Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
ความรบผดทางแพงในเชงลงโทษตามพระราชบญญตหลกทรพยและ
ตลาดหลกทรพย พ.ศ.2535
สมฤทธ เรองศร1
ความเปนมาและความสำาคญของปญหาตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย หรอทรจกกนโดยทวไปวา
ตลาดหน เปนองคกรทมบทบาทสำาคญตอการพฒนาตลาดทนและ“ ”ระบบเศรษฐกจของประเทศ 1 ทำาหนาทเปนกลไกสงเสรมการออมและการลงทนของผมเงนออมทตองการลงทน และสนบสนนการระดมทนระยาวของธรกจเพอใชในการขยายกจการโดยทปจจบนเรองการออมและการลงทนไดทวความสำาคญตอบคคลทกเพศทกวยเพมมากขน และถอเปนเรองใกลตวทมอาจมองขาม และทสำาคญตลาดหลกทรพยนนถอวาเปนแหลงระดมเงนทนของประเทศทสำาคญดวย
ลกษณะของการป นหนนนจะมลกษณะการซอหนจำานวนมาก ทำาใหราคาหลกทรพยนนสงขน เพอจะชกจงใหคนเขามาซอตาม หรอวาอาจจะเปนลกษณะของการทขายจำานวนมาก ทำาใหราคาหลกทรพยนนลดลง ซงจะทำาใหผถอหนเหนวาราคาเรมลง แลวกขายหลกทรพย ดงนนผทปนหนกอาจจะเขามาหาผลประโยชนไดเชนเดยวกน ชวงทมการซอและมการขายน การซอกอาจจะมการซอมาในราคาทตำา แลวก
1 นกศกษาหลกสตรนตศาสตรมหาบณฑต คณะนตศาสตร มหาวทยาลยเกรก
1
มาทำาการขายทำากำาไรหาผลประโยชน พอหนตก ลงมากสามารถจะเขาไปชอนซอในราคาตำา พอคนหายตกใจ และราคาหนกกลบเขามาสปจจยพนฐานกนำาเอาหนทซอมาในราคาตำาออกมาขายในราคาสง กจะทำาใหไดผลประโยชนเชนเดยวกน อนนกเปนลกษณะของการป นหน แตถาหากเปนเรองของการเกงกำาไร บางทกมกจะเกดจากกระแสขาวตาง ๆ ผซอหนกอาจเขาไปซอขายทนทโดยมไดระวงตว การกระทำาอนไมเปนธรรมในการซอขายหลกทรพยถอวาเปนการกออาชญากรรมทางเศรษฐกจ 2 ทางหนงซงกอใหเกดความเสยหายตอระบบเศรษฐกจของประเทศและประชาชนทนำาเงนไปลงทนในตลาดหลกทรพยอยางมากและมมลคามหาศาลซงบคคล
สำาหรบคณะกรรมการหลกทรพยและตลาดหลกทรพยฯ แมวาจะมมาตรการทางกฎหมายและมาตรการการเฝาระวง อยางเชน ตลาดหลกทรพยฯ จะมระบบทเฝาระวงตรวจจบโดยใชระบบคอมพวเตอร ทำาใหรวามหนกลมไหนบางทมสภาพการซอขายผดปกตเกดขน และเมอเหนสภาพผดปกต กจะมการเขาไปดขอเทจจรงตางๆ วา มลกษณะอะไรทจะกอใหเกดการป นหนขนหรอไม ประกอบทง คณะกรรมการหลกทรพย กจะมระบบทตรวจสอบดวา ขอมลททางตลาดหลกทรพยสงมาและเหนวาอาจจะเขาขายการปนหนนน ผกระทำามพฤตกรรมหรอมเจตนาทจะป นหนนนหรอไม แตสงทอาจจะยากขนกคอการแยกแยะวาหนกลมไหนมสภาพผดปกตจรง ๆ ทเกดจากการกระทำาของบคคล หรอวาหนตวไหนทมลกษณะของการเกงกำาไรทว ๆ ไป ซงกอาจจะเปนเพราะวามผลงทนจำานวนมากเขามาซอขาย
2
กน จงทำาใหเกดปรมาณการซอขายทมากขนจงทำาใหยากในการควบคมและตรวจสอบ
ในการซอขายหลกทรพยในตลาดหลกทรพยนนตองใหมการดำาเนนการไปดวยความสจรต ปราศจากการลอลวงหรอขอเทจจรงโดยกลฉอฉล อนกอใหเกดการไดเปรยบเสยเปรยบกน ดงนน ตามพระราชบญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพย พ.ศ.2535 มงหมายทจะลงโทษผกระทำาความผดในทางปกครองและทางอาญาเทานน มไดมงเนนทจะลงโทษทางแพงกบผกระทำาความผดแตอยางใดประกอบทงสำานกงานตลาดหลกทรพยกไมมอำานาจในการดำาเนนการมาตรการทางแพงได แตหากผเสยหายตองการจะใหผกระทำาความผดชดใชคาเสยหายทเกดจากการกระทำาความผดดงกลาวผเสยหายตองดำาเนนการฟองเปนคดแพงเองตามกฎหมายแพงและพาณชย วาดวยเรองละเมดตามมาตรา 420 สวนการชดใชคาเสยหายจะพงใชสถานใดเพยงใดใหศาลวนจฉยตามสมควรแหงละเมดตามมาตรา 438 กรณดงกลาวในประเทศสหรฐอเมรกาและประเทศออสเตรเลยนน เจาหนาทของตลาดหลกทรพยมอำานาจดำาเนนคดอาญาและคดแพงเพอลงโทษผกระทำาความผดไดและถอวาเปนการดำาเนนคดแทนผเสยหายดวย
การกระทำาทจะเขาหลกเกณฑของการกำาหนดคาเสยหายในเชงลงโทษนนจะตองเปนการกระทำาอนมลกษณะของพฤตการณทเปนการกระทำาอนเปนการซำาเตมใหรนแรงขน เชนการจงใจ เจตนาราย ความประมาทเลนเลออยางรายแรงโดยไมคำานงถงบคคลอน การกระทำาทไรศลธรรมหรอการฉอโกงอยางรายแรงซงพระราช
