บทที่ 1 ความรู้เบื้องต้น ...thailandaccount.com accthai.wordpress.com 8 •ก จการเจ าของคนเด ยว (Proprietorship)•ห

Created by Amzy R. Nirvana

บทท 1ความรเบองตนเกยวกบการบญช

thailandaccount.com accthai.wordpress.com 2

1 ความหมายของการบญช

• การจดบนทกรายการหรอขอมลทเปนจ านวนเงน

• รายการประเภทเดยวกนจะถกบนทกไวดวยกน

• สรปยอดของรายการตางๆทไดบนทกไววา แตละรายการมยอดเปนเทาใด

• จดท าเปนรายงาน

• การวเคราะหและตความหมายขอมลทปรากฏในรายงาน


ธรกจบรการ (Service Firm)

1 ประเภทของธรกจ

เชน ส านกงานบญช ส านกงานทนายความรานอนเตอรเนตโรงแรม โรงภาพยนตร รถทวร




ธรกจทซอขายสนคา (Merchandising Firm)

7-ELEVEN

เชน รานคาปลก รานคาสง และหางสรรพสนคา เปนตน




ธรกจทซอขายสนคา (Merchandising Firm)

7-ELEVEN

ธรกจทผลตสนคาออกจ าหนาย (Manufacturing Firm)

เชน ผลตน ามนพช ผลตปนซเมนต ผลตน าดม เปนตน


• กจการเจาของคนเดยว (Proprietorship)

2 รปแบบการจดตงธรกจ

เจาของลงทนคนเดยว ก าไรไดรบคนเดยว



• หางหนสวน (Partnership)


บคคลตงแต 2 คนขนไปซงเรยกวาหนสวน รวมกนลงทนในกจการ โดยแบงผลก าไรขาดทนตามขอตกลงทท ากนไว



• หางหนสวน (Partnership)

• บรษทจ ากด (Corporation)


แบงเงนลงทนออกเปนหน มลคาหนละเทา ๆ กน แลวน าหนออกขายเรยกผทซอหนวา ผถอหน (Stockholders) หรอเจาของบรษทผถอหนจะไดรบสวนแบงก าไร (ในรปของเงนปนผล)ตามสดสวนของจ านวนหนทถอ


บรษทจ ากด - ใบหนสามญ


• งบแสดงฐานะการเงน (Financial Position Statement)

2 ขอมลทางการบญชทส าคญ

มาตรฐานการบญชฉบบท 1 (ปรบปรง 2552) ใชค าวา “งบแสดงฐานะการเงน” แทนค าวา “งบดล”

แสดงรายการ สนทรพย หนสน และสวนของเจาของ ของกจการณ วนใดวนหนง



• งบก าไรขาดทน (Income Statement)


แสดงรายการ รายได คาใชจาย ก าไร (ขาดทน) ของกจการส าหรบชวงเวลาหนง



• งบก าไรขาดทน (Income Statement)

• งบกระแสเงนสด (Cash Flows Statement)


แสดงรายการ ทมาของเงนสดทไดรบ และจายเงนสดออกไปในเรองใด ส าหรบชวงเวลาหนง


• บคคลภายนอกกจการ เชน ผถอหน นกลงทน

• บคคลภายในกจการ เชน ผจดการบรษท หวหนาแผนก

2 ผใชขอมลทางการบญช


• มความเกยวของ (Relevance) กบการตดสนใจของผใชงบการเงน

• มความเชอถอได (Reliability)

• เปรยบเทยบกนได (Comparability)

3 ลกษณะขอมลทปรากฏในงบการเงน


3 การตรวจสอบงบการเงน

ผสอบบญชรบอนญาต (CPA: Certified Public Accountant)

มาตรฐานการรายงานทางการเงนของไทย (Thai Financial Reporting Standards; TFRS)


เปนรากฐานในการก าหนดมาตรฐานการบญชใหสอดคลองกบในแตละยคหรอสมย

แนวความคดเกยวกบ หนวยเงนตรา ความเปนหนวยงานของกจการ การด าเนนงานตอเนอง งวดเวลา

หลกราคาทนเดม หลกความนาเชอถอ หลกการเกดขนของรายได หลกการจบคคาใชจายกบรายได หลกความสม าเสมอ หลกการเปดเผยขอมลอยางเพยงพอ หลกสาระส าคญ หลกความระมดระวง

หลกและแนวความคดในทางการบญช(Accounting Principles and Concepts)

3


แนวความคดเกยวกบหนวยเงนตรา (Monetary-Unit Concept)

