คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน

สารนพนธ ของ

พมพไล ถอธรรม

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา

พฤษภาคม 2550

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน

บทคดยอ ของ

พมพไล ถอธรรม

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา

พฤษภาคม 2550

พมพไล ถอธรรม. (2550). คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน. สารนพนธ กศ.ม. (การบรหารการศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อาจารยทปรกษาสารนพนธ: ผชวยศาสตราจารย ดร.พวงรตน เกษรแพทย.

การศกษาครงนมวตถประสงคเพอจดทาคมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน สาหรบคร อาจารย และผทรบผดชอบในการจดกจกรรมการเรยนการสอนใชคมอทไดพฒนาขนในการจดกจกรรมการสอนใหสอดคลองกบทองถนและชมชนของสถานศกษา และผบรหารสถานศกษาใชในการนเทศการสอนในการจดทาคมอ ไดมการดาเนนการตามขนตอนดงน ศกษาหลกการเขยนคมอจากตารา บทความ และงานวจยทเกยวของ ศกษาคนควา สารวจขอมลเกยวกบภมปญญาทองถนจาก เอกสาร ตารา และทาการสมภาษณภมปญญาทองถน เพอใหไดเนอหาสาระทถกตองและเหมาะสม จดทาโครงรางของคมอแลวนาไปใหผเชยวชาญจานวน 3 คน ตรวจสอบพจารณาความเหมาะสมของโครงรางคมอ จากนนไดดาเนนการจดทาคมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษา ตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน แลวนาคมอไปใหผเชยวชาญ จานวน 15 คน ตรวจสอบความเทยงตรงของเนอหา และความเปนไปไดของการนาคมอไปใชในการจดกจกรรมการเรยนการสอนภาษาตางประเทศในสถานศกษา ผลของการศกษาไดคมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน ประกอบดวยขอมลภมปญญาทองถน 4 ดาน ดงน 1) ดานกษตรกรรม 2) ดานศลปวฒนธรรมขนบธรรมเนยมประเพณ 3) ดานการประกอบอาชพ และ 4) ดานเทคโนโลย และวธการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ไดแก กจกรรมการสอนเพอการสอสาร การจดการเรยนรแบบบรณาการ กจกรรมการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญ กจกรรมการเรยนการสอนแบบโฟรแมทซสเตม และกจกรรมการเรยนรจากการทาโครงงาน ผลการตรวจสอบคมอของผเชยวชาญเกยวกบความเหมาะสมและความเปนไปไดของคมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน พบวา อยในระดบเหนดวยมากทสด สามารถนาไปปฏบตได ( X = 4.61)

THE MANUAL ON MANAGEMENT OF FOREIGN LANGUAGE ACTIVITIES IN MATAYOMSUKSA 6 BY USING LOCAL WISDOM

AN ABSTRACT BY

PIMPILAI THUETHAM

Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the Master of Education Degree in Educational Administration

at Srinakharinwirot University May 2007

Pimpilai Thuetham. (2007). The Manual on Management of Foreign Language Activities in Matayomsuksa 6 by Using Local Wisdom. Master’s Project, M.Ed. (Educational Administration). Bangkok: Graduate School, Srinakharinwirot University. Project Advisor: Asst. Prof. Dr. Poungrat Kesonpat.

The purpose of this study was to develop a manual on the management of foreign language activities in Matayomsuksa 6 by using local wisdom. The manual was intended for teachers and those responsible in the management of foreign language activities to implement the activities in accordance with local community of the school, and school administrators to use in supervision. Steps in developing the manual included the following: Studying writing principles of manual from textbooks, articles, and related research; Studying and exploring data regarding local wisdoms from documents, textbooks as well as interviewing local wisdom experts in order to acquire valid and appropriate contents; Making a draft of the manual and having 3 experts examine its appropriateness in terms of developing process, theories, approaches, foreign language activities, and the content validity; Improving the draft of the manual according to the experts’ comments and recommendations; Having 15 experts evaluate the manual in terms of the content validity and usage possibilities in the management of foreign language activities in schools. The product of this study was a manual on the management of foreign language activities in Matayomsuksa 6 by using local wisdom. It contained information regarding 4 aspects of local wisdoms: 1) The agriculture wisdom , 2) The art and culture wisdom, 3) The occupation wisdom, and 4) The technology wisdom; examples of integrated teaching approaches for English subject areas: Communicative language teaching, Integrated learning activities, Learners-centered activities, 4MAT instructional methods, and Project-based Learning. The results of the expert evaluation revealed the highest level of support for the usage possibilities of the manual as indicated by the highest level of agreement ( X = 4.61) with the evaluation items.

อาจารยทปรกษาสารนพนธ ประธานคณะกรรมการบรหารหลกสตร และคณะกรรมการสอบ ได

พจารณาสารนพนธ เรอง คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ

ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน ของ พมพไล ถอธรรม ฉบบนแลว เหนสมควร

รบเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการบรหาร

การศกษา ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒได

อาจารยทปรกษาสารนพนธ

................................................................................... (ผชวยศาสตราจารย ดร. พวงรตน เกษรแพทย)

ประธานคณะกรรมการบรหารหลกสตร

................................................................................... (ผชวยศาสตราจารย ดร. ทศนา แสวงศกด)

คณะกรรมการสอบ

.................................................................................. ประธาน (ผชวยศาสตราจารย ดร. วระ สภากจ)

.................................................................................. กรรมการสอบสารนพนธ

(ผชวยศาสตราจารย ดร. พวงรตน เกษรแพทย) .................................................................................. กรรมการสอบสารนพนธ

(ผชวยศาสตราจารย ดร. อรวรรณ ตณฑเจรญรตน)

อนมตใหรบสารนพนธฉบบนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาการศกษา

มหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ................................................................................ คณบดคณะศกษาศาสตร

(รองศาสตราจารย ดร.สมชาย ชชาต) วนท เดอน พฤษภาคม พ.ศ. 2550

ประกาศคณปการ

ความสาเรจของการทาสารนพนธฉบบน สาเรจเรยบรอยลงไดเพราะไดรบความเมตตาและความอนเคราะหชวยเหลอจาก ผชวยศาสตราจารย ดร.พวงรตน เกษรแพทย ทใหความเมตตารบเปนอาจารยทปรกษาสารนพนธ และกรณาถายทอดความรและใหคาปรกษา แนะนา ทมคณประโยชนอยางมากตลอดการดาเนนการจดทาสารนพนธจนเสรจสมบรณ ผศกษารสกซาบซงในความเมตตาครงนเปนอยางยงและขอบพระคณเปนอยางสง ขอกราบขอบพระคณ ผชวยศาสตราจารย ดร.วระ สภากจ และผชวยศาสตราจารย ดร.อรวรรณ ตณฑเจรญรตน คณะกรรมการสอบสารนพนธ ผชวยศาสตราจารย ดร.ไพโรจน กลนกหลาบ และ อาจารย ดร.ราชนย บญธมา คณะกรรมการพจารณาโครงการสารนพนธทใหคาแนะนาทเปนประโยชนตอการจดทาสารนพนธฉบบนจนสาเรจลลวงดวยด ขอขอบพระคณ บดา มารดา ทไดอบรมสงสอนอยเสมอวา ไมมทรพยสนใดๆ ทพอแมจะมอบใหกบลกตดตวตลอดไปไดดเทากบการศกษาหาความร ผศกษามความภาคภมใจเปนอยางมากในความสาเรจครงน สดทายน ผศกษาขอขอบคณผทอยเบองหลงเปนอยางสง ทใหการสนบสนน ใหความชวยเหลอดานแรงกาย แรงใจ และผทรอคอยความสาเรจการศกษาครงนคอ พ นอง เพอนๆ และครอบครวของผศกษาทกคน เพอจะไดนาความรทไดไปพฒนาสถานศกษาใหเจรญกาวหนาตอไป พมพไล ถอธรรม

สารบญ

บทท หนา 1 บทนา ………………………………………………………………………… 1 ความเปนมาและความสาคญ ……………………………………………. 1 วตถประสงคของการศกษา ……………………………………………… 4 ประโยชนของการจดทาคมอ ……………………………………………. 4 ขอบเขตของการจดทาคมอ ……………………………………………… 5 นยามศพทเฉพาะ ………………………………………………………… 5 2 แนวคดและทฤษฎทเกยวของ ………………………………………………… 7 ภมปญญาทองถน ………………………………………………………. 8 ความหมายของภมปญญาทองถน …………………………………. 8 ลกษณะทสาคญของภมปญญาทองถน …………………………….. 10 ความสาคญของภมปญญาไทย …………………………………….. 12 ประเภทของภมปญญาทองถน …………………………………….. 13 ขอมลเกยวกบอาเภอองครกษ ……………………………………… 18 การพฒนาหลกสตรทองถน ........……………………………………….. 35 วธการจดกจกรรมการเรยนการสอนภาษาองกฤษ......................…… 48 การประเมนผลทางภาษา.................................................................... 54 คมอ …………………………………………………………………….. 57 ความหมายของคมอ ………………………………………………. 57 ประเภทของคมอ …………………………………………………. 58 องคประกอบของคมอ …………………………………………… 60 ลกษณะทดของคมอ ……………………………………………… 61 แนวทางการจดทาคมอ ……………………………………………. 63 งานวจยทเกยวของ ……………………………………………………… 65

สารบญ (ตอ) บทท หนา 3 ขนตอนและวธการจดทาคมอ ………………………………………………. 68 ขนตอนท 1 ศกษาเอกสาร/รวบรวมภมปญญาทองถน ………………… 68 ขนตอนท 2 จดทาโครงรางของคมอ …………………………………... 68 ขนตอนท 3 ประเมนคณภาพของคมอ ………………………………… 69 ขนตอนท 4 จดทาคมอฉบบสมบรณ ………………………………….. 75 4 คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน ……….............................................................. 76 ตอนท 1 คาแนะนาการใชคมอการจดการเรยนการสอนสาระการเรยนร ภาษาตางประเทศ …………………………………………………. 80 วตถประสงคของคมอ …………………………………………….. 81 ประโยชนของคมอ ……………………………………………….. 81 ตอนท 2 ขอมลสารสนเทศทองถนอาเภอองครกษ จงหวดนครนายก … 82 ประวตความเปนมาอาเภอองครกษ ……………………………….. 84 ภมปญญาทองถน …………………………………………………. 93 ภมปญญาทองถนดานเกษตรกรรม ………………………………... 94 ภมปญญาทองถนดานศลปวฒนธรรมขนบธรรมเนยมประเพณ ….. 98 ภมปญญาทองถนดานการประกอบอาชพ …………………………. 106 ภมปญญาทองถนดานเทคโนโลย …………………………………. 113 ตอนท 3 การจดการเรยนรภาษาตางประเทศ............................................. 117 กจกรรมการสอนภาษาเพอการสอสาร …………………………….. 128 การจดการเรยนรแบบบรณาการ …………………………………… 142 กจกรรมการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญ ………………… 155 การจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบโฟรแมทซสเตม ………….... 165 กจกรรมการเรยนรจากการทาโครงงาน ……………………………. 175 หนงสออางอง ……………………………………………………… 187

สารบญ (ตอ) บทท หนา 5 สรปผล ……………………………………………………………………… 189 ขอเสนอแนะจากผเชยวชาญ …………………………………………… 190 บรรณานกรม ……………………………………………………………………. 191 ภาคผนวก ……………………………………………………………………….. 199 ภาคผนวก ก หนงสอขอความรวมมอจากบณฑตวทยาลย.............................. 200 ภาคผนวก ข ผเชยวชาญในการตรวจสอบโครงรางคมอ.....................…….. 207 ภาคผนวก ค ผเชยวชาญในการตรวจสอบความเปนไปไดของคมอ ………. 209 ภาคผนวก ง แบบตรวจสอบความเปนไปไดของขอมล …………………… 211 ประวตยอของผทาสารนพนธ …..………………………………………………. 215

บญชตาราง ตาราง หนา 1 ความคดเหนของผเชยวชาญตอความเปนไปไดของการนาคมอไปใชมคาเฉลย X และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ……………………………………… 74

บญชภาพประกอบ

ภาพประกอบ หนา 1 ความสมพนธระหวางคนกบภมปญญาทองถน ………………………………….. 11 2 ประเดนในการสนทนาการพฒนาหลกสตรโดยใชภมปญญาทองถน …………… 46 3 เสนทางสนครนายก…………………………………………………………..….. 82 4 สญลกษณจงหวดนครนายก.................................................................................... 83 5 แผนทจงหวดนครนายก…………………………………………………………... 83 6 ไมดอกไมประดบสวนปาผาด …………………………………………………… 95 7 ศาลเจาพอองครกษ ………………………………………………………………. 99 8 วดประสทธเวช และพระครสทธศลคณ …………………………………………. 101 9 งานจตรกรรมภาพพระบฏวดองครกษ …………………………………………… 102 10 ผลตภณฑตกตาเรซน ……………………………………………………………… 107 11 บานทรงไทย ……………………………………………………………………… 109 12 การทาธปหอม.......................................................................................................... 110 13 แสดงขนตอนการทอเสอ …………………………………………………………. 111 14 การทาไมถก ………………………………………………………………………. 112 15 ผลตภณฑโลหะเทยม ……………………………………………………………... 114 16 ผลตภณฑไมมะมวง ………………………………………………………………. 115 17 แผนภมการสอนเพอการสอสารของ B-SLIM Model……………………………... 132 18 ผงมโนทศนการจดการเรยนรแบบบรณาการ ……………………………………... 145

19 ผงมโนทศน (Mind Mapping) กจกรรมการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญ.. 157

20 ผงมโนทศนของ Morris and McCarthy : 1990 …………………………………. 165

21 ขนตอนการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบโฟรแมทซสเตม …………………... 167

บทท 1 บทนา

ความเปนมาและความสาคญ การจดการศกษาเปนเครองมอทสาคญอยางยงในการพฒนาทรพยากรมนษยใหมคณภาพดงนนการจดการศกษาทมคณภาพใหแกปวงชนทกคน จงเปนภารกจหลกของรฐบาลในทกประเทศสาหรบประเทศไทยนน ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 ไดกาหนดใหการศกษาเปนเครองมอในการพฒนาคนในชาตใหเปนบคคลทมสทธเสมอกนในการไดรบการศกษาขนพนฐานไมนอยกวา 12 ป โดยรฐบาลจะตองจดใหกบประชาชนอยางทวถง และมคณภาพโดย ไมตองเกบคาใชจาย และใหคานงถงการมสวนรวมขององคกรปกครองสวนทองถนและเอกชนจดใหมกฏหมายเกยวกบการศกษาแหงชาต มการพฒนา ปรบปรงการจดการศกษาใหมความสอดคลองกบความเปลยนแปลงทางเศรษฐกจและสงคม ใหมการพฒนาวชาชพและสงเสรมภมปญญาทองถน ศลปะและวฒนธรรมของชาต (ราชกจจานเบกษา. 2542: 9) การจดการศกษาตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 ไดพฒนาใหเปนไปตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ทมงเนนการพฒนาผเรยนใหสามารถพฒนาชวตใหพรอมทจะทาประโยชนใหกบครอบครว ชมชน และสงคม โดยใหผเรยน มความร ความสามารถและทกษะพนฐานในการดารงชวตทนตอการเปลยนแปลงของสงคมโลก โดยใหความสาคญตอภมปญญาทองถนโดยบททวไป ความมงหมายและหลกการ มาตรา 7 ไดกาหนดวา “ในกระบวนการเรยนรตองมงปลกฝงจตสานกทถกตองเกยวกบการเมองการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข . . . สงเสรมศาสนา ศลปวฒนธรรมของชาต การกฬา ภมปญญาทองถน ภมปญญาไทย และความรอนเปนสากล. . .” และหมวด 4 แนวทางการจดการศกษา มาตรา 23 “การจดการศกษา. . .ตองเนนความสาคญทงความร คณธรรม กระบวนการเรยนรและบรณาการตามความเหมาะสมของแตละระดบการศกษาในเรอง. ..” (3) ความรเกยวกบศาสนา ศลปะ วฒนธรรม การกฬา ภมปญญาไทย และการประยกตใชภมปญญา” และในมาตรา 27 วรรค 2 ไดมขอกาหนดไว 2 ประการคอ ประการแรกกาหนดใหคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานเปนผกาหนดหลกสตรแกนกลางขนโดยมสาระการเรยนรหลกและมาตรฐานเปนขอกาหนด ประการท 2 ใหสถานศกษาขนพนฐานจดทาสาระหลกสตร เพอความเปนไทย ความเปนพลเมองดของชาต การดารงชวตการประกอบอาชพ ตลอดจนเพอการศกษาตอทเหมาะสมกบผเรยนและเหมาะสมกบสภาพทองถน สภาพปญหา

2

ในชมชนและสงคม ภมปญญาทองถน คณลกษณะทพงประสงคเพอพฒนาใหเปนสมาชกทดของครอบครว ชมชน สงคม และประเทศชาต มาตรา 29 ใหสถานศกษารวมมอกบบคคล ครอบครว ชมชน องคกรตางๆในทองถน สถาบนศาสนา สถานประกอบการ และสถานบนทางสงคมอนๆ สงเสรมความเขมแขงของชมชนเพอใหชมชนมการจดการศกษาอบรม มการเลอกแสวงหาความร ขอมล ขาวสาร และรจกเลอกสรรภมปญญา และวทยาการตางๆ เพอพฒนาชมชนใหสอดคลองกบสภาพปญหาและความตองการของทองถน รวมทงวธการสนบสนนใหมการแลกเปลยนประสบการณการพฒนาระหวางชมชน (สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. 2545: 5-17) การจดการเรยนการสอนตามหลกสตรทองถนนนไดกาหนดใหผเรยนในระดบการศกษาขนพนฐานเรยนรเนอหาทเกยวของกบทองถนทตนอาศยอยในดานเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอม ประเพณและวฒนธรรม ตลอดจนอาชพและภมปญญาทองถน มงเนนใหผเรยนไดเรยนรและมประสบการณตรงเกยวกบชวตจรงของตนเอง ไดรจกทองถน เกดความรกความหวงแหนและเกดความภาคภมใจในทองถนของตนเอง (กรมวชาการ. 2542 : 2-3) ซง ในการนาภมปญญาทองถนมาจดกจกรรมการเรยนการสอนในสถานศกษานน เพอใหผทมสวนเกยวของกบการจดการศกษา ขนพนฐานของสถานศกษา และเยาวชนไดตระหนกในคณคา และความสามารถของบรรพบรษทสงสมความรทมประโยชน และเหมาะสมกบสภาพสงคม ทองถน และอาจทาใหเยาวชนเกดความคด มคานยมทจะนาความรเหลานไปผสมผสานกบความรทไดรบมาจากทางตะวนตกเกดเปนองคความรทเหมาะสม มการปรบเปลยนเพอพฒนาองคความร ภมปญญาทองถนมาใชใหเปนประโยชนในการพฒนาสงคมและทองถนของตนเอง นามาประยกต ใชในการดารงชวตของตนเองใหอยในสงคมทองถนของตนอยางมความสข และมความสอดคลองกบแนวทางการพฒนาไปในทางทยงยน ชวยผลกดนใหเกดคานยมใหมในวงการศกษาและสงคมไทย ซงจะทาใหประเทศพฒนาไปในทางทถกตองมากขน (วระพงษ แสง-ชโต. 2544) ภมปญญาทองถน หรอภมปญญาชาวบาน เปนความรอนเกดจากความคดของคนในทองถนทสรางขนมาอยางเหมาะสม เพอชวยในการแกปญหาและอานวยประโยชนในการดาเนนชวตของคนในทองถนนนๆ ใหสามารถดารงชวตอยในสงคมไดอยางมความสข ดงนนภมปญญาทองถนจงเปนพนฐานทางความคด สาหรบการพฒนาและปรบวถชวตของคนใหเหมาะสมตามศกยภาพและสภาพแวดลอมของตนเอง แตในปจจบนสงเหลานขาดการยอมรบและถกละเลย ปจจยหนงสบเนองมาจากการนาเอาวฒนธรรมของชาตตะวนตกเขามาเผยแพรโดยขาดการวเคราะหและเชอมโยง กบวฒนธรรมทองถนของไทยทมมาอยางยาวนาน นอกจากนนผลมาจากการเปลยนแปลงวถชวตความเปนอยอยางรวดเรวของคนในทองถนซงทาใหไมสามารถปรบตวไดทนจงเปนผลใหคนในทองถนสญเสยความเปนเอกลกษณ ขาดความภาคภมใจในความรภมปญญาตนเอง

3

ขาดความเชอมนและขาดการตดสนใจ การดาเนนชวตจะขนอยกบขอมลและความตองการจากภายนอกมากขน สภาพการสญเสยภมปญญาทองถนเชนนจะเปนอนตราย ในอนาคตของคน ในทองถนเองและสวนรวมตลอดจนการสญเสยความเปนเอกลกษณของชาตไทย (ภาวด เกตก. 2541: 23) สานกงานเขตพนทการศกษานครนายกมนโยบาย ใหสถานศกษาขนพนฐานในสงกด นาภมปญญาทองถนเขามาเปนสวนหนงในการจดทาหลกสตรสถานศกษา และจดกจกรรมการเรยนการสอน ทเกยวของกบทองถน โดยนาความรและเรองราวเกยวกบ ประวตศาสตรความเปนมาของชมชน การปกครอง สงคม วฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณ ศลปะ เศรษฐกจ ทรพยากรธรรมชาต เกษตกรรม การประกอบอาชพ เทคโนย การละเลนพนบาน ภาษา และวรรณกรรม ฯลฯ เพอใหเปนไปตามนโยบายของสานกงานเขตพนทการศกษานครนายก ดงกลาว โรงเรยนองครกษ จงนานโยบายมาพฒนาสภาพการจดการเรยนการสอน โดยการนาภมปญญาทองถนมาจดบรณาการหลกสตรสถานศกษา ตามแนวทางหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 การจดกระบวนการเรยนการสอนตามแนวปฏรปการศกษาของกระทรวง ศกษาธการ โดยมแนวทางการจดการเรยนรดานอาชพตามความตองการของผเรยนทสอดคลองกบภมปญญาและอาชพในทองถนเนนการฝกปฏบต การประกอบอาชพจรงระหวางเรยนทงในโรงเรยนและสถานประกอบการ มการระดมทรพยากรและภมปญญาทองถนทงภาครฐและภาคเอกชนเขามามสวนรวมในการจดการศกษา นบตงแตปการศกษา 2542 เปนตนมา โรงเรยนองครกษไดมนโยบายใหนาภมปญญาทองถนเขามาเปนสวนหนงในการจดกจกรรมการเรยนการสอนใหแกผเรยนมากขน ซงสวนใหญแลวนามาจดเปนกจกรรมชมนม หรอเปนรายวชาเพมเตมของกลมสาระการเรยนรการงาน อาชพ และเทคโนโลย สวนกลมสาระการเรยนรอน เชน สงคม ศาสนาและวฒนธรรม ภาษาไทย ภาษาตางประเทศ ศลปะ นาฏศลป ดนตรจะมคอนขางนอย และวธทใชภมปญญาทองถนในการจดกจกรรมการเรยนการสอนมกใชการบรรยายใหความรแบบบรณาการขามกลมสาระวชาหรอกลมประสบการณ มการพาผเรยนไปเรยนรจากประสบการณจรงในชมชน และใหผเรยนไดฝกปฏบตจรงตามวตถประสงคของกลมวชาทกาหนด นอกจากนนแลวไดเชญปราชญ และภมปญญาทองถนมาเปนวทยากรถายทอดความรใหแกผเรยนในสถานศกษา จงทาใหผเรยนไดรบความรและประสบการณจรงจากการเรยนร สามารถนาความรไปใชในการประกอบอาชพ และชวตประจาวนได จงนบวาเปนการนาชมชนเขามามสวนรวมในการจดการศกษาอยางตอเนอง ทาใหประสบความสาเรจในการจดการเรยนการสอน นอกจากนนโรงเรยนองครกษไดมการสารวจขอมลเกยวกบภมปญญาทองถน สภาพปญหาและความตองการของชมชน จงไดนาภมปญญาทองถนเขา

4

มาจดกจกรรมการเรยนการสอนในสถานศกษา และประสบผลสาเรจเปนทนาพอใจ ซงสอดคลองกบแนวทางการจดการศกษาตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ทมงเนนความสาคญทงความร คณธรรม จรยธรรมกระบวนการเรยนรและบรณาการตามความเหมาะสม โดยนาภมปญญาไทยหรอภมปญญาทองถนมาประยกตใชใหผเรยนเกดความร ทกษะในการประกอบอาชพและการดารงชวตอยในสงคมไดอยางมความสข การจดทา คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน ผศกษาไดทาการศกษาคนควาขอมล เอกสาร หลกฐาน งานวจย สารสนเทศทเกยวของกบภมปญญาทองถนทงทเปนสวนบคคล และชมชน จากการสอบถาม สมภาษณ ผทรงภมปญญา ปราชญชาวบาน ผทรงคณวฒทงหลายแลวรวบรวมเปนเอกสารขอมล สารสนเทศ จดทาเปนคมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน เพอใหสอดคลองกบหลกสตรสถานศกษาของโรงเรยนองครกษ อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก โดยกาหนดวตถประสงค ดงน

วตถประสงคของการศกษา ในการศกษาครงนผศกษาไดจดทาคมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ 1. เพอพฒนาคมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน 2. เพอประเมนคมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ

ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน

ประโยชนของการจดทาคมอ คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษา ปท 6 โดยใชภมปญญาทองถนน ใหขอมลเกยวกบภมปญญาทองถนดานเกษตรกรรม ดานศลปวฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณ ดานการประกอบอาชพ และ ดานเทคโนโลย รวมถงสถานทสาคญๆ ทนาสนใจในทองถนอาเภอองครกษ จงหวดนครนายก ซงจะเปนประโยชนตอ

1. ผบรหารสถานศกษา ใชเปนแหลงสารสนเทศ ในการนเทศการจดการเรยนการสอนของครในกลมสาระการเรยนรภาษา ตางประเทศ รายวชาภาษาองกฤษ

5

2. ครสามารถใชเปนแนวทางการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษา องกฤษใหสอดคลองกบหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2544 และสอดคลองกบความตองการของผเรยน ผปกครอง และชมชน

3. คร และนกเรยน หรอผเกยวของกบการจดการศกษา สามารถใหเปนคมอในการศกษา คนควา เกยวกบแหลงเรยนรภมปญญาทองถนเพอนาไป พฒนา สงเสรม หรอปรบปรงการจดกจกรรมการเรยนการสอนใหมประสทธภาพมากยงขน

ขอบเขตของการจดทาคมอ ในการจดทา คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน ซงประกอบดวย การจดสาระการเรยนร วธการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ และภมปญญาทองถนรวม 4 ดาน คอ ดานเกษตรกรรม ดานศลปวฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณ ดานการประกอบอาชพ และดานเทคโนโลย

นยามศพทเฉพาะ การจดทาคมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนร ภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน ไดกาหนดนยามศพทเฉพาะไวดงนคอ 1. คมอ หมายถง การจดทาเอกสารทใหขอมลความรเกยวกบภมปญญาทองถนในชมชนอาเภอองครกษ จงหวดนครนายก และการสาระการเรยนร วธการจดกจกรรมการเรยน การสอนสาระการร ยนรภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6 โดยนาภมปญญาทองถนมาใชในการจดกจกรรมอยางเปนระบบ ซงประกอบดวย คาแนะนา เนอหา กระบวนการ วธการในการดาเนนการ การวดประเมนผล 2. การพฒนาคมอจดกจกรรมการเรยนการสอน หมายถง การนาความร และภมปญญาทเกยวของกบทองถนในดานตางๆ เชน สถานทสาคญ ประวตความเปนมาของทองถน ภมปญญาการเกษตร ศลปะ วฒนธรรม ประเพณ การประกอบอาชพ และเทคโนโลย มาใชในการจดกจกรรมการเรยน การสอน สาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6 รายวชาภาษาองกฤษ ตามวตถปรสงคของหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 ทกาหนด 3. สาระการเรยนรภาษาตางประเทศ หมายถง รายวชาภาษาองกฤษ ซงจดใหผเรยนไดเรยนทงรายวชาภาษาองกฤษพนฐาน รายวชาภาษาองกฤษเพมเตม ในชนมธยมศกษาปท 6 โดยนาภมปญญาทองถนมากาหนดขอบเขตสาระการเรยนร และการจดกจกรรมการเรยนการสอน

6

4. ภมปญญาทองถน หมายถง ความร ความสามารถ ของบคคลทเกดจากทกษะ ประสบการณ การถายทอด การแกปญหา เกยวกบ เกษตรกรรม ศลปวฒนธรรม ขนบธรรมเนยม ประเพณ การประกอบอาชพ และเทคโนโลย ทใชในชวตประจาวนของชมชนในอาเภอองครกษ จงหวดนครนายก ในการจดทาคมอในครงนผศกษาไดกาหนดภมปญญาทองถนไว 4 ดานดงน คอ 4.1 ดานเกษตรกรรม หมายถง ความร ความสามารถในการผสมผสานองคความร ทกษะ ดานการเกษตรกบเทคโนโลยโดยผานการพฒนาพนฐานคณคาดงเดมซงสามารถพงพาตนเองในสภาวการณตางๆได เชน การทาเกษตรแบบผสมผสาน การทาสวนไมดอกไมประดบ และการเพาะเลยงปลา 4.2 ดานศลปวฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณ หมายถง ศลปวฒนธรรมและขนบธรรมเนยมประเพณในทองถน ทเปนแบบแผนการดาเนนชวตสบตอกนมา ไดแก จตรกรรม ประตมากรรม นาฏศลป การละเลนพนบาน วรรณกรรม และตานานพนบาน 4.3 ดานการประกอบอาชพ หมายถง ความร ทกษะ ความสามารถในการประกอบอาชพแบบพงพาตนเอง เพอการอนรกษสงแวดลอม และเปนประโยชนตอทองถน ไดแก การทอเสอกก การทาธปหอม การทาตกตาเรซน การทาบานทรงไทย และการทาไมถก 4.4 ดานเทคโนโลย หมายถง การนาเทคโนโลย เคองจกรกลมาใชสรางสรรคผลงาน สงประดษฐทเกดจากภมปญญา ในการคดแกไขเหตวกฤตทางเศษรฐกจมาเปนโอกาสในการสรางงาน สรางอาชพใหแกชมชน โดยการดดแปลงวสดจากธรรมชาตเพอผลตผลงาน ไดแก ผลตภณฑไมมะมวง และผลตภณฑ โลหะเทยม 5. การประเมนคมอ หมายถง การตรวจสอบความเหมาะสมและความเปนไปไดของคมอ โดยผเชยวชาญประกอบดวย นกวชาการ ผบรหารสถานศกษา ครกลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ และครกลมสาระอน ทมความร ความสามารถ และประสบการณในนาภมปญญาทองถนมาใชในการจดกจกรรมการเรยนการสอนในสถานศกษา

บทท 2 แนวคดและทฤษฎทเกยวของ

ในการศกษาครงน ผศกษาไดศกษาคนควา ตารา เอกสาร แนวคด ทฤษฎ และงานวจยตลอดจนการสอบถาม สมภาษณผทรงภมรเกยวกบภมปญญาทองถนในอาเภอองครกษ จงหวดนครนายก เพอเปนแนวทางในการจดทาคมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน ซงจะนาเสนอในหวขอดงตอไปน 1. ภมปญญาทองถน 1.1 ความหมายของภมปญญาทองถน 1.2 ลกษณะทสาคญของภมปญญาทองถน 1.3 ความสาคญของภมปญญาไทย 1.4 ประเภทของภมปญญาทองถน 2. ขอมลเกยวกบอาเภอองครกษ 2.1 ประวตความเปนมาอาเภอองครกษ 2.2 สถานทสาคญในอาเภอองครกษ 2.3 ภมปญญาทองถนในอาเภอองครกษ 3 การพฒนาหลกสตรทองถน 3.1 ความหมายของการพฒนาหลกสตร 3.2 กระบวนการและขนตอนการพฒนาหลกสตร 3.3 การจดโครงสรางหลกสตรทองถนในสถานศกษา 3.4 การจดกจกรรมการเรยนการสอนตามหลกสตรทองถน 4. วธการจดกจกรรมการเรยนการสอนภาษาองกฤษ 4.1 การเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญ 4.2 การสอนภาษาองกฤษเพอการสอสาร 4.3 การจดการเรยนรแบบบรณาการ 4.4 การจดการเรยนรจากการทาโครงงาน 4.5 การจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษแบบโฟรแมทซสเตม 4.6 การวดและประเมนผล

8

5. คมอ 5.1 ความหมายของคมอ 5.2 ประเภทของคมอ 5.3 องคประกอบของคมอ 5.4 ลกษณะทดของคมอ 5.5 แนวทางการจดทาคมอ 5.6 การประเมนคมอ 6. งานวจยทเกยวของ

1. ภมปญญาทองถน 1.1 ความหมายของภมปญญาทองถน ตามพจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542 พมพครงท 1 พทธศกราช 2546 ใหความหมายของคาวา “ภมปญญา” คอ ความร ความสามารถ “ภมปญญาทองถน” (Local wisdom) หรอ “ภมปญญาชาวบาน” (Popular wisdom) หรอ “ภมปญญาไทย” (Thai wisdom) คอความร หรอการกระทาทเกดจากประสบการณในชวตของชาวบานหรอทกสงทกอยางทชาวบานคดขนจากสตปญญาและความสามารถของชาวบานเองเพอใชแกปญหาในการดาเนนชวตไดอยางเหมาะสมกบกาลสมยโดยมกระบวนการสงสมแลวสบทอดตอมาถงชนรนหลง กรมวชาการ (2542 : 5) ใหความหมายของภมปญญาทองถน หมายถง ความรและประสบการณของชาวบานทใชในการดาเนนชวตใหเปนสข โดยไดรบการถายทอดสงสมกนมาผานกระบวนการพฒนาใหสอดคลองกบยดสมย เอกวทย ณ ถลาง (2544 : 8) ใหความหมายของ ภมปญญาชาวบาน หรอ ภมปญญาทองถน หมายถง ความร ความสามารถ ความคด ความเชอ ความจดเจนทกลมชนไดจากประสบการณทสงสมกนไวในการปรบตว และการดารงชวตในระบบนเวศ หรอสภาพแวดลอมทางธรรมชาตและสงคมวฒนธรรมทไดมการสบทอดกนมา และเปนผลของการใชสตปญญาปรบตวเขากบสภาวการณตางๆในพนททตงถนฐานอย และมการแลกเปลยนทางวฒนธรรมกบกลมชนอนกอใหเกดการแกปญหาในสวนทเปนบรบทของสงคมและวฒนธรรมของกลม ภาวด เกตก (2541 : 140) กลาววา “ภมปญญาทองถน” หรอ “ภมปญญาชาวบาน” เปนความรความคด และการปฏบตของชาวบานแตละทองถน และผทเขาไปทางานในทองถน เหนความสาคญของภมปญญาทองถน จงเรมมการฟนฟเรองภมปญญาทองถนขนมา ทงนเพอคนหาคณคาทสามารถนามาเชอมโยงกบกจกรรมการพฒนาทพวกเขารบผดชอบอย จงทาใหเกดการ

9

แลกเปลยนทางความร ความคด ประสบการณ ระหวางนกพฒนากบชาวบานจนเกดการเรยนร และเขาใจในวถชวตชาวบาน อนเปนผลใหบทบาทของนกพฒนาเปลยนแปลงจากการนาเอาความรและทฤษฎจากวทยาการสมยใหมไปถายทอดใหกบชาวบานฝายเดยวมาเปนการแลกเปลยนความรและประสบการณระหวางกนและกน จงเกดแนวความคดในการพฒนาประเทศบนพนฐานของความรในทองถน นคม ชมภหลง (2545 : 8-12) ไดจาแนกความหมายของคาทเกยวของภมปญญาไวดงนคอ 1. ภมปญญา (Wisdom) หมายถง ความร ความสามารถ ทกษะ ความเชอ และศกยภาพในการแกปญหาของมนษยทสบทอดกนมาจากอดตถงปจจบนอยางไมขาดสายและเชอมโยงกนทงระบบทกสาขา 2. ภมปญญาสวนบคคล หมายถง ภมปญญาทบคคลเปนผคด ผใช มผเปนเจาของตนตารบซงอาจเปนผทรงภมปญญาหรอปราชญชาวบาน 2.1 ผทรงภมปญญา (Wisdom Holder) หมายถง บคคลผเปนเจาของภมปญญาหรอผสรางสรรคภมปญญาหรอผนาภมปญญาดานตางๆ มาใชประโยชนจนประสบความสาเรจมผลงานดเดนเปนทยอมรบ ยกยอง สามารถถายทอดเชอมโยงคณคาแหงภมปญญานนใหแพรหลายออกไปอยางกวางขวางในแตละสาขานนๆ 2.2 ปราชญชาวบาน หมายถง บคคลผเปนเจาของภมปญญาชาวบาน และนาภมปญญามาใชประโยชนในการดารงชวตจนประสบผลสาเรจ สมารถถายทอดเชอมโยงคณคาของอดตกบปจจบน ไดอยางเหมาะสม (นคม ชมภหลง. 2545; อางองจาก นนทสาร สสลบ. ม.ป.ป) 2.3 ครภมปญญาไทย หมายถง ผทรงภมปญญาซงเปนผสรางสรรคหรอเจาของ ภมปญญาไทยและภมปญญาทองถนในดานใดดานหนง หรอหลายดานและไดรบการยกยอง จากสภาภมปญญาไทย ใหดารงตาแหนงครภมปญญาไทย เพอทาหนาทถายทอดและสบสาน ภมปญญาไทยทงในระบบการศกษา นอกระบบการศกษา และการศกษาตามอธยาศย (สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. 2542: 5) สามารถ จนทรสรย ( 2545 : 5-6) กลาววา ภมปญญา หมายถง องคความร ความคด ความสามารถ และทกษะของ คนไทยทเกดจากการสงสมประสบการณทผานกระบวนการเลอกสรร เรยนร ปรงแตง และถายทอดสบตอกนมา เพอใชแกปญหาและพฒนาวถชวตของ คนไทยใหสมดลกบสภาพแวดลอมและเหมาะสมกบยคสมย

10

1.2 ลกษณะทสาคญของภมปญญาทองถน เสร พงศพศ (นคม ชมภหลง . 2545: 16-18; อางองจาก เสร พงศพศ 2529) ไดกลาวถงลกษณะของภมปญญาทองถน ม 2 ลกษณะ คอ 1. ลกษณะทเปนนามธรรม เปนโลกทศน ชวทศน เปนปรชญาในการดาเนนชวตเปนเรองเกยวกบการ เกดแก เจบ ตาย คณคาและความหมายของทกสงในชวตประจาวน 2. ลกษณะทเปนรปธรรม เปนเรองเฉพาะดาน เชน การทามาหากน การเกษตร หตถกรรม ศลปะ ดนตร และอนๆ ภมปญญาเหลานสะทอนออกมาใน 3 ลกษณะทสมพนธใกลชด คอ 2.1 ความสมพนธระหวางคนกบโลก คนกบสงแวดลอม สตว พช ธรรมชาต 2.2 ความสมพนธกบคนอนๆ ทอยรวมกนในสงคมหรอชมชน 2.3 ความสมพนธกบสงศกดสทธ สงเหนอธรรมชาต สงทไมสามารถสมผสได สามารถ จนทรสรย (2545 : 6) ไดกลาวถงลกษณะภมปญญาไทยไว 3 ลกษณะคอ 1. ความสมพนธใกลชดกนระหวางคนกบสงแวดลอม สตว พช ธรรมชาต 2. ความสมพนธกบคนอนๆ ทรวมกนในสงคม หรอในชมชน 3. ความสมพนธระหวางคนกบสงศกดสทธ สงเหนอธรรมชาต ตลอดจนสงทไมสามารถสมผสไดทงหลาย นคม ชมภหลง (2545 : 17). ไดกลาวถงลกษณะสาคญของภมปญญาไวดงน 1. ภมปญญาเปนความร ขอมล เนอหาสาระ เชน ความรเกยวกบครอบครว ความรเกยวกบมนษย เกยวกบผหญง ผชาย ประเภทครอบครว 2. ภมปญญาเปนความเชอของสงคมโดยอาจยงไมมขอพสจน ยนยนวาถกตอง เชนเรองนรก สวรรค 3. ภมปญญาคอความสามารถหรอแนวทางในการแกปญหาหรอปองกนปญหา เชน ความสามารถในการปองกนไมใหเกดปญหาขนในครอบครว 4. ภมปญญาทางวตถ เชน เรอน บานทอยอาศย เครองใชตางๆในครวเรอน เพอทาใหครอบครวมความสะดวกสบายตามสภาพ 5. ภมปญญาทางพฤตกรรม เชน การกระทา ความประพฤต การปฏบตของคนตางๆ ในครอบครว จนทาใหครอบครวสามารถดารงอย

11

สามารถ จนทรสรย (2545:7) ไดกลาววา ภมปญญามลกษณะความสมพนธระหวางคนกบธรรมชาตสงแวดลอม จะเปนภมปญญาในการดารงชวตขนพนฐานดานปจจยส ซงประกอบดวย อาหาร เครองนงหม ทอยอาศยและยารกษาโรค หรอภมปญญาทเกดจากความสมพนธระหวางคนกบคนอนในสงคม จะมลกษณะเปนจารต ขนบธรรมเนยม ประเพณ ศลปะและนนทนาการ ภาษาและวรรณกรรม ตลอดจนการสอสารตางๆ และภมปญญาทเกดจากความสมพนธระหวางคนกบสงศกดสทธ สงเหนอธรรมชาต จะมลกษณะของสงศกดสทธ ศาสนา และความเชอตางๆ เปนตน ซงสามารถเขยนเปนแผนภาพแสดงความสมพนธระหวางคนกบภมปญญาทองถน ดงภาพประกอบ 1

ภาพประกอบ 1 ความสมพนธระหวางคนกบภมปญญาทองถน

กลาวโดยสรป ภมปญญาม 2 ลกษณะคอ ภมปญญาทเปนรปธรรม ไดแกวตถและการกระทาทงหลาย และภมปญญาทเปนนามธรรม คอ ความรความเชอ ความสามารถ หรอแนวทางในการแกไขปญหาและปองกนปญหา

คนกบสงคม

สงเหนอธรรมชาต

ธรรมชาต สงแวดลอม

คน

- ศลปะและนนทนาการ - จารตธรรมเนยมประเพณ

- อาชพ - ปจจยส - การจดการ

- สงศกดสทธ - ศาสนา - ความเชอ

12

1.3 ความสาคญของภมปญญาไทย ภมปญญาไทยมความสาคญ และมคณคาเปนอยางยงตอวถการดาเนนชวตเพอความอยรอดของบคคลในทองถน สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2542) ไดกลาวถงความสาคญของภมปญญาไทย ไวดงนคอ 1. ภมปญญาไทยชวยสรางชาตใหเปนปกแผน พระมหากษตรยไทยทรงใชภมปญญาในการสรางชาต สรางความเปนปกแผนของประเทศมาโดยตลอด ตงแตสมยสโขทยมาจนถงสมยปจจบนท พระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดชมหาราช รชกาลปจจบน พระองคทรงใชภมปญญาสรางคณประโยชนแกประเทศชาต ทางดานการเมอง จนรอดพนภยพบตหลายครง ดานการเกษตรพระองคทรงพระราชทานการเกษตรทฤษฎใหมแกพสกนกร ดานการเกษตรแบบสมดลและยงยน ฟนฟสภาพแวดลอม สรางความสงบรมเยนของประชาชนใหกลบคนมา 2. สรางความภาคภมใจและศกดศรเกยรตภมแกคนไทย คนไทยในอดตมความสามารถเปนทปรากฏในประวตศาสตรมากมาย เปนทยอมรบของนานาอารยประเทศ เชน นายขนมตม เปนนกมวยทมฝมอเกงกาจในการใชอวยวะทกสวน ทกทาของแมไมมวยไทยสามารถเอาชนะพมาในคราวเดยวถงเกาคนสบคน ซงในปจจบนมวยไทยถอเปนภมปญญาดานศลปะการปองกนตว ภมปญญาไทยดานภาษาและวรรณกรรม คนไทยมอกษรไทยเปนของตนเองมาแตครงสมยกรงสโขทยและววฒนาการมาจนถงปจจบน เปนภาษาทสามารถผนเสยงไดมากทสดภาษาหนง และใชเปนภาษาราชการดวย วรรณกรรมไทยถอวาเปนวรรณกรรมทมความไพเราะ ไดอรรถรสครบทกดาน นอกจากนยงมภมปญญาดานอาหารทมความหลากหลายในรสชาตทงอาหารคาวและอาหารหวาน ปรงงายมรสอรอยถกปากทงไทยและคนตางชาต พชทใชปรงอาหารสวนใหญเปน พชสมนไพรทหาไดงายในทองถน ราคาถก เชน ขง ขา ตะไคร ใบมะกด กระชาย ใบโหระพา ใบกะเพรา เปนตน 3. ความสามารถปรบปรงประยกตหลกคาสอนทางศาสนาใชกบวถชวตไดอยางเหมาะสม คนไทยสวนใหญนบถอศาสนาพทธ โดยนาหลกธรรมคาสอนทางศาสนามาปรบใชในวถชวตไดอยางเหมาะสม ทาใหคนไทยเปนคนออนนอมถอมตน เออเฟอเผอแผ ประนประนอม รกสงบมความอดทนและใหอภย ดารงชวตอยางเรยบงาย ปกตสข คนในชมชนพงพาอาศยกนได ทงหมดนอาศยหลกธรรมคาสงสอนทางพระพทธศาสนา เปนการใชภมปญญาประยกตพทธศาสนามาใชในชวตประจาวน

13

4. สรางความสมดลระหวางคนกบสงคมและธรรมชาตไดอยางยงยน ภมปญญาไทยมความเดนชดในการยอมรบนบถอและใหความสาคญแกคน สงคม และธรรมชาต มสงยนยนไดชดเจนมากมายเชน ประเพณ 12 เดอน การแสดงความเคารพ และการขอพร เปนวนแหงครอบครว เครอญาตพนองมาพบปะกนดวยความรกความอบอนทาใหคนไดชวยเหลอเกอกลแบงปน มความเคารพ นบถอกนเปนญาตกนทงหมบาน มความสมพนธแนบแนน รจกทาแบบพอมพอกนไมทาลายธรรมชาต สงเหลานถอเปนภมปญญาทสรางความสมดลระหวางคนกบสงคมและธรรมชาตใหอยรวมกนอยางยงยน 5. เปลยนแปลงปรบปรงไดตามยคสมย ไมวากาลเวลาจะเปลยนไปอยางไร ความรสมยใหมจะหลงไหลเขามากเพยงไหน กสามารถปรบเปลยนไดเหมาะสมกบยคสมย เชน การรจกเอาเครองยนตมาตดตงกบเรอใสใบพดเปนหางสามารถวงไดเรวขนเรยกวา “เรอหางยาว” รจกการทาเกษตรแบบผสมผสานพลกฟนธรรมชาตใหมความอดมสมบรณ จากทกลาวถงความสาคญของภมปญญาทกลาวขางตน สรปไดวา ภมปญญาทองถน ขนบธรรมเนยมประเพณ และวฒนธรรมเปนตวกาหนดคณลกษณะของสงคม อกทงยงเปนสงทเหมาะสม ทรงคณคาและมความสาคญเพอใชเปนแนวทางในการดาเนนชวตอยรวมกนในสงคมอยางมความสข และยงชวยสรางความสมดลระหวางมนษยกบสงแวดลอมทางธรรมชาต และอานวยประโยชนในการทางานเพอพฒนาทองถนชนบท เจาหนาทจากหนวยงานทงภาครฐและภาคเอกชน ใชเปนแนวทางในการกาหนดนโยบาย เปาหมายในการทางานใหสอดคลองและผสมกลมกลนกบวถชวตชาวบานมากขน

1.4 ประเภทของภมปญญาทองถน กรมวชาการ (2539) ไดแบงประเภทของภมปญญาทองถนไว 4 ประเภทคอ 1. คตความคด ความเชอ หลกการ ทเปนพนฐานขององคความรทเกดจากการสง สมถายทอดกนมา 2. ศลปวฒนธรม และขนบธรรมเนยมประเพณทเปนแบบแผนดาเนนชวตทปฏบต สบตอกนมา 3. การประกอบอาชพในทองถนทยดหลกการพงตนเอง และไดรบการพฒนาให เหมาะสมกบยคสมย 4. แนวคด หลกปฏบต และเทคโนโลยสมยใหมทชาวบานนามาดดแปลงใในชมชน อยางเหมาะสมกบสภาพแวดลอม คาสอนทางศาสนา ความเชอและประเพณดงเดมทมคณคาใหเหมาะสมกบการประพฤตปฏบต

14

สามารถ จนทรสรย (2545 : 7-9) ไดกาหนดประเภทหรอสาขาของภมปญญาไทยไว 10 สาขาดงตอไปน 1. สาขาเกษตรกรรม หมายถง ความสามารถในการผสมผสานองคความร ทกษะดาน การเกษตรกบเทคโนโลยเพอพฒนาพนฐานคณคาดงเดมซงสามารถพงพาตนเองได 2. สาขาอตสาหกรรมและหตถกรรม หมายถง การรจกประยกตใชเทคโนโลยสมยใหมในการแปรรปผลผลตเพอแกปญหาการบรโภคอยางปลอดภย 3. สาขาการแพทยแผนไทย หมายถงความสามารถในการจดการปองกนและรกษาสขภาพของคนในชมชนสาขาการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม หมายถง ความสามารถในการจดการดานสงแวดลอมและธรรมชาต ทงการอนรกษ พฒนาและการใชประโยชนจากคณคาของทรพยากร 4. สาขากองทนและธรรมชาต หมายถง ความสามารถในการบรหารจดการดานการสะสมและการบรหารกองทนและธรกจในชมชน 5. สาขาสวสดการ หมายถง ความสามารถในการจดสวสดการในการประกนคณภาพชวตของคนใหเกดความมนคงทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม 6. สาขาศลปกรรม หมายถง ความสามารถในการผลตผลงานดานศลปะสาขาตางๆ เชน จตรกรรม ประตมากรรม วรรณกรรม ทศนศลป คตศลป 7. สาขาการจดการ หมายถง ความสามารถในการบรหารดาเนนงานดานตางๆ ทงองคกรชมชน องคกรศาสนา องคกรทางการศกษาตลอดทงองคกรทางสงคมอนๆ 8. สาขาภาษาและวรรณกรรม หมายถง ความสามารถในการผลตผลงานเกยวกบดาน ภาษาทงภาษาถน ภาษาโบราณ ภาษาไทยและการใชภาษา และวรรณกรรมทกประเภทสาขาศาสนาและประเพณ หมายถง ความสามารถประยกต และปรบใชหลกธรรมคาสอนทางศาสนา ความเชอและประเพณดงเดมทมคณคาใหเหมาะสมกบการประพฤตปฏบต องกล สมคะเนย. (2543 : 35-52) ไดจดกลมของภมปญญาทองถนเปน 4 กลม ดงน กลมท 1 คตความคด ความเชอ สภาพของภมปญญากลมนไดแก แนวความคด ความเชอตางๆ ทปฏบตและยดถอสบทอดกนมา เพอการดาเนนชวตสงบสขในแตละทองถน เชน 1. ความเชอแบบพทธ ไดแก พธสวดมนตไหวพระ พธฟงเทศกในวนสาคญทางศาสนา พธเขาวดจาศล การอบรมจรยธรรมและศลธรรม 2. ความเชอพธแบบพราหมณ ไดแกพธสขวญแบบตาง ๆ 3. ความเชอแบบผ ไดแก พระภมเจาท พระภมนา พธเลยงดอนปตา พธบชามเหศกดหลกเมอง และการบวงสรวงตางๆ

15

4. ความเชอแบบบคคล ไดแก การเคารพบรรพบรษ ผอาวโส พระสงคและผนาทางศาสนา กลมท 2 ศลปะ วฒนธรรม และขนบธรรมเนยมประเพณ สภาพของภมปญญากลมนไดแก 1. ศลปะการละเลนพนบาน ไดแก หมอลากลอน หมอลากลอนประยกต หมอลาหม หมอลาเซงตาง ๆ 2. ศลปะ ดนตรพนบาน ไดแก การเปาแคน การดดพณ วงกลองยาว 3. งานแกะสลก งานหลอ ไดแก แกะสลกบานประต หนาตางโบสถ และแกะสลกตนเทยน การหลอใบระกา ชอฟา คนทวย บวหวเสาของศาลาและโบสถ 4. ศลปะ ดนตรไทย ไดแก ขลย ซอ พณ ระนาด ฆอง กลอง ฉง ฉาบ 5. ประเพณสบสองเดอน “ฮตสบสอง” ไดแก บญเขากรรม บญคณลาน บญขาวจ บญพระเวส บญสรงนา บญบงไฟ บญเบกฟา บญเขาพรรษา บญขาวประดบดน บญขาวสาก บญออกพรรษา บญกฐน บญผาปา และบญกองบวช กลมท 3 การประกอบอาชพในทองถน สภาพของภมปญญากลมน จากการสารวจพบวา เปนสวนหนงของสภาพของภมปญญาทองถนในกลมท 2 คอ งานศลปกรรมพนบาน แตเนองจากบคคลในทองถน ไดนามาใชในการประกอบอาชพ ดงรายละเอยดดงตอไปน 1. การทอผาไหม ไดแก ทอผาไหมพน ไหมมดหม 2. การทอผาดวยกกระตก ไดแก ทอผาฝาย ทอผาลายนาไหล ทอผาฝายผาขาวมา 3. ทอผาดวยกพนเมอง ไดแก ทอผาขดตดเสอ ทอผาขดทาหมอน ทอผาหมลายขด 4. ทาหมอนขด ไดแก หมอนขดสามเหลยมทาเบาะนง 5. การจกสานไมไผ ไดแก สานตะกรา สานหวด สานมวย สานกระตบขาว สานขนโตก สานกระดง สานกระบง สานของ สานไซ สานสม 6. การทาไมกวาด ไดแก ไมกวาดดอกหญา ไมกวาดทางมะพราว 7. การทอเสอ ไดแก ทอเสอกก ทอเสอไหล ทอเสอผอ ทอเสอเตย 8. การสาน ไดแก หมวกกก หมวกใบตาล หมวกผกตบชวา กระเปากก 9. เครองปนดนเผา ไดแก อฐมอญ โอง ไห กระถาง หมอดน เตา 10. การเกษตร ไดแก การทาเกษตรผสมผสาน การทาไร ทานา ทาสวน สตวเลยง

16

กลมท 4 แนวความคด หลกปฏบต และเทคโนโลยสภาพของภมปญญากลมน ไดแก 1. การเพาะเลยงสตวนา 2. การทากลวยตากอบนาผง 3. การทาดอกไมประดษฐจากยางพารา สทธวงศ พงศไพบลย (2540 : 21-41) ไดแบงประเภทของภมปญญาทองถนออกเปน 5 ประเภทดงน 1. ภมปญญาทองถนเพอการยงชพ เปนภมปญญาเพอการมชวตอยรอด อยอยางมความสขเปนภมปญญาทเกยวกบการเสาะแสวงปจจยพนฐานในการยงชพของสงคม ไดแก การทามาหากนเสาะหาและจดการเกยวกบปจจย 4 คอ ทอยอาศย อาหาร เครองนงหม ยารกษาโรค ภมปญญาเหลานคอย ๆ เพมพนงอกงามขนจนดประหนงเปนสงสามญ ไดแก 1.1 ภมปญญาทเกยวกบการทามาหากน เชนภมปญญาการหาของปา ลาสตว การทาและใชเครองจบสตวบก สตวนา ภมปญญาในการเลอกขาวทานา การไถ การคราด หวาน ดา เปนตน 1.2 ภมปญญาทเกยวกบทอยอาศย เชน การสรางบานเรอนแบบ เครองผก ภมปญญาการเลอกใชวสด วธเยบ ผกเงอน คาดแหละ บานเรอนแบบเครองสบวธดามตอไม การเขาลน ใชสลก วธเรอนเชอมพนระเบยงกบเรอนใหญโดยใช “คางคาวหอยหว” 1.3 ภมปญญาทเกยวกบวฒนธรรมโภชนา เชน การรจกเลอกสรรอาหาร วธถนอมอาหาร และวธปรงอาหาร เปนตน 1.4 ภมปญญาทเกยวกบเครองนงหม ไดแกภมปญญาในการนาสงตาง ๆ มาปกปดรางกายใหอบอน เชน ภมปญญาในการนาหนทาเครองมอทบเปลอกไมทาเปนเผา การคดทาฟน และ กในการทอผา ภมปญญาในการถกรอยชน ภมปญญาในการยอมส การประดษฐ ลวดลาย การจาแนกดวยรปแบบเพอการใชสอยเฉพาะกจ เชน ผาเตยว ผากราบพระ ผาหอหมาก ผาหอพาน เปนตน 1.5 ภมปญญาทเกยวกบยารกษาโรค ไดแก การนาสมนไพร สตว แร บางชนดมาใช เปนยา วธปรง การใชยา เปนตน 2. ภมปญญาทเกยวกบการพทกษชวตและทรพยสน คนทกหมเหลาตางพยายามจะใหตนชวตยงยนมนคง จงทมเทใชสตปญญาและสงอานวยตาง ๆ เพอใหบรรลตามความตองการ ซง ภมปญญาประเภทนสามารถจาแนก ยอย ๆ ออกไดดงน 2.1 ภมปญญาการพงตนเอง เปนภมปญญาในการพทกษปกปองชวตทรพยสนและ คมครองชวตคนรอบขางใหปลอดภย