3
บญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพย พ.ศ.2535 นนมไดมบทบญญตในเรองคาเสยหายทางแพงเชงลงโทษเอาประกอบทงหลกเกณฑดงกลาวกยงไมมการบญญตไวเปนลายลกษณอกษร จนเมอมการบงคบใชพระราชบญญตความรบผดตอความเสยหายทเกดขนจากสนคาทไมปลอดภย พ.ศ.2551 มาตรา 11 อนเปนการบญญตการกำาหนดใหมการชดใชคาสนไหมทดแทนเพอการลงโทษ ถอวาเปนกฎหมายฉบบแรกของประเทศไทยทมการนำาเอาหลกเกณฑดงกลาวมาบญญตไวเปนลายลกษณอกษรอยางชดเจน
จากการศกษาถงแนวคดในมาตรการทางกฎหมาย ของประเทศสหรฐอเมรกาซงถอวาเปนตนแบบของกฎหมายหลกทรพยของประเทศไทยพบวา ประเทศสหรฐอเมรกามเหตผลในการมบทลงโทษทางแพงเชงลงโทษ คอเปนการปองกนการฉอฉล และเพอคมครองสาธารณะชนและความเชอมนตอตลาดทนซงจะทำาใหเศรษฐกจของประเทศดขน ในสวนของประเทศไทยนนมาตรการทางกฎหมายทบงคบใชในการปราบปรามผกระทำาความผดในการซอขายหลกทรพยตามพระราชบญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพย พ.ศ. 2535 นนพบวามาตรการในการกำากบดแลบรษททมหลกทรพยจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย และการบงคบใชมาตรการทางกฎหมายทงมาตรการทางบรหารปกครอง มาตรการทางอาญา และมาตรการทางแพง ทใชบงคบอยนนยงมปญหาและอปสรรคในการบงคบใชอยหลายประการ เนองจากการบงคบใชมาตรการทางกฎหมายทมอยอยางจำากด และแตละมาตรการนนมรปแบบทไมหลากหลายไมเหมาะสมกบผกระทำาความผด รวมถงขนตอนการนำาผ
4
กระทำาความผดมาลงโทษเนองจากขอขดของในตวบทกฎหมาย จงทำาใหการบงคบใชกฎหมายยงไมบรรลวตถประสงคของการบงคบใชโดยภาครฐ
ดงนนในการพจารณาถงการบงคบใชกฎหมายเพอใหมประสทธภาพ ไดทำาการศกษาถงมาตรการทางกฎหมายของประเทศสหรฐอเมรกาและประเทศออสเตรเลย ทเคยประสบกบปญหาดงกลาวมาแลว และนำามาศกษาเปรยบเทยบกบกฎหมายหลกทรพยของประเทศไทย ซงจากการศกษาเหนวา ควรจะมการปรบปรงแกไขมาตรการทางกฎหมายใหสามารถแกไขปญหาทเกดจากการกระทำาความผดในการซอขายหลกทรพย คอควรกำาหนดใหมการนำามาตรการทางแพงเชงลงโทษมาบงคบใชโดยใหสำานกงานคณะกรรมการตลาดหลกทรพยมอำานาจดำาเนนคดแพงกบผกระทำาความผดแทนผเสยหายและใหมอำานาจรวบรวมพยานหลกฐานไดอยางเชนพนกงานสอบสวนประกอบทงควรใหมการผลกภาระการพสจนใหแกฝายผกระทำาความผดเปนผพสจน หลกเกณฑดงกลาวนนาจะเปนประโยชนตอผเสยหายและระบบเศรษฐกจของประเทศชาตอยางมาก ดงนนหากมการดำาเนนการอยางจรงจงโดยมาตรการทางบรหารปกครอง มาตรการทางอาญาและมาตรการทางแพงจะมสวนชวยไดอยางสำาคญในการสรางความมนใจใหกบนกลงทนทงในประเทศไทยและตางประเทศ อนเปนปจจยสำาคญของการลงทนและสงเสรมสรางสถานะของตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ใหมความมนคงและไดรบการยอมรบนบถอไดอยางแนนอน เนอหาโดย สรป
5
ในปจจบนการบงคบใชมาตรการทางกฎหมายในการคมครองนกลงทนจากการกระทำาความผดในการซอขายหลกทรพยทสำานกงานคณะกรรมการ กลต. ใชบงคบอยม 3 มาตรการ คอ มาตรการทางบรหารปกครอง , มาตรการทางอาญาและมาตรการทางแพง โดยทงสามมาตรการมปญหาและอปสรรคในการบงคบใชอยหลายประการดงน
การบงคบใชมาตรการทางบรหารปกครองมปญหาและอปสรรคดงน
- การทมมาตรการทางกฎหมายในการกำากบดแลการประกอบธรกจจากภาครฐโดยมสำานกงานคณะกรรมการ กลต. เปนผกำากบผทตองมคณสมบตทจะเขามาประกอบธรกจนและกำากบใหบคคลดงกลาวตองปฏบตตามกฎเกณฑทสำานกงานไดกำาหนดไว หากมการฝาฝนไมปฏบตตามกจะถกลงโทษโดยการใชมาตรการทางปรหารปกครอง
- การตรวจสอบความเหนชอบดวยกฎหมายของคำาสงของสำานกงานคณะกรรมการ กลต. ดงกลาวอาจถกตรวจสอบไดทงโดยฝายบรหารปกครองในองคกรเองและศาลปกครอง ดงนนการปฏบตหนาทของเจาหนาทอาจไมเตมประสทธภาพเพราะเจาหนาทเองอาจตกเปนจำาเลยในศาลได การบงคบใชมาตรการทางอาญา ซงมปญหาและอปสรรคดงน