4

ขอมลทจะน ามาบนทกบญช จะตองสามารถวดคาไดเปนหนวยเงนตรา


นายสมชายท าธรกจ 2 ประเภท คอ รานซอมรถ และรานตดผม

กจการซอมรถ- สนทรพย

- หนสน

- รายได

- คาใชจาย

กจการตดผม- สนทรพย

- หนสน

- รายได


ครอบครว- สนทรพย

- หนสน

- รายได


ความเปนหนวยงานของกจการ Business Entity Concept

4

ขอมลของแตละกจการจะตองบนทกแยกจากกน และตองแยกออกจากสวนของเจาของ


งบการเงนของกจการตางๆ จดท าขนตามขอสมมตท วากจการจะยงคงด าเนนงานตอเนองไปเรอยๆ

สนทรพยของกจการมไวเพอใชในการด าเนนงาน

แสดงสนทรพยในงบแสดงฐานะการเงนดวยราคาทน

4 การด าเนนงานตอเนอง (Going Concern Concept)


นายสมานเปดกจการซอมรถเมอตนป 2546ตนป 2546 ลงทนดวยเงนสด 500,000 บาท สนป 2548 นายสมานเลกกจการซอมรถ

- ตรวจนบเงนสดของกจการมจ านวน 800,000 บาท - ขายสนทรพยตางๆทเปนของกจการทงหมดได 900,000 บาท

นายสมานมก าไรปละเทาใด

การวดผลการด าเนนงานจะท าไดอยางถกตองทสด กตอเมอเลกกจการ

4 งวดเวลา (Time-Period Concept)


นายสมานเปดกจการซอมรถเมอตนป 2546ตนป 2546 ลงทนดวยเงนสด 500,000 บาท สนป 2548 นายสมานเลกกจการซอมรถ

- ตรวจนบเงนสดของกจการมจ านวน 800,000 บาท - ขายสนทรพยตางๆทเปนของกจการทงหมดได 900,000 บาท

นายสมานมก าไรปละเทาใด

การวดผลการด าเนนงานจะท าไดอยางถกตองทสด กตอเมอเลกกจการ


400,000 บาท


บคคลหลายฝายตองการทราบผลการด าเนนงานและฐานะการเงนของกจการเปนระยะๆ

แบงการด าเนนงานออกเปนงวด ๆ เรยกวา งวดบญช (Accounting Period) เชน 1 เดอน, 3 เดอน, 6 เดอน หรอ 1 ป



บนทกสนทรพยตามราคาทไดจายไปจรง สวนหนสนจะบนทกดวยจ านวนเงนทจะตองจายช าระ

5 หลกราคาทนเดม (Historical Cost Principle)


• แสดงขอมลตามความจรงทควรจะเปน

• แสดงขอมลอยางมเหตผล

• สามารถตรวจสอบความถกตองของขอมลได

• ขอมลตองมความเปนกลาง

5 หลกความนาเชอถอ (Reliability Principle)


รบรรายได (บนทกรายได) เมอรายไดเกดขน

กจการทขายสนคา รายไดเกดขนเมอมการสงมอบสนคาใหแกลกคา

กจการทขายบรการ รายไดเกดขนเมอการใหบรการแกลกคาไดสนสดลงแลว

5 หลกการรบรรายได (Revenue Recognition Principle)


ตวอยางท 1

3 ธ.ค. 2548 : ซอมรถใหลกคาเสรจคดคาซอม 1,000 บาท

7 ธ.ค. 2548 : ลกคามารบรถ แตยงไมไดช าระคาซอมรถ

4 ม.ค. 2549 : ลกคาช าระคาซอมรถ

5

รายไดเกดขนเมอใด (รบรรายไดเมอใด)

หลกการรบรรายได (Revenue Recognition Principle)







ในทางปฏบตถอเอาวนทลกคาตรวจรบงานแลว (7 ธ.ค. 48)







รายไดเกดขนแลวในป 2548 จ านวน 1,000 บาท

สวนการรบเงน 1,000 บาท (เรยกวารายรบ) ในป 2549 ไมไดเปนรายไดของป 2549 แตอยางใด แตเปนการรบช าระหนจากลกหน (ลกคา)



ไดรบเงนคาสมาชกวารสารรายเดอนเปนเงน 1,200 บาท ซงเปนคาวารสารของ 12 เดอน (สงหาคม 2548 - กรกฎาคม 2549)

รายไดของป 2548 = ?

6 Revenue Recognition Principle Example



ไดรบเงนคาสมาชกวารสารรายเดอนเปนเงน 1,200 บาท ซงเปนคาวารสารของ 12 เดอน (สงหาคม 2548 - กรกฎาคม 2549)

รายไดของป 2548 = ?

