14
แผนการพัฒนาชุมชนตาบลผาปัง ประจาปี 2547-2567 คณะกรรมการหมู่บ้าน คณะกรรมการตาบลผาปัง และมูลนิธิพัฒนาชุมชนผาปัง 4-1 บทที่ 4 การประเมินผลความคุ้มค่าในการดาเนินงาน กระแสการเปลี่ยนแปลงบริบททางสังคม สิ่งแวดล้อม ในช่วงเวลาที่ผ่านมาของอดีตชุมชนผาปัง เป็น บทเรียนอย่างชัดเจนว่า อบต.ก็ไม่มี ฝนก็แล้ง อยู่ในพื้นที่เขตเงาฝน ทาการเกษตรก็ลาบาก น้าก็มีไม่เพียงพอต่อความ ต้องการที่จะบริโภค อุปโภค การเกษตรไม่ต้องพูดถึง แรงงานวัยทางานไหลออก อพยพย้ายถิ่นฐานไปอยู่ชุมชนเมือง จึงเป็นแรงกดดันให้ประชาชนตาบลผาปัง จาเป็นต้องปรับตัวให้ทันกับสภาพแวดล้อมเก่า-ใหม่ที่เปลี่ยนไป โดยต้องมี การบริหารจัดการชุมชนแนวใหม่ ที่ให้ความสาคัญกับการปรับบทบาทการดารงชีวิต เปลี่ยนอาชีพ เพิ่มภารกิจ และ ปรับกลยุทธ์วิธีการบริหารจัดการตนเอง ชุมชน เพื่อให้ได้ผลงาน (Performance) ที่เกิดความคุ้มค่า อยู่ใต้สถานการณ์ วิกฤตน้า อย่างมีประสิทธิภาพ และตอบสนองต่อความต้องการที่หลากหลายของประชาชนในตาบลผาปัง ซึ่งจะนาไปสูการยกระดับขีดความสามารถองค์กรภาคประชาชน ให้อยู่รอดและพึ่งพาตนเองได้ ท่ามกลางความท้าทาย และกระแส การเปลี่ยนแปลงต่างๆ ทั้งนี้ เงื่อนไขความจาเป็นดังกล่าว ได้นาไปสู่การดาเนินการที่สาคัญของชุมชนตาบลผาปัง เกิดการ บริหารจัดการพัฒนาชุมชนแนวใหม่ ที่มุ่งมั่นพัฒนาชุมชนแบบมืออาชีพ ยึดหลักการดาเนินงานที่มีมาตรฐาน และมีวิธี วัดผลงานที่ชัดเจน มีการควบคุมผลผลิต และความประหยัดในการใช้ทรัพยากร ส่งผลให้แนวความคิดเกี่ยวกับภาระ รับผิดชอบ (Accountability) ของผู้นาชุมชนตาบลผาปังในปัจจุบันเปลี่ยนแปลงไปจากอดีตเป็นอย่างยิ่ง สาเหตุหนึ่ง ภาครัฐมีการปรับตัวที่ได้มุ่งผลสัมฤทธิ์มากขึ้น มุ่งประเมินผลผลิต (Output) และผลลัพธ์ (Outcome) จากการ สนับสนุนโครงการต่างๆ ในชุมชน จึงเป็นการพัฒนาความรู้แก่ประชาชนให้เกิดกระบวนการคิด และประเมินความ คุ้มค่าทางเศรษฐกิจ ที่เป็นไปอย่างประหยัด (Economy) เกิดความคุ้มค่าของเงิน (Value for Money) มี ประสิทธิภาพ (Efficiency) และมีประสิทธิผล (Effectiveness) รวมทั้งสามารถตอบสนองความต้องการของประชาชน ได้อย่างแท้จริง และทาให้ประชาชนได้เกิดกระบวนการเรียนรู้ไปด้วย แนวคิดการให้ปัญญาปฏิบัติศึกษาเรียนรู้จริง วิธีคิด วิธีทา ที่มูลนิธิพัฒนาชุมชนผาปังได้ดาเนินการใน ชุมชนผาปังไม่ใช่เรื่องใหม่ แต่คนส่วนใหญ่ในสังคมไทยไม่ลงมือทา จึงไม่ได้นาไปสู่การปรับปรุงกระบวนการพัฒนา บุคลากรในชุมชน เมื่อลงมือทาโดยใช้ปัญญาปฏิบัติศึกษาที่เป็นจริง ผลสัมฤทธิ์ จะต้องมีตัวชี้วัดผลงานเพื่อประเมิน ผลสาเร็จของการดาเนินงานที่ชัดเจนเป็นรูปธรรม สาหรับการบริหารจัดการป่าชุมชนตาบลผาปัง และการสร้าง มูลค่าเพิ่มทางสังคมร่วมที่ได้ดาเนินการตามแผนชุมชนมากว่า 10 ปี ซึ ่งจะเป็นการประเมินผลที่มุ่งเน้นผลงานตาม ยุทธศาสตร์ (Strategic Performance Budgeting: SPBB) เพื่อให้สอดคล้องกับนโยบาย และเป้าหมายเชิง ยุทธศาสตร์ของแผนพัฒนาชุมชนผาปัง 20 ปี ซึ่งจะส่งผลให้ระบบการพัฒนาองค์กรภาคประชาชน มีการใช้ทรัพยากร อย่างมีประสิทธิภาพ คุ้มค่า และเป็นประโยชน์ต่อส่วนรวม ดังนั้น การชี้วัดความสาเร็จในการบริหารจัดการป่าชุมชนตาบลผาปัง จะเป็นกรณีศึกษา “การ ประเมินผลความคุ้มค่า”ความสาเร็จของกิจกรรมต่างๆ ที่ดาเนินการของคณะกรรมการป่าชุมชนผาปังหลวง และภาคี เครือข่ายป่าชุมชนตาบลผาปัง โดยกาหนดให้ใช้การประเมินความคุ้มค่าที่เปรียบเทียบ กับ Cost ได้แก่ Benefit - Cost Ratio ในกรณีโครงการ พัฒนาเพื่อการลงทุน ที่สร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจจากป่าชุมชน หรือ Cost- Effectiveness ในกรณีการดาเนินโครงการที่เกี่ยวข้องกับการแก้ไขป้องกัน เฝ้าระวัง และสร้างมวลรวมความสุข จาก กระบวนการมีส่วนร่วมของภาคประชาชน ต่อการบริหารจัดการป่าชุมชน ในพื้นที่บ้านผาปังหลวง และเครือข่ายป่า ชุมชนตาบลผาปัง

บทที่ 4 การประเมินผลความคุ้มค่าในการด าเนินงานhttps://มูลนิธิพัฒนาชุมชนผาปัง.com/images... ·

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: บทที่ 4 การประเมินผลความคุ้มค่าในการด าเนินงานhttps://มูลนิธิพัฒนาชุมชนผาปัง.com/images... ·

แผนการพฒนาชมชนต าบลผาปง ประจ าป 2547-2567 คณะกรรมการหมบาน คณะกรรมการต าบลผาปง และมลนธพฒนาชมชนผาปง

