20
ตำ�บลเข�ถ่�น อำ�เภอท่�ฉ�ง จังหวัดสุร�ษฎร์ธ�นี แลกเปลี่ยน เรียนรู้ สู่วิถีพอเพียง รวมองค์ความรู้ จากโครงการรักษ์ป่า สร้างคน ๘๔ ตำาบล วิถีพอเพียง

ตำ บลเข ถ่ น · 2013-02-08 · รวมองค์ความรู้ จากโครงการรักษ์ ... มีเขาลูกหนึ่งที่ชาวบ้านถางป่าปลูกพืชไร่เผาไม้ทำา

  • Upload
    others

  • View
    5

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ตำ บลเข ถ่ น · 2013-02-08 · รวมองค์ความรู้ จากโครงการรักษ์ ... มีเขาลูกหนึ่งที่ชาวบ้านถางป่าปลูกพืชไร่เผาไม้ทำา

ตำ�บลเข�ถ�น อำ�เภอท�ฉ�งจงหวดสร�ษฎรธ�น

แลกเปลยน เรยนร สวถพอเพยง

รวมองคความร จากโครงการรกษปา สรางคน ๘๔ ตำาบล วถพอเพยง

Page 2: ตำ บลเข ถ่ น · 2013-02-08 · รวมองค์ความรู้ จากโครงการรักษ์ ... มีเขาลูกหนึ่งที่ชาวบ้านถางป่าปลูกพืชไร่เผาไม้ทำา

สารบญ

นยามความพอเพยงของตำาบลเขาถาน“พอใจในสงทมอย

พอกน พอใช พออย

ลดรายจายดานพลงงาน หางไกลอบายมข

พงตนเอง ความสข”

๐๖ สภาพแวดลอม

๐๙ ความเปนมา

๑๙ กาวเดนดวยความพอเพยง

๒๐ กลไกการขบเคลอน

๒๕ รปธรรมความสำาเรจในพนท

๓๐ แผนทความร

๓๒ ปรมาณการปลอยคารบอนไดออกไซดทลดลง

๓๔ ภาคผนวก

๐๓๐๒

Page 3: ตำ บลเข ถ่ น · 2013-02-08 · รวมองค์ความรู้ จากโครงการรักษ์ ... มีเขาลูกหนึ่งที่ชาวบ้านถางป่าปลูกพืชไร่เผาไม้ทำา
Page 4: ตำ บลเข ถ่ น · 2013-02-08 · รวมองค์ความรู้ จากโครงการรักษ์ ... มีเขาลูกหนึ่งที่ชาวบ้านถางป่าปลูกพืชไร่เผาไม้ทำา

สภาพ แวดลอม

ตำาบลเขาถาน เปนชมชนเกาแกมาตงแตสมยอาณาจกรศรวชย ในอดตตำาบลเขาถานมปาไมมากมเขาลกหนงทชาวบานถางปาปลกพชไรเผาไมทำาถานจงเรยกวา”เขาถาน”อกตำานานสนนษฐานวาในอดตมพระสงฆสรางวดบนภเขา ภาษาใตเรยกพระสงฆวา “ทาน” จงเรยกวดบนเขาวา “วดเขาทาน” กรอนเปน“เขาถาน”ในเวลาตอมาอกความเหนหนงวาเดมมภเขาเปนเขตหรอดานกนไวหากจะไปไชยาจะตองเดนผานภเขาดานดงกลาวจงเรยกวา”เขาดาน”นานเขาจงกลายเปน“เขาถาน”ในปจจบน

ตำาบลเขาถาน มลกษณะเปนชมชนกงเมองและชนบท เปน ๑ ใน ๖ ตำาบล ของอำาเภอทาฉาง จงหวดสราษฎรธานจากขอมลของกรมการปกครองกระทรวงมหาดไทยมประชากรโดยประมาณ๖๐๐ครวเรอนหรอ๒,๐๐๐กวาคนพนทประมาณ๔๗ตารางกโลเมตรหรอ๓๙,๒๙๖ไร

ภมประเทศสวนใหญเปนพนทราบและทราบลมชายฝงทะเล เปนทอาศยและเพาะปลกพชผสม ทำานาสำาหรบบรโภคในครวเรอนทศตะวนออกเปนปาชายเลนตดทะเลอาวไทยเปนแหลงอาหารจากการทำาประมง สวนทศตะวนตกเปนเชงเขาปลกยางพาราผสมปาไม จากความอดมสมบรณทางธรรมชาตทำาใหชาวตำาบลเขาถานมอาชพหลกทางการเกษตรความหลากหลายทางภมประเทศทำาใหสภาพดนมทงดนปนทรายสามารถปลกปาลมนำามนไดและดนเหนยวปนทรายสามารถปลกยางพาราไดเชนกน