แมวาจะมรายรบในป 2548 จ านวน 1,200 บาทกตาม แตรายไดทเกดขนในป 2548 เพยง 500 บาทเทานน

สวนในป 2549 แมวาจะไมมรายรบกตาม แตถอวารายไดเกดขน 700 บาท (เมอสงวารสารครบแลว)

6 Revenue Recognition Principle Example


คาใชจายสามารถแบงออกตามลกษณะการเกดขนได 2 ประเภทคอ

• คาใชจายซงเกดขนพรอมกบการเกดขนของรายได (Direct Matching)เชน ตนทนสนคาทขาย คานายหนาในการขายสนคา

• คาใชจายส าหรบงวด (Period Expense)เชน เงนเดอนงาน คาเชาส านกงาน คาไฟฟา

6 หลกการจบคคาใชจายกบรายได(Matching Principle)


Matching Principle Example


25 ธ.ค. 2548 บรษทไดรบใบแจงหนคาไฟฟา ของเดอนธนวาคมเปนเงน 50,000 บาท

10 ม.ค. 2549 ช าระคาไฟฟา 50,000 บาท

6

คาใชจายเกดขนเมอใด (รบรคาใชจายเมอใด)




25 ธ.ค. 2548 บรษทไดรบใบแจงหนคาไฟฟา ของเดอนธนวาคมเปนเงน 50,000 บาท

10 ม.ค. 2549 ช าระคาไฟฟา 50,000 บาท

ในป 2548 คาใชจายไดเกดขนแลว 50,000 บาท

สวนในป 2549 แมวาจะไดมการจายจ านวน 50,000 บาทกตามไมไดถอเปนคาใชจายของป 2549 แตอยางใด

แตเปนการจายช าระหนใหแกเจาหน (การไฟฟา)

6


6 Matching Principle Example


1 ส.ค. 2548 จายคาเบยประกนภยอาคาร 1 ปเปนเงน 60,000 บาท (1 สงหาคม 2548 – 31 กรกฎาคม 2549)

คาใชจายของป 2548 = ?


แมวาจะมรายจาย 60,000 บาทในป 2548 กตาม แตคาใชจายเกดขนในป 2548 เพยง 25,000 บาท

(5 เดอนๆ ละ 5,000 บาท)

สวนอก 35,000 บาท (7 เดอนๆ ละ 5,000 บาท) ถอเปนคาใชจายของป 2549

6 Matching Principle Example


1 ส.ค. 2548 จายคาเบยประกนภยอาคาร 1 ปเปนเงน 60,000 บาท (1 สงหาคม 2548 – 31 กรกฎาคม 2549)

คาใชจายของป 2548 = ?


มเงน 5,000,000 บาท น าไปซอรถยนตโดยสารเพอวงในเสนทางกรงเทพ-เชยงใหม

ประมาณวารถยนตโดยสารจะใชงานไดเพยง 5 ปเทานน

ในแตละป(ปท 1-5)

คาโดยสารทเกบไดในแตละป………………... 3,000,000 บาท

คาน ามนรถ, คาซอมรถ,เงนเดอนคนขบ

และกระเปารถในแตละป………………………. 1,000,000 บาท

ก าไรปละเทาใด ?



มเงน 5,000,000 บาท น าไปซอรถยนตโดยสารเพอวงในเสนทางกรงเทพ-เชยงใหม

ประมาณวารถยนตโดยสารจะใชงานไดเพยง 5 ปเทานน

ในแตละป(ปท 1-5)

คาโดยสารทเกบไดในแตละป………………... 3,000,000 บาท

คาน ามนรถ, คาซอมรถ,เงนเดอนคนขบ

และกระเปารถในแตละป………………………. 1,000,000 บาท

ก าไรปละเทาใด ? 1,000,000 บาท



งบการเงนป 2547 งบการเงนป 2548เปรยบเทยบ

ตองจดท าขนดวยวธทางบญชเดยวกน

7 หลกความสม าเสมอ (Consistency Principle)

เมอไดเลอกใชวธการทางบญชใดแลว ควรใชวธการนนอยางสม าเสมอ


มสนคา 2 ชน สนคาทงสองชนเหมอนกนทกประการ

ชนหนงซอมาในราคา 1,000 บาท

อกชนหนงซอมาในราคา 1,200 บาท

ขายสนคาไป 1 ชนในราคา 1,500 บาท

ก าไรเทาใด?

