แบบค ำขอประเมนบคคลและผลงำน เรอง

บทบำทนำยอ ำเภอกบกำรบรหำรจดกำรงำนในพนทเชงบรณำกำร ในกำรแกไขปญหำควำมไมสงบในพนทจงหวดชำยแดนภำคใต

ของ นำยสมชำย เกยรตกองแกว

รกษำกำรในต ำแหนง ผชวยเลขำธกำรศนยอ ำนวยกำรบรหำรจงหวดชำยแดนภำคใต (นกวเครำะหนโยบำยและแผนเชยวชำญ) กรมกำรปกครอง

ขอประเมนเพอแตงตงใหด ำรงต ำแหนง

ผชวยเลขำธกำรศนยอ ำนวยกำรบรหำรจงหวดชำยแดนภำคใต

(นกวเครำะหนโยบำยและแผนเชยวชำญ) กรมกำรปกครอง

ก

บทสรปส ำหรบผบรหำร

การศกษาเรอง "บทบาทนายอ าเภอกบการบรหารจดการงานพนทเชงบรณาการในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต" เนองจากเหนวาการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใตความส าเรจอยทการปฏบตขององคกรในระดบพนท ซงนายอ าเภอเปนกลไกหนงของรฐทส าคญในการขบเคลอนการแกไขปญหาความไมสงบ โดยมวตถประสงคในการศกษา คอ 1) เพอศกษาบทบาทของนายอ าเภอในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต 2) เพอศกษาแนวทางการด าเนนงานการจดการพนทเชงบรณาการของนายอ าเภอในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต 3) เพอศกษาปญหาอปสรรค และขอเสนอแนะในการด าเนนงานของนายอ าเภอในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต การศกษาครงนเปนการศกษาวจยเชงคณภาพ โดยใชการสมภาษณเปนเครองมอในการรวบรวมขอมลจากกลมตวอยางตามวตถประสงค จากนายอ าเภอทปฏบตงานในพนทจงหวดชายแดนภาคใต จ านวน 8 คน และวเคราะหขอมลโดยวธวเคราะหเนอหา (Content Analysis) โดยอานและท าความเขาใจขอมลใหไดเนอหา(ความหมาย) เพอแยกแยะและจดกลมความหมายและจดรปแบบเนอหาตามแบบแผน สรปผลกำรศกษำ การศกษาบทบาทนายอ าเภอกบการบรหารจดการพนทเชงบรณาการ ในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต สรปผลการศกษาดงน

1. บทบำทของนำยอ ำเภอในกำรแกไขปญหำควำมไมสงบในพนทจงหวดชำยแดนภำคใต พบวานายอ าเภอเปนบคคลส าคญในกระบวนการแกไขปญหาในฐานะขาราชการกรมการปกครอง ทจะตองบงคบใชกฎหมายในความรบผดชอบ และปฏบตในภารกจของกรมการปกครองและภารกจตามกฎหมายอน ๆ บทบาทผแทนรฐบาลในการขบเคลอนนโยบายมาตรการชวยเหลอประชาชนของรฐบาล รวมทงค าสงและประกาศของคณะรกษาความสงบแหงชาต และบทบาทผน าองคกรระดบอ าเภอซงจะตองรบผดชอบงานทง มตดานความมนคง มตดานการพฒนา และมตดานการสรางความเขาใจของคนในชมชน ซงสามารถแยกได ดงน 1.1 ภารกจดานการรกษาความสงบเรยบรอยในฐานะนายอ าเภอเปนผรกษากฎหมายและเปนผมอ านาจในการคมก าลงประจ าถนและก าลงภาคประชาชน โดยใชกลไกทมเพอควบคมพนท 3 ระดบ คอ ระดบอ าเภอ มศนยปฏบตการอ าเภอโดยมนายอ าเภอเปนผอ านวยการศนยฯ จะเปนหนวยวางแผนบรณาการของสวนราชการตางๆ ในทกมต สวนในระดบต าบลนายอ าเภอจะใชชดคมครองต าบล สวนในระดบหมบาน ใชชดรกษาความปลอดภยหมบานโดยประสานการปฏบตกบหนวยก าลงทหารและต ารวจในพนท 1.2 การบงคบใชกฎหมายและอ านวยความเปนธรรม โดยใชกฎหมายทเปนอ านาจเฉพาะตว เกยวกบกฎหมายอาญา กฎหมายการประนประนอมขอพพาท เพออ านวยความเปนธรรมและลดความขดแยง แตทส าคญนายอ าเภอจะใชศนยด ารงธรรมอ าเภอในการแกไขปญหาความเดอดรอนของประชาชน น ามาตรการชวยเหลอของรฐไปปฏบตใหเกดผล ไดแก การแกไขปญหาหนนอกระบบ เปนตน 1.3 การสรางความปรองดองและสรางสงคมพหวฒนธรรม ซงมเปาหมายเพอใหคนทมความแตกตางดานศาสนา ประเพณ และวถชวตสามารถอยรวมกนไดอยางสนต โดยนายอ าเภอจะจดกจกรรมสนบสนนทง 2 ฝาย ไดแก กจกรรม 1 ศกร 1 มสยด และกจกรรมชวนกนเขาวดรฐราษฎรรวมใจเพอประสานความแตกตางใหอยรวมกนได

ข

1.4 ดานการสงเสรมอาชพ ยกระดบรายได โดยในระยะสนจะสงเสรมและพฒนาอาชพเสรม การเพมมลคาสนคาการเกษตร สนคาโอทอป น ามาตรการชวยเหลอเกษตรกรสวนยาง ปาลม จากรฐไปด าเนนการ สวนในระยะยาวจะตองเนนการศกษาทสามารถสรางอาชพและเขาสระบบแรงงานได 1.5 การเสรมสรางความเขาใจทดตอกนเพอลดความขดแยงและลดความหวาดระแวงระหวางชมชนไทยพทธและมสลม โดยการน าผน าศาสนาทง 2 ฝาย รวมทงผน าทองท ทองถน และผน ามวลชน กลมตาง ๆ มารวมกจกรรมสรางความเขาใจแลวคอยขยายความเขาใจสประชาชน 1.6 เสรมสรางความเขมแขงใหแกหมบาน ชมชน ซงถอเปนจดแตกหกในการแกไขปญหาโดยการ สรางความเขมแขงกลไกภาครฐในระดบต าบล หมบาน น าผน าชมชน ผน ามวลชน และการขบเคลอนโครงการก าปงตกวาใหเขมแขงทกหมบาน โดยกระบวนการสรางความคดความเชอทถกตอง มระบบบรหารชมชนและมกฎกตกาของชมชนใหดแลกนเองได

2. แนวทำงกำรบรหำรงำนเชงพนทแบบบรณำกำรของนำยอ ำเภอในกำรแกไขปญหำควำมไมสงบในพนทจงหวดชำยแดนภำคใต 2.1 การน าหนวยงานท เกยวของมารวมกนท างานอยางม เอกภาพและสอดประสานกน โดยนายอ าเภอจะใชองคกรพเศษทจดตงขนในระดบอ าเภอ คอ ศนยปฏบตการอ าเภอ และต าบลโดยมชดคมครองต าบลและสภาสนตสขต าบลเปนตวขบเคลอนการท างาน โดยมสวนราชการทงฝายพลเรอน ต ารวจและทหารรวมกนท างาน ซงนายอ าเภอจะตองมภาวะผน า มวสยทศนในการกระตนจงใจใหสวนราชการมารวมกนท างาน รวมกนคด รวมกนท า และรวมกนรบผดชอบภายใตแผนปฏบตการรวมกนของอ าเภอ โดยมเปาหมายความส าเรจรวมกน 2.2 การระดมความรวมมอจากทกภาคสวนใหมาสนบสนนการท างานใหประสบความส าเรจ เปนปจจยทมความส าคญตอการท างานใหส าเรจ โดยเฉพาะความรวมมอจากประชาชนและมวลชนในพนท โดยนายอ าเภอตองสรางแนวรวมจากทกฝายทมความเหนสอดคลองมงสเปาหมายเดยวกน นายอ าเภอจะตองเปนตนแบบของขาราชการทด มความจรงใจกบทกฝาย ใหความเปนธรรมกบทกคน โดยไมแบงฝกแบงฝาย ทงภาคราชการและประชาชน ตองเขาถงแกนน าขององคกรทางศาสนาเนองจากผน าเปนประตเขาถงประชาชน ตองยดหลกเขาใจเขาถงปญหาความตองการจงพฒนา ตองปรบเปลยนความคดความเชอใหมทถกตองในความเปนคนไทยดวยกน

3. ปญหำอปสรรคในกำรด ำเนนงำนของนำยอ ำเภอในกำรแกไขปญหำควำมไมสงบในพนทจงหวดชำยแดนภำคใต 3.1 ความไมตอเนองในแนวทางแกไขปญหาของหนวยงานหลกในระดบพนท โดยเฉพาะกองอ านวยการรกษาความมนคงภายในภาค 4 สวนหนา ทรบผดชอบหลกดานความมนคง กรณมการบงคบใชกฎหมายพเศษในพนทพเศษ เพอใหเจาหนาทปฏบตงานดวยความมประสทธภาพในการลดขนตอนการปฏบต ตอมามการยกเลกในบางพนทซงไมสอดคลองกบสถานการณทกลมขบวนการยงมความเคลอนไหวในทกพนท และกรณการจดก าลงในพนทตามแผนปรบลดก าลงทหารหลกและเพม/สรางความเขมแขงใหแกก าลงประจ าถนเพอดแลเฝาระวงพนทแทนก าลงทหารหลก แตในทางปฏบตไมไดด าเนนการอยางจรงจง 3.2 การท างานของสวนราชการตาง ๆ ยงไมบรณาการอยางมเอกภาพ เนองจากองคกรพเศษ ทจดตงเพอขบเคลอนความรวมมอในการท างานของสวนราชการ ทงระดบอ าเภอ คอ ศนยปฏบตการอ าเภอ ชดคมครองต าบล และสภาสนตสขต าบล ยงไมเขมแขงจงเปนการรวมตวกนหลวม ๆ ขาดอ านาจหนาท ทชดเจน ระบบงานตาง ๆ ไมมแบบแผนทชดเจน บางครงกมความขดแยงกนกรณการจดโครงสรางชดคมครองต าบล โดยฝายทหารตองการใหนายทหารมาปฏบตหนาทเปนหวหนาชดแทนปลดอ าเภอซงขาดทกษะความรดานยทธการ แตฝายปกครองมองวาชดคมครองต าบลควรเนนภารกจดานมวลชนสนบสนนการพฒนาเปนหลก

ค

3.3 ปญหาขอจ ากดดานบคลากร โดยเฉพาะสวนราชการระดบอ าเภอซงตองปฏบตหนาทใหบรการประชาชนมไมเพยงพอ ขณะเดยวกนบคลากรทมาปฏบตงานในพนทยงขาดความรความเขาใจหลกศาสนา วถชวต ไมสามารถท างานกบชมชนไดอยางมประสทธภาพ 3.4 ปญหาความปลอดภยของเจาหนาทและปญหาภยแทรกซอน ในบางพนทยงมความเคลอนไหวของกลมขบวนการ ท าใหเจาหนาทไมสามารถลงไปปฏบตงานได ประกอบกบในพนทดงกลาวความรวมมอจากประชาชนมนอย เนองจากหวาดกลวภยจากอทธพลของกลมขบวนการ นอกจากนนปญหาภยแทรกซอนในพนทท าใหการแกไขปญหายากขน ไดแก บอนการพนน สนคาหนภาษ น ามนเถอน การแพรระบาดยาเสพตด ซงธรกจมดดงกลาวกมความสมพนธกบกลมขบวนการในลกษณะเกอหนนกน

4. ขอเสนอแนะในกำรด ำเนนงำนแกไขปญหำควำมไมสงบในพนทจงหวดชำยแดนภำคใต 4.1 ขอเสนอแนะเชงหลกการแนวทางการแกไขปญหาความไมสงบในภาพรวม 1) ดานความมนคง โดยม กอ.รมน.ภาค 4 สวนหนา รบผดชอบหลกและมก าลง 3 ฝาย รวมกนรบผดชอบ จากสถานการณปญหาทผานมาประกอบกบการกอเหตรนแรงของกลมขบวนการในชวงปลายป 2561 ถงตนป 2562 ทปฏบตการลอบฆาเจาหนาท โจมตฐานฝายรฐ และสงหารพระภกษ สะทอนใหเหนวาเปนขบวนการยงมความเขมแขงสามารถกอเหตรนแรงไดตลอดเวลา ฝายรฐยงไมสามารถควบคมพนทไดอยางแทจรง จงมขอเสนอแนะ ดงน (1) ตองเพมความเขมแขงในมาตรการเชงรกใหสามารถควบคมการปฏบตของฝายตรงขามได และตองลดจ านวนชดปฏบตการของฝายตรงขามใหหมดไป โดยใชมาตรการทงทางกฎหมายอยางเขมงวดและมาตรการทางทหารอยางเดดขาด โดยจดชดปฏบตการตดตามแบบไมปลอยอยางตอเนอง (2) วางระบบการควบคมพนทใหครอบคลมทกระดบ โดยจดก าลงผสมพลเรอน ต ารวจ ทหาร ทงในระดบอ าเภอ ต าบล หมบาน เพอควบคมตรวจสอบความเคลอนไหวของกลมขบวนการ แนวรวม และผสนบสนนอยางเขมงวดไมใหฝายตรงขามใชชมชนเปนแหลงพกพงหลบซอนได 2) ดานการพฒนาและเสรมสรางความเขาใจ โดยมอบหมายใหศนยอ านวยการบรหารจงหวดชายแดนภาคใต รวมกบสวนราชการทเกยวของท าแผนรวมกน (ไมใชก าหนดจากสวนกลาง) โดยเนนการเสรมสรางความเขาใจ ปฏบตการจตวทยามวลชน เนนการมสวนรวมจากทกฝายอยางเปนระบบ จดตงองคกรผน าเปนกลไกในการสรางความเขาใจและแกไขปญหาขอขดแยงทกระดบจากระดบอ าเภอถงระดบชมชน 4.2 ขอเสนอแนะเพอการบรหารงานของนายอ าเภอในเชงบรณาการ 1) ตองเสรมสรางความเขมแขงใหแกศนยปฏบตการอ าเภอ หรอ ศปก.อ าเภอ โดยก าหนดอ านาจหนาทและระบบการท างานใหชดเจนเพอใหทกสวนไดถอปฏบต สวนในระดบต าบลตองสรางความเขมแขงใหแกชดคมครองต าบล และสภาสนตสขต าบล เพอขบเคลอนภารกจใหเปนรปธรรม สวนในระดบหมบานใชกลไก ก านน ผใหญบาน และชดรกษาความปลอดภยหมบาน รวมกนขบเคลอนโครงการก าปงตกวาเพอสรางหมบานชมชนเขมแขงใหจดการปญหาตนเองได 2) เรงเสรมสรางมวลชนและประชาชนโดยเฉพาะมวลชนทมการจดตง ตองมการระดมรวมก าลงจดกจกรรมอยางตอเนองเพอเปนแนวรวมในการท างาน ลดความหวาดระแวงระหวางรฐกบประชาชนใหได 3) พฒนาศกยภาพบคลากรภาครฐใหมความรความเขาใจในบรบทการท างานในพนททมความหลากหลายแตกตางทางวฒนธรรม 4) ตองขจดภยแทรกซอนไมใหมอทธพลตอการเกอหนนกลมขบวนการ เพราะกลมขบวนการกบกลมอทธพลธรกจมดมการพงพากนและกน ตองด ารงอ านาจรฐใหเขมแขงใหประชาชนเชอถอศรทธาใหได

ง

สำรบญ

หนำ

บทสรปส ำหรบผบรหำร ก สำรบญ ง

บทท 1 บทน ำ 1. ความเปนมาและความส าคญของปญหา 1 2. วตถประสงคของการศกษา 3 3. ขอบเขตการศกษา 3

4. ขอบเขตเวลาด าเนนการ 4 5. ขอบเขตค านยามศพท 4 6. ผลทคาดวาจะไดรบ 4

บทท 2 แนวคด ทฤษฎ และงำนวจยทเกยวของ 1. แนวคดทฤษฎเกยวกบบทบาท 6 2. แนวคดทฤษฎเกยวกบผน า 9

3. แนวคดการบรหารจดการพนทเชงบรณาการ 12 4. แนวคดเกยวกบบทบาทของนายอ าเภอ 15 5. นโยบาย ยทธศาสตร กฎหมาย และระเบยบทเกยวกบการแกไขปญหาความไมสงบ ในจงหวดชายแดนภาคใต ๒7 6. งานวจยทเกยวของ 35 7. กรอบแนวคดในการศกษาวจย 39

บทท 3 ผลกำรศกษำ 1. รายละเอยดทวไปของขอมล 41 2. รายละเอยดการวเคราะหขอมล 41 3. ผลการวเคราะหขอมล 42

บทท 4 บทสรปและขอเสนอแนะ 1. บทบาทนายอ าเภอในการบรหารจดการงานพนทในการแกไขปญหาความไมสงบใน พนทจงหวดชายแดนภาคใต 62 2. แนวทางการน าหนวยงานทเกยวของมารวมกนท างานอยางมเอกภาพในการแกไข ปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต 66 3. แนวทางการระดมความรวมมอจากทกภาคสวนมาสนบสนนการด าเนนงานแกไข ปญหาความไมสงบใหประสบความส าเรจ 69

จ

สำรบญ (ตอ)

4. ปญหาอปสรรคในการด าเนนงานของนายอ าเภอในการแกไขปญหาความไมสงบ ในพนทจงหวดชายแดนภาคใต 70 5. ขอเสนอแนะในการด าเนนงานไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต 72 6. ขอเสนอแนะเพอการศกษาวจย 75

บรรณำนกรม 76

ภำคผนวก ผนวก ก ค าถามส าหรบการสมภาษณ 78 ผนวก ข ความคดเหนและขอเสนอแนะจากผใหสมภาษณ 79 ผนวก ค รายนามผใหสมภาษณ 135

ประวตยอผรบกำรประเมน 136

๑

บทท 1 บทน ำ

1. ควำมเปนมำและควำมส ำคญของปญหำ สถำนกำรณปญหำในพนทจงหวดชำยแดนภำคใต ดวยสถานการณความขดแยงและความรนแรงในพนท 3 จงหวดชายแดนภาคใต และ 4 อ าเภอของ

จงหวดสงขลา (จะนะ เทพา นาทว และสะบายอย) ตงแตป พ.ศ. 2547 เปนตนมา กอใหเกดความไมสงบสขในพนทจงหวดชายแดนภาคใตมาอยางตอเนอง ท าใหเกดความสบสนในหมประชาชนทวประเทศ สรางความบอบช าแกสงคม และเศรษฐกจในพนทอยางรนแรง ในอดตสถานการณจงหวดชายแดนภาคใตมความรนแรงและเกดความไมสงบมาอยางตอเนอง โดยมลกษณะปญหาทมซบซอน ละเอยดออน และเชอมโยงกนหลายมต ทงนปจจยหลกทถกน ามาเปนเงอนไขของปญหา ชาตพนธ ศาสนา วฒนธรรม และประวตศาสตร ซงเปนอตลกษณเฉพาะของพนท รวมทงประชาชนมความตองการเขามามสวนรวมในการก าหนดวถชวตเพอด ารงอยในสงคมภายใตความเขาใจและการยอมรบบนพนฐานของความเปนอตลกษณดงกลาว อนงการใชความรนแรงทเกดขนมาอยางตอเนองเปนผลมาจากคนกลมหนงซงมอดมการณแตกตางจากรฐ มความรสกคบแคนใจ และรสกไมไดรบความเปนธรรมจาการด าเนนการของภาครฐ จงน ามาเปนเงอนไขขยายผลและตอสดวยการใชความรนแรง สงผลท าใหเกดบรรยากาศ ความกลว ความไมไววางใจระหวางรฐกบประชาชนและประชาชนกบประชาชน รวมทงยงสงผลกระทบทางตรงและทางออมตอการสญเสยชวตและทรพยสนของประชาชนในพนท นอกจากนความไมเขาใจและไมเหนคณคาความหลากหลายทางวฒนธรรมอยางแทจรงของคนบางกลม ยงคงถกใชเปนเงอนไขการสรางความชอบธรรมในการกอเหตรนแรงสงผลใหประชาชนมความหวาดระแวง และไมไดรบความเปนธรรมจากการปฏบตหนาทของเจาหนาทรฐบางคน ในขณะทการพฒนาพนททงในเรองของการพฒนาเศรษฐกจ คณภาพชวต สงคมและการศกษา ไมสอดคลองกบอตลกษณของพนท รวมถงการบรหารจดการของภาครฐทขาดเอกภาพการบรณาการการท างานรวมกนอยางแทจรง สงผลใหเกดสถานการณความรนแรงและความไมสงบดงกลาว ปจจบน สถานการณความรนแรงในจงหวดชายแดนภาคใตมแนวโนมลดลง แตยงมความรนแรงและความไมสงบตอเนอง และยงคงน าปจจยหลกเดม คอ ชาตพนธ ศาสนา วฒนธรรม และประวตศาสตรมาเปนเงอนไขในการสรางความชอบธรรมในการสรางความรนแรง อยางไรกตามสถานการณความรนแรงตงแต พ.ศ. 2547 จนถงปจจบน ถอไดวาเปนสถานการณทมความละเอยดออน และมผลกระทบตอความมนคงอยางยง ดวยเปนปญหาความรนแรงทเปนผลมาจากเงอนไขทซบซอน และเชอมโยงกนใน 3 ระดบ คอ 1. เงอนไขระดบบคคล ซงเกดจากกลมอดมการณแตกตางจากรฐ การสรางเงอนไขของเจาหนาทรฐบาลบางคน ภยแทรกซอน การใชความรนแรงอนมเหตจากความแคนและความเกลยดชง 2. เงอนไขระดบโครงสราง คอ โครงสรางการปกครอง และการบรหารราชการ ถงแมจะมการกระจายอ านาจแลวกตาม แตประชาชนบางสวนยงรสกไมตอบสนองกบความตองการไมไดรบความเปนธรรมถกเลอกปฏบต และขาดอ านาจในการบรหารจดการทองถนของตนเองอยางแทจรง 3. เงอนไขระดบวฒนธรรม ประชาชนไทยมลายในพนทบางสวน รสกแปลกแยกไมเปนสวนหนงของสงคมไทย โดยเหนวาการปฏบตของเจาหนาทรฐบางคนยงขาดความร ความเขาใจ หวาดระแวง และมอคตไมสอดคลองกบวฒนธรรมและวถชวตของคนไทยในพนท จงเปนเงอนไขทท าใหคนในพนทบางสวนยอมรบหรอเหนดวยกบฝายทใชความรนแรง และเปนเงอนไขส าคญทกลมผเหนตางจากรฐ หยบยกมาใชเปนขออาง เพอสรางความชอบธรรมในการใชความรนแรงในการตอสเพอเปาหมายของตน

๒ นโยบายของรฐบาลทผานมา หนวยงานราชการและทกภาคสวนมความพยายามรวมมอในการทจะแกไขปญหาทเกดขน และคณะรกษาความสงบเรยบรอยแหงชาต (คสช.) มประกาศฉบบท 98/2557 ลงวนท 21 กรกฎาคม 2557 เรอง การแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต ก าหนดใหกองอ านวยการรกษาความมนคงภายในราชอาณาจกร กระทรวงกลาโหม ส านกงานต ารวจแหงชาต และหนวยงานดานความมนคง เสรมสรางศกยภาพขดความสามารถ และประสทธภาพในการรกษาความปลอดภยในพนท เปาหมาย เรงรดการด าเนนการปองกนและแกปญหาภยแทรกซอน ด าเนนการลดพนทเขตอทธพลของกลมผกอเหตรนแรง และคมครองหรอเฝาระวงความปลอดภยของประชาชนและเปาหมายออนแอ เพอลดความเสยงจากการกอเหตความไมสงบในพนท จงมการสนบสนนการมสวนรวมของทกภาคสวนในการเสรมสรางความเขมแขงของชมชนและหมบาน โดยสรปแลวแนวทางการด าเนนงานของรฐเพอแกไขปญหาความไมสงบในพนท 3 จงหวดชายแดนภาคใต แบงออกเปน 3 ระยะ ไดแก ขนตอนท 1 การควบคมสถานการณโดยใชก าลงทหารหลก ซงด าเนนการมาแลวในชวงป พ.ศ. 2547 – 2553 ขนตอนท 2 เนนปฏบตการเชงรกควบคกบการพฒนาโดยใชก าลงทหารหลก และก าลงประจ าถนรบผดชอบงานดานความมนคง และใชศนยอ านวยการบรหารจงหวดชายแดนภาคใต (ศอ.บต.) รวมกบหนวยงานอนๆ 58 หนวยงาน รบผดชอบงานดานการพฒนา ซงด าเนนการในชวงป 2554 – 2562 ขนตอนท 3 เนนการเสรมสรางสนตสขและการพฒนาอยางยงยน ซงจะด าเนนการตงแตปพ.ศ. 2563 เปนตนไป ซงในขนตอนนจะมการปรบลดก าลงทหารหลก เพมก าลงประจ าถนเขามามสวนรวมรบผดชอบงานดานความมนคงมากขนโดยเฉพาะในพนทต าบล/หมบาน และชมชน รวมทงหนวยงานฝายทหาร คอ กองอ านวยการรกษาความมนคงภายใน ภาค 4 สวนหนา จะคอยๆทยอยสงมอบภารกจใหกบหนวยงานปก ตรบผดชอบ โดยหนวยงานฝายทหารจะท าหนาทสนบสนน ส าหรบการจดโครงสรางหนวยงานรบผดชอบในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต ตามประกาศคณะรกษาความสงบแหงชาต ฉบบท 98/2557 เรองการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต ไดแบงหนวยงานรบผดชอบออกเปน 3 ระดบ คอ 1. ระดบนโยบาย ใหหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต รบผดชอบในการก าหนดนโยบายและแนวทางการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต โดยมสภาความมนคงแหงชาตเปนผใหค าปรกษา 2. ระดบแปลงนโยบายไปสการปฏบต ม 2 สวน คอ 2.1 ใหคณะกรรมการขบเคลอนการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต (คปต.) ตามทคณะรกษาความสงบแหงชาตเปนผแตงตง มอ านาจหนาทในการบรณาการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใตของสวนราชการ หนวยงานของรฐ เปนตน 2.2 ใหกองอ านวยการรกษาความมนคงภายในราชอาณาจกร (กอ.รมน.) และศนยอ านวยการบรหารจงหวดชายแดนภาคใต (ศอ.บต.) เปนหนวยหลกรวมการในการบรณาการแผนปฏบตการ แผนงาน และโครงการของสวนราชการ และหนวยงานรฐทงดานความมนคงและดานการพฒนา 3. ระดบหนวยปฏบต ใหกองอ านวยการรกษาความมนคงภายใน ภาค 4 สวนหนา และศนยอ านวยการบรหารจงหวดชายแดนภาคใต รวมกนรบผดชอบ - ใหกองอ านวยการรกษาความมนคงภายใน กระทรวงกลาโหม กระทรวงมหาดไทย ส านกงานต ารวจแหงชาต และหนวยงานดานความมนคง เสรมสรางศกยภาพ ขดความสามารถ และประสทธภาพในการรกษาความปลอดภยในพนทเปาหมาย เรงรดการด าเนนการปองกนและแกไขปญหาภยแทรกซอน ลดพนทอทธพลของกลมผกอเหตรนแรง คมครองและเฝาระวงความปลอดภยของประชาชนและเปาหมายออนแอ โดยการมสวนรวมของทกภาคสวนในการเสรมสรางความเขมแขงของหมบานชมชน

๓ ตามสถานการณความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต แนวทางการแกไขปญหาของฝายรฐรวมทงประกาศของคณะรกษาความสงบแหงชาตก าหนดภารกจใหกบหนวยงานตางๆ รบผดชอบ โดยกระทรวงมหาดไทยเปนหนวยงานระดบปฏบต ซงมจงหวดและอ าเภอในพนทจงหวดชายแดนภาคใต โดยมผวาราชการจงหวดและนายอ าเภอเปนผรบผดชอบในระดบพนท การขบเคลอนภารกจในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใตระดบอ าเภอ โดยมอ าเภอเปาหมาย 37 อ าเภอ คอจงหวดยะลา จ านวน 8 อ าเภอ จงหวดปตตาน จ านวน 12 อ าเภอ จงหวดนราธวาส จ านวน 13 อ าเภอ และจงหวดสงขลา จ านวน 4 อ าเภอ โดยแตละอ าเภอมนายอ าเภอเปนผรบผดชอบพนทและเปนหวหนาขาราชการในอ าเภอ นายอ าเภอมภารกจหนาทส าคญหลายดาน ไดแก ภารกจหนาทในฐานะขาราชการกรมการปกครอง มหนาทบงคบใชกฎหมายในการจดระเบยบสงคม การรกษาความสงบเรยบรอยและความมนคงภายใน การอ านวยความเปนธรรม การใหบรการ และชวยเหลอประชาชนทไดรบความเดอดรอน นายอ าเภอในฐานะผแทนรฐบาลมความรบผดชอบในการน านโยบายและขอสงการของคณะรฐมนตรไปสการปฏบต และทส าคญนายอ าเภอมภารกจรบผดชอบในการแกไขปญหาทเกดขนในพนท ดงนน ในพนทจงหวดชายแดนภาคใต นายอ าเภอมภารกจรบผดชอบทงงานปกตของกรมการปกครอง (Function) งานนโยบายของรฐบาล (Agenda) และงานแกไขปญหาในพนท (Area) ซงการศกษาในครงนจะเนนภารกจความรบผดชอบของนายอ าเภอในฐานะผจดการพนทมหนาทแกไขปญหาความไมสงบในพนทรบผดชอบ ซงปจจบนขนตอนการแกไขปญหาก าลงเขาสขนตอนท 3 ทหนวยงานรบผดชอบหลก คอ กองอ านวยการรกษาความมนคงภายใน ภาค 4 สวนหนา จะไดทยอยสงมอบภารกจใหกบหนวยปกตเขามารบผดชอบเพอใหเกดความสนตสขอยางยงยน

2. วตถประสงคของกำรศกษำ 2.1 เพอศกษาบทบาทของนายอ าเภอกบการบรหารจดการงานพนทเชงบรณาการในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต 2.2 เพอศกษาปญหาและขอจ ากดในการด าเนนงาน รวมทงขอเสนอแนะในการด าเนนงานของนายอ าเภอในสถานการณปจจบนและอนาคต

3. ขอบเขตกำรศกษำ 3.1 ขอบเขตเนอหาของการศกษา เนนการศกษาบทบาทของนายอ าเภอกบการบรหารจดการงานพนทเชงบรณาการในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต อ านาจหนาทตามกฎหมาย ระเบยบ ค าสง และนโยบายยทธศาสตรทเกยวของ 3.2 ขอบเขตดานประชากรในการศกษา ประชากรทใชในการศกษาครงนเปนเฉพาะนายอ าเภอ ซงถอเปนผทเกยวของโดยตรงครอบคลมทกอ าเภอของ 3 จงหวดและ 4 อ าเภอ ของจงหวดสงขลา รวม 37 อ าเภอ 3.3 วธการศกษา 1) เปนการศกษาเชงคณภาพ (Qualitative Research) โดยการสอบถามนายอ าเภอเปนแบบสอบถามปลายเปด (Open ended) เกยวกบแนวทางการระดมความรวมมอเพอท างานเชงบรณาการจากทกภาคสวน และแนวทางการด าเนนงานการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต 2) การวเคราะหขอมล ใหขอมลดานเอกสารเกยวกบนโยบายยทธศาสตร กฎหมาย ระเบยบทเกยวของ ประกอบกบขอมลจากแบบสอบถามของนายอ าเภอ เพอน าเสนอบทบาทนายอ าเภอกบการบรหารจดการงานพนทเชงบรณาการในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต รวมทงสรปประเดนปญหาและขอเสนอแนะในการด าเนนงานในระดบนโยบายและระดบปฏบต

๔ 4. ขอบเขตเวลำด ำเนนกำร ระหวางเดอนธนวาคม 2561 – มกราคม 2562

5. ขอบเขตค ำนยำมศพท 1) นายอ าเภอ หมายถง หวหนาการปกครองทวไปในอ าเภอ และขนตรงตอผวาราชการจงหวด มอ าเภอละ 1 คน ในพนท หมายถง นายอ าเภอทกอ าเภอของจงหวดยะลา ปตตาน นราธวาส และ 4 อ าเภอของจงหวดสงขลา (จะนะ เทพา นาทว สะบายอย) 2) จงหวดชายแดนภาคใต หมายถง จงหวดยะลา ปตตาน นราธวาส และสงขลา (เฉพาะอ าเภอ จะนะ เทพา นาทว และสะบายอย) 3) การบรหารงานแผนบรณาการ หมายถง การจดสรรและการระดมสรรพก าลงของทกภาคสวน ทงภาคราชการ ภาคเอกชน ภาคประชาชน และองคกรปกครองสวนทองถน และวธการปฏบตงานทางการบรหารอนไดแก คน เงน วตถสงของ รวมทงการประสานงาน และวธการจดการตาง ๆ เพอใหงานส าเรจตามวตถประสงค 4) แนวทางการบรหารจดการพนทเชงบรณาการ หมายถง แนวทางการพฒนาพนทชดเจนเปนระบบโดยมงเอาทรพยากรและศกยภาพของพนทมาใชเพอการพฒนาสงคม เศรษฐกจ และแกไขปญหาทเกดขนในพนทโดยอาศยการมสวนรวมจากทกภาคสวนในพนทนน 5) การรกษาความสงบเรยบรอย หมายถง การรกษาไวซงความศกดสทธ ของกฎหมายในการทจะคมครอง และรกษาความปลอดภยในชวตรางกายและทรพยสนของประชาชนและประเทศชาต 6) ปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต หมายถง ปญหาทมบคคลกลมหนงทมความเหนตางกบรฐไทยมความมงหมายทจะแบงแยกดนแดนมพฤตการณกอเหตรนแรงในพนท ท าลายชวตและทรพยสนของประชาชนและของราชการ ตอสกบเจาหนาทของรฐ ยยงสงเสรมบดเบอนใหประชาชนตอตานรฐไทย สรางความไมเขาใจระหวางรฐกบประชาชน และระหวางประชาชนกบประชาชน รวมทงปญหาแทรกซอนอนไดแก ปญหายาเสพตด ปญหาธรกจผดกฎหมาย เปนตน

6. ผลทคำดวำจะไดรบ 6.1 ท าใหทราบถงบทบาทหนาทของนายอ าเภอในการบรหารจดการงานพนทเชงบรณาการในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต 6.2 ท าใหทราบถงปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะในการบรหารจดการพนทในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต 6.3 สามารถน าขอมลจากขอเสนอแนะ นายอ าเภอในการบรหารจดการงานพนทในการแกไขปญหาในพนทจงหวดชายแดนภาคใตมาใชประโยชนในการวางแผนงาน โครงการสนบสนนการด าเนนงานของนายอ าเภอในพนทจงหวดชายแดนภาคใตทงในปจจบนและอนาคต

5

บทท 2 แนวคด ทฤษฎ และงำนวจยทเกยวของ

การศกษาเรอง บทบาทนายอ าเภอกบการบรหารจดการงานพนทเชงบรณาการในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต ผศกษาไดใชกรอบแนวความคด ทฤษฎ ระเบยบกฎหมายและงานวจยทเกยวของ ดงน 1. แนวคดทฤษฎเกยวกบบทบาท 2. แนวคดทฤษฎเกยวกบผน า 3. แนวคดการบรหารจดการพนทเชงบรณาการ 4. แนวคดเกยวกบบทบาทของนายอ าเภอ 5. นโยบาย ยทธศาสตร กฎหมาย และระเบยบทเกยวกบการแกไขปญหาความไมสงบ ในจงหวดชายแดนภาคใต 6. งานวจยทเกยวของ

7. กรอบแนวคดในการศกษาวจย

6 1. แนวคดและทฤษฎเกยวกบบทบำท 1.1 ควำมหมำยของบทบำท นกสงคมวทยา นกจตวทยาและนกการศกษา ไดใหความหมายของค าวา บทบาท ไวอยางหลากหลาย ดงน พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน (ราชบณฑตยสถาน 2542: 602) ใหความหมายวา การท าทาตามบท การท าตามหนาททก าหนดไว เชน บทบาทของพอแม บทบาทของคร ศกดไทย สรกจบวร (2545: 111) กลาววา บทบาท คอ การกระท าหรอพฤตกรรมของสมาชก ในกลมทอยในสถานภาพนนๆ ดงนน บทบาทจงเปนการกระท าหรอพฤตกรรมตามต าแหนงหรอสถานภาพซงเปนไปตามความคาดหวงของสงคมหรอตามลกษณะของการรบรบทบาทเปนผลรวมของการแสดงออกตามสทธและหนาท ประเสรฐ กลนแยมฟง และคณะ (2544: 73) ไดอธบายไววา บทบาท คอพฤตกรรมทคาดหวงส าหรบผทอยในสถานภาพตางๆ วาจะตองปฏบตอยางไร (Role Expectation) เปนบทบาททคาดหวงโดย กลมคนหรอสงคมเพอท าใหคสมพนธมการกระท าระหวางกนทางสงคมได รวมทงสามารถคาดหวงพฤตกรรม ทจะเกดขนได สมใจ ลกษณะ (2542: 232) กลาวถง บทบาท คอ พฤตกรรมของผด ารงต าแหนงหนาทหรอสถานะใดๆ ในกลมซงจะมลกษณะแตกตางไปตามต าแหนงและหนาท บทบาทนอาจมลกษณะเปนทางการตามระเบยบของกลมรปนยทจะก าหนดสงทบคคลแตละบคคลทครองต าแหนงหนาทใดๆ ทจะตองคด ตดสนใจ ปฏบตกจกรรมทงในสวนของตนและสวนทจะตองตดตอสมพนธกบผมต าแหนงหนาทอนๆ ในกลม และอาจมลกษณะไมเปนทางการทเปนความคาดหวงของสมาชกในกลมทตองการใหผมหนาทหนงๆ ตองมพฤตกรรมใดบาง ยนต ชมจต (2544: 23) ไดอธบายไววาบทบาท คอ ภาระหนาทตองรบผดชอบสถานภาพของแตละบคคล หมายความวา บคคลใดมสถานภาพหรอต าแหนงอยางใดกตองรบผดชอบตามสถานภาพหร อต าแหนงของตนทไดมา ปราโมทย คลายศร (2545: 13) ใหความหมายวา บทบาท คอพฤตกรรมของบคคลทแสดงออกตามหนาท หรอต าแหนงทมอยใหเปนทรเหนของบคคลอน ซงพฤตกรรมทแสดงออกมานน อาจตรงกบความตองการของผทเกยวของหรอไมกได จารพร เพงสกล (2545: 15) กลาวถง บทบาท หมายถง พฤตกรรมของบคคลทแสดงตามต าแหนงหรอสถานะทางสงคมทบคคลนนๆ ด ารงต าแหนงอย ซงมทงบทบาททปฏบตจรง (Role Behavior) กบบทบาทความคาดหวงของบคคลอนๆ (Role Expectation) ซงบางครงอาจสอดคลองหรอไมสอดคลองกบความคาดหมายของสมาชกในชมชน เมอคนเราตดตอสมพนธกบผอนมากขนยอมตองแสดงบทบาทหลายบทบาทมากขนตามคบท หรอตามสถานภาพอนเกดจากความสมพนธอนๆ และบางครงบทบาททเกดขนอาจเกดจากการขดแยงกนได เชน ขณะทเขาแสดงบทบาทเปนผบงคบบญชา แตผอยใตบงคบบญชาในหนวยราชการทเขารบผดชอบเปนบดาของเขา ในสถานภาพนทเปนบตรเขาจะตองเชอฟงบดา ตองเคารพบดา ดงนน กรณเชนนยอมท าใหเกดความอดอดใจและจ าเปนตองหาทางเลอกในการปฏบต ลกษณะเชนนจะเปนปญหาทเกดจากบทบาทขดแยงกน เมอบคคลไดด ารงต าแหนงในสงคมยอมจะตองแสดงบทบาทตามต าแหนงนนๆ ในต าแหนงเดยวกนแตผด ารงต าแหนงแตละคนอาจมบทบาทแตกตางกนไป เพราะตางคนตางมนสย ความคด ความสามารถ การอบรม ก าลงใจ มลเหตจงใจ ความพอใจในสทธหนาท สภาพของจตใจและรางกายทไมเหมอนกน ฉะนนบทบาทจงเปนเพยงรปการ (aspect) ทางพฤตกรรมของต าแหนง จากการศกษาดงกลาว สรปไดวา บทบาท คอพฤตกรรมหรอการปฏบตทไดแสดงออกตามต าแหนงหนาทของแตละบคคล ซงจะมลกษณะแตกตางกนไป

7 1.2 ประเภทของบทบำท ประเภทของบทบาท จ าแนกไดอยางหลากหลาย ดงน Broom และ Selznick (1973: 36 อางถงใน จารพร เพงสกล, 2545: 13) ไดจ าแนกบทบาทออกเปน 1. บทบาทตามอดมคต (Ideal Role) เปนบทบาทในอดมคตทมการก าหนดสทธหนาท ระบเปนลายลกษณอกษรหรอมตวบทกฎหมาย ระเบยบ ก าหนด ใหกระท ากจกรรมในต าแหนงหนาทนนๆ 2. บทบาททเปนจรง (Performed Role) เปนบทบาททบคคลไดกระท าจรงซงจะเกดขนกบการสงเคราะหจากความเชอ ความหวง การรบร และประสบการณของผทเขามาด ารงต าแหนง ทงยงตองพจารณาถงความกดดน ขดจ ากด และโอกาสในแตละสงคม ในระยะเวลานนๆ ดวย 3. บทบาททควรปฏบต (Perceived Role) เปนบทบาททผด ารงต าแหนงเชอหรอหวงวาควรกระท าตามต าแหนงทไดรบ แตยงไมไดกระท า ซงอาจจะไมเหมอนบทบาทในอดมคต (ไมมอยในระเบยบ กฎหมาย) และบทบาททกระท าจรง นอกจากนบทบาททควรกระท ายงขนกบความแตกตางขององคกร ความนกคด ประสบการณ และการรบรของผด ารงต าแหนงแตละคนดวย ดเรก พละเลศ (2537: 25 อางถงใน จารพร เพงสกล 2545: 32) แบงออกไดเปน 2 ประเภท คอ 1. บทบาททจ าเปนตองกระท าหรอบทบาทตามกฎหมาย เปนบทบาททเขยนไวเปนลายลกษณอกษร จะมปรากฏอยตามระเบยบ ขอบงคบ ค าสงตางๆ ทก าหนดใหผด ารงต าแหนงนนๆ จ าเปนตองกระท าหรองดเวนกระท า ถาไมกระท าหรองดเวนการกระท าจะตองมความผด 2. บทบาทอนควรกระท าหรอบทบาทอนควรจะเปน เปนบทบาททมไดก าหนดไวตามกฎหมาย แตองคกรหรอสงคมมงหวงใหผด ารงต าแหนงนนๆ ควรปฏบตหรอควรกระท าแมวาจะมไดก าหนดไวเปนกฎหมายกตาม พวงเพชร สรตนกวกล (2542: 65-66) ไดใหแนวคดเกยวกบบทบาทวา บทบาทเปนรปธรรม เหนไดจากการกระท าทแสดงออกมา บทบาทม 3 ดาน คอ 1. บทบาทในอดมคต (Ideal Role) ไดแก บทบาทอนก าหนดไวตามความคาดหวงของบคคลทวไปในสงคมเพอเปนแนวทางในการปฏบต เปนแบบฉบบทสมบรณ ซงผทมสถานภาพนนๆ ควรกระท า แตอาจมใครทท าหรอไมมใครท าตามนนกเปนได 2. บทบาททบคคลเขาใจหรอรบร (Perceived Role) เปนบทบาทอนบคคลคาดคดดวยตนเองวาควรเปนอยางไร ทงนขนอยกบทศนคต คานยม บคลกภาพและประสบการณของแตละบคคลดวย 3. บทบาททแสดงออกจรง (Actual Role) เปนการกระท าทบคคลปฏบตจรง ขนอยกบเหตการณเฉพาะหนาในขณะนนดวยท าใหการแสดงบทบาทแตกตางกนไป โดยสรป บทบาทเปนพฤตกรรมของบคลทแสดงตามต าแหนงหรอสถานะทางสงคมทบคคลนนๆ ด ารงต าแหนงอย ซงสรปประเภทของบทบาทได 3 ลกษณะ ดงน 1. บทบาททตนเองหรอบคคลทด ารงต าแหนงนนคาดหวง วาตนเองควรจะมบทบาทอยางไร คาดหวงวาตนเองควรจะปฏบตอยางไรในต าแหนงนนๆ เรยกวาบทบาททคาดหวง 2. บทบาทคาดหวงจากผอน หรอสงคมตองการใหบคคลทอยในต าแหนงนนๆ แสดงพฤตกรรมหรอปฏบตตามต าแหนงหนาทททางสงคมครอบครองอย เรยกวา บทบาททสงคมก าหนด . 3. บทบาททเปนจรง หรอพฤตกรรมทบคคลนน หรอบคคลทด ารงต าแหนงไดกระท าจรง เรยกวา บทบาททเปนจรง

8 1.3 ทฤษฎของบทบำท ส าหรบทฤษฎทเกยวกบบทบาทไดมนกสงคมวทยา นกจตวทยาและผรไดอธบายถงทฤษฎทเกยวกบบทบาทไวในหลายลกษณะ ดงน 1. ทฤษฎบทบาทของ Ralph Linton Linton (อางถงใน ศกดไทย สรกจบวร, 2545: 115) กลาวไววา ต าแหนงหรอสถานภาพเปนผก าหนดบทบาท เชน บคคลทมต าแหนงเปนครตองแสดงพฤตกรรมทเปนตวอยางทดแกศษย เปนตน ผทมต าแหนงจะปฏบตหนาทไดสมบทบาทหรอไมขนอยกบองคประกอบหลายๆอยาง เชน บคลกของผสวมบทบาท ลกษณะของสงคม ตลอดจนขนบธรรมเนยมประเพณและวฒนธรรมของสงคมนนดวย 2. ทฤษฎบทบาทของ Nadel Nadel (อางถงใน ศกดไทย สรกจบวร, 2545: 116) กลาววา บทบาท คอสวนประกอบทสงผลตอพฤตกรรม 3 ลกษณะ คอ 3.1) สวนประกอบทสงเสรมบทบาท เชน ครตองพดเกงหรอมอารมณขน 3.2) สวนประกอบทมผลส าคญตอบทบาทและขาดมได เชน เปนครตองสอนหนงสอ เปนแพทยตองรกษาคนไข เปนต ารวจตองจบผราย 3.3) สวนประกอบทเปนไปตามกฎหมาย เชน ครตองเปนสมาชกครสภา เปนตน จากความหมายของบทบาท แนวความคดและทฤษฎเกยวกบบทบาท จงสรปไดวาบทบาทเปนพฤตกรรมหรอการกระท าของบคคล ซงอยในฐานะหรอต าแหนงหรอมสถานภาพอยางใดอยางหนง ซงสงคมไดก าหนดหนาทตองปฏบต บทบาทและสถานภาพเปนสงทควบคกนนนคอสถานภาพจะก าหนดวาบคคลนนๆ มหนาทตองปฏบตตอผอนอยางไร สวนบทบาทเปนการปฏบตตามหนาททสงคมก าหนดไวในแตละสถานภาพ การแสดงบทบาทจะสอดคลองกบบรรทดฐานของสงคม ในสถานภาพหนงๆบคคลอาจจะตองแสดงบทบาทมากมาย