ชาวตำาบลเขาถานมความผกพนกบวถทางการเกษตรทมมานาน งานบญประเพณจงเกยวพนกบธรรมชาตเชนการทำาบญไหวครไหวสวนและเจาภมงานจบปจบเดอนระหวางวนแรม๑๔คำาถงวนขน๑คำาเดอน๖และงานรบสงตายายวนแรม๑คำาถงวนแรม๑๕คำาฯลฯ

๐๗๐๖

Page 5: ตำ บลเข ถ่ น · 2013-02-08 · รวมองค์ความรู้ จากโครงการรักษ์ ... มีเขาลูกหนึ่งที่ชาวบ้านถางป่าปลูกพืชไร่เผาไม้ทำา

ตำาบลเขาถานเปนชมชนทมอายมากกวา๔๐๐ปในอดตขนอยกบมณฑลไชยาและเปนตำาบลหนงของกงอำาเภอทาฉางมการพฒนาไปตามกาลเวลาโดยเฉพาะชวงเวลา๕๐ปทผานมาตำาบลเขาถาน มการเปลยนแปลงทเหนไดชดโดยเฉพาะทางกายภาพจนสามารถแบงเปนยคแหงการพฒนาไดดงน

ความเปนมา

๐๙๐๘

Page 6: ตำ บลเข ถ่ น · 2013-02-08 · รวมองค์ความรู้ จากโครงการรักษ์ ... มีเขาลูกหนึ่งที่ชาวบ้านถางป่าปลูกพืชไร่เผาไม้ทำา

ยคท ๑

พฒนาการตำาบล

กอนแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต สมยรชกาลท๕ตำาบลเขาถานเปนตำาบลหนง ของกงอำาเภอทาฉางปกครองแบบมณฑลภายหลง มการเปลยนแปลงรปแบบการปกครองทองถนทำาใหกงอำาเภอทาฉางจงไดรบการยกฐานะขนเปนอำาเภอจนถงปจจบน

คนในชมชนมความเปนอยพงพงธรรมชาตและพงพาตนเอง ดวยวถทเรยบงายไมซบซอน บานหลงคามงจาก ปลกพชผก ผลไม ไวเกบกน

ตลอดจนเลยงเปดเลยงไกไวกนในครวเรอนทำามาหา เลยงชพตามสภาพในทองถน สวนหนงตงถนฐานบรเวณปากนำาปาชายเลนจะยดอาชพประมงชายฝงใชเครองมอการประมงทผลตจากภมปญญาพนบานเชนอวนบดอวนรนอวนลอยฯลฯจบปลางมหอย ลอป หาไดไวกนทเหลอจะนำาไปทำาเคม ทำาแหงไปขายตามตลาดชาวเขาถานอกสวนหนงตงถนฐานในทราบชายคลองทราบชายควนจะยดอาชพชาวนาเปนนาดำาปลกขาวพนธพนเมองเชนขาวหอมไชยา ขาวลาว ฯลฯ ตามวถดงเดมของบรรพบรษบางกทำาไรปลกผกฟกแฟงแตงกวารวมถงไมยนตนเชนสะตอลกเนยงฯลฯ

ความเปนอยของชาวตำาบลเขาถานในยคน เปนเสมอนญาตพนองชวยเหลอเกอกลกนชวยกน

วางอวน ชวยกนลงแขกเกยวขาว รวมถงการอย รวมกนระหวางคนกบธรรมชาตอยางกลมกลนมการตกลงรวมกนในการดำาเนนการตางๆภายในชมชนเชนการตเกราะไมไผดวยจงหวะตางๆหมายถงเหตการณตางกนไปทชาวบานสามารถรบรไดยคน การศกษาและการพฒนายงไมเปนรปธรรมมากนก แตม”น�าใจ”เปนเครองมอชวยกนพฒนาชมชนไดอยางด

๑๑๑๐

Page 7: ตำ บลเข ถ่ น · 2013-02-08 · รวมองค์ความรู้ จากโครงการรักษ์ ... มีเขาลูกหนึ่งที่ชาวบ้านถางป่าปลูกพืชไร่เผาไม้ทำา

ยคท ๒การพฒนาตามโครงสรางพนฐาน ยคเรมตนของการพฒนา มงบประมาณจากภาครฐลงมาสทองถนหรอเรยกกนวา “ยคเงนผน” เปนการผนเงนงบประมาณจากสวนกลางมาส ทองถนเพอพฒนาสาธารณปโภคพนฐาน เชน ถนนค คลอง ในรปของการจางงานตามนโยบายของรฐในการทจะสรางงาน สรางเงนใหกบประชาชนในชนบททำาใหคนในทองถนมรายไดเพมขนกนดอยดโจรผรายลดนอยลงคนจากนอกพนทเรมเขามาลงทนในหมบาน ยคนแรงงานถกทดแทนดวยเครองจกร เครองยนต รวมถงการใชปยเคมในการเกษตรเพอเพมผลผลต

ชวงปพ.ศ.๒๕๒๖-๒๕๓๐สภาตำาบลเขาถาน ประกอบดวยตวแทนหนวยงานราชการในพนทกำานนผใหญบานและผทรงคณวฒจดใหมกจกรรม การพฒนาในพนท โดยเฉพาะโครงสรางพนฐาน