17

2.2 ภมปญญาหลบเลยงอนตราย เชน ภมปญญาของชาวบานทสามารถสงเกตความ แปรปรวนของสภาพดนฟา อากาศ รวาจะเกดฝนตกหนก ลมแลง ทะเลบา ฟาคะนอง นาทวมใหญ เกดภยแลง ไฟปา หรอภมปญญาในการโคนตนไมใหลมพาดไปในทางทตองการไดการนาความรเรองการนอนของสตวแตละชนดมาชวยในการเดนทางใหปราศจากอนตราย 2.3 ภมปญญาการรวมพลงและการพงพง เชน ภมปญญาการ “ลาดเวน” คอรวมกลมตะเวนกนรบผดชอบ ลาดตระเวนดแลปองกนชวตและทรพยสนของหมบาน ภมปญญาการรวมแรงแบงประโยชน เชน การทานารวม การทาสวนรวม คอ รวมกนทานา หรอ ทาสวนในทแปลงเดยวกนทกคนททามสทธเกบกน เปนการสรางจตรสานกรวมกนทารวมกนใช 2.4 ภมปญญาในการใชและทาศาสตราวธ เชน การทาและใช จะโหนง นอกจากคดรปแบบใหใชงาน สบ ฟน เชอด เหลา อยางมดทวไป ยงไดเสรมแตงใหมสวนทจะใชสาหรบทารายคตอสเพอใหเกดผลหนกเบาตางกนตามโทษานโทษ 2.5 ภมปญญาการดแลบารงรกษาชวตและทรพยสน เชน ภมปญญาในการรกษาชวตของเดกและสตร เปนตนวา หามหญงทมครรภนงขวางประต นงขวางบนได หามลงจากบานเวลากลางคน เปนตน 3. ภมปญญาเกยวกบการสรางและพทกษฐานะและอานาจ มทงดาน เศรษฐกจ สงคม และตาแหนงหนาท อาจจาแนกไดดงน 3.1 ภมปญญาการสรางและขยายอานาจ ภมปญญาทชดเจน คอ การขยายจานวนวงษาคณาญาตใหไดมาก ๆ เพอจะไดพวกพงพง และเพมแรงงาน เรมแตการม ภรรยาหลาย ๆ คนการผกนาในผอนดวยวฒนธรรมชายชาตนกเลง คอ ทาตนใหเปนผเชอถอไดดวยเมตตาธรรม เอออาร กลาไดกลาเสย เขมแขงและกลาหาญ เฉยบขาด และยตธรรม ภมปญญาทเดนชดคอ การผกเกลอ การทอดแหนง การผกดอง 3.2 มปญญาการรกษาฐานะและอานาจ จาแนกเปน 2 ลกษณะ ดงน 3.2.1 การบาเพญบญบารม เพอผดงอานาจวาสนา เชน ภมปญญาทชวยบมเพาะใหกลบตร กลธดา เปนคนขยน สขม อดทน ประณต ซงสวนหนงจะปรากฎในงานชางฝมอ ตลอดจนภมปญญาทเปนการขดเกลาจตใจและอารมณ บารงสตปญญาโดยอาศยศลปกรรม และขนบธรรมเนยมประเพณเปนเครองบมเฉพาะ 3.3.2 การเสรมศรทธาบารม ภมปญญาการรกษาฐานะและอานาจลกษณะนสวนมากจะมโทษลกษณะผสมอย เพราะมกเปนไปในทางแขงขนเพอหาทางชนะผอน เชน ภมปญญาการทา และใช “ยาสง” การใชเวทมนต คาถา และเครองรางของขลงมาชวยเสรมสรางศรทธาหรอภมปญญา

18

4. ภมปญญาการจดการเพอสาธารณะประโยชน ภมปญญากลมน คอ ภมปญญาทกอใหเกดประโยชนรวมกน เชน การรวมกนกาหนดทางสญจรระหวางหมบาน การกาหนดใหมสาธารณะระหวางทนาเพอเปนทางเดนสตวเลยง ลาเลยงพช เปนตน 5. ภมปญญาทเปนการสรางสรรคพเศษ ภมปญญากลมน หมายถง กลมทเปนปญญาชน ชาวบานใชวสยทศนหรอญาณทศนะเฉพาะตวสรางสรรคขน เชน ภมปญญาในการแตงวรรณกรรม กลาวโดยสรป ภมปญญาทองถน ขนบธรรมเนยมประเพณวฒนธรรม คตความเชอทสบทอดจากบรรพบรษ สชนรนหลงจะเปนตวกาหนดคณลกษณะของสงคม ชมชนและเปนสงทเหมาะสม ทรงคณ ประโยชน เปนการถายทอดองคความร ประสบการณ เพอพฒนา ใหสามารถประยกตใชในการแกปญหา ปองกนการเกดปญหา และสามารถดารงวถชวตอยไดอยางเปนสข มความมนคงปลอดภยในสงคม

2. ขอมลเกยวกบอาเภอองครกษ 2.1 ประวตความเปนมาอาเภอองครกษ อาเภอองครกษเปนอาเภอสาคญอาเภอหนงของจงหวดนครนายก เมอปพทธศกราช 2432 พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว ไดทรงพระราชทานพระบรมราชานญาตให ขดคลองระหวางแมนาเจาพระยากบแมนานครนายก โดยซอยออกเปนคลองตางๆ ทงสองฝงและขนานนามคลองนวา “คลองรงสตประยรศกด” และขนานนามประตนา แมนาเจาพระยาวา “ประตนาจฬาลงกรณ” สวนประตปด-เปดนา แมนานครนายก ทรงพระราชทานนามวา “ประตนาเสาวภาผองศร” ซงเปนทตงของอาเภอองครกษเกา และมคาเลาลอกนวา เมอพระบาทสมเดจ พระจลจอมเกลาเจาอยหวเสดจขนเถลงถวลยราชสมบต ไดเสดจประพาสมลฑลปราจนบร และไดมาประทบแรมบรเวณทตงศาลเจาพอองครกษปจจบน ในระหวางประทบแรมอยนนนายทหารองครกษไดปวยและเสยชวตลง เพอเปนทระลกแกราชองครกษจงไดตงศาลขนเปนอนสรณ ตอมาไดเรยกวา “ศาลเจาพอองครกษ” และอาเภอนจงไดชอวาอาเภอองครกษดวย (สานกงานคณะกรรมการเขตพนทการศกษานครนายก. 2549 : 34) เมออาเภอหลงเกาชารดทรดโทรมลง จงไดยายมาตงททวาการอาเภอใหม อยหางทวาการอาเภอเกาไปทางทศใตประมาณ 500 เมตร

2. ขนาดและทตง อาเภอองครกษมเนอทประมาณ 553.25 ตารางกโลเมตร อยหางจากกรงเทพมหานครโดยรถยนต ประมาณ 49 กโลเมตร - ทศเหนอ จดอาเภอบานนา จงหวดนครนายก และอาเภอวหารแดง จงหวดสระบร

19

- ทศตะวนออก จดอาเภอเมอง จงหวดนครนายก - ทศใต ตดตออาเภอบางนาเปรยว จงหวดฉะเชงเทรา และอาเภอบานสราง จงหวดปราจนบร - ทศตะวนตก ตดอาเภอธญบร และอาเภอลาลกกา จงหวดปทมธาน 3. สภาพภมประเทศ ลกษณะโดยทวไปเปนทราบลมพนทสวนใหญเปนลาคลอง สภาพของดนไมเหมาะสมสาหรบการเพาะปลก เพราะเปนดนเปรยว 4. การปกครอง อาเภอองครกษแบงเขตการปกครอง ออกเปน 11 ตาบล ดงน 4.1 ตาบลองครกษ 4.2 ตาบลชมพล 4.3 ตาบลโพธแทน 4.4 ตาบลบางปลากด 4.5 ตาบลทรายมล 4.6 ตาบลบงศาล 4.7 ตาบลศรษะกระบอ 4.8 ตาบลบางลกเสอ 4.9 ตาบลบงพระอาจารย 4.10 ตาบลบางสมบรณ 4.11 ตาบลคลองใหญ อาเภอองครกษ มเทศบาลตาบลจานวน 1 แหง คอ เทศบาลตาบลองครกษ ประชากร อาเภอองครกษมประชากรจานวนประมาณ 55,528 คน 5. สภาพเศรษฐกจ ประชากรมอาชพหลกคอการทานา ไดแกการทานาปลงและนาปการทาสวน เนองจากพนดนอาเภอองครกษเปนดนเปรยว ไมเหมาะแกการทานาจงหนมาปลกพชอนๆ แทน เชน สมเขยวหวาน สน ยคาลปตส และทาสวนไมดอกไมประดบ การทาสวนชนดนเปนการเพาะชาเพอการสงออก โดยไมตองปลกลงดน อาศยขเถาแกลบกสามารถทาเปนอาชพได การทอสอกก เปนอาชพรองจากการทานา มกทากนหลงการเกบเกยว ชาวบานมก ทากนในครวเรอน เมอมจานวนเหลอมากจงนาสงขายในตลาดทาใหมรายไดเพมมากขน อาชพอกอยางหนง คอการเยบผาหม การปกลายเสอ และการเยบหมอน เปนตน

20

การขยายตวทางเศรษฐกจของอาเภอองครกษในปจจบนอยในภาวะทมการเปลยนแปลงเนองจาก (สานกงานเขตพนทการศกษานครนายก. 2549: 34-39) 1. เปนทตงของสถาบนอดมศกษา คอ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ องครกษ 2. เปนทตงของศนยวจยพลงงานปรมาณเพอสนต 3. มการพฒนาเสนทางคมนาคม 4. มการเปลยนแปลงพนททางการเกษตรเปนทอยอาศย เชนการสรางบานจดสรรตางๆ

2.2 สถานทสาคญในอาเภอองครกษ 2.2.1 ศาลเจาพอองครกษ เปนสถานททมความสาคญทางประวตศาสตรของชาตไทยแหงหนง ซงมประวตความเปนมาดงนคอ (สานกงานการศกษานอกโรงเรยนอาเภอองครกษ. 2549: ไมมเลขหนา) มเรองเลาสบตอกนมาวา ครงสมยพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว เสดจขนเถลงถวลยราชสมบตไดเสดจประพาสจงหวดปราจนบรโดยเสดจทางชลมารคผานมาตามลานานครนายก และไดเสดจประทบแรมบรเวณทตงศาลเจาพอองครกษปจจบน ในระหวางประทบแรมอยนนนายทหารราชองครกษไดปวยและเสยชวตลง เพอเปนทระลกแกราชองครกษจงไดสรางศาลขนเปนอนสรณและเรยกศาลแหงนวา “ศาลเจาพอองครกษ” และแมนาบรเวณหนาศาลเจาพอองครกษ เปนวงนาวน นาไหลเชยวมากชาวเรอเชอวามจระเขเจาพออย ถาจะเอาเรอผานตองทาพธเซนไหวดวยมะพราวออน แลวจงจะสามารถนาเรอผานไปไดดวยความปลอดภย สาหรบทางราชการถอวานาตรงวงนาวนนเปนนาศกดสทธ จงไดนาไปทาพธสรงนามรธาภเษกเมอคราวประกอบพระราชพธบรมราชาภเษกของสมเดจพระเจาอยหวรชกาลปจจบน สงทนาสนใจศกษาและเรยนร ศาลเจาพอองครกษแหงนเปนสถานทศกดสทธเปนทเคารพนบถออยางยงของชาวอาเภอองครกษทงชาวไทยและชาวไทยเชอสายจนเปนอยางมาก ในความเชอถอของผเคารพนบถอบชาเจาพอองครกษ โดยเฉพาะชาวอาเภอองครกษนน เจาพอองครกษถอเปนสงศกดสทธเปนทยดเหนยวจตใจ ตางพากนมากราบไหวบชาขอพร บนบาน ใหเกดความสาเรจตางๆตามทปรารถนา และบงเกดความเจรญรงเรองเปนศรมงคลตอกนมาหลายชวอายคน ในการบนนนกจะบอกเจาพอวา จะถวายงวหรอมหรสพในแบบตางๆหรอไมกบนบอกวาจะขอถวายหวหม มะพราวออน ประทดพวงใหญ หรอไมกกญชาทมวนเปนบหร ซงบอกกนวาเจาพอชอบมากเปนพเศษ แตละปหลงจากเทศกาลตรษจนแลว 15 วน ซงชาวองครกษจะถอวาเปนวนเกดของเจาพอ องครกษ ตงแตตอนเชาของวนดงกลาวกจะมประชาชนของอาเภอองครกษตางพากนมาเซนไหวโดยนา หม เปด ไก ผลไม และขนมพรอมเครองเซนไหวชนดตางๆ เดนทางมายง

21

บรเวณศาลเจาพอ นาสงของทเตรยมมากราบไหวบชาถวายเจาพอ ในชวงเดอน 9 ของทกๆปจะมงวประจาปเพอถวายเจาพอเปนเวลา 5 วน 5 คน ตอนเชากอนเรมงานจะมการอญเชญรปปนเจาพอองครกษพรอมทงกระถางธปและกระถางนามนตของเจาพออยกลางขบวน แหรอบตลาดเขตเทศบาลตาบลองครกษ ซงขณะขบวนแหเจาพอไปนนกจะมประชาชน ชาวบาน รานคาตางๆ พากนตงเครองบชาจดธป จดประทดถวายเจาพอตลอดเสนทางทขบวนเจาพอแหผานเปนจานวนมาก ซงถอเปนวฒนธรรมทองถนทผสมผสานกนระหวางประเพณไทยและจนทสบทอดกนมานานนบรอยป 2.2.2 วดประสทธเวช ประวตความเปนมา ชาวบานมกเรยกกนตดปากวา “วดเกา” หรอ “วดบางปรากฏ” เพราะสมยแรกชอจรงวา “วดบางปรากฏ” ชอตามหมบานแลวมาเปลยนเมอ พ.ศ. ใดไมทราบไมมหลกฐานปรากฏ ปจจบนวดประสทธเวช ตงอยท หม 10 ตาบล บางปลากด อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก ในพนท 21ไร 3 งาน 35 ตารางวา ตงอยทางทศเหนอของทวาการอาเภอองครกษ ระยะทาง 12 กโลเมตร กอสรางครงแรกเมอ พ.ศ. 2223 ตอมาอโบสถหลงเกาชารดทรดโทรมลงไมสามารถบรณะซอมแซมไดจงไดสรางใหมเมอ พ.ศ. 2530 วดประสทธเวชมผเลาสบตอกนมาวา มอบาสกใจบญผหนงชอนายสทธ มภรรยาชอ นางเวช ไดเปนผรเรมกอสรางเปนครงแรกวดจงไดเปลยนชอเปน “วดประสทธเวช” ตามชอผรเรมกอตง วดประสทธเวช เปนวดพฒนาตวอยางใน ป พ.ศ. 2536 และวดทมผลงานดเดน ป พ.ศ. 2537 สงทนาสนใจเรยนร วดประสทธเวชเปนวดทประชาชนทวไปเคารพ นบถอ ศรทธา ผทเลอมใสทกทศจะมาปลอยนก ปลอยปลา ทาสงฆทาน ทาพธสะเดาะเคราะห ตอชะตา บงสกลเปนบงสกลตาย เมอยามมทกข ไมสบายใจ ผทเลอมใสเครารพศรทธากจะพากนมาทวดประสทธเวชแหงนเปนทพงทางใจของประชาชนจนญาตโยมบรจาคทรพยสนสรางอาคารจานวน 14 ลานบาท เปนอาคาร 2 ชน ชนท 2 เปนกฏพระสรางเปนเรอนไทยเปนจดชมววรมนา มศาลากลางนา และศาลารมนาทรงไทยไวเปนทนงพกผอนของประชาชนทมาวดประแหงน (สานกงานการศกษานอกโรงเรยนอาเภอองครกษ. 2549 : ไมมเลขหนา )

22

2.3 ภมปญญาทองถนในอาเภอองครกษ ในการอนรกษภมปญญาทองถนหรอภมปญญาชาวบานนน คอ การรวบรวมแหลงเรยนรทเปนขาวสาร สารสนเทศ วทยากร ภมปญญาชาวบาน และประสบการณอนๆ ทจะนามาสนบสนนสงเสรมใหผเรยนเกดการเรยนรโดยการสบคนสอบถามใหไดขอมลแลวนามาวเคราะห จดระบบตลอดจนการจดพมพเปนเอกสาร คมอ เพอเปนสอเผยแพรแกผสนใจคนควา ซงสามารถจาแนกออกเปนประเภทไดดงนคอ (สานกงานเขตพนทการศกษานครนายก. 2549 : 90) 1. ภมปญญาดานเกษตรกรรม ประกอบดวย 1.1 การทาสวนไมดอกไมประดบ 1.2 การเพาะเลยงปลาทฟารมแสงสวางพนธปลา 1.3 การเพาะพนธปลาดกบกอย 2. ภมปญญาดานศลปวฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณ ประกอบดวย 2.1 จตรกรรมภาพพระบฏวดองครกษ 2.2 ตานาน และวรรณกรรมพนบาน 2.3 การละเลนพนบาน 3. ภมปญญาดานการประกอบอาชพ ประกอบดวย 3.1 การทาธปหอม 3.2 การทาตกตาเรซน 3.3 การทอเสอกก 3.4 การทาบานทรงไทย 3.5 การทาไมถก 4. ภมปญญาดานเทคโนโลย ประกอบดวย 4.1 ผลตภณฑไมมะมวง

4.2 ผลตภณฑโลหะเทยม

1. ภมปญญาดานเกษตรกรรม หมายถง ความร ความสามารถ และประสบการณดาน

การทาไร ทานา ทาสวน เลยงสตว การประมง การเพาะปลกขยายพนธพช การทาไรนาสวนผสม ทมความโดดเดน สามรถเลยงตนเองและครอบครวไดอยางพอเพยง มรายไดจากผลผลตมแนวความคด ทแปลกใหมทพฒนาเปนประโยชนตอตนเองและชมชน เชน เปนผคดรเรมใน การขยายพนธไมดอกไมประดบ การเพาะเลยงพนธปลา การทาเกษตรแบบผสมผสาน การทาการเกษตรทเออประโยชนในชวตความเปนอยและอนรกษสงแวดลอม

23

1.1 การทาสวนไมดอกไมประดบ ศนยไมดอกไมประดบตงอยทบรเวณคลอง 15 อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก เปนแหลงเพาะและขยายพนธพชทงไมดอกไมประดบตางๆซงนบวาใหญทสดในประเทศไทย พนธไมดอกไมประดบทนจะจดสงไปยงแหลงจาหนายทวประเทศ นกทองเทยวสามารถมาแวะชมและเลอกซอไดในราคาขายสงและทศนยสาธตการตลาดหมท 11 มวสดเพาะชาตนไมขายในราคาถก การทจะไปเทยวชมศนยไมดอกไมประดบนนหาไดไมยากจากปากคลองสบ15 ตรงไปตามถนนเรอยๆแลวเลยวขวาตรงวดสนตธรรมเลยไปประมาณ 8 กโลเมตรกจะถง (สานกงานการศกษานอกโรงเรยนอาเภอองครกษ. 2549: ไมมเลขหนา ) ประวตความเปนมา นายเวยน นางผาด หนองพงษ เมอกอนมอาชพทานา การทานาไมพอกนพอใช ประสบการขาดทนจงตองการหาอาชพเสรม ในป พ.ศ. 2525 ไดจดตงกลมอาชพเสรมภายในหมบาน เมอพอกนพอใชจะไดไมตองเขากรงเทพฯ เรมจากการทากอหญาคา ทาดอกไม แตไมมตลาดรองรบ ตอมามบรษทมาจางทาตกตากทาไมไหวจงเลกทา ในป พ.ศ.2530 มนายบน แซโคว มอาชพเพาะชาตนไม เลยมารบจางกรอกดนใสถงและขดดนในละแวกนใสถงขาย ทอยในปจจบนสมยกอนมแตหญาเปนปาหญาจงนารถมาขดปรบพน ถมดน แลวรวมกลมกนทาสวนปกชาเอายคาลปตสมาปกชาแตไมมลกคากหาตลาดเอง ตอมามนายหนาพาคนมาซอจงเปนทรจกกนแบบปากตอปากพอกจการดขนกแบงเงนกนคนละ 2-3 หมนบาทขยายไปปลกขายกนเองปจจบนในหมบานแถวนปลกตนไมขายกนเปนจานวนมาก นางผาด หนองพงษ เปนเจาของสวนปาผาด บคคลททาใหชาวนายานนกลายมาเปนชาวสวนไมดอกไมประดบถง 2 ตาบล ปาผาดมความคดวาจะตงอนสาวรย นายบน แซโคว พอคาลองเรอขายของในคลอง15 ผเพาะไมดอกไมประดบขายเปนรายแรก โดยทาเปนอาชพเลกๆนอยๆมากอน เจาของสวนทมชอเสยงหลายคนเคยเปนลกจางเพราะชาไมสวนนายบนมากอนรวมทง นางผาด หนองพงษ เองดวย สงทนาสนในเรยนร เขตทเปนศนยกลางไมดอกไมประดบประกอบอาชพเพาะชากลาพนธไมเอง จาหนายเองทกครวเรอนเปนตลาดซอขายไมดอกไมประดบโดยตรงเดนเขาไปในเขตคลอง 15 จะมความรสกละลานตา สดชน รมเยน เสมอนอยในโลกสเขยวราวสรวงสวรรค แตงแตมดวยสสรรพนธไมดอกไมประดบงดงามนานาพรรณ อาท เชน ตนปาลมฟอกซเทล พรกขหนในกระถางเปนพม

24

บอนส บอนไซ เทยนทอง เขม ไทรทอง ชบาฮาวาย ชบาดาง ประทดจน เปนตน (สานกงานการศกษานอกโรงเรยนอาเภอองครกษ.2549: ไมมเลขหนา)

1.2 การเพาะเลยงปลา “ ฟารมแสงสวางพนธปลา” ประวตความเปนมา ดร.เพยว วารชนนท เดมชอนายเพยว แซโลว หรอ นายโลวบกกวย แซโลว หรอ นายเพยวพนธ ไตรพฒนาพร เมออาย 17 ป (พ.ศ. 2488) ไดเดนทางจากประเทศจนเขามาอยในประเทศไทย ไดหาเลยงชพโดยเรมจากการชวยลางจาน เสรฟอาหาร และรบจางหาบนาในชวงเยนสามารถสะสมเงนทนไดจานวนหนง จงไดลงทนทานาทอาเภอลาลกกาแตไมประสบความสาเรจ ตอมาในป พ.ศ.2494 ตดสนใจเปลยนอาชพจากการทานามาแจวเรอรบจางและขายผก เมอสะสมไดเงนจานวนหนงแลวนามาลงทนเลยงปลาในกระชงทคลองบางบว เขตบางเขน กรงเทพมหานคร จากการแสวงหาขอบกพรองในการเลยงปลาจากประสบการณทไดรบตลอดระยะเวลา 12 ป จงสามารถแกไขขอบกพรองตางๆไดเปนอยางด รจกการเลยงปลาใหไดผลดอยางเตมท รวมทงมความชานาญการและเชยวชาญในการผสมเทยมพนธปลา ตอมาไดขยายกจการการเลยงปลาในกระชงจากคลองบางบว เขตบางเขน กรงเทพฯ มาอยทอาเภอองครกษ จงหวดนครนายก มบอปลา 164 บอ ในเนอทกวา 200 ไร ตงชอบอเพาะเลยงนวา “แสงสวางพนธปลา” ซงถอวาเปนฟารมปลาทใหญทสดในประเทศไทย สงทนาสนใจและเรยนร แสงสวางพนธปลา เปนสถานททใหความรเกยวกบการเลยงปลาในนาขาว การเพาะ พนธปลา การผสมเทยมปลา และการเลยงสตวนา ปลาทฟารมแหงนเลยงมหลายชนดไดแก ปลาจน เชนปลาเฉาฮอ ปลาลนฮอ และปลาซงฮอ สวนปลาไทย เชน ปลาดก ปลาสวาย ปลาตะเพยน ปลานล ปลาไน ปลาชอน ปลายสก ปลาสลด ปลาแรด ปลายสกไทย ฯลฯ

1.3 การเพาะพนธปลาดกบกอย ประวตความเปนมา เมอประมาณปลายป 2530 เกษตรกรไดนาปลาดกเทศเพศผ หรอ ปลาดกรสเซยจากประเทศลาวมาผสมขามพนธกบปลาดกอยเพศเมยผลปรากฏวาสามารถเพราะพนธไดด ปลาพนธมอตราการเจรญเตบโตเรว ทนทานตอโรคสง พนธปลาทเกดจากคผสมนทางการประมงใหชอวา “ปลาดกอยเทศ” แตชาวบานทวไปเรยกวา “บกอย” หรออยบอ (กองสงเสรมการประมง กรมประมง. 2530 : 1-2)

25

เกษตรกรในอาเภอองครกษนยมเลยงปลาดกผสมอยเทศ หรอบกอยเชนเดยวกบเกษตรกรในจงหวดอนๆ เพราะคณสมบตดงกลาว และนยมบรโภคเนองจากมรสชาตด ราคาถก ฤดเพาะพนธ เรมตนเดอนมนาคมถงกลางเดอนตลาคม ปลาบกอยนยมเพาะพนธโดยการฉดฮอรโมนผสมเทยม การคดเลอกแมพนธอายประมาณ 1 ป หรอ 7-8 เดอน พอพนธอายประมาณ 1 ปขนไป หลงจากฉดฮอรโมนเรงใหแมปลามไขและฉดฮอรโมนใหพอพนธมนาเชอมากขน เมอรดไขปลาดกตวเมยและผาเอานาเชอจากตวผ จานวนไขประมาณ 1 กโลกรม ใชนาเชอตวผประมาณ 1-2 ตว นาไขปลาดกทไดรบการผสมกบนาเชอแลวไปฟก ทงนโรยไขบนแผงผามงเขยวเบอร 20 ทระดบตากวาผวนาประมาณ 4 นว สวนนาในบอมระดบลกประมาณ 7 นว เปดนาไหลผานตลอดเวลาและควรมเครองเพมอากาศใสไวในบอฟกไขปลาดวย ลกปลาดกทฟกออกเปนตวจะหลดลงสพนกนบอดานลาง แลวยายแผงผาทใชฟกไขออกจากบอ อายประมาณ 2 วน เรมกนอาหารได ตอจากนนขนยายปลานาสบอซเมนตขนาดประมาณ 2-5 ตารางเมตร เพออนบาลลกปลาดกทมขนาดเลก นาทใชในการอนบาลลกปลาควรเปลยนถายทกวน เพอปองกนนาเนาเสยทงเรงใหปลาดกกนอาหารและเจรญเตบโตด ถาใชบอดน ในการอนบาลลกปลาอตราการเจรญเตบโตและการอยรอดจะยากกวาการอนบาลในบอซเมนต การเลยงปลาดกบกอยใหไดขนาดตามตองการของตลาดควรยายปลาไปยงบอเลยงซงเปนไดทงบอซเมนตและบอดน สวนฟารมทอาเภอองครกษนยมเลยงในบอดนโดยการเตรยมบอปลาดวยการตากกนบอใหแหง สะอาด ใสปนขาวปรบสภาพดน และใสปยคอกเพอใหเกดอาหารธรรมชาตสาหรบลกปลา ระยะเวลาในการเลยงปลาประมาณ 4-5 เดอนสามารถจบขายได การเลยงปลาสาหรบผขาดความชานาญจะลาบากมากทสด เกษตรกรควรมความมานะอดทน พยายามสงเกตสภาพนา อาหาร การเจรญเตบโตของโรคตางๆ ทอาจจะเกดกบปลา การเพาะขยายพนธ และการผสมเทยมเพอใหประสบความสาเรจในการประกอบอาชพ มรายไดด นบเปนภมปญญาทองถนของชาวอาเภอองครกษอกอาชพหนง

2. ภมปญญาดานศลปะ วฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณ คอ ผทมความร

ความสามารถและประสบการณในดานศลปกรรมทองถน งานจตกรรม ตานาน และวรรณกรรมพนบาน และ การละเลนพนบาน แยกเปนประเภทไดดงน 2.1 ศลปกรรมทองถน ดาน จตรกรรม เปนศลปกรรมการวาดรป ระบายส ในรปลกษณของจตรกรรมฝาผนงตามศาสนสถาน จตรกรรมในสมดไทยและภาพพระบฏ ในอาเภอองครกษมภาพจตรกรรมทงดงาม คอ ภาพพระบฏวดองครกษ

26

ภาพพระบฏวดองครกษ ซงวดองครกษธรรมปญญารามแหงน เปนวดทตงอยในเขตตาบลทรายมล อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก มภาพจตกรรมทไดรบการเกบรกษาไวเปนอยางดจากเจาอาวาสองคปจจบน คอ พระครอดลวฒกร เปนภาพเรองราวเกยวกบพระมหาเวชสนดรชาดกครบทง 13 ภาพ ลกษณะเปนภาพเขยนสบนพนผา โทนสเนออมสม ตดดวยสดาดานหลงภาพ แตละภาพ จะเขยนราคาและชอผเชาถวาย 2.2 ตานานและวรรณกรรมพนบาน ในอาเภอองครกษมความเชอและผกพนกบนทานเรอง “กระตายสามขา” และ “ตานานบงพระอาจารย” ซงเปนวรรณกรรมพนบานเกยวกบคตทางพระพทธศาสนาทเลาสบตอกนมาจนถงปจจบนน ไดแก

นทานเรอง “กระตายสามขา” (ตานานบงพระอาจารย) เมอครงอดตกาลทลวงมาแลว มพระอาจารยผเรองวชารปหนง (ไมปรากฏชอ) จาพรรษาอยทวดโพธแทน ตาบลบางปลากด อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก วนหนงมโยมคนหนงไดนากระตายมาถวายพระอาจารยในเวลาวกาล พระอาจารยจงเรยกสามเณรรปหนงมาแลวสงใหสามเณรนนนากระตายไปยางเอาไวฉนในตอนเชา สามเณรจงรบกระตายไปยางขณะทกาลงยางอยนนไดสงกลนหอมนารบประทาน สามเณรไมสามารถทนกลนหอมจงไดนาขากระตายมาขางหนงแลวนาไปฉนโดยไมใหผใดรเหน สวนทเหลอนาไปเกบไวเพอถวายพระอาจารยในตอน รงเชา ครงถงเวลาพระฉนภตราหารเชา สามเณรจงนากระตายทเหลอสามขานนมาถวายพระอาจารย เมอพระอาจารยรบไว และเหนวากระตายมเพยงสามขา จงถามสามเณรวา “เณร กระตายไปไหนขาหนง ” เณรจงตอบวากระตายมสามขา พระอาจารยบอกวา “กระตายตองมสขา” สามเณรกตอบยนยนคาเดมเสมอวากระตายมสามขา พระอาจารยจะถามสกเทาใดสามเณรกตอบวา กระตายมสามขาอยเชนเดม หรอจะทาโทษเฆยนตสามเณรกตอบวามสามขาอยอยางเดมเสมอไมยอมรบวากระตายมสขา พระอาจารยพจารณาแลวเหนวาสามเณรผนมใจเดดเดยวเมอพดอยางใดแลวกยนยนอยอยางนน ไมยอมรบสารภาพ หรอเปลยนคาพดเดม พระอาจารยจงถามสามเณรวา “ เณรจะไปฉนอาหารกบพระเจาแผนดนไดหรอไม ” สามเณรตอบวา “ได” พระอาจารยเหนวาสามเณรมความกลาหาญมาก เมอใชใหทาสงใดกพงทา ทกอยาง พระอาจารยจงไดทาผงลงยนตใหสามเณร แลวบอกแกสามเณรวาเมอจะเขาไปฉนอาหารกบพระเจาแผนดนกใหเอาผงนชโลมทาตวใหทว สามเณรจงรบผงยนตจากพระอาจารยแลวปฏบตตามคาสงของพระอาจารยทกประการ สามเณรเขาไปในพระราชวง เมอถงเวลากาหนด พระเจาแผนดนเสวยพระกระยาหา สามเณรกรวมฉนอาหารกบพระเจาแผนดน (ไมปรากฏเวลาชดเจน) พระเจาแผนดนทรงสงเกตเหนความผดปกต พระกระยาหารทโรงครวของพระราชวงจดมาไมพอ

27

เสวย ครงกอนเสวยจงเกดความสงสย แลวรบสงใหพนกงานโรงครวจดอาหารเพม และใหอาหารมรสเผดรอน พนกงานในครวปฏบตตามรบสง เมอเวลาเสวยพระกระยาหารสามเณรไดฉนอาหารพรอมพระเจาแผนดน มอนนสามเณรฉนอาหารเผดรอนเขาไปจงมเหงอออกทาใหผงทาตวละลายออกมาจนปรากฏรางของสามเณร พระเจาแผนดนทรงทอดพระเนตร และมพระราชดารสถามสามเณรวา “ทานมาจากทไหน ใครใชใหมา ” แลวทรงถามวา “อยทไหน” สามเณรจงทลถวายวา “อยทวดโพธแทน” พระเจาแผนดนรบสงใหทหารพระราชวงนาตวสามเณรไปกกขงไว ในขณะนนขาวเลาลอมาถงพระอาจารยวาสามเณรไดถกกกขงอยในพระราชวง พระอาจารยจงไปเยยมลกศษยของตนในพระราชวง พระอาจารยขออนญาตเจาหนาทเวรยามเพอเขาเยยมลกศษย พระอาจารยไดเสกหมากใหสามเณรฉน สามเณรจงหลบหนออกจากทคมขงได พระอาจารยและสามเณรจงกลบไปอยทวดตามเดมตอมาพระเจาแผนดนพรอมทหารมหาดเลกไดเดนทางไปจบพระอาจารยและสามเณร ระหวางทางไปวดโพธแทนนนตองขามแมนาเพอขนฝงแลวเดนทางเขาวดโพธแทน (ปจจบนหมบานนนเรยกวา “ลาดสะเอด” ซงเพยนไปแตเดมชาวบานเรยกวา “ทาเสดจ” ) พระเจาแผนดนเสดจถงเวลาเชาขณะท พระอาจารย พระสงฆ และสามเณรกาลงฉนอาหาร ทหารเขาไปลอมเพอจะจบกม พระอาจารยจงขออนญาตฉนอาหารใหเรยบรอยกอน เมอฉนเสรจแลว พระอาจารยจงถามลกศษยและสามเณรวา “ใครจะไปกบพระอาจารยบาง” บรรดาศษยและสามเณรตอบวา “ไป ” พระอาจารยจงเสกนามนตในขนนาสาหรบรบประทานอาหาร แลวสาดนามนตนนไปยงศษย สามเณรกลายเปนลกกง ลกปลา ฝายขางพระอาจารยกลายเปนนกกระยางจกลกกง ลกปลา คาบบนหนไปทางทศตะวนออกเฉยงใต ปจจบนเรยกวา “ บงพระอาจารย ” หรอ “ วดปากคลอง ” พระอาจารยอยทนนตอมา (พระครอรณธรรมประวต วดอรณฉายาราม : ผเลา, อางองจากคณะกรรมการฝายประมวลเอกสารและจดหมายเหตใน คณะ กรรมการอานวยการจดงานเฉลมพระเกยรต พระบาทสมเดจพระเจาอยหว พระชนมพรรษา 6 รอบ . 2544 : 1-311) 2.3 การละเลนพนบาน หมายถง การเลนเพลงพนบานโดยผทมความรความสามารถ และประสบการณการขบลานา การฟอนรา การคดวธการเลนพนบาน การละเลนเพลงระบาในจงหวดนครนายก สวนใหญเลนในงานมงคล งานรนเรง และเทศกาลตางๆ เชน งานตรษสงกรานต งานสารท งานบวช ฯลฯ การเลนเพลงพนบานมมาตงแต รชสมยพระบาทสมเดจ พระจลจอมเกลาเจาอยหว รชกาลท 5 (จากการบอกเลาของนางทองอย รกษาพล อางองจากคณะกรรมการฝายประมวลเอกสารและจดหมายเหตในคณะกรรมการอานวยการจดงานเฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหว พระชนมพรรษา 6 รอบ. 2544 : 1-311)

28

การเลนเพลงระบาบานนา ประกอบดวย พอเพลงแมเพลงตงแต 2-3 คนขนไป มลกครองรบ 1-2 คน แลวสามารถเลนเพลงระบาได การกาหนดจงหวะใชการปรบมอ เนอหาเลนเปนชดๆตงแตไหวคร เกรนชวนฝายหญงรา ฝายหญงไหวครแลวเรมวาบทแตงตวซงหมายความวาจะออกไปพบแลว ประคาพดกนมแขวงอนๆ เชน แขวงนา แขวงเกวยน ฯลฯ อาจเลนเปนเรองราวทางวรรณคด เชน ไชยเชษฐ ลกษณาวงศ เปนตน จบลงดวยบทลา การละเลนเพลงพนบานสวนใหญเลนกนในเวลาประมาณ 20 นาฬกา ถงเทยงคนหรอเลนตงแตหวคาถงรงเชา เพลงระบาบานนามลกษณะแตกตางจากเพลงระบาบานไร คอ ลกคจะรองรบวา “แถวราเจาเอย ราเอย ราแนะ ไมลายเขารางามเอย” ลกคชายรบวา “ชาไว” ลกคหญงรบวา “ฉาดชา” หรอ “ฉาดเอย” (สารสนเทศ: ศนยวฒนธรรมจงหวดนครนายก )

3. ภมปญญาดานการประกอบอาชพ หมายถง ความร ทกษะ ความสามารถในการ

ประกอบอาชพแบบพงพาตนเอง เพอการอนรกษสงแวดลอมและเปนประโยชนตอชมชนทองถน ประกอบดวย

3.1 การทาธปหอม ธปเปนเครองหอมชนดหนงทคกบเทยนในพธกรรมทางศาสนา และพธกรรมทเกยวของกบความเชอตางๆของมนษย ธปหอมจงเปนองคประกอบทสาคญในการประกอบพธกรรมตางๆทเกยวของกบวถชวตโดยตรงบรเวณตาบลบางปลากด อาเภอองครกษ เปนแหลงผลตธปหอม ทสาคญแหงหนงเพอจาหนายยงตลาดทวไป โดยเฉพาะทบานเลขท 45/2 หม 5 ตาบลบางปลากด อาเภอองครกษ นายเยอง มะลขาว ซงเดมเคยเปนลกจางรานทาธปในกรงเทพฯ ดวยความชานาญเปนพเศษและสนใจการทาธปหอมจรงจงจงไดออกจากโรงงานธปดงกลาวมาประกอบธรกจทาธปหอมขนาดครอบครวทบานของตนเองโดยซออปกรณตางๆในการผลต เชน กาน (ไมไผ) ขเลอย เปนตน ขนตอนและวธการทาธปหอม มดงน - นากานธปมาจมนาตามระดบความยาวของเนอธปทกาหนด - นากานธปทจมนาแลวมาคลกขเลอยทผสมกาว - เขยากานธปใหแนนและเรยบ (เรยกวาตอ) - ทาซาๆกนประมาณ 4-5 ครง ใหมความหนาของเนอธปจบกานธปตามตองการ - นาไปตากใหแหง แลวจมกานในนาผสมสแดง (กานธปจะแดง) เฉพาะสวนกาน - ถาเปนธปหอมใหใชนาหอมฉดเนอธปกอนบรรจหอ

29

ธรกจการทาธปดงกลาวเรมตนจากกจการเลกๆในครอบครวแลวนาออกสตลาดการขายสงจนขยายวงกวางออกสจงหวดตางๆ ไดแก กรงเทพฯ นนทบร สระบร ฯลฯ แลวขยายกจการเปนโรงงานขนาดยอมมคนงานประมาณ 25 คน ซงเปนคนในทองถนและหมบานเดยวกนเปนการสงเสรมรายไดใหแกชาวบานในทองถน

3.2 การทา ตกตาเรซน ประวตความเปนมา ในป พ.ศ. 2530 มคนในหม 7 ตาบลองครกษ อาเภอองครกษ เขาไปทางานในกรงเทพฯ และไดรจกกบคนททางานเรซนและไดทดลองทาด อยตอมาไดเดนทางกลบบานและไมมงานทาจงทดลองทาตกตาเรซนขายแลวนาออกขายดวยตนเองงานททาออกขายชนแรกเปนงานประเภทเครองบชาทอยตามศาลพระภม เชน ชาง มา ตา ยาย ตกตาเรยกวาตกตาเสยกะบาล เดมนนตกตาเหลานเปนไมแกะสลก ปนพลาสเตอร ถาเปนปนพลาสเตอรจะไมทนนาน ตอมาไดมการขยายงานเปนรปแบบตางๆทเหนวาทาไดเชน กมาร นางกวก เทวา เทพตางๆ สงขายตามรานเครองบวชจากครงแรกเรมตนทางานนเพยง 2 คน สามภรรยาตอมามงานมากขนจงแบงงานใหคนขางบานไปลองทาดและมการขยายงานออกไปบรเวณบานขางเคยงมากขน ในป พ.ศ.2542 ไดจดตงกลมอาชพขนทางสานกงานพฒนาชมชนองครกษไดเขามาสารวจ ความจาเปนพนฐาน และไดพดคยถงปญหา อปสรรคของแตละอาชพและไดแนะนาใหนายมานพ จนทรทอง รวบรวมคนทมอาชพเดยวกนน จดตงเปนกลมอาชพใชชอวา “กลมอาชพตกตาเรซน” ไดกอตงขนเมอวนท 12 กมภาพนธ 2542 มสมาชกกอตง 28 คน โดยการแนะนาของสานกงานพฒนาชมชนอาเภอองครกษประสานงานกบนายมานพ จนทรทอง ตอมาไดรบเงนสนบสนนจากโครงการแกไขปญหาความยากจน และไดรบการสนบสนนจากสถาบนพฒนาฝมอแรงงานจงหวดนครนายกดาเนนการจดหาวทยากรทมความรเรองนมาเปดอบรมให ในป พ.ศ. 2544 ไดกยมเงนจากธนาคารออมสน และไดรบการสนบสนนจากอตสาหกรรมจงหวดนครนายกเขามาดแลแกไขปญหาตางๆเชน จดหาเครองมอ ครภณฑ หาแหลงเงนทน เปดอบรมใหความรแกสมาชกในกลม ประสานงานเรองการบรรจภณฑ ออกแบบชอสนคา เปนตน

30

รปแบบของงานทผลต งานททาจากเรซนมหลายชนด เชน เครองบชา พระ กมาร นางกวก เทพ เทวดาตางๆทเรยกวาตกตาเสยกะบาลและงานทเปนของฝาก ของชารวย ของทระลก ขนตอนการผลตตกตาเรซน 1) หารปแบบทตองการ เชน หนปนขผง หรอรปแบบอนๆทตองการ 2) ทาแบบแมพมพดวยยางซลโคน 3) หลอดวยนายาเรซนโดยการเทลงไปในแมพมพยางซลโคน 4) เมอซลโคนแขงตวดแลว ถอดแมพมพออก ตะไบขดแตงตะเขบสวนเกนออก 5) ลงสตามตองการ 6) เกบรายละเอยดของงาน บรรจใสกลองตามชนดผลตภณฑ สงขายตามตลาด วสดทใช ไดแก นายาเรซน ตวทาแขง โคบอน ยางซลโคน สผสมเรซน แคลเซยม ปนพลาสเตอร สนา สนามน สตางๆ ทนเนอร แลคเกอร ใยแกว ดนนามน เครองประดบอปกรณตกแตงตางๆ เครองมออปกรณ ไดแก ปมลม กาพนส แอรบตเกบงาน สวาน หนเจย เลอยมอ ตะไบ พกน และแปรงทาส จดเดนของงาน มรปแบบทหลากหลายเปนทนยมและสวยงามทนสมย

3.3 การทอเสอกก (การทอเสอกก ณ ตาบลศรษะกระบอและตาบลโพธแทน) ประวตความเปนมา การทอเสอกก เปนหตกรรมพนบานเปนผลงานททาดวยมอ เรยบงาย มงประโยชนในการใชสอยมากกวาดานคณคาทางศลปะเปนผลงานฝมอชางของคนในทองถนใดทองถนหนง โดยถายทอดวธการและรปแบบมาจากบรรพบรษ มสวนเกยวของในการดารงชวตของชาวบานทงในทางตรงและทางออม การทอเสอกกเปนหตกรรมพนบานประเภทหนงทมวตถประสงคเพอการใชปลาด และแลกเปลยนซอขาย อาเภอองครกษมแหลงทอเสอกกทตาบลโพธแทน และตาบลศรษะกระบอซงทอเสอกนเปนลาเปนสนมานานหลายสบปแลว โดยเรมทาเสอทตาบลศรษะกระบอกอน ตอมาเมอประมาณ 40-50 ป ทแลวตาบลโพธแทนจงนาพนธกกจากตาบลศรษะกระบอมาปลกและทอเสอ ทงนจะเรมปลกกกประมาณเดอนเมษายนของทกป ใชเหงาปลก วธการทาเหมอนนาขาว ควรมนามากเพอชวยเลยงลาตนประมาณเศษ 3 สวน 4 ของตนกกเพอพยงลาตน ถานานอยลาตนจะหก ปลกประมาณสามเดอนจงตดได หลงจากนนอาจสลดเสนกก คอ เลอกเสนกกตามขนาดความยาว 4, 5, 6, 7 และ 8 คบแตในปจจบนไมนยมกก 4 คบ ตอจากนนจงตดเสนกกตากแดดจดๆสก 2 วน นาบางสวนมายอมสแลวนาไปใชเปนเสนทอ เสอกกของอาเภอองครกษทอเปนเสอลายขด (เสอ

31

โหล) ทกขนาดความยาว 1.80 เมตร ราคาสงประมาณ 30- 80 บาท ไมนยมทาเสอยาวๆ เพราะขายยาก และไมนยมทาเปนผลตภณฑ หรอเครองใชอยางอน การทอเสอนยมใชสกกตามธรรมชาต มกกสทยอมแลวมาแทรกสบหวางตามความเหมาะสม

3.4 การทาบานทรงไทย ประวตความเปนมา นายแพ เสนอใจ ผใหญบานหมบานโพธแทน อาเภอองครกษ ไดรเรมทาบานทรงไทย ขนเมอป พ.ศ. 2546 โดยการจดตงเปนกลมอาชพผลตบานจาลองทรงไทย ซงในปจจบนมสมาชกในกลมจานวน 25 คน กลมอาชพทาบานทรงไทยนสวนใหญแลวจะทาเปนอาชพเสรมหลงจากการทานาแลวเสรจ เนองจากในฤดแลงนาสาหรบทานามนอยไมเพยงพอกบการ จงหนมาทาบานทรงไทย ทบานของผใหญแพ เปนแหลงสาธตการทาบานเรอนไทย และนอกจากนแลวยงเปนแหลงเรยนรภมปญญาทองถนสอนนกเรยนจากโรงเรยนตางๆในอาเภอองครกษ ทมความสนใจตองการเรยนรและทาเปน นอกจากนนแลวผใหญแพยงรบสอนคนในหมบาน รวมถงคนทสนใจจากจงหวดใกลเคยงมาเรยนดวย สงทนาสนใจเรยนร เปนรปแบบบานทรงไทยมหลายรปแบบ มทงบานเดยว บานค บาน 5 หลง เปนการนาเยอไมสกทเปนแผนมาตดเปนลายฉล ใชกาวทาในการประกอบบานทรงไทยตองทาใหรปทรงบานแขงแรง การทาบานทรงไทยเปนการฝกสมาธอยางหนงและทาใหคนใจเยนขน ปจจบนบานทรงไทยเปนทนยมของชาวตางชาตสงซอบานทรงไทยมาเปนจานวนมาก จงมแนวคดจะถายทอดเผยแพรวชาความรดงกลาวใหผทสนใจศกษาเพอนาไปประกอบอาชพได (นายแพ เสนอใจ : ผใหสมภาษณ)

3.5 สวนไมถกนพมาศ ประวตความเปนมา อาเภอองครกษเปนทองถนทมแหลงไมดอกไมประดบทใหญทสดในประเทศไทย ซงการขยายพนธไมดอกไมประดบถอกาเนดมาจากความขยนความวรยะอตสาหะของชาวไทยเชอสายจน ธรรมดาคนหนงทชอ นายบน แซโคว โดยเรมจากธรกจเลกๆในชมชนและขยายเพมขนมาเรอยๆ จนกระทงเปนธรกจระดบประเทศ ปจจบนมเกษตรกรในอาเภอองครกษจานวนมากทดาเนนรอยตามแนวทางของบรรพบรษจนประสบความสาเรจในอาชพดงกลาว

32

สงทนาสนใจเรยนร จากการขยายพนธไมดอกไมประดบทมปรมาณมากนบลานตนทาใหมกลาทตกรนมขนาด ความสงเกนความตองการของตลาดจานวนมา ดงนน นายมานพ ชมพ ภมปญญาทองถนจงคดหาวธเพมมลคากลาไมทตกรนเหลานน โดยการนาไมเหลานนมาถกเปนรปรางตางๆ เชน กระเชา หวใจ กาแพง แจกน ปรากฏวาเปนทนยมของตลาดทงในประเทศและตางประเทศอยางยงจงไดรวมกนพฒนาหลกสตรทองถน การขยายพนธไมดอกไมประดบและการเพมมลคาผลผลต (ไมถก) และจดตงเปนศนยเรยนรอาชพ คลอง 15 มการจดอบรมใหความรแกประชาชนทวไปโดยม นายมานพ- ชมพ เปนวทยากรถายทอดความร ความเขาใจ และฝกทกษะการทกไมใหกบผเรยน ผเรยนสามารถขยายพนธกลาไม และเพมมลคาผลผลตโดยการถกตนไมไดอยางมคณภาพ (สมภาษณนายมานพ ชมพ : ผใหสมภาษณ)

4. ภมปญญาทองถนดานเทคโนโลย หมายถง การนาเทคโนโลยเครองจกรกลมาใช

สรางสรรคผลงาน สงประดษฐทเกดจากภมปญญาในการคดแกไขเหตวกฤตทางเศษรฐกจมาเปนโอกาสในการสรางงาน สรางอาชพใหแกชมชนโดยการดดแปลงวสดจากธรรมชาต เพอผลตผลงานเลยนแบบธรรมชาต ประกอบดวย

4.1 ผลตภณฑไมมะมวง ประวตความเปนมา นายอดม พลเดชอดมคณ ประกอบอาชพเปนพอคาไม หาไมจากจงหวดตางๆทวทกภาคของประเทศไทยเพอนาไปขายตอใหกบผรบเหมากอสราง ตอมาประสบปญหาเศรษฐกจตกตา ธรกจกอสรางไดรบผลกระทบขายไมแลวเกบเงนไมได จงเบนเขมกลมลกคาเปาหมายมาเปนกลมหตถกรรมพนบานทางภาคเหนอทผลตแจกนทรงสงจาหนายแกนกทองเทยวชาวตางประเทศ ไมทตองการมาก คอไมมะมวงแตกยงไมประสบความสาเรจอกเชนกนเนองจากเกบเงนคาสนคาไมไดแตไดเปนสนคาอยางอนทดแทน ซงกคอแจกน อาศยความเปนพอคาเกา จงนาสนคาไมมะมวงไปวางขายทตลาดจตจกร ปรากฏวาขายไดด เปนทนยมของชาวตางชาต และมการสงซอเพมจงทาใหหนมาทาธรกจผลตภณฑไมมะมวงอยางจรงจง ลกษณะธรกจทวานเปนการนาไมมะมวงทชาวบานลมสวนหรอโคนทงไมรจะเอาไปทาอะไรกจะรบซอมาในราคาถกเพอนามาแปรรปเปนสนคาสงออกโดยการออกแบบใหเปนของตกแตงบาน เชน ชามโบว ใสผกผลไมบนโตะอาหาร เชงเทยนทชาวยโรปชอบใช ถาดใส

33

อาหาร แจกนรปทรงแปลกๆลวดลายสสนบนแจกนสะดดตา ไมมะมวงมคณสมบตทดหลายอยาง ไมวาจะเปนความคงทนสามารถนามาผลตไดหลายรปแบบ อกทงยงมราคาถกกวาไมชนดอนลกคาสามารถเลอกแบบตามความตองการของบรษท หรอออกแบบดวยตวเองตามสไตลทลกคาชนชอบ สงทนาสนใจศกษาเรยนร การเลอกใชวตถดบในการทาผลตภณฑ เรมจากการมองหาวตถดบทมราคาถกและใชตนทนในการทาตาและหายซองาย ดงนนไมมะมวงทปลกกนมากทวทกภาคของประเทศจงสามารถลดตนทนในการขนสงหรอสงซอจากทอนไดเปนอยางด นอกจากนนแลวไมมะมวงยงมคณสมบตเปนไมเนอออน มลายเนอไมสวยเมอนามาขดผวจะไดลายไมทสวยงาม ราคาถกหาไดงายภายในประเทศ ขนตอนการทาผลตภณฑ 1) นาไมมากลงและตดแบงออกแบบใหไดตามทตองการ 2) เมอไดแบบทตองการแลวนาไปอบความชนใหเหลอไมเกน 15 เปอรเซนต เพอปองกนไมใหเกดเชอรา ซงจะใชเวลาในการอบประมาณ 4-7 วน 3) จากนนจงนามาขดผวใหเรยบเพราะเมอขดผวแลวลายไมกจะโดดเดนขนมา 4) นาไปลงส ซงขนตอนนบรษทจะปดเปนความลบเพราะเปนเทคนคในการทา 5) แกะสลกลวดลายใหสวยงาม ซงขนตอนการทาทงหมดนจะเปนการใชแรงงานคนทงหมดและทสาคญในการผลตและการออกแบบงานแตละชนนนจะถายรปและเกบเทคนคขนตอนการทาไวและมรหสของสนคาไว ทกชนแบบทสงออกจาหนายนนมมากมายหลากหลายรปแบบ เมอลกคาตองการสงซอแบบไหน สามารถทจะทาไดงายไมตองเสยเวลาในการคดและทาใหม ซงการใชวธการแบบนถอวาเปนประโยชนอยางมาก (นายอดม พลเดชอดมคณ : ผใหสมภาษณ

4.2 โลหะเทยม ประวตความเปนมา รอยเอกวเชยร ฐตะสมต อดตเคยเปนวทยากรในการสอนวชาอาชพเสรม และหนวยงานทตนสงกดอยไดสงไปอบรมวชาอาชพเสรมจากหลายหนวยงานทาใหมความรหลากหลายในสายวชาอาชพ ทงเรองการทาหยกเทยม การทาผามดยอมและอนๆ หลงจากทเรมนาความรตางๆทไดเรยนมาประยกตเพอสรางภาพแกะสลกโลหะเทยมขนมาในตอนแรกเรมทากน

34

เฉพาะในครอบครว ตอมาเพอนบานเหนวาการทาภาพแกะสลกโลหะเทยมเปนงานทนาสนใจสามารถสรางรายไดเปนอยางด จงขอเขามาศกษาเรยนร จนปจจบนกลมทสรางผลงานชนดน มจานวนสมาชกมากกวา สบครอบครว นอกจากนภาพแกะสลก โลหะเทยมนยงไดรบรางวลรองชนะเลศอนดบ 2 ประเภทของทระลกศนยศลปาชพบางไทร ในสมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ สงทนาสนใจเรยนร ผลงานภาพแกะสลกโลหะเทยมนมความนาสนใจอยทผลงานทามอ ภาพทออกมามความสวยงาม หรหรา ดสวยสมจรง เหมอนกบโลหะแทไมมผดเพยน เชน ภาพพระรามแผงศรทอยในกรอบสทองอรามตดกบสเงนโบราณของโลหะเทยมทดเหมอนภาพทแกะสลกมาจากภาพโลหะจรงลวดลายทโคงนนแสดงถงความสวยงามออนชอย สของภาพเหมอนภาพเกาโบราณททรงคณคา มทงภาพรามเกยรต รปชางทรง ภาพในวรรณคด ผลงานดานผลตภณฑโลหะเทยม ศลปะภาพนนบนกระดาษสา ลกษณะงานแตละชนดมลกษณะดงน 1) การทาแมพมพ แมพมพยางทาขนเพอใชหลอชนงานตางๆ เชน งานหลอเทยนแฟนซหลอชนงานปนพลาสเตอร งานหลอผาบารทสาเรจรป งานทาผลตภณฑไฟเบอรกลาส หลอปนซเมนต และงานหลออนๆ 2) การหลอไฟเบอรกลาส เปนงานประเภทกนชนรถยนต หมวกกนนอค หมวกเหลก บงโคลนรถยนต ปานไฟเบอร ตราสญลกษณ ชอฟา ใบระกา ภเขาเทยม นาตกเทยม เคลอบเรอไมใหคงทน ทาพาย ทาประตไฟเบอร ถงนา อางอาบนา อางลางชาม และอนๆ จดเดนของงานชนดนมลกษณะผวบาง นาหนกเบา ซงเปนงานทไมเหมอนงานพลาสตกหลอหรองานตกตาเรซน 3) ภาพนนตาบนกระดาษสา คอ การนาเอากระดาษสา และกระดาษทใชแลวมาทาประโยชนหรอสรางงานเปนการเพมคาใหกบกระดาษสาและการนาเอากระดาษทใชแลวมาใชเปนประโยชนอกรปแบบหนงซงสามารถนาไปทาผลตภณฑรปแบบตางๆไดเชน การทาการดอวยพร ภาพแขวนผนง ทาปกอลบม กรอบรป ทากลองใสของตางๆ 4) ผลตภณฑโลหะเทยม คอการทาภาพนนตาจากวสดชนดหนงเลยนแบบโลหะตอกลายททาจากแผนอะลมเนยม แผนเงนหรอแผนทองแดง และทาไดคราวละมากๆใชเวลานอยความคงทนหรอคงรปไมแพโลหะจรงและสามารถสรางสสนไดตามใจชอบ จากทกลาวมาแลวทงหมดขางตน สรปไดวา ภมปญญาทองถนทมอยอยางหลากหลายในชมชนนนสวนใหญเกดจากการใชความร ความสามารถเพอการอยรอดในสงคม การประกอบ