1.4 ปจจยทก ำหนดบทบำท

ปจจยทก าหนดการแสดงบทบาทของบคคลนน ไดมนกวชาการหลายทานไดเสนอความคดไว ดงตอไปน Bruce (1968, อางถงใน วรางคณา วงศมหาชย, 2535) ไดอธบายวา การทสงคมไดก าหนดเฉพาะเจาะจงใหเราปฏบตหนาทตามบทบาทบางคนจะไมไดประพฤตปฏบตตามบทบาททคาดหวงโดยผอน เรากยงคงยอมรบวาบคคลจะตองปฏบตตามบทบาทหนาทสงคมก าหนดให สวนบทบาททปฏบตจรง (Enacted Role) เปนวธการทบคคลไดแสดงหรอปฏบตออกมาจรงตามต าแหนงของเขา ความไมตรงกนของบทบาททถกก าหนดกบบทบาททปฏบตจรงนน อาจมสาเหตจากบคคลขาดความเขาใจสวนของบทบาททตองการ ความไมเหนดวยหรอไมลงรอยกบบทบาททถกก าหนด และบคคลไมมความสามารถทแสดงบทบาทนนไดอยางมประสทธผล ชดา จตพทกษ (2535) ไดกลาวถงการศกษาบทบาทเพอเขาใจถงความขดแยงทางบรรทดฐานของสงคม หรอสามารถมองเหนความสมพนธทางสงคม โดยศกษาบทบาทใน 3 แงมม คอ ความคาดหมายในบทบาท แสดงใหเหนถงโครงสรางความรความเขาใจ 2 ประการ ประการแรก ดานการเราจากการตดตอเกยวของของบคคลอน ประการทสอง ในการตอบสนองจากแนวโนมของการแสดงออกของบคคลนนกบลกษณะของการแสดงออกตามต าแหนงเฉพาะในสงคม การรบรในบทบาทมความสมพนธกนในระบบสงคมการกระท าตามบทบาทนนขนอยกบความเขาใจของปจเจกบคคล การแปลความหมาย รวมทงคณสมบตสวนตวของบคคล สงเหลานก าหนดใหบคคลรบรหรอแสดงบทบาทแตกตางกนไปตามลกษณะอปนสย ความคด ความร ความสามารถ มลเหตจงใจ ประสบการณเดม การอบรมฝกฝน ความพงพอใจ ตลอดจนรวมถงสภาพทางกายและจตใจของบคคลทด าเนนตามบทบาทนน และการขดแยงในบทบาทบคคลทมสถานภาพมากกวาหนง

9 สถานภาพในสถานการณหนงๆ บทบาทของเขาทจะตองกระท าจงมมากกวาหนงบทบาท ซงอาจกอใหเกดความยงยากส าหรบเขาไดโดยเฉพาะอยางยงบทบาททงหลายนนขดแยงกน

1.5 ควำมส ำคญเกยวกบบทบำท มดงน 1. ท าใหเกดการแบงหนาทระหวางสมาชกตามความถนดและความสามารถ 2. ท าใหสมาชกในสงคมรถงฐานะและความรบผดชอบของตนเอง 3. ท าใหสงคมมความเปนระเบยบ สมาชกในสงคมปฏบตตามหนาทของตนไมกาวกายกน 4. ท าใหสมาชกแตละคนรจกหนาทและความรบผดชอบของตนตามสถานภาพและบทบาท จากแนวคดเกยวกบบทบาทในรปแบบตางๆ ทกลาวมาขางตน จะเหนไดวาถาบทบาททงหลายมความสอดคลองกน โดยเฉพาะบทบาทตามความคดของผอยในต าแหนง บทบาททผอนคาดหวง บทบาททปฏบตจรง และบทบาททผอนรบรกจะเปนความสมพนธทางสงคมทราบรน แตถาบทบาททปฏบตจรงไมตรงกบบทบาททผอนคาดหวง บทบาททผอนคาดหวงไมตรงกบบทบาทตามความคดของผอยในต าแหนง ฯลฯ สถานการณเชนน จะท าใหเกดความขดแยงของบทบาท (Role Conflicts)

2. แนวคดพนฐำนดำนภำวะผน ำ 2.1 ควำมหมำยของผน ำ เปนทยอมรบกนแลววาผน า (Leader) เปนปจจยทส าคญยงประการหนงตอความส าเรจขององคการ ทงน เพราะผน ามภาระหนาทและความรบผดชอบโดยตรงทจะวางแผนสงการดแลและควบคมใหบคลากรขององคการตางๆ ปฏบตงานตางๆ ใหประสบความส าเรจตามเปาหมายและวตถประสงคทตงไว ปญหาทเปนทสนใจของนกวชาการและบคคลทวไปอยตรงทวาผน าท าอยางไรหรอวธการน าอยางไรจงท าใหผใตบงคบบญชาหรอผตามเกดความผกพนธกบงานแลวทมเทความสามารถและพยายามทจะท าใหงานส าเรจดวยความเตมใจ ในขณะทผน าบางคนน าอยางไรนอกจากผใตบงคบบญชาจะไมเตมใจในการปฏบตงานใหส าเรจอยางมประสทธภาพแลว ยงเกลยดชงและพรอมทจะรวมขบไลผน าใหไปจากองคการ เพอใหเขาใจภาวะผน า (Leadership) และผน า (Leader) ดขน จงเสนอความหมายของผน า (Leader) ไวดงน - ผน า คอ บคคลทมความสามารถในการใชอทธพลใหคนอนท างานในระดบตางๆ ทตองการใหบรรลเปาหมายและวตถประสงคทตงไว (McFarland,1979:214-215) - ผน า คอ ผทสามารถในการชกจงใหคนอนท างานใหส าเรจตามตองการ (Huse,1978:227) - ผน า คอ บคคลทมอทธพลสงสดในกลม และเปนผทตองปฏบตภาระหนาทของต าแหนงผน าทไดรบมอบหมายจากบคคลไดรบมอบหมายบคคลอนในกลมทเหลอกคอผตาม แมจะเปนหวหนากลมยอยหรอผชวยในการปฏบตหนาทตางๆ กตาม (Yukl, 1989:3-4) - ผน า คอ บคคลทมาจากการเลอกตง หรอแตงตง หรอการยกยองขนมาของกลม เพอท าใหหนาทเปนผชแนะและชวยเหลอใหกลมประสบความส าเรจตามเปาหมายทตงไว กว วงศพฒ (2535: 14-15) ไดสรปแนวคดเกยวกบผน าไว 5 ประการ คอ (1) ผน า หมายถง ผซงเปนศนยกลางหรอจดรวมของกจกรรมภายในกลมเปรยบเสมอนแกนของกลม เปนผมโอกาสตดตอสอสารกบผอนมากกวาทกคนในกลม มอทธพลตอการตดสนใจของกลมสง (2) ผน า หมายถง บคคลซงน ากลมไปสวตถประสงคหรอสจดหมายทวางไว แมแตเพยงชแนะใหกลมไปสจดหมายปลายทางกถอวาเปนผน า ทงนรวมถงผน ากลมออกนอกลนอกทางดวย (3) ผน า หมายถง บคคลทสมาชกสวนใหญคดเลอกหรอยกใหเขาเปนผน าของกลมซงเปนไป โดยอาศยลกษณะทางสงคมมตของบคคลเปนฐานและสามารถแสดงพฤตกรรมของผน าได

10 (4) ผน า หมายถง บคคลทมคณสมบตเฉพาะบางอยาง คอ สามารถสอดแทรกอทธพลบางประการอนกอใหเกดการเปลยนแปลงของกลมไดมากทสด (5) ผน า หมายถง บคคลซงสามารถน ากลมไปในทางทตองการ เปนบคคลทมสวนรวมและเกยวของโดยตรงตอการแสดงบทบาทหรอพฤตกรรมความเปนผน า บญทน ดอกไธสง (2535: 266) ไดสรปเกยวกบผน าไววา ผน า (Leader) หมายถง (1) ผมอทธพล มศลปะ มอทธพลตอกลมชน เพอใหพวกเขามความตงใจทจะปฏบตงานใหบรรลเปาหมายตามตองการ (2) เปนผน าและแนะน า เพราะผน าตองคอยชวยเหลอกลมใหบรรลเปาหมายสงสดตามความสามารถ (3) ผน าไมเพยงแตยนอยเบองหลงกลมทคอยแตวางแผนและผลกดน แตผน าจะตองคอยยนอยขางหนากลมและน ากลมปฏบตงานใหบรรลเปาหมาย สรปไดวา ผน า (Leader) คอ บคคลทสามารถชกจงหรอชน าบคคลอน ใหปฏบตงานส าเรจตามวตถประสงคทวางไวไดอยางมประสทธผลและประสทธภาพ

2.2 ควำมหมำยของภำวะผน ำ โดยทวไปนกวชาการมกจะถอวา “ผน า” (Leader) เปนตวบคคลหรอกลมบคคล (Persons) สวน “ภาวะผน า” (Leadership) นน เปนสงทแสดงออกมา (Actions) จากบคคลทเปนผน าอยางเปนกระบวนการ ดงนน การจะเขาใจความหมายของ “ผน า” มกจะไมเปนปญหามากนก ทงนเพราะจะรวาใครเปนผน านน กมกจะพจารณาจากต าแหนง (Position) ของบคคลหรอกลมบคคลดงกลาว การท าความเขาใจเกยวกบภาวะผน าหรอความเปนผน า (Leadership) นนเปนเรองยากแตอยางไร กตามนกวชาการไดใหความหมายของภาวะผน าไวตางๆ กนหลายทรรศนะ ดงน ภาวะผน า หมายถง กระบวนการทผน าใชอทธพลหรออ านาจทตนมอยในการชกน าหรอโนมนาวใหผใตบงคบบญชาภายในองคการหรอกลมคนในสถานตางๆ เพอใหสมาชกของกลมไดปฏบตหนาทของตนอยางมประสทธภาพทสดใหบรรลเปาหมายองคการ (ประสาน หอมพลและทพวรรณ หอมพล,2540; 83) Gibson, Ivancevich และ Donnelly (1997: 272) มองภาวะผน า (Leadership) ในเชงปฏสมพนธระหวางกนของสมาชกในกลม โดยมผน าเปนตวแทนในการเปลยนแปลงเปนบคคลทมอทธพลตอบคคลอนๆในกลม ภาวะผน าจงเกยวของกบการใชอทธพลและปฏสมพนธระหวางบคคล เปนตวแทนของการเปลยนแปลงทมผลกระทบตอพฤตกรรมและการปฏบตงานของสมาชกคนอนในกลม ทงนการเปลยนแปลงนนตองมงไปสการบรรลเปาหมายของกลมดวย ผน าอาจจะเปนบคคลทมต าแหนงอยางเปนทางการหรอไมเปนทางการกได ซงเรามกจะรบรเกยวกบผน าทไมเปนทางการอยเสมอเนองจากบคคลนนมลกษณะเดนเปนทยอมรบของสมาชกในกลม ท าใหสมาชกแสดงพฤตกรรมทมน าหนกและเปนเอกภาพ โดยเขาจะใชภาวะผน าในการปฏบตการและอ านวยการโดยใชกระบวนการตดตอสมพนธกน เพอมงบรรลเปาหมายของกลม (ศรโสภาคย บรพาเดชะ, 2535 อางถงใน มลลกา ตนสอน,2544: 47) สรปไดวาภาวะผน าหมายถง “กระบวนการทผน าใชอทธพลและอ านาจของตนทมอยกระตนชน าใหบคคลอนเกดความเตมใจแลวกระตอรอรนปฏบตงานใหเปนไปตามวตถประสงคขององคการหรอของกลม เมอเปรยบเทยบความหมายของค าวาผน ากบภาวะผน า พบวามความแตกตางและคลายคลงกนทผน าหมายถงบคคล สวนภาวะผน าหมายถงการใชกระบวนการของความสามารถของบคคลทใชอทธพลของตนในการชกชวน ชน า หรอชกจงผอนใหรวมมอรวมใจกบตนในการปฏบตงานอยางใดอยางหนง

11 2.3 คณสมบตของผน ำ ผน าทไดรบการยอมรบจากกลมจะสามารถท าหนาทผน าไดดเพยงใดนน ขนอยกบคณสมบตของผน าวาเหมาะสมกบกรณเพยงใด แตโดยทวไปแลวเมอกลาวถงผน าคนทวไปจะคดถงวาตองมคณสมบตทเหมาะสมกบการเปนผน าทด ซงมผรไดกลาวไวหลายทาน ศรพงษ ศรชยรมยรตน ไดกลาวถงคณสมบตของผน าวาควรมคณลกษณะใน 9 ดาน คอ 1. ความร (Knowledge) 2. ความรเรม (Initiative) 3. มความกลาหาญและความเดดขาด (Courage and firmness) 4. การมมนษยสมพนธ (Human relations) 5. มความยตธรรมและซอสตยสจรต (Fairness and Honesty) 6. มความอดทน (Patience) 7. มความตนตวแตไมตนตม (Alertness) 8. มความภกด (Loyalty) 9. มความสงบเสงยมไมถอตว (Modesty) (โดย ศรพงษ ศรชยรมยรตน “กญแจสความเปนเลศทางการบรหารคน” หนา 25,28) โดยสรปค าจ ากดความหรอความหมายของผน า อธบายวา ผน าทดควรมลกษณะรวมทงคณสมบตอยางไรจงจะด โดยเฉพาะในโลกยคนท คณคา รวดเรว และความร เปนสงททรงพลงอยางยง ซ งสามารถท าใหองคการอยรอดไดหรอตองลมละลายหายไปจากตลาด หากเกดความผดพลาดแมเพยงเลกนอย

2.4 บทบำทของผน ำ ผน า (Leader) เปนตวแทนขององคการ เปนบคคลทท าใหองคการประสบความกาวหนาและบรรลผลส าเรจ โดยเปนผทมบทบาทเปนเสมอนหลกในการด าเนนงานโดยเฉพาะตอผใตบงคบบญชาและตอผลงานของสวนรวม ซงจะสะทอนใหเหนถงคณคาและความมประสทธภาพของการปฏบตงานภายในองคการ นพพงษ บญรจตรดล กลาวถงบทบาทของผน าไว 3 ประการ ดงน 1. ผรกษาหรอประสานใหสมาชกอยรวมกน (Maintenance of membership) หมายถง จะตองอยใกลชดกบกลม มความสมพนธคนในกลม และเปนทยอมรบของคนในกลมท าใหมความสามคคกลมเกลยวกน 2. ผปฏบตภารกจของกลมใหบรรลวตถประสงค (Objective attainment) หมายถง เขาจะตองรบผดชอบในกระบวนการวธการท างานดวยความมนคงและเขาใจได และเขาจะตองท างานใหบรรลเปาหมาย 3. ผอ านวยใหเกดการตดตอสมพนธในกลม (Group interaction facilitation) หมายถง เขาจะตองปฏบตงานในทางทอ านวยความสะดวกใหเกดการตดตอสมพนธและปฏบตกนดวยดของสมาชกในกลม การตดตอสอสารทดเปนสงส าคญและเปนการชวยใหหนาทนบรรลเปาหมาย บทบาทและหนาทของผน าตามทรรศนะของ สมชาต กจบรรยง (2544: 24-27) จ าแนกออกเปน 6 ประการ คอ 1. การสรางความเขาใจในองคการใหเกดกบผใตบงคบบญชา 2. การปฏบตงานใหบรรลผลส าเรจ 3. การวางแผนและก าหนดงาน 4. การพฒนาคนท างาน 5. หาวธจะไดรบความรวมมอจากทมงาน 6. การปรบปรงตนเอง

12 3. แนวคดทฤษฎเกยวกบกำรบรณำกำร 3.1 กำรบรหำรแบบบรณำกำร ความหมาย “การบรหาร” ค าศพททใชในความหมายของการบรหารมอยสองค า คอ “การบรหาร” (Administration) และ “การจดการ” (Management) การบรหาร มกจะใชกบการบรหารกจการสาธารณะหรอการบรหารราชการ สวนค าวา การจดการ ใชกบการบรหารธรกจเอกชน เราจงเรยกผทด ารงต าแหนงระดบบรหารในหนวยงานราชการวา “ผบรหาร” ในขณะทบรษท หางราน ใชเรยกต าแหนงเปน “ผจดการ” ไดมผทใหความหมายของ “การบรหาร” ในฐานะทเปนกจกรรมชนดหนง ดงตอไปน นายพทยา บวรวฒนา การบรหาร เปนเรองของการน าเอากฎหมายและนโยบายตางๆ ปฏบตใหเกดผลซงเปนหนาทของขาราชการทจะท างานดวยความเตมใจ ดวยความเทยงธรรมและอยางมประสทธภาพตามหลกเกณฑทก าหนดไว (อางถงใน อาทตย ยงคง,2552: 9) นายสธ สทธสมบรณ และนายสมาน รงสโยกฤษฎ การบรหาร หมายถง การด าเนนงานใหบรรลวตถประสงคทก าหนดไว โดยอาศยปจจยตางๆ อนไดแก คน เงน วสด สงของ และวธการปฏบตงาน (Method) เปนอปกรณในการด าเนนงาน หรออกนยหนง การบรหารคอ การท างานใหส าเรจโดยอาศยบคคลอน (อางถงใน อาทตย ยงคง, 2552: 9) นายสมพงษ เกษมสน การบรหาร คอ การใชศาสตรและศลปะน าเอาทรพยากรทางการบรหาร (Administration Resources) มาประกอบการตามกระบวนการบรหาร (Process of Administration) ใหบรรลวตถประสงคทก าหนดไวอยางมประสทธภาพ (อางถงใน อาทตย ยงคง, 2552: 9) จงสรปไดวา การบรหาร หมายถง การใชศาสตรและศลปของบคคลตงแต 2 คนขนไป รวมมอกนด าเนนกจกรรมหรองานใหบรรลวตถประสงคทวางไวรวมกน โดยอาศยกระบวนการและทรพยากรทางการบรหารเปนปจจยอยางประหยดและใหเกดประโยชนสงสด การบรหารการพฒนาประเทศในชวงทผานมาประสบกบปญหาตางๆ มากมาย ไมวาจะเปนปญหาเศรษฐกจ ปญหาความสงบเรยบรอย และความขดแยงทางสงคม ท าใหการพฒนาในระยะตอไปตองอาศยความรวมมอของภาคตางๆ ภายใตการท างานอยางบรณาการ แนวคดการบรหารจดการแบบบรณาการเปนระบบการบรหารจดการแนวใหมทตองการใหการบรหารจดการมความสมพนธกน ทงในแนวตงและแนวนอน การทบทวนแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของไดสะทอนประเดนการบรหารแบบบรณาการตางๆ ทส าคญ ดงน ความหมาย “การบรณาการ” พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2525 ใหความหมาย บรณาการรวมหนวย คอ การน าหนวยทแยกๆกนมารวมเขากนเปนอนหนงอนเดยวกน การบรหารแบบบรณาการ หมายถง การบรหาร การจดสรรทรพยากร ความร ความสามารถ เทคโนโลย การประสานงานและวธการจดการ เพอใหงานบรรลวตถประสงค โดยรวมกนท าหนาทอยางกลมกลนเปนหนงเดยว หรออาจเรยกวา เปนการบรหารแบบ CEO (ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2554: 8) ดงนน จงสามารถสรปไดวา “การบรหารงานแบบบรณาการ” คอ การจดสรรและระดมสรรพก าลงของทกภาคสวนทงภาคราชการ ภาคเอกชน ภาคประชาชน และองคกรปกครองสวนทองถน และวธการปฏบตงานทางการบรหารอน ไดแก คน เงน วสด สงของ รวมทงการประสานงานและวธการบรหารจดการตางๆ โดยรวมกนท าหนาทอยางกลมกลนเปนหนงเดยว เพองานส าเรจตามวตถประสงคและมงสประชาชนไดรบประโยชนสงสด (อางถงใน อาทตย ยงคง, 2552: 10)

13 3.2 เทคนคและแนวทำงกำรท ำงำนแบบบรณำกำร 1. ศกษาปญหาจากขอมลพนฐานเพอการพฒนา โดยท าการศกษาความตองการทแทจรงจากประชาชนระดบหมบาน ต าบล อ าเภอและประชาคมระดบจงหวด และจากขอมลสถตพรอมทงจากขอมลใน ทกดาน เพอก าหนดวสยทศน กลยทธ และยทธศาสตรในการด าเนนงาน 2. การท างานเปนทม (ภาคการพฒนา) กบภาคราชการ, เอกชน, ภาคประชาชน, ภาคประชาสงคม, องคกรอสระ, องคกรปกครองสวนทองถนและเชอมโยงบรณาการท างานรวมกน “รวมคด รวมท า” ในเรอง 2.1 แลกเปลยนขอมล ขาวสาร โครงการ งบประมาณ คน 2.2 สนบสนนใหเกดการท างานรวมกน โดยเชญเขารวมกจกรรม โครงการ, เชญเปนวทยากร, จดเวทเชอมโยงภาคการพฒนา 2.3 สงเสรมใหเกดการท าแผนชมชนรวมกน โดยใชงบประมาณ คน จากภาคการพฒนารวมกน 2.4 สงเสรมใหภาครจกเครอขายองคกรชมชน 2.5 สงเสรมใหภาคการพฒนาใหมสวนรบผดชอบในการพฒนา โดยการใชการประสานงานตดตามประเมนผลชมชนและสรปบทเรยนรวมกน 3. การน าเทคโนโลยสารสนเทศ (ICT) มาท างานเชงรกเพอใชในการบรหารตดสนใจเกดความรวดเรวในการท างานและเชอมโยงเครอขายในการท างาน 4. น ากระบวนการบรหารมงผลสมฤทธมาใชในการท างาน 4.1 จดท าแผนยทธศาสตรของอ าเภอและแผนชมชนระยะ 3-5 ป 4.2 จดท าแผนปฏบตงานประจ าป ซงเปนการระบรายละเอยดผลผลต กจกรรม หนวยงานผรบผดชอบและเปาหมายตามตวชวดผลงานหลกทงสวนทเปนผลผลต ผลลพธ 4.3 จดท ารายงานผลการด าเนนงานประจ าป เพอแสดงถงความกาวหนาของผลงานทด าเนนการไดจรงในรอบป โดยเปรยบเทยบผลงานจรงกบเปาหมายทก าหนดไวในแผนปฏบตงานประจ าป 4.4 ประเมนผลการด าเนนงานตามแผนงาน/โครงการ อยางเปนระบบและตอเนอง ทงทประสบผลส าเรจ ปญหา อปสรรค ประเมนสภาพแวดลอมภายนอก แนวโนมและผลกระทบทอาจเกดขน เพอน าไปสการก าหนดแผนกลยทธในรอบตอไป 5. สงเสรมกระบวนการเรยนรใหเกดขนในชมชน โดยยดชมชนเปนศนยกลางการเรยนร (กจกรรมโครงการทประสบผลส าเรจ, ปญหาอปสรรค) เนนบทเรยนโดยผานเวทประชาคม และสงเสรมใหเกดการบนทกเรองราวของภมปญญา วฒนธรรม คานยมทองถน รวมทงบนทกการท างานของกลม องคกร เครอขาย และน าไปสการขยายผลในการพฒนาตอไป 6. การสงเสรมการมสวนรวมของชมชนในการแกไขปญหาของชมชน เพอน าไปสชมชนเขมแขงและพงตนเองได โดยยดหลก 3 ประการ 1) สงคมคณภาพ 2) สงคมแหงภมปญญา 3) สงคมสมานฉนทและเอออาทรตอกน 6.1 สงคมคณภาพ “คนด ระบบด” สรางคนใหเปนคนด คนเกง มความรบผดชอบ มจตส านกสาธารณะ พงตนเองได 6.2 สงคมแหงภมปญญาและการเรยนร พฒนาคนใหคดเปน ท าเปน เปดโอกาสใหทกคนไดแสดงความคดเหน เพอสรางสรรคชมชนสามารถสงสมทนทางปญญารจกการรกษาและตอยอดภมปญญาของแตละทองถนไดอยางเหมาะสม 6.3 สงคมสมานฉนทและเอออาทรกน เปนสงคมทท าใหคนมความ “รรก สามคค” พงพา เกอกลกน เอออาทรกน มความรก ความสามคค รกภมใจในชาตและทองถน มครอบครวทเขมแขง และสรางเครอขายชมชนใหเขมแขงทวประเทศ 7. สนบสนนและเสรมสรางความเขมแขงในการบรหารงานองคกรปกครองสวนทองถนเพมมากขน

14 3.3 กรอบแนวคดในกำรบรหำรแบบบรณำกำร ในการบรหารงานแบบบรณาการ มกรอบแนวคดในการบรหารงานแบบบรณาการทพอสรปได ดงน กรอบแนวคดการบรหารงานแบบบรณาการ ตามทศนะ ดร.อนนท งามสะอาด 1. ภาวะผน า (Leadership) คอ กระบวนการมอทธพล (Influence) ซงกนและกนระหวางผน าและผตามเพอใหการด าเนนงานบรรลวตถประสงคขององคการ (Achieve organizational objectives) และเกดการเปลยนแปลง (Change) ตวอยำง : ภำวะผน ำสควำมส ำเรจ 1. shared vision (วสยทศนรวม) 2. team work (การท างานเปนทม) 3. following up (การตดตาม) 4. trust (การไววางใจ) 5. empowerment (การมอบอ านาจ) 6. effective communication (การสอสารอยางมประสทธภาพ)

คณลกษณะของผน ำทมประสทธผล (trait of effective leaders) 1. มลกษณะเดน (dominance) 2. มพลงตนตวมงความส าเรจ (high energy) 3. เชอมนในตนเอง (self confidence) 4. เชออ านาจแหงตน (internal locus of control) 5. อารมณมนคง (stable) 6. นาเชอถอและไวใจได (integrity) 7. มปฏภาณไหวพรบ (intelligence) 8. ยดหยน (flexibility) 9. ไวตอความรสกของคนอน (sensitive of others)

ผน ำทำงธรกจ (Leader) 1. เปนผทมแรงขบดนในการท างานสง มวสยทศนและเปาหมายชดเจน 2. ชอบทาทายอปสรรค มพลงอ านาจเปนทยอมรบของทกคน 3. คดเปน และคดใหมากกวาผอน 4. ท างานเปน และท างานหนกกวาลกนอง 5. ยนอยแถวหนาเสมอ ไมวาองคการจะรงโรจนหรอรงรง 2. วฒนธรรมองคการ : Organization Culture เจ.ซ. สเปนเดอร (J.C Spender) กลาววา เปนระบบความเชอทสมาชกขององคการยดถอรวมกน วฒนธรรมองคการ คอวถชวตของกลมคนในองคการหนงๆ ทประพฤตปฏบตกนอยางตอเนองจนกลายเปนลกษณะเฉพาะของกลมคนนนๆ วฒนธรรมองคการทดจะเปนพนฐานส าคญทจะท าใหองคการสามารถด าเนนไปไดอยางราบรนและยงยน ตวอยำง : วฒนธรรมของศรรำช “SIRIRAJ” มควำมหมำย ดงน S = Seniority กลยาณมตร ความเปนพเปนนอง ความหวงดชวยเหลอกน I = Integrity มระเบยบวนย ดวยตวเองมความมนคงในคณธรรม เชอถอไววางใจได R = Responsibility มความทมเทใหองคการ คดถงประโยชนขององคการ ตงใจท างานจนส าเรจ I = Innovation พฒนาความคดและกระบวนการ มความคดสรางสรรค กลาคด กลาท า

15 R = Respect เหนคณคาของคนทกระดบ ใหเกยรตและค านงถงความรสกของผอนเอาใจเขามาใสใจเรา A = Altruism การเหนแกประโยชนของผอนและสวนรวมเปนทตง ความไมเหนแกตว J = Journey to excellence and sustainability มงมนสความเปนเลศ 3. การบรหารแบบมสวนรวม (Participative Management) 1. การรวมกนวางแผน (Plan) 2. การปฏบตตามแผน (Do) 3. การรวมกนตรวจสอบ (Check) 4. การรวมกนปรบปรงแกไขขอบกพรอง (Action)

4. แนวคดเกยวกบบทบำทของนำยอ ำเภอ กรมการปกครอง (2555) พระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน พ.ศ. 2534 มาตรา 62 บญญตใหนายอ าเภอเปนหวหนาปกครองบงคบบญชาบรรดาขาราชการในอ าเภอ รบผดชอบงานบรหารราชการของอ าเภอและในมาตรา 64 ไดบญญตใหนายอ าเภอมอ านาจหนาทในการบรหารราชการตามระเบยบแบบแผนของทางราชการ การบรหารราชการตามทคณะรฐมนตร กระทรวง ทบวง กรม มอบหมายหรอตามทนายกรฐมนตรสงการในฐานะหวหนารฐบาล การบรหารราชการตามค าแนะน าและค าชแจงของผวาราชการจงหวดและผมหนาทตรวจการอนซงคณะรฐมนตร นายกรฐมนตร กระทรวง ทบวง กรม และผวาราชการจงหวดมอบหมาย ในเมอไมขดตอกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ หรอค าสงของกระทรวง ทบวง กรม มตของคณะรฐมนตรหรอการสงการของนายกรฐมนตร และการควบคมดแลการบรหารราชการสวนทองถนในอ าเภอตามกฎหมาย นอกจากนยงบญญตไวดวยวาถากฎหมายใดยงมไดบญญตวาการปฏบตตามกฎหมายนนเปนหนาทของผใดโดยเฉพาะ กใหเปนหนาทของนายอ าเภอทจะตองรกษาการใหเปนไปตามกฎหมายนน

4.1 ควำมหมำยนำยอ ำเภอ ความหมายของค าวา นายอ าเภอ ตามพจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน(2522) ไดก าหนดความหมายของค าวา “นายอ าเภอ” ไวดงน นายอ าเภอ ต าแหนงเจาพนกงานผปกครองทองท ซงเปนหวหนาปกครองบงคบบญชาขาราชการในอ าเภอ และรบผดชอบในการบรหารราชการของอ าเภอ ความหมายของค าวา นายอ าเภอ ตามพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน พ.ศ. 2534 ไดบญญตความหมายของค าวา “นายอ าเภอ” ไวในมาตรา 62 ดงน “มาตรา 62 ในอ าเภอหนง มนายอ าเภอหนงคนเปนหวหนาปกครองบงคบบญชาบรรดาขาราชการในอ าเภอ และรบผดชอบงานบรหารราชการของอ าเภอ นายอ าเภอสงกดกระทรวงมหาดไทย บรรดาอ านาจหนาทเกยวกบราชการของกรมการอ าเภอหรอนายอ าเภอซงกฎหมายก าหนดใหกรมการอ าเภอและนายอ าเภอมอย ใหโอนไปเปนอ านาจและหนาทของนายอ าเภอ” ความหมายของค าวา นายอ าเภอ ตามพระราชบญญตลกษณะปกครองทองท พระพทธศกราช 2457 ไดบญญตความหมายของค าวา “นายอ าเภอ” ไวในมาตรา 66 ดงน “มาตรา 66 อ าเภอหนงใหมพนกงานปกครองคณะหนง เรยกรวมกนวา กรมการอ าเภอๆแยกเปนรายต าแหนง ดงน คอ (1) นายอ าเภอ หรอถาเปนต าแหนงพเศษ เรยกวาผวาราชการอ าเภอ เปนหวหนาการปกครองทวไปในอ าเภอ และขนตรงตอผวาราชการเมอง มอ าเภอละ 1 คน (2) ปลดอ าเภอ เปนผชวยและผแทนนายอ าเภออยในบงคบนายอ าเภอ อ าเภอหนงมปลดอ าเภอมากนอยตามสมควรแกราชการ

16 (3) สมหบญชอ าเภอ คอ ขาราชการมสงกดในกรมสรรพากรมหนาทเปนผชวยนายอ าเภอในการเกบอากรและผลประโยชนแผนดนอยในบงคบนายอ าเภอ สรปความหมายของค าวา นายอ าเภอ (1) อ าเภอ (Amphoe) เปนหนวยปกครองในประเทศไทย ล าดบรองมาจากจงหวด จดตงโดยการตราเปนพระราชกฤษฎกา มฐานะเปนราชการบรหารสวนภมภาคตามกฎหมายวาดวยระเบยบบรหารราชการแผนดนโดยแตละอ าเภอจะแบงสวนยอยออกเปนต าบล (2) การบรหารงานอ าเภอ มนายอ าเภอ เปนหวหนาปกครองบงคบบญชา และมหวหนาสวนราชการประจ าอ าเภอทกระทรวง กรมสงมาประจ าในอ าเภอ และปลดอ าเภอเปนผชวยในการปฏบตหนาทมทท าการอยท “ทวาการอ าเภอ” (3) นายอ าเภอ เปนต าแหนงขาราชการพลเรอนสามญ สงกดกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย ประเภทอ านวยการระดบตน (ระดบ 8 เดม) ยกเวนอ าเภอเมองและอ าเภอทมความเจรญทางเศรษฐกจสงนายอ าเภอจะเปนขาราชการพลเรอน ประเภทอ านวยการสง (ระดบ 9 เดม) มอ านาจหนาทในการบงคบบญชาสวนราชการในอ าเภอ และก ากบดแลการบรหารงานขององคการบรหารสวนต าบลในสงกด การบรรจและแตงตงนายอ าเภอ จะใชวธการสอบคดเลอกปลดอ าเภอ (หรอเทยบเทา) เพอเขารบการศกษาในโรงเรยนนายอ าเภอ สงกดวทยาลยการปกครอง กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย จากนนจงเรยกบรรจแตงตงตามล าดบผลการเรยนทสอบได

4.2 อ ำนำจหนำทของนำยอ ำเภอ กฎหมายทเกยวของกบอ านาจหนาทของนายอ าเภอ สรปไดตามพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน พ.ศ. 2534 และทแกไขเพมเตม ดงน (1) นายอ าเภอมหนาทน าภารกจของรฐและนโยบายของรฐบาลไปปฏบตดแลและบงคบการใหเกดผลสมฤทธ จดใหมการคมครอง ปองกน สงเสรม ชวยเหลอ ใหบรการภาครฐแกประชาชนและชมชนใหไดรบความเปนธรรมทงดานเศรษฐกจและสงคมในการด ารงชวตอยางพอเพยง สม าเสมอ รวดเรว และมคณภาพ ใหการอดหนนและสนบสนนองคกรปกครองสวนทองถน เพอใหสามารถด าเนนการตามอ านาจหนาทขององคกรปกครองสวนทองถน และใหมขดความสามารถพรอมทจะด าเนนการตามภารกจทจะไดรบการถายโอนจากกระทรวง ทบวง กรม (2) นายอ าเภอมอ านาจหนาทสงเสรม สนบสนน และจดใหมการบรการรวมกนของหนวยงานในลกษณะศนยบรการรวม (3) นายอ าเภอมอ านาจหนาทประสานกบองคกรปกครองสวนทองถนเพอรวมมอกบชมชนในการด าเนนการใหมแผนชมชน เพอรองรบการสนบสนนงบประมาณจากองคกรปกครองสวนทองถนจงหวด และกระทรวง ทบวง กรม (4) นายอ าเภอมอ านาจหนาทในการไกลเกลยหรอจดใหมการไกลเกลยประนอมขอพพาทเพอใหเกดความสงบเรยบรอยทางสงคม ขอพพาททางแพงเกยวกบทดนมรดกและขอพพาททางแพงอนทมทนทรพยไมเกนสองแสนบาทหรอมากกวานนตามทก าหนดในพระราชกฤษฎกา ใหนายอ าเภอโดยความเหนชอบของคณะกรมการจงหวดท าบญชรายชอบคคลทจะท าหนาทเปนคณะบคคลผท าหนาทไกลเกลยและประนอมขอพพาท ความผดทางอาญา บรรดาความผดทมโทษทเกดขนในเขตอ าเภอใด หากเปนความผดอนยอมความได และมใชความผดเกยวกบเพศ ใหนายอ าเภอของอ าเภอนนหรอปลดอ าเภอทนายอ าเภอดงกลาวมอบหมายเปนผไกลเกลยตามความแกกรณ และเมอผเสยหายและผถกกลาวหายนยอมเปนหนงสอทไกลเกลยและปฏบตตามค าไกลเกลยดงกลาวแลว ใหคดอาญาเปนอนเลกกนตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา ในกรณผเสยหายและผถกกลาวหาไมยนยอมตามทไกลเกลย ใหจ าหนายขอพพาทนนแตเพอประโยชนในการท

17 ผเสยหายจะไปด าเนนคดตอไป อายความการรองทกขตามประมวลกฎหมายอาญาใหเรมนบแตวนทจ าหนายขอพพาท หลกเกณฑและวธในการด าเนนการตามวรรคหนง ใหเปนไปตามทก าหนดในกฎกระทรวง (5) นายอ าเภอมอ านาจหนาทเปนหวหนาปกครองบงคบบญชาบรรดาขาราชการในอ าเภอและรบผดชอบงานบรหารราชการของอ าเภอโดยมปลดอ าเภอและหวหนาสวนราชการประจ าอ าเภอ ซงกระทรวง ทบวง กรมตางๆ สงมาเปนผชวยเหลอนายอ าเภอ (6) นายอ าเภอมหนาทการบรหารราชการตามกฎหมายและระเบยบแบบแผนของทางราชการ ถากฎหมายมไดบญญตวาการปฏบตตามกฎหมายนนเปนหนาทของผใดโดยเฉพาะ ใหเปนหนาทของนายอ าเภอทจะตองรกษาการใหเปนไปตามกฎหมายนนดวย (7) นายอ าเภอมหนาทบรหารราชการตามทคณะรฐมนตร กระทรวง ทบวง กรมมอบหมายหรอตามทนายกรฐมนตรสงการในฐานะหวหนารฐบาล (8) นายอ าเภอมหนาทบรหารราชการตามค าแนะน าและค าชแจงของผวาราชการจงหวดและผมหนาทตรวจการอนซงคณะรฐมนตร นายกรฐมนตร กระทรวง ทบวง กรม และผวาราชการจงหวดมอบหมาย ในเมอไมขดตอกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ หรอค าสงของกระทรวง ทบวง กรม มตของคณะรฐมนตร หรอการสงการของนายกรฐมนตร (9) นายอ าเภอมหนาทควบคมการบรหารราชการสวนทองถนในอ าเภอตามกฎหมาย

4.3 บทบำทอ ำนำจหนำทของนำยอ ำเภอในกำรบรหำรจดกำรดำนควำมสงบเรยบรอย การรกษาความสงบเรยบรอยและความมนคงภายใน เปนอ านาจหนาทของนายอ าเภอมาตงแตการเรมจดตงการปกครองสวนภมภาค ในอดตกาลนายอ าเภอตองออกปราบโจรผราย ผกอการรายดวยตนเองมาโดยตลอด ตอมาเมอภารกจของนายอ าเภอเพมมากขนตามสภาพความเจรญของทองถนมการจดตงหนวยงานและกองก าลงทจะปฏบตภารกจในดานนเพมขน นายอ าเภอยงคงด ารงฐานะผน าในการทจะรกษาความสงบเรยบรอยเพอใหประชาชนไดด ารงชพอยดวยความสขและมความปลอดภยในชวตและทรพยสน รวมทงการรกษาความมนคงภายในประเทศ บทบาทของนายอ าเภอในดานการรกษาความสงบเรยบรอยในระดบอ าเภอนสามารถแยกพจารณาไดชดเจน ดงน 1. การรกษาความสงบเรยบรอยในฐานะพนกงานฝายปกครองหรอต ารวจชนผใหญ กฎหมายลกษณะปกครองทองท ก าหนดใหนายอ าเภอในฐานะของกรมการอ าเภอมหนาทในการปองกนภยนตรายของราษฎรและรกษาความสงบเรยบรอยในทองท ในขณะทประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา (พระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา ฉบบท 18 พ.ศ. 2535 หนา 10) ก าหนดใหนายอ าเภอ เปนพนกงานฝายปกครองหรอต ารวจชนผใหญ มอ านาจหนาทในการจบกมผกระท าผด และมอ านาจหนาทอนๆ ในอนทจะผดงไวซงความสงบเรยบรอยอนดในสงคม 2. การอ านวยความยตธรรมใหแกประชาชนในฐานะหวหนาพนกงานสอบสวนอ าเภอ นอกจากการเปนพนกงานฝายปกครองหรอต ารวจชนผใหญแลว นายอ าเภอยงเปนพนกงานสอบสวนตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญาดวย ในประวตศาสตรของระบบการสอบสวนของไทยนายอ าเภอเคยเปนหวหนาพนกงานสอบสวนอ าเภอ ซงตองรบผดชอบการสอบสวนคดอาญาทเกดขนในเขตรบผดชอบทกคด แมวาในเวลาตอมารฐบาลตองการใหนายอ าเภอมงพฒนาชนบทใหทนกบการเรงรดของรฐบาล และไดมการโอนอ านาจการสอบสวนคดอาญาหลกไปใหแกฝายต ารวจ แตรฐกยงคงสงวนอ านาจในเรองน ใหแกนายอ าเภอไวอ านวยความยตธรรมใหแกราษฎรในกรณทไดรบความไมเปนธรรมจากระบบการสอบสวนคดอาญา (ขอบงคบกระทรวงมหาดไทย วาดวยระเบยบการด าเนนคดอาญา พ.ศ. 2523) 3. การรกษาความมนคงภายใน ในฐานะผบงคบกองรอยอาสารกษาดนแดนอ าเภอ นบตงแตประเทศไทยประสบปญหาการแทรกแซงจากลทธคอมมวนสต ภายใตการสนบสนนจากรฐบาลสงคมคอมมวนสตจน

18 นายกรฐมนตรสมยนน (จอมพล ป. พบลสงคราม) จงไดใหกระทรวงมหาดไทยรอฟนการด าเนนการเกยวกบ พลเรอนอาสาขน ตอมาไดมการตราพระราชบญญตกองอาสารกษาดนแดน พ.ศ. 2497 เมอวนท 10 กมภาพนธ 2497 จดตงกองอาสารกษาดนแดน ขนอยกบกระทรวงมหาดไทย โดยก าหนดภารกจไว ดงน 3.1 บรรเทาภยทเกดจากธรรมชาตและการกระท าของขาศก 3.2 ท าหนาทรกษาความสงบเรยบรอยในทองทรวมกบพนกงานฝายปกครองหรอต ารวจ 3.3 รกษาสถานทส าคญและการคมนาคม 3.4 ปองกนการจารกรรม สดบรบฟงและรายงานขาว 3.5 ท าการชวยเหลอใหความสะดวกแกฝายทหารตามททหารตองการ และตดทอนก าลงขาศก 3.6 เปนก าลงส ารองสวนหนงทพรอมจะเพมเตมและสนบสนนก าลงทหารเมอจ าเปน นายอ าเภอในฐานะผบงคบกองรอยอาสารกษาดนแดน เปนผน าหนวยของกองก าลงรกษาดนแดนของอ าเภอ มหนาทตองปฏบตตามกฎหมายดงกลาวตลอดมา 4. การปองกนภยฝายพลเรอนในฐานะผอ านวยการปองกนภยฝายพลเรอน งานปองกนภยฝายพลเรอนของประเทศในปจจบนน เปนไปตามพระราชบญญตปองกนภยฝายพลเรอน พ.ศ. 2550 ซงก าหนดใหมคณะกรรมการปองกนภยฝายพลเรอนแหงชาตคณะหนง ประกอบดวย ผแทนจากกระทรวง ทบวง กรมตางๆ ทเกยวของกบการปฏบตงานดานปองกนภยฝายพลเรอน เพอใหเกดการประสานงานรวมมอกนโดยใกลชดและเปนประโยชนในการปฏบตงานอยางรวดเรวและมประสทธภาพ ในอนทจะปองกนภยและฟนฟความเสยหายอนเกดจากภยธรรมชาตและภยทมนษยกระท าขน ในระดบนายอ าเภอท าหนาทเปนผอ านวยการปองกนภยฝายพลเรอนอ าเภอ ดงนน จะเหนวาบทบาทอ านาจหนาทของนายอ าเภอตามกฎหมายนนมมากมายและกวางขวาง จนมผกลาววามอ านาจหนาทครอบจกรวาล โดยมอ านาจหนาทตามกฎหมายก าหนดไวหลายฉบบมอ านาจหนาทครอบคลมอยางกวางขวาง ในทนจะขอกลาวถงเฉพาะบทบาทอ านาจหนาทของนายอ าเภอตามกฎหมายทเกยวกบการรกษาความสงบเรยบรอยและความมนคง ทส าคญบางฉบบไดแก 1. พระราชบญญตลกษณะปกครองทองท พระพทธศกราช 2457 2. ขอบงคบกระทรวงมหาดไทย วาดวยระเบยบการด าเนนคดอาญา พ.ศ. 2523 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2523 (ฉบบท 3) พ.ศ. 2523 (ฉบบท 4) พ.ศ. 2525 (ฉบบท 5) พ.ศ. 2536 (ฉบบท 6) พ.ศ. 2537 (ฉบบท 7) พ.ศ. 2538 3. ระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการบรหารการปกครองและพฒนาระดบต าบล พ.ศ. 2535 4. ขอบงคบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการสอบสวนคดอาญาบางประเภทในจงหวดอนนอกจากกรงเทพมหานคร พ.ศ. 2520 และตามระเบยบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการเปรยบเทยบและการสอบสวนคดอาญาบางประเภท พ.ศ. 2531 5. พระราชบญญตปองกนและบรรเทาสาธารณภย พ.ศ. 2550 6. การพทกษพนทสวนหลง และการควบคมสงใชกลมพลงประชาชนในหนาทนายอ าเภอ 7. ระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการชวยเหลอเจาพนกงานของหนวยก าลงคมครองและรกษาความสงบเรยบรอยภายในหมบาน พ.ศ. 2551 (แกไขเพมเตมฉบบท 2 พ.ศ. 2554) 8. ศนยปฏบตการพลงแผนดนเพอเอาชนะยาเสพตด

บทบาทหนาทของนายอ าเภอตามกฎหมายตางๆ ทเกยวของกบการบรหารการจดการดานการรกษาความสงบเรยบรอยระดบอ าเภอทขอน ามากลาวถง ประกอบดวย 1. พระราชบญญตลกษณะปกครองทองท พทธศกราช 2457 พระราชบญญตลกษณะปกครองทองท พทธศกราช 2457 ไดก าหนดอ านาจหนาทของนายอ าเภอ ไวดงน