ไดแกถนนลกรง โรงเรยนสถานทราชการฯลฯในขณะทหมบานอนยงคงพฒนาชมชนในรปแบบของการชวยแรง

จากกระแสของบรโภคนยมกงกลาดำาเปนทตองการของตลาดตางประเทศทำาใหชาวบานหนมา เลยงกงกลาดำาเขามาในพนทปาชายเลนระบบนเวศเสอมโทรมในเวลาไมกปตอมารฐบาลในสมยตอมา ใหการสนบสนนเงนทนเพอแกปญหาแหลงนำาพรอมกบสนบสนนพนธพชเชนชมพกระทอนหอและกระทอนทลเกลา ระยะแรกแมไมไดผลดนกแตเมอกระทรวงเกษตรเขามาสงเสรมเปนโครงการไรนาสวนผสมชาวบานหนมาทำานาสวนผสมมากขน ทำาใหพนทการทำานาลดลง และเปลยนพนธพชในการปลกไปตามกระแสความตองการของตลาดอยตลอดเวลา

ในปพ.ศ.๒๕๔๗โครงการแปลงสนทรพยเปนทน โดยการสงเสรมของรฐบาลในการทจะสรางฐานการผลตอาหารทะเลทดแทนการจบสตวนำาจากธรรมชาต ทมงสรางระบบการผลตอาหารใหมความปลอดภยตามมาตรฐานสากลโดยไมมผล กระทบตอสงแวดลอมเขามาในพนทมการสนบสนนทดนใหชาวบานเพอเลยงหอย กลบถกขายใหกบคนนอกพนทหมนเวยนอยางนไปเรอยๆนากงถกทงรางระบบนเวศเสอมถอยสตวนำาลดลง

๑๓๑๒

Page 8: ตำ บลเข ถ่ น · 2013-02-08 · รวมองค์ความรู้ จากโครงการรักษ์ ... มีเขาลูกหนึ่งที่ชาวบ้านถางป่าปลูกพืชไร่เผาไม้ทำา

ยคท ๓การพฒนาโดยชมชนมสวนรวม ยคแหงการรวมมอรวมใจของชาวชมชน เขาถานเกดจากการรวมตวของสมาชกกวา๑๐๐คน ของกลมเลยงปลานำาจดรวมกบกลมดอกไมสงตามรานกลมวสาหกจชมชนและกลมออมทรพยซงตงขนภายหลงจดตงกองทนหมบานเพอทำากจกรรมการพฒนาดานตางๆเชนกองทนหมบานกลมออมทรพย เพอการผลตกลมอนรกษปเปยวกลมทำาปยชวภาพกลมอนรกษปาชายเลน กลมอนรกษสวนปาตนนำากลมปลกพชผกปลอดสารพษ กลมเพาะพนธกลาไมประดบ กลมเลยงวว กลมเลยงหม กลมเลยง

ปลาในกระชงกลมปลกพชสมนไพรกลมเพาะเหดแครงกลมอาชพการเลยงหอยแครงกลมการเลยงผงโพรงไทยกลมทำาบญชครวเรอนฯลฯ

นอกจากนยงมภาคการพฒนาชมของตำาบลเขาถาน รวมกนพฒนากจกรรมสาธารณะพฒนาทองถน รวมถงการรวมมอกบภาคภายนอกเขามา รวมพฒนาดานอนๆอกเชนเกษตรอำาเภอในการ แกปญหาแหลงนำา ดวยการขดแหลงนำาในแปลงเกษตร กลมอนรกษปาชายเลนและอาวบานดอนโดยการรวมกล มของชาวประมงอาวบานดอน๒๓ องคกร เพอรวมกนแกปญหาการลดลงของทรพยากรชายฝงอยางยงยนดวยกระบวนการชมชนภาคภายนอกทเขามารวมกจกรรมในตำาบลเขาถานยงมอกหลายภาค เชน กองทนมยาซาวา กลมNGOสำานกงานกองทนสนบสนนการวจย(สกว.)สำานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ(สสส.)ฯลฯ

๑๕๑๔

Page 9: ตำ บลเข ถ่ น · 2013-02-08 · รวมองค์ความรู้ จากโครงการรักษ์ ... มีเขาลูกหนึ่งที่ชาวบ้านถางป่าปลูกพืชไร่เผาไม้ทำา

การพฒนาชมชนโดยการมสวนรวมของคนในชมชน ดวยกจกรรมการพฒนาหลายๆดานเกดเปนตนทนชมชนทมศกยภาพเขมแขงและสามารถจะพฒนาตอไปไดอกดงน

ทนดานกลมองคกรตางๆในพนทเปนทนเดมทเรมมาจากการรวมกลมเพอการพฒนาตามนโยบายของภาครฐทผลกดนใหเกดกลมกจกรรมพฒนาดานตางๆ ตลอดจนกลมดานการประมงทไดรบการสนบสนนจากองคกรพฒนาเอกชนอกดวย

