Upload
offkr
View
212
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Rewizja 1
Citation preview
Niepełnosprawnina orlikuPoradnik
Autorzy
Redakcja
Korekta Mirosław Wójcik
Katarzyna Żelazek
Grafika
Wydawnictwo bezpłatne
Piotrek KowalskiR
Marcin Sielczak, animator ekspert
Maciej Barciński, animator ekspert
Piotr Todys, Fundacja TUS
Małgorzata Peretiatkowicz, Fundacja TUS
Dominik Rymer, Fundacja TUS
Dawid Pomorski, zespół FRKF
Arkadiusz Mierkowski, zespół FRKF
Spis treści
2
5
7
9
10
18
27
19
18
2. Obawy i stereotypy
3. Jakimi sposobami zachęcić niepełnosprawnych
do obecności na orlikach i podtrzymać
ich ciekawość?
4. Jak przygotować ofertę adresowaną
do osób z niepełnosprawnością?
5. Dobre praktyki animatorów ekspertów
6. Możliwości angażowania osób
z niepełnosprawnościami
7. Działania promocyjne
8. Inspiracje. Konkretne formy ruchowe
podczas zajęć praktycznych
1. Wprowadzenie
9. Zasady tworzenia zajęć dla osób
z niepełnosprawnością
Chcesz obejrzeć konkretny rozdział? Po prostu kliknij w jego nazwę w spisie treści.
Po zakończeniu czytania, możesz powrócić do spisu treści klikając w przycisk umieszczony
przy nagłówku każdego z rodziałów.
1.
2
Wprowadzenie
Tylko 1 proc. osób korzystających z orlika codziennie to osoby
z niepełnosprawnością. Aż 76 proc. animatorów deklaruje, że nigdy lub
rzadziej niż raz w miesiącu z orlika korzystały osoby z niepełnosprawnością.
Według Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2011
roku liczba osób niepełnosprawnych w Polsce wynosi (koniec marca 2011)
4697,0 tys., co stanowi 12,2 proc. ludności kraju, z czego 46,1 proc. to
mężczyźni, a 53,9 proc. to kobiety.
28 lipca 1948 roku, w dniu otwarcia Igrzysk Olimpijskich w Londynie, sir
Ludwig Guttmann – niemiecki lekarz neurolog pochodzenia żydowskiego,
który studiował we Wrocławiu – zorganizował zawody łucznicze na tere-
nie szpitala w Stoke Mandeville. Źródła historyczne przyjmują tę datę za
początek zorganizowanego, światowego uprawiania sportu przez osoby
niepełnosprawne. Pierwszymi pacjentami sportowcami sir Ludwiga Gutt-
manna byli głównie kombatanci drugiej wojny światowej.
Sport, w tym sport osób niepełnosprawnych– przytaczamy za mgr
fizjoterapii Justyną Sończą – służy utrzymaniu sprawności fizycznej,
zdrowia oraz integrowaniu uczestników. Wysiłek fizyczny może stać
się elementem rehabilitacji. Aktywność ruchowa jest szansą dla osób
z niepełnosprawnością na samospełnienie, ale także na wyjście z ukry-
cia, współistnienie w życiu społecznym i zawodowym. Ruch jest drogą do
poprawy jakości funkcjonowania, zwiększenia samodzielności i adaptacji
do życia ze swoją niepełnosprawnością.
Zgodnie z art.1 ust.1 ustawy z 18 stycznia 1996 roku o kulturze fizycznej
(tekst jednolity Dz.U. z 2001 r. Nr 81, poz.889, z późn. zm.) kultura fizyczna
niepełnosprawni stanowili 5,1 proc. ogółu uczestniczących w zajęciach
sportowych lub rekreacyjnych, z czego 0,8 proc. to były osoby ze
znacznym stopniem inwalidztwa, z umiarkowanym – 2,1 proc., lekkim
– 1,7 proc., a 0,4 proc. to dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności.
Na wsi odsetek niepełnosprawnych wśród ogółu uczestników zajęć
sportowo-rekreacyjnych wyniósł 4,9 proc., a w miastach 5,2 proc.
Spośród ogółu niepełnosprawnych członków gospodarstw domowych
w zajęciach sportowych lub rekreacji ruchowej uczestniczyło nieco
ponad jedna czwarta (25,8 proc.). Odsetek ten był o 20,1 proc. niższy od
średniej dla ogółu ćwiczących.
Spośród wszystkich ćwiczących niepełnosprawnych 39,2 proc.
zadeklarowało regularne uczestnictwo w zajęciach sportowo-rekrea-
cyjnych, a 60,8 proc. sporadycznie. Wśród osób niepełnosprawnych
uczestnictwo w zajęciach sportowo-rekreacyjnych najczęściej
deklarowały dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności (57,9 proc. osób
w tej grupie), a rzadziej osoby z lekkim – 32,2 proc., umiarkowanym –
25,7 proc. i znacznym – 15,5 proc. stopniem niepełnosprawności.