- ปญหาในการรวบรวมขอเทจจรงของสำานกงานคณะกรรมการ กลต. ทไมใชพนกงานสอบสวนในคดอาญามผลทำาให
6
พยานหลกฐานทเจาหนาทของสำานกงานคณะกรรมการ กลต. รวบรวมมาไมสามารถนำาไปพสจนการกระทำาของจำาเลยวาเปนการกระทำาความผดในการพจารณาของศาลได
- ปญหาทพระราชบญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพยเนนการบงคบใชมาตรการทางอาญากบผกระทำาความผด แตสภาพความเปนจรงการกระทำาความผดในการซอขายหลกทรพยนนผกระทำาความผดจะเปนผมความร ความชำานาญและมประสบการณในการประกอบวชาชพเกยวกบการซอขายหลกทรพยในตลาดหลกทรพย และเปนผครอบครองพยานหลกฐานในการกระทำาความผด รวมถงการซอขายหลกทรพยนนมกระบวนการทซบซอนทำาใหโจทกยากแกการพสจนการกระทำาความผดของจำาเลยใหศาลสนสงสยได ซงผลจากการดำาเนนคดกบผกระทำาความผดในการซอขายหลกทรพยหลดรอดจากการลงโทษทางอาญาได ทำาใหผกระทำาความผดไมเกรงกลวตอมาตรการทางอาญาและไมเขดหลาบทจะกลบมากระทำาความผดอกเนองจากมผลประโยชนจำานวนมากทดงดดใหบคคลดงกลาวกลบมากระทำาความผดอก การบงคบใชมาตรการทางแพง ซงมปญหาและอปสรรคดงน
- การบงคบใชมาตรการทางแพงของสำานกงานคณะกรรมการ กลต. นนจำากดอยเฉพาะการกระทำาความผดโดยใชขอมลภายในเทานน และมาตรการทางแพงดงกลาวกยงจำากดอยเฉพาะการเรยกคนผลประโยชนทผกระทำาความผดไดมาจากการกระทำาความผดเทานน สวนเงนทไดจากการบงคบใชมาตรการทางแพงดงกลาวกยง
7
ตกเปนของรฐ โดยไมไดมการนำาเงนดงกลาวมาเยยวยาความเสยหานใหกบนกลงทนทไดรบความเสยหายจากการกระทำาความผด
- นกลงทนทไดรบความเสยหายจากการกระทำาความผดในกรณอนนอกจากการกระทำาความผดโดยใชขอมลภายใน หากตองการจะเรยกรองใหผกระทำาความผดชดใชคาเสยหายจากการกระทำาความผด จะตองใชสทธนนตามหลกเกณฑในประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 420 แตเนองจากขดความสามารถในการฟองรองดำาเนนคดกบผกระทำาความผดมอยจำากด ซงมขอจำากดอยหลายดาน คอการรวบรวมพยานหลกฐานของผเสยหายทำาไดยากเพราะพยานหลกฐานสวนใหญอยกบผกระทำาความผดและคาใชจายในการดำาเนนคดอาจไมคมคากบเงนทไดรบความเสยหายเปนผลทำาใหการพสจนซงพยานหลกฐานวาจำาเลยเปนผกระทำาความผดเปนไปไดยาก
จากการศกษามาตรการทางกฎหมายของตางประเทศในการปราบปรามผกระทำาความผดในการซอขายหลกทรพยของประเทศสหรฐอเมรกาและออสเตรเลย พบวามการกำาหนดมาตรการทางกฎหมายในการปราบปรามผกระทำาความผดในการซอขายหลกทรพย ซงสามารถสรปสาระสำาคญไดดงนคอ มาตรการทางปกครอง,มาตรการทางอาญาและมาตรการทางแพง
การทประเทศไทยมพระราชบญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพย พ.ศ.2535 ซงเปนกฎหมายทออกมาเพอใชกำากบดแลบรษททมหลกทรพยจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย โดยมสำานกงานคณะกรรมการ กลต. เปนผทมอำานาจในการบงคบใชกฎหมายดงกลาวทงในดานการกำากบดแลการประกอบธรกจเกยวกบ
8
หลกทรพยและการทำาธรกรรมในตลาดหลกทรพย นอกจากน พระราชบญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพย พ.ศ.2535 ยงไดมการบญญตถงลกษณะการกระทำาทถอวาเปนความผดและผกระทำาตองถกลงโทษตามกฎหมาย รวมถงไดมการกำาหนดมาตรการทางกฎหมายในการลงโทษผกระทำาการฝาฝนตอบทบญญตของกฎหมาย โดยกำาหนดใหสำานกงานคณะกรรมการ กลต. เปนผบงคบใชมาตรการทางกฎหมายในการดำาเนนการกบผกระทำาการฝาฝนตอบทบญญตดงกลาว
มาตรการทางกฎหมายทพระราชบญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพย พ.ศ.2535 ไดกำาหนดไวนนม 3 ประการไดแก มาตรการทางปกครอง มาตรการทางอาญาและมาตรการทางแพง
ซงมาตรการทางกฎหมายทง 3 มาตรการน สามารถบงคบใชไดกบทงผทไดรบการอนญาตใหประกอบธรกจเกยวกบหลกทรพยและบคคลภายนอกทเกยวของกบการกระทำาความผดตามพระราชบญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพยพ.ศ.2535 แตการบงคบมาตรการทางกฎหมายดงกลาวในปจจบนนนยงไมมประสทธภาพเทาทควรเนองจากในพระราชบญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพย พ.ศ.2535 นนเปนกฎหมายเศรษฐกจอยางหนงซงโดยสวนมากจะมการบญญตใหผกระทำาความผดตองรบโทษทางอาญา
ดงนนการทพระราชบญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพย พ.ศ.2535 ไดกำาหนดใหมาตรการทางอาญาเปนมาตรการหลกในการลงโทษผกระทำาความผดซงมาตรการทางอาญานนมขนตอนทตองใชระยะเวลานาน นอกจากน มาตรการทางอาญาแตเพยงอยาง
9
เดยวนนไมเพยงพอทหยดยงการกระทำาความผดไดเพอเปนการแกไขปญหาดงกลาว การตอตานการกระทำาความผดใหทนตอเหตการณ โดยมาตรการทางบรหารปกครองดงกลาวกสามารถบงคบใชกบบคคลทเกยวของกบการกระทำาความผดเฉพาะทอยในความควบคมของสำานกงานคณะกรรมการ กลต. เทานนโดยยงไมมมาตรการทางแพงในเชงลงโทษทสำานกงานคณะกรรมการ กลต. ใชบงคบกบผกระทำาความผดทเปนบคคลทไมอยในความควบคม นอกจากนยงไมมมาตรการทางกฎหมายทใหอำานาจกบสำานกงานคณะกรรมการ กลต. ในการทจะยบยงการกระทำาความผดซำาอกทำาใหไมสามารถแกปญหาในกรณทมผกระทำาความผดซำาได
เมอศกษาเปรยบเทยบกบกฎหมายของประเทศสหรฐอเมรกา ประเทศออสเตรเลยแลวยงทำาใหเหนขอจำากดของกฎหมายอยางชดเจนแมวาระบบกฎหมายและวฒนธรรมของไทยกบของตางประเทศทนำามาเปนกรณศกษาจะแตกตางกนแตไดเหนไดวาการกำากบดแลบรษททมหลกทรพยจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยนนเปนเรองสากลปจจยเงอนไขกลไกและมาตรการในการรกษากตกาทจะสรางความธรรมจงไมนาจะมความแตกตางกนมากจนทำาใหไมสามารถนำาแนวคดดงกลาวมาใชในประเทศไทยไดการทผลของการบงคบใชทไมมประสทธภาพโดยไมสามารถทจะนำามาใชกระทำาความผดมาลงโทษไดนนสาเหตของการดำาเนนการดงกลาวสามารถแยกพจารณาตามการใชมาตรการทางกฎหมายไดดงน มาตรการทางการบรหาร
10
สำานกงานคณะกรรมการ กลต. ของประเทศไทย และตางประเทศ นนมอำานาจทเกยวของกบการซอขายหลกทรพยโดยทวไปมดงน
1. อำานาจและความคลองตวในการสบสวนรวบรวมขอเทจจรงเบองตน ซงไมตองอยภายใตกฎเกณฑในการสอบปากคำาทเครงครดอยางการสบสวนคดอาญา
2. อำานาจในการสงหามชวคราวหรอถาวรซงการกระทำาทเปนอนตรายตอตลาด
3. อำานาจในการแจงตอสาธารณะถงการกระทำาทมชอบ4. อำานาจในการควบคมผบรหารนตบคคลและผประกอบ
วชาชพทเกยวของกบการซอขายหลกทรพยทปรกษากฎหมาย และนกบญช
ในประเทศตางๆนนมการบงคบใชมาตรการทแตกตางกน ดงน1. ประเทศสหรฐอเมรกา Securities and Exchange
Commission (SEC)ไมมอำานาจในการสบสวนสอบสวนตามกระบวนการทางอาญา นอกจากนยงมอำานาจในการดำาเนนการทางบรหารปกครองกบผกระทำาความผดทกคนทงทอยในการควบคมดแลและบคคลภายนอก
2. ประเทศออสเตรเลย Australian Securities and Investments Commission (ASIC) มอำานาจในฐานะเปนพนกงานสอบสวน และสามารถเลอกทจะดำาเนนคดเอง หรอจะใหพนกงานอยการเปนผฟองคดกได โดยพยานหลกฐานทไดมาจากการสบสวนสอบสวนสามารถนำามาใชในการพสจนความผดของจำาเลยทงในคดแพงและคดอาญา และมาตรการบรหารปกครองทสามารถบงคบใชไดกบผกระทำาความผดทกคนทงทอยในการควบคมดแลและบคคลภายนอก
11
โดยมาตรการทางการบรหารปกครองทใชนนมทงมาตรการลงโทษและมาตรการเสรม โดยมาตรการทเปนการลงโทษจะใชมาตรการดงกลาวบงคบกบผกระทำาการฝาฝนไดเฉพาะเทาทไดบญญตไวในกฎหมายหลกทรพยเทานนจะใชดลพนจไมได ซงมาตรการเสรมทนาสนใจ คอ มาตรการ Enforceable Undertaking เปนกรณท Australian Securities and Investments Commission (ASIC) มอำานาจเรยกใหผตองสงสยวาฝาฝนตอกฎหมายหลกทรพยใหเขาทำาความตกลงกนโดยรบกนวาจะไมกระทำาการใดๆ ซงเปนการผดตอกฎหมายหลกทรพยอก หากมการฝาฝนขอตกลงดงกลาวผทฝาฝนจะตองถกลงโทษทางกฎหมายโดยทางศาลทนท ซงเปนการลงโทษทแยกตางหากจากการกระทำาความผดในการซอขายหลกทรพยทกฎหมายหลกทรพยกำาหนดไวโดยตรง
มาตรการทางอาญาในการบงคบใชมาตรการทางกฎหมายในการลงโทษผกระทำา
