσωτερικής πα-ρειάς των δόμων από την υγρασία.Επίσης η ελεύθερη κίνηση του αέρακαιοστροβιλισμόςτουστοεσωτερικόείχε τα ίδια αρνητικά αποτελέσματατα οποία είναι ιδιαίτερα έντονα στιςθέσεις διόδου του ανέμου (λαμπάδεςανοιγμάτων).Οι περιοχέςαυτές είναιιδανικοί τόποι για την εμφάνιση τουφαινομένουτηςκυψέλωσης,λόγωτηςχαμηλήςπαρουσίαςδιαλυτώναλάτων,την σταθερό βαθμό υγρασίας χωρίςακραίεςμεταβολέςαλλάσυχνέςμετα-βάσειςαπότουγρόστοστεγνόκαιτηνύπαρξη του ρεύματος του αέρα πουδρασαναπαγωγόςθερμοκρασίας (μετηντυρβώδηροήτου)στηνεξωτερικήεπιφάνειατωνλίθων.

Ένα άλλο φαινόμενο που παρατηρή-σαμε ήταν η ανάπτυξη στρώματοςμούχλας στην εξωτερική επιφάνειατων δόμων που καλύπτεται από ένασκληρό στρώμα αλάτων. Αυτό ήτανιδιαίτερα έντονο στις περιοχές όπουείχαν πραγματοποιηθεί στερεωτικέςεπεμβάσειςμε τσιμεντοκονίαηοποίασυγκέντρωνε και κατακρατούσε τηνυγρασίαστασημείααυτάδημιουργώ-νταςτιςκατάλληλεςσυνθήκεςγιατηνανάπτυξημυκήτων.

Η ανάπτυξη αυτών των φαινομένωνκαι ο βαθμός σοβαρότητάς τους δενήτανίδιασεόλεςτιςπέτρεςτουμινα-ρέ.Εκτόςαπότηνθέσητουκάθεδό-μουστηνκατασκευή,σημαντικόρόλογι’αυτόέπαιξεκαιη ιδιαίτερησύστα-σητουπετρώματοςηοποίαδενείναιίδιαγιαόλουςτουςδόμους.Σεγενικέςγραμμές μπορούμε να πούμε ότι μιακατηγορίαδόμωναποτελείταιαπόιδι-αίτερασκληρόπέτρωμαμεγάληςπερι-εκτικότηταςσεκοχύλιακαιμικρότερηςσε οξείδιο του ασβεστίου το οποίο

παρουσιάζει μικρό βαθμό διάβρωσης,ενώηδεύτερηκατηγορίααποτελείταιαπόπολύμαλακόπέτρωμαχωρίς κο-χύλιαπουεμφανίζειέντονηδιάβρωση,μεγάλοβαθμόυγρασίαςκαιμειωμένηαντοχήστιςκαταπονήσεις.

Για μια συνολική εικόνα της έκτασηςκαι της σοβαρότητας των βλαβώνενδεικτικά αναφέρουμε ότι κατόπινσυμφωνίας με την εποπτεύουσα καιτηνεπιβλέπουσααρχήτουέργου,σεσύνολο538δόμωναντικαταστάθηκανοι255(ποσοστό~47,4%-συμπεριλαμ-βανομένωντωνεξωστών).

ΗσκάλαΗεικόνατηςσκάλαςήταναπογοητευ-τική.Σχεδόνόλοιοιλίθοιπουέφεραντον κεντρικό κύλινδρο παρουσίαζανέντονη ρηγμάτωση κεντρικά και σεόλοτούψοςτουκυλίνδρου.Είναιχα-ρακτηριστικό ότι από τους 66 λίθουςαυτήςτηςκατηγορίαςαντικαταστάθη-κανοι53(ποσοστό~80%).Επίσηςταπερισσότερασκαλοπάτιαπαρουσίαζανέντονη ρηγμάτωση στις θέσεις τωνοριζόντιων συνδέσμων εξαιτίας τωναυξημένων τάσεων που δέχονται τασημείααυτάλόγωτωναντιθέτωνρο-

πών που ανα-π τ ύ σσ ο ν τ α ιστα δύο άκρατους. Σε πολ-λές περιπτώ-σεις είχαμεθραύση στοσημείο έδρα-σης του σκα-λιούπάνωστοσώματουμινα-ρέ όπου λόγωτης δημιουρ-γίας “δοντιού”είχε λεπτύνεισημαντικά τοπάχος του λί-

θου.Ηείσοδοςτωννερώντηςβροχήςστοεσωτερικόπροκάλεσετηνδιάβρω-ση από την υγρασία των λίθων πουήταν εκτεθειμένοι σ’ αυτή (πατήματασκάλας). Τέλος παρατηρήσαμε καιστους λίθους της σκάλας (ιδιαίτεραστο “κούτελο”) έντονη διάβρωση καιαποσάθρωσηαπότονστροβιλισμότουαέραστοεσωτερικότουμιναρέ.




Το τμήμα της σκάλας που βρίσκεταιμέσα στην βάση είναι σε πολύ καλύ-τερηκατάστασηαπότουπόλοιπο.Συ-νολικάαπότους132λίθουςπουαπο-τελούσαν τη σκάλα (στο κυλινδρικόπάνωαπό την βάση τμήμα) αντικατα-στάθηκανοι92(ποσοστό~70%).

ΟιεξώστεςΓενικάπαρατηρήθηκεθραύσηστιςθέ-σειςτωνσυνδέσμωνσεόλουςσχεδόντους λίθους των εξωστών όπως καιστουςυπόλοιπουςδόμουςτουμιναρέ.Οι μεγαλύτερες φθορές είχαν σημει-ωθείστηνπρώτηαπόκάτωσειράτηςενότηταςτωνεξωστώνηοποίαέφερεκαι τομεγαλύτεροβάρος τουπροβό-λου (σειρές ΚΑ και ΜΒ), όπου διαπι-στώθηκε εκτενής θραύση όλων τωνλίθων(εκτόςαπόένανσεκάθεσειρά).Τοπέτρωμαπαρουσίαζεμεγάλοβαθμόυγρασίαςκαιήτανέντοναδιαβρωμένο.Ησύστασήτουείχεαλλοιωθεί,τριβό-ταν και θρυμματιζόταν πολύ εύκολακατάτηνπροσπάθειακαθαρισμού.Με-γάλες περιοχές έφεραν στρώμα τσι-μεντοκονίαςαπόπροηγούμενεςεπεμ-βάσεις ενώ από κάτω ήταν τελείωςαποδιοργανωμένες. Όλες οι πέτρεςαυτώντωνσειρώναντικαταστάθηκαν.

σης του υλικού η οποία μείωσε τηναντοχή του στις μηχανικές καταπονή-σεις. Ειδικά μετά τον κεραυνό πολλάήδη επιβαρημένα με ρωγμές τμήματασπάσανε σε μικρότερα κομμάτια μεαμφίβολη δυνατότητα επανασυγκόλ-λησης. Από το σύνολο των θωρακίωνμόνοδύοτεμάχιααπότοπαλαιόυλικό(ένασεκάθεεξώστη)θαμπορούσανναεπαναχρησιμοποιηθούνμετηνπραγμα-τοποίηση μικρών επεμβάσεων. Για ταυπόλοιπα έγιναν πολλές προσπάθειεςσυγκόλλησης των θραυσμάτων τουςχωρίς επιτυχία. Οι λεπτές διαστάσειςτωνλίθωνκαιηύπαρξητωνοπώντωνδιακοσμητικών στοιχείων καθιστούνδύσκολη την εφαρμογή υαλονημάτωναλλά και την σύσφιξη των περιοχώνκατάτιςσυγκολλήσεις,ηκακήδεσυνο-λικήκατάστασητουπετρώματοςάφηνεανοιχτό το ενδεχόμενο της ρηγμάτω-σηςσεάλλεςπεριοχέςμετηνεφαρμο-γήοποιασδήποτεπεραιτέρωπίεσης.Αναφορικάτέλοςμετανεώτερατμή-ματαθωρακίωναπόαλφόπετρα,αυτάδεν έχουν υποστεί ιδιαίτερεςφθορέςκαιαρχικάείχεπροταθείηεπαναχρη-σιμοποίησή τους έστω και για ιστορι-κούςλόγουςωςδηλωτικάμιαςφάσηςεπέμβασης.

Σεσύνολο114λίθωνπουαπαρτίζουντις ενότητες των εξωστών αντικατα-στάθηκανοι56(ποσοστό~49%).Ενώγιαταθωράκιατοποσοστόαντικατά-στασηςήταντελικά100%.

ΗβάσηΗβάσηπαρουσιάζειπαρόμοιεςμετηνυπόλοιπη κατασκευή του μιναρέ βλά-βες οι οποίες εμφανίζονται κυρίωςστην εξωτερική παρειά και στις τρειςανώτερες “βαθμίδες” (δηλαδή πάνωαπότηστάθμη+7,53).Βασικόπρόβλη-μαείναικαιεδώηοξείδωσητωνσυν-δέσμωνκαιηθραύσητηςπλειοψηφίαςτων δόμωνστις θέσεις αυτές.Πολλάθραύσματακατέπεσανκατάτηνκαθαί-ρεση των επιχρισμάτων ενώ αρκετάπαραμένουν σε κατάσταση έντονηςετοιμορροπίαςστιςθέσειςτους.

Στηννοτιοανατολικήγωνίακαιστοση-μείοόπουβρίσκεταιοπρογενέστεροςτοίχοςπουενσωματώθηκεστην κατα-σκευή παρατηρείται αποκόλληση τμή-

Α3.ΕργαστηριακοίΈλεγχοιΑπόπλευράςεργαστηριακώνελέγχωνείχαμε προβεί σε πετρογραφική καιχημικήανάλυσηδειγμάτωντουλίθινουυλικούδομήςτουμιναρέαπότοΙ.Γ.Μ.Ε. Ο πετρογραφικός χαρακτηρισμόςτωνδειγμάτωνείναιμικρόκρυσταλλι-κόςασβεστόλιθοςμεβασικόσυστατι-κό53%CaOκαι43%κενώνκατάβά-ρος.Απόπλευράςμηχανικήςαντοχήςελέγχθηκαν10δοκίμιααπόδιάφορεςθέσεις του υλικού δομής ,σύμφωναμε το πρότυπο 750 του ΕΛ.Ο.Τ., και,τααποτελέσματαπουεπισυνάπτονταιδίνουνμιαμέσητάσηθραύσεως223,0χγρ/εκ2.Επίσηςπροχωρήσαμεσεχη-μική ανάλυση του κονιάματος με τοοποίο ήταν δομημένες οι πέτρες τουμιναρέ.Απότααποτελέσματαπροκύ-πτει ότι πρόκειται για απλό ασβεστο-κονίαμαφτιαγμένομεάμμοθαλάσσης.Από την αναζήτηση που κάναμε γιαπέτρωμααπότοοποίοθααντλούσαμετοπροςαντικατάστασηυλικόκαταλή-ξαμε στο λατομείο της VARMIN στοΡέθυμνο. Βασικά χαρακτηριστικά τουνέου πετρώματος είναι ότι περιέχει50% κατά βάση CaO, εμφανίζει υψη-λότεροποσοστόSi02έχει41,5%κενάκατάβάρος.Ανεξαιρέσουμετηνμεγα-λύτερηδυσκολίαλάξευσηςπιστεύου-μεότιήταντοπλέονκατάλληλογιανααντλήσουμε το προς αντικατάστασηυλικότουμιναρέ.

Η σειρές που αποτελούν τα δάπεδατων εξωστών (ΙΘ και Μ) εμφάνιζανθραύση σε μεγάλο βαθμό, της διακο-σμητικής γλυφής στην εξωτερική πα-ρειάτουςστηθέσηέδρασηςτωνθω-ρακίων.Γενικάτοπέτρωματωνλίθωναυτώντωνσειρώνήταναρκετάσκλη-ρόκαιχωρίς ιδιαίτερεςφθορέςεκτόςαπότηνανάπτυξηλεπτούστρώματοςμούχλας στην άνω επιφάνεια όπουείχε πραγματοποιηθεί επίστρωση τσι-μεντοκονίαςσεμεταγενέστερηφάση.

Τα θωράκια των στηθαίων είχαν υπο-στεί σημαντικές φθορές λόγω γήραν-

ματοςτοίχουπάχουςπερίπου20εκ.καιύψους~1,00μ.οοποίοςόμωςδενήτανσυνδεδεμένος με την υπόλοιπη κατα-σκευή και λειτουργούσεως επένδυσημπροστά από τον παλιό τοίχο. Εκτόςαπόαυτό,τοκατώτεροτμήματηςβά-σηςβρίσκεταισεπολύκαλήκατάστασηκαιπαρουσιάζειμηδαμινέςφθορές



Προστασία Μεταλλικών Κατασκευών Έναντι ΔιάβρωσηςΘεωρία Διάβρωσης και Πρακτικές Μέθοδοι Προστασίας

ΔημήτρηςΧριστοφίδης,MEng,MBA,DIC,ΔιευθυντήςΚατασκευαστικήςΕταιρείαςDYNACONLTD,www.dynacon.com.cy

Περίληψη

Οισύγχρονεςμέθοδοιπροστασίαςτωνμεταλλικώνκατασκευ-

ώνέναντιδιάβρωσης,αποτελούνσημαντικόεργαλείογιατην

κατασκευήανθεκτικώνκαιοικονομικώνμεταλλικώνκτηρίων

καικατασκευών.Παρόλοπουορυθμόςδιάβρωσηςεξαρτάται

σε μεγάλο βαθμό από μη-ελεγχόμενους περιβαλλοντικούς

παράγοντες,οσωστόςσχεδιασμόςκαιηκατάλληληεπιλογή

τωνμεθόδωνπροστασίας,αποτελούνκρίσιμουςπαράγοντες

μείωσηςτουρυθμούδιάβρωσηςστοεπιθυμητόεπίπεδο,δη-

λαδήεκεί όπουβελτιστοποιείται ησχέσηαρχικού κόστους

προστασίαςπροςτελικόκόστοςσυντήρησηςγιατηδιάρκεια

ζωής της κατασκευής. Πρωτεύων μέθοδος προστασίας εί-

ναιτασυστήματαβαφής,ηαπόδοσητωνοποίωνεξαρτάται

σε μεγάλο βαθμό από τη χημική τους σύσταση, το πάχος

εφαρμογήςκαιτηνποιότητατουυποστρώματος.Σημαντικά

εργαλεία για τη σωστή επιλογή, προδιαγραφή, εφαρμογή

καισυντήρησητέτοιωνσυστημάτων,αποτελούντασχετικά

ΕυρωπαϊκάΠρότυπακαιτατεχνικάφυλλάδιακαιεγχειρίδια

τωνεταιρειώνπαραγωγήςτωνσυστημάτωναυτών.

Eισαγωγή

Ηπροστασίαέναντιδιάβρωσηςείναιένααπότασημαντικότε-

ραθέματαμελέτηςστοντομέατωνμεταλλικώνκατασκευών

καιαποτελείτοκυριότερομειονέκτημα(μαζίμετηνπυραντο-

χή)στηνπεραιτέρωδιάδοσηκατασκευήςμεταλλικώνκτηρί-

ωνέναντισυμβατικώναπόοπλισμένοσκυρόδεμα.Στααρχικά

τηςστάδιαηδιάβρωσηπροκαλείπροβλήματακυρίωςοπτικής

φύσεως,ενώ,εάναφεθείνααναπτυχθεί,μπορείναυποβαθ-

μίσειτηστατικήεπάρκειαμιαςκατασκευής(Εικόνα1).

Τομέγεθοςτουπροβλήματοςαποτυπώνεταισεέρευναπουδη-

μοσίευσεηΑμερικανικήΥπηρεσίαΑυτοκινητοδρόμων(FHWA)

το2002,ηοποίακατέδειξεότιτοετήσιοάμεσοκόστοςλόγω

διάβρωσηςμετάλλωνγιαόλουςτουςτομείςτηςΑμερικανικής

οικονομίας,ανέρχεταιστα$276δις(τιμές1998)!

ΜηχανισμόςΔιάβρωσης

Ηδιάβρωσηενόςμετάλλουπροκαλείταιαπόμηχανικούςή

χημικούςπαράγοντεςήαπόσυνδυασμότωνδύο.Παραδείγ-

ματαμηχανικήςδιάβρωσηςαποτελούνητριβήυγρούσεμέ-

ταλλο(π.χ.ροήακατέργαστουπετρελαίουσεαγωγούς)καιη

τριβήμεταξύμετάλλων(π.χ.κοχλιωτοίκόμβοισεκατασκευ-

ές που υπόκεινται σε συνεχή δόνηση), ενώ παραδείγματα

χημικήςδιάβρωσηςαποτελούνηγαλβανικήδιάβρωση(π.χ.

στερέωμαελασμάτωναπόανοξείδωτοχάλυβαμεμπουλό-

νιααπόεπιψευδαργυρωμένοχάλυβα-Εικόνα2)καιηατμο-

σφαιρικήδιάβρωση(π.χ.αντίδρασημεοξυγόνοΟ2,διοξείδιο

τουάνθρακαCO2(carbondioxide)ήδιοξείδιοτουθείουSO

2

(sulphurdioxide)).

Εικόνα 1: Μερική αστοχία γέφυρας (Leo Frigo Bridge,Wisconsin)λόγωδιάβρωσηςτωνμεταλλικώνπασσαλώσεωνθεμελίωσηςτωνπυλώνων(14/09/13)

Εικόνα2:Γαλβανικήδιάβρωσηλόγωεπαφήςμετάλλωνδια-φορετικούηλεκτρικούδυναμικούστηνπαρουσίαηλεκτρολύ-τη(υγρασίαατμόσφαιρας)

Ο πιο συνηθισμένος μηχανισμός διάβρωσης, είναι η οξεί-

δωσητουχάλυβααπότοοξυγόνοστηνατμόσφαιραμετην

ταυτόχρονηπαρουσίαενόςηλεκτρολύτη (ουσίεςοιοποίες

σεδιάλυμακαθίστανταιηλεκτρικάαγώγιμες)όπως:(α)νερό

απότηνυγρασίατηςατμόσφαιραςήτουυπεδάφους(αδύνα-

μοςηλεκτρολύτης),ή(β)διάλυμαχλωριούχουνατρίουNaCl

(sodiumchloride)απόάλατατήξηςχιονιούήαερομεταφερό-

μενασταγονίδιαθαλάσσιουνερού(ισχυρόςηλεκτρολύτης).

ΟξείδωσητουΧάλυβα

Ηοξείδωσητουχάλυβαοφείλεταιστοφαινόμενοτηςοξει-

δοαναγωγής(oxidation-reaction-Εικόνα3),κατάτηνοποία

ένα στοιχείο (Fe) χάνει ηλεκτρόνια (2e-), με αποτέλεσμα

Ηδιάβρωση τωνμεταλλικώνκατασκευώναποτελείαντικείμενοέρευνας και μελέτηςαπό τηνεποχή τηςβιομηχανοποίησης(18oςαιώνας)και,εντούτοις,ακόμακαισήμερα,προκαλείσημαντικάπροβλήματαστιςσύγχρονεςκατασκευές.

Ηεπίγνωσητηςθεωρίαςδιάβρωσηςκαιτωνμεθόδωνπροστασίας,αποτελείβασικήπροϋπόθεσηγιααποτελεσματικήπροστασία.



Εικόνα3:Ηοξείδωσητουχάλυβαπαρουσίανερούκαιοξυγόνου

Εικόνα4:Ηλεκτρικόδυναμικόστηνεπιφάνειατουχάλυβαλόγωανοδικών(-)καικαθοδικών(+)περιοχών

νααποκτάθετικόσθένος(Fe2+-‘‘ηοξείδωση’’),καιαυτάτα

ηλεκτρόνια(2e-)προσλαμβάνονταιαπόάλλοστοιχείο (H2O

+½O2), με αποτέλεσμα την απώλεια του θετικού σθένους

(2(ΟΗ)- - ‘‘η αναγωγή’’).Ολόγοςγια τονοποίοοχάλυβας

χάνειηλεκτρόνιακαιδημιουργείηλεκτρικόδυναμικό,είναιοι

τοπικέςανομοιομορφίεςστηδομήτουυλικού,οιοποίεςδη-

μιουργούνανοδικές(-)καικαθοδικές(+)περιοχές(Εικόνα4).

Ηοξείδωσηλαμβάνειχώροστηνάνοδο,ενώταπροϊόντατης

οξειδοαναγωγής(σκουριά),εναποτίθενταιστηνκάθοδο.

Λόγωτουότιτοπροϊόντηςοξειδοαναγωγήςεπιτεταρτοξεί-

διο του σιδήρουFe3O

4 (ferrous ferric oxide) είναι πορώδες,

σαθρόκαιχωρίςκαλήπρόσφυσηστηνεπιφάνειατουχάλυ-

βα,ηοξείδωσησυνεχίζεταιχωρίςπαρεμπόδιση,σεαντίθεση

μεάλλαμέταλλατωνοποίωνταοξείδιασχηματίζουνπρο-

στατευτικήμεμβράνη(‘‘παθητικήστρώση’’),ηοποίααποτρέ-

πειτηνοξείδωσησεβάθος(π.χ.χρώμιοCr,ψευδάργυροςZn,

τιτάνιοTi,αλουμίνιοAl).

ΡυθμόςΟξείδωσης

Ο ρυθμός οξείδωσης εξαρτάται σε μεγάλο

βαθμό από περιβαλλοντικούς παράγοντες

(π.χ.αύξησηρυθμούσεσυνθήκεςυγρασίας,

ζέστης, ρύπανσης, αλμυρότητας, οξύτητας,

υπέρυθρης ακτινοβολίας και έκθεσης σε

βακτηρίδια), ενώ επιπρόσθετοι παράγοντες

αύξησης του ρυθμού οξείδωσης είναι οι

μεγάλες μηχανικές τάσεις (π.χ. κοχλιωτοί

κόμβοι), οι ανωμαλίες στην επιφάνεια του μετάλλου (π.χ.

επικολλημέναελάσματα)καιηύπαρξηδιαφυγόντωνρευμά-

των(π.χ.στουπέδαφος).ΣύμφωναμετοEN ISO12944-2,

καθορίζονται6κατηγορίεςδιάβρωσης(Εικόνα5),οιοποίες

όμωςείναιγενικέςκαιδεναφορούνσυγκεκριμένεςσυνθή-

κεςθερμοκρασίας,μηχανικήςκαταπόνησηςήάλλωνειδικών

περιπτώσεων.Επιπροσθέτως,καθορίζονται3κατηγορίεςδι-

άβρωσηςγιακατασκευέςεμβαπτισμένεςσενερόήέδαφος

(Im1/Im2/Im3).

ΚατηγορίαΔιάβρωσηςΡυθμόςΔιάβρωσης

ΑνάΈτοςΠεριβάλλονΕξωτερικού

ΧώρουΠεριβάλλονΕσωτερικού

Χώρου

C1ΠολύΧαμηλή

<10g/m2

<1,3μm*---

Κτήριαμεθέρμανσηκαικαθαρήατμόσφαιρα,

π.χ.γραφεία,καταστήματα,σχολεία,ξενοδοχεία

C2Χαμηλή

10-200g/m2

1,3-25μm*

Περιβάλλονμεχαμηλάεπίπεδαρύπανσης,

π.χ.αγροτικέςπεριοχές

Κτήριαχωρίςθέρμανση,σταοποίαμπορείνασυμβείσυμπύκνωση

υδρατμών,π.χ.αποθήκες,κλειστάγήπεδα

C3Μέτρια

200-400g/m2

25-50μm*

Βιομηχανικέςκαιαστικέςπεριοχέςμεμέτριαεπίπεδαρύπανσηςαπό

διοξείδιοτουθείουSO2.

Παράκτιες**περιοχέςμεχαμηλήαλμυρότητα

Αίθουσεςπαραγωγήςμευψηλήυγρασίακαιμέτριαρύπανση,π.χ.εργοστάσια

τροφίμων,πλυντήρια,ζυθοποιίες,γαλακτοκομικέςμονάδες

C4Υψηλή

400-650g/m2

50-80μm*

Βιομηχανικέςκαιπαράκτιες**περιοχέςμεμέτρια

αλμυρότητα

Χημικάεργοστάσια,πισίνες,ναυπηγία

C5-IΠολύΥψηλή

650-1.500g/m2

80-200μm*

Βιομηχανικέςπεριοχέςμευψηλήυγρασίακαι

επιθετικήατμόσφαιρα

Κτήριαήπεριοχέςμεσχεδόνμόνιμησυμπύκνωσηυδρατμών

καιυψηλήρύπανση

C5-MΠολύΥψηλή

650-1.500g/m2

80-200μm*

Παράκτιες**καιθαλάσσιεςπεριοχέςμευψηλή

αλμυρότητα

Κτήριαήπεριοχέςμεσχεδόνμόνιμησυμπύκνωσηυδρατμώνκαι

υψηλήρύπανση

Εικόνα5:ΚατηγορίεςδιάβρωσηςσύμφωναμετοENISO12944-2(*1.000μm=1mm/**Ζώνηπλάτους2KmαπόακτογραμμήβάσηερευνώνBISRAστοΗνωμένοΒασίλειο)



ΠροστασίαΈναντιΔιάβρωσης

Ηβασικήμέθοδοςπροστασίαςέναντιδιάβρωσης,είναιμετη

χρήσησυστημάτωνβαφής (βλέπεεπόμενοκεφάλαιο),ενώ

οικύριεςεναλλακτικές/συμπληρωματικέςμέθοδοιείναιοι

ακόλουθοι:

(α) Σχεδιασμόςμεταλλικήςκατασκευήςμετρόποπουδενευ-

νοείταιηδιάβρωση,π.χ.αποφυγήκοιλώσεωνσυσσώρευσης

όμβριων υδάτων, αποφυγή τριεπιφανειών (χάλυβας-νερό-

αέρας, χάλυβας-μπετόν-αέρας ή χάλυβας-έδαφος-αέρας),

προστασία μεταλλικών στοιχείων από κτυπήματα λόγω δι-

έλευσηςπεζώνήοχημάτων (εγκιβωτισμός), αποφυγήηλε-

κτροκολλήσεων(λόγωσχηματισμούτοπικώνανομοιομορφι-

ώνστηδομήτουυλικού,οιοποίεςδημιουργούνανοδικέςκαι

καθοδικέςπεριοχές),εγκιβωτισμόςαγκυρίωνπάκτωσηςκαι

πλακώνέδρασηςμεχυτό,μησυρρικνούμενοτσιμεντοκονία-

μαυψηλήςαντοχής.