35

อาชพการเกษตรแบบพงพาตนเอง การเกษตรแบบผสมผสานแนวความคดเดมนามาประยกตใชกบเทคโนโลยททนสมย จนเกดเปนภมปญญาใหมเพอถายทอดสลกหลานตอไปในอนาคต

3. การพฒนาหลกสตรทองถน

3.1 ความหมายของการพฒนาหลกสตร หลกสตรมความสาคญมากตอการจดการศกษา เพราะเปนเครองมอสาคญในการกาหนด แนวทางการจดการศกษา เพอพฒนาผเรยนใหมทกษะพนฐานในการดารงชวตอยในสงคม สามารถพฒนาคณภาพชวตของตนเองและสงคม การศกษาจะประสบความสาเรจหรอไมอยางไรนนตองอาศยหลกสตรเปนแนวทางในการกาหนดจดมงหมายของการศกษา วชย ประสทธวฒเวชช (2542 : 48) ไดใหความหมายวา หลกสตร หมายถง มวลประสบการณทจดใหกบผเรยนโดยวางแผนไวลวงหนาอยางเปนขนตอน เพอมงหวงใหผเรยนไดเปลยนแปลงพฤตกรรมทงทางดานสตปญญา จตใจ อารมณ และทกษะตางๆอนเปนมวลประสบการณทผานเขาไปในการรบรของผเรยน นคม ชมภหลง (2545: 45) กลาววา หลกสตร หมายถง ประสบการทงมวล และกจกรรมการเรยนรททางสถานศกษาจดใหแกผเรยนใหไดประสบการณ ตามความตองการของผเรยนและสอดคลองกบความตองการของแตละทองถนและประเทศชาตอยางเหมาะสมกบวย โดยผานกระบวนการประเมนอยางเปนระบบ หลกสตรระดบทองถน หมายถง ประสบการณทงมวลทโรงเรยนจดทาขนทงในและนอกหองเรยน เพอพฒนาใหผเรยนมความสมบรณทงรางกาย จตใจ สตปญญา ความร มคณธรรม มจรยธรรมและวฒนธรรมในการดารงชวต สามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข โดยพยายามใชทรพยากรทองถน แหลงเรยนรในทองถน ภมปญญาทองถน เพอใหนกเรยนไดเรยนรบนพนฐานของสภาพชวต เศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และสงแวดลอมทแทจรง ตลอดจนมสวนรวมในการพฒนาทองถนตนเอง (นคม ชมภหลง; 2545: 45) จากแนวคดของนกการศกษาดงกลาว สรปไดวา การพฒนาหลกสตร หมายถง การปรบปรงหลกสตรแกนกลางโดยการจดทารายละเอยดในแผนการสอนคมอคร เกยวกบจดมงหมายของการสอน สอการสอน กจกรรมการเรยนการสอน และการวดผลประเมนผล หรอการเปลยนแปลงหลกสตรโดยการจดทาหลกสตรขนมาใหม เพอใหเหมาะสมและสอดคลองกบสภาพสงคมและเศรษฐกจ

36

3.2 กระบวนการและขนตอนการพฒนาหลกสตร ในการพฒนาหลกสตรทองถนนน จาเปนตองมระดบขนตอนของการพฒนาเพอให สนองความตองการของผใชหลกสตรทกระดบ หลกสตรในประเทศไทยโดยทวไปแบงออกเปน 3 ระดบ 1. หลกสตรระดบชาต 2. หลกสตรระดบทองถน 3. หลกสตรระดบโรงเรยน นคม ชมภหลง (2545: 97-99) ไดกลาวถงขนตอนในการพฒนาหลกสตรควรทาดงนคอ 1. การพฒนาหลกสตรระดบชาต ซงเปนหลกสตรแกนกลาง จดเนอหาสาระอยาง กวางขวางบรรจสาระทจาเปนททกคนตองเรยนรเหมอนกนโดยยดถอแนวทางระดบชาต เอกสารหลกสตรในระดบน คอ หนงสอหลกสตร และคมอการใชหลกสตร 2. การพฒนาหลกสตรระดบเขตการศกษา คอการพจารณาตความหลกสตรระดบ ชาตใหมความสมพนธกบลกษณะชวตของทองถน นามาปรบขยายใหสอดคลองกบภมประเทศในเขตการศกษา เหมาะสมกบสภาพชวตความเปนอยของชมชน มเอกสารหลกสตรในระดบนคอ แผนการสอน 3. การพฒนาหลกสตรระดบจงหวด โดยการนาหลกสตรทไดพฒนามาจากหลก สตรระดบเขตการศกษาแลวนามาปรบใหเหมาะสมกบแตละจงหวดมากขน เอกสารหลกสตรในระดบนคอ โครงการสอนหรอกาหนดการสอน 4. การพฒนาหลกสตรระดบอาเภอหรอกลมโรงเรยน เปนการนาเอาหลกสตรระดบ จงหวดทไดพฒนาแลวมาเพมเตมใหเหมาะสมกบชมชนทองถนมายงขน 5. การพฒนาหลกสตรระดบโรงเรยน เปนการพจารณาโครงการสอนหรอกาหนด 6. การสอนระดบอาเภอหรอกลมโรงเรยน ปรบขยายจนสามารถนาไปใชใหเกดสมฤทธผลตามจดมงหมายและจดเตรยมสงตางๆ เพอเอออานวยในการใชหลกสตรใหเกดผลด การพฒนาหลกสตรระดบชนเรยน เปนการปรบครงสดทายเพอใหสอดคลองกบ นกเรยนในแตละระดบชน เนนการตอบสนองความตองการและความสนใจของผเรยน วชย ประสทธวฒเวชช (2542: 150-151) ไดกลาวถงขนตอนในการดาเนนงานพฒนาหลกสตรดงน 1. จดตงคณะกรรมการพฒนาหลกสตรระดบทองถน 2. ศกษาหลกสตรและเอกสารประกอบหลกสตร 3. ศกษาวเคราะห รวบรวมขอมลพนฐานดานตางๆของทองถน

37

4. การประมวล และพจารณาสภาพปญหา ความตองการของทองถนใหมความ เหมาะสมกบสภาพการณทเปนอย มการปรบ เพม ขยายหลกสตรแกนกลาง และการสรางหลกสตรยอยเสรมหลกสตรแกนกลาง สถานศกษามหนาทจดทาสาระหลกสตรทมงพฒนาคน พฒนางาน พฒนาชวตและสงคมทสอดคลองกบสภาพปญหาในชมชน และทองถน รวมถง ภมปญญาทองถน 3.3 การจดโครงสรางหลกสตรทองถนในสถานศกษา กรมวชาการ. (2545 : 5-11) ไดกาหนดใหสถานศกษากาหนดวสยทศน ภารกจ และเปาหมาย เพอจดทาโครงสรางหลกสตรสถานศกษา มการกาหนดสาระการเรยนร ผลการเรยนรทคาดหวง หนวยการเรยนรรายภาคเรยน รายป กาหนดเวลาเรยนอยางชดเจน จดกจกรรมพฒนาผเรยนทกภาคเรยน เพอใหสถานศกษา นาไปใชในการจดการเรยนการสอน มงเนนใหผเรยนมคณภาพตามมาตรฐานการเรยนรทกาหนด แนวทางการจดโครงสรางหลกสตรในสถานศกษา สามารถทาได ดงนคอ

1. ศกษาเกยวกบการจดโครงสรางของหลกสตรในสถานศกษาขนพนฐาน แบงเปน 1.1 ระดบชวงชน กาหนดเปน 4 ชวงชน ไดแก ชวงชนท 1 ป. 1-3 ชวงชนท 2 ป.4-6 ชวงชน ท3 ม. 1-3 ชวงชนท 4 ม. 4-6 1.2 กาหนดกลมสาระการเรยนร 8 กลม คอ ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศษสตร สงคม ศาสนา และวฒนธรรม สขศกษาและพลศกษา ศลปะ การงานอาชพ และเทคโนโลย ภาษาตางประเทศ 1.3 กจกรรมพฒนาผเรยน ประกอบดวยกจกรรมแนะแนว และ กจกรรมทผเรยนปฏบตดวยตนเองอยางครบวงจร 1.4 กาหนดมาตรฐานการเรยนรขนพนฐาน และมาตรฐานการเรยนรชวงชน 15 กาหนดเวลาเรยน ชวงชนท 1 และ 2 เวลาเรยนปละ 800-1,000 ชวโมง เฉลยวนละ 4-5 ชวโมง ชวงชนท 3 เรยนประมาณปละ 1,000 – 1,200 ชวโมง เฉลยวนละ 5-6 ชวโมง ชวงชนท 4 เรยนปละไมนอยกวา 1,200 ชวโมง เฉลยวนละ 6 ชวโมง

2. ศกษาเกยวกบแนวทางการจดหลกสตรและเวลาเรยน 2.1 จดทารายวชาแตละกลมสาระใหครบตามมาตรฐานทกาหนด จาทาสาระการเรยนร เพมเตมเปนหนวยการเรยนรรายวชาใหมใหผเรยนเรยนตามความถนด ตามความสนใจและความแตกตางระหวางบคคล

38

2.2 การจดเวลาเรยน ชวงชนท 1-3 กาหนดสาระการเรยนรเปนรายป กาหนดจานวนคาบเรยนใหเหมาะสมสอดคลองกบผลการเรยนรทคาดหวง ในระดบชวงชน 4 กาหนดสาระการเรยนรเปนรายภาค กาหนดหนวยกตใหเหมาะสมสอดคลองกบผลการเรยนรทคาดหวง และสาระการเรยนร ใชเกณฑพจารณาจากเวลาเรยน 40 ชวโมงตอภาคเรยน เทากบ 1 หนวยกต 3. ศกษาสาระและมาตรฐานการเรยนร และกจกรรมพฒนาผเรยน 4. ศกษาขอมลสารสนเทศของสถานศกษา ซงประกอบดวย 4.1 ขอมลทวไปและสภาพแวดลอมของสถานศกษา 4.2 ขอมลดานการบรหารจดการของสถานศกษา 4.3 ขอมลเกยวกบนกเรยน คร อาจารย บคลากร 4.4 ขอมลเกยวกบชมชน ผปกครอง กรรมการสถานศกษา และศษยเกา 5. การศกษาวสยทศน ภารกจ และเปาหมายของสถานศกษา เพอกาหนดทศทาง และมงเนนการทาหลกสตร เวลาเรยนซงจะสงผลตอการพฒนาคณภาพของผเรยน 6. การจดโครงสรางหลกสตรของสถานศกษา จาแนกเปนขนตอนดงน 6.1 กาหนดเวลาเรยนของชวงชนตามกรอบเวลาทกาหนดในหลกสตรแกนกลาง 6.2 กาหนดสดสวนการจดเวลา ระหวางสาระการเรยนรทง 8 กลม กบกจกรรมพฒนาผเรยน 6.3 กาหนดสดสวนเวลาเรยนระหวางสาระการเรยนในสาระการเรยนขนพนฐาน 6.4 กาหนดเวลาเรยนของแตละกลมสาระการเรยนในสาระการเรยนเพมเตม 6.5 นาขอมลดงกลาวมาวเคราะหเพอกาหนดโครงสรางหลกสตรของสถานศกษา สรป สถานศกษากาหนดวสยทศน ภาระกจและเปาหมาย เพอนามากาหนดโครงสรางหลกสตร กาหนดสาระการเรยนร หนวยการเรยนร และผลการเรยนรทคาดหวง เพอนามาใชในการจดการเรยนการสอนใหผเรยนมคณภาพตามมาตรฐาน

ยทธนา ปฐมวรชาต. (2545: 11-18) ไดกลาวถงการดาเนนงานของสถานศกษาในการพฒนาหลกสตรทองถนใหเกดประสทธผล และมประสทธภาพ จงควรดาเนนการทงในดานการเตรยมการ เชน การเตรยมความพรอมเพอการพฒนาหลกสตร แตงตงคณะกรรมการ และคณะทปรกษา ทเนนการมสวนรวมของทกฝาย ทงคณะคร ผบรหาร ภมปญญาทองถนตวแทนจากผปกครอง ตวแทนจากนกเรยน ตวแทนจากคณะกรรมการสถานศกษา โดยมการศกษาและจดทาขอมลพนฐานทเกยวของกบการพฒนาหลกสตรสถานศกษา และการพฒนาความรเกยวกบการจดทาหลกสตร ในการดาเนนการพฒนาหลกสตรทองถน การจดทา

39

รายละเอยดของเนอหา กาหนดแนวทางการจดประสบการณแกผเรยน การนาหลกสตรไปใช การประเมนและปรบปรงหลกสตรเพอเปนรองรอยตอการประเมนมาตรฐานตามแนวการประเมนคณภาพ 3.4 การจดกจกรรมการเรยนการสอนตามหลกสตรทองถน กรมวชาการ (2543: 9) ไดเสนอวธการจดการเรยนการสอนไวดงน คอ 1. ควรมการวางแผนรวมกนระหวางครผสอนและปราชญทองถน 2. เนนการศกษา วเคราะห ทาความเขาใจวธคด และความคดของภมปญญาทองถน 3. นากระบวนการหรอความคด แนวปฏบตของภมปญญาทองถนมาจดเปนกระบวนการเรยนการสอน 4. เสรมสรางกระบวนการคดทเปนระบบ เปนวทยาศาสตร 5. ฝกนกเรยนคดหลายดานหลายมม คดอยางเปนอสระ แลวสรปเปนความรและ ประสบการณทจะนาไปใชในการดารงชวต 6. ผสมผสานระหวางความรสากลกบความรทองถน 7. เนนกระบวนการมากกวาผลผลต 8. ครผสอนหรอปราชญทองถนเปนผจดกจกรรม 4 แนวทางคอ 8.1 ครผสอนเปนผควบคมการใชหลกสตร โดยพจารณานาหลกสตรไปใชใหสอดคลองกบกลมประสบการณในหลกสตรแกนกลาง โดยใชระยะเวลาจานวนคาบทกาหนดไวในแผนการสอนของกลมประสบการณนนๆ 8.2 เนนใหผเรยนไดปฏบตจรง 8.3 นาบคคลในชมชนเขามามสวนรวมในการใหความรกบผเรยน 8.4 สอดแทรกคณธรรม คานยมตางๆ ทปรากฏตามเนอหาของหลกสตร นอกจากนแลวกรมวชาการยงไดกาหนดแนวทางการจดการเรยนการสอน ในระดบทองถน ทตองการใหชมชนและทองถนเขามามสวนรวมในการจดการศกษาสามารถทาได 3 ลกษณะดงนคอ 1. ใหโรงเรยนเปนศนยกลางของการจดการเรยนการสอน และมอบหมายงาน/กจกรรม ใหเดกไปทาทบานโดยคร ผบรหารจะเปนผประสานงาน ครและชาวบานจะชวยกนตดตามผลและประเมนผลเดก ผลงานจะเปนของเดกและชาวบาน 2. ใหชมชนเปนศนยกลางในการจดกระบวนการเรยนร โดยชาวบานจะใชวธการนาเดก

40

ไปศกษาแหลงความรในชมชน ครจะตองจดกระบวนการเรยนรใหผเรยนไดทราบวาถาจะเรยนรกบชาวบานจะตองทาอยางไร และจะไดความรอะไร 3. โรงเรยนและชมชนจะตองรวมกนประสานกระบวนการเรยนรในโรงเรยนและชมชนเขาดวยกนเพอใหเกดผลในทางปฏบต สรปไดวา แนวทางการจดการเรยนการสอนโดยใชภมปญญาทองถนนนควรมการผสมผสานระหวางความรสากลเขากบความรทองถน คร และปราชญทองถนเขามามสวนรวมในการจดการเรยนการสอนเนนกระบวนการเรยนรโดยการคดวเคราะหสรางกระบวนการคดอยางเปนระบบ มณฑนา พพฒนเพญ. (2547 : 2-3) การนาภมปญญาทองถนเขามาสหลกสตรการศกษาในระบบโรงเรยนถกมองวาจะชวยใหสามารถปรบเปลยนไปสสงคมแหงการเรยนร ทงนเพราะภมปญญาเปนความรทเกดขนจากการทคนมความสมพนธกบสวนตางๆในทองถนของตนเอง จงเชอกนวาการใหผเรยนไดเรยนรสงทเปนภมปญญา จะทาใหผเรยนไดมความรเกยวกบทองถน มความรก ความผกพนกบทองถน มความตองการทจะมชวตอยในทองถน ขณะเดยวกนความรทผเรยนไดรบกเปนความรทจะทาใหสามารถดารงชวตอยในทองถนไดเปนอยางด รวมทงสามารถปรบเปลยนความรใหเหมาะสมกบการเรยนรอยตลอด เวลา จงทาใหเกดการเรยนรตลอดชวต อนนาไปสการเกดขนของสงคมแหงการเรยนร การสรางสงคมแหงการเรยนรโดยการจดระเบยบใหมการนาภมปญญาทองถนตองถกจดระเบยบภายใตหลกการในเชงวชาการของหลกสตรทงดานวธคด กฎเกณฑ กจกรรม ความร ซงวางอยบนฐานคดของความรแบบวทยาศาสตรทยดหลกเหตผลอนนาไปสการเรยนผลผลตหรอสาระของภมปญญาทองถน ดวยแนวคดดงกลาวมผลใหฐานคดของภมปญญาทองถนทมองวาสรรพสงตางๆลวนมความสมพนธเชอมโยงองอาศยซงกนและกนในลกษณะของความเปนองครวมตองถกสลายตวตนดวยกระบวนการกาหนดระเบยบ แนวปฎบต และความรในเรองหลกสตรเพอกากบ สอดสอง ดแลใหภมปญญาทองถนปฎบต ซงสอดคลองกบความคดเหนของ ทศนา แสวงศกด. (2547 : 12-18) ไดกลาววา การจดการศกษาในปจจบนเนนในเรองการจดการศกษาใหสอดคลองกบความตองการของคนสวนใหญในชมชน โดยใหชมชนมสวนในการพฒนาการศกษารวมกบสถานศกษาในการนาภมปญญาทองถนเขาสสถานศกษาและใชชมชนเปนแหลงเรยนร จงจะทาใหผเรยนเกดความรก ความหวงแหน มความรความเขาใจ เหนคณคาในทองถน และภมปญญาทองถนของตนเองมากขน อรพณ แกวดวง (2544: 67-70) ไดรวบรวมแนวคดและนาเสนอถงการใชภมปญญาทองถนในการปฏบตงานวชาการของโรงเรยนประถมศกษาจากเอกสารตาง ๆ ไว โดยสรป 7 งานดงน 1. งานดานพฒนาหลกสตรและการนาไปใช ประกอบดวย

41

1.1 กาหนดใหเรยนเนอหาซงเกยวของกบทองถนโดยตรง โดยเนอหาทกาหนดใหเรยนนอาจจดเปนหนวยหรอวชาเฉพาะ หรออาจแทรกอยในเนอหาเรองอน ๆ กได 1.2 เปดโอกาสใหทองถนมสวนรวมในการพฒนาหลกสตรเพอใหสามารถจดกรเรยนการสอนไดสอดคลองกบสภาพและความตองกรของทองถนอยางแทจรงโดยทองถนสามารถจะดาเนนการในการพฒนาหลกสตร ไดในลกษณะดงตอไปน 1.2.1 ปรบกจกรรมการเรยนการสอน 1.2.2 ปรบรายละเอยดของเนอหา 1.2.3 ปรบปรงสอการเรยนการสอนทมอย 1.2.4 จดทาสอการเรยนการสอนขนมาใหม 1.2.5 จดทาเนอหา/รายวชาเพมเตมขนใหม 2. งานดานการเรยนการสอน ในงานดานการเรยนการสอนครเปนผมบทบาทในการนาภมปญญาทองถนมาใชใน การเรยนการสอน ดงน 2.1 ครจะศกษาชมชน พรอมทงเกบขอมลจากชมชนทงจากการสงเกตและสอบถามชาวบานผรในทองถน ตลอดจนควรนาสงทอยรอบๆตวผเรยนหรอสงทเปนปญหาของชมชนมากาหนดไวในกลกสตร เพอนาไปสการจดการเรยนการสอน 2.2 ครตองศกษาศาสตรชาวบาน ปราชญชาวบาน พรอมทงศกษาวธการดงเอาสงทเปนศาสตรสากล เขาไปผสมผสานกบความร ภมปญญาทองถน 2.3 ครควรหาโอกาสเพมเตมความร และศกษาวธการตางๆ จากการไปเยยมโรงเรยนอน เพอนามาเปนแนวทางในการพฒนาตน และพฒนาโรงเรยนใหดขน 2.4 ในการจดการเรยนการสอนเรองใดเรองหนงเปนการเฉพาะ ครควรดงศกยภาพ ภมปญญาทองถนเขามารวมเปนวทยากร หรอเปนทปรกษา ควรระดมบคลากร คณะบคคลทเขาใจในการศกษา เชน พระสงฆ องคกรทองถน วทยากรทองถนใหเขามามสวนรวมในการจดการเรยนการสอนเทาทจะทาได 2.5 ครควรจดใหมกระบวนการจดการเรยนการสอนทหลากหลายไมยดแตหนงสอเรยนเทานน 2.6.ในการจดการเรยนการสอนครควรใหเดกมสวนรวมมากทสดเพราะจะทาใหเขาใจถงกระบวนการในการแสวงหาความรได และครควรสงเกตพฤตกรรมของเดกในการแกปญหาเองดวย บางครงครอาจจะใหคาแนะนาชวยเหลอ 2.7 ครควรจดใหมการพานกเรยนไปทศนศกษา แหลงความรทสาคญของชมชน

42

2.8 บางครงในการเรยนรเกยวกบวฒนธรรมประเพณของทองถนอาจไมตองสอนในโรงเรยน แตใหเดกไดรวมกจกรรมทชาวบานจดขนตามโอกาสอานวยและใหชาวบานเปนครของเดกในชมชนนนๆ 3. งานวสดประกอบหลกสตรและสอการเรยนการสอน วสดประกอบหลกสตรและสอการเรยนการสอน ทองถนสามารถเลอกใช ปรบปรงหรอจดทาขนเพอใชในการจดกจกรรมการเรยนการสอนไดตามความเหมาะสมโดยจาแนกประเภทสอการเรยนการสอนททองถนจดทาขนดงน 3.1 สอการเรยนการสอนประเภทหนงสอเรยน หนงสอเรยนททองถนจดทาไดคอ 3.1.1 รายวชาหรอเนอหาวชาททองถนจดทาขนใหมและไดรบอนญาตใหใชแลว 3.1.2 รายวชาในวชาบงคบเลอกเสรและเนอหาในกลมประสบการณตางๆ ททองถนไดมการวเคราะหแลวเหนวาจาเปนตองจดทาหนงสอเรยน เพอใหมเนอหาสอดคลองตามความตองการของทองถน ทงนใหเปนไปตามนโยบายของกระทรวงศกษาธการ 3.2 สอการเรยนการสอนประเภทคมอคร แผนการสอน แนวการสอน หนงสอเสรมประสบการณ แบบฝกหด และสอการเรยนการสอนอนๆ ทองถนสามารถจดทาขนได และนามาใชในการจดกจกรรม โดยอยในดลยพนจของผบรหารสถานศกษา 4. งานวดและประเมนผล 4.1 ในระบบวดผล ควรเนนภาคฝกปฏบตใหมากขน 4.2 ควรกาหนดจดประสงคใหมลกษณะเปนรปธรรมและเปนพฤตกรรมทนาไปใชในชวตประจาวนไดจะทาใหการวดผลมความชดเจนขน 4.3 การวดผลในเรองคณธรรม จรยธรรม ผสอนควรสงเกตและบนทกพฤตกรรมผเรยน ในแบบบนทกตงแตวนแรกจนถงวนสดทายของการเรยนการสอน โดยกาหนดใหเปนรปธรรม 5. งานหองสมด หองสมดเปนศนยกลางแหงวชาการทงปวงทเปดโอกาสใหนกเรยนไดศกษาคนควาเพมเตมดวยตนเองและเปนแหลงความรทจะสนบสนนการใชภมปญญาทองถนในงานหองสมดดงน 5.1 จดใหมหนงสอ หลกสตร เอกสารใบความร เกยวกบหลกธรรมทางพทธศาสนา การปฏบตศาสนกจวนสาคญทางศาสนา สถานทสาคญ บคคลสาคญ ทรพยากรทองถน ประเพณการบายศรสขวญ การจกสานงานเกษตร การเพาะพนธปลา การเลยงสตวและการทาดอกไมประดษฐจากวสดทองถน

43

5.2 จดมมแสดงวสดอปกรณเกยวกบเครองดนตรทองถนหรองานแกะสลก งานหลอ งานปน และอปกรณการประกอบอาชพดงเดมของทองถน 5.3 จดปายนเทศเกยวกบวนสาคญทางพทธศาสนา ปายนเทศเผยแพรความรและเทคนคใหมๆ 6. งานนเทศภายใน หมายถง กระบวนการทางานรวมกนของครและบคลากรการศกษาเพอใหไดมาซงผลสมฤทธสงสดของการเรยนของนกเรยนในการใชภมปญญาทองถนในดานงานนเทศภายในปฏบตดงน 6.1 จดทาคมอ แฟมเอกสาร ขอมล และเครองมอสาหรบการนเทศเกยวกบกจกรรม พธกรรมในวนสาคญทางศาสนา ศลปะการแสดงดนตรทองถน ประเพณสบสองเดอน 6.2 จดทาคมอศลปะดนตรทองถน งานแกะสลก ประเพณสบสองเดอน 6.3 จดทาคมอเกยวกบการประกอบอาชพดงเดมของทองถนและการเกษตร 6.4 จดทาคมอเกยวกบเทคนคการเพาะพนธปลา เลยงสตว การประดษฐจากวสดทองถน 7. งานประชมอบรมทางวชาการ งานประชมอบรมทางวชาการ หมายถง กระบวนการสอน การใหการศกษาใหความร เพอใหมความรความสามารถในการใชภมปญญาทองถนในงานประชมอบรมทางวชาการปฏบตงานดงน 7.1 จดอบรมจรยธรรม ศลธรรม 7.2 จดอบรม ประชมสมมนาการอนรกษสถานทและแหลงทรพยากรทสาคญของทองถน 7.3 จดประชมอบรมทางวชาการเกยวกบการประกอบอาชพทองถน 7.4 จดการประชมอบรมทางวชาการเกยวกบการเผยแพรเทคโนโลยใหมๆ ในการประกอบอาชพทองถน พรชย ภาพนธ (2546: 31-34) กลาวถงการนาภมปญญาทองถนมาใชในการจดทาหลกสตรสถานศกษาจะตองสอดคลองกบความตองการของผเรยน ชมชน สงคม และประเทศชาตโดยมคณะกรรมการบรหารหลกสตรและงานวชาการของสถานศกษาเปนผพจารณาโดยมแนวทางการดาเนนการเปน 3 สวนคอ 1. กาหนดสาระการเรยนรและมาตรฐานการเรยนรรายป รายภาคเรยน รายวชา หนวยการเรยนร และแผนจดการเรยนร 2. กาหนดกจกรรมพฒนาผเรยน 3. กาหนดคณลกษณะอนพงประสงค

44

ในการจดทาหลกสตรสถานศกษา จดมงหมายทสาคญเพอนาภมปญญาทองถนเขาสสถานศกษาในการทจะชวยสรางคณภาพการศกษาใหมความกาวหนาสความเปนสากล เพราะภมปญญาทองถนเปนแหลงเรยนรทดาเนนชวตและเปนทางเลอกใหมในการแกปญหาของชมชน กฤษดา ยคชรฐ (2546: 126-127) ไดกลาวถงการดาเนนการนาเอาหลกสตรภมปญญาทองถนเขาสโรงเรยน แบงเปน 3 ขนตอนคอ 1. รวบรวมภมปญญาทองถนโดยครผสอนและนกเรยนสอบถาม สมภาษณผทรงภมรในทองถน กรรมการโรงเรยน และผปกครอง 2. การเสาะหาผทรงภมรในทองถนโดยใชการสอบถามจากผรในชมชน ผปกครอง และนกเรยน 3. การตดตอประสานงานกบผทรงภมรในทองถน กฤษดา ยคชรฐ ยงไดกลาวถงการจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยการนาภมปญญาทองถนมาสโรงเรยนควรดาเนนการดงน 1. การพฒนาหลกสตรรวมกนระหวางผบรหาร คร ผทรงภมรในทองถน รวมกนกาหนดวตถประสงคการจดการเรยนการสอน และการวดประเมนผลสมฤษ 2. การใหนกเรยนไดไปฝกงานทบานหรอทสถานประกอบการ 3. การเชญผทรงภมรมารวมสอน 4. การนาสงทเปนภมรเฉพาะเรองมาสอดแทรกในเนอหาวชา 5. การสารวจเพอเกบรวบรวมขอมลภมความรในทองถนโดยการสมภาษณในเรองทสนใจแลวจดทาเปนเอกสารประกอบการเรยนการสอน อดม เชยกวงศ (2545: 38-39) ไดกลาวถงการจดการเรยนการสอนตามกระบวนการหลกสตรทองถนเพอใหผเรยนมคณภาพชวตทด คอ คร ควรจดบรรยากาศและสงแวดลอมใหเหมาะสมเพอใหผเรยนเกดความศรทธา รกทจะการเรยนร ซงการเรยนการสอนนนสามารถเกดขนไดทกเวลา ทกแหง อยางตอเนองและยาวนานตลอดชวต เปนการเรยนรดวยตนเอง การเรยนรทดเกดจากผเรยนไดมโอกาสสมผสของจรง สถานการณจาลอง การไดทดลองทา ไดปฏบตจรง ไดเรยนรดวยตนเอง ผเรยนจะสามารถนาผลของการเรยนรทรบไปปฏบตจรงในชวตได ดงนนการจดกจกรรมการเรยนตามหลกสตรทองถนจะตองนาเอาทรพยากรอนมคาของทองถนและภมปญญาชาวบานมาใชในการเรยนการสอน เชน ดานอาชพเกษตรกรรม ดนตร วรรณกรรม ขนบธรรมเนยมประเพณ ทจะทาใหผเรยนไดรจกทองถนของตนเอง เกดความรกผพนในทองถน รวมทงใชทรพยากรทองถนในการประกอบอาชพ การจดการเรยนการสอนควรเปน

45

กระบวนการทจดใหผเรยนไดรจกการเรยนร วธการแสวงหาความรดวยตนเองโดยใชรปแบบและเทคนควธการทหลากหลาย กรมวชาการ (2539: 6-12) ไดเสนอแนวทางในการจดการเรยนการสอนโดยใชภมปญญาทองถน ดงน 1. การพฒนาหลกสตรโดยใชภมปญญาทองถน มแนวทางในการดาเนนการดงตอไปน 1.1 ขนตอนการพฒนา 1.1.1 การสนทนากลม (ตามประเดนทกาหนด) 1.1.2 นาผลการสนทนามากาหนด จดมงหมาย เนอหาสาระ กจกรรมการเรยนการสอน และการวดผลและประเมนผลการเรยน 1.1.3 ตรวจสอบความเหมาะสม โดยผเชยวชาญ และผเขารวมสนทนา 1.2 การสนทนากลม ประกอบดวย 1.2.1 ผนาการสนทนา อาจจะเปนอาจารยใหญหรอผชวยฝายวชาการ ซงจะเปนผชแจงใหทกคนเขาใจจดมงหมายของการสนทนาและกระตนใหทกคนแสดงความคดเหน 1.2.2 สมาชก ประกอบดวย ครผสอน ผรในทองถน กรรมการศกษาของโรงเรยน และ ผปกครองนกเรยนคณสมบตของสมาชก ในการสนทนากลมตองมคณสมบต 1)ไมมความขดแยงกน 2) พนฐานทางสงคมใกลเคยงกน 3) รเรองการดาเนนงานทางการศกษาของโรงเรยนพอสมควร 4) รจกและเขาใจสภาพของภมปญญาทองถนของตนเอง 1.3 ประเดนการสนทนา มขนตอนการปฏบต ตามทเสนอดงภาพประกอบ 2 1.4 การนาไปใช โดยการกาหนดเปนรายวชาใหมหรอสอดแทรกในกลมวชาหรอรายวชาตาง ๆโดยใหมความสอดคลองระหวางวตถประสงคและเนอหาทกาหนดไวในหลกสตรแมบทเดมกบเนอหาใหมทจดทา

46

สงทมคณคาในทองถนทโรงเรยนควรนามาสอนให

นกเรยนมเรองอะไรบาง

เนอหา

ทาไมตองสอนเรองนน ๆ ถานกเรยนไดเรยนใน

แตละเรองแลวนกเรยนสามารถทาอะไรไดบาง วตถประสงคของการเรยน

(วตถประสงคของหลกสตร)

- ถาจะใหนกเรยนเปนอยางทมงหวงควรจะสอน

อยางไร

- ควรใชสถานทใด

- ใครจะเปนผสอนจงจะกอใหเกดผลด/ทาไม

- ควรใชเวลานานเทาใด/ชวงใด/ทาไม

(แยกตามเรองทเสนอ)

วธการสอนหรอการจด กจกรรมและสอ

- รไดอยางไรวานกเรยนเปนไปอยางทเรา ตองการใหเปนเรองนน ๆ

- ใครจะเปนผบอก

- ใชวธอะไรทจะตรวจสอบการเรยนรของนกเรยนใน

เรองนน ๆ (แยกตามเรองทเสนอ)

การวดและประเมนผล

ภาพประกอบ 2 ประเดนในการสนทนาการพฒนาหลกสตรโดยใชภมปญญาทองถน

2. การจดการเรยนการสอนเพอถายทอดภมปญญาทองถน 2.1 ควรมการวางแผนรวมกนระหวางครผสอนและปราชญทองถน 2.2 เนนการศกษาวเคราะห ทาความเขาใจวธคดและความคดของภมปญญาทองถน 2.3 นากระบวนการ หรอแนวปฏบตของภมปญญาทองถนมาจดกระบวนการเรยนการสอน 2.4 เสรมสรางกระบวนการคดทเปนระบบเปนวทยาศาสตร 2.5 ฝกใหผเรยนคดไดหลายดาน คดอยางอสระแลวสรปเปนความรและประสบการณทจะนาไปใชในการดารงชว

กาหนด

กาหนด

กาหนด

กาหนด

47

2.6 ผสมผสานระหวางความรสากลกบความรทองถน 2.7 เนนทกระบวนการมากกวาผลผลต 2.8 ครผสอนหรอปราชญทองถนเปนผจดกจกรรมการเรยนการสอน 3. บทบาทของหนวยงานทเกยวของในการนาภมปญญาทองถนไปใชในการจดจดการเรยนการสอน 3.1 กรมตนสงกด 3.1.1 สงเสรม สนบสนน ครผสอน และหนวยงานทเกยวของทงดานวชาการ และงบประมาณ ทจะใชในการพฒนาหลกสตร และสอการเรยนการสอน 3.1.2 จดใหมเครอขายและศนยขอมลเกยวกบทองถนในระดบตางๆ และสามารถเชอมโยงซงกนและกน 3.1.3 สงเสรมใหโรงเรยนนาชมชนเขามามบทบาทในการจดการศกษาของโรงเรยน 3.1.4 ใหความเปนอสระแกโรงเรยนในเรองการสอนและการสอบ 3.1.5 นาผลการดาเนนงานของครผสอนมาเปนสวนหนงในการพจารณาใหรางวล 3.2 เขตการศกษา/จงหวด/อาเภอ 3.2.1 สรางความเขาใจใหแกผปกครอง ชมชน และภมปญญาทองถน เรองบทบาทในการรวมจดการศกษา 3.2.2 ดาเนนการจดทาศนยขอมลทองถน และใหเชอมโยงซงกนและกนได 3.2.3 ใหบรการและเผยแพรขอมลทไดจดเกบไว 3.2.4 นเทศ ตดตาม และใหคาแนะนาแกโรงเรยนเกยวกบการนาภมปญญาทองถนไปใชในการจดการเรยนการสอน 3.3 ผบรหารและครผสอน 3.3.1 ตระหนก เหนความสาคญ และคณคาของการนาภมปญญาทองถนมาใชในการจดการเรยนการสอน 3.3.2 ตระหนกในตนเองวาไมใชผรหมดทกอยาง แตเปนผทสรางกระบวนการเรยนและเอออานวยใหเกดการเรยนร 3.3.3 ศกษา สารวจ และรวบรวมขอมลเกยวกบภมปญญาทองถน 3.3.4 สรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน 3.3.5 เชญวทยากรทองถน รวมวางแผนและจดกจกรรมรวมกบครผสอน กลาวโดยสรป การจดการเรยนการสอนโดยใชภมปญญาทองถนในสถานศกษาตองมการรวมมอจากหลาย ๆ ฝาย ไมวาจะเปนหนวยงานตนสงกด สถานศกษา บคลากรในสถานศกษา

48

รวมทงชมชนซงเปนแหลงของภมปญญาทองถน ตลอดจนผเรยนกมสวนรวมในการจดการเรยนการสอนโดยใชภมปญญาทองถนเขามาใชในกระบวนเรยนการสอนใหมประสทธภาพ

4. วธการจดกจกรรมการเรยนการสอนภาษาองกฤษ กรมวชาการ (2545: 105-145) ไดเสนอแนวคดในการจดการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาองกฤษ ซงประกอบดวยแนวคดเกยวกบการจดทาสาระหลกสตร แนวคดเกยวกบการสอน แนวคดเกยวกบการเรยนรซงนาเสนอเปนหวขอดงตอไปนคอ

4.1 การเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญ (Learners- Centered Activities) การเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญ แบงออกเปน 3 ขนตอนคอ 1. ขนวางแผน (Planning) วเคราะหความตองการของผเรยน ระดบอาย พนฐานความสามารถทางภาษา ตงเปาหมายและจดประสงคของรายวชา เลอกเนอหาใหครอบคลมสวนทเปนทกษะภาษา(Language skills) ทกษะการเรยนร (Learning skills) และการสรางกจกรรม การเรยนการสอนเพอฝกใหผเรยนมความรดานภาษา (Linguistic exercises) และกจกรรมทางการสอสาร (Communicative Tasks) ในรปแบบทหลากหลายเชน 1.1 การแสดงบทบาทสมมต (Role Play) 1.2 การใชสถานการณจาลอง (Simulation) 1.3 การเรยนรจากโครงงาน (Project –Based Learning) 1.4 การเรยนแบบสบสวนสอบสวน ( Inquiry Method) 1.5 การเรยนแบบรวมมอ (Cooperative Learning) 1.6 การเรยนแบบมสวนรวม (Participatory Learning) 1.7 การเรยนแบบสรางความร (Constructivist Learning) 1.8 กจกรรมการแกปญหา (Problem Solving) 2. ขนดาเนนการ (Implementation ) แบงเปน 2 ขนตอนคอ 1) วธการจดการเรยน การสอนทเนนผเรยนเปนสาคญเปนไปในลกษณะเกยวกบการสอนภาษาเพอการสอสาร(Communicative Approach) 2) แหลงความรควรเปนการตกลงกนรวมกนระหวางครผสอนกบผเรยนเพอตอบสนองความตองการของผเรยนเพอสรางเสรมประสบการณใหแกผเรยน 3. ขนการวดผลและประเมนผล (Evaluation) ควรมการประเมนทงรายวชา และการจดการเรยนการสอน

49

สมชาย ศรทอง (2545: 39-42) ไดเสนอวธการจดการเรยนรโดยยดผเรยนเปนสาคญนน ผสอนตองจดบรรยากาศและสงแวดลอมทเออตอการเรยนรทงจากสอและแหลงวทยาการตางๆ จดการเรยนรใหเกดขนไดทกเวลา ทกสถานท มการประสานความรวมมอกบผปกครองและชมชน จดสงเสรมการเนนการและจดแหลงเรยนร ผเรยนจะเปลยนบทบาทจากผรบเปนผเรยน ครผสอนเปนผถายทอดความรใหแกผเรยนดวยวธการทหลากหลาย เชน การเรยนแบบรวมมอ การเรยนแบบประสบการณตรง การเรยนแบบสงเสรมความคดสรางสรร และการเรยนแบบการทาโครงงาน การจดกจกรรมการเรยนการสอน Walk Rally นบเปนกจกรรมหนงทเนนผเรยนเปนสาคญ เนองจากสามารถบรณาการเขาไดกบทกรายวชา สงเสรมการทางานเปนทม สรางความเปนกนเองและคนเคย สงเสรมบรรยากาศทสนกสนาน ลกษณะของกจกรรมเปดโอกาสใหทกคนมสวนรวมทงความคด การพด การแสดงออก สมาชกทกคนไดแสดงบทบาทผนา ผตาม ผชแนะ ผปฏบต เนนความสามคค ความสมพนธ ผเรยนรจกตนเองมากขน การจดกจกรรมครเปนผมบทบาทในการวางแผน ขนตอนและวธการเรยนทจะทาใหผเรยนมความสามารถในการวางแผนการทางานประสบผลสาเรจ มประสบการณตรงและสามารถนาไปใชในการดารงชวตประจาวน เพอใหดารงอยในความเปนมนษยทสมบรณ

4.2 แนวการสอนภาษาเพอการสอสาร (Communicative Language Teaching) แนวการสอนภาษาเพอการสอสาร เปนการจดกจกรรมทเนนผเรยนเปนสาคญ ผเรยนทไดเรยนรจากประสบการณจรงในชวตประจาวนและใหความสาคญกบโครงสรางไวยากรณทปรากฎอยในเนอหา ผเรยนมการพฒนาทกษะในการใชภาษาทกทกษทงทางดานการฟง การพด การอาน และการเขยน สมตรา องวฒนกล (2538: 1-7) ไดสรปใจความสาคญของการจดการเรยนการสอนภาษาเพอการสอสาร ไววา เปนกจกรรมทชวยใหผเรยนไดฝกการใชภาษาดานตางๆ เชน เสยง ศพท โครงสรางทางภาษามาประกอบเพอสอความหมาย กจกรรมชวยสรางแรงจงใจในการเรยนภาษา กจกรรมทจดขนชวยใหการเรยนภาษาเปนไปอยางธรรมชาต กจกรรมชวยสรางสภาพแวดลอมทสงเสรมในการเรยนร ซงสอดคลองกบแนวคดของ นสย แกวแสนไชย (2548: 16 - 19) ไดกลาววาวธการสอนภาษาเพอการสอสารจะเนนการบรณาการของทกษะดานตางๆ (Integration) การสอสารเปนการใชภาษาคาพดและทาทาง (Verbal and non-verbal) เนนการใชภาษาตามหนาท (Function) มากกวารปแบบ (Form) เนนความสามารถดานการใชภาษา (Communication) มากกวาความรทางภาษาศาสตร(Linguistics) เนนการนาไปใชไดอยางถกตองตามความเหมาะสม (Appropriateness) และเนนทผเรยนเปนสาคญ (Learner Centered)

50

4.3 การจดการเรยนรแบบบรณาการ (Integrated Learning) การจดการเรยนรแบบบรณาการ (Integrated Learning) เปนการเรยนรทเปดโอกาสใหใชวธการตงคาถาม และกระบวนการแกปญหาเพอแสวงหาความรและทกษะโดยไมยดตดกบโครงสรางของสาขาวชาตางๆทางดานวชาการ และเปนประโยชนในการจดหลกสตรและการจด การเรยนการสอน การเรยนรแบบบรณาการนนเปนการเชอมโยงทางความคดรวบยอดจากวชาและประสบการณตางๆเขาดวยกน เปนการสงเสรมใหผเรยนไดขยายโลกทศนและวสยทศนใหกวางขน ตอบสนองความสามารถทางพหปญญาของผเรยน และตอบสนองความสามารถทจะแสดงออกทางอารมณผเรยนสามารถเชอมโยงสงทเรยนเขากบชวตจรงและสามารถสรางองคความรดวยตนเอง นอกจากนแลวผเรยนยงสามารถแลกเปลยนความรตอกนในการทางานกลมผเรยนสามารถใชชมชนเปนแหลงเรยนรและรวมพฒนาชมชนไดอยางเหมาะสม และยงเปนการสงเสรมใหผเรยนไดวธการเรยนรตลอดชวต ซงสอดคลองกบขอความในมาตรา 24 ของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 การจดการเรยนรแบบบรณาการมลกษณะบรณาการไดหลายรปแบบ เชน บรณาการระหวางความรกบกระบวนการเรยนร บรณาการระหวางพฒนาการทางความรและพฒนาการทางดานจตใจ บรณาการระหวางความรกบการกระทา บรณาการระหวางสงทเรยนในโรงเรยนกบสงทเปนอยในชวตประจาวน และบรณาการระหวางกลมสาระการเรยนรตางๆ สงทควรจะตองคานงถงในการจดการเรยนรแบบบรณาการคอ การเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญ สงเสรมใหผเรยนไดทางานรวมกนเปนกลมดวยตนเอง โดยสงเสรมใหมกจกรรมกลมลกษณะตางๆทหลากหลายในการเรยนการสอนและผเรยนไดลงมอกระทากจกรรมอยางแทจรง ในการจดประสบการณใหแกผเรยนควรจดใหผเรยนไดมโอกาสปฏบตจรง และสามารถนาไปใชกบชวต ประจาวนได จดบรรยากาศในชนเรยนใหผเรยนเกดความรสกกลาคดกลาทา ตลอดจนปลกฝงจตสานก คานยมและจรยธรรมทถกตองดงาม. (กรมวชาการ. 137-146)

4.4 การเรยนรจากการทาโครงงาน (Project-Based Learning) มลลกา พงศปวตร และศรภม อครมาส (2546 : 2-10 , อางองจาก Simon Haines. n.d.) ไดกลาววาการจดการเรยนการสอนจากการทาโครงงานเปนการสอนแบบมงเนนผเรยนเปนสาคญไมใชการสอนทยดหลกสตรเปนสาคญ เปนการรวมมอมากกวาการแขงขน มการแลกเปลยนเรยนรประสบการณ เนนททกษะมากกวาโครงสรางทางไวยากรณ และความสาคญของชนงานปนปลาย นอกจากนแลวการจดทากจกรรมโครงงานนาไปสการบรณาการทงทางดานทกษะและกระบวนการ

51

แสวงหาความรขอมลจากแหลงเรยนรตางๆของผเรยนเอง ในการทาโครงงานมลาดบขนตอนแบงออกเปน 3 ขนตอนใหญๆทงโครงงานแบบเตมรปแบบและแบบกจกรรมเสรม 1. โครงงานแบบเตมรปแบบ (Full- Scale Project) ดาเนนการโดย 1.1 การวางแผนในหองเรยน (Classroom Planning) ครและผเรยนอภปรายรวมกน เกยวกบเนอหาและขอบขายของโครงงาน 1.2 การดาเนนการทาโครงงาน (Carrying out the Project) ผเรยนดาเนนการตามขนตอนทวางไว 1.3 การทบทวนและตดตามงาน (Reviewing and Monitoring the Work) อภปรายและประเมนผลยอนกลบทงระหวางการทาและหลงการทาโครงงาน 2. โครงงานแบบกจกรรมเสรม (Bridging Activities) มขนตอนคอ 2.1 วางแผนอภปรายเกยวกบเนอหาและขอบขายของโครงงานโดยผเรยนตดสนใจจะทางานเดยว เปนค หรอกลมยอย ครผสอนชวยเหลอดานการใชภาษาทจาเปนตองใช 2.2 ปฏบต (Do) ลงมอปฏบตในหองเรยนหรอนอกหองเรยน 2.3 แลกเปลยนประสบการณ (Share) ทาในหองเรยนโดยผเรยนนาเสนอโครงงาน เพอนๆ ถามคาถามและอภปราย เพชรา วงศประไพโรจน. (2544 : 1-7) ไดอธบายการจดกจกรรมการเรยนแบบโครงงาน เปนการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนสาคญทสด มวธการและรปแบบการจดกจกรรมทหลากหลาย แตกตางตามลกษณะของเนอหา กจกรรมมความสอดคลองกบความสนใจและความถนดของผเรยน การฝกทกษะกระบวนการคด การจดการ การแกปญญหา การจดกจกรรมทผเรยนไดเรยนรจากประสบการณ มการฝกปฏบตจรง มการบรณาการความรสาขาตางๆ มการประสานความรวมมอกบผปกครองและชมชน เพอพฒนาผเรยนตามศกยภาพ ซงจดมงหมายของการจดการเรยนการสอนแบบโครงงาน นน เพอใหผเรยนใชความร ประสบการณ ปฏบตงานตามความสามารถ ผเรยนไดศกษา คนควาจากแหลงเรยนรตางๆ เพอพฒนาความคดสรางสรรค ใหผเรยนไดทางานอยางเปนระบบโดยใชกระบวนการแกปญหา และไดแบงประเภทของโครงงานออกเปน 4 ประเภทคอ 1. ประเภทโครงงานแบบสารวจ (Survey Research Project) 2. โครงงานประเภททดลอง (Experiment Research)

3. โครงงานประเภทการพฒนาหรอการประดษฐ (Developmental Research Project ) 4. โครงงานประเภทสรางทฤษฎหรออธบาย (Theoretical Research Project)

52

ลาดบขนการเรยนร แบบโครงงาน คอ 1. สงเกตปรากฏกาณ หรอศกษาหาขอมลจากแหลงตางๆเพอใหมองเหนปญหา 2. ครเปนผกระตนใหผเรยนสงเกตดวยตนเองจนเกดขอสงสย มปญหา และคด แกปญหา 3. กาหนดปญหาทสนใจ แลวศกษาใหชดเจน 4. วางแผนปฏบตงาน 5. ลงมอปฏบตตามแผนทวางไว 6. เขยนรายงานเพอนาขอมลจากการศกษามาทารายงานสรป อภปราย และประเมนผล

7. นาเสนอโครงงานตอสาธารณชน โดยนาเสนอขอมลหรอผลสรป หรอสงทประดษฐ ในรปแบบรายงาน การจดปายนเทศ หรอการแสดงละคร กลาวโดยสรป การจดกจกรรมกรเรยนการสอนประเภทโครงงาน เปนโครงงานตามสาระการเรยนรทผเรยนเลอกทาดวยความสนใจ ตองการทราบหรอสงสยในสงทเรยน มการบรณาการความร ทกษะ คณธรรม จรยธรรม และคานยมมากาหนดเปนโครงการในการศกษาหาคาตอบ หรอทดสอบ ประดษฐสงของขนมาใชและสามารถนาผลไปใชในการแกปญหาได

4.5 การเรยนการสอนภาษาองกฤษแบบโฟรแมทซสเตม (4 MAT’S Learning System)

การเรยนการสอนภาษาองกฤษแบบโฟรแมทซสเตม เปนการสอนทชวยใหผเรยนมความสามารถในการคดวเคราะหจากการรบรประสบการณทเปนรปธรรม มการจดเกบขอมลดวยการสงเกตและไตรตรองเชอมโยงความรใหมเขากบประสบการณเดมของตนเองผเรยนจะบรณาการจากสงทไดสงเกตมาเปนความคดรวบยอดทเปนนามธรรมแลวนามาลงมอปฏบต มการประยกตใชความร การคนควา และการทดลองปฏบต การจดกจกรรมเนนการเรยนแบบรวมมอการอภปราย การทางานกลม และกจกรรมการแกปญหา ลกษณะของผเรยนม 4 แบบ ตามแนวคดของโฟรแมทซสเตม คอ ผเรยนแบบท 1 (Imaginative Learners) ผเรยนมความถนดในการเรยนรจากประสบการณทเปนรปธรรมมการสงเกต ไตรตรอง เชอมโยงความรใหมเขากบประสบการณเดม เปนการเรยนแบบรวมมอ การอภปราย การทางานกลม ผเรยนในกลมนจะมคาถามนาคอ “ทาไหม” ( Why? )

53

ผเรยนแบบท 2 (Analytic Learners) ผเรยนมความสามารถในการคดวเคราะหเรยนรความคดรวบยอดทเปนนามธรรม เชน ความรทเปนทฤษฎ รปแบบ และความรจากผเชยวชาญ การอาน การคนควาขอมลจากตารา เอกสาร การเรยนจากการบรรยาย ผเรยนกลมนมคาถามนาคอ “อะไร” (What?) ผเรยนแบบท 3 (Commonsense Learners) มความสามารถความถนดในการรบรจากความคดรวบยอดทเปนนามธรรมแลวนามาปฏบตมการประยกตใชความร การคนควา การทดลองปฏบต กจกรรมเนนการปฏบตการแกปญหา คาถามนาสาหรบกลมนคอ “อยางไร” (How?) ผเรยนแบบท 4 (Dynamic Learners) ผเรยนมความถนดในการเรยนรทปนรปธรรม แลวนามาปฏบต การเรยนรเปนการสารวจคนควา การคนพบดวยตนเองแลวนามาเชอมโยงไปสการทดลองปฏบตดวยตนเอง คาถามสาหรบกลมนคอ “ถา” (If ?) กรมวชาการ (กรมวชาการ. 2544: 166 – 170; อางองจาก Morris and McCarthy : 1990) ตงขอสงเกตวา จากลกษณะของผเรยนทง 4 แบบดงกลาวขางตน นามาจดรปแบบการเรยนการสอนแบบโฟรแมทซสเตมโดยแบงขนตอนในการสอนใหผเรยนสามารถพฒนาสมองทงซกซายและซกขวาอยางเตมทเปนการพฒนาพหปญญา ซงประกอบดวยขนการสอน 8 ขน คอ 1) การสรางประสบการณ 2) การสะทอนประสบการณ 3) การ บรณาการสงทไดจากการสงเกตเปนความคดรวบยอด 4) การพฒนาทฤษฎและความคดรวบยอด 5) การลงมอปฏบตตามคดทกาหนด 6) การเรยนรสงตางๆรอบตว 7) การวเคราะหเพอเหนประโยชนหรอการประยกตใช 8) การลงมอปฏบตดวยตนเองและการแลกเปลยนความรกบคนอน

4.6 การวดและประเมนผล (Measurement Assessment and Evaluation) การวดและประเมนผลการเรยนรเปนกระบวนการทครใชพฒนาคณภาพ ความกาวหนา และความสาเรจทางการเรยนของผเรยน ซงจะเปนประโยชนในการสงเสรมการพฒนาการเรยนรอยางเตมศกยภาพ สถานศกษาจะตองจดทา เกณฑและแนวปฏบตในการวดและประเมนผลการเรยนของสถานศกษาเพอใหบคลากรถอปฏบตรวมกน และเปนไปตามมาตรฐานเดยวกน กรมวชาการ. (2546 : 243-256) ไดอธบายวา สถานศกษาจะตองมผลการเรยนรจากการวดและประเมนผลทงในระดบชนเรยน ระดบสถานศกษา ระดบเขตพนทการศกษา และระดบชาต รวมถงการประเมนจากภายนอกเพอเปนขอมลในการสรางความเชอมนในคณภาพของผเรยนทงภายในและภายนอกสถานศกษา ซงการประเมนผลแตละระดบมจดมงหมายทแตกตางกนอยางชดเจนและใชเวลาทแตกตางกนในการประเมนดงน

54

1. การวดและประเมนผลระดบชนเรยน มงเนนทจะทราบวาผเรยนมความกาวหนาใน ดานความร ทกษะกระบวนการ และคณลกษณะอนพงประสงค วธการทใชตองมความหลากหลาย เนนการปฏบตทเหมาะสม สอดคลองกบสาระการเรยนร กระบวนการเรยนร และดาเนนการไดอยางตอเนอง สามารถประเมนพฤตกรรมการเรยน การรวมกจกรรมหรอผลงานจากโครงงานหรอแฟมสะสมงาน

2. การประเมนผลระดบสถานศกษา เปนการประเมนเพอตรวจสอบความกาวหนาดาน การเรยนรเปนรายภาคเรยน รายป และชวงชน สถานศกษานาขอมลทไดไปใชเปนแนวทางในการปรบปรงพฒนาการเรยนการสอนและคณภาพของผเรยนใหเปนไปตามมาตรฐานการเรยนร และการนาผลการประเมนรายชวงชนไปพจารณาตดสนการเลอนชน

3. การประเมนคณภาพระดบชาต เปนการวดผลผเรยนทสถานศกษาจะตองจดในป สดทายของแตละชวงชน ไดแก ชน ป.3 ชน ป.6 ชน ม. 3 และชน ม. 6 เขารบการประเมนระดบชาตในกลมสาระการเรยนร ทสาคญ คอ ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ภาษาองกฤษ ขอมลทไดจากการประเมนนาไปพฒนาคณภาพของผเรยนคณภาพการจดการศกษาของสถานศกษา

การประเมนผลทางภาษา ในการจดการเรยนการสอนภาษาตามแนวการสอนภาษาเพอการสอสาร ครเปนผ ออกแบบวธการสอนและเทคนคการสอนภายในชนเรยนเพอใหเกดความรแบบผสมผสานโดยคาดหวงวาผเรยนจะมความรและทกษะทางภาษา ลกษณะภาษาทจะนามาประเมนควรเปนภาษาทใชในสถาณการณการสอสารตามสภาพจรงทงความสามารถในการนาความรเนอหาทางภาษา ซงประกอบดวย เสยง คาศพท โครงสราง ไวยากรณ ไปใชในการสอสาร และสมรรถภาพของการใชภาษาในการสอสาร ซงสามารถแยกไดเปน 4 สมรรถภาพยอย ดงน