4-1

บทท 4 การประเมนผลความคมคาในการด าเนนงาน

กระแสการเปลยนแปลงบรบททางสงคม สงแวดลอม ในชวงเวลาทผานมาของอดตชมชนผาปง เปนบทเรยนอยางชดเจนวา อบต.กไมม ฝนกแลง อยในพนทเขตเงาฝน ท าการเกษตรกล าบาก น ากมไมเพยงพอตอความตองการทจะบรโภค อปโภค การเกษตรไมตองพดถง แรงงานวยท างานไหลออก อพยพยายถนฐานไปอยชมชนเมอง จงเปนแรงกดดนใหประชาชนต าบลผาปง จ าเปนตองปรบตวใหทนกบสภาพแวดลอมเกา-ใหมทเปลยนไป โดยตองมการบรหารจดการชมชนแนวใหม ทใหความส าคญกบการปรบบทบาทการด ารงชวต เปลยนอาชพ เพมภารกจ และปรบกลยทธวธการบรหารจดการตนเอง ชมชน เพอใหไดผลงาน (Performance) ทเกดความคมคา อยใตสถานการณวกฤตน า อยางมประสทธภาพ และตอบสนองตอความตองการทหลากหลายของประชาชนในต าบลผาปง ซงจะน าไปสการยกระดบขดความสามารถองคกรภาคประชาชน ใหอยรอดและพงพาตนเองได ทามกลางความทาทาย และกระแสการเปลยนแปลงตางๆ

ทงน เงอนไขความจ าเปนดงกลาว ไดน าไปสการด าเนนการทส าคญของชมชนต าบลผาปง เกดการบรหารจดการพฒนาชมชนแนวใหม ทมงมนพฒนาชมชนแบบมออาชพ ยดหลกการด าเนนงานทมมาตรฐาน และมวธวดผลงานทชดเจน มการควบคมผลผลต และความประหยดในการใชทรพยากร สงผลใหแนวความคดเกยวกบภาระรบผดชอบ (Accountability) ของผน าชมชนต าบลผาปงในปจจบนเปลยนแปลงไปจากอดตเปนอยางยง สาเหตหนงภาครฐมการปรบตวทไดมงผลสมฤทธมากขน มงประเมนผลผลต (Output) และผลลพธ (Outcome) จากการสนบสนนโครงการตางๆ ในชมชน จงเปนการพฒนาความรแกประชาชนใหเกดกระบวนการคด และประเมนความคมคาทางเศรษฐกจ ทเปนไปอยางประหยด (Economy) เกดความคมคาของเงน (Value for Money) มประสทธภาพ (Efficiency) และมประสทธผล (Effectiveness) รวมทงสามารถตอบสนองความตองการของประชาชนไดอยางแทจรง และท าใหประชาชนไดเกดกระบวนการเรยนรไปดวย

แนวคดการใหปญญาปฏบตศกษาเรยนรจรง วธคด วธท า ทมลนธพฒนาชมชนผาปงไดด าเนนการในชมชนผาปงไมใชเรองใหม แตคนสวนใหญในสงคมไทยไมลงมอท า จงไมไดน าไปสการปรบปรงกระบวนการพฒนาบคลากรในชมชน เมอลงมอท าโดยใชปญญาปฏบตศกษาทเปนจรง ผลสมฤทธ จะตองมตวชวดผลงานเพอประเมนผลส าเรจของการด าเนนงานทชดเจนเปนรปธรรม ส าหรบการบรหารจดการปาชมชนต าบลผาปง และการสรางมลคาเพมทางสงคมรวมทไดด าเนนการตามแผนชมชนมากวา 10 ป ซงจะเปนการประเมนผลทมงเนนผลงานตามยทธศาสตร (Strategic Performance Budgeting: SPBB) เพอใหสอดคลองกบนโยบาย และเปาหมายเชงยทธศาสตรของแผนพฒนาชมชนผาปง 20 ป ซงจะสงผลใหระบบการพฒนาองคกรภาคประชาชน มการใชทรพยากรอยางมประสทธภาพ คมคา และเปนประโยชนตอสวนรวม

ดงนน การชวดความส าเรจในการบรหารจดการปาชมชนต าบลผาปง จะเปนกรณศกษา “การประเมนผลความคมคา”ความส าเรจของกจกรรมตางๆ ทด าเนนการของคณะกรรมการปาชมชนผาปงหลวง และภาคเครอขายปาชมชนต าบลผาปง โดยก าหนดใหใชการประเมนความคมคาทเปรยบเทยบ กบ Cost ไดแก Benefit - Cost Ratio ในกรณโครงการ พฒนาเพอการลงทน ทสรางมลคาเพมทางเศรษฐกจจากปาชมชน หรอ Cost-Effectiveness ในกรณการด าเนนโครงการทเกยวของกบการแกไขปองกน เฝาระวง และสรางมวลรวมความสข จากกระบวนการมสวนรวมของภาคประชาชน ตอการบรหารจดการปาชมชน ในพนทบานผาปงหลวง และเครอขายปาชมชนต าบลผาปง

Page 2: บทที่ 4 การประเมินผลความคุ้มค่าในการด าเนินงานhttps://มูลนิธิพัฒนาชุมชนผาปัง.com/images... ·

แผนการพฒนาชมชนต าบลผาปง ประจ าป 2547-2567 คณะกรรมการหมบาน คณะกรรมการต าบลผาปง และมลนธพฒนาชมชนผาปง

4-2

ดงนน “ตวชวด”ตามแผนยทธศาสตร การสงเสรม ฟนฟ บรหารจดการทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอมอยางสมดลยงยน จงเปนตวชวดการประเมนความคมคา ทมงเนนผลงานตามยทธศาสตร (Strategic Performance Budgeting: SPBB) ในป 2552 -2562 (10 ป) ดงแสดงในตารางตวชวดความคมคาในการด าเนนงานดงน

ชอตวชวด คาเปาหมายป 2552-2562

1) ระดบความส าเรจของการรกษาฐานทรพยากรปาไม ไมใหมการบกรกท าลาย เพมทรพยากรปาไม

2) รอยละในการบรหารจดการดน น า ปา ในพนทกรรมสทธ และปาสงวนแหงชาต ตามความตองการการใชประโยชนของประชาชน

3) รอยละทเพมขนของจ านวนเครอขายหมบาน/ชมชน มการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตอยางมประสทธภาพ และมแผนการแกไขปญหาสงแวดลอมอยางเปนรปธรรม

4) รอยละของการสรางกระบวนการมสวนรวมของทกภาคสวนในการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาต และการแกไขปญหาผลกระทบดานสงแวดลอมทงในชมชนต าบลผาปง

5) รอยละของความพงพอใจในการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตไมนอยกวา 6) จ านวนวนทมมลพษทางอากาศไมเกนคามาตรฐาน 7) รอยละทเพมขนของเครอขายภาคประชาสงคมทมสวนรวมในการบรหารจดการปา

ชมชน ทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอม

รอยละ10ตอป

รอยละ20ตอป (แลวเสรจป 2556)

รอยละ10 ตอป

รอยละ20ตอป

รอยละ 30 ตอป 0 วน

รอยละ10ตอป

“การประเมนความคมคา” จะยดถอวธการประเมนความคมคาตามหลกสากลวาดวยการประเมน

Value-For-Money (VFM) ทเนน “ประสทธภาพ” “ประสทธผล” และ “ผลกระทบ” นอกจากน ยงพจารณาถงความสอดคลองกบยทธศาสตรชาตตามหลกการบรหารงบประมาณในระบบงบประมาณแบบมงเนนผลงานตามยทธศาสตรอกดวย

“การประเมนความคมคา” จะใชประเมนภารกจของการด าเนนโครงการตางๆ ตามแผนยทธศาสตรของการพฒนาชมชนผาปงทหลากหลายทงดานเศรษฐกจ ดานสงคม ดานความมนคง ดานสงแวดลอม และดานการบรหารทวไปซงการด าเนนงานจะเปนภารกจตอเนองเปนกจวตร (Routine Work) และเนองจากกจกรรมในภารกจของการบรหารจดการปาชมชนต าบลผาปงมหลายลกษณะ เชน การดแลรกษาปาไม การฟนฟ การสงเสรม การเฝาระวงไฟปา การใหการศกษาและองคความร ซงใหความส าคญกบการ