(β) Χρήση ανοξείδωτου χάλυβα (stainless steel) κατηγορί-

ας304 (1.4301βάσηEN10088-2) γιαχαμηλήςδιάβρωσης

περιβάλλον,όπωςγιαεσωτερικούςχώρουςκτηρίων,ή316

(1.4401βάσηEN10088-2)γιαυψηλήςδιάβρωσηςπεριβάλ-

λον,όπωςγιαεξωτερικούςχώρουςσεπαράκτιεςπεριοχές.

Ηκατηγορία304περιέχει18%χρώμιοCr(chromium)και8%

νίκελNi(nickel),ενώηκατηγορία316περιέχει16%χρώμιο,

10%νίκελκαι2%μολυβδαίνιοMo (molybdenum),τοοποίο

(μολυβδαίνιο) προσδίδει την επιπρόσθετη ανθεκτικότητα.

Εναλλακτικά, σε περιβάλλον χαμηλής ή μεσαίας διάβρω-

σης, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και οξειδωμένος χάλυβας

(weatheringsteel).

(γ) Ενθερμώγαλβανισμός(hot-dipgalvanizing)μεταλλικών

στοιχείων, τα οποία, αφού προετοιμασθούν καταλλήλως

(πλύσιμομευδροχλωρικόοξύHCl,πλύσιμομενερό,κατερ-

γασίαμεμίγμαχλωριούχουψευδαργύρουZnCl2καιχλωριού-

χουαμμωνίουNH4Cl,ξήρανσησεφούρνους),εμβαπτίζονται

σεμπάνιαμετήγμαψευδαργύρουZnσεθερμοκρασία~455oC.Ημέθοδοςαυτήείναιιδιαίτερααποτελεσματικήκαιμπο-

ρείναπροσφέρειπροστασίαγια20-150χρόνια(ανάλογαμε

τοπάχοςτηςεπίστρωσηςψευδαργύρουZnκαιτιςσυνθήκες

περιβάλλοντος).Τυπικάπάχητηςεπίστρωσηςψευδαργύρου

Znείναι85μm(0,085mm/610g/m2)γιαδομικάστοιχείακαι

45μm (0,045mm /325g/m2)γιαλαμαρίνες (βάσηEN ISO

1461).Εναλλακτικά,μπορείναχρησιμοποιηθείημέθοδοςτου

ψυχρούγαλβανισμούμεβαφήπλούσιασεψευδάργυροZn

(coldgalvanizing),ήημέθοδοςτηςβαφήςμετηγμέναψήγ-

ματαψευδαργύρουZnήαλουμινίουAl(thermalspraying).

(δ) Καθοδικήπροστασία(cathodicprotection)μέσωτηςπαρο-

χήςηλεκτρικούδυναμικούαντίθετουμετοδυναμικόδιάβρω-

σης,τοοποίομετατρέπειτοχάλυβασεκάθοδο.Τοηλεκτρι-

κό δυναμικό επιτυγχάνεται, είτε με την παροχή συνεχούς

ηλεκτρικούρεύματοςDC,είτεμετηδημιουργίαγαλβανικής

διάβρωσηςμετηχρήσηθυσιαζόμενωνγαλβανικώνανόδων

κράματοςμετάλλωνχαμηλότερουδυναμικούαπότοχάλυβα

(-0,5V),όπωςψευδαργύρουZn(-1,1V),αλουμινίουAl(-1,1V)

καιμαγνησίουMg(-1,6V)(Εικόνα6).

Εικόνα 6: Καθοδική προστασία οπλισμού σκυροδέματος (-0,2V)μετηχρήσηγαλβανικώνανόδωνψευδαργύρουZn(-1,1V)(MetalnastriSrlΙταλίας)

Εικόνα7:Εισπίεσητσιμεντοειδούςενέματος(ΤσιμέντοCEMΙΙ/Α-L42,5R+ΠρόσμικτοSika IntraplastEP+Νερό)μέσωακροφυσίωνκεφαλώναγκύρωσηςτενόντων (TensacciaiSrlΙταλίας)γιατοέργοκατασκευήςΙσχυρούΔαπέδουκαιΤοί-χουΑνάδρασηςΤΕΠΑΚ(DYNACONLTD)

(ε) Χρήση ειδικών λιπαντικών και ενεμάτων (specialty

lubricants and grouting injections) για απομόνωση ευπαθών

σημείωναπότοπεριβάλλον,π.χ.έγχυσηγράσουσετρύπες

μπουλονιώνμεταλλικώνελασμάτωνγιααπομόνωσηκορμού

μπουλονιώναπόόμβριαύδατα,εισπίεσηκεριούσεεσωτερικό

καλωδίωνγέφυραςγιααπομόνωσητενόντωναπόαερομετα-

φερόμενασταγονίδιαθαλάσσιουνερού,εισπίεσητσιμεντο-

ειδούςενέματος (υπέρρευστο,διογκούμενο)σεεσωτερικό

σωλήνωνεγκιβωτισμούτενόντωνπροέντασηςγιααπομόνω-

σητενόντωναπόυγροποιημένοαέρα(Εικόνα7).



ΠροστασίαμεΣυστήματαΒαφής

Τασυστήματαβαφήςαποτελούντηνπιοσυνηθισμένημέθο-

δοπροστασίαςμεταλλικώνκατασκευώνέναντιδιάβρωσης.

Ηδιαδικασίαεφαρμογήςτουςαποτελείταισυνήθωςαπότα

πιοκάτωστάδια:

(α)Επιλογήκατηγορίαςδιάβρωσηςτηςκατασκευής(Εικόνα5).

(β)Επιλογήπεριόδουανθεκτικότηταςμέχριτηνπρώτησημα-

ντικήσυντήρησησύμφωναμετοENISO12944-1(Εικόνα8).

Σημειώνεταιπωςηπερίοδοςανθεκτικότηταςείναιενδεικτική

καιδεναποτελείτονελάχιστοεγγυημένοχρόνοαπόδοσης

τουσυστήματοςβαφήςχωρίςσυντήρηση.

ΕπίπεδοΑνθεκτικότητας ΠερίοδοςΑνθεκτικότητας

Χαμηλό(L) 2-5χρόνια

Μεσαίο(M) 5-15χρόνια

Υψηλό(H) >15χρόνια

(γ)Επιλογήσυστήματοςβαφήςβάσητωνανωτέρω.

(δ)Παραλαβήνέωνμεταλλικώνστοιχείωναπόεργοστάσιο

με συγκολλήσιμο προκατασκευαστικό αστάρι (shop primer)

20-25μmγιαπροστασίαμέχριτηνανέγερσητηςκατασκευής

καιτηνεφαρμογήτουσυστήματοςβαφής.

(ε)Απομάκρυνσηακαθαρσιών(π.χ.σκόνες,λάδια,κονιάμα-

τα)απόυφιστάμεναμεταλλικάστοιχείαμετηχρήσηνεροβο-

λήςυψηλήςπίεσης(Εικόνα9).

Εικόνα8:ΠερίοδοςανθεκτικότηταςσύμφωναμετοENISO12944-1

Εικόνα9:Χρήσηνεροβολήςυψηλήςπίεσηςγιατοέργοδο-μικήςεπισκευήςκαιενίσχυσηςτουΠύργουΦόρτωσηςΤσιμέ-ντωνΒασιλικού(DYNACONLTD)

Γιαναεπιτευχθείτοσωστόπάχοςξηρούυμένα,θαπρέπει

πρώτα ναυπολογισθεί τοπάχοςυγρούυμένα (WFT–wet

film thickness), τοοποίο,βάσητουποσοστούστερεώνστη

βαφή,θαδώσειτοσωστόπάχοςξηρούυμένα(Εικόνα11).Ο

έλεγχοςτωνπαχώνπραγματοποιείταικατάτηδιάρκειατης

βαφήςκαικατάτηξήρανσημεκαταστροφικέςή/καιμηκατα-

στροφικέςμεθόδους.

Εικόνα10:Τυπικάπάχηξηρούυμέναδιαφόρωνσυστημάτωνβαφής(HempelA/SΔανίας)

ΚατηγορίαΔιάβρωσης

ΠερίοδοςΑνθεκτικότητας

ΤυπικάΠάχηΞηρούΥμένα

C1/C2

2-5χρόνια 80μm


>15χρόνια 160μm

C3




C4




C5-I5-15χρόνια 280μm


C5-M5-15χρόνια 280μm


(ζ) Απομάκρυνσησκουριάςαπόυφιστάμεναμεταλλικάστοι-

χεία (συμπεριλαμβανομένου όλων των επί τόπου συγκολ-

λήσεων),σεβαθμόSa2½ήSa3 (σύμφωναμετοEN ISO

8501-1),μετηχρήσηαμμοβολήςκαικαθαρισμόςεπιφανειών

μεπεπιεσμένοαέρα.Τοστάδιοαυτόείναιπρωταρχικήςση-

μασίαςγιατηδημιουργίαισχυρήςπρόσφυσηςτουσυστήμα-

τοςβαφήςστουπόστρωμα.Οέλεγχοςτηςτραχύτηταςτων

αμμοβολημένωνεπιφανειών,γίνεταισύμφωναμετοENΙSO

8503.

(η) Εφαρμογή ασταριού (primer), ενδιάμεσης στρώσης

(undercoat) και τελικής στρώσης (finish coat), βάση επιλε-

χθέντοςσυστήματοςβαφήςμετηχρήσηβούρτσας,ρολόή

ψεκαστήραχωρίςαέρα (airless spray)στις ενδεικνυόμενες

συνθήκεςθερμοκρασίαςκαιυγρασίας.Τοαστάριλειτουργεί

ωςμέσοθυσιασμούλόγωτηςσύνθεσηςτου(πχ.ψευδάργυ-

ροςZn),ηενδιάμεσηστρώσημειώνειτηδιαπερατότητασε

νερόκαιοξυγόνο,ενώητελικήστρώσηπροστατεύειαπότην

υπεριώδηακτινοβολία και τηρύπανση.Τυπικάπάχη ξηρού

υμένα(DFT–dryfilmthickness)διαφόρωνσυστημάτωνβα-

φήςανάκατηγορίαδιάβρωσηςκαιπερίοδοανθεκτικότητας

παρουσιάζονταιπιοκάτω(Εικόνα10).


Επιστημονικά Θέματα

Τα κύρια συστατικά των βαφών είναι οι χρωστικές ουσίες

(pigments), ο φορέας του χρώματος (binder), ο διαλύτης

(solvent) και τα πρόσθετα (additives). Οι χρωστικές ουσίες

(π.χ.λευκήσκόνηδιοξειδίουτουτιτανίουTiO2,κόκκινησκό-

νηοξειδίουτουσιδήρουFe2O

3),παρέχουντοχρωματισμόκαι

εμποδίζουντηδιάβρωση,οφορέαςτουχρώματος(πολυμε-

ρικέςουσίες,π.χ.πολυουρεθανικές,εποξικές,ακρυλικές,βι-

νυλίου,σιλοξανικές,αλκυδικές)προσφέρειτησύνδεσητων

χρωστικώνουσιών,οδιαλύτης(π.χ.νερόγιαβαφέςεμάλσι-

ον,νάφθαγιαλαδομπογιές)βελτιώνειτηνεργασιμότητατης

βαφής,διαλύειτοφορέατουχρώματοςκαιμετηνεξάτμιση

τουεπιτρέπει τοσχηματισμότουξηρούυμένακαι ταπρό-

σθετα(π.χ.σιλικόνη,ουρεθάνη)βελτιώνουντιςιδιότητεςτης

βαφής(π.χ.μείωσησυντελεστήτριβήςτελικήςεπιφάνειας).

Τααστάριασυνήθωςονομάζονταιανάλογαμε τηχρωστική

τουςουσία(π.χ.φωσφορικούψευδαργύρουZn3(PO

4)2),ενώοι

βαφέςανάλογαμετοφορέατουχρώματος(π.χ.εποξικές).

Συμπεράσματα

Ηαποτελεσματικήπροστασίατωνμεταλλικώνκατασκευών

έναντι διάβρωσης, απαιτεί εξειδικευμένη τεχνογνωσία και

εμπειρίααπότουςΠολιτικούςΜηχανικούςκαιτιςΚατασκευ-

αστικέςΕταιρείες,και,ενώτοαρχικόκόστοςαποτελεσματι-

κήςπροστασίαςείναισημαντικό(π.χ.10%κόστουςανέγερ-

σηςμεταλλικήςκατασκευής),τοτελικόκόστοςσυντήρησης

κατά τη διάρκεια ζωής της κατασκευής, σε περίπτωση ελ-

λιπών μέτρων προστασίας, είναι σίγουρα υπερπολλαπλά-

σιο.Μεβάσηόλαταπιοπάνω,οΠολιτικόςΜηχανικόςτου

εκάστοτε έργου θα πρέπει να προδιαγράφει επαρκώς στα

έγγραφαπροσφοράςτουςτρόπουςπροστασίας,έτσιώστε

ναείναιξεκάθαρεςοιαπαιτήσειςπροςτιςυποψήφιεςΚατα-

σκευαστικέςΕταιρείες.

Εικόνα11:Συσχετισμόςποσοστούστερέωνβαφής(1),πάχουςξηρούυμένα(2)καιπάχουςυγρούυμένα(3)(TeknosOyΦινλανδίας)

Βιβλιογραφία

• BSENISO12944-1:1998:Paintsandvarnishes.Corrosion

protectionofsteelstructuresbyprotectivepaintsystems.

Generalintroduction.

• BSENISO12944-2:1998:Paintsandvarnishes.Corrosion

protectionofsteelstructuresbyprotectivepaintsystems.

Classificationofenvironments.

• BSEN10088-2:2014:Stainlesssteels.Technicaldelivery

conditions for sheet/plate and strip of corrosion resisting

steelsforgeneralpurposes.

• BS EN ISO 1461: 2009: Hot dip galvanized coatings on

fabricated iron and steel articles. Specifications and test

methods.

• BSENISO8501-1:2007:Preparationofsteelsubstrates

before application of paints and related products. Visual

assessment of surface cleanliness. Rust grades and

preparation grades of uncoated steel substrates and of

steelsubstratesafteroverallremovalofpreviouscoatings.

• BS EN ISO 8503: 2012: Preparation of steel substrates

before application of paints and related products.

Surface roughness characteristics of blast-cleaned steel

substrates.

• Fiona Cobb (2004). Structural Engineer’s Pocket Book.

ElsevierButterworth-Heinemann.

• Τεχνικά φυλλάδια και εγχειρίδια εταιρειών:Metalnastri

Srl,SikaAG,TensacciaiSrl,HempelA/S,TeknosOy.


Η χρήση της γεωθερμικής ενέργειας σε κτήρια -μια αειφόρος πηγή ενέργειας φιλική προς το περιβάλλον

Δρ.ΜιλτιάδηςΕλιώτης,ΠολιτικόςΜηχανικός

H ολοένααυξανόμενηανάγκηχρήσηςμορφώνενέργει-

αςφιλικώνπροςτοφυσικόπεριβάλλον,μαζίμετην

πρόσφατη επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης

σεπολλάανεπτυγμένακράτητουκόσμου,ωθούντουςμε-

λετητές(Αρχιτέκτονες,ΠολιτικούςΜηχανικούς,Μηχανολό-

γουςΜηχανικούςκλπ.),νααναζητήσουνοικονομικότερακαι

ταυτόχρονα αποτελεσματικότερα συστήματα θέρμανσης/

ψύξηςτωνκτηρίων.Τατελευταία30ή40χρόνιαηεξέλιξη

της Τεχνολογίας έχει καταστήσει τη γεωθερμική ενέργεια

ωςμιααπότιςσημαντικότερεςμορφέςενέργειας,ηοποία

χαρακτηρίζεται,απόαρκετούςειδικούς,ωςαξιόπιστη,οικο-

νομική,αειφόροςκαιεντελώςφιλικήπροςτοφυσικόπερι-

βάλλον.Πρόσφατεςτεχνολογικέςεξελίξειςέχουνδιευρύνει

δραματικάτοφάσμακαιτομέγεθοςτωναξιοποιήσιμωνγεω-

θερμικώναποθεμάτων,ειδικάσεεφαρμογέςπουαφορούντη

θέρμανση/ψύξηκατοικιών.ΣτοΑ’Μέροςτουάρθρουαυτού

θαεξεταστείηπροέλευσητηςγεωθερμικήςενέργειαςκαιθα

γίνειμιαιστορικήανασκόπησητωνκυριοτέρωνπροσπαθειών

τηςανθρωπότηταςγιαεφαρμογήτηςστουςδιάφορουςτο-

μείςτηςζωήςμας.ΣτοΒ΄Μέροςθαγίνειιδιαίτερηαναφορά

στα βιομηχανικά και αυτόνομα συστήματα «άντλησης» και

εφαρμογήςτηςγεωθερμικήςισχύοςσεκτήρια.

1.Προέλευσητηςγεωθερμίας

Η «γεωθερμική ενέργεια» είναι θερμική ενέργεια που βρί-

σκεται στο εσωτερικό της Γης και οφείλεται κατά 20%σε

απομένουσαθερμότητα,κατάτοσχηματισμότουπλανήτη,

ότανξεκίνησεηδημιουργίατουσύμπαντος,πριναπόδισε-

κατομμύρια χρόνια και κατά 80%σε ραδιενεργήδιάσπαση

διαφόρωνασταθώνισοτόπωνστομανδύακαιστοφλοιότης

Γης.Μερικοίερευνητέςυποστηρίζουνότι,ενδεχομένως,να

δημιουργείται γεωθερμική ενέργεια, κατά ένα πολύ μικρό

ποσοστό,απότις ισχυρέςδυνάμειςβαρύτηταςπουέλκουν

μεπολύβραδύ,αλλάσταθερόρυθμό,ολοένακαιμεγαλύτε-

ρεςμάζεςύλης,πολύμεγάληςπυκνότητας,προςτοκέντρο

τηςΓης.Ακόμη,μερικοίειδικοίπιστεύουνότιμιαπολύμικρή

συνιστώσατηςγεωθερμίας,αποτελείηλανθάνουσαθερμό-

τηταπουδημιουργείταιαπότηστερεοποίησηρευστήςύλης

στονπυρήνατηςΓης(Σχήμα1).

Οεπίσημοςορισμόςτηςγεωθερμικήςενέργειας,σύμφωναμε

τοStandardTerminologyRelatingtoGeothermalEnergy(ASTM

E-957),είναιαρκετάευρύς:«ΓεωθερμικήΕνέργειαείναιηθερ-

μικήενέργειαπουπροέρχεταιαπόταπετρώματακαιταρευ-

στάυλικάτηςΓης».Όμωςμετονόρο«γεωθερμικήενέργεια»,

ΜέροςΑ΄:Γεωλογικάδεδομέναπουαφορούντηνπροέλευσητηςγεωθερμίας,ιστορικήαναδρομή

σχετικάμετηχρήσητηςγεωθερμικήςενέργειαςκαιεφαρμογές.

Σχήμα1.ΗδομήτουεσωτερικούτηςΓης.

πουσυνήθωςχρησιμοποιούμε,εννοούμετοτμήματηςγήινης

θερμότητας που είναι αποθηκευμένο με τη μορφή θερμού

νερού,ατμώνήθερμώνπετρωμάτων(Σχήμα2)σεευνοϊκές

γεωλογικέςσυνθήκεςκαιπεριορίζεταισταπρώτατρία,περί-

που,χιλιόμετρααπότηνεπιφάνειατηςΓης.Ηενέργειααυτή

βρίσκεταισυνήθωςπεριορισμένησεμιαγεωθερμικήπεριοχή

ήπεδίομεσυγκεκριμέναεπιφανειακάόρια.Ωςσυνήθειςγε-

ωθερμικέςχρήσεις,αναφέρονταιηεκμετάλλευσητωνυπό-

γειωννερώνήτουατμού,είτεαυτάρέουνφυσικά,είτεβγαί-

νουνστηνεπιφάνειατουεδάφουςμέσωγεώτρησης.

Σχήμα2.Αξιοποίησητωνθερμώνκαιξηρώνπετρωμάτωνμεγεωτρήσεις.



Σχήμα3.Ηπαλαιότερη,ιστορικά,αξιοποίησηθερμώνπηγώνγιατηδημιουργίαθερμώνλουτρών(ανάκτορατηςΔυναστεί-αςτωνΚινστηνΚίνα,3οςαι.π.Χ.)

Σχήμα4.ΣτήλεςθερμώνυδρατμώναπόγεωθερμικόσταθμόστηνΙσλανδία.

Οιγεωθερμικέςεφαρμογές,ακόμη,περιλαμβάνουντηναξι-

οποίηση τηςθερμότητας τωνπετρωμάτωνή τουεδάφους.

Οιγεωθερμικέςχρήσειςταξινομούνταισεδύομεγάλεςκα-

τηγορίες:(α)Οιχρήσειςτηςγεωθερμίαςγιαπαραγωγήηλε-

κτρικήςενέργειαςκαι (β)οιάμεσεςχρήσεις,όπωςείναιοι

εγκαταστάσεις γεωθερμικών αντλιών θερμότητας για τον

οικιακότομέα.

Ηπλέονεντυπωσιακήαπόδειξητηςθερμότηταςπουυπάρχει

στοεσωτερικότηςΓης,αποτελείηηφαιστειακήδραστηριό-

τητακαιοιπολλέςγεωθερμικέςενδείξεις, κυρίωςστιςπε-

ριοχές σύγκλισης των λιθοσφαιρικών πλακών, όπως είναι

ταθερμάνεράκαιτααέρια,πουσχηματίζουνθερμοπίδακες

(geysersprings)καιοιθερμέςπηγέςκαιοιατμίδες.Όλααυτά

ταφυσικάφαινόμεναοδήγησαναρκετάνωρίςτουςειδικούς,

ναμελετήσουντορυθμόαύξησηςτηςθερμοκρασίαςωςπρος

τοβάθοςαπότηνεπιφάνειατηςγης.Έτσι,ορυθμόςαύξησης

τηςθερμοκρασίαςμετοβάθος,καθιερώθηκεναονομάζεται

γεωθερμικήβαθμίδακαιέχειμέσητιμή30°C/Km.Περιοχές

μεθεωρητικάγεωθερμικόενδιαφέρον,είναιαυτέςπουδιαθέ-

τουνγεωθερμικήβαθμίδαμεγαλύτερηαπό30°C/Km.Τέτοιες

περιοχέςείναιπολλέςστονπλανήτημαςκαιοιπερισσότε-

ρεςβρίσκονταισταόριατωνλιθοσφαιρικώνπλακών(π.χ.Κα-

λιφόρνιατωνΗ.Π.Α.,Ισλανδία,Ιταλία,Ελλάδακλπ.).

Πάντως,είναιεπιστημονικάεξακριβωμένοότιοιθερμοκρασί-

εςστονπυρήνατηςΓηςμπορούνναφθάσουντους5000°C.

Σε τέτοιες υψηλές θερμοκρασίες, οι οποίες συνοδεύονται

απόυψηλέςτιμέςπιέσεων,εμφανίζονταιεξαιρετικάμεγάλα

ποσάθερμότηταςπουδιαχέονταιαπότονπυρήναστοστε-

ρεοποιημένουλικότουμανδύακαιπροκαλούνρευστοποίηση

τουκαιάνοδο τουπρος τοστερεόφλοιό,ωςελαφρύτερο

απόάλλα υλικά χαμηλότερης θερμοκρασίας. Το θερμό και

ρευστό αυτό υλικό ονομάζεται μάγμα και θερμαίνει τους

εδαφικούς σχηματισμούς και τα υπόγεια νερά του φλοιού

τηςΓηςκαιμπορείναπροκαλέσειαύξησητηςθερμοκρασί-

αςτουςμέχρικαι370°C.Σεαυτάταεπίπεδαθερμοκρασίας

βασίζεταιηΤεχνολογίαβιομηχανικήςεφαρμογήςτηςγεω-

θερμικήςενέργειας.

2.Ιστορικήαναδρομή

Ηαρχαιολογικήέρευναμαςαποκαλύπτειότιηγεωθερμική

ενέργειαήτανήδηγνωστήστονάνθρωποαπότηνπαλαιο-

λιθικήεποχή.Αρχαιολογικάευρήματα,όπωςείναιοιζωγρα-

φιές σε τοιχώματα σπηλαίων, που χρησιμοποιούνταν πριν

από12έως20χιλιάδεςχρόνια,καταδεικνύουντηχρήσητων

θερμώνπηγών,απόταπρώτακιόλαςστάδιατουανθρώπινου

πολιτισμού.Αργότερα,στουςιστορικούςχρόνους,ηχρήση

τωνθερμώνπηγώνγιατηδημιουργίαλουτροπόλεων,ήταν

ευρέωςδιαδεδομένηαπότηνΚίναμέχριτηΜεσόγειοκαιτη

ΔυτικήΕυρώπη,όπως,γιαπαράδειγμα,ηχρήσηθερμώνπη-

γώνγιαταλουτράτωνανακτόρωντηςΔυναστείαςτωνΚιν

(Σχήμα3)στοόροςΛισάντηςΚίνας(3οςαι.π.Χ.)ήηδημι-

ουργίαδημοσίωνλουτρώνσεθερμοπηγέςκαιηκυκλοφορία

υπόγειουθερμούνερού,γιατηνυποδαπέδιαθέρμανσηκατοι-

κιών,στηρωμαϊκήπόληAquaSulisστηνΑγγλία(1οςαι.μ.Χ.),

ηοποίαμετονομάστηκε,αργότερα,BathatSomerset,γιανα

θυμίζειτηναρχαίααυτήγεωθερμικήεφαρμογή.