1. สมรรถภาพทางภาษา ( Linguistic Competence) ไดแก การเปลงเสยง การสรางคา การใชคาศพท และโครงสรางประโยค

2. สมรรถภาพทางภาษาศาสตรสงคมและวฒนธรรม (Socio-linguistic and Socio- cultural Competence) การรจกวฒนธรรมสงคม รจกปรบภาษาใหเหมาะกบบคคล และบทบาทตามสถานภาพในสถานการณการสอสาร

3. สมรรถภาพทางการเรยบเรยงถอยคา (Discursive Competence) เปนการเรยบเรยง ลาดบความคด เชอมโยงประโยคเปนขอความในการสอสาร

55

4. สมรรถภาพทางยทธศาสตรการสอสาร (Strategic Competence) เปนความสามารถ ในการใชวธตางๆ เพอใหการสอสารดาเนนไดอยางตอเนอง เชน การอธบายคาดวยทาทาง หรอการใชประโยคเทยบเคยง

การกาหนดจดประสงคในการประเมน ในการประเมนทกษะทางภาษา ผสอนตองกาหนดสงทตองการประเมนตามสมรรถภาพในการสอสารโดยแบงเปนประเดนตามจดประสงคในการประเมน ไดแก การประเมนเนอหาทางภาษาหรอการใชภาษา วดไวยากรณ คาศพท การออกเสยง ประเมนสมรรถภาพทางภาษาในการใชภาษาทเหมาะกบบคคล การเรยบเรยง ถอยคา การแกปญหาในการพด ประเมนการเรยนรทางภาษา และการประเมนทกษะการเรยนรทวไป การทางานเปนกลม การรจกตนเอง การหาขอมลทไมร และการปฏบตตามคาสง

แนวทางการทดสอบทางภาษา ครผสอนจะตองจดวธการทดสอบทกษะการใชภาษาทง 4 ทกษะ ดงน

1. การทดสอบทกษะการฟง ไดแก 1) การทดสอบการจบใจความสาคญของการพด เชน ฟงขาวแลวใหผเรยนเขยนบคคล สถานททไดยน ฟงครอธบาย เลาเรองเกยวกบบคคล สงของ สถานท หรอเหตการณสาคญๆ นกเรยนเขยนสรปไดทดสอบความเขาใจขอความ 2) การทดสอบ ความเขาใจขอความ เชน จบใจความสาคญโดยการฟงเรองราว บทความ ฟงแถบบนทกเสยงเกยวกบเรองราวในชวตประจาวน ฟงบทสนทนา แลสามารจบใจความสาคญของเรองตางทไดฟงและปฏบตตามคาสงได 3) การทดสอบการรบขอมล ผเรยนฟงขอความแลวกรอกขอมล หรอทาเครองหทาย สรป จดบนทกบทความทไดฟง 4) การทดสอบการถายทอดคาพดหรอเรองราว 5) การเขยนตามคาบอก

2. การทดสอบทกษะการพด แบงได 2 ลกษณะ คอ 1) การพดทมการควบคม เชน การแนะนาตว การสอบปากเปลา การเลาเรอง การใหพดตามสถานการณสมมตโดยใชภาษาตามหนาท 2) การพดโดยอสระในสถานการณการสอสารอยางแทจรง คอ การบรรยายเหตการณ การแสดงความคดเหน การพดตามหวขอทกาหนด การบรรยายสงของหรอบคคล

3. การทดสอบทกษะการอาน เชน การอานออกเสยง การอานเพอจบใจความสาคญ 4. การทดสอบทกษะการเขยน ไดแก

1) การเขยนเรยงความโดยมตวแนะ เชน ใหดภาพ แลวเขยนคาบรรยาย เขยนบท สนทนาจากเรองเลา ฟงขอความจากเทปแลวเขยนสรปความ

56

2) การเขยนอยางอสระ ผเรยนจะแสดงสามารถในการเรยงลาดบความคด การใชคาศพททเหมาะสม จากแนวความคดดงกลาว สรปไดวา การทดสอบทางภาษา เปนการบรณาการลกษณะยอยๆทางภาษาเขาดวยกน เพอใหสามารถทดสอบความสามารถในการใชภาษาไดจรง นภา หลมรตน. (2544: 13-19) ใหความหมาย การวดผล (Measurement Assessment) และการประเมนผล (Evaluation) มองคประกอบทสมพนธเกยวของกน คอ วตถประสงคการศกษากบการจดประสบการณการเรยนร และการวดประเมนผล ในการจดการเรยนการสอนจะตองตงวตถประสงคดานการสอน การสรางองคความรและทกษะ รวมถงเจตคต การกาหนดวตถประสงคทจะสอนเปนการเลอกวธการสอน หรอการจดประสบการณการเรยนรใหผเรยนไดอยางเหมาะสม การวดประเมนผลเพอเปนการตรวจสอบผเรยนไดเรยนรตามวตถประสงคหรอไม การวดผลประเมนผลจดเปนสวนสาคญในการศกษา ครตองตระหนกและใหความสาคญในการออกขอสอบ เรองความยตธรรม เพราะการวดผลทดยอมนาไปสการประเมนผลทถกตอง การวดผลประเมนผลทดมคณภาพนนสามารถกากบการเรยนรของผเรยนใหเปนไปตามทศทางทตองการไดนอกเหนอจากการจดประสบการณการเรยนร และยงนาไปปรบปรงกระบวนการจดการเรยนการสอนได เปนแรงจงใจใหผเรยนอยากเรยนหรอไม ดงนนในการวดและประเมนผลผสอนควรตระหนกวาการวดตองมความชดเจน เครองมอทใชวดนาเชอถอ มความเทยงตรง เหมาะสมสอดคลองกบสงทตองการวด และมความหลากหลาย บญเลยง ทมทอง (2545: 72-76) ไดกลาวสอดคลองกนวา การวดผล เปนกระบวนการทไดมาซงจานวนและตวเลขเพอหาจานวน ลาดบหรอรายละเอยดของคณลกษณะดวยวธการและเครองมอทเหมาะสม การประเมนผล คอการนาผลทไดจากการวดมาตดสนวนจฉยและสรปผลอยางมระเบยบ ทงดานการเรยนของผเรยน และการสอนของคร วธการจดกจกรรมการเรยน การสอนครผสอนจาเปนตองมการวดผลควบคกนไปทงในระหวางสอน เชน การซกถามระหวางสอน สงเกตการปฏบตงาน การตรวจสมดแบบฝกหด หรอการวดความรจากประสบการณเดม กอนการเรยน จนกระทงถงการวดหลงการจบการเรยนรายวชา ในยคปฏรปการศกษาครตองใชการวดประเมนผลตามสภาพจรง ซงสามารถวเคราะหไดดงน 1. ประเมนความสามารถจรงในชนเรยนโดยใชแฟมสะสมงาน 2. ประเมนความสามารถของผเรยนโดยวดจากหลกสตรทจด 3. ประเมนปฏสมพนธ 4. ประเมนจากงานหรอโครงงานทเนนใหเหนกระบวนการทางาน 5. ประเมนเพอตรวจสอบเปาหมาย

57

จากทกลาวมาสรปไดวา การวดผลและประเมนผลตองทาตลอดเวลาทสอน มการจดเกบขอมล หรอรองรอยของการประเมนอยางเปนระบบ สามารถปรบใหเขากบการวดและประเมนผลในปจจบน เนนกระบวนการวดทหลากหลายตามสภาพจรงทเกดขน

5. คมอ 5.1 ความหมายของคมอ นกวชาการไดอธบายเกยวกบความหมายของคมอไวดงน วรรณา สคนธชาต (2540: 40) กลาววา คมอการสอนหรอคมอครจะตองประกอบดวยจดมงหมายของการเรยน มเนอหาในรายวชา มการแนะแนวทางในการจดกจกรรมเปนแนวทางในการจดกจกรรมของนกเรยนกระตนใหนกเรยนรกจกหาเหตผล มการกาหนดการใชวสดประกอบการเรยน เอกวฒ ไกรมาก (2541: 51) ไดอธบายไววาคมอ เปนหนงสอทเขยนขนเพอเปนแนวทางใหครหรอผใชไดศกษา เขาใจงายและงายตอการปฏบตตามเพอสงเสรมและประกอบการเรยนใหบรรลวตถประสงคทกาหนดไว อานวย เถาตระกล (2541: 8) ไดใหความหมายไววา คมอเปนเอกสารทมรายละเอยดเสนอแนะแกผใชใหสามารถเขาใจแนวทางการใชและขอพงปฏบตทจะชวยใหการนาเรองนนใชงานไดตรงตามเจตนารมณ อนชต เชงจาเนยร (2545: 22) ไดสรปความหมายไววา คมอเปนหนงสอทเขยนขน เพอเปนแนวทางใหผใชคมอไดศกษาทาความเขาใจและงายตอการการปฏบตตาม เพอใหการทากจกรรมอยางใดอยางหนง มมาตรฐานใกลเคยงกนมากทสด ทาใหผเรยนเกดความร และความสามารถ มทกษะทใกลเคยงกน ปรชา ชางขวญยนและคณะ (2542: 153) ใหความหมายไววา หนงสอคมอเปนหนงสอทใชควบคกบการกระทาสงหนงสงใด เปนหนงสอทใหแนวทางปฏบตแกผใชสามารถกระทาสงนนๆใหบรรลผลสาเรจตามเปาหมาย ซงสอดคลองกบ สมมารถ ปรงสวรรณ (2545: 76) ซงไดสรปไววา คมอหมายถง หนงสอ ตารา เอกสารแนะนา หรอเปนสอทใชเปนแนวทางในการปฏบตควบคกบการทาสงใดสงหนงทมเนอหานนๆ ทผอานสามารถนาไปปฏบตจนบรรลวตถประสงคตามเปาหมาย ซงตรงกบกรมวชาการ (2543: 18) อธบายความหมายวา คมอครเปนหนงสอทใชควบคกบสงหนงสงใดโดยมการกาหนดเนอหา แนวทางการปฏบตแกผใชใหสามารถจดการเรยนการสอนไดตามแนวทางของคมอ

58

ครบน จงวฒเวศน, และมาเรยม นลพนธ (2542: 42) ใหความหมายในการจดทาคมอ ไววา คมอทสรางขนตองเปนแหลงความรของผศกษาสามารถชวยใหผศกษาเขาใจมากขนและสามารถนาไปปฏบตไดถกตอง วสรรณ พลเสน (2547: 39) สรปความหมายของคมอวาเปนหนงสอ ตารา เอกสารแนะนาหรอเปนสอทาความเขาใจทจดทาขนเพอเปนแนวทางใหผใชคมอไดศกษาคนควา เตรยมการทาความเขาใจเรองทจะทาไดงายขนและสามารถปฏบตตามไดอยางมประสทธภาพ จากแนวคดของนกวชาการทไดศกษา สรปไดวา คมอหมายถง หนงสอ ตารา หรอเอกสาร ทมเนอหาสาระ การแนะแนวทางสาหรบผใชมความร ความเขาใจ แนวทางการใชและขอพงปฏบต และเพอสงเสรม ประกอบการเรยน การจดกจกรรมใหบรรลตามเปาหมายทกาหนดไวอยางมประสทธภาพ

5.2 ประเภทของคมอ คมอเปนสอทใหขอคดและแนวทางในการดาเนนการ ใหบรรลเปาหมายจงมนกการศกษาหลายทานไดจดแบงประเภทของคมอไวดงน ปรชา ชางขวญยน (2539: 127-132) อธบายวา คมอโดยทวไปแบงออกไดเปน 3 ประเภทคอ 1. คมอคร (Teacher’s manual or handbook) เปนหนงสอทใหแนวทางและคาแนะนาแกครเกยวกบสาระ วธการ กจกรรม สอ วสดอปกรณ และแหลงขอมลอางองตางๆใชควบคกบตาราเรยนหรอหนงสอเรยน 2. คมอผเรยนหรอแบบฝกปฏบต (Student’s manual or workbook) เปนหนงสอทผเรยนใชควบคกบหนงสอเรยน ปกตจะประกอบดวย สาระ คาสง แบบฝกหด ปญหาคาถาม ทวางสาหรบเขยนตอบและการทดสอบ 3. คมอทวไป เปนหนงสอทใหความรในการทากจกรรมหนงกจกรรมใด แกผอานโดยมงใหผอานเขาใจ สามารถดาเนนการในเรองนนๆไดดวยตนเองอยางถกตอง อานวย เถาตระกล (2541: 10) ไดอธบายประเภทของคมอวาม 3 ประเภท คอ 1. คมอหลกสตร เปนเอกสารทแนะนาใหผใชหลกสตรไดสามารถเขาใจแนวทางการใชและขอพงปฏบต 2. คมอฝกงาน เปนเอกสารเสนอแนวทางใหผใชนาไปปฏบต หรอฝกงานทงภายในและภายนอกสถานประกอบการ รวมทงใหผทมสวนรวมเกยวของกบการฝกงานไดมแนวทางการปฏบตเปนไปในทางเดยวกน

59

3. คมอนกเรยน เปนเอกสารทเสนอแนะแกผเรยนในการปฏบตตนโดยมขอมล กฎ ระเบยบขอบงคบของสถานศกษาเพอใหผเรยนปฏบตตามไดถกตอง อนชต เชงจาเนยร (2545: 23) ไดจดแบงคมอตรงกบ ภทรกร เฟองฟ (2546: 38) ซงจดแบงประเภทของคมอออกเปน 2 ประเภท ดงนคอ 1. คมอการเรยนการสอนตามหลกสตร ซงเสนอแนะแนวทางหรอเทคนคการจดการเรยนการสอน การใชสอทมความสอดคลองกบรายวชาและระดบชนเรยนนนๆตามทหลกสตรกาหนด เชน คมอรายวชา คมอการใชสอการเรยนการสอน 2. คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนทวไป ซงเสนอแนะแนวทางการดาเนนกจกรรมตางๆเพอใหบรรลวตถประสงคทกาหนดไวในหลกสตรโดยไมเกยวของกบเนอหา หรอคาอธบายรายวชา บนลอ พฤกษะวน (2537: 28) เสนอความคดเหนไววา หนงสอคมอครมหลายแบบ สามารถแยกประเภทไดดงน 1. คมอครรายวชา เปนตาราทเสนอแนะเทคนคการสอนแตละรายวชา แตละระดบชน 2. คมอสอนรายวชาและรายชน เปนตาราทเสนอแนะการสอนรายวชาในระดบชนนนเพอชวยใหครทปฏบตการสอนสามารถดาเนนการสอนเปนรายบทเรยนควบคกบบทเรยนทนกเรยนใชอย 3. คมอครสอนรายชนเรยน เปนตาราทเสนอแนะการสอนในระดบชนนนๆ ซงครอบคลมทกกลมสาระการเรยนร หรอรายวชา คมอประเภทนจดทาขนเพออานวยความสะดวกแกครผสอนในระดบชนนนๆ ซงประกอบดวย จดประสงค เนอหา กจกรรมและการตรวจสอบผลการเรยนในระดบชนนน ศกรนทร สวรรณโรจน (2535: 77) แบงคมอออกเปน 3 ประเภท ไดแก 1. คมอการสอนหรอคมอการจดกจกรรมทใหความรและขอเสนอแนะเกยวกบหลกสตรการสอนและการจดกจกรรมการเรยน 2. คมอหนงสอเรยน เปนคมอทจดขนควบคกบหนงสอเรยน อธบายการใชหนงสอนนใหถกตองและมประสทธภาพ ดาเนนการจดกจกรรมตางๆ ใหสอดคลองกบเนอหาในหนงสอเรยน มลกษณะกงแผนการสอนกงคมอนกเรยน 3. คมอการใชสอหรอนวตกรรม การทาหรอการผลตสอและนวตกรรมขนในโรงเรยนเพอเผยแพรผลงาน แสดงความรความสามารถของผทาผลงานและมผอนสามารถนาไปใชไดอยางถกตอง

60

จากแนวคดของนกวชาการเกยวกบคมอทกลาวมาแลวนนพอจะสรปไดวา คมอแบงไดเปน 2 ประเภทใหญๆ ดวยกนคอ 1. คมอเกยวกบการเรยนการสอนตามหลกสตรทเสนอแนวทางหรอเทคนคการสอน การใชสอ ทมความสมพนธกบรายวชาใดรายวชาหนง หรอระดบชนเรยนตางๆตามทหลกสตรกาหนด 2. คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนทวไปทเสนอแนะแนวทาง หรอเทคนคการจดกจกรรมใดกจกรรมหนง เพอสนบสนนและสงเสรมใหการจดกจกรรมการเรยนรตามหลกสตรทกาหนดเปาหมายไว ซงไมไดเกยวของสมพนธกบเนอหาหรอคาอธบายรายวชา ซงผศกษาเหนวาคมอการจดกจกรรมเปนคมอทมความเหมาะสมในการจดทาอยางยง

5.3 องคประกอบของคมอ ในการจดทาคมอนนมองคประกอบทสาคญทสาคญๆ สามารถนามาใชในการปฏบตงานผศกษาไดรวบรวมความคดเหนของนกวชาการไวดงน ศกรนทร สวรรณโรจน (2535: 89) กลาววาองคประกอบของคมอโดยทวไป คอ 1. คาชแจงเกยวกบการเตรยมการทจะจาเปนตางๆ เชน วสดอปกรณ 2. เนอหา สาระ และกระบวนการ หรอขนตอนในการดาเนนการ 3. ความรเสรม หรอแบบฝกหด แบบฝกปฏบตเพอชวยใหผอานใชในการฝกฝน 4. ปญหาและคาแนะนาเกยวกบการปองกนแกไข 5. แหลงขอมลและแหลงอางองตางๆ ปรชา ชางขวญยน และคณะ (2539: 154-155) ไดอธบายเกยวกบองคประกอบของคมอไววาคมอควรประกอบดวยรายละเอยดทสาคญๆ คอ คาชแจงของการใชคมอซงครอบคลมวตถประสงคของคมอ ความรพนฐาน วธการใช และคาแนะนาการใชคมอ เนอหาการเตรยม การสอน กระบวนการและการจดกจกรรม นพนธ เสอกอน (2537: 23) ไดกลาววา การจดทาคมอ คอ การจดทาแผนทเปนกระบวนการมสวนประกอบ คอ ความรทวไปเกยวกบหลกสตร การวดผลการเรยนการสอนทเนนทกษะกระบวนการ และการจดทาแผนการสอนทเนนกระบวนการ มนตร ชมชน (2548: 61) ไดสรปแนวคดองคประกอบของคมอไววา คมอทดนนตองมแหลงขอมลและแหลงอางองทถกตองและเปนประโยชนตอผอานหรอผใชในการคนควาเรองตางๆอยางลกซงและงายตอความเขาใจ โดยประกอบไปดวย คาชแจงในการใชคมอ เนอหาของเรองทจะคนควาในทกดาน วธการนาไปใช และการแนะนาแหลงความรอางองตางๆ

61

เอกวฒ ไกรมาก (2541: 54) อธบายองคประกอบของคมอ วาควรประกอบดวยรายละเอยดทสาคญ คอ 1. คาชแจงการใชคมอจะตองครอบคลมวตถประสงคของคมอ ความรพนฐานทจาเปนในการใชคมอ วธการใชคมอ รวมถงคาแนะนาการใชคมอ 2. เนอหาทจะสอนมคาชแจงหรอคาอธบายประกอบ และอาจมการวเคราะหเนอหาสาระใหผอานเกดความเขาใจทจะอาน 3. การเตรยมการสอน ประกอบดวยการเตรยมสถานท วสด สอ อปกรณและเครองมอทจาเปน การเตรยมเอกสารประกอบการสอน แบบฝกหดและแบบฝกปฏบต ขอสอบ คาเฉลย ฯลฯ มการตดตอประสานงานทจาเปน 4. กระบวนการ วธการ คมอครตองใหขอมลหรอรายละเอยดเกยวกบคาแนะนา ขนตอน และวธการดาเนนการสอนทจะชวยใหการสอนบรรลผล คาถาม ตวอยาง แบบฝกหดและสอตางๆ ทใชในการสอน ตลอดจนขอเสนอแนะเกยวกบสงทควรทา ไมควรทา ซงมกจะมาจาก ประสบการณของผเรยน 5. การวดผลประเมนผลซงประกอบดวย เครองมอวด วธวดผล เกณฑการประเมนผล 6. ความรเสรม คมอครทดตองคานงถงความตองการของผใช และสามารถคาดคะเนไดวา ใชมกจะประสบปญหาในเรองใด จดหาหรอจดทาขอมลทชวยสงเสรมความรของคร 7. ปญหาและคาแนะนาเกยวกบการปองกนและการแกไขปญหา ผเขยนคมอสามารถนาเอาประสบการณตางๆทเกดขนมาชวยผใชหรอผอานสามารถทาในสงนนไดอยางราบรนไมเกดอปสรรคปญหา สามารถใหคาแนะนาเกยวกบการปองกนและการแกไขทอาจจะเกดขนกบผใชหรอผอานคมอ 8. แหลงขอมลหรอแหลงอางองทจะเปนประโยชนตอผอานในการศกษาคนควา จากการศกษาองคประกอบของการจดทาคมอทดนนพอสรปไดวา คมอควรมองคประกอบทสาคญคอ ควรมคาชแจงการใชคมอ มเนอหาสาระและคาอธบายวธการหรอแนวทางการปฏบตการ การเตรยมการเกยวกบวสด สอ อปกรณในการจดกจกรรมการเรยนรทเขาใจงาย ควรมคาแนะนาเกยวกบแนวทางการแกไขปญหา การปองกนทอาจจะเกดขนกบผอาน หรอผนาคมอไปปฏบตไดถกตอง ตลอดจนควรมคาแนะนาแหลงความรอางองทจะเปนประโยชนตอผศกษาคนควา

62

5.4 ลกษณะทดของคมอ ในการจดทาคมอนนสงทจาเปนและควรคานงถง คอ ลกษณะของคมอ เพราะวาผใชหรอผทจะศกษาคมอนนจะใหความสนใจหรอไมยอมขนอยกบลกษณะทดของคมอ ปรชา ชางขวญยน และคณะ (2539: 132) ไดกลาวถงลกษณะทดของคมอจะตองมความชดเจนใหรายละเอยดครอบคลมเพอใหผอานมความเขาใจอยางแจมแจง การเขยนคมอตองครอบคลมประเดนตางๆดงน 1. ควรระบใหชดเจนวาคมอนนเปนคมอสาหรบใคร 2. กาหนดวตถประสงคใหชดเจน 3. คมอนชวยผใชไดอยางไร ผใชไดประโยชนอะไรบาง 4. ควรมสวนทใหหลกการ ความรทจาเปนแกผใชในการใชคมอเพอใหเกดประโยชน 5. ควรมสวนทใหคาแนะนาแกผใชเกยวกบการเตรยมตวการเตรยมวสดอปกรณ 6. ควรมสวนทใหคาแนะนาแกผใชเกยวกบขนตอนกระบวนการในการทาสงใดสงหนง 7. ควรมคาถามหรอกจกรรมใหผใชคมอทา เพอตรวจสอบความเขาใจในกาอานหรอปฏบต 8. ควรใชเทคนคตางๆ ในการชวยใหผใชคมอไดโดยสะดวก 9. การใชแหลงอางองทมประโยชนแกผอนซงอาจเปนบรรณานกรม รายชอชมรม สถานประกอบการ รายชอบคคลสาคญ เปนตน ครบน จงวฒเวศน และมาเรยม นลพนธ (2542: 17-18) ไดแบงลกษณะทดของคมอออกเปน 3 ดาน คอ 1. ดานเนอหา เนอหาสาระหรอรายละเอยดในคมอควรตรงกบเรองทจะศกษาและไมยากเกนไป ควรนาเสนอเนอหาใหเหมาะสมกบพนความรของผอาน เนอหามความเหมาะสมนาไปอางองได มกรณตวอยางประกอบในบางเรอง เพอใหทาความเขาใจไดงาย และควรมการปรบปรงเนอหาของขอมลใหทนสมย 2. ดานรปภาพ การจดพมพตวอกษรทใชควรมตวโต และรปแบบทชดเจน อานงาย เหมาะกบผใช ควรมภาพหรอตวอยางประกอบเนอหา ลกษณะของการจดรปเลมควรทาใหนาสนใจ การใชภาษาควรเขาใจงายเหมาะสมกบผศกษา และระบบการนาเสนอควรเปนระบบจากงายไปหายาก 3. ดานการนาไปใช ควรระบขนตอนการใช มแผนภม ตาราง หรอตวอยางประกอบใหสามารถนาไปปฏบตไดจรง มขอมลเพอสามารถใชประสานงานตางๆ ไดสะดวกรวดเรว

63

เอกวฒ ไกรมาก (2541: 57) ไดกลาวถงลกษณะทดของคมอไวดงน 1. ผศกษาตองเขาใจลกษณะเนอหาสงทจะสอนไดชดเจน 2. ชวยใหผศกษาคนควาดาเนนการตามแนวทางขนตอนตางๆและสามารถปฏบตงานไดอยางคลองแคลวมากขน ตลอดจนสามารถศกษาดดแปลงหรอยดหยนได 3. กจกรรมเสนอแนะ กจกรรมทกาหนดใหสามารถเลอกใชไดอยางเหมาะสม 4. แนวการเขยนคมอมงเนนจดมงหมายของการปฏบตอยางตอเนอง 5. ความแปลกใหมของกจกรรมเปนแนวปฏบตไดและสามารถปฏบตอยางไดผล 6. รปแบบและวธการเขยนตองสะดวกตอการนาไปใช จงเปนรปแบบและขนตอนทเขยนแนวปฏบต การจดกจกรรมตองเขยนอยางละเอยดผใชสามารถปฏบตตามขนตอนไดโดยมภาพ แผนภมแผนผงประกอบซงชวยใหอธบายการปฏบตตามขนตอนไดงายขน สมมารถ ปรงสวรรณ (2544: 83) ไดใหความรเกยวกบคมอทดควรมลกษณะในประเดนหลกๆ ดานเนอหาทถกตองและครอบคลมสาระของคมอนนๆ การจดลาดบของขอมลนาเสนอเปนขนตอนเขาใจงาย รายละเอยดของคมอตองชดเจนเขาใจงาย ผศกษาคมอเมออานแลวสามารถนาไปปฏบตตามไดและรปแบบของคมอควรมความสวยงาม ทนตอการใช สรปไดวาลกษณะทดของคมอนนตองมความเหมาะสมกบผศกษาคนควา มความทนสมย ใหความรทถกตองชดเจนเขาใจงาย สามารถสรางความรความเขาใจปฏบตตามแนวทางหรอขนตอน วธการไดอยางเหมาะสม รปเลมมความสวยงามทนทานตอการนาไปใช

5.5 แนวทางการจดทาคมอ เพอใหการจดทาคมอ มความถกตอง ชดเจน และสามารถนาไปปฏบตไดผศกษาไดคนควาการทาคมอจากหนวยงาน องคการและบคคลดงน ปรชา ชางขวญยนและคณะ (2539: 132-134) ไดอธบายไววาการเขยนคมอนนจะตองเนนแนวปฏบตเปนสาคญ วธการจดกจกรรมนนจะตองเขยนใหสามารถปฏบตตามขนตอนได และควรแสดงภาพ แผนภม แผนผง เพอชวยใหครผสอนสามารถปฏบตตามขนตอนไดงาย สวนการเขยนคมอตองใชภาษาทผอานไดรบความร และเขาใจ ดงนนคมอจงตองมความชดเจน มรายละเอยดครอบคลมประเดนทนาสงสยไวทงหมด เพอทผอานจะไดเกดความเขาใจอยางชดเจน สมจตร ทบทม (2548: 73) ไดสรปประเดนสาคญไววา การเขยนคมอนนจะตองเนนการปฏบตเปนสาคญ สวนวธการจดกจกรรมตองเขยนใหละเอยดสามารถปฏบตตามขนตอนไดและควรแสดงภาพ แผนภม แผนผง เพอใหผปฏบตสามารถปฏบตตามขนตอนไดงาย การเขยนคมอเปนการสอนหรอการใหความรแกผอานทางดานภาษาเขยน แตเนองจากผอานไมมโอกาสท

64

ซกถามผเขยนในประเดนทสงสย คมอจงจาเปนทจะตองมประเดนเนอหาทละเอยด ครอบคลมประเดนทนาสงสยไวทงหมดเพอใหผอานไดศกษาทาความเขาใจไดดวยตนเอง พศจน มไปล (2549: 1-130) ไดจดทาคมอการจดการเรยนการสอนโดยวธสตอรไลน สาหรบครผสอนในโรงเรยนอาเภอสวนผง จงหวดราชบร เปนการเสนอแนะแนวทางวธการบรณาการหลกสตร และวธการบรณาการ การเรยนการสอนเขาดวยกนโดยครผสอนไดเรยนรกระบวนการและฝกปฏบตดวยตนเอง แลวสามารถนาไปเปนทางเลอกทางหนงในการพฒนากระบวนการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญ สาหรบคมอทดไดนาเสนอรายละเอยดตางๆไวตามลาดบ สะดวกแกการทาความเขาใจ มตวอยางประกอบใหการศกษาหลายอยาง มแผนภาพประกอบการอธบาย มการทดลองนาไปปฏบตซงชวยใหเกดทกษะและความเขาใจอยางยงยน ทศนย ทพยคงคา (2547: 1-133) จดทาคมอแหลงเรยนรสาหรบนกเรยนในจงหวดปทมธาน มวตถประสงคเพอใหผบรหารสถานศกษา คร อาจารย และนกเรยนใชเปนแนวทางในการศกษาขอมลแหลงเรยนรนาไปใชในการจดการเรยนการสอนในสถานศกษา รายละเอยดของคมอจะชวยในการจดกจกรรมการเรยนการสอนจากสถานการณจรงหรอประสบการณตรงของนกเรยนมประสทธภาพมากขน เนอหาของคมอมรายละเอยดแหลงเรยนรเกยวกบภมปญญาทองถน ผลตภณฑ และสถานทสาคญซงสอดคลองกบการศกษาขนพนฐานและหลกสตรสถานศกษา วสรรณ พลเสน (2547: 1-207) ไดจดทาคมอการจดกจกรรมนกเรยนกลมเสยงในระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนไดจดทามความสอดคลองกบระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน โรงเรยนมธยมศกษา โดยผเขยนมงหวงใหครทปรกษาไดนาไปเปนแนวทางในการจดกจกรรมใหนกเรยน เพอเปนแนวทางปองกนการเกดปญหาขนกบนกเรยนกลมเสยงพรอมทงเสนอแนวทางแกไขกบนกเรยนกลมเสยงดานยาเสพตด และนกเรยนกลมเสยงดานเพศสมพนธกอนวยอนควร และการเสนอแนะกจกรรมทครทปรกษาสามารถนากจกรรมไปปรบปรงใหเหมาะสมกบสภาพของนกเรยนแตละคนทาใหกจกรรมมประโยชนและมประสทธภาพมากขน มนตร ชมชน (2548: 1-183) ไดทาคมอการทอลวดลายผาตนจกไท-ยวน จงหวดราชบร มวตถประสงคเพอครสามารถนาไปใชในการจดกจกรรมการเรยนรหลกสตรทองถน เรอง “การทอผาจก” ในโรงเรยน เพอทาใหทราบถงลกษณะและลวดลายผาตนจกไท-ยวนในจงหวดราชบร นาไปถายทอดใหนกเรยนไดเกดความภาคภมใจในภมปญญาของชมชน กอใหเกดความรความเขาใจเลงเหนคณคาของผาทอพนบานอนเปนมรดกทางวฒนธรรมและยงเปนแนวทางในการอนรกษและฟนฟศลปะพนบานการทอผา

65

สมจตร ทบทม (2548: 1-218) จดทาคมอการจดกจกรรมพฒนาคณธรรมจรยธรรมดานความรบผดชอบของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ในกระบวนการเรยนการสอนวชาการงานอาชพและเทคโนโลย สงกดสานกงานเขตพนทการศกษานครนายก มวตถประสงคทสาคญคอ เพอใหครผสอนสามารถนาไปใชในการจดการเรยนรทพฒนาความรบผดชอบตอตนเองและความรบผดชอบตอสวนรวม เพอใหผบรหารสถานศกษาทากจกรรมพฒนาคณธรรม จรยธรรมดานความรบผดชอบจากคมอไปพฒนากจกรรมการเรยนการสอนกบสาระการเรยนรตางๆ ครผสอนสามารถจดกจกรรมและกระบวนการจดกจกรรมในกระบวนการเรยนการสอนไดสอดคลองกบหลกสตรสถานศกษา นกเรยนสามารถศกษากจกรรมในคมอและปรบพฤตกรรมของตนเองไดอยางเหมาะสม วรพล โพธเตง (2546: 1-194) จดทาคมอการใชแบบประเมนหนวยมาตรฐานองคการชางเทคนคในอนาคตแหงประเทศไทยของสถานศกษาสงกดกรมอาชวศกษาในจงหวดเพชรบร โดยมงหวงใหผใชคมอเขาใจวธการประเมนไดงายขน การประเมนมความเทยงตรง มความเชอมนและมประสทธภาพสามารถพฒนาองคกร อ.ช.ท. ของสถานศกษาเขาสระบบมากขน รายละเอยดในคมอประเมนซงประกอบดวยคาชแจงการใชคมอ วตถประสงคของคมอ ขนตอนการประเมน แบบประเมนหนวยองคการ คาอธบายตวชวด ตวอยางการประเมนและแหลงอางองสาหรบผสนใจทตองการศกษารายละเอยดเพมเตม

6. งานวจยทเกยวของ สมพร ประมวลศลปชย (2543: 103) การจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยการใชชดการเรยนภมปญญาไทยเพอเปนสอการสอน นกเรยนเรยนโดยการศกษาวเคราะหเรองใกลตวภายในทองถนของนกเรยนเอง กระบวนการแสวงหาความรภายในชดการเรยนภมปญญาไทยมความสมพนธกนทงเนอหาและกระบวนการเรยนรตองการใหนกเรยนเกดการเรบยนรในสงตางๆดวยตนเองไดงายขน นกเรยนเรยนรไดอยางสนกสนาน และเรยนไดอยางตงใจมากขน ภาวด เกตก (2541: 140) จากการศกษาพบวา คานยมตอภมปญญาไทยทางวทยาศาสตรของนกเรยนกลมทไดรบการสอนโดยใชชดภมปญญาไทยทางวทยาศาสตรมคานยมสงกวานกเรยนทไดรบการสอนโดยครผสอน โดยมสาเหตเนองมาจากการจดกจกรรมการสอนทแตกตางกน และการปลกฝงคานยมทางภมปญญาไทยของครทสอน วระพงษ แสง-ชโต. (2544: 162) ไดกลาววา ภมปญญาทองถนมลกษณะเปนพลวต คอ มการพฒนาปรบปรงอยตลอดเวลา โดยผใชภมปญญาเหลานนมใจกวางและสนใจยอมรบสงใหมๆทเขามาในชมชน และเมอเหนประโยชนกทาการปรบปรงเปลยนแปลงใชสงเหลานใหเหมาะกบภม

66

ปญญาทมอยแลวโดยมไดทาใหหลกการ หรอภาพรวมของภมปญญาเปลยนแปลงไปแตอยางใด แตทาใหการทางานสะดวกขน รวดเรวขน และไดผลหรอผลตภณฑตางๆ ทมคณภาพ มาตรฐาน ดขน บงอร ฝายสจจา. (254: บทคดยอ) ไดทาการศกษาเรอง การใชถมปญญาทองถนเพอจดการเรยนการสอนการศกษานอกโรงเรยน ผลการศกษาพบวาแหลงเรยนรภมปญญาทองถนในจงหวดฉะเชงเทราแบงออกเปน 9 ประเภทไดแก ดานเกษตรกรรม ดานอตสาหกรรมและหตถกรรม ดานการแพทยแผนไทย ดานการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ดานกองทนธรกจชมชน ดานศลปกรรม ดานภาษาและวรรณกรรม ดานปรชญา ศาสนา ประเพณ และดานโภชนาการ การนามาใชดานการเรยนการสอนการศกษานอกโรงเรยนในจงหวดฉะเชงเทราสวนใหญนามาใชในดานการเปนวทยากรในกจกรรมเพอพฒนาอาชพ ปญหาทพบในการนาภมปญญาทองถนมาใชในการจดการเรยนการสอน คอ การพฒนาหลกสตรและการจดกจกรรมวทยากรไมมทกษะในการถายทอดความรทาใหการเรยนการสอนไมบรรลวตถประสงค นอกจากนนการนาภมปญญามาเปนสอเพอการศกษา คอ ผปฏบตงานขาดความรความเขาใจในวธการนาภมปญญาทองถนมาใชเปนสอในการเรยนการสอน ปราณ ทองประพนธ. (2546: บทคดยอ) ไดศกษาสภาพและปญหาการนาภมปญญาทองถนมาใชในการจดการเรยนการสอนของครในโรงเรยนมธยมศกษา สหวทยาเขตเพชรบรพา จงหวดสระแกว ผลการวจยพบวามการนาภมปญญามาใชในการจดการเรยนการสอนทงโดยรวมและรายดานอยในระดบปานกลาง กลมภมปญญาทนามาใชมากทสด คอ กลมศลปวฒนธรรม และขนบธรรมเนยม ประเพณทเปนแบบแผนของการดาเนนชวตทปฏบตสบทอดกนมา และปญหาทพบทพบมากทสดในการนาภมปญญาทองถนมาใชในการเรยนการสอน คอ การนาผเรยนออกไปสแหลงเรยนรภมปญญาทองถน วช กาวงษกลาง (2547: บทคดยอ) ไดศกษาสภาพการใชภมปญญาทองถนในการจด การเรยนการสอนในโรงเรยนมญจาคร สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาขอนแกน เขต 2 ผลการศกษาพบวา สภาพการใชภมปญญาทองถนในการจดการเรยนการสอน โดยการใชสอหรอแหลงเรยนรภายในชมชน การจดหาสอวสดอปกรณดานภมปญญาทองถน การจดหาหรอการจดสรางแหลงเรยนรภมปญญาทองถนโดยครและนกเรยนภมปญญาทถกนามาใชมากทสด คอ ดานเกษตรกรรมเกยวกบการปลกพช ดานโภชนาการเกยวกบการประกอบอาหารพนบานหรออาหาร อสาน และดานอตสาหกรรมหตถกรรมเกยวกบการจกสาน สวนดานความพงพอใจตอสภาพการใชภมปญญาทองถน คอ นกเรยนไดเรยนรเรองของทองถนมากทสด การมสวนรวมในการกาหนด

67

สาระการเรยนรเกยวกบภมปญญาทองถนในหลกสตรสถานศกษาอยในระดบมาก การถายทอดความรของวทยากรหรอครภมปญญาทองถนมความพงพอใจเปนอนดบสดทาย พระชยสร สมบญมาก (2549: 190-191) ไดทาการศกษาการพฒนาหลกสตรเนนกระบวนการถายทอดภมปญญาลานนา : กลองสบดชย ผลการวจยดานการจดเรยนการสอน พบวา การดาเนนการจดการเรยนการสอนเรองกองสบดชยเปนไปตามลาดบขนทกาหนดไว ผวจย ปราชญชาวบาน ครผชวยสอนมสวนรวมในการสอนและการประเมนผลการเรยนรของผเรยนทาใหการพฒนาหลกสตรเปนไปอยางมประสทธภาพ ในการนาหลกสตรไปใชกบผเรยนและการประเมนผลดานความร ทกษะ และเจตคต พบวาผเรยนทราบประวตความเปนมาของกลองสบดชย รจกเครองดนตรประกอบ คอ ฆอง ฉาบ ผเรยนบางคนสามารถปฏบตตามแผนการสอนแตละแผนไดอยางถกตอง และสามารถตกลองสะบดชยได เนองมาจากผเรยนไดรบการถายทอดภมปญญาทองถนการตกลองสะบดชยจากปราชญชาวบานทมชอเสยง ไดรบการปลกฝงเรองคณคาทางศลปวฒนธรรมทองถนจากผปกครองหรอเครอญาตซงทาใหผเรยนเกดความภาคภมใจและเกดแรงจงใจ สรปงานวจยทเกยวของกบการนาภมปญญาทองถนมาใชในการเรยนการสอน เปนการพฒนาหลกสตรทองถนในสถานศกษา โดยใชสอ หรอแหลงเรยนรภายในทองถน กจกรรมมงเนนการถายทอดความรภมปญญาไทย หรอภมปญญาทองถน เพอเปนการตอบสนองความตองการของผเรยน เพอปลกฝงคานยมทางวฒนธรรม สงเสรมคณธธรม จรยธรรม รกความเปนไทย ภมปญญาทองถนทนามาใชเปนภมปญญา ดานศลปวฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณ มากทสด

บทท 3 ขนตอนและวธการจดทาคมอ

ในการจดทาคมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน ผศกษาไดดาเนนการตามขนตอน ดงน ขนตอนท 1 ศกษาเอกสาร / รวบรวมขอมลภมปญญาทองถน ขนตอนท 2 จดทาโครงรางของคมอ ขนตอนท 3 ประเมนคณภาพของคมอ ขนตอนท 4 จดทาคมอฉบบสมบรณ

ขนตอนท 1 ศกษาเอกสาร / รวบรวมขอมลภมปญญาทองถน 1. ศกษาแนวคด ทฤษฎ จากตารา บทความ วารสาร สมภาษณ สอบถามผรภมปญญาทองถน ปราชญชาวบาน หองสมด อนเทอรเนต และหนวยงานตางๆ ทเกยวกบภมปญญาทองถน และวธการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษ เพอนาไปเปนขอมลในการเขยนคมอ 2. ศกษาหลกการเขยนคมอจากหนงสอ คมอตางๆ และเอกสารงานวจยทเกยวของเพอใหการจดทาคมอเปนไปอยางมประสทธภาพ 3. รวบรวม และสรปแนวคด ทฤษฎเกยวกบการจดทาคมอ และการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ นามาเปนขอมลในการเขยนคมอ

ขนตอนท 2 จดทาโครงรางของคมอ การจดทาคมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน ไดดาเนนการดงน 1. กาหนดกรอบเนอหาเกยวกบภมปญญาทองถนไว 4 ดาน คอ 1) ดานเกษตรกรรม 2) ดานศลปวฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณ 3) ดานการประกอบอาชพ 4) ดานเทคโนโลย และวธการจดทาสาระการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ซงมองคประกอบของคมอ ดงน 1.1 ปก 1.2 คานา 1.3 สารบญ

69

1.4 คาแนะนาการใชคมอ 1.5 วตถประสงค 1.6 ประโยชนของคมอ 1.7 เนอหา ตอนท 1 ขอมลสารสนเทศทองถนอาเภอองครกษ จงหวดนครนายก ตอนท 2 ภมปญญาทองถน

ตอนท 3 การจดกจกรรมการเรยนรภาษาตางประเทศ 1.8 แบบประเมนคณภาพและความเปนไปไดในการใชคมอ 1.9 บรรณานกรม 2. เสนอรายชอผเชยวชาญเพอพจารณารางคมอ ผจดทาคมอไดขอหนงสอราชการ

จากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เรยนเชญผเชยวชาญพจารณารางคมอ มรายนามดงน 2.1 ผชวยศาสตราจารย ดร. วระ สภากจ อาจารยพเศษภาควชาการบรหารการศกษามหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 2.2 อาจารย ดร. ราชนย บญธมา สานกงานทดสอบทางการศกษาและจตวทยา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 2.3 จาเอกบญสง วรวฒน ศกษานเทศกเชยวชาญ สานกงานเขตพนทการศกษานครนายก

ขนตอนท 3 ประเมนคณภาพของคมอ เพอใหคมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน มคณภาพเหมาะสม ในการนาไปใชเปนแนวทางในการพฒนาสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ สาหรบ คร อาจารย และผบรหารสถานศกษารวมถงใชเปนแนวทางการปรบปรง สงเสรม การจดกจกรรมการเรยนการสอน จงดาเนนการตรวจสอบความเหมาะสม และความเปนไปไดของคมอ ผศกษาไดดาเนนการดงน

1. ตรวจสอบโครงรางของคมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษา ตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน 1.1 นารางคมอเสนอผเชยวชาญคณะท 1 จานวน 3 ทาน เพอขอรบคาแนะนาในดานเนอหาทเกยวของกบภมปญญาทองถน ขอมลการจดทาสาระการเรยนร และวธการจดกจกรรมการ

70

เรยนการสอนกลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ทนามาใชในการจดกจกรรมใหเปนไปอยางถกตองตามกระบวนการจดการเรยนการสอน

1.2 แกไขปรบปรงโครงรางของคมอตามคาแนะนาของผเชยวชาญคณะท 1 1.3 นาโครงรางของคมอทแกไขปรบปรงแลวสงอาจารยทปรกษาเพอตรวจสอบความถกตองอกครง 2. ตรวจสอบความเหมาะสมดานเนอหา การจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ โดยใชภมปญญาทองถน และเอกสารประกอบ โดยดาเนนการดงน 2.1 นาโครงรางของคมอ เสนอตอผเชยวชาญคณะท 2 จานวน 5 คน เพอตรวจสอบความเหมาะสมดานภมปญญาทองถน ดานการจดทาสาระหลกสตร ดานการจดกจกรรมการเรยนการสอนภาษาตางประเทศ มรายชอดงน 1) นายเออ จานทอง ศกษานเทศกเชยวชาญ สานกงานเขตพนทการศกษานครนายก 2) นางสภาวด สายรตน ศกษานเทศกเชยวชาญ สานกงานเขตพนทการศกษานครนายก 3) นางวาสนา วรรณฉว ศกษานเทศกชานาญการพเศษ สานกงานเขตพนทการศกษานครนายก 4) นายบญชวย จนทรพรหมมา ศกษานเทศกเชยวชาญ สานกงานเขตพนทการศกษานครนายก 5) นายจรสทธ โสภา ศกษานเทศกชานาญการ สานกงานเขตพนทการศกษานครนายก 2.2 ผศกษาไดสรางแบบสอบถามแสดงความคดเหนเกยวกบความเปนไปไดของคมอ โดยใหผเชยวชาญคณะท 2 ตรวจสอบความเหมาะสมของคมอ ดานเนอหาการจดกจกรรมการเรยนการสอนภาษาองกฤษโดยใชภมปญญาทองถน เพอใหผเชยวชาญแสดงความคดเหน และขอเสนอแนะ แบบสอบถามมลกษณะปลายเปด 2.3 แกไขโครงรางของคมอตามคาแนะนาของผเชยวชาญ ดงน

2.3.1 ปรบปรงการนาเสนอขอมลภมปญญาทองถนใหมหวขอทชดเจนโดยไดระบ หวขอใหมความสอดคลองกบชอเรอง 2.3.2 เขยนขอความเชอมโยงเนอหาไปสขนตอนการจดกจกรรมการสอน ควรเขยนใหชดเจน เขาใจงาย สามารถปฏบตตามขนตอนนนๆไดจรง 2.3.3 บรรยายสรปเนอหาในแตละดานใหมความชดเจน

71

2.3.4 เขยนแผนการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศโดยนาเสนอตวอยางแผนการจดการเรยนรประกอบใหเหนขนตอน และวธการนาเสนอกจกรรม 2.3.5 กระบวนการวด ประเมนผลการเรยนร ควรมการวดทหลากหลาย 2.3.6 การสรปเนอหาแตละกจกรรมใหเหนความชดเจนของเนอหา 3. ตรวจสอบความเปนไปไดของคมอ 3.1 นาโครงรางของคมอทแกไขปรบปรงเรยบรอยแลวมาจดทาเปนคมอ เสนอตอผเชยวชาญคณะท 3 จานวน 10 คน ซงเปนผรบผดชอบในการจดการเรยนการสอนในสถานศกษา เพอตรวจสอบความเปนไปไดเพยงใดในการนาคมอไปใช มรายชอดงน ผอานวยการสถานศกษา มรายชอดงน 1) นายเพญศกด แจงเหตผล ผอานวยการโรงเรยนองครกษ (ผอานวยการเชยวชาญ) 2) นายวชย ศภอกษร ผอานวยการโรงเรยนเมองนครนายก (ผอานวยการชานาญการพเศษ)

1) นายอทธชย รตนเศรษฐ ครชานาญการโรงเรยนบานนา “นายกพทยากร”

2) นางยพน ศรสวสด ครชานาญการโรงเรยนองครกษ

3) นายเกษม ฐตกล ครชานาญการโรงเรยนองครกษ

4) นางศรลกษณ หนแกว ครชานาญการโรงเรยนองครกษ

5) นายประจวบ พลทรพย ครชานาญการโรงเรยนองครกษ

6) นางสาวอาภา แกวภราดย ครชานาญการโรงเรยนองครกษ

7) นายชยรตน ระรวยทรง ครชานาญการโรงเรยนองครกษ

8) นางวารณ ชนอารมณ ครชานาญการพเศษโรงเรยนองครกษ

72

3.2 เกณฑการตรวจสอบความเปนไปไดของคมอ ในการตรวจสอบความเปนไปไดของการดาเนนการจดทาคมอ ผจดทาไดดาเนนการดงน 3.2.1 การเกบขอมล โดยใชแบบสอบถามดงปรากฏในภาคผนวก เพอตรวจสอบความเปนไปไดของคมอโดยใหผตอบแบบสอบถาม คอ นกวชาการ ผบรการสถานศกษา ครผสอน ตรวจสอบและแสดงความคดเหน 3.2.2 การจดทาขอมลและวเคราะหขอมล เมอรวบรวมแบบสอบถามกลบคนมาได ทงหมดแลวจงจดดาเนนการจดทาขอมลและวเคราะหขอมลตามเกณฑการตรวจสอบความเปนไปไดของคมอการจดกจกรรมการเรยนรโดยใชภมปญญาทองถน 3.2.3 การกาหนดเกณฑการตรวจสอบโดยใชแบบสอบถามความคดเหน ตามมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) ม 5 ระดบ คอ ระดบความคดเหนมากทสด/สามารถนาไปปฏบตไดมากทสด ระดบความคดเหนมาก/สามารถนาไปปฏบตไดมาก ระดบความคดเหนปานกลาง /สามารถนาไปปฏบตไดปานกลาง ระดบความคดเหนนอย /สามารถนาไปปฏบตไดนอย ระดบความคดเหนนอยทสด /สามารถนาไปปฏบตไดนอยทสด โดยใหคะแนนตามลาดบความสาคญจากมากไปหานอย ระดบความคดเหนมากทสด/สามารถนาไปปฏบตไดมากทสด เทากบ 5 คะแนน ระดบความคดเหนมาก/สามารถนาไปปฏบตไดมาก เทากบ 4 คะแนน ระดบความคดเหนปานกลาง/สามารถนาไปปฏบตไดปานกลาง เทากบ 3 คะแนน ระดบความคดเหนนอย/สามารถนาไปปฏบตไดนอย เทากบ 2 คะแนน ระดบความคดเหนนอยทสด/สามารถนาไปปฏบตไดนอยทสด เทากบ 1 คะแนน 3.2.4 การแปลความหมาย ผศกษาไดนาคะแนนทไดจากความคดเหนของผเชยวชาญคณะท 2 และคณะท 3 จานวน 15 คน มาทาการสรปหาคาเฉลย ( X ) และแปลความหมายของคาเฉลยดงน คาเฉลย 4.50 – 5.00 หมายถง สามารถนาไปปฏบตไดมากทสด คาเฉลย 3.50 – 4.49 หมายถง สามารถนาไปปฏบตไดมาก คาเฉลย 2.50 – 3.49 หมายถง สามารถนาไปปฏบตไดปานกลาง คาเฉลย 1.50 – 2.49 หมายถง สามารถนาไปปฏบตไดนอย คาเฉลย 1.00 – 1.49 หมายถง สามารถนาไปปฏบตไดนอยทสด

73

3.3 ผลการตรวจสอบคณภาพและความเปนไปไดในการนาคมอไปใชในการจดกจกรรมการเรยนการสอนภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน จากผเชยวชาญคณะท 3 มผลปรากฏตามตารางทแนบทาย

74

ตาราง 1 คาเฉลยและคาความเบยงเบนมาตรฐานความสามารถนาไปปฏบตของการนาคมอไปใช จดกจกรรมการเรยนการสอนภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน

ขอท

กจกรรม ( X ) S.D. ระดบความ สามารถนาไป

ปฏบต 1 เมอทานอานคาแนะนาแลวชวยใหเขาใจและสามารถปฏบต

ตามได 4.46 0.51 มาก

2 ผบรหารสถานศกษาสามารถนาคมอไปกาหนด นโยบายการจดทาหลกสตรของสถานศกษาได

4.66 0.48 มากทสด

3 ผบรหารสถานศกษา คร เหนคณคาและความสาคญของการจดกจกรรมการเรยนการสอน

4.66 0.48 มากทสด

4 ครสามารถนาความรภมปญญาทองถนในคมอไปกาหนดหลกสตรสาระการเรยนรภาษาตางประเทศได

4.66 0.48 มากทสด

5 ครสามารถนาภมปญญาทองถนมากาหนดขนตอนในการจดการเรยนการสอนภาษาตางประเทศได

4.60 0.5 มากทสด

6 ครสามารถนาภมปญญาทองถนดานเกษตรกรรมมาจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรเพอการสอสารภาษาตางประเทศได

4.60

0.5

มากทสด

7 ครสามารถนาภมปญญาทองถนดานศลปวฒนธรรมขนบธรรมเนยมประเพณมาจดกจกรรมการเรยนการรแบบบรณาการทกษะทางภาษากบกลมสาระการเรยนรอน

4.60

0.5

มากทสด

8 ครสามารถนาขอมลภมปญญาทองถนดานการประกอบอาชพมาจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยเนนผเรยนเปนสาคญ

4.46 0.51 มาก

9 ครสามารถนาขอมลภมปญญาทองถนดานเทคโนโลยมาจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรดวยโครงงานภาษาตางประเทศได

4.46

0.51

มาก

75

ตาราง 1 (ตอ)

ขอท

กจกรรม ( X ) S.D. ระดบความ สามารถ

นาไปปฏบต 10 ครผสอนสามารถแนะนาผเรยนเกยวกบ สอ อปกรณท

เกยวกบภมปญญาทองถนได 4.60 0.5 มากทสด

11 กระบวนการจดกจกรรมเขาใจงายสามารถปฏบตตามขนตอนทแนะนาได

4.53 0.63 มากทสด

12 คร มความพงพอใจในกจกรรมแบบฝกทกษะทางภาษาทเสนอไวในคมอ

4.60 0.5 มากทสด

13 ผบรหารสถานศกษา คร เหนความสาคญทจะเผยแพรประชาสมพนธภมปญญาทองถนใหเปนทรจก

4.73 0.45 มากทสด

14 กจกรรมทางภาษามความหลากหลายสามารถนาไปใชกบผเรยนเพอพฒนาทกษะการเรยนร

4.93 0.25 มากทสด

15 ขอมลความรเกยวกบภมปญญาทองถนในคมอสามารถนามาสอนใหผเรยนรจกการแสวงหาความรเพมเตม

4.60 0.5 มากทสด

รวมเฉลย 4.61 0.08 มากทสด

จากตาราง 1 แสดงวาผเชยวชาญมระดบความคดเหนตอความสามารถนาไปใชในการนาคมอไปใชโดยรวม มระดบความสามารถนาไปใชมากทสด ( X = 4.61) มคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D = .08) เมอพจารณาเปนรายขอผเชยวชาญมความคดเหนตอความสามารถนาไปปฏบตมากทสด จานวน 12 ขอ เรยงลาดบจากมากไปหานอยดงน กจกรรมทางภาษามความหลากหลายสามารถนาไปใชกบผเรยนเพอพฒนาทกษะการเรยนร ( X = 4.93) ผบรหารสถานศกษา คร เหนความสาคญทจะเผยแพรประชาสมพนธภมปญญาทองถนใหเปนทรจกได ( X = 4.73) ผบรหารสถานศกษา คร เหนคณคาและความสาคญของการจดกจกรรมการเรยนการสอน ( X = 4.66) ครสามารถนาความรภมปญญาทองถนในคมอไปกาหนดหลกสตรสาระการเรยนรภาษาตางประเทศได ( X = 4.66) ผบรหารสถานศกษาสามารถนาคมอไปกาหนด นโยบายการจดทาหลกสตรของสถานศกษาได ( X = 4.66) ครสามารถนาภมปญญาทองถนมากาหนดขนตอนในการ