ความผดในการซอขายหลกทรพยนน ทงในตางประเทศและในประเทศไทยนนตางมงทบทบาทของสำานกงานคณะกรรมการ กลต. ในการดำาเนนคดอาญากบผกระทำาความผด โดยในตางประเทศนนมกระบวนการทแตกตางกนดงน
1.ประเทศสหรฐอเมรกา Securities and Exchange Commission (SEC) นนไมสามารถดำาเนนการสบสวนสอบสวนคดอาญาไดเอง แตมอำานาจในการสบแสวงหาพยานหลกฐาน ไดอยางพนกงานสอบสวนคดอาญา ซงตองทำาตามหลกเกณฑในการสอบสวนคดอาญา โดยพนกงานสอบสวนทวไป โดยขอมลและพยานหลกฐานทไดมาในหนาทนนจงสามารถนำาไปใหอางองในชนพนกงานอยการเพอใชเปนพยานหลกฐานในการดำาเนนคดอาญาตอ
12
ศาลไดโดยไมตองเรมตนทำาการสอบสวนในชนพนกงานสอบสวนและนำาพยานหลกฐานตาง ๆ ทไดมาจากการแสวงหาพยานหลกฐานของ Securities and Exchange Commission (SEC)มาผานการสอบสวนอกครงอก
2.ประเทศออสเตรเลย Australian Securities and Investments Commission (ASIC) มอำานาจในฐานะเปนพนกงานสอบสวน และสามารถเลอกทจะดำาเนนเองหรอจะใหพนกงานสอบสวนอยการเปนผฟองคดกได โดยพยานหลกฐานทไดมาจากการสบสวนสามารถนำามาใชในการพสจนความผดของจำาเลยทงในคดแพงและคดอาญา
มาตรการทางแพงมาตรการทางแพงทบงคบใชกบการกระทำาความผดในการซอ
ขายหลกทรพยนนในประเทศตาง ๆ นนมกระบวนการทแตกตางกนโดยสามารถแยกพจารณาไดดงน
1.ประเทศสหรฐอเมรกา Securities and Exchange Commission (SEC) จะเปนผพจารณาในการใชมาตรการทางแพง เพอลงโทษผกระทำาความผดในการซอขายหลกทรพย โดยจะเปนผดำาเนนการฟองรองคดแพงตอศาล โดยศาลสามารถมคำาสงรบผลประโยชนทไดมาจากการกระทำาความผดและคำาสงปรบไดในคราวเดยว นอกจากนยงสามารถดำาเนนมาตรการทางแพงและขอใหกระทรวงยตธรรมดำาเนนมาตรการทางอาญาไปพรอมกนและถอวาการดำาเนนคดแพงและคดอาญาเปนอสระตอกน
2.ประเทศออสเตรเลย Australian Securities and Investments Commission (ASIC) สามารถใชมาตรการลงโทษทางแพงเพอลงโทษผกระทำาความผดเกยวกบการกระทำาอนไมเปนธรรมในการซอขายหลกทรพยได โดยการใชมาตรการทางแพงกงอาญา ตามหลกเกณฑในเรองการลงโทษทางแพง (Civil
13
Penalties) โดยจะมหนาทเปนรวบรวมพยานหลกฐานและฟองคด ตอศาลแพงนอกจากน ยงมมาตรการทางแพงทเกยวกบการรกษาทรพยสน เพอไมใหผกระทำาผดสามารถยกยายถายเททรพยสนไปเสยกอนทการดำาเนนคดจะถงทสด โดย Australian Securities and Investments Commission (ASIC) จะเปนผรองขอตอศาลขอใหศาลมคำาสงบงคบใหผถกดำาเนนคด กระทำาการใหถกตองตามกฎหมาย หรอไมกระทำาการใดอนเปนการขดตอบทบญญตของกฎหมาย ซงดำาเนนคดแพงดงกลาวจะเปนไปเพอประโยชนของสวนรวม โดยม Australian Securities and Investments Commission (ASIC)ซงเปนผมอำานาจในการนำามาตรการทางแพงดงกลาวมาดำาเนนการกบผกระทำาความผดตามกฎหมายหลกทรพยตอศาลของรฐบาลกลางหรอศาลมลรฐแลวแตกรณ
โดยมาตรการทางแพงทสำาคญทคณะกรรมการวนจฉยขอพพาทเกยวกบการกระทำาอนไมเปนธรรมในการซอขายหลกทรพย ใชบงคบผกระทำาความผด คอ คำาสงใหรบผลกำาไรหรอจำานวนทหลกเลยงการขาดทน อนเปนผลเนองมาจากการกระทำาการอนมชอบในการซอขายหลกทรพย รวมทงดอกเบยจากจำานวนเงนทตองจายดงกลาวโดยคำานวณเรมนบตงแตวนกระทำาการอนเปนความผดในการซอขายหลกทรพยนน
จากการศกษาพบวา แนวคดในการบงคบใชมาตรการทางกฎหมายในการลงโทษผกระทำาความผดในการซอขายหลกทรพยของประเทศสหรฐอเมรกา ออสเตรเลย เปนไปในทำานองเดยวกน คอ การเพมประสทธภาพในการบงคบใชมาตรการทางกฎหมายในดานตาง ๆ ของสำานกงานคณะกรรมการ กลต. ในการแกไขปญหาและอปสรรคในการดำาเนนคดอาญา โดยนำามาตรการทางแพงและมาตรการทางบรหารปกครองมาเปนมาตรการเสรมมาตรการทาง
14
อาญา เพอเปนทางเลอกใหกบสำานกงานคณะกรรมการ กลต. เมอไมสามารถทจะดำาเนนคดกบผกระทำาความผดทางอาญาได โดยคำานงถงความรายแรงของการกระทำาทมผลกระทบกบระบบเศรษฐกจและพยานหลกฐานในการพสจนการกระทำาความผด เพอใหศาลลงโทษผกระทำาความผด