ทนดานอาชพ ชาวตำาบลเขาถานทำาการเกษตรทำานาทำาสวนเปนอาชพหลกรวมถงการปลกพชเศรษฐกจเชนยางพาราและปาลมนำามนซงชมชนมความรและประสบการณในดานการจดการดนเพอ

ทนตำาบล

การเพาะปลก ใชปยอนทรยในสวนปาลม การทำาเกษตรผสมผสานในสวนเกษตรสามารถนำามาทำาประโยชนไดเปนอยางด

ทนดานการจดการทรพยากรชายฝง การพฒนาในรอบ๕๐ปทผานมาการทำานากงเพอการสงออกไดสงผลตอการจบสตวไดลดนอยลงสงผลตอรายไดและคณภาพการดำารงชวตวถพอเพยงตอมาสำานกงานกองทนสนบสนนการวจย(สกว.)เขามา สนบสนนชมชนดำาเนน “โครงการศกษาแนวทางการจดการปาชายเลนเพอเพมปรมาณปเปยวอยางยงยน” โดยใหชมชนดแลรกษาสภาพพนทปาชายเลนศกษาวงจรชวตและกำาหนดกฎการจบปเปยวนอกจากนยงมหนวยงานตางๆเขามาสนบสนนทำาใหชมชนตระหนกในความสำาคญของการอนรกษทรพยากรในพนทขณะทโครงการฯไดเขามาตอยอดความคดเรยนรและดำาเนนกจกรรมกลมเพอการอนรกษและจดการทรพยากร ดวยการประยกตใชภมปญญาเพอการจดการและเกบเกยวทรพยากรใหเกดความยงยนมแกนนำาทมงมนสรางความเขาใจกบชมชนอยางตอเนองเปนวทยากรถายทอดความรในชมชน

ทนทางจตใจ/วฒนธรรม คนตำาบลเขาถานยงคงรกษาวฒนธรรมในการใหความเคารพนบถอผอาวโส พระสงฆทเครงครดในการปฏบต มการจดและรวมในงานบญหรองานประจำาปของตำาบลมาโดยตลอด

ทนทางภมปญญาเชนการจกสานไมไผการใชสมนไพรและการนวดแผนโบราณเพอรกษาโรคแลสขภาพการทำานำาปลาการถนอมอาหาร การอนรกษสวนสมรมตามความเชอของคนโบราณ

๑๗๑๖

Page 10: ตำ บลเข ถ่ น · 2013-02-08 · รวมองค์ความรู้ จากโครงการรักษ์ ... มีเขาลูกหนึ่งที่ชาวบ้านถางป่าปลูกพืชไร่เผาไม้ทำา

จากพนฐานการผลตกน ผลตใช ของชาวตำาบลเขาถาน ทำาใหไดรบการสนบสนนจากเครอขายงานพฒนาดานปาและทะเลในพนท ใหสมครเขารวมโครงการรกษปา สรางคน ๘๔ ตำาบล วถพอเพยง โดยเจาหนาทประจำาภาคในขณะนน ไดใหขอมลโครงการฯ เพมเตมแกปลดองคการบรหารสวนตำาบลเขาถาน และมการหารอกบแกนนำาตำาบลถงประโยชนทจะไดรบจากการเขารวมโครงการฯโดยเฉพาะการ พฒนาคนซงตำาบลเขาถานมศกยภาพความพรอมของชมชนประกอบกบเคยเปนพนทปลกปาเฉลมพระเกยรตของบรษทปตท.จงไดรบคดเลอกเขารวมโครงการฯเมอปพ.ศ.๒๕๕๒โดยเปนพนทโครงการฯระยะท๓

กาวเดน ดวยความพอเพยง

๑๙๑๘

Page 11: ตำ บลเข ถ่ น · 2013-02-08 · รวมองค์ความรู้ จากโครงการรักษ์ ... มีเขาลูกหนึ่งที่ชาวบ้านถางป่าปลูกพืชไร่เผาไม้ทำา

กลไกการขบเคลอนกลไกการขบเคลอนงานและกระบวนการ

เรยนรของชมชนตำาบลเขาถานสงผลใหเกดการพฒนาโดยเฉพาะดานบคลากร ครวเรอนหมบาน และตำาบลอยางเปนขนตอน จากตนทนทางการพฒนาในรปของกลมกจกรรมตางๆ ภายในชมชนทเข มแขง ตลอดจนกจกรรมในโครงการฯ ทเขามาชวยพฒนาบคลากร โดยประสานกบแกนนำาในตำาบลมการแลกเปลยนเรยนร สรปบทเรยน และนำามาปฎบตจรง กลายเปนรปธรรมทเหนผลไดชดเจนโดยสงตอใหเยาวชนไดเขามามบทบาทสบทอดแนวคดของชมชนตอไป