76

จดการเรยนการสอนภาษาตางประเทศได ( X = 4.60) ครสามารถนาภมปญญาทองถนดานเกษตรกรรมมาจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรเพอการสอสารภาษาตางประเทศได ( X = 4.60) ครสามารถนา ภมปญญาทองถน ดานศลปวฒนธรรมขนบธรรมเนยมประเพณมาจดกจกรรมการเรยนการรแบบบรณาการทกษะทางภาษา กบกลมสาระการเรยนรอนได ( X = 4.60) ครผสอนสามารถแนะนาผเรยนเกยวกบ สอ อปกรณทเกยวกบภมปญญาทองถนได ( X = 4.60) ครมความพงพอใจในกจกรรมแบบฝกทกษะทางภาษาทเสนอไวในคมอ ( X = 4.60) ขอมลความรเกยวกบภมปญญาทองถนในคมอสามารถนามาสอนผเรยนใหรจกการแสวงหาความรเพมเตม ( X = 4.60) กระบวน การจดกจกรรมเขาใจงายสามารถปฏบตตามขนตอนทแนะนาได ( X = 4.53) และผเชยวชาญทมความเหนวาสามารถนาไปปฏบตมาก จานวน 3 ขอ คอ เมอทานอานคาแนะนาแลวชวยใหเขาใจและสามารถปฏบตตามได ( X = 4.46) ครสามารถนาขอมลภมปญญาทองถน ดานการประกอบอาชพมาจดกจกรรมการเรยนการสอน โดยเนนผเรยนเปนสาคญ ( X = 4.46) ครสามารถนาขอมลภมปญญาทองถนดานเทคโนโลย มาจดกจกรรมการเรยนการสอน สาระการเรยนรดวยโครงงานภาษาตางประเทศ ( X = 4.46) สรปผลการตรวจสอบความเปนไปไดของคมอ จากระดบความคดเหนของผเชยวชาญแสดงวาคมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน สามารถนาไปใชเปนคมอในการจดกจกรรมการเรยนการสอนภาษาตางประเทศไดในระดบมากทสด

ขนตอนท 4 จดทาคมอฉบบสมบรณ ดาเนนการจดทาคมอการจดกจกรรมการเรยนรสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน ฉบบสมบรณ เพอใหผบรหาร ครผสอน ตลอดจนผทเกยวของกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนไดมเอกสารในแบบของคมอฉบบสมบรณทมเนอหาสาระสามารถนาไปเปนแนวทาง ปรบปรง พฒนา ในการจดกจกรรมการเรยนการสอน ซงคมอประกอบดวยสวนตางๆดงน สวนท 1 คอ สวนหนาของคมอ ไดแก ปกหนา คานา สารบญ คาแนะนาการใชคมอวตถประสงคของคมอ ประโยชนของคมอ สวนท 2 คอ เนอหาของคมอ ไดแก ขอมลภมปญญาทองถน วตถประสงคของการเรยนร กระบวนการจดกจกรรมการเรยนรสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ แผนการสอน สอการเรยน ตลอดจนการวดและประเมนผลการเรยนการสอน สวนท 3 คอ ภาคผนวก ไดแก หนงสออางอง

คมอ การจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ

ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน

โดย พมพไล ถอธรรม

โรงเรยนองครกษ อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก สานกงานเขตพนทการศกษานครนายก

78

คานา การจดการเรยนการสอนตามแนวทางการปฏรปการศกษาในปจจบน มงเนนการจดกระบวนการเรยนรโดยจดเนอหาสาระ และกจกรรมการเรยนรใหสอดคลองกบความถนด และความสนใจของผเรยนใหไดเรยนรจากประสบการณจรง ผสมผสานสาระความรดานตางๆใหมความสมดลกน มความภมใจในความเปนไทย และยดมนในการปกครองในระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรย ทรงเปนประมข มความภาคภมในในความเปนไทย รจกรกษาผลประโยชนสวนรวม ปฏบตตนตามหลกธรรมของศาสนา มคณธรรม จรยธรรม มจตสานกในการอนรกษภาษา ศลปะ วฒนธรรม ประเพณของชาต การกฬา ภมปญญาทองถน ภมปญญาไทย และความรอนเปนสากล มความ สามารถในการประกอบอาชพ รจกพงตนเอง มความคดรเรมสรางสรรค ใฝร ใฝเรยนไดดวยตนเองอยางตอเนอง การจดทาคมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถนเลมน จดทาขนเพอ ผบรหารสถานศกษ คร อาจารยตลอดจนผทเกยวของกบการจดการศกษาสามารถนาไปใชเปนแนวทางในการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศในสถานศกษา รายละเอยดของคมอเลมนจะชวยในการจดกจกรรมจากสถานการณจรงหรอประสบการณตรงของผเรยน เนอหาของคมอจะประกอบดวย ภมปญญาทองถนดานเกษตรกรรม ดานศลปวฒนธรรมขนบธรรมเนยมประเพณ ดานการประกอบอาชพ ดานเทคโนโลย การจดทาสาระการเรยนร วธการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถนมาจดกจกรรม การเรยนการสอน ซงจะมความสอดคลองกบการจดการศกษาขนพนฐาน และหลกสตรทองถนของสถานศกษา การนาคมอเลมนไปใชเพอพฒนาสงเสรมการจดกจกรรมการเรยนรภาษาตางประเทศ โดยนาภมปญญาทองถนมาใช หากผบรหาร คร อาจารย และผทเกยวของกบการจดการศกษา มความคดเหน ขอเสนอแนะ ทเปนประโยชนตอการพฒนาคมอเลมน สามารถเสนอความคดเหนหรอขอแนะนามายงผจดทา เพอนามาปรบปรงใหมประสทธภาพในการจดการเรยนการสอนตอไป

79

สารบญ

เรอง หนา คานา คาแนะนาการใชคมอ........................................................................................ 1 วตถประสงคของคมอ...................................................................................... 2 ประโยชนของคมอ........................................................................................ .. 2 ตอนท 1 ..................................................................................................................... ขอมลสารสนเทศทองถนอาเภอองครกษ......................................................... 3 ประวตความเปนมาอาเภอองครกษ.................................................................. 5 ประวตตาบลในอาเภอองครกษ........................................................................ 7 ตอนท 2 ……………………………………………………………………………. ภมปญญาทองถน............................................................................................ . 14 ภมปญญาทองถนดานเกษตรกรรม................................................................... 15 ภมปญญาทองถนดานศลปวฒนธรรมขนบธรรมเนยมประเพณ....................... 19 ภมปญญาดานการประกอบอาชพ..................................................................... 27 ภมปญญาทองถนดานเทคโนโลย..................................................................... 34 ตอนท 3 …………………………………………………………………………….. การจดกจกรรมการเรยนรภาษาตางประเทศ..................................................... 38 การจดสาระการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ.......................... 38 แนวทางการจดการเรยนร................................................................................. 49

กจกรรมการสอนภาษาเพอการสอสาร............................................................. 49 การจดการ เรยนรแบบบรณาการ...................................................................... 63 กจกรรมการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญ........................................... 76

กจกรรมการเรยนการสอนแบบโฟรแมทซสเตม.............................................. 86 การเรยนรการทาโครงงาน............................................................................... 96 หนงสออางอง .................................................... ..................................................... 108

80

คาแนะนาการใชคมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6

โดยใชภมปญญาทองถน

เพอใหการใชคมอเลมน มคณภาพเหมาะสม และมความเปนไปไดในการนาไปใช จงเหนสมควรใหผทมหนาทเกยวของกบการจดการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ โดยใชภมปญญาทองถนในสถานศกษา ควรปฏบตดงน

1. ผบรหารสถานศกษา 1.1 ศกษาขอมลในคมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนร ภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน เพอนาไปใชในการนเทศ ตดตามการพฒนา สงเสรม ปรบปรง การจดการเรยนการสอนของครผสอน กลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ หรอกลมสาระการเรยนรอนๆ ทเกยวของในสถานศกษา 1.2 เพอนาขอมลในคมอไปใชในการวางแผนการจดแบงงาน และมอบหมายหนาทการจดการเรยนการสอนใหสอดคลองกบหลกสตรสถานศกษา 1.3 จดอบรมเกยวกบการนาภมปญญาทองถนมาใชในการจดกจกรรมการเรยนการสอนใหแกครผสอน และผเรยน เพอใหมความรความเขาใจตรงกน 1.4 ประเมนผลผทเกยวของกบการจดการเรยนการสอน และครผสอนในการใชคมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ โดยใชภมปญญาทองถน

2. คณะกรรมการฝายวชาการ ครผสอน 2.1 ศกษาเนอหาขอมลในคมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถนเพอใหมความรความเขาใจเกยวกบภมปญญาทองถนไดถกตองตามความเปนจรง 2.2 วางแผนจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยนาเอาภมปญญาทองถนมาใชในการจดทาแผนการสอนในกลมสาระการเรยยนรภาษาตางประเทศในสถานศกษา 2.3 ประเมนผลการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ 2.4 ประเมนผลการใชคมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 1

81

วตถประสงคของคมอ ในการจดทาคมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน มวตถประสงคทสาคญดงน 1. เพอใหผบรหารสถานศกษา ใชเปนแนวทางพฒนา สงเสรมการจดการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศใหสอดคลองกบหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 2. เพอใหครสามารถนาขอมลทมในคมอไปกาหนดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศใหสอดคลองกบความตองการของผเรยนและชมชน 3. เพอเปนการสงเสรมและอนรกษสบทอดภมปญญาทองถนใหคงอยตอไป

ประโยชนของคมอ ในการจดทาคมอการจดการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษา ปท 6 โดยใชภมปญญาทองถนมประโยชนดงนคอ 1. ผบรหารสถานศกษาไดนาขอมลเกยวกบภมปญญาทองถนจากคมอไปนเทศ ตดตามครผสอนในการพฒนา ปรบปรง การจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศในสถานศกษาใหสอดคลองกบการปฏรปการศกษา 2. ครผสอนสามารถนาขอมลในคมอไปกาหนดแนวทางในการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศไดสอดคลองกบหลกสตรแกนกลางและหลกสตรสถานศกษา 3. ครผสอนไดนาขอมลจากคมอไปจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ไดสอดคลองกบสาระและมาตรฐานการเรยนร ตามหลกสตรสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6 โดยนาภมปญญาทองถน มาใชในการจดทาสาระหลกสตร 4. ผเรยนสามารถศกษาคนควาขอมลทมอยในคมอมาใชเปนสอประกอบการเรยนได ดงนนขอมลในคมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยใชภมปญญาทองถนนจะ สามารถใชเปนแนวทางในการจดทาสาระการเรยนรทเกยวของกบทองถน และเปนแนวทางในการพฒนาคณภาพทางวชาการใหสอดคลองกบการปฏรปการศกษาในปจจบน จงสงผลใหผเรยนไดศกษาคนควา สามารถลงมอปฏบตไดจรง จนเกดจตสานกทดตอทองถน มความตระหนกรก บานเกดของตนเอง มความภมใจในความเปนไทย คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 2

82

ตอนท 1 นครนายก เปนจงหวดในภาคกลาง สนนษฐานวาเคยเปนเมองสมยทวาราวด มหลกฐานแนวกาแพงเนนดนและสนคอยทตาบลดงละคร แตนครนายกนนปรากฏหลกฐานในสมยอยธยาเปนเมองหนาดาน ทางทศตะวนออก ในสมยพระเจาอทอง ในป พ.ศ. 2437 รชกาลท 5 ทรงจดลกษณะการปกครอง โดยแบงเปนมณฑลนครนายก ไดเขาไปอยในเขตมณฑลปราจนบร จนเมอ พ.ศ. 2445 ทรงเลกธรรมเนยมการมเจาครองเมอง และใหมตาแหนงผวาราชการจงหวดขนแทน และในชวง พ.ศ. 2486-2489 นครนายกไดโอนไปรวมกบจงหวดปราจนบรและสระบร หลงจากนนจงแยกเปนจงหวดอสระ

ภาพประกอบ 3 เสนทางสจงหวดนครนายก

จงหวดนครนายก เดมชอ บานนา เลากนวาในสมยกรงศรอยธยาดนแดนของนครนายกเปนปารกชฏเปนทดอน ทานาหรอทาการเพาะปลกอะไรไมคอยไดผล มไขปาชกชม ผคนจงพากนอพยพไปอยทอนจนกลายเปนเมองราง ตอมาพระมหากษตรยทรงทราบความเดอดรอนของชาวเมองจงโปรดใหยกเลกภาษคานา เพอจงใจใหชาวเมองอยทเดม ทาใหมผคนอพยพมาอยเพมมากขนจนเปนชมชนใหญ และเรยกเมองนจนตดปากวา เมองนา-ยก ภายหลงจงกลายเปน นครนายก จนทกวนน คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 3

ขอมลสารสนเทศทองถนอาเภอองครกษ จงหวดนครนายก

83

ภาพประกอบ 4 สญลกษณจงหวดนครนายก

ทตงและอาณาเขต

จงหวดนครนายก ตงอยทางทศตะวนออกของประเทศไทย หางจากกรงเทพฯ ประมาณ 107 กม. มเนอทประมาณ 2,122 ตร.กม. หรอประมาณ 1,326,250 ไร มอาณาเขตตดตอกบจงหวดใกลเคยง ดงน ทศเหนอ ตดตอกบ จงหวดสระบร และจงหวดนครราชสมา ทศใต ตดตอกบ จงหวดฉะเชงเทรา และจงหวดปราจนบร ทศตะวนออก ตดตอกบ จงหวดนครราชสมา และจงหวดปราจนบร ทศตะวนตก ตดตอกบ จงหวดปทมธาน

แผนทจงหวดนครนายก

ภาพประกอบ 5 ทมา : http://province.moph.go.th/nakhonnayok/ny.htm

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 4

84

ประวตความเปนมาอาเภอองครกษ อาเภอองครกษเปนอาเภอสาคญอาเภอหนงของจงหวดนครนายก เมอป พ.ศ. 2432 พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวไดทรงพระราชทานพระบรมราชานญาตใหขดคลองระหวางแมนาเจาพระยากบแมนานครนายก โดยซอยออกเปนคลองตางๆทงสองฝงและขนานนามคลองนวา “คลองรงสตประยรศกด” และขนานนามประตนา แมนาเจาพระยาวา “ประตนาจฬาลงกรณ” สวนประตปด-เปดนา แมนานครนายก ทรงพระราชทานนามวา “ประตนาเสาวภาผองศร” ซงเปนทตงของอาเภอองครกษเกา และมคาเลาลอกนวา เมอพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวเสดจขนเถลงถวลยราชสมบต ไดเสดจประพาสและไดเสดจมาประทบแรมบรเวณทตงศาลเจาพอองครกษปจจบน ในระหวางประทบแรมอยนน นายทหารองครกษไดปวยและเสยชวตลง เพอเปนทระลกแกราชองครกษจงไดตงศาลขนเปนอนสรณ ตอมาไดเรยกวา “ศาล

เจาพอองครกษ” และอาเภอนจงไดชอวาอาเภอองครกษดวย

เมออาเภอหลงเกาชารดทรดโทรมลงจงไดยายมาตงททวาการอาเภอใหมอยหางจากทวาการอาเภอเกาไปทางทศใตประมาณ 500 เมตร

ทตงและอาณาเขต อาเภอองครกษมเนอทประมาณ 486.359 ตารางกโลเมตร อยหางจากกรงเทพมหานครโดยทางรถยนตประมาณ 49 กโลเมตร ตามเสนทางนครนายก-รงสต (ทางหลวงหมายเลข 305) - ทศเหนอ จดอาเภอบานนา จงหวดนครนายกและอาเภอวหารแดง จงหวด

สระบร - ทศตะวนออก จดอาเภอเมอง จงหวดนครนายก - ทศใต ตดตออาเภอบางนาเปรยว จงหวดฉะเชงเทรา และอาเภอบานสราง จงหวดปราจนบร - ทศตะวนตก ตดอาเภอธญบร และอาเภอลาลกกา จงหวดปทมธาน

สภาพภมประเทศ ลกษณะโดยทวไปเปนทราบลมพนทสวนใหญเปนลาคลอง สภาพของดนไมเหมาะสมสาหรบการเพาะปลก เพราะเปนดนเปรยว คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 5

85

การปกครอง อาเภอองครกษแบงเขตการปกครอง ออกเปน 11 ตาบล ดงน

1. ตาบลองครกษ 2. ตาบลโพธแทน 3. ตาบลทรายมล 4. ตาบลศรษะกระบอ 5. ตาบลบงพระอาจารย 6. ตาบลคลองใหญ 7. ตาบลชมพล 8. ตาบลบางปลากด 9. ตาบลบงศาล 10. ตาบลบางลกเสอ 11. ตาบลบางสมบรณ

ประชากร อาเภอองครกษมประชากรจานวนประมาณ 55,528 คน

สภาพเศรษฐกจ ประชากรมอาชพหลกคอ การทานา ไดแกการทานาปลงและนาป การทาสวน เนองจากพนดนอาเภอองครกษเปนดนเปรยว ไมเหมาะแกการทานาจงหนมาปลกพชอนๆ แทน เชน สน สมเขยวหวาน ยคาลปตส และทาสวนไมดอกไมประดบ การทาสวนชนดนเปนการเพาะชาเพอการสงออก โดยไมตองปลกลงดน อาศยขเถาแกลบกสามารถทาเปนอาชพได การทอสอกก เปนอาชพรองจากการทานา มกทากนหลงการเกบเกยว ชาวบานมกทากนในครวเรอน เมอมจานวนเหลอมากจงนาสงขายในตลาดทาใหมรายไดเพมมากขน อาชพอกอยางหนง คอการเยบผาหม การปกลายเสอ และการเยบหมอน เปนตน การขยายตวทางเศรษฐกจของอาเภอองครกษในปจจบนอยในภาวะทมการเปลยนแปลงเนองจาก คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 6

86

1. เปนทตงของสถาบนอดมศกษา คอ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒองครกษ 2. เปนทตงของศนยวจยพลงงานปรมาณเพอสนต 3. มการพฒนาเสนทางคมนาคม 4. มการเปลยนแปลงพนททางการเกษตรเปนทอยอาศย เชนการสรางบานจดสรรตางๆ

ประวตตาบลในอาเภอองครกษ 1. ตาบลองครกษ มเรองเลาวา เมอครงทพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวไดเสดจประพาสจงหวดปราจนบร และไดเสดจผานมาตามลานานครนายก มาถงบรเวณตาบลองครกษ ไดมทหารองครกษปวยและเสยชวตลงพระองคจงทรงใหตงศาลขนเรยกวา “ศาลเจาพอองครกษ” ตอมาเมอมการจดตงตาบล จงใชชอตามศาลดงกลาววา “ตาบลองครกษ” มาจนถงทกวนน ตาบลองครกษอยในเขตการปกครองของอาเภอองครกษ ประกอบดวย 7 หมบาน ไดแก บานตลาดเสาวภา บานตลาดใหมเสาวภา บานบางกระจก บานคลองหนองชม บานเกาะวด บานออมชางและบานปากครองเจก มอาณาเขตตดตอดงน

ทศเหนอ ตดตอตาบลคลองใหญและตาบลทรายมล อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก ทศใต ตดตอตาบลศรษะกระบอ อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก ทศตะวนออก ตดตอตาบลบางลกเสอ อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก ทศตะวนตก ตดตอตาบลคลองใหญ อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก

สภาพพนทสวนใหญของตาบลองครกษ เปนทราบลม มนาทวมถง มนาขงเปนบางปและมนาหมนตงแตเดอนกมภาพนธ ถงเดอนพฤษภาคมของทกป ราษฎรสวนใหญประกอบอาชพทานา รบจาง คาขาย และอนๆ

2. ตาบลโพธแทน แตเดมขนอยกบตาบลบางปลากด และแยกออกมาเปนตาบลเมอประมาณ 25 ปทผานมาเรยกชอตาบลตามชอวด คอ ตาบลโพธแทน แตเดมทวดโพธแทนมตนโพธตนหนง ตอมาตนโพธนนไดตายลง แตไดมการปลกตนโพธตนใหมขนมาแทน จงเรยกวา “โพธแทน” ตาบล

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 7

87

โพธแทนอยในเขตการปกครองอาเภอองครกษ ประกอบดวย 9 หมบาน ไดแก บานเขมรฝงใต บานคลองสบส บานมหาวงษ บานโพธแทน บานลาดสะเอด บานปากแบน บานเขมรฝงเหนอ บาน องพาด และบานคลองตนตาล มอาณาเขตตดตอดงน ทศเหนอ ตดตอตาบลบานพรก อาเภอบานนาและจงหวดปทมธาน

ทศใต ตดตอตาบลบางปลากด อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก ทศตะวนออก ตดตอตาบลอาษาและตาบลทองหลาง อาเภอบานนา จงหวดนครนายก ทศตะวนตก ตดตอจงหวดปทมธาน

สภาพพนทของตาบลโพธแทน เปนทราบลมมแมนาไหลผาน 2 สาย คอ แมนาบางปลากด และแมนานอง และมคลองชลประทานไหลผาน คอ คลอง 31 ราษฎรมอาชพหลก คอ การทานา และอาชพเสรม ไดแก การทอเสอกก การปลกผกกะเฉด 3. ตาบลทรายมล เปนบรเวณทมแมนานครนายกไหลผาน การเดนทางสญจรของราษฎรจะเดนทางโดยทางเรอเปนหลก ในสมยกอนแมนานครนายกมทรายมากชาวบานจงไดนาเรอไปตกทรายแลวนามากองไวหนาหมบานเปนกองๆและเรยกวา “ทรายมล” ตอมาจงเรยกชอตาบลตามชอกองทรายวา “ทรายมล” ซงเปนตาบลทอยในการปกครองของอาเภอองครกษ ประกอบดวย 11 หมบาน ไดแก บานบางกะยอ บานคลองหนง บานบางนางเลก บานเกาะลาง บานประตนาเสาวภา บานคลอง 29 บานคลองศาลเจา บานบางใหญ บานคลองออม บานคลอง 3 และบานทรายมล มอาณาเขตตดตอดงน ทศเหนอ ตดตอตาบลบางออ อาเภอบานนา จงหวดนครนายก

ทศใต ตดตอตาบลบางลกเสอ อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก ทศตะวนออก ตดตอตาบลดอนยอ อาเภอปากพล จงหวดนครนายก

ทศตะวนตก ตดตอตาบลบางปลากด ตาบลคลองใหญ และตาบล องครกษ อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก

สภาพพนทของตาบลทรายมลสวนใหญเปนพนทราบลม นาทวมถงมแมนานครนายกไหลผาน ราษฎรสวนใหญมอาชพหลก คอ การทานาและมอาชพเสรม คอ การทาสวนสม ทา สวนแตง และรบจางทวไป คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 8

88

4. ตาบลศรษะกระบอ ตาบลศรษะกระบอประกาศเปนตาบลเมอวนท 2 มนาคม พ.ศ. 2538 ปจจบนอยในเขตการปกครองอาเภอองครกษ ประกอบดวย 13 หมบาน ไดแก บานบงหลมบว บานวดราษฎรประดษฐ บานคลอง 23 บานปากบง บานวดอารราษฎร บานบงกลา บานคลองหนองชมฝงใต บานคลอง 24 ฝงใต บานคลอง 24 ฝงเหนอ บานปากบงศาล บานหนาวดสวางอารมณ บานเกาะลอย และบานคลอง 23 ฝงเหนอ มอาณาเขตตดตอดงน

ทศเหนอ ตดตอตาบลองครกษ อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก ทศใต ตดตอตาบลพระอาจารย อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก ทศตะวนออก ตดตอตาบลองครกษ และตาบลบางลกเสอ อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก ทศตะวนตก ตดตอตาบลบงศาล และตาบลชมพล อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก สภาพพนททวไปของตาบลศรษะกระบอ เปนพนทราบลมอยหางจากอาเภอองครกษ

ประมาณ 15 กโลเมตร ราษฎรสวนใหญมอาชพหลก คอการทานา อาชพเสรม คอการรบจาง 5. ตาบลบงพระอาจารย ตาบลพระอาจารยมบงนาขนาดใหญมาก มเรองเลากนวามอาจารยทานหนงซงเปนผทมความรทางดานไสยศาสตร สามารถแปลงรางเปนอะไรกได ตอมาพระอาจารยผขมงเวทยไดแปลงรางเปนจระเขลงไปอยในบง และไมสามารถกลบคนรางเดมได ชาวบานจงเรยกบงนวา “บงพระอาจารย” และไดกลายมาเปนตาบลบงพระอาจารยตราบจนทกวนนบงนานไดกลายเปน บอนาศกดสทธทนานาไปประกอบพธสาคญๆ ระดบประเทศ ตาบลพระอาจารยเปนตาบลอยในเขตการปกครองของอาเภอองครกษ ประกอบดวย 13 หมบาน ไดแก บานชองตะเคยน บานปากคลอง 22 บานบงหลมบว บานเหนอทด บานปากคลอง 16 บานปากคลอง 22 (หม 1) บานบงไผ บานปากคลอง 17 บานคคดคลอง บานบงพระอาจารย บานคลองหกวา บานปากคลอง 22 และบานปากคลอง 22 (หม 13) มอาณาเขตตดตอดงน ทศเหนอ ตดตอตาบลศรษะกระบอ อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก ทศใต ตดตอจงหวดฉะเชงเทรา

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 9

89

ทศตะวนออก ตดตอตาบลบางสมบรณ อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก ทศตะวนตก ตดตอตาบลชมพล อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก สภาพทวไปของตาบลพระอาจารยสวนใหญเปนทราบลมและมนาทวมขงในบางป ราษฎรสวนใหญประกอบอาชพทานา เลยงกง เลยงปลา รบจาง และคาขาย

6. ตาบลคลองใหญ ตงเปนตาบลเมอปพทธศกราช 2533 โดยแยกออกมาจากตาบลองครกษโดยตงชอตามชอโรงเรยนบานคลองใหญ อยในเขตการปกครองของอาเภอองครกษ ประกอบดวย 10 หมบาน ไดแก บานหนองโสน บานคลอง 16 เหนอ บานคลอง 15 บานปากคลอง 14 เหนอ บานคลอง 14 บานปากคลอง 16 บานญวน บานหวถนน บานปากคลอง 15 และบานคลองแปดวาเหนอ มอาณาเขตตดตอดงน ทศเหนอ ตดตอตาบลบางปลากด อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก

ทศใต ตดตอตาบลบงศาล อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก ทศตะวนออก ตดตอตาบลทรายมล อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก ทศตะวนตก ตดตอจงหวดปทมธาน

สภาพพนทสวนใหญของตาบลคลองใหญ เปนพนทราบลมนาทวมถง มคลองชลประทานบางปลากดไหลผาน ราษฎรสวนใหญประกอบอาชพทานา ทาสวน และมอาชพเสรม ไดแก ไมดอกไมประดบ

7. ตาบลชมพล แตเดมชอวา ตาบลบงศาล เปนบรเวณทมชางและกระดกชางเปนจานวนมาก ตอมาเมอสมเดจพระเจาตากสนไดยกทพไปรบทเมองจนทบร และมาหยดทพเพอรวมไพรพลและหาเสบยงอาหารในบรเวณน ตอมาในปพทธศกราช 2520 ไดแยกมาจากตาบลบงศาลและตงเปนตาบล จงใชชอวา “ตาบลชมพล” ตาบลนอยในเขตการปกครองของอาเภอองครกษ ประกอบดวย 8 หมบาน ไดแก บานทานบ บานวดราษฎรศรทธาธรรม บานใตทด 16 บานปากคลอง 15 บานชมพล บานปากบงปาย บานปากคลอง15 หกวา และบานใตแอนคลอง 14 มอาณาเขตตดตอดงน ทศเหนอ ตดตอตาบลบงศาล อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก ทศใต ตดตอจงหวดฉะเชงเทรา

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 10

90

ทศตะวนออก ตดตอตาบลพระอาจารย อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก ทศตะวนตก ตดตอจงหวดปทมธาน สภาพพนทสวนใหญของตาบลชมพลเปนพนทราบลม มคลอง14, 15, 16 และคลองหกวาไหลผาน เหมาะสาหรบการทาเกษตรกรรม แตดนเปรยว ประชากรสวนใหญประกอบอาชพทานา ทาสวน และทาไร 8. ตาบลบางปลากด เปนบรเวณทราษฎรจากจงหวดพระนครศรอยธยา และจงหวดสมทรสงครามเปนบางสวนอพยพมาอาศยอยเปนกลมๆ ตามลาคลอง ตอมาในปพทธศกราช 2475 จดตงบรเวณนเปนตาบลชอวา “ตาบลบางปรากฏ” เพราะบรเวณนมปลานาจดชกชมมาก ชาวบานเรยกปลาชนดนวา “ปลากด” ตอมาจงไดเปลยนชอตาบลจากคาวา “ปรากฏ” เปน “ปลากด” ตามชอปลา ตาบลบางปลากดอยในเขตการปกครองของอาเภอองครกษประกอบดวย 11 หมบาน ไดแก บานคลอง 29 บานคลองหมาหลง บานเหนอประตนา บานคลอง 30 บานลาง บานกลาง บานเกาะกลาง บานแกะ บานนอก บานบน และบานคคต มอาณาเขตดงน ทศเหนอ ตดตอตาบลโพธแทน อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก ทศใต ตดตอตาบลคลองใหญและตาบลทรายมล อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก ทศตะวนออก ตดตอตาบลทองหลาง อาเภอบานนา จงหวดนครนายก ทศตะวนตก ตดตอจงหวดปทมธาน สภาพพนทโดยทวไปของตาบลบางปลากดเปนพนทคลองธรรมชาตและคลองชลประธานไหลผาน พนทเปนทราบลมเหมาะแกการเพาะปลก ราษฎรมอาชพหลก คอ การทานา ทาสวน ทาไร และการทาไมดอกไมประดบ 9. ตาบลบงศาล พนทของตาบลบงศาลแตเดมเปนปากวางใหญ โดยเฉพาะเปนทราบลม มชางอาศยอยเปนจานวนมากและชางจะลงมากนนาทบรเวณหนองนาขนาดใหญเปนประจา หนองนาขนาดใหญปจจบนคอ “บงศาล” ซงเปนหนองนาตามธรรมชาต จงเปนพนททเหมาะแกการเกษตรกรรม ปจจบนตาบลบงศาลอยในเขตการปกครองของอาเภอองครกษ ประกอบดวย 9 หมบานไดแก คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 11

91

บานปากบงศาล บานเหนอแอน บานหวหมอนคลอง 15 บานปากคลอง 16 บานดอนกลาง บานคลอง 14 บานหวหมอนคลอง 14 บานลาดชาง บานกดาร มอาณาเขตตดตอกบตาบลตางๆ ดงน ทศเหนอ ตดตอตาบลคลองใหญ อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก

ทศใต ตดตอตาบลชมพล อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก ทศตะวนออก ตดตอตาบลคลองใหญ ตาบลองครกษ และตาบล ศรษะกระบอ อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก ทศตะวนตก ตดตอจงหวดปทมธาน

สภาพพนทโดยทวไปของตาบลบงศาลเปนพนทราบลมและอยในเขตชลประทาน ประกอบดวยคลองขดชลประทาน จงเปนพนททเหมาะแกการประกอบอาชพทาการเกษตรและเปนทอยอาศย ซงอยหางจากอาเภอองครกษประมาณ 12 กโลเมตร

10. ตาบลบางลกเสอ เปนบรเวณทราษฎรจากตวเมองนครนายกไดอพยพมาอาศยอยตามลาคลองทเปนท ราบลมโดยอยกนเปนกลมๆ พนทสวนใหญเปนปาละเมาะขนหนาแนน สตวปาอาศยอยชกชมโดยเฉพาะเสอมมากทสด จงไดชอตาบลนวา “ตาบลบางลกเสอ” ตาบลนไดตงเปนตาบลเมอประมาณป พทธศกราช 2451 โดยมหลวงเจนประจากจเปนนายอาเภอสมยนน ปจจบนตาบลบางลกเสออยในเขตการปกครองของอาเภอองครกษ ประกอบดวย 12 หมบาน ไดแก บานบางนางเลก บานดอนกระทม บานคลอง 2 (หม 3) บานคลอง 2 (หม 4) บานเทพโลก บานบางลกเสอ (หม 7) บานบางลกเสอ (หม8) บานบางลกเสอ (หม6) บานบางลกเสอ (หม9) บานคลอง 22 บานปากคลองพระอาจารย และบานคลอง 2 (หม12 ) มอาณาเขตตดตอดงน ทศเหนอ ตดตอตาบลทรายมล และตาบลองครกษ อาเภอองครกษ

จงหวดนครนายก ทศใต ตดตอตาบลพระอาจารยและตาบลบางสมบรณ อาเภอองครกษ

จงหวดนครนายก ทศตะวนออก ตดตอตาบลดอนยอ และตาบลศรจฬา อาเภอปากพล จงหวดนครนายก

ทศตะวนตก ตดตอตาบลศรษะกระบอ อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 12

92

สภาพพนทโดยทวไปของตาบลบางลกเสอ สวนใหญเปนทราบลม ดนเปรยว ราษฎรสวนใหญประกอบอาชพทานา เลยงกง เลยงปลา และการทอเสอ 11. ตาบลบางสมบรณ จดตงเปนตาบลเมอปพทธศกราช 2451 โดยในขณะนนมหลวงเจนประจากจเปนนายอาเภอองครกษ ราษฎรสวนใหญเปนผทอพยพมาจากจงหวดปทมธาน ลาลกกา และอาเภอเมองนครนายก นอกจากนยงมอกสวนหนงมาจากจงหวดฉะเชงเทรา ไดมาอาศยอยตามรมคลอง ซงเปนทราบลมเหมาะแกการทานา ดวยเหตทตาบลบางสมบรณมพนทสวนใหญเปนปาละเมาะและดนเปรยว จงตงชอตาบลวา “บางสมบรณ” ปจจบนอยในเขตการปกครองของอาเภอองครกษ ประกอบดวย 13 หมบานไดแก ปากคลองพระอาจารย บานบางกระชา บานเตยนอย บานบางเมา บานคลอง 6 บานเอกอนงค บานเตยใหญ บานคลองขด บานบางหอย บานประตนา บานคลองหกวา บานบางสมบรณ และบานหกวาบงตาหอม มอาณาเขตตดตอดงน ทศเหนอ ตดตอตาบลบางลกเสอ อาเภอองครกษ และตาบลศรจฬา

อาเภอเมองนครนายก จงหวดนครนายก ทศใต ตดตอจงหวดฉะเชงเทรา ทศตะวนออก ตดตอจงหวดปราจนบร ทศตะวนตก ตดตอตาบลบางลกเสอและตาบลองครกษ อาเภอองครกษ

จงหวดนครนายก สภาพพนทของตาบลบางสมบรณเปนพนทราบลม ราษฎรอาศยอยกระจดกระจายเปนกลมๆ พนททวๆไปเหมาะแกการทานา ปจจบนนยมเลยงกง เลยงปลา ฯลฯ

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 13

93

ตอนท 2

ความหมายภมปญญา (Wisdom) หมายถง ความสามารถ ทกษะ ความเชอและศกยภาพในการแกไขปญหาของมนษยทสบทอดกนมาตงแตอดตจนถงปจจบนและเชอมตอกน ทงระบบทกสาขา (นคม ชมพหลง. 2546)

ภมปญญาทองถน (Local Wisdom) หรอ ภมปญญาไทย (Thai Wisdom) หมายถง องคความร ความสามารถ ทกษะ และของปราชญ หรอผทรงภมรทเกดจากการสงสมประสบการณทผานกระบวนการคดสรรเรยนรแลวถายทอดสบตอกนมาเพอใชในการแกปญญาและการพฒนาวถชวตของคนในทองถนใหเกดความสมดลกบสภาพแวดลอมและเหมาะสมกบยคสมยและเปนภมปญญาทใชปฏบตรวมกน (นคม ชมพหลง. 2546) ภมปญญาทองถนในคมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถนเลมนไดกาหนดภมปญญาทองถนไว 4 ดาน คอ 1. ภมปญญาทองถนดานเกษตรกรรม หมายถง ความร ความสามารถของคน หรอชมชนเพอการดารงชวต ไดแก 1.1 การทาสวนไมดอกไมประดบ 1.2 การเพาะเลยงพนธปลา 1.3 การเพาะพนธปลาดกบกอย 2. ภมปญญาดานศลปวฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณ หมายถง ฝมอการแสดงออกซงความเจรญงอกงาม ความเปนเอกลกษณของชมชนทสมาชกไดเรยนรแลวสงสมถายทอด และปฏบตสบตอกนมา ไดแก 2.1 ตานานสถานทสาคญ

2.2 งานจตรกรรมภาพเขยน

2.3 วรรณกรรมพนบาน และการละเลนพนบาน

3. ภมปญญาดานการประกอบอาชพ หมายถง ความร ความสามารถ และทกษะในการประกอบอาชพของตนในชมชนเพอการยงชพเกยวกบงานหตถกรรม ไดแก

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 14

ภมปญญาทองถน

94

3.1 ผลตภณฑตกตาเรซน 3.2 บานทรงไทย 3.3 การทาธปหอม 3.4 การทอเสอกก 3.5 การทาไมถก 4. ภมปญญาดานเทคโนโลยพนบาน หมายถง ความร ความสามารถของภมปญญาในการสรางสรรคผลงานททาเลยนธรรมชาต การนาวสดธรรมชาตมาผลตเปนผลงานทเปนเอกลกษณไทยและเพอเปนการอนรกษสงแวดลอม ไดแก 4.1 ผลตภณฑโลหะเทยม 4.2 ผลตภณฑไมมะมวง ฯลฯ ดงนนการนาเสนอขอมลภมปญญาทองถนในคมอเลมน จงขอเสนอภมปญญาทองถนทง 4 ดานดงนคอ

ภมปญญาทองถนดานเกษตรกรรม ภมปญญาทองถนดานเกษตรกรรม หมายถง ภมปญญาทองถนทเกยวกบการทาการเกษตร หรอบคคลทมความร ความสามารถ มประสบการณดานการทาไร ทานา ทาสวน เลยงสตว การประมง การเพาะปลกขยายพนธพช การทาไรนาสวนผสม ฯลฯ มความโดดเดน สามารถเลยงตนเองและครอบครวไดอยางพอเพยง มรายไดจากผลผลต มแนวความคดแปลกใหมทพฒนาและเปนประโยชนตอตนเองและชมชน เชน เปนผคดรเรมในการขยายพนธไมดอกไมประดบ การเลยงปลาในนาขาว การทาเกษตรแบบผสมผสาน การทาการเกษตรแบบเออประโยชนชวตความเปนอยและอนรกษสงแวดลอมของทองถนและชมชนอาเภอองครกษ จงหวดนครนายก ในสวนทเปนเนอหาของภมปญญาทองถนดานเกษตรกรรมในอาเภอองครกษนนมมากมายหลากหลายประเภท แตในคมอนนาเสนอเปนตวอยางการทาเกษตรกรรมทสาคญๆพอสงเขปไดแก 1. การทาสวนไมดอกไมประดบ การทาสวนไมดอกไมประดบทคลอง 15 ตาบลบางปลากดนนมการทาสวนกนเปนจานวนมาก ดงนนผเขยนจงขอยกตวอยางสวนปาผาดไวในคมอ เลมน คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 15

95

ไมดอกไมประดบสวนปาผาด ประวตความเปนมา นายเวยน นางผาด หนองพงษ แตกอนมอาชพทานา การทานาไมพอกนพอใช ประสบการขาดทนจงตองการหาอาชพเสรม ในป พ.ศ. 2525 ไดจดตงกลมอาชพเสรมภายใน หมบาน เมอพอกนพอใชจะไดไมตองเขากรงเทพฯ เรมจากการทากอหญาคา ทาดอกไม แต ไมมตลาดรองรบ ตอมาบรษทจางทาตกตากไมไหวไปไมรอด ในป พ.ศ.2530 นายบน แซโคว มอาชพเพาะชาตนไม เลยมารบจางกรอกดนใสถงและขดดนในละแวกนใสถงขายทอยใน ปจจบนสมยกอนมแตหญาเปนปาหญาจงนารถมาขดปรบพน ถมดน แลวรวมกลมกนทาสวน ปกชาเอายคาลปตสมาปกชาแตไมมลกคากหาตลาดเอง ตอมามนายหนาพาคนมาซอจงเปนท รจกกนแบบปากตอปากพอกจการดขนกแบงเงนกนคนละ 2-3 หมนบาท ขยายไปปลกขาย กนเองปจจบนในหมบานแถวนปลกตนไมขายกนเปนจานวนมาก ปาผาด หนองพงษ เปนเจาของสวนปาผาด บคคลททาใหชาวนายานนกลายมาเปนชาวสวนไมดอกไมประดบถง 2 ตาบล ปาผาดมความคดวาจะตงอนสาวรย นายบน แซโคว พอคาลองเรอขายของในคลอง15 ผเพาะไมดอกไมประดบขายเปนรายแรก โดยทาเปนอาชพเลกๆนอยๆมากอน เจาของสวนทมชอเสยงหลายคนเคยเปนลกจางเพาะชาไมสวน นายบน แซโคว มากอนรวมทงปาผาดเองดวย

ภาพประกอบ 6 ไมดอกไมประดบสวนปาผาด (ถายเมอวนท 11 กมภาพนธ 2550) คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 16

96

สงทนาสนในเรยนร เขตทเปนศนยกลางไมดอกไมประดบประกอบอาชพเพาะชากลาพนธไมเอง จาหนายเอง ทกครวเรอนเปนตลาดซอขายไมดอกไมประดบโดยตรงเดนเขาไปในเขตคลอง 15 จะมความรสกละลานตา สดชน รมเยน เสมอนอยในโลกสเขยวราวสรวงสวรรค แตงแตมดวยสสรรพนธไมดอกไมประดบงดงามนานาพรรณ อาท เชน ตนปาลมฟอกซเทล พรกขหนในกระถางเปนพม บอนส บอนไซ เทยนทอง เขม ไทรทอง ชบาฮาวาย ชบาดาง ประทดจน เปนตน การเพาะเลยงพนธปลาทฟารมแสงสวางพนธปลา ประวตความเปนมา ดร. เพยว วารชนนท เดมชอ นายเพยว แซโลว หรอ นายโลวบกกวย แซโลว หรอ นายเพยวพนธ ไตรพฒนาพร เมออาย 17 ป (พ.ศ. 2488) ไดเดนทางจากประเทศจนเขามาอยในประเทศไทย ไดหาเลยงชพโดยเรมจากการชวยลางจาน เสรฟอาหารและรบจางหาบนาในชวงเยนสามารถสะสมเงนทนไดจานวนหนง จงไดลงทนทานาทอาเภอลาลกกาแตไมประสบความสาเรจ ตอมาในป พ.ศ.2494 ตดสนใจเปลยนอาชพจากการทานามาแจวเรอรบจางและขายผก เมอสะสมไดเงนจานวนหนงแลวนามาลงทนเลยงปลา ในกระชงทคลองบางบว เขตบางเขน กรงเทพมหานคร จากการแสวงหาขอบกพรองในการเลยงปลา จากประสบการณทไดรบตลอดระยะ เวลา 12 ป จงสามารถแกไขขอบกพรองตางๆไดเปนอยางด รจก การเลยงปลาใหไดผลดอยางเตมท รวมทงมความชานาญ และเชยวชาญในการผสมเทยมพนธปลา ตอมาไดขยายกจการ

การเลยงปลาในกระชงจากคลองบางบว เขตบางเขน กรงเทพฯ มาอยทอาเภอองครกษ จงหวดนครนายก มบอปลา 164 บอในเนอทกวา 200 ไร ตงชอบอเพาะเลยงนวา “แสงสวางพนธปลา” ซงถอวาเปนฟารมปลาทใหญทสดในประเทศไทย

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 17

97

สงทนาสนใจและเรยนร แสงสวางพนธปลา เปนสถานททใหความรเกยวกบการเลยงปลาในนาขาว การเพาะพนธปลา การผสมเทยมปลา และการเลยงสตวนา ปลาทฟารมแหงนเลยงมหลายชนดไดแก ปลาจน เชนปลาเฉาฮอ ปลาลนฮอ และปลาซงฮอ สวนปลาไทย เชน ปลาดก ปลาสวาย ปลาตะเพยน ปลานล ปลาไน ปลาชอน ปลายสก ปลาสลด ปลาแรด ปลายสกไทย ปลานวลจนทร ปลาดกบกอย ปลาบปลาดกบกเอม ปลาดกรสเซย ปลาดกดาน ปลาดกอย ปลาหมอตาล ปลาหมอไทย ปลาคารป ปลานลแดง ปลาสวายเผอก ปลายกราย ปลากะพง ปลาบก ปลายสกเทศ ปลาหมอเทศ ฯลฯ การเพาะพนธปลาดกบกอย ประวตความเปนมา เมอประมาณปลายป 2530 เกษตรกรไดนาปลาดกเทศเพศผ หรอ ปลาดกรสเซยจากประเทศลาวมาผสมขามพนธกบปลาดกอยเพศเมยผลปรากฏวาสามารถเพราะพนธไดด ปลาพนธมอตราการเจรญเตบโตเรว ทนทานตอโรคสง พนธปลาทเกดจากคผสมนทางการประมงใหชอวา “ปลาดกอยเทศ” แตชาวบานทวไปเรยกวา “บกอย” หรออยบอ (งานเอกสารคาแนะนากองสงเสรมการประมง กรมประมง. หนา 1-2.) เกษตรกรในอาเภอองครกษนยมเลยงปลาดกผสมอยเทศ หรอบกอยเชนเดยวกบเกษตรกรในจงหวดอนๆ เพราะคณสมบตดงกลาว และนยมบรโภคเนองจากมรสชาตด ราคาถก ฤดเพาะพนธ เรมตนเดอนมนาคมถงกลางเดอนตลาคม ปลาบกอยนยมเพาะพนธโดยการฉดฮอรโมนผสมเทยม การคดเลอกแมพนธอายประมาณ 1 ป หรอ 7-8 เดอน พอพนธอายประมาณ 1 ปขนไป หลงจากฉดฮอรโมนเรงใหแมปลามไขและฉดฮอรโมนใหพอพนธมนาเชอมากขน เมอรดไขปลาดกตวเมยและผาเอานาเชอจากตวผ จานวนไขประมาณ 1 กโลกรมใชนาเชอตวผประมาณ 1-2 ตว นาไขปลาดกทไดรบการผสมกบนาเชอแลวไปฟก ทงนโรยไขบนแผงผามงเขยวเบอร 20 ทระดบตากวาผวนาประมาณ 4 นว สวนนาในบอมระดบลกประมาณ 7 นว เปดนาไหลผานตลอดเวลาและควรมเครองเพมอากาศใสไวในบอฟกไขปลาดวย ลกปลาดกทฟกออกเปนตวจะหลดลงสพนกนบอดานลาง แลวยายแผงผาทใชฟกไขออกจากบอ อายประมาณ 2 วน เรมกนอาหารได ตอจากนนขนยายปลานาสบอซเมนตขนาดประมาณ 2-5 ตารางเมตร เพออนบาลลกปลาดกทมขนาดเลก นาทใชในการอนบาลลกปลาควรเปลยนถายทกวน เพอปองกนนาเนาเสย

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 18

98

ทงเรงใหปลาดกกนอาหารและเจรญเตบโตด ถาใชบอดน ในการอนบาลลกปลาอตราการเจรญ เตบโตและการอยรอดจะยากกวาการอนบาลในบอซเมนต การเลยงปลาดกบกอยใหไดขนาดตามตองการของตลาดควรยายปลาไปยงบอเลยงซงเปนไดทงบอซเมนตและบอดน สวนฟารมทอาเภอองครกษนยมเลยงในบอดนโดยการเตรยมบอปลาดวยการตากกนบอใหแหง สะอาด ใสปนขาวปรบสภาพดน และใสปยคอกเพอใหเกดอาหารธรรมชาตสาหรบลกปลา ระยะเวลาในการเลยงปลาประมาณ 4-5 เดอนสามารถจบขายได การเลยงปลาสาหรบผขาดความชานาญจะลาบากมากทสด เกษตรกรควรมความมานะอดทน พยายามสงเกตสภาพนา อาหาร การเจรญเตบโตของโรคตางๆ ทอาจจะเกดกบปลา การเพาะขยายพนธและการผสมเทยมเพอใหประสบความสาเรจในการประกอบอาชพ มรายไดด นบเปนภมปญญาทองถนของชาวอาเภอองครกษอกอาชพหนง (กระทรวงศกษาธการ : เฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหว. 234-235.) ภมปญญาดานศลปวฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณ ภมปญญาทองถนดานศลปวฒนธรรมขนบธรรมเนยมประเพณ หมายถง ภมปญญาทองถนทมความร ความสามารถ และประสบการณในดาน ศลปะ วฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณ ตานาน และวรรณกรรมพนบานทสบสานกนมาเปนมรดกทางวฒนธรรมมาจนถงปจจบนทควรแกการอนรกษไวสบตอไป ไดแกสถานทสาคญตางๆ เชน ตานานศาลเจาพอองครกษ วดประสทธเวช งานจตรกรรมทเปนศลปกรรมทองถน วรรณกรรมพนบาน การละเลนพนบาน เปนตน แหลงเรยนรทเปนภมปญญาทองถนดานศลปวฒนธรรมขนบธรรมเนยมประเพณทจะกลาวไวในทน คอ

ตานานสถานทสาคญ เปนสถานทสาคญทางประวตศาสตรและสถานทสาคญทางศาสนา ไดแก ศาลเจาพอองครกษ เปนสถานททมความสาคญทางประวตศาสตรของชาตไทยแหงหนง ซงมประวตความเปนมาดงนคอ คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 19

99

ภาพประกอบ 7 ศาลเจาพอองครกษ (ถายเมอวนท 10 กมภาพนธ 2550)

มเรองเลาสบตอกนมาวา ครงสมยพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว เสดจขนเถลงถวลยราชสมบตไดเสดจประพาสจงหวดปราจนบรโดยเสดจทางนาผานมาตามลานานครนายก และไดเสดจประทบแรมบรเวณทตงศาลเจาพอองครกษปจจบน ในระหวางประทบแรมอยนนนายทหารราชองครกษไดปวยและเสยชวตลง เพอเปนทระลกแกราชองครกษจงไดสรางศาลขนเปนอนสรณและเรยกศาลแหงนวา “ศาลเจาพอองครกษ” และแมนาบรเวณหนาศาลเจาพอองครกษเปน วงนาวน นาไหลเชยวมากชาวเรอเชอวามจระเขเจาพออย ถาจะเอาเรอผานตองทาพธเซนไหวดวยมะพราวออน แลวจงจะสามารถนาเรอผานไปไดดวยความปลอดภย สาหรบทางราชการถอวานาตรงวงนาวนนเปนนาศกดสทธ จงไดนาไปทาพธสรงนามรธาภเษกเมอคราวประกอบพระราชพธบรมราชาภเษกของสมเดจพระเจาอยหวรชกาลปจจบน

สงทนาสนใจศกษาและเรยนร ศาลเจาพอองครกษแหงนเปนสถานทศกดสทธเปนทเคารพนบถออยางยงของชาวอาเภอ องครกษทงชาวไทยและชาวไทยเชอสายจนเปนอยางมาก สาหรบในทางสวนราชการแลวถอวานาตรงวงนาวนตรงหนาศาลเจาพอองครกษเปนนาศกดสทธ ไดนานาไปทาพธสรงนามรธาภเษกในพระราชพธสาคญๆเสมอ

ในความเชอถอของผเคารพนบถอบชาเจาพอองครกษ โดยเฉพาะชาวอาเภอองครกษนน เจาพอองครกษถอเปนสงศกดสทธเปนทยดเหนยวจตใจ ตางพากนมากราบไหวบชาขอพร บนบาน ใหเกดความสาเรจตางๆตามทปารถนาและบงเกดความเจรญรงเรองเปน ศรมงคลตอกนมาหลายชว อายคน ในการบนนนกจะบอกเจาพอวา จะถวายงวหรอมหรสพในแบบตางๆหรอไมกบนบอกวา คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 20

100

จะขอถวายหวหม มะพราวออน ประทดพวงใหญ หรอไมกกญชาทมวนเปนบหรซงบอกกนวาเจาพอชอบมากเปนพเศษ แตละปหลงจากเทศกาลตรษจนแลว 15 วน ชาวองครกษจะถอวาเปนวนเกดของเจาพอองครกษ ตงแตตอนเชาของวนดงกลาวกจะมประชาชนของอาเภอองครกษตางพากนมาเซนไหวโดยนา หม เปด ไก ผลไม และขนมพรอมเครองเซนไหวชนดตางๆ เดนทางมายงบรเวณศาลเจาพอ นาสงของทเตรยมมากราบไหวบชาถวายเจาพอ ในชวงเดอน 9 ของทกๆปจะมงวประจาปเพอถวายเจาพอเปนเวลา 5 วน 5 คน ตอนเชากอนเรมงานจะมการอญเชญรปปนเจาพอองครกษพรอมทงกระถางธปและกระถางนามนตของเจาพออยกลางขบวน แหรอบตลาดเขตเทศบาลตาบลองครกษ ซงขณะขบวนแหเจาพอไปนนกจะมประชาชน ชาวบาน รานคาตางๆพากนตงเครองบชาจดธป จดประทดถวาย เจาพอตลอดเสนทางทขบวนเจาพอแหผานเปนจานวนมาก ซงถอเปนวฒนธรรมทองถนทผสมผสานกนระหวางประเพณไทยและจนทสบทอดกนมานานนบรอยป (พระครอดลวฒกร วดองครกษธรรมปญญาราม. ผเลา)

วดประสทธเวช เปนสถานทมความสาคญทางศาสนาแหงหนงในจงหวดนครนายก เปนสถานททประกอบพธกรรมทางคตความเชอ การสเดาะเคราะหตอชะตา การเสรมดวงเสรมบารม โดยเฉพาะอยางยงเปนสถานททมพทธศาสนกชนมาเขารวมวปสนากรรมฐานเปนประจาทกป ประวตความเปนมา วดประสทธเวชเปนเกาแกของอาเภอองครกษชาวบานมกเรยกกนตดปากวา “วดเกา” หรอ “วดบางปรากฏ” เพราะสมยแรกชอจรงวา “วดบางปรากฏ” ชอตามหมบานแลวมาเปลยน เมอปพ.ศ. ใดไมทราบไมมหลกฐานปรากฏ ปจจบนวดประสทธเวช ตงอยท หม 10 ตาบลบางปลากด อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก ในพนท 21ไร 3 งาน 35 ตารางวา ตงอยทางทศเหนอของทวาการอาเภอองครกษ ระยะทาง 12 กโลเมตร กอสรางครงแรกเมอ พ.ศ. 2223 ตอมาอโบสถหลงเกาชารดทรดโทรมลงไมสามารถบรณะซอมแซมไดจงไดสรางใหมเมอ พ.ศ. 2530 วดประสทธเวชมผเลาสบตอกนมาวา มอบาสกใจบญผหนงชอนายสทธ มภรรยาชอ นางเวช ไดเปนผรเรมกอสรางเปนครงแรก วดจงไดเปลยนชอเปน “วดประสทธเวช” ตามชอผรเรมกอตง เจาอาวาสองคปจจบน คอ พระครสทธศลคณ วดนเปนวดพฒนาตวอยางของกรมการศาสนาใน ป พ.ศ. 2536 และเปนวดตวอยางทมผลงานดเดน ป พ.ศ. 2537 คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 21

101

ภาพประกอบ 8 วดประสทธเวช และพระครสทธศลคณ (ถายเมอวนท 24 กมภาพนธ 2550) สงทนาสนใจเรยนร สงสาคญๆในวดประสทธเวชเปนวดทประชาชนทวไปเคารพ นบถอ ศรทธา คอ หลวงพอธา (พระครศรทธาภนนท) ผทเลอมใสทกสาระทศจะมาปลอยนกปลอยปลา ทาสงฆทาน ทาพธสะเดาะเคราะห ตอชะตา บงสกลเปนบงสกลตาย เมอยามมทกข ไมสบายใจ ผทเลอมใสเคารพศรทธากจะพากนมาทวดประสทธเวชแหงนเปนทพงทางใจของประชาชนจนญาตโยมบรจาคทรพยสนสรางอาคารจานวน 14 ลานบาท เปนอาคาร 2 ชน ชนท 2 เปนกฏพระสรางเปนเรอนไทยเปนจดชมววรมนา มศาลากลางนาและศาลารมนาทรงไทยไวเปนทนงพกผอนของประชาชนทมาวดประแหงน (เอกสารขอมลแหลงเรยนร หองสมดประชาชน “เฉลมราชกมาร” อาเภอองครกษ)

งานจตกรรมภาพเขยน เปนงานศลปะภาพเขยนสบนผนผาซงมหลงเหลอเพยงแหงเดยวเทานน คอ ทวดองครกษธรรมปญญาราม อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 22

102

งานจตรกรรม ภาพพระบฏวดองครกษ

ภาพประกอบ 9 งานจตรกรรมภาพพระบฏวดองครกษ (ภาพถายเมอวนท 10 กมภาพนธ 2550) ณ ตาบลองครกษ อาเภอองครกษ จงหวดนคนายก เปนภาพจตกรรมงานเขยน สนาบนพนผาโทนสเนออมสมตดเสนดวยสดา ดานหลงภาพแตละภาพเขยนราคาและชอผเชาถวาย เปนภาพเรองราวเกยวกบพระมหาเวสสนดรชาดกครบทง 13 ภาพ ทานเจาอาวาสองคปจจบนคอ พระครอดลวฒกร ไดเกบรกษาไวเปนอยางด นอกนนยงมภาพบนตลายรดนาทนาสนใจทควรอนรกษและศกษาไวเพอเปนมรดกทางศลปกรรมสบไป สถานทตง ตงอยรมฝงแมนานครนายก หมท 7 ตาบลทรายมล อาเภอองครกษ