3
jest częścią kultury narodowej, chronionej przez prawo. Obywatele –
bez względu na wiek, płeć, wyznanie, rasę i rodzaj niepełnosprawności
–korzystają z równego prawa do różnych form kultury fizycznej.
Raport Głównego Urzędu Statystycznego „Uczestnictwo Polaków
w sporcie i rekreacji w 2012 roku” powstał na podstawie badania
przeprowadzonego na wyselekcjonowanej grupie 4642 gospodarstw
domowych. W zbadanej populacji osoby niepełnosprawne stanowiły
9,0% ogółu badanych. Wyniki badania wyglądają następująco:
1.cd.
4
Analizując uczestnictwo członków gospodarstw domowych
w poszczególnych zajęciach sportowych lub rekreacji ruchowej, które
scharakteryzowali respondenci, można stwierdzić, że 28,8 proc. ćwiczą-
cych niepełnosprawnych podejmuje zajęcia 1 lub 2 razy w tygodniu,
a 23 proc. czyni to nawet częściej. Ćwiczący niepełnosprawni najczęściej
wybierali jazdę na rowerze (52,9 proc.), znacznie rzadziej pływali (21,8
proc.) oraz podejmowali ogólnorozwojowe zajęcia ruchowe poprawiające
kondycję fizyczną (21,2 proc.). Mężczyźni w dalszej kolejności wskazywali
na wędkarstwo (19,7 proc.) oraz ćwiczenia ogólnorozwojowe (18,1 proc.).
Niepełnosprawne kobiety chętniej uprawiały jogging (25,3 proc.), czy
podejmowały ogólnorozwojowe zajęcia ruchowe poprawiające kondycję
fizyczną (24,6 proc.), niż pływały (22,0 proc).
Raport „Uczestnictwo Polaków w sporcie i rekreacji w 2012 roku”
Zobacz całość
Osoby niepełnosprawne to rzadcy goście na orlikach. Zgodnie z raportem
z badań prowadzonych w ramach Akademii Animatora „Orliki i Animatorzy”
z grudnia 2013 roku codziennie osoby niepełnosprawne da się spotkać
na 1 proc. przebadanych orlików, a raz w miesiącu albo rzadziej na 76
proc. obiektów. Oznacza to, że na 23 proc. przebadanych orlików osoby
z niepełnosprawnością nie pojawiają się w ogóle. Z doświadczeń Akademii
Animatora w 2013 i 2014 roku wynika jednak, że statystyki te są znacznie
zawyżone, a osoby z niepełnosprawnością właściwie nie pojawiają się na
orlikach. Tylko nieliczne z tych obiektów mogą pochwalić się stałą lub
sporadyczną współpracą z tą grupą.
brak kompetencji do prowadzenia grup z niepełnosprawnością
niemożność zabezpieczenia stosownie wykształconego animatora
brak zabezpieczenia medycznego
pełnosprawni nie będą chcieli się integrować
w małych miejscowościach osoby z niepełnosprawnością wstydzą się
przyjść na orlik.
5
Animatorzy orlików, a także wolontariusze, często powielają stereotypy
i mnożą obawy związane z niepełnosprawnymi. Cechują ich skojarzenia
typowe dla większości osób tzw. sprawnych.
Niepełnosprawność powszechnie kojarzy się z: bezsilnością, litością,
osobą na wózku inwalidzkim, ograniczeniami, wykluczeniem, pomijaniem,
niespełnieniem i brakiem tolerancji. Czasami przywodzi na myśl paraolim-
piadę czy niepełnosprawnych sportowców: Natalię Partykę czy Oscara
Pistoriusa. Jednak pojedyncze sylwetki osób niepełnosprawnych, które
odniosły sukces na dowolnym polu, nie zmniejsza oporów psychicznych
i obaw osób związanych z orlikami co do całej grupy niepełnosprawnych.
Najczęstsze obawy:
Większość obaw wynika z braku kontaktu z osobami niepełnosprawnymi,
a co za tym idzie nieprawdziwymi wyobrażeniami na temat ich możliwości.
Po warsztacie znaczna część uczestników odkrywa, że jednak ma w swoim
otoczeniu osoby z niepełnosprawnością, z którymi się kontaktuje, a nawet
współpracuje.
Najlepszym lekarstwem na lęki jest wiedza. Podejmij działania zmierzające
do poznania osób niepełnosprawnych i zmierz się z własnymi obawami.