แนวทางการขบเคลอนจะแบงบทบาทตามความถนดหรอตามกจกรรมทเปนทนเดมของตำาบลทโครงการฯ เขาไปตอยอด และการแลกเปลยนเรยนรซงกนและกน การมสวนรวมของทกคน ทกกลมกจกรรมเปนการตอกยำาความเขาใจมองเหนประโยชนทจะเกดแกตำาบลมากขน

๒๑๒๐

Page 12: ตำ บลเข ถ่ น · 2013-02-08 · รวมองค์ความรู้ จากโครงการรักษ์ ... มีเขาลูกหนึ่งที่ชาวบ้านถางป่าปลูกพืชไร่เผาไม้ทำา

คณะกรรมการโครงการฯ ตำาบลเขาถาน

นางจนทรจราใจอาร

นางสาวนวรตนแสงวเศษ

นายขจรนยภกด

นายสกลรมนาค

นายทวเพชรนวล

นายวศษฎคงระเรอย

นางขนษฐารกเขยว

นายอภชาตกรตเรยม

นายมาโนชรกเขยว นายตวนศรแจง

นายขจรรกษาพราหมณ

นายอารมณอกษรสวสด

คณะกรรมการฝายบญชและการเงน

คณะกรรมการบรหารแผนงานกจกรรม

คณะกรรมการฝายจดซอ

คณะกรรมการฝายตดตาม คณะกรรมการฝาย

เปดบญชเบกจายธนาคาร

ประธานคณะกรรมการโครงการฯด.ต.เรงชย รกสวสด

กองเลขานการนายชวลตปรชารกษนายพนธศกดกรตเรยม

คณะกรรมการฝายประสานงานหมบานนายสงบจนทรทอง นายประสาทยนดรกษ นายถาวรวชตแยม

นายจำานงคทองมศร นายบญสงรงรตน นางนงลกษณทองเลมด

นายณฐกรเลองสนทร นายสมพรชยสะอาด

๒๓๒๒

Page 13: ตำ บลเข ถ่ น · 2013-02-08 · รวมองค์ความรู้ จากโครงการรักษ์ ... มีเขาลูกหนึ่งที่ชาวบ้านถางป่าปลูกพืชไร่เผาไม้ทำา

ทมงานภาคสนาม ปตท. ในการดำาเนนงานของโครงการฯเปนในลกษณะของการเชอม

โยงประสานงานรวมถงการชวยจดประกายใหกบชมชนในตำาบลนนๆใหเกดการทำางานรวมกนเพอทองถนของตนเองสำาหรบตำาบลเขาถานมเจาหนาทประจำาตำาบลซงเปนคนในพนทเขาไปทำาศกษาภาพรวมของพนทชแจงทำาความเขาใจเกยวกบโครงการฯพดคยตามครวเรอนคนหาแกนนำาทมจตอาสาครวเรอนตนแบบปราชญชาวบาน ทจะเขามาทำางานรวมกนโดยผานกระบวนการของเวท ของโครงการฯเวทหมบานเวทระดบอำาเภอเพอเชอมคนในตำาบล ประสานงานคนในชมชนรวมวางแผนกจกรรมสรปกจกรรมทกขนตอนรวมถงรวบรวมเอกสารตางๆของกจกรรม

จากการรวมกจกรรมตางๆของเจาหนาทประจำาตำาบลทำาใหแกนนำาชมชนเกดการเรยนร พรอมทจะถายโอนมาปฏบตตามบทบาททไดรบการมอบหมาย และเกดความรสกเปนเจาของ โครงการฯ ทจะขบเคลอนดวยตนเอง หลงจากนนเจาหนาทประจำาตำาบลจะมบทบาทเพยงการใหคำาปรกษาแนะนำาเพมเตมรวมทงมาหนาทรบผดชอบงานดานบรหารจดการกลาวคอการจดทำาสรปรายงานประจำางวด และจดรวบรวมเอกสารการสรป บทเรยนท ไดเรยนรจากกระบวนการทำางานของชมชนใหกบ โครงการฯ ขณะเดยวกนจะมเจาหนาทประจำาภาคและทปรกษาภาคคอยเสนอแนะแนวทางการทำางานใหกบเจาหนาทประจำาตำาบลและคณะกรรมการโครงการฯ ตำาบลเขาถาน โดยการ ลงพนทเพอเยยมเยยน ผลกดนใหมการเคลอนงานตามแผน ตำาบลวถพอเพยง ตลอดจนใหกำาลงใจใหคำาปรกษาหารอแก ทงคณะกรรมการโครงการฯและครวเรอนพอเพยงอาสาดวย

รปธรรมความสำาเรจในพนทเกดกลมกจกรรมตางๆ ในตำาบลเขาถานเปนการสรางเสรมทกษะในแบบวถแหงการพอเพยง

พงพงตนเองเกดเปนองคความรทสรางเปนกระบวนการเรยนรและประสบความสำาเรจสามารถเหนเปนรปธรรมไดดงน