Consistency Principle Example7








ม 3 ค าตอบ เพราะสามารถค านวณได 3 วธ








ม 3 ค าตอบ เพราะสามารถค านวณได 3 วธวธท 1 ก าไรขนตน = 1,500 - 1,000 = 500 บาท

วธท 2 ก าไรขนตน = 1,500 - 1,200 = 300 บาท

วธท 3 ก าไรขนตน = 1,500 - 1,100 = 400 บาท


• ถารายการใดไมเปดเผยแลวจะเปนเหตใหผใชงบการเงนเขาใจผด กควรจะเปดเผยรายการนนๆ

• ขอมลทตองการเปดเผยจะแสดงไวในหมายเหตประกอบงบการเงน

7 หลกการเปดเผยขอมลอยางเพยงพอ(Full-Disclosure Principle)




หลกสาระส าคญ (Materiality Principle)

รายการทางบญชทถอวาเปนสาระส าคญเมอ ความผดพลาดของรายการหรอการไมแสดงรายการนนในงบการเงน

มผลตอการตดสนใจของผใชงบการเงน

7


หลกสาระส าคญ (Materiality Principle)

รายการทางบญชทถอวาเปนสาระส าคญเมอ ความผดพลาดของรายการหรอการไมแสดงรายการนนในงบการเงน

มผลตอการตดสนใจของผใชงบการเงน

7

เชน ซอเครองคดเลขราคา 500 บาท ประมาณวาจะใชงานได 5 ป

ตามหลกบญชจะตองเฉลยรายจาย 500 บาทเปนคาใชจายในปท 1-5 ปละ 100 บาท แตกจการอาจจะบนทก 500 บาทเปนคาใชจายทงจ านวน

ในปท 1 เลยกได เพราะจ านวนเงนนอยมากเมอเทยบกบรายไดปละหลายรอยลาน


สงทหลกเลยงไมไดในการจดท างบการเงนกคอ การประมาณการ

การประมาณตองไมท าให

สนทรพยหรอรายไดสงเกนไป และหนสนหรอคาใชจายต าเกนไป

8 หลกความระมดระวง (Conservatism Principle)


สงทหลกเลยงไมไดในการจดท างบการเงนกคอ การประมาณการ

การประมาณตองไมท าให

สนทรพยหรอรายไดสงเกนไป และหนสนหรอคาใชจายต าเกนไป

8 หลกความระมดระวง (Conservatism Principle)

สนคามราคาตามทซอมา 100,000 บาท แตราคาตลาดเทากบ 80,000 บาท งบแสดงฐานะการเงนจะแสดงสนคาในราคา 80,000 บาท เปนการยอมรบผลขาดทน 20,000 บาททนท แมวายงไมไดมการขายสนคากตาม


ฐานะทางการเงนของสวนบคคล

ดวดโอส าหรบหวขอน คลกทภาพ

https://www.youtube.com/watch?v=B8ZYfTN5D2o


ทรพยสน

ฐานะทางการเงนของนกการเมองคนหนง ณ 31 มนาคม 2549

บาทบาท

8,000,000รวม

400,000ทรพยสนอนๆ

500,000รถยนต

5,000,000บานและทดน

2,000,000 เงนฝากธนาคาร

1,000,000หนสน100,000เงนสด

หนสนและสวนของตวเอง



ทรพยสน


บาทบาท

8,000,000รวม8,000,000รวม




7,000,000สวนของตวเอง2,000,000 เงนฝากธนาคาร

1,000,000หนสน100,000เงนสด




ทรพยสน


บาทบาท

8,000,000รวม8,000,000รวม




7,000,000สวนของตวเอง2,000,000 เงนฝากธนาคาร

1,000,000หนสน100,000เงนสด




สมมตวาทานจบการศกษาแลว ไดงานท าทจงหวดเชยงใหม บดามารดาไดใหเงนจ านวน 400,000 บาทเพอใชเปนทนในการสรางฐานะ

และทานไดขอยมเงนจากเพอนอก 120,000 บาท

วนท 1 พ.ค. 2549 (วนเรมตนท างาน) ไดซอรถยนต 1 คนในราคา 500,000 บาท

8 ฐานะทางการเงนของสวนบคคล

หนสนและสวนของตวเองทรพยสน

งบแสดงฐานะการเงน ณ วนท 1 พฤษภาคม 2549






520,000รวม


20,000เงนสด








520,000รวม


120,000หนสน-เงนยมจากเพอน20,000เงนสด








520,000รวม

400,000สวนของตวเอง500,000รถยนต

120,000หนสน-เงนยมจากเพอน20,000เงนสด



520,000รวม


9

สนเดอนพฤษภาคม ไดรบเงนเดอน 40,000 บาทรายจายระหวางวนท 1 - 31 พฤษภาคมมดงน

คาน ามนรถ 4,000 บาทคาอาหาร 6,000คาเชาบาน (เดอนละ 5,000 บาท) 4,000ซอทองค า 1 เสน 6,000ช าระหนเพอน 30,000

รวมรายจาย 50,000 บาท

520,000รวม520,000รวม400,000สวนของตวเอง500,000รถยนต120,000หนสน-เงนยมจากเพอน20,000เงนสด



ฐานะการเงน ณ วนสนเดอน เปนเชนใด?