19 1.1 การรกษาความสงบเรยบรอยในทองท ไดแก การสบสวนตรวจตราเหตการณตางๆ ในทองท เพอมใหเหตการณรายเกดขนแกประชาชนและทางราชการ หากเกดขนกมหนาทแกไขและระงบเหตการณนนเสย ในขณะทประชาชนซงอยในทองท ไดรบความเดอดรอนมาขอความชวยเหลอ ตองชวยเหลอใหเตมก าลงความสามารถและอ านาจทมอย 1.2 การปกครองทองท ตองตรวจตราการปฏบตหนาทของก านน ผใหญบาน เพอใหปฏบตตามแบบแผนของกรมการปกครองทก าหนดไว หากก านนผใหญบานประสบปญหาตองชวยเหลอแกไข ตองมหนาทส าคญทจะออกตรวจตราทองทอยเสมอ มหนาทรบผดชอบในเรองทะเบยนทองท เชน การท าหนงสอสญญาส าคญ การท าบญชทกๆ อยาง ทตองการใชในทางราชการ เชน บญชบานเรอนและพาหนะ บญชปน บญชอารามและรวมทงการท าทะเบยนตางๆ ดวย นอกจากนยงมหนาทรายงานผบงคบบญชาทราบตามปกตเพอหนวยงานราชการระดบเหนอจะไดทราบความเปนไปของราษฎร 1.3 การสบจบโจรผรายและรายงานคดอนๆ มหนาทสบเหตการณตางๆ ดวยตนเองและตกเตอนก านน ผใหญบาน มใหละเลย ตองใหความสะดวกแกพวกพลตระเวน มหนาทไตสวนทเกดเหต คมขงนกโทษ จบกมผกระท าผดกฎหมายและบงคบตามหมายสง เปนตน 1.4 การปองกนโรค ตองระวงมใหแพรหลายเขาไปในเมอง หากเกดขนตองรบหาทางก าจดใหหมดสนไปโดยเรว 1.5 ตองตรวจตราก าจดสงโสโครก ตกเตอนประชาชนอยาใหละเลยในการรวมมอกบทางราชการ ตองเปนธระใหแพทยประจ าต าบลดแลและรกษาพยาบาล 1.6 การบ ารงการท านา คาขาย ปาไม และทางไปมาตดตอกน ตองตรวจใหรวาทท ามาหากนและเลยงชพของราษฎรอ าเภอนนมอยอยางไร ท าเลการท านา ท าสวน หรอพนทจบสตวน าอยทไหน อาศยทางน าทางใด และจดท าบญชไวทวาการอ าเภอ ถาเหนวาควรจะบ ารงทองทเพอประโยชนในการหาเลยงชพของประชาชนหรอเพอปองกนอนตรายทเกดจากธรรมชาตตองปรกษาหารอก านน ผใหญบานและเรยกเกณฑราษฎรใหท าหนาทนนใหส าเรจทนฤดกาล สงทควรท านบ ารงยอมรวมทงหวย คลอง และล าน า อกท งการคมนาคมทางบก โดยถอวาประโยชนของคนสวนมากส าคญกวาคนสวนนอย นอกจากนยงมหนาทรกษาปาไม พนธสตวน าทสาธารณประโยชน ทวด หรอกศลสถาน อยาใหผใดน าเอาไปเปนประโยชนเฉพาะตว 1.7 การบ ารงรกษา มหนาทรวมกบก านน ผใหญบานและผอปการะการศกษาทองท เชน พระภกษสงฆ เปนตน ชวยแนะน าและจดใหมสถานทเลาเรยน ใหพอแกเดกในอ าเภอนน จดบ ารงสงสอนอยาใหเสอมทรามและตกเตอนบดา มารดา และผปกครองของเดกใหสงบตรหลานไปเลาเรยน 1.8 การเกบภาษอากร มหนาทในการรกษาผลประโยชนของแผนดน เปนผจดเกบผลประโยชนของแผนดนในเขตอ าเภอ โดยเฉพาะบรรดาภาษอากรมไดมกฎหมายหรอขอบงคบใหพนกงานอนเกบแลวเปนหนาทของนายอ าเภอ ภาษอากรทตองเกบรกษาและน าสงจนถงพระคลงเวลาเกดเหตอตคดขดสนตองออกตรวจตราพรอมกบรายงานเสนอผอนผนการเกบภาษอากรใหผบงคบบญชาทราบ 1.9 หนาทเบดเสรจ ประกอบดวยการประกาศขอราชการ การปฏบตหนาทราชการซงไดรบมอบหมายเปนการจรหรอเพมเตมตามกาลสมย หนาทชวยอ าเภออนในการจบโจรผราย ระงบเหตการณรายตางๆ และจดการสงตางๆ ไดก าหนดไวอกดวย ในกรณทกฎหมายมไดระบไววาเปนหนาทของผใด กใหพงเขาใจวาเปนหนาทของนายอ าเภอทจะรกษาการใหเปนไปตามกฎหมายนนๆ 2. ขอบงคบกระทรวงมหาดไทย วาดวยระเบยบการด าเนนคดอาญา พ.ศ. 2523 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2523 (ฉบบ 3) พ.ศ. 2523 (ฉบบ 4) พ.ศ. 2525 (ฉบบ 5) พ.ศ. 2536 (ฉบบ 6) พ.ศ. 2537 (ฉบบ 7) พ.ศ. 2538

20 ขอ 4.3 เมอมเหตส าคญหรอกรณจ าเปน สมควรใหพนกงานสอบสวนฝายปกครองท าการสอบสวนหรอรวมในการสอบสวนคดอาญาในทองทใด กใหผบงคบการต ารวจภธรจงหวดหรอผรกษาราชการแทน เสนอเหตผลตอผวาราชการจงหวดเพอสงการ การสอบสวนกรณนมแนวทางปฏบต ดงน 1. ผบงคบการต ารวจภธรจงหวด หรอผรกษาราชการแทนเทานน เปนผเสนอตอผวาราชการจงหวด 2. เสนอใหพนกงานสอบสวนฝายปกครองฝายเดยว หรอสอบสวนรวมกบพนกงานสอบสวนฝายต ารวจกได ขอ 4.4 ในกรณทผวาราชการจงหวดหรอนายอ าเภอ ไดประสบเหตความผดอาญาซงควรกระท าการจบกมไดกใหผวาราชการจงหวดหรอนายอ าเภอท าการจบกม แตถาไมอาจจบกมทนทกสงใหเจาหนาทต ารวจหรอเจาพนกงานผมอ านาจหนาทจบกม และเพอผลประโยชนในการสอบสวนด าเนนคดใหผวาราชการจงหวด หรอนายอ าเภอท าการสบสวนหรอสงใหเจาหนาทด าเนนการ เพอรวบรวมหลกฐานตางๆ ทอยในเหตการณ หรอด าเนนการทงหลายอนๆ เชน การตรวจตวบคคล ตรวจสงของ คนพบสงของ และยดไวสงของซงคนพบ ตลอดจนสอบถามค าคน และด าเนนการอยางอนเทาทจ าเปนเพอเปนหลกฐานในขนตนและบนทกไว แลวใหสงหลกฐานการสบสวนนนและตวบคคลทจบไวไปใหพนกงานสอบสวนทองทด าเนนการตอไป ขอ 5.1 ปลดกระทรวงมหาดไทย ในการสอบสวนการกระท าความผดทเกดขนทวราชอาณาจกร คดใดหรอในคดบางประเภทใดถาปลดกระทรวงมหาดไทยเหนเปนการสมควร จะใหพนกงานสอบสวนมาชแจง พรอมทงเรยกส านวนการสอบสวนมาตรวจพจารณาและใหค าแนะน า เรงรดใหด าเนนการใหเปนผลดและเปนไปในทางทชอบและเหมาะสม ถาปลดกระทรวงมหาดไทยเหนวา การด าเนนการตามวรรคหนงจะไมไดผลปลดกระทรวงมหาดไทย มอ านาจเขาควบคมการสอบสวนโดยแตงตงพนกงานสอบสวนผรบผดชอบด าเนนการตามทเหนสมควร รวมทงการสงอนญาตหรอไมอนญาตใหปลอยชวคราว หรอจะสงใหเปลยนตวพนกงานสอบสวน หรอใหพนกงานสอบสวนฝายปกครองเขารวมการสอบสวนคดเรองนนดวยกได และใหอ านาจการแกไขเปลยนแปลงของปลดอ าเภอผเปนหวหนาประจ ากงอ าเภอ นายอ าเภอ ผบงคบการต ารวจภธร ผวาราชการจงหวด และอธบดกรมต ารวจ ใหเปนอ านาจของปลดกระทรวงมหาดไทย หรอผทไดรบมอบหมายและใหมอ านาจสงการเกยวกบคดไดทกกรณ เวนแตจะมการบญญตไวในกฎหมายเปนประการอน ขอ 5.2 ผวาราชการจงหวด ในกรณทผวาราชการจงหวดเหนเปนการสมควรจะใหพนกงานสอบสวนในจงหวดมาชแจง พรอมทงเรยกส านวนการสอบสวนมาตรวจพจารณาและใหค าแนะน าเรงรดใหด าเนนการใหเปนผลดและเปนไปในทางทชอบและเหมาะสม ถาผวาราชการจงหวดเหนวา การด าเนนการตามวรรคหนงจะไมไดผลผวาราชการจงหวดมอ านาจเขาควบคมการสอบสวนโดยสงใหพนกงานสอบสวนด าเนนการตามทเหนสมควร รวมทงการสงอนญาตหรอไมอนญาตใหปลอยตวชวคราว หรอจะสงใหเปลยนตวพนกงานสอบสวนหรอใหพนกงานสอบสวนฝายปกครองเขารวมการสอบสวนคดเรองนนดวยกได กรณดงกลาวนใหถอวาผวาราชการจงหวดเปนหวหนาพนกงานสอบสวนผรบผดชอบตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 18 วรรคทาย และเปนพนกงานสอบสวนผรบผดชอบตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 140 มอ านาจเกยวกบการสอบสวนความผดอาญาในเขตอ านาจของจงหวด การทจะสงการแกไขหรอเปลยนแปลงโดยอ านาจของผบงคบการต ารวจภธรหรอผบงคบการต ารวจภธรเปนอนงด เวนแตจะเปนอ านาจของอธบดกรมต ารวจ ขอ 5.3 นายอ าเภอ มอ านาจเชนเดยวกบผวาราชการจงหวด ขอ 5.4 ปลดอ าเภอผเปนหวหนาประจ ากงอ าเภอ มอ านาจเชนเดยวกบนายอ าเภอ

21 จากหลกการตามระเบยบดงกลาว จงมแนวทางปฏบตเพอใหเกดความเปนธรรมและความสงบเรยบรอย ดงน 1. ปลดกระทรวงมหาดไทย ผวาราชการจงหวด นายอ าเภอ ปลดอ าเภอผเปนหวหนาประจ ากงอ าเภอ เมอเหนเปนการสมควรมอ านาจเขาควบคมการสอบสวนได ถงแมจะไมมการรองเรยนขอความเปนธรรมกตาม 2. การเขาควบคมการสอบสวน กอใหเกดอ านาจในการสอบสวน ดงน 2.1 เรยกส านวนการสอบสวนมาตรวจพจารณาและสงใหพนกงานสอบสวนฝายต ารวจด าเนนการตามทเหนสมควร 2.2 สงอนญาตหรอไมอนญาตใหปลอยชวคราว 2.3 สงใหเปลยนตวพนกงานสอบสวน หมายความเฉพาะเปลยนตวพนกงานสอบสวนฝายต ารวจดวยกน มไดหมายรวมถง เปลยนพนกงานสอบสวนฝายต ารวจเปนพนกงานสอบสวนฝายปกครอง เพราะอ านาจการสอบสวนคดอาญาตามขอบงคบกระทรวงมหาดไทยยงคงเปนอ านาจหนาทฝายต ารวจอยตามปกต 2.4 ใหพนกงานสอบสวนฝายปกครองเขารวมท าการสอบสวน 2.5 เปนหวหนาพนกงานสอบสวนผรบผดชอบ ตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 18 วรรคทาย และเปนพนกงานสอบสวนผรบผดชอบมาตรา 140 2.6 เมอผวาราชการจงหวดเขาควบคมการสอบสวนแลว พนกงานสอบสวนฝายต ารวจอนใดจะสงแกไขเปลยนแปลงอ านาจของผวาราชการจงหวดไมได เวนแตอธบดกรมต ารวจเปนผสงในฐานะทเปนหวหนาพนกงานสอบสวนทวราชอาณาจกร ส าหรบนายอ าเภอกเชนเดยวกน ผทมอ านาจแกไขเปลยนแปลงไดแก ผวาราชการจงหวด หรออธบดกรมต ารวจเทานน 3. ผวาราชการจงหวด สามารถเขาควบคมการสอบสวนคดอาญา ในฐานะหวหนาพนกงานสอบสวนผรบผดชอบตามขอบงคบฯ พ.ศ. 2523 ขอ 124 วรรคสอง ไดโดยไมตองปฏบต ตามขอบงคบขอ 12.4 วรรคหนงกอน กลาวคอ ถาเปนการสมควรสามารถเปลยนพนกงานสอบสวนหรอตงพนกงานสอบสวนฝายปกครองไปรวมไดเลย ฯลฯ โดยไมตองเรยกมาเรงรดใหค าแนะน ากอน นายอ าเภอ ปลดอ าเภอผเปนหวหนาประจ ากงอ าเภอ กมอ านาจเชนเดยวกบผวาราชการจงหวด 4. กรณทจะถอวาผวาราชการจงหวด นายอ าเภอ ปลดอ าเภอผเปนหวหนาประจ ากงอ าเภอ เปนหวหนาพนกงานสอบสวนผรบผดชอบ ตามมาตรา 18 วรรคทาย หรอพนกงานสอบสวนผรบผดชอบตามมาตรา 140 แหงประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา ในทางปฏบตผวาราชการจ งหวด นายอ าเภอ ปลดอ าเภอผเปนหวหนาประจ ากงอ าเภอ จ าเปนตองสงการเปนลายลกษณอกษรอยางชดเจน เพอใหผทเกยวของในกระบวนการยตธรรม เชน พนกงานสอบสวน อยการ หรอ ศาล ทราบถงสถานะทางกฎหมายของ ผสงการ ซงไดใชอ านาจเขาควบคมคดตามขอบงคบฯ แลว ตลอดจนเพอความสมบรณของส านวนการสอบสวนและคด 5. การเขาควบคมการสอบสวนคดอาญา ในฐานะหวหนาพนกงานสอบสวนผรบผดชอบมแนวทางปฏบตดงน (1) มหนงสอแจงหวหนาพนกงานสอบสวนฝายต ารวจทราบถงการเขาควบคมการสอบสวน การมอบหมายใหพนกงานสอบสวนฝายปกครองเขารวมการสอบสวน หรอการเปลยนแปลงพนกงานสอบสวนฝายต ารวจ (ถาม) (2) สงก าชบพนกงานสอบสวนฝายต ารวจ ใหมหนงสอแจงนดหมายใหพนกงานสอบสวนฝายปกครองเขารวมท าการสอบสวนคดตงแตตน กลาวคอ ตงแตการตงรปคด การก าหนดประเดนการสอบสวน จนถงการสอบสวนเสรจสน

22 (3) สงก าชบพนกงานสอบสวนฝายปกครองใหเขารวมการสอบสวนอยางจรงจง (4) เรยกส านวนการสอบสวนมาเพอตรวจพจารณาสงการทกระยะ 15 วน/ครง (5) เรงรดการสอบสวน การควบคม ฝากขงผตองหา ใหเปนไปตามระยะเวลาทกฎหมายก าหนดโดยเครงครด (6) เปนผสงอนญาตหรอไมอนญาตใหปลอยชวคราว (7) เปนผรบผดชอบด าเนนการทกกรณในการสอบสวนด าเนนคด ใหเปนไปตามทกฎหมายก าหนด (8) เปนผท าความเหนควรสงฟอง หรอสงไมฟอง หรองดการสอบสวน ดงนน การอนญาตใหปลอยชวคราว การคนของกลาง การสงส านวนการสอบสวนไปยงพนกงานอยการ ใหพนกงานสอบสวนเสนอความเหนใหผวาราชการจงหวด หรอนายอ าเภอ หรอปลดอ าเภอผเปนหวหนาประจ ากงอ าเภอในฐานะหวหนาพนกงานสอบสวนพจารณาสงการทกครง 3. ระเบยบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการบรหาร การปกครองและพฒนาระดบต าบล พ.ศ. 2535 เพอใหการบรหารราชการระดบต าบลมประสทธภาพ สามารถใหบรการ พฒนาปกครอง และรกษาความสงบเรยบรอยแกประชาชนไดอยางมประสทธภาพ รฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย จงวางระเบยบไว ดงตอไปน “นายอ าเภอ” หมายความรวมถง ปลดอ าเภอผเปนหวหนาประจ ากงอ าเภอดวย “ศนยประสานการปฏบตราชการประจ าต าบล” หมายความวา สถานทปฏบตราชการประจ าต าบล ซงจดใหมขนเพอเปนศนยกลางประสานการบรหาร การปกครอง และการพฒนาของต าบล โดยมปลดอ าเภอหรอขาราชการทไดรบมอบหมายคนหนง ท าหนาทประสานงานและก ากบการด าเนนงานของหนวยงานตางๆ ของทางราชการและเอกชนทปฏบตงานในต าบล นน “ผประสานงานประจ าต าบล” หมายความวา ปลดอ าเภอซงนายอ าเภอแตงตงใหเปนผประสานงานประจ าต าบลเพอปฏบตงานพฒนา บรการ ปกครอง ความมนคงและรกษาความสงบเรยบรอยใหแกประชาชนในต าบลนน และใหหมายความรวมถงขาราชการอนๆ ซงนายอ าเภอแตงตง “งานพฒนา” หมายความวา การพฒนาต าบลตามแผนพฒนาต าบลของสวนราชการตางๆ ในระบบการพฒนาชนบท (กชช.) โครงการพฒนาจงหวดงบประมาณสนบสนนสวนภมภาคและสวนทองถน โครงการพฒนาต าบล ซงก าหนดไวในระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการบรหารการพฒนาชนบท พ.ศ. 2534 และรวมถงการพฒนาทใชงบประมาณขององคการบรหารสวนจงหวดและการพฒนาตามขบวนการพฒนาอดมการณแผนดนธรรมแผนดนทอง “งานบรการ” หมายความวา งานราชการทน าไปบรการประชาชนในระดบต าบล “งานปกครอง” หมายความวา การก ากบปกครองต าบลใหเปนไปตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบทก าหนดไว รวมทงการพฒนาและสงเสรมความรความเขาใจในการปกครองตามระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยเปนประมข “งานรกษาความสงบเรยบรอย” หมายความวา การจดระบบการรกษาความมนคงและความสงบเรยบรอยภายในต าบล เพอใหประชาชนมความปลอดภยในชวตและทรพยสน หมวด 2 การปฏบตงานของศนยประสานการปฏบตราชการประจ าต าบล ขอ 10 ศนยประสานการปฏบตราชการประจ าต าบล มขอบเขตบรหารราชการพฒนาบรการ ปกครอง และรกษาความมนคงความสงบเรยบรอยใหแกประชาชน ดงน ง. งานรกษาความมนคงและความสงบเรยบรอย (1) ประชาชนมความปลอดภยในชวตและทรพยสน

23 (2) ปองกนและปราบปรามมจฉาชพและผมอทธพลภายในต าบล (3) ปองกนและปราบปรามแทรกแซงของกลมผทไมหวงดตอความสงบเรยบรอยของบานเมองในต าบล ขอ 11 วธการปฏบตงานของผประสานงานประจ าต าบล มดงน ง. วธการปฏบตงานรกษาความมนคงและความสงบเรยบรอย (1) ใหประสานงานกบหวหนาสถานต ารวจภธรต าบล หรอนายต ารวจชนสญญาบตรทมหนาทวางระบบการรกษาความสงบเรยบรอยและความมนคง โดยประสานกบสถานต ารวจภธรทองทกองก าลงทหาร กงทหาร ต ารวจตระเวนชายแดน และอาสาสมครในการปฏบตงาน ทงน ใหใชองคกรจดตงในหมบานทมอยแลว เชน ไทยอาสาปองกนชาต (ทส.ปช.) กองหนนเพอความมนคงแหงชาต (กนช.) หรอคณะกรรมการหมบานฝายปองกนและรกษาความสงบเรยบรอยเปนหลกในการเขามสวนรวมปฏบตงาน (2) ใหประสานกบก านน ผใหญบาน ผชวยผใหญบาน สารวตรก านน ในการรกษาความสงบเรยบรอย ความปลอดภยในชวตและทรพยสนของราษฎรในเขตต าบล ขอ 12 กจกรรมการปฏบตงานของศนยประสานการปฏบตราชการประจ าต าบล มดงน (1) ปองกนปละปราบปรามอาชญากรรม และผม อทธพล โดยประสานกบก านน ผใหญบานและเจาหนาทต ารวจประจ าสถานต ารวจภธรอ าเภอ หรอสถานต ารวจภธรต าบล (2) สงเสรมและด าเนนการเกยวกบการสรางมวลชนและการขาว (3) ปองกนภยฝายพลเรอนและอาสาสมครปองกนสาธารณภยระดบต าบล (4) ปองกนและปราบปรามยาเสพตด (5) จดเวรยามประจ าหมบาน (6) ตรวจสอบตดตามพฤตการณของบคคลแปลกหนา (7) สรางระบบสญญาณเตอนภยในหมบาน (8) ตดตามสถานการณดานการเมอง และเศรษฐกจของต าบล หมบานทประสานสมพนธกบการเคลอนไหวของกลมพลงประชาชนในการเรยกรองตอรฐบาล (9) ปฏบตงานอน ซงนายอ าเภอมอบหมาย ขอ 13 หนาทความรบผดชอบของเจาหนาททางราชการ 1. ผประสานงานประจ าต าบล ท าหนาท (1) งานพฒนา ท าหนาทประสาน ตดตามและดแลการด าเนนงานตามโครงการพฒนาของหนวยงานตาง ๆ ในต าบล สนบสนนการจดท าแผนพฒนาต าบลตามโครงการพฒนาเพอใชงบประมาณตาง ๆ เรงรดการจดเกบภาษบ ารงทองท ภาษโรงเรอนและทดน การจดเกบภาษปาย และอากรฆาสตว สนบสนนการท างานของสภาต าบล (2) งานบรการ รบผดชอบงานของทท าการปกครองอ าเภอทน ามาบรการในต าบล (3) งานปกครอง (4) งานรกษาความมนคงและความสงบเรยบรอย โดยประสานงานกบหวหนาสถานต ารวจภธรต าบล หรอนายต ารวจสญญาบตร (5) ต ารวจท าหนาทรบผดงานรกษาความมนคงและความสบเรยบรอย ขอ 17 ใหผประสานงานประจ าต าบลมหนาทในการรวบรวมการปฏบตงานใหนายอ าเภอ สรปผลการปฏบตงานใหผวาราชการจงหวดทราบทกรอบ 4 เดอน และรอบปงบประมาณ ขอ 18 การตดตามผลการด าเนนงาน (2) ระดบอ าเภอใหนายอ าเภอแตงตงคณะท างานตดตามผล โดยมนายอ าเภอเปนหวหนาคณะท างาน

24 4. ขอบงคบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการสอบสวนคดอาญาบางประเภทในจงหวดอนนอกจากกรงเทพมหานคร พ.ศ. 2520 และตามระเบยบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการเปรยบเทยบและการสอบสวนคดอาญาบางประเภท พ.ศ. 2521 การสอบสวนกรณน มแนวทางปฏบต ดงน (1) ใหผวาราชการจงหวดแตงตงปลดอ าเภอทกคนเปนพนกงานสอบสวน โดยใหปลดอ าเภอแตละคนท าหนาทสอบสวนเรองทเกยวกบงานทตนกระท าอย ในการนใหปลดอ าเภออาวโสเปนพนกงานสอบสวนกลาง แตถานายอ าเภอหรอปลดอ าเภอผเปนหวหนาประจ ากงอ าเภอเหนวาปลดอ าเภอผใดมพฤตการณไมเหมาะสม กอาจขอใหผวาราชการจงหวดงดแตงตงผนนเปนพนกงานสอบสวนได (2) คดทเปรยบเทยบได ใหพนกงานสอบสวนหรอพนกงานเจาหนาทผทมอ านาจเปรยบเทยบก าหนดคาปรบ ถาผตองหาและผเสยหายยนยอมกใหบนทกค ายนยอมลงในส านวนและบนทกการเปรยบเทยบลงในสมดเปรยบเทยบคด เมอผตองหาช าระคาปรบแลวคดนนเปนอนเสรจเดดขาด (3) เมอไดท าการเปรยบเทยบแลว ใหสงส านวนเปรยบเทยบปรบไปยงพนกงานอยการ ถาพนกงานอยการไมมค าสงเปนอยางอนภายในหนงเดอน ถอวาเหนชอบ (4) ตามระเบยบส านกงานกลางทะเบยนราษฎร กรมการปกครอง วาดวยการเปรยบเทยบความผดเกยวกบทะเบยนราษฎร พ.ศ. 2515 ซงออกตามพระราชบญญตการทะเบยนราษฎร ขอ 1 ใหนายทะเบยนทองถนมอ านาจเปรยบเทยบคดอาญาทเกดขนตามพระราชบญญตดงกลาว ในเขตอ าเภอหรอเทศบาลแลวแตกรณ โดยไมตองอาศยอ านาจตามขอบงคบกระทรวงมหาดไทยแตอยางใด ในทางปฏบตหากเกดความผดตามพระราชบญญตนขน นายอ าเภอกอาจจะท าการเปรยบเทยบไดในฐานะนายทะเบยนอ าเภอ หรอจะท าการเปรยบเทยบในฐานะพนกงานสอบสวนฝายปกครองโดยอาศยอ านาจตามกฎหมายและขอบ งคบกระทรวงมหาดไทยฯ ดงกลาวกได ฉะนนเพอมใหเกดความลดหลนในทางปฏบตเมอเกดกรณความผดตามพระราชบญญตดงกลาว ใหนายอ าเภอใชอ านาจเปรยบเทยบในฐานะนายทะเบยนอ าเภอ ส าหรบในเขตเทศบาลกใหนายทะเบยนทองถนท าการเปรยบเทยบตามระเบยบส านกงานกลางทะเบยนราษฎรฯ โดยไมตองสงใหพนกงานสอบสวนฝายปกครองท าการเปรยบเทยบตามขอบงคบกระทรวงมหาดไทยฯ แตเมอไดใชอ านาจตามระเบยบส านกงานกลางทะเบยนราษฎรแลว ผกระท าผดไมยนยอมใหเปรยบเทยบหรอยนยอมใหเปรยบเทยบแตไมช าระคาปรบภายในระยะเวลาทก าหนด จงใหพนกงานสอบสวนฝายปกครองท าการสอบสวนด าเนนคดตามขอบงคบกระทรวงมหาดไทยฯ เพราะนายทะเบยนอ าเภอหรอนายทะเบยนทองถนไมมอ านาจ 5. พระราชบญญตปองกนและบรรเทาสาธารณภย พ.ศ. 2550 สาธารณภย หมายความวา อคคภย วาตภย อทกภย ภยแลง โรคระบาดในมนษย โรคระบาดสตว การระบาดของศตรพช ตลอดจนภยอน ๆ อนมผลกระทบตอสาธารณชนไมวาเกดจากธรรมชาต มผท าใหเกดขน อบตเหต หรอเหตอนใด ซงกอใหเกดอนตรายแกชวต รางกายของประชาชน หรอความเสยหายแกทรพยสนของประชาชน หรอของรฐ และใหหมายความรวมถงภยทางอากาศและการกอวนาศกรรมดวย มาตรา 19 ใหนายอ าเภอเปนผอ านวยการอ าเภอ รบผดชอบและปฏบตหนาทในการปองกนและบรรเทาสาธารณภยในเขตอ าเภอของตน และมหนาทชวยเหลอผอ านวยการจงหวดตามทไดรบมอบหมาย ในการปฏบตหนาทของผอ านวยการอ าเภอตามวรรคหนง ใหผอ านวยการอ าเภอ มอ านาจสงการหนวยงานของรฐและองคกรปกครองสวนทองถนทเกยวของซงอยในเขตอ าเภอ ใหด าเนนการในการปองกนและบรรเทาสาธารณภยตามแผนการปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวด และมอ านาจสงการ ควบคม และก ากบดแลการปฏบตหนาทของเจาพนกงานและอาสาสมครใหเปนไปตามพระราชบญญตน 6. การพทกษพนทสวนหลงและการควบคมการสงใชกลมพลงประชาชนในหนาทนายอ าเภอ กลมพลงประชาชนทนายอ าเภอมบทบาทก ากบดแลสนบสนนใหมภารกจในการพทกษพนทสวนหลง ประกอบดวยกลมพลงทส าคญ คอ

25 (1) ลกเสอชาวบาน (ลส.ชบ.) เปนก าลงประชาชนซงจดตงโดยกองก ากบต ารวจตระเวนชายแดน เขต 4 รวมกบส านกงานเขตการศกษา 9 จงหวดอดรธาน โดยเรมจดใหมการฝกอบรมราษฎรเปนครงแรก จ านวน 125 คน เมอวนท 9 – 12 สงหาคม 2514 ทบานเหลากอหก กงอ าเภอนาแหว จงหวดเลย ดวยความคดรเรมทจะน าเอาหลกการของลกเสอมาใชในการเสรมสรางความสงบสขใหแกประเทศชาต โดยการเขาถงประชาชนทางดานการศกษา การรกษาพยาบาล การเกษตร การอาชพ และงานชางสนาม เพอสรางความสามคคปรองดองและความเปนมตรในหมประชาชน อนจะน าไปสการชวยลดความรนแรงของสถานการณกอการรายในพนทตาง ๆ โดยผรบการฝกจะตองมอายตงแต 15 ป ขนไป ไมจ ากดเพศ เชอชาต และศาสนา ความทราบถงพระบาทสมเดจพระเจาอยหว จงทรงรบโครงการนไวในพระราชานเคราะห ตงแตวนท 9 มนาคม 2515 และคณะกรรมการลกเสอแหงชาตรบรองใหเปนกจการหนงของคณะลกเสอ เมอวนท 5 กรกฎาคม 2516 (2) โครงการอาสาพฒนาและปองกนตนเอง (อพป.) จากสถานการณกอการรายภายในประเทศทเพมความรนแรงและกวางขวางยงขน หลงเกดเหตการณ 14 ตลาคม 2516 รฐบาลมแนวคดทจะสรางภมคมกนใหแกหมบานในพนทหางไกล เพอใหราษฎรภายในแตละหมบานนนมบทบาทในการเปนอาสาสมครเพองานพฒนาในทกสาขาและสามารถปองกนหมบานนนไดโดยตวของตวเอง จงไดมค าสงนายกรฐมนตร ท 18/2518 ลงวนท 23 มกราคม แตงตงใหผอ านวยการปองกนการกระท าอนเปนคอมมวนสตทวไป เปนผบรหารโครงการพฒนาและปองกนตนเอง แหงชาต (อพป.) และมค าสงกองอ านวยการรกษาความมนคงภายใน (กอ.รมน.) ท 43/2518 ลงวนท 29 พฤษภาคม 2518 จดตงศนยอาสาและปองกนตนเอง (ศอพป.) ขน เปนสวนหนงของ กอ.รมน. เพอท าหนาทอ านวยการ ประสานงาน ก ากบดแลใหการด าเนนงานของสวนราชการตาง ๆ ทงฝายพลเรอน ต ารวจ และทหาร ทมโครงการเกยวกบการพฒนาบรการและการรกษาความปลอดภยทงหลายในชนบท ไดมการด าเนนการไปตามแนวคดของโครงการ อพป. แหงชาต สวนการด าเนนงานของสวนภมภาคลงไปจนถงอ าเภอ ไดมการจดตงหนวย ศอพป. ระดบภาค ระดบจงหวด และอ าเภอ เพอท าหนาทประสานงานกบหนวยราชการในทองถน การด าเนนงานตามโครงการ อพป. มวตถประสงคหลกจะใหราษฎรในหมบานมสวนรวมรบผดชอบการบรหารงานของหมบาน ตอตานการกอการรายดวยตวของตวเองเปนหลกและรวมมอในกจกรรมอน ๆ ของรฐบาล จนกระทงไดมการออกพระราชบญญตหมบานอาสาพฒนา พ.ศ. 2518 ขน ราษฎรในหมบาน อพป. จงถอไดวาเปนกลมราษฎรอาสาสมครขนพนฐาน มขดความสามารถทรวมและใหการสนบสนนการท างานของหนวยงานภาครฐ โครงการ อพป. เปนโครงการทสรางหมบานใหเปนหมบานทเขมแขงทงในทางดานการเมอง เศรษฐกจ สงคม การปกครอง และการรกษาความปลอดภยและปองกนหมบาน โดยราษฎรในหมบานนนท าหนาทเสมอนหนง “รฐบาลหมบาน” ตามแนวทางของประชาธปไตย อพป. จะด าเนนการสรางเสรมโครงการจดพนฐานของหมบานมนคง เขมแขง สามารถด าเนนการบรหาร การปกครอง การสงคม และเศรษฐกจไดดวยหมบานของตนเองและตามโครงการนมแต “หมบาน อพป.” แตไมมหนวยการจดราษฎร อพป. เปนหมวดหมใด ๆ ทงสน ราษฎรทกคนคงถอวาเปนชาวบานของหมบานนนเหมอนชาวบานทวไป ไมมอะไรเปนพเศษแตประการใดทงสน (3) ไทยอาสาปองกนชาต ในชวงหลงเหตการณ 14 ตลาคม 2516 ตดตอเรองมาจนถงหลงเหตการณ 6 ตลาคม 2519 ไดมการจดตงกลมราษฎรอาสาสมครขนในหลาย ๆ พนท ดวยวตถประสงคตาง ๆ กน เฉพาะทไดรบการสนบสนนจากสวนราชการตาง ๆ มอาทเชน กลมไทยบานอาสาปองกนตนเอง (ทสป.) กลมราษฎรอาสาสมครพฒนาทองถนและปองกนและปราบปรามอาชญากรรม (รส.พป.) กลมราษฎรอาสาและปองกนตนเอง (รอป.) กลมราษฎรอาสาสมครปองกนชายแดน เปนตน

26 รฐบาลสมยนน ซงม พลเอกเกรยงศกด ชมะนนท เปนนายกรฐมนตร จงไดประชมปรกษาหารอกนและออกระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยไทยอาสาปองกนชาต พ.ศ. 2521 เมอวนท 4 กนยายน 2521 ใหยกเลกระเบยบ ขอบงคบ ค าสง โครงการ หรอแผนการอนใดทเกยวของกบการด าเนนกจการกลมอาสาสมครของสวนราชการในสงกดกระทรวงมหาดไทย กระทรวงกลาโหม กองอ านวยการรกษาความมนคงภายในจงหวด รฐวสาหกจหรอสวนราชการอนใดทมวตถประสงคท านองเดยวกนน เวนแตกจการลกเสอชาวบาน กจการกองอาสารกษาดนแดน และโครงการอาสาพฒนาและปองกนตนเอง (อพป.) แลวจดตงโครงการ ทสปช. ขนโดยมผอ านวยการปองกนการกระท าอนเปนคอมมวนสต (ผอ.ปค.) เปน ผอ.ศนย ทสปช. อ าเภอ (4) โครงการกองหนนเพอความมนคงของชาต (กนช.) โดยกองทพบกพจารณาถงการทประเทศไทยประสบปญหา สวนหนงเกดจากการทประเทศชาตขาดทรพยากร “คน” ทมคณภาพทางดานระเบยบวนย ส านกในหนาทและดานอดมการณ และเหนวาทหารกองหนนเคยไดรบการฝกอบรมมาแลวอยางนอย 2 ป มอยทวทกภาคของประเทศ นาจะน าก าลงมาใชแกปญหาดงกลาว จงไดมค าสงกองทพบก ท 520/2524 เรอง โครงการทหารกองหนนเพอความมนคงของชาต ลงวนท 25 กรกฎาคม 2524 ออกมาใชบงคบแกทหารในกองทพบกโดยมวตถประสงคส าคญประการหนงเพอใหสมาชกทหารกองหนนเปนผน าประชาชนในการพฒนาหมบาน (5) กองอาสารกษาดนแดน (อส.) เปนองคกรอาสาสมครพลเรอนตดอาวธ ซงจดอยในประเภทก าลงประจ าถน จดตงโดย พระราชบญญตกองอาสารกษาดนแดน พ.ศ. 2497 การด าเนนงานยามปกตขนอยกบกระทรวงมหาดไทย แต “เมอมการประกาศใชกฎอยการศกในทองทใดเจาหนาทและสมาชก อส. จะอยในบงคบบญชาของฝายทหาร” สมาชก อส. เปนราษฎรอาสาสมครซงภมล าเนาหรอถนทอยพนทนน ๆ มอายตงแต 17 ถง 60 ป มภารกจยามสงคราม คอ (1) บรรเทาภยทเกดจากภยธรรมชาตและการกระท าของขาศก (2) ท าหนาทรกษาความสงบภายในทองทรวมกบพนกงานฝายปกครองหรอต ารวจ (3) รกษาสถานทส าคญและการคมนาคม (4) ปองกนการจารกรรม สดบตรบฟง และรายงานขาว (5) ท าการชวยเหลอและใหความสะดวกแกฝายทหารตามททหารต องการและตดทอน ก าลงขาศก (6) เปนก าลงส ารองทพรอมจะเพมเตมและสนบสนนก าลงทหารไดเมอจ าเปน องคกรสวนกลางของ อส. ประกอบดวย คณะกรรมการกลาง อส. ซงรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยเปนประธาน และรฐมนตรวาการกระทรวงกลาโหมเปนรองประธานโดยต าแหนง กบมคณะอนกรรมการกลาง อส. ซงเจากรมยทธการทหารบกเปนประธาน การบรหารงานโดยทวไปเปนไปตามนโยบายและวทยาการทางเทคนคของสภาความมนคงแหงชาต นอกจากนนยงมกองบญชาการกองอาสารกษาดนแดน (บก.อส.) ซงเปนหนวยของกระทรวงมหาดไทยท าหนาทบงคบบญชาการด าเนนการในการเตรยมก าลงสมาชก รวมทงการใชก าลงตามอ านาจทกฎหมายก าหนดไว มรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยเปนผบงคบบญชา สวนการด าเนนงานในรายละเอยดเปนหนาทของกองอาสารกษาดนแดน ซงเปนหนวยในสงกดกรมการปกครอง ส าหรบองคกรสวนภมภาค ประกอบดวย กองบงคบการอาสารกษาดนแดนจงหวด (บก.อส.จ.) ซงมอยในทกจงหวดโดยผวาราชการจงหวดเปนผบงคบบญชา มก าลงสมาชก อส. เปนหนวยขนตรงอย 2 ประเภท คอ กองรอยอาสารกษาดนแดน (รอย อส.จ.) ซงผบงคบกองรอยแตงตงจากนายทหาร กบกองรอยอาสารกษาดนแดนอ าเภอ (รอย อส.อ.) มนายอ าเภอเปนผบงคบกองรอย 7. ระเบยบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการชวยเหลอเจาพนกงานของหนวยก าลงคมครองและรกษาความสงบเรยบรอย ภายในหมบาน พ.ศ. 2551 (รวมแกไขเพมเตม)

27 ขอ 9 ในอ าเภอหนงใหมกองพนหนวยรกษาความปลอดภยหมบาน โดยมนายอ าเภอเปนผบงคบกองพนหนวยรกษาความปลอดภยหมบาน และมปลดอ าเภอ นายต ารวจชนสญญาบตรและขาราชการในพนทตามทนายอ าเภอแตงตง เปนรองผบงคบกองพนหนวยรกษาความปลอดภยหมบาน ฝายยทธการและการขาว ฝายกจการมวลชน ฝายก าลงพล สงก าลงบ ารง ฝายสอสารและงบประมาณ ขอ 10 ในต าบลหนงใหมกองรอย ชรบ. โดยมปลดอ าเภอประจ าต าบลเปนผบงคบกองรอย ชรบ. และมขาราชการอนตามทนายอ าเภอแตงตง เปนรองผบงคบกองรอย ชรบ. ฝายยทธการและการขาว ฝายกจกรรมมวลชน ฝายก าลงพล สงก าลงบ ารง ฝายสอสารและงบประมาณ โดยใหก านนในต าบลนนเปนผชวยผบงคบกองรอย ชรบ. 8. ศนยปฏบตการพลงแผนดนเพอเอาชนะยาเสพตด การจดตงศนยปฏบตการพลงแผนดนเพอเอาชนะยาเสพตด ซงมการจดตงในระดบชาต ระดบกระทรวง ระดบกรม ระดบจงหวด ระดบอ าเภอ และระดบต าบล ศนยปฏบตการพลงแผนดนเพอเอาชนะยาเสพตดระดบอ าเภอ มนายอ าเภอเปนผอ านวยการศนย มคณะกรรมการจากภาคสวนตาง ๆ ทกหนวยงานรวมเปนกรรมการ มภารกจและมาตรการทตองท างานแกไขปญหาเชงบรณาการ 3 ดานไดแก 1. ดานการปองกนการแพรระบาดของยาเสพตด 2. ดานการปราบปรามจบกมผกระท าผดมาลงโทษ 3. ดานการบ าบดรกษาและฟนฟ

5. นโยบำย ยทธศำสตร กฎหมำย และระเบยบเกยวกบกำรแกไขปญหำควำมไมสงบในพนทจงหวดชำยแดนภำคใต ความมนคงเปนปจจยส าคญประการหนงทจะมผลตอการพฒนาประเทศในทกมต ซงรฐบาลก าหนดนโยบาย ยทธศาสตร และแผนหลกตาง ๆ ของชาตขน เพอใชเปนกรอบแนวทางส าหรบสวนราชการทเกยวของ รวมถงกองอ านวยการรกษาความมนคงภายในราชอาณาจกร น าไปก าหนดนโยบาย ยทธศาสตรแนวทางหรอมาตรการ ตลอดจนแผนงาน/โครงการรองรบใหมประสทธภาพ และมความสอดคลองกนทงระดบชาตไปถงระดบพนท การขบเคลอนงานแกไขปญหาและพฒนาจงหวดชายแดนภาคใต นบตงแตคณะรกษาความสงบแหงชาตเขามาบรหารประเทศ ชวงปลายเดอนพฤษภาคม 2557 ไดก าหนดแนวนโยบายทมงเสรมสรางเอกภาพ และประสทธภาพในการด าเนนงานของกระทรวง ทบวง กรม และหนวยงานทเกยวของ และใหอนมตใหใชนโยบายการบรหารและการพฒนาจงหวดชายแดนภาคใต พ.ศ. 2560 – 2562 เปนกรอบแนวทางหลกในการด าเนนภารกจการขบเคลอนตอไป จนกวาจะมประกาศเปลยนแปลง 5.1 ประกำศคณะรกษำควำมสงบแหงชำต ฉบบท 98/2557 เรอง กำรแกไขปญหำจงหวดชำยแดนภำคใต ไดจดท าออกมาเพอใหการแกไขปญหาดงกลาวด าเนนการอยางมประสทธภาพมากขนและมการปฏบตงานอยางบรณาการและเปนเอกภาพโดยทกภาคสวนมสวนรวมในการด าเนนการ อนจะท าใหสามารถบรรลผลในการขจดหรอลดปญหาทเกดขน เกดความสงบสขในพนท ความปลอดภยในชวตและความเปนอยของประชาชน เกดความเชอมนแกประชาชน ตลอดจนมบรรยากาศทเอออ านวยตอการพฒนาทางดานเศรษฐกจและสงคม คณะรกษาความสงบแหงชาตจงมประกาศ ดงตอไปน ขอ 1 สวนราชการ หนวยงานของรฐ และผทเกยวของ น านโยบายการบรหารและการพฒนาจงหวดชายแดนภาคใต พ.ศ. 2555 – 2557 ซงจดท าขนตามกฎหมายวาดวยการบรหารจงหวด

28 ชายแดนภาคใต มาใชในการปฏบตงานของสวนราชการ หนวยงานของรฐ และผทเกยวของ ท งน จนกวาจะมนโยบายการบรหารและการพฒนาจงหวดชายแดนภาคใตใหม ขอ 2 ในการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต ใหแบงการบรหารงานเปน 3 ระดบไดแก ระดบนโยบาย ระดบแปลงนโยบายไปสการปฏบต และระดบหนวยปฏบต ตามหลกเกณฑดงตอไปน (1) ระดบนโยบาย ใหหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาตเปนผรบผดชอบในการก าหนดนโยบายและแนวทางการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต โดยใหสอดคลองกบนโยบายการบรหารและการพฒนาจงหวดชายแดนภาคใต และมส านกงานสภาความมนคงแหงชาตเปนผใหค าปรกษา (2) ระดบแปลงนโยบายไปสการปฏบต โดยแบงออกเปน 2 สวน ดงตอไปน (ก) ใหมคณะกรรมการขบเคลอนการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต โดยเรยกยอวา “คปต.” ประกอบดวย ประธานกรรมการ กรรมการ เลขานการ และผชวยเลขานการตามทคณะรกษาความสงบแหงชาตแตงตง โดยใหมอ านาจหนาทในการบรณาการงานการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใตของสวนราชการ หนวยงานของรฐ คณะกรรมการยทธศาสตรดานการพฒนาจงหวดชายแดนภาคใตตามกฎหมายวาดวยการบรหารราชการจงหวดชายแดนภาคให และคณะกรรมการขบเคลอนนโยบายและยทธศาสตรการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต ตามค าสงส านกนายกรฐมนตร ท 307/2555 เรอง แตงตงคณะกรรมการขบเคลอนนโยบายและยทธศาสตรการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต ลงวนท 21 พฤศจกายน 2555 และทแกไขเพมเตม (ข) ใหกองอ านวยการรกษาความมนคงภายในราชอาณาจกรและศนยอ านวยการบรหารจงหวดชายแดนภาคใต เปนหนวยงานหลกรวมกนในการบรณาการแผนปฏบตการ แผนงาน และโครงการของสวนราชการและหนวยงานของรฐ ในดานความมนคงและดานการพฒนาทเกยวกบการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต ตลอดจนสรางความประสานสอดคลองในทกมต (3) ระดบหนวยปฏบต ใหกองอ านวยการรกษาความมนคงภายใน ภาค 4 สวนหนา เปนหนวยงานหลก มหนาทรบผดชอบขบเคลอนงานการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใตทงปวงในพนท และใหศนยอ านวยการบรหารจงหวดชายแดนภาคใตจดใหมศนยอ านวยการบรหารจงหวดชายแดนภาคใต สวนหนา เพอปฏบตงานรวมกบกองอ านวยการรกษาความมนคงภายใน ภาค 4 สวนหนา ขอ 3 ใหสวนราชการและหนวยงานรฐเรงรดการปฏบตตามนโยบายการบรหารและการพฒนาจงหวดชายแดนภาคใต พ.ศ. 2555 – 2557 ทงน ส าหรบการปฏบตงานตงแตปลายปงบประมาณ 2557 เปนตนไป และใหจดล าดบความส าคญเรงดวนในการปฏบตงานตามแนวทางดงตอไปน (1) ใหกองอ านวยการรกษาความมนคงภายในราชอาณาจกร กระทรวงกลาโหม กระทรวงมหาดไทย ส านกงานต ารวจแหงชาต และหนวยงานดานความมนคง เสรมสรางศกยภาพ ขดความสามารถ และประสทธภาพในการรกษาความปลอดภยพนทเปาหมาย เรงรดการด าเนนการปองกนและแกไขปญหาภยแทรกซอน ด าเนนการลดพนทเขตอทธพลของกลมผกอเหตรนแรง และคมครองหรอเฝาระวงความปลอดภยของประชาชนและเปาหมายออนแอ เพอลดความเสยงภยจากการกอเหตการณรนแรง ทงน ตองมการสนบสนนการมสวนรวมของทกภาคสวนในการเสรมสรางความเขมแขงของชมชนและหมบาน (2) ใหส านกงานสภาความมนคงแหงชาตรบผดชอบในการประสานกบสวนราชการและหนวยงานอนทเกยวของ เพอจดท าแผนขบเคลอนขบวนการพดคยเพอสนตสขจงหวดชายแดนภาคใต อนเปนการสรางหลกประกนความตอเนองและความเชอมนตอผมสวนไดเสยกบปญหาจงหวดชายแดนภาคใตทกกลมในการเขามามสวนรวมในกระบวนการพดคย โดยในแผนดงกลาวอยางนอยตองมเนอหาครอบคลมวตถประสงค เปาหมาย ขอบเขตในเชงหลกการของกระบวนการ กลไกในการขบเคลอนในระดบตาง ๆ การเชอมโยงกบบทบาทขององคกรภาคประชาสงคมและการสนบสนนจากสวนราชการและหนวยงานของรฐ ทางดานเครองมอ ทรพยากรบคคล งบประมาณ และเรองอน ๆ ทจ าเปน