การวดในระดบ “ประสทธภาพ”ในมตทแตกตางกนในเชงปรมาณ เชงคณภาพ เชงเวลา และเชงตนทน โดยตนทนตอหนวยยงคงเปนมตทส าคญทสด และกจกรรมบางกจกรรมจะวดทคณภาพตามมาตรฐาน

การวดในระดบ “ประสทธผล” มทงทวดไดในเชงปรมาณเปนหลก ซงสวนหนงน ามาตคาเปนเงนไดและอกสวนหนงน ามาตคาเปนเงนไมได และมหลายกรณทตองวดเชงคณภาพเปนหลกซงน ามาตคาเปนเงนไมได

Page 3: บทที่ 4 การประเมินผลความคุ้มค่าในการด าเนินงานhttps://มูลนิธิพัฒนาชุมชนผาปัง.com/images... ·

แผนการพฒนาชมชนต าบลผาปง ประจ าป 2547-2567 คณะกรรมการหมบาน คณะกรรมการต าบลผาปง และมลนธพฒนาชมชนผาปง

4-3

มลนธพฒนาชมชนผาปง และคณะกรรมการปาชมชนบานผาปงหลวง หมท 2 ไดก าหนดประเดนการประเมนและตวชวดเพอประเมนประสทธภาพ และประสทธผล ของการด าเนนงาน ดงน

1. “ระดบความส าเรจของการรกษาฐานทรพยากรปาไม ไมใหมการบกรกท าลาย เพมทรพยากรปาไม รอยละ 10 ตอป”

ประสทธภาพ (output) รายงานผล ตนทนตอหนวยของการบรหารจดกาการรกษาฐานทรพยากรปาไม ไมใหมการบกรกท าลาย เพมทรพยากรปาไม

ป 2557 : ตนทนรวม 140,876บาท การเฝาระวงปองกนไฟปา 2 ครง การปลกปา 1 ครง (20 ไร) ศกษาดงาน 1 ครง ตนทนตอหนวย 35,219 บาท ป 2558 : ตนทนรวม 120,480 บาท การเฝาระวงปองกนไฟปา 2 ครง การปลกปา 1 ครง (35 ไร) ศกษาดงาน 1 ครง ตนทนตอหนวย 30,120 บาท

สดสวนคาใชจายจรงตอคาใชจายตามแผน สดสวนคาใชจายจรงตอคาใชจายตามแผน ป 2557 : 130,259 บาท คดเปนรอยละ 92.46 ของแผน ป 2558 : 101,258 บาท คดเปนรอยละ 84.05 ของแผน (ผลการใชจายจรงทต ากวาแผน เนองจากในป 2558 ฝนไมตกตามฤดกาลไมสามารถด าเนนการปลกปา จงโอนงบประมาณทเหลอไปใชเพมประสทธภาพในผลผลตอน หรอกรณสถานการณฉกเฉน ทไมมงบประมาณรองรบ)

ปรมาณผลผลตทท าไดจรงเปรยบเทยบกบแผน มการบรหารจดการรกษาฐานทรพยากรปาไม ไมใหมการบกรกท าลาย เพมทรพยากรปาไม ป 2557 : จ านวน 4 กจกรรม (เปาหมาย 4 กจกรรม) ป 2558 : จ านวน 4 กจกรรม (เปาหมาย 4 กจกรรม)

ความพงพอใจของสมาชกผใชประโยชนจากปาชมชนบานผาปงหลวง

ป 2557 : ผใชประโยชนจากปาชมชนบานผาปงหลวงมความพงพอใจในรปแบบการบรหารจดการปาชมชน ตามธรรมนญหมบาน/ต าบลผาปง รอยละ 62.01 จากเปาหมาย รอยละ 30 ป 2558 : กลมเปาหมายมความพงพอใจในรปแบบผใชประโยชนจากปาชมชนบานผาปงหลวงมความพงพอใจในรปแบบการบรหารจดการปาชมชน ตามธรรมนญหมบาน/ต าบลผาปง รอยละ 90.24 จากเปาหมาย รอยละ 30

Page 4: บทที่ 4 การประเมินผลความคุ้มค่าในการด าเนินงานhttps://มูลนิธิพัฒนาชุมชนผาปัง.com/images... ·

แผนการพฒนาชมชนต าบลผาปง ประจ าป 2547-2567 คณะกรรมการหมบาน คณะกรรมการต าบลผาปง และมลนธพฒนาชมชนผาปง

4-4

ประสทธผล (outcome) รายงานผล ระดบความส าเรจในการบรรลวตถประสงค/เปาหมาย จากการรกษาฐานทรพยากรปาไม ไมใหมการบกรกท าลาย

และเพมทรพยากรปาไม สงผลใหประชาชนสามารถปรบเปลยนพฤตกรรมการท าลายปา และมความหวงแหนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในบานผาปงหลวง ไดเพมมากยงขน ป 2557 : สมาชกปาชมชนบานผาปงหลวง และเครอขายปาชมชนต าบลผาปง รกษาพนทปาไมใหถกเผา รอยละ 66.25 และเพมพนทปลกปา รอยละ 70.0 ป 2558 : สมาชกปาชมชนบานผาปงหลวง และเครอขายปาชมชนต าบลผาปง รกษาพนทปาไมใหถกเผา รอยละ 78.29 และเพมพนทปลกปา รอยละ 100.0

ความพงพอใจของสมาชกผใชประโยชนจากปาชมชนบานผาปงหลวง

การบรหารจดการฐานทรพยากรปาไม ไมใหมการบกรกท าลาย และเพมทรพยากรปาไม ไดถกน าไปใชประโยชนทสอดคลองกบการด ารงชวต และความสมดลทางธรรมชาต ป 2557 : รอยละ 65.01 จากเปาหมายรอยละ 30 ป 2558 : รอยละ 92.22 จากเปาหมายรอยละ 30

สรปผลการประเมนผล มตประสทธภาพ การด าเนนงานเพอใหไดผลผลต “การรกษาฐานทรพยากรปาไม ไมใหมการบกรก

ท าลาย เพมทรพยากรปาไม” มประสทธภาพ เนองจากมคาใชจายในการด าเนนการ (ตนทนตอหนวย) ทเกดขนจรงในป 2558 (101,258 บาท) ต ากวาคาใชจายทเกดขนจรงในป 2557 (140,876 บาท) ขณะทคณะกรรมการบรหารจดการปาชมชนบานผาปงหลวง สามารถเฝาระวงและปองกนไฟปา รกษาพนทไมใหถกเผามากกวาป 2557 รอยละ12.04 สามารถบรรลผลผลตไดตามเปาหมายทก าหนดไว ทงในดานการเพมทรพยากรปาไมเพมพนทปลกปาตามแผน (บรรลผลรอยละ 100) และสมาชกปาชมชนบานผาปงหลวง และเครอขายปาชมชนต าบลผาปงมความพงพอใจในรปแบบฐานทรพยากรปาไม ไมใหมการบกรกท าลาย และเพมทรพยากรปาไม ไดถกน าไปใชประโยชนทสอดคลองกบการด ารงชวต และความสมดลทางธรรมชาตสงกวาเปาหมายทตงไว (บรรลผลสงกวาแผนรอยละ 62.22)