จงหวดนครนายก ภมปญญา พระครอดลวฒกร เจาอาวาสวดองครกษธรรมปญญาราม อาเภอองครกษ

จงหวดนครนายก คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 23

103

วรรณกรรมพนบาน วรรณกรรมพนบานในอาเภอองครกษ ประชาชนเคยมความเชอและผกพนกบนทาน พนบานเรอง “กระตายสามขา และ “ตานานบงพระอาจารย” ซงเปนวรรณกรรมพนบานเกยวกบคตทางพระพทธศาสนาทเลาสบตอกนมจนถงปจจบนเปนมรดกทางวฒนธรรมดวยวถแหงหนงสอ วรรณกรรมพนบานหรอวรรณกรรมทองถนเปนสงทแสดงถงพนฐานทางสงคมสภาพการดารงชวตและมโนทศนของผแตง ตลอดจนสานวนภาษาในทองถน ซงเปรยบเสมอนภาพสะทอนววฒนาการเปลยนแปลงมโนทศน และวถชวตของสงคมนนๆ ทกดาน นอกจากนยงเปนแหลง ขอมลบนทกตามขนบธรรมเนยมประเพณของกลมชนในทองถนเปนแบบฉบบใหคนในยคตอมายดถอและปฏบตตามรวมทงสนองความตองการของกลมชนในทองถน ทงความบนเทงอธบายสงทไมเขาใจสอนจรยธรรมและพฤตกรรมในการดารงชวตดวยวธเลา ขบรอง พดโตตอบ อาน เขยนในรปแบบของการอาน หนงสอผก เลานทาน ตานาน เพลงกลอมเดก ภาษตจารในใบลาน ฯลฯ ตวอยางของวรรณกรรมพนบานทจะกลาวถงไดแก นทานพนบานเรอง กระตายสามขา (ตานานบงพระอาจารย) เมอครงอดตกาลทลวงมาแลวมพระอาจารยผเรองวชารปหนง (ไมปรากฏชอ) จาพรรษาอยทวดโพธแทน (ตาบลบางปลากด อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก) วนหนงมโยมคนหนงไดนากระตายมาถวายอาจารยในเวลาวกาล พระอาจารยหรอหลวงพอจงเรยกสามเณรรปหนงมา แลวสงใหสามเณรนากระตายไปยางเอาไวฉนเชา สามเณรรบกระตายไปยาง ขณะทยางอยนนไดสงกลนหอมนารบประทาน สามเณรอดทนตอกลนหอมอนนารบประทานไมไหวจงไดนาขากระตายมาหนงขางแลวนาไปฉนโดยไมใหผใดรเหนสวนทเหลอนาไปเกบไวเพอจะถวายใหพระอาจารยในตอนรงเชา ครงถงเวลาพระฉน เชาสามเณรจงนาเอากระตายทเหลอสามขานนมาถวายแดพระอาจารยเพอฉนเมอพระอาจารยรบไวและเหนวากระตายมเพยงสามขา จงถามสามเณรนนวา “เณร กระตายไปไหนหนงขา” เณรจงตอบวากระตายมสามขา พระอาจารยบอกวา “กระตายจะตองมสขา” สามเณรกตอบยนคาเดมเสมอวากระตายมสามขา พระอาจารยจะถามสกเทาใดสามเณรกตอบวามสามขาอยเชนเดม หรอจะลงโทษเฆยนตสามเณรกตอบวามสามขาอยอยางเดมเสมอไมยอมรบวากระตายมสขา พระอาจารยพจารณาแลวเหนวาสามเณรผนมใจเดดเดยว เมอพดอยางไรแลวกยนยนอยอยางนน ไมยอมรบสารภาพหรอเปลยนคาพดเดม พระอาจารยจงถาม คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 24

104

สามเณรวา “เณรจะไปฉนขาวกบพระเจาแผนดนไดไหม” สามเณรตอบวาได พระอาจารยเหนวาสามเณรมความกลาหาญมาก เมอใชใหทาอะไรกพงทาทกอยาง พระอาจารยไดลงยนตใหสามเณรแลวบอกวาเมอจะเขาไปฉนขาวกบพระเจาแผนดนใหเอาผงนชโลมทาตวใหทวตวสามเณรกรบผงยนตจากพระอาจารยแลวปฏบตตามคาสงของพระอาจารยทกประการ สามเณรเขาไปในพระบรมราชวง เมอถงกาหนดพระเจาแผนดนเสวยพระกระยาหาร สามเณรกรวมฉนพระกระยาหารกบพระเจาแผนดน(ไมปรากฏเวลาชดเจน) พระเจาแผนดนทรงสงเกตความผดปกตพระกระยาหารทโรงครวของพระราชวงจดมาไมพอเสวย ครงกอนเมอเสวยจงเกดความสงสยแลวรบสงใหพนกงานโรงครวจดอาหารเพมและใหรสอาหารเผดรอน พนกงานโรงครวปฏบตตามรบสง เมอถงเวลาเสวยพระกระยาหาร สามเณรไดฉนอาหารพรอมพระเจาแผนดนมอนนสามเณรฉนอาหารเผดรอนเขาไปจงมเหงอออก ทาใหผงทาตวละลายออกมาจนปรากฏรางของสามเณร พระเจาแผนดนทอดพระเนตรแลวมพระราชดารสถามสามเณรวา “ทานมาจากไหน ใครใชใหมา” สามเณรทลถวายวา “พระอาจารยเปนผใชใหมา” แลวทรงถามวา “อยทไหน” สามเณรจงทลถวายวา “อยทวดโพธแทน” พระเจาแผนดนรบสงใหทหารพระราชวงนาตวสามเณรไปกกขงไว ในขณะนนขาวเลาลอมาถงพระอาจารยวาสามเณรไดถกกกขงอยในพระราชวง พระอาจารยจงไปเยยมลกศษยของตนในพระราชวง ขออนญาตเจาหนาทเวรยามเพอเยยมสามเณร พระอาจารยไดเสกหมากใหสามเณรฉน สามเณรจงหนออกจากทคมขงไดพระอาจารยและสามเณรจงกลบไปอยทวดตามเดม ตอมาพระเจาแผนดนพรอมทหารมหาดเลกไดเดนทางไปจบพระอาจารยและสามเณร ระหวางทางไปวดโพธแทนนนตองขามแมนาเพอขนฝงแลวเดนทางเขาสวดโพธแทน (ปจจบนในหมบานนนเรยกวา “ลาดสะเอด” ซงเพยนไปแตเดมชาวบานเรยกวา “ทาเสดจ”) พระเจาแผนดนเสดจถงเวลาเชาขณะทพระอาจารย พระสงฆ และสามเณรกาลงฉนอาหาร ทหารเขาไปลอมเพอจะจบ พระอาจารยจงขออนญาตฉนอาหารใหเรยบรอยกอน เมอฉนแลวพระอาจารย จงถามลกศษยและสามเณรวา “ใครจะไปกบพระอาจารยบาง” บรรดาศษยและสามเณรตอบวาไป พระอาจารย จงเสกนามนตในขนนาสาหรบรบอาหาร แลวสาดนามนตนนไปยงศษย สามเณรกลายเปนลกกงลกปลา ขางพระอาจารยกลายเปนนกกระยางจกลกกงลกปลาคาบบนหนไปทางทศตะวนออกเฉยงใต ปจจบนเรยกวา “บงพระอาจารย” หรอ “วดปากคลอง” พระอาจารยไดพกอยทนนตอมา (พระครอรณธรรมประวต วดอรณฉายาราม : ผเลา)

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 25

105

การละเลนพนบาน การละเลนพนบาน หมายถง ผทมความร ความสามารถ และประสบการณ การขบลานา การฟอนรา การคดวธเลนพนบาน การละเลนเพลงระบาในจงหวดนครนายก สวนใหญเลนในงานมงคล งานรนเรง และเทศกาลตางๆ เชน งานตรษสงกราณต งานสารท งานบวช ฯลฯ กาลเลนมมาตงแตรชสมยพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว รชกาลท 5 (การบอกเลาของนางทองอย รกษาพล) การเลนเพลงระบาบานนาประกอบดวย พอเพลง แมเพลง ตงแต 2-3 คนขนไป มลกครองรบ 1-2 คน แลวสามารถเลนเพลงระบาได การกาหนดจงหวะใชการปรบมอเนอหาเลนเปนชดๆตงแตไหวคร เกรนชวนฝายหญงรา ฝายหญงไหวครแลวเรมวาบทแตงตว ซงหมายความวา จะออกไปพบแลว “ประ” คาพดกน มแขวงอนๆ เชน แขวงนา แขวงเกวยน ฯลฯ อาจเลนเปนเรองราวทางวรรณคด เชน ไชยเชษฐ ลกษณาวงศ ฯลฯ จบลงดวยบทลา การเลนเพลงสวนใหญเลนกนในเวลาประมาณ 20 นาฬกา ถงเทยงคน หรอเลนตงแตหวคาถงรงเชา เพลงระบาบานนามลกษณะแตกตางจากเพลงระบาบานไรคอ ลกครองรบวา “แถวราเจาเอย ราเอย ราแนะ ไมลายเขารางามเอย” ลกคชายรบวา “ชาไว” ลกคหญงรบวา “ฉาดชา” หรอ “ฉาเอย” แมเพลงระบาบานนาทมชอเสยงคอ “นางทองอย รกษาพล” ไดรบพระราชทานโลในฐานะแมเพลงพนบานภาคกลางจากสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ในฐานะแมเพลงพนบานภาคกลาง เมอวนท 19 พฤศจกายน พ.ศ. 2525 และสานกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาตไดพจารณา คดสรรใหเปนศลปนเพลงพนบานแหงชาต พ.ศ. 2528 นางทองอย รกษาพล ถงแกกรรมกอนเมอวนท 2 พฤศจกายน พ.ศ. 2528 อายได 92 ป สวนพอเพลงแมเพลงทสนบสนนงานแสดงวฒนธรรมของจงหวดนครนายก คอ นายแสวง ดอกบว นางเลยม ชนอารมณ นางเตย ชางเฉลม นางชอย มลศร นางมะล มลศร และนายลบ (ไมทราบนามสกล ถงแกกรรมแลว) คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 26

106

ตวอยางเพลงระบา “บานนา” “ไหวคร” มอขาพเจาสบนว ยกขนวางหวางควเหนอเศยร มทงดอกไมธปเทยนบชา ขาจะไหวพระพทธเจาทลา จะไหวพระธรรมทเลศ จะไหวพระสงฆองคประเสรฐทอยตามวดวา ขอใหคณพระรตนตรย มาดลใจขาพเจาเมอกระผมจะกลาววาจา ขาพเจาจะคดอะไรมาดลใจดลจต ทขาพเจาคดวาอะไร เสรจการไหวพระเลยหนมาไหวคร ทขาพเจาไดเรยนร เอามา จะไหวครฉงครฉาบไหวครกรบครกลอง ไหวครระบา รารอง สอนมา ถาผใดคดส ขอใหครประสทธ ขอใหมนแพฤทธไปดวยอานาจครบา เสรจจากไหวครเลยหนมาไหวคณ ททานไดเกอหนนลกมา (สารสนเทศ : ศนยวฒนธรรมจงหวดนครนายก)

ภมปญญาทองถนดานการประกอบอาชพ ภมปญญาดานการประกอบอาชพ หมายถง ความร ทกษะ ความสามารถในการประกอบ อาชพแบบพงพาตนเองเพอการอนรกษสงแวดลอมและเปนประโยชนตอชมชนทองถน เปนการประยกตใชวสดอปกรณทมในทองถนใหเปนประโยชนและสบทอดมรดกทางภมปญญาทองถนตอไป ภมปญญาทองถนทเปนการประกอบอาชพของประชาชนทถอเปนอาชพเสรมเพมรายไดแกชมชนถอเปนสนคาหนงตาบลหนงผลตภณฑไดแก คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 27

107

ผลตภณฑตกตาเรซน ประวตความเปนมา ในป พ.ศ. 2530 มคนในหม 7 ตาบลองครกษ อาเภอองครกษ เขาไปทางานในกรงเทพฯ และไดรจกกบคนททางานเรซนและไดทดลองทาด อยตอมาไดเดนทางกลบบานและไมมงานทาจงทดลองทาตกตาเรซนขายแลวนาออกขายดวยตนเองงานททาออกขายชนแรกเปนงานประเภทเครองบชาทอยตามศาลพระภม เชน ชาง มา ตา ยาย ตกตาเรยกวาตกตาเสยกะบาล เดมนนตกตาเหลานเปนไมแกะสลก ปนพลาสเตอร ถาเปนปนพลาสเตอรจะไมทนนาน ตอมาไดมการขยายงานเปนรปแบบตางๆทเหนวาทาไดเชน กมาร นางกวก เทวา เทพตางๆ สงขายตามรานเครองบวชจากครงแรกเรมตนทางานนเพยง 2 คน สามภรรยาตอมามงานมากขนจงแบงงานใหคนขางบานไปลองทาดและมการขยายงานออกไปบรเวณบานขางเคยงมากขน ในป พ.ศ.2542 ไดจดตงกลมอาชพขนทางสานกงานพฒนาชมชนองครกษไดเขามาสารวจ จ.ป.ฐ. และไดพดคยถงปญหา อปสรรคของแตละอาชพและไดแนะนาใหนายมานพ จนทรทอง รวบรวมคนทมอาชพเดยวกนนจดตงเปนกลมอาชพใชชอวา “กลมอาชพตกตาเรซน” ไดกอตงขนเมอวนท 12 กมภาพนธ 2542 มสมาชกกอตง 28 คน โดยการแนะนาของสานกงานพฒนาชมชนอาเภอองครกษประสานงานกบนายมานพ จนทรทอง ตอมาไดรบเงนสนบสนนจากโครงการแกไขปญหาความยากจนและไดรบการสนบสนนจากสถาบนพฒนาฝมอแรงงานจงหวดนครนายกดาเนนการจดหาวทยากรทมความรเรองนมาเปดอบรมให พ.ศ. 2544 ไดกยมเงนจากธนาคารออมสนและไดรบการสนบสนนจากอตสาหกรรมจงหวดนครนายกเขามาดแลแกไขปญหาตางๆเชน จดหาเครองมอ ครภณฑ หาแหลงเงนทน เปดอบรมใหความรแกสมาชกในกลม ประสานงานเรองการบรรจภณฑ ออกแบบชอสนคา เปนตน

ภาพประกอบ 10 ผลตภณฑตกตาเรซน (ภาพถายเมอวนท 2 มนาคม 2550) คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 28

108

รปแบบของงานทผลต เปนงานททาจากเรซนทกชนด เชน เครองบชา พระ กมาร นางกวก เทพ เทวดาตางๆทเรยกวาตกตาเสยกะบาลและงานทเปนของฝาก ของชารวย ของทระลก ขนตอนการผลตตกตาเรซน 1. หารปแบบทตองการ เชน หนปนขผง หรอรปแบบอนๆทตองการ 2. ทาแบบแมพมพดวยยางซลโคน 3. หลอดวยนายาเรซนโดยการเทลงไปในแมพมพยางซลโคน 4. เมอซลโคนแขงตวดแลว ถอดแมพมพออก ตะไบขดแตงตะเขบสวนเกนออก 5. ลงสตามตองการ 6. เกบรายละเอยดของงาน บรรจใสกลองตามชนดผลตภณฑ สงขายตามตลาด วสดทใช ไดแก นายาเรซน ตวทาแขง โคบอน ยางซลโคน สผสมเรซน แคลเซยม ปนพลาสเตอร สนา สนามน สตางๆ ทนเนอร แลคเกอร ใยแกว ดนนามน เครองประดบอปกรณตกแตงตางๆ เครองมออปกรณ ไดแก ปมลม กาพนส แอบตเกบงาน สวาน หนเจย เลอยมอ ตะไบ พกน และแปรงทาส จดเดนของงาน มรปแบบทหลากหลายเปนทนยมและสวยงามทนสมย

บานทรงไทย ประวตความเปนมา นายแพ เสนอใจ ผใหญบานหมบานโพธแทน อาเภอองครกษ ไดรเรมทาบานทรงไทย ขนเมอป พ.ศ. 2546 โดยการจดตงเปนกลมอาชพผลตบานจาลองทรงไทย ซงในปจจบนมสมาชกในกลมจานวน 25 คน กลมอาชพทาบานทรงไทยนสวนใหญแลวจะทาเปนอาชพเสรมหลงจากการทานาแลวเสรจ เนองจากในฤดแลงนาสาหรบทานามนอยไมเพยงพอกบการ จงหนมาทาบานทรงไทย ทบานของผใหญแพ เปนแหลงสาธตการทาบานเรอนไทย และนอกจากนแลวยงเปนแหลงเรยนรภมปญญาทองถนสอนนกเรยนจากโรงเรยนตางๆในอาเภอองครกษ ทมความสนใจตองการเรยนรและทาเปน นอกจากนนแลว ผใหญแพยงรบสอนคนในหมบาน รวมถงคนทสนใจจากจงหวดใกลเคยงมาเรยนดวย คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 29

109

สงทนาสนใจเรยนร เปนรปแบบบานทรงไทยมหลายรปแบบ มทงบานเดยว บานค บาน 5 หลง เปนการนาเยอไมสกทเปนแผนมาตดเปนลายฉล ใชกาวทาในการประกอบบานทรงไทยตองทาใหรปทรงบานแขงแรง การทาบานทรงไทยเปนการฝกสมาธอยางหนงและทาใหคนใจเยนขน ปจจบนบานทรงไทยเปนทนยมของชาวตางชาตสงซอบานทรงไทยมาเปนจานวนมาก จงมแนวคดจะถายทอดเผยแพรวชาความรดงกลาวใหผทสนใจศกษาเพอนาไปประกอบอาชพได

ภาพประกอบ 11 แบบจาลองบานทรงไทย (ภาพถายเมอวนท 10 กมภาพนธ 2550)

การทาธปหอม การทาธปหอม ณ ตาบลบางปลากด

ธปเปนเครองหอมชนดหนงทคกบเทยนในพธกรรมทางศาสนา และพธกรรมทเกยวของกบความเชอตางๆของมนษย ธปหอมจงเปนองคประกอบทสาคญในการประกอบพธกรรมตางๆทเกยวของกบวถชวตโดยตรง บรเวณตาบลบางปลากด อาเภอองครกษ เปนแหลงผลตธปหอมทสาคญแหงหนงเพอจาหนายยงตลาดทวไป โดยเฉพาะทบานเลขท 45/2 หม 5 ตาบลบางปลากด อาเภอองครกษ นายเยอง มะลขาว ซงเดมเคยเปนลกจางรานทาธปในกรงเทพฯ ดวยความชานาญเปนพเศษและสนใจการทาธปหอมจรงจงจงไดออกจากโรงงานธปดงกลาวมาประกอบธรกจทาธปหอมขนาดครอบครวทบานของตนเองโดยซออปกรณตางๆในการผลต เชน กาน (ไมไผ) ขเลอย เปนตน

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 30

110

ภาพประกอบ 12 การทาธปหอม (ถายเมอวนท 11 กมภาพนธ 2550)

ขนตอนและวธการทาธปหอม มดงน - นากานธปมาจมนาตามระดบความยาวของเนอธปท - นากานธปทจมนาแลวมาคลกขเลอยทผสมกาว - เขยากานธปใหแนนและเรยบ (เรยก - ทาซาๆกนประมาณ 4-5 ครง ใหมความหนาของเนอธปจบกานธปตามตองการ - นาไปตากใหแหง แลวจมกานในนาผสมสแดงทกานธปจะมสแดง - ถาเปนธปหอมใหใชนาหอมฉดเนอธปกอนบรรจหอ ธรกจการทาธปดงกลาวเรมตนจากกจการเลกๆ ครอบครวแลวนาออกสตลาดการขายสงจนขยายวงกวางออกสจงหวดตางๆ ไดแก กรงเทพฯ นนทบร สระบร ฯลฯ แลวขยายกจการเปนโรงงานขนาดยอมมคนงานประมาณ 25 คน ซงเปนคนในทองถนและหมบานเดยวกนเปนการสงเสรมรายไดใหแกชาวบานในทองถน

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 31

111

การทอเสอกก การทอเสอกก ณ ตาบลศรษะกระบอและตาบลโพธแทน

ประวตความเปนมา การทอเสอกก เปนหตกรรมพนบานเปนผลงานททาดวยมอ เรยบงาย มงประโยชนในการใชสอยมากกวาดานคณคาทางศลปะเปนผลงานฝมอชางของคนในทองถนใดทองถนหนง โดยถายทอดวธการและรปแบบมาจากบรรพบรษ มสวนเกยวของในการดารงชวตของชาวบานทงในทางตรงและทางออม การทอเสอกกเปนหตกรรมพนบานประเภทหนงทมวตถประสงคเพอการใชปสาดและแลกเปลยนซอขาย อาเภอองครกษมแหลงทอเสอกกทตาบลโพธแทน และตาบลศรษะกระบอซงทอเสอ กนเปนลาเปนสนมานานหลายสบปแลว โดยเรมทาเสอทตาบลศรษะกระบอกอน ตอมาเมอประมาณ 40-50 ป ทแลวตาบลโพธแทนจงนาพนธกกจากตาบลศรษะกระบอมาปลกและทอเสอ ทงนจะเรมปลกกกประมาณเดอนเมษายนของทกป ใชเหงาปลก วธการทาเหมอนนาขาว ควรมนามากเพอชวยเลยงลาตนประมาณเศษ 3 สวน 4 ของตนกกเพอพยงลาตน ถานานอยลาตนจะหก ปลกประมาณสามเดอนจงตดได หลงจากนนอาจสลดเสนกก คอ เลอกเสนกกตามขนาดความยาว 4,5,6,7 และ8 คบแตในปจจบนไมนยมกก 4 คบ ตอจากนนจงตดเสนกกตากแดดจดๆสก 2 วน นาบางสวนมายอมสแลวนาไปใชเปนเสนทอ เสอกกของอาเภอองครกษทอเปนเสอลายขด (เสอโหล) ทกขนาดความยาว 1.80 เมตร ราคาสงประมาณ 30- 80 บาท ไมนยมทาเสอยาวๆเพราะขายยาก และไมนยมทาเปนผลภณฑหรอเครองใชอยางอน การทอนยมใชสกกตามธรรมชาต มกกสทยอมแลวมาแทรกสบ หวาง ตามความเหมาะสม

ภาพประกอบ 13 แสดงขนตอนการทอเสอ

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 32

112

การทาไมถก ประวตความเปนมา อาเภอองครกษเปนทองถนทมแหลงไมดอกไมประดบทใหญทสดในประเทศไทย ซงการขยายพนธไมดอกไมประดบถอกาเนดมาจากความขยนความวรยะ อตสาหะของชาวไทยเชอสายจนธรรมดาคนหนงทชอนายบน แซโคว โดยเรมจากธรกจเลกๆในชมชนและขยายเพมขนมาเรอยๆจนกระทงเปนธรกจระดบประเทศ ปจจบนมเกษตรกรในอาเภอองครกษจานวนมากทดาเนนรอยตามแนวทางของบรรพบรษจนประสบความสาเรจในอาชพดงกลาว ภาพประกอบ 14 การทาไมถก (ถายเมอวนท 11 กมภาพนธ 2550) สงทนาสนใจเรยนร จากการขยายพนธไมดอกไมประดบทมปรมาณมากนบลานตนทาใหมกลาทตกรนมขนาด ความสงเกนความตองการของตลาดจานวนมา ดงนน นายมานพ ชมพ ภมปญญาทองถนจงคดหาวธเพมมลคากลาไมทตกรนเหลานน โดยการนาไมเหลานนมาถกเปนรปรางตางๆ เชน กระเชา หวใจ กาแพง แจกน ปรากฏวาเปนทนยมของตลาดทงในประเทศและตางประเทศอยางยงจงไดรวมกนพฒนาหลกสตรทองถน การขยายพนธไมดอกไมประดบและการเพมมลคาผลผลต (ไมถก) และจดตงเปนศนยเรยนรอาชพ คลอง 15 จดอบรมใหความรแกประชาชนโดยมนายมานพ ชมพ เปนวทยากรถายทอดความรความเขาใจและฝกทกษะใหกบผเรยน ผเรยนสามารถขยายพนธกลาไมและเพมมลคาผลผลตโดยการถกตนไมไดอยางมคณภาพ คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 33

113

ภมปญญาทองถนดานเทคโนโลย ภมปญญาดานเทคโนโลยเปนความรความสามารถของชมชนทคดประดษฐผลงานจากวสดธรรมชาต และ/หรอวสดเทยมเปนการผลตผลงานทเลยนแบบธรรมชาต ซงไดแก

ผลตภณฑโลหะเทยม ประวตความเปนมา รอยเอกวเชยร ฐตะสมต อดตเคยเปนวทยากรในการสอนวชาอาชพเสรม และหนวยงานทตนสงกดอยไดสงไปอบรมวชาอาชพเสรมจากหลายหนวยงานทาใหมความรหลากหลายในสายวชาชพ ทงเรองการทาหยกเทยม การทาผามดยอมและอนๆ หลงจากทเรมนาความรตางๆ ทไดเรยนมาประยกตเพอสรางภาพแกะสลกโลหะเทยมขนมาในตอนแรกเรมทากนเฉพาะในครอบครว ตอมาเพอนบานเหนวาการทาภาพแกะสลกโลหะเทยมเปนงานทนาสนใจสามารถสรางรายไดเปนอยางดจงขอเขามาศกษาเรยนรจนปจจบนกลมทสรางผลงานชนดนมจานวนสมาชกมากกวา 10 ครอบครว นอกจากนภาพแกะสลกโลหะเทยมนยงไดรบรางวลรองชนะเลศอนดบ 2 ประเภทของทระลกศนยศลปาชพบางไทร ในสมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ สงทนาสนใจเรยนร ผลงานภาพแกะสลกโลหะเทยมนมความนาสนใจอยทผลงานทามอ ภาพทออกมามความสวยงาม หรหรา ดสวยสมจรง เหมอนกบโลหะแทไมมผดเพยน เชน ภาพพระรามแผงศรทอยในกรอบสทองอรามตดกบสเงนโบราณของโลหะเทยมทดเหมอนภาพทแกะสลกออกมาจากภาพโลหะจรง ลวดลายทโคงนนแสดงถงความสวยงามออนชอย สของภาพเหมอนภาพเกาโบราณททรงคณคา มทงภาพรามเกยรต รปชางทรง ภาพในวรรณคด ฯลฯ คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 34

114

กลมแกะภาพนนบนโลหะเทยม

สถานทตง : 100/72 หมท 5 บานยงโอฬาร ตาบลคลองใหญ อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก 26120

ผนาชมชนและกลม : ร.อ.วเชยร ฐตรตน โทร : 08 7917 7835

ภาพประกอบ 15 ผลตภณฑโลหะเทยม ทมา : http://www.thaitambon.com/Tambon/tambonlish.asp

ผลงานดานผลตภณฑโลหะเทยม ศลปะภาพนนบนกระดาษสา ลกษณะงานแตละชนดมลกษณะดงน 1. การทาแมพมพ แมพมพยางทาขนเพอใชหลอชนงานตางๆ เชน งานหลอเทยนแฟนซหลอชนงานปนพลาสเตอร งานหลอผาบารทคสาเรจรป งานทาผลตภณฑไฟเบอรกลาส หลอปนซเมนต และงานหลออนๆ 2. การหลอไฟเบอรกลาส เปนงานประเภทกนชนรถยนต หมวกกนนอค หมวกเหลก บงโคลนรถยนต ปานไฟเบอร ตราสญลกษณ ชอฟา ใบระกา ภเขาเทยม นาตกเทยม เคลอบเรอไมใหคงทน ทาพาย ทาประตไฟเบอร ถงนา อางอาบนา อางลางชาม และอนๆ จดเดนของงานชนดนมลกษณะผวบางนาหนกเบาซงเปนงานทไมเหมอนงานพลาสตกหลอหรองานตกตาเรซน 3. ภาพนนตาบนกระดาษสา คอ การนาเอากระดาษสาและกระดาษทใชแลวมาทาประโยชนหรอสรางงานเปนการเพมคาใหกบกระดาษสาและการนาเอากระดาษทใชแลวมาใชเปนประโยชนอกรปแบบหนงซงสามารถนาไปทาผลตภณฑรปแบบตางๆไดเชน การทาการดอวยพร ภาพแขวนผนง ทาปกอลบม กรอบรป ทากลองใสของตางๆ 4. ผลตภณฑโลหะเทยม คอการทาภาพนนตาจากวสดชนดหนงเลยนแบบโลหะตอกลายททาจากแผนอะลมเนยม แผนเงนหรอแผนทองแดง และทาไดคราวละมากๆใชเวลานอยความคงทนหรอคงรปไมแพโลหะจรงและสามารถสรางสสนไดตามใจชอบ คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 35

115

ผลตภณฑไมมะมวง ประวตความเปนมา นายอดม พลเดชอดมคณ ประกอบอาชพเปนพอคาไม หาไมจากจงหวดตางๆทวทกภาคของประเทศไทยเพอนาไปขายตอใหกบผรบเหมากอสราง ตอมาประสบปญหาเศรษฐกจตกตา ธรกจกอสราง ไดรบผลกระทบขายไมแลวเกบเงนไมได จงเบนเขมกลมลกคาเปาหมายมาเปนกลมหตกรรมพนบานทางภาคเหนอทผลตแจกนทรงสงจาหนายแกนกทองเทยวชาวตางประเทศ ไมทตองการมากคอไมมะมวงแตกยงไมประสบความสาเรจอกเชนกนเนองจากเกบเงนคาสนคาไมไดแตไดเปนสนคาอยางอนทดแทนซงกคอแจกนอาศยความเปนพอคาเกา จงนาสนคาไมมะมวงไปวางขายทตลาดจตจกร ปรากฏวาขายไดดเปนทนยมของชาวตางชาตและมการสงซอเพมจงทาใหหนมาทาธรกจผลตภณฑไมมะมวงอยางจรงจง ลกษณะธรกจทวานเปนการนาไมมะมวงทชาวบานลมสวนหรอโคนทงไมรจะเอาไปทาอะไรกจะรบซอมาในราคาถกเพอนามาแปรรปเปนสนคาสงออกโดยการออกแบบใหเปนของตกแตงบาน เชน ชามโบว ใสผกผลไมบนโตะอาหาร เชงเทยนทชาวยโรปชอบใช ถาดใสอาหาร แจกนรปทรงแปลกๆลวดลายสสนบนแจกนสะดดตา ไมมะมวงมคณสมบตทดหลายอยาง ไมวาจะเปนความคงทนสามารถนามาผลตไดหลายรปแบบ อกทงยงมราคาถกกวาไมชนดอนลกคาสามารถเลอกแบบตามความตองการของบรษทหรอออกแบบดวยตวเองตามสไตลทลกคาชนชอบ

ภาพประกอบ 16 ผลตภณฑไมมะมวง (ถายวนท 10 กมภาพนธ 2550) คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 36

116

สงทนาสนใจศกษาเรยนร การเลอกใชวตถดบในการทาผลตภณฑ เรมจากการมองหาวตถดบทมราคาถกและใชตนทนในการทาตาและหายซองาย ดงนนไมมะมวงทปลกกนมากทวทกภาคของประเทศจง

สามารถลดตนทนในการขนสงหรอสงซอจากทอนไดเปนอยางด นอกจากนนแลวไมมะมวงยงมคณสมบตเปนไมเนอออน มลายเนอไมสวยเมอนามาขดผวจะไดลายไมทสวยงาม ราคาถกหาไดงายภายในประเทศ ขนตอนการทาผลตภณฑ 1. นาไมมากลงและตดแบงออกแบบใหไดตามทตองการ 2. เมอไดแบบทตองการแลวนาไปอบความชนใหเหลอไมเกน 15 เปอรเซนต เพอปองกนไมใหเกดเชอรา ซงจะใชเวลาในการอบประมาณ 4-7 วน 3. จากนนจงนามาขดผวใหเรยบเพราะเมอขดผวแลวลายไมกจะโดดเดนขนมา 4. นาไปลงส ซงขนตอนนบรษทจะปดเปนความลบเพราะเปนเทคนคในการทา 5. แกะสลกลวดลายใหสวยงาม ซงขนตอนการทาทงหมดนจะเปนการใชแรงงานคนทงหมดและทสาคญในการผลตและการออกแบบงานแตละชนนนจะถายรปและเกบเทคนคขนตอนการทาไวและมรหสของสนคาไว ทกชนแบบทสงออกจาหนายนนมหลากหลายรปแบบเมอลกคาตองการสงซอแบบไหน สามารถทจะ ทาไดงายไมตองเสยเวลาในการคดและทาใหมซงการใชวธการแบบนถอวาเปนประโยชนอยางมาก

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 37

117

ตอนท 3

การจดสาระการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ การจดทาสาระการเรยนรภาษาตางประเทศโดยใชภมปญญาทองถน มแนวทางการดาเนนการตามขนตอน ดงนคอ

1. กาหนดเนอหา หมายถง สถานศกษา สารวจ รวบรวม สงทมคณคา ภมปญญา ในทองถนมาสอนใหผเรยน

2. กาหนดวตถประสงคของหลกสตร หมายถง การกาหนดจดประสงคในการจดการ

เรยนการสอน เมอผเรยนเรยนแลวมความร ความสามารถในเรองนนอยางไร

3. กาหนดวธการสอนหรอการจดกจกรรมและสอการเรยน หมายถง วธการสอนทให ผเรยนเปนไปอยางทมงหวง โดยกาหนดตวผสอน เวลา สถานทหรอแหลงเรยนร ขนตอนการสอน

4. การวดและประเมนผล หมายถง การตรวจสอบผลการเรยนรทผเรยนม ความร ความเขาใจ สามารถปฏบตงานไดเพยงใด จะใชวธการวดวดและประเมนผลการเรยนรอยางไร การจดทาสาระหลกสตรกลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ตรงตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 โดยกาหนดแนวทางในการจดทาหลกสตร ดงน

1. กาหนดผลการเรยนรทคาดหวงรายปหรอรายภาค โดยวเคราะหจากมาตรฐาน การเรยนรชวงชน สอดคลองกบรายวชา

2. กาหนดสาระการเรยนรรายป หรอ รายภาค โดยวเคราะหจากผลการเรยนรทคาดหวง โดยมความสอดคลองกบสาระและมาตรฐานการเรยนรกลมสาระมาตรฐานการเรยนรชวงชน

3. กาหนดเวลาเรยนและจานวนหนวยกตของสาระการเรยนรพนฐานและสาระการ

เรยนรเพมเตม

4. จดทาคาอธบายรายวชาโดยนาผลการเรยนรทคาดหวง สาระการเรยนร เวลา และ

จานวนหนวยกต มาเขยนเปนคาอธบายรายวชา คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 38

การจดกจกรรมการเรยนรภาษาตางประเทศ

118

5. จดทาหนวยการเรยนร โดยนาเอาสาระการเรยนรทกาหนดมาจดทาเปนหนวยการ

เรยนรยอย เพอสะดวกในการจดการเรยนรและผเรยนเรยนรในลกษณะองครวม

6. จดทาแผนการจดการเรยนร โดยวเคราะหจากคาอธบายรายวชา และหนวยการ

เรยนรทจดทา กาหนดเปนแผนการจดการเรยนรของผสอนและผเรยน

ดงนน ในการจดทาหลกสตรทองถน จงเปนการจดการเรยนรทเสรมสรางพนฐานความเปนมนษย และสรางศกยภาพในการคดและการทางานอยางสรางสรรค รวมทงเกดเจตคตทดตอภาษาและวฒนธรรมในทองถน มความภาคภมใจในภาษาและวฒนธรรมไทย

จดประสงคการจดทาสาระหลกสตร การจดทาสาระหลกสตรกลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ กาหนดจดประสงคการเรยนรโดยมงหวงใหผเรยนมคณภาพ คอ

1. เขาใจและใชภาษาตางประเทศในการแลกเปลยนขอมลขาวสาร สรางความสมพนธ ระหวางบคคล แสดงความรสกนกคด แสดงความคดรวบยอดในเรองทเกยวกบการศกษา งานอาชพ ชมชน และสงคมโลก ในรปแบบทเหมาะสมกบบคคล และกาลเทศะ

2. มทกษะในการใชภาษาตางประเทศในการฟง-พด-อาน-เขยน ในหวขอเรองเกยวกบ

ตนเอง ครอบครว โรงเรยน สงแวดลอม อาหาร ความสมพนธกบบคคล เวลาวาง สวสดการ การซอ-ขาย ภมปญญาทองถน วฒนธรรม การเดนทางทองเทยว การบรการ สถานท ภาษา วทยาศาสตร และเทคโนโลย 3. ใชประโยคผสม (Compound Sentence) และประโยคซบซอน (C0mplex –

Sentence) ทใชสอความหมายตามบรบทตางๆ ในการสนทนาทงทเปนทางการและไมเปน

ทางการ

4. อาน เขยน ขอความทเปนความเรยงและไมเปนความเรยง ทงทเปนทางการและไมเปนทางการทมตวเชอมขอความ (Discourse Markets)

5. มความร ความเขาใจ เกยวกบวฒนธรรม ประเพณ และชวตความเปนอยของชมชน 6. มความรความเขาใจ ความสามารถในการใชภาษาตางประเทศ สบคนขอมลความรในวชาอนๆ ทเรยนตามความสนใจและระดบชนจากสอทหลากหลาย

7. ฝกฝนการใชภาษาองกฤษทงในและนอกโรงเรยน เพอการแสวงหาความรเพมเตมอยางตอเนอง หาความเพลดเพลนและเปนพนฐานในการทางานและประกอบอาชพ คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 39

119

สาระและมาตรฐานการเรยนร สาระทเปนองคความรของกลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ประกอบดวย

สาระท 1 ภาษาเพอการสอสาร

สาระท 2 ภาษาและวฒนธรรม

สาระท 3 ภาษากบความสมพนธกบกลมสาระการเรยนรอน

สาระท 4 ภาษากบความสมพนธกบชมชนและโลก

มาตรฐานการเรยนรการศกษาขนพนฐาน สาระท 1 ภาษาเพอการสอสาร

มาตรฐาน ต 1.1 เขาใจกระบวนการฟงและการอาน สามารถตความเรองทฟงและอานจากสอ ประเภทตางๆและนาความรมาใชอยางมรวจารณญาณ

มาตรฐาน ต 1.2 มทกษะในการสอสารทางภาษา แลกเปลยนขอมล ขาวสาร แสดงความรสกและ

ความคดเหน โดยใชเทคโนโลย และการจดการทเหมาะสม เพอการเรยนร ตลอดชวต

มาตรฐาน ต 1.3 เขาใจกระบวนการพด การเขยน และสอสารขอมล ความคดเหน และความคด

รวบยอดในเรองตางๆไดอยางสรางสรรค มประสทธภาพและมสนทรยภาพ

สาระท 2 ภาษาและวฒนธรรม มาตรฐาน ต 2.1 เขาใจความสมพนธระหวางภาษากบวฒนธรรมของเจาของภาษา และนาไปใชได อยางเหมาะสมกบกาลเทศะ

มาตรฐาน ต 2.2 เขาใจความเหมอนและความแตกตางระหวางภาษา และวฒนธรรมของเจาของ ภาษากบภาษาและวฒนธรรมไทย และนามาใชอยางมวจารณญาณ

สาระท 3 ภาษากบความสมพนธกบกลมสาระการเรยนรอน

มาตรฐาน ต 3.1 ใชภาษาตางประเทศในการเชอมโยงความรกบกลมสาระการเรยนรอนและเปน

พนฐานในการพฒนาและเปดโลกทศนของตน

สาระท 4 ภาษากบความสมพนธกบชมชนและโลก

มาตรฐาน ต 4.1 สามารถใชภาษาตางประเทศ ตามสถานการณตางๆ ทงในสถานศกษา ชมชน และสงคม

มาตรฐาน ต 4.2 สามารถใชภาษาตางประเทศเปนเครองมอในการเรยนร การศกษาตอ การ

ประกอบอาชพ การสรางความรวมมอ และการอยรวมกนในสงคม คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 40

120

ผลการเรยนรทคาดหวงและสาระการเรยนร การกาหนดผลการเรยนรทคาดหวง เพอบงบอกความสามารถและความสาเรจในการเรยนของผเรยน ในแตละระดบชน โดยวเคราะหมาตรฐานการเรยนรชวงชน

สาระท 1 ภาษาเพอการสอสาร

มาตรฐาน ต 1.1 เขาใจกระบวนการฟงและการอาน สามารถตความเรองทฟงและอานจากสอ ประเภทตางๆและนาความรมาใชอยางมรวจารณญาณ

ผลการเรยนรทคาดหวงรายภาค สาระการเรยนรรายภาค

1. เขาใจนาเสยง ความรสกของผพดคาสง คาขอรอง คาชแจง คาบรรยาย คาแนะนา สารสนเทศและคมอตางๆได 2. อานออกเสยงบทอานไดถกตองตามหลกการอานออกเสยง และเหมาะสมกบเนอหาทอาน

3. เขาใจ ตความ หรอแสดงความคดเหน เกยวกบสอทเปนความเรยงและไมใชความเรยงในรปแบบตางๆถายโอนเปนขอความทใชถอยคาของตนเอง 4. เขาใจ ตความ วเคราะห และแสดงความคดเหน เกยวกบขอความ ขอมล ขาวสาร บทความ สารคด บนเทงคด จากสอสงพมพหรอสออเลกทรอนคส

- นาเสยง ความรสก - คาสง คาขอรอง คาแนะนา คาชแจง

คาบรรยาย สารสนเทศ และคมอตางๆ

- บทอานตางๆ

- หลกการอานออกเสยง - ภาษาทใชแสดงความคดเหน

- สอทเปนความเรยงและไมใชความเรยง

- ขอความ ขอมล ขาวสาร

- บทความ สารคด บนเทงคด

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 41

121

มาตรฐาน ต 1.2 มทกษะในการสอสารทางภาษา แลกเปลยนขอมล ขาวสาร แสดงความรสกและ

ความคดเหน โดยใชเทคโนโลย และการจดการทเหมาะสม เพอการเรยนร ตลอดชวต

ผลการเรยนรทคาดหวงรายภาค สาระการเรยนรรายภาค

1. ใชภาษาตามมารยาททางสงคม เพอสรางความสมพนธระหวางบคคลและสามารถดาเนนการสอสารอยางตอเนองและเหมาะสม โดยใชสอเทคโนโลย ทมอยในแหลงเรยนรทงในและนอกสถานศกษา 2. ใชภาษาแสดงความคดเหน แสดงความตองการ เสนอบรการแกผอน เจรจาตอรอง และวางแผนในการเรยน โดยใชสอเทคโนโลยทมอยในแหลงเรยนรทงในและนอกสถานศกษา 3. ใชภาษาเพอขอและใหขอมล อธบาย แลกเปลยนความร เกยวกบประเดนปญหา เหตการณตางๆ ในชมชนและสงคม สรางองคความรโดยใชประโยชนจากสอการเรยนทางภาษา และผลจากการฝกทกษตางๆ รวมทงการวางแผนในการเรยนและอาชพ

4. ใชภาษาเพอแสดงความรสกของตนเกยวกบเหตการณในอดต ปจจบน และอนาคต พรอมทงใหเหตผล โดยใชประโยชนจากสอการเรยนทางภาษาและผลจากการฝกทกษะตางๆ รวมทงแสวงหาวธการเรยนภาษาองกฤษทเหมาะสมกบตนเอง

- ภาษาตามมารยาททางสงคม

- ภาษาทใชสรางความสมพนธระหวางบคคล

- ภาษาทใชแสดงความคดเหน แสดงความตองการ เสนอบรการ

- ภาษาทใชวางแผนการเรยน

- ภาษาในการขอและใหขอมล

- ภาษาทใชในการอธบาย

- ภาษาทใชในการวางแผนการเรยน

- ประเดนปญหา เหตการณตางๆ ในชมชนและ สงคม

- ภาษาทใชแสดงความรสกเกยวกบเหตการณในอดต ปจจบน และอนาคต

- ภาษาทใชใหเหตผล

- วธการเรยนรภาษาองกฤษ

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 42

122

มาตรฐาน ต 1.3 เขาใจกระบวนการพด การเขยน และสอสารขอมล ความคดเหน และความคด

รวบยอดในเรองตางๆไดอยางสรางสรรค มประสทธภาพและมสนทรยภาพ

ผลการเรยนรทคาดหวงรายภาค สาระการเรยนรรายภาค

1. นาเสนอขอมล เรองราว รายงานเกยวกบประสบการณและเหตการณหรอเรองทวไป

2. นาเสนอความคดรวบยอดเกยวกบเหตการณตางๆ กจกรรม สนคาในทองถนของตนเองดวยวธทหลากหลาย

3. นาเสนอความคดเหนทมตอเหตการณตางๆ กจกรรม สนคาในทองถนของตนดวยวธทหลากหลาย ไดอยางสรางสรรค และมประสทธภาพ

4. นาเสนอบทกว หรอบทละครสน โดยใชเคาโครงตามแนวคดของเจาของภาษาดวยความเพลดเพลน

- ภาษาทใชในการนาเสนอขอมล เรองราว รายงาน เหตการณตางๆ

- ภาษาทใชในการนาเสนอความคดรวบยอดเกยวกบเหตการณตางๆและกจกรรมในทองถน

- ภาษาทใชในการนาเสนอความคดเหนทมตอเหตการณตางๆ กจกรรม และสนคาในทองถน

- ภาษาทใชในการนาเสนอบทกว หรอบทละครสน

สาระท 2 ภาษาและวฒนธรรม มาตรฐาน ต 2.1 เขาใจความสมพนธระหวางภาษากบวฒนธรรมของเจาของภาษา และนาไปใชได อยางเหมาะสมกบกาลเทศะ

ผลการเรยนรทคาดหวงรายภาค สาระการเรยนรรายภาค

1. ใชภาษาและทาทางในการสอสารไดเหมาะสมกบระดบบคคล กาลเทศะ และวฒนธรรมของเจาของภาษา 2. แสดงความคดเหนตอวฒนธรรม ประเพณ และความเปนอยของเจาของภาษา

- ภาษาทใชในการสอสาร

- วฒนธรรม ประเพณ และความเปนอยของเจาของภาษา

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 43

123

มาตรฐาน ต 2.2 เขาใจความเหมอนและความแตกตางระหวางภาษา และวฒนธรรมของเจาของ ภาษากบภาษาและวฒนธรรมไทย และนามาใชอยางมวจารณญาณ

ผลการเรยนรทคาดหวงรายภาค สาระการเรยนรรายภาค

1. เขาใจความแตกตางระหวางภาษาองกฤษกบ

ภาษาไทยในเรอง คา วล สานวน ประโยค และขอความทซบซอนยงขนและนาไปใชไดอยางมวจารณญาณ

2. เขาใจความเหมอนและความแตกตางระหวางวฒนธรรมของเจาของภาษากบของไทยทมอทธพลตอการใชภาษาและนาไปใชอยางมวจารณญาณ

3. เหนประโยชนของการรภาษาองกฤษ ในการแสวงหาความร การเขาสสงคมและอาชพ

4. เหนคณคาและจดกจกรรมทางภาษาและวฒนธรรมตามความสนใจ

5. ตระหนกในคณคาของภาษาและวฒนธรรมทเรยน และนาความร ความเขาใจ เกยวกบภาษาและวฒนธรรมมาประยกตใชในการพฒนาตนเอง ครอบครว ชมชน และสงคม

- คา วล สานวน ประโยคและขอความในภาษาไทยและภาษาองกฤษ

- วฒนธรรมของเจาของภาษา - วฒนธรรมไทย

- ภาษาทใชในการแสวงหาความร - ภาษาทใชในการเขาสสงคม

- ภาษาทใชในการเขาสอาชพ

- กจกรรมทางภาษาและวฒนธรรม

- ภาษาและวฒนธรรม

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 44

124

สาระท 3 ภาษากบความสมพนธกบกลมสาระการเรยนรอน

มาตรฐาน ต 3.1 ใชภาษาตางประเทศในการเชอมโยงความรกบกลมสาระการเรยนรอนและเปน

พนฐานในการพฒนาและเปดโลกทศนของตน

ผลการเรยนรทคาดหวงรายภาค สาระการเรยนรรายภาค

1. วเคราะหและสงเคราะหเนอหาสาระภาษาองกฤษทเกยวของกบกลมสาระการเรยนรอน

2. ใชภาษาองกฤษในการแสวงหาความรทเกยวของกบกลมสาระการเรยนรอนเพอขยายโลกทศนจากแหลงขอมลทหลากหลายในรปแบบตางๆ

3. อภปรายเกยวกบประสบการณทไดรบจากการใชภาษาองกฤษในการคนควา เนอหาสาระทเกยวของกบกลมสาระการเรยนรอนๆ เปนภาษาองกฤษ

- เนอหาสาระภาษาองกฤษทเกยวของกบกลมสาระการเรยนรอน

- ภาษาทใชในการแสวงหาความรทเกยวของกบกลมสาระการเรยนรอน

- ภาษาทใชในการคนควาหาความรทเกยวของกบกลมสาระการเรยนรอน

สาระท 4 ภาษากบความสมพนธกบชมชนและโลก

มาตรฐาน ต 4.1 สามารถใชภาษาตางประเทศ ตามสถานการณตางๆ ทงในสถานศกษา ชมชน และสงคม

ผลการเรยนรทคาดหวงรายภาค สาระการเรยนรรายภาค

1. ใชภาษาองกฤษตามสถานการณตางๆในสถานศกษา ชมชน ดวยวธการและรปแบบทหลากหลายและซบซอน

2. ใชภาษาองกฤษสอสารในรปแบบตางๆกบบคคล ในสถานศกษาและชมชน

- ภาษาทใชตามสถานการณตางๆภายในโรงเรยนและชมชน

- ภาษาทใชในรปแบบตางๆ

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 45

125

มาตรฐาน ต 4.2 สามารถใชภาษาตางประเทศเปนเครองมอในการเรยนร การศกษาตอ การ

ประกอบอาชพ การสรางความรวมมอ และการอยรวมกนในสงคม

ผลการเรยนรทคาดหวงรายภาค สาระการเรยนรรายภาค

1. ใชภาษาองกฤษเพอการสอสารในการทางาน สมครงาน และประกอบอาชพ รวมทงการขอและการใหขอมลเกยวกบอาชพในสถานการณจาลองและ/หรอสถานณการณจรง 2. ใชภาษาองกฤษในการปฏบตงานรวมกบผอนอยางมความสข โดยรจกควบคมตนเอง รบฟงความคดเหนของผอน แสดงความคดเหนของตนอยางเหมาะสม และเจรจาโนมนาวตอรองอยางมเหตผล

3. ใชภาษาองกฤษเฉพาะดานเพอการสอสารขนพนฐานเกยวกบการศกษาตอและ/หรอดานอาชพ

4. ใชภาษาองกฤษเผยแพร ประชาสมพนธ ขอมล ขาวสารของชมชน ทองถนและประเทศชาตในการสรางความรวมมอเชงสรางสรรค และการแขงในสงคมโลก

- ภาษาทใชในการทางาน สมครงาน ประกอบอาชพ

- ภาษาทใชในการขอและใหขอมล

- ภาษาทในการปฏบตงานรวมกบผอน

- ภาษาทใชในการประกอบอาชพ และการศกษาตอ

- ภาษาทใชในการเผยแพรประชาสมพนธ - ขอมล ขาวสารของชมชน ทองถน และประเทศชาต

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 46

126

การจดทาคาอธบายรายวชา นาผลการเรยนรทคาดหวงรายป หรอรายภาค มาพจารณาประเดนทตองการใหผเรยนไดศกษาและนามาเขยนเปนเปาหมายและภาพรวมรายป ของความร ความสามารถในการใชภาษาทผเรยนจะปฏบตไดเมอเรยนจบรายวชานน

คาอธบายรายวชาภาษาองกฤษชนมธยมศกษาปท 6

เขาใจ นาเส ยง ความรสกของผพด คาสง คาแนะนา ความแตกตางทางดานภาษาและวฒนธรรม ประเพณ อานออกเสยงบทความไดถกตองตามหลกการอาน ตความ วเคราะห ขอมล ขาวสาร ขอความ บทความ สอทเปนความเรยงและไมใชความเรยงในแบบตางๆ จากสออเลกทรอนคสในหวขอตางๆทเกยวของกบตนเอง ครอบครว ชมชน การศกษาและอาชพ การซอขาย การเดนทางทองเทยว ภาษา วทยาศาสตรและเทคโนโลย ใชภาษาตามมารยาททางสงคม สรางความสมพนธระหวางบคคล แสดงความคดเหน และความตองการ อธบาย บรรยาย แลกเปลยนความร และใหเหตผลทเกยวกบเรองราวตางๆ เหตการณในอดต ปจจบน และอนาคต โดยใชประโยชนจากเทคโนโลย สอการเรยนทางภาษา และผลจากการฝกทกษะตางๆ แสวงหาวธการเรยนทเหมาะสมกบตนเอง สามารถนาเสนอขอมล ความคดรวบยอด และความคดเหน เจรจาโนมนาว ตอรองเกยวกบประสบการณตางๆในทองถน ดวยวธการทหลากหลาย อยางสรางสรรคและ มประสทธภาพ นาเสนอบทกว หรอบทละครสนโดยใชเคาโครงตามแนวความคดของเจาของภาษาดวยความเพลดเพลน เขารวมกจกรรม เปรยบเทยบและนาความรดานภาษา วฒนธรรม ประเพณ ความเชอไปใชอยางมวจารณญาณ เหนประโยชนของการเรยนรภาษาองกฤษในการแสวงหาความรเพอขยายโลกทศน จากแหลงขอมลทหลากหลาย การเขาสสงคม และอาชพ สามารถใชภาษาสอสารในรปแบบตางๆตามสถานการณในสถานศกษา และชมชน

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 47

127

ตวอยาง การจดหนวยการเรยนร กลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ

รายวชา ภาษาองกฤษ ชนมธยมศกษาปท 6

หนวยการเรยนร Local Wisdom จานวน ..40. ชวโมง

หนวยท ชอหนวยการเรยนร เวลา(ชวโมง) 1

2

3

4

5

Visiting the Interesting Places

- Ornamental Fiowers and Plants Cultivation Center

- Chao Pho Ongkarak Shrine

Festivals and Traditions

- Flower Festival

- Rugs/Mats

- MangoTree Products

Agriculture

- Fish Breeding

- Woven Plants

- Planting

Culture and Customs

- Wat Prasittivet

- Sart Thai and Dragon Boat Racing

Occupation

- Woven Mats

- Making jossstick

- Resin Dalls

6

10

10

6

8

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 48

128

แนวทางการจดการเรยนร ในการจดการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ครผสอนจาเปนตองรความแตกตางระหวางเทคนคการสอน วธสอน และแนวคด ทฤษฎ ซงเปนทมาของการสอนแบบตางๆ และจะตองศกษาววฒนาการของทฤษฎ การเรยนร และวธสอนเพอเปนพนฐานในการตดสนใจ เขาใจเหตผลและเหนความจาเปนในการทจะปรบเปลยน ประยกตวธสอนเพอสามารถเลอกวธสอนทเหมาะสมกบผเรยน และจดมงหมายของการสอนภาษาในแตละระดบทาใหการเรยน การสอนมประสทธภาพ ผเรยนเกดการเรยนรตามความแตกตางระหวางบคคล และเกดศกยภาพ

สวสดตามความสามารถของแตละคน แนวคด ทฤษฏและวธสอนตางๆ ผศกษาไดนาเสนอไวเปนตวอยางดงตอไปน

กจกรรมการสอนภาษาเพอการสอสาร (Communicative Language Teaching) บลาช (จาก ธปทอง กวางสวาสด. 2549: 37-41; อางองจาก Bilash. 2000) ไดเสนอ

แนวคดในการออกแบบกจกรรมการสอนภาษาเพอการสอสาร เรยกวารปแบบการสอนภาษาทสองของบลาช (Bilash’s Second Language Instructional Model) หรอ B-SLIM Modelประกอบ

ไปดวย 5 ขนตอนดงน คอ

1. ขนวางแผนและเตรยม (Planning and preparation) ครผสอนเลอกกจกรรมให

สอดคลองกบจดมงหมาย ของหลกสตรและความสนใจของผเรยน

2. จดเตรยมสออปกรณทจาเปน และนาสนใจ สอดคลองกบเนอหา ควรเปนสอ

สภาพจรง 3. ขนทาความเขาใจสงทผสอนปอน (Comprehensible input) ผสอนอธบายขอมล

ความรโดยการพดซาๆ ชดเจน ใชรปภาพ สาธต และเปดโอกาสใหผเรยนไดซกถามขอสงสย Input ม 9 ชนด คอ

3.1 การรบรภาษา (Language awareness) เปนการรบรเกยวกบทกษะทางภาษา ทศนคต และการเรยนรการใชภาษา 3.2 การออกเสยง (Pronunciation) เปนสงสาคญของการพดและเปนทกษะทอยาก สาหรบผเรยนภาษาตางประเทศ การฝกออกเสยงควรเนนความคลอง จงหวะ และเสยงสงตาตามสถานการณ คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 49

129

3.3 การสอนศพท (Vocabulary) ศพททสอนแตละครงไมนอยหรอมากเกนไป คาศพทมความสมพนธกบเรองทเรยน การสอนคาศพทควรสอนจากเรองทใกลตวหรอศพททจาเปนตองใชในชวตประจาวน 2.4 การสอนไวยากรณ (Grammar) การสอนตามแนวสอสารม 2 แบบคอ