29 (3) ใหกระทรวงยตธรรมและหนวยงานบงคบใชกฎหมายทกหนวยในพนทจงหวดชายแดนภาคใต สรางความเชอมนแกประชาชนโดยการบงคบใชกฎหมายดวยความเปนธรรม ไมเลอกปฏบตและค านงถงสทธเสรภาพของประชาชน และใหเจาหนาทของรฐมความตระหนกในการปฏบตตามกฎหมายและเคารพหลกสทธมนษยชนโดยเครงครด รวมทงสงเสรมใหประชาชนมความร ความเขาใจเกยวกบการบงคบใชกฎหมาย (4) ใหศนยอ านวยการบรการจงหวดชายแดนภาคใต สวนราชการ และหนวยงานอนของรฐ ซงมหนาทในการพฒนาคณภาพชวตและความเปนอยของประชาชน เรงรดด าเนนการพฒนาคณภาพชวตและความเปนอยของประชาชนในพนทจงหวดชายแดนภาคใตในทกดานและทกมต โดยเขาถงประชาชนในทกพนทอยางแทจรงและเนนกระบวนการมสวนรวมของประชาชนตลอดจนสอดคลองกบปญหา ความตองการของประชาชน และลกษณะพเศษเฉพาะของแตละพนทดวย ขอ 4 ในการปฏบตหนาทของคณะกรรมการขบเคลอนการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใตในการบรณาการงานการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต ตามขอ 2 (2) (ก) ใหมอ านาจหนาทด าเนนการดงน (1) พจารณาใหความเหนชอบยทธศาสตร แผนปฏบตงาน แผนงานโครงการ และการจดตงงบประมาณ ในการแกไขปญหาและพฒนาจงหวดชายแดนภาคใต รวมทงแนวทางและมาตรการการด าเนนการทเกยวของ หลงจากทไดมการพจารณาของหนวยงานหรอองคกรตามทกฎหมายก าหนด เพอใหสอดคลองกบนโยบายบรหารและการพฒนาจงหวดชายแดนภาคใต แลวเสนอหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาตเพออนมต (2) พจารณาใหความเหนชอบการก าหนดพนท พเศษ เขตพฒนาพเศษ กรอบแนวทางการแกไขปญหาในพนทพเศษ และการบรหารและการพฒนาในเขตพฒนาพเศษ หลงจากทไดมการพจารณาของหนวยงานหรอองคกรตามทกฎหมายก าหนด แลวเสนอหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาตเพออนมต (3) ก าหนดกรอบและแนวทางการจดท าแผนงาน โครงการ และงบประมาณ ในการแกปญหาความมนคงและการพฒนาจงหวดชายแดนภาคใต รวมทงบรณาการการด าเนนงานของกระทรวง กรม และหนวยงานทเกยวของ ใหสอดคลองกบนโยบายการบรหารและการพฒนาจงหวดชายแดนภาคใต ยทธศาสตรทเกยวของและแผนปฏบตการทก าหนดขน (4) ก ากบ เรงรด ตดตาม และบรณาการการขบเคลอนการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต ตามนโยบายการบรหารและการพฒนาจงหวดชายแดนภาคใต ยทธศาสตรทเกยวของและแผนปฏบตการทก าหนดขน โดยตองสอดคลองกบการบรหารราชการและอ านาจหนาทตามกฎหมายของหนวยงาน รวมทงจดใหมระบบการตดตามประเมนผลในทกระดบอยางตอเนอง (5) เสนอแนะแนวทางการแกไขปญหาและอปสรรคในการด าเนนการเกยวกบปญหาจงหวดชายแดนภาคใตตอหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต (6) แตงตงทปรกษา คณะอนกรรมการ หรอคณะท างาน เพอปฏบตงานตามทคณะกรรมการขบเคลอนการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใตมอบหมาย ขอ 5 ในกรณทมเหตฉกเฉนหรอมความจ าเปนเรงดวนทจะตองแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใตไดอยางมประสทธภาพและทนทวงท ประธานกรรมการขบเคลอนการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใตอาจพจารณาเรองใดกบกรรมการทเกยวของอยางนอยสามคน เพอมมตของคณะกรรมการขบเคลอนการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใตในเรองนน และเมอมการประชมคณะกรรมการขบเคลอนการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใตเปนกรณปกต ใหประธานกรรมการขบเคลอนการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใตแจงใหทประชมทราบมตดงกลาวดวย

30 ขอ 6 ใหทปรกษา กรรมการ อนกรรมการ หรอคณะกรรมการขบเคลอนการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใตแตงตง ไดรบเบยประชมและคาใชจายอน ๆ ตามระเบยบของทางราชการ ส าหรบการเบกจายเบยประชมใหเปนไปตามพระราชกฤษฎกาวาดวยเบยประชมกรรมการ โดยใหเบกจายจากงบประมาณรายจายของส านกงานสภาความมนคงแหงชาต ขอ 7 ใหมส านกงานเลขานการคณะกรรมการขบเคลอนการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต ในส านกงานสภาความมนคงแหงชาต โดยมอ านาจหนาทดงน (1) ปฏบตงานธรการของคณะกรรมการขบเคลอนการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต ทปรกษา คณะอนกรรมการ และคณะท างาน (2) ประสานงานกบสวนราชการ หนวยงานของรฐ รฐวสหกจ และหนวยงานอนทเกยวของ เพอใหไดขอมลและการสนบสนนการท างานขงคณะกรรมการขบเคลอนการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต (3) ปฏบตหนาทอนตามทคณะกรรมการขบเคลอนการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต มอบหมายใหเลขาธการสภาความมนคงแหงชาตเปนผอ านวยการส านกงานเลขานการคณะกรรมการขบเคลอนการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต ขอ 8 เพอประโยชนในการบรหารงานการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต ตามอ านาจหนาทของคณะกรรมการขบเคลอนการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต ส านกงานสภาความมนคงแหงชาตอาจรองขอตอสวนราชการ เพอจดสงขาราชการหรอลกจางของสวนราชการหรอเสนอตอคณะรฐมนตรเพอมมตใหพนกงานหรอลกจางของรฐวสาหกจหรอหนวยงานอนของรฐ ไปชวยปฏบตงานของส านกงานเลขานการคณะกรรมการขบเคลอนการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต โดยถอเปนการปฏบตราชการหรอปฏบตงานตามปกต แลวแตกรณ และจะใหไปชวยปฏบตงานเตมเวลา บางเวลา หรอนอกเวลากได ขอ 9 ขอสงการของประธานคณะท างานขบเคลอนการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต ในเรองใดหรอการด าเนนการใด ๆ ตามขอสงการดงกลาว ซงมขนกอนวนทมประกาศนใหถอวาขอสงการหรอการด าเนนการนนเปนมต หรอการด าเนนการตามมตของคณะกรรมการขบเคลอนการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใตตามประกาศน ตอเมอคณะกรรมการดงกลาวมมตรบรองหรอใหความเหนชอบ

5.2 นโยบำยควำมมนคงแหงชำต พ.ศ. 2558 – 2564

วตถประสงค : ขอ 3 เสรมสรางและสนบสนนการสรางความปองดอง ความเปนธรรม และความสมานฉนทในชาต เพอลดการเผชญหนา และการใชความรนแรงทกรปแบบ และ ขอ 4 เพอใหจงหวดชายแดนภาคใตมความปลอดภย ปราศจากเงอนไขของการใชความรนแรง และเพอใชเปนกรอบการด าเนนการดานความมนคงในระยะ 7 ป โดยในสวนทเกยวของกบการแกไขปญหา จชต. ไดถกก าหนดไวในนโยบายท 3 การปองกน และแกไขความรนแรงในพนท จชต. ซงประกอบดวยเรองทมความส าคญตอการแกไขปญหาในทกมต ไดแก (1) การเสรมสรางสภาวะแวดลอมทสนตสข โดยใหนอมน ายทธศาสตรพระราชทาน “เขาใจ เขาถง พฒนา” และปรชญาเศรษฐกจพอเพยง รวมทงยดมนแนวทางสนตวธ เปนบรรทดฐานการจดการความขดแยง ความรนแรงและการสรางความรก ความสามคค ความสงบสข ความสมานฉนทของประชาชนและลดการใชความรนแรงในพนท (2) การฟนฟความเชอมนและลดความหวาดระแวงระหวางประชาชนกบรฐ โดยยดถอความเปนธรรมและกระบวนการยตธรรมตามหลกนตธรรม รวมถงการเคารพหลกสทธมนษยชนและการพฒนากลไกคมครองสทธเสรภาพของประชาชน

31 (3) การเสรมสรางสนตสขและการพฒนาอยางยงยน โดยใชกระบวนการมสวนรวมของทกภาคสวนเปนพลงในการเขาถงประชาชน โดยเฉพาะการสรางการยอมรบของสงคมโดยรวม สงเสรมใหคนและสงคม จงหวดชายแดนภาคใต เปนสงคมพหวฒนธรรมทเขมแขง ด าเนนการเรงรดการพฒนาคณภาพชวตและความเปนอยของประชาชนทสอดคลองกบศกยภาพ ความตองการและลกษณะพเศษเฉพาะแตละพนท (4) การสงเสรมความตอเนองของกระบวนการพดคยเพอสนตสข เ พอแสวงหาทางออกจากความขดแยงและความรนแรง โดยเฉพาะการพดคยเพอสนตสขกบผท เหนตางจากรฐทงในพนทและตางประเทศ การเสรมสรางภาวะแวดลอมทเหมาะสม ปลอดภย รองรบการพดคยเพอสนตสขและ มหลกประกนของความตอเนองและความเชอมนของทกกลมในการเขามามสวนรวมในกระบวนการพดคย (5) การสรางความเขาใจตอสถานการณความเปนจรงทเกดขนตอสงคมทงภายในประเทศและภายนอกประเทศ เพอลดเงอนไขของการน าไปแสวงประโยชนและเกอกลตอการแกไขปญหาของรฐบาล

5.3 นโยบำยกำรบรหำรและกำรพฒนำจงหวดชำยแดนภำคใต พ.ศ. 2560 – 2562 กรอบแนวคดของนโยบำย เพอใหนโยบายการบรหารและการพฒนาจงหวดชายแดนภาคใตในระยะตอไปมทศทางชดเจนและตอเนองจากนโยบายการบรหารและการพฒนาจงหวดชายแดนภาคใต พ.ศ. 2555 – 2557 โดยหนวยงานทรบผดชอบสามารถน าไปใชเปนกรอบแนวทางในการจดยทธศาสตร และแผนปฏบตการรองรบอยางเหมาะสม รวมถงยดหลกยทธศาสตรพระราชทาน “เขาใจ เขาถง พฒนา” และ “ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง” จงก าหนดกรอบแนวคดของนโยบาย ดงน 1. การยดมนในหลกการแกไขปญหาโดยใชแนวทางสนตวธ ดวยการแปรเปลยนความขดแยงจากการใชแนวทางรนแรงมาเลอกใชแนวทางสนตวธ 2. การใชกระบวนการการมสวนรวมของทกภาคสวนอยางแทจรง 3. การบรหารจดการบนพนฐานของสงคมพหวฒนธรรมในการแกไขปญหาและพฒนาพนท 4. การยดมนในหลกสทธมนษยชน หลกนตรฐ นตธรรม ตระหนกและเคารพในกตการะหวางประเทศ

วสยทศน “สงคมจงหวดชายแดนภาคใตมความปลอดภย ปราศจากเงอนไขความรนแรง วถชวตของทกคนไดรบการปกปอง พฒนาบนพนฐานสงคมพหวฒนธรรม และมสวนรวมในกระบวนการเสรมสรางสนตสขอยางยงยน”

วตถประสงค เพอใหการแกไขปญหามความสอดคลองและตรงกบสภาพปญหา กรอบแนวคด และ วสยทศน จงไดก าหนดวตถประสงคของนโยบาย รวม 6 ขอ ดงน 1. เพอใหจงหวดชายแดนภาคใตมความปลอดภย สงบสนต มความไวเนอเช อใจตอกน ปราศจากเงอนไข ทเออตอการใชความรนแรงจากทกฝาย 2. เพอพฒนาการมสวนรวมของทกฝายในพนท ใหประชาชนไดเขามามสวนรวมในการพฒนาและแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต 3. เพอใหสงคมไทยและสงคมในพนท ยอมรบและเหนคณคาของการอยรวมกนภายใตสงคมพหวฒนธรรม และรบผดชอบรวมกนในการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต 4. เพอพฒนาศกยภาพของคน สงคม และเศรษฐกจใหสอดคลองกบความหลากหลายทางวฒนธรรม และภมปญญาทองถน มความเสมอภาคและเปนธรรมในสงคมอยางทวถง ใหเปนพนทนาอย นาทองเทยว และนาลงทน

32 5. เพอสรางความเชอมนและหลกประกนความตอเนองของกระบวนการพดคยเพอสนตสขจงหวดชายแดนภาคใต ซงก าหนดเปนวาระแหงชาตและเตรยมความพรอมในการเขามามสวนรวมของทกฝายทเกยวของ ภายใตสภาวะแวดลอมทเออตอการแสวงหาทางออกจากความขดแยง 6. เพอสรางความเขาใจเกยวกบสถานการณความเปนจรงทเกดขนตอสงคมทงในประเทศและตางประเทศ ใหเกดการสนบสนนและมบทบาทเกอกลการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต

นโยบำย

วตถประสงคขอท 1 เพอใหจงหวดชายแดนภาคใตมความปลอดภย สงบสนตมความไวเนอเชอใจตอกน ปราศจากเงอนไขทเออตอการใชความรนแรงจากทกฝาย โดย 1) เสรมสรางศกยภาพ ขดความสามารถ และประสทธภาพการรกษาความปลอดภยในชวตและทรพยสน ปองกนและแกไขปญหาภยแทรกซอน เชน ยาเสพตด ธรกจผดกฎหมาย กลมอทธพลในพนท ตลอดจนใหมพนทปลอดภย ลดพนทเขตอทธพลของกลมผกอความรนแรง โดยการมสวนรวมของทกภาคสวนในการเสรมสรางความเขมแขงของชมชนและหมบาน มการคมครองความปลอดภยและเฝาระวงอนตรายของประชาชนตอเปาหมายออนแอและชมชนเสยง 2) พฒนาประสทธภาพงานการขาวภาคประชาชน มงเนนการรวบรวมขอมล และการพสจนทราบประเดนปญหาทยงกอใหเกดเงอนไขทางลบในพนท โดยเนนฐานการขาวจากแหลงงานมวลชน งานการขาวเชงปองกน เพมประสทธภาพการกระจายขอมลการขาวไปยงหนวยทเกยวของ และประชาชนในทกระดบไดอยางรวดเรว ทนเหตการณ 3) เสรมสรางความไวเนอเชอใจและความรวมมอระหวางรฐกบประชาชน โดยใหความส าคญกบการคดเลอกและพฒนาเจาหนาทรฐทกฝายใหมจตส านก ทศนคต บคลกภาพ พฤตกรรมในเชงสนต เคารพสทธมนษยชนเขาไปปฏบตหนาทในจงหวดชายแดนภาคใต มกลไกรวมระหวางภาครฐและภาคประชาชนในการตดตามตรวจสอบการปฏบตงานของเจาหนาทรฐใหอยในกรอบของกฎหมายอยางเครงครด รวมทงสรางความรความเขาใจพฒนาทกษะการเผชญหนากบความขดแยงและทกษะวฒนธรรมใหกบเจาหนาทรฐอยางสม าเสมอ 4) เสรมสรางความเชอมนในกระบวนการยตธรรมแกประชาชนใหเกดขนอยางเปนรปธรรมในทกมต โดยการอ านวยกระบวนการยตธรรม การบงคบใชกฎหมายดวยความเปนธรรม และไมเลอกปฏบต น าผกระท าผดมาลงโทษโดยไมมเหตละเวน เพอขจดเงอนไขความไมยตธรรมทกรปแบบ พฒนากฎหมายทสอดคลองกบวถชวตและวฒนธรรมของคนในพนท เสรมสรางความรความเขาใจเกยวกบกฎหมายในพนท สนบสนนใหภาคประชาชนเขามามสวนรวมในกระบวนการยตธรรม พฒนาระบบงานยตธรรมชมชนและกระบวนการยตธรรมทางเลอก เรงรดคนหาความจรงในคดหรอเหตการณทเปนขอสงสยใหไดขอยตเปนทยอมรบตามมาตรฐานสากล รวมทงใหเจาหนาทของรฐมความตระหนกในการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ แบบแผน ประเพณ เคารพหลกนตรฐ นตธรรม และหลกสทธมนษยชนโดยเครงครด 5) ขจดเงอนไขและสาเหตทสงผลใหประชาชนในพนทเกดความรสกแตกแยกหรอความไมเทาเทยมอยางเปนรปธรรม เพอสรางความรสกและบรรยากาศทมความสขและมศกดศร 6) สรางความเชอมนในกระบวนการเยยวยาของภาครฐใหครอบคลมทวถงทกกลม ทกระดบ โดยพฒนาระบบและปรบปรงกระบวนการเยยวยาใหเปนไปดวยความโปรงใสเปนธรรม ไมเลอกปฏบต ไมลาชา และมระบบตรวจสอบ ตดตาม ประเมนผล เพอเพมประสทธภาพการเยยวยาปองกนไมใหมการแสวงและเออประโยชนของการเยยวยาจากทกฝายรวมกน สงเสรมกลมสตรและภาคประชาสงคมเขามามบทบาทในกระบวนการเยยวยาผสญเสยและไดรบผลกระทบดวย

33 วตถประสงคขอท 2 เพอพฒนาการมสวนรวมของทกฝายในพนท ใหประชาชนไดเขามามสวนรวมในการพฒนาและแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต โดย 1) สนบสนนใหหนวยงานภาครฐสวนกลาง สวนภมภาค องคกรปกครองสวนทองถนภาคประชาสงคม ภาคประชาชน และผมสวนไดสวนเสยทกกลมมสวนรวมในการพฒนาและแกไขปญหามากขน โดยจดใหมกลไกการบรหารจดการของรฐทมศกยภาพ และเปดโอกาสใหทกฝายเขามามสวนรวมในทกขนตอนของการแกไขปญหาและพฒนาพนท และเขามามสวนรวมในกระบวนการจดท ายทธศาสตร แผนปฏบตการ แผนงาน/โครงการ ภายใตนโยบายการบรหารและการพฒนาจงหวดชายแดนภาคใต 2) สนบสนนการเปดพนทปลอดภยในทกระดบอยางเปนรปธรรมใหประชาชนและผมสวนไดเสยทกกลมทงในและนอกพนท ไดมโอกาสแสดงความคดเหนอยางเสรบนพนฐานของความไววางใจซงกนและกน โดยใหทกภาคสวนมสวนรวมในระดบทสงผลใหเกดเปลยนแปลงในเชงนโยบายและการปฏบตอยางแทจรง 3) สงเสรม สนบสนน และเพมบทบาทการมสวนรวมในการตดสนใจของสตร เดกและเยาวชนในทกระดบใหมความเขมแขงในการแกไขปญหาและพฒนาพนททกมตอยางตอเนอง โดยพฒนาการใชศกยภาพในเชงสนตและสรางสรรค ขบเคลอนการด าเนนงานเสรมสรางสนตสขในครอบครว ชมชน และสงคม บนพนฐานของหลกสทธเสรภาพระหวางหญงและชาย ตามบทบญญตของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย โดยค านกถงความเหมาะสมของบรบทพนท

วตถประสงคขอท 3 เพอใหสงคมไทยและสงคมในพนทยอมรบและเหนคณคาของการอยรวมกนภายใตสงคมพหวฒนธรรม และรบผดชอบรวมกนในการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต โดย 1) สงเสรมคณคาและการยอมรบการอยรวมกนบนพนฐานสงคมพหวฒนธรรมอยางมเกยรต ศกดศร และเทาเทยมกน โดยเคารพคณคาของทกศาสนา และชาตพนธ ใหความส าคญกบภาษา วฒนธรรม และการศกษาของทองถน ปลกฝงคณธรรมและจรยธรรมใหกบเยาวชนตามหลกการทดงามของศาสนา 2) สงเสรมกระบวนการแลกเปลยนเรยนรใหเจาหนาทภาครฐทกฝาย เกดความตระหนกมความเขาใจลกซง ยอมรบและเหนในคณคาของอตลกษณทางวฒนธรรมและวถชวตประชาชนในพนท รวมทง ใหยดหลกธรรมาภบาลในการปฏบตงาน และคดสรรขาราชการทมความร ความสามารถ เขาใจในประ เดนศาสนา ภาษา และวฒนธรรม ตลอดจนมจตอาสาพรอมเขาไปปฏบตงานในพนทและมการจดฝกอบรมสรางความเขาใจอยางตอเนอง 3) สงเสรมใหการด าเนนวถชวตและการปฏบตตามหลกศาสนาทกศาสนาเปนไปโดยไมมอปสรรค โดยปรบทศนคตทไมถกตอง ปรบหลกกฎหมาย และกฎระเบยบทเกยวของใหเออตอเสรภาพ การด าเนนชวตตามหลกศาสนา ขจดการเลอกปฏบตทางวฒนธรรม และทกฝายตองศกษาท าความเขาใจและยอมรบในวถชวตและวฒนธรรม เพอท าใหประชาชนรสกถงการเปนสวนหนงของสงคมไทย 4) เสรมสรางความเขาใจและความไววางใจระหวางประชาชนกบประชาชน ทงในพนทและสงคมไทยใหอยรวมกนไดอยางสนตพรอมผนกก าลงแกไขปญหารวมกน โดยเปดพนทการสอสารเพอสรางความเขาใจรวมกนเกยวกบสถานการณความเปนจรงในพนท และแลกเปลยนเรยนรในการอยรวมกนอยางสนตบนความแตกตางหลากหลายโดยเฉพาะระหวางเดกและเยาวชนตางศาสนา

วตถประสงคขอท 4 เพอพฒนาศกยภาพของคน สงคม และเศรษฐกจใหสอดคลองกบความหลากหลายทางวฒนธรรม และภมปญญาทองถน เกดความเสมอภาคและเปนธรรมในสงคมอยางทวถง ใหเปนพนทนาอย นาทองเทยว และนาลงทน โดย 1) พฒนาศกยภาพของคนในสงคม โดยเรงรดการจดการและการพฒนาคณภาพการศกษาในทกระดบ ใหสอดคลองกบความตองการ วถชวต วฒนธรรมของพนทอยางแทจรงเปดโอกาสใหผน าทาง

34 ศาสนา ผทรงคณวฒ และทกภาคสวนในพนทมสวนรวมในการเสนอแนะการจดการศกษา สงเสรมพฒนาความร ทกษะอาชพ และขยายโอกาสทางการศกษา โดยเฉพาะทนการศกษาทงในและตางประเทศ ใหสอดคลองกบวถชวตและความตองการของประชาชน การรบรองสถานภาพทมนคงของบคลากรทส าเรจการศกษาจากตางประเทศตลอดจน พฒนาศกยภาพแรงงานใหสอดคลองกบสภาพเศรษฐกจในพนท เพอเปดโอกาสเชอมโยงกบการพฒนาของประเทศเพอนบานในประชาคมอาเซยน 2) เรงรดด าเนนการพฒนาคณภาพชวตความเปนอยของประชาชน โดยเฉพาะผดอยโอกาสในพนทจงหวดชายแดนภาคใตในทกมต โดยเขาถงประชาชนและพนทอยางทวถงเปนธรรม เนนกระบวนการการมสวนรวมของประชาชน สอดคลองกบปญหาความตองการของประชาชนและลกษณะภมสงคมเฉพาะของแตละพนท ตลอดจนสงเสรมการกฬา เสรมสรางความสมพนธและความเขาใจอนดตอกน 3) สรางโอกาสในการพฒนาทางเศรษฐกจ โดยพฒนาโครงสรางพนฐาน การคาชายแดนพฒนาทรพยากรมนษย เพอรองรบการพฒนาเศรษฐกจในพนท สงเสรมฐานการเกษตรหลกทมาจากชมชน อาท ยางพารา การประมง เปนตน เพอใหเพยงพอในเชงพาณชยสนบสนนอตสาหกรรมฮาลาลทมผลตอการสรางงาน สรางรายไดของประชาชน โครงการเศรษฐกจพอเพยงของชมชน การกระจายอตสาหกรรมการบรการ การทองเทยว การแกไขปญหาการวางงาน รวมทงการใหสทธพเศษเพอสรางแรงจงใจในการลงทน และสงเสรมบทบาทธรกจเอกชนใหพรอมรองรบการขยายตวของประชาคมอาเซยน 4) พฒนาและสงเสรมการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตในพนทใหเกดประโยชนสงสด ตอการพฒนาคณภาพชวต และการแกไขปญหาความยากจน โดยสนบสนนและเพมบทบาทของประชาชนภาคประชาสงคม ชมชน และองคกรทองถน ในการคมครองดแลการจดสรรและการฟนฟทรพยากร โดยเฉพาะพนทประมงชายฝง ปาชายเลน ทราบลม และเขตปา รวมทงการปองกนกลมผลประโยชนทเขามาใชทรพยากรอยางไมเปนธรรม 5) สงเสรมการเรยนภาษาไทย ภาษามลาย ภาษามลายถน ภาษาอาหรบ และภาษาตางประเทศทส าคญ โดยด าเนนการในทกระดบการศกษาใหเปนเครองมอแสวงหาความรการสอสาร และโอกาสในการพฒนาทกดาน รวมทงเปนศกยภาพส าคญในการเตรยมความพรอมรองรบการตดตอสอสาร และเชอมสมพนธภายในประชาคมอาเซยนรวมถงโลกอาหรบ

วตถประสงคขอท 5 เพอสรางความเชอมนและหลกประกนความตอเนองของกระบวนการพดคยเพอสนตสขจงหวดชายแดนภาคใต ซงก าหนดเปนวาระแหงชาต และเตรยมความพรอมในการเขามามสวนรวมของทกฝายทเกยวของ ภายใตสภาวะแวดลอมทเออตอการแสวงหาทางออกจากความขดแยง โดย 1) สงเสรมกระบวนการพดคยระหวางกลมคนทมสวนไดสวนเสยกบปญหาจงหวดชายแดนภาคใต ในเรองหลกการ เปาหมาย และรปแบบของการกระจายอ านาจทเหมาะสมบนพนฐานความเปนพหสงคมของจงหวดชายแดนภาคใต ภายใตเจตนารมณของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย เปนไปตามหลกสากลไมเปนเงอนไขน าไปสการแบงแยกดนแดน โดยเปดพนทและสรางสภาวะแวดลอมทมความเชอมนเพอเปนหลกประกนความปลอดภยในเสรภาพตอการแสดงความคดเหน และพดคยของทกกลมอยางรอบดานสะทอนถงขอกงวลของประชาชนทกชาตพนธและศาสนา 2) สงเสรมความตอเนองของกระบวนการพดคยเพอสนตสขจงหวดชายแดนภาคใตกบบคคลทมความเหนและอดมการณตางจากรฐใหมเอกภาพ และสรางหลกประกนความปลอดภยในการเขามามสวนรวมแสดงความคดเหนของผมสวนไดสวนเสยทกกลมในกระบวนการพดคยเพอสนตสขจงหวดชายแดนภาคใต โดยมการด าเนนการตามแผนขบเคลอนกระบวนการพดคยเพอสนตสขจงหวดชายแดนภาคใตอยางมประสทธภาพ 3) เสรมสรางความพรอมและความเขาใจของทกภาคสวนในกระบวนการพดคยเพอสนตสขจงหวดชายแดนภาคใต โดยเฉพาะหนวยงานภาครฐ สอมวลชน และประชาชนทงในและนอกพนท ใหมความร

35 ความเขาใจตอพฒนาการของสถานการณทเปนจรงของกระบวนการพดคยเพอสนตสขจงหวดชายแดนภาคใต รวมทงพรอมเขามามสวนรวมในการสนบสนนกระบวนการพดคยเพอสนตสขจงหวดชายแดนภาคใตอยางตอเนอง

วตถประสงคขอท 6 เพอสรางความเขาใจเกยวกบสถานการณความเปนจรงทเกดขนตอสงคมทงในประเทศและตางประเทศ ใหเกดการสนบสนนและมบทบาทเกอกลการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต โดย 1) พฒนากลไก รปแบบการสอสาร บรณาการระหวางหนวยงานภาครฐและภาคเอกชน โดยการใชงานประชาสมพนธ การปฏบตการขาวสาร การสอสารเชงกลยทธ สอทางเลอก และมวลชนสมพนธผานสอภาครฐและภาคเอกชน เครอขายสงคมออนไลน สถาบนการศกษา สถาบนทางศาสนา ตลอดจนเวทสาธารณะในการเผยแพรการจดการกบปญหาจงหวดชายแดนภาคใต รวมทงใหขอเทจจรงกบสงคมทงในและนอกพนทไดเขาใจและมสวนรวมอยางสรางสรรคตอการแกไขปญหาทเกดขน 2) เสรมสรางความเขาใจอนด ความรวมมอกบประเทศเพอนบาน องคการระหวางประเทศ และองคกรพฒนาเอกชนตาง ๆ ถงขอเทจจรงเกยวกบสถานการณจงหวดชายแดนภาคใต โดยการขยายผลการด าเนนการตามนโยบายของรฐ ขอเทจจรงในเรองสทธ เสรภาพ ความเสมอภาค และความเทาเทยมของประชาชนทกชาตพนธ เพอผนกความสมพนธในการสนบสนนและเกอกลการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต

6. งำนวจยทเกยวของ กองสกล จนทราช ไดศกษาวจยเรอง แนวทางการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดยะลา ศกษาเฉพาะกรณการแบงแยกดนแดน (รฐปตตาน) พบวา การแกไขปญหาความไมสงบเรยบรอยในพนทจงหวดชายแดนภาคใต ตองด าเนนการแกไขปญหาดวยความรอบคอบและอดกลน และใหตระหนกอยเสมอวาการใชความรนแรงไมสามารถทจะแกไขปญหาสถานการณจงหวดชายแดนภาคใตได และไมนาจะเปนวถทางทถกตองและสอดคลองกบหลกการและขอเทจจรง ดงทไดเหนในสถานการณทเกดขนทวโลกในเวลานการปฏบตการใดกตาม ขอใหค านงถงและตระหนกอยเสมอวาบคคลเหลานนคอพนองประชาชนไทยดวยกน จะเหนวาสถานการณทเกดขนในจงหวดชายแดนภาคใตตลอดมา เปนฝมอของพนองประชาชนไทยดวยกน เพราะกลมทสญเสยผลประโยชนและขดแยงกนในจงหวดชายแดนภาคใตมอยหลายกลมอยางสลบซบซอน การปราบปรามผมอทธพลกด ยอมสงผลใหคนกลมหนงสญเสยผลประโยชน แมรฐจะใชการปราบปรามจนเกดบาดเจบลมตายทงเจาหนาทของรฐและเยาวชนมสลมกด กจะยงไมเกดประโยชนอะไรเลย หากไมสามารถจบตวผทอยเบองหลงมาลงโทษตามกฎหมายบานเมองได และอาจจะเปนเหตผลของผไมหวงดไดน าสถานการณไปขยายผลตอ กอใหเกดความวนวาย ความเขาใจผดและความรนแรงตอไป ซงในกรณนกเชนกนแทนทความรนแรงจะขดรากถอนโคนกลบอาจขยายตวสคนทวไปในวงกวางเหมอนดงทเกดความรนแรงในประเทศตาง ๆ ในเวลานได (กองสกล จนทราช, 2548 : 71 อางในถงโอภาศ ศลาพนธ 2552 : 28) สวชช ศรสวรรณ ไดศกษาวจยกรณศกษาการเกดเหตการณความไมสงบในพนท อ าเภอบาเจาะ จงหวดนราธวาส พบวา 1. ปญหาความไมสงบเรยบรอยเกดจากปญหาพนฐานทางสงคม ในสวนนนายอ าเภอมบทบาทหนาทโดยตรงในการแกไขปญหารวมกบหนวยงานทเกยวของ มระเบยบ กฎหมาย รองรบบทบาทของนายอ าเภอเปนทงผอ านวยการ ประสาน ก ากบ ตดตาม 2. ในดานการปองกนแกไขปญหาความไมสงบเรยบรอย นายอ าเภอในฐานะผบงคบบญชาสงสดของอ าเภอ มบทบาทในการปองกนเหตราย โดยอาศยระเบยบ กฎหมาย เชน การจดเวรยามรกษาความปลอดภยในต าบล หมบาน รวมทงการสรางจตส านกรวมในการแกปญหา

36 3. ในดานการปราบปรามผกอความไมสงบ รฐบาลไดก าหนดใหเปนหนาทโดยตรงของฝายทหาร ฉะนนในบทบาทของการปราบปรามนายอ าเภอจงเปนเพยงผสนบสนน ในขณะเดยวกนฝายทหารเองกคาดหวงวานายอ าเภอสามารถสนบสนนงานดานยทธการ โดยการสงใชก าลงของฝายปกครองเขารว มปฏบตเนองจากก าลงของฝายทหารมไมเพยงพอและมขอจ ากดหลายประการ เชน ขาดความช านาญในพนท ขาดบคลากรดานการขาว มการสบเปลยนก าลงบอยท าใหขาดความตอเนอง ปญหาจงหวดชายแดนภาคใตมปมปญหาทละเอยดออน ซบซอน มผลกระทบในวงกวาง การแกไขปญหาพนฐานและการปองกนซงกไดผลระดบหนง ดงนน หากจะใหการแกไขปญหาความไมสงบเรยบรอยเปนไปอยางมประสทธภาพ ควรเนนบทบาทของนายอ าเภอจากบทบาทผประสานมาเปนผอ านวยการ โดยใหมเอกภาพในการบงคบบญชาทกหนวยงานในพนททรบผดชอบ (สวชช ศรสวรรณ, 2550 : 35 อางถงในโอกาส ศลาพนธ, 2552 : 28) ศรสมภพ จตรภรมยศร ศกษาวจยเรองยทธศาสตรสนตวธภาคประชาชน ตวแบบนโยบายทไดมาจากการศกษาความคดเหนของภาคประชาชนทง 5 จงหวดชายแดนภาคใต พบวา การสรางความยตธรรมเพอแกปญหาอตลกษณในเรองชาตพนธ ศาสนา และประวตศาสตร โดยยทธศาสตรสนตวธภาคประชาชนม 7 ยทธศาสตร ดงตอไปน (ศรสมภพ จตรภรมยศร และคณะ, 2550 : 4-9 อางถงในสทธ วงศมาน, 2551: 36) 1. ยทธศาสตรความยตธรรมทางกฎหมาย ลกษณะส าคญของยทธศาสตรความยตธรรมกคอ การสถาปนาความชอบธรรมของรฐดวยการใชกฎหมายอยางยตธรรม กฎหมายทกลาวถงม 2 แบบ คอ กฎหมายตามกระบวนการยตธรรมกระแสหลก เชน กฎหมายแพง กฎหมายอาญา รวมทงกฎหมายอนทใชพเศษในพนท คอ กฎอยการศก และพระราชก าหนดการบรหารราชการในสถานการณฉกเฉน สวนทสองกคอ กระบวนการยตธรรมทางเลอกซงสอดคลองกบวถชวต ประเพณ วฒนธรรม และศาสนา ขอทพงสงเกตกคอ จากการระดมความคดเหน คนมความคดเหนวา ตวบทกฎหมายทใชกนอยในปจจบนนนดอยแลว แตปญหาอยทการบงคบใชกฎหมาย เนองจากเจาหนาทน าไปใชอยางไมถกตองหรอเจาหนาทรฐเองกมปญหา กระบวนการยตธรรมตามกฎหมายจงตองไดรบการแกไขและปรบปรงใหเกดความยตธรรมในการปฏบตจรง ๆ ตอประชาชนทกกลมโดยเฉพาะคอ มสลม นอกจากนกระบวนการยตธรรมทางเลอกทใหความส าคญกบการน าเอาหลกศาสนาอสลามมาใชในกฎหมาย และการใหความส าคญกบดาโตะยตธรรมในการ พจารณาคด รวมทงใหความส าคญแกผน าทองถนและผน าชมชนในการอ านวยความยตธรรม 2. ยทธศาสตรการศกษาเพอความยตธรรมและบรณาการ ยทธศาสตรความยตธรรมในการศกษาหมายถง การใหความส าคญกบการศกษาทสอดคลองกบประชาชนในพนท ในทนหมายถงการศกษาของโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลาม และสถาบนปอเนาะซงเปนหวใจส าคญของอตลกษณมลายอสลามในจงหวดชายแดนภาคใต จากขอเสนอของประชาชนแนวคดทส าคญ คอ การบรณาการระบบการศกษาใหมทงสายสามญและสายศาสนาใหควบคกน ในนโยบายการศกษาจะตองสงเสรมโรงเรยนสามญศกษาประจ าอ าเภอหรอต าบลใหน าหลกสตรอสลามศกษามาบรณาการในการเรยนการสอน นอกจากนยงควรสงเสรมใหมการรบบคลากรในพนทเปนครเพมมากขนพรอมทงพฒนาคณภาพใหไดมาตรฐาน ประเดนทมการพดกนมากกคอ การยอมรบฐานะของครสอนศาสนาทจบการศกษาจากตะวนออกกลาง โดยเปดโอกาสและยอมรบสถานภาพของครสอนศาสนาเหลาน ตวอยางวธการกคอยกฐานะของครสอนศาสนามาเปนพนกงานของรฐและมการจดตงคณะกรรมการหรอองคกรขนมาดแลบรหารบคลากรดานการสอนศาสนาอยางเปนรปธรรม ประเดนยทธศาสตรดานการศกษายงรวมไปถงหวใจส าคญของอตลกษณทางวฒนธรรมในจงหวดชายแดนภาคใต ซงกคอประเดนภาษามลาย จงตองมการสงเสรมใหมการเรยนการสอนในระบบ 2 ภาษา และยอมรบการใชระบบ 2 ภาษาในการท างาน เนนเนอหาสาระของศาสนา คณธรรม จรยธรรมในระบบการศกษาใหมากขน นอกจากนเนองจากมการใชประวตศาสตรเปนเครองมอในการระดมการขบเคลอนทางการเมองเพออตลกษณของมลายปตตาน ยทธศาสตรการศกษาแบบบรณาการจงตองจดการกบปญหาเรองประวตศาสตรอยางมเหตผล มองคกรทรบผดชอบในการศกษาและจดท าประวตศาสตรทองถนทถกตอง

37 และมความนาเชอถอ มการบรรจประวตศาสตรปตตานและประวตศาตรอสลามทถกตองเผยแพรแกประชาชนและบรรจในหลกสตร 3. ยทธศาสตรการพฒนาเศรษฐกจเพอความยตธรรม เรองของความไมเปนธรรมยงถกน ามาใชอางในปญหาทางเศรษฐกจและการพฒนาจงหวดชายแดนภาคใต ประเดนปญหาท ส าคญกคอการขาดโอกาสการพฒนาของคนทองถน การสรางงานและการประกอบอาชพใหคนในทองถน สงทส าคญในการพฒนาเศรษฐกจกคอทนและการระดมทนใหกบคนมสลมในพนทซงยงจ ากดและกดกนจนท าใหเกดความรสกวาไมเปนธรรม รฐควรสนบสนนและสรางความเขมแขงใหแกกลมออมทรพยของชมชนควบคไปกบการสรางเศรษฐกจและวสาหกจชมชน โดยเนนใหการสนบสนนดานความรในการบรหารจดการและเพมประสทธภาพของกลมออมทรพย และใหการสนบสนนดานโครงการขนาดใหญเพอการพฒนาอตสาหกรรมฮาลาลทสอดคลองกบวถชวตของคนในพนท 4. ยทธศาสตรการจดการทรพยากรเพอความยตธรรม การจดการทรพยากรธรรมชาตทยงยนโดยทองถนและชมชนเปนปจจยส าคญท าใหฐานเศรษฐกจ สงคม และชมชนในจงหวดชายแดนภาคใตมความเขมแขงและเปนตวเสรมสรางศกยภาพชมชนทส าคญทงในพนทชมชนประมงชายฝง เขตปาและทราบลม เขตปาพร พนทดงกลาวเปนทอยของชมชนทอาศยฐานทรพยากรเพอความอยรอด และตองการฐานทรพยากรเหลานเพอรกษาชวตและสวสดการชมชนไว สาระส าคญของยทธศาสตรในนกคอ การรกษาทรพยากรใหชมชนมสวนรวมและฟนฟทรพยากรโดยองคกรชมชนและองคกรปกครองทองถน 5. ยทธศาสตรระบบราชการเพอความยตธรรม ระบบราชการทสะทอนลกษณะของประชาชนและสงคม (Representative Bureaucracy) เปนสงจ าเปนอยางยงเพอใหเกดการบรหารงานทดแบบธรรมาภบาล (Good Governance) นอกจากนปญหาเรองการยายขาราชการทเปนคนมาจากท อน และมความผด เปนปญหาเดมทจะตองใหความสนใจ การพจารณาใหคนในพนทซงเปนคนมสลมและพทธซงมความรความสามารถเขาท างาน โดยใหความส าคญเปนล าดบแรกในการสอบคดเลอกและการบรรจแตงตงเปนขาราชการทเรยกวา มาตรการยนยนการคมครองสทธแบบเขมขน หรอ Affirmative Action ซงเปนตวแบบการแกปญหาทส าคญทสดในสงคมทมปญหาขดแยงทางดานอตลกษณ 6. ยทธศาสตรชมชนมนคง เนองจากชมชนทองถนหรอหมบานเปนฐานการตอสทส าคญในการเมองแหงอตลกษณและเปนสนามรบทส าคญในการใชความรนแรงหรอการกอความไมสงบ ดงจะเหนไดจากเหตการณกอความรนแรงสวนใหญจะอยทหมบาน และเปาของความรนแรงสวนมากจะเปนพลเรอนและชาวบานทวไป ดงนน การท าใหชมชนมความสงบและความมนคงจะเปนปจจยชขาดในการแกปญหาความไมสงบ ยทธศาสตรชมชนมนคงกคอสรางชมชนใหเขมแขงโดยผานการเสรมสรางความเขมแขงของโครงสรางอ านาจผน าในชมชน บทบาทผน าทองถน ผศาสนา และผน าตามธรรมชาตจะตองถกเสรมสรางอยางจรงจง ถาสามารถท าใหผน ามความเขมแขงและปองกนตนเองได การกระจายอ านาจการบรหารและการปกครอง เชน การตงสภาชรอ หรอสภาชมชนเปนตวชวยเสรมความเขมแขงของชมชน รฐควรสนบสนนหมบานพฒนาและปองกนตนเอง โดยใชการกระจายอ านาจออกสต าบล หมบาน โดยเนนบทบาทผน าชมชนหรอทองถน ในเรองการกอความไมสงบ รฐอาจจะท าใหชมชนมความเขมแขงและปองกนตนเองได ขอเสนอทไดรบการเรยกรองมากทสดกคอ การถอนทหารจากพนท โดยมเงอนไขใหชมชนบางแหงทปกปองรกษาตนเองได ใหผน าทองถนเปนผด าเนนการเอง มต ารวจชมชนและกระบวนการยตธรรมชมชนเปนตวเสรมสรางความมนคงของชมชน 7. ยทธศาสตรการสอสารเพอสนต การสอสารคอยทธการทส าคญของการเมองแหงอตลกษณ ดงนนการสอสาร การใหความหมาย และการแยงพนท การตความจงเปนองคประกอบทส าคญของยทธศาสตรการสอสารเพอสรางสนตในชมชน กลาวโดยสรป ขอเสนอยทธศาสตรภาคประชาชนนมจดเดนทเนนวาปฏบตการทางยทธศาสตรจะส าเรจไดกตองขบเคลอนเปนระบบและพรอม ๆ กนเพอแกปญหาใจกลางใหส าเรจ