นอกจากนยงมการปรบปรงมาตรการทางอาญาในการแสวงหาพยานหลกฐานในการพสจนการกระทำาความผดของจำาเลยตอศาลโดยการลดขนตอนของกระบวนการทางอาญาทซบซอน โดยในประเทศออสเตรเลยใหสำานกงานคณะกรรมการ กลต. ในการแตงตงพนกงานสอบสวนคดอาญาไดเอง ทำาใหพยานหลกฐานทเจาหนาทไดมาเปนพยานทสามารถรบฟงในการพจารณาของศาลได โดยไมตองผานกระบวนการสอบสวนโดยพนกงานสอบสวนทวไปอกครงหนงสวนประเทศสหรฐอเมรกานนไมไดมการกำาหนดใหสำานกงานคณะกรรมการ กลต. สามารถแตงตงพนกงานสอบสวนไดเหมอนประเทศอน แตกำาหนดใหพยานหลกฐานทเจาหนาทของสำานกงานคณะกรรมการ กลต. แสวงหามาโดยปฏบตตามหลกเกณฑการสอบสวนคดอาญานนสามารถนำามาใชเปนพยานหลกฐานในการพจารณาความผดของจำาเลยในชนศาลได
ในสวนของการปรบปรงมาตรการทางแพง โดยการใหสำานกงานคณะกรรมการ กลต. บงคบใชมาตรการทางกฎหมายดงกลาวกบการกระทำาความผดในการซอขายหลกทรพยในทกกรณไมเฉพาะเจาะจงกบการกระทำาความผดบางอยางเทานน รวมถงการใชมาตรการทางแพง (Civil Penalties) ซงเปนมาตรการกงกลางระหวางการลงโทษทางอาญาและการเยยวยาความเสยหายทางแพงเพอเปนการคมครองนกลงทนทไดรบความเสยหายจาการกระทำาความผด ซงถอวาเปนมาตรการทสำาคญในการลงโทษผกระทำาความผดทางการเงนไดจากพยานหลกฐานในการลงโทษผกระทำา
15
ความผดทางอาญาไมสามารถทจะกระทำาผดกบผกระทำาความผดไดและการปรบปรงมาตรการทางบรหารปกครองทเปนมาตรการเสรมมาตรการทางแพงเพอเปนการเยยวยานกลงทนทไดรบความเสยหายจากการกระทำาความผดโดยการใหอำานาจกบสำานกงานคณะกรรมการกลต.หรอ คณะกรรมการเปรยบเทยบปรบในการใชมาตรการทางบรหารปกครองโดยไมตองผานกระบวนการศาลตามทสำานกงานคณะกรรมการ กลต.จะสามารถบงคบใชมาตรการทางกฎหมายใหมประสทธภาพสงสดจำาเปนตองมการปรบปรงมาตรการทางกฎหมายทบกพรองและกำาหนดรปแบบการลงโทษทเหมาะสมกบลกษณะการกระทำาความผดและตวบคคลผกระทำาความผดมาเพอเปนทางเลอกใหกบผบงคบใชกฎหมาย อนจะนำาไปสการบรรลวตถประสงค ในการสรางความมนใจใหกบนกลงทน
ขอเสนอแนะจากการทประเทศไทยจะไดมการออกพระราชบญญตหลก
ทรพยและตลาดหลกทรพย พ.ศ.2535 แตการบงคบใชทเกดขนนนเปนอปสรรคอยางมาก ทงในเรองขององคประกอบและขนตอนการฟองรองคดและในเรองของบทลงโทษตามกฎหมายทไมสามารถทำาใหผกระทำาความผดเกดความเกรงกลวในการกระทำาความผดดงกลาว แมกฎหมายหลกทรพยจะใหอำานาจกบสำานกงานคณะกรรมการ กลต. มมาตรการทางบรหารปกครอง มาตรการทางอาญาและมาตรการทางแพงกตาม แตการใชมาตรการตางๆของคณะกรรมการหลกทรพยนนถอเปนหลกปฏบตแตไมไดมสภาพการบงคบใหตองปฏบต หากแตมเพยงการใหรางวลกบผทมการนำาหลกการกำากบดแลทดไปปฎบตเทานน สำาหรบกรณการบงคบใชมาตรการทางแพงนนเปนการใชเฉพาะกรณการกระทำาความผดจากการใชขอมลภายในเทานน ตามมาตรา 241 แตถาผเสยหายจะเรยกรองใหผกระทำาความ
16
ผดชดใชคาสนไหมทดแทนกตองฟองเปนคดแพงตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย วาดวยเรองละเมดตามมาตรา 420 ซงกรณดงกลาวนหากไดมการนำาหลกเกณฑเรองการกำาหนดคาเสยหายในเชงลงโทษมาบญญตไวในพระราชบญญตหลกทรพยฯแลวนาจะเปนประโยชนตอผเสยหายและปองกนการกระทำาละเมดเปนอยางมาก
และจากการศกษาเปรยบเทยบมาตรการทางกฎหมายและรปแบบของมาตรการทางกฎหมายเกยวกบการปราบปรามผกระทำาความผดในการซอขายหลกทรพยตามกฎหมายของประเทศสหรฐอเมรกาและประเทศออสเตรเลย จะเหนไดวาพระราชบญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพย พ.ศ. 2535 มรปแบบของมาตรการทางกฎหมายในการดำาเนนการนำาผกระทำาความผดมาลงโทษทไมเพยงพอจงทำาใหเกดปญหาในทางปฏบต จงควรมการปรบปรงแกไขมาตรการทางกฎหมายใหสามารถแกไขปญหาทเกดจากการกระทำาความผดในการซอขายหลกทรพยในประการตาง ๆ น