2.4.1 สอนแบบ inductive เปนการสอนโดยจดกจกรรมตางๆ กอนแลวคร ผสอนและผเรยนรวมกนสรปกฎเกณฑ 2.4.2 การสอนแบบ deduction คอการสอนทเรมจากกฎเกณฑแลวฝกกฎเกณฑโดยใชกจกรรมตางๆหรอทาแบบฝกหดทหลง 2.5 สถานการณและความคลองแคลว (situation and fluency) ผเรยนมความสามารถใชภาษาไดอยางคลองแคลว ผเรยนรและเขาใจโตรงสรางของภาษาและสามารถใชภาษาในการสอสารไดอยางถกตองตามหลกไวยากรณและสถานการณไดอยางคลองแคลว 2.6 การสอนเกยวกบวฒนธรรม (culture) หมายถง การสอนเกยวกบขนบธรรมเนยม ประเพณ ลกษณะนสย การแตงกาย อาหาร การใชเวลาวาง เปนการเรยนวฒนธรรมของเจาของ ภาษา ครควรสอนในรปกระบวนการปฏสมพนธ (interaction process) ไมควรสอนในแบบบอกความรหรอขอเทจจรงทางวฒนธรรม ครผสอนตองจดกจกรรมเพอชวยใหผเรยนเขาใจวฒนธรรม ของเจาของภาษา 2.7 กลวธการเรยนร (learning strategy) หมายถง กลวธในการเรยนรเพอพฒนาทกษะทางภาษา เชน การหาผชวยในฝกการสนทนาเพอพฒนาทกษะการพดผเรยนจะใชเทค นดการปรบปรงและแกปญหาในการเรยนภาษาดวยตนเองทาใหผเรยนสามารถพฒนาการเรยนรไดอยางมประสทธภาพและเพมความเชอมนในตนเอง

2.8 ทศนคต (attitude) ผเรยนทมทศนคตทดตอการเรยนภาษายอมจะทาใหผเรยนม

ความตองการปฏสมพนธกบเจาของภาษาทาใหไดรบ input เพมขนเรอยๆเนองจากผเรยนมโอกาส

ไดฝกภาษาทเปนธรรมชาตกบเจาของภาษา และนอกจากนนทศนคตดานบวกทาใหผเรยนพฒนาการเรยนรดานการฟง-พด อานและเขยนไดอยางรวดเรว และจาไดนานหลงจากการทากจกรรมในหองเรยน

2.9 ทกษะ (skill) หมายถง ทกษะการฟง พด อาน เขยน ทกษะการแกปญหา การ

คนควา วจย การหาความรดวยตนเอง และการเรยนรวมกบคนอน คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 50

130

2.9.1 ทกษะการฟง (Listening) ครผสอนควรคานงถงสถานการณ (situation) หรอ

บรบท (context) การเลอกเนอหา(text) ตองมความหมายในการสอสารกอนทผเรยนจะทากจกรรม

ครควรยกตงอยางหรอสาธตกจกรรมกอนเพอใหผเรยนเขาใจกอนลงมอปฏบต ครควรออกแบบกจกรรมฝกการฟงทหลากหลายและนาสนใจ เชน ฟงเทปแลววาดภาพ หรเตมเครองหมายลงในแผนผง หรอผเรยนดวดโอแลวชวยกนสรปหรอเลาเรอง 2.9.2 ทกษะการพด (Speaking) กจกรรมควรเรมจากงายไปหายาก ครควรใหความ

ชวยเหลอพรอมทงมรปแบบและตวอยาง เชน กอนทจะใหผเรยนฝกสนทนาครตองเตรยมบทสนทนาใหผเรยนดบทสนทนาในคณะทพดหลงจากนนใหทากจกรรมทยากขนเปนกจกรรมฝกแบบอสระ เชนแสดงบทบาทสมมต การใชสถานการณจาลองและการอภปราย

2.9.3 ทกษะการเขยน (Writing) ควรเรมจากการฝกเขยนแบบศพทนอยกฎนอย เชน

การเขยนใบสมคร คาขวญ การด เมน พาดหวขาว ขนตอไปเพมศพทมากขนกฎนอย เชน การเขยนไดอาร คาถาม จดหมายสวนตว โปสเตอร เปนตน หรอแบบกฎมากศพทนอยเปนการเขยนทมกฎเกณฑมากแตใชคาศพทนอย เชน การเขยนเกยวกบชวประวต บตรเชญ โปสเตอรโฆษณาเกยวกบการทองเทยว และอกแบบคอกฎมากศพทมาก การเขยนในขนนจะมความยากมากขนเพราะสงทเขยนประกอบดวยกฏเกณฑทมากขน คาศพททใชมาก เชน การเขยนนทาน ตานาน การอธบาย เปนตน

3. ขนกจกรรมเพอความเขาใจและฝก (intake activity) ครผสอนควรจดกจกรรมเพอ

ชวยใหผเรยนเขาใจ input เปนกจกรรมเพอความเขาใจใชเวลาจนกวาครจะแนใจวาผเรยนเขาใจ

input ครอาจจะใช 3-4 กจกรรมขนอยกบความยากงายของเนอหา เมอผเรยนเขาใจแลวครผสอน

ออกแบบกจกรรมทยากและซบซอนมากขนเพอใหผเรยนไดมโอกาสฝก เรยกวากจกรรมการใชภาษาเพอการสอสาร

4. ขนผล (Out put) เปนกจกรรมทสงเสรมใหผเรยนใชภาษานอกหองเรยนทงทกษะ

การฟง พด อาน และเขยน เปนกจกรรมทใชความคดสรางสรรคประกอบกบความสามารถทางภาษา อาจเปนกจกรรมเดยว หรอกจกรรมกลม เชน โครงงาน การเขยนเรยงความ การทาหนงสอพมพประจาหอง

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 51

131

5. ขนประเมน (Evaluation) ขนนครผสอนรวบรวมขอมลตางๆ เพอเปนการประเมน

การสอนของตนเอง เชน การสงเกตหรอการซกถามผเรยนเพอตองการทราบปญหาตางๆและการแกปญหาในการสอนครงตอไป สวนการประเมนผเรยนใชการประเมนตามสภาพจรง (authentic

assessment) และการประเมนจากการทดสอบ

สรปการจดกจกรรมการสอนภาษาเพอการสอสารมงเนนเพอการฝกทกษะการสอสารทง 4 ดานทงทกษะการฟง พด อาน และเขยน ผเรยนสามารถประยกตใชภาษาในชวตประจาวน การ

เรยนรมงเนนการเรยนทมความหมาย เกดทกษะในการสอสารทถกตองคลองแคลว ดงแผนภมทเสนอไวเปนตวอยางในหนาตอไป

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 52

132

แผนภม แบบการสอนเพอการสอสาร ของ B-SLIM Model

Planning & Preparation (ขนวางแผนและเตรยม) - ออกแบบกจกรรม

- เตรยมสอการสอน

Comprehensible Input (ทาความเขาใจสงทครปอน) - ครอธบายสงทนกเรยนร - ใหความรใหม - ยกตวอยาง/สาธต

รบรภาษา

การออกเสยง ศพท

ไวยากรณ สถานการณ วฒนธรรม

กลวธการเรยน ทศนคต ทกษะ Intake activities (ขนกจกรรมเพอความเขาใจและฝก)

- นกเรยนทากจกรรม 2 ขน

- ขนทาความเขาใจ/และขนฝก

- ใชเวลา สรางบรรยากาศไมทาใหผเรยนเกดความกงวล

Output (ขนผล) - กจกรรมทผเรยนสรางสรรคเอง - บรณาการใชในสถานการณจรง

Evaluation (การประเมนผล) - วดผลกอน/หลงสอบ

- สงเกตพฏตกรรม

- ครวางแผน แกปญหาปรบปรงครงตอไป

ภาพประกอบ 17 แผนภมการสอน B-SLIM Model

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 53

133

ในสวนทเปนเนอหาของภมปญญาทองถนดานเกษตรกรรมในอาเภอองครกษนน สามารถนามาจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6 ไดหลายวธในคมอเลมนผศกษาขอนาเสนอวธการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบการสอนภาษาเพอการสอสาร (Communicative Language Teaching) โดยมรายละเอยดและเนอหาพรอมทง

แบบฝกทกษะไวเปนตวอยางพอสงเขปไดดงน

ตวอยางแผนการสอนภาษาเพอการสอสาร (Communicative Language Teaching) ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน

เรอง Tourist Spot ระยะเวลา 3 ชวโมง

สาระสาคญ ในการสนทนาซกถาม โตตอบ การแสดงความคดเหน และการใหคาแนะนาใหขอมลเกยวกบการทองเทยวมความจาเปนทผสอนจะตองรจกและมขอมลเกยวกบสถานทนนเพอใชสอนผเรยนในการแนะนานกทองเทยวชาวตางชาตไดรจกสถานท หรอแหลงทองเทยวทนาสนใจ ซงจะทาใหครและนกเรยนเกดความมนใจในการใชภาษาเพอสอสารและนาไปสการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศได

1. จดประสงคการเรยนร 1.1 จดประสงคปลายทาง ผเรยนสามารถสนทนาโตตอบ แลกเปลยนขอมลเกยวกบแหลงทองเทยวในทองถนของตนเองไดอยางถกตองคลองแคลว

จดประสงคนาทาง - ผเรยนสามารถสนทนาโตตอบ แนะนาสถานททองเทยวในทองถนได - ใหขอมลเกยวกบแหลงทองเทยวของทองถนได - ใชคาศพทและสานวนเกยวกบการทองเทยวได - สามารถพดประโยคและออกเสยงไดถกตองตามความหมายทตองการได

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 54

134

1. Visiting the Interesting Places

- Chao Pho Ongkharak Shrine.

- Ornamental Flowers and Plants Cultivation Centre.

2. Function :

2.1 Asking information about travel and leisure.

2.2 Asking for and giving clarification.

3. Grammar : The structure of Wh… question.

กจกรรมการเรยนการสอน

1. ครสนทนาเพอนาเขาสบทเรยนโดยการซกถามผเรยนเกยวกบสถานทสาคญ และ

แหลงทองเทยวในทองถน เชน Do you know the interesting place in your district ?

Where is the interesting place ?

Can you suggestion me about the tourist spots? etc.

2. ครอธบายคาศพททใชเกยวกบการทองเทยว ครสนทนาพรอมใหผเรยนดภาพสถานท

ทองเทยวทนาสนใจในทองถน เชน ศนยไมดอกไมประดบคลอง 15 , ศาลเจาพอองครกษ และ

วดประสทธเวช เปนตน

3. ผเรยนชวยกนแตงบทสนทนาเสนอแนะขอมล เกยวกบแหลงทองเทยว การเดนทาง

ทพก คาใชจาย ของทระลก และเชญชวนนกทองเทยวมาเทยวในทองถนของตน โดยนาขอมลจากใบความรท 1 มาแตงบทสนทนา ดงตวอยางประโยคตอไปน

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 55

135

ใบความรท 1

Ornamental Flowers and Plants Cultivation Centre

By the roadside of Klong 15, Ongkarak District, you will see a wide array of ornamental flowers and plants, which is dubbed as the biggest plant cultivation centre in Thailand. Several kinds of plants, ranging from miniature Bonsai plants to large species, are on display for domestic and export distribution. Tourists may purchase from the Centre situated at Moo 11 at very reasonable, wholesale prices, or simply just take a look at the variety of stunning flora from the beginning of the Klong turning right (approx. 4.5 km.) down to Santi Dhamma Raj Bumrung Temple. A. Conversation :

Ormon : Which are the tourist spots do you recommend?

Yupin : Umm… I’d recommend you to visit Ornamental Flowers and Plants

Cultivation Centre.

Ormon : It sounds good. How can I go there?

Yupin : You can travel by bus, car, and motorbike. It’s in Ongkharak

district .

Ormon : Can you tell me in brief about “Ornamental Flowers and Plants

Cultivation Centre”.?

Yupin : Yes, of course. It’s a wide array of ornamental flowers and plants,

which is dubbed as the biggest plant cultivation centre in

Thailand. Ongkharak, Klong 15 area, there are several kinds of

plants for sale. They are on display for domestic and export

distribution.

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 56

136

Ormon : Great ! When can I see it?

Yupin : I’ll take you to Klong 15, Plant Cultivation Centre on Sunday. Do

you agree?.

Ormon : That makes sense. What time should we go there ?.

Yupin : How about Sunday morning around 9 a.m.?

Ormon : That’s fine. I’ll be waiting for you.

4. นกเรยนฝกทกษะการใชภาษาเพอการสอสารโดยทาแบบฝกตอไปน

B. Pronunciation Practicing these sentences

B.1 Which tourist spot do you recommend ?

Interesting place

Program

Shopping center

Restaurant

Hotel etc;

B.2 I would recommend you about Ornamental Flowers.

Plants Cultivation Centre.

Thai food.

Flowers Festival.

Royal Hill Resort.

Souvenirs.

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 57

137

B.3 It’s interesting.

Popular.

Exciting.

Boring.

Amusing.

Exercise 1. Answer these question, use the words in the parenthesis.

1. A : Which tourist spot do you recommend ? (Chao Pho Ongkharak Shrine)

B : ________________________________________________________________.

2. A : Where is it ? ( Saimoon Sub-district).

B : ________________________________________________________________

3. A : How can I go there ? (by motorcycle)

B ; ________________________________________________________________

4. A : When will we go there ? (Tomorrow)

B : ________________________________________________________________

5. A : What time should we go ? ( 8.30 a.m.)

B : ________________________________________________________________

6. A : How far is it from here ? ( 1.5 kilometer)

B : ________________________________________________________________

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 58

138

Exercise 2. Fill in the blank with Wh… question ( What, Where, When, Why, Which,

Who, and How . Use the answers from right (a-j) .

1. ___________ is your home town.? a. in Samudsongkram.

2. ___________ time do you go to Rangsit ? b. at 10.30 in the morning.

3. ___________ flower do you like most? c. rose

4. ___________ did you go with yesterday? d. my boyfriend

5. ___________ do you go to Sida Resort ? e. by bus

6. ___________ does it mean ? f. It means “ grow plants”

7. ___________ will you go aboard ? g. next year

8. ___________ do you travel a lot ? h. I like it.

9. ___________ is your best friend ? i. Nusaba

10.___________ will you go on vacation? J. To England

C. Vocabulary : Study the meaning of these words and then pronounce them.

array = a large number of different things.

cultivation = land the prepare and grow crops.

display = to show proudly to people.

distribution = delivering of something to several people.

dubbed = particular names as a way to describe things.

domestic = the items and services are intended to be use in people

home.

export = a product or raw material is sale and sending of it to

another country.

miniature = smaller in size.

ornamental = to intended to be attractive.

purchase = act of buying something.

stunning = extremely beautiful or impressive.

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 59

139

Exercise 3. The following words are all taken from passage .Some of them are verb,

some of them are adjective, and some are noun .Please put them in the

correct appropriate boxes below. array

cultivation display distribution dubbed domestic

export miniature ornamental purchase stunning

Verb Adjective noun

…………………….

……………………..

…………………….

……………………..

……………………...

…………………………

…………………………

…………………………

…………………………

…………………………

……………………………

……………………………

……………………………

……………………………

……………………………

Exercise 4. Put the suitable word into the gap of the these sentences.

1. You will see a wide _____________ of people at Bird’s Concert.

2. Gardeners prepare _________________ for their crops.

3. We can _________________ souvenirs from shopping center in the city.

4. The ______________ for painting arts are held at Siam Gallery.

5. The center of plantation have variety of ___________ flora from the

beginning of Klong 15,

การวดและประเมนผล

1. สงเกตการณแสดงบทบาทสมมต

2. สงเกตการณเขารวมกจกรรม

3. ตรวจใบงาน

สอ-อปกรณ 1. โปสเตอรโฆษณาแหลงทองเทยว / แผนพบ /ภาพถาย

2. ใบความร แบบฝกหด ใบงาน

3. หนงสอพมพ คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 60

140

D. Application

เมอนกเรยนไดฝกทกษะตางๆการสนทนาเกยวกบแหลงทองเทยวจนเขาใจดแลว ใหนกเรยนนาเสนอขอมลทอยในใบความรท 2 มาแตงประโยคสนทนา ตามสถานการณทกาหนดมาเขยนบทสนทนาและฝกสนทนาโดยจบคหรอเปนกลม แลวนาเสนอหนาชนเรยน ใหครและเพอนๆชวยกนประเมนและแสดงความคดเหน

ใบความรท 2

Pheun BaanThai Phwan

You may take some time to drop by this museum located at Wat Fangkhlong Temple, Pakplee District. The museum shows a collection of Thai grains ranging from the past until the present, the famous Thai "Seen" fabric, grindstone, a tank for boiling coffee the ancient way, old farming equipment, tools for weaving clothes, craftsmanship, and around the temple there is a community weav-ing clothes/mats and making salted eggs preserved with sweet-smelling banyan leaves.

ใบความรท 3

Chao Pho Ongkarak Shrine

This Shrine can be visited by the Nakorn-nayok River, Sansaimoon Sub-district. And so the story goes that as King Phra Chulachomklao ascended the throne he made a Royal

visit to the province of Prachinburi passing through Nakornnayok River and stayed over near the Chao Pho Ongkarak Shrine.

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 61

141

ใบความรท 4

SANG SAWANG FISH FARM

In 1945, when a young man Peo was 17 years old, he immigrated from China to Thailand and started to earn a living by working as a dish-washer, a waiter and fetching water for his employer in the evening. He was able to save some money and then invested in a farming business at Lumlookka district, Pratumtanee Province. his first investment was failed.

In 1951, He decided to change his career from rice farming to working for wages by rowing the boat and selling vegetables. When he was able to save some money, he invented in a fresh water fish farm at Klong Bang-boa, Bangkhen, Bangkok metropolitan.

Learning many defects in fish-breading from his experiences gained in the past 12 years ,thus the young man Peo which later became Dr.peo could successfully solve almost all defects in fish breeding. He known very well how to get the most out of fish-breeding. He gained more skills and became an expert in fish-insemination

There are many varieties of fish breeding in “ Sang Sawang Fish Farm”. The Chinese fishes are pla-cha-hu, pla-lin-hu and pla song-hu. And some Thai fishes are pla-duk or catfish, pla-sa-why or pangasius foroleri, platapiean, playeesok. Etc.,

Dr. Peo Varijananda is the owner of Sang Sawang Fish Farm.

Breeding Farm : 6/1 Rangsit Rd,. Km. 37 , Ongkharak Nakhonnayok 26120

Tel. 037 391385, 081 2110957.

ทมา : LIVE AND WORK Dr. PEO VARIJANANDA หนา 10

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 62

142

การจดการเรยนรแบบบรณาการ (Integrate Learning) กรมวชาการ (2544:137-141) อธบายความหมายของการเรยนรแบบบรณาการวา เปน

การจดการเรยนการสอนทเปดโอกาสใหใชวธการแบบตงคาถาม (Questioning) และกระบวนการ

แกปญหา(problem solving) เปนกระบวนการแสวงหาความรและทกษะโดยไมยดตดกบ

โครงสรางของสาขาวชาตางๆทางวชาการ

การจดกจกรรมการเรยนรแบบบรณาการนนเปนประโยชนตอครผสอนและผเรยนคอ

1. เปดโอกาสใหครผสอนทกสาขาวชาไดทางานรวมกน

2. ผเรยนไดสามารถนาความรทเรยนไปประยกตใชในชวตจรง

3. ผเรยนไดความรความเขาใจในภาพรวมสามารถเชอมโยงความรและประสบการณได

4. ผเรยนมโอกาสไดทางานรวมกนเปนกลมและแลกเปลยนความรซงกนและกน

5. ผเรยนแสวงหาความรอยางมจดมงหมาย

6. พฒนาศกยภาพของผเรยนอยางไมจากด

7. ผเรยนสามารถใชแหลงเรยนรและภมปญญาทองถนในชมชนเปนแหลงวทยาการ

รวมมอเพอพฒนาชมชนไดอยางเหมาะสม

8. สงเสรมใหผเรยนไดเรยนรตลอดชวต

แนวทางการจดการเรยนรแบบบรณาการ สามารถทาไดโดย กาหนดแกนสาระ (Theme)

ใหสอดคลองกบกลมสาระอนๆทสามารถบรณาการการเรยนการสอนกบกลมสาระการเรยนรทมความสมพนธกน เชน กลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ สงคม ศาสนาและวฒนธรรม ภาษาไทย วทยาศาสตร คณตศาสตร ศลปะ ดนตร การงานอาชพและเทคโนโลย หรอโดยการนามาตรฐานการเรยนรชวงชนของแตละกลมสาระฯ ทสมพนธกนมาสรางเปน Theme แลวจด

กจกรรมการเรยนการสอนแบบบรณาการ ซงสามารถดาเนนการได 3 ขนตอนดงนคอ

ขนท 1 เลอกมาตรฐานการเรยนรชวงชนของแตละวชานามาบรณาการควรคานงถง ความสมพนธทเกยวของกนและเสรมการเรยนรกน

ชนท 2 นาจดประสงคการเรยนรมาตงคาถามเชงคดวเคราะหเพอนาไปสการกาหนด จดประสงคของรายวชาทนาภมปญญาทองถนมาจดทากจกรรมการเรยนการสอน

ขนท 3 กาหนดผลงานของผเรยนใหชดเจน

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 63

143

วธจดกจกรรม แครนดอล (ธปทอง กวางสวาสด. 2549 : 107-110; อางองจาก Crandall. 1994)

อธบายวา การเรยนการสอนแบบบรณาการนนครผสอนสามารถจดกจกรรมได 4 วธ คอ

1. การเรยนแบบกลมรวมมอ (cooperative learning / grouping strategy)

มงเนนความรวมมอในกลมผเรยนทมความสามารถทางภาษาและวชาการแตกตางกนชวยกนทากจกรรม มการกระตนใหผเรยนใชภาษาเพอการสอสารแลกเปลยนประสบการณ ทดสอบสมมตฐานและชวยกนสรางองคความรใหม 2. การเรยนรโดยใหงานหรอการปฏบตทดลอง (task-based or experimental

learning) ผสอนควรจดสงแวดลอมใหผเรยนไดพฒนาทกษะการคดควบคกบการพฒนาทกษะ

ภาษาและดานวชาการของผเรยน โดยการใหผเรยนเรยนดวยกจกรรมพเศษหรอการทาโครงงาน

3. มหภาษา (Whole language) ผเรยนควรไดรบความรทางภาษาโดยบรณาการ

ทกษะทงหมดเขาดวยกนเนนการสอนภาษาอยางมความหมาย บรณาการการเรยนการสอนภาษาเขากบการเรยนการสอนเนอหาวชาโดยเนนเนอหาทางภาษาทมความหมายและใชภาษาในสภาพจรง มงเนนพฒนาทกษะทางภาษาทงสดานคอ ฟง พด อานและเขยน 4. ผงกราฟก (Graphic organizer) เนนการใชผงกราฟกในการจดระบบและ

นาเสนอขอมล เชน กราฟ แผนผง แผนภม ตาราง แผนท ชารท ไดอะแกรม ฯลฯ ซงจะชวยใหผเรยนสามารถจดวางขอมลทไดจากการอาน อภปราย เปนการพฒนาทกษะการอาน

วธสอน

ยลโอปสโซ (ธปทอง กวางสวาสด. 2549 :110; อางองจาก Yaliopisto.1999) กลาววา

เปนการจดกจกรรมโดยใชการสอนทยดหลกจตวทยาเรยนรแบบองครวม ชวยสงเสรมใหผเรยนเกดประสบการณในตวของผเรยนเอง การจดกจกรรมทกษะทางภาษาควรทาดงนคอ

1. ทกษะการฟง (Listening) การเลาเรอง ตานาน นทาน บทสรป

2. ทกษะการพด (Speaking) กจกรรมภาษาเพอการสอสาร บทบาทสมมต การสมภาษณ

การเลาเรอง การทองบทกวและการรองเพลง

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 64

144

3. ทกษะการอาน (Reading) อานแบบเขมขน การอานเพอการจบใจความสาคญ

การสรปเรองทอานดวย mind map การทาโครงงานจากการอาน (Project work) การตงคาถาม

จากบทอาน

4. ทกษะการเขยน(Writing) เขยนโดยใช mind map การเขยนเรยงความ การทา

แบบฝกหดคาศพท และไวยากรณ การจดการเรยนการสอนแบบบรณาการเปนการสอนใหผเรยนสามารถเชอมโยงจากสงท

ผเรยนไดเรยนรในหองเรยนเขากบสถานการในชวตจรง และสามารถสรางองคความรดวยตนเอง สวนดานเนอหาวชาเปนการบรณาการความรทกษะจากวชาตางๆทเกยวของกนนามาเชอมโยงสมพนธความรและทกษะจากรายวชาเหลานนมาใชในการแกปญหา สามารถประยกตการเรยนรไดจากการมสวนรวมของผเรยนทมการปฏบตรวมกนเปนกลม ซงผเขยนไดนาเสนอการบรณาการสาระการเรยนรภาษาตางประเทศกบสาระการเรยนรอนโดยแสดงเปนผงมโนทศนดงน คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 65

145

ผงมโนทศนการจดกจกรรมการเรยนรแบบบรณาการ (Integrated Learning)

ภาษาตางประเทศ Tourist spots career วทยาศาสตร Culture Occupations - สงแวดลอม

Communicative Famous Place - ระบบนเวศน - แรธาตทสาคญ

ภาษาไทย

คณตศาสตร ภมปญญาทองถน วรรณกรรมและ - การคานวนหาพนท Local Wisdom นทานพนบาน

ทาการเกษตร ภาษาถน -ระยะทาง

การงานอาชพและเทโนโลย ศลปะ การเพาะเลยงปลา การประกอบอาชพ -วาดภาพวรรณกรรมพนบาน การเพาะพนธไม การทาเกษตร - ภาพวาดภมปญาทองถน แบบผสมผสาน

สงคม ศาสนา วฒนธรรม

ประวตความเปนมาของทองถ ดนตร/นาฏศลป พธกรรมทางศาสนา เอกลกษณทางวฒนธรรม

เพลงพนบาน ประชากรและสภาพสงคม

ระบาบาน ระบาชาวนา การละเลนพนบาน

ภาพประกอบ 18 ผงมโนทศนการจดการเรยนรแบบบรณาการ

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 66

146

ในการจดการเรยนการสอนโดยนาภมปญญาทองถนดานศลปวฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณ ผศกษาไดนาวรรณกรรมพนบานซงเปนนทานเลาสบทอดกนมาจนเปนตานานประจาทองถนเรอง “กระตายสามขา” หรอ “ตานานบงพระอาจารย” มาจดเปนตวอยางของกจกรรมการเรยนการสอนภาษาตางประเทศโดยใชวธการจดกจกรรมแบบบรณาการ (Integrate Learning)

โดยการจดกจกรรมเลานทานภาษาองกฤษ (Telling Story) หรอ กจกรรมบทบาทสมมต (Role

play) เพอใหผเรยนฝกทกษะทางภาษาทงการฟง การพด การอาน และการเขยน นอกจากนน

ผเรยนยงสามารถสอสารดวยการใชภาษาทาทาง (Body Language) ทใชประกอบทาทางในการ

เลานทาน ผเรยนมการบรณาการความรทกษะภาษาองกฤษกบกลมสารการเรยนรอน เชน สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เพราะเนอหาของนทานเกยวของศาสนา คตความเชอ บรณาการกบกลมสาระศลปะ ผเรยนสามารถใชความคดสรางสรรคงานศลปะมาประกอบฉากละคร ใชดนตรประกอบการแสดง และกลมสาระภาษาไทย ผเรยนนาหลกการเขยนภาษาไทยเปรยบเทยบกบการใชภาษาองกฤษในการแปลเนอหาเขยนเปนบทละครภาษาองกฤษ นอกจากนนแลวสาระการเรยนรวทยาศาสตร กยงมสวนเกยวของในเรองสงแวดลอมและธรรมชาต เปนตน. ผศกษาขอเสนอตวอยางการจดกจกรรมการเรยนรแบบบรณาการดงน

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 67

147

แผนการจดการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ

หนวยการเรยนรเรอง Fairy Tale ชวงชนท 4 ชนมธยมศกษาปท 6

เรอง The Three Legs Rabbit เวลา 4 ชวโมง

1. จดประสงคการเรยนร สาระท 1 ภาษาเพอการสอสาร

มาตรฐานท 1.1 เขาใจกระบวนการฟงและการอาน สามารถตความเรองทฟงและอานจากสอประเภทตางๆและนาความรมาใชอยางมวจารณญาณ มาตรฐานท 1.3 เขาใจกระบวนการพด การเขยน และการสอสารขอมล ความคดเหน และความคดรวบยอดในเรองตางๆไดอยางสรางสรรค มประสทธภาพและมสนทรภาพ

สาระท 2 ภาษาและวฒนธรรม

มาตรฐานท 2.2 เขาใจความเหมอนและความแตกตางระหวางภาษา และวฒนธรรมของเจาของภาษากบภาษาและวฒนธรรมไทย และนามาใชอยางมวจารณญาณ

สาระท 3 ภาษากบความสมพนธกบกลมสาระการเรยนรอน

มาตรฐานท 3.1 ใชภาษาตางประเทศในการเชอมโยงความรกบกลมสาระการเรยนรอนและเปนพนฐานในการเปดโลกทศนของตน

2. สาระสาคญ นาเสนอบทกวหรอบทละครสนโดยใชเคาโครงและแนวความคดของเจาของภาษาดวยความเพลดเพลน

3. จดประสงค 1. ฟงและอานนทาน แลวบอกสาระสาคญ และรายละเอยดได

2. ออกเสยงคาศพทไดถกตองตามหลกการออกเสยงทางภาษา

3. ใชศพทและโครงสรางประโยคไดถกตอง

4. บรรยายลกษณะนสยของตวละครได คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 68

148

4. เนอหาสาระ Fairy Tale (ตวอยางจากใบความรนทานเรอง “กระตายสามขา” ) 1. Title : The Three Legs Rabbit

2. Vocabulary :

Fairy tale = a story which magical things happen because some of

the characters are fairies or other imaginary people.

Fable = a story that is intended to teach a moral lesson.

Comedy = a play or film that has a happy ending and that deals with

Real-life situations in a light-hearted way.

Humor = the ability that a person has to see when things are

amusing, instead of being serious all the time.

3. Grammar: Past simple tense and Past continuous tense

5. กจกรรมการเรยนร Warm up activity

1. ครสนทนาซกถามนกเรยนเกยวนทานพนบานทนกเรยนเคยไดยน ไดฟง หรอเคยอาน

มากอนแลวใหนกเรยนเลาเรองยอใหเพอนในชนเรยนฟง Teacher : Have you ever heard fairy tales?

What happened in the story?

Is it a comedy story?

Do you know a folk tale about Ongkharak district

2. ครยกตวอยางนทานพนบานเรองกระตายสามขาโดยปรบเปลยนเปนภาษาองกฤษแลว

ใหนกเรยนศกษาบทอาน จากใบความรท 5 หนา 146 3. ครเสนอคาศพทเกยวกบนทานพนบาน และโครงสรางไวยากรณ Past simple tense

และ Past continuous tense นกเรยนฝกการแตงประโยคตามโครงสรางทไดเรยนไปแลว

4. แบงนกเรยนออกเปนกลมละ 5-6 คน ศกษาขอมลจากใบความร ท 5 แลวอภปราย

ลกษณะตวละคร เหตณทเกดขน แลวสรปความคดเหน เพอนาโครงเรองมาสรางสรรคเปนบทละคร โดยใชคาศพท สานวน โครงสรางไวยากรณทไดเรยนในบทเรยนน

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 69

149

5. ครใหคาปรกษา แนะนาการใชภาษาและโครงสรางประโยคภาษาองกฤษแกนกเรยน

6. นกเรยนรวมกนอภปรายลกษณะตวละคร คตความรทไดจากนทาน แลวนามาเขยน

เปนละครโดยแปลเปนภาษาองกฤษประกอบการเลานทานจากเรองทนกเรยนสบคนมา 7. นกเรยนฝกซอมการเลานทานภาษาองกฤษ โดยใชกจกรรมบทบาทสมมต (นกเรยน

อานเรองจากใบงานท 5 8. นกเรยนนาเสนอผลงานของแตละกลมโดยการจดการแสดงการเลานทานม สอ

อปกรณประกอบการเลาตามทนกเรยนฝกซอมและจดเตรยมการณ

6. การวดประเมนผล 6.1 สงเกตนกเรยนทากจกรรม แสดงละคร ตอบคาถาม แบบฝกหด

6.2 นกเรยนทาแบบฝกหดในใบงานท 1 หนา 150 7. สอการสอน

1. ใบความร 2. ใบงาน แบบฝกหด 3. แถบบนทกเสยง

8. แหลงความร หองสมด ปราชญชาวบาน หนงสอนทาน

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 70

150

ใบความรท 5 เรอง Fairy Tale The Three Legs Rabbit

Long time ago there was a magic priest who lived in Wat Po Tan (Tambon

Bang Plakod , Amphur Ongkharak, Nakhonnayok Province). One day, there was a

man came into the temple and gave a death rabbit to him. At that time was evening,

so the priest told a novice to grill rabbit for tomorrow breakfast. While the novice was

grilling rabbit, its was very sweet smell. He couldn’t endure, so he tasted one of the

grilled leg without nobody knew. He kept the left over for the priest to eat in the next

morning. The novice took the grilled rabbit which had 3 legs to the priest when the

breakfast time arrive. The priest saw it he surprised and asked, My boy “ Why this

rabbit has 3 legs?” Where did the other one?”. The novice replied,” the rabbit has 3

legs, sir”. Oh! No, it has 4 legs, said the priest. The rabbit has 3 legs only, the novice

attested. Although the priest questioned him many times, but every times he confirmed

the rabbit had 3 legs. The priest examined the novice is a resolute and brave boy.

Next day the priest asked the novice, Do you want to eat food with the king at

the palace? Yes, sir. The novice answered him. The priest made some magic powder

and told him ”You should paint this powder on your body before you go to the palace. In

the next morning the novice came to the palace and he painted magic powder on his

body. The king ate food with the novice, but the king did not see the novice. His food

was not enough to eat. The king ordered some more and spicy food. After the novice

has eaten spicy food he was hot and perspiring. And then magic powder felt off his

body. The king saw and asked him, “ Who are you?. Who let you here?.“ “I live at Wat

Potan.” The novice answered. The king was very angry, so he commanded his soldiers

to take him to the jail. A few day later the priest helped his disciple to escape from the

jail. The priest gave him a magic areca nut , after he ate it he was disappeared

immediately. The priest and the novice could ran away from the jail and lived in Wat

Potan. The king and his soldier wanted to arrested them.

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 71

151

On the way to Tambon Potan, They must across the river (today this village

named “Ladsa-ed” instead “Tasadet”). The king arrived there while the priest, monks,

and novice were eating. Before the soldiers arrested them, the priest asked permission

to have eaten already. After finished eating he asked the disciples “Who want to go with

me.?. All of us will go with you, sir.” they said. The priest had enchantment some water

and splashed it on the disciples. Novices changed into shrimps and young fish, the

priest changed into a heron. He picked them up and flew to the south-east. This area is

called “Bueng Pra Arjan” or Wat Pak-klong Pra Arjan”. Now the place where the priest

and novice lived together.

ใบงานท 1 รายวชา ภาษาองกฤษ เรอง Fairy Tale ชนมธยมศกษาปท 6

>>>>>>><<<<<<<< 1. Vocabulary Link A. Match the words (1-7) with the meaning (a-g).

1. attest a. to describe someone who has a particular

2. confirmed attitude are very unlikely to change.

3. priest b. a person who follows the examples .

4. magic c. to show or prove that it is true.

5. disciple d. a man who has particular duties and

6. enchantment responsibilities in the place where people worship.

7. heron e. the power to use super nature force to make

apparently impossible things.

f. a magic spell.

g. a bird which has very long legs, long beak, and

grey and black feathers.

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 72

152

B. Unscramble these question about fairy tale.

1. (the/ what’s / about /story)

______________________________________________________________ ?

2. ( What/ in /the / story/ happened)?

______________________________________________________________ ?

3. (it / is /comedy /a /story)

______________________________________________________________ ?

C. Complete the conversation .

Yotin : I’ve read a comedy fairy tale !

Somchat : Really? _______________________________________________.?

Yotin : The Tortoise and the Hare.

Somchat : ______________________________________________________ ?

Yotin : The tortoise won the race.

Somchat : ______________________________________________________?

Yotin : The main point is slow and steady wins every time.

D. Write the conversation about your favorite fairy tale.

You : ______________________________________________________

Your friend : ___________________________________________________

You : ______________________________________________________

Your friend : ___________________________________________________

You : ______________________________________________________

Your friend : ___________________________________________________

You : ______________________________________________________

Your friend : ___________________________________________________

You : ______________________________________________________

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 73

153

Grammar A. Fill in the correct form of each verb. Use the past continuous or the simple past.

Long ago there(1;be)________a magic priest who (2;has) ___________magical.

The priest (3;pray)___________ in the temple, the man (4;come)_______________ to the

temple and (5;give)_____________ him a rabbit. The priest (6;tell) ______________ the

novice to grill it. When the novice (7;grill)______________ the rabbit on fire, it (8;smell)

____________ very sweet. Someone (9; see) ___________ the novice while he

(10;taste)_____________ one leg of it, and was punished by the priest.

B. Write down the favorite fable for practicing role play or exhibition in the classroom.

______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 74

154

ใหนกเรยนตอบคาถามจาก Self Evaluation เพอประเมนความร ความเขาใจในบทเรยนน

Self Evaluation Correct these sentences.

1. She writing a letter now. ________________________________________________________________.

2. We are going to the cinema last Sunday. ________________________________________________________________.

3. I didn’t studied yesterday. _________________________________________________________________.

4. My friends were watching television in the living room . _________________________________________________________________.

Complete this questionnaire

1. This lesson is Interesting fun boring 2. I have learnt a lot quite a bit some a little nothing 3. Write down the most interesting points of the lesson.

………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 75

155

กจกรรมการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญ (Learners-Centered Activities) กรมวชาการ (2544 : 129-132) ไดอธบายวา การเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญ

หรอผเรยนเปนศนยกลางนน มงเนนการพฒนาผเรยนใหมความรในการใชภาษา(Language Use)

และมงเนนใหผเรยนรจกกระบวนการเรยนร (Language learning) ตามความสนใจและความ

ตองการของผเรยนทงในรปแบบการเรยนในหองเรยน (Informed Instruction Manner)

การเรยนดวยตนเอง (Self - access learning) การจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญ

แบงออกเปน 3 ชนตอน คอ

1. ขนวางแผน (Planning)

1.1 วเคราะหความตองการของผเรยน

1.2 ตงเปาหมายและจดประสงครายวชา

1.3 เลอกเนอหาทครอบคลมทงดานทกษะทางภาษาและดานทกษะการเรยนร 1.3.1 ดานทกษะทางภาษา (Language Skills) ครผสอนควรจดกจกรรม

1. มงเนนใหผเรยนเขาใจและเหนประโยชนของเนอหาทเรยน

2. เปดโอกาสใหผเรยนไดปฏบตและฝกทกษะความรใหเกดผลสมฤทธ ทางการเรยนอยางมประสทธภาพ

3. กจกรรมการเรยนการสอนตองสมพนธกบความตองการของผเรยน

4. ผเรยนไดฝกทกษะและกระบวนการทางภาษาตามลาดบขนตอนจากงายไปสสงทยากขนหรอจากสงทใกลตวไปหาสงทไกลตว

1.3.2 ดานทกษะการเรยนร (Learning Skills)

1. ควรเออใหผเรยนไดใชกลยทธในการเรยนภาษาทมประสทธภาพ 2. ผเรยนสามารถเรยนตามวธทตนพอใจและเขาใจ 3. สงเสรมใหผเรยนรจกกาหนดเปาหมายของตน

4. ผเรยนไดพฒนาทกษะในการประเมนตนเอง 2. ขนดาเนนการ (Implementation) หมายถง ขนตอนการจดการเรยนการสอนสามารถ

ดาเนนไดตามความเหมาะสมของเวลาและความพรอมของผเรยน

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 76

156

2.1 ครนาเขาสบทเรยนโดยการกระตนและเสนอความรพนฐานเชอมโยงกบความรเดม 2.2 ครผสอนและผเรยนรวมกนกาหนดหวขอและแยกแยะเรองทจะเรยน เชน กาหนดวาเรองใดครตองอธบายเพราะเปนเรองทซบซอนผเรยนอาจไมเขาใจอยางแทจรง เชน ทฤษฎ กฏ หลกเกณฑ เปนตน

2.3 ผเรยนแบงงานหรอแบงหนาทรบผดชอบ

2.4 ผเรยนวางแผนการทางาน

2.5 ผเรยนตรวจสอบ ทบทวนความคดของตนเอง และแกปญหา 2.6 รายงานผลหนาชนเรยน นกเรยนคนอนในหองเรยนอภปรายและประเมนผล

2.7 ครผสอนสรปการทางานของผเรยน แกไขปรบปรงใหถกตอง ใหรางวลหรอแสดงความชนชมผเรยนทเปนผคนควาดวยตนเอง

ขนการวดและประเมนผล (Evaluation) อาจทาไดดงนคอ

1. ประเมนผลโดยใชแบบสอบถามความคดเหน ความพงพอใจของผเรยน

2. การทดสอบ สอบถาม การสงเกต สมภาษณ การประเมนตนเอง แฟมสะสมงาน

3. ควรมการประเมนผลทงกอนเรยนและหลงเรยนดานความร ทกษะ และ

คณลกษณะทพงประสงค 4. ควรดาเนนไปพรอมกบการเรยนการสอนเปนระยะๆและตอเนอง

การจดกจกรรมการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญนนมงเนนใหผเรยนเกดความร ความ สามารถในการใชภาษาและกระบวนการเรยนรทเนนเนอหาทกษะทางภาษาและทกษะการเรยนร ครผสอนควรจดควรใชวธการสอนทใหผเรยนเรยนรดวยตนเอง และไดรบการฝกฝนจนเกดความเขาใจอยางถองแท สามารถประเมนผลไดดวยตนเอง ในการจดกจกรรมการเรยนการสอนสามารถปฏบตตามขนตอนไดดงน

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 77

157

Learners-Centered Language - วเคาะหความตองการของผเรยน - เขยนจดประสงครายวชา - เลอกเนอหาทเหมาะสม

Planning

- Language Skills - Learning Skills

Evaluation

- แบบสอบถาม - ทดสอบ สมภาษณ

ภาพประกอบ 19 ผงมโนทศนกจกรรมการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญ

การจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนภาษาตางประเทศ โดยใชภมปญญาทองถนดานการประกอบอาชพนนสามารถดาเนนการจดกจกรรมไดหลากหลายรปแบบ ในคมอนผศกษาไดนาเสนอการจดกจกรรมทเนนผเรยนเปนสาคญ โดยมงเนนใหผเรยน เกดความร ความสามารถในการใชภาษาและกระบวนการเรยนรทเนนเนอหาทกษะทางภาษา เปนฝกทกษะ

ผเรยนใหสามารถเรยนรทกษะภาษาทงดานการฟง การพด การอาน และการเขยน จนเกดความเขาใจอยางถองแท สามารถประเมนผลไดดวยตนเอง ในการจดการเรยนการสอน ผศกษาได นาเสนอโดยการเขยนแผนการจดการเรยนการเรยนร ซงประกอบดวยขนตอนการดาเนนกจกรรมการสอน เนอหาของภมปญญาดานการประกอบอาชพ และแบบฝกทกษะ ดงตวอยางตอไปน คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 78

158

ตวอยาง แผนการจดการเรยนรภาษาตางประเทศ โดยใชภมปญญาทองถนดานการประกอบอาชพ

หนวยการเรยนรท..... Occupation ชวงชนท 4 ชนมธยมศกษาปท 6

เรอง Woven Plants ระยะเวลา 4 ชวโมง

1. สาระสาคญ สามารถอธบายขนตอนและกระบวนการทาไมถกได

จดประสงคการเรยนร : 1. นาเสนอขอมล เร องราว และกระบวนการทาไมถกได 2. แสดงความคดเหน อภปรายเกยวกบการทาไมถกโดยใชทกษะทางภาษาได 3. เขยนรายงายงาน นาเสนอผลงาน เปนภาษาองกฤษไดถกตองทงการใชคาศพทและโครงสรางของประโยค

เนอหา 1. Woven Plants

2. Way of Life/Culture and Environment

3. Process of Production

Vocabulary construction = making object by joining parts or pieces together.

perpendicularly = stands or rises straight up from the ground.

irrigation = to supply all of land with water through ditches that are

specially put there in the order to help crops to grow.

community = all the people who live in a particular area or place.

confidence = the belief that you can deal with situations successfully.

avoid = take action in order to prevent from affecting.

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 79

159

continually = something is continues to happen without stopping.

attractive = seems nice or interesting

increasing = becomes bigger in number or amount.

Grammar : Comparison of comparative degree

กจกรรมการเรยนการสอน 1. ครสนทนาทกทายนกเรยนเกยวกบการประกอบอาชพในชมชนของนกเรยน

What do people in your neighborhood do?

Where are the famous flowers centers in Thailand ?

Who are the famous farmers in your town?

2. ครและนกเรยนชวยกนกาหนดหวขอและแยกแยะเรองทจะเรยน เชน แบงเรองท

นกเรยนจะไปศกษาหาขอมลเกยวกบภมปญญาทองถนดานการประกอบอาชพตามหวขอทกาหนดเพอใหนกเรยนเลอกหวขอใดหวขอหนง ตวอยางเชน Example Group 1 Information about Local Goods

Group 2 Name of Plants and Flowers

Group 3 Woven Plants Center.

Group 4 Occupation in Ongkharak District

ครกาหนดวตถประสงคของการทางาน และเสนอแนะคาศพท ไวยากรณ โครงสราง ประโยคทใชในการทารายงาน

3. แบงกลมนกเรยนออกเปน 4 กลมเพอรบผดชอบตามเนอหาทนกเรยนเลอก

4. นกเรยนแบงหนาทความรบผดชอบโดยการประชมอภปรายภาระงานตาม

ความสามารถและความเหมาะสม เชน การถายภาพ การคนควา การบนทกขอมล กลาวขอบคณ สมภาษณ ฯลฯ

5. นกเรยนรวมกนวางแผนเพอกาหนดขนตอนในการดาเนนงาน เชน การเขยนรายงาน

เปนภาษาองกฤษ การนาเสนอผลงานในชนเรยนเปนภาษาองกฤษ การพดอภปรายเนอหา 6. ครใหคาแนะนา ตรวจสอบ แกไขการใชภาษาของนกเรยน

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 80

160

7. นกเรยนศกษาขอมลจากใบความร ท6 และทาแบบฝกทายบทความ เขยนรายงาน

เพอนาเสนอขอมลในชนเรยน ครแกไข ปรบปรงงาน กอนนามาเสนอครผสอนเพอรายงานหนาชนเรยน 8. ครผสอนสรปการทางานของนกเรยน แกไขปรบปรงใหถกตอง

การวดและประเมนผล

1. นกเรยนประเมนผลตนเอง หรอกลม

2. สงเกตการอภปราย

3. ตรวจใบงาน

สอการเรยน

เทปบนทกเสยง / ใบงาน / ภาพถาย

บนทกผลหลงการสอน

- ผลการเรยนร…………………………………………………………………………..

- ปญหาอปสรรค ………………………………………………………………………..

- ขอเสนอแนะ / แนวทางแกไข…………………………………..……………………..

จากแผนการจดการเรยนสอนดงกลาว เมอจะดาเนนการจดกจกรรมครผสอนสามารถนาเนอหาจากใบความรทเสนอไวดงน

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 81

161

ใบความรท 6

ภมปญญาการประกอบอาชพการทาไมถก

Product : Woven Plants Produced at : Ban Khu-khot Moo 11 Tambon Bang Plakot , Amphoe Ongkharak, Nakhon Nayok Province Background Ongkharak is a Tambon, or district in Nakhon Nayok Province. There are many canals in the area. In 1889, King Rama V ordered the construction of a canal to join linking the Chao Phraya River and the Nakhon Nayok River, giving it the name “Rangsit Prayunsak”. After that, many canals were dug perpendicularly to this main canal. Each canal was named after the Thai cardinal numbers. The first canal was called Klong Nueng (1) and the second one was called Klong Song (2), etc. Tambon Bang Plakot is located between Klong Sipsi (14) and Klong Siphok(16). The district benefits from irrigation, which makes the soil fertile throughout the area. People in the community have been farmers and florists for hundreds of years. They have grown rice, fruit, and flowers. The first florist in the area was Mr. Boon Saekhouw. The woven plant products of Tambon Bang Plakot were introduced to the market in 1996. That year, a client, called at Mr. Manop and Mrs. Juthamas Chompu’s nursery to buy some plants. Mr. Manop saw some woven plants, which the client had purchased from a different location, in the back of his truck and he was interested by their strange, beautiful and artistic qualities. So he observed, tried to remember the style and, imitated it using hibiscuses and Chinese roses, which were plentiful in his garden. Then he took the woven plants to show in his garden. One day, a customer from Taiwan saw and was interested in the woven plants. He designed several different styles and asked Mr. Manop to weave them for him. Mr. Manop was able to fulfill the order. This provided him with more experience and gave him to confidence to attempt to create new products. When he took his products to the market, they were well accepted by both Thai and foreign clients. This made other people in the community become interested in this work. They began to study and produce these kinds of products in increasing numbers.

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 82

162

Way of Life / Culture and Environment Most People at Tambon Bang Plakot are farmers. Many of them earn a living by planting nursery flowers. However, some plants that are of low quality cannot be sold in the past. These plants would be left to rot or destroyed. Now, they are used to make woven plants. In this way, the farmers avoid losing any income and are able to gain more experience and knowledge. In the beginning, they used only one kind of plant, which was always woven in the same shape and style. Now they continually develop their work by using many different kinds of plants to weave in a variety of styles and shapes. Moreover, they incorporate the art of woven bamboo into their products as well.

Process of Production At the beginning, producer did not have a good system of producing weaving plants. They did not pay attention to procedure in preparing materials. This made the products fall below a standard quality. However because of the accumulation of experience and knowledge, they now have a systematic procedures for production. 1. Cutting and Cultivation: Prepare wood ashes and rice cover. Put the in a black plastic bag. Water it until wet. Consider the age of a tree before taking it to weave. 2. Select plants, which have the same height and sizes. The branches need to be straight and of good quality. 3. Cut the small branches off the main brunches. Leave only the small brunches at the end of each brunch. 4. Wash the roots before weaving. It is easy to weave and looks beautiful and tidy. 5. After fully washing, put it in a pot. Prepare soil mix with wood ashes, rice cover and fluff from a coconut. 6. Begin weaving according to the design, using wire to tie. 7. After finishing weaving, untie the wire. Put string around the top part of the tree in order to seize it firmly. 8. Wait until the plant grows leaves and flowers. Take it to the market for sell.

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 83

163

เมอครผสอนดาเนนการสอนตามขนตอนทนาเสนอไวในแผนการสอนแลว ครสามารถนาแบบฝกหดทสรางเปนตวอยางมาฝกทกษะภาษาใหกบผเรยนเพอพฒนความร ทกษะ ความเขาใจในการใชภาษาองกฤษอยางมประสทธภาพ

ใบงานท 2 “เรองการทาไมถก”

Woven Plants

Exercise I. Skim the article to find the answer to the following questions. 1. Which paragraph tells you about the woven plants were introduced to the market?

__________________________________________________________________ 2. Which paragraph mentions that Mr. Manop is a successful man?

__________________________________________________________________ 3. Which paragraph tells you about location of woven plants centers?

__________________________________________________________________ 4. Which paragraph describes the history of woven plants ?

__________________________________________________________________ Exercise II Write the numbers to put sentence in order, and then write them the process of production _______ Cut the small branches off the main brunches. Leave only the small

brunches at the end of each brunch. _______ After fully washing, put it in a pot. Prepare soil mix with wood ashes, rice

cover and fluff from a coconut. _______ Cutting and Cultivation: Prepare wood ashes and rice cover. Put the in a

black plastic bag. Water it until wet. Consider the age of a tree before taking it to weave.

_______ Begin weaving according to the design, using wire to tie. คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 84

164

_______ After finishing weaving, untie the wire. Put string around the top part of

the tree in order to seize it firmly. _______ Wait until the plant grows leaves and flowers. Take it to the market for

sell. _______ Select plants, which have the same height and sizes. The branches need

to be straight and of good quality. _______ Wash the roots before weaving. It is easy to weave and looks beautiful

and tidy. Exercise III. Draw a line between the words on the left and their opposites on the right. 1. Begin bad 2. After finish 3. Good useless 4. Easy before 5. Different sale 6. Use same 7. Below difficult 8. Buy above

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 85

165

กจกรรมการเรยนการสอนแบบโฟรแมทซสเตม (4 MAT’S Learning System) กรมวชาการ (2544: 167-170) ใหความหมายไววา เปนการสอนทชวยใหผเรยนได

พฒนาทกษะการคดวเคราะหจากการรบรประสมการณทเปนรปธรรม มการจดขอมลจากการ

สงเกตแลวเชอมโยงความรใหมเขากบประสบการณเดมของตนเอง ผเรยนสามารถบรณาการสงทไดรบจากการสงเกตมาเปนความคดรวบยอดทเปนนามธรรม นามาปฏบต ประยกตใชความร มการคนควาและทดลองปฏบตเนนกจกรรมการเรยนแบบรวมมอ การอภปราย การทารายงานกลมและกจกรรมการแกปญหา

ลกษณะของผเรยน 4 แบบตามแนวคดของโฟรแมทซสเตม

ประสบการณรปธรรม

ผเรยนแบบท 4 ผเรยนแบบท 1

Dynamic learners Imaginative learners

การลงมอปฏบต If? Why? การรบรขอมล

อยางไตรตรอง ผเรยนแบบท 3 ผเรยนแบบท 2

Commonsense Analytic Learners

learners How? What?

ความคดรวบยอด

ภาพประกอบ 20 ผงมโนทศนของ Morris and McCarthy : 1990

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 86

166

ผเรยนแบบท1 (Imaginative Learners) ผเรยนสามารถบรณาการประสบการณให

เปนสวนหนงของตนเองเรองทเขยนมความหมายและสาคญตอผเรยนแตละคน คาถามนาทางสาหรบผเรยนกลมนคอ “ทาไม”

ผเรยนแบบท 2 (Analytic Learners) ผเรยนสามารถสรางความคดรวบยอดบน

ฐานขอมลและการศกษาคนควา คาถามนาทางสาหรบผเรยนกลมนคอ “อะไร”

ผเรยนแบบท 3 (Commonsense Learners) ผเรยนไดลงมอปฏบตและเรยนรตาม

ลกษณะเฉพาะตว ผเรยนลงมอปฏบตตามแนวคดและความสนใจเฉพาะตว คาถามนาในกจกรรม คอ “อยางไร”

ผเรยนแบบท 4 (Dynamic Learners) ผเรยนมการบรณาการประสบการณและ

ประยกตใชเชอมโยงกบชวตจรง คาถามทใชกบกลมนคอ “ถา” (If?)