มตประสทธผล พจารณาจากระดบความส าเรจในการบรรลวตถประสงค/เปาหมาย พบวาในป 2558 จากการรกษาฐานทรพยากรปาไม ไมใหมการบกรกท าลาย และเพมทรพยากรปาไม สงผลใหประชาชนสามารถปรบเปลยนพฤตกรรมการท าลายปา และมความหวงแหนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในบานผาปงหลวง ไดเพมมากยงขน สงผลใหสมาชกปาชมชนบานผาปงหลวง และเครอขายปาชมชนต าบลผาปง รกษาพนทปาไมใหถกเผา รอยละ 78.29 (บรรลผลสงกวาป 2557 รอยละ 12.04) และความพงพอใจของสมาชกผใชประโยชนจากปาชมชนบานผาปงหลวง (บรรลผลสงกวาเปาหมายป 2557 รอยละ 27.21 )

ดงนน กลาวไดวาการปฏบตภารกจของคณะกรรมการจดการปาชมชนบานผาปงหลวงในประเดน “การรกษาฐานทรพยากรปาไม ไมใหมการบกรกท าลาย เพมทรพยากรปาไม” มความคมคา เพราะสามารถบรรลผลผลตและผลลพธตามเปาหมาย ม Benefit - Cost Ratio มากกวาป 2557 รอยละ 12.04 สงกวาแผนทก าหนดไว ในขณะทมคาใชจายทต ากวาเปาหมายทไดก าหนดไว

Page 5: บทที่ 4 การประเมินผลความคุ้มค่าในการด าเนินงานhttps://มูลนิธิพัฒนาชุมชนผาปัง.com/images... ·

แผนการพฒนาชมชนต าบลผาปง ประจ าป 2547-2567 คณะกรรมการหมบาน คณะกรรมการต าบลผาปง และมลนธพฒนาชมชนผาปง

4-5

2. “รอยละในการบรหารจดการดน น าปา ในพนทกรรมสทธ และปาสงวนแหงชาตตามความตองการการใชประโยชนของประชาชน รอยละ 20 ตอป

ประสทธภาพ (output) รายงานผล ตนทนตอหนวยของการบรหารจดการดน น าปา ในพนทกรรมสทธ และปาสงวนแหงชาตตามความตองการการใชประโยชนของประชาชน

ป 2557 : ตนทนรวม 245,000 บาท การจดระบบทดนกรรมสทธ รอยละ 0 การสรางฝายชมชน และฝายชะลอน า 47 ฝาย รอยละ 100 การจดระบบธนาคารตนไม รอยละ 0 การจดระบบสทธท ากนในบรเวณปาสงวนแหงชาต รอยละ 20

ตนทนตอหนวย 5,213 บาท ป 2558 : ตนทนรวม 310,000 บาท

การจดระบบทดนกรรมสทธ รอยละ 100 การสรางฝายชมชน และฝายชะลอน า 38 ฝาย รอยละ 100 การจดระบบธนาคารตนไม รอยละ 80 การจดระบบสทธท ากนในบรเวณปาสงวนแหงชาต รอยละ 30

ตนทนตอหนวย 8,158 บาท สดสวนคาใชจายจรงตอคาใชจายตามแผน

สดสวนคาใชจายจรงตอคาใชจายตามแผน ป 2557 : 245,000 บาท คดเปนรอยละ 100 ของแผน (ผลการใชจายจรงมาจากการสรางฝายชมชนและฝายชะลอน า ตามความรวมมอสนบสนนจากหนวยงานภาครฐ รฐวสาหกจ เอกชน อาท กฟภ.และอ าเภอแมพรก) ป 2558 : 310,000 บาท คดเปนรอยละ 100 ของแผน (ผลการใชจายจรงมาจากการสรางฝายชมชนและฝายชะลอน า ตามความรวมมอสนบสนนจากหนวยงานภาครฐ รฐวสาหกจ เอกชน อาท ธกส.และโตโยตา)

ปรมาณผลผลตทท าไดจรงเปรยบเทยบกบแผน

มการบรหารจดการดน น าปา ในพนทกรรมสทธ และปาสงวนแหงชาตตามความตองการการใชประโยชนของประชาชน ป 2557 : จ านวน 2 กจกรรม (เปาหมาย 4 กจกรรม) ป 2558 : จ านวน 4 กจกรรม (เปาหมาย 4 กจกรรม)

ความพงพอใจของสมาชกในการบรหารจดการดน น าปา ในพนทกรรมสทธ และปาสงวนแหงชาตตามความตองการการใชประโยชนของประชาชน

ป 2557 : บานผาปงหลวงมความพงพอใจในรปแบบการบรหารจดการดน น าปา ในพนทกรรมสทธ และปาสงวนแหงชาตตามความตองการการใชประโยชนของประชาชน รอยละ 45.55 จากเปาหมาย รอยละ 30 ป 2558 : บานผาปงหลวงมความพงพอใจในรปแบบการบรหารจดการดน น าปา ในพนทกรรมสทธ และปาสงวนแหงชาตตามความตองการการใชประโยชนของประชาชน รอยละ 80.88 จากเปาหมาย รอยละ 30

Page 6: บทที่ 4 การประเมินผลความคุ้มค่าในการด าเนินงานhttps://มูลนิธิพัฒนาชุมชนผาปัง.com/images... ·

แผนการพฒนาชมชนต าบลผาปง ประจ าป 2547-2567 คณะกรรมการหมบาน คณะกรรมการต าบลผาปง และมลนธพฒนาชมชนผาปง

4-6

ประสทธผล (outcome) รายงานผล ระดบความส าเรจในการบรรลวตถประสงค/เปาหมาย

จากการบรหารจดการดน น าปา ในพนทกรรมสทธ และปาสงวนแหงชาตตามความตองการการใชประโยชนของประชาชน สงผลใหประชาชนมความชดเจนในการแบงเขตพนทดนกรรมสทธ และพนทปาชมชน ป 2557 : บานผาปงหลวง และเครอขายปาชมชนต าบลผาปง สามารถบรหารจดการดน น าปา ในพนทกรรมสทธ และปาสงวนแหงชาตตามความตองการการใชประโยชนของประชาชนรอยละ 35.26 ป 2558 : บานผาปงหลวง และเครอขายปาชมชนต าบลผาปง สามารถบรหารจดการดน น าปา ในพนทกรรมสทธ และปาสงวนแหงชาตตามความตองการการใชประโยชนของประชาชนรอยละ 64.84

ความพงพอใจของสมาชกบานผาปงหลวง และเครอขายปาชมชนต าบลผาปง ทสามารถบรหารจดการดน น าปา ในพนทกรรมสทธ และปาสงวนแหงชาตตามความตองการการใชประโยชนของประชาชน

บรหารจดการดน น าปา ในพนทกรรมสทธ และปาสงวนแหงชาตตามความตองการการใชประโยชนของประชาชน ไดถกน าไปใชประโยชนทสอดคลองกบการด ารงชวต และความสมดลทางธรรมชาตอยางเปนรปธรรม ป 2557 : รอยละ 45.21 จากเปาหมายรอยละ 30 ป 2558 : รอยละ 79.82 จากเปาหมายรอยละ 30