เตาชวมวล เตาเผาถาน และแกสชวภาพ

เมอมการศกษาถงพลงงานทดแทนการใชไฟฟาแกสภายในครวเรอนแลวชาวชมชนเรมตระหนกถงความสำาคญและเกดจตสำานกของการใชพลงงานทดแทนทเหมาะสมจากนนจงคดเลอกผสนใจเขารวมกจกรรม๒๐ครวเรอนไปศกษาดงาน เรยนรจากจดสาธตจนเขาใจถงแนวคดประโยชนและนำามาปฎบตจรงในครวเรอนอยางเหมาะสมกบพนทและวตถดบทมอยอยาง คมคา ผลทไดนอกจากจะชวยลดคาใชจายดานพลงงานในครวเรอนแลว ยงเกดการพฒนาบคลากรของชมชนจนสามารถเปนวทยากรถายทอดความรดานพลงงานเตาชวมวลเตาเผาถาน๒๐๐ลตรและแกสชวภาพรวม๔คนและจดเรยนรในพนทอก๑๐จด

๒๕๒๔

Page 14: ตำ บลเข ถ่ น · 2013-02-08 · รวมองค์ความรู้ จากโครงการรักษ์ ... มีเขาลูกหนึ่งที่ชาวบ้านถางป่าปลูกพืชไร่เผาไม้ทำา

การลดรายจายของครวเรอนพอเพยงอาสาและกองทนวนละบาท

การลดรายจายในครวเรอน เปนทนเดมทชาวตำาบลเขาถานมอยแลวจากการสนบสนนของสำานกงานกองทนสนบสนนการวจย(สกว.) เพอใหรและจดการ คาใชจายในครวเรอนตนเอง และลดคาใชจายดวยการทำาผลตภณฑใชเองในครวเรอนเชนนำายาลางจานยาดม ยาหมองปยหมกปยยเรยปยหมกมลสตวนำาจลนทรยทำาใหลดคาใชจาย บางหมสามารถผลตเพอจำาหนายใหกบภายในพนทและนอกพนทเปนการสรางรายไดใหครอบครวอกดวย

โครงการรกษปาสรางคน๘๔ตำาบลวถพอเพยงของปตท.เขามาชวยหนนเสรมครวเรอนพอเพยงอาสาดวยการอบรมใหความร พรอมกบการปฎบตจรงโดย

๒๗๒๖

Page 15: ตำ บลเข ถ่ น · 2013-02-08 · รวมองค์ความรู้ จากโครงการรักษ์ ... มีเขาลูกหนึ่งที่ชาวบ้านถางป่าปลูกพืชไร่เผาไม้ทำา

วทยากรทองถนเปนผถายทอดความรทำาใหเกดความมนใจมากขน พรอมๆ กบการอบรมการทำาบญชครวเรอน ใหครอบคลมกลม ครวเรอนในพนทมากขน นำาบญชครวเรอนมานำาเสนอหาแนวทาง ในการลดคาใชจายเกดการปลกอย ปลกกน การทำาอาหารสตวในครวเรอนการทำาผลตภณฑนวดฝาเทาจากกะลามะพราวฯลฯ

ขณะเดยวกนไดมการตงกองทนวนละบาทเปนกองทนใน พนทเพอสรางความมนคงทางเศรษฐกจของชมชนเพอฝกทกษะในการออมและการจดการกองทนระดบหมบานไปสระดบตำาบลเปนเครองมอในการเชอมโยงใหเกดการทำากจกรรมรวมกน การอนรกษปเป ยวในพนทปาชายเลนเพอลดรายจายการจดซออปกรณเพอสงเสรมการอนรกษ

ทสำาคญคอเกดครวเรอนตนแบบ๓๐ครวเรอนมทกษะในการวเคราะหตนเองตระหนกรและสามารถหากจกรรมเพอลดรายจายเองไดโดยอยบนพนฐานของวถการดำารงชวตทเปนอย

๒๙๒๘

Page 16: ตำ บลเข ถ่ น · 2013-02-08 · รวมองค์ความรู้ จากโครงการรักษ์ ... มีเขาลูกหนึ่งที่ชาวบ้านถางป่าปลูกพืชไร่เผาไม้ทำา

แผนทความร

๓๑๓๐

Page 17: ตำ บลเข ถ่ น · 2013-02-08 · รวมองค์ความรู้ จากโครงการรักษ์ ... มีเขาลูกหนึ่งที่ชาวบ้านถางป่าปลูกพืชไร่เผาไม้ทำา

ตำาบลเขาถานลดการปลอยคารบอนไดออกไซดลงได ๙๓,๒๒๑ กโลกรม จากกจกรรมการทำา ปยอนทรยปลกตนไมพลงงานทดแทนทใชแทนแกสหงตมและกจกรรมรณรงคการประหยดพลงงาน