38 รง แกวแดง ศกษาวจยเรอง สงครามและสนตสขในจงหวดชายแดนภาคใต พบวา การแกปญหาความไมสงบจงหวดชายแดนภาคใต โดยการมสวนรวมของประชาชน รฐบาลจะตองเรงปรบปรงและสรางความเขมแขงของคณะกรรมการหมบาน โดยประกอบดวย ผใหญบาน ผน าชมชนโตะอหมาม เจาอาวาส โตะคร และนกธรกจในชมชน โดยรวมกลมตาง ๆ ทมอยในหมบานเขาดวยกน โดยถอวาการแกไขปญหาการกอการรายเปน “วาระของหมบาน” โดยมคนของทางราชการ เชน ปลดอ าเภอ ทหาร และต ารวจ ท าหนาทเปนทปรกษาและสนบสนนอยางจรงจง ใหแตละหมบานด าเนนการตงแตการคนหาขอมลผไมประสงคด การวางแผนในการปองกน จนถงการรวมมอในการแกปญหาและรกษาความสงบดวย ดงนน จงควรมการคนหาตวอยาง หมบาน ต ารวจ และอ าเภอทอยกนอยางสงบ เพอใหคนทวไปไดมาเรยนรถงวธการและยทธศาสตรทหมบานและต าบลเหลานนด าเนนการอย ตลอดจนใชเปนแหลงฝกอบรมและเรยนร ส าหรบการแกไขปญหาใหกบชมชนอน ๆ ตอไป รปแบบนเปนวธการเรยนรระหวางชาวบานกบชาวบานซงเปนผมความรและความเขาใจในสถานการณของพนทดกวากองก าลงทสงเขาไปจากภายนอก (รง แกวแดง,2548: 161 อางถงในสทธ วงศมาน, 2551: 39) สนอง จนทรรกษ ศกษาวจยเรอง ปลดอ าเภอผเปนหวหนาประจ าต าบลกบการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต ศกษาเฉพาะกรณ : อ าเภอหนองจก จงหวดปตตาน ผลการศกษาพลวา มลเหตส าคญทกอใหเกดสถานการณความไมสงบเรยบรอยในพนทจงหวดชายแดนภาคใตประกอบดวย 1) ความแตกตางทางดานเชอชาต ศาสนา วฒนธรรม 2) การปฏบตงานของขาราชการ เจาหนาทของรฐ 3) การยยงปลกปนปลกฝงความเชอ/อดมการณ 4) การขาดแคลนสาธารณปโภค สาธารณปการ 5) การศกษาของประชาชนในพนทอยในระดบต า 6) ความยากจนและการเขาไมถงทรพยากรธรรมชาต (สนอง จนทรรกษ, 2551) โอภาศ ศลาพนธ ศกษาวจยเรอง ปจจยทมผลตอความไมสงบในพนท 3 จงหวดชายแดนภาคใต ผลการศกษาพบวา สาเหตเกดจากประชาชนยงขาดการศกษา นาจะมขบวนการแบงแยกดนแดน โดยเกดผกอการรายจากนอกพนทมากอความไมสงบ ประชาชนยงประสบปญหาในการประกอบอาชพ และปญหาจากการนบถอศาสนาแตกตางกน (โอภาศ ศลาพนธ, 2552) สทธ วงศมาน ศกษาวจยเรอง การมสวนรวมของประชาชนในการแกปญหาความไมสงบจงหวดชายแดนภาคใต : ศกษาเฉพาะกรณพนทชมชนเมอง เทศบาลเมองเบตง อ าเภอเบตง จงหวดยะลา ผลการศกษาพบวา ปจจยทมผลตอการมสวนรวมของประชาชนในการแกไขปญหาความไมสงบ ประกอบดวย 1) นโยบายของรฐบาลโดยนอมน าแนวทางพระราชทาง “เขาใจ เขาถง พฒนา” มาด าเนนการดวยการผนกก าลง ประชาชนใหมสวนรวมในการแกไขปญหาความไมสงบในพนท 2) ผน าภาครฐสงเสรมสนบสนนใหประชาชนมสวนรวมในการแกไขปญหาความไมสงบอยางจรงจงและตอเนอง 3) ความส านกรกถนฐานบานเกด รกถนประกอบอาชพ ความมจตใจเสยสละเพอสวนรวมและประเทศชาต 4) อาชพและรายได เนองจากประชาชนสวนใหญในพนทเทศบาลเมองเบตง ประกอบอาชพคาขาย กจการทองเทยวและบรการ เมอเกดเหตความไมสงบจะสงผลกระทบตออาชพและรายไดจงท าใหเกดการแกปญหาความไมสงบรวมกบทางราชการ (สทธ วงศมาน, 2551) อนรทร บวออน ศกษาวจยเรอง ความคาดหวงบทบาทของนายอ าเภอในการบรหารงานแบบบรณาการ : กรณศกษาอ าเภอคลองหอยโขง จงหวดสงขลา ผลการศกษาพบวา การบรหารงานแบบบรณาการจะมประสทธภาพเพยงใด สวนหนงขนอยกบบคลกภาพและภาวะผน าของนายอ าเภอ ผลการศกษาตองการใหนายอ าเภอตองชอบทาทายอปสรรค มพลงอ านาจเปนทยอมรบของทกคน ตองคดเปนและคดใหมากกวาคนอน ตองท างานเปนและท างานใหหนกมากกวาลกนอง ตองมความนาเชอถอและไวใจได ตองไวตอความรสกของบคคลอน ตองเปนผทมแรงขบในการท างานสง มวสยทศนและเปาหมายทชดเจน (อนรทร บวออน, 2551)

39 เชษฐา ขาวประเสรฐ ศกษาวจยเรอง ความคาดหวงของก านน ผใหญบาน ทมตอบทบาทนายอ าเภอ ไดสรางความสมพนธความเปนกนเองและแสดงบทบาทการเปนผน าในดานการรกษาความสงบเรยบรอยรวมทงบทบาทอน ๆ ทงทคาดหวงและบทบาททปฏบตจรงแลว ก านน ผใหญบาน จะเกดความรกศรทธาตอนายอ าเภอพรอมทจะสนบสนนการท างานใหอยางเตมท (เชษฐา ขาวประเสรฐ, 2550 อางถงในสทธโรจน เจรญธนะศกด, 2551: 25) นรนดร ศรเจรญ ศกษาวจยเรอง บทบาทของนายอ าเภอกบความคาดหวงของผน าทองถนในระดบต าบล หมบาน : ศกษาเฉพาะกรณ อ าเภอปว จงหวดนาน ผลการศกษาพบวา ความประสงคทจะใหนายอ าเภอหรอผน าหรอนกปกครองทดมคณธรรมเปนนกพฒนา หากจะมองนายอ าเภอทง 2 ดานคอ ดานหนงเปนตวแทนของรฐในการน านโยบายปฏบตใหบงเกดสขแกประชาชน และอกดานหนงคอตวแทนของประชาชนทจะรบเรองทกขของประชาชนมาแกไข จงกลาวไดวา นายอ าเภอเปนความหวงของบานเมองและประชาชน (นรนดร ศรเจรญ, 2538 อางถงในสทธโรจน เจรญธนะศกด, 2551: 26)

7. กรอบแนวคดในกำรศกษำวจย จากแนวคดทฤษฎทเกยวของดงกลาวขางตน อาจสรปเปนกรอบแนวคดในการศกษาวจยครงนไดวาการน ากฎหมายและนโยบายไปปฏบตใหเกดผล ทงดานงานปองกนและปราบปรามการกอความไมสงบ งานมวลชน และงานปองกนและปราบปรามยาเสพตด โดยน าหนวยงานทเกยวของมารวมกนท า งานใหประสานกลมกลนเปนหนงเดยว และระดมสรรพก าลงของทกภาคสวนในพนทมาสนบสนนเพอใหงานส าเรจ เปนแนวทางการบรหารจดการงานรกษาความสงบเรยบรอยเชงบรณาการของนายอ าเภอ โดยมรายละเอยดกรอบแนวคดในการศกษา ดงน

40

กรอบแนวคดในกำรศกษำ

แนวคดกำรบรหำรจดกำรงำนพนทเชงบรณำกำร • การบงคบใชกฎหมายและการ

น าน โยบายยทธศาสตร ไปปฏบตใหบรรลวตถประสงค

• การประสานหนวยงานตางๆทเกยวของใหมาท างานรวมกนเปนทมเดยวกน

• การระดมสรรพก าล งความร ว ม ม อ ท ก ภ า ค ส ว น ใ ห ม าสนบสนนการท างานเพอใหงานส าเรจ

แนวคดทศทำงกำรแกไขปญหำควำมไมสงบใน

พนทจงหวดชำยแดนภำคใต • การรกษาความสงบเรยบรอยและความ

ปลอดภยในชวตและทรพยสน • การเสรมสรางสงคมพหวฒนธรรม • การยกระดบคณภาพชวตของประชาชน • การเสรมสรางความเปนธรรมและคมครอง

สทธของประชาชน • การเสรมสรางความเขาใจตอกน

บทบำทของนำยอ ำเภอในควำมรบผดชอบกำรแกไขปญหำควำมไมสงบในพนทจงหวดชำยแดน

ภำคใต • บทบาทผบงคบใชกฎหมายใน

พนท • บทบาทผแทนรฐบาลในการ

นโยบายยทธศาสตรไปปฏบตใหเกดผลส าเรจ

• บทบาทผน าองคกรในระดบพนทในการแกไขปญหาตางๆทเกดขน

41

บทท 3 ผลกำรศกษำ

3.1 รำยละเอยดทวไปของขอมล การศกษาเรอง " บทบาทนายอ าเภอกบการบรหารจดการงานพนทเชงบรณาการในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต" มวตถประสงคเพอศกษาบทบาทหนาทของนายอ าเภอและแนวทางการบรหารจดการงานพนทเชงบรณาการในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต ปญหาอปสรรคในการด าเนนงานและขอเสนอแนะแนวทางแกไขการด าเนนงานของฝายปกครอง ความส าคญของการศกษาเรองน เนองจากผศกษาไดรบการแตงตงใหด ารงต าแหนง รกษาการในต าแหนงผชวยเลขาธการศนยอ านวยการบรหารจงหวดชายแดนภาคใต (ผช.ลธ.ศอ.บต.) มความเหนวาบทบาทหนาทของศนยอ านวยการบรหารจงหวดชายแดนภาคใตมความเชอมโยงกนกบการด าเนนงานของนายอ าเภอ อยางใกลชด กลาวคอ ศนยอ านวยการบรหารจงหวดชายแดนภาคใตมบทบาทในการบรณาการแผนงานโครงการดานการพฒนาของสวนราชการตางๆของฝายพลเรอน เพอใหสอดคลองกบนโยบายและยทธศาสตรการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต ในขณะเดยวกนนายอ าเภอมบทบาทหนาททงเปนฝายอ านวยการและปฏบตการในการขบเคลอนภารกจในภาพรวมในเขตพนทอ าเภอรบผดชอบ การไดรบรถงบทบาทหนาทของนายอ าเภอจะเปนการชวยใหการประสานงาน ก ากบ ตดตามผลการด าเนนงานของศนยอ านวยการบรหารจงหวดชายแดนภาคใตสามารถด าเนนการไดตรงจดและมประสทธภาพมากยงขน รายละเอยดทวไปมการน าเสนอขอมลเกยวกบบทบาทหนาทของนายอ าเภอ แนวทางการบรหารจดการงานเชงพนทแบบบรณาการในการแกไขปญหาความไมสงบ วานายอ าเภอท าอะไรบางและท าอยางไรในการบรณาการองคกรตางๆ รวมทงปญหาอปสรรคในการด าเนนงานและขอเสนอแนะในการด าเนนงานซงรายละเอยดของขอมลตามประเดนในกรอบความคดของการศกษา ซงผศกษาใชเปนแนวค าถามในการสมภาษณบคคลเปาหมาย ผใหสมภาษณผศกษาเนนไปทนายอ าเภอ เพอใหไดขอมลความคดเหนปญหาและขอเสนอแนะไดตรงประเดน ตามวตถประสงคของการศกษา โดยการสมภาษณนายอ าเภอจ านวน 8 คน ดงน 1. นายสนอง จนทรรกษ นายอ าเภอเทพา จงหวดสงขลา 2. นายเศวต เพชรนย นายอ าเภอโคกโพธ จงหวดปตตาน 3. นายอมร ปรดางกร นายอ าเภอกรงปนง จงหวดยะลา 4. นายจรญ จนทรปาน นายอ าเภอรามน จงหวดยะลา 5. นายประยรศกด สวรรณวงศ นายอ าเภอสะบายอย จงหวดสงขลา 6. นายปรชา นวลนอย นายอ าเภอสไหงโก-ลก จงหวดนราธวาส 7. นายอนรทธ บวออน นายอ าเภอธารโต จงหวดยะลา 8. นายกรช นอยผา นายอ าเภอศรสาคร จงหวดนราธวาส

3.2 รำยละเอยดกำรวเครำะหขอมล ขอมลเกยวกบบทบาทหนาทของนายอ าเภอเกยวกบการบรหารจดการงานพนทเชงบรณาการในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต แบงออกเปน 3 ประเดน ตามกรอบแนวคดในการศกษา ไดแก 1. บทบาทหนาทของนายอ าเภอกบการบรหารจดการงานเชงพนทในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต

42 2. แนวทางการระดมความรวมมอจากหนวยงานราชการมาท างานรวมกนใหมเอกภาพและการระดมความรวมมอการสนบสนนจากทกภาคสวน เพอใหการท างานประสบความส าเรจ 3. ปญหาอปสรรค และขอเสนอแนะในการด าเนนงานแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต ผศกษาน าขอมลมาวเคราะหโดยมกระบวนการดงน 1. บนทกค าใหสมภาษณโดยละเอยดทงค าถามและค าตอบ 2. แยกขอมลการสมภาษณเปนรายบคคลและแยกประเดนตางๆใหครอบคลมกรอบการศกษา 3. ท าการวเคราะหขอมลโดยคนหาค าประโยคส าคญ( Key Word) รวมทงการตความและใหความหมายเรยงล าดบตามประเดนในแตละดาน โดยจดท าเปนตารางอยางชดเจน 4. น าค าส าคญและความหมายของขอมลในเชอมโยงเขาดวยกนแล วสรปรวบยอดเปนแบบแผน(pattern) เกยวกบบทบาทหนาทของนายอ าเภอ และแนวทางการบรหารจดการงานพนทเชงบรณาการในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต พรอมทงปญหาอปสรรคในการด าเนนงานและขอเสนอแนะในการด าเนนงานแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต

3.3 ผลกำรวเครำะหขอมล การศกษาครงน ผศกษามประเดนในการศกษาตามวตถประสงคแยกเปน 3 ประเดน ไดแก (1) บทบาทอ านาจหนาทของนายอ าเภอในการบรหารจดการเชงพนทในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต (2) แนวทางการน าหนวยงานทเกยวของมารวมท างานอยางมประสทธภาพ ในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต (3) การระดมความรวมมอจากทกภาคสวนสนบสนนการท างานแกไขปญหาความไมสงบใหประสบความส าเรจ (4) ปญหาอปสรรคและขอเสนอแนะในการด าเนนงานแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต ทงนในการวเคราะหขอมลและสรปผลการวเคราะหในแตละประเดน ผศกษาจะน าขอมลทงจากขอกฎหมายระเบยบทเกยวของ นโยบายยทธศาสตร และขอมลจากค าใหสมภาษณของนายอ าเภอมาสรปรวมกนในแตละประเดนดงตอไปน

1. บทบำทอ ำนำจหนำทของนำยอ ำเภอในกำรบรหำรจดกำรเชงพนทในกำรแกไขปญหำควำมไมสงบในพนทจงหวดชำยแดนภำคใต ในสวนนผศกษาจะไดน าบทบาทอ านาจหนาทของนายอ าเภอทก าหนดตามกฎหมายตางๆ ทเกยวของ ประกอบกบความเหนจากผใหสมภาษณเกยวกบความส าคญของบทบาทนายอ าเภอในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต 1.1 บทบาทภารกจของนายอ าเภอในภาพรวม อ าเภอเปนกลไกหลกของรฐบาลและจงหวดในฐานะหนวยปฏบตการท าหนาทแปลงนโยบายไปสการปฏบตใหบรรลผลในพนทต าบลและหมบาน (Implementation) และเปนแกนกลางเชอมโยงการบรณาการการท างานของภาครฐ เพอใหสามารถแกไขปญหาและตอบสนองความตองการของประชาชนอยางมประสทธภาพและประสทธผล (Public Service Center) ซงมนายอ าเภอเปนผรบผดชอบพนท (CAO : Chief Area Officer) โดยพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน พ.ศ. 2535 แกไขเพมเตมถง (ฉบบท 7) พ.ศ. 2550 ไดก าหนดบทบาทหนาทของอ าเภอไว ดงน

43 มาตรา 61 ในจงหวดหนงใหมหนวยราชการบรหารรองจากจงหวดเรยกวาอ าเภอ การตง ยบ และเปลยนเขตอ าเภอ ใหตราเปนพระราชกฤษฎกา มาตรา 61/1 ใหอ าเภอมอ านาจหนาทภายในเขตอ าเภอดงตอไปน (1) อ านาจและหนาทตามทก าหนดในมาตรา 52/1 (1) (2) (3) (4) (5) และ (6) โดยใหน าความในมาตรา 52/1 วรรคสอง มาใชบงคบโดยอนโลม (2) สงเสรม สนบสนน และจดใหมการบรการรวมกนของหนวยงานของรฐในลกษณะศนยบรการรวม (3) ประสานงานกบองคกรปกครองสวนทองถนเพอรวมมอกบชมชนในการด าเนนการใหมแผนชมชน เพอรองรบการสนบสนนงบประมาณจากองคกรปกครองสวนทองถน จงหวด และกระทรวง ทบวง กรม (4) ไกลเกลยหรอจดใหมการไกลเกลยประนอมขอพพาทเพอใหเกดความสงบเรยบรอยในสงคมตามมาตรา 61/2 และมาตรา 61/ 3 มาตรา 61/2 ในอ าเภอหนง ใหมคณะบคคลผท าหนาทไกลเกลยและประนอมขอพพาทของประชาชนทคกรณฝายใดฝายหนงมภมล าเนาอยในเขตอ าเภอ ในเรองทพพาททางแพงเกยวกบทดนมรดก และขอพพาททางแพงอนทมทนทรพยไมเกนสองแสนบาทหรอมากกวานน ตามทก าหนดในพระราชกฤษฎกา ใหนายอ าเภอโดยความเหนชอบของคณะกรมการจงหวดจดท าบญชรายชอบคคลทจะท าหนาทเปนคณะบคคลผท าหนาทไกลเกลยประนอมขอพพาท โดยคดเลอกจากบคคลทมความรหรอมประสบการณเหมาะสมกบการท าหนาทไกลเกลยขอพพาท เมอมขอพพาทเกดขนและคพพาทตกลงยนยอมใหใชวธการไกลเกลยขอพพาทใหคพพาทแตละฝายเลอกบคคลจากบญชรายชอตามวรรคสองฝายละหนงคน และใหนายอ าเภอพนกงานอยการประจ าจงหวดหรอปลดอ าเภอทไดรบมอบหมายคนหนงเปนประธาน เพอท าหนาทเปนคณะบคคลผท าหนาทไกลเกลยและประนอมขอพพาท มาตรา 61/3 บรรดาความผดทมโทษทางอาญาทเกดขนในเขตอ าเภอใดหากเปนความผดอนยอมความได และมใชความผดเกยวกบเพศ ถาผเสยหายและผถกกลาวหายนยอม หรอแสดงความจ านงใหนายอ าเภอของอ าเภอนนหรอปลดอ าเภอทนายอ าเภอดงกลาวมอบหมายเปนผไกลเกลยตามควรแกกรณ และเมอผเสยหายและผถกกลาวหายนยอมเปนหนงสอตามทไกลเกลยและปฏบตตามค าไกล เกลยดงกลาวแลว ใหคดอาญาเปนอนเลกกนตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา ในกรณทผเสยหายและผถกกลาวหาไมยนยอมตามทไกลเกลย ใหจ าหนายขอพพาทนนแตเพอประโยชนในการทผเสยหายจะไปด าเนนคดตอไป อายความการรองทกขตามประมวลกฎหมายอาญา ใหเรมนบแตวนทจ าหนายขอพพาทหลกเกณฑและวธในการด าเนนการตามวรรคหนง ใหเปนไปตามทก าหนดในกฎกระทรวง มาตรา 62 ในอ าเภอหนง มนายอ าเภอคนหนงเปนหวหนาปกครองบงคบบญชาบรรดาขาราชการในอ าเภอ และรบผดชอบงานบรหารราชการของอ าเภอ นายอ าเภอสงกดกระทรวงมหาดไทย บรรดาอ านาจและหนาทเกยวกบราชการของกรมการอ าเภอหรอนายอ าเภอซงกฎหมายก าหนดใหกรมการอ าเภอและนายอ าเภอมอย ใหโอนไปเปนอ านาจหนาทของนายอ าเภอ มาตรา 63 ในอ าเภอหนง นอกจากจะมนายอ าเภอเปนผปกครองบงคบบญชาและรบผดชอบดงกลาวในมาตรา 62 ใหมปลดอ าเภอและหวหนาสวนราชการประจ าอ าเภอซงกระทรวง ทบวง กรม ตางๆ สงมาประจ าใหปฏบตหนาทเปนผชวยเหลอนายอ าเภอ และมอ านาจบงคบบญชาขาราชการฝายบรหารสวนภมภาคซงสงกดกระทรวง ทบวง กรมนน ในอ าเภอนน

44 มาตรา 64 ในกรณทไมมผด ารงต าแหนงนายอ าเภอ ใหผวาราชการจงหวดแตงตงปลดอ าเภอหรอหวหนาสวนราชการประจ าอ าเภอผมอาวโส ตามระเบยบแบบแผนของทางราชการเปนผรกษาราชการแทน ถามผด ารงต าแหนงนายอ าเภอ แตไมอาจปฏบตราชการได ใหนายอ าเภอแตงตงปลดอ าเภอหรอหวหนาสวนราชการประจ าอ าเภอผมอาวโสตามระเบยบแบบแผนของทางราชการเปนผรกษาราชการแทน ในกรณทผวาราชการจงหวดหรอนายอ าเภอมไดแตงตงผรกษาราชการแทนไวตามวรรคหนงและวรรคสอง ใหปลดอ าเภอหรอหวหนาสวนราชการประจ าอ าเภอผมอาวโสตามระเบยบแบบแผนของทางราชการ เปนผรกษาราชการแทน มาตรา 65 นายอ าเภอมอ านาจหนาทดงน (1) บรหารราชการตามกฎหมายและระเบยบแบบแผนของทางราชการ ถากฎหมายใดมไดบญญตวาการปฏบตตามกฎหมายนนเปนหนาทของผใดโดยเฉพาะ ใหเปนหนาทของนายอ าเภอทจะตองรกษาการใหเปนไปตามกฎหมายนนดวย (2) บรหารราชการตามทคณะรฐมนตร กระทรวง ทบวง กรม มอบหมายหรอตามทนายกรฐมนตรสงการในฐานะหวหนารฐบาล (3) บรหารราชการตามค าแนะน าและค าชแจงของผวาราชการจงหวดและผมหนาทตรวจการอนซงคณะรฐมนตรทนายกรฐมนตร กระทรวง ทบวง กรม และผวาราชการจงหวดมอบหมาย ในเมอไมขดตอกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ หรอค าสงของกระทรวง ทบวง กรม มตของคณะรฐมนตร หรอการสงการของนายกรฐมนตร (4) ควบคมดแลการบรหารราชการสวนทองถนในอ าเภอตามกฎหมาย มาตรา 66 ใหแบงสวนราชการของอ าเภอดงน (1) ส านกงานอ าเภอ มหนาทเกยวกบราชการทวไปของอ าเภอนนๆ มนายอ าเภอเปนผปกครองบงคบบญชาขาราชการและรบผดชอบ (2) สวนตางๆ ซงกระทรวง ทบวง กรม ไดตงขนในอ าเภอนน มหนาทเกยวกบราชการของกระทรวง ทบวง กรม นนๆ มหวหนาสวนราชการประจ าอ าเภอนนๆ เปนผปกครองบงคบบญชารบผดชอบ มาตรา 68 การจดการปกครองอ าเภอ นอกจากทไดบญญตไวในพระราชบญญตน ใหเปนไปตามกฎหมายวาดวยการปกครองทองถน การจดโครงสรางการบรหารงานอ าเภอ 1. คณะกรรมการบรหารงานอ าเภอ (กบอ.) มนายอ าเภอเปนประธาน หวหนาหนวยงานราชการในพนททงสวนกลางและสวนภมภาค ผบรหารขององคกรปกครองสวนทองถน ผแทนภาคประชาสงคม และภาคเอกชน รวมเปนกรรมการมหนาทก าหนดกลยทธ ทศทางการพฒนาอ าเภอ ก าหนดแผนงาน งบประมาณ เชอมโยงและประสานความรวมมอในลกษณะพหภาค รวมทงก ากบตดตามและประเมนผลการด าเนนงาน 2. ส านกงานอ าเภอ ท าหนาทเกยวกบการบรหารงานทวไปของอ าเภอเปนฝายเลขานการของคณะกรรมการบรหารงานอ าเภอ ประสานงานและบรณาการรวมกบหนวยงานราชการทงสวนกลางและสวนภมภาค รวมทงภาคประชาสงคมและภาคเอกชน เปนหนวยงานประสานเชอมโยงการปฏบตงานระหวางกลมภารกจ เปนศนยขอมลของอ าเภอ ตลอดจนการก ากบ ตดตาม และประเมนผลการด าเนนงานของกลมภารกจ กลมภารกจ จดตงเปนคณะท างานกลมภารกจ 4 กลมภารกจ ไดแก กลมภารกจดานเศรษฐกจ กลมภารกจดานสงคม กลมภารกจดานความมนคง กลมภารกจดานบรหารจดการ โดยคณะท างานแตละกลมภารกจ ประกอบดวย ขาราชการหรอบคลากรจากหนวยงานราชการซงกระทรวง ทบวง กรม สงมาปฏบตหนาทประจ าในเขตอ าเภอ ทงในฐานะราชการสวนกลางและสวนภมภาค รวมทงผแทนภาคประชาสงคม และภาคเอกชน ตามทคณะกรรมการบรหารงานอ าเภอเหนชอบ ทงนโครงสรางอ านาจหนาทและองคประกอบของคณะท างานกลมภารกจจะตองมลกษณะทยดหยน เหมาะสมกบปจจยพนฐานของแตละอ าเภอ ไดแก

45 ยทธศาสตรจงหวด สภาพปญหาและความตองการของประชาชน ศกยภาพการพฒนา และสภาพภมศาสตร รวมทงใหค านงถงผลสมฤทธเชงยทธศาสตร การประสานงาน การใชทรพยากรรวมกน และความคมคา หากมองในมตดานกฎหมายแลว นายอ าเภอมภารกจความรบผดชอบหลายดาน จงมกฎหมายฉบบตางๆเปนจ านวนมาก ไดบญญตใหนายอ าเภอเปนพนกงานเจาหนาทผรกษากฎหมาย เพอประโยชนของราชการและอ านวยความเปนธรรมแกราษฎร อาท พระราชบญญตทอยในความรบผดชอบของกรมการปกครองโดยตรง จ านวน 87 ฉบบ และกฎหมาย ล าดบรอง ทเปนพระราชกฤษฎกา พระราชก าหนด กฎกระทรวง ประกาศกระทรวง ระเบยบกระทรวง ฯลฯ อกเปนจ านวนกวา 600 ฉบบ นอกจากนายอ าเภอจะตองปฏบตหนาท ตามกฎหมายหลกถง 87 ฉบบ และกฎหมายล าดบรองจ านวนถง 600 ฉบบ โดยผลของกฎหมายตางๆทเกยวของ รวมทงกรอบภารกจในระดบพนทท าใหนายอ าเภอ ตองปฏบตงานในฐานะประชาชน หรอกรรมการตางๆตามภารกจรวม 145 คณะ ไดแก 1. คณะกรรมการตามนโยบายของรฐบาลทอยในความรบผดชอบของหนวยงานภาครฐ จ านวน 45 คณะ 2. คณะกรรมการรวมปฏบตของหนวยงานอน จ านวน 63 คณะ 3. คณะกรรมการธรกจในมตงานตามกฎหมายก าหนด จ านวน 37 คณะ

ตารางท 1 แสดงภาพรวมขอมลนายอ าเภอเปนประธานกรรมการตาง ๆ

ประเภทคณะกรรมการ สถานะต าแหนง

ประธาน กรรมการ อนกรรมการ ทปรกษา หวหนา คณะท างาน รวม 1 . คณะกรรมการตาม

นโยบายของรฐบาลทอย ในค ว า ม ร บ ผ ด ช อ บ ข อ งหนวยงานภาครฐ

26

12

1

1

2

3

45

2. คณะกรรมการรวม ปฏบตของหนวยงานอน

58 3 1 - 1 - 63

3. คณะกรรมการภารกจใน ม ต ง า น ต า ม ก ฎ ห ม า ย ทก าหนด

30

6

1

-

-

-

37

รวม 114 21 3 1 3 3 145 ตดภาพกวางทเสนอใหเหนวาบทบาทอ านาจหนาทของนายอ าเภอนนมหลากหลายดานและหลายบทบาท ทงในฐานะผปฏบต ผอ านวยการ ผใหค าปรกษาแนะน า ผก ากบ ควบคม และสงการ ซงตามความเหนของนายอ าเภอทใหสมภาษณมความเหนตรงกนวา บทบาทหนาทของนายอ าเภอมหลายบทบาทหนาทอยางเชน นายสนอง จนทรรกษ นายอ าเภอเทพา กลาววา นายอ าเภอในจงหวดชายแดนภาคใตตองรบผดชอบงานทง 3 มต ซงเปนจดแตกหกของความส าเรจในการแกไขปญหา คอ มตดานความมนคง มตดานการพฒนาเสรมสรางความมนคง และมตการปรบความคดความเชอและสรางความเขาใจ ผทจะเปลยนแปลงความคดความเชอของประชาชนจะตองไดรบการยอมรบศรทธาจากทกฝาย และมฐานมวลชนรองรบจากทองท ทองถน ฝายศาสนา ซงกคอนายอ าเภอ ซงสอดคลองกบความเหนของ นายเศวต เพชรนย นายอ าเภอโคกโพธ นายอ าเภอเปนผมบทบาทในการแกไขปญหาความไมสงบในพนท จชต. มากทสด เนองจากนายอ าเภอเปนผน าหรอผบรหารสงสดในระดบอ าเภอ เปนผน านโยบายของทกกระทรวง กรม มาบรณาการรวมกนกบสวนตางๆในพนทเพอขบเคลอนไปสการปฏบตตามกรอบนโยบายและยทธศาสตร นายอ าเภอจงเปนคยแมนในการท างาน

46 ทกดาน คณะท างานกรรมการทกคณะจะตองมนายอ าเภอเปนประธานหรอหวหนาทกคณะ และตองรบผดชอบงานทกเรองรวมท าทกงานและตองรบผดชอบงานทกงานทเกดขนในอ าเภอ โดยสรปจะเหนวาทงในกรอบภารกจตามกฎหมายทตองรบผดชอบนโยบายยทธศาสตรทตองขบเคลอน รวมทงกจกรรมโครงการปญหาทเกดขนในพนทอ าเภอจะตองมนายอ าเภอเขาไปรวมรบผดชอบ จงสามารถสรปบทบาทของนายอ าเภอ ในการด าเนนงานในพนท 1) บทบาทในฐานะผบงคบใชกฎหมายเพอความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง 2) บทบาทเปนผน านโยบายยทธศาสตรไปสการปฏบตใหเกดผลเปนรปธรรม 3) บทบาทผจดการระดบพนท โดยตองรบผดชอบงานและปญหาเฉพาะพนททเกดขนในพนทรบผดชอบ 1.2 บทบาทอ านาจหนาทของนายอ าเภอ ในการบรหารจดการเชงพนทในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต การวเคราะหในสวนนผศกษาไดน าขอมลจากค าใหสมภาษณของนายอ าเภอทง 8 คน ซงใหขอมลเกยวกบภารกจหนาทของนายอ าเภอในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต ภายใตกรอบของกฎหมายทเกยวของ นโยบายและยทธศาสตรของรฐบาลและของกองอ านวยการรกษาความมนคงภายในภาค 4 สวนหนา ซงเปนหนวยงานรบผดชอบหลกในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต ซงมภารกจหนาท ดงน 1) การรกษาความสงบเรยบรอยและการรกษาความปลอดภยใหแกประชาชน ซงมเปาหมายในการด าเนนงานคอพนทปลอดภย ประชาชนปลอดภย และมตวชวดคอการกอเหตรนแรงลดลง ความเสยหายแกชวตลดลง ซงนายอ าเภอทง 8 คน มภารกจตรงกนในเรองการรกษาความสงบเรยบรอย เนองจากเปนภารกจโดยตรงและเปนภารกจตามกฎหมายหลายฉบบทก าหนดใหนายอ าเภอมหนาทรกษาความสงบเรยบรอย เพยงแตกจกรรมทด าเนนการของนายอ าเภอแตละคนอาจแตกตางกนบาง ไดแก - นายอ าเภอสนอง จนทรรกษ และนายอ าเภออก 7 คน มแนวทางด าเนนงานในการรกษาความสงบเรยบรอยของพนทใน 3 ระดบคลายกน คอ (1) ระดบอ าเภอ ภายใตการด าเนนงานของศนยปฏบตการอ าเภอ หรอ ศปก.อ าเภอ โดยมนายอ าเภอเปนผอ านวยการศนยฯ และมผแทนสวนราชการรวมเปนกรรมการศนยฯ ทงฝายพลเรอน ต ารวจ และทหาร มหนาทในการวางแผนบรณาการโครงการกจกรรม สงการ ควบคม ตดตาม การด าเนนงานของสวนทเกยวของ โดยนายอ าเภอมกองรอยอาสารกษาดนแดนอ าเภอเปนกองก าลงปฏบตหนาทในสวนทฝายปกครองรบผดชอบ ซงเปนภารกจตามมาตรการเชงรบ (2) ระดบต าบล มการจดตงกลไกพเศษ คอ ชดคมครองต าบล หรอ ชคต. โดยมปลดอ าเภอเปนหวหนาชด และมก านน/ผใหญบานทเปนทตงของ ชคต. เปนรองหวหนาชดและผชวยหวหนาชดตามล าดบ โดยมก าลงสมาชก อส. จ านวน 32 นาย เปนก าลงปฏบตหนาทในการรกษาความปลอดภยสถานทส าคญ เสนทางทเสยงภย การคมครองเปาหมายออนแอ ไดแก คร นกเรยน พระ เปนตน รวมทงการปฏบตการขาวและจตวทยามวลชนในพนทต าบล (3) ระดบหมบาน นายอ าเภอ ใชก านน ผใหญบาน และชดรกษาความปลอดภยหมบาน หมละ 30 นาย สบเปลยนก าลงกนอยเวรยามตามจดทก าหนด รวมทงสนบสนนการปฏบตงานของ ชคต. ในการรกษาความปลอดภยกลมเปาหมายออนแอ นำยอนรทธ บวออน นำยอ ำเภอธำรโต ไดเนนย าการรกษาความปลอดภยในระดบหมบานเพมเตม โดยตองจดเวรยามตรวจตราบคคล รถยนตเขา - ออกหมบาน รวมทงการเพมศกยภาพของก าลงประจ าถนและก าลงประชาชน

47 นำยกรช นอยผำ นำยอ ำเภอศรสำคร ไดเพมเตมการรกษาความสงบเรยบรอย โดยการเพมประสทธภาพก าลงประจ าถน สมาชก อส. ชดคมครองต าบล โดยประสานฝายทหารในพนทสนบสนนด าเนนการ รวมทงมขอเสนอใหมการตดตงเพมเตม CCTV และปรบปรงทมอยเดมใหใชการได นำยอมร ปรดำงกร นำยอ ำเภอกรงปนง ไดกลาวเพมเตมจากการจดก าลงทง 3 ระดบแลว ใหมการประสานงานอยางใกลชดกบก าลง 3 ฝาย คอ ปกครอง ต ารวจ ทหาร โดยจดใหมแผนปฏบตการรกษาความสงบเรยบรอยรวมกนในแตละระดบและมการประชมซกซอมอยางตอเนอง 2) บทบาทในการบงคบใชกฎหมายการอ านวยความเปนธรรม การแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต ปญหาหนงทมความละเอยดออนและฝายตรงขามมกจะหยบยกขนมาโจมตหรอต าหนฝายราชการกคอความเปนธรรมในสงคมมสลม โดยมกจะกลาวหาวาฝายรฐบงคบใชกฎหมายไมเปนธรรมบาง มการเลอกปฏบตบาง ประชาชนถกกดขขมเหงจากเจาหนาทรฐบาง ซงสงเหลานถกน าไปบดเบอนหรอสรางกระแสใหประชาชนตอตานราชการ ประกอบกบในปจจบนในพนทจงหวดชายแดนภาคใตมการประกาศใชกฎหมายพเศษ เพอสนบสนนใหเจาหนาทท างานไดสะดวกรวดเรวและบงคบใชกฎหมายไดอยางมประสทธภาพ เชน กฎหมายใหอ านาจเจาหนาทฝายทหารสามารถจบกมหรอตรวจคนโดยไมตองมหมายจบหรอหมายคน ซงมบางครงทบคคลตองสงสยถกเจาหนาทจบกมตวไปเพอสอบสวนคนหาความจรง โดยทญาตพนองไมทราบและไมสามารถตดตอไดท าใหเกดความเดอดรอนเกรงวาผถกจบกมจะไดรบการปฏบตทไมเปนธรรม ซงนายอ าเภอในฐานะใกลชดกบประชาชนและเปนทไววางใจจากประชาชนไดเขาไปมสวนเกยวของในบทบาทอ านวยความเปนธรรม และตดตามการบงคบใชกฎหมายในพนทอยางใกลชดเพอใหประชาชนไดรบความเปนธรรม นำยเศวต เพชรนย นำยอ ำเภอโคกโพธ มองวา การอ านวยความเปนธรรมนายอ าเภอสามารถใชกลไกทมอย รวมทงอ านาจหนาทของฝายปกครอง กลาวคอ ในระดบอ าเภอเรามศนยด ารงธรรมมหนาทในการรบเรองราวรองทกขจากประชาชนในทกเรอง เปนกลไกทประชาชนเขาถงไดงายและมระบบการแกไขปญหาไดเปนรปธรรม สวนในระดบต าบลหมบานฝายปกครองเรามกลไกคณะกรรมการหมบานอ านวยความเปนธรรมใหแกประชาชนตามกฎหมายไกลเกลยขอพพาท นำยอมร ปรดำงกร นำยอ ำเภอกรงปนง ใหขอมลวา นอกจากใชกฎหมายกลไกทมอยในแตละระดบแลว มแนวทางเพมเตม คอ ใหเนนการแกไขปญหาความไมเปนธรรมหรอความขดแยงตงแตตนทาง โดยใชคณะกรรมการหมบานเขาไกลเกลยตงแตระดบปญหาเลกๆ ไมใหบานปลายออกเปนปญหาใหญ และทส าคญใหน าผน าศาสนาเขามารวมในการไกลเกลยความขดแยง เนองจากประชาชนมความศรทธาตอผน าศาสนาจะท าใหความขดแยงยตไดงาย นำยจรญ จนทรปำน นำยอ ำเภอรำมน มองวา เปาหมายของภารกจอ านวยความเปนธรรมกเพอใหประชาชนไดรบการปฏบตตามกฎหมายอยางเทาเทยมกนไมเลอกปฏบต ในกรณเจาหนาทใชกฎหมายพเศษเขาตรวจคนจบกมจะท าอยางโปรงใส โดยการใหฝายปกครองอาจเปนปลดอ าเภอหรอก านนผใหญบาน รวมตรวจคนจบกม และทส าคญจะตองใหผน าศาสนาและญาตพนองไดรบรการปฏบตตอผถกจบกมและสามารถตดตอรบรขนตอนปฏบตจะไดไมกงวลหรอหวาดระแวงวาจะถกปฏบตอยางไมเปนธรรม นำยอนรทธ บวออน นำยอ ำเภอธำรโต ใหขอมลวา การอ านวยความเปนธรรมมกถกน าไปขยายผลโจมตฝายรฐ ดงนนฝายรฐจะตองเนนการบงคบใชกฎหมายไมเลอกปฏบต การใชผทรงคณวฒทมความรดานหลกศาสนารวมเปนคณะกรรมการไกลเกลยขอพพาท และทส าคญการชวยเหลอจากภาครฐควรเนนไปทผไดรบผลกระทบจากการกอเหตเปนอนดบแรก และจะตองดแลใหเขาชวยเหลอตวเองไดเพอไมตองเปนภาระของรฐในอนาคต

48 นำยกรช นอยผำ นำยอ ำเภอศรสำคร มองวา การอ านวยความเปนธรรมจะตองยดหลกกฎหมาย อ านาจรฐตองเขมแขงด ารงไวซงความยตธรรม เนนการใหความชวยเหลอผประสบปญหาทางสงคมผไดรบผลกระทบจากสถานการณความไมสงบและผดอยโอกาสในสงคม 3) บทบาทการเสรมสรางความปรองดองและสรางสงคมพหวฒนธรรม ทมความแตกตางกนในหลายมตทงเชอชาต ศาสนา ภาษา วฒนธรรม ประเพณ วถชวต จากความแตกตางดงกลาวมกลมผตอตานรฐไทยพยายามน าเอาความแตกตางดงกลาวมาเปนประเดนบดเบอนเพอสรางความแตกแยกในหมประชาชน เชนคนมสลมควรปกครองโดยคนมสลมหากใหคนศาสนาอนมาปกครองกจะถกรฐเอาเปรยบกดขขมเหง ซงผไมหวงดดงกลาวจะพยายามหาชองทางในการปลกฝงเดกเยาวชนผนบถอศาสนาอสลามใหรสกคลอยตามและเปนแนวรวมฝายตนในการตอสกบรฐไทย เพอแบงแยกดนแดนปกครองตนเองโดยอสระไมตองขนกบรฐไทยซงเปนคนนบถอศาสนาพทธ สถานการณดงกลาวจ าเปนจะตองไดรบการแกไขปญหาโดยเรว เพอใหคนในสงคมจงหว ดชายแดนภาคใตปรบเปลยนความคดและเชอวาความแตกตางดงกลาวไมเปนอปสรรคตอการอยรวมกน ซงภารกจนนายอ าเภอกมบทบาทในการเขาไปมสวนรวมในการแกไขปญหา นำยเศวต เพชรนย นำยอ ำเภอโคกโพธ มองวา การแกไขปญหานจะตองเรมจากท าความเขาใจระดบผน าศาสนาเสยกอน เนองจากผน าศาสนาเปนทศรทธาเชอฟงของประชาชนสามารถท าความเขาใจกบประชาชนในพนทได นายอ าเภอจะตองสงเสรมกจกรรมโครงการทคนทกฝายสามารถรวมได เชน กจกรรมเชงกฬา กจกรรมดานสงเสรมสขภาพ การสงเสรมอาชพทสามารถรวมคนทกกลมตางๆได และทส าคญท าความเขาใจใหทกคนยดเหนยวสถาบนหลก คอ พระมหากษตรยทกพระองคทรงทะนบ ารงทกศาสนาและดแลพลเมองอยางไมเลอกปฏบต นำยจรญ จนทรปำน นำยอ ำเภอรำมน มองวา ตองสงเสรมการเรยนรการอยรวมกนตงแตวยเดกในระบบการศกษา คอ โรงเรยนตาดกาทสอนเดกวยอนบาลและจะตองเขาไปก ากบควบคมมใหมการสอนทบดเบอน จดกจกรรมสนบสนนใหประชาชนทงพทธและมสลมสามารถรวมกจกรรมไดใหมความสมพนธทดตอกน คนพทธสามารถไปรวมงานของชาวมสลมได ใหยดหลกความเปนพนองกนและตองเสรมสรางความเขาใจทดตอกน เชน กจกรรม 1 ศกร 1 มสยดสานใจ และกจกรรมชวนกนเขาวดรฐราษฎรรวมใจเพอใหพบปะกนบอยๆถามทกขสขแบบพแบบนอง นำยประยรศกด สวรรณวงศ นำยอ ำเภอสะบำยอย ควรกระตนใหชมชนยกประเดนปญหารวมกนเชน ปญหายาเสพตดททกฝายมผลกระทบรวมกนมานงรวมกนคดหาทางแกปญหารวมกน นำยปรชำ นวลนอย นำยอ ำเภอสไหงโก-ลก มองวา การสรางสงคมแบบพหวฒนธรรมเปนจดแตกหกของการแกไขปญหาความไมสงบในพนท โดยใชกลไกผน าตางๆในชมชนโดยดงศกยภาพของชมชน เชนผน ากลม ผน าศาสนา เปนแบบอยางทดของการอยรวมกนและดงพลงเยาวชนท ากจกรรมรวมกนกบผน าตางๆในชมชน นำยอนรทธ บวออน นำยอ ำเภอธำรโต มองไปยงกลมเดกเยาวชนในโรงเรยนตาดกา โดยตงกรรมการเขาไปสงเสรมการเรยนการสอนใหมมาตรฐานไมบดเบอนค าสอน รวมทงการจดงานประเพณทมการแสดงออกถงวฒนธรรมทใหประชาชนอยรวมกนได นำยกรช นอยผำ นำยอ ำเภอศรสำคร ไดบอกถงแนวทางด าเนนงานสรางสงคมพหวฒนธรรมวา เบองตนจะตองอาศยความจรงใจ ความบรสทธใจ และพยายามเรยนรซงกนและกนโดยมหลกการท างาน 1) นอมน ายทธศาสตรพระราชทาน " เขาใจ เขาถง พฒนา" มาประยกตใช โดยจะตองเขาใจพนองประชาชนรวมทงอตลกษณของพนท เขาถงพนองประชาชนทกระดบตองลงพนทเยยมเยยนสอบถามทกขสข เพอบรรเทาความเดอดรอน และน าการพฒนาเขาถงชมชนทกดาน