ในการจดการเรยนการสอนแบบ 4 MAT โดยคานงถงผเรยนทง 4 แบบขางตน Morris

and McCarthy ไดนามาพฒนาการจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยผเรยนสามารถใชสมองทง

ซกซายและซกขวาอยางเตมท โดยแบงขนตอนออกเปน 8 ดานคอ

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 87

167

สวนท 4 บรณาการการประยกต ความรสก สวนท 1

กบประสบการณ การบรณาการประสบการณเขากบ ตนเอง การลงมอปฏบตดวย การสรางประสบการณ ตนเองและการ แลกเปลยน

ประสบการณกบผอน

การวเคราะหเพอเหน 8 1

ประโยชนและการประยกตใช (ขวา) (ขวา) การสะทอนประสบการณ ลง 7 (ซาย) 2 (ซาย สงเกต

มอทา 6 (ขวา) 3 (ขาว)

การเรยนรสงตางๆรอบตว 5 4 การบรณาการสงทไดจาก

(ซาย) (ซาย) การสงเกตเปนความคด

การลงมอปฏบต การพฒนาทฤษฎ รวบยอด

ตามแนวความคดท และความคดรวบยอด กาหนด สวนท 3 การฝกฝน สวนท 2

และการเรยนรตามลกษณะเฉพาะตว คด การสรางความคดรวบยอด

ภาพประกอบ 21 ขนตอนการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบโฟรแมทซสเตม

เมอนาการจดการเรยนการสอนแบบ 4 MAT ขางตนมาบรณาการเขากบการสอน

ภาษาองกฤษเพอการสอสารจะไดขนตอนการสอนภาษาองกฤษแบบ 4 MAT ซงประกอบดวยขน

การสอนแบงเปน 8 ขนตอนคอ

ขนท 1 การสรางประสบการณ ผเรยนสรางประสบการณพนฐานเกยวกบทเรยนโดยใช

กจกรรม เกม เพลง บทกลอน สถานการณปญหาทเปนภาษาองกฤษ กระตนใหผเรยนไดสรางจนตนาการ การอภปราย ในขนนผเรยนใชทกษะการสอสารกบครตลอดเวลา

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 88

168

ขนท 2 การสะทอนประสบการณ ผเรยนไดอภปราย อธบาย ไดฝกการเขยน

ภาษาองกฤษเพอสรปความร ความคดของตนเองหรอของกลม กจกรรมทใชสอนชวยใหผเรยนเหนความสาคญของการเรยน

ขนท 3 การบรณาการสงทไดจากการสงเกตเปนความคดรวบยอด ผเรยนไดเรยนเนอหา

ในบทเรยนดวยกจกรรมตางๆ เชน การคนควา การทดลอง การทางานตามใบงาน การระดมสมอง ผเรยนสามารถใชภาษาองกฤษในการสนทนาแลวเขยนสรปความคดเหน

ขนท 4 การพฒนาทฤษฎและความคดรวบยอด ผเรยนไดบรณาการจากความคดรวบ

ยอดจากวชาอนมาใชในการเรยนภาษาองกฤษ ผเรยนไดเรยนรคาศพท บทสนทนาและความรดานอนๆ อกมาก

ขนท 5 การลงมอปฏบตตามแนวคดทกาหนด ในขนนผเรยนไดทางานตามใบงาน

แบบฝกหดเนนการปฏบตใหเกดความเชยวชาญ

ขนท 6 การเรยนรสงตางๆรอบตว เนนใหผเรยนบรณาการความรภาษาองกฤษเพอการ

แลกเปลยนความร ความคดระหวางเพอนๆ

ขนท 7 การวเคราะหเพอเหนประโยชนหรอการประยกตใช ผเรยนไดวเคราะหเพอสรป

ประโยชนของสงทไดเรยน ชนชมผลงานตนเอง มการประเมนตนเองโดยครผสอนและเพอนในชนเรยน

ขนท 8 การลงมอปฏบตดวยตนเองและแลกเปลยนประสบการณกบผอน ผเรยนนา

ขอเสนอแนะมาปรบปรงผลงานและความร ผเรยนไดแลกเปลยนประสบการณกบเพอนแลวนามาสรปทบทวนแลวเชอมโยงความรประยกตใชในการปฏบตจรงในชวตประจาวน กจกรรมทจดขนไดแก การแสดงผลงาน การจดปายนเทศ เปนตน

สรปสาระสาคญของแนวทางการจดการเรยนสอนแบบโฟรแมทซสเตมมเปาหมายเพอพฒนาการใชสมองทซกซายและซกขวา คอเปนการพฒนาทงศาสตรและศลปไปพรอมกนมการ บรณาการประสบการณ เนอหา ความรจากวชาตางๆเขาดวยกน สวนวธสอนเนนการบรณาการความรใหมเขากบประสบการณเดมโดยเปนประสบการณตรงมการประเมนผลจากการประเมนตนเองหรอประเมนเพอนนกเรยนคนอน

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 89

169

ตวอยางการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบโฟรแมทซสเตม (4 MAT System)

เรอง The Local Product สาระการเรยนรภาษาตางประเทศ

ขนมธยมศกษาปท 6 ระยะเวลา 1 ชวโมง

สาระสาคญการเรยนร ผเรยนสามารถสนทนาโตตอบ ใหขอมลเกยวกบภมปญญาทองถนดานเทคโนโลย การทาผลตภณฑจากไมมะมวง

จดประสงคการเรยน

1. บอกความหมายของคาศพท สานวนเกยวกบผลตภณฑตางๆจากไมมะมวงได

2. อานออกเสยงประโยคไดถกตองตามความหมายทตองการ

3. นาเสนอขอมล ขนตอน วสดทนามาใชในการสรางผลผลต

4. สนทนาโตตอบเกยวกบสนคาผลตภณฑไมมะมวงได

การจดกจกรรมการเรยนร 1. ครสรางประสบการณ (Create an Experience) ครใหนกเรยนเลนเกม Word

Association โดยใหนกเรยนบอกคาศพททเกยวของกบคนอนนกเรยนคนท 1 บอกคาศพทประเภท

ใดประเภทหนง ผเลนคนตอไปบอกคาศพทประเภทเดยวกน นกเรยนบอกคาศพทไปเรอยๆจนครบทกคน เกมนอาจเรมตนดงน Ss1 : wood

Ss 2 : table

Ss 3 : picture

Ss 4 : tree etc.

2. ผเรยนรวมกนอภปรายเกยวกบประเภทของผลตภณฑไมมะมวงมกชนด รปแบบเปน

อยางไร ประโยชนการใชงาน

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 90

170

3. ครใหนกเรยนดภาพผลตภณฑททาจากไมมะมวงแลวใหนกเรยนอภปรายความ

แตกตางของรปทรง ขนาด และราคาของสนคาเมอนามาเปรยบเทยบกนโดยใชการเปรยบเทยบในขนกวา (Comparative degree)

4. ครแจกคาศพทหรอแถบประโยคภาษาองกฤษ ใบความรเกยวกบผลตภณฑไมมะมวง

ใหนกเรยนนามาเรยงเปนขอความ บทความ บทสนทนา ใชวธการแบบ Jigsaw Reading

5. เมอนกเรยนเรยบเรยงประโยคเสรจเรยบรอย และมใจความทถกตองสมบรณ โดย

ผสอนตรวจความถกตองของเนอหา แลวใหผเรยนเขยนเปน บทความใหมเพอนาเสนองานในขนตอไป

6. ผเรยนนาเสนอผลงานทนกเรยนเขยนเปน บทความสนๆ แลวนนมาอานหนาชนเรยน

ใหเพอนกลมอนไดรและเขาใจเรองราวของแตละกลมทไดรบไปเปนการแลกเปลยนขอมล ผเรยนรวมกนอภปราย ซกถาม เพอเขาใจอยางถองจรง 7. ผเรยนแตละคน/ กลม สรปขอมลจากการฟงเพอนรายงาน วเคราะหเนอหาแลวนามา

เขยนเปนแผนภม (mind map)

8. ผเรยนนาเสนอผลงาน mind mapโดยจดทาปายนเทศ หรอจดใสแฟมสะสมงานของ

ตนเอง หรอของหองตอไป

9. ในการจดกจกรรมการเรยนการสอนภาษาตางประเทศในรปแบบโฟรแมทซวเตมน

ผสอนอาจใหนกเรยนสรางองคความรจากประสบการณจรงโดยการออกไปสารวจรายการสนคา ผลตภณฑ หรอเครองมอทางเทคโนโลยทสถานประกอบการโดยครมหนงสอจากสถานศกษาขอความรวมมอเพอใหนกเรยนออกไปสารวจ แลวจดบนทกรายการสนคา รปแบบผลตภณฑ เครองจกรกลทางเทคโนโลย ทเปนภาษาองกฤษแลวนามาเสนอผลงานในหองเรยน

สอ-อปกรณ 1. บตรคาศพท

2. แถบประโยค

3. ใบความร

4. แฟมสะสมงาน

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 91

171

การวดประเมนผล

1. สงเกตการรวมกจกรรม

2. สงเกตการอภปราย

3. ตรวจผลงาน

4. ตรวจแบบบนทกการเรยนร เมอครผสอนฝกทกษะทางภาษาตามกระบวนการแลว ครควรใหนกเรยนไดฝกทาแบบฝกหดเพมเตมโดยศกษาจากบทอานในใบความร และฝกทกษะในใบงานทนาเสนอดงตอไปน

ใบความรท 7

เรอง ภมปญญาทองถนดานเทคโนโลย

A Variety of Local Goods & Novelty Items There is a variety of locally-made goods and novelty items you can avail from the Province of Nakornnayok ranging from delectable pastries/delicacies to usable items, not to mention the sweet assortment of fruit, i.e. plum, sweet green orange, pomelo, durian, lemon, etc.

Mango Tree Products Carved products such as vases, cande-labra, bowls, etc. made from mango trees are made in Saimool Sub-District, Ongkarak District. You may enquire about other products by calling them on 0 3739 1706.

Marble Production Marble making takes place nearby the Nakornnayok Hospital in Muang District and by the intersection leading to the JorPorRor Military School. Marbles products range from vases to kettles, clocks, bracelets, lanterns, name plates for desks, and a lot more.

Bamboo Products In Sarika Sub-District, Amphur Muang, various bamboo products are produced ranging from carved faces made of bamboo roots to boat sails. You may avail of these beautifully made souvenirs at the Sarika Falls, Nangrong Falls, and Wangtakrai. Brooms These brooms, made from a special sort of grass called "Mai Mhok" and "Mai Phai Hin", can be availed from stores across Nakornnayok Province. The production centre is situated in Sarika Sub-District, Amphur Muang; Nahinlad, Khrokrowad and Nongsaeng Sub-Districts.

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 92

172

Rugs/Mats Other products, i.e. door rugs, sleeping mats in many sizes, etc. are produced in Khaopherm Sub-District, BaanNa District. You may avail these products at some furniture shops in Banna market.

Fabric Weaved fabrics and other clothing mate-rials are specially made in a selection of beautiful colours produced in front of Wat Fangklong Temple, Koway Sub-District, Pakphlee District.

Salted Eggs

Nakornnayok-made salted eggs are good smelling with the aroma of pandan leaves. You may visit the production centre in the front

Great-Tasting Delicacies, Great for Souvenirs Nakornnayok offers an assortment of pastries for your friends back in the city. Delectable "Shell Chuan Chim" goods such as Chinese bakery items are produced at BaanNa market, BaanNa District, and sold out at stores around Nakornnayok. Other pastries include banana chips, potato chips & taro chips, available at Sarika Falls and Nangrong Falls. For your sweet-tasting desire and good health, Nakornnayok also offers you a wide variety of fruit, e.g. star apple, plum, garcinia, kaffir lime, mango, lemon, etc., some of which are preserved, sweetened, and made available the whole year round. You may drop by at the BaanYai intersection, Amphur Muang, or at any Mae Baan Dong Chok Dee zones

ทมา : การทองเทยวแหงประเทศไทย สานกงานภาคกลางเขต 8

ขอมลอนเทอรเนต : http://www.thaitambon .com.

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 93

173

ใบงานท 3 (Souvenirs) Mango Tree Products

Section One ใหนกเรยนเขยนรายการคาศพททไดจากการสารวจ และรวบรวมจากการศกษาคนควาในสถานประกอบการณ Make a list of products which you have surveyed from the factory.

Products prices machines

……………………….. ………………………. ………………………

……………………….. ………………………. ………………………

……………………….. ………………………. ……………………….

……………………….. ………………………. ……………………….

……………………….. ………………………. ……………………….

Section Two

Write sentences with comparative form of these adjective. Use your own

idears. Example:, Vase’s shape is bigger than cade-labra.

1. Expensive _______________________________________________________

2. Beautiful ________________________________________________________

3. Modern __ ______________________________________________________

4. Small ________________________________________________________

5. Cheap ________________________________________________________

6. Interesting ____________________________________________________

7. Good ________________________________________________________

8. Nice ________________________________________________________

9. Great ________________________________________________________

10. Hard ________________________________________________________

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 94

174

Section Three : Read the text of the Local Good & Novelty items.

1. How many local goods are there in Nakhonnayok Province?

Make a list of souvenirs from the pedagogy sheet.

2. With the local goods & novelty items, how can customers do if they enquire

products?

3. Can you suggest about the popular souvenirs ? What?

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 95

175

การเรยนรจากการทาโครงงาน (Project –Based Learning) กรมวชาการ (2544:154-156) ไดใหความหมายไววา โครงงานคอการศกษาคนควา

เกยวกบหวขอเรองใดเรองหนงทผเรยนมความสนใจ แลวดาเนนการศกษาคนควาภายในเวลาทกาหนดแลวไดผลตามทตงจดประสงคไว เรงชย จงพพฒนสข (2546 : 43) กลาววา กจกรรมการเรยนการสอนโครงงาน (Project

work or Project approach) หมายถง กระบวนการทางานทผเรยนทาดวยตนเองตามจดประสงค

ทกาหนดแลวเสนอผลงานตอผสอนตามระเบยบวธหรอระบบทครกาหนดหรอเปนขอตกลงรวมกนกบผเรยน

จดมงหมายของการทาโครงงาน

1. เพอใหผเรยนมพฒนาการการเรยนรดวยตนเองโดยเลอกหวขอ (Topic) ตามความ

สนใจและความถนดของตนเอง 2. ผเรยนสามารถเชอมโยงความรทไดจากหองเรยนไปประยกตใชหรอนาไปปฏบตได

จรง 3. มงพฒนาความรบผดชอบในการทางานโดยทผเรยนมอสระในการคด และการ

กาหนดหนาท ภาระงานและกาหนดแนวทางในการดาเนนงานเอง ขจต ฝอยทอง (ออนไลน : 2549) มความเหนวา โครงงานภาษาองกฤษ คอ

กระบวนการจดการเรยนการสอนทเกดจากความตองการของผเรยน ผเรยนไดใชกระบวนการคดวเคราะห สงเคราะห มการพฒนาทกษะทงพทธพสย (Cognitive Domain) และ จตพสย

(Affective Domain) มการคนควาหาความรดวยตนเองจากประสบการณจรง มการทางานรวมกน

เปนกลม มพฒนาทกษะทางภาษาในดานการฟง การพด การอาน และการเขยนภาษาองกฤษ

ขนตอนในการทาโครงงานภาษาองกฤษ (English Project Work) การดาเนนการทาโครงงานภาษาองกฤษ ครผสอนควรสอนขนตอนในการดาเนน

โครงงานวาจะทาอยางไร ไมควรปลอยใหผเรยนทาเองดวยความไมเขาใจเพราะจะทาใหผเรยนทอไมอยากทา ผสอนจะตองเปนทปรกษาคอยใหคาแนะนา ทงกอนและระหวางการดาเนนโครงงาน ผเขยนไดนาเสนอวธการทาโครงงานภาษาองกฤษแบบงายๆดงน

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 96

176

ขนท 1 การวางแผนในหองเรยน (Classroom Planning)

ในขนนผเรยนชวยกนวเคราะหวาอะไรเปนปญหาของผเรยน อาจเปนปญหาของผเรยนเองหรอปญหาของชมชน ครผสอนและผเรยนรวมกนกาหนด Theme เมอผเรยนตดสนใจเลอก

Theme แลว จะดาเนนการตอไปอยางไร เชน นกเรยนของผเขยนอาศยอยในทองถนทมการ

ประกอบอาชพทางการเกษตรเปนหลก นอกจากนนแลวยงมอาชพเสรมทเพมรายไดใหแกครอบครว เชน การทาธปหอม การทอเสอกก การทาบานทรงไทย การทาบานทรงไทย เปนตน อาชพตางเหลานมความสาคญอยางไร

สรางรายไดเพยงพอกบการครองชพหรอไม มวธการดาเนนงานอยางไร ดงนนปญหาของผเรยนคอตองการศกษารวบรวมขอมลเกยวกบการประกอบอาชพในทองถนของผเรยน

ขนท 2 ขนตงจดประสงคของโครงงาน (Purpose of project work)

ผเรยนชวยกนตงจดประสงคเมอทาโครงงานแลวไดอะไร กาหนดชนงานปนปลายวาจะเปนอยางไร มผลงานในดานทกษะทางภาษา องกฤษในขนสดทายออกมาเปนแบบไหน เชน เชน การจดทาสมดภาพ การผลตชนงานออกมาจาหนาย การจดนทรรศการในโรงเรยน เปนตน

ขนท 3 วางแผนและดาเนนการ (Planning and Processes)

ผเรยนอภปรายวธการทางาน จะแบงงานกนอยางไร ทางานเดยว หรองานกลม เลอกกลมตามขอทนกเรยนสนใจและตองการทามากทสด ดงตวอยางภมปญญาทองถนดานการประกอบอาชพในตารางทกาหนด

กลมท หวขอ (Theme) วธการนาเสนอ

1. 2. 3.

4.

5.

6.

7.

การทาธปหอม

การทาบานทรงไทย

ผลตภณฑตกตาเรซน

การทอเสอกก

ผลตภณฑไมมะมวง ผลตภณฑโลหะเทยม

การทาไมถก

แสดงนทรรศการ, ตอบคาถาม

แสดงนทรรศการ, แผนพบ

โปสเตอร, หนงสอเลมเลก

แสดงนทรรศการ, ปายคาศพท บทบาทสมมต, ปายนเทศ

แผนพบ, ปายนเทศ

นทรรศการ, ตอบคาถาม

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 97

177

ผเรยนชวยกนรางเคาโครงของแผนการดาเนนงาน (Structure the project) วาจะทา

อะไร ทาทไหน นกเรยนวางแผนวธการนาเสนองานเปนภาษาองกฤษในรปแบบตางๆ ตามทเสนอไวพอสงเขปในตาราง ผเรยนควรเตรยมความพรอมทางดานทกษะภาษาองกฤษ และสอ อปกรณทตองใชในการเกบขอมล เชน กลองถายรป แบบบนทกการสมภาษณภมปญญาทองถน

ขนท 4 การทบทวนและตดตามผล (Reviewing and Monitoring)

ผเรยนอภปรายและประเมนผลทงในระหวางและหลงการทาโครงงาน เปนการ แลกเปลยนประสบการณ (Sharing) ครใหคาวพากษ วจารณและเสนอแนะความคดเหน ผเรยน

แตละกลมชวยกนวเคราะหงาน ตดตามผลการทางาน ปรบปรงแกไข

ขนท 5 รายงานผล และประเมนผล (Report and Evaluation)

ผทาโครงงานเขยนสรปผลการทางานโครงงานภาษาองกฤษ และประเมนผลงานของตนเองวาตรงตามจดประสงคเพยงใด มขอบกพรองหรอผดอยางใดหรอไม มขอสงเกต หรอแนวคดจากงานนอยางไร ในการประเมนผลโครงงานภาษาองกฤษ ครทาการประเมนผลโครงงานโดยอาจจะพจารณาจากใบ ประเมนผลตนเอง ใบประเมนของเพอน และควรใหผปกครองมสวนชวยในการประเมนผลดวย ดงตวอยางแบบประเมนทแนบทาย (คมอหนา 100-107)

การเขยนโครงงาน

1. ชอโครงงาน (Name of Project)

2. ชอผจดทา (Participants) ถาเปนกลมตองเขยนชอผรวมงานทกคนในกลม

3. ชออาจารยผสอน(Teacher’s name) หรออาจารยทปรกษา( Advisor)(ถาม)

4. เหตผลทเลอกทาโครงงาน(Reasons for choosing the project)

5. ความสาคญของโครงงาน (Utility of Project)

6. จดประสงคในการทาโครงงาน (Objectives)

7. แผนการปฏบตงาน (Action Plan)

7.1 ขนตอนการทางาน (Steps)

7.2 ระยะเวลาการทางานแตละขน(Duration)

7.3 คาใชจาย (Expense) และการหาทน (Funds Raising) (ถาม)

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 98

178

8. ผลทคาดวาจะไดรบ (Expected out comes)

9. ลงลายมอชอผทาหรอประธานกลม วน เดอน ปทเสนอโครงงาน

10. ความคดเหน/ คาแนะนาของครผสอน (Teacher’s comment/Advice)

การจดการเรยนรจากการทาโครงงานภาษาองกฤษ มขอด คอ ผเรยนมโอกาสเลอกในสงทผเรยนอยากเรยน ผเรยนไดฝกทกษะภาษาองกฤษทงดานการฟง การพด การอาน และการเขยนภาษาองกฤษแบบบรณาการ นอกจากนแลวผเรยนยงสามารถคนควาขอมลไดดวยตนเองจากแหลงเรยนรตางๆ เชน การคนควาขอมลจากอนเทอรเนต สอบถามผรจากภมปญญาทองถน คนควาจากหองสมด และผเรยนเกดทกษะการเรยนรจากการปฏบตในสถานการณจรง (เรงชย จงพพฒนสข. 2546: 43-53)

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 99

179

ตวอยางรปแบบการเสนอโครงงานตามแบบแผน

ชอโครงงาน.................................................................................................................... ประกอบการเรยน รายวชา............................................รหสวชา.............................ชน.................

ภาคเรยนท ............. ปการศกษา......................... โรงเรยน ............................................................

ชอผจดทา(ถาทาเปนกลมระบชอและหนาททกคนในกลม) …………………… หอง........ เลขท .............

................................................................................................................ หอง....... เลขท................ อาจารยทปรกษาโครงงาน(ถาม) ................................................................................................ .... เสนอ (ชอครผสอน) .................................................................................................................. .... เหตผลทเลอกทาโครงงานน ....................................................................................................... .... .................................................................................................................................................... .... ความสาคญของโครงงาน ........................................................................................................... ....

..................................................................................................................................................... ....

จดประสงคในการทาโครงงาน ................................................................................................... .... .................................................................................................................................................... ....

แผนปฏบตงาน

ลาดบท รายการปฏบต กาหนดเวลา ผลการปฏบต ……….

……….

……….

………………………………………………

………………………………………………

………………………………………………

……………..

……………..

……………..

………………

……………….

……………….

คาใชจายและวธการจดหา(ถาม)................................................................................................ .... ................................................................................................................................................... .... ผลทคาดวาจะไดรบ .................................................................................................................. .... ................................................................................................................................................... .... ลงชอผจดทา ......................................................... วน เดอน ป ........................................................

(ทเสนอโครงงาน)

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 100

180

ตวอยางใบความคดเหน/คาแนะนาของครผสอน ชอโครงงาน ................................................................................................................................ ชอผจดทา(ถาทาเปนกลมระบชอและหนาททกคนในกลม) …………………… หอง........ เลขท ..........

................................................................................................................ หอง....... เลขท............ ด พอใช ตองปรบปรง

จดประสงคของโครงงาน การเขยนแผนปฏบตการ การเขยนโครงงานโดยทงไป

ความคดเหน/คาแนะนา ดาเนนการตามโครงงานได สงทควรแกไข ปรบปรง (ระบหวขอและคาแนะนา) ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... เมอไดแกไขตามคาแนะนาแลว ดาเนนการตามโครงงานได เมอไดแกไขตามคาแนะนาแลว เสนอมาอกครง (ภายในวนท............................

ลงชอครผสอน......................................................... วน เดอน ป ............................................................

ความคดเหน/คาแนะนาขนสดทาย (ถาม).................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... .....................................................................................................................................................

(ลงชอ) ................................................................................. วน เดอน ป ....................................................................

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 101

181

ตวอยางแบบประเมนตนเอง

ชองาน ......................................................................................................................................... ชอเจาของงาน ....................................................................... ชน................เลขท ..................... กลมท.......... วนเรมทางาน ............................... วนสนสดการทางาน......................................

รายละเอยดการประเมน ( เขยน / ลงใน ) 1. เหตผลทเลอกงานน (เลอกไดมากกวา 1 ขอ

เคยทางานเชนนมากอน นาจะไดความร ตรงกบความสนใจ เสยคาใชจายนอย มวสดอปกรณครบ มผทคอยชวยเหลอได อนๆระบ ...................................................................................... 2. เมอเรมทางานพบวางานน

งายกวาทคด ยากกวาทคด ยากงายใกลเคยงกบทคด

3. ความรสกเมอไดทางานน

พอใจ ไมอยากทา ตองทนทาตอไป

4. ความรวมมอจากเพอนเมอไดทางาน

ไดรบความรวมมอมาก ไดรบความรวมมอนอย ไมไดรบความรวมมอ

5. การแกไขอปสรรคระหวางทางาน

แกดวยตนเอง ขอคาแนะนาจากคร ไมมอปสรรค

6. ปญหาทพบระหวางทางาน(ถาไมมไมตองตอบ)

มเวลาทางานนอย เสยคาใชจายมาก อนๆระบ.........................................................................

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 102

182

7. ความรสกระหวางทางาน

มความสข/สนกสนาน ปกต/เฉย

เบอ/อยากใหงานเสรจเรวๆ

8. ความรสกเมอเสรจ

ภาคภมใจ โลงอก ไมพอใจเพราะไมเปนไปตามทคาด

สงทภาคภมใจในงานนคอ (ถาท) ..................................................................................................................................

สงทเหนวาควรปรบปรง(ถาม) ..................................................................................................................................

ความคดเหนอน (ถาม) ..................................................................................................................................

สรปผลงาน 4 ดมาก

3 ด

2 ปานกลาง

1 ยงไมนาพอใจ

(ลงชอ) ..............................................................

วน เดอน ป ........................................................

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 103

183

ตวอยางใบความคดเหนของผปกครอง ชองาน ......................................................................................................................................... ชอเจาของงาน ....................................................................... ชน................เลขท .....................

รายละเอยดการประเมน (ตอบคาถามโดยเขยน / ลงใน ) 1. กอนทางานนเดกมาพดคยกบทานอยางไร

ขอความคดเหน บนวาไมอยากทา ไมมาพดเลย

2. ทานมสวนรวมในการทางานนอยางไร

สงใหเลอกงานน แนะนาวาควรเลอก ใหเลอกเอง

3. ทานมความรสกเกยวกบงานนอยางไร

เสยเวลา สนเปลองเงน ไมสนใจ อนๆ .................................................................................

4. ทานชวยเหลอเดกของทานในการทางานนอยางไร

ชวยตามทขอรอง ชวยทางานบาง ใหทาดวยตนเอง

5. ทานดแลเอาใจใสระหวางทเดกของทานในระหวางททางานน

ดแลสขภาพ ใหกาลงใจ ลดงานเพอใหมเวลามากขนในการทางาน

6. ระหวางทางานเดกมาปรกษาหารอกบทานอยางไร

ขอคาแนะนาบอยครง ขอคาแนะนาบาง ไมมาปรกษา

7. เมอทางานเสรจเดกของทานแสดงออกอยางไร

ดใจ ผดหวง ไมแสดงออก คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 104

184

8. ทานมความรสกตอผลงานของเดกอยางไร

ด พอใช ยงไมนาพอใจ

สงทเหนวาดทสดของงานน (ถาท) คอ

..................................................................................................................................

สงทเหนวาควรปรบปรง(ถาม) ..................................................................................................................................

ความคดเหนอน (ถาม) ..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

สรปผลงาน 4 ดมาก

3 ด

2 ปานกลาง

1 ยงไมนาพอใจ

(ลงชอ) ..............................................................

วน เดอน ป ........................................................

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 105

185

ตวอยางแบบประเมนของครผสอน

ชองาน ......................................................................................................................................... .... ชอเจาของงาน ....................................................................... ชน................เลขท.......................... (ถาเปนกลมใหลงชอทกคน......................................................................................................... .... ..................................................................................................................................................... .... กลมท.......... วนเรมทางาน ............................... วนสนสดการทางาน..........................................

รายละเอยดการประเมน (เขยน / ลงใน 1. ระดบความรประสบการณ

มาก ปานกลาง นอย

2. ลกษณะทวไปของแผนงาน

ดมาก ด พอใช 3. การเตรยมพรอมกอนลงมอทางาน

ด พอใช ปรบปรง 4. การทางานตามขนตอน

ราบรน รกษาเวลา ไมเปนไปตามขนตอน

5. การแกไขปญหาระหวางการทางาน(ถาม)

ด ปานกลาง ไมด 6. ความตงใจ/เอาใจใสตอการทางาน

ด ปานกลาง ไมด

7. การไดรบความรวมมอจากเพอน (ถาม)

ด ปานกลาง ไมด

8. การทบทวนปรบปรงเมองานเสรจ

รอบครอบ พอควร ไมปรบปรง 9. ผลงานเปนทนาพอใจเมองานเสรจ

มาก พอควร ไมสนใจ

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 106

186

10. งานมความเหมาะสม/ความถนด/ความสามารถ

มาก พอควร ไมเหมาะสม

11. ลกษณะของผลงานดานความคด

ดมาก ด พอใช 12. ผลงานมประโยชน/สวยงาม

ดมาก ด พอใช

ความรความเขาใจทไดจากการทางาน

...............................................................................................................................

.................................................................................................................................................... ความสามารถพเศษ/ความถนด/ทกษะ ...............................................................................................................................

.................................................................................................................................................... ความคดเหนอนๆ (ถาม) ...............................................................................................................................

....................................................................................................................................................

สรปผลงาน 4 ดมาก

3 ด

2 ปานกลาง

1 ยงไมนาพอใจ

(ลงชอ) ..............................................................

วน เดอน ป ........................................................

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 107

187

หนงสออางอง

กรมวชาการ. (2544). คมอการจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ. กรงเทพฯ :

กระทรวงศกษาธการ. คณะกรรมการฝายประมวลเอกสารและจดหมายเหตในคณะกรรมการอานวยการจดงานเฉลม

พระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เนองในโอกาสพระราชพธมหามงคล เฉลมพระชนพรรษา 6 รอบ 5 ธนวาคม 2542. (2544). วฒนธรรมพฒนาทางประวต

ศาสตรเอกลกษณและภมปญญา จงหวดนครนายก. นครนายก : คณะกรรมการ

อานวยการจดงานเฉลม พระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เนองในโอกาส พระราชพธมหามงคล เฉลมพระชนพรรษา 6 รอบ 5 ธนวาคม 2542.

ขจต ฝอยทอง. (2549). โครงงานภาษาองกฤษ. Htt://gotoknow.or/blog/yahoo/16301

ออนไลน. ธปทอง กวางสวาสด. (2549). คมอการสอนภาษาองกฤษ. มหาสารคาม : มหาวทยาลย

มหาสารคาม. นสย แกวแสนไชย. (2548). การสอนภาษาองกฤษเพอการสอสาร. กาญจนบร : สถาบน

พฒนาภาษาองกฤษองลชแสคว. มลลกา พงศปรตร และศรภม อครมาส. (2546). โครงงานภาษาองกฤษ. กรงเทพฯ : เพยร

สน เอดดเคชน อนโดไชนา. เรงชย จงพพฒนสข. (2546). คมอผปกครองและคร : การเรยนการสอนตามพระราชบญญต

การศกษาแหงชาต. กรงเทพฯ : วฒนาพานช.

สานกพฒนานวตกรรมการจดการศกษา. (2548). สบสานความเปนไทย. กรงเทพฯ :

กระทรวงศกษาธการ. Bilash, O. (2000). Bilash’s Second Language Instructional Model(B-SLIM). EDSE 501

Handout. Department of Secondary Education. Faculty of Education. University of Alberta. Canada.

Crandall, J. (1994). Content Centered Language Learning. June 20. 2004. From website http://www.cal.org/Resouces/digest,cranda01.html.

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 108

188

McCarthy. B. (1997, March). A Tale of Four Learners: 4 MAT’S Learning Styles. Educational Leadership. 54 : 46-51.

Yaliopisto. T. (1999). Content and Language integrated Learning Grade 3 and 4. June 2. 2004. from website http://WWW.opal.ufu.fl/ops/ops/aa/clil3-4.html.

_______. (2007). http://www.thaitambon.com./Tambon/ttambon.asp?

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน หนา 109

บทท 5 สรปผล

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษา ปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน ผจดทาสารนพนธไดแบงเนอหาออกเปน 3 ตอนไดแก 1) ขอมลสาระสนเทศทองถนอาเภอองครกษ จงหวดนครนายก 2) ภมปญญาทองถน ซงประกอบดวยภมปญญาดานเกษตรกรรม ภมปญญาดานศลปวฒนธรรมขนบธรรมเนยมประเพณ ภมปญญาดานการประกอบอาชพ และภมปญญาดานเทคโนโลย 3) การจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ โดยใชแนวทางในการจดกจกรรมการเรยนสอนไดแก กจกรรมการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญ กจกรรมการสอนภาษาเพอการสอสาร การจดการเรยนรแบบบรณาการ กจกรรมการเรยนการสอนแบบโฟรแมทซสเตม การเรยนรจากการทาโครงงาน โดยการจดกจกรรมมงเนนผเรยนเปนสาคญ สามารถพฒนาการเรยนรจากการฝกฝนทกษะภาษาเพอการสอสาร การบรณาการกบกลมสาระการเรยนรอนๆ ทใชขอมลภมปญญาทองถนเชอมโยงความรและสามารถประยกตใชกบชวตจรงไดอยางมประสทธภาพ ผเรยนศกษาหาความรดวยตนเอง รจกวธการสบคนขอมลจากอนเทอรเนต จากแหลงเรยนรทมในทองถน จากหองสมด เปนการเรยนรจากประสบการณตรง รจกการคดวเคราะห รจกการสงเกต การทางานรวมกบผอน เปนความรทเกดจากการสรางสรรค ผเรยนเกดการเรยนรเอง คดอยางมวจารณญาณ ลงมอปฏบต ทดลองจรง เกดเปนความรทยงยน และรจกการแกไขปญหาไดดวยตนเอง ผเรยนเกดเจตคตทดตอชมชน มความตระหนกในคณคาของภมปญญาทองถนและสามารถสบทอดเผยแพรภมปญญาทองถนของตน ครผสอนสามารถตดตอกบชมชนเพอสรางความสมพนธระหวางชมชนกบสถานศกษา ครผสอนและผเรยนมโอกาสศกษาเรยนรไปพรอมกน ซงทาใหเกดความรก ความสามคค ความสนกสนาน เพลดเพลน ครผสอนสามารถสรางบรรยากาศททาใหผเรยนไมรสกเกดความเบอหนายในการเรยน จงทาใหเกดประสทธภาพและประสทธผลในการเรยนรหลายๆดาน นอกจากนนแลวยงสงผลสมฤทธทงทางตรงและทางออม เปนวธการจดการเรยนการสอนททาใหผเรยน เกง ด มสข ตรงตามเจตนารมณของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2 ) พ.ศ. 2545 จากผลของการตรวจสอบความเปนไปไดของคมอ พบวา คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน ซงประกอบดวยเนอหา และขอมลเกยวกบภมปญญาทองถน เนอหาวธการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ และไดนาเสนอตวอยางแผนการจดการเรยนร และ

190

แบบฝกหดเพอฝกทกษะของผเรยนทงดานการฟง พด อาน และเขยน ทมความชดเจน เขาใจงาย โดยผเชยวชาญคณะท 2 ประกอบดวย นกวชาการทมความรความชานาญดานการจดกจกรรมการเรยนการสอนและการจดทาสาระหลกสตรสถานศกษา และมความรเกยวกบภมปญญาทองถน ทาการตรวจสอบความเหมาะสมดานเนอหา วธการจดกจกรรมการเรยนการสอนภาษาตางประเทศ ใหคาเสนอแนะมาเพอ แกไข ปรบปรง และผเชยวชาญคณะท 3 ซงเปนผมหนาทรบผดชอบการจดการเรยนการสอนในสถานศกษา ทาการตรวจสอบความเปนไปไดของคมอ พบวา เปนคมอทมความเปนไปไดในการนาไปปฏบตมากทสด คาเฉลย ( X = 4.61) และมคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D = .08)

ขอเสนอแนะจากผเชยวชาญ 1. ควรแกไขแบบตรวจสอบความเปนไปไดของคมอใหมความชดเจนในขอคาถามผอานไมเขาใจในความตองการของตาตอบทผศกษาตองการทราบ 2. แกไขคาพดในกจกรรมขอท 1 จากเมอทานอานคาชแจง เปน คาแนะนา 3. ควรแกไขขอมลเนอหาทสรางความตระหนกใหผใชคมอเหนคณคา 4. ขอความในเนอหากจกรรมควรเพมกจกรรมการจดการเรยนการสอนภาษาตางประเทศใหเหนเปนรปธรรม 5. ควรนาเสนอขอมลทเหมาะสมกบผใช และระบผใชคมอใหชดเจนวาใครเปนผใช ครหรอนกเรยน 6. ปรบปรงการนาเสนอขอมลภมปญญาทองถนใหมหวขอทชดเจนโดยไดระบหวขอใหมความสอดคลองกบชอเรอง 7. เขยนขอความเชอมโยงเนอหาไปสขนตอนการจดกจกรรมการสอน ควรเขยนใหชดเจน เขาใจงาย สามารถปฏบตตามขนตอนนนๆไดจรง 8. บรรยายสรปเนอหาในแตละดานใหมความชดเจน 9. เขยนแผนการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศโดยยกตวอยางแผนการจดการเรยนรประกอบใหเหนขนตอน และวธการนาเสนอกจกรรม 10 กระบวนการวด ประเมนผลการเรยนร ควรมการวดทหลากหลาย

บรรณานกรม กรมวชาการ. (2539) รายงานการวจยเรองภมปญญาทองถนกบการจดการเรยนการสอนในระดบ

ประถมศกษาและมธยมศกษา. กรงเทพฯ : กองการวจยการศกษา กรมฯ . (2541). คมอการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษระดบมธยมศกษาตอนตน และ

มธยมศกษาตอนปลาย เลน 1. กรงเทพฯ : กระทรวงศกษาธการ. _______. (2542). แนวทางการจดการเรยนการสอนโดยใชภมปญญาทองถน. กรงเทพฯ : กองวจย

ทางการศกษา. _______. (2544ก). คมอการจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ. กรงเทพฯ :

กระทรวงศกษาธการ. _______. (2544ข). สาระและมาตรฐานการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ,ใน

หลกสตรการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2544. กรงเทพฯ : กระทรวงศกษาธการ. _______. (2545ก). คมอการจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศในหลกสตร

การศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544. กรงเทพฯ : กระทรวงศกษาธการ. _______. (2545ข). หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544. กรงเทพฯ : กระทรวง

ศกษาธการ. . (2545ฃ). แนวทางการจดทาหลกสตรสถานศกษา. กรงเทพฯ : สานกพมพครสภา

ลาดพราว. _______. (2546). การศกษาสภาพการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษทมงเนนทกษะการสอสาร

ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน. กรงเทพฯ : กองวจยทางการศกษา กรมวชาการ. กฤษฎา ยคชรฐ. (2546). การนาภมปญญาทองถนเขาสโรงเรยน : กรณศกษาจงหวดราชบร.

สารนพนธ กศ.ม. (การบรหารการศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

คณะกรรมการอานวยการจดงานเฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เนองในโอกาสพระราชพธมหามงคลเฉลมพระชนมพรรษา 6 รอบ 5 ธนวาคม 2542. (2544). วฒนธรรมพฒนาการทางประวตศาสตรเอกลกษณและภมปญญา จงหวดนครนายก. นครนายก : คณะกรรมการฝายประมวลเอกสารและจดหมายเหต. (ฉบบราง).

คณะอนกรรมการพฒนาคณภาพวชาการ. (2546). การจดสาระการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ. กรงเทพฯ : กระทรวง ศกษาธการ.

193

ครบน จงวฒเวศน; และมาเรยม นลพนธ. (2542). รายงานการวจยและจดทาคมอการปฏบตงานอาสาสมครทองถนในการดแลและรกษามรดกทางศลปวฒนธรรม (อส.มส.). นครปฐม : คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร.

จไรรตน คนคลอง. (2541). การศกษาความสามารถคดแกปญหาและคานยมในภมปญญาทองถนของเดกทมความสามารถพเศษชนประถมศกษาปท 6 จากการสอนแบบโครงงานภมปญญาทองถน. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาพเศษ). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

ถวลย มาศจรส. (2545). คมอการเขยนและการจดทาหลกสตรสถานศกษา. กรงเทพฯ : สานกพมพธารอกษร.

ถวลย มาศจรส. (2546ก). คมอการเขยนหนงสอสาหรบคนควาตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544. กรงเทพฯ : สถาบนสงเสรมและพฒนาการอานการเขยนแหงประเทศไทย.

_______. (2546 ข). ภมปญญาไทย. กรงเทพฯ : ไทยวฒนาพานช. ทศนา แสวงศกด. (2547. มกราคม-มถนายน). ความสมพนธระหวางสถานศกษากบชมชนตาม

แนวปฏรปการศกษา. วารสารบรหารการศกษา. มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. 3(7) : 12-18.

ทศนย ทพยคงคา. (2547). คมอแหลงเรยนรสาหรบนกเรยนในจงหวดปทมธาน. สารนพนธ กศ.ม. (การบรหารการศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

ทวา เครอภ. (2549). คมอการจดการเรยนการสอนโดยใชแหลงเรยนรในจงหวดสมทรสงคราม. สารนพนธ กศ.ม. (การบรหารการศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

ธปทอง กวางสวาสด. (2549). คมอการสอนภาษาองกฤษ. มหาสารคาม : มหาวทยาลยมหาสารคาม. นภา หลมรตน. (2544. กนยายน – ธนวาคม). การวดและประเมนผล. วารสารสงเสรม

ประสทธภาพการเรยนการสอน, 10(3) 13-19. นคม ชมภหลง. (2545). วธการและขนตอนการพฒนาหลกสตรทองถนและการจดทาหลกสตร

สถานศกษา. มหาสารคาม : อภชาตการพมพ. นธ เอยวศรวงศ. (2536, กมภาพนธ). ภมปญญาทองถนกบการจดการทรพยากร. วารสารทศไท.

5 : 3-4. นพนธ เสอกอน. (2537). คมอการจดทาแผนการสอนเนนกระบวนการ. กรงเทพฯ : คลงวทยา.

194

นสย แกวแสนไชย. (2548). การสอนภาษาองกฤษเพอการสอสาร. กาญจนบร : สถาบนพฒนาภาษาองกฤษองลชแสควร.

บงอร ฝายสจจา. (2546). การใชภมปญญาทองถนเพอจดการเรยนการสอนการศกษานอกโรงเรยนในจงหวดฉะเชงเทรา. ปรญญานพนธ กศ.ม. (หลกสตรและการสอน). ชลบร : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา. ถายเอกสาร.

บนลอ พฤกษะวน. (2537). เทคนคและประสบการณการเขยนตาราทางวชาการ. กรงเทพฯ: สานกพมพไทยวฒนาพานช.

บญเลยง ทมทอง. (2545, มกราคม). การวดและประเมนผลสาหรบครมออาชพ. วชาการ, 5(1) 72-76.

ประเวศ วะส. (2543, เมษายน). วสยทศนของกระบวนการเรยนรในหลกสตรขนพนฐาน. วชาการ. 2(1) : 8-11.

ปราณ ทองประพนธ. (2546). สภาพและปญหากรนาภมปญญาทองถนมาใชในการจดการเรยนการสอนของครผสอนในโรงเรยนมธยมศกษาสหวทยาเขตเพชรบรพา จงหวดสระแกว. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การบรหารการศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

ปรชา ชางขวญยน; และคณะ. (2539). เทคนคการเขยนและการผลตตารา. กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ปรชา ทตยาภรณ. (2548). บรรณนทศนเรองภมปญญาไทย. สารนพนธ กศ.ม. (การบรหารการศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

พศจน มไปล. (2549). คมอการจดการเรยนรโดยวธสตอรไลนสาหรบครในโรงเรยนอาเภอสวนผง จงหวดราชบร. สารนพนธ กศ.ม. (การบรหารการศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

เพชรา วงศประไพโรจน. (2544. ตลาคม - 2545. มกราคม). การจดกจกรรมการเรยนแบบโครงงาน. ศกษาศาสตร, 1(1) 1-7.

เพชร รปวเชตร. (2545, มนาคม). การจดภมปญญาทองถนไทยสระบบการศกษา. วชาการ. 5(3) : 18-21.

พรชย ภาพนธ. (2546, มนาคม). กวกฤตการศกษาดวยภมปญญาไทย. วชาการ. 5(7) : 2-11. _______. (2546, มกราคม-มนาคม). การนาภมปญญาทองถนมาใชในการจดทาหลกสตร

สถานศกษา. วทยาจารย. 31-36.

195

พระชยสร สมบญมาก (สมปญโญ). (2549). การพฒนาหลกสตรเนนกระบวนการถายทอดภมปญญาลานนา : กองสบดชย. ปรญญานพนธ กศ.ด. (การศกษาผใหญ). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

ภทรกร เฟองฟ. (2546). คมอการปฏบตงานการรบงานการคาสาหรบคร อาจารยวทยาลยเทคนคราชบร. สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

ภาวด เกตก. (2541). ผลการสอนโดยใชชดการเรยนภมปญญาไทยทางวทยาศาสตรทมตอความสามารถในการนาเสนอผลงานทางวทยาศาสตรและคานยมตอภมปญญาไทยทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

มณฑนา พพฒนเพญ. (2547). ปฏบตการผนวกรวมภมปญญาทองถนเขาสการศกษาในระบบโรงเรยน. ปรญญานพนธ กศ.ด. (การบรหารการศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

มนตร ชมชน. (2548). คมอการทอลวดลายผาตนจกไท-วน จงหวดราชบร. สารนพนธ กศ.ม. (การบรหารการศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

มลลกา พงศปวตร; และศรภม อครมาส. (2546). โครงงานภาษาองกฤษ. กรงเทพฯ : เพยรสน เอดดเคชน อนโดไชนา.

ยทธนา ปฐมวรชาต. (2545, ตลาคม). การพฒนาหลกสตรทองถน. วชาการ. 5(5) : 11-18. รง แกวแดง. (2541). การนาภมปญญาทองถนเขาสระบบการศกษา. กรงเทพฯ : สานกงาน

คณะกรรมการการศกษาแหงชาต. เรงชย จงพพฒนสข. (2546). คมอผปกครองและคร : การเรยนการสอนตามพระราชบญญต

การศกษาแหงชาต. กรงเทพฯ : วฒนาพานช. วรพล โพธเตง. (2546). คมอการใชแบบประเมนหนวยมาตรฐานองคการชางเทคนคในอนาคต

แหงประเทศไทย ของสถานศกษาสงกดกรมอาชวศกษา ในจงหวดราชบร. สารนพนธ กศ.ม. (การบรหารการศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทร วโรฒ. ถายเอกสาร.

วช กาวงษกลาง. (2547). สภาพการใชภมปญญาทองถนในการจดการเรยนการสอนของโรงเรยนมญจาคร สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาขอนแกน เขต 2. ปรญญานพนธ ศศ.ม. (การบรหารการศกษา). ขอนแกน : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน. ถายเอกสาร.

196

วชย ประสทธวฒเวชช. (2542). การพฒนาหลกสตรทองถนและการจดทาหลกสตรสถานศกษา. กรงเทพฯ : บรษทเซนเตอรดสคฟเวอร จากด.

วนย วระวฒนนท. (2545). แหลงเรยนรเกยวกบภมปญญาทองถนและทรพยากรธรรมชาต. นครนายก : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ (ศนยองครกษ).

วระพงษ แสง-ชโต. (2544). การวเคราะหภมปญญาทองถนและเทคโนโลยพนบานในทางวทยาศาสตรในภาคเหนอตอนบนของประเทศไทย. ปรญญานพนธ กศ.ด. (วทยาศาสตรศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

วสรรณ พลเสน. (2547). คมอการจดกจกรรมนกเรยนกลมเสยงในระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนมธยมศกษา จงหวดราชบร. สารนพนธ กศ.ม. (การบรหารการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

ศกรนทร สวรรณโรจน. (2535). เสนทางความกาวหนาของขาราชการคร : คมอการจดทาผลงานทางวชาการ. กรงเทพฯ : ประดพทธ.

สมชาย ศรทอง. (2545. ธนวาคม). การจดการเรยนรโดยยดผเรยนเปนศนยกลาง : โดยใชกจกรรม Walk Rally. วชาการ,5(12) 39-42.

สมจตร ทบทม. (2548). คมอการจดกจกรรมพฒนาคณธรรมจรยธรรมดานความรบผดชอบของ นกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ในกระบวนการเรยนการสอนวชาการงานอาชพและเทคโนโลยสงกดสานกงานเขตพนทการศกษานครนายก. สารนพนธ กศ.ม. (การบรหารการศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

สมพร ประมวลศลปชย. (2543). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและคานยมตอภมปญญาไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทเรยนวชาสงคมศกษาโดยการใชชดการเรยนภมปญญาไทยกบการใชกระบวนการกลมสมพนธ. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

สมมารถ ปรงสวรรณ. (2544). การพฒนาคมอครในโรงเรยนทหารชาง. สารนพนธ กศ.ม. (การบรหารการศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

สามารถ จนทรสรย. (2545). การศกษาภมปญญาไทย. กรงเทพฯ : สานกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต กระทรวงศกษาธการ.

สทธวงศ พงศไพบลย. (2540. กมภาพนธ-กรกฎาคม). ภมปญญาชาวบานภาคใต. ทกษณคด. 4(3): 21-41.

197

สานกงานการศกษานอกโรงเรยนอาเภอองครกษ (2549). ขอมลแหลงเรยนรอาเภอองครกษ. เอกสารประกอบการเรยน. นครนายก : หองสมดประชาชน “เฉลมราชกมาร” สานกงานการศกษานอกโรงเรยน อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก.

สานกงานเขตพนทการศกษานครนายก. (2549). กรอบสาระการเรยนรทองถน จงหวดนครนายก. นครนายก : สานกงานเขตพนทการศกษานครนายก กลมนเทศตดตามและประเมนผลการจดการศกษา.

สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. (2542). แนวทางสงเสรมภมปญญาไทยในการจดการศกษา. กรงเทพฯ: บรษทพมพด จากด.

สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. (2545). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545. กรงเทพฯ : สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต สานกนายกรฐมนตร.

องกล สมคะเนย. (2543). เราจะนาภมปญญาทองถนมาใชในการพฒนาหลกสตรและการจดการเรยนการสอนไดอยางไร. อบลราชธาน: สานกงานการประถมศกษาจงหวดอบลราชธาน.

อนชต เชงจาเนยร. (2545). คมอการจดกจกรรมเสรมสรางคณลกษณะคนดของนกเรยนนกศกษาสงกดกรมอาชวศกษา. สารนพนธ กศ.ม. (การบรหารการศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

อรพณ แกวดวง. (2544). การใชภมปญญาทองถนในการปฏบตงานวชาการของโรงเรยนประถมศกษา สงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดหนองคาย. วทยานพนธ (กศ.ม.)สาขาวชาการบรหารการศกษา. มหาสารคาม : มหาวทยาลยมหาสารคาม.

อดม เชยกวงศ. (2545). หลกสตรทองถนยทธศาสตรการปฏรปการเรยนร. กรงเทพฯ : บรรณกจ 1991.

เอกวทย ณ ถลาง. (2544). ภมปญญาภาคกลาง. กรงเทพฯ : สานกพมพอมรนทร. อานวย เถาตระกล. (2541). คมอการเขยนแผนการสอนเพอนาไปส การประกนคณภาพ

อาชวศกษา. เชยงใหม : เอมพนธ. Bilash, O.; & O. Bilash. (2000). Bilash’s Second Language Instructional Mode (B-SLIM).

EDSE 501 Handout. Department of Secondary Education. Faculty of Eduction University of Alberta. Canada.

Crandall, L. (1994). Content Centered Lanaguage Learning. June 20. 2004. From Website http://www.cal.org/Resouces/digest.cranda01.html.

198

McCarthy, B. (1997, March). A Tale of Four Learners : 4 MAT’S Learning Styles. Educational Leadership. 54 : 46-51.

Morris, S.; & B. McCarthy. (1990). 4 MAT in Action. Barrington : Execll, Inc. Yliopisto, T. (1999). Content and Language Integrated Learning Grade 3 and 4. June 2. 2004.

From Website. http://WWW.opal.ufu.fl/ops/ops/aa/clil3-4.html. _______. http://www.thaitambon.com./tambon/ttambon.asp. _______. htpp://province.moph.go.th/nakhonnayok/ny.htm.

ภาคผนวก ก

หนงสอขอความรวมมอจากบณฑตวทยาลย

201

202

203

204

205

206

ภาคผนวก ข

รายนามผเชยวชาญตรวจสอบโครงรางของคมอ

208

รายนามผเชยวชาญตรวจโครงรางคมอ นกวชาการ

1. ผชวยศาสตราจารย ดร.วระ สภากจ อาจารยภาควชาบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 2. อาจารย ดร.ราชนย บญธมา อาจารยประจาสานกทดสอบทางการศกษาและจตวทยา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 3. จาเอก บญสง วรวฒน ศกษานเทศกเชยวชาญ สานกงานเขตพนทการศกษานครนายก

ภาคผนวก ค

รายนามผเชยวชาญในการตรวจความเปนไปไดของคมอ

210

รายนามผเชยวชาญตรวจสอบความเปนไปไดของคมอ

นกวชาการ 1. นายเออ จานทอง ศกษานเทศกเชยวชาญ สานกงานเขตพนทการศกษานครนายก 2. นางสภาวด สายรตน ศกษานเทศกเชยวชาญ สานกงานเขตพนทการศกษานครนายก 3. นางวาสนา วรรณฉว ศกษานเทศกชานาญการพเศษ สานกงานเขตพนทการศกษานครนายก 4. นายบญชวย จนทรพรหมมา ศกษานเทศกเชยวชาญ สานกงานเขตพนทการศกษานครนายก 5. นายจรสทธ โสภา ศกษานเทศกชานาญการ สานกงานเขตพนทการศกษานครนายก

ผอานวยการสถานศกษา 1. นายเพญศกด แจงเหตผล ผอานวยการเชยวชาญโรงเรยนองครกษ 2. นายวชย ศภอกษร ผอานวยการชานาญกรพเศษ โรงเรยนเมองนครนายก

ครผสอน 1. นายอทธชย รตนเศรษฐ ครชานาญการโรงเรยนบานนา “นายกพทยากร” 2. นางยพน ศรสวสด ครชานาญการ โรงเรยนองครกษ 3. นายเกษม ฐตกล ครชานาญการ โรงเรยนองครกษ 4. นายประจวบ พนทรพย ครชานาญการ โรงเรยนองครกษ 5. นางสาวอาภา แกวภราดย ครชานาญการ โรงเรยนองครกษ 6. นายชยรตน ระรวยทรง ครชานาญการ โรงเรยนองครกษ 7. นางวารณ ชนอารมณ ครชานาญการพเศษ โรงเรยนองครกษ 8. นางศรลกษณ หนแกว ครชานาญการ โรงเรยนองครกษ

ภาคผนวก ง

แบบตรวจสอบความเปนไปไดของคมอ

212

แบบตรวจสอบความเปนไปไดของคมอ

คมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน

>>>>>>><<<<<<< ตอนท 1 สถานภาพของผประเมนความเปนไปไดของคมอ ผบรหารสถานศกษา ครผสอน นกวชาการ ผทรงภมรในทองถน ตอนท 2 เมอทานไดศกษาคมอการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ

ชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชภมปญญาทองถน โปรดแสดงความคดเหนความเปนไปไดขอคมอโดยการทาเครองหมาย ลงในชองแสดงความคดเหนของทาน เพอนาขอมลทไดเปนแนวทางในการปรบปรง พจารณาคมอใหสมบรณยงขนตอไป

คาชแจง ระดบความคดเหน 5 หมายถง มากทสด ระดบความคดเหน 4 หมายถง มาก ระดบความคดเหน 3 หมายถง ปานกลาง ระดบความคดเหน 2 หมายถง นอย ระดบความคดเหน 1 หมายถง นอยทสด

213

ระดบความคดเหน มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอย ทสด

ท กจกรรม

5 4 3 2 1 1 เมอทานอานคาแนะนาแลวชวยใหเขาใจและ

สามารถปฏบตตามได

2 ผบรหารสถานศกษาสามารถนาคมอไปกาหนดนโยบายการจดทาหลกส ตรของสถานศกษา

3 ผบรหารสถานศกษา คร เหนคณคาและความสาคญของภมปญญาทองถน

4 ครสามารถนาความร ภมปญญาทองถนในคมอไปกาหนดหลกสตรสาระการเรยนรภาษาตางประเทศได

5 ครสามารถนาภมปญญาทองถนมากาหนดขนตอนในการจดการเรยนการสอนสาระการเรยนรเพอการสอสารภาษาตางประเทศได

6 ครสามารถนาภมปญญาทองถนดานเกษตรกรรมมาจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรเพอการสอสารภาษาตางประเทศได

7 ครสามารถนาภมปญญาทองถนดานศลปวฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณมาจดกจกรรมการเรยนรแบบบรณาการไดกบกลมสาระอนได

8 ครสามารถนาขอม ลภมปญญาทองถนดานการประกอบอาชพมาจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยเนนผเรยนเปนสาคญ

214

ระดบความคดเหน มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอย ทสด

ท กจกรรม

5 4 3 2 1 9 ครสามารถนาขอมลภมปญญาทองถนดาน

เทคโนโลยมาจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยเนนผเรยนเปนสาคญ

10 ครสามารถนาขอมลภมปญญาทองถนดานเทคโนโลยมาจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระการเรยนรดวยโครงงานภาษาตางประเทศ

11 กระบวนการจดกจกรรมเขาใจงาย สามารถปฏบตตามขนตอนทแนะนาได

12 ครมความพงพอใจในกจกรรมแบบฝกทกษะทางภาษาทเสนอไวในคมอ

13 ผบรหารสถานศกษา คร เหนความสาคญทจะเผยแพรประชาสมพนธภมปญญาทองถนใหเปนทรจกได

14 กจกรรมทางภาษามความหลากหลายสามารถนาไปใชกบผเรยนเพอพฒนาทกษะการเรยนร

15 ขอมลความรเกยวกบภมปญญาทองถนในคมอสามารถนามาสอนใหนกเรยนรจกการแสวงหาความร เพมเตมได

ความคดเหน/ขอเสนอแนะ ………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ประวตยอผทาสารนพนธ

216

ประวตยอผทาสารนพนธ ชอ – ชอสกล นางพมพไล ถอธรรม วน เดอน ป เกด 18 เมษายน 2499 สถานทเกด จงหวดสมทรสงคราม สถานททางานปจจบน 75 หม 7 ถนนสายบานนา-บางออ ตาบลพกลออก

อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก 26110 ตาแหนงหนาทการงานปจจบน ครชานาญการ สถานททางานปจจบน โรงเรยนองครกษ ตาบลองครกษ อาเภอองครกษ

จงหวดนครนายก ประวตการทางาน พ.ศ. 2521 โรงเรยนประเทยบวทยาทาน อาเภอวหารแดง จงหวดสระบร พ.ศ. 2526 โรงเรยนทายหาด อาเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม พ.ศ. 2527 – ปจจบน โรงเรยนองครกษ อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก ประวตการศกษา พ.ศ. 2516 มธยมศกษาปท 3

จาก โรงเรยนถาวรานกล พ.ศ. 2520 ประกาศนยบตรวชาการศกษา (ภาษาองกฤษ)

จาก วทยาลยครนครปฐม พ.ศ. 2526 ปรญญาตร (ภาษาองกฤษ)

จาก วทยาลยครเทพสตร ลพบร พ.ศ. 2550 การศกษามหาบณฑต (การบรหารการศกษา)

จาก มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