ΣτοτέλοςτουΜεσαίωναεμφανίζονταιταπρώτασυστήματα

διανομής γεωθερμικής ενέργειας στις πόλεις. Ένα από τα

παλαιότερατέτοιασυστήματα,είναιαυτότηςγαλλικήςπό-

ληςChaudes-Aigues,πουλειτουργείκανονικάαπότον14ο

αιώνασυνεχώςμέχρισήμερα.Ωστόσο,ηπρώτηβιομηχανική

εκμετάλλευση της γεωθερμικής ενέργειας άρχισε το 1827

στοLarderelloτης Ιταλίας,μετηχρήσηθερμούατμούαπό

θερμοπίδακεςgeyserγιατηνπαραγωγήτουβορικούοξέως

απότηνηφαιστιακήλάσπη.Στηνίδιαπεριοχή,οΙταλόςπρί-

γκηπαςPieroGinoriConti,έθεσεαργότερασελειτουργίατον

πρώτο γεωθερμικό σταθμό για την παραγωγή ηλεκτρικού

ρεύματος.Κατάτηνπρώτηαυτήδοκιμή,ηοποίαπραγματο-

ποιήθηκετο1904,ηηλεκτρικήισχύςπουεπιτεύχθηκεήταν

αρκετήγιαναανάψουντέσσερειςλαμπτήρες.Πριναπότον



ContiείχανπροηγηθείοιέρευνεςτουΆγγλουΛόρδουKelvin,

οοποίος,το1852,παρουσίασετηνπρώτηγεωθερμικήαντλία

γιατηχρήσηθερμότηταςπουβρίσκεταιστοέδαφος.

Προςτοτέλοςτου19ουαιώνακαιγύρωστο1892,εμφανίζο-

νταιστοIdahoτωνΗ.Π.Α.ταπρώτασυστήματαθέρμανσης

ολόκληρωνσυνοικιών,βασισμέναστηγεωθερμικήενέργεια.

Ταίδιασυστήματα,μετηχρήσηβαθιάς,πλέον,γεωθερμικής

γεώτρησης,εμφανίστηκανστιςαρχέςτου20ουαιώναστο

OregonτωνΗ.Π.Α.,γιατηθέρμανσηθερμοκηπίων.Το1930ο

CharlieLiebανακάλυψετογεωθερμικόεναλλάκτηκατακόρυ-

φουκυκλώματοςγιατηθέρμανσηκτηρίων.Τηνίδιαπερίπου

εποχή,αλλάκυρίωςμετάτοπέραςτουΒ’ΠαγκοσμίουΠολέ-

μου,δηλαδήγύρωστο1945,άρχισανναχρησιμοποιούνται

πλέονβιομηχανικά,στηνΙσλανδία,οιθερμοπίδακεςgeyser,

γιατηνθέρμανσηκατοικιώνολόκληρωνοικισμών(Σχήμα4).

Ηπρώτηγεωθερμικήαντλίαυψηλήςαπόδοσηςκαιμε ισχύ

γύρωστα2.2kW,εμφανίστηκετο1940καιήτανεφεύρεση

τουRobertC.Webber.Το1948οκαθηγητήςτουOhioState

UniversityτωνΗ.Π.Α.,CarlNielsen,έθεσεσελειτουργίατον

πρώτογεωθερμικόεναλλάκτηανοικτούκυκλώματος.Ηνέα

αυτήτεχνολογίαέγινεσύντομααρκετάγνωστήσεόλεςτις

ανεπτυγμένεςχώρεςκαιεφαρμόστηκεπολύκατάτηδεκα-

ετίατου1970,όπουεμφανίστηκεηπρώτηπαγκόσμιακρίση

στηνπαραγωγήπετρελαίου.Ητεχνολογίααυτήεξελίχθηκε

αρκετάκαικατάτηνεπόμενηδεκαετία,τόσοστηνΑμερική,

όσοκαιστηνΕυρώπηκαιέχειφθάσεισεθεαματικάαποτε-

λέσματαόπωςείναιοιγεωθερμικοίεναλλάκτεςδυϊκούκύ-

κλουλειτουργίας,πουμπορούνναπαράγουνικανοποιητική

βιομηχανικήενέργειααπόγεωθερμικάρευστάπουέχουντη

σχετικάχαμηλή,γιατημέθοδο,θερμοκρασίατων57°C.

Σχήμα5.Αξιοποίησηγεωθερμικήςενέργειαςκατάτηδιάρ-κειατουχειμώνα.

3.Εφαρμογέςγεωθερμικήςενέργειας

Οι γεωλογικές πηγές γεωθερμικής ενέργειας διακρίνονται

σε διάφορες κατηγορίες και μπορούν να ταξινομηθούν με

διάφορακριτήρια,όπωςείναιτοείδοςτωνγεωθερμικώνπό-

ρων,οτύποςκαιηθερμοκρασίατωνρευστώνυλικώνμέσα

στοέδαφος,οτύποςτουπετρώματοςπουφιλοξενείταρευ-

στάκλπ.Σεσχέσημετοείδοςτωνγεωθερμικώνπόρων,δια-

κρίνονταιπέντεκατηγορίεςτέτοιωνσυστημάτων:

•Ταυδροθερμικάσυστήματα,δηλαδήταυπόγειαθερμάρευ-στάπουβρίσκονταισεέναήπερισσότερουςφυσικούςταμι-

ευτήρες,θερμαίνονταιαπόμιαεστίαθερμότηταςκαισυχνά

εμφανίζονταικοντάστηνεπιφάνειατηςγηςυπότημορφή

θερμικώνφαινομένων(π.χ.θερμοπίδακες).

•Αβαθήςγεωθερμία(earthenergy),κατάτηνοποίαλαμβά-νονταιή/καιαπορρίπτονταιποσότητεςενέργειεςαπόμικρά

βάθημετηνανακυκλοφορίανερούσταπρώτα100μέτρααπό

τηνεπιφάνειατηςγηςήμετηνκυκλοφορίαυπόγειωννερών

ήνερώναπόλίμνες,ποτάμιακαιτηθάλασσα.

• Τα προχωρημένα γεωθερμικά συστήματα (enhanced

geothermalsystems),αναφέρονταισταθερμάπετρώματασε

βάθοςμέχρι2έως10χιλιόμετρα,απόταοποία,μπορείνα

ανακτηθείενέργειαχρησιμοποιώνταςνερό,πουδιοχετεύε-

ταιαπότηνεπιφάνεια,μέσωκατάλληλωνγεωτρήσεωνκαι

ανακτάται αρκετά θερμότερο με τη μορφή νερού ή ατμού

μέσωάλλωνγεωτρήσεων(Σχήμα2).

• Τα γεωπιεσμένα γεωθερμ. συστήματα (geopressuredsystems)αποτελούνταιαπόρευστάεγκλεισμένασεμεγάλο

βάθος,ταοποίαβρίσκονταιεκείπεριορισμένααπόμηπερατά

πετρώματακαιηπίεσητουςυπερβαίνειτηνυδροστατική.

•Ταμαγματικάσυστήματα(magmasystems),δημιουργούνταιαπότηνπρόσληψηθερμότηταςμεκατάλληλεςγεωτρήσεις

σεμαγματικέςδιεισδύσεις,πουβρίσκονταισεμικρόβάθος.

Τα κύρια τμήματα ενός υδροθερμικού συστήματος, είναι η

εστίαθερμότητας,οταμιευτήρας,τοαδιαπέρατοκάλυμμακαι

ηπεριοχήεπαναφότισης.Οταμιευτήραςείναιτοσημαντικό-

τεροτμήμαενόςγεωθερμικούσυστήματος,απότηνάποψη

της ενεργειακής αξιοποίησης των περιεχόμενων ρευστών.

Μιαπρώτηταξινόμηση(δηλαδήτυποποίηση)τωνυδροθερμι-

κώνσυστημάτων,γίνεταισυνήθωςανάμεσαστασυστήματα

σταοποίατοκυρίαρχορευστόείναιοατμός,όπωςείναι,για

παράδειγμα,τασυστήματαυδρατμούστοLarderelloτηςΙτα-

λίας.Τέτοιουείδουςσυστήματαχρησιμοποιούνταιαποκλει-

στικάγιατηνπαραγωγήηλεκτρικούρεύματος.

Τα βασικό κριτήριο για την ταξινόμηση των υδροθερμικών

συστημάτωννερού,είναιτοεπίπεδοστοοποίοβρίσκεταιη

ενθαλπία των γεωθερμικώνρευστών, τα οποία είναι και οι

φορείς της θερμότητας στην επιφάνεια της γης προερχό-

μενα από τα θερμά και βαθιά πετρώματα.Η ενθαλπία των

ρευστών,ηοποίαμπορείναθεωρηθείανάλογητηςθερμο-

κρασίας τους, χρησιμοποιείται για να εκφράσει το θερμικό

περιεχόμενοτους.Οιγεωθερμικοίπόροιταξινομούνται,συ-

νήθωςγιαλόγουςευκολίας,σερευστάχαμηλής,μέσηςκαι

υψηλήςενθαλπίαςήθερμοκρασίας.Υψηλήςενθαλπίαςθεω-

ρούνταιταρευστάπουέχουνθερμοκρασίαμεγαλύτερηαπό

150°C,μέσηςενθαλπίαςταρευστάμεθερμοκρασίααπό90°C

μέχρι150°Cκαιχαμηλήςενθαλπίαςταυπόγειαύδαταπου

έχουνθερμοκρασίαμικρότερηαπό90°C.



Σχήμα6.Αξιοποίησηγεωθερμικήςενέργειαςκατάτηδιάρ-κειατουκαλοκαιριού.

Έτσι,μεβάσητιςκατηγορίεςαυτές,γίνεταιαναζήτησηγεω-

θερμικώνπεριοχώνπουπεριέχουνυπόγειαρευστά,ταοποία

σχηματίζουνέναεκμεταλλεύσιμοκοίτασμα.Ηέρευνααυτή

γίνεταιμεκατάλληλεςγεωθερμικέςμεθόδους,κυρίωςστην

επιφάνειατουεδάφουςκαιτημικρότερη,κατάτοδυνατόν,

δαπάνη.Ανηεπιφανειακήέρευναπαρουσιάσειθετικάαπο-

τελέσματα, ακολουθεί η ανόρυξη ερευνητικών και κατόπιν

παραγωγικώνγεωτρήσεων,οιοποίες,συνήθως,είναι ιδιαί-

τεραδαπανηρές.

Αμέσωςμετάτηνεπιλογήτηςπεριοχήςμεεκμεταλλεύσιμο

κοίτασμα γεωθερμικής ισχύος, γίνεται η εγκατάσταση του

βιομ.γεωθερμικούσυστήματος.Επειδήοιπεριοχέςυψηλής

ήμέσηςενθαλπίαςβρίσκονταικυρίωςστιςπεριοχέςσύγκλη-

σηςτωντεκτονικώνπλακώντηςΓης,όπουοφλοιόςτηςεί-

ναιπιοαδύνατοςκαιέχειτεράστιαρήγματα,απόταοποία

κυκλοφορούνρευστάυψηλήςθερμοκρασίας,ηεγκατάσταση

γεωθερμικού συστήματος χαμηλής θερμοκρασίας, για οικι-

ακέςεφαρμογές,είναι,πλέον,ησυνηθέστερηγεωθερμική

εγκατάσταση(Σχήματα5και6).

Ένα τυπικό γεωθερμικό σύστημα χαμηλής ενθαλπίας, ανε-

ξάρτητααπότοείδοςτηςεφαρμογής,τοοποίοχρησιμοποι-

είται, μεταξύ άλλων, για τη θέρμανση/ψύξη των κτηρίων,

αποτελείταιαπόταεξήςκύριαμέρη:

1)Τοσύστημαπαραγωγής,τοοποίοπεριλαμβάνειτηνπαρα-

γωγική γεώτρηση, την αντλία παραγωγής και τις συσκευές

στηνκεφαλήτηςγεώτρησης(Σχήματα5και6).Τοπιοσυ-

νηθισμένοσχήμααξιοποίησης,είναιτοσύστηματωνδιπλών

γεωτρήσεων(«δίπολο»),στοοποίο,τοσύνολοτουγεωθερ-

μικούρευστούεισέρχεταιξανάστονταμιευτήρα.

2) Τοσύστημαμεταφοράς, το οποίο εξυπηρετεί την μετα-

φοράτωνγεωθερμικώνρευστών,απότηνκεφαλήτηςγεώ-

τρησης,μέχριτοσύστημαεφαρμογήςκαισυνδυάζεταιμετο

σύστημαδιανομήςτηςγεωθερμικήςενέργειας.Γιαεφαρμο-

γέςμεθερμοκρασίανερούμικρότερηαπότους70°C,χρησι-

μοποιούνταιπλαστικέςσωλήνεςμεταφοράς.

3)Τοσύστημαεφαρμογής(σύστημαεναλλαγήςτηςθερμό-

τητας)πουπροσδίδειήαπορροφάθερμότητααπότοκτήριο

ανάλογαμε τηνεποχή (μεαεραγωγούςήμε ενδοδαπέδιο

δίκτυο).Οι πλάκες εναλλαγής θερμότητας είναι η συνηθέ-

στερη λύση που εφαρμόζεται σε γεωθερμικά συστήματα

θέρμανσης,ότανυπάρχεικάποιασημαντικήπεριεκτικότητα

επιβλαβώνιόντων.

Έναγεωθερμικόσύστημααξιοποιείτιςσταθερέςθερμοκρα-

σίεςκάτωαπότηνεπιφάνειατουεδάφους,γιαναδεσμεύει

την «ελεύθερη ενέργεια». Η θέρμανση/ψύξη των εσωτερι-

κώνχώρωντωνκτηρίων,επιτελείταιμετηδιέλευσηνερού

σταθερήςθερμοκρασίας(Σχήματα5και6),δηλαδήτηςθερ-

μοκρασίαςπουέχειτουπέδαφοςσεβάθοςαπό2έως100

μέτρα,μέσωτωνμετατροπέωνθερμότητας(converters),κάτι

πουγίνεταικαιμετασυμβατικάσυστήματακλιματισμού.

Οιμετατροπείςισχύοςδιακρίνονται,κυρίως,σεμετατροπείς

εξαναγκασμένηςροής,φυσικήςσυναγωγήςκαιακτινοβολίας

και αποτελούνται από δίκτυο σωλήνων τοποθετημένωνστα

δάπεδα,στουςτοίχουςήστηνοροφήτωνκτηρίων.Βέβαια,

πρέπεινααναφερθείότιοιΚανονισμοίπουαφορούντηθερμι-

κήθωράκισητουκελύφουςτουκτηρίουκαιγενικάτηνενεργει-

ακήαπόδοσητου,πρέπειναεφαρμόζονταικαιστηνπερίπτωση

χρήσηςτηςγεωθερμίας,καθώςκαισεκάθεάλληενεργειακή

εφαρμογήόπως,π.χ.,ταφωτοβολταϊκάσυστήματα.

Για την παραγωγή ηλεκτρικής ισχύος, είναι προφανές ότι

τα πιο πάνω μέρη ενός τυπικού γεωθερμικού συστήματος,

είναιδυνατόνατροποποιηθούνγιανααντεπεξέλθουνστις

υψηλέςθερμοκρασίεςκαιπιέσειςτωνγεωθερμικώνρευστών

(Σχήμα7).Οτυπικόςκύκλοςτηςμονάδας,οοποίοςχρησι-

μοποιείταιγιατηνμετατροπήτηςγεωθερμικήςενέργειαςσε

ηλεκτρική,καθορίζεταισυνήθωςαπότοείδοςτουγεωθερμι-

κούρευστού(π.χ.ξηρόςατμός,διφασικόρευστόκλπ.),από

την θερμοκρασία και την πίεση των ρευστών (δηλαδή από

τηνενθαλπίατους),απότησύστασητωνγεωθερμικώνρευ-

στών(π.χ.απότοποσοστότωνμησυμπυκνωμένωναερίων,

τηνπαρουσίααλάτωνκλπ.),απότηδυναμικότητατηςμονά-

δαςκαιαπότηδιάβρωσητωνμεταλλικώνεπιφανειών.

Οικυριότεροιτύποιμονάδωνπαραγωγήςσήμεραείναιοκύ-

κλοςατμού,οκύκλοςεκτόνωσηςδιφασικούρευστού(μονή,



Σχήμα7.Σχηματικήπαράστασηθερμικούσταθμούπαραγω-γήςενέργειας.

διπλήή/καιπολλαπλήεκτόνωση)καιοδυαδικόςκύκλος(ορ-

γανικόςκύκλος/κύκλοςKalina).

4.ΣυμπεράσματαΑ΄Μέρους

ΣτοπαρόνΑ΄Μέροςτουάρθρου,είδαμεταγεωλογικάδε-

δομέναπουαφορούντηνπροέλευσητηςγεωθερμίας,έγινε

μιαιστορικήαναδρομήσχετικάμετηχρήσητηςκαιείδαμε,

γενικά,τιςεφαρμογέςτης.ΣτοΒ΄καιτελευταίομέροςτου

άρθρου,θαδούμεπιοδιεξοδικάτηνεφαρμογήτηςγεωθερ-

μίαςστονοικιακότομέα.

Ευχαριστίες: Ο συγγραφέας ευχαριστεί τη Διεύθυνση του

ΕνεργειακούΓραφείουΚυπρίωνΠολιτών (www.cea.org.cy),

γιατηνευγενήπαραχώρησηφωτογραφικούυλικού.

Βιβλιογραφία• EPRI,“GeothermalPower:Issues,technologiesandopportunities

forresearchanddevelopment”,(2014).• ΦυτίκαςΜ.&ΑνδρίτσοςΝ.,“Γεωθερμία,γεωθερμικοίπόροι,

γεωθερμικά ρευστά, εφαρμογές και περιβάλλον”, ΕκδόσειςΤζιόλα,Θεσσαλονίκη(2004).

• ΕνεργειακόΓραφείοΚυπρίωνΠολιτών,“Γεωθερμικέςαντλίεςθερμότητας”,Λευκωσία(2010).

• DicksonM.H.&FanelliM.,“GeothermalEnergy”,JohnWiley&SonsEditions(1995).

Επιστημονικά Θέματα

O ρόλος και οι ευθύνες του

Σύμβουλου Μελετητή στο

Έργο έχουν άμεση σχέση

καιεξαρτώνταιαπότοντρόποανά-

θεσης (procurement method) του

Έργουκαιτηνσυμβατικήδομήπου

επιλέγεται κατά τoπρώιμοστάδιο

τηςανάθεσης.Ωςγνωστόνηανά-

θεση ενός Έργου μπορεί να γίνει

μεδιάφορεςμεθόδους.ΟΕργοδό-

τηςμπορείναεπιλέξειείτενααναθέσειτοΈργομετονλε-

γόμενοπαραδοσιακόήορθόδοξοτρόπο,όπουοιΣύμβουλοι

Μελετητές(ΠολιτικόςΜηχανικός,Αρχιτέκτονας,Επιμετρη-

τήςΠοσοτήτων,κτλ.)διορίζονταιαπευθείαςαπότονΕργο-

δότηκαικατάσυνέπειασυμβάλλονταιαπευθείαςμεαυτόν,

είτενααναθέσειτοΈργομέσωενόςσυμβολαίουστοοποίο

περιλαμβάνονται τόσο ο σχεδιασμός όσο και η κατασκευή

τουΈργου(designandbuildcontract),όπουοιΣύμβουλοιΜε-

λετητέςαποτελούνμέροςτηςομάδαςτουΕργολάβου,είτε

(οΕργοδότης)μπορείναεπιλέξειναεισάγειστηνσυμβατι-

κήδομήτουΈργουτηνσύμβασηαντικατάστασης(novation

agreement)ηοποίαθατουεπιτρέψεινααντικαταστήσειτην

θέση του (στην σύμβαση του με τον ΣύμβουλοΜελετητή)

με τον Εργολάβο. Μέσω της σύμβασης αντικατάστασης

(nοvation agreement) δύναται να δημιουργηθεί απευθείας

συμβατικήσχέσημεταξύτουΕργολάβουκαιτουΣύμβουλου

Μελετητή και αντίστροφα. Παρόλα αυτά τα εμπλεκόμενα

μέρη σε αυτού του είδους τις συμβάσεις θα πρέπει να εί-

ναιπολύπροσεκτικά καθότι ησαφήνειαστηνσύνταξη της

συμφωνίας αντικατάστασης (novation agreement) διαδρα-

ματίζεικαθοριστικόρόλοστονσκοπόπουπροσβλέπουννα

επιτύχουντασυμβαλλόμεναμέρη(Blyth&BlythLimitedvs.

CarillionConstructionsLimited2002SLT961).

Πολλές φορές ο ΣύμβουλοςΜελετητής καλείται να ενερ-

γήσειωςΔιαχειριστήςτηςΣύμβασηςΕργολαβίας(Contract

Administrator). O διορισμός του Σύμβουλου Μελετητή ως

Διαχειριστή της Σύμβασης Εργολαβίας μπορεί να πραγμα-

τοποιηθεί είτε μέσω κάποιας τυποποιημένης συμφωνίας

είτεμέσωκάποιαςμητυποποιημένηςσυμφωνίας(bespoken

agreement). Γενικότερα, οι συμφωνίες διορισμού των Συμ-

βούλωνΜελετητώναφορούνσυνήθως (i) τοείδοςτηςπα-

ροχήςτωνυπηρεσιώνπουθαπρέπειναπαρέχειοΣύμβου-

λοςΜελετητήςστοΈργο,(ii)ταπρότυπαπουθαπρέπεινα

πληρούνταικατάτηνπαροχήτέτοιωνυπηρεσιώνκαι(iii)τον

χρόνοπουθαπρέπειναπαρασχεθούνοιυπηρεσίεςτουΣύμ-

βουλουΜελετητήσεσχέσημε τοπρόγραμμακατασκευής

τουΈργου.


Ο ρόλος και οι ευθύνες του Σύμβουλου Μελετητή στο Έργο

ΓιώργοςΙωάννου,ΕπικεφαλήςτμήματοςΑκίνητηςΙδιοκτησίαςκαιΚατασκευαστικούΔικαίου,

ΓιώργοςΖ.Γεωργίου&ΣυνεργάτεςΔ.Ε.Π.Ε


Είναισημαντικόοισυμφωνίεςδιορισμούναπεριλαμβάνουν

όρους σε σχετικά με τον μηχανισμό πληρωμής των υπη-

ρεσιών του Σύμβουλου Μελετητή, την επαγγελματική του

ασφάλεια, τον περιορισμό της ευθύνης τουστοΈργο (net

contributionclause),τοδικαίωμαεκχώρησηςτηςσυμφωνίας

σε τρίτα πρόσωπα όπως επίσης και πρόνοιες για τον τερ-

ματισμότηςίδιαςσυμφωνίαςδιορισμού.Επιπρόσθετα,στις

συμφωνίεςδιορισμούθαπρέπειπεριλαμβάνονταιπρόνοιες

γιατηνπροστασίατωνπνευματικώνδικαιωμάτων(copyright)

τουΣύμβουλουΜελετητή,πρόνοιεςπουνασχετίζονταιμε

τους όρους παράλληλων εγγυήσεων (collateralwarranties),

πρόνοιεςσχετικάμετοβασικόπροσωπικό,τονέλεγχοτων

μηεφαρμοσμένωνυλικώνκαιεμπορευμάτωνκτλ.

Τοκαθήκονεπιμέλειας(dutyofcare)τουΣυμβούλουΜελε-

τητήδιακρίνεταιστοκαθήκονεπιμέλειαςτοοποίοαπορρέ-

ει από τοΆρθρο 51 του περίΑστικώνΑδικημάτωνΝόμου,

Κεφ. 148 (Αθανασίου κ.α. V. Κουκούνη (1997) 1Α.Α.Δ614)

καιστορητόκαι/ήκάποιεςφορέςεξυπακουόμενοσυμβατικό

καθήκον επιμέλειας του συνηθισμένου μέσου προσοντού-

χου ΣύμβουλουΜελετητήωςσχετικού προσώπουπου κα-

τέχειουσιαστικήγνώσητηςκατάστασηςκαιωςπροσώπου

πουδείχνειτηδέουσαεπιμέλεια,υπότιςίδιεςπεριστάσεις

κατάτονίδιοχρόνο.Οβαθμόςκαθήκοντοςεπιμέλειαςέχει

καθορισθεί μέσω της αγγλικής απόφασης Bolam v. Friern

HospitalManagementCommittee1957IWLR582(εξούκαιτο

περιβόητοBolamTest)στηνοποίαλέχθηκεότι,ότανκάποιος

επαγγελματίαςεμπλέκεταισεμιακατάστασηηοποίααπαιτεί

τηνχρήσησυγκεκριμένωνειδικώνικανοτήτωνήδεξιοτήτων,

τότετοτεστπουχρησιμοποιείταισχετικάμετοκατάπόσο

ο επαγγελματίας υπήρξε αμελής ή όχι δεν είναι αυτό του

μέσουανθρώπου(Claphamomnibus)διότιομέσοςάνθρωπος

δενέχειτιςειδικές ικανότητεςτουεπαγγελματία.Τοτεστ

πουθαπρέπειναχρησιμοποιείταισεαυτέςτιςπεριπτώσεις

είναιαυτότουμέσουανθρώπουοοποίοςεξασκείκαιεπαγ-

γέλλεταιωςναέχειευθύνησχετικάμετηνειδικήικανότητα

πουαπαιτείτογιατονδιορισμότου.

Ο βαθμός του καθήκοντος επιμέλειας για τουςΠολιτικούς

ΜηχανικούςκαθορίζεταιμέσααπότονόροΒ(1)τηςτυποποι-

ημένηςΣυμφωνίαςδιορισμούτωνΠολιτικώνΜηχανικώνπου

εκδίδειοΣΠΟΛΜΗΚ.Γενικότεραόμωςθαπρέπειναέχου-

με υπόψιν μας ότι οι τυποποιημένες συμβάσεις διορισμού

τωνΣυμβούλωνΜελετητώντείνουνναεμπεριέχουνόρους

πουπρονοούν την καταβολήλογικήςφροντίδαςκαι επιμέ-

λειαςσεσυνάρτησημε τοεπίπεδοβαθμούεπιμέλειας του

μέσουλογικούσυνετούπροσώπουπουασκείτοεπάγγελμα

τουΣύμβουλουΜελετητή. (ΒλέπεΣυμφωνίαΑνάθεσηςκαι

ΌρουςΣύμβασηςΥπηρεσιώνΠολιτικούΜηχανικού,Συμβό-

λαιο Ανάθεσης Εργασίας Αρχιτεκτόνων, Συμβόλαιο RIBA,

ΣυμβόλαιοFIDICμεταξύΕργοδότηκαιΣυμβούλουΜελετητή

γιαπαροχήυπηρεσιών(WhiteBook),ΣυμβόλαιοACEκτλ.