สรปผลการประเมนผล

มตประสทธภาพ การด าเนนงานเพอใหไดผลผลต “การบรหารจดการดน น าปา ในพนทกรรมสทธ และปาสงวนแหงชาตตามความตองการการใชประโยชนของประชาชน” มประสทธภาพ เนองจากในภาพรวมของปรมาณผลผลตทท าไดจรงเปรยบเทยบกบแผน ป 2557 สามารถด าเนนกจกรรมไดเพยง 2 กจกรรมจากแผนงาน 4 กจกรรม แตป 2558 สามารถบรรลผลผลตไดตามเปาหมายทก าหนดไว ทงในดานการจดระบบทดนกรรมสทธ รอยละ 100 การสรางฝายชมชน และฝายชะลอน า 38 ฝาย รอยละ 100 การจดระบบธนาคารตนไม รอยละ 80 การจดระบบสทธท ากนในบรเวณปาสงวนแหงชาต รอยละ 30 ท าใหสมาชกปาชมชนบานผาปงหลวง และเครอขายปาชมชนต าบลผาปงมความพงพอใจในรปแบบการบรหารจดการดน น าปา ในพนทกรรมสทธ และปาสงวนแหงชาตตามความตองการใชประโยชนของประชาชน รอยละ 80.88 จากเปาหมาย รอยละ 30

มตประสทธผล พจารณาจากระดบความส าเรจในการบรรลวตถประสงค/เปาหมาย พบวาในป 2558 จากบรหารจดการดน น าปา ในพนทกรรมสทธ และปาสงวนแหงชาตตามความตองการการใชประโยชนของประชาชนสงผลใหประชาชนบานผาปงหลวง และเครอขายปาชมชนต าบลผาปง ไดถกน าไปใชประโยชนทสอดคลองกบการด ารงชวต และความสมดลทางธรรมชาตสงกวาเปาหมายทตงไว (บรรลผลรอยละ 29.58 สงกวาแผนรอยละ 9.58) และความพงพอใจของสมาชกผใชประโยชนจากปาชมชนบานผาปงหลวง (บรรลผลสงกวาเปาหมายรอยละ 79.82 จากเปาหมายรอยละ 30)

ดงนน กลาวไดวาการปฏบตภารกจของคณะกรรมการจดการปาชมชนบานผาปงหลวงในประเดน “การบรหารจดการดน น าปา ในพนทกรรมสทธ และปาสงวนแหงชาตตามความตองการการใชประโยชนของประชาชน” มความคมคา เพราะสามารถบรรลผลผลตและผลลพธตามเปาหมาย ม Benefit - Cost Ratio มากกวาป 2557

Page 7: บทที่ 4 การประเมินผลความคุ้มค่าในการด าเนินงานhttps://มูลนิธิพัฒนาชุมชนผาปัง.com/images... ·

แผนการพฒนาชมชนต าบลผาปง ประจ าป 2547-2567 คณะกรรมการหมบาน คณะกรรมการต าบลผาปง และมลนธพฒนาชมชนผาปง

4-7

3. “รอยละทเพมขนของจ านวนเครอขายหมบาน/ชมชน มการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตอยางมประสทธภาพ และมแผนการแกไขปญหาสงแวดลอมอยางเปนรปธรรม รอยละ10 ตอป”

ประสทธภาพ (output) รายงานผล ตนทนตอหนวยของจ านวนเครอขายหมบาน/ชมชน มการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตอยางมประสทธภาพ และมแผนการแกไขปญหาสงแวดลอมอยางเปนรปธรรม

ป 2557 : ตนทนรวม - บาท หมท 1 บานนารน ต าบลผาปง รอยละ 60 หมท 3 บานผาปงกลาง ต าบลผาปง รอยละ 20 หมท 4 บานหวยไร ต าบลผาปง รอยละ 20 หมท 5 บานเดนอดม ต าบลผาปง รอยละ 20 ตนทนตอหนวย - บาท ป 2558 : ตนทนรวม - บาท หมท 1 บานนารน ต าบลผาปง รอยละ 100 หมท 3 บานผาปงกลาง ต าบลผาปง รอยละ 100 หมท 4 บานหวยไร ต าบลผาปง รอยละ 100 หมท 5 บานเดนอดม ต าบลผาปง รอยละ 100 ตนทนตอหนวย - บาท

สดสวนคาใชจายจรงตอคาใชจายตามแผน สดสวนคาใชจายจรงตอคาใชจายตามแผน ป 2557 : ยงไมมงบประมาณด าเนนงาน ป 2558 : 1 หมบาน ทประกาศอยางเปนทางการ คดเปนรอยละ 25 ของแผน (หมท 1 บานนารน ไดรบรองขนทะเบยนเปนปาชมชนและไดงบประมาณสนบสนนแลว แตหมท 3-4-5 ไดรบการประกาศรบรองแลวแตอยในขนตอนการสนบสนนงบประมาณ แตการด าเนนงานการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตเปนไปอยางมประสทธภาพ และมแผนการแกไขปญหาสงแวดลอมรวมกบหมท 2 อยางเปนรปธรรม)

ปรมาณผลผลตทท าไดจรงเปรยบเทยบกบแผน มจ านวนเครอขายหมบาน/ชมชน มการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตอยางมประสทธภาพ และมแผนการแกไขปญหาสงแวดลอมอยางเปนรปธรรม ป 2557 : จ านวน 0 กจกรรม (เปาหมาย 0 กจกรรม) ป 2558 : จ านวน 4 กจกรรม (เปาหมาย 4 กจกรรม)

ความพงพอใจของสมาชกผใชประโยชนจากปาชมชนบานผาปงหลวง

ป 2557 : บานผาปงหลวงมความพงพอใจจ านวนเครอขายหมบาน/ชมชน ทมการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตอยางมประสทธภาพ และมแผนการแกไขปญหาสงแวดลอมอยางเปนรปธรรม รอยละ 38.36 จากเปาหมาย รอยละ 30 ป 2558 : บานผาปงหลวงมความพงพอใจจ านวนเครอขายหมบาน/ชมชน ทมการบรหารจดการ

Page 8: บทที่ 4 การประเมินผลความคุ้มค่าในการด าเนินงานhttps://มูลนิธิพัฒนาชุมชนผาปัง.com/images... ·

แผนการพฒนาชมชนต าบลผาปง ประจ าป 2547-2567 คณะกรรมการหมบาน คณะกรรมการต าบลผาปง และมลนธพฒนาชมชนผาปง

4-8

ทรพยากรธรรมชาตอยางมประสทธภาพ และมแผนการแกไขปญหาสงแวดลอมอยางเปนรปธรรม รอยละ 89.94 จากเปาหมาย รอยละ 30

ประสทธผล (outcome) รายงานผล

ระดบความส าเรจในการบรรลวตถประสงค/เปาหมาย จากการเพมขนของจ านวนเครอขายหมบาน/ชมชน ป 2557 : สมาชกปาชมชนบานผาปงหลวง มหมบานเครอขายปาชมชนเพมขน รอยละ 0 ป 2558 : สมาชกปาชมชนบานผาปงหลวง มหมบานเครอขายปาชมชนเพมขน รอยละ 100

ความพงพอใจของสมาชกผใชประโยชนจากปาชมชนบานผาปงหลวง

การเพมขนของจ านวนเครอขายหมบาน/ชมชน ไดมการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตอยางมประสทธภาพ และมแผนการแกไขปญหาสงแวดลอมอยางเปนรปธรรม ป 2557 : รอยละ 25 จากเปาหมายรอยละ 30 ป 2558 : รอยละ 100 จากเปาหมายรอยละ 30

สรปผลการประเมนผล มตประสทธภาพ การด าเนนงานเพอใหไดผลผลต “จ านวนเครอขายหมบาน/ชมชน มการบรหารจดการ