49 2) สงเสรมการศกษาทงในและนอกระบบใหสอดคลองกบวถชวตและความตองการของประชาชน และแสวงหาความรวมมอจากผน าศาสนา ผน าทองท ทองถน องคกรสตร เยาวชน และคณะกรรมการหมบาน มารวมกนแกไขปญหาของชมชน นำยสนอง จนทรรกษ นำยอ ำเภอเทพำ มองวา ฝายตรงขามพยายามทจะสรางสงคมเชงเดยว คอสงคมมสลม ดงนนฝายรฐจะตองสนบสนนปลกฝงการอยรวมกนบนความแตกตางหลากหลายวฒนธรรมตงแตในสถานศกษา โดยใชกลไกตางๆของทกสวนราชการเชอมโยงความเปนพหวฒนธรรมและจะตองสรางทมงานระดบอ าเภอในการใหความรความเขาใจและจะตองสรางชมชนตนแบบพหวฒนธรรม โดยมบคคลตนแบบและบคคลตวอยางในการเสรมสราง 4) การสงเสรมอาชพยกระดบรายไดเพมคณภาพชวตใหแกประชาชน จากการเปรยบเทยบรายไดของประชาชนในภาพรวมทงประเทศพบวา จงหวดยะลา ปตตาน และนราธวาส ประชาชนมรายไดตอหวอยระดบทายๆของประเทศ มสาเหตส าคญ ไดแก ระบบการศกษาเนนการศกษาดานศาสนาท าใหเยาวชนทจบการศกษาออกมาหางานท ายากขาดรายไดตองท าอาชพดงเดม คอ เกษตรสวนยาง ปาลม ในขณะนราคาผลผลตจากยางและปาลมมราคาตกต าสงผลใหประชาชนมรายไดต าไมพอใชจาย การลงทนนอย ไมมการสรางงานในพนท คนตองอพยพออกไปหางานตางถนรวมทงในประเทศเพอนบาน นำยสนอง จนทรรกษ นำยอ ำเภอเทพำ มองวาฝายรฐจะตองเรงแกไขปญหาความไมสงบใหคลคลายโดยเรวเพอใหมการลงทนในพนทคนจะไดมงานท า ตองปรบปร งหลกสตรการเรยนการสอนใหสอดคลองกบต าแหนงงานของตลาดแรงงานเยาวชนทจบมาจะไดหางานท าได และทส าคญจะตองปรบโครงสรางอาชพเชงเดยว คอ ตองปลกพชอยางอนดวยไมท าสวนยางหรอปาลมอยางเดยว ในเรองนนายอ าเภอ จะตองรบรสถานการณเศรษฐกจ การปรบตวปรบอาชพ เชน การแปรรปสนคาเกษตร สนคาโอทอป เรงน ามาตรการชวยเหลอจากรฐใหถงมอประชาชนโดยเรว นำยเศวต เพชรนย นำยอ ำเภอโคกโพธ ภารกจสรางอาชพรายไดยกระดบคณภาพชวตอยภายใตการด าเนนงานของศนยอ านวยการบรหารจงหวดชายแดนภาคใต (ศอ.บต.) ทจะบรณาการโครงการกจกรรมของทกสวนราชการ โดยทางอ าเภอจะใช ศปก.อ าเภอ บรณาการความชวยเหลอสงเสรมอาชพทสอดคลองกบความตองการของประชาชน และจะตองสนบสนนใหความรวมมอกบการขบเคลอนนโยบายของรฐบาล เชน โครงการสามเหลยมมนคง มงคง และยงยนใหคนในชมชนมงานท า นำยจรญ จนทรปำน นำยอ ำเภอรำมน ไดกลาววา คนในจงหวดชายแดนภาคใต รายไดขนอยกบราคาผลผลตทางการเกษตร เมอราคาผลผลตทางการเกษตรตกต าจะสงผลใหรายไดของครวเรอนตกต าไปดวย ฝายรฐไดมมาตรการชวยเหลอเปนการเฉพาะหนาเพอลดความเดอดรอนของประชาชน แตในระยะยาวจะตองแกไขปญหาทยงยนโดยสนบสนนใหประชาชนท าอาชพเสรมหรอเพมมลคาจากสนคาเปนสนคาแปรรปหรอสนคาโอทอป ซงอ าเภอและสวนราชการทเกยวของไดด าเนนการสนบสนนอาชพเสรมใหกบประชาชน โดยจดตงกลมอาชพตางๆตามศกยภาพของประชาชนผานเวทประชาคม นำยปรชำ นวลนอย นำยอ ำเภอสไหงโก-ลก ไดกลาววา การสงเสรมคณภาพชวตของประชาชนในพนทอ าเภอ โดยดงสวนราชการทเกยวของด าเนนการภายใตนโยบาย 4 ด คอ สขภาพด การศกษาด สงแวดลอมด และเศรษฐกจด โดยความรวมมอระหวางสวนราชการและองคกรปกครองสวนทองถน นำยอนรทธ บวออน นำยอ ำเภอธำรโต มแนวทางในการเสรมสรางคณภาพชวตของประชาชน โดยตองเสรมสรางใหชมชนเขมแขงและสนบสนนใหยดหลกเศรษฐกจพอเพยง หลกการทรงงาน โดยแตงตงคณะกรรมการขบเคลอนคณภาพชวตของประชาชน ดงนกวชาการจากสถาบนการศกษาเขามาชวยเหลอในการออกแบบผลตภณฑการแปรรป ผลตผลการเกษตร การตลาด รวมทงการสงเสรมการทองเทยวชมชน

50 นำยกรช นอยผำ นำยอ ำเภอศรสำคร กลาววา ยดหลกการสรางเศรษฐกจฐานรากและลดความเหลอมล าทางดานเศรษฐกจและสงคม โดยสรางความมนคงทางรายไดและการออม เนนกลมผมรายไดนอยและผดอยโอกาส ม 2 ระดบ ระดบหมบาน/ชมชน โดยเนนโครงการของสวนราชการทมอยแลวใหเขมแขงและตอเนอง เชน โอทอป เอสเอมอ วสาหกจชมชน รวมทงสงเสรมคณภาพผลผลตตอไร ลดตนทนการผลต ระดบครวเรอน เนนเศรษฐกจของชมชนเขมแขงภายใตหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง การจดท าบญชครวเรอนใหมการออม สวนการพฒนาสงคมใชหลกเนนการมสวนรวมของผน าชมชนผลกดนการด าเนนงานของศนยสงเคราะหราษฎรประจ าหมบาน/ชมชน สนบสนนการศกษาใหมคณภาพ สนองงานตามแนวโคร งการพระราชด าร การเยยวยาดแลผประสบภยจากเหตรนแรงและกจกรรมดานสาธารณสข 5) การสรางความเขาใจอนดตอกนระหวางรฐกบประชาชนและระหวางประชาชนดวยกน ในสงคมมสลมในพนทจงหวดชายแดนภาคใตมความหลากหลายวฒนธรรม ประเพณ และวถชวตความคดความเชอกมความแตกตางกน จงเปนชองวางใหกบกลมบคคลทเหนตางพยายามสอดแทรกความคดอนบดเบอนเพอใหประชาชนมความเหนตอตานรฐ ไมใหความรวมมอกบรฐ หรอแมแตกบประชาชนตางศาสนา วฒนธรรมพยายามกดดนสรางความหวาดกลว ใหชาวไทยพทธยายถนออกนอกพนท แมแตพระกมการยายไปจ าวดนอกพนท ซงกไดผลระดบหนงมประชาชนชาวไทยพทธยายออกนอกพนททงพนทท ากนหรอไมกขาย แตปจจบนมการยายออกนอยลงเนองจากรฐไดเขาไปท าความเขาใจแกขอบดเบอนใหมความเขาใจตอกนมากขน ซงนายอ าเภอมบทบาทในภารกจ ดงน นำยสนอง จนทรรกษ นำยอ ำเภอเทพำ กลาววา นายอ าเภอตองสรางกลไกใหมความเขมแขงในทกระดบ ทงระดบอ าเภอ ต าบล และหมบาน กลไกการศกษาทกสงกด กลไกศาสนา รวมทงองคกรปกครองสวนทองถน ซงกลไกทกระดบตองมเอกภาพภายใตการก ากบของนายอ าเภอ การสรางความเขาใจกจะมประสทธภาพ นำยเศวต เพชรนย นำยอ ำเภอโคกโพธ กลาววา นายอ าเภอจะตองใชกลไกทางสงคมทมลกษณะ มองคประกอบจากทกฝาย คอ สภาสนตสขต าบล สวนในระดบหมบานใชคณะกรรมการหมบานเปน จดศนยกลางของการแกไขปญหาทกเรอง มการแบงมอบพนทรบผดชอบกนใหชดเจนเพอการท าความเขาใจไดตรงจดและครอบคลมทกครวเรอน นำยอมร ปรดำงกร นำยอ ำเภอกรงปนง มแนวทางด าเนนการโดยจะตองปลกฝงความคดความเชอใหมทถกตองใหประชาชนเชอในการอยรวมกนไดบนความแตกตาง โดยมกจกรรมเสรมทเปนรปธรรม คอ จดหนวยอ าเภอยมเคลอนทเปนประจ าทกเดอน โดยจดเวทใหทกสวนราชการไดพบปะพดคยกบประชาชน พรอมทงแจงขอราชการนโยบายความชวยเหลอของรฐ รวมทงมอบหมายปลดอ าเภอผรบผดชอบประจ าต าบลรวมประชมกบคณะกรรมการหมบานเพอรบทราบปญหาความตองการรวมทงตอบขอซกถาม และจดกจกรรมอนๆไดแก - จดกจกรรมเยยมเยยนประชาชนทไดรบผลกระทบจากเหตการณความรนแรง เพอท าความเขาใจการชวยเหลอดแลของรฐ - จดกจกรรมนายอ าเภอพบประชาชนเปนประจ าทกสปดาห นำยปรชำ นวลนอย นำยอ ำเภอสไหงโก-ลก : การสรางความเขาใจจะตองท าความเขาใจผานระบบกลมตางๆ พลงเยาวชน ผน าศาสนา ปราชญชาวบาน และขยายผลในสมาชกกลมและระหวางกลมโดยผานชองทางตางๆ ไดแก สอมวลชนแขนงตางๆ ระบบ Social Network ผานตวผน าทคนในชมชนใหความเชอถอ

51 นำยกรช นอยผำ นำยอ ำเภอศรสำคร : ยดหลกการสรางความเขาใจระหวางรฐกบประชาชนคอ "ราชการรอะไร ประชาชนรอยางนน" และรฐจะตองคดเสมอวาจะท าอะไร ประชาชนจะไดอะไรจากการกระท าของรฐ รวมทงไดน าอปกรณเทคโนโลยสมยใหมมาใช ไดแก สมารทโฟนและระบบแอพพลเคชนมาใชเปนชองทางสอสารระหวางกน สวนกรณทฝายตรงขามเจตนาบดเบอนขอเทจจรง เชน บดเบอนค าสอนศาสนาใหประชาชนมทศนคตทไมดกบฝายรฐ ซงฝายรฐจะตองระวงปจจยทออนไหวทจะกระทบกบประชาชนคอปจจยดานศาสนาวฒนธรรม และชาตพนธ ซงฝายรฐจะตองสอสารใหคนมสลมเขาใจจากการกระท าดวย อธบายอยางเดยวยงไมเพยงพอ 6) การเสรมสรางความเขมแขงใหแกหมบานชมชน ซงถอเปนแนวทางแกไขปญหาโดยรวมในทกดานโดยยดหมบานชมชนเปนเปาหมายในการด าเนนงาน ซงหมบานถอเปนจดแตกหกของการแกไขปญหารฐจะตองท าแบบองครวมใหหมบานปลอดภยคนในชมชนปรองดองสามคค คนในชมชนมอาชพมรายไดชวยเหลอตวเองไดรวมทงการศกษาและสาธารณสขครบถวน ซงนายอ าเภอในฐานะดแลประชาชนมภารกจในการเสรมสรางความเขมแขงของหมบานชมชน โดย นำยอมร ปรดำงกร นำยอ ำเภอกรงปนง : ไดพดถงแนวทางการสรางความเขมแขงใหกบหมบาน โดย - ตองเสรมสรางการมสวนรวมทงในการพฒนาและปองกนตนเอง โดยจะตองระดมความรวมมอสรรพก าลงในหมบานทงฝายทองท/ทองถน ก านน ผใหญบาน ชรบ. อบต. รวมทงคณะกรรมการหมบาน นายอ าเภอจะตองสรางแรงกระตนใหทกฝายผนกก าลงเปนหนงเดยว - ตองสรางการรบรขอมลขาวสารทถกตองหากมการบดเบอนขอมลจะตองรวมกนแสวงหาความจรงไมตกเปนเครองมอของฝายตรงขาม - ด าเนนโครงการก าปงตกวาใหบรรลเปาหมายซงมองคประกอบ ไดแก (1) ดานความศรทธาซงจะตองกลอมเกลาปลกฝงตงแตวยเดก (2) ระบบการบรหารชมชนโดยเนนคณะกรรมการหมบาน ผทรงคณวฒ ผน า 4 เสาหลก ผทรงความรดานศาสนา และจดตงสภาซรอ เพอจดการควบคมการปฏบตตามกตกาของคนในชมชน โดยแบงเขตพนทความรบผดชอบ (3) วางระบบการควบคมชมชนโดยการก าหนดกฎชมชนทสภาซรอ เหนชอบ ซงจะตองสอดคลองหลกศาสนา วฒนธรรม และกฎหมายบานเมอง นำยกรช นอยผำ นำยอ ำเภอศรสำคร : มแนวทางสรางหมบาน/ชมชนเขมแขงโดย (1) สรางสนตสขผานการขบเคลอนของก านน ผใหญบาน และคณะกรรมการหมบาน (2) การแบงเขตพนทรบผดชอบใหแกผชวยผใหญบานดแลปญหาทกดานทงดานความมนคงปลอดภยและการพฒนาตางๆ

2. แนวทำงกำรน ำหนวยงำนทเกยวของมำรวมท ำงำนอยำงมประสทธภำพ ในกำรแกไขปญหำควำมไมสงบในพนทจงหวดชำยแดนภำคใต การด าเนนการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใตด าเนนการภายใต 3 มต คอ มตทางดานความมนคง มตดานการพฒนาเพอเสรมความมนคง และมตการสรางความเขาใจระหวางรฐกบประชาชนและระหวางประชาชนดวยกน ซงในกระบวนการด าเนนงานม 3 ระดบคอ ระดบนโยบาย มคณะรฐมนตรโดยมสภาความมนคงแหงชาต (สมช.) ปฏบตหนาทเปนฝายเลขามหนาทก าหนดนโยบายและยทธศาสตรในการด าเนนงาน ระดบการแปลงนโยบายไปสการปฏบต มคณะกรรมการขบเคลอนการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใตหรอ คปต. หรอคนมกจะเรยกวาเปนคณะรฐมนตรจงหวดชายแดนภาคใต ซงมรองนายกรฐมนตรดานความมนคงเปนประธาน มหนาทในการบรณาการองคกรและแผนงาน โครงการ งบประมาณของสวนราชการตางๆใหอยภายใตกรอบนโยบายและยทธศาสตรการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต มตคณะรฐมนตร ค าสงนายกรฐมนตร รวมทงค าสงและประกาศของคณะรกษาความสงบแหงชาต

52 ระดบปฏบต มกองอ านวยการรกษาความมนคงภายใน ภาค 4 สวนหนา (กอ.รมน.ภาค 4 สวนหนา) รวมทงกระทรวง กรมตางๆ จงหวด อ าเภอเปนหนวยปฏบตในระดบพนท ทงนการด าเนนงานในระดบอ าเภอจะมนายอ าเภอรบผดชอบในฐานะผรบผดชอบพนท และในฐานะ ผน าหนวยระดบอ าเภอทจะตองบรณาการงานตางๆในแตละดานของสวนราชการและองคกรปกครองสวนทองถน จะสามารถท าไดมากนอยเพยงใดขนอยกบแนวคดและวธการของนายอ าเภอแตละคน ซงจะไดน าเสนอตอไป 2.1 การท างานภายใตองคกรรวมจากหลายฝายอาจเปนหนวยงานทจดตงเปนกรณพเศษเฉพาะกจ หรอในรปคณะกรรมการหรอคณะท างานหรอชดปฏบตการรวม นำยอ ำเภอเทพำ : ไดยกตวอยางการท างานภายใตองคกรรวมในการรกษาความสงบเรยบรอยและความปลอดภยของประชาชน ซงมการท างานรวมกน 3 ฝาย คอฝายทหาร ต ารวจ และฝายปกครองเปนหลกไดแก 1) ระดบอ าเภอ มศนยปฏบตการอ าเภอ หรอ ศปก. อ าเภอ มนายอ าเภอเปนผอ านวยการศนยฯ และมกรรมการศนยประกอบดวยปลดอ าเภอ ต ารวจ ทหาร และสวนราชการพลเรอนอนๆในระดบอ าเภอ มหนาทอ านวยการวางแผนควบคมก ากบตดตามการด าเนนงานของสวนตางๆ 2) ระดบต าบล มชดคมครองต าบล หรอ ชคต. มปลดอ าเภอเปนหวหนาชด มก านน/ผใหญบาน เปนรองและผชวยหวหนาชด ตามล าดบมก าลงสมาชก อส. ชคต.ละ 33 นาย เปนก าลงหลกในการปฏบตรกษาความสงบเรยบรอยในต าบลและหมบาน และยงมเจาหนาททหาร หรอ อาสาสมครทหารพรานรวมปฏบตงาน ชคต. ละ 6 นาย นอกจากนนในระดบต าบลยงมองคกรรวม คอ สภาสนตสขต าบล ซงจะมก านน ผใหญบาน และม 4 เสาหลก คอ ฝายขาราชการ ผน าทองท/ทองถน ผน าศาสนา และปราชญชาวบาน ท างานรวมกน ในการประสานงานการพฒนาของสวนราชการตางๆ และขบเคลอนกระบวนการสรางความเขาใจเพอสรางความปรองดองและอยรวมกนอยางสนตสข 3) ระดบหมบาน มชดรกษาความปลอดภยหมบานหรอ ชรบ. ท าหนาทรกษาความปลอดภยแกประชาชนและมคณะกรรมการหมบานเปนกลไกขบเคลอนการเสรมสรางความเขมแขง นำยอ ำเภอโคกโพธ : มองในท านองเดยวกนวาการน าสวนราชการมารวมกนท างานจะตองมการปฏบตการรวมกนโดยใชหลกการรวมกลมในรปแบบของศนย ชดปฏบตการรวม คณะท างาน ใหมในทกระดบตงแต ระดบอ าเภอ ต าบล และหมบาน ในระดบอ าเภอ ไดแก ศนยด ารงธรรม แมจะมฝายปกครองเปนผรบผดชอบหลกแตเมอราษฎรไดรบความเดอดรอนเกยวของกบภารกจหนาทของหนวยงานใด กจะตองประสานการแกไขปญหารวมกนจนกวาความเดอดรอนจะไดรบการแกไข นำยอ ำเภอกรงปนง : เหนวาการน าสวนราชการตางๆ มารวมกนท างานเปนทมเดยวกนจะตองจดองคกรรวมจากหลายฝาย ไดแก การด าเนนโครงการ "ก าปงตกวา" ซงเปนกระบวนการขบเคลอนสรางชมชนเขมแขงและอยรวมกนอยางสนต ซงมคณะท างานรวมประกอบดวย ขาราชการ ผน าศาสนาในพนท ก านน ผใหญบาน ผบรหารองคกรปกครองสวนทองถน รวมทงผทรงคณวฒ จดตงเปน "สภาซรอ" มหนาทก าหนด กตกาหมบานทสอดคลองกบหลกศาสนาและกฎหมายบานเมอง โดยจะท าใหประชาชนในหมบานยอมรบและปฏบตตาม นำยอ ำเภอธำรโต : ไดกลาวเชงเสรมการท างานรวมกนของสวนราชการตางๆ โดยนายอ าเภอจะตองถอปฏบต ดงน - ใชหลกความเปนกนเอง มการพบปะกาแฟยามเชา การประชมหวหนาสวนราชการสญจร สรางกลมไลนของหวหนาสวนราชการ - กรณเปนองคกรภาคเอกชน ตองเขาถงแกนน าของกลมตางๆหาโอกาสรวมเสวนาตามวงกาแฟ วด มสยด งานประเพณตางๆ

53 นำยอ ำเภอศรสำคร : ไดกลาวสนบสนนการท างานเปนทมในการสรางความรความเขาใจโดยจดตงทมผน า(ศาสนา) เพอเผยแพรค าสอนตามหลกศาสนาทถกตอง และควบคมดแลการเรยนการสอนของโรงเรยนเอกชนสอนศาสนา สถาบนการศกษาปอเนาะ และศนยอบรมจรยธรรม(ตาดกา) ไมใหมการบดเบอนหลกค าสอนศาสนา 2.2 การใชหลกภาวะผน า ในการดงสวนราชการมาท างานรวมกนใหเกดเอกภาพ นายอ าเภอเหนวาเปนปจจยส าคญทนายอ าเภอจะตองมภาวะผน าทงเปนผน าทเปนทางการและไมเปนทางการ ดงน นำยอ ำเภอศรสำคร : เหนวานายอ าเภอเปนผน าทเปนทางการและไมเปนทางการในการบงคบใชกฎหมาย เพออ านวยความเปนธรรมแกประชาชนจะตองยดหลกกฎหมายในฐานะผใชอ านาจรฐซงจะตองค านงถงสทธมนษยธรรมและศกดศรความเปนมนษย นายอ าเภอในฐานะผน าในการบรหารราชการระดบอ าเภอ มหนาทในการน านโยบายของรฐในฐานะประชาชน คณะกรรมการ หรอหวหนาคณะท างาน จะตองบรณาการเชอมโยงโครงการตางๆของสวนราชการสการปฏบตในลกษณะบรณาการแนวดงและบรณาการแนวนอน รวมทงบทบาทนายอ าเภอในการก ากบองคกรปกครองสวนทองถน จะตองท าหรอควบคมก ากบเทาทจ าเปนตอการรกษาผลประโยชนของสวนรวมเทานน ซงจะไดรบความรวมมอจากองคกรปกครองสวนทองถนเปนอยางด นำยอ ำเภอสไหงโก-ลก : ใหความส าคญกบภาวะผน าของนายอ าเภอในการท าใหสวนราชการมารวมกนท างานอยางมเอกภาพ โดยมภาวะการน าในการชน าการก าหนดเปาหมายการท างานรวมกนของอ าเภอคอ สขภาพด การศกษาด สงแวดลอมด และเศรษฐกจด และทส าคญนายอ าเภอจะตองปฏบตตนเปนแบบอยางทดแกขาราชการ อยาเอาแตสงการอยางเดยวจะไมไดใจผรวมงาน ประกอบกบนายอ าเภอจะตองสนบสนนการด าเนนงานของสวนราชการตางๆ หากมปญหาจะเขาชวยเหลอแกไขใหสามารถด าเนนการไปได นำยอ ำเภอรำมน : ยนยนวานายอ าเภอตองคบทกฝายและตองกลารบผดชอบงานในพนททกเรอง และทกปญหาทเกดขนในพนท นายอ าเภอตองเปนผน าในการสรางสงคมพหวฒนธรรมตองเปดใจกวางยอมรบทกฝาย และเปนผน าในการอ านวยความเปนธรรมและการสรางคณภาพชวตแกประชาชน ตองเปนผน าเขาไดทกพนทเพอไมใหขาราชการสวนอนๆทกลวจะไดกลาเขาพนทดวย รวมทงนายอ าเภอตองเลนไดหลายบทบาท ทงพระเดชและพระคณ ตองบงคบใชกฎหมายอยางตรงไปตรงมาเพอสรางความเปนระเบยบเรยบรอย นำยอ ำเภอโคกโพธ : ตองสรางความไววางใจและเปนทพงไดของสวนราชการตางๆ โดยเฉพาะองคกรปกครองสวนทองถน นายอ าเภอจะตองเปนทปรกษางานและคอยแกไขปญหาใหเขาไมใชคอยแสวงหา ผลประโยชนไมวาทางตรงหรอทางออม จะท าใหทองถนเขามารวมงานทกกจกรรม ประกอบกบนายอ าเภอ เปนผรบผดชอบน านโยบายของรฐไปขบเคลอนใหเปนรปธรรมซงจะตองบรณาการสวนราชการตางๆ มารวมกนท างานในทกดาน ซงนายอ าเภอเปนเหมอนคยแมนหรอเปนบคคลส าคญในการน าเพอท างานรวมกนของสวนราชการตางๆ 2.3 ยดหลกการท างานแบบรวมคดรวมท าและรวมรบผดชอบ การท างานในจงหวดชายแดนภาคใตโดยเฉพาะการด าเนนงานในระดบอ าเภอภายใตการน าของ นายอ าเภอ แตนายอ าเภอจะมาคดท าและรบผดชอบคนเดยวคงไมส าเรจจ าเปนตองน าสวนอนมารวมกนท างาน ตงแตเรม คอ แผนงานโครงการแนวทางการแกไขปญหาและรวมกนลงมอท าแบงหนาทกนไปตามศกยภาพ และจะตองรวมกนรบผดชอบผลงานทเกดขน ดงรายละเอยดความคดของนายอ าเภอตอไปน

54 นำยอ ำเภอโคกโพธ : การท างานของนายอ าเภอจะตองบรณาการโครงการกจกรรมของสวนราชการตางๆโดยใชหลกรวมคด รวมท า มงสเปาหมาย โดยกระบวนการการท างานจะตองมารวมกนคดวาจะตองท าอะไรบางเพอแกไขปญหาทเกดขนในพนท เชน การคดวามปญหาอะไรบางทเปนอปสรรคในการสรางสงคมพหวฒนธรรม ซงกอใหเกดประเดนตางๆ เชน ศาสนา ประเพณ วฒนธรรม วถชวต ความคดความเชอ เพอจะน าสงเหลานไปสการปฏบตสรางความเขาใจของคนในสงคม กลมเปาหมายทจะตองท าความเขาใจเปนกลมใดบางและจะใชวธสรางความเขาใจดวยวธใด เปนตน นำยอ ำเภอกรงปนง : การท างานในพนท จชต. ตองด าเนนการใหมความเขมขนในทกดานตองเนนทงวธการและเปาหมายความส าเรจ ซงจะตองสรางระบบรวมคด รวมท า รวมแกปญหา บรณาการสรรพก าลงจากทกฝายทงภาครฐ ภาคเอกชน โดยเฉพาะงานการสรางความเขมแขงของหมบาน คอ ทกฝายจะตองรวมกนคดและแบงหนาทกนท า เชน ชรบ. รบผดชอบการรกษาความสงบเรยบรอย ผน า 4 เสาหลกมหนาทเปนสภาซรอ ในการก าหนดกตกาของชมชนและบงคบใชกบประชาชนในหมบาน นำยอ ำเภอสไหงโก-ลก : การแกไขปญหาความไมสงบในพนท จชต. มหลายมตและมความซบซอนมากจะปลอยราชการท าอยฝายเดยวไมมทางส าเรจ จ าเปนจะตองระดมสวนตางๆทกฝายตองรวมกนคด รวมกนท า รวมกนรบผดชอบตอปญหาทเกดขน โดยนายอ าเภอจะตองยนมอเขาหาประชาชนทกกลมสรางความเปนกนเองและใหความส าคญ นำยอ ำเภอศรสำคร : หลกการท างานรวมกนของสวนราชการจะตองยดหลกการมสวนรวม รวมคด รวมท า และรวมกนรบผดชอบระหวางสวนราชการ ส าหรบการมสวนรวมกบภาคประชาชนจะด าเนนการในลกษณะ "รวมคด รวมท า รวมตดสนใจ และตรวจสอบได" ประชาชนไดรบรสงทราชการด าเนนการจะไดรวาประชาชนไดประโยชนอะไรบาง 2.4 ใชแผนเปนเครองมอในการด าเนนงาน แผนเปนเครองมออยางหนงในการบรหารงานใหบรรลเปาหมายตามวตถประสงค อาจเปนแผนเดยวของหนวยงานใดหนวยงานหนงหรอเปนแผนเชงบรณาการทบรรจโครงการ/กจกรรมของหนวยงานตางๆ ทรวมกนด าเนนงานเพอมงหมายบรรจเปาหมายรวมกน ซงในพนทจงหวดชายแดนภาคใตมความจ าเปนทจะตองใชแผนเชงบรณาการ ซงนายอ าเภอหลายคนไดใชเครองมอนเปนกลไกในการดงหนวยราชการมารวมกนท างานอยางประสานกลมกลน มรายละเอยดดงน นำยอ ำเภอเทพำ : ทส าคญทจะท าใหหนวยงานรหนาทกคอการใชแผนปฏบตการ ในอ าเภอหนงจะมโครงการกจกรรมของหนวยตางๆเยอะมาก ทงทเปนงานปกต งานนโยบายจากหนวยเหนอ สวนกลาง และเปนงานตามสถานการณของพนท สวนวธการทจะท าใหทกหนวยรหนาทรวมกนวาใครตองท าอะไร ทไหน เมอไหร อยางไร โดยใชการประชมรวมกนตรวจสอบวาในแตละปของอ าเภอมโครงการอะไรบาง โดยใชศนยปฏบตการของอ าเภอเปนศนยกลางของการปรกษาหารอ ตดตาม รายงานผล เพอใหรวา ใครท าอะไรไปถงไหน มปญหาอะไรบาง จะไดชวยกนแกไขปญหา ซงจะท าใหนายอ าเภอรทกเรอง ทกโครงการทด าเนนการในอ าเภอ นำยอ ำเภอโคกโพธ : ก าหนดใหศนยปฏบตการอ าเภอจดท าแผนด าเนนงานของทกหนวยงานโดยเฉพาะดานการรกษาความสงบเรยบรอย เปนแผนทครอบคลมการปฏบตใน 3 ระดบคอ ระดบอ าเภอ ต าบล และหมบาน เพอใชเปนเครองมอในการควบคม ตดตาม ก ากบใหหนวยปฏบตแตละระดบ นอกจากนนในระดบต าบลและระดบหมบานกจะตองมแผนด าเนนงานในแตละระดบดวย นำยอ ำเภอสะบำยอย : การจะน าสวนราชการตางๆ มารวมกนท างานจะตองสรางกลไกรวมกนทกฝาย อ าเภอเรามศนยปฏบตการอ าเภอเปนศนยปฏบตการรวม โดยใชแผนปฏบตการเปนเครองมอในการประสานการปฏบตวาใคร ท าอะไร ทไหน เวลาใด ชองทางการประสานงานจะใชการประชมรวมกน ตดตามความคบหนาของการด าเนนงานของแตละหนวย ซงองคกรรวมจะตองมทกระดบตงแต อ าเภอ ต าบล และหมบาน โดยแตละระดบกจะตองมแผนยอยเชอมโยงกน

55 2.5 ใชหลกการท างานยดเปาหมายความส าเรจเดยวกน การยดเปาหมายความส าเรจรวมกนแมวาบางครงหนวยงานทท างานอาจแยกกนท าแตทกฝายตองมงสความส าเรจเดยวกน กเปนแนวทางหนงทจะน าสวนราชการตางๆมารวมกนท างานใหมเอกภาพ คอ เอกภาพในเปาหมายความส าเรจ มาดแนวคดของนายอ าเภอกนตอในเรองน นำยอ ำเภอเทพำ : มองวาการสรางความเขาใจระหวางรฐกบประชาชน หรอสรางความเขาใจระหวางประชาชนดวยกนตองใชกลไกทกระดบทมอยในพนท ทงกลไกราชการระดบอ าเภอ ต าบล หมบาน กลไกดานศาสนา กลไกทางการศกษา และกลไกดานการปกครองทองถน ตองสรางกลไกตางๆใหเขมแขงมเอกภาพภายใตการก ากบของนายอ าเภอ จงจะสามารถสรางความเขาใจอยางมประสทธภาพ การบดเบอนหรอขาวลอตางๆ หรอความเชอผดๆ กจะนอยลง นำยอ ำเภอโคกโพธ : การรกษาความปลอดภยมหนวยรบผดชอบ 3 ฝาย แตละฝายคอ ปกครอง ทหาร ต ารวจ ตางมความรบผดชอบในสงทตนรบผดชอบสามารถแบงหนาทกนท า แตทกหนาทตองมงสความส าเรจเดยวกน คอ "พนทปลอดภย คนปลอดภย" เชนการรกษาความปลอดภยในเขตเมอง มการแบงหนาทกนท า คอ แบงพนทเปน 3 สวน ชนในสดมอบหมายใหสมาชก อส. ชนกลางมอบเจาหนาทต ารวจ ชนนอกมอบฝายทหาร ตงจดตรวจ คนเขา-ออก เมองกบชนบท นำยอ ำเภอกรงปนง : บทบาทนายอ าเภอในการชวยเหลอประชาชนทไดรบความเดอดรอนจากราคาผลผลตทางการเกษตรตกต า รายไดไมเพยงพอ นายอ าเภอจะตองดงการมสวนรวมจากสวนราชการทเกยวของ ทงเกษตร อตสาหกรรม แรงงาน องคกรปกครองสวนทองถน โดยมเปาหมายรวมกน คอ ประชาชนมอาชพมนคง มรายไดเพยงพอตอการด ารงชพ นำยอ ำเภอสไหงโก-ลก : ทกฝายตองมมตรวมกนในการก าหนดนโยบายของอ าเภอ โดยมเปาหมายรวมกนคอ 4 ด ไดแก สขภาพด การศกษาด สงแวดลอมด และเศรษฐกจด จากนนกใชภาวะผน าในการระดมสวนราชการ องคกรปกครองสวนทองถนรวมกนก าหนดกจกรรม เพอบรรลเปาหมายของ 4 ด ของอ าเภอ นำยอ ำเภอธำรโต : การสรางหมบานเขมแขงซงมองคประกอบหลายดานทงความปลอดภย คนมอาชพ รายได คนในหมบานมความเขาใจ ความสามคคของคนภายในหมบาน ตองใชกลไกทงภ ายใน เชน คณะกรรมการหมบานและหนวยงานภายนอกเขาไปด าเนนงาน โดยมเปาหมายมงสความส าเรจคอ "หมบานเขมแขง"

3. กำรระดมควำมรวมมอจำกทกภำคสวนสนบสนนกำรท ำงำนแกไขปญหำควำมไมสงบใหประสบควำมส ำเรจ ปจจยทสงผลตอการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต นอกจากการดงสวนราชการ รฐวสาหกจ องคกรปกครองสวนทองถน มาท างานใหเกดเอกภาพประสานกลมกลนในการขบเคลอนภารกจแลว นายอ าเภอจ าเปนตองแสวงหาความรวมมอจากภาคสวนอนๆไดแก ภาคเอกชน ภาคประชาสงคม และภาคประชาชน รวมทงพลงมวลชนในรปแบบตางๆ มาสนบสนนการด าเนนงาน ซงนายอ าเภอแตละคนมหลกการแนวทางทงทคลายกนและตางกนอยางไร มรายละเอยดจากค าใหสมภาษณ ดงน 3.1 นายอ าเภอตองสรางแนวรวมมวลชน นำยอ ำเภอเทพำ : นายอ าเภอตองท างานรวมกนกบทกภาคสวนจ าเปนจะตองไดรบความรวมมอ นายอ าเภอจะตองสรางแนวรวมกบหนวยงานหลกทกภาคสวน ทงสวนราชการ ทองท/ทองถน ประชาสงคม มวลชน ผน าศาสนา คอ ตองท าความรจกกนเปนอยางด มความคนเคย สามารถประสานตดตอแบบไมเปนทางการไดตลอดเวลามอะไรกสามารถยกหคยกนไดทกเรองตลอดเวลา

56 นำยอ ำเภอโคกโพธ : การท างานในพนทจงหวดชายแดนภาคใต ปจจยความส าเรจทส าคญ นอกจากฝายรฐตองท างานมเอกภาพแลวความรวมมอจากประชาชนเปนปจจยส าคญ ความรวมมอภาคเอกชน ประชาสงคม โดยเฉพาะการด าเนนงานสรางความเขาใจจ าเปนตองอาศยกลไกทางศาสนา และองคกรพลงมวลชน เพราะกลไกเหลาน เปนทยอมรบเชอถอศรทธาของประชาชน นายอ าเภอตองดงมาเปนแนวรวมเปนคนของเราใหได นำยอ ำเภอสะบำยอย : หลกการพนฐานคอนายอ าเภอจะตองสรางแนวรวมกบทกฝาย ทงภาคเอกชน ประชาสงคม กลมตางๆ รวมทงพลงมวลชนรปแบบตางๆ และถอเปนจดแตกหกในการท างานใหส าเรจ หากมแนวรวมสนบสนนใหความรวมมอมากจะท างานใหส าเรจไดงาย โดยเฉพาะแนวรวมในการรกษาความปลอดภยหากมแนวรวมเปนหเปนตาสบปะรด คอยเฝาระวง คอยแจงเหตความเคลอนไหวของผกอความไมสงบ เจาหนาทกสามารถปองกนและระงบการกอเหตรนแรงได 3.2 การเปนผน าแบบอยางทดมความเปนธรรม นำยอ ำเภอเทพำ : นายอ าเภอในฐานะผน าองคกรระดบพนทจะตองระดมสรรพก าลงจากทกฝายใหมารวมกนสนบสนนการด าเนนงานใหส าเรจ โดยขนแรกนายอ าเภอจะตองเปนบคคลทเปนแบบอยางในการท างานอยางตงใจ ทมเทในการท างาน ตงแตการรวมวางแผนการปฏบตและตดตามแกไขปญหาขอขดขอ ง นายอ าเภอจะตองรจรงทงเนองาน พนท รคน ขนบธรรมเนยม และวถชวตของคนในชมชน นำยอ ำเภอโคกโพธ : หลกในการดงมวลชนใหมารวมกนท างานหรอสนบสนนการด าเนนงานของนายอ าเภอหรอฝายราชการจะตองมความระมดระวง ไมใชเปนการบงคบหรอการออกค าสงแตเปนการเชญชวนใหเหนความส าคญในการแกปญหา

สวนการดงกลมองคกรปกครองสวนทองถน นายอ าเภอจะตองสรางความสมพนธในลกษณะพงพาซงกนและกนมความสมพนธทดทงในมตกฎหมายและมตรภาพ นายอ าเภอตองรกฎหมายเปนทพงเปนทปรกษาทองถนไดไมใชอ านาจในการก ากบดแลไมแสวงหาผลประโยชนไมวาทางตรงหรอทางออม จะไดรบความไววางใจและเชอถอใหความรวมมอและสนบสนนทงบคลากร อปกรณเครองมอ และงบประมาณ

นำยอ ำเภอรำมน : ตองเลนทกบทในฐานะผน าของราชการผน าองคกรและผน าพนทจะตองรบผดชอบงานทกดานทด าเนนการในอ าเภอและทกปญหาทเกดขนกบประชาชน แมจะอยในความรบผดชอบของกระทรวง กรมอน ๆ กตาม

“ซงประเดนความรบผดชอบทกเรองของนายอ าเภอนายอ าเภอสวนใหญเหนคลอยตามกนเนองจากเปนขอเทจจรงทตองด าเนนการ”

นายอ าเภอรามน ยงมองวา นายอ าเภอมหนาทบงคบใชกฎหมายจะตองด าเนนการดวยความโปรงใสโดยเฉพาะการบงคบใชกฎหมายพเศษ โดยเฉพาะการตรวจคนจบกมจะตองมฝายอน ๆ รวมรบรโดยเฉพาะญาตพนองของคนทถกจบกมจะไดสบายใจวาไมถกกระท าอยางไมเปนธรรม

นำยอ ำเภอสไหงโก-ลก : การใชแผนปฏบตการเปนเครองมอในการท างานรวมกน เพอใหนายอ าเภอทราบวาหนวยงานใดมโครงการกจกรรมอะไรบาง โดยนายอ าเภอจะตองปฏบตตนเปนแบบอยางแกขาราชการ อยาเอาแตสงการอยางเดยวจะไมไดใจผรวมงานและหนวยงานทเกยวของ และจะตองลงพนทเองดวยไมแสดงความกลว

3.3 ตองท างานไมแบงฝกแบงฝายใหเกยรตกบทกฝาย

นำยอ ำเภอโคกโพธ : การท างานของนายอ าเภอในฐานะผจดการพนทตองรบผดชอบงานทกเรอง แตมงเปาหมายความส าเรจเดยวกน คอ ตองสรางสนตสขใหเกดขน ประชาชนอยดมสข ซงการขบเคลอนภารกจและใหหนวยงานตาง ๆ รวมทงประชาชนผไดรบผลกระทบมาท างานรวมกนโดย “ตองท าลายก าแพงระหวางหนวยงาน” ไมแบงแยกวาเปนฝายหาร ต ารวจ หรอปกครองหรอพลเรอน ทกฝายมหนาทความรบผดชอบแบงหนาทกนท ามงสความส าเรจเดยวกน และตองสรางความเขาใจระหวางหนวยงานใหความ

57 ชวยเหลอซงกนและกน ส าหรบแนวทางการเขาถงมวลชนจะตองเขาถงหวใจของเขาใหได เพอดงเขามารวมงานกบเราซงจะชวยใหงานเบาไปไดเยอะ

นำยอ ำเภอรำมน : นายอ าเภอจะตองท างานแบบไมแยกพวกวาเปนฝายใด ไมวาปกครอง ทหาร ต ารวจ หรอทองถน หรอสวนราชการกระทรวงใด ๆ นายอ าเภอจะตองใหเกยรตและใหความส าคญกบทกฝาย สวนราชการใดมมวลชนในสายงานหรอกลมอาชพกสามารถน าตวแทนกลมตาง ๆ มารวมประชมแสดงความคดเหนรวมกบสวนราชการจะท าใหทกฝายรบรเปาหมายการท างาน กระบวนการ ขนตอนการท างาน

นำยอ ำเภอสะบำยอย : การระดมพลงมวลชนในชมชนโดยใชกลไกกลมตาง ๆ ไดแก กลมสตร เยาวชน กลมอาชพตาง ๆ และการสรางความเขาใจรบทราบปญหาและสนองตอบความตองการใหถกจด โดยเฉพาะกลมทไดรบผลกระทบจากสถานการณความไมสงบจะตองไดรบการดแลจากรฐอยางเทาเทยมกน และดวยความรวดเรวไมเลอกปฏบตไมแบงแยกวาเปนพวกเขาหรอพวกเรา

หลกการท างานกบบคคลหลายฝายสงทตองค านงถง ไดแก ตองใหเกยรตยอมรบในบทบาทซงกนและกน ตองเลกเปนเจาขนมลนายตองแสดงความไมถอตวคลกคลกบคนทกคน ทกกลม จะรสกเปนพวกเดยวกน

3.4 เขาถงองคกรผน าศาสนาไดกเขาถงมวลชนไดงาย รปแบบของสงคมมสลมใชวถชวตตามหลกศาสนาจงมกจะเชอถอ เชอฟง ผน าทางศาสนา การท างานของนายอ าเภอหากเดนชองทางนกจะสามารถระดมความรวมมอและการสนบสนนจากมวลชนได ซงนายอ าเภอทกคนทใหค าสมภาษณจะมหลกการคลายกนในการเขาทางมวลชนโดยผานทางผน าศาสนา เชน การระดมมวลชนในการจดกจกรรมตาง ๆ งานประจ าป งานประเพณ งานการกฬา หรอกจกรรมพฒนาทองถนตาง ๆ กตองอาศยผน าศาสนา ดงนนนายอ าเภอจงตองเขาถง เขาใจตอตวผน าศาสนาดวยการศกษาท าความเขาใจหลกศาสนาวธปฏบต วถชวต ยกตวอยางความเหนนายอ าเภอดงน นำยอ ำเภอศรสำคร : การระดมความรวมมอจากกลมพลงมวลชน นายอ าเภอจะตองอาศยยทธศาสตรพระราชทาน เขาใจ เขาถง พฒนา โดยเฉพาะกลมผน าทองท ผน าศาสนา อหมาม คอเตบ บลาล คณะกรรมการมสยด รวมทงผน าตามธรรมชาต นายอ าเภอจะตองดงมารวมมอโดยอาศยหลกการมสวนรวมและจดกจกรรมจตอาสาท าความดดวยหวใจ

นำยอ ำเภอกรงปนง : การเสรมสรางหมบานใหเขมแขงดวยการขบเคลอนโครงการก าปงตกวาใหบรรลเปาหมายรวมกบผน าศาสนาในพนท ซงการจดตงก าปงตกวาจะตองมองคประกอบ คอ ความศรทธา หลกศาสนา องคกรบรหารชมชน และระบบควบคมกฎระเบยบชมชนซงตองอาศยผน าศาสนาและผน าอน ๆ ดวย

3.5 การตอบสนองความตองการของชมชน

ประชาชนในพนทจงหวดชายแดนภาคใต ถอวาเปนกลมคนเปาหมายทรฐจะตองใหความส าคญในการพฒนาในหลาย ๆ ดาน ทงคณภาพชวต การศกษา สาธารณสข อาชพ รายได รวมทงการรกษาความปลอดภยในชวตและทรพยสน จ าเปนทฝายรฐจะตองศกษาท าความเขาใจใหถองแทจงจะท าแผนนโยบายและยทธศาสตรการพฒนาตาง ๆ ใหตอบสนองตรงเปาหมายและความตองการของชมชน จงจะไดรบความรวมมอ และการสนบสนนจากชมชน ซงนายอ าเภอในพนทไดตระหนกในเรองน นำยอ ำเภอสะบำยอย : แนวทางการเสรมสรางความปรองดองและสงเสรมการอยรวมกนแบบพหวฒนธรรม เบองตนนายอ าเภอจะตองจดกจกรรมททกฝายสามารถเขารวมกจกรรมได ไดแก กจกรรมดานกฬา กจกรรมดานสขภาพ และกจกรรมการสงเสรมความรดานการประกอบอาชพ ซงคนทมความแตกตางดาน ความคด ความเชอดานประเพณ ภาษา วถชวต กสามารถเขารวมกจกรรมได หรอการจดท ากจกรรมทชมชนประสบรวมกนเรองความปลอดภยในชวตและทรพยสนใหประชาชนมารวมกนคดหาวธปองกนเหตราย ซงจะตองเปนเวทใหทกคนมโอกาสแสดงความคดเหน

นำยอ ำเภอธำรโต : การสรางการมสวนรวมระดบต าบล หมบาน จะตองสรางสภาสนตสขต าบลใหเปนกลไกทม 4 เสาหลกของชมชนเขามาขบเคลอน จดประชมรบฟงปญหาความตองการของประชาชนเปน

58 ประจ าทกเดอนเพอน ามาวเคราะหหาแนวทางแกไขปญหาในแตละดาน เพอน ามาจดท าเปนแผนระดบหมบาน ต าบล และอ าเภอตอไป

3.6 การสรางอดมการณจตส านกความเปนพลเมองทด

คนในจงหวดชายแดนภาคใตบางสวนตกเปนเปาหมายของกลมกอความไมสงบโดยใชสถานศกษา เขาไปบดเบอนและปลกฝงความคดใหตอตานรฐไทย โดยอางประวตศาสตรของรฐปาตานในอดตทเคยปกครองตนเองเปนอสระ ซงรฐไทยเขามาครอบง ายดเมองและปกครองมาโดยตลอด แตความคดเหลานจ าเปนตองไดรบการแกไข ซงนายอ าเภอหลายคนไดมองเหนปญหาและมแนวทางด าเนนการดงบคคลเหลานมารวมงานกบรฐเปนแนวรวมหรอฝายของราชการ

นำยอ ำเภอกรงปนง : การดงมวลชนเขามามสวนรวมในการท างานใหส าเรจจะตองเสรมสรางจตส านกของคนในชมชน ใหมความรกหวงแหนแผนดนมาตภมซงเปนถนก าเนดของตน และเสรมสรางอดมการณเทดทนสถาบนพระมหากษตรย และมงหลกธรรมของศาสนาทถกตองของแตละศาสนา นำยอ ำเภอเทพำ : เราตองมองใหชดเจนวาปญหาคออะไรกอนทจะลงมอด าเนนการโดยเฉพาะมตการสรางความเขาใจ การปรบความคด ความเชอใหม ระหวางรฐกบประชาชนและประชาชนดวยกน ซงเปนมตทเปนจดเปลยนหรอจดแตกหก ผทจะเปลยนแปลงความคดความเชอจะตองไดรบการยอมรบเชอเถอ ศรทธาจากทกฝายมฐานมวลชนรองรบทงฝายทองท ทองถน และฝายศาสนาซงกคอนายอ าเภอ