2. Obawy i stereotypy
6
Niepełnosprawnisą wciąż rzadkimigośćmi na orlikach
Przeszkolenie osób zaangażowanych w działanie orlika z zakresu
współpracy z osobami z niepełnosprawnością, z naciskiem na przepra-
cowanie mitów i stereotypów oraz przełamanie bariery psychologicznej
związanej z kontaktem z osobą niepełnosprawną
Przygotowanie oferty uwzględniającej potrzeby osób niepełno-
sprawnych, a adresowanej do szerokiej grupy odbiorców
Dotarcie z informacją o zajęciach do różnych potencjalnych uczest-
ników, w tym do osób niepełnosprawnych
Regularne realizowanie przygotowanej oferty
Wprowadzanie zmian do oferty zgodnie z oczekiwaniami uczestników
Zaangażowanie uczestników w zaplanowanie i realizację zajęć.
7
Sposób postępowania zapewniający sukces został wypracowany na
warsztatach w ramach Akademii Animatora 2014:
Zaproponowany schemat działania plus założenie, że niepełnosprawni są
takimi samymi osobami jak wszystkie pozostałe, gwarantuje pozyskanie,
a następnie utrzymanie osób z niepełnosprawnością na orliku.
3. Jakimi sposobami zachęcić niepełnosprawnych do obecności na orlikach i podtrzymać ich ciekawość?
1.
2.
3.
4.
5.
traktować grupę jak normalną sekcją ćwiczącą na orliku
integracja z osobami sprawnymi
stworzenie atrakcyjnej oferty dostosowanej do rodzaju, stopnia
niepełnosprawności, a także potrzeb i oczekiwań samych zaintereso-
wanych
organizacja imprez sportowo-rekreacyjnych dla osób z niepełno-
sprawnością intelektualną
zapraszanie niepełnosprawnych do udziału w imprezach ogólnych,
w roli uczestników lub współtwórców imprez
zapraszanie grup już istniejących, działających np. w ramach
stowarzyszenia czy parafii
zapraszanie specjalistów z danej dziedziny.
3.cd.
8
Animatorzy eksperci rozważający „W jaki sposób, bazując na swoich
doświadczeniach i wiedzy, mógłbyś pracować z osobami z niepełno-
sprawnością na orliku?”, wskazali następujące kwestie:
9
Organizacje wspierające mogą pomóc w zorganizowaniu oferty dla osób
niepełnosprawnych na orliku.
Animator, przygotowując i prowadząc zajęcia dla osób z niepełno-
sprawnościami, musi pamiętać o następujących wskazówkach:
Argumenty dla opornych:
4. Jak przygotować ofertę adresowaną doosób z niepełnosprawnością?
osoby niepełnosprawne, które regularnie uczestniczą w ćwiczeniach,
mogą poprawić stan zdrowia, zwiększyć swoją sprawność fizyczną, siłę
mięśniową oraz wydolność krążeniowo-oddechową
nawyk aktywności fizycznej przyczynia się do zwiększenia potencjału
rehabilitacyjnego, codziennej samodzielności i zmniejsza ryzyko kontuzji
uprawianie sportu reguluje proces łaknienia oraz wpływa na spalanie
zbędnych kalorii i pozbycie się zbytecznej tkanki tłuszczowej
sport nie tylko poprawia jakość życia, ale i ma duży wpływ na samo-
poczucie, powoduje wzrost samooceny.
sprawdź, czy masz wszystkie przyrządy do ćwiczeń
zaplanuj trening i skoordynuj go z innymi dyscyplinami
rób notatki dotyczące każdego uczestnika
bądź aktywny w czasie treningu i sprawdzaj, czy ćwiczenia wykonywane
są poprawnie
podczas treninguchwal uczestników
bądź wyczulony na samopoczucie uczestników zajęć
staraj się o pozytywną atmosferę podczas treningu
pamiętaj o napojach podczas treningu
po zajęciach zawsze sprawdzaj stan i jakość sprzętu
pozostawaj do dyspozycji uczestników zajęć również po ich zakończe-
niu, nim nie opuszczą obiektu.
10
5. Dobre praktyki animatorów ekspertów
11
Na orliku w Nowej Górze pracuje od 2010 roku. Zorganizował cztery
edycje Turnieju Orlika o Puchar Premiera Donalda Tuska (eliminacje
gminne), pięć Turniejów o Puchar Dyrektora Gimnazjum i Szkoły Pod-
stawowej w Nowej Górze, II edycję Narodowego Dnia Sportu.
Nowa Góra, ul. Szkolna 6
Marcin Sielczak
Strona na portalu NaszOrlik.pl
BIO
5.cd.