ปรมาณการปลอยคารบอนไดออกไซดทลดลง จากการทำากจกรรมตลอดระยะเวลาทเขารวมโครงการฯ

kgCO

2

หมายเหต : เกบขอมลจากกลมครวเรอนพอเพยงอาสาทเขารวมโครงการฯ

๓๓๓๒

Page 18: ตำ บลเข ถ่ น · 2013-02-08 · รวมองค์ความรู้ จากโครงการรักษ์ ... มีเขาลูกหนึ่งที่ชาวบ้านถางป่าปลูกพืชไร่เผาไม้ทำา

รายชอคนตนแบบ...บทสรปความพอเพยง

สกลรมนาคเกษตรผสมผสาน

สกล รมนาค ทำาสวนเกษตรแบบผสมผสาน ปลกผกหลายชนด เลยงหมพนธพนบานหรอ “หมขพรา”(หมพนบาน)ใชเศษผกหญาหรอหยวกกลวยมาตมเปนอาหารหม ขหม กนำามาผลตแกสและกากทเหลอกนำามาเปนปยใสพช นอกจากน ยงมการผลตอาหารสตวใชเองและสามารถให ความรดานพลงงานเตาแกสชวมวลไดอกดวย

ขจรนยภกดการอนรกษปเปยว

ขจร นยภกด มจตอาสาชวยงานสวนรวมมาโดยตลอด ทมาทำางานเกยวกบการอนรกษปเปยวเพราะปเปยวเกอบสญพนธกเลยมการรวมกลมกนเปนกลมอนรกษอาวบานดอน กลมอนรกษปเปยวเนองจากเลงเหนถงความสำาคญของทรพยากรและหวงทจะปลกจตสำานกใหคนในชมชนรวมถงเยาวชนใหรจกใชทรพยากรธรรมชาตใหเกดประโยชนเกอกลกนอยางยงยน

ภาคผนวก

อษาดฮกเกยนเกษตรอนทรย

จากการอานและเรยนรดงานดานเกษตรยงยนและนำามาใชในสวนของตนเองอษาใชปยขไกในสวนปาลม ผลไมทรวงหลนกนำามาทำานำาหมกชวภาพไวใชเองผลผลตทไดไวกนในครวเรอนและรบรองญาตพนองทมาเยยมทแบงขายจะเปนพวกเงาะทเรยนทมคนมารบซอถงบาน

ขนษฐารกเขยวบญชครวเรอน

ขนษฐาทำาบญชครวเรอนเพอจะไดรรายรบรายจายในครอบครวมการแบงหมวดหมการใชเงนเงนเกบ เงนใช ตามความจำาเปน ทำาใหลกสาวลกชายไดนสยรจกกน-ใช มเงนฝากธนาคารทกเดอน ทงนยงขยายผลสเพอนบานจนเกดเปนกลมการทำาบญชครวเรอน

นงลกษณทองเลมดการทำาปยหมก

นงลกษณ ทองเลมด เกดแนวคดการทำา ปยหมกใชเองเพอลดคาใชจายในครวเรอนและสมาชก เกดกลมโดยการสนบสนนของบSML มเงนปนผลสมาชกและสามารถทำาปยไวใชเอง โครงการฯเขามาตอยอดขยายผลสครวเรอนและชมชนเปนแกนนำาทพลกใจไปสความพอเพยง

ตวนศรแจงการทำาสวนยางยงยนขนาดเลก

ตวนเปนผมความรดานสมนไพรและพชหลายชนดเปนอยางด สามารถรกษาโรคตางๆ โดยใช ยาพนบาน มอาชพทำาสวนยางพาราซงไดรบเปนมรดก โดยเฉพาะการทำาสวนยางขนาดเลกแบบผสมผสานและยงยน

ถาวรวชตแยมการกลนนำาหมกและเกษตรอนทรย

ยดมนวาการทำาเกษตรทกอยางตองไมม สารพษ มการทำานำาหมกหลายสตรหลายชนดเพอใชในครวเรอนรวมทงคดวธการเกบรกษานำาหมกใหสามารถเกบรกษาเอาไวไดนานโดยการกลนนอกจากนยงรเรองราวเกยวกบการเลยงดวง ทสำาคญไมเคยขาดประชมโครงการฯเลย

๓๕๓๔

Page 19: ตำ บลเข ถ่ น · 2013-02-08 · รวมองค์ความรู้ จากโครงการรักษ์ ... มีเขาลูกหนึ่งที่ชาวบ้านถางป่าปลูกพืชไร่เผาไม้ทำา