นำยอ ำเภอโคกโพธ : การเสรมสรางสงคมพหวฒนธรรมตองสรางความคดความเชอใหมใหประชาชนยดเหนยวในความเปนชาตเดยวกน มองคพระมหากษตรยทรงเปนมงขวญของชาวไทยทกหมเหลา ทกเชอชาต ศาสนา โดยการน าเยาวชนไปศกษาดงานนอกพนททชาวมสลมอยรวมกบชาวพทธหรอศาสนาอน ๆ ไดอยางสนต

4. ปญหำอปสรรคและขอเสนอแนะในกำรด ำเนนงำนแกไขปญหำควำมไมสงบในพนทจงหวดชำยแดนภำคใต 4.1 ปญหาความตอเนองของนโยบาย

นายอ าเภอเทพา ไดน าเสนอปญหาขอจ ากดเรองนทงรายละเอยดการก าหนดนโยบายและแนวทางการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใตไดก าหนดการใชกฎหมายพเศษ ตองคดเลอกคนหรอผปฏบตแบบพเศษ และตองใชวธการพเศษ ซงในทางปฏบตอกดานกจะมปญหา ไดแก

(1) การใชกฎหมายพเศษและการยกเลกกฎหมายพเศษเฉพาะบางพนท เนองจากการใชกฎหมายพเศษใหอ านาจเจาหนาทมากกวาพนททวไปโดยเฉพาะอ านาจในการตรวจคนจบกม รวมทงควบคมการด าเนนชวตบางอยางของประชาชนเพอความสะดวกในการปฏบตหนาทของเจาหนาท จงสงผลใหรฐถกโจมตในประเดนละเมดสทธมนษยชน ประกอบกบมเจาหนาทบางคนใชอ านาจพเศษเกนพอดไมเหมาะสม รฐจงยกเลกกฎหมายพเศษในบางพนทซงจะไปกระทบการแกไขปญหา เนองจากฝายตรงขามยงปฏบตการครอบคลมทกพนทจงท าใหเกดจดออนหรอชองวางใหกบฝายผกอความไมสงบ

(2) การคดเลอกคนเขาไปท างานในพนทบางหนวยงานไมไดคดเลอกคนทมความเหมาะสม คอ มความร มความทมเทตงใจท างาน ท าใหขาราชการบางสวนท างานไปวน ๆ ขาดอดมการณการท างาน

(3) การใชวธพเศษ กลาวคอ ไดก าหนดภารกจของแตละหนวยเปนภารกจพเศษ หนวยงานตาง ๆ จงไดจดตงกลไกพเศษเพมจากกลไกปกตทมอย ไดแก ฝายปกครอง มการจดตงส านกงานบรหารราชการต าบล หมวด อส. ต าบล กองรอย อส. เขตเมอง สวน กอ.รมน. ไดจดตง กอ.รมน.ภาค 4 สน. และไดจดตง ศนยปฏบตการอ าเภอ สวน ศอ.บต. ไดจดตง บณฑตอาสา สภาสนตสขต าบล และส านกงานต ารวจแหงชาต ไดจดตง ต ารวจต าบล ปญหา คอ กลไกทจดตงขาดความเขมแขง

(4) ขาดความตอเนองในระดบนโยบาย กลาวคอ เดมเคยก าหนดใหมกองอ านวยการเสรมสรางสนตสขระดบจงหวด อ าเภอ ต าบล และหมบาน และจดใหมกองก าลงผสม (พลเรอน ต ารวจ ทหาร) ในแตละ

59 ระดบกถกยกเลกปรบเปลยนไป หรอในการจดก าลงประจ าถนเพอรองรบการถอนก าลงทหารหลกกไมไดน าไปสการปฏบตอยางจรงจง ดงนนการถอนก าลงทหารหลกในบางพนทและสงมอบภารกจในการเฝาระวงพนทใหแกต ารวจและฝายปกครองจงขาดประสทธภาพ

4.2 ปญหาบรณาการการท างานของสวนราชการ

โดยมนายอ าเภอโคกโพธ นายอ าเภอกรงปนง นายอ าเภอเทพา นายอ าเภอรามน นายอ าเภอสะบายอย และนายอ าเภอศรสาคร พบปญหาเกยวกบสวนราชการในรปแบบคลายๆ กน โดยมรายละเอยด ดงน (1) สวนราชการขาดการบรณาการแผนงานโครงการ ยงมสวนราชการบางสวนยงยดการท างานในสายบงคบบงชาของตนเองภายใตกระทรวงในสงกด เชน การก าหนดกลมเปาหมายหรอพนทด าเนนการ ถกก าหนดมาจากสวนกลาง ซงสวนใหญเปนกระทรวง กรม ทไมมสวนราชการในระดบอ าเภอ ความเชอมโยงในระดบพนทจงไมม แมวาในระยะหลงไดมการก าหนดใหทกระทรวง กรม ทมกจกรรมโครงการจะตองผานการบรณาโดยคณะกรรมขบเคลอนการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต (คปต.) แตท าไดเฉพาะโครงการพเศษ แตโครงการปกตของหนวยงานยงคงเดม แมวาในระดบอ าเภอจะมศนยปฏบตการอ าเภอ (ศปก.อ าเภอ) ท าไดในระดบการประสานงานวาใครท าอะไร ทไหน แตไมสามารถปรบเปลยนโครงการไดเนองจากขาดอ านาจในการด าเนนการ

(2) ความซบซอนของหนวยงานราชการ โดยเฉพาะการด าเนนงานดานความมนคงซงจะมหนวยรบผดชอบ 3 ฝาย คอ ฝายทหาร ต ารวจ และปกครอง โดยเฉพาะฝายทหารทม กอ.รมน.ภาค 4 สน. เปนหนวยหลกและมโครงสรางระดบจงหวด คอ กอ.รมน. จงหวด ระดบอ าเภอ จดตง ศปก.อ าเภอ ในดานการจดก าลงกจะมหนวยเฉพาะกจจงหวด และหนวยเฉพาะกจระดบพนท (ฉก.หมายเลข) ซงนายอ าเภอตองรบหนาทหลายอยาง คอ เปนนายอ าเภออยใตบงคบบญชาของผวาราชการจงหวด เปนผอ านวยการศนยปฏบตการอ าเภออยภายใต ผอ านวยการ กอ.รมน. ภาค 4 สน. ซงบางครงผบงคบหนวยเฉพาะกจระดบพนท กมาสงการ ผอ.ศปก.อ าเภอ กคอ นายอ าเภอ ท าใหเกดความสบสน

(3) องคกรทจดตงใหมเพอท าหนาทบรณาการในระดบอ าเภอยงขาดความเขมแขง คอ ศนยปฏบตการอ าเภอ (ศปก.อ าเภอ) ซง กอ.รมน. ภาค 4 สน. จดตงขนมาเพอใหเปนเวทของสวนราชการระดบอ าเภอไดมการบรณาการแผนงานโครงการ แตยงไมสามารถด าเนนการไดเนองจากยงขาดอ านาจหนาททชดเจนจงท าไดเพยงการประสานงานระหวางสวนราชการในพนทเทานน

(4) มความขดแยงระหวางหนวยงาน

การจดตงชดคมครองต าบล (ชคต.) ซงเปนหนวยทจดตงขนมาเพอสรางความเขมแขงใหแกก าลงประจ าถนและเปนการบรณาการก าลงในระดบต าบล เพอรกษาความสงบเรยบรอยในระดบต าบล หมบาน มความคดไมตรงกนในการจดโครงสรางของหนวย คอ ฝายทหาร โดย กอ.รมน.ภาค 4 สน. เสนอใหนายทหารรบผดชอบหวหนาชด แตฝายปกครองโดยนายอ าเภอในพนทเหนวาควรใหปลดอ าเภอผรบผดชอบประจ าต าบล เปนหวหนาชดเนองจากมองกนคนละมม โดยฝายทหารมองวา ชคต. ควรปฏบตการดานยทธวธทงเชงรบและเชงรกไดและควรเปนหนวยก าลงเตมรปแบบประกอบกบปลดอ าเภอไมสามารถลงมาปฏบตหนาทหวหนาชด ชคต. ไดเตมเวลา ในขณะทฝายปกครองมองวา ชด ชคต. เปนหนวยบรณาการก าลงประจ าถนกบก าลงภาคประชาชน เนนหนาทมนคงเสรมการพฒนางานมวลชนและจตวทยามวลชนเปนหลก

อกอยางทมลกษณะขอขดของ คอ ในพนทจงหวดชายแดนภาคใต ม 2 หนวยงานหลก คอ กอ.รมน.ภาค 4 สน. และศนยอ านวยการบรหารจงหวดชายแดนภาคใต มหนาทควบคมก ากบการด าเนนงานของสวนราชการในพนทมกจะสงการมายงนายอ าเภอในฐานะผอ านวยการศนยปฏบตการอ าเภอ ประกอบกบ กอ.รมน.ภาค 4 สน. มหลายสวน เชน สวนขาว สวนก าลงพล สวนยทธการ กองบงคบการควบคมสมาชก อส. หนวยก าลงเฉพาะกจจงหวด เฉพาะกจพนท จะสงการนายอ าเภอแบบเรงดวนท าใหนายอ าเภอตดทงงานอน ๆ โดยมอบหมายปลดอ าเภอไปปฏบตแทน

60 4.3 ปญหาขอจ ากดเกยวกบเจาหนาทหรอผปฏบตงาน ซงปญหานนายอ าเภอผใหสมภาษณไดหยบยกมาหลายรปแบบ ไดแก

(1) ขาราชการ หรอผปฏบตงานในระดบอ าเภอมไม เพยงพอโดยเฉพาะสวนราชการระดบอ าเภอ สบเนองจากนโยบายปรบปรงสวนราชการในป 2545 มการยกเลกสวนราชการระดบอ าเภอหลายสวน เชน ปาไมอ าเภอ ปศสตวอ าเภอ ศกษาอ าเภอ ประมงอ าเภอ ปองกนและบรรเทาสาธารณภยอ าเภอ อตสาหกรรมอ าเภอ เปนตน ซงเปนสวนราชการทจ าเปนตองมแตกลบไมม และทส าคญในระดบอ าเภอไมม ”นตกรอ าเภอ” ท าใหการบรการดานกฎหมายดอยลงไป

(2) ขาราชการทไดรบมอบหมายใหมาปฏบตงานในพนทจงหวดชายแดนภาคใตบางสวนขาดความพรอม ไมไดสมครใจมาแตถกบงคบหรอมาเพอรบผลประโยชนพเศษไมไดตงใจมาท างานเพอแกไขปญหา จงไมพยายามทจะเรยนรงานพนท วถชวตของคนในชมชน ท าใหการท างานไม มประสทธภาพ ประกอบกบขาราชการบางคนไมคนเคยกบพนท หรอไมมประสบการณในการปฏบตงานในพนทจงหวดชายแดนภาคใต ท าใหตองเสยเวลาเรยนรพนท ท าความเขาใจกบวถชวต ประเพณวฒนธรรม หลกศาสนา ซงตองเสยเวลาพอสมควร 4.4 ปญหาความรวมมอของประชาชน ความรวมมอของประชาชนเปนปญหาแตกหกในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต การแกไขปญหาทผานมายงไมสามารถยตความรนแรงของปญหาเนองจากสวนหนงมาจากขาดความรวมมอของประชาชนหรอวางเฉย เหตผลส าคญกคอ - ประชาชนบางสวนมเครอญาตพนองเปนกลมผกอความไมสงบจงไมยอมใหความรวมมอกบฝายรฐเกรงวาญาตพนองจะไดรบอนตรายจากการใหเบาะแส - ประชาชนบางสวนเปนแนวรวมฝายตรงขามแมไมแสดงออกถงการฝกใฝผกอความไมสงบจงเลอกทจะนงเฉย - ประชาชนบางสวนไมใหความรวมมอกบฝายรฐเนองจากเกรงกลวภยจากผกอความไมสงบจะมาท าราย ซงมเหตเกดขนหลายรายทมประชาชนคอยใหขาวหรอใหเบาะแสความเคลอนไหวของฝายตรงขามกถกท าราย แมแตคนฝายรฐในพนททงผใหญบาน ผชวยผใหญบาน ชรบ. ทรขอมลฝายตรงขามและเปนแหลงขา วใหกบรฐกจะถกท ารายจากผกอความไมสงบ - ประชาชนบางสวนยงไมคอยไวใจเจาหนาทของรฐหากใหขาวกบเจาหนาทรฐบางทกถกน าตวไปสอบขอเทจจรงและมการท ารายเพอเคนเอาความจรงในการขยายผล - กจกรรมบางอยางทฝายรฐด าเนนการแตไดรบความรวมมอนอย เนองจากเจาหนาทยงขาดการสรางความเขาใจกบประชาชนอยางชดแจง เนองจากเปนโครงการเรงดวนจงตองรบท าแตขาดการท าความเขาใจ เชน การประชมประชาคมเพอระดมความคดความเหนในการจดท าแผนชมชน แตไมคอยไดรบการจดสรรงบประมาณจงไดรบความรวมมอนอย 4.5 ปญหาความปลอดภยของเจาหนาท สถานการณในหลายพนททยงเปนเขตงานอทธพลของฝายตรงขามประกอบกน หรอทเรยกวาพนทอ านาจรฐซอน โดยฝายตรงขามมอทธพลเขามาแทรกแซงอ านาจรฐในระดบหมบาน โดยการสงคนของตนเองมาเปนคณะกรรมการหมบานหรอมการจดตงผใหญบานของเขาเอง ท าใหพนทดงกลาวเปนพนทไมปลอดภยของเจาหนาททจะตองลงไปปฏบตหนาทในพนท สงผลใหการท างานของเจาหนาทไมสามารถด าเนนการไดซงฝายอ าเภอกจะแกปญหาเฉพาะหนาเพอใหสามารถปฏบตงานได

61 นำยอ ำเภอโคกโพธ : ความปลอดภยของเจาหนาททตองลงไปปฏบตงานในพนท เชน พฒนากรต าบล เกษตรต าบล สาธารณสขต าบล หรอเจาหนาทอน ๆ ทตองลงไปปฏบตงานในพนทหมบาน/ชมชน โดยเฉพาะในพนททยงมความเคลอนไหวของฝายตรงขามทสงผลตอการท างานของเจาหนาท ซงเรากแกปญหาโดยจดก าลงรกษาความปลอดภยให 4.6 ปญหาภยแทรกซอน ปญหาภยแทรกซอนเปนปญหาทเกยวโยงกบปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต ท าใหการแกไขปญหามความซบซอนมากขน เชน ปญหายาเสพตดอาจเกยวของในหลายมม ไดแก ผกอความไมสงบอาจจะใชกลมวยรนทตดยาเสพตดมาเปนแนวรวมในการกอเหตสรางสถานการณ ซงเปนกลมทชกชวนไดงายอาจเปนการจางใหกระท าหรออาจเกอหนนกน ไดแก กลมผกอความไมสงบใหการคมครองกลมพอคายาเสพตด และกลมคายาสนบสนนงบประมาณใหกบกลมกอเหตรนแรง คอ เปนทอน าเลยงใหกบกลมกอเหตรนแรง นำยอ ำเภอสะบำยอย : ปญหาอปสรรคในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต คอปญหาภยแทรกซอนเปนปญหาซ าเตมปญหาความไมสงบทมอยแลวใหสถานการณแยลง ทส าคญคอ ปญหายาเสพตด ซงปจจบนเยาวชนในพนทเกยวของกบยาเสพตดจ านวนมาก โดยเฉพาะยาเสพตดประเภทยาบา พชกระทอม โดยเฉพาะเยาวชนนอกระบบการศกษาซงจะเปนเปาหมายของฝายตรงขามทจะเขามาตสนทเปนพวกและจางวานใหท าการกอเหตหรอรวมกอเหตทไมซบซอน เชน การโปรยตะปเ รอใบ การตดไมขวางเสนทาง เพอปองกนการไลตดตามของเจาหนาทหลงมการกอเหตรนแรงในพนท

62

บทท 4 สรปและขอเสนอแนะ

การศกษาเรอง "บทบาทนายอ าเภอกบการบรหารจดการงานพนทเชงบรณาการในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต" มวตถประสงคประกอบดวย 1) เพอศกษาบทบาทของนายอ าเภอในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต 2) เพอศกษาแนวทางการบรหารเชงบรณาการของนายอ าเภอในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต 3) เพอศกษาปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต ผลการศกษามสาระส าคญโดยสรปจ าแนกตามวตถประสงคของการศกษาไดดงตอไปน

4.1 บทบำทนำยอ ำเภอในกำรบรหำรจดกำรงำนพนทในกำรแกไขปญหำควำมไมสงบในพนทจงหวดชำยแดนภำคใต พบวานายอ าเภอมบทบาทหนาทในภาพรวม 3 บทบาทหลก คอ 1) บทบาทในฐานะเปนขาราชการของกรมการปกครอง มหนาทบงคบใชกฎหมายในความรบผดชอบของกรมการปกครอง การจดระเบยบสงคมและรกษาความสงบเรยบรอย การใหบรการกจการของรฐแกประชาชน การอ านวยความเปนธรรมและการชวยเหลอประชาชนทไดรบความเดอดรอน 2) บทบาทในฐานะตวแทนรฐบาล มหนาทในการน านโยบายยทธศาสตร ค าสงของรฐบาล และค าสงประกาศของคณะรกษาความสงบแหงชาตไปปฏบตใหเปนรปธรรม 3) บทบาทในฐานะผน าองคกรในพนทระดบอ าเภอ มหนาทรบผดชอบงานทกดานทเกดขนในพนท โดยเฉพาะหนาทในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต ซงในการด าเนนงาน นายอ าเภอจะตองใชบทบาททง 3 บทบาทขางตน เพอขบเคลอนภารกจการแกไขปญหาใน 3 มต คอ มตดานความมนคง ซงมกองอ านวยการรกษาความมนคงภายในภาค 4 สวนหนา เปนหนวยงานรบผดชอบหลกในการก าหนดแนวทางปฏบต เพอเปนกรอบการด าเนนงานใหกบหนวยงานทรบผดชอบดานความมนคงทงฝายปกครอง ทหาร และต ารวจ รวมทงก าลงประจ าถนและก าลงภาคประชาชน โดยมเปาหมายคอ "พนทปลอดภย ประชาชนปลอดภย" และการกอเหตรนแรงรายวนลดลงจนไมกระทบตอการด ารงชวตปกตของประชาชน มตดานการพฒนาเพอเสรมความมนคง โดยมศนยอ านวยการบรหารจงหวดชายแดนภาคใต (ศอ.บต.) เปนหนวยงานหลกในการก าหนดกรอบภารกจใหหนวยงานทเกยวของใชเปนแนวทางในการปฏบต ทงดานการพฒนาคณภาพชวต การศกษา สาธารณสข การพฒนาอาชพ การอ านวยความเปนธรรม การเยยวยาผประสบภยจากสถานการณ และผดอยโอกาส สวนมตดานการเสรมสรางความเขาใจการปรบเปลยนความคดความเชอและการสรางมวลชนโดยมศนยอ านวยการบรหารจงหวดชายแดนภาคใตเปนหนวยรบผดชอบหลก โดยมฝายทหาร ต ารวจ ปกครอง และสวนราชการอนๆ รวมกนด าเนนการตามภารกจของหนวย

ส ำหรบบทบำทหนำทของนำยอ ำเภอในกำรแกไขปญหำควำมไมสงบในพนทจงหวดชำยแดนภำคใตแยกเปน 6 ดำน ดงน 1) ดานการรกษาความสงบเรยบรอยและการรกษาความปลอดภยในชวตและทรพยสนของประชาชน จากสถานการณความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต อนเนองจากกลมผกอความไมสงบกลมหลก คอ กลมบอารเอน ซงมเปาหมายในการแบงแยกดนแดนเพอการปกครองเปนอสระของรฐปาตาน ซงครอบคลมพนทจงหวดปตตาน ยะลา นราธวาส และ 4 อ าเภอของจงหวดสงขลา คอ อ าเภอจะนะ เทพา สะบายอย และนาทว ไดด าเนนการจดตงมวลชนแนวรวมจดตงกองก าลงเพอตอสกบเจาหนาทของรฐ โดย

63 พฤตกรรมการกอเหตรนแรงเพอมงท าลายความนาเชอถอของเจาหนาทรฐ สรางความหวาดกลวใหกบ ประชาชนโดยการลอบท ารายทงเจาหนาทและประชาชนทงในรปแบบลอบวางระเบด การซ มโจมต สงผลกระทบตอวถชวตความเปนอยของประชาชน กระทบตอภาวะเศรษฐกจ เพมความขดแยงของคนในสงคม ซงการแกไขปญหาของฝายรฐไดจดก าลงเพอรกษาความสงบเรยบรอยจาก 3 ฝาย คอ ฝายก าลงหลกทหาร ต ารวจ และก าลงประจ าถน (สมาชก อส.) รวมทงก าลงภาคประชาชน ไดแก ก านน ผใหญบาน ชดรกษาความปลอดภยหมบาน (ชรบ.) และพลงมวลชนสนบสนนการด าเนนงานของฝายรฐ ไดแก ไทยอาสาปองกนชาต(ทสปช.) กลมอาสาตาสบปะรด เปนตน โดยก าหนดมาตรการเปน 2 มาตรการ คอ (1) มาตรการเชงรก โดยปฏบตการการขาว สบสวน ปดลอม ตรวจคน จบกม โดยมหนวยทหารเปนฝายด าเนนการหลกและมก าลงต ารวจและสมาชก อส. เปนฝายสนบสนน (2) มาตรการเชงรบ ด าเนนการในดานการรกษาความปลอดภยเสนทาง สถานทส าคญ คมครองบคคลซงเปนเปาหมายออนแอ ดแลชมชนเขตเมอง เปนตน โดยมเปาหมายรวมกนคอ "พนทปลอดภย คนปลอดภย" และลดการกอเหตรนแรงรายวนมใหกระทบตอการใชชวตปกตของประชาชน บทบาทของนายอ าเภอจากการสมภาษณนายอ าเภอในพนท 8 คน ไดขอสรปการรกษาความสงบเรยบรอยโดยใชกลไกปกตทมอยและกลไกพเศษทจดตงใหมตามสถานการณ ใชก าลงสมาชก อส. เปนหลก และก าลงภาคประชาชนในสงกดกรมการปกครอง โดยด าเนนการใน 3 ระดบคอ ระดบอ าเภอ ภายใตการด าเนนงานของศนยปฏบตการอ าเภอ หรอ ศปก.อ าเภอ ซงเปนองคกรท กองอ านวยการรกษาความมนคงภายใน ภาค 4 สวนหนา (กอ.รมน.ภาค 4 สวนหนา) จดตงขน โดยมนายอ าเภอเปนผอ านวยการศนยฯ และมผแทนสวนราชการทง 3 ฝาย เปนกรรมการศนยฯ รวมทงผน าศาสนา ผน าภาคประชาสงคม รวมเปนกรรมการศนยฯ ใหมหนาทบรณาการความรวมมอจากทกภาคสวนในการแกไขปญหา โดยรวมกนวางแผนบรณาการแผนงานโครงการของทกสวนทด าเนนการในพนท ประชมตดตามความคบหนา ประสานการปฏบต สวนการจดก าลงในการรกษาความสงบเรยบรอยในสวนทนายอ าเภอเปนผรบผดชอบ สงการ คอ กองรอยอาสารกษาดนแดนอ าเภอ (รอย อส.อ าเภอ) รวมกบก าล งต ารวจและทหารในพนทตามมาตรการท กอ.รมน.ภาค 4 สวนหนา มอบหมาย ระดบต าบล มกลไกปกต คอ ก านน ผใหญบาน และปลดอ าเภอผรบผดชอบประจ าต าบล ภายใตศนยประสานการบรหารราชการต าบล ซงด าเนนงานเฉพาะในสวนรบผดชอบของกรมการปกครอง นอกจากนนยงไดจดตงกลไกพเศษขนมา คอ ชดคมครองต าบล (ชคต.) โดยมปลดอ าเภอผรบผดชอบประจ าต าบลเปนหวหนาชด มก านน/ผใหญบาน เปนรองและผชวยหวหนาชด มก าลงสมาชก อส. เปนก าลงหลกชดละ 33 นาย และมก าลงฝายทหารรวมปฏบตการชดละ 6 นาย มหนาทรกษาความสงบเรยบรอยในพนทต าบล หมบาน ภายใตการบงคบบญชาของนายอ าเภอและขนควบคมทางยทธการกบ กอ.รมน.ภาค 4 สวนหนา โดยมแผนปฏบตการ เปนเครองมอประสานการปฏบตงาน นอกจากนนยงมหนวยกลไกใหม คอ สภาสนตสขต าบล ซงจดตงโดยศนยอ านวยการบรหารจงหวดชายแดนภาคใต (ศอ.บต.) ม 4 องคประกอบ คอ ฝายราชการ ฝายปกครองทองท (ก านน/ผใหญบาน) ฝายทองถน ผน าศาสนา และผน าชมชน มหนาทประสานการด าเนนงานทกกจกรรมทงดานความมนคงและ การพฒนา ซงนายอ าเภอมหนาทเขาไปสนบสนนการด าเนนงานของสภาสนตสขต าบล ระดบหมบาน/ชมชน นายอ าเภอใชกลไก ก านน ผใหญบาน คณะกรรมการหมบาน (กม.) และก าลงชดรกษาความปลอดภยหมบาน (ชรบ.) เปนก าลงหลกในการรกษาความสงบเรยบรอยปฏบตหนาทจดเวรยามตามจดเสยง รกษาความปลอดภยเสนทาง และคมครองเปาหมายบคคลออนแอ และสนบสนนก าลงอนๆดานการขาวในพนท 2) บทบาทในการบงคบใชกฎหมายและการอ านวยความเปนธรรม โดยทนายอ าเภอมหนาทปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบของกรมการปกครอง รวมถง 87 ฉบบ และกฎหมายของกระทรวง กรมอนๆ ท

64 ก าหนดใหนายอ าเภอเปนเจาหนาทถง 600 กวาฉบบ ซงกฎหมายดงกลาวเกยวของในหลายภารกจทงดานการรกษาความสงบเรยบรอย การจดระเบยบสงคม การชวยเหลอผไดรบความเดอดรอน การอ านวยความเปนธรรม รวมทงการสงเสรมการประกอบอาชพ การปองกนและปราบปรามการท าลายทรพยากรธรรมชาต ฯลฯ ซงนายอ าเภอจะตองรและเขาใจกฎหมายทเกยวของเปนอยางดจงน ากฎหมายดงกลาวมาบงคบใชใหเกดผลเปนรปธรรม นอกจากบงคบใชกฎหมายตามอ านาจหนาทดงกลาวแลว นายอ าเภอยงใชกลไกศนยด ารงธรรมอ าเภอ ในการแกไขปญหาความเดอดรอนและอ านวยความเปนธรรมแกประชาชน โดยรบเรองราวรองทกขจากประชาชนแลวกจะมกระบวนการขนตอนโดยชดปฏบตการของอ าเภอจะลงไปชวยเหลอเบองตน หากแกไขได กใหด าเนนการแกไข หากเกยวของกบหนวยงานกจะประสานใหหนวยงานทรบผดชอบรวมแกไขปญหา หากเกนอ านาจหนวยงานระดบอ าเภอกจะสงเรองไปใหศนยด ารงธรรมจงหวดรบไปด าเนนการตอไป และจะตองตดตามผลความคบหนาแจงใหกบผรองทราบอยางตอเนอง นายอ าเภอยงตองเขาไปสนบสนนชวยเหลอกรณประชาชนไดรบความเดอดรอนจากการบงคบใชกฎหมายพเศษ ทใหอ านาจเจาหนาทฝายทหารสามารถเขาด าเนนการตรวจคนจบกมโดยไมตองมหมายคน หรอหมายจบ ท าใหประชาชนขาดความมนใจวาจะไดรบการปฏบตอยางถกตอง นายอ าเภอกจะสนบสนนโดย มอบหมายฝายปกครองเขารวมปฏบตการดวย เชน มอบหมายปลดอ าเภอ หรอ ก านน ผใหญบาน รวมทงเปดโอกาสใหผน าศาสนาและญาตพนองผถกจบกมไดรวมรบรดวย เพอใหมนใจวาจะไดรบการปฏบตทเปนธรรม รวมทงการเยยวยาผไดรบผลกระทบจากการกอเหตรนแรงนายอ าเภอจะตองเรงรดการด าเนนการใหรบสทธโดยเรวและตองไมเลอกปฏบต รวมทงการอ านวยความเปนธรรมระดบหมบาน/ชมชน โดยนายอ าเภอจะเปนผขบเคลอนสนบสนนใหคณะกรรมการหมบานเปนกลไกส าคญในการคลคลายความขดแยงในจดเลกๆ เพอไมใหขยายบานปลายโดยการน าผน าศาสนาเขารวมด าเนนการทกครง 3) บทบาทเสรมสรางความปรองดองและสรางสงคมพหวฒนธรรม ดวยสภาพสงคมของประชาชนในพนทจงหวดชายแดนภาคใตมความแตกตางและหลากหลายมตทางดานเชอชาต ศาสนา วฒนธรรม ภาษา ประเพณ และวถชวต เปนชองทางใหกลมตอตานรฐไทยจงน ามาเปนประเดนบดเบอนสรางความแตกแยกในหมประชาชน เชน ไมควรใหคนชาตอนมาปกครองคนมสลม รฐไทยขมเหงรงแกคนตางศาสนาบาง โดยปลกฝงความคดดงกลาวใหกบเดก เยาวชน กอใหเกดปญหาความไมเขาใจกนซงรฐบาลมนโยบายและยทธศาสตรในการสรางความเขาใจทถกตองวา ทกคนเปนคนไทยดวยกนสามารถอยรวมกนไดบนความหลากหลายทางวฒนธรรม ซงกเปนภารกจทนายอ าเภอจะตองขบเคลอนสรางความเขาใจตอประชาชนโดยตองใชผน าศาสนาหรอผน ากลมตางๆ มาท าความเขาใจ เพอไปขยายผลความเขาใจรวมกน จดกจกรรมใหคนตางศาสนาตางวฒนธรรมรวมกจกรรมได เชน กจกรรมการกฬา ก จกรรมดานสขภาพ การสงเสรมอาชพ ตองสงเสรมการรบรทถกตองตงแตวยเดกผานระบบการศกษา เขาสนบสนนสถานศกษาใหจดการเรยนการสอนทมคณภาพมใหมการสอนทบดเบอน จดกจกรรมเสรมสรางความเขาใจระหวางคนตางศาสนาวฒนธรรม เชน กจกรรม 1 ศกร 1 มสยด และกจกรรมชวนกนเขาวดรฐราษฎรรวมใจ เพอเปดโอกาสใหคนไดพบปะพดคยกน นายอ าเภอจะตองหยบยกปญหาททกฝายประสบรวมกนเพอดงใหทกคนเขามารวมกนคดหาแนวทางแกไข เชน ปญหาความไมปลอดภยจากการกอเหตรนแรง ปญหาการแพรระบาดยาเสพตด เพราะทกฝายไมวาศาสนาใดกไดรบความเดอดรอนจากผลกระทบเชนกน จงจ าเปนตองชวยกนแกไขปญหา เพอท าความสงบสขรวมกน และทส าคญจะตองจดตงทมท างานของระดบผน า ไดแก ผน าศาสนา ผน าชมชน หรอ ปราชญชาวบานทประชาชนนบถอ เพอปลกฝงความเขาใจ ความคด ทศนคต ของคนในชมชนใหมความเขาใจและอยรวมกนไดบนความแตกตางทางวฒนธรรม

65 4) ดานการสงเสรมอาชพยกระดบรายไดเพอเพมคณภาพชวตใหแกประชาชน จากขอมลของส านกสถตแหงชาตพบวารายไดตอครวเรอนในป 2561 กลมจงหวดชายแดนภาคใต อยในกลมต ามากเมอเทยบกบจงหวดอน ๆ ยกเวนจงหวดเชยงรายทมรายไดตอครวเรอนต าสด คนในจงหวดชายแดนภาคใตมรายไดหลกจากการท าอาชพกสกรรม เชน ยาง ปาลม ประมง เลยงสตว เมอราคาผลผลตยาง ปาลมตกต าตอเนองหลายปท าใหรายไดไมพอใชจาย ประกอบกบคนในจงหวดชายแดนภาคใตนยมใหบตรหลานเขารบการศกษาดานศาสนาเมอจบออกมาหางานท ายากขาดรายได ประกอบกบในชวงทเกดภาวะความไมสงบการลงทนตาง ๆ กนอยท าใหคนในพนทไมมแหลงงานตองออกไปท างานตางพนท ดวยสถานการณความเดอดรอนดานอาชพและรายได รฐจงตองเขาไปสงเสรมอาชพใหมความมนคงมรายไดพอเพยงดวยมาตรการตาง ๆ โดยเฉพาะมาตรการการชวยเหลอจากรฐไปส เกษตรกร ซงนายอ าเภอในฐานะผแทนรฐบาลมหนาทจะตองระดมความรวมมอจากสวนราชการทเกยวของขบเคลอนกจกรรมตาง ๆ ไดแก โครงการไทยนยมยงยน ซงเปนโครงการทเปดโอกาสใหประชาชนชวยกนคดชวยกนท าเพอแกไขปญหาชมชนดานการอาชพ สงเสรมอาชพเสรมในการผลตสนคา โอทอป หรออาชพเสรมอน ๆ ตามศกยภาพของคนและวตถดบในพนทตามความตองการของชมชน/ครวเรอน ตองชแจงปรบความคดในดานอาชพเชงเดยวใหปรบเปลยนอาชพเชงผสมท าหลายอยางไมหวงพงยางกบปาลมเพยงอยางเดยว นอกจากนนนายอ าเภอจะตองเขาไปขบเคลอนโครงการของรฐทมงชวยเหลอดานอาชพ เชน โครงการเอสเอมอ วสาหกจชมชน โดยดงนกวชาการจากสถาบนการศกษาเขามาใหความรในการออกแบบผลตภณฑสนคาเกษตร การแปรรปผลผลตการเกษตร เพอเพมมลคาสนคาเกษตร เพอยกระดบรายไดของครวเรอน รวมทงดงองคกรปกครองสวนทองถนเขามาสงเสรมอาชพอน ๆ ตามความตองการของชมชน 5) ดานการสรางความเขาใจอนดตอกนระหวางรฐกบประชาชนและความเขาใจระหวางประชาชนดวยกน ในสงคมจงหวดชายแดนภาคใตมความแตกตางและหลากหลายวฒนธรรม ความคด ความเชอ ซงสวนใหญเปนคนนบถอศาสนาอสลาม ท าใหคนนบถอศาสนาพทธเปนคนสวนนอยท าใหถกกดดนจงตองอพยพออกนอกพนทแมแตพระสงฆกอยไมได มการบดเบอนขอมลเพอใหประชาชนตอตานรฐ มการสวมรอยเปนเจาหนาทของรฐออกท ารายประชาชนแลวใสรายใหประชาชนเกลยดชงเจาหนาท นายอ าเภอและฝายปกครองรวมทงราชการสวนตาง ๆ มกระบวนการกจกรรมเพอเสรมสรางความเขาใจในหลายประเดน เชน ความเขาใจเกยวกบหลกค าสอนของศาสนาทถกตองปราศจากการบดเบอน อธบายกจกรรมหรอนโยบายของรฐทปฏบตตอคนมสลม เชนเดยวกบพลเมองไทยทกคน อธบายถงกฎหมายทเกยวของกบสทธเสรภาพของพลเมองทไดรบความคมครองตามรฐธรรมนญและกฎหมายอน ๆ โดยใชกลไกลตาง ๆ ในการท าความเขาใจในทกระดบ ระดบอ าเภอ ใชกลไกศนยปฏบตการอ าเภอ คณะกรรมการบรหารงานอ าเภอ และคณะกรรมการตาง ๆ ในระดบอ าเภอ สรางความเขาใจรวมกนเกยวกบนโยบายของรฐและน าประเดนความขดแยงของประชาชนมาปรกษาหารอหาแนวทางแกไขคลคลายความเขาใจทไมตรงกนของแตละฝาย ระดบต าบล ใชกลไกสภาสนตสขต าบลซงมองคประกอบทงสวนราชการ ทองท ทองถน ผน าศาสนา ผน าชมชน ปราชญชาวบาน รวมทงผแทนกลมพลงมวลชน ตองใหระดบผน าเขาใจเสยกอนจากนนกกระจายสประชาชนกลมตาง ๆ ทเปนเปาหมาย ระดบหมบาน ใชกลไกคณะกรรมการหมบาน โดยแบงความรบผดชอบแบงพนทครวเรอนใหผชวยผใหญบานรบผดชอบดแลเยยมเยยนพบปะพดคยสรางความเขาใจ นอกจากนนนายอ าเภอยงไดมอบหมายปลดผรบผดชอบประจ าต าบลเขารวมประชมคณะกรรมการหมบานเปนประจ าทกเดอน เพอน าขอปฏบตของราชการไปชแจงใหผน าระดบหมบานทราบ เพอถายทอดสประชาชนตอไป นายอ าเภอยงใชกจกรรมอน ๆในการสงเสรมความเขาใจกบประชาชน เชน โครงการอ าเภอยมเคลอนทจะจดใหขาราชการสวนตาง ๆ ไดมโอกาสพบปะกบประชาชน ไดสอบถามพดคยในประเดนทเปนขอ

66 ของใจ นอกจากนนยงใชชองทางการสอสารใหมทางโซเชยลเนตเวอรค โดยสรปการสรางความเขาใจจะตองใชหลก “รฐรอะไร ประชาชนตองรอยางนน” และราชการจะตองกระท าตนใหเปนแบบอยางทดทไมเปนตวสรางปญหาและความเขาใจทไมถกตองแกประชาชนเสยเอง 6) ดานการเสรมสรางความเขมแขงใหแกหมบาน/ชมชน ตามกลยทธ “จดแตกหกอยทหมบาน” ซงกคอการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใตจะส าเรจหรอไมอยทการเอาชนะในระดบหมบานนนคอการสรางหมบานใหเขมแขง ซงแนวทางของรฐในการสรางหมบาน/ชมชนเขมแขงเปนการแกไขปญหาในลกษณะองครวม คอ แกไขปญหาทกดานไปพรอม ๆ กน ทงดานความมนคงจะตองรกษาความปลอดภยของพนท ประชาชนไดรบความปลอดภย ไมมการกอเหตรนแรงและความเคลอนไหวของผกอความไมสงบ ประชาชนมสวนรวมในการด าเนนการแกไขปญหาไมมความขดแยงใด ๆ ในหมบานมกลไกทสามารถด าเนนการแกไขปญหาไดดวยตวหมบาน/ชมชน โดย - สรางความเขมแขงใหแกกลไกของรฐระดบหมบาน/ชมชน คอ ก านน ผใหญบาน คณะกรรมการหมบาน และชดรกษาความปลอดภยหมบาน สามารถปฏบตหนาทคมครองรกษาความปลอดภยแกประชาชนได - ผน าศาสนา ผน าชมชน และผน ากลมตาง ๆ รวมมอกนเสรมสรางความเขาใจระหวางประชาชนกลมตาง ๆ และสามารถเขาไปแกไขปญหาความขดแยงในชมชนได - ขบเคลอนโครงการก าปงตกวาใหบรรลเปาหมาย ซงตองด าเนนการใน 3 สวน คอ ตองสรางความศรทธาหลกศาสนาทถกตอง โดยตองกลอมเกลาปลกฝงเยาวชนและเดกผานทางโรงเรยนตาดกา วางระบบการบรหารชมชนโดยเนนบทบาทคณะกรรมการหมบานใหสามารถท างานไดจรงจง รวมทงน าผน า 4 เสาหลก เขามารวมดแลชมชนและจดตงสภาซรอเพอก าหนดกตกาการอยรวมกนของคนในชมชน ซงยดตามหลกศาสนาและสอดคลองกบกฎหมายของบานเมอง และวางระบบควบคมใหคนในชมชนปฏบตตามกฎกตกาชมชน โดยแบงพนทรบผดชอบกนเปนโซน ๆ เพอใหสามารถควบคมดแลไดอยางทวถง โดยนายอ าเภอจะตองเขาไปตดตามก ากบดแลขบเคลอนใหกลไกตาง ๆ ทงกลไกปกตและกลไกพเศษใหสามารถท างานไดอยางมประสทธภาพ ชมชนดแลตวเองไดและสรางชมชนตนแบบในการดแลตนเอง เพอเปนแบบอยางแกชมชนอน ๆ ตอไป

4.2 แนวทำงกำรน ำหนวยงำนทเกยวของมำรวมกนท ำงำนอยำงมเอกภำพในกำรแกไขปญหำควำมไมสงบในพนทจงหวดชำยแดนภำคใต

การท างานของนายอ าเภอในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต แมจะมกรอบภารกจหนาทตามทกฎหมายก าหนดเหมอนกนกบพนทอน ๆ แตกจะมจดทตางกน คอ บทบาทของนายอ าเภอในฐานะผจดการพนท (Area Manager) กคอบทบาททจะตองเขาใจภารกจทตองจดการกบปญหาทเกดขนในพนท ซงอาจจะแตกตางกนส าหรบในพนทจงหวดชายแดนภาคใตถอเปนพนทพเศษมสถานการณการสรบ มปญหาความแตกตางของวฒนธรรม ประเพณ ประชาชนสวนใหญเปนชาวมสลมประมาณ 80% และสวนนอยเปนชาวพทธประมาณ 20% ซงจะตองบรหารจดการใหคน 2 กลม อยรวมกนใหได และจะตองคอยระวงรกษาความปลอดภยใหกบประชาชน ทง 2 ฝาย ใหมความปลอดภยในชวตและทรพยสน ซงท า ใหภารกจโดยรวมของนายอ าเภอในการบรหารจดการพนทตองด าเนนการใน 3 มต คอ มตดานความมนคง ซงจะตองรกษาความสงบเรยบรอยและความปลอดภยในชวตและทรพยสนของประชาชน มตดานการพฒนาจะตองด าเนนการในดานการพฒนาอาชพ รายได การศกษา สาธารณสข การยกระดบคณภาพชวต การอ านวยความเปนธรรม สวนมตการสรางความเขาใจจะเปนการสรางความรบรทถกตองเพอลดความขดแยง ซงกระบวนการด าเนนงานแกไขปญหา ม 3 ระดบ คอ ระดบนโยบาย มคณะรฐมนตรและสภาความมนคงแหงชาต (สมช.) เปนหนวยงานฝายเลขานการ มหนาทก าหนดนโยบายยทธศาสตรการแกไขปญหาในภาพรวม เพอเปนกรอบในการด าเนนงานของหนวยรบผดชอบปฏบตในระดบพนท

67 ระดบการแปลงนโยบายไปสการปฏบต มคณะกรรมการขบเคลอนการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต (คปต.) ซงคนทวไปมกจะเรยกวาเปนคณะรฐมนตรจงหวดชายแดนภาคใต ซงมรองนายกรฐมนตรฝายความมนคงเปนประธาน มหนาทในการบรณาการองคกร แผนงาน โครงการ และงบประมาณของสวนราชการใหอยภายใตกรอบนโยบายและยทธศาสตรการแกไขปญหาความไมสงบจงหวดชายแดนภาคใต รวมทงมตคณะรฐมนตร ค าสงนายกรฐมนตร ค าสงและประกาศของคณะรกษาความสงบแหงชาต (คสช.) ระดบปฏบตในพนท มกองอ านวยการรกษาความมนคงภายในภาค 4 สวนหนา (กอ.รมน.ภาค 4 สวนหนา) จะควบคมดแลดานความมนคง และศนยอ านวยการบรหารจงหวดชายแดนภาคใต (ศอ.บต.) จะเปนหนวยควบคมดแลงานดานการพฒนา รวมทงหนวยงานของกระทรวง กรม ตาง ๆ จงหวด อ าเภอ เปนหนวยปฏบตในระดบพนท ส าหรบการด าเนนงานในระดบอ าเภอ จะมนายอ าเภอรบผดชอบในฐานะผน าหนวยราชการระดบอ าเภอทจะตองบรณาการแผนงานโครงการกจกรรมตาง ๆ ในแตละดานของสวนราชการและองคกรปกครองสวนทองถน ซงนายอ าเภอจะตองบรณาการสวนราชการตาง ๆ ใหมาท างานรวมกน เพอขบเคลอนภารกจใหมเอกภาพโดยมแนวทางด าเนนงาน ดงน 4.2.1 ตองจดตงองคกรหรอกลไกลพเศษทมลกษณะมองคประกอบจากหลายสวนหรอในรปคณะกรรมการหรอคณะท างานเฉพาะดานทมหลายหนวยงานรบผดชอบ เพอใหหนวยงานตาง ๆ สามารถมาท างานรวมกนไดอยางเปนระบบมอ านาจหนาทชดเจนและมระบบการวางแผนปฏบตการรวมกน หนวยงานใดมแผนงาน โครงการ กจกรรม กน ามาบรณาการจดระบบการท างานใหสอดคลองประสานกน มเปาหมายรวมกนมการตดตามผลงาน ซงกลไกลพเศษเหลานไดถกน ามาใชและมการจดตงในแตละระดบ คอ ระดบอ าเภอมการจดตงศนยปฏบตการอ าเภอ หรอ ศปก.อ าเภอ โดยมนายอ าเภอเปนผอ านวยการศนยฯ และมสวนราชการตาง ๆ ทงฝายพลเรอน ต ารวจ ทหาร และประชาสงคม ผน าศาสนา ผน าทองท และองคกรปกครองสวนทองถน มหนาทในการวางแผน อ านวยการ ก ากบ ควบคม ตดตามการด าเนนงานของสวนราชการตาง ๆ ซงจะท าใหนายอ าเภอสามารถควบคมกลไกตาง ๆ ได ระดบต าบลมการจดตงชดคมครองต าบล หรอ ชคต. มปลดอ าเภอผรบผดชอบประจ าต าบลเปนหวหนาชด มก านน ผใหญบาน เปนรองและผชวยหวหนาชด มก าลงสมาชก อส. ชดละ 33 นาย เปนก าลงหลก และมก าลงจากเจาหนาททหารรวมปฏบตการ ชดละ 6 นาย จะมหนาทในการรกษาความปลอดภยแกประชาชนและความสงบเรยบรอยในพนทต าบล หมบาน ในขณะเดยวกนกมการจดตงสภาสนตสขต าบล ทมองคประกอบทกภาคสวน ทงราชการ ผน าทองท ผน าทองถน ผน าศาสนา ผน าชมชน ปราชญชาวบาน มหนาทสะทอนปญหาความตองการของชมชนและประสานงานการปฏบตของสวนราชการและองคกรตาง ๆ ระดบหมบาน มชดรกษาความปลอดภยหมบานดแลดานการรกษาความสงบเรยบรอย ในหมบาน และมคณะกรรมการหมบานเปนหนวยสะทอนปญหาและความตองการของชมชน และประสานการปฏบตงานของสวนราชการในพนทรวมกบผน ากลมอาชพและกลมสงคมตาง ๆ นอกจากนนยงมกลไกลพเศษทสามารถระดมความรวมมอจากองคกรมาท างานรวมกน ไดแก การจดตงทมผน าในพนท โดยมผน าศาสนา ผน าทองท ผน าทองถน รวมทงผน ากลมตาง ๆ มารวมกนท างานในดานการเสรมสรางความเขาใจ แกไขปญหาความขดแยง และสรางความปรองดองสมานฉนทในชมชน 4.2.2 การใชหลกภาวะผน าในการดงองคกรสวนราชการมาท างานรวมกนใหมพลงเกดเอกภาพ โดยใชภาวะผน าทงทเปนทางการและไมเปนทางการเพอบรณาการองคกร โครงการ กจกรรม และรปแบบการท างานรวมกน ไดแก