12
Jestem trenerem pierwszej w Polsce drużyny klubowej w ampfutbolu, czyli
piłki nożnej dla osób po amputacjach kończyn (GKS Góra). Ciekawostką jest
to, że na zajęcia przyjeżdżają osoby z całej Polski, nawet 250 kilometrów,
a w treningach uczestniczy 3–10 osób, również kobiety. Czterech zawod-
ników tej sekcji zostało powołanych do reprezentacji Polski, która na
przełomie listopada i grudnia 2014 roku walczyła na Mistrzostwach Świata
w ampfutbolu w Meksyku.
Zajęcia odbywają się najczęściej w soboty i trwają 2–3 godziny. Trening
podzieliliśmy na trzy części. Pierwsza część obejmuje ćwiczenia stabili-
zacyjne, fizjoterapeutyczne oraz kształtowanie zdolności motorycznych.
Druga tonauka i doskonalenie techniki gry, np. prowadzenie piłki ze zmianą
kierunków biegu, tory przeszkód, doskonalenie zwodów, żonglerka, gry
1 x 1, 2 x 2. W trzeciej części realizujemy tematykę taktyczno-strzelecką.
Każdy trening kończy się ćwiczeniami gibkościowymi.
Sekcja ampfutbolu GKS Góra ściśle współpracuje ze stowarzyszeniem AMP
Futbol Polska. Współpracuję także z Fundacją Rozwoju Kultury Fizycznej
w Pucku. Pozyskałem sponsorów: CentralęNasienną „Pietrzak” oraz Hotel
& Browar „Jamrozowa Polana”. A jako klub GKS Góra bierzemy udział
w konkursie do programu Kluby Sportowe Orange. Wchodzę w skład
7-osobowej grupy inicjatywnej składającej wniosek.
Problemami, z jakimi spotykam się jako trener drużyny ampfutbolu, jest
brak fachowej literatury na temat treningu w tej dyscyplinie sportowej
oraz, niekiedy, niska frekwencja zawodników na zajęciach, spowodowana
ograniczonymi możliwościami czasowymi ćwiczących. Pierwszy problem
udało się rozwiązać w ten sposób, że jesteśmy w stałym kontakcie
5.cd.
13
z trenerami reprezentacji Polski w ampfutbolu. Zawsze, gdy pojawi się
jakiś problem, chętnie służą swoją fachową pomocą. Ściśle ze sobą
współpracujemy.
Natomiast problem frekwencji na treningach rozwiązaliśmy w ten sposób,
że nasi podopieczni uczestniczą w treningach z zawodnikami pełno-
sprawnymi sekcji seniorów GKS Góra. Ma to swoje plusy, ponieważ umoż-
liwiamy osobom z niepełnosprawnością rywalizację z osobami zdrowymi,
co podnosi poziom ich motywacji do zdobywania jeszcze wyższego
poziomu sportowego. Prowadzi to także do szeroko rozumianej integracji
społecznej.
Jestem II trenerem oraz zawodnikiem sekcji seniorów GKS Góra. Na
orliku prowadzę także treningi bramkarskie dla bramkarzy w różnym
wieku, różnych klubów z naszej okolicy. Dodatkowo prowadzę zajęcia
nordicwalking dla kobiet z lokalnej społeczności. Interesuję się także
kulturystyką i fitness, z tego też powodu prowadzę także treningi
indywidualne dla zainteresowanych. Okresoworealizuję także zajęcia
przygotowujące kandydatów do służb mundurowych,stających do
testów sprawnościowych.
Z oferty mojego orlika korzysta 10 stałych grup: trzy sekcje dziecięce
piłkarskiego klubu GKS Góra, sekcja ampfutbolu GKS Góra, sekcja seniorów
GKS Góra, grupa bramkarzy, kobiety (nordicwalking), dwie grupy osób
prywatnych, grupa na treningi indywidualne.
Do zajęć staram się zachęcić nowe osoby poprzez: pocztę pantoflową,
rozmowy motywujące, stronę orlika na Facebooku, plakaty, współpracę
ze szkołami poprzez współorganizację imprez sportowych.
5.cd.
14
Jako animator jestem otwarty na sugestie użytkowników orlika. Godziny
treningów staram się w miarę możliwości dostosowywać do możliwości
ćwiczących. Pozostaję otwarty na nowe propozycje zajęć i potrzeby
osób chcących uprawiać aktywność fizyczną (tenis, trening funkcjonalny,
gimnastyka, trening biegowy, czy trening siłowy). Staram się pomagać
w rozpisywaniu planów treningowych ćwiczącym i towarzyszyć im pod-
czas zajęć, dodatkowo ich motywując.
Jako animator ciągle rozwijam swoje umiejętności i doświadczenie poprzez
udział w szkoleniach, np. w Akademii Animatora i studiowanie literatury.