Όσοναφοράτοερώτημαπόσηλογικήικανότητακαιφροντί-

δααπαιτείται ναεπιδείξειοΣύμβουλοςΜελετητήςσεένα

Έργο, η απάντηση θα μπορούσε να είναι ότι απαιτείται να

αποδοθεί η λογική ικανότητα καιφροντίδα ενός έμπειρου,

κατάλληλα προσοντούχου και καταρτισμένου Σύμβουλου

Μελετητή,οοποίοςέχειεμπειρίαστηνπαροχήυπηρεσιών

σεσχέσημεΈργαπαρόμοιουτύπου,μεγέθους,φύσεως,πο-

λυπλοκότηταςκαιαξίας.

Σεαυτότοσημείο,θαπρέπεινασημειωθείότισεπερίπτωση

πουοΣύμβουλοςΜελετητήςδιαπιστώσεισεέγκαιροχρόνο

ότιοΕργολάβοςτουΈργουδενέχειτηνκατάρτισηκαιτην

εμπειρίαπουαπαιτείταιγιαναφέρειειςπέραςτοΈργο,τότε

οφείλεινααυξήσειτουςελέγχουςτουστοΈργογιαναδι-

ασφαλίσειότιτοΈργοθαπαραδοθείορθάστονΕργοδότη

(LondonBoroughofMertonV.Lowe(1981)18BLR130).Επι-

πρόσθεταθαπρέπεινασημειωθείότι,οβαθμόςτηςεπίβλε-

ψηςπουαπαιτείταιαπότονΣύμβουλοΜελετητήθαπρέπει

ναρυθμίζεταιαπότηνεμπιστοσύνητουπροςτονΕργολά-

βο.Όπουδιαπιστώνεταιέλλειψηικανότηταςεκμέρουςτου

Εργολάβου τότε το επίπεδο επίβλεψηςαπό τονΣύμβουλο

Μελετητήπρέπειναείναιπιοψηλό(SutcliffeV.Chippendale

Edmondson(1971)BLR149).Κατάσυνέπεια,μεβάσηταγε-

γονότατηςκάθευπόθεσηςοβαθμόςεπιμέλειαςπουθαπρέ-

πειναεπιδεικνύεταιαπότονΣύμβουλοΜελετητήμπορείνα

αυξάνεταιανάλογακατάτηνκάθεπερίπτωση.

ΤακαθήκοντατωνΣυμβούλωνΜελε-

τητώνπέραναπόταγενικάπουέχουν

αναφερθεί συνοπτικάπιοπάνω, δια-

κρίνονται και στα ειδικά. Σε γενικές

γραμμές τα ειδικά καθήκοντα των

Σύμβουλων Μελετητών σχετίζονται

κυρίωςμετηνγηκαιτασχετικάδι-

καιώματα επ’ αυτής, το υπέδαφος

και την οικοδομή, τον σχεδιασμό

καιτοκόστοςτουΈργου,τηνανά-

πτυξη και τροποποίηση σχεδια-

σμού, την παροχή συμβουλών σε

σχέσημετησύμβασηεργολαβίας

και τέλος την επίβλεψη του Έρ-

γου. Σε σχέση με τα καθήκοντα

αυτάοΣύμβουλοςΜελετητήςοφείλειναενεργείαφενόςως

αντιπρόσωποςτουΕργοδότηκαιαφετέρουμεδίκαιοτρόπο

έναντιτουΕργολάβουκαθότικαλείταιναεκτελείτακαθήκο-

ντατουδίκαια,επαγγελματικά,αμερόληπτακαιτίμια(AMEC

CivilEngineeringV.SecretaryofStateforTransport(2005)1

WLR2339).

Τέλος,μέσααπότηνομολογίαέχειπροκύψειότιοΑρχιτέ-

κτοναςήοΜηχανικόςσεέναΈργοόπωςκαιοκάθεάλλος

επαγγελματίας,δενυπέχουνκαθήκονεκπλήρωσηςτωνυπο-

χρεώσεωντουςπουπροκύπτουναπότηΣύμβασημόνοπρος

τονπελάτητουςαλλάυπέχουνδυνητικάκαικαθήκονπρος

τρίτους.

Γιαπερισσότερεςπληροφορίεςμπορείτεναεπικοινωνήσετε

μετοτμήμαΑκίνητης ΙδιοκτησίαςκαιΚατασκευαστικούΔι-

καίουστηνηλεκτρονικήδιεύθυνση:[email protected]



Ειδικά ΘέματαΕιδικά Θέματα

Αστική Βιώσιμη Κινητικότητα, το επενδυτικό εργαλείο του Δήμου Λευκωσίας

O ΔήμοςΛευκωσίας,ωςπρωτεύουσαπόλητηςΚυπρι-ακήςΔημοκρατίας,μέσααπότηνΣτρατηγικήτουγιαΟλοκληρωμένηΒιώσιμηΑστικήΑνάπτυξη,έχειθέσει

ωςόραματοεξής:«MίαΠρωτεύουσαΕυφυής,ΒιώσιμηκαιΠροσβάσιμηγιαόλους».Μέσωαυτούορίζεταικαιηαποστο-λήτου,ηοποίαείναιηπαροχήυπηρεσιώνυψηλήςποιότηταςβασισμένηστοόραμα,τόσοπροςστουςΔημότεςαλλάκαιστους επισκέπτες, με τη ταυτόχρονη δημιουργία κατάλλη-λωνυποδομώνπουθαοδηγήσουντονΟργανισμόσεέναπο-λυδιάστατοκαισυνάμαελκυστικόαστικόπεριβάλλον.

Ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει οΔήμος μας είναι το έντονο κυκλοφοριακό κυρίως κατά τιςώρεςαιχμής.Αυτόκλιμακώνεταιγιαχρόνια,λόγωότιηπολι-τικήαστικώνμεταφορώνέχειεπικεντρωθείμονόπλευραστο

ιδιωτικό αυτοκίνητο. Η ανάπτυξητης πόλης έπειτα από μια συνεχήάναρχη διάχυση του πολεοδομι-κούιστούκαιτηνεγκατάλειψητουιστορικού της κέντρου, τις τελευ-ταίες δεκαετίες, έχει περάσει πιασεφάσηκατακόρυφηςύφεσηςκαιυποβάθμισης της κεντρικής περι-οχής. Η αύξηση των κυκλοφορια-κών προβλημάτων, έχει σοβαρόαντίκτυποστοαστικόπεριβάλλον,στην οδική ασφάλεια και στηνποιότηταζωής,μεαποτέλεσμαηπόλη να γίνεται λιγότερο ελκυ-στική για τις επιχειρήσεις, τουςκαταναλωτέςκαιτουςκατοίκουςτης.Γι’αυτόκαιοΔήμοςΛευκω-

σίας ηγήθηκε της προσπάθειας ανασυγκρότησης του αστι-κούκέντρουτης,αλλάκαιτωνβασικώνπολεοδομικώντηςδομών.Σύμφωναμετιςμελέτεςμαςέχουμεκαταφέρειναπετύχουμεμιααρνητική«πρωτιά»,μίααπότιςυψηλότερεςαναλογίεςιδιοκτησίαςαυτοκινήτωνστηνΕυρώπη(περισσό-τερααπό700αυτοκίνηταανά1.000κατοίκους,πηγή:Ολο-κληρωμένο Σχέδιο ΚινητικότηταςΛευκωσίας) και ιδιαίτεραχαμηλήχρήση‘πράσινων’μεταφορών.ΣτηνευρύτερηαστικήπεριοχήτηςΛευκωσίαςτομερίδιομετακινήσεωντωνδημο-σίωνσυγκοινωνιώνείναιμόνον5%,τουδεποδηλάτουκάτωαπό2%.Ησυνεχόμενηαύξησητωνκυκλοφοριακώνπροβλη-μάτωνέχεισοβαρόαντίκτυποστοαστικόπεριβάλλον(ατμο-σφαιρικήρύπανση,ηχορύπανσηκλπ),στηνοδικήασφάλειακαιστηνποιότηταζωής.Αναγνωρίζονταςταπροαναφερθέ-νταστοιχεία,οΔήμοςΛευκωσίαςμέσωτωνπροτάσεωντουγια την νέαΠρογραμματική περίοδο 2014-2020 προτίθεταινα βελτιώσει την υφιστάμενη κατάσταση με την ενίσχυση

του μεριδίου των δημόσιων συγκοινωνιών, του ποδηλάτουκαιτωνπεζών.Τοποσοστόχρήσηςτωνδημοσίωνσυγκοινω-νιώνπρέπεινααγγίξειτο8%έωςτοέτος2023.Ηεπίτευξητωνφιλόδοξων αυτών στόχων απαιτεί την εφαρμογή μιαςσειράςμέτρωνπουαφορούνόλεςτιςμορφέςκυκλοφορίας,τα οποία αλληλοσυμπληρώνονται και λειτουργούν ενιαία.Γιατονλόγοαυτό,τοΟλοκληρωμένοΣχέδιοΚινητικότηταςγιατηΛευκωσία(ΟΣΚΛ)είναιογνώμοναςτουσχεδιασμούτωνπροτάσεωνγιαχρηματοδότηση.

ΣκοπόςτωνέργωνείναιηεπίτευξηΑειφόρουΚινητικότητας,με τη χρήση των δημοσίων συγκοινωνιών, του ποδηλάτουκαιτηςδιακίνησηςμεταπόδια,ωςτιςκαταλληλότερεςμορ-φέςμεταφορώνγιατοαστικόπεριβάλλον.ΆλλωστεΒιώσι-μηαστικήκινητικότηταήΑειφόροςΚινητικότηταείναιαυτήπουεξυπηρετείτιςανάγκεςτηςκοινωνίαςγιαελεύθερημε-τακίνηση, προσβασιμότητα, επικοινωνία, δραστηριοποίησηκαι κοινωνική επαφή, χωρίς να «θυσιάζει» βασικές ανθρώ-πινεςήπεριβαλλοντικέςαπαιτήσειςκαιπροοπτικέςσήμεραήστομέλλον.(πηγή:WorldBusinessCouncil forSustainableDevelopment2004).ΟισχεδιασμοίτουΔήμουβελτιώνουναισθητάτιςσυνθήκεςγιατιςδημόσιεςσυγκοινωνίες,καιτιςδιακινήσειςμετοπο-δήλατοκαιταπόδια.Ανακατανέμουντοδιαθέσιμοχώροσεόλεςτιςμορφέςμεταφορών,περιλαμβανομένουκαιτουαυ-τοκινήτου,σύμφωναμετηνπολιτικήπουδιέπειτοΟΣΚΛ.Προτάσεις όπως δημιουργία λεωφορειολωρίδων, ποδηλα-τοδιαδρομώνκαιυποδομώνγιατουςπεζούςθαβελτιώσουνάμεσατηναποδοτικότητατουμελλοντικούσυστήματοςκι-νητικότητας της πόλης, καθιστώντας το βιώσιμο. Επίσης,λύσεις όπως μονοδρομήσεις, προσφέρουν καλύτερη ροήτης κυκλοφορίας καθώς οι κινήσεις στροφών καθίστανταιευκολότερεςκαιπεριορίζεταιοαριθμόςεμπλοκώνστιςδι-ασταυρώσεις.Οισημαντικότερεςαλλαγές /προτάσειςπουπεριλαμβάνονταιστονσχεδιασμότωνέργωντουΔήμουπουέχουνεξασφαλίσειχρηματοδότησηείναιοιεξής:

1.ΑναβάθμισητουεμπορικούτριγώνουμεταξύτωνΛεωφό-ρωνΑρχ.ΜακαρίουΓ’,ΕυαγόρουκαιοδούΣτασικράτουςΒασικόχαρακτηριστικόστοιχείοτουέργου,είναιηδημιουρ-γία κοινού χώρου διακίνησης (Shared Space), επί των Λε-ωφόρουΜακαρίου ΙΙΙ καιΑναστασίουΛεβέντη, ξεκινώνταςαπότονσηματοδοτούμενοκόμβοτηςΛεωφόρουΜακαρίουμετηνΔιγενήΑκρίταέωςκαιτηνσυμβολήτηςΑναστασίουΛεβέντημετηνΛεωφόροΟμήρουκαιΣτασίνουπλησίοντηςΠλατείας Σολωμού όπου χωροθετείται και ο σταθμός τωνλεωφορείων.Σημαντικόστοιχείοπουπροσφέρεικαιτηνεπι-πρόσθετηαξίασεαυτήτηντροποποίησηείναικαιηταυτό-χρονη δημιουργία ζεύγους λεωφορειολωρίδων με πρόνοια

ΝάσοςΚολυβάς,ΠολιτικόςΜηχανικός,MscΣυγκοινωνιολόγος


Ειδικά ΘέματαΕιδικά Θέματα

για την μελλοντική όδευση της γραμμής του συστήματοςΤραμ.ΗπρότασηδιαμορφώθηκελαμβάνονταςεπίσηςυπόψητησημασίατηςπεριοχήςαυτήςσαντονπυρήνατουΑστικούΕμπορικούΚέντρου της εκτός των τειχώνπόλης τηςΛευ-κωσίας.Με την ολοκλήρωσή του τοΈργο θα συνδέει τηννέαΠλατείαΕλευθερίας,ηκατασκευήτηςοποίαςβρίσκεταιστοτελικόστάδιοκαιτονΣταθμόΜετεπιβίβασηςτηςΠλα-τείαςΣολωμού,πουαποτελείτονκεντρικόσταθμόαστικώνσυγκοινωνιών της πόλης, με το Αστικό Εμπορικό Κέντρο.Στηνπροέκτασήτουπροςβορρά,τοέργοθααποτελέσειεπί-σηςσύνδεσημετοεμπορικόκέντροτηςεντόςτωντειχώνπόληςκαισυγκεκριμένατιςοδούςΛήδραςκαιΟνασαγόρουκαι με το προτεινόμενο έργο αναμόρφωσης της Τάφρου-ΠρομαχώνωνκαιτωνΠεριμετρικώνΤόξων.Στανοτιοανατο-λικάσυνδέεταιμετοπάρκοΑγ.Σπυρίδωνα,ενώστηνοτιο-δυτικήτουπροέκτασήθασυνδεθείμετονέοδιοικητικόκαιπολιτιστικόκέντροτηςπόλης,πουείναιυπόανάπτυξη,δηλ.ταυπουργείαΟικονομικών,Εσωτερικών,τοκτίριοΘεάτρουΘΟΚκαιμεάλλοέργοτηνυλοποίησητουοποίουπροωθείοΔήμοςΛευκωσίας,όπωςτοχώροανάπλασηςτουπαλιούΓΣΠμευπόγειοχώροστάθμευσης,ΕντόςτηςπεριοχήςτουΈργουβρίσκεταιεπίσηςηΠινακοθήκητουΙδρύματοςΛεβέ-ντη, η οποία αποτελεί σημαντικό πόλο έλξης επισκεπτώνυπερτοπικήςεμβέλειας

2.ΑνάπλασηλεωφόρουΚαλλιπόλεωςκαιΜακαρίουΙΙΙ. ΤοσυγκεκριμένοΖεύγοςκύριωναρτηριώνπουθαχρησιμεύεισανείσοδος-έξοδοςτηςπόληςγιατααυτοκίνητα,μεταυτό-χρονηεισαγωγήλεωφορειολωρίδων.ΤοζεύγοςΛεωφόρουΜακαρίου(απότονκόμβοτουAlluminumTowerέωςτονση-ματοδοτούμενοκόμβομετηνΔιγενήΑκρίτα)καιΕυγενείαςΘεοδότουμαζίμετηνΚαλλιπόλεωςκαθ’όλοτομήκοςτηςείναιτοβασικόπαράδειγμα.Ταυτόχροναθαενισχυθούντασυστήματαμονοδρόμησηςκατάμήκοςσυλλεκτήριωνοδών,ώστεναεξασφαλίζεταιηεύκοληπρόσβασησεκύριεςοδούςπου έχουν μονοδρομηθεί χωρίς παρακάμψεις μεγάλου μή-κους.Επίσης,τασυστήματαμονόδρομωνσεοικιστικέςκυρί-ωςπεριοχέςπουπερικλείονταιαπότιςαρτηρίες.Τασυστή-ματαμονόδρομωνστιςτοπικέςαυτέςοδούςεμποδίζουντηνεκτροπήκυκλοφορίαςαπότιςκύριεςαρτηρίες,μέσωαυτών,από οδηγούς που προσπαθούν να παρακάμψουν τμήματατωνκυρίωναρτηριών.Παραδείγματοςχάριν,στηνπεριοχήμεταξύΛεωφόρουΜακαρίουκαιΟδούΝικοδήμουΜυλωνά,ηεφαρμογήτέτοιωναλλαγώνθαεμπόδιζετιςμετακινήσεις

ΠρότασηανάπλασηςΛεωφόρουΜακαρίου

ΠρότασηανάπλασηςΛεωφόρουΣτασίνου

στηνπεριοχήαπόοδηγούςπουπροσπαθούννααποφύγουντηνκυκλοφοριακήσυμφόρησηστηνΛεωφόροΜακαρίου.

3. Δραστική μείωση των λωρίδων κυκλοφορίας στο εξω-τερικότόξοτηςΠεριτοιχισμένηςπόληςμεταυτόχρονηδιαπλάτυνσηκαιανακατασκευήτωνπεζοδρομίωνστηνοδόΣτα-σίνουκαιδημιουργίαποδηλατοδιαδρόμου.ΈτσιηΛευκωσίαθααποκτήσειτηναπρόσκοπτηπεριπατητικήκαιποδηλατικήδιαδρομήπουθααναδείξειτηνομορφιάκαιπολιτιστικήκλη-ρονομιάτωνΕνετικώνΤειχώντης

4.Δίκτυοποδηλατιστών θαπροταθεί σε όλα τα έργα,ωςμέροςτηςπροσπάθειαςγιατηνπροώθησηεναλλακτικώνμορ-φώνμεταφοράς.Μετηνδημιουργίαποδηλατολωρίδωναλλάκαιποδηλατοδρόμων,ενθαρρύνεταιηπρόσβασηστοεμπορι-κόκέντροκαισεάλλεςδραστηριότητεςμετηχρήσηπράσινωνκαιήπιωνμέσωνμετακίνησης.ΟλοκληρώνεταιέτσιέναβασικόδίκτυοπουθαεφαρμοστείκαιθασυνδέειταΠανεπιστήμιατηςπόληςμετοκέντροτηςΛευκωσίαςκαιμετουπάρχονδίκτυοκατάμήκοςτουποταμούΠεδιαίου.Τόσοτοέργοτηςανάπλα-σηςτουΔημοτικούΚήπου,τοέργοτουεξωτερικούκαιεσωτε-ρικούτόξου,αλλάκαιηανάπλασητωνΛεωφόρουΜακαρίου,Ευαγόρου και οδού Στασικράτους (εμπορικό τρίγωνο), απο-τελούν αναπόσπαστο και σημαντικό στοιχείο ολοκλήρωσηςτουΔικτύουένωσηςτωνΠανεπιστημίων.ΤοέργοτηςένωσηςτωνΠανεπιστημίωντηςπόληςμετοκέντροτηςΛευκωσίας,έχειεγκριθείγιαχρηματοδότησηαπότονάξονατωνμεταφο-ρών(ΒιώσιμηΑστικήΚινητικότητα),τηςνέαςπρογραμματικήςπεριόδουτωνδιαρθρωτικώνταμείων‘‘ΑνταγωνιστικότητακαιΑειφόροςανάπτυξη’’.Τοσυνολικόύψοςτηςχρηματοδότησηςφτάνει τα5.250.000€και το80%τηςυλοποίησηςθαγίνειεντόςτωνδιοικητικώνορίωντουΔήμουΛευκωσίας.Σημαντι-κάχαρακτηριστικάτουέργουείναιτακάτωθι:• Υλοποίηση τουλάχιστον12χλμσυνεχούςδικτύουποδη-

λατικήςδιαδρομής• Εγκατάσταση, κατά μήκους του έργου και όπου αυτό

χρειάζεται, ιστώνφωτισμού τεχνολογίας LED για μεγι-στοποίησηεξοικονόμησηςενέργειας

• Αναβάθμιση τωνσηματοδοτούμενων κόμβωνπουεπηρε-άζονταιαπότηνποδηλατοδιαδρομή (φώτατροχαίας),μετεχνολογίαELVLEDεπιτυγχάνονταςεξοικονόμησηστηνκατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος περίπου 70%. Ταυτό-χροναθατοποθετηθούνφώτατροχαίαςαποκλειστικάγιαποδηλάτεςκαιπεζούς.


• Ενίσχυση του υφιστάμενου συστήματος ενοικίασης πο-δηλάτων με νέους σύγχρονους σταθμούς, οι οποίοι θαέχουν στέγαστρα με φωτοβολταϊκά πλαίσια για άμεσηπαραγωγήκαιεξοικονόμησηηλεκτρικούρεύματος

• Τοποθέτησηπολλαπλώνσημείωνγιαποδηλατοστάσιακαιθέσειςγιαεπισκευέςτωνποδηλάτων

• Θα δημιουργηθούν δηλαδή ποδηλατικοί σταθμοί/κόμβοι(HUBs)πουθαμπορείοαπλόςχρήστηςτουδικτύουναενημερωθεί για την διαδρομή, σταθμεύσει το ποδήλατότουήκαινατοεπισκευάσει.

• Επίσης,ηβασικήσυνιστώσατουέργουθαείναιηενίσχυσητηςποδηλατικήςσυνείδησηςμέσωτηςαύξησης τηςΠο-δηλατικότητας.ΣτοεπίπεδοτουΔήμουταοφέληαπότηχρήσητουποδηλάτουθαείναιπιοορατά,καθώςθαβελτι-ωθείηποιότηταζωήςτωνπολιτών.Επίσης,μπορείναεπι-τευχθένοικονομίακλίμακαςστουςακόλουθουςτομείς:

• Μείωση του αριθμού των οχημάτων που κυκλοφορούνστιςοδούςκαιαύξησητηςχρήσηςτηςδημόσιαςσυγκοι-νωνίας, ιδιαίτεραανεπιτευχθείηδιασύνδεσήτηςμετοποδήλατο(bikeonbusservices).

• Βελτίωσητηςροήςτωνοχημάτωνκαιμείωσητηςατμο-σφαιρικήςρύπανσηςκαιηχορύπανσης.

• Μειωμένη κατανάλωση αστικού χώρου στις οδούς γιακίνησηκαιστάθμευσηοχημάτων,καθώςκαιμείωσητωναπαιτούμενωνκονδυλίωνγιαέργαυποδομής.

Συνεπώςτοπροτεινόμενοοδικόδίκτυοθαμπορείυποστηρί-ξειτηνκίνησητουποδηλάτου,ναείναιδηλαδή«ποδηλατήσι-μο»ή«bikeable»,καιθασυμφωνείμεταεξήςχαρακτηριστι-κά(BikeabilityChecklist):•Εξυπηρετικότητα: Ηχάραξητουδικτύουροήςτωνποδη-λάτωνθαείναιάμεση,βασισμένηστιςεπιθυμητέςδιαδρομέςποδηλατιστών.Οιπεριπορείεςγενικάαποφεύγονται,ενώθαπαρέχεταιστηνοδόξεκάθαρηοριζόντιακαικατακόρυφησή-μανση.•Προσβασιμότητα:Τοδίκτυοροήςτωνποδηλάτωνθαείναισυνεχές, συνδέοντας όλα τα δυνατά σημεία προέλευσης-προορισμών.•Ασφάλεια:Οσχεδιασμόςτουδικτύουθαελαχιστοποιείτιςκυκλοφοριακέςεμπλοκέςμετουςλοιπούςχρήστεςτηςοδού

ΠοδηλατικήδιαχείρισηκυκλικούΚόμβουΜάρκουΔράκου

ΟδόςΓλάδστωνοςμετάτοέργα

ΠοδηλατικήδιαχείρισηΣηματοδοτουμενουΚόμβουΟμήρου–Μουσείου–Χίλωνος-Νεχρού

ΠοδηλατικήδιαχείρισηΣηματοδοτουμενουΚόμβουΒύρωνος–ΜιχαλάκηΚαραολή

Ειδικά Θέματα

(οχήματα).Δράσειςπροςαυτήντηνκατεύθυνσηείναιημείω-σητουκυκλοφοριακούφόρτουκαιταχύτηταςτωνοχημάτωνστιςοδούςκίνησηςτωνποδηλάτων.•Άνεση: Οιποδηλάτεςθέλουνομαλάκαιεπαρκώςσυντηρη-μένα οδοστρώματα, σύνδεση με ράμπεςσε ανισοσταθμίες


Ειδικά Θέματα

τηςοδικήςυποδομής,καθώςκαιήπιεςκατάμήκοςκαιεγκάρ-σιες κλίσεις στην οδό. Οι διαδρομές αποφεύγουν πολλα-πλούςελιγμούςκαιδιακοπές.Ταμέτραήπιαςκυκλοφορίαςπουπροτείνονταιείναιφιλικάστονποδηλάτη,ενώοιποδη-λατόδρομοικαιοιλωρίδεςκίνησηςτωνποδηλάτωνείναιικα-νοποιητικούπλάτους.•Ελκυστικότητα: Οιδιαδρομέςείναιελκυστικέςστουςποδη-λάτεςμεαντικειμενικάκριτήρια.Ηαισθητική,ηηχητικήκαιοπτικήρύπανση,οαστικόςσχεδιασμόςκαιηποιότητατωνυλικώνκατασκευήςτουοδικούπεριβάλλοντοςθααποτελούνσημαντικάχαρακτηριστικά.ΜετάτοπέραςτωνεργασιώντουέργουτηςΠλατείαςΕλευ-θερίαςκαισεσυνδυασμόμετηνπροτάσειςτουΔήμουγιατιςαναπλάσειςτωνδύοδόξωνπεριμετρικάτηςτάφρουαλλάκαιτηςανάπλασηςτουεμπορικούτριγώνου,αναμένεταιναενι-σχυθείαρκετάηεπισκεψιμότητατηςπεριοχήςαπόπεζούς.Θαέχειδημιουργηθείπιαένασυνολικόδίκτυοπεζήςδιακί-νησης, που θα πληροί όλα τα γεωμετρικά χαρακτηριστικάστοιχείαενόςσύγχρονουκαιευρωπαϊκούπλέγματοςροώνπεζήςμετακίνησης.Θαεισαχθείλοιπόνμιανέαέννοιαστηνκαθημερινότητάμας,Walkability:Περπατησιμότητα

Το περπάτημα αποτελεί το σημαντικότερο είδος βιώσιμηςαστικής κινητικότητας. Οι πεζές μετακινήσεις θα γίνονταιτόσογιατηνπροσέγγισησεχώρουςεργασίας,εκπαίδευσηςκαιαγορών,όσοκαιγιασωματικήάσκησηκαιαναψυχή.Τοπερπάτημα εκτός από αυτοτελή μετακίνηση, αποτελεί επί-σηςσυνδετικόκρίκομεταξύτωνδιαφορετικώνμέσωνμετα-φοράς.Ανκαιμερικέςδιαδρομέςγίνονταιαποκλειστικάμεταπόδια,άλλεςπεριλαμβάνουντοπερπάτημαωςστοιχείοτηςόληςδιαδρομής,όπωςτοπερπάτημααπότοσπίτιστηστάση του λεωφορείου ή από το σπίτι στο αυτοκίνητο καιαντίστροφα.Τοπερπάτημαγιατηναλλαγήμεταφορικούμέ-σουδεναποτελείξεχωριστήμετακίνηση,αλλάαποτελείτμή-ματηςμετακίνησηςπουγίνεταιμεάλλαμέσα.Τοπερπάτημαμπορείναθεωρηθείοπιοβασικόςκρίκοςτουμεταφορικούσυστήματος.ΤαπροτεινόμεναέργατουΔήμου,θαείναιδυ-νατόνναδημιουργήσουνροέςπεζώνπουθαπερπατήσουνμεασφάλειασεμιααστικήοδό,δηλαδήθαείναι«περπατήσι-μη»ή«walkable».Άραοιπεζοίθααπολαμβάνουνταεξής:• Έναν ασφαλή οδικό χώρο για να περπατήσουν. Αυτό

σημαίνειτηναπαίτησηγια:α) ομαλή και χωρίς εμπόδια οδική επιφάνεια με επαρκές

πλάτοςγιαναδύνανταιδυοαναπηρικάαμαξίδιαναδια-σταυρωθούνμεταξύτους,

β) πεζοδρόμιοήδιάδρομοδιαχωρισμένοαπότηνοδικήκυ-κλοφορίακαι

γ) ασφαλείςοδικέςδιασταυρώσειςμεδιαβάσειςκαικατάλ-ληλησήμανσηκαισηματοδότηση.Σεοδούςμεχαμηλήταχύτητα κίνησης και κυκλοφοριακό φόρτο οχημάτων,έναασφαλτοστρωμένοέρεισμαμπορείναείναιασφαλέςγιατηνκίνησητωνπεζών.