68 1) การเปนผน าทเปนทางการ กฎหมายก าหนดใหนายอ าเภอเปนหวหนาราชการในระดบอ าเภอ รวมทงเปนประธานคณะกรรมการ หวหนาคณะท างานตาง ๆ ซงนายอ าเภอจะตองท างานโดยยดหลกกฎหมาย ระเบยบ มตค าสง เปนหลก เพอใหทกฝายถอปฏบตตามระเบยบของทางราชการในการบงคบบญชาและก ากบควบคม เพอน าพาสวนราชการตาง ๆ รวมกนท างานใหบรรลวตถประสงค 2) นายอ าเภอตองมวสยทศนในการท างาน ตองมความรความเขาใจถงปญหาความตองการของประชาชนแลวน ามาก าหนดเปนทศทางการท างานใหบรรลรวมกน เชน อ าเภอก าหนดนโยบายรวมกนในการพฒนาภาคใต “สขภาพด การศกษาด สงแวดลอมด และเศรษฐกจด” โดยดงสวนราชการและองคกรอน ๆ ทเกยวของรวมก าหนดเปาหมาย วธด าเนนงาน ตวชวดแตละดาน และก าหนดแผนด าเนนงานใหบรรลเปาหมายทก าหนดรวมกน 3) นายอ าเภอตองเปนแบบอยางทด เปนขาราชการทมระเบยบวนย ท างานดวยความตงใจจรง มงมน และทมเท เพอใหงานส าเรจตามวตถประสงค ไมใชคอยสงการอยางเดยว ตองลงมอท ารวมกบสวนราชการ ปฏบตงานอยางมธรรมาภบาล มความซอสตยสจรต ไมเบยดเบยนเอาเปรยบสวนราชการหรอองคกรปกครองสวนทองถน มความเปนธรรมกบเพอนรวมงานและผใตบงคบบญชา ไมแบงแยกพวกเขาพวกเรา จะสามารถสรางความไววางใจและศรทธาจากสวนราชการตาง ๆ ในการใหความรวมมอทมเทการท างานใหเกดผลส าเรจ 4) มความรบผดชอบทกเรองทเกดขนในพนทอ าเภอ ทงในมตดานความมนคงทจะตองท างานรวมกบฝายทหาร ต ารวจ เมอมการกอเหตรายในพนทจะไมเกยง นายอ าเภอจะตองเดนเขาหารวมรบผดชอบในสงทเกดขน ส าหรบงานการพฒนาโดยจะมสวนราชการรบผดชอบกนหลายดาน เชน การสงเสรมอาชพ การศกษา การสาธารณสข การอ านวยความเปนธรรม นายอ าเภอจะตองเขาไปสนบสนนอ านวยการใหสวนราชการทรบผดชอบหลกสามารถท างานได 4.2.3 ยดหลกการท างานแบบรวมคด รวมท า และรวมรบผดชอบ นายอ าเภอแมจะเปนผน าองคกรจะสงการอยางเดยวไมได ตองใชวธใหสวนราชการมารวมกนคดแผนงาน โครงการ กจกรรม วธการท างาน และแบงมอบความรบผดชอบกนท าอยางเชอมโยงตอเนองภายใตแผนงานเดยวกน ทกสวนจะไดมความรบผดชอบรวมกนตอผลงานทเกดขน เชน การลดการกอเหตรายวน ทงฝายทหาร ต ารวจ และปกครอง จะตองรวมกนท างานทงดานการขาว เฝาระวง ตงจดตรวจ ควบคมพนท คมครองประชาชนใหไดรบความปลอดภย 4.2.4 การใชแผนเปนเครองมอในการท างานเนองจากแผนเปนเครองมอในการท างาน ใหบรรลเปาหมายตามวตถประสงค ดงนนนายอ าเภอตองใชแผนการด าเนนงานมาใชในการท างานรวมกน โดยใหทกสวนมสวนรวมรบรปญหารวมกนคดวธแกปญหารวมกนและแบงมอบหนาทกนท างานตามแผน นายอ าเภอสามารถทจะใชแผนเปนตวหลกในการดงสวนราชการมารวมท างาน ประสานงาน นายอ าเภอสามารถรไดวาสวนราชการใดท าอะไรบาง ท าทไหน พนทใด มความคบหนาอยางไรบาง มปญหาขอขดของในการท างานอยางไร เพอจะไดชวยเหลอสนบสนนใหสวนราชการท างานได และทส าคญนายอ าเภอจะตองใชการประชมรวมกนเพอตดตามงานอาจเปนรอบวน รอบอาทตย หรอรอบเดอน เพอใหสามารถรวาการแกไขปญหามความส าเรจมากนอยเพยงใด 4.2.5 ใชหลกการท างานโดยยดเปาหมายความส าเรจรวมกน การท างานของสวนราชการในพนทจงหวดชายแดนภาคใตภายใตนโยบายและยทธศาสตรการแกไขปญหาของรฐบาลโดยสภาความมนคงแหงชาต และในระดบพนทกจะมกองอ านวยการรกษาความมนคงภายในภาค 4 สวนหนา ควบคม ก ากบสวนราชการดานความมนคง และมศนยอ านวยการบรหารจงหวดชายแดนภาคใตควบคมกบก าสวนราชการดานการพฒนา ซงหนวยงานหลกทง 2 หนวย จะมาก าหนดเปาหมายและตวชวดในภารกจแตละดาน เพอใหสวนราชการไดใชเปนกรอบแนวทางการด าเนนงาน ซงในระดบอ าเภอนายอ าเภอจะใชศนยปฏบตการอ าเภอเปนเวทพดคยท าความเขาใจกบสวนราชการในพนทใหมองเหนเปาหมายในทศทางเดยวกน เชน งานการรกษาความปลอดภย

69 เนนพนทปลอดภยและประชาชนปลอดภย การกอเหตรนแรงตองลดลง หรองานดานมวลชนเนนใหประชาชนใหความรวมมอกบฝายรฐมากขน ดจากจ านวนขาว เบาะแสทไดรบแจงจากประชาชนหรอจ านวนประชาชนทเขารวมกจกรรมของราชการ นอกจากนนในอ าเภอกสามารถก าหนดเปาหมายและตวชวดเฉพาะการด าเนนงานของสวนราชการในพนทอ าเภอ ซงในการก าหนดเปาหมายและตวชวดจะตองใหสวนราชการมสวนรวมในการก าหนดโดยค านงถงความเปนไปไดและศกยภาพของสวนราชการดวย

4.3 แนวทำงกำรระดมควำมรวมมอจำกทกภำคสวนมำสนบสนนกำรด ำเนนงำนแกไขปญหำควำมไมสงบใหประสบควำมส ำเรจ ปจจยทจะสงผลตอการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต นอกจากฝายรฐตองระดมความรวมมอจากสวนราชการ องคกรปกครองสวนทองถน และกลไกในระดบจงหวด อ าเภอ ต าบล และหมบาน มาท างานอยางสอดประสานเปนเอกภาพทงในแนวตงและแนวนอน โดยมเปาหมายและตวชวดการท างานทชดเจนแลวการท างานของนายอ าเภอจะตองแสวงความรวมมอจากภาคสวนตาง ๆ ไดแก ภาคเอกชน ภาคประชาสงคม และภาคประชาชน รวมทงพลงมวลชนในรปแบบตาง ๆ มาสนบสนนการด าเนนงานโดยมแนวทางการด าเนนงาน ดงน 4.3.1 นายอ าเภอตองสรางแนวรวมมวลชนหรอตองสรางความเปนพวกเดยวกนกบทกฝายทงสวนราชการ หนวยงานเอกชน กลมประชาสงคม พลงมวลชน และประชาชน โดยท าใหแนวรวมเขาใจความคดแนวทางปฏบตเปาหมายการด าเนนงานทเหนพองสอดคลองกน มงสเปาหมายเดยวกน มอดมการณในการแกไขปญหาเดยวกน กจะท าใหทกฝายทเปนแนวรวมใหความรวมมอและสนบสนนการด าเนนงานในทกรปแบบโดยตองใหความจรงใจมศรทธาซงกนและกน 4.3.2 นายอ าเภอตองเปนผน าแบบอยางทดมความเปนธรรม โดยนายอ าเภอจะตองเปนขาราชการทด มคณภาพ ท างานยดระเบยบแบบแผน มธรรมาภบาล ใจกวาง เปดเผย มความรในงานทท า ตงใจท างาน จนเปนทยอมรบไวใจได มความรบผดชอบตองานทท า ปกปองคมครองดแลเพอนรวมงาน สรางความเปนกนเองสามารถตดตอพดคยไดทกเรองตลอดเวลา คอไดใจกบทกฝาย โดยเฉพาะการก ากบองคกรปกครองสวนทองถนกจะตองไมใชอ านาจเกนไปแตอย ในกรอบของกฎหมายแบบมตรภาพ คอ ใชหลกการใหค าปรกษาและการแนะน าแทนการบงคบหรอสงการ 4.3.3 การท างานแบบไมแบงฝกแบงฝายและใหเกยรตกบทกฝาย การท างานรวมกบองคกรภาคสวนตาง ๆ ตองไมแบงแยกฝายไมวาจะเปนฝายราชการ ต ารวจ ทหาร ฝายปกครอง หรอภาคเอกชน ประชาสงคม และกลมมวลชน เปนไทยพทธหรอมสลม จะตองใหความส าคญใหเกยรต ไมมการหวาดระแวง กดกนฝายใดฝายหนง โดยเฉพาะกลมพลงมวลชนซงมจ านวนมาก เชน กลมสตร เยาวชน กลมรกบานเกด กลมอนรกษสงแวดลอม กลมเกษตรกร เปนตน จะตองไดรบการปฏบตอยางเทาเทยมกนทงเรองสทธตาง ๆ การดแลเยยวยากรณไดรบผลกระทบจากความรนแรงตองไมมการเลอกการปฏบตอยางเดดขาด 4.3.4 การเขาถงองคกรผน าศาสนาไดกสามารถเขาถงมวลชนหรอประชาชนได เนองจากสงคมมสลมมความเชอและศรทธาตอผน าศาสนาสง การขอความรวมมอจากทกฝายหากไดรบการรวมมอจากผน าศาสนากจะท าใหประชาชนใหความรวมมอดวย ทงนยงหมายรวมถงผน าชมชน ผน าตามธรรมชาต ผน ากลมทางสงคม และผน ากลมอาชพทวไปดวย

70 4.3.5 การท างานทตอบสนองความตองการของชมชนและประชาชน ซงเปนไปตามหลก เขาใจ เขาถง พฒนา กคอการพฒนาใด ๆ จ าเปนจะตองเขาใจวาอะไรคอปญหา อะไรคอสงทเขาตองการของชมชน และจะตองสอดคลองกบวฒนธรรม ประเพณ วถชวตของคนในชมชนดวย ซงคนในพนทจงหวดชายแดนภาคใต มวถชวตทแตกตางกบพนท อน ๆ ของประเทศไทยจงตองปรบใชใหสอดคลอง การจะยดนโยบายยทธศาสตรหนวยเหนออยางเดยวไมได จะตองค านงถงเงอนไขอตลกษณของพนทดวยจงจะท าใหประชาชนใหความรวมมอในการท างาน 4.3.6 ตองสรางอดมการณจตส านกความเปนพลเมองทด คนในจงหวดชายแดนภาคใตบางสวนถกบมเพาะปลกฝงใหรบรถงประวตศาสตรของอาณาจกร ปาตานทเคยรงเรองเปนรฐอสระในการปกครองตนเอง ตอมาถงถกรฐบาลไทยยดครองท าใหคนบางสวนมความรสกวาเขาไมใชคนไทย ฝายรฐจะตองปลกฝงคานยมและอดมการณใหมทถกตองใหคนในสงคมส านก ในแผนดนเกดของตน คอ แผนดนไทย ทกคนเปนคนไทยมหนาทตองปกปองแผนดนไทยรวมกน มสถาบนพระมหากษตรยองคเดยวกนทรงเปนมงขวญของชาวไทยทกหมเหลา ไมแบงแยกเชอชาต ศาสนาใด ๆ

4.4 ปญหำอปสรรคในกำรด ำเนนงำนของนำยอ ำเภอในกำรแกไขปญหำควำมไมสงบในพนทจงหวดชำยแดนภำคใต การท างานของนายอ าเภอผศกษาไดกลาวตงแตตนวามบทบาททหลากหลาย ตงแตบทบาทของขาราชการกรมการปกครองในการบงคบใชกฎหมายในความรบผดชอบ บทบาทในฐานะตวแทนของรฐบาลในฐานะผน านโยบายยทธศาสตรของรฐบาลไปสการปฏบตในพนทจรง และบทบาทของผน าองคกรในระดบพนท ประกอบกบในบรบทของการท างานกบหนวยงานทหลากหลายทงฝายทหาร ต ารวจ พลเรอน หลากหลายสงกดทงหนวยงานสงกดสวนกลาง สวนภมภาค และสวนทองถน และพนทท างานกเปนสงคมทหลากหลายวฒนธรรม ประเพณ วถชวต ท าใหการท างานของนายอ าเภอยอมมปญหามากมายทเปนขอจ ากดและอปสรรค สรปได ดงน 4.4.1 ปญหาความตอเนองของนโยบายในการแกไขปญหาความไมสงบ หลกการใหญมกไมมการปรบเปลยนใชเปนหลกยดมาตลอด เชน หลกการเขาใจ เขาถง พฒนา หลกการเมองน าการทหาร หล กการมสวนรวมไมเนนความรนแรง ซงเปนกรอบใหญแตปญหาจะเกดในระดบแนวทางปฏบต ไดแก การใชกฎหมายพเศษ เชน พ.ร.บ.การรกษาความมนคงภายในราชอาณาจกร พ.ศ.2551 และพระราชก าหนดการบรหารราชการในสถานการณฉกเฉน พ.ศ.2548 โดยรฐมนโยบายใหเจาหนาทมอ านาจพ เศษตามกฎหมายเพอควบคมสถานการณใหได ตอมามแรงกดดนจากองคกรมนษยชน องคกรสอตาง ๆ รวมทงองคกรระหวางประเทศ ท าใหรฐตองยกเลกการประกาศใชกฎหมายพเศษซงไมสอดคลองกบสถานการณ กลาวคอ ผกอความไมสงบยงมแผนปฏบตการครอบคลมทกพนท ท าใหพนททยกเลกเปนจดออนการท างานของเจาหนาทขาดความตอเนองในการควบคมพนท และการปฏบตการเกาะตด ตดตาม ปดลอม จบกมผกอความไมสงบ สวนแนวทางการจดก าลงเพอปฏบตหนาทรกษาความสงบเรยบรอยตามแผนการถอนก าลงหลกของฝายทหาร ซงจะตองมการจดเตรยมก าลงประจ าถน ไดแก ต ารวจ ทหารพราน และสมาชก อส. เพอวางระบบการจดก าลงเปนระดบตงแตจงหวด อ าเภอ ต าบล และหมบาน โดยจดเปนหนวยก าลงผสมระหวางปกครอง (สมาชก อส.) ต ารวจ และทหารพราน แตการเปลยนแปลงการจดก าลงทหารหลกกยงคงเดม การเสรมสรางก าลงประจ าถนกไมคบหนา ท าใหแผนการถายโอนภารกจใหกบหนวยงานปกตจงไมเกดขน ดเหมอนวา กอ.รมน.ภาค 4 สน. ยงวเคราะหสถานการณยงไมชดเจนท าใหแผนการจดก าลงยงไมลงตว 4.2.2 ปญหาการบรณาการการท างานของสวนราชการ ดวยบรบทของการท างานระดบอ าเภอจะมหนวยงานราชการจ านวนมาก ทงฝายพลเรอน ต ารวจ ทหาร องคกรปกครองสวนทองถน ทงสงกดสวนกลาง สวนภมภาค และสวนทองถน จงมกพบปญหาเกยวกบการประสานการท างานกบหนวยงานราชการในรปแบบตาง ๆ ไดแก

71 - การบรณาการแผนงานโครงการและกจกรรมของสวนราชการทท างานในพนท นายอ าเภอไมมอ านาจในการบรณาการของสวนราชการตาง ๆ ท าไดเพยงน าโครงการ กจกรรม ของสวนราชการมารวบรวมแยกเปนดาน ๆ เพอความสะดวกในการประสานงานระหวางหนวยงานปฏบตกบพนทต าบล หมบาน แตไมสามารถปรบเปลยนเนองาน กลมเปาหมาย พนทด าเนนการ ใหสอดคลองกบสถานการณได - ความซบซอนของหนวยงานราชการโดยเฉพาะหนวยงานฝายทหารทมการจดตง กอ.รมน.ภาค 4 สน. มหนวยในสงกด ไดแก กอ.รมน.จงหวด หนวยก าลงเฉพาะกจจงหวด หนวยก าลงเฉพาะกจระดบพนท (ฉก.หมายเลข) นอกจากนนกมหนวยอน ๆ เชน กองบงคบการควบคมก าลงสมาชก อส. ในขณะเดยวกน กอ.รมน. ภาค 4 สน. ไดจดตงศนยปฏบตอ าเภอ ซงโดยหลกการแลวมประโยชนเปนขอตอเชอมระหวางสวนราชการตาง ๆ ในการท างานรวมกนใหเนนเอกภาพในระดบพนทแตในทางปฏบตยงมขอจ ากด คอ อ านาจหนาทไมชดเจน ระบบงานยงไมลงตว ประกอบกบผอ านวยการศนยฯ คอนายอ าเภอมอ านาจไมสมดลกบหนาทของหนวยท าใหการขบเคลอนภารกจของหนวยจงขาดประสทธภาพ - มความขดแยงระหวางหนวยงานโดยเฉพาะฝายปกครองกบฝายทหาร หลงจากทมการจดก าลงสมาชก อส. บางสวนไปขนควบคมทางยทธการกบ กอ.รมน.ภาค 4 สน. ซงมอบใหหนวยก าลงเฉพาะกจ ในพนทเปนผควบคมการปฏบตงานของชดคมครองต าบล หรอ ชคต. โดยฝายปกครองเหนวาหวหนาชดควรเปนปลดอ าเภอแตฝายทหารตองการใหจดนายทหารมาเปนหวหนาชดเนองจากมองภารกจ ชคต.ไมตรงกน กลาวคอ ฝายทหารเนนภารกจทางยทธศาสตรแตฝายปกครองมองวา ชคต. ควรเนนงานมวลชนเปนหลกและงานยทธการเปนภารกจรอง แตปจจบนกยงคงใหปลดอ าเภอเปนหวหนาชดโดยจดก าลงทหารเขามารวมปฏบตการดวย 4.4.3 ปญหาเกยวกบขาราชการหรอผปฏบตงานในพนทจงหวดชายแดนภาคใต ซงโดยหลกการหนวยงานตาง ๆ ทคดบคลากรมาท างานในพนทจะตองคดเลอกบคคลทมศกยภาพ ประสบการณเหมาะสมกบพนทพเศษ และให ศอ.บต. จะตองพฒนาความรทกษะในการท างานในพนท แตในทางปฏบตไมสามารถท าไดตามหลกการ แมแตขาราชการของกรมการปกครองทบรรจปลดอ าเภอเขามาปฏบตงานเปนการเปดรบสมครบคคลทวไปจงไดคนนอกพนทเขามา แตไมมความถนดจงมกจะวงเตนขอยายออกนอนพนทท าใหอตราวางเยอะ และทส าคญปญหาทางขาราชการในระดบอ าเภอปจจบนมการปรบลดสวนราชการระดบอ าเภอไปอยในระดบจงหวด ท าใหหนวยงานราชการทมหนาทบรการประชาชนจงไมมประสทธภาพ สวนราชการทหายไปพรอมกบการปฏรประบบราชการ ไดแก ปาไมอ าเภอ ปศสตวอ าเภอ ประมงอ าเภอ ศกษาธการอ าเภอ เปนตน ท าใหนายอ าเภอขาดแคลนบคลากรเฉพาะดานในการใหบรการประชาชน 4.4.4 ปญหาความรวมมอของประชาชนซงถอเปนปญหาหลกส าคญทเปนจดแตกหกของการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต เนองจากกลมผกอความไมสงบสามารถด ารงอยไดและปฏบตการกอเหตรนแรงและหลบหนซอนตวอยได เนองจากมประชาชนในพนทเปนแนวรวมและใหการสนบสนน ประชาชนอกสวนกเปนกลมวางเฉยไมสนบสนนกลมผกอความไมสงบและไมรวมมอกบราชการ และมบางสวนเปนแนวรวมของราชการสวนใหญกจะเปนกลมมวลชนจดตงหรอกลมมวลชนทราชการใหการสนบสนน ส าหรบสาเหตทประชาชนบางสวนไมใหความรวมมอกบราชการ ไดแก - ประชาชนบางสวนมความเกรงกลวอทธพลของผกอความไมสงบแมจะรบรขอมลเหตการณ รบรความเคลอนไหวของกลมผกอความไมสงบแตกนงเฉยไมยอมเปดเผยขอมล ไมยอมเปนพยาน ประกอบกบไมไวใจการปฏบตของเจาหนาททใชอ านาจตามกฎหมายพเศษกลวจะไมไดรบความเปนธรรม เชน กรณถกจบกมฝายทหารน าตวไปควบคมในคายทหารทไมสามารถรบรการปฏบตใด ๆ

72 - ประชาชนบางสวนไดรบการปลกฝงความคด ความเชอ มาตงแตเดกวาเขาไมใชคนไทยแตเปนคนชาตมลายเปนพลเมองของรฐปาตานแตถกรฐไทยยดครอง เมอมคนจะปลดปลอยใหเปนอสระจงเปนแนวรวมของผกอความไมสงบ ประกอบกบถกปลกฝงใหคนมสลมเชอวาจะตองใหคนมสลมเปนผปกครองคนมสลมกนเอง ไมควรใหคนตางศาสนามาปกครองเขา 4.4.5 ปญหาความปลอดภยของเจาหนาทและปญหาภยแทรกซอน ในบางพนทหมบานเปนเขตอทธพลของฝายผกอความไมสงบซงตามขอมลของ กอ.รมน.ภาค 4 สน. พบวามอยประมาณ 100 หมบานเศษ ถอเปนเขตจดตงอ านาจรฐซอน กลาวคอ ฝายผกอความไมสงบมการจดตงผน าหมบานของเขาเองซอนขนมาเพอสนบสนนการปฏบตของฝายผกอความไมสงบ ท าใหเจาหนาทของรฐมความหวาดกลวไมกลาลงไปปฏบตหนาทในพนทดงกลาว ซงถอเปนพนทเปาหมายทฝายทหารจะตองเขาไปกดดนสลายเครอขายท าลายแกนน าใหได อกปญหาทเกยวโยงกบปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต คอ ปญหาธรกจผดกฎหมาย ไดแก บอนการพนน การขนสนคาหนภาษ และทส าคญ คอ ปญหายาเสพตด โดยเฉพาะกลมวยรน หรอกลมเยาวชน กลมทตดยาเสพตดสวนใหญเปนกลมนอกระบบการศกษา ท าใหพวกกลมนตกเปนเครองมอของผกอความไมสงบถกดงไปรวมขบวนการไดงาย หรอ รบจางกอเหตทไมซบซอน เชน ขนปายขอความ โคนตนไม เผายางรถยนต โปรยตะป เพอขดขวางการท างานของเจาหนาทในการตดตามผกอเหตรนแรง นอกจากนนภยแทรกซอนดงกลาวมสวนสนบสนนเงนทนหรองบประมาณในการด าเนนงานของผกอความไมสงบแลกกบการคมครอง

4.5 ขอเสนอแนะในกำรด ำเนนงำนไขปญหำควำมไมสงบในพนทจงหวดชำยแดนภำคใต ปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใตเปนปญหาการแบงแยกดนแดน ซงรฐไทยปฏเสธไมไดวายงมขบวนการทตองการปลดแอกรฐปาตานออกจากการปกครองของรฐไทย ซงกระบวนการดงกลาว ไดตอสเรยกรองมาอยางตอเนองจนถงขนจดตงมวลชนและจดตงกองก าลงขนมาจบอาวธตอสกบรฐไทยอยางเปดเผย แมจะมแนวรวมและผสนบสนนจากประชาชนในพนทไมถงรอยละ 10 (จากการประเมนของหนวยงานความมนคงในพนท) แตกมความเขมแขงสามารถขบเคลอนภารกจเชญชวนบงคบใหประชาชนมาอยฝายตนโดยใชปจจยเงอนไขตางๆ ไดแก (1) เงอนไขพนฐานดานวฒนธรรมซงมความแตกตางดานชาตพนธ ภาษา ประเพณ ประวตศาสตรปลกฝงความคดความเชอและความแปลกแยกในหมประชาชน (2) เงอนไขพนฐานดานการปกครองเกยวของกบอ านาจรฐทไมสอดคลองกบวถชวตของสงคมมสลมท าใหประชาชนรสกวาไมไดรบความเปนธรรมจากรฐไทย (3) เงอนไขทางดานเศรษฐกจและคณภาพชวตของคนมสลมมความเหลอมล าต ากวาภมภาคอนๆของไทย ซงพฤตการณการกอเหตนอกจากสรางความแปลกแยกและสรางสงคมเชงเดยวของชาวมสลมและกดดนใหชาวพทธไมสามารถอยในพนทได โดยการกอเหตรนแรงใหประชาชนหวาดกลวไมกลาใหความรวมมอกบฝายรฐจากเหตการณลาสดในชวงเดอนธนวาคม 2561 - มกราคม 2562 ผกอความไมสงบไดกอเหตรนแรงอยางตอเนองตงแตการโจมตสมาชก อส. ทปฏบตหนาทรกษาความปลอดภยตลาดนด เสยชวต 3 ราย ในอ าเภอเทพา เมอวนท 26 พฤศจกายน 2561 การฆาอดตครในอ าเภอสะบายอย 1 ราย เพอขโมยรถยนต น าไปท าคารบอมในพนทอ าเภอเทพา มเจาหนาทบาดเจบ 2 ราย เมอวนท 8 มกราคม 2562 ยดโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพประจ าต าบลกาลซาและโจมตชดคมครองต าบลกาลซา เมอวนท 28 ธนวาคม 2561 ยงถลมสมาชก อส. ขณะปฏบตหนาทรกษาความปลอดภยโรงเรยนบานบโกะ ต.ประจน อ.ยะรง จ.ปตตาน เจาหนาทสมาชก อส. เสยชวต 4 นาย เมอวนท 11 มกราคม 2562 โจมตสถานต ารวจภธรนาประด อ.โคกโพธ ต ารวจเสยชวต 1 นาย เมอวนท 13 มกราคม 2562 และลาสดปฏบตการกราดยงพระวดโคกโกหรอวดรตนานภาพ

73 อ.สไหงปาด จ.นราธวาส มรณภาพ 2 รป บาดเจบ 2 รป เมอวนท 18 มกราคม 2562 ซงสถานการณการกอเหตรนแรงชวงปลายป 2561 และตนป 2562 สะทอนใหเหนขอเทจจรงไดวา - ฝายผกอความไมสงบมศกยภาพทงก าลงคน ยทธวธ ในการโจมตเจาหนาทของรฐและฐานปฏบตการของฝายรฐ - งานดานการขาวและงานมวลชนของฝายรฐออนแอและลมเหลวอยางสนเชง - ฝายกองก าลงในพนทของฝายรฐไมสามารถปฏบตการตอการโจมตของฝายตรงขามไดอยางทนทวงทจงหลบหนไปไดทกเหตการณ จากเหตการณความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใตทเกดขนมาอยางตอเนอง จนถงปจจบนกยงไมมทาทหรอแนวโนมวาจะยตหรอคลคลายลงไปได ผศกษาไดน าความคดเหนของนายอ าเภอจากการสมภาษณประกอบกบความคดเหนของผศกษา จงมขอเสนอแนะในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต ดงน 4.5.1 ขอเสนอแนะในเชงหลกการในการแกไขปญหาความไมสงบ 1) การด าเนนงานดานความมนคง จากสถานการณการกอความไมสงบทผานมายนยนไดวาขบวนการกอความไมสงบยงคงมก าลง ตดอาวธทเขมแขง สามารถปฏบตการกอเหตรนแรงไดทกรปแบบทงลอบโจมตเจาหนาทรฐ โจมตฐานปฏบตการของฝายรฐ จ าเปนทฝายรฐจะตองใชมาตรการเดดขาดกบกลมขบวนการตดอาวธ เนองจากกลมดงกลาวไมมทางเขามอบตวกบฝายรฐเนองจากไดกระท าผดกฎหมายหลายคด ตางกรรม ตางวาระ หากจะลดความรนแรงรฐจะตองลดจ านวนกลมตดอาวธใหไดและวางมาตรการปดกนการกอเหตใหรดกม โดยใชก าลงทง 3 ฝาย รวมทงก าลงประจ าถนและก าลงภาคประชาชนปฏบตการเขมขนตอเนองจรงจง มาตรการเชงรก ฝายทหารหลกจะตองจดตงชดปฏบตการไลลาแบบเกาะตดตลอดเวลาอยางตอเนอง โดยแบงพนทความรบผดชอบใหครอบคลมทกต าบล จดชดปฏบตการเอกซเรยใหครอบคลมทกหมบาน มการจดตงจดตรวจ จดสกด ใหครอบคลมเสนทางทงเสนทางหลก เสนทางรอง ด าเนนมาตรการดานการขาวเชงลกตดตามกลมผกอเหต รวมทงใชมาตรการทางกฎหมายโดยฝายต ารวจจะตองตดตามสบสวนหาขาวทกหมบานทกครวเรอน เพอใหกลมตดอาวธไมสามารถใชหมบานชมชนเปนทพกพงหลบซอนได ใหปฏบตการอยางเขมขน 3 - 6 เดอน แลวคอยมาประเมนสถานการณเพอก าหนดแนวทางปฏบตการระยะตอไป มาตรการเชงรบ ใหเนนใชก าลงทหารพราน ก าลงประจ าถน และก าลงภาคประชาชนเขาปฏบตใหครอบคลมทกพนทหมบาน ทกเสนทาง ดแลสถานทและบคคลออนแอใหครอบคลมทกกลมเปาหมาย สนบสนนการปฏบตการเชงรกทงดานการขาว การตงจดตรวจ จดสกดเพอปดลอมเสนทางการหลบหนเมอมการกอเหตรนแรงในพนท การจดก าลงเพอควบคมพนทการกอเหตรนแรงของกลมขบวนการ ซงสามารถหลบซอนตวอยในชมชนไดเนองจากการควบคมพนทโดยเจาหนาทของรฐไมสามารถควบคมพนทได เปดชองทางกลมผกอเหตสามารถปฏบตการไดอยางเสร จ าเปนตองจดก าลงทง 3 ฝาย คอ ทหาร ต ารวจ และปกครองเปนก าลงผสมในทกระดบเพอคมครองประชาชนไมใหอยในความหวาดกลว - ระดบอ าเภอ ใหจดตงกองรอยผสมพลเรอน ต ารวจ ทหาร (กองก าลงผสม พ.ต.ท.) ปฏบตหนาท ครอบคลมเสนทางหลกของพนทอ าเภอ รวมทงดแลสถานทส าคญ ปฏบตการหาขาวในภาพกวางประสานกบกองก าลงระดบต าบล - ระดบต าบล จดตงกองรอยผสมพลเรอน ต ารวจ ทหาร ปฏบตการควบคมพนทของต าบล เอกซเรยความเคลอนไหวของฝายตรงขามใหครอบคลมทกต าบลทกหมบานรวมกบก าลงระดบหมบาน

74 - ระดบหมบาน ใหใชกลไกของรฐทมอยเปนหลก คอ ก านนผ ใหญบาน ผชวยผใหญบานฝายรกษาความสงบ (ผรส.) ชดรกษาความปลอดภยหมบาน และคณะกรรมการหมบานปฏบตงานรวมกบกองก าลงผสมพลเรอน ต ารวจ ทหาร หมวดผสมปฏบตการควบคมพนทเปนรายครวเรอนโดยแบงโซนรบผดชอบ 2) การด าเนนงานดานการพฒนาและปฏบตการจตวทยามวลชน โดยมอบหมายใหศนยอ านวยการบรหารจงหวดชายแดนภาคใต (ศอ.บต.) รวมกบ กระทรวง กรมตางๆ ทเกยวของจดท าแผนปฏบตการรวมกนเพอด าเนนการ - เสรมสรางความเขาใจอนดตอกนโดยท าความเขาใจในระดบผน าศาสนา คณะกรรมการกลางอสลามประจ าจงหวด ผน ามสยด เพออธบายปฏบตการของฝายรฐโดยมเปาหมายชดเจน คอ สรางสนตสขใหกบสงคมและชมชน - พฒนายกระดบความเปนอยคณภาพชวตใหทกครวเรอนมอาชพรายไดพอเพยงกบการครองชพ ยกระดบการศกษาใหมคณภาพจบออกมามงานท าทมนคง ควบคมสถานศกษามใหมการบดเบอน ปลกปนความคดทผด วางระบบใหประชาชนเขาถงการบรการดานสาธารณสขอยางเทาเทยมกน - การบงคบใชกฎหมายและอ านวยความเปนธรรมแกประชาชนอยางโปรงใส โดยเฉพาะการดแลเยยวยาแกผไดรบผลกระทบจากสถานการณอยางเสมอภาคและเปนธรรม เสรมสรางความเขมแขงใหแกศนยด ารงธรรมใหครอบคลมทกอ าเภอ 37 อ าเภอ ต าบล 290 ต าบล ประชาชนทเดอดรอนสามารถเขาถงไดงาย 4.5.2 ขอเสนอแนะเพอการบรหารจดการพนทเชงบรณาการของนายอ าเภอในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต อ าเภอถอวายงเปนองคกรหลกในการแกไขปญหาความไมสงบในระดบพนท ทงในการสนบสนนมาตรการดานความมนคงและอ านวยการด าเนนงานดานการพฒนา เสรมสรางความเขาใจ และเสรมสรางความเขมแขงใหแกพลงมวลชนเขามาสนบสนนการด าเนนการแกไขปญหาของฝายราชการโดยมขอเสนอแนะ ดงน 1) การเสรมสรางองคกรพเศษทจดตงขนเพอเปนหนวยงานในการบรณาการใหมความเขมแขงสามารถขบเคลอนภารกจและรวมกนท างานอยางมเอกภาพ ระดบอ าเภอ ตองเสรมสรางความเขมแขงใหแก "ศนยปฏบตการอ าเภอ หรอ ศปก.อ าเภอ" ใหสามารถปฏบตงานบรณาการแผนงานโครงการและกจกรรมของสวนราชการตางๆ รวมทงองคกรปกครองสวนทองถน โดยเพมอ านาจใหแกนายอ าเภอในฐานะผอ านวยการศนยปฏบตการอ าเภอใหสามารถปรบปรงแกไขโครงการกจกรรมในพนทได โดยความเหนชอบของกรรมการศนยฯ แลวรายงานใหผวาราชการจ งหวดทราบเพอรายงานตอใหกระทรวง กรม ตนสงกดทราบ เนองจากสถานการณในระดบพนทมการเปลยนแปลงตลอดเวลาจงจ าเปนตองปรบเปลยนโครงการกจกรรมใหสอดคลองกบสถานการณ นอกจากนนตองจดสรรงบประมาณใหกบศนยปฏบตการอ าเภอใหเพยงพอรวมทงอปกรณเครองมอตางๆใหมความพรอม ระดบต าบล ควรจะตองเรงรดการจดตงและสรางความเขมแขงใหแก "สภาสนตสขต าบล" ทศนยอ านวยการบรหารจงหวดชายแดนภาคใต ไดรเรมไวทมองคประกอบทกฝาย คอ ขาราชการ ผน าทองท ผน าทองถน ผน าศาสนา ผทรงคณวฒ ปราชญชาวบาน รวมทงผน ากลมตางๆ ใหมลกษณะถาวรไมใชเฉพาะกจ เพอท าหนาทเปนตวเชอมระหวางชมชนกบหนวยงานตางๆทลงไปปฏบตงานในพนทใหสอดคลองกบความตองการของชมชน สรางความเขาใจของคนในชมชน จดทมเจรจาระดบต าบลออกปฏบตหนาทช แจงปญหา ความคบของใจของคนในชมชน สรางความปรองดองสมานฉนทบนความหลากหลายทางวฒนธรรม เปนเจาภาพในการแกไขปญหาความขดแยงในเบองตน

75 2) เสรมสรางมวลชนและประชาชนใหความรวมมอกบฝายราชการ การมสวนรวมของมวลชนและประชาชนถอวาเปนจดแตกหกของการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต จงจ าเปนจะตองน ามวลชนและประชาชนมาเปนแนวรวมของฝายรฐใหได โดย - จดกจกรรมระดมพลงมวลชนทงในระดบอ าเภอและระดบต าบลอยางตอเนอง โดยเลอกกจกรรมทสอดคลองกบความตองการและทกฝายสามารถเขารวมได เชน กจกรรมกฬา กจกรรมดานสขภาพ และกจกรรมการสงเสรมอาชพ - นายอ าเภอและขาราชการตองลงพนทเพอพบปะเยยมเยยนดแลทกขสขของประชาชน เพอใหเกดความใกลชดโดยเฉพาะผน ากลมตาง ๆ โดยการเชญเขามาเปนคณะท างานรวมกบราชการเพอใหรบรขอมลเทาเทยมกนระหวางรฐกบประชาชน 3) การพฒนาศกยภาพบคลากรภาครฐใหมความรความเขาใจการท างานในพนทอยางแทจรง และควรเพมขาราชการระดบอ าเภอใหมากขน ควรคนสวนราชการทเคยยบออกไปกลบคนมา เชน ปาไมอ าเภอ ปศสตวอ าเภอ ประมงอ าเภอ ศกษาธการอ าเภอ เพอใหสามารถปฏบตหนาท ใหบรการประชาชนไดอยางมประสทธภาพ โดยเฉพาะหนาททองคกรปกครองสวนทองถนไมสามารถด าเนนการได 4) ตองขจดภยแทรกซอนในพนทใหหมดไป โดยเฉพาะธรกจสเทา ไดแก บอนการพนน การขนสนคาหนภาษ การคาน ามนเถอน โดยเฉพาะการแพรระบาดของยาเสพตดเพราะปญหานเปนตวสรางความซบซอนใหการแกไขปญหาความไมสงบยากขน เนองจากกลมผตดยาเสพตดตกเปนเครองมอของฝายตรงขามไดงาย และธรกจสเทาอาจเออประโยชนตอกลมขบวนการในดานงบประมาณด าเนนการ

4.6 ขอเสนอแนะเพอกำรศกษำวจย 1) ควรศกษาบทบาทของนายอ าเภอในการแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต เปรยบเทยบกบบทบาทนายอ าเภอในพนททวไป โดยชใหเหนในมตของความเสยงภยในการปฏบตหนาท เพอเปนขอพจารณาในการก าหนดสทธประโยชนอน ๆ นอกเหนอจากสทธประโยชนตามระเบยบของทางราชการทมอยใหแกนายอ าเภอ 2) ควรศกษาบทบาทหนาทของฝายปกครองทงระบบ เพอใหครอบคลมทงนายอ าเภอ ปลดอ าเภอ และก านน ผใหญบาน เพอใหทราบถงกระบวนการท างานของฝายปกครองวามปญหาขอจ ากด เพอน าไปปรบปรงแกไขระเบยบกฎหมายเพมประสทธภาพในการท างานมากขน 3) ควรศกษาเจาะลกเฉพาะบทบาทในการเสรมสรางมวลชนและความรวมมอของประชาชน เนองจากมความส าคญตอการด าเนนงานแกไขปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต

บรรณำนกรม

76

บรรณำนกรม

กรมการปกครอง. (2555). พระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน พ.ศ. 2534. คนเมอ 4 มกราคม 2562, จาก https://multi.dopa.go.th/pab/laws/cate2/view17

กองสกล จนทราช. (2548). แนวทางการแกปญหาความไมสงบในพนทจงหวดยะลา : ศกษาเฉพาะกรณการแบงแยกดนแดน (รฐปตตาน). เอกสารการศกษาเชงวจยสวนบคคล วทยาลยการปกครอง กรมการปกครอง กระทรวงมหาไทย.

คณะรกษาความสงบแหงชาต. (2557). ประกาศคณะรกษาความสงบแหงชาต ฉบบท 98/2557 เ ร อง การแก ไขปญหาจ งหวดชายแดนภาคใต . คน เม อ 4 มกราคม 2562, จาก https://deepsouthwatch.org/th/node/6146

จารพร เพงสกล. (2545). ความคาดหวงของผน าชมชนตอบทบาทนกพฒนาในการสรางเสรมความเขมแขงแกชมชนพนทการด าเนนงานตามแผนปฏบตการสรางเสรมความเขมแขงของชมชนเพอเผชญปญหาวกฤตภาคใต. วทยานพนธปรญญาพฒนาชมชนมหาบณฑต คณะสงคมสงเคราะหศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

เชษฐา ขาวประเสรฐ. (2550). ความคาดหวงของก านน ผใหญบาน ทมตอบทบาทนายอ าเภอ. เอกสารการศกษาวจยสวนบคคล วทยาลยการปกครอง กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย.

นโยบายการบรหารและการพฒนาจงหวดชายแดนภาคใต พ.ศ.2560 - 2562 : ส านกยทธศาสตร ความมนคงจงหวดชายแดนภาคใตและชนตางวฒนธรรม (สชต.) ส านกงานสภาความมนคงแหงชาต.

นรนดร ศรเจรญ. (2538). บทบาทของนายอ าเภอกบความคาดหวงของผน าทองถนในระดบต าบล หมบาน : ศกษาเฉพาะกรณ อ าเภอปว จงหวดนาน. เอกสารการศกษาวจยสวนบคคล วทยาลยการปกครอง กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย.

ยนต ชมจต. (2544). การศกษาและความเปนครไทย. กรงเทพฯ : ส านกพมพโอเดยนสโตร.

ราชบณฑตยสถาน. (2542). พจนนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน. กรงเทพฯ : นานมบคสพบลเคชน.

รง แกวแดง. (2548). สงครามและสนตสข @ ชายแดนภาคใต. กรงเทพ : มตชน.

ศกดไทย สรกจบวร. (2545). จตวทยาสงคม. กรงเทพฯ : สวรยาสาสน.

ศรพงษ ศรชยรมยรตน. (2549). กญแจสความเปนเลศทางการบรหารคน. คนเมอ 4 มกราคม 2562, จาก http://www.google.co.th/search

ศรสมภพ จตรภรมยศร. (2550). ทศนคตประชาชนและผน าในจงหวดชายแดนภาคใตในปจจบน. คนเมอ 4 มกราคม 2562, จาก http://www.deepsouthwatch.org/node/95

สนอง จนทรรกษ. (2551). ปลดอ าเภอผเปนหวหนาประจ าต าบลกบการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต : ศกษาเฉพาะกรณ อ าเภอหนองจก จงหวดปตตาน. เอกสารการศกษาวจยสวนบคคล วทยาลยการปกครอง กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย.

ส านกงานสภาความมนคงแหงชาต. นโยบายความมนคงแหงชาต พ.ศ. 2558 – 2564. คนเมอ 4 มกราคม 2562, จาก http://www.nsc.go.th/Download1/policy58.pdf

77

บรรณำนกรม (ตอ)

สทธ วงศมาน. (2551). การมสวนรวมของประชาชนในการแกปญหาความไมสงบจงหวดชายแดนภาคใต : ศกษาเฉพาะกรณพนทชมชนเมอง เทศบาลเมองเบตง อ าเภอเบตง จงหวดยะลา. เอกสารการศกษาวจยสวนบคคล วทยาลยการปกครอง กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย.

สวชช ศรสวรรณ. (2550). การเกดเหตการณความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต : ศกษาเฉพาะกรณ อ าเภอบาเจาะ จงหวดนราธวาส. เอกสารการศกษาวจยสวนบคคล วทยาลยการปกครอง กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย.

อนรทร บวออน. (2551). ความคาดหวงบทบาทของนายอ าเภอในการบรหารงานแบบบรณาการ : กรณศกษาอ าเภอคลองหอยโขง จงหวดสงขลา. เอกสารการศกษาวจยสวนบคคล วทยาลยการปกครอง กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย.

ประวตยอผรบกำรประเมน

ประวตยอผรบกำรประเมน

ชอ – สกล นายสมชาย เกยรตกองแกว

วน เดอน ปเกด 10 ตลาคม 2504

สถำนทเกด จงหวดนครศรธรรมราช

สถำนทอยปจจบน เลขท 48/34 หมบานสโรชาการเดนวว ถนนหทยราษฎร ต าบลบงค าพรอย อ าเภอล าลกกา จงหวดปทมธาน 12150

ต ำแหนงหนำทกำรงำนปจจบน รกษาการในต าแหนงผชวยเลขาธการศนยอ านวยการ บรหารจงหวดชายแดนภาคใต (นกวเคราะหนโยบายและแผนเชยวชาญ) กรมการปกครอง (หมายเหต กรมการปกครองมอบหมายใหปฏบตหนาท ผอ านวยการสวน ยทธการและการขาว อกหนาทหนงดวย)

สถำนทท ำงำนปจจบน ศนยอ านวยการบรหารจงหวดชายแดนภาคใต (ศอ.บต.) อ าเภอเมอง จงหวดยะลา

ประวตกำรศกษำ พ.ศ.2526 รฐประศาสนศาสตรบณฑต มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ พ.ศ.2534 พฒนบรหารศาสตรมหาบณฑต (สาขารฐประศาสนศาสตร) สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

ประวตกำรท ำงำน พ.ศ.2531 - 2536 ปลดอ าเภอ จงหวดชมพร จงหวดนครศรธรรมราช พ.ศ.2537 - 2539 เจาหนาทวเคราะหนโยบายและแผน กองวชาการและแผนงาน กรมการปกครอง / ส านกงานจงหวดชมพร

พ.ศ.2540 - 2557 ปลดอ าเภอ / เจาพนกงานปกครอง จงหวดเพชรบร ส านกอ านวยการกองอาสารกษาดนแดน กรมการปกครอง พ.ศ.2558 ผอ านวยการสวนยทธการและการขาว พ.ศ.2558 นายอ าเภอ (อ านวยการตน) จงหวดนครศรธรรมราช พ.ศ.2559 นายอ าเภอ (อ านวยการสง) จงหวดระนอง จงหวดนครพนม รกน. ผอ านวยการสวนยทธการและการขาว พ.ศ.2561 รกน. ผเชยวชาญดานความมนคงภายใน กรมการปกครอง