Staram się wymieniać doświadczenia z animatorami i trenerami z innych
orlików. Stale współpracuję z animatorem drugiego orlika w naszej gminie,
w Staroźrebach – Maciejem Barcińskim. Razem prowadzimy sekcje amp-
futbolu oraz seniorów klubu GKS Góra.
Do tej pory nie korzystałem z pomocy wolontariuszy. Natomiast mam już
pomysł, aby taką współpracę nawiązać.
5.cd.
15
Na orliku pracuje od 2011 roku. Trener pierwszej w Polsce drużyny
ampfutbolu (GKS Góra) i drużyny seniorskiej (GKS Góra). Organizuje
turnieje. Współorganizator Narodowego Dnia Sportu oraz wielu imprez
sportowych dla dzieci i młodzieży oraz imprez dla społeczności
lokalnej, w partnerstwie z lokalnymi szkołami i klubami sportowymi
(Świt Staroźreby, GKS Góra). Zawodnik juniorskiej kadry reprezentacji
Mazowsza rocznika 1988.
Staroźreby, ul. Wiatraczna 14
Maciej Barciński
Strona na portalu NaszOrlik.pl
BIO
5.cd.
Jestem trenerem pierwszej w Polsce drużyny klubowej w ampfutbolu,
czyli piłki nożnej dla osób po amputacjach kończyn (GKS Góra). Moje
doświadczenia w tej materii są zbieżne z opiniami Marcina Sielczaka.
Specjalizuję się w piłce nożnej. Jestem trenerem seniorskiej drużyny GKS
Góra oraz prowadzę zajęcia dla dziewcząt z gimnazjum. Do niedawna
byłem także trenerem juniorskiej drużyny Świt Staroźreby. Na orliku mam
około ośmiu grup, z którymi organizuję zajęcia co najmniej raz w tygodniu.
Prowadzę także zajęcia z tenisa ziemnego oraz z crossfitu, również poza
orlikiem.
Wszystkie moje zajęcia mają charakter otwarty, więc każdy chętny może
spróbować swoich sił.
Uważam, że najlepszą promocją mojej pracy jest jej jakość. Wiem, że jak
dobrze poprowadzę jednostkę treningową, to tym samym zachęcę innych
do uczestnictwa. Korzystam z reklamy szeptanej.
Jestem otwarty na wszelakie sugestie i uwagi osób korzystających z orlika,
dotyczące nowych zajęć bądź poprawy zajęć już się odbywających, by
były one jeszcze bardziej atrakcyjne dla uczestników. Staram się także do-
pasowywać godziny treningów i zajęć odbywających się na moim orliku
do możliwości użytkowników, by jak największa liczba osób mogła z nich
korzystać.
Swoje umiejętności rozwijam, uczestnicząc w kursach i szkoleniach,
np. szkoleniuAnimator Ekspert, kursie instruktora piłki nożnej oraz
w konferencjach organizowanych przez Płocki Okręgowy Związek Piłki
16
5.cd.
17
5.cd.
Nożnej. Na takich spotkaniach oraz na forach sportowych wymieniam się
doświadczeniami z innymi trenerami bądź animatorami.
Współpracujemy ze Stowarzyszeniem AMP Futbol Polska oraz Fundacją
Rozwoju Kultury Fizycznej.
Nie korzystałem do tej pory ze wsparcia wolontariuszy.
18
Zalecamy stopniową współpracę. Zacznij od zaproszenia osób niepełno-
sprawnych do kibicowania podczas zawodów czy zajęć. Wolontaryjna
pomoc przy organizowaniu zajęć na orliku, np.: ogarnięcie spraw
technicznych, a potem pomoc przy przeprowadzaniu zajęć. Ćwiczenia
indywidualne z osobą z niepełnosprawnościami. Wspólne zajęcia osób
sprawnych z niepełnosprawnymi. Zajęcia dedykowane tylko osobom
niepełnosprawnym, np.: koszykówka na wózkach.
Najlepszą formą promocji jest poczta pantoflowa. Dobrze jest znaleźć
wśród osób z niepełnosprawnością ambasadora zajęć na orliku, by ten pro-
mował je wśród znajomych. Bardzo dobrą formą promocji jest kontakt ze
szkołami. Innym kanałem informacyjnym są agendy pomocy społecznej:
miejskie i gminne ośrodki pomocy społecznej czypowiatowe centra
pomocy rodzinie. Sprawdza się też kontakt za pośrednictwem organizacji
pozarządowych, które działają na rzecz osób niepełnosprawnych, ale też
z udziałem Ochotniczej Straży Pożarnej i harcerzy, często organizujących
akcje dedykowane osobom niepełnosprawnym. Dobry efekt daje kontakt
z parafią, kościoły wszystkich wyznań mają swoje programy skierowane do
chorych i niepełnosprawnych.