• Ικανότητανααντιληφθούντηνεισερχόμενηκυκλοφορία.Οιπεζοίπρέπειναείναι ικανοίνααντιλαμβάνονταιτηνεισερχόμενη κυκλοφορία των οχημάτων, τόσο κατά τηδιάρκειατηςμέραςόσοκαιτηςνύχτας.

• Πρόσβασησεπεζοδρόμιακαιδιαβάσεις.Αυτόσυνιστάτηνύπαρξηκαλάσχεδιασμένωνραμπώνπουναδιευκολύνουντηναλλαγήυψομετρικούεπιπέδουκίνησηςτωνπεζών.

• Επαρκήχρόνογιαναδιασχίσουντιςοδούς.Οιπεζοίπρέ-πει να διαθέτουν επαρκή χρόνο για να διασχίσουν μιαδιασταύρωσηαπόδιαβάσειςμεήχωρίςφωτεινόσημα-τοδότη.Ανδενυπάρχειφωτεινόςσηματοδότηςγιατουςπεζούς,τότεθαπρέπειναδιατίθενταιεπαρκήκενάστηνκυκλοφορίατωνοχημάτων,καθώςκαιοιοδηγοίνασέβο-νταιτουςπεζούς.

• Σήμανσηκαιδιαγράμμισηγιατηνκίνησητωνπεζών.Πε-ριλαμβάνειτόσοτηνοριζόντιακαικατακόρυφησήμανση,όσο και σήμανση για την εύρεση μιας διαδρομής απότουςπεζούς.

• Συνεχείςυποδομές.Τοοδικόδίκτυοτωνπεζώνπρέπειναείναιελεύθεροαπόεμπόδια,ελλείψειςκαιαπότομεςαλ-λαγέςστοπλάτοςτηςυποδομής.Ηοδικήυποδομήπρέπειναείναικατασκευασμένηεπίτουάξονατωνεπιθυμητώνδιαδρομώνκίνησηςτωνπεζών.

Συνοψίζονταςταανωτέρω,καταδεικνύεταιότιοΔήμοςΛευ-κωσίαςδίνειέμφασηστορόλοπουμπορείναπαίξειτοποδή-λατοκαιοπεζόςστηβιώσιμηκινητικότητακαιστηδιαμόρφωσητηςπόληςμας,μεπιοανθρώπινοχαρακτήρα.Δημιουργούνταιέτσιτααπαραίτητα«Βήματαπροςμιαβιώσιμηπόλη»πουθαέχειεστιάσειστοποδήλατοκαιστηνπεζήμετακίνησηωςέναεναλλακτικόμέσοαστικήςμετακίνησηςπουμπορεί νασυμ-βάλλεισημαντικάστηνανάπτυξητηςβιώσιμηςκινητικότητας.

Εάνλάβουμεεπίσηςυπ’όψηότιταεπιβατικάαυτοκίνηταευ-θύνονταιγιατο85%τωνδιανυθέντωνεπιβατοχιλιομέτρωνστηνΛευκωσίακαθημερινάκαιότι:• Ηιδιοκτησίααυτοκινήτωνανάνοικοκυριόαυξάνεται(πε-

ρίπου38%κατάμέσοόρο, καιμεταξύ14%και167%ανάχώρα,γιαταέτη1990–2004,στηνΕΕ-25)

• Το50%τωνμετακινήσεωνμεΙΧαυτοκίνηταείναιγιαδι-αδρομέςμικρότερεςτων5χιλιομέτρων,ενώτο30%γιαδιαδρομέςμικρότερεςτων3χιλιομέτρων

• Λιγότερεςαπότο2%τωνσυνολικώνμετακινήσεωνγίνο-νταιμεποδήλατο

• Λιγότερεςαπότο5%τωνσυνολικώνμετακινήσεωνγίνο-νταιμεταΜέσαΜαζικήςΜεταφοράς

• Τοπερπάτημακαιοιμετακινήσειςμετοποδήλατομειώ-νονται

• Ημέσηπληρότητααυτοκινήτουπαραμένεικοντάστημο-νάδα(1,2),

Γίνεταιξεκάθαρηπιαηανάγκηγιακατασκευήτωνπροτεινό-μενωνέργωντουΔήμουΛευκωσίας.Έτσιταβιώσιμαμέσαμετακίνησηςθασυνεισφέρουνστηνπεριβαλλοντική,κοινω-νική καιοικονομικήβιωσιμότητα τηςκοινωνίας τουΔήμου.ΤοπροτεινόμενοαπότοΟΣΚΛ,σύστημαμέσωνμεταφοράς,ποδηλατοδιαδρομών και πεζοδρόμων, θα εξυπηρετεί τιςκοινωνικέςκαιοικονομικέςανάγκεςγιαπροσωπικήεπαφή,καθώςοι άνθρωποι θαπροσπαθούν να εκμεταλλευτούν ταοφέλητηςαύξησηςτηςκινητικότητας.


Το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας(ΤΕΕ)τουΥπουργείουΕργασίας,Πρό-νοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων,κατάτουςμήνεςΦεβρουάριο,Μάρτιο,Απρίλιο, Μάιο, Ιούνιο και Σεπτέμβριοτου2017,θαδιεξάγειειδικήεκστρατείαεπιθεωρήσεωντωνεργοταξίωνγιατηνεφαρμογήπρονοιώντωνπερίΑσφάλει-αςκαιΥγείαςστηνΕργασία(ΕλάχιστεςΠροδιαγραφέςγιαΠροσωρινάήΚινητάΕργοτάξια)Κανονισμώντου2015.

Σκοπός της εκστρατείας είναι η ευαι-σθητοποίησηόλωντωνεμπλεκόμενωνστακατασκευαστικάέργασεσχέσημετηνανάγκημείωσηςτωνατυχημάτων,επαγγελματικώνασθενειώνκαιεπικίν-δυνωνσυμβάντωνπουσχετίζονταιμετιςδραστηριότητεςστοντομέααυτό.

Οι στόχοι της εκστρατείας είναι ηενημέρωση όλων των εμπλεκομένωνγια τις πρόνοιες τωνπιο πάνωΚανο-νισμών,καθώςκαιοέλεγχοςσυμμόρ-φωσηςμετιςδιατάξειςτωνπιοπάνω

Ανακοίνωση Ανακοίνωση

Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας,Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων

Εκστρατεία Επιθεώρησης Εργοταξίων

Φεβρουάριος, Μάρτιος, Απρίλιος, Μάιος, Ιούνιος και Σεπτέμβριος 2017

Εφαρμογή Προνοιών Nέων Κανονισμών για Προσωρινά και Κινητά Εργοτάξια

Κανονισμών και της περί ΑσφάλειαςκαιΥγείαςστηνΕργασίαΝομοθεσίαςγενικότερα.

Για σκοπούς πληροφόρησης επισυνά-πτεταικατάλογοςτωνσημείωνελέγχου,μαζίμετιςαντίστοιχεςεπεξηγήσεις.

Επίσης,είναιδιαθέσιμοστηνιστοσελί-δατουΤΕΕτοέντυπομετίτλο«Ασφά-λεια και Υγεία στα ΚατασκευαστικάΈργα», στο οποίο περιγράφονται συ-νοπτικάοιβασικέςπρόνοιεςτωνπερίΑσφάλειας και Υγείας στην Εργασία(ΕλάχιστεςΠροδιαγραφέςγιαΠροσω-ρινάήΚινητάΕργοτάξια)Κανονισμώντου2015(Κ.Δ.Π.410/2015).

Γιαπρόσθετεςδιευκρινίσειςήπληρο-φορίες,μπορείτεναεπικοινωνείτεμετουςαρμόδιουςΛειτουργούςστιςηλε-κτρονικές διευθύνσεις [email protected],[email protected]ή/καιστατηλ.22405660/22405614/22405676.

ΣΗΜΕΙΑΕΛΕΓΧΟΥ

1 ΔιαβίβασητηςεκτωνΠροτέρωνΓνωστοποίησηςΕργοταξίου

2 ΑνάρτησητηςαναπροσαρμοσμένηςεκτωνΠροτέρωνΓνωστοποίησηςΕργοταξίου

3 ΎπαρξηΣχεδίουΑσφάλειαςκαιΥγείας(ΣΑΥ)

4 ΑναπροσαρμογήΣΑΥ

5 ΠινακίδαμεστοιχείαεπικοινωνίαςτωνΣυντονιστώνΜελέτηςκαιΕκτέλεσης

6 Κατάλληληπερίφραξηεργοταξίου

7 ΕφαρμογήτουΣχεδίουΑσφάλειαςκαιΥγείας-ΤήρησηαρχείωνκαιστοιχείωναπότονΣυντονιστήΕκτέλεσης

8 ΠραγματοποίησησυναντήσεωνμετουςσυντελεστέςτουέργουαπότονΣυντονιστήΕκτέλεσης

9 ΎπαρξηΚανόνωνΑσφαλείαςΕργοταξίου

10 Εισαγωγικόπρόγραμμαεκπαίδευσης

11 ΑνάρτησητωνονομάτωντωνΕσωτερικώνΥπηρεσιώνΠροστασίαςκαιΠρόληψης(ΕΞΥΠΠ)

12 Έκθεσηεπιθεώρησηςτωνικριωμάτων

13 ΣύστασηΣυντονιστικήςΕπιτροπήςΑσφάλειας

ΕπεξηγήσειςΣημείωνΕλέγχουΚατάτιςεπιθεωρήσειςθαελέγχονταιταακόλουθα:

1. Εάν ο Κύριος του έργου (ιδιοκτήτης)ή ανάδοχος (μελετητής, επιβλέποντας,εργολάβος), έχει διαβιβάσει μαζί με τααναγκαία συνοδευτικά έγγραφα την εκτων Προτέρων Γνωστοποίηση Εργοταξί-ου τουλάχιστον14ημέρεςπριναπό τηνέναρξητωνεργασιώντουεργοταξίουστοαρμόδιο Επαρχιακό Γραφείο Επιθεώρη-σηςΕργασίας.

2.Κατάπόσονηεκ τωνΠροτέρωνΓνω-στοποίησηΕργοταξίουείναιαναπροσαρ-μοσμένη(περιλαμβάνει,μεταξύάλλων,ταονόματακαιταστοιχείαεπικοινωνίαςτουεργολάβουκαιυπεργολάβωνπουεμπλέ-κονταιστοέργο)καιβρίσκεταιαναρτημέ-νηκατάτρόποεμφανήστοεργοτάξιο.

3.Εάνστοεργοτάξιοείναιδιαθέσιμο τοΣχέδιο Ασφάλειας και Υγείας (ΣΑΥ) στοοποίοπεριγράφονταικαικαθορίζονται,μεβάση τις γραπτές εκτιμήσεις των κινδύ-νωνκαιλαμβάνονταςυπόψητοχρονοδιά-γραμμαεκτέλεσηςτουέργου,οικανόνες


Ανακοίνωση Ανακοίνωση

τουεργοταξίουκαιταειδικάμέτραγιατιςεργασίες που προγραμματίζονται ή/καιαναμένονταιναπραγματοποιηθούν.

Διευκρινίζεται ότι τα ειδικά μέτρα περι-λαμβάνουν τις μεθόδους εργασίας, ταοργανωτικά και τεχνικάμέτρακαιάλλεςδιευθετήσειςγιατηδιαχείρισηκαιαντιμε-τώπισητωνκινδύνωνπουδημιουργούνταιστις διάφορες φάσεις, δραστηριότητεςκαιθέσειςεργασίαςεκτέλεσηςτουέργουγια την προστασία των προσώπων στηνεργασία ή/και άλλων προσώπων που τυ-χόνθαεπηρεαστούν.

4.ΗκατάλληληαναπροσαρμογήτουΣΑΥσεσυνάρτησημε τηνεξέλιξη τωνεργα-σιών και τις ενδεχόμενες τροποποιήσειςπου επέρχονται. Η αναπροσαρμογή τουΣΑΥγίνεταιπριναπότηνέναρξητωνερ-γασιών,ώστεσεαυτόναπεριγράφονταικαινακαθορίζονταιοιασφαλείςμέθοδοιεργασίας, καθώς και τα οργανωτικά καιτεχνικάμέτραγια την εκτέλεση τωνερ-γασιώνκαιιδιαίτεραόταν:(α)υφίστανταιαλλαγέςσεσχέσημετιςμε-θόδουςεργασίαςή/καιταοργανωτικάή/καιτεχνικάμέτραή/καιταμέσαανύψωσης.(β)ηφύσηκαιοσκοπόςτηςεργασίαςαλ-λάζουν.(γ)τροποποιείταιημελέτηή/καιτακατα-σκευαστικάκαιάλλασχέδια.(δ)αλλάζουνοιεργολάβοιή/καιυπεργο-λάβοι ή/και διορίζονται πρόσθετοι εργο-λάβοιή/καιυπεργολάβοι.(ε)αλλάζουνοιαπαιτήσειςτουκυρίουτουέργου.(στ)υφίστανταιαλλαγέςστονπεριβάλλο-νταχώρο.(ζ) υπάρχουν πρόσθετες πληροφορίεςσχετικάμετηνασφάλειακαιτηνυγείακαιείναιδιαθέσιμες.(η)υφίστανταιαλλαγέςστιςμεθόδουςερ-γασίαςήτιςεργασίες.(θ) εισάγονται νέες νομικές απαιτήσειςκαιπρότυπα.

ΗαναπροσαρμογήτουΣΑΥγίνεται:(i)απότοΣυντονιστήΜελέτης,πριναπότηνέναρξητουεργοταξίου(ii) τοΣυντονιστήΕκτέλεσηςκατά τηδι-άρκεια της λειτουργίας του εργοταξίουκαιεκτέλεσηςτωνεργασιών.

ΟΣυντονιστήςΜελέτηςσυνεργάζεταιμετοΣυντονιστήΕκτέλεσηςγιατηναναπρο-σαρμογήτουΣΑΥκατάτηνεκτέλεσητουέργου,όπουαπαιτείταικαιιδιαίτεραόταντροποποιείταιημελέτηή/καιοιτεχνικέςπροδιαγραφέςτουέργου.

5. Κατά πόσον πριν από την εκτέλεσητων εργασιών και καθόλη τη διάρκειαεκτέλεσής τους, ο κύριος του έργου καιοεργολάβοςολόκληρουτουέργου,όπουυπάρχει, τοποθετούν ή αναρτούν πινα-κίδα σε περίοπτο σημείο, στην οποία νααναγράφονταιταονόματακαιταστοιχεία

επικοινωνίας των Συντονιστών ΜελέτηςκαιΕκτέλεσης.

6.Εάντοεργοτάξιοαπομονώνεταιαποτε-λεσματικάπεριλαμβανομένουκαιτουχώ-ρου αποθήκευσης υλικών και αχρήστωνκαθώς και του χώρου αποθήκευσης τωνμηχανημάτων και του εξοπλισμού, ώστενααποτρέπεταιήεμποδίζεταιηθεληματι-κήήαθέλητηείσοδοςσεαυτόπροσώπωνταοποίαδεν έχουν εργασία, τησχετικήάδεια εισόδου ή την εξουσία να εισέλ-θουνστοεργοτάξιο.

Ηπερίφραξη του εργοταξίου έχει ευκρι-νή και εμφανή σήμανση, ικανοποιητικόπροσωρινόφωτισμό,όπουαπαιτείται,καιικανοποιητικόύψος, τουλάχιστον1.80m,εκτός αν τεκμηριώνεται με βάση τη γρα-πτήεκτίμησητουκινδύνου,ότιλόγωτηςφύσηςτωνεργασιών,τηθέσηκαιτιςσυν-θήκεςτουεργοταξίουμικρότερούψοςπε-ρίφραξης,είναιικανοποιητικόκαιεπαρκές.

Στις περιπτώσεις εργοταξίων σε οδικέςαρτηρίες που είναι ανοιχτές στη κυκλο-φορίαεάνυπάρχουνκατάλληλακαιεπαρ-κήσυστήματααναχαίτισης,όπωςστηθαίαασφαλείας (safety barriers), ή άλλα ισο-δύναμα μέτρα με ανάλογη ρύθμιση τουορίου ταχύτητας για την αποτροπή τουκινδύνουγιαταπρόσωπαπουβρίσκονταιστονχώροτουεργοταξίου.

7.ΚατάπόσονοΣυντονιστήςΕκτέλεσης:(α)μεριμνάώστεοιεργολάβοικαιυπερ-γολάβοιεφαρμόζουντοΣΑΥκαιτιςμεθό-δουςεργασίας,ταοργανωτικάμέτραπουκαθορίζονται με βάση την εκτίμηση τωνκινδύνων,και(β)τηρείτααναγκαίααρχείακαιστοιχεία(π.χ. εκθέσεις επιθεώρησης, ερωτηματο-λόγιαελέγχου,αναφοράστοημερολόγιοτου εργοταξίου κ.λπ.) που αφορούν τονέλεγχοεφαρμογής τουΣΑΥκαι των κα-θορισμένων μέτρων αντιμετώπισης τωνκινδύνων.

8. Εάν ο Συντονιστής Εκτέλεσης πραγ-ματοποιεί τιςακόλουθεςσυναντήσειςμετους επιβλέποντες, εργολάβους, υπερ-γολάβους, αυτοεργοδοτούμενους καιάλλους εργοδότες που δραστηριοποιού-νται στο εργοτάξιο, για σκοπούς ενημέ-ρωσήςτουςγιατοπεριεχόμενοτουΣΑΥ,διασφάλισηςτηςεφαρμογήςτουκαιτωνκαθορισμένωνμέτρωναντιμετώπισηςτωνκινδύνων καθώς και συντονισμού τωνδραστηριοτήτων για την πρόληψη καιαντιμετώπισητωνκινδύνωνκαιεάντηρείπρακτικάήάλλαστοιχεία.(α)Ενημερωτικήσυνάντησηέναρξηςτουέργου, αμέσως μετά τη λειτουργία τουεργοταξίουκαι(β)Τακτικέςσυναντήσειςκαθόλητηδιάρ-κειαεκτέλεσηςτουέργου.

9. Κατά πόσον ο Συντονιστής Εκτέλεσης

έχεισυντάξειήμεριμνήσειγιατησύνταξητωνΚανόνωνΑσφαλείαςγιατοεργοτάξιο.

10. Εάν όλα τα πρόσωπα που εκτελούνεργασίεςστοεργοτάξιοέχουνσυμμετά-σχεισεεισαγωγικόπρόγραμμαενημέρω-σηςγιαταθέματαασφάλειαςκαιυγείαςκαι ειδικά για τους κινδύνους και τα μέ-τραπουαφορούντιςδραστηριότητεςτουεργοταξίου και τη θέση εργασίας ή/καιτα καθήκοντά τους. Το πρόγραμμα αυτόοργανώνεται από τον Συντονιστή Εκτέ-λεσης, και από τον κάθε εργοδότη τωνπροσώπωναυτών(εργολάβοκαιυπεργο-λάβο),πριναπότηνανάληψητωνκαθηκό-ντωντουςστοεργοτάξιο.

11.Κατάπόσονταονόματατωνπροσώ-πων που ορίζονται από τους εργοδότες(εργολάβους και υπεργολάβους) πουεκτελούν εργασίες στο εργοτάξιο, ωςΕσωτερικές Υπηρεσίες Προστασίας καιΠρόληψης (ΕΣΥΠΠ) για να ασχολούνταιμε τις δραστηριότητες προστασίας καιπρόληψηςτωνκινδύνωνσεσχέσημετιςεργασίεςεργοταξίου,ή /καιοιΕξωτερι-κέςΥπηρεσίεςΠροστασίαςκαιΠρόληψης(ΕΞΥΠΠ)στιςοποίεςαπευθύνονταιοιερ-γοδότες για τις δραστηριότητες αυτές,είναι αναρτημένα σε χώρο προσιτό καιεμφανήστοεργοτάξιο.

12.Εάνταικριώματαεπιθεωρούνταιαπόαρμόδιοπρόσωποκαιετοιμάζεταιέκθεσηεπιθεώρησης:α)πριναπότηνέναρξητηςχρήσηςτουςκαισεχρονικήπερίοδομικρότερηαπό3ημέρεςπριντηχρήσητους,β)στησυνέχεια,κατάτακτάχρονικάδια-στήματαταοποίαδενπρέπειναυπερβαί-νουντιςεπτά(7)ημερολογιακέςημέρες,γ) μετά από κάθε μετατροπή, περίοδοαχρησίας,κατάρρευση,κακοκαιρίαήσει-σμική δόνηση ή μετά από οποιεσδήποτεπεριστάσειςπουμπορούνναεπηρεάσουντηναντοχήήτησταθερότητάτους.

Η έκθεση επιθεώρησης των ικριωμάτωνπρέπειναελέγχεταιαπότονΣυντονιστήΕκτέλεσης και όταν αυτός δεν υπάρχειαπότονεπιβλέπονταήάλλοαρμόδιοπρό-σωπο, ναφυλάσσεται στοαρχείοασφά-λειαςτουεργοταξίουκαιναενημερώνε-ταισχετικάτοημερολόγιοεργοταξίου.

13. Σε κάθε εργοτάξιο που ασχολούνταιταυτόχρονα 10 ή περισσότερα πρόσωπαστην εργασία κατά πόσον ο Κύριος τουΈργου διασφαλίζει ότι ο εργολάβος, σεσυνεργασία με τον Συντονιστή Εκτέλε-σης, μεριμνά για τη σύσταση Συντονι-στικής Επιτροπής Ασφάλειας, η οποίααποτελείταιαπότονίδιοτονεργολάβοήτοναντιπρόσωπότου,οοποίοςείναικαιοπρόεδροςτηςεπιτροπής,καιτουςαντι-πρόσωπους ασφάλειας του εργολάβουκαικάθευπεργολάβου,πουεκλέγονταιήορίζονται.


O Κύπριος Πολιτικός Μηχανικός,Joseph Maltezos, βραβεύτηκεπρόσφατα με την παγκοσμίως

αναγνωρισμένηδιάκριση«JamesRennieMedalAward»,τουΒρετανικούΙνστιτού-τουΠολιτικώνΜηχανικών(ICE).

Ανάμεσασε1660CharteredCivilEngineers, ο Joseph Maltezosεπιλέγηκε στους κορυφαίουςτρεις για την τελική βράβευσημε τη διάκριση «James RennieMedal Award». Στον τελικό δια-γωνισμόπουέγινεστις22Μαρ-τίου2017παρουσίασετηνεργα-

σίαπουεκτέλεσεστοπολύσημαντικόκατασκευαστικό έργο υποδομής του«Crossrail» (νέα υπόγεια σιδηροδρο-μικήγραμμή)στοΛονδίνοκαικέρδισετοδιαγωνισμόκαι τοπολύξεχωριστόαυτό έπαθλο.Η επιτυχία τουαυτή εί-ναι οπωσδήποτε εξέχουσας σημασίαςαφού ανταγωνίστηκε με κορυφαίουςμηχανικούςσεπαγκόσμιοεπίπεδο.