ทรพยากรธรรมชาตอยางมประสทธภาพ และมแผนการแกไขปญหาสงแวดลอมอยางเปนรปธรรม” มประสทธภาพ เนองจากจ านวนเครอขายหมบาน/ชมชน ทเกดขนจรงในป 2558 มจ านวนครบทกหมบานในต าบลผาปง ในขณะทป 2557 มเพยงหมท 1 บานนารนเทานนทผานการพจารณาประกาศรองรบจากกรมปาไม สามารถด าเนนการไดส าเรจตามแผนงาน 4 กจกรรม รอยละ 100 จากเปาหมาย และการเพมขนของเครอขายหมบาน/ชมชน ทมการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตอยางมประสทธภาพ และมแผนการแกไขปญหาสงแวดลอมอยางเปนรปธรรมยงสรางความพงพอใจ รอยละ 89.94 จากเปาหมาย รอยละ 30

มตประสทธผล พจารณาจากระดบความส าเรจในการบรรลวตถประสงค/เปาหมาย พบวาในป 2558

สมาชกปาชมชนบานผาปงหลวง มหมบานเครอขายปาชมชนเพมขน รอยละ 100 สงผลใหสมาชกปาชมชนบานผาปงหลวง และเครอขายปาชมชนต าบลผาปง ไดมการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตอยางมประสทธภาพ และมแผนการแกไขปญหาสงแวดลอมอยางเปนรปธรรม

ดงนน กลาวไดวาการปฏบตภารกจของคณะกรรมการจดการปาชมชนบานผาปงหลวงในประเดน “การ

เพมขนของจ านวนเครอขายหมบาน/ชมชน ไดมการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตอยางมประสทธภาพ และมแผนการแกไขปญหาสงแวดลอมอยางเปนรปธรรม” มความคมคา เพราะสามารถบรรลผลผลตและผลลพธตามเปาหมาย ม Benefit - Cost Ratio มากกวาป 2557 กลไกเพอขบเคลอนไมมงบประมาณ ด าเนนการในรปแบบอาสาสมครในการมสวนรวมของประชาชนทงต าบลผาปง

Page 9: บทที่ 4 การประเมินผลความคุ้มค่าในการด าเนินงานhttps://มูลนิธิพัฒนาชุมชนผาปัง.com/images... ·

แผนการพฒนาชมชนต าบลผาปง ประจ าป 2547-2567 คณะกรรมการหมบาน คณะกรรมการต าบลผาปง และมลนธพฒนาชมชนผาปง

4-9

4. “รอยละของการสรางกระบวนการมสวนรวมของทกภาคสวนในการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาต และการแกไขปญหาผลกระทบดานสงแวดลอมทงในชมชนต าบลผาปง รอยละ 20 ตอป”

ประสทธภาพ (output) รายงานผล ตนทนตอหนวยของการสรางกระบวนการมสวนรวมของทกภาคสวนในการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาต และการแกไขปญหาผลกระทบดานสงแวดลอมทงในชมชนต าบลผาปง

ป 2557 : ตนทนรวม (บาท) Cost – Effectiveness: เปนตวชวดเสรมส าหรบภารกจทไมสามารถประเมนผลประโยชนเปนตวเลขไดชดเจน ซงอยในขอบเขต บทบาท หนาท ในการมสวนรวมของแตละองคกร

1. อ าเภอแมพรก 2. องคการบรหารสวนต าบลแมพรก 3. ส านกทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมล าปาง 4. ส านกจดการทรพยากรปาไม ท 3 (ล าปาง) 5. ส านกงาน กศน.จงหวดล าปาง 6. โครงการ ตามพระราชด ารเศรษฐกจพอเพยง และโครงการ

ปดทองหลงพระ ส านกงานจงหวดล าปาง 7. สภาเกษตรกรแหงชาต 8. กองทนฟนฟและพฒนาเกษตรกร 9. สมาคมอาสาสมครพทกษสงแวดลอมจงหวด

พระนครศรอยธยา 10. ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร(ธกส) 11. การไฟฟาสวนภมภาค(กฟภ) 12. บรษท ยนรเวอรไบโอแพค จ ากด 13. กรมการศาสนา กระทรวงวฒนธรรม 14. ส านกสงเสรมการมสวนรวมของประชาชน กระทรวงพลงงาน 15. กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

ตนทนตอหนวย – บาท ไมสามารถตคาเปนเงนได ป 2558 : ตนทนรวม - บาท Cost – Effectiveness: เปนตวชวดเสรมส าหรบภารกจทไมสามารถประเมนผลประโยชนเปนตวเลขไดชดเจน ซงอยในขอบเขต บทบาท หนาท ในการมสวนรวมของแตละองคกร

1. อ าเภอแมพรก 2. องคการบรหารสวนต าบลแมพรก 3. องคการบรหารสวนจงหวดล าปาง 4. ส านกทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมล าปาง 5. ส านกจดการทรพยากรปาไม ท 3 (ล าปาง) 6. ส านกงาน กศน.จงหวดล าปาง 7. ศนยพฒนาชาวเขา ล าปาง

Page 10: บทที่ 4 การประเมินผลความคุ้มค่าในการด าเนินงานhttps://มูลนิธิพัฒนาชุมชนผาปัง.com/images... ·

แผนการพฒนาชมชนต าบลผาปง ประจ าป 2547-2567 คณะกรรมการหมบาน คณะกรรมการต าบลผาปง และมลนธพฒนาชมชนผาปง

4-10

8. นคมสรางตนเองจงหวดล าปาง 9. โครงการ ตามพระราชด ารเศรษฐกจพอเพยง และโครงการ

ปดทองหลงพระ ส านกงานจงหวดล าปาง 10. สภาเกษตรกรแหงชาต 11. กองทนฟนฟและพฒนาเกษตรกร 12. สมาคมอาสาสมครพทกษสงแวดลอมจงหวดล าปาง 13. สมาคมอาสาสมครพทกษสงแวดลอมจงหวด

พระนครศรอยธยา 14. ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร(ธกส) 15. การไฟฟาสวนภมภาค(กฟภ) 16. บรษท ยนรเวอรไบโอแพค จ ากด 17. กรมการศาสนา กระทรวงวฒนธรรม 18. ส านกสงเสรมการมสวนรวมของประชาชน กระทรวงพลงงาน 19. กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน 20. บรษท โตโยตา นอตเทรน จ ากด

ตนทนตอหนวย – บาท ไมสามารถตคาเปนเงนได สดสวนคาใชจายจรงตอคาใชจายตามแผน สดสวนคาใชจายจรงตอคาใชจายตามแผน

ป 2557 : - บาท คดเปนรอยละ - ของแผน ป 2558 : - บาท คดเปนรอยละ - ของแผน

ปรมาณผลผลตทท าไดจรงเปรยบเทยบกบแผน

มการสรางกระบวนการมสวนรวมของทกภาคสวนในการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาต และการแกไขปญหาผลกระทบดานสงแวดลอมทงในชมชนต าบลผาปง ป 2557 : จ านวน 15 กจกรรม (เปาหมาย 8 กจกรรม) ป 2558 : จ านวน 20 กจกรรม (เปาหมาย 10 กจกรรม)

ความพงพอใจของสมาชกผใชประโยชนจากปาชมชนบานผาปงหลวง

ป 2557 : ผใชประโยชนจากปาชมชนบานผาปงหลวงมความพงพอใจในรปแบบการสรางกระบวนการมสวนรวมของทกภาคสวนในการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาต และการแกไขปญหาผลกระทบดานสงแวดลอมทงในชมชนต าบลผาปง รอยละ 77.21 จากเปาหมาย รอยละ 30 ป 2558 : ผใชประโยชนจากปาชมชนบานผาปงหลวงมความพงพอใจในรปแบบการสรางกระบวนการมสวนรวมของทกภาคสวนในการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาต และการแกไขปญหาผลกระทบดานสงแวดลอมทงในชมชนต าบลผาปง รอยละ 97.24 จากเปาหมาย รอยละ 30