รายชอครวเรอนพอเพยงอาสา๑.นางโกมลมาศกสน

๒.นางสาวสลดดามนไชย

๓.นางผองพรรณชยสะอาด

๔.นายขจรนยภกด

๕.นางบญธรรมปรชารกษ

๖.นางมะลวรรณพรมมา

๗.นางกมหอมภใหญ

๘.นางดจสดารกษาพราหมณ

๙.นางเสาวนยพรมทอง

๑๐.นายวนชยโอทอง

๑๑.นางสจนตภกดอกษร

๑๒.นายนวฒนหยหล

๑๓.นางนภาหยหล

๑๔.นางรชนเสวกจนทรกร

๑๕.นายเนยบศรสนทร

๑๖.นายประเสรฐปฏโนธรรม

๑๗.นายมานพรกขยว

๑๘.นายสมพงษชอำาไพ

๑๙.นางสมาลปฏโนธรรม

๒๐.นายอารมณเทพบตร

๒๑.นายสพรรณแจงอกษร

๒๒.นางจารพรปลองนราศ

๒๓.นายทงสงประเสรษฐ

๒๔.ดาบตำารวจเรงชยรกสวสด

๒๕.นางสมบญศรสนทร

๒๖.นางบญศรรตนจนดา

๒๗.นางสมคดวเศษแกว

๒๘.นางประยงคภกดอกษร

๒๙.นายสกลรมนาค

๓๐.นางอมรทพยสทธสทธ

๓๑.นายวระศรรน

๓๒.นายรามสจนทเวช

๓๓.นายปรชาเลองสนทร

๓๔.นายตวนศรแจง

๓๕.นางสาวสมจตกรตเรยม

๓๖.นายสมศกดฉมวาร

๓๗.นายถาวรวชตแยม

๓๘.นายมาโนชรกเขยว

๓๙.นายวมลขนจกรา

๔๐.นายสมศกดเลองสนทร

๔๑.นายสชนเพชรวเชยร

๔๒.นายอมรลออมรเวช

๔๓.นางผองศรกรตเรยม

๔๔.นางขวญออนอนทวเศษ

๔๕.นางประจวบชาตรกษา

๔๖.นางวรรณาคชรตน

๔๗.นางไกรยรทองมศร

๔๘.นางอษฎาอรเขยวนาวะ

๔๙.นายขจรรกษาพราหมณ

๕๐.นางศรจนทรเมองช

๕๑.นางสภาพรแกวมศร

๕๒.นายปกตโกสมท

๕๓.นางยพดยมฉอด

๕๔.นางจนตนาเหาะสงเนน

๕๕.นางจราภรณมขศรประเสรฐ

๕๖.นางสาวเรณเขยวนาวะ

๕๗.นางปราณพรหมทอง

๕๘.นายวฒชยบญชวย

๕๙.นางสาวพรมยครฑแกว

๖๐.นายยอดเพชรสมพนธ

๖๑.นายนพฒนชาตรกษา

๖๒.นางกรรณกายอดนวล

๖๓.นางอารพมเพชร

๖๔.นางสาวนวรตนรกเขยว

๖๕.นางจนทรจราใจอาร

๖๖.นางอารสมภกด

๖๗.นางอไรพมเพชร

๖๘.นายการณรองเมอง

๖๙.นางขอมสมนม

๗๐.นางชศรอาวธ

๗๑.นางเออนวนทา

๗๒.นางหนสรวงพลยอด

๗๓.นายมชยศรบญเรอง

๗๔.นางนตยาแกวบวทอง

๗๕.นางขนษฐารกเขยว

๗๖.นายธานนทรกาฬแกว

๗๗.นางเพญจนทรอนทรทาฉาง

๗๘.นางนวรตนแสงวเศษ

๗๙.นางสาวรงฤดดำาสวรรณ

๘๐.นายบญยงนวรตน

๘๑.นางอนงคเนยมนวล

๘๒.นางเจนจราแกวนำาเพชร

๘๓.นางจนทนเมรวชรวโรดม

๘๔.นายสำารวมมาลารตน

๘๕.นายสมพนธคงระเรอย

๘๖.นางสายใจชนวเศษ

๘๗.นายจำานงกรตเรยม

๘๘.นายวชยหนเทยง

๘๙.นางนยนาเพชรจำารญ

๙๐.นายทวเพชรนวล

๙๑.นางบญรองเพชรจำารญ

๙๒.นางพรงคมรกษ

๙๓.นางพชราเรงนรน

๙๔.นางถนอมจตรหนเทยง

๙๕.นายวศกดศรรกษา

๙๖.นางเกอกลวงศพนม

๙๗.นางวนทนาทองสาล

๙๘.นางเพญศรหนเทยง

๙๙.นางบญมดษฐราชา

๑๐๐.นางสปราณจนทรแกว

เจาหนาทประจำาตำาบล

เจาหนาทประจำาภาค

ทปรกษาภาค

นางสาวเสาวลกษณพรมมา

นายพงศธรกลางแทน

นายเสรจยพรก

ทมงานภาคสนาม ปตท.

๓๗๓๖

Page 20: ตำ บลเข ถ่ น · 2013-02-08 · รวมองค์ความรู้ จากโครงการรักษ์ ... มีเขาลูกหนึ่งที่ชาวบ้านถางป่าปลูกพืชไร่เผาไม้ทำา

บรษท ปตท. จำากด (มหาชน)๕๕๕ ถนนวภาวดรงสต จตจกร กรงเทพฯ ๑๐๙๐๐โทร. ๖๖(๐)-๒๕๓๗-๒๐๐๐www.pttplc.com