Το έργοήταναξίας £14.8δις και είναιτο μεγαλύτερο κατασκευαστικό έργοτηςΕυρώπης.Ηεμπλοκήτουαφορού-σε στο σταθμό του «Tottenham CourtRoad»(αξίας£220εκατ.)οοποίοςβρί-σκεται στο κέντρο του Λονδίνου καιαποτελεί σταθμό στρατηγικής σημα-σίαςγιατοέργο.Στους18μήνεςπουεργάστηκε στο έργο, από τον Ιούλιοτου2015,ωςΠροϊστάμενοςΤμήματοςΕργοταξίου, ήταν υπεύθυνος για την

Κύπριος Πολιτικός Μηχανικός Βραβεύτηκε

με το James Rennie Medal Award

κατασκευή δύο εκ των μεγαλυτέρωνκτιρίωντου«Crossrail», ταοποίαολο-κληρώθηκανσύμφωναμετοπρόγραμ-μα και τον προϋπολογισμό. Λόγω τουσημαντικού ρόλου που είχε στο έργοκαι τις καινοτομίες που εφάρμοσε γιαπιο ασφαλή, βιώσιμη, αποτελεσματικήκαιοικονομικήοικοδόμηση, έτυχεεπί-σηςβράβευσηςαπότο«Crossrail»λαμ-βάνονταςτοέπαθλοInspirationAward.

Ο Joseph Maltezos είναι πτυχιούχοςΠολιτικός Μηχανικός (MEng) από τοImperial College του Λονδίνου (1stClass Honours) και σε πολύ σύντομοχρόνομετάτηναποφοίτησητου(4έτη)κατάφερεναγίνειΕγκεκριμένοΜέλος(CharteredCivilEngineer)τουΒρετανι-κούΙνστιτούτουΠολιτικώνΜηχανικών(ICE).Εργάζεταιστηνεταιρεία«LaingO’Rourke» από το 2012 όπου του δό-θηκεηευκαιρίαναεμπλακείενεργάσεκατασκευαστικάέργαεθνικήςandδιε-θνούςσημασίαςστοΗνωμένοΒασίλειο(ΗΒ).Απότον Ιανουάριοτου2017ερ-γάζεταιστο«ThamesTidewayTunnel»(έργοαξίας£4.2δις),τοοποίοείναιτονέο αποχετευτικό σύστημα του Λον-δίνου κάτωαπό τονΤάμεση.Το έργοαποτελείταιαπόσήραγγα25km,7.2mδιάμετρο η οποία τοποθετείται 65mκάτω από τον πυθμένα του ποταμούΤάμεση.Ορόλοςτουστοενλόγωέργοείναιπολύσημαντικόςαφούέχειαρμο-διότητεςως«ProjectEngineer»στοκε-ντρικότμήματουέργου(£1.1δις).


Eκλογές ΕΤΕΚ

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗΕΚΛΟΓΩΝ

ΓΙΑΑΝΑΔΕΙΞΗΜΕΛΩΝΤΟΥΓΕΝΙΚΟΥΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥΚΑΙΤΩΝΜΕΛΩΝΤΟΥΠΕΙΘΑΡΧΙΚΟΥΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Μεβάσητοάρθρο8τουΠερίΕπιστημονικούΤεχνικούΕπιμελητηρίουΚύπρουΝόμου224του1990προκηρύσσονταιεκλογές

γιαανάδειξητωνμελώντουΓενικούΣυμβουλίουκαιτωνμελώντουΠειθαρχικούΣυμβουλίου.Οιεκλογέςθαδιεξαχθούντο

Σάββατο,17Ιουνίου2017,τιςώρες09:00-13:00και14:00-18:00,ωςεξής:

ΟιεκλογέςθαδιεξαχθούντοΣάββατο17Ιουνίου2017ωςεξής:

ΛευκωσίαστοοίκηματουΕπιμελητηρίου

ΛεμεσόστοξενοδοχείοAJAX

ΛάρνακαστοξενοδοχείοSandyBeach

Πάφο αίθουσαεκδηλώσεωνΣΕΚ(ΕλευθερίουΒενιζέλου24)

ΒάσειτωνπρονοιώντουΆρθρου10(2)τουπερίΕΤΕΚΝόμουκαιτουΚανονισμού3(3)τωνπερίΕΤΕΚ(Εκλογές)Κανονισμών,

οιθέσειςτωνμελώντουΓενικούΣυμβουλίουκατανέμονται,μεαπόφασητηςΔιοικούσαςΕπιτροπής,ωςεξής:

• ΑρχιτεκτονικήπεριλαμβανομένηςτηςΑρχιτεκτονικήςΤοπίου -5θέσεις

• ΠολιτικήΜηχανικήπεριλαμβανομένηςτηςΜηχανικήςΤοπίου -7θέσεις

• ΜηχανολογικήΜηχανική -5θέσεις

• ΗλεκτρολογικήΜηχανική -4θέσεις

• ΗλεκτρονικήΜηχανικήπεριλαμβ.τηςΜηχανικήςτηςΠληροφορικής -4θέσεις

• ΧημικήΜηχανική -1θέση

• ΜηχανικήΜεταλλείωνκαιΕφηρμοσμένηςΓεωλογίας -1θέση

• Αγρονομική-ΤοπογραφικήΜηχανική -1θέση

• ΕπιμέτρησηκαιΕκτίμησηΓης -1θέση

• Πολεοδομία-Χωροταξία -1θέση

ΌσοναφοράτοΠειθαρχικόΣυμβούλιο,θαεκλεγούν4απότα9μέλητουΠειθαρχικούΣυμβουλίουγιαεξαετήθητεία,σύμφωνα

μετοάρθρο22(3)τουπερίΕΤΕΚΝόμου.

ΚάθεΕγγεγραμμένοςΜηχανικόςτουΕπιμελητηρίουπουεπιθυμείναθέσειυποψηφιότηταγιαεκλογή,στοΓενικόΣυμβούλιοή

στοΠειθαρχικόΣυμβούλιο,πρέπειναυποβάλειδήλωσηυποψηφιότηταςστοΓενικόΓραμματέατηςΔιοικούσαςΕπιτροπήςστα

γραφείατουΕπιμελητηρίουΚέρβερου8,Λευκωσία,τηλ.22877644στοειδικόέντυποπουπρονοούνοιΚανονισμοί.Τασχετικά

έντυπαμπορούνναληφθούναπότοΕπιμελητήριο.Υποβολήυποψηφιοτήτωνπαραδίδεταιμετοχέρι,αυτοπροσώπωςήδια

εξουσιοδοτημένουαντιπροσώπουτοαργότερομέχριτις14:00ώρατηςΠέμπτης,1Ιουνίου2017.Σημειώνεταιότιμεβάσητους

ΚανονισμούςοιυποψήφιοιπρέπειναέχουνδιευθετήσειόλεςτουςτιςοικονομικέςυποχρεώσειςπροςτοΕπιμελητήριο.Περαι-

τέρωυπενθυμίζεταιστουςΕγγεγραμμένουςΜηχανικούςότιδενεπιτρέπεταιηυποβολήυποψηφιότηταςγιαπερισσότερααπό

ένααπόταόργανατουΕπιμελητηρίου,σταοποίαταμέληεκλέγονταιμεάμεσηεκλογήήσεπερισσότερουςαπόένακλάδους

τηςμηχανικήςεπιστήμης.

Τελευταίαπροθεσμίαεξόφλησηςτωνοικονομικώνυποχρεώσεωντωνμελώνγιαναδικαιούνταιναψηφίσουνείναιτομεσημέρι,

12:00τηςΠέμπτης,8Ιουνίου2017.

ΣτέλιοςΑχνιώτηςΠρόεδρος

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΤΕΧΝΙΚΟΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΚΥΠΡΟΥ


Θέσεις και Επιδιώξεις ΣΠΟΛΜΗΚ

Ο Σύλλογος Πολιτικών Μηχανικών Κύπρου, επιδιώκειτηνουσιαστικήσυμμετοχήστελεχώντουστοΓενικόΣυμβούλιοκαιστηΔιοικούσαΕπιτροπήτουΕπιμελητη-

ρίου,ωςβασικήπροϋπόθεσηγιατηνπροώθησηδράσεωνκαιρυθμίσεωνπροςόφελοςόλωντωνΜηχανικώντηςΚύπρου.

ΗεκτελεστικήεξουσίακαιηδυνατότηταυλοποίησηςΈργου,επαφίεται κύρια στη Διοικούσα Επιτροπή του ΕΤΕΚ, στηνοποία η αντιπροσώπευσή μας θα πρέπει να ισχυροποιηθείπερισσότερο ώστε να μπορέσει να πραγματοποιήσει τουςπιοκάτωστόχους:

Α.ΕπιμελητήριοτωνΜηχανικώνΕπιδιώκουμεέναΕπιμελητήριοπροσιτόκαιανοικτόσταμέλητουκαιπροώθησητηςμέγιστηςδυνατήςεμπλοκήςτωνμε-λώνστιςδραστηριότητεςκαιστηδιαμόρφωσητηςπολιτικήςτου,όπως:• Καθιέρωσηανοικτού,δημοκρατικούδιαλόγουμεταμέλη

τουΕπιμελητηρίου,μεστόχοτηνεμπέδωσητηςδιαφά-νειαςστηλειτουργίατουκαιτωνδιαδικασιώνλήψηςαπο-φάσεωναπόταόργανατουΕΤΕΚ.

• ΑποδοτικότερηλειτουργίατηςυπηρεσίαςτουΕπιμελητη-ρίουγιαάμεσηεξυπηρέτησητωνμελώνγιαεπαγγελμα-τικάκαιεπιστημονικάθέματακαιαπλοποίηση/αναβάθμι-σητηςεξυπηρέτησηςτωνυπηρεσιώνπουπροσφέρονταιπροςταμέληκαιτοναπλόπολίτη.

Β.ΕπαγγελματικήκατοχύρωσηΩςΜηχανικοί αναλάβαμε τις ευθύνες που μας ανέθεσε ηπολιτεία:υποχρεωτικήεπίβλεψη,ασφάλειακαιυγείασταερ-γοτάξια,αντισεισμικήπροστασίακαιαναβάθμιση,πιστοποιή-σειςκ.ά.Οιαμοιβέςμελετών/επιβλέψεωνεξακολουθούνναβρίσκονταισεεξευτελιστικάχαμηλάεπίπεδα.Τοεπάγγελματωνμηχανικώνέχειποινικοποιηθεί.Δεσμευόμαστενασυνε-χίσουμενααγωνιζόμαστε:• ΓιααναβάθμισητουΜελετητήκαιτουΕπιβλέπονταΜη-

χανικού• ΓιατηνορθήενημέρωσητωννέωνΜηχανικώνγιατιςευ-

θύνεςτουεπαγγέλματος• Γιατηθεσμοθέτησημηχανισμούκαθορισμούκαιείσπρα-

ξηςτωναμοιβώνμελετών/επιβλέψεων• Γιατημησυρρίκνωσηαλλάτηδιεύρυνσητωνεπαγγελ-

ματικώνδραστηριοτήτωντωνΠολιτικώνΜηχανικών• Γιατηνκατοχύρωσητωνξεχωριστώναναθέσεωνμελε-

τών/επιβλέψεων• ΓιατηβελτίωσητωνδιαδικασιώνεκτέλεσηςτωνΈργων

καιτηναναβάθμισητουΕργολήπτηΜηχανικού• Γιατηνστήριξηκαιαναβάθμισητωνμηχανικώνσεκυβερ-

νητικές και άλλες υπηρεσίες του ευρύτερου δημόσιουτομέα,γιατηνεπαγγελματικήκαιεπιστημονικήαξιοπρέ-πειατους.

Γ.ΚοινωνικήΠροσφοράκαιΔημόσιοΣυμφέρονΤο Επιμελητήριο θα πρέπει να χαράξει μεσοπρόθεσμη καιμακροπρόθεσμη πολιτική στα θέματα της ανάπτυξης. Υπο-στηρίζουμε:• Το Επιμελητήριο να διαμορφώσει δημοκρατικά και με

διαφάνειατιςθέσειςτουσταθέματαανάπτυξηςκαιναπροβάλειτιςπροτάσειςτουστοΚράτοςκαιτηνκοινωνία

• ΝαενισχυθείορόλοςτουΕΤΕΚσταπεριβαλλοντικάθέμα-τα,στηνπολεοδομικήανάπτυξη,στηδιαχείρισηενέργειαςκαιτηχάραξηενεργειακήςστρατηγικήςκαιστηδιαχείρισητωνυδάτινωνκαιάλλωνφυσικώνπόρωντουτόπου

• Υποβοήθηση του Κράτους στη απορρόφηση κονδυλίωναπόταδιαρθρωτικάκαιάλλαΕυρωπαϊκάπρογράμματα,με την αξιοποίηση του επιστημονικού τεχνικού δυναμι-κού,τηνενίσχυσητηςέρευναςκαιτηβελτίωσητουνο-μοθετικούπλαισίου

• Βελτίωσητηςποιότηταςκαιτηςασφάλειαςτωνέργων• Θεσμοθέτηση της τακτικής επιθεώρησης των κτηρίων

καιτηςέκδοσηςπιστοποιητικώνκαταλληλόληταςσεότιαφοράτηνστατικήτουςεπάρκεια

• Θεσμοθέτησητηςστατικήςή/καιαντισεισμικήςαναβάθμι-σηςτωνκτηρίωνσεσυνδυασμόμετηνενεργειακήανα-βάθμισήτους.

Δ.ΕκσυγχρονισμόςΣτοκοινωνικοοικονομικόπεριβάλλοντηςΕυρωπαϊκήςΈνω-σηςαπαιτείται ταχύτητα, ευελιξία καιαυξημένηπαραγωγι-κότητααπότονιδιωτικόκαιτοΔημόσιοΤομέα.Επιδιώκουμε:• Βελτίωση του συστήματος παροχής πληροφοριών από

τιςΚυβερνητικέςΥπηρεσίες• Διασφάλιση της ισονομίας των πολιτών απέναντι στις

αρχές• Πλήρη μηχανογράφηση του κρατικού μηχανισμού για

βελτίωσητωνυπηρεσιώντουκαιαύξησητηςπαραγωγι-κότηταςτωνκρατικώνυπηρεσιών

• Ανάθεσηυπηρεσιώνστονιδιωτικότομέαμέσααπόδιαδι-κασίεςπουναδιασφαλίζουνέναυψηλόεπίπεδοπροσφε-ρόμενωνυπηρεσιών

• Επαναφοράτηςβαθμίδαςτουτεχνικούώστενααξιοποι-είταιπιοπαραγωγικάτοανθρώπινοδυναμικότωντεχνι-κώνεπαγγελμάτων

• Αναθεώρηση των Συμβολαίων για Έργα τουΔημοσίου,μετηνουσιαστικήσυμμετοχήόλωντωνεταίρων(μελε-τητών,εργοληπτώνκαιδημοσίου)

• Εισαγωγή του θεσμού της Διαιτησίας και της ΚριτικήςΔιαδικασίαςσεόλαταΔημόσιατουΔημόσιουκαιτουΙδι-ωτικούΤομέακαιπλήρηςεκσυγχρονισμόςτουπλαισίουεπίλυσηςδιαφορών

• Τροποποίησητωνκριτηρίωνανάθεσηςκυβερνητικώνέρ-γωνκαιμελετώνμεουσιαστικότερηεμπλοκήκαιβαρύ-νουσαθέσηστοντεχνικόκαιόχιτονοικονομικόφάκελο.

Ε.ΠρωτοβουλίεςΤοΕπιμελητήριο θαπρέπει νααναλάβει ρόλοστηδιαμόρ-φωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος της εγχώριαςαγοράς,λαμβάνονταςσοβαράυπόψητηνύφεσηπουπαρα-τηρείται στην οικοδομική βιομηχανία, για μακροπρόθεσμηβιωσιμότητα του κλάδου. Προτείνουμε την ανάπτυξη πρω-τοβουλιών:• Γιατηνενθάρρυνσητουκατασκευαστικώνκαισχετικών

επιχειρήσεωνσεεπενδυτικέςδαπάνεςεκσυγχρονισμούκαι την υποβοήθηση μιας οργανωμένης επέκτασης τωνεργασιώντουςκαιεκτόςΚύπρου

• Για τη συνεργασία του ιδιωτικού-δημόσιου-ημικρατικούτομέαστηνυλοποίησηκατασκευαστικώνέργωνστηνΚύ-προκαιστοεξωτερικό,μέσααπότηνεφαρμογήσύγχρο-νωνμεθόδωνπροώθησηςέργων

• Για τη συνεργασία του ιδιωτικού-δημόσιου-ημικρατικούτομέαστηναξιοποίησητουεπιστημονικούδυναμικούκαιτηνεξαγωγήυπηρεσιώνστοεξωτερικό

• Γιατηνανάπτυξησυνεργασιώνμεεπιμελητήριακαιφο-ρείςτωνμηχανικώνστοεξωτερικό,μεστόχοτηνευκολό-τερηδιακίνησητωνΚυπρίωνμηχανικών

• Για τηνπροώθηση της έρευναςστον τομέα τηςΤεχνο-λογίας και των Κατασκευών, με αξιοποίηση, τόσο τουντόπιουεπιστημονικούδυναμικού,όσοκαιτωνευκαιριώνπουπροσφέρειηΕυρωπαϊκήΈνωση

• Γιατηνανύψωσητηςθέσηςκαιτουκύρουςτωνμηχανι-κών,αναδεικνύονταςτοέργοπουεπιτελούνπροςόφε-λοςτηςκοινωνίαςκαιτουτόπουμας

• ΓιατηνυποβοήθησησυνεργασιώνΠανεπιστημίωνκαιιδι-ωτικούτομέαμεσκοπότηχρηματοδότησηερευνών,ανα-γκαίωνγιατηνκατασκευαστικήβιομηχανίατηςΚύπρου.

ΕΚΛΟ

ΓΕΣ

ΕΤΕΚ

201

7 ➤

ΕΚ

ΛΟΓΕ

Σ ΕΤ

ΕΚ 2

017

➤

ΕΚΛΟ

ΓΕΣ

ΕΤΕΚ

201

7

Ενωμένοι μπορούμε καλύτεραYποψήφιοι για εκλογές ΕΤΕΚ - Γενικό Συμβούλιο ΕΤΕΚ

ΟΣτέλιοςΑχνιώτηςκατάγεταιαπότοΚαλόΧω-ριόΣολέας.Αποφοίτησε από το Γυμνάσιο Πεδουλά (1976).Σπούδασε Πολιτικός Μηχανικός στο Αριστοτέ-λειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (1984). Μετάαπό Μεταπτυχιακές σπουδές στο ΠανεπιστήμιοτουManchester–UMIST(ΗΒ),απέκτησετοντίτλοM.Sc inConstructionProjectManagement(1996),μεεξειδίκευσηστιςεναλλακτικέςμεθόδουςεπί-λυσηςδιαφορών(ΑDR).

Από το Νοέμβριο 1997 εργάζεται στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και είναιΥπεύθυνοςτουΤομέαΚατασκευώνκαιΔιεύθυνσηςΈργωνστιςΤεχνικέςΥπηρεσίεςκαιΓραφείοΑνάπτυξηςΠανεπιστημιούπολης.ΕίναιιδρυτικόΜέλοςτουΣυλλόγουΠολιτικώνΜηχανικώνΚύπρου,μεπο-λύχρονησυμμετοχήστοΚΔΣ.ΔιετέλεσεΓΓκαιγιατρειςδιετίεςΠρόεδρος

ΑΧΝΙΩΤΗΣ ΣΤΕΛΙΟΣτουΣυλλόγου.ΔιετέλεσεγιασειράετώνμέλοςτουΣυμβουλίουτηςΜικτήςΕπιτροπήςΔομικώνΣυμβολαίωνΚύπρου(ΜΕΔΣΚ).Από το 1999 είναι μέλος του Γενικού Συμβουλίου και της Διοικούσας ΕπιτροπήςτουΕΤΕΚ,όπου,κατάτηνπερίοδο2005-2011,κατείχετηθέσητουΓενικούΓραμματέα.ΕκπροσώπησεγιασειράετώντοΕΤΕΚστοΠα-γκύπριοΣυμβούλιοΑσφάλειαςκαιΥγείας.ΔιετέλεσεΠρόεδροςτουΕΤΕΚγιατιςτριετίες2011-2014και2014-2017.ΕίναιΠρόεδροςτουΚυπριακούΤμήματοςτηςFEANI(ΟμοσπονδίαΕυρω-παίωνΜηχανικών).ΕίναιΑντιπρόεδροςτηςΚυπριακήςΕταιρείαςΕδαφο-μηχανικήςκαιΓεωτεχνικήςΜηχανικήςαπότο2016.Γιατηδιετία2016-2018,εξελέγηΜέλοςτηςΕλεγκτικήςΕπιτροπήςτουΣυμβουλίουΕυρωπαϊκώνΤεχνικώνΕπιμελητηρίων(ECEC).ΕίναιεγγεγραμμένοςπραγματογνώμωνκαιδιαιτητήςστοΕΤΕΚ.Είναιπατέραςδύοπαιδιών.

ΓΙΑΠΑΝΗΣ ΑΝTΩNΗΣΓεννήθηκετο1982στηΛεμεσόόπουκαικατοικεί,μεκαταγωγήπατέρααπότηνΚυθραίακαιμητέ-ραςαπότοΡιζοκάρπασο.Είναι διπλωματούχος Πολιτικός Μηχανικός τουΕθνικούΜετσόβιουΠολυτεχνείου,με κατεύθυν-ση Δομοστατικού Μηχανικού, όπου αποφοίτησετο 2006 και στη συνέχεια το 2007, ακολούθη-σε Μεταπτυχιακές σπουδές στο University ofSheffield, όπουαπέκτησε τον τίτλοMSc inSteelConstruction.

Απότο2007μέχριτο2016,εργάστηκεστονιδιωτικότομέασεγραφείαΣυμβούλωνΜηχανικώνστηΛεμεσόκαιΛευκωσίαωςμελετητήςκαιεπι-

βλέπωνμηχανικόςσεδημόσιακαιιδιωτικάΈργα.Απότο2017διατηρείιδιωτικότεχνικόγραφείοωςΣύμβουλοςΠολιτικόςΜηχανικός.Στηνκαριέρατουέχειασχοληθείμεέναευρύφάσμαμελετώνπουπε-ριλαμβάνει εμπορικά πολυώροφα κτήρια, πολυώροφους χώρους στάθ-μευσης,ξενοδοχειακέςμονάδες,αντισεισμικέςενισχύσειςκτηρίων,γε-φυροποιία, γεωτεχνικό σχεδιασμό, κτήριαφέρουσας τοιχοποιίας, έργαυποδομών,κ.α.ΕίναιΜέλοςτουΣυλλόγουΠολιτικώνΜηχανικώνΚύπρου,τονοποίουπη-ρέτησεσυνεχώςαπότο2007ωςΜέλοςκαιΤαμίαςτουΕπαρχιακούΤμή-ματοςΛεμεσούκαιΑντιπρόσωποςτηςΛεμεσούστοΚεντρικόΔιοικητικόΣυμβούλιο.Είναιπαντρεμένοςκαιπατέραςδύοπαιδιών.

ΘΕΟΔΟΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑΣΓεννήθηκεστηΛευκωσίατο1978.Αποφοίτησετο2003απότοΑριστοτέλειοΠανε-πιστήμιοΘεσσαλονίκης, αποκτώνταςΠτυχίο καιΜεταπτυχιακόστηνΠολιτικήΜηχανική.Εργάστηκε αρχικά ως Τεχνικός Διευθυντής σεεταιρεία μεταλλικών κατασκευών. Από το 2010διατηρείιδιωτικότεχνικόγραφείοωςΣύμβουλοςΠολιτικός Μηχανικός, παρέχοντας υπηρεσίεςστατικών/αντισεισμικών μελετών, μελετών ενι-σχύσεως υφιστάμενων κατασκευών, επίβλεψης

καιδιαχείρισηςέργων.Εκλέγεται πρώτη φορά στο Γενικό Συμβούλιο του ΕΤΕΚ το 2014. Εί-ναι Γενικός Γραμματέας στο Σύλλογο Πολιτικών Μηχανικών Κύπρου (ΣΠΟΛΜΗΚ), τον οποίο υπηρετεί ανελλιπώςαπό το 2007σε διάφορεςθέσεις στο Επαρχιακό Τμήμα Λευκωσίας - Κερύνειας και το Κεντρικό

ΔιοικητικόΣυμβούλιο.ΠαράλληλαεκπροσωπείτοΣΠΟΛΜΗΚστηνΕθνικήΕπιτροπήτηςFEANIΚύπρου,τηΜικτήΕπιτροπήΔομικώνΣυμβολαίωνΚύπρου(ΜΕΔΣΚ),ενώείναικαιΜέλοςτουΔιοικητικούΣυμβουλίουτουΣΠΜΑΚ.Είναισυντονι-στήςσεδιάφορεςεπιτροπέςτουΣΠΟΛΜΗΚ,ενώέχειδιατελέσεισυντο-νιστήςσύνταξηςτουπεριοδικούτουΣυλλόγου.Τατελευταία5χρόνιαείναιουπεύθυνοςδιοργάνωσηςτωνεκπαιδευτικώνπρογραμμάτωντουΣΠΟΛΜΗΚ.Είναι Πρόεδρος της Επιτροπής «Βιώσιμες Μεταφορές, Κυκλοφοριακόκαι Οδική Ασφάλεια», Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Ειδικότητας Πολι-τικήςΜηχανικήςτουΕΤΕΚκαιεκπρόσωπόςτουστοΣυμβούλιοΟδικήςΑσφάλειας.ΥπήρξεΜέλοςτηςεπιτροπήςετοιμασίαςτωνΕθνικώνΠρο-σαρτημάτωντωνΕυρωκωδίκων,ενώτώραεκπροσωπείτοΕΤΕΚκαι το ΣΠΟΛΜΗΚσεδιάφορεςεπιτροπέςτουΚυπριακούΟργανισμούΤυποποί-ησης(CYS).