หมายเหต : ป 2559 ไดเพมองคกรความรวมมอเพอการมสวนรวมในการด าเนนงาน อาท ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ส านกวจยปาไม (ศนยวจยพลงงานจากถานไม สระบร) กรมปาไม มหาวทยาลยราษภฎล าปาง และองคการเภสชกรรม

Page 11: บทที่ 4 การประเมินผลความคุ้มค่าในการด าเนินงานhttps://มูลนิธิพัฒนาชุมชนผาปัง.com/images... ·

แผนการพฒนาชมชนต าบลผาปง ประจ าป 2547-2567 คณะกรรมการหมบาน คณะกรรมการต าบลผาปง และมลนธพฒนาชมชนผาปง

4-11

ประสทธผล (outcome) รายงานผล ระดบความส าเรจในการบรรลวตถประสงค/เปาหมาย จากการสรางกระบวนการมสวนรวมของทกภาคสวนในการ

บรหารจดการทรพยากรธรรมชาต และการแกไขปญหาผลกระทบดานสงแวดลอมทงในชมชนต าบลผาปง สงผลใหการด าเนนงานกจกรรมตางๆ ไดเกดกระบวนการมสวนรวมในการเรยนรดวยการปฏบตจรง Interactive Leaning ป 2557 : สมาชกปาชมชนบานผาปงหลวง และเครอขายปาชมชนต าบลผาปง เกดกระบวนการมสวนรวมในปญญาปฏบตศกษาการเรยนรดวยการปฏบตจรง Interactive Leaning รอยละ 100 ป 2558 : สมาชกปาชมชนบานผาปงหลวง และเครอขายปาชมชนต าบลผาปง เกดกระบวนการมสวนรวมในปญญาปฏบตศกษาการเรยนรดวยการปฏบตจรง Interactive Leaning รอยละ 100

ความพงพอใจของสมาชกผใชประโยชนจากปาชมชนบานผาปงหลวง

สรางกระบวนการมสวนรวมของทกภาคสวนในการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาต และการแกไขปญหาผลกระทบดานสงแวดลอม ไดถกน าไปสรรสรางมลคาเพมทางสงคมรวม Creating Shared Values เพมขน ป 2557 : รอยละ 64.88 จากเปาหมายรอยละ 30 ป 2558 : รอยละ 79.88 จากเปาหมายรอยละ 30

สรปผลการประเมนผล มตประสทธภาพ การด าเนนงานเพอใหไดผลผลต “การสรางกระบวนการมสวนรวมของทกภาคสวนใน

การบรหารจดการทรพยากรธรรมชาต และการแกไขปญหาผลกระทบดานสงแวดลอมทงในชมชนต าบลผาปง” มประสทธภาพ เนองจากสามารถสรางกระบวนการมสวนรวมของทกภาคสวนในการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาต และการแกไขปญหาผลกระทบดานสงแวดลอมทงในชมชนต าบลผาปง ในป 2558 จ านวน 20 กจกรรม จากเปาหมาย 10 กจกรรม คดเปนรอยละ 200 แตในขณะเดยวกน ป 2557 สามารถจ านวน 15 กจกรรม จากเปาหมาย 8 กจกรรม/ป สามารถบรรลผลผลตไดมากกวาเปาหมายทก าหนดไว ทงในดานการมสวนรวมในการรวมคด ออกแบบ รวมก าหนดแผนการด าเนนงาน รวมท า รวมตดสนใจ รวมเปนเจาของในการเพมทรพยากรปาไมไดอยางมประสทธภาพ สงผลท าใหเกดการแกไขปญหาชมชนต าบลผาปง โดยการน าไปใชประโยชนทสอดคลองกบการด ารงชวต และความสมดลทางธรรมชาต สรางความพงพอใจใหกบสมาชกปาชมชนบานผาปงหลวง สงกวาเปาหมายทตงไว (บรรลผลสงกวาแผนรอยละ 97.24 จากเปาหมาย รอยละ 30 ในป 2558) และมความพงพอใจเพมขนจากป 2557 รอยละ 20.03

มตประสทธผล พจารณาจากระดบความส าเรจในการบรรลวตถประสงค/เปาหมาย พบวาในป 2558 มการสรางกระบวนการมสวนรวมของทกภาคสวนในการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาต และการแกไขปญหาผลกระทบดานสงแวดลอมทงในชมชนต าบลผาปง” ไดเพมมากยงขน สงผลใหสมาชกปาชมชนบานผาปงหลวง และเครอขายปาชมชนต าบลผาปง ไดถกน าไปสรรสรางมลคาเพมทางสงคมรวม Creating Shared Values และมความพงพอใจเพมขนจากปาหมายรอยละ 30 ในป 2557 รอยละ 64.88 ป 2558 รอยละ 79.88 เพมขนรอยละ 15

Page 12: บทที่ 4 การประเมินผลความคุ้มค่าในการด าเนินงานhttps://มูลนิธิพัฒนาชุมชนผาปัง.com/images... ·

แผนการพฒนาชมชนต าบลผาปง ประจ าป 2547-2567 คณะกรรมการหมบาน คณะกรรมการต าบลผาปง และมลนธพฒนาชมชนผาปง

4-12

ดงนน กลาวไดวาการปฏบตภารกจของคณะกรรมการจดการปาชมชนบานผาปงหลวงในประเดน “การสรางกระบวนการมสวนรวมของทกภาคสวนในการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาต และการแกไขปญหาผลกระทบดานสงแวดลอมทงในชมชนต าบลผาปง” มความคมคา เพราะสามารถบรรลผลผลตและผลลพธตามเปาหมาย ม Benefit - Cost Ratio มากกวาป 2557 ในขณะทการมสวนรวมของระชาชน และหนวยงานภาครฐ รฐวสาหกจ และเอกชนมความหลากหลายประเมนเปนคาใชจายมได

การประเมนผลกระทบ จะเปนการสรปเชงคณภาพ วเคราะหโดยการพรรณนา ทเปนผลอนสบเนองจากการ

บรหารจดการปาชมชนบานผาปงหลวง หมท 2 ต าบลผาปงและเครอขายปาชมชนต าบลผาปง ไดปฏบตภารกจ ทงทคาดหมายหรอตงใจ และไมไดคาดหมาย ทงทเกดขนระหวาง และภายหลงการปฏบตภารกจ ทอาจกระทบตอการพฒนาในมตอน หรอการปฏบตภารกจของหนวยงานอน หรอประชาชนทงทเปนกลมเปาหมายและกลมอน ทงในและนอกพนท การวเคราะหผลกระทบทเกดขนจากการด าเนนงานตามภารกจ ครอบคลมถงผลกระทบทงทางตรงและทางออม รวมทงผลกระทบดานบวกและดานลบ ในมตทสามารถประเมนในรปตวเงนและไมใชตวเงน นอกจากนยงค านงถงผลกระทบในกรณทไมไดด าเนนงานตามภารกจดวย ซงมประเดนตาง ๆ คณะกรรมการปาชมชนต าบลผาปงของแยกผลกระทบเปนประเดนตางดงน