6. Możliwości angażowania osób z niepełnosprawnościami
7. Możliwości angażowania osób z niepełnosprawnościami
19
8. Inspiracje.Konkretne formy ruchowe podczas zajęć praktycznych
Scenariusz zajęć ruchowych
dla dzieci niepełnosprawnych intelektualnie
Zabawy i gry ruchowe
dla dzieci poruszających się na wózkach inwalidzkich
Filmy pokazujące różne aktywności osób z niepełnosprawnością:
rugby na wózkach
goal ball
olimpiady specjalne, sporty zunifikowane
trening siłowy na wózkach
break dance o kuli
Filmy z GKS Góra AMP Futbolu
Mecz towarzyski w Wąpielsku
Galeria zdjęć z treningu z marca 2014 roku,
autorstwa Arka Gmurczyka
20
Przykłady ćwiczeń dla osób niepełnosprawnych na orliku.
45 minut
1. Zginamy i prostujemy palce
2. Zginamy i prostujemynadgarstki
3. Krążymy nadgarstkami
4.Dłonie splecione, łokcie złączone, krążenie nadgarstków
5. Dłonie splecione, łokcie złączone, ruchy nadgarstków w prawo, w lewo,
w górę, w dół
6. Dłonie splecione, łokcie złączone, rotacja przedramion w prawo i w lewo
7. Ręce wzdłuż tułowia, zginanie i prostowanie w łokciach
8. Ręce wzdłuż tułowia, krążenie w łokciu do wewnątrz i na zewnątrz
9. Ręce wzdłuż tułowia, unoszenie barków w górę
10. Ręce wzdłuż tułowia, wypychanie barków wprzód i w tył
11. Ręce wzdłuż tułowia, krążenia barkami w przód i w tył
12. Ręce wzdłuż tułowia, wzdłuż tułowia, naprzemienne krążenia barków
w przód i w tył
13. Ręce wzdłuż tułowia, unoszenie rąk prostych przodem w górę
14. Ręce wzdłuż tułowia, unoszenie rąk prostych bokiem w górę
15. Ręce wzdłuż tułowia, unoszenie rąk prostych w tył
16. Ręce wzdłuż tułowia, naprzemienne unoszenie rąk prostych w górę
17. Ręce i ramiona w bok, krążenie od małych do dużych kółek, w przód
i w tył na przemian
18. Ręce i ramiona w bok, krążenie od dużych do małych kółek, w przód
i w tył na przemian
19. Powoli przyciągamy brodę do mostka i powrót
20. Powoli odchylamy głowę w tył i powrót
21. Powoli pochylamy głowę do barku lewego i powrót
22. Powoli pochylamy głowę do barku prawego i powrót
23. Powoli skręcamy głowę brodą do barku lewego i powrót
24. Powoli skręcamy głowę brodą do barku prawego i powrót
25. Skłon tułowia w przód do kolan i powrót
26. Skręt tułowia w lewo i w prawo
27. Skłon tułowia w lewo i w prawo
28. Skrętoskłony tułowia w lewo i w prawo
90 minut
Rywalizacja pomiędzy drużynami i dodawanie nowych elementów
10 minut
Przerwa
15 minut
Ćwiczenia rozciągające, stretching.