ΛΑΜΠΡΟΥ ΒΑΡΝΑΒΑΣ Πτυχιούχος Πολιτικός Μηχανικός με BEng(UMIST,Μάντσεστερ,HB),MSc(SUNY,Μπάφαλο,ΗΠΑ)καιLLMστοΔίκαιοτωνΚατασκευαστικώνΣυμβάσεων & στη Διαιτησία (RGU, Άμπερντην,ΗΒ). Κατέχει τη θέση του Διευθυντή Συμβατι-κώνΥποθέσεων στην εταιρείαCybarco, για τηνπαρακολούθησητηςοικονομικήςκαισυμβατικήςεφαρμογήςτωνΣυμβολαίων.Απότο1998-2008εργάστηκε ως Επιστημονικός Λειτουργός στοΕΤΕΚ, με ευθύνες στην άσκηση επαγγέλματος

τουΜηχανικούκαιστοεπιστημονικόέργο.ΕίναιεκπαιδευτήςσταΟικοδομικάΣυμβόλαιαστοΕΤΕΚ,συμμετέχεισεεπιτροπή τηςΟΣΕΟΚγια τηναναθεώρηση τωνΟικοδομικώνΣυμβολαί-

ωνκαιστηνεπιτροπήτουΣΠΟΛΜΗΚγιατημετάφρασητωνΣυμβολαίωνFIDIC.ΓνωρίζειπολύκαλάτουςΝόμουςπερίΠολεοδομίας,περίΟδώνκαιΟικοδομών,περίΑσφαλείας καιΥγείας, καθώςκαιάλλουςΝόμουςτηςκατασκευαστικήςβιομηχανίας.Απότο1997,είναιενεργόΜέλοςτουΣΠΟΛΜΗΚ,τονοποίουπηρέτησεωςΓενικόςΓραμματέας(2011–2015).ΕίναιΜέλοςτουΓενικούΣυμβουλίουΕΤΕΚ(2014-2017)καιπλήρεςΜέ-λοςτουChartered InstituteofArbitratorsκαι τουSocietyofConstructionLaw.ΚατοικείστοΣτρόβολοκαιέχειτηνκαταγωγήτουαπότηνΈγκωμηΛευ-κωσίας,τηνΠάφοκαιτοκατεχόμενοΠαλαίκυθρο.ΥπηρέτησετηστρατιωτικήτουθητείασταΛΟΚ,είναιπαντρεμένοςμετηνΑσπασίαΛυσιώτου,ΕκτιμήτριαΑκινήτωνκαιέχειδύοπαιδιά,τηΝεφέλη19καιτοΦώτη16ετών.

ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ ΛΟΪΖΙΔΗ ΜΥΡΙΑ ΓεννήθηκεστηνΠάφοστις3Μαΐου1973.ΕίναιπαντρεμένημετονΙατρόΒαρνάβαΠαπαναστασί-ουκαιέχειαποκτήσειδύοπαιδιά,τοΜιχάληκαιτηνΈλενα.Σπούδασε ΠολιτικήΜηχανική στο Τμήμα Πολιτι-κών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών καιαπέκτησεΜεταπτυχιακούςτίτλουςστηνΠολιτικήΜηχανική (Τομέα Αντισεισμικό Σχεδιασμό Κατα-σκευών)καιστηΔημόσιαΔιοίκηση.Άρθρατηςμεθέμα«ΜεταρρύθμισηστουςΟργανισμούςΤοπικής

Αυτοδιοίκησης»,PolicyPaperπροςτοΥπουργικόΣυμβούλιοτηςΚύπρουγιατη«ΔημιουργίαΚαζίνουστηνΚύπρο»,έχουνδημοσιευτείστηνΕλλάδαστηναπόεικοσαετίαςέκδοση«ΕπιθεώρησηΑποκέντρωσης,ΤοπικήςΑυτο-

διοίκησηςκαιΠεριφερειακήςΑνάπτυξης».ΕργάστηκεστοΤΑΣ(ΤμήμαΑποκατάστασηςΣεισμοπλήκτων-ΣεισμόςΑι-γίου)στηνΕλλάδααπότο1996-1997,στονΙδιωτικόΤομέααπότο1997-2000,στοΔήμοΠάφουμεδιετέςΣυμβόλαιοκαιμεαπόσπασηστοΤμήμαΔημοσίωνΈργωναπότο2000-2002γιαΠολεοδομικάΈργακαιστονΔήμοΠέγειαςωςΕκτελεστικόςΜηχανικόςαπότο2002μέχρισήμερα.ΕίναιΜέλοςτουΕΤΕΚαπότο1997καιΜέλοςτουΣυλλόγουΠολιτικώνΜηχανικώνΚύπρουαπότο1999.ΔιετέλεσεεξελεγμένοΜέλοςτουΣυλ-λόγουΠολιτικώνΜηχανικώνΚύπρουΕπαρχιακό ΤμήμαΠάφου από το2003,για14συνεχόμεναέτηκαικατέχειτηθέσητουΑντιπροέδρουΑ’γιατηνπερίοδο2015-2017.ΣυμμετέχεισεΕυρωπαϊκάΠρογράμματαόπωςτοFUPOL(FuturePolicyModeling),EUFIN,SEEDκαιΔίκτυοΕυρωπαϊκώνΠόλεων.ΕίναιενεργόΜέλοςσεΦιλανθρωπικάΣωματεία.

ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΛΕΟΠΑΣΟ Κλεόπας Παπανικολάου κατάγεται από τηνΠάφο.ΑποφοίτησεαπότοΛύκειοΕθνάρχηΜα-καρίου Γ’ στη Πάφο το 1990 και στη συνέχειαυπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία ως έφε-δροςανθυπολοχαγός.ΣπούδασεΠολιτικόςΜηχανικόςστοΕθνικόΜε-τσόβιο Πολυτεχνείο, από όπου αποφοίτησε το1997.Απότο1997έωςτο2001,εργάστηκεστομελε-

τητικό γραφείο του καθηγητή του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου, κ.ΚωνσταντίνουΣπυράκουστηνΑθήνα.

Απότο2001έωςσήμερα,δραστηριοποιείταιωςελεύθεροςεπαγγελματί-αςμεεξειδίκευσηστοντομέαεπισκευώνκαιαντισεισμικώνενισχύσεωνκατασκευών.

Διετέλεσε Μέλος του Συμβούλιου Επαρχιακού Τμήματος Πάφου, τουΣυλλόγουΠολιτικώνΜηχανικώνΚύπρου,απότο2005έωςτο2015,οπό-τεκαιεξελέγημέλοςτουΚεντρικούΔιοικητικούΣυμβουλίου.

ΠΑΠΑΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΑΡΤΕΜΙΟΣ ΓεννήθηκεστηνΑθηαίνουτο1958.Το1976απο-φοίτησε,μεάριστα,απότοΠαγκύπριοΓυμνάσιο.Υπηρέτησε26μηνηθητείαστηνΕθνικήΦρουρά.Σπούδασε Πολιτικός Μηχανικός στο Αριστοτέ-λειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (1978-1983)αποκτώντας τον τίτλο του Διπλωματούχου Πο-λιτικούΜηχανικού με βαθμό 8/10 και από τότεδιατηρεί Τεχνικό Γραφείο Αρχιτεκτονικών καιΣτατικώνΜελετών.Το2005-2007μετάαπόπαρά-κλησητηςπαροικίαςμαςστοΛονδίνομελέτησε

(αρχιτεκτονικάκαιστατικά)τηνεκκλησίατουΑγίουΠαντελεήμοναστοHarrowτουΒΔΛονδίνουηοποίακαικατασκευάστηκε.Το2007-2010εργάστηκε,ωςΔιευθυντήςΈργου,σταέργαπουανέλαβεηΕκκλησίατηςΚύπρουστονομόΗλείας,στηνΠελοπόννησο,μετάτιςκαταστροφι-κέςπυρκαγιές.Οικοδομήθηκανεξαρχής,ηεκκλησίατηςΑγίαςΚυριακήςστηΜιράκαΟλυμπίαςκαιοβρεφονηπιακόςσταθμόςστηΚαράτουλατουΔήμουΩλένης. Επίσης, επισκευάστηκε ο ΙερόςΝαόςΑγίου ΓεωργίουΧρυσοχωρίουκαιτο«Σχολείο»αυτούστοΔήμοΖαχάρως.ΕίναιμέλοςτουΣΠΟΛΜΗΚτουΕΤΕΚκαιτουΤΕΕ(ΤεχνικούΕπιμελητηρίουΕλλά-δος).Είναιπαντρεμένοςκαιπατέραςδύοπαιδιών.

ΠΟΥΜΠΟΥΡΗΣ ΓΙΑΝΝΟΣΓεννήθηκε στη Λευκωσία το 1985. Αποφοίτησεαπό το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης το2011, αποκτώντας τοΠτυχίοΠολιτικούΜηχανι-κού.Ακολούθως,το2012–2014,παρακολούθησετοΜεταπτυχιακόπρόγραμματουΠανεπιστημίουΝεάποληςΠάφουστηΔιαχείρισηΈργων.Εργάστηκεωςμηχανικόςεργοταξίου,υπεύθυνοςασφάλειας και υγείας και υπεύθυνοςστο τμήμαπροσφορώνσε εργοληπτικές εταιρείες. Στη συ-νέχειαεργάστηκεμεαγοράυπηρεσιώνΠολιτικού

ΜηχανικούσεΔημοτικήΑρχή,όπουείχετακαθήκοντατουελέγχουτηςαυτεπάγγελτης διαδικασίας έκδοσης πιστοποιητικών τελικής έγκρισηςκαι τη διαχείριση και παρακολούθηση των έργων και των συμβάσεωντουΔήμουσεκατασκευαστικάέργα.ΕργάστηκεεπίσηςσεΜελετητικόΓραφείο,εκπονώνταςστατικέςμελέτες,επίβλεψη,προγραμματισμόκαιδιαχείρισηέργων.

ΣυμμετέχεισεδιάφορεςεπιτροπέςτουΣυλλόγουΠολιτικώνΜηχανικώνΚύπρουκαιαπότηνπερίοδο2015-2017,συμμετέχειστοΣΠΟΛΜΗΚαπότηθέσητουΓραμματέαΕ.Σ.Λευκωσίας–Κερύνειας.

ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑΣ Γεννήθηκε στη Λευκωσία το 1971, αποφοίτησεμεΆριστααπότοΛύκειοΑποστόλουΠέτρουκαιΠαύλουστηΛεμεσόκαισπούδασεμευποτροφίαστοUniversityofGlamorgan(U.K.).ΕίναιΠολιτικόςΜηχανικός(CharteredEngineer)μεμεταπτυχιακότίτλοσεθέματαΔιαιτησιών,ΜέλοςτουCharteredInstituteofArbitrators(Fellow)καιδιαπιστευμένοςΔιαμεσολαβητήςγιαΕμπορικάθέματα.ΔιατηρείγραφείοΣυμβούλωνΠολιτικώνΜηχανι-κών,παρέχοντας,μεταξύάλλων,υπηρεσίεςστα-

τικών μελετών, αντισεισμικών ενισχύσεων υφιστάμενων κατασκευών,συντήρησηςκαιαποκατάστασηςπαραδοσιακώνκατασκευώνκαιμνημεί-ωνκαιεπιβλέψεωνκαιδιαχείρισηςέργων.ΔιετέλεσεΣυντονιστής/ΠρόεδροςτηςΟμάδαςγιατησυγγραφήτωνΚα-

νονισμώνΔιαιτησίας,‘‘ETEKArbitrationRules’’,καθώςκαιμέλοςτηςομά-δαςσυγγραφήςτουΚώδικαΗθικήςΔιαιτητώνΕΤΕΚ(ETEKCodeofEthics).ΕίναιΓενικόςΓραμματέαςτουαναμορφωμένουΣΠΜΑΚ,Μέλοςτηςεπι-τροπήςΜΕΔΣΚγιαταοικοδομικάσυμβόλαιακαιμέλοςτηςεπιτροπήςμε-τάφρασηςτωνσυμβολαίωνFIDIC.ΕίναιπλήρεςΜέλοςσεαρκετέςεπαγγελματικέςοργανώσειςτουεξωτε-ρικού:The InstitutionofCivilEngineers–(ICE)U.K. (MICE),EngineeringCouncil U.K. (Chartered Engineer), Concrete Society (MCS), FEANIAssociation (Eur. Ing.), Society of Earthquake Engineering and CivilEngineeringDynamics(SECED).ΕίναιεκλεγμένοΜέλοςτουΓενικούΣυμβουλίουτουΕΤΕΚ.ΜέλοςτουΣΠΟΛΜΗΚαπότο1996,απότο2013με2015και2015με2017,είναιο εκλεγμένος Πρόεδρος του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Κύπρου(ΣΠΟΛΜΗΚ).

ΤΣΟΥΛΟΦΤΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΤΣΑ Γεννήθηκε στη Λεμεσό. Είναι διπλωματούχος Πολιτικός Μηχανικός της Πολυτεχνικής ΣχολήςτουΑριστοτέλειουΠανεπιστημίουΘεσσαλονίκης,με μεταπτυχιακή εκπαίδευση σε θέματα επαγ-γελματικήςασφάλειαςκαιυγείαςαπότοΠανεπι-στήμιο “AstonUniversity” καιμεταπτυχιακότίτλο“MasterinPublicSectorManagement”.Μέχριτο1993ασχολήθηκεμετηνεκπόνησηστα-τικώνμελετών, καθώς και οικοδομικά, θαλάσσιαέργακαιέργαοδοποιίας.

Απότο1993,κατέχειθέσηΛειτουργούΕπιθεώρησηςΕργασίαςστοΤμή-μαΕπιθεώρησηςΕργασίαςτουΥπουργείουΕργασίας,ΠρόνοιαςκαιΚοι-νωνικώνΑσφαλίσεων.ΕίναιΣυντονίστριατουΚλάδουΚατασκευώναπότο2011καιτουΚλάδου

ΜεταποίησηςκαιΚατασκευώναπότο2013.ΣυμμετείχεσεΔιεθνήΣυνέδριαγιαθέματαΕπαγγελματικήςΑσφάλειαςκαιΥγείαςστηνΚύπροκαιστοεξωτερικό,καθώςκαισεεκπαιδευτικέςεπισκέψειςσεΚράτημέλητηςΕΕ.Διοργάνωσεεκπαιδευτικάπρογράμ-ματακαιδιεθνήσυνέδριαστηνΚύπρο.Είναι Μέλος του ΕΤΕΚ και συμμετείχε στην Επιτροπή Ασφάλειας καιΥγείας.ΣυμμετείχεστοΕπαρχιακόΣυμβούλιοΛευκωσίας-ΚερύνειαςτουΣυλλόγουΠολιτικώνΜηχανικώνΚύπρου από τις θέσεις τουΑντιπροέ-δρουκαιΠροέδρουκαισήμεραείναιΑ΄ΑντιπρόεδροςτουΚεντρικούΔι-οικητικούΣυμβουλίου.Εκπροσωπεί τηνΚύπροσεΤεχνικήΕπιτροπή τουΕυρωπαϊκούΟργανι-σμούΠροτύπωνκαισεΟμάδεςΕργασίαςτηςΣυμβουλευτικήςΕπιτροπήςΕπαγγελματικήςΑσφάλειαςκαιΥγείαςτηςΕΕ.ΕκπροσώπησετηνΚύπροσεομάδααξιολόγησηςυπηρεσιώνεπιθεώρησηςκρατώνμελώντηςΕΕ.

ΦΛΟΥΡΗΣ ΠΑΝΙΚΟΣ ΓεννήθηκεστηνΑμμόχωστοτο1954,καιαποφοί-τησετο1972απότοΑ’ΓυμνάσιοΑμμοχώστου.Σπούδασε Πολιτικός Μηχανικός στο SlovakTechnicalUniversiteστηΜπρατισλάβαΣλοβακίαςκαιαπέκτησετο1980τοντίτλοM.ScστοBuldingConstruction.Με την επιστροφή του στην Κύπρο, από τονΟκτώβριο του 1980, είναι αυτοεργοδοτούμενοςμεδικότουΜελετητικόΓραφείο.Από το 1981, ήταν ενεργόΜέλος του ΣΠΜΑΚ,

τονοποίουπηρέτησεσυνεχώςσεδιάφορεςθέσειςστοΕπαρχιακόΤμή-μαΛάρνακας/ΑμμοχώστουκαιστοΚεντρικόΔιοικητικόΣυμβούλιο.Μετη συνένωση των Συλλόγων, είναι ενεργό Μέλος του ΣΠΟΛΜΗΚ μεσυνεχήπαρουσίαστοΕπαρχιακόΤμήμαΛάρνακας–Αμμοχώστουκαιστο Κεντρικό Διοικητικό Συμβούλιο ως Εκπρόσωπος του ΕπαρχιακούΤμήματος.ΕίναιΜέλοςτηςΣυντακτικήςΕπιτροπήςτουΠεριοδικούτουΣυλλόγουκαι Μέλος της Επαρχιακής Επιτροπής Λάρνακας – Αμμοχώστου τουΕΤΕΚ.Είναιπαντρεμένοςκαιπατέραςδυοπαιδιών.


ΣΦΗΚΑΣ ΑΝTΗΣΓεννήθηκετο1953καισπούδασεΠολιτικόςΜη-χανικόςστοΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσα-λονίκης.Εργάστηκεγια20χρόνιαστοναραβικόχώροκαιεπέστρεψεστηνΚύπρογιανααναλάβειΔιευθυ-ντήςΈργουτουΕργολάβουστοΝέοΓενικόΝο-σοκομείοΛευκωσίας.Τα τελευταία χρόνια ασχολείται με την παροχή

συμβουλευτικώνυπηρεσιώνστονκατασκευαστικότομέα,διεύθυνσηέρ-γωνκαιδιαιτησίες.ΕίναιμέλοςτουCharteredInstituteofArbitratorsωςδιαιτητήςκαιμεσο-λαβητής(mediator).ΕίναιεγκεκριμένοςεκπαιδευτήςτηςΑνΑΔστηνΚύπροκαιεγκεκριμένοςδιασυνοριακόςμεσολαβητήςτουΥπουργείουΔικαιοσύνηςτηςΕλλάδας.ΔιετέλεσεμέλοςτουΓενικούΣυμβουλίουτουΕΤΕΚγια9έτηκαιτατε-λευταία9έτημέλοςτουΠειθαρχικούΣυμβουλίου.

Ο Πάρις Σκούλουκος είναι κάτοικος Λευκωσίας,απόφοιτοςτουΕλένειουΔημοτικούΣχολείουκαιτουΠαγκυπρίουΓυμνασίουΛευκωσίας.Είναι απόφοιτος της Σχολής ΠολιτικώνΜηχανι-κώντουΕθνικούΜετσοβίουΠολυτεχνείου,στηνΑθήνα.ΕργάστηκετόσοστηνΚύπροόσοκαιστοεξωτερικό.Διατηρείμελετητικόγραφείοαπότο1984.Ασχο-λείταιμεμελέτεςτόσοτουΙδιωτικούόσοκαιτουΔημόσιουτομέα.

ΕίναιμέλοςτουΕΤΕΚ,ΣΠΟΛΜΗΚ,ΠΟΕΕΜ,ΤΕΕ.

ΣΚΟΥΛΟΥΚΟΣ ΠΑΡIΣ

Είναι πρόεδρος του κλιμακίου 1του ΠειθαρχικούΣυμβουλίου τουΕΤΕΚ,πρόεδρος του Επαρχιακού Συμβούλιου Λευκωσίας – Κερύνειας τουΣΠΟΛΜΗΚκαιπρόεδροςτηςεπιτροπήςτουΕΤΕΚγιατονέλεγχοστατι-κήςκαιαντισεισμικήςεπάρκειαςκτηρίων.ΔιετέλεσεπρόεδροςτουΕπαρχιακούΣυμβούλιουΛευκωσίας–Κερύνει-αςτουΣΠΜΑΚκαιπρόεδροςσυνδέσμουγονέωνσεΓυμνάσιο.ΕίναιεγγεγραμμένοςωςδιαιτητήςκαιπραγματογνώμοναςστοΕΤΕΚκαιδιαμεσολαβητήςγιαεμπορικάθέματα.ΕίναιεκπρόσωποςτουΣΠΟΛΜΗΚκαιτουΣΠΜΑΚσεδιάφορεςεπιτροπές.Είναιπαντρεμένοςμετρίαπαιδιά.

Ενωμένοι μπορούμε καλύτεραYποψήφιοι για εκλογές ΕΤΕΚ - Πειθαρχικό Συμβούλιο ΕΤΕΚ

H Πλατφόρμα Γνώσης “Preventionforum+” είναι μια

μηχανή αναζήτησης που επιτρέπει την στοχευμένη

αναζήτησηόρωναπότουςτομείςτηςασφάλειαςκαι

υγείαςστηνεργασίακαιτηνπροβολήτωναποτελεσμάτων

αναζήτησηςκατάτομείςνομοθεσίας.Οιαναζητήσειςπραγ-

ματοποιούνται μόνοσε ιστοσελίδες και βάσεις δεδομένων

διασφαλισμένηςποιότητας.

ΗΠλατφόρμαΓνώσης “Preventionforum+”είναιμία

κοινοπραξία του Γενικού Φορέα Ασφάλισης κατά

ΑτυχημάτωντηςΑυστρίας(AUVA),τουΓερμανικού

Φορέα Υποχρεωτικής Ασφάλισης κατά Ατυχημά-

των(DGUV),τηςΙσότιμηςΕπιτροπήςγιατονΚατα-

σκευαστικόΚλάδο(PKB)καιτουΕλβετικούΦορέα

ΑσφάλισηςκατάΑτυχημάτων(SUVA),τηςοποίαςη

διοίκησηέχειανατεθείστονφορέαDGUV.Επίσης,

αυτήυποστηρίζεταιαπότηΔιεθνήΟργάνωσηΕρ-

γασίας“InternationalLabourOrganization”(ILO).

Στα πλαίσια της συνεργασίας που έχει αναπτυ-

χθείμεταξύτηςΚύπρουκαιτουΓερμανικούΦο-

ρέαΥποχρεωτικήςΑσφάλισηςκατάΑτυχημάτων(DGUV),με

τονοποίοοΣύλλογοςμαςείχεσυνεργαστείστοπαρελθόν

γιατηδιοργάνωσηΔιεθνώνΣυνεδρίωνγιαταθέματαΑσφά-

λειαςκαιΥγείαςσταΚατασκευαστικάΈργακαιτησχετική

άδειατουΤμήματοςΕπιθεώρησηςΕργασίας,στηνΠλατφόρ-

μααυτή,έχειπεριληφθείκαιηΚύπροςηοποίαεκπροσωπεί-

ται από το ΤμήμαΕπιθεώρησηςΕργασίας τουΥπουργείου

Πλατφόρμα Γνώσης για Θέματα Ασφάλειας και ΥγείαςKnowledgePlatform–PreventionForum+

www.praeventionsforum-plus.info

Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Επίσης,

στις γλώσσες αναζήτησης έχει περιληφθεί και η Ελληνική

Γλώσσα.

ΤογεγονόςότιστηνΠλατφόρμααυτήσυμμετέχειηΚύπρος

μαζίμετηΓερμανία,τηνΑυστρία,τηνΕλβετίακαιτηνΙταλία,

τιμάιδιαίτερακαιταυτόχροναπροβάλλειτηνΚύπροκαιτην

ΕλληνικήγλώσσαστονΕυρωπαϊκόχώρο.

Η πρώτη παρουσίαση της Πλατφόρμας Γνώσης

“Preventionforum+”έγινεσταπλαίσιατωνεργασιώντου5ου

ΔιεθνούςΣυνεδρίουΑσφάλειαςκαιΥγείαςσταΚατασκευα-

στικάΈργαπουδιοργάνωσεοΣύλλογοςμαςκαιπραγματο-

ποιήθηκεστις26και27Μαΐου2017στηνΛευκωσία.

Austria

Switzerland

Germany

Italy

Lifting and Carrying

Forced Postures

Visual Aids

Grasping Space

Limit Loads (for Lifting)

Ergonomics

Knowledge platformWHY?Use this multinational search engine to find

information of high accuracy in the field of

occupational health and safety.

WHAT?Quality-approved information is read out

of unambiguously predefined websites and

databases by cutting edge search technology,

allocating the search results to topics and

showing them sorted by countries and topics.

In parallel to the search engine a semantic

network will be established. This takes account

of differences in the use of terms in various

countries and thus additionally improves the

quality of the search results.

Six languages:

German, English, French,

Italian, Greek, Spanish

WHO? Five fields of law:

• Germany • Switzerland • Cyprus

• Austria • Italy

TARGET GROUP?

• Employees and their representatives

• Occupational health and

safety practitioners

• Employers

• Occupational physicians

• Planners

• Prevention specialists

• Trainees / students

• Technical inspectors

• Any other interested persons

www.praeventionsforum-plus.info

Sicher arbeitenLe travail en sécurité

Sicurezza sul lavoro


2ηΓενικήΣυνέλευσητηςΈνωσηςΜηχανικώντωνΧωρώντηςΜεσογείου

EngineeringAssociationofMediterraneanCountries(EAMC)

Στη2ηΓενικήΣυνέλευσηκαιΤεχνικήΣυνάντησημεθέμα:

«ΑναμορφώνονταςτιςΓέφυρες»,τηςΈνωσηςΜηχανικών

των Χωρών της Μεσογείου - Engineering Association of

MediterraneanCountries(EAMC),πουδιοργάνωσετοΤΕΕ,

μετηνστήριξητηςΠεριφέρειαςΚρήτηςκαιτουδήμουΡε-

θύμνουαπό12 -14Μαΐου2017στοΡέθυμνοΚρήτης,εκ-

προσώπησε τον Σύλλογο Πολιτικών Μηχανικών Κύπρου

ο Πρόεδρος του, κος Πλάτωνας Στυλιανού . Οι εργασίες

έγιναν παρουσία εκπροσώπων του ΤΕΕ στην EAMC, του

προέδρουκαι τηςδιοίκησηςτηςEAMC,εκπροσώπωντων

διοικήσεωντωνΕπιμελητηρίωνχωρώντηςΜεσογείουμε-

λών της EAMC, εκπροσώπων της αυτοδιοίκησης και πα-

ραγωγικώνκαιαναπτυξιακώνφορέωνκαιοργανισμώντης

Κρήτης,όπωςεπίσηςμετησυμμετοχήδιακεκριμένωνομι-

λητών,πουανέπτυξαντατεχνικά-επιστημονικάθέματατης

συνάντησης.