1) ผลกระทบตอประชาชน ไดแก ผลกระทบทประชาชนไดรบจากการด าเนนงานการบรหารจดการปาชมชนรวมกบรมปาไม ทเปนประโยชนและความพงพอใจ สวนใหญจะเปนสรางมลคาเพมจากปา การใชประโยชนจากปาชมชน การสรางใหชมชนในต าบลผาปงมงานท า ไมยายถนฐานไปอยในชมชนเมอง และการเพมรายไดใหประชาชน สรางศกยภาพและคณภาพชวตทดใหกบประชาชนต าบลผาปง ส าหรบผลกระทบทางลบ จะเปนการสญเสยอาชพ/ทรพยสนของกลมมอดไมประจ าหมบาน หรอการสญเสยสขภาพจต ของกลมอจฉา ผน าชมชนรนเกา ทไมยอมรบความเปลยนแปลงทางสงคมในลกษณะใหม ทมผลงานอยางเปนรปธรรมไดรบการยอมรบจากประชาชนมากกวาในวาระสมยทกลมผน ารนเกาด ารงต าแหนงอยในอดตทผาน

2) ผลกระทบทางสงคม ไดแก ผลกระทบทเกดขนแกสงคมจากการด าเนนงานการบรหารจดการปาชมชนรวมกบรมปาไม ซงจะเปนการรวมตวของภาคประชาชน ประชาสงคม ทงผสงอาย เดกเยาวชน พระสงฆ ครอาจารย ไดมสวนรวมในการทบทวนสาธารณะในรปแบบปญญาปฎบตศกษาตอการเปลยนแปลงทเกดขนกบโครงสรางทางสงคม วถชวต อาชพ วฒนธรรม ภมปญญา ชมชน และการสรางความเปนธรรมใหสงคมทสอดคลองกบการด าเนนชวตและความสมดลทางธรรมชาตในชมชนต าบลผาปง และชมชนขางเคยง ทตองปฏบตตาม “ธรรมนญต าบลผาปง”

3) ผลกระทบทางสงแวดลอม เปนผลกระทบตอสงแวดลอมทเกดจากการด าเนนงานการบรหารจดการปาชมชนรวมกบรมปาไม เชน ดานมลภาวะ ดานทรพยากรธรรมชาต ดานระบบนเวศ และดานภมสถาปตย คณะกรรมการชมชนไดรวมกนออกแบบ ขยายผล สรางมลคาเพมทางเศรษฐกจ แปรวกฤตเปนโอกาส โดยน าปญหามาแกไขใหเกดมลคาทางเศรษฐกจ แกปญหาสงแวดลอม ไดอยางมประสทธภาพและมประสทธผล สามารถบรหารจดการขยะ เศษไม กงไม เศษวตถดบทเกดจากหตถอตสาหกรรมระดบครวเรอน ชมชน เปนตน

4) ผลกระทบตอเศรษฐกจ จะเปนผลกระทบทไดอยางเสย เสยอยาง อนเกดจากภยธรรมชาตทไมสามารถหลกเลยงได และภยจากมนษย ซงกอใหเกดความเปลยนแปลงในสงคมชมชนผาปง โดยเฉพาะเกดจากผลกระทบตอระบบเศรษฐกจการเกษตร ในป 2557-2558 ชมชนผาปงทงต าบล ประสบปญหาภยแลง ไมไดท านา แตกมรายไดเสรมจากปาชมชนมาทดแทนเฉลยตอครวเรอน 8,120 บาท/ป(462 ครวเรอน) จากสมนไพรพนบาน (มะขามโคก) ปลาไหลเผอก เหดถอบ อง และแย มมวลรวมรายไดจ านวน 3,751,440 บาท/ป เปนผลกระทบทดตอการกระจายรายไดของประชาชนต าบลผาปง ทางออกทเปนประโยชนกบชมชน

Page 13: บทที่ 4 การประเมินผลความคุ้มค่าในการด าเนินงานhttps://มูลนิธิพัฒนาชุมชนผาปัง.com/images... ·

แผนการพฒนาชมชนต าบลผาปง ประจ าป 2547-2567 คณะกรรมการหมบาน คณะกรรมการต าบลผาปง และมลนธพฒนาชมชนผาปง

4-13

ผลกระทบการเปลยนแปลงดานเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอมในชมชนต าบลผาปง ยงไมรวมรายไดทสรร

สรางมลคาเพมจากสงคมรวม CSV ทเกดจากกระบวนการมสวนรวมของภาคประชาชนในรปแบบกจการเพอสงคม Social enterprise อาท

1) วสาหกจชมชนแปรรปไผ (2555-2560) 2) หตถอตสาหกรรมผสงอาย (2560-2565) 3) นวตกรรมพลงงานชมชน (2560 -2565) 4) นวตกรรมถานไผประสทธภาพสง Bamboo Activated Charcoal (2560 -2565) 5) วสาหกจการทองเทยวตามวถชมชน (ถนนไผ) แผนป 2560 -2565

อยางไรกตามผลกระทบทางเศรษฐกจ จะเปนปจจยหลกทคณะกรรมการชมชน คณะกรรมปาชมชน และ

มลนธพฒนาชมชนผาปง ไดมความตระหนกในการออกแบบ รายละเอยดความคมคาทสอดคลองกบการด ารงชวตและความสมดลทางธรรมชาตในชมชนผาปง ภายใตการบรหารจดการ “คน และปา” ใหอยรวมกนไดภายใตกฏหมาย และสงคมอยเยนเปนสข ดงแสดงในผลการด าเนนงานในบทท 3 จะพบวาวตถดบในการสรางมลคาเพมทเปนเครองมอ กลไกขบเคลอนเปนผลประโยชนมาจากปาชมชน อาท การทองเทยวตามวถ หตถอตสาหกรรมผสงอาย เปนตน ส าหรบการแปรรปไผ และวสาหกจพลงงานชมชน จะเปนการบรหารจดการเครอขายประชากรไผในทดนกรรมสทธของประชาชนในพนทและพนทขางเคยงเทานน และจงยงไมสามารถทจะสรปประเมนในรายเอยดใหแลวเสรจในป พ.ศ.2558 เพราะกจกรรมโครงการตางๆ อยระหวางการศกษาวจย ออกแบบการตลาด และประเมนความคมทางเศรษฐกจ ดวยปญญาปฏบตจรง ซงคาดวาจะสามารถจะสรปประเมนไดภายในป 2559 เปนตนไป

Page 14: บทที่ 4 การประเมินผลความคุ้มค่าในการด าเนินงานhttps://มูลนิธิพัฒนาชุมชนผาปัง.com/images... ·

แผนการพฒนาชมชนต าบลผาปง ประจ าป 2547-2567 คณะกรรมการหมบาน คณะกรรมการต าบลผาปง และมลนธพฒนาชมชนผาปง

4-14

5) ผลกระทบดานอนๆ เชน ดานการเมองและความมนคงระดบทองท ทองถน จะมกลมคน 28 คน คดเปน รอยละ 2.04 ของจ านวนประชากรต าบลผาปง สวนใหญจะอาศยอยในหมท 1-2 ซงเปนเขตตนน า ซงมความคดเหนตามทศนคตของลกหลานทอพยพยายถนฐานไปอาศยในตางถน และมความคดเหนตางจากคณะกรรมการชมชน และเสยงสวนใหญในต าบลผาปง คนกลมนไมเขารวมประชม ไมเขารวมกจกรรมการมสวนรวมในชมชน จะมงคอยใสรายปายส อจฉา เหมอนชวตในการแสดงละครทว ซงเปนกลมนเปนกลมเคลอนไหวทท าลายความมนคงระดบทองท ทองถน มาโดยตลอดระยะ 20 ป ซงเปนผลพวงมาจากผดหวงในการเลอกตงทองท ทองถน อยางตอเนอง จะถกสงคมลงโทษทแสดงตามโอกาสตางเชน เวลามกจกรรมในกลมดงกลาว พระสงฆ ก านน ผใหญบาน กรรมการหมบาน คร อาจารย จะไมใหความรวมมอ จะถกโดดเดยวในสงคม ฯลฯ