1.ควรกำาหนดใหมการนำามาตรการทางแพงเชงลงโทษมาใชในกรณสรางราคาในการซอขายหลกทรพย (ป นหน) เพราะการกระทำาผดในลกษณะนมผลประโยชนทไดรบไปนนมเปนจำานวนมาก มาตรการทางกฎหมายทมอยไมสามารถเยยวยาความเสยหายแกผทไดรบผลกระทบ ซงการเรยกคาเสยหายแบบคาเสยหายในเชงลงโทษ เปนการเรยกคาเสยหายทสงกวาคาเสยหายทแทจรงเพอการลงโทษแกผกระทำาความผดเพอใหเกดความเขดหลาบและเปนเยยงอยางแกผทคดจะกระทำาความผดตอไป และในการกำาหนดเรองคาเสยหายในเชงลงโทษนควรจะมมลเหตทชดเจน มาจาก การจงใจ ไรศลธรรมเอาเปรยบบคคลอนและสงผลกระทบตอผประกอบการ ในการนโดยนำาแนวคดเรองคาเสยหายเพอการลงโทษตามทพระราชบญญตความรบผดตอความเสยหายทเกดขนจากสนคาทไมปลอดภย พ.ศ.2551 มาตรา 11(2) และพระราชบญญตวธพจารณาคดผบรโภค
17
พ.ศ.2551 มาตรา 42 บญญตไวเปนแนวทางในการกำาหนดคาเสยหายในเชงลงโทษ
2.ควรกำาหนดใหคณะกรรมการ กลต. มอำานาจดำาเนนคดทางแพงกบผกระทำาความผดในกรณการสรางราคา (ป นหน) เพอเรยกคนผลประโยชนทไดมาจากการกระทำาความผดและเรยกใหผกระทำาความผดชำาระคาปรบและควรนำาเงนทไดมาจากการเรยกคนผลประโยชนดงกลาวตามคำาสงศาล มาจดแบงใหแกผไดรบความเสยหายหรอผทไดรบผลกระทบอนเนองมาจากการกระทำาความผด
3.ควรกำาหนดใหคณะกรรมการ กลต.มอำานาจในการรวบรวมพยานหลกฐาน รวบรวมขอเทจจรงในเบองตนและมอำานาจในการสบแสวงหาพยานหลกฐานโดยการสอบสวนของคณะกรรมการ กลต. ซงพยานหลกฐานตาง ๆ ทไดมาในหนาทนนสามารถสรปสำานวนแลวนำาสงไปใหพนกงานอยการเพอเปนพยานหลกฐานในการดำาเนนคดตอศาลได โดยไมตองเรมตนทำาการสอบสวนในชนพนกงานสอบสวนอกครงหนง
4.การผลกภาระการพสจนใหแกฝายจำาเลยเปนผพสจน เนองมาจากการกระทำาผดในเรองการสรางราคา (ป นหน) หากใหฝายโจทกตองมาพสจนการกระทำาของจำาเลย การลงโทษผกระทำาผดคงจะกระทำาไดยาก การผลกภาระการพสจนใหฝายจำาเลยนนนบเปนผลดโดยทกฎหมายไดกำาหนดขอสนนษฐานไวในการกระทำาความผดและใหฝายโจทกเพยงแคนำาสบเขาขอสนนษฐานทกฎหมายไดกำาหนดขนและเมอฝายโจทกสบเขาขอสนนษฐานแลวกผลกภาระการพสจนไปใหฝายจำาเลยสบแกขอสนนษฐานหากฝายจำาเลยไมสามารถสบไดกแพในประเดนนนไป
ขอเสนอแนะอน ๆ
18
เมอเกดมการกระทำาความผดในลกษณะการป นหนแลวควรมการประชาสมพนธหรอแจงใหบรรดานกลงทนไดรบทราบโดยเรวเพอใหนกลงทนไดระวงตวกอนการตดสนใจลงทนตอไปและควรใหมการปรบปรงองคกรและหนวยงานตาง ๆ โดยการประสานงานกนเปนทมโดยใหหนวยงานทบงคบใชกฎหมายหลกทรพย ใหมความรความเขาใจในเรองของการกระทำาความผดในลกษณะของการป นหน โดยเฉพาะตลาดหลกทรพย และคณะกรรมการตลาดหลกทรพย ใหมความตรงไปตรงมากลาคดกลาตดสนใจและกลาทจะดำาเนนการแกผกระทำาความผดอยางจรงจงเพอเปนการปองกนและปราบปรามผกระทำาความผดไมใหกลาทจะกระทำาความผดในลกษณะอาชญากรทางเศรษฐกจอกตอไป
อนง หากมการดำาเนนการอยางจรงจงโดยมาตรการทางบรหารปกครอง มาตรการทางอาญาและมาตรการทางแพง จะมสวนชวยไดอยางสำาคญในการสรางความมนใจใหกบนกลงทนทงในประเทศไทยและตางประเทศ อนเปนปจจยสำาคญของการลงทนและสงเสรมสรางสถานะของตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ใหมความมนคงและไดรบการยอมรบนบถอไดอยางแนนอน
บรรณานกรม
19
หนงสอเกยรตขจร วจนะสวสด, คำาอธบายกฎหมายอาญา ภาค 1,
พมพครงท 9 (กรงเทพฯ: สำานกพมพจรรชการพมพ, 2549),พรเพชร วชตชลชย. (2542). คำาอธบายกฎหมายลกษณะ
พยาน.ไพจตร ปญญพนธ, คำาอธบายประมวลกฎหมายแพงและ
พาณชยลกษณะละเมดเพชร ขมธวทย หลกการลงทน มหาวทยาลย“ ”
ธรรมศาสตร.กรงเทพฯ. พมพครงท 11,2540เพง เพงนต, คำาอธบายประมวลกฎหมายแพงและพาณชยวา
ดวยละเมด ความรบผดทางละเมดของเจาหนาทและกฎหมายอนทเกยวเนอง,(กรงเทพมหานคร:ห.จ.ก.ศรบรรจภณฑ สเตชนนาร,2545)
พเศษ เสตเสถยร. กฎหมายหลกทรพยและตลาดหลกทรพย พ.ศ.2535
วระพงษ บญโญภาส, อาชญากรรมทางเศรษฐกจ, พมพครงท 3 (กรงเทพฯ: สำานกพมพนตธรรม, 2544)