Σημαντικές παρουσίες από το εξωτερικό: Crtomir Remec

Πρόεδρος του European Council of Engineers Chambers

(Ευρωπαϊκό Συμβούλιο των Επιμελητηρίων των Μηχανι-

κών).-ProfDr.AbdelkawiA.M.Khalifa,πρώηνΥπουργόςγια

τηΔιαχείρισηΝερούστηνκυβέρνησητηςΑιγύπτουκαισή-

μεραΚαθηγητήςστοΠανεπιστήμιοτουΚαΐρου.Πρόεδροι

των Επιμελητηρίων Μηχανικών Αιγύπτου (Tarek Ezzat El

Nabarawy),Παλαιστίνης(MarwanAbdelHamid,οοποίοςεί-

ναικαιοαμέσωςπροηγούμενοςΠρόεδροςτηςΠαγκόσμιας

ΟμοσπονδίαςΜηχανικών)καιΚύπρου(ΣτέλιοςΑχνιώτης).

ΠρόεδροςΕπιτροπήςΕνέργειαςτουEAMC(WalidElBaba)

απότοΛίβανοκαιΠρόεδροςτουEAMCπουείναικαιΠρό-

εδροςτηςΈνωσηςΑράβωνΜηχανικών (AdilShAlhadithi)

-ΑπόΙταλίατοΓενικόΓραμματέαEAMCNicolaMondaκαι

τονΑντιπρόεδροτουΔικτύουΠανεπιστημίωντηςΜεσογεί-

ουκαιΚαθηγητήστοΠανεπιστήμιοτουΚόμοEnzoSiviero.

ΟΟργανισμός ιδρύθηκετο2016μετηστήριξητουWorld

Federation of Engineers Organizations (WFEO). Σύμφω-

ναμετοκαταστατικότουΟργανισμούηστρατηγικήθέση

τωνχωρώντηςΜεσογείουενισχύειτονγεωπολιτικότους

ρόλοστηνδιατήρησητηςισορροπίαςστηνπεριοχή.Οιπο-

λιτικές και οικονομικές προκλήσεις καθιστούν αναγκαία

τη συνεργασία των χωρών και τη διαμόρφωση των πολι-

τικών. Η Ένωση Μηχανικών των Χωρών της Μεσογείου

(EAMC)αποτελείταιαπόΔιεθνήΜέλη:ECEC–European

CouncilofEngineers’Chambers,ECCE–EuropeanCouncil

ofCivilEngineers,καιΕθνικάΜέλη:Αλβανία,Αλγερία,Κύ-

προς, Αίγυπτος, Ελλάδα, Ιταλία, Λίβανος, Μάλτα, Παλαι-

στίνη, Σλοβενία, Συρία, Τυνησία, Réseau Méditerranéen

Ecolesd’ Ingénieurs (RMEI).Γιατηνεκπλήρωσητωνσκο-

πών της Ένωσης έχουν συσταθεί 4 Τεχνικές Επιτροπές

EngineeringEducationandProfessionalQualification,Energy

and Renewable Energies, Environment, Infrastructure and

Construction.ΟιστόχοιτηςΈνωσηςΜηχανικώντωνΧωρών

τηςΜεσογείου(EAMC)είναι:Ηανάπτυξητηςσυνεργασίας

μεταξύτωνΕνώσεωντωνΜηχανικώντηςΕυρώπηςκαιτης

ΑραβικήςΜεσογείου. Η ενίσχυση της συνεργασίας και η

ανάληψηπρογραμμάτωνκοινήςωφέλειαςΗκαθιέρωσητης

συνεργασίαςμετηνWFEOκαιάλλουςΔιεθνείςκαιΠεριφε-

ρειακούςΟργανισμούς.

Nέα του Συλλόγου - Γενική Ενημέρωση

Τel.:24361467ΛάρνακαEmail:[email protected]

ΤαΝέατουΣυλλόγουΧορηγείτοΚεραμoυργείοΧρυσάφη



EτήσιαΣυνέλευσηΕπαρχιακούΣυμβουλίουΠάφου

HΣυνέλευσηπραγματοποιήθηκεστοΟίκημαΕΤΕΚΠάφου,

τηνΠαρασκευή,2Δεκεμβρίου2016.

ΣτηΣυνέλευσηπαρουσιάστηκανοιδράσειςκαιοοικονομι-

κόςαπολογισμόςτουΕπαρχιακούΣυμβουλίουγιατηχρο-

νιά2016.

EτήσιαΣυνέλευσηΕπαρχιακούΣυμβουλίουΛεμεσού

ΗΣυνέλευσηπραγματοποιήθηκεστοΤεχνολογικόΠανεπι-

στήμιοΚύπρου,τηΔευτέρα,5Δεκεμβρίου2016.

ΣτηΣυνέλευσηπαρουσιάστηκανοιδράσειςκαιοοικονομι-

κόςαπολογισμόςτουΕπαρχιακούΣυμβουλίουγιατηχρο-

νιά2016.Μετοπέραςτηςπαρουσίασηςκαισυζήτησηςγια

τονετήσιοαπολογισμότου2016,ακολούθησεπαρουσίαση

απότηνεταιρείαChtiSmaTradingLTD,μεθέμα«Εξωτερική

ΘερμομόνωσηΤοίχωνκαιΟροφής».

EτήσιαΣυνέλευσηΕπαρχιακούΣυμβουλίουΛάρνακας-Αμμοχώστου

H Συνέλευση έγινε στο RISE Hotel στη Λάρνακα, την

Παρασκευή,2Δεκεμβρίου2016.

ΚατάτηδιάρκειατηςΣυνέλευσηςδιεξήχθηδιάλεξημεθέμα:

«ΟΡόλοςκαιοιευθύνεςτουΜηχανικού-Επιβλέπονταστη

ΔιαχείρισηΣυμβολαίων»,απότονΠρόεδροτουΣυλλόγου

Πλάτωνα Στυλιανού. Επίσης, παρουσιάστηκαν οι δράσεις

καιοοικονομικόςαπολογισμόςτουΕπαρχιακούΣυμβουλί-

ουγιατοέτος2016.

ΈκτακτηΓενικήΣυνέλευσηΣΠΟΛΜΗΚ

Πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 8 Απριλίου 2017, έκτακτη

ΓενικήΣυνέλευσητουΣυλλόγουΠολιτικώνΜηχανικώνΚύ-

πρου,στοTheSportingClub,στηΛευκωσία.

ΚατάτηδιάρκειατηςΣυνέλευσης,εγκρίθηκανταπρακτικά

της 24ης Γενικής Συνέλευσης, ενημερώθηκαν οι παρευρι-

σκόμενοιγιατοθέματηςεγγραφήςτουΣυλλόγουστοΦΠΑ

καιεπικυρώθηκανταονόματατωνυποψηφίων,γιατιςεπερ-

χόμενεςεκλογέςτουΕΤΕΚ.

ΑναφορικάμετοθέματουΦΠΑ,εξουσιοδοτήθηκεησχετική

επιτροπήτουΣυλλόγουναπαρουσιάσειολοκληρωμένηπρό-

τασημέχριτηνεπόμενηΓενικήΣυνέλευση.

Η Συνέλευση πραγματοποιήθηκε στο Ξενοδοχείο Κλεοπά-

τρα,στηΛευκωσία,τηνΠέμπτη,1Δεκεμβρίου2016.

Κατά τη διάρκεια των εργασιών τηςΣυνέλευσηςπραγμα-

τοποιήθηκεδιάλεξημεθέμα:«ΥποδομέςκαιΒιώσιμηΚινη-

τικότητα στηΛευκωσία», από τον κ. Κολυβά, εκπρόσωπο

τουΔήμουΛευκωσίας, καθώςεπίσης καιΤελετήΒράβευ-

σηςτωνβραβευθέντωνστοΔιαγωνισμόΦωτογραφίας,με

θέμα:«ΠόρτεςκαιΠαράθυραστηνΚύπρο».Παράλληλαμε

EτήσιαΣυνέλευσηΕπαρχιακούΣυμβουλίουΛευκωσίας-Κερύνειας

τηΣυνέλευσηλειτούργησεέκθεσητωνφωτογραφιώνπου

βραβεύτηκανστονπιοπάνωΔιαγωνισμό.

ΕκπαιδευτικόΠρόγραμμα«ΠροσεισμικόςκαιΜετασεισμικόςΈλεγχοςΥφιστάμενωνΚτηρίων»

Το Πιστοποιημένο από την ΑνΑΔ, Εκπαιδευτικό Κέντρο

του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Κύπρου διοργανώ-

νει ΕκπαιδευτικόΠρόγραμμα με θέμα: «Προσεισμικός και

ΜετασεισμικόςΈλεγχοςΥφιστάμενωνΚτηρίων»,στις8-10

Ιουνίου2017,στοΠανεπιστήμιοFrederick,Λεμεσός.Εκπαι-

δευτής είναι ο Δρ. Μίλτων Δημοσθένους. Περισσότερες

πληροφορίεςκαιταέντυπασυμμετοχήςθαβρείτεστησελί-

δατουΣυλλόγουwww.spolmik.org



ΣεμινάριοΕΤΕΚ-ΣΠΟΛΜΗΚ«Ψηλάκτίρια-ΑσφάλειακαιΥγεία-Στάδιαμελέτηςκαιεκτέλεσης»

ΤοΣεμινάριοπραγματοποιήθηκεμεμεγάληεπιτυχίατοΣάβ-

βατο14Ιανουαρίου2017στοΕκπαιδευτικόκαιΠολιτιστικό

ΚέντροΕΤΕΚσεσυνεργασίαμετοΕΤΕΚ.ΤοΣεμινάριοδι-

οργανώθηκεαπότιςΕπιτροπέςΑσφάλειαςκαιΥγείαςτου

ΕΤΕΚκαιτουΣΠΟΛΜΗΚλαμβάνονταςυπόψηότιταψηλά

κτήριααποτελούντηνέατάσηστοντομέατωνκατασκευών

στονησίμας,ηοποίααποτελείκαιμεγάληπρόκλησηγια

τουςκλάδουςτηςμηχανικήςπουδραστηριοποιούνταιστον

τομέααυτό.

ΠέρααπότησυμμετοχήξένωνΟμιλητώναπότονΕυρωπα-

ϊκό χώρο έγιναν παρεμβάσεις από τη Κυπριακή εμπειρία.

Οι παρουσιάσεις του Σεμιναρίου είναι αναρτημένες στην

ιστοσελίδατουΣΠΟΛΜΗΚστονακόλουθοσύνδεσμο:http://

www.etek.org.cy/site-article-1428-44-el.php

FIDICΜODULE2ΔιήμεροΣεμινάριο

‘‘ΜanagementofClaimsandDisputesresolutionundertheFIDIC1999ConditionsofContract’’

MετάτηνεπιτυχήδιεξαγωγήτουModule1,«ThePracticalUse

ofthe1999FIDICConditionsofContract»,οΣΠΟΛΜΗΚ,σεσυ-

νεργασίαμετοΓερμανικόΙνστιτούτοΕκπαίδευσης«Nestor»

(NestorBildungsinstitutGmbH)καιτονοργανισμόFIDIC,δι-

οργάνωσετοδεύτεροκύκλοσεμιναρίων(Module2)μεθέμα:

«Management of Claims andDisputes resolution under the

FIDIC1999ConditionsofContract»,την1&2Φεβρουαρίου

2017,στοΕκπαιδευτικόκαιΠολιτιστικόΚέντροΕΤΕΚ.

Τοενδιαφέρονήτανεξαιρετικάμεγάλοκαιόλεςοιθέσεις

συμπληρώθηκαναπόσυμμετέχοντεςαπότηνΚύπροκαιτο

εξωτερικό.

ΕκπαιδευτικόΠρόγραμμα«ΣύγχρονεςΤάσειςστιςΜεταλλικέςΚατασκευές:

Μόρφωση,Σχεδιασμός,ΑποτίμησηκαιΑναβάθμιση»

ΤοΠιστοποιημένοαπότηνΑνΑΔ,ΕκπαιδευτικόΚέντροτου

ΣυλλόγουΠολιτικώνΜηχανικώνΚύπρουδιοργανώνειΕκ-

παιδευτικό Πρόγραμμα με θέμα: «Σύγχρονες Τάσεις στις

ΜεταλλικέςΚατασκευές:Μόρφωση,Σχεδιασμός,Αποτίμη-

σηκαιΑναβάθμιση»,στις22-24Ιουνίου2017,στοΠολιτι-

στικόκαιΕκπαιδευτικόΚέντροΕΤΕΚ,Λευκωσία.

Εκπαιδευτές είναι οι Δρ Δημήτρης Βαμβάτσικος και

Δρ.ΧάρηςΓαντές.Περισσότερεςπληροφορίεςκαιταέντυ-

πασυμμετοχήςθαβρείτεστησελίδατουΣυλλόγουwww.

spolmik.org.


Nέα του Συλλόγου - Γενική Ενημέρωση Nέα του Συλλόγου - Γενική Ενημέρωση

Σεμινάριομεθέμα‘‘ΕπερχόμενεςαλλαγέςστονΕυρωκώδικα8’’

ΠραγματοποιήθηκετηνΠαρασκευή28Απριλίου2017,μετε-

ράστιαεπιτυχίατοΣεμινάριο«Επερχόμενεςαλλαγέςστον

Ευρωκώδικα8»,στοTheSportingClub,στηΛευκωσία.

ΚατάτηδιάρκειατουΣεμιναρίουπαρουσιάστηκανγιαπρώτη

φοράστηνΚύπροοιεπερχόμενεςαλλαγέςστονΕυρωκώ-

δικα8,απότουςδιεθνώςκαταξιωμένουςΕιδικούςΕμπειρο-

γνώμονες,Καθηγητές,στο θέμααυτό,Δρ.ΑνδρέαςΚάπ-

πος,Δρ.ΚυριαζήςΠιτιλάκηςκαιΔρ.ΚρίστηςΧρυσοστόμου,

οι οποίοι συμμετέχουν και στην Επιτροπή σύνταξης του

Ευρωκώδικα.Οι Καθηγητές παρουσίασαν και επεξήγησαν

αναλυτικάτιςνέεςτάσειςκαιεπερχόμενεςαλλαγέςστην

ΑντισεισμικήΜηχανική,αλλάκαιστουςΕυρωκώδικες.

ΣειράΣεμιναρίωνμεθέμα«ΔιαχείρησηΟικοδομικούΣυμβολαίου»

Ολοκληρώθηκεμεμεγάληεπιτυχίαησειράοκτώσεμιναρί-

ωνμεθέμα«ΔιαχείρισηΟικοδομικούΣυμβολαίου»,ηοποία

διήρκησε από τον Οκτώβριο 2016, μέχρι το Φεβρουάριο

2017.

Στησειράσεμιναρίωνπαρουσιάστηκανστουςσυμμετέχο-

ντεςταακόλουθαθέματαόπως:

• Τοέργοκαιορόλοςτουκάθεσυντελεστήσεαυτό

•Οιυποχρεώσειςτουεργολάβουκαιοιυποχρεώσειςτου

εργοδότημέσααπότηνσύμβασηεργολαβίας

• Έμπρακτησυμπλήρωσητωνεργασιώνκαιαποκατάσταση

τωνκακοτεχνιών

• Παράτασηχρόνουκαιαναπροσαρμογήτηςνέαςημερο-

μηνίαςγιατηνέμπρακτησυμπλήρωσητωνεργασιών

• Παράτασηχρόνου-πρόγραμμαδιεξαγωγήςτωνεργασι-

ών(criticalpath)-τεχνικέςανάλυσηςτουπρογράμματος

διεξαγωγήςτωνεργασιών

• Απώλειες και έξοδα προξενούμενα από την διατάραξη

τηςκανονικήςπεριόδουτωνεργασιών

• Μαύρεςτρύπεςτωνσυμβολαίων(blackholes)

• Τερματισμόςτηςσύμβασηςεργολαβίας.

Ηόληδιοργάνωσηέλαβεπολύθετικάσχόλιααπότουςσυμ-

μετέχοντεςκαιμελετάταιτοενδεχόμενοεπανάληψηςτου.

ΟΠρόεδροςκαιταμέλητουΚ.Δ.Σ.τουΣυλλόγουμας,εκ-

φράζουνθερμέςευχαριστίεςστοΔικηγορικόγραφείοΓ.Ζ.

ΓεωργίουκαιτοΔικηγόροκ.ΓιώργοΙωάννου,οοποίοςήταν

οεισηγητήςτωνσεμιναρίων,γιατηνάψογησυνεργασίακαι

επιτυχήπραγματοποίησητωνσεμιναρίων.




Nέα του Συλλόγου - Γενική Ενημέρωση Nέα του Συλλόγου - Γενική Ενημέρωση

ΣυνάντησηΠολιτικώνΜηχανικώνμετοΔήμαρχοΛευκωσίας

Αντιπροσωπεία του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Κύ-

πρου,αποτελούμενηαπότονΠρόεδρότου,ΠλάτωναΣτυ-

λιανούκαιαξιωματούχουςτουΚΔΣ,είχεσυνάντησημετο

ΔήμαρχοΛευκωσίαςκ.ΚωνσταντίνοΓιωρκάτζηκαιεκπρο-

σώπουςτωνΤεχνικώνΥπηρεσιώντουΔήμου.Ησυνάντηση

πραγματοποιήθηκετηΔευτέρα24Απριλίου2017,σεπολύ

καλόκλίμα,στοΔημαρχείοΛευκωσίας.

Οι εκπρόσωποι του Συλλόγου ζήτησαν να ενημερωθούν

γιατηνπορείατωνέργωνστηνΠλατείαΕλευθερίαςκαιτο

θέματηςδιέλευσηςήόχιοχημάτωναπότηνπλατεία,εκ-

φράζονταςκαιτηθέσητουΣυλλόγουγιατημηδιέλευση

οχημάτωναπότηνπλατεία.Επιπρόσθετα,ζήτησανενημέ-

ρωσηγια ταπρογραμματιζόμεναέργα,όπωςηανάπλαση

τουπαλιούΓΣΠ, καθώςκαι οι βελτιώσειςοδικώνδικτύων

σταΔημοτικάΌριαΛευκωσίας.Τέλος,συζητήθηκετοθέμα

των επικίνδυνων οικοδομών, της περιόδου εγγύησης των

έργωνκαιπιθανοίτρόποισυνεργασίαςμετοΔήμο.

ΟΔήμαρχοςκαιοιεκπρόσωποιτουΔήμουμετησειράτους,

ενημέρωσανκαιεξήγησανμελεπτομέρειατιςθέσειςκαιτα

χρονοδιαγράμματα του Δήμου για τα οδικά πολεοδομικά

έργατηςπενταετίαςκαιόχιμόνον.

ΠροκήρυξηΦωτογραφικούΔιαγωνισμού«ΑρχαίεςΚατασκευέςτηςΚύπρου»

ΤοΕπαρχιακόΣυμβούλιοΛευκωσίας–ΚερύνειαςΣΠΟΛΜΗΚ

Ο Σύλλογος Πολιτικών Μηχανικών Κύπρου (ΣΠΟΛΜΗΚ)

προκηρύσσειΔιαγωνισμόΦωτογραφίαςμεθέμα:«Αρχαίες

ΚατασκευέςτηςΚύπρου».

Τοθέματουδιαγωνισμούείναικατασκευέςπουκατασκευ-

άστηκανστηνΚύπροπριντο1850καιδενέγινανσεαυτές

επεμβάσειςτατελευταία150χρόνια(π.χ.χωρίςεπεμβάσεις

απόσκυρόδεμα,χάλυβακλπ).Παραδείγματααρχαίωνκατα-

σκευών είναι αρχαία κτήρια, ναοί, θέατρα, λιμενικά έργα,

υδραγωγεία, κάστρα, οχυρωματικά τείχη, τοίχοι αντιστή-

ριξης, γέφυρες και άλλα κτίσματα που κατασκευάστηκαν

στηνΚύπροσεδιάφορεςπεριόδους, από τηναρχαιότητα

μέχριτο1850μ.Χ.

Οισκοποίτουδιαγωνισμούπεριλαμβάνουν:

• ΠροβολήαρχαίωνκατασκευώντηςΚύπρου.

• Παρουσίαση της εξέλιξης των διαφόρων τεχνολογιών

κατασκευώνκαιτωνξένωνεπιδράσεωνστηνΚύπροδια

μέσουτωναιώνων.

• Ενασχόλησητουκοινούμετηφωτογραφίακαιτηναρχαι-

ολογία.

Οι φωτογραφίες δυνατόν θα εκτεθούν σε έκθεση και θα

χρησιμοποιηθούνσεημερολόγιοπουθαεκδοθεί.

ΟδιαγωνισμόςπραγματοποιείταιμετησυνεργασίατηςΦωτο-

γραφικήςΕταιρείαςΚύπρουκαιτουΤμήματοςΑρχαιοτήτων.

ΣτηρίζεταιαπότοICOMOS–TμήμαΚύπρουκαιτηνΟΣΕΟΚ.

Οδιαγωνισμόςείναιανοικτόςγιαόλαταπρόσωπα(ερασι-

τέχνεςκαιεπαγγελματίεςφωτογράφους,μαθητές,φοιτη-

τές,Κύπριους,αλλοδαπούς,κ.λ.π)

Περισσότερεςπληροφορίεςθαβρείτεστηνιστοσελίδατου

Συλλόγουστοwww.spolmik.org

ΣυμμετοχήΣυλλόγουστηνΑναδάσωσηπεριοχήςΣολέας

Στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων κοινωνικής προσφοράς,

οΣύλλογόςμαςσυνέβαλεστηνπροσπάθειατουΤμήματος

Δασών για αναδάσωση των καμένων δασικών εκτάσεων

στηνπεριοχήΣολέας,μεομάδαεθελοντώνΠολιτικώνΜη-

χανικών,τουςοποίουςευχαριστούμε ιδιαίτερα.Ηδεντρο-

φύτευσηπραγματοποιήθηκετηνΚυριακή8Ιανουαρίου2017.

Ευχόμαστεναμηνβρεθείξανάοτόποςμαςσετέτοιουεί-

δουςοικολογικήκαταστροφή.



ΣυνάντησητωνΧωρώντουνότουτηςFEANI

ΣυμμετοχήΣΠΟΛΜΗΚστηνέκθεσηConstructions

ΠραγματοποιήθηκετηνΠέμπτη25Μαΐου2017στηΜαδρί-

τησυνάντηση τωνχωρών τουΝότου τηςFEANI. Στησυ-

γκεκριμένη συνάντηση η οποία γίνεται για πρώτη φορά,

είχαν παραστεί εκπρόσωποι των Εθνικών Επιτροπών της

Ισπανίας,τηςΠορτογαλίας,τηςΓαλλίας,τηςΕλλάδαςκαι

τηςΚύπρου.ΤηνχώραμαςεκπροσώπησεοΓενικόςΓραμ-

ματέας του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Κύπρου και

Γενικός Γραμματέας της Εθνικής Επιτροπής της FEANI

ΚύπρουΑνδρέαςΘεοδότου,ενώιδιαίτερασημαντικήήταν

καιηπαρουσίατουεκπροσώπουτηςΕλλάδας,συνάδελφου

ΆρηΧατζηδάκη,οοποίοςείναιοεκλεγμένοςΠρόεδροςτου

ECCE(EuropeanCouncilofCivilEngineers),καθώςεπίσης

καιτουΠροέδρουτηςFEANIΔρ.JoseVieira.

Η συζήτηση που διεξήχθη στη συνάντηση ήταν ιδιαίτερα

εποικοδομητική,αφούσυζητήθηκαναρκετάσημαντικάθέ-

ματα, ενώπαράλληλαφάνηκαν ταπολλά κοινά ζητήματα

πουαπασχολούντιςσυγκεκριμένεςχώρες.Μεταξύάλλων

συζητήθηκανηρύθμισητουΕπαγγέλματοςτουΜηχανικού

στιςδιάφορεςχώρεςτηςΕυρώπης,οτρόποςαναγνώρισης

τουΕπαγγέλματος,ούτωςώστεναείναιεφικτήημετακί-

νησημεταξύτωνχωρώντηςΕυρώπηςαλλάκαιηανάγκη

εντονότερηςσυμμετοχήςστακέντραλήψεωςαποφάσεων

τηςΕυρωπαϊκήςΈνωσης.Μετηβοήθειατουσυνάδελφου

ΆρηΧατζηδάκη,εκπροσώπουτηςΕλλάδας,επιχειρηματο-

λογήσαμευπέρ τηςρύθμισης τουεπαγγέλματος τουΜη-

χανικούήτουλάχιστοντηςύπαρξηςκάποιονκανόνωνπου

ναδιασφαλίζουντηνποιότητατηςπαροχήςτωνυπηρεσιών

τουκλάδουτηςΜηχανικής.

Συζητήθηκανεπίσηςδιάφοραάλλαθέματα,όπωςηανάγκη

εφαρμογής κοινών προγραμμάτων σπουδών στους κλά-

δουςτηςΜηχανικήςτωνΕυρωπαϊκώνΠανεπιστημίωναλλά

καιτρόποιπροώθησηςτηςΔιάΒίουΜάθησης.

Ωςαποτέλεσμαόλωναυτώναποφασίστηκεηενίσχυσητης

συνεργασίαςμεταξύτωνχωρώντουΝότουαφούφάνηκε

ξεκάθαραησυναντίληψησεαρκετούςτομείς,γιατολόγο

αυτόπροτάθηκεκαιηδημιουργίαξεχωριστήςγραμματείας

γιατιςχώρεςτουΝότου.Όσοναφοράτηνεπόμενησυνά-

ντηση προτάθηκε όπως πραγματοποιηθεί στην χώρα μας

τηνΆνοιξητου2018.

ΟΣύλλογοςΠολιτικώνΜηχανικώνΚύπρου,ήτανγιαακόμα

μιαχρονιά,υποστηρικτήςκαισυμμετείχεμεπερίπτεροστην

διεθνή έκθεση Constructions, η οποία πραγματοποιήθηκε

στις12-14Μαίου2017,στηΛευκωσία.



Documents

Aρ. Tεύχους 040 - Ιούνιος 2017 · 2019-03-18 · Το πρώτο παράδειγμα αφορά ... εφαρμογής που αναφέρεται σε υφι-