1. Ramię wyprostowane oparte na kolanie, chwyt drugą ręką za dłoń –
zgięcie grzbietowe dłoni
2. Ramię wyprostowane oparte na kolanie, chwyt drugą ręką za dłoń –
zgięcie dłoniowe nadgarstka
3. Ręce w tył, dłonie splecione – mocne złączenie łopatek z jednoczesnym
wypchnięciem klatki piersiowej do przodu
4. Ręce opieramy o oparcie wózka – pochylamy się do przodu
5. Ramię proste w przód na wysokości barków – zgięcie grzbietowe dłoni,
przeniesienie ramienia w bok, skręcenie głowy w stronę przeciwną
6. Ręce w bok na wysokości barków – ściągnięcie łopatek, wyprost RR w tył,
zgięcie grzbietowe dłoni z rotacją zewnętrzną
21
7. Ręce splecione na kolanach – wyprost rąk w górę z odwróceniem dłoni
do góry
8. Lewa ręka zgięta w łokciu za głową, chwyt prawą za łokieć – przeciąga-
nie ramienia za głowę
9. Lewa ręka zgięta w łokciu za głową – mocne odchylenie głowy w tył
10. Prawa ręka zgięta w łokciu za głową, chwyt lewą za łokieć – przeciąga-
nie ramienia za głowę
11. Prawa ręka zgięta w łokciu za głową – mocne odchylenie głowy w tył
12. Ramię w górę, proste w łokciu – skłon tułowia w stronę przeciwną do
wyprostowanego ramienia (zamiana ramion i powtórzenie ćwiczenia)
13. Stajemy bokiem do ściany, ramię przeciwne opieramy o ścianę –
staramy się sięgnąć po ścianiejak najwyżej
14. Ramię zgięte w łokciu za głową, chwyt drugą ręką za łokieć – odepch-
nięcie łokcia w tył
15. Ręka za plecami, chwyt drugą ręką za łokieć lub powyżej – dociągnięcie
ręki do środka
16. Ręka z tyłu wózka, chwyt za rączkę lub za koło – skręt tułowia w stronę
przeciwną do ręki chwytnej
17. Dłonie splecione z tyłu – mocne ściągnięcie łopatek i wypchnięcie dłoni
w dół
18. Dłonie złączone przed sobą palcami do góry, łokcie na zewnątrz –
złączenie łopatek i opuszczenie dłoni w dół
19. Dłonie złączone grzbietami, łokcie na zewnątrz – opuszczenie łokci
w dół z jednoczesnym wypchnięciem dłoni w górę
20. Ręce wzdłuż tułowia, łopatki ściągnięte – opuszczenie barku w dół
i pochylenie głowy do boku przeciwnego
21. Górną partię ciała kładziemy na kolanach – wyciągamy prosteręce jak
najdalej w przód
8.cd.
22
22. Górną partię ciała kładziemy na kolanach– lewą ręką sięgamy do
prawego małego kółeczka
23. Siedzimy prosto – skręt tułowia ze złapaniem koła po stronie
przeciwnej.
Ćwiczenia w ruchu
Jazda dookoła sali
8.cd.
23
w przód
w tył
hamowanie
zmiana kierunku jazdy
obroty – nauka i doskonalenie w trakcie rozgrzewki.
jazda wahadłowa do 4 linii przodem
jazda wahadłowa do 4 linii: dojazd – przodem, powrót – tyłem
jazda na wprost do linii końcowej i z powrotem przodem, na każdej linii
pośredniej obrót 360 st.
Jazda z początku sali do końca sali
pokonanie jednego slalomu przodem
pokonanie drugiego slalomu tyłem.
Jazda dookoła sali przodem i tyłem
„prawa” – skręt 90 st. w prawo i kontynuacja jazdy na wprost
„lewa” –skręt 90 st. w lewo i kontynuacja jazdy na wprost
Zawodnicy ustawieni na początku boiska. Jazda na wprost i na sygnał:
1. Stajemy tyłem do drabinki, ręce ugięte w łokciach na wysokości barków,
a następnie wyprost lewej ręki, tzw. wyciskanie
2. Stajemy tyłem do drabinki, ręce ugięte w łokciach na wysokości barków,
a następnie wyprost prawej ręki, tzw. wyciskanie
24
8.cd.
z piłką na kolanach
z ringiem na głowie
slalom tyłem, powrót przodem
każdy pachołek objechać 360 st.
Wyścigi
Slalom wokół pachołków w dwóch drużynach
Ćwiczenia stacjonarne
Ćwiczenie z gumami Thera Band
3 serie po 20 powtórzeń
15 sek. wolno, 15 sek. szybko
30 sek. wolno, 30 sek. szybko
45 sek. wolno, 45 sek. szybko
30 sek. wolno, 30 sek. szybko
15 sek. wolno, 15 sek. szybko.
Jazda dookoła sali
Zmienne tempo
„tył” – obrót 180 st. i kontynuacja jazdy na wprost
„gwizdek” – obrót 360 st. i kontynuacja jazdy na wprost.
3. Stajemy przodem do drabinki, ręce ugięte w łokciach na wysokości
barków, a następnie wyprost lewej ręki, tzw. wyciskanie
4. Stajemy przodem do drabinki, ręce ugięte w łokciach na wysokości
barków, a następnie wyprost prawej ręki, tzw. wyciskanie.
1. Ręce wyciągamy w przód na wysokości barków – zgięcie i wyprost rąk
w stawach łokciowych
2. Ręce wyprostowane nad kolanami – zgięcie rąk w stawach łokciowych
i wyprost rąk w górę
3. Ręce wyprostowane nad kolanami – unoszenie wyprostowanych rąk
przodem w górę
4. Ręce ugięte w łokciach, rura przed klatką piersiową – prostowanie rąk
w górę, opuszczenie za głowę
5. Prostowanie rąk w górę i powrót do pozycji wyjściowej
6. Ręce wyprostowane w górę – zgięcie i wyprost rąk w stawach
łokciowych
7. Ręce wyprostowane w górę – opuszczamy rurkę na barki za głowę
i prostujemy
8. Ręce w przód, chwyt za rurkę na różnej szerokości – dociągnięcie rurki
do klatki piersiowej i wypchnięcie w przód
9. Ręce w przód, chwyt za rurkę na różnej szerokości – krążenie rąk w przód
i tył
10. Ręce w przód, chwyt za rurkę na całej szerokości – wiosłowanie
w przód i w tył
11. Ręce wyprostowane nad kolanami, wąski chwyt na rurce – dociąganie
rurki do klatki piersiowej
25
8.cd.