สมาล วงษวฑต, กฎหมายแพงและพาณชยวาดวยละเมด จดการนอกสง ลาภมควรได, ภาควชากฎหมายแพง คณะนตศาสตร มหาวทยาลยรามคำาแหง
โสภณ รตนากร. (2544). คำาอธบายกฎหมายลกษณะพยาน.สรเชษฐ ชรวนจ. (2547). กฎหมายหลกทรพยและ
ตลาดหลกทรพย.สมาล วงษวทต, กฎหมายวาดวยละเมด จกการงานนอกสง
ลาภมควรได (กรงเทพมหานคร: ห.จ.ก.แสงจนทรการพมพ,2531)
20
อญญา ขนธวทย กลไกของตลาดการเงนในระบบเศรษฐกจ“ไทย กรงเทพฯ” . อมรนทรพรนตง แอนพบลชชง. 2545วทยานพนธ
นวลพรรณ งาวสวรรณ, คาเสยหายทางศลธรรม,(วทยานพรธนตศาสตรมหาบณฑต จฬาลงกรณมหาวทยาลย,2517)
สารบตร วงศาสนธ, ปญหากฎหมายเกยวกบการกำาหนดคาสนไหมทดแทนจากการละเมดลขสทธ สทธบตรและเครองหมายการคา,(วทยานพนธนตศาสตรมหาบณฑต,มหาวทยาลยรามคำาแหง,2543)
อทย วงศวรพฤกษ, คาสนไหมทดแทน:ศกษากรณเสยความสามารถประกอบการ,(วทยานพนธนตศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยธรรมศาสตร,2545)วารสาร
กฤษณา พษณโกศล, คาเสยหายเชงลงโทษตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย, การพจารณาความผดและ
โทษ (Online). Available URL: http://www.set.or.th/th/regulations/supervillance_p1.html, 2550 (พฤษภาคม, 25).
วระพงษ บญโญภาส และคณะ (2544) ระบบการตรวจสอบการทจรตในสถาบนการเงน.(รายงาน วจย ฉบบสมบรณ) หนา 2.
จตต เจรญฉำา. (2536, มนาคม). “การป นหน วารสาร”อยการ, 16, 181. หนา 2
จรญ ภกดธนากล “Product Liability Law: กลไกใหมยกระดบมาตรฐานสงคมไทย”, วารสารขาวกฎหมายใหม,(2 กนยายน 2547)
21
นเวศน เหมวชรวรากร. (2546). “ป นหน เขาทำากนอยางไร” . จาก http://www.thaimisc.com/freewebboard/php?user=tuxmba18&topic=364.
วระพงษ บญโญภาส. (2544) อาชญากรรมทางเศรษฐกจ. หนา 60-61
สราวธ เบญจกล, “การกำาหนดคาเสยหายในเชงลงโทษ ” ,รพ 55 (สงหาคม 2545)
สำานกงานอยการสงสด,สถาบนกฎหมายอาญา,การพฒนามาตรการทางเลอกและตลาดหลกทรพย
อำานาจ เนตยสภา อาชญากรรมทางเศรษฐกจ สถาบน“ ”พฒนาบคลากรในกระบวนการยตธรรม สำานกงานกจการยตธรรม
mhtml:file://C:/Documents and Settings/Administrator/My Documents/ วธการลงทน.mhtพระราชบญญต
พระราชบญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพย พ.ศ.2535
ภาษาองกฤษJohn Y. Gotanda. Punitive Damages: A
Comparative Analysis. (Villanova University School of Law, 2003)
Sydney M. Robbins. (1996) Thestock Market: Operation and Issues.
Harvey L. Pin, Mark Dorsey and Anthony. J. Renzi, Jr.(1992) United States Secuities and Invesments Regulation Handbook.pp.
Louis Loss. (1988) Fundamental of Securities Renulation.
22
Securities and Exchange Commission v. Allen Z. Wolfson, et al.< 2:02 CV-1086 (TC)(D. Utah)
Securities and Exchange Commission v. Allen Aziz-Golshani et al.,U.S. Distrixt Court for the Central District of California (Civil Action No. 99-13139)(CBM)
Elizabeth S. Stong. (1998, May-June) “Refprm, What Refprm? Class action in Securities Cass have Changed in Some Ways, But more Needs to be Done.”Business Law Today,
Gregg Farley. (1998, December) “Locked Loopgole. New Act Pre-empts Securities Class Action in State Court.” Los Angles Daily Journal.
Australian Securities and lnvestments Commission Act 2001.
George Gilligan, Helen Bird,and lan Ramsay, Research Regulating Directors’Duties-Hor Effective are the Civil Penalty Aanctions in the Australian Corporations Law?Center for Corporate Law and Securities Regulation (New York:The University of Melbourne, 1999),
23
24