9




สนเดอนพฤษภาคมไดรบเงนเดอน 40,000 บาท และในระหวางวนท 1 - 31 พฤษภาคม มรายจาย 50,000 บาทเปนคาน ามนรถ 4,000 บาท, คาอาหาร 6,000 บาท คาเชาบาน (เดอนละ 5,000 บาท) 4,000 บาท, ซอทองค า 1 เสน 6,000 บาท, ช าระหนเพอน 30,000 บาท




9





10,000เงนสด




9





10,000เงนสด6,000ทองค า




9






500,000รถยนต516,000รวม




9






500,000รถยนต516,000รวม

90,000หนสน-เงนยมจากเพอน




9




สนเดอนพฤษภาคมไดรบเงนเดอน 40,000 บาท และในระหวางวนท 1 - 31 พฤษภาคม มรายจาย 50,000 บาทเปนคาน ามนรถ 4,000 บาท, คาอาหาร 6,000 บาท คาเชาบาน (เดอนละ 5,000 บาท) 4,000 บาท, ซอทองค า 1 เสน 6,000 บาท, ช าระหนเพอน 30,000 บาทหนสนและสวนของตวเองหนสนและสวนของตวเอง


500,000รถยนต516,000รวม

90,000หนสน-เงนยมจากเพอน1,000หนสน-คาเชาบานคางจาย




9






500,000รถยนต516,000รวม


91,000




9





500,000รถยนต516,000รวม


91,000516,000 - 91,000 = 425,000




9





500,000รถยนต516,000รวม


516,000 - 91,000 = 425,000 สวนของตวเอง 425,000




9





500,000รถยนต516,000รวม


สวนของตวเอง 425,000รวม 516,000




9





500,000รถยนต516,000รวม



ทรพยสนลดลง 4,000 บาททานจนลงใชไหม??




9





500,000รถยนต516,000รวม







9





500,000รถยนต516,000รวม




หนสนลดลง 29,000 บาท(120,000 - 91,000)




9





500,000รถยนต516,000รวม




หนสนลดลง 29,000 บาททานรวยขน 25,000 บาท (29,000 - 4,000)




9





500,000รถยนต516,000รวม



ทรพยสนลดลง 4,000 บาทหนสนลดลง 29,000 บาทรวยขน 25,000 บาท




9





500,000รถยนต516,000รวม



ทรพยสนลดลง 4,000 บาทหนสนลดลง 29,000 บาทรวยขน 25,000 บาท

รวยขน = 425,000 - 400,000 = 25,000 บาท


ท าไมคาเชาบานจงไมใชตวเลข 4,000 บาท (ตามจ านวนเงนทจายช าระ)

ค าตอบกคอเปนไปตาม Matching Principle

10 สวนของตวเอง (ทรพยสนสทธ) เพมขน 25,000 บาท เปนผลมาจากมรายไดเกนกวาคาใชจาย

งบแสดงรายไดและคาใชจายส าหรบเดอนพฤษภาคม 2549

บาท25,000รายไดเกนกวาคาใชจาย15,0005,000คาเชาบาน

6,000คาอาหาร4,000คาน ามนรถ

คาใชจาย:บาท40,000รายได - เงนเดอน











ค าตอบกคอเปนไปตาม Matching Principle












งบแสดงรายไดและคาใชจาย เทยบไดกบ งบก าไรขาดทนของทางธรกจ


การเปลยนแปลงในสวนของตวเอง อาจแสดงในรปของรายงานไดดงน

ยอด ณ ตนเดอน 400,000 บาท

บวก รายไดเกนกวาคาใชจาย 25,000

ยอด ณ ปลายเดอน 425,000 บาท


End of Chapter 1ตวเลขทอยภายในวงกลมทมมบนดานซายของสไลด หมายถง

เนอหาในสไลดนนจะตรงกบเนอหาในหนงสอการบญชขนตน หนาทเทานน

Documents

บทที่ 1 ความรู้เบื้องต้น ...thailandaccount.com accthai.wordpress.com 8 •ก จการเจ าของคนเด ยว (Proprietorship)•ห