Ćwiczenia z kijkiem
12. Górną partię ciała kładziemy na kolanach, ręce w przód – dociąganie
rurki do brody
13. Górną partię ciała kładziemy na kolanach, ręce w przód – unoszenie
wyprostowanych rąk w górę
14. Górną partię ciała kładziemy na kolanach, ręce w przód – dociągnięcie
rurki do barków z tyłu
15. Rurka na plecach, chwyt pod łokcie – skręty tułowia w lewo i w prawo.
8.cd.
26
Zajęcia zaczynamy od wyjaśnienia osobie z niepełnosprawnością, dlaczego
trening jest potrzebny. Wyjaśniamy celowość oraz technikę wykonywania
ćwiczeń, przedstawiając ich pozytywne i negatywne strony.
Pozytywne strony treningu przywołaliśmy już w rozdziale 4: Jak przy-
gotować ofertę adresowaną do osób z niepełnosprawnością?
Warto uświadomić sobie negatywne strony treningu:
Przed rozpoczęciem właściwego wysiłku należy przygotować organizm
poprzez przeprowadzenie rozgrzewki. Potrzebna jest przede wszystkim po
to, żeby zmniejszyć ryzyko kontuzji, powinna podnieść puls i temperaturę
ciała, aby przygotować organizm do wytężonej pracy.
27
9. Zasady tworzenia zajęć dla osób z niepełnosprawnością
Zajęcia dla grupy osób na orliku
Rozgrzewka
w przypadku nieprzygotowania lub nieprawidłowego przygotowania do
treningu istnieje ryzyko kontuzji
możliwość popadnięcia w fanatyzm treningowy
ćwiczącemu grozi monotonność powtarzalnych ćwiczeń
dyskomfort wynikający z pocenia się.
zapoznanie z celem zajęć
ćwiczenia kończyn górnych - palców i nadgarstków, stawów łokcio-
wych, stawów barkowych
ćwiczenia głowy
ćwiczenia tułowia.
28
Trening służy kształtowaniu cech motorycznych, siły i wytrzymałości
potrzebnych do poprawnego, samodzielnego poruszania się i codziennej
samoobsługi, uniezależnienia się od osób trzecich. Należy ćwiczyć
wszystkie nieporażone mięśnie oraz zwrócić uwagę na następujące
elementy:
Cele:
Część zasadnicza
dopasowanie ćwiczeń indywidualnie do każdej ćwiczącej osoby
z niepełnosprawnością
regularność
odpoczynek między treningami
nieprzeciążanie organizmu, co może doprowadzić do osiągnięcia
efektu przeciwnego do zamierzonego
zmienność – staramy się nie wykonywać codziennie tych samych
ćwiczeń.
zwiększenie zakresu ruchu
likwidacja przykurczy mięśniowych
koordynacja ruchowo-oddechowa
stymulacja mięśni porażonych
utrzymanie właściwego zakresu ruchu
zwiększenie wydajności organizmu
zwiększenie wytrzymałości organizmu
wykorzystanie wszystkich pracujących grup mięśniowych.
29
9.cd.
pozwalają uniknąć kontuzji
łagodzą ból potreningowy
pozwalają usunąć złogi kwasu mlekowego z mięśni.
nie spowodować odwodnienia organizmu
wypłukiwać z organizmu substancje toksyczne
przepłukać drogi moczowe.
Ćwiczenia rozciągające powinny stanowić uzupełnienie całości ćwiczeń,
ponieważ:
Ćwiczenia rozciągające
W czasie treningu musimy pamiętać o uzupełnieniu płynów, nawet wów-
czas, gdy organizm nie czuje pragnienia. Ważne jest jednak, aby nie pić
kawy ani herbaty, bo wypłukują one minerały, a w szczególności magnez
i jego związki. W trakcie ćwiczeń wskazane jest jedzenie czekolady,
a najlepiej owoców, które również dostarczają organizmowi cukier.
Pijemy podczas treningu płyny, aby:
Omówienie zajęć
Copyright
Wyprodukowano w ramach projektu Akademia Animatora 2014 finansowanego przez Ministerstwo Sportu